Mantıksal Akıl Yürütme Soruları Çerçevesinde

ALES İÇİN MUHAKEME PROBLEMLERİ www.

kpss.
info

1. ve 3. SORULARI AŞAĞIDAKİ BİLGİLERE Çözüm:

GÖRE CEVAPLAYINIZ. Kilo (kg)

Aşağıdaki grafik, 22 futbolcunun boy ve kilolarını 100

göstermektedir. 90
80
Kilo (kg) 70
60
100
50
90
150 160170180190200 210 Boy (cm)
80
70 Şekilde taralı alandaki futbolcuların kilosu 80 kg
60 ın altında, boyu ise 170 cm nin üzerindedir. Buna
50 göre taralı alandaki futbolcu sayısı 5 dir.
150 160170180190200 210 Boy (cm) (Cevap A)

1. Kilosu 60 olan kaç futbolcu vardır?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
Çözüm:
3. Kilosu 60 ın üzerinde olan sporculardan ka-
Kilo (kg)
www .k p ss .in fo

çının boyu 160 cm nin üzerindedir?

100
A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14
90
80
70
Çözüm:
Kilo (kg)
60
50 100
150 160170180190200 210 Boy (cm) 90
80
Şekilde işaretli futbolcuların ağırlığı 60 kg dır ve
70
5 tanedir.
60
(Cevap C) 50

150 160170180190200 210 Boy (cm)

Şekildeki taralı alandaki futbolcuların kilosu 60 ın

üzerinde, boyu da 160 cm nin üzerindedir. Buna
2. Kilosu 80 in altında olan futbolculardan kaçı- göre taralı alandaki futbolcu sayısı 11 dir.
nın boyu 170 cm nin üzerindedir?
(Cevap B)
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

3
 Mantıklı ALES

4. - 5. SORULARI AŞAĞIDAKİ BİLGİLERE ması gerektiğinden bu iki denklemden biri ile ()
GÖRE CEVAPLAYINIZ. denklemi beraber çözülürse x ve y ifadeleri bulu-
nur.

2y + x  71 2y + x  71
x 
y  5 + 5y  x  25
5
7y  96
96
A B C y 
7
Şekildeki A, B, C kaplarında bulunan 71 bilyeyle
ilgili olarak şunlar biliniyor. 2y + x  71 2y + x  71 2y + x  71
y  
 Başlangıçta kapların sadece birinde farklı x  5 2/ y + 5x  25
sayıda bilye vardır. 5 + 2y + 10x  50
11x  121
 Herhangi bir kaptaki bilye sayısı herhangi
x  11
1
diğer bir kaptaki bilye sayısının katından 5 2y + x  71 ve x  11 ise
5
fazladır. 2y + 11  61  y  30 bulunur.

4. A kabındaki bilye sayısı B kabındaki bilye Çözüm 4:

sayısına eşitse C kabında kaç tane bilye var- y  30 tane y  30 tane x  11 tane
dır?

A) 8 B) 10 C) 11 D) 25 E) 30
ww. k p s s .in fo

A B C

A ve B kaplarındaki bilye sayısı eşit ve y  30

olur. C kabında ise x  11 tane bilye vardır.
5. B kabındaki bilye sayısı C kabındaki bilye
(Cevap C)
sayısına eşit iken B kabındaki bilyelerin yarısı
A kabına konulursa, C kabındaki bilye sayısı
A kabındaki bilye sayısından kaç fazla olur?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 7

Çözüm 5:
x  11 tane y  30 tane y  30 tane

4. ve 5. SORULARIN ÇÖZÜMLERİNDE KUL-

LANILACAKTIR.
A B C
Herhangi iki kapta y tane bilye olsun. Diğer bir B ve C kaplarında y  30 tane bilye vardır. B
kapta x tane bilye olsun. Bilyeler toplamı 71 ol- 30
duğundan dolayı kabındaki bilyelerin yarısı yani  15 tanesi A
2
y + y + x  71  2y + x  71 … () olur. Bize kabına konulursa A kabında 11 + 15  26 bilye
verilen diğer bilgilerden, olur. C kabındaki bilye sayısı A kabındaki bilye
x y sayısından, 30  26  4 fazla olur.
y  5 ...(*) veya x   5 ...(**) olur ki bu
5 5 (Cevap C)
denklemi beraber çözersek x  y çıkar. x  y ol-

4
Mantıklı ALES

6. 20 soruluk bir sınavda her doğru cevap için öğ- 9. Bir kitabın maliyetinin % 40 ı kâğıt ücretlerin-
renciye 5 puan veriliyor. Her yanlış cevap için den oluşmaktadır.
öğrenciden 3 puan geri alınıyor. Kâğıt ücretlerine % 250 zam yapılırsa yeni mali-
Soruların tümüne cevap veren bir öğrenci, bu yetin yüzde kaçı kağıt ücretlerinden oluşur?
sınavdan 20 puan aldığına göre, kaç soruyu
doğru cevaplamıştır? A) 60 B) 65 C) 70 D) 75 E) 80
Çözüm:
A) 5 B) 10 C) 20 D) 50 E) 90
Kitabın maliyeti 100n olsun. Kâğıt ücreti:
Çözüm: 40
100 n   40n olur.
Bu öğrenci x tane soruya doğru cevap versin. 100
O halde,
Kâğıt ücretlerine % 250 zam yapılırsa kağıt ücre-
(20 – x) tane soruya yanlış cevap vermiş olur. ti:
5 . x – 3 . (20 – x) = 20  5x – 60 + 3x = 20 250
40n + 40 n   140n olur.
8x = 80  x = 10 100
soruya doğru cevap vermiştir. Yeni maliyet  100n + (140n – 40n)  200n
(Cevap B) 140n 70
O halde;  bulunur.
200n 100

7. Üzerinde 3, 5, 8 ve 10 numaralarının yazılı oldu- (Cevap C)

ğu dört kutuya, üzerlerindeki numaralarla doğru
orantılı olacak biçimde telefon konuluyor.
Bu kutulara toplam 104 tane telefon konuldu-
ğuna göre, üzerinde 8 yazan kutuya kaç tane
ww.k p s s .in fo

telefon konulmuştur?

A) 12 B) 20 C) 30 D) 32 E) 40
Çözüm:
3k + 5k + 8k + 10k  104
10. Ağırlıkça %40 ı tuz olan tuz-şeker karışımından
 26k  104  k  4 üzerinde 8 yazan kutuya; x kg, %35 i tuz olan başka bir tuz-şeker karışı-
8k  8 . 4  32 tane telefon konulur. mından ise y kg alınarak %37 si tuz olan yeni bir
karışım elde ediliyor.
(Cevap D)
x
Buna göre, oranı kaçtır?
y
8. Bir manav elindeki kestanelerin tanesini 10 Kr
tan satarsa 10 TL kâr, 5 Kr tan satarsa 2 TL za- 1 2 3 4 7
rar ediyor. A) B) C) D) E)
2 3 4 5 8
Buna göre, manavın elinde kaç tane kestane Çözüm:
vardır?
x kg %40 lık tuz-şeker ve y kg %35lik tuz-şeker
A) 150 B) 180 C) 200 D) 240 E) 300 karışımları karıştırılıyor. Denklemini yazalım.
(Tuz oranlarını kullanarak)
Çözüm:
40 35 37
x  y  (x  y) 
Manav x tane kestaneye A Kr ödesin. 100
  100  100

Tuz miktarı Tuz miktarı
“1 TL  100 Kr” O halde;
10 . x = A + 1000 x.40 + y.35 = (x + y).37
5 . x = A – 200 40.x + 35.y = 37.x + 37.y
–
5x= 1200  x = 240 tane kestanesi vardır. x 2
40.x–37.x=37.y – 35.y  3x = 2.y   olur.
y 3
(Cevap D)
(Cevap B)

5
 Mantıklı ALES

y faiz oranı (%) K.a.4

11. F1 
100
23
4x  92 T liranın %b den 3 yılda getirdiği faiz: F2
y
2x  4
T.b.3
F2 
100
2
F1 = F2 olduğundan,
x (yıl)
K.a.4 T.b.3

100 100
Yukarıdaki şekilde, bir bankanın vadeli hesapla- K.a.4 = T.3.b
ra uygulayacağı yıllık faiz oranlarını belirleyen K 3 b
4x  92  (*) olur.
y fonksiyonunun grafiği verilmiştir. T 4a
2x  4
2 K 2
Bu grafiğe göre, kaçıncı yıldan sonra yıllık K T  (**)
3 T 3
faiz oranı %8 in altına düşer?
olur. (*) ve (**) eşitliğinden,
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 3b 2
  2.4a = 3.3b  8a = 9b eşitliği yazılır.
Çözüm: 4a 3

Yıllık faiz oranının 8 olduğu yılı bulalım. (Cevap C)

4x  92
y , (y  8)
2x  4 13. Bir araç 40 km/saat hızla n saat, 50 km/saat
8 4x  92 hızla k saat yol alıyor.
 (içler dışlar çarpımı yapalım.)
1 2x  4 n > k olduğuna göre, bu yolculuk sırasında
ww. k p s s .in fo

aracın ortalama hızı kaç km/saat olabilir?

8.(2x + 4) = 4x + 92
16x + 32 = 4x + 92  16x – 4x = 92 – 32 A) 48 B) 47 C) 46 D) 45 E) 44
 12x = 60  x = 5 Çözüm:
5. yılda yıllık faiz oranı 8 olacak ve 5. yıldan
x
sonra oran 8 in altına düşecektir. (Grafik azalan V
x t
bir grafiktir.)
Toplam yol
 Vortalama 
(Cevap A) V t Toplam zaman

(x: yol, V: hız, t: zaman)

Toplam yol = 1. Alınan yol + 2. Alınan yol

= x1 + x2
12. K liranın %a dan 4 yılda getirdiği faiz, T liranın
%b den 3 yılda getirdiği basit faize eşittir. x1 = V1 . t1 = 40.n

2 x2 = V2 . t2 = 50.k
K = T olduğuna göre, a ile b arasındaki
3 Toplam yol = 40.n + 50.k
bağıntı aşağıdakilerden hangisidir? Toplam zaman = n + k
40.n  50.k
A) 3a = 4b B) 6a = 7b C) 8a = 9b Vortalama  , (n = k olsun)
nk
D) 12a = 13b E) 17a = 15b
40n  50.n 90.n
Çözüm: =
nn

2.n
A : Anapara 
 Vortalama = 45 olur.
n : Faiz oranı (%)  A.n.t
F  n > k olduğundan ve payda (n + k) büyüyeceğin-
t: Faiz süresi  100
 den Vortalama değeri azalacaktır. Yani Vortalama < 45
F: Faiz
dir. O zaman aracın ortalama hızı 44 olabilir.
K liranın %a dan 4 yılda getirdiği faiz: F1 (Cevap E)

6
Mantıklı ALES

14. Bir aracın 600 km uzunluğundaki bir yolu 5 saat- 16. Taşımacılık yapan bir şirket 510 bin TL ödeyerek
te gitmesi isteniyor. fiyatları, 12 bin, 15 bin ve 20 bin TL olan kam-
1 yonlardan toplam 32 adet satın alıyor.
Araç yolun ünü 2 saatte gittiğine göre, geri
4 Fiyat, 12 bin ve 15 bin TL olan araçlardan eşit
kalan yolu zamanında tamamlaması için hızı- sayıda alındığına göre, fiyatı 20 bin TL olan
nı kaç katına çıkarmalıdır? araçtan kaç tane alınmıştır?

3 2 4 5 A) 12 B) 10 C) 9 D) 8 E) 6
A) B) C) D) E) 2
2 3 5 4
Çözüm:
Çözüm: 12 bin TL lik kamyon: a adet
Yolun tamamı 600 km ve 5 saatte tamamlanıyor. 15 bin TL lik kamyon: a adet
1
Yolun 600   150 km sini 2 saatte alıyor. Geri- 20 bin TL lik kamyon: 32 – 2a adet alınıyor.
4
ye kalan yol 600 – 150 = 450 km ve bu yolu, Bu kamyonların toplam tutarı 510 bin TL olaca-
ğından,
5 – 2 = 3 saatte alması gerekiyor.
12.a + 15.a + 20.(32 – 2a) = 510
x 450
V V = 150 km/saat
t 3 27a + 20.32 – 20.2a = 510

Araç 150 km/saat hızla giderse yolun tamamını 27a + 640 – 40a = 510
toplam 5 saatte almış olacak. Aracın hızının 150 640 – 13a = 510
km/saat olması için araç hızını,
13a = 640 – 510
150
75.x = 150x=  x=2 katına çıkarmalıdır. 13a = 130
75
a = 10 bulunur.
(Cevap E)
ww.k p s s .in fo

20 bin TL lik kamyondan,

32–2a = 32 – 2.10 = 32 – 20 = 12 adet alınmıştır.
(Cevap A)

15. 100 koltuklu bir gösteri salonunda x sayıda kol-

tuğa oturulduğunda boş kalan koltukların sayısı
2x + 4, y sayıda koltuğa oturulduğunda ise boş
17. Şeklideki I. havuz
kalan koltukların sayısı x + 11 oluyor. I fıskiyeden akan,
Buna göre, y aşağıdakilerden hangisidir? diğerleri de üstteki
havuzdan taşan su
A) 37 B) 43 C) 47 D) 57 E) 61 II
ile dolmaktadır.
Çözüm: Havuzların hacmi
III sırasıyla V, 3V ve
Toplam koltuk sayısı = Dolu koltuk sayısı + Boş
9V dir.
koltuk sayısı, olduğundan,
x + 2x + 4 = 100
3x + 4 = 100  3x = 96  x = 32 olur. II. havuz 8 saatte dolduğuna göre, fıskiyeden
20 saat su aktığında III. havuzun kaçta kaçı
Aynı şekilde,
boş kalır?
y + x + 11 = 100  y + 32 + 11 = 100
 y + 43 = 100  y = 57 bulunur. 2 1 1 2 4
A) B) C) D) E)
3 3 5 9 5
(Cevap D)

7
 Mantıklı ALES

Çözüm: 19. Bir havuzu %30 luk şekerli su akıtan bir musluk
10 saatte, %40 lık şekerli su akıtan başka bir
II. havuzun dolması için I. havuz dolmalı ve II.
musluk 15 saatte dolduruluyor.
havuzun hacmi kadar da su taşımalıdır. Yani II.
havuzun dolması için V + 3V = 4V hacim kadar Boş olan bu havuz muslukların ikisi birlikte
su akmalıdır. II. havuz 8 saatte dolduğuna göre, açılarak doldurulduğunda, havuzdaki suyun
4V hacimli havuz 8 saatte doluyorsa şeker oranı yüzde kaç olur?
V hacimli havuz x saatte dolar A) 30 B) 31 C) 32 D) 33 E) 34
Doğru orantı Çözüm:
x. 4.V = V.8  x = 2 saat olur. 1
I. musluk 1 saatte havuzun unu,
8 saatte II. havuz doluyorsa geriye 20 – 8 = 12 10
saat kaldığından bu kadar süre III. havuza su 1
II. musluk 1 saatte havuzun ini
akacaktır. III. havuza 12 saat su akarsa; 15
2 saatte V hacim su akarsa 1
I ve II musluk 1 saatte havuzun ini doldurur.
12 saatte x hacim su akar x

Doğru orantı 1 1 1 32 1 5 1

     
10 15 x 30 x 30 x
2.x = 12.V  x = 6.V olur. (3) ( 2)

III. havuzda 6V lik kısım dolar ve 9V – 6V = 3V  5x = 30  x = 6 saatte havuz dolar.

lik kısım boş kalır. 1 6 3
I. musluk 6 saatte havuzun 6    ini
3V 3 1 10 10 5
III. havuzun lik kısmı yani  ü boş kalır.
9V 9 3 5 3 2
II. musluk havuzun kalan kısmını   ini
(Cevap B) 5 5 5
ww. k p s s .in fo

3
doldurur. Havuzun i %30 luk şekerli su akıtan
5
2
musluk, i %40 lık şekerli su akıtan musluk ta-
5
rafından doldurulur.
x
18. Ali bir işi x günde, Veli ise aynı işi günde
3 3
Havuz 5x litre su alırsa, 5x   3x litre %30 luk
tamamlayabiliyor. Ali ile Veli birlikte bu işi 6 gün- 5
de bitirebiliyor. şekerli su ve 2x litre %40 lık şekerli su karıştırıl-
mış olur. Karışım oranı (şeker) %a olsun.
Buna göre, Veli işi tek başına kaç günde ta-
mamlar? 30 40 a
3x   2x   (3x  2x) 
100 100 100
A) 24 B) 12 C) 9 D) 8 E) 4 3x.30 + 2x .40 = 5x.a  90x + 80x = 5x.a
Çözüm:  170x = 5x.a  34 = a olur.
1 3 (Cevap E)
Ali 1 günde işin ini , Veli 1 günde işin ini
x x
1
20. 125 kişilik bir grubun i kadın, geriye kalanları
1 5
Ali ile Veli birlikte 1 günde işin sını bitirir.
6 erkektir.
Denklemi yazılırsa,
1
1 3 1 4 1 Aşağıdakilerden hangisi yapılırsa grubun
     x = 4.6  x = 24 3
x x 6 x 6 ü kadın olur?
x
Veli günde bitirebildiğinden işin tamamını tek A) Gruba 15 kadın, 5 erkek katılırsa
3
24 B) Gruba 15 kadın katılıp 5 erkek ayrılırsa
başına  8 günde bitirir.
3 C) Gruba 15 kadın katılıp, 15 erkek ayrılırsa
(Cevap D) D) Gruba 15 kadın katılıp, 25 erkek ayrılırsa
E) Gruba 15 kadın katılıp, 20 erkek ayrılırsa

8
Mantıklı ALES

Çözüm: B kabında 12 kg %
85
lık şekerli-su karışımı var.
3
1
Gruptaki kadın sayısı  125   25 1
5 Şimdide B de karışımın ünü bulalım. A daki
4
Gruptaki erkek sayısı  125 – 25  100 şekerli su ile karıştıralım.
Gruba 15 kadın katılıp, 20 erkek ayrılırsa 1 1
B deki karışımın ü: 12   3 kg dır.
Kadın sayısı 25  15 40 1 4 4
  
(Kadın  Erkek) sayısı 125  15  20 120 3

bulunur. 85
% + % 20 = %y
(Cevap E) 3

3 kg 6 kg (3+6) kg

21. A kabında ağırlıkça %20 şeker içeren 8 kg, B A daki yeni karışımın şeker oranı:
kabında ise ağırlıkça %30 şeker içeren 10 kg 85
şekerli su bulunmaktadır. A daki şekerli suyun 20 y
1
3 3  6  (3  6) 
ü B ye alınarak karıştırılmış, sonra da B deki- 100 100 100
4 85
1 3  6  20  (3  6)  y
nin ü A ya alınarak karıştırılmıştır. 3
4
85  120  9  y
A’da son olarak elde edilen şekerli suyun
205
ağırlıkça yüzde kaçı şekerdir? 205  9  y  y  olur.
9
127 182 205 (Cevap C)
A) B) C)
7 5 9
ww.k p s s .in fo

253 277
D) E)
19 23

22. Bir ürünün alış fiyatının 4 katı, satış fiyatının

Çözüm: 8
üne eşittir.
3
Bu mal yüzde kaç kârla satılmaktadır?
% 20 % 30
8 kg 10 kg
A) 60 B) 50 C) 40 D) 30 E) 25
A B Çözüm:
1 1 Alış fiyatı:x
A daki şekerli suyun ü yani 8   2 kg ı B ye
4 4 Satış fiyatı: y olsun.
alınarak karıştırılıyor. B kabındaki yeni karışımın
şeker oranını bulalım. 8
4x   y (içler dışlar çarpımı yapılır.)
3
x 2
3.4.x = 8.y  3x = 2y   olur.
% 20 + % 30 = %x y 3

2 liraya alınan ürün 3 liraya satılırsa 1 lira kâr

2 kg 10 kg (2+10) kg edilir.
20 30 x 2 lirada 1 lira kâr edilirse
2  10   (2  10) 
100 100 100 100 lirada x lira kâr edilir.
2.20 + 10.30 = (2 + 10).x
Doğru orantı
340 85
40 + 300 = 12.x  340 = 12.x  x   2.x = 100.1  x = 50 olur.
12 3
Bu ürünün satışından %50 kâr edilmektedir.
(Cevap B)

9
 Mantıklı ALES

23. Etiket fiyatı maliyet üzerinden %8 kârla hesapla- 4 4

5.x = 1.4  x = kg =  1000  800 gram
nan bir malın indirimli fiyatı etiket fiyatından 84 5 5
TL azdır.
1 kg yaş üzümden 800 gram kuru üzüm elde
Bu mal indirimli fiyatla satıldığında maliyet edilir.
üzerinden %4 zarar edildiğine göre, malın ma-
(Cevap D)
liyeti kaç TL dir?

A) 200 B) 300 C) 450 D) 540 E) 700

Çözüm:
Maliyet + Kâr(%8) = Etiket
100.a 8.a 108.a
İndirimli fiyat: 108a – 84 TL (*)
İndirimli fiyattan satılınca zarar %4 olduğundan
İndirimli fiyat: 100.a – 4.a = 96.a olur (**)
(*) ve (**) eşitliğinden 25. m km n km
108a –84 = 96.a
M N
108a – 96a = 84  12a = 84  a = 7 olur.
Hızı saatte m km olan bir hareketli M kentinden,
Maliyet: 100.a = 100.7 = 700 TL olur.
hızı saatte n km olan diğer bir hareketli N kentin-
(Cevap E) den aynı anda birbirine doğru hareket ederlerse
24. Bir bakkal kilogramını 6 TL den aldığı yaş üzümü 3 saat sonra karşılaşıyorlar. m > n dir.
kurutarak kuru üzümlerin kilogramını 12 TL den İki hareketli aynı koşullarla aynı anda, aynı
ww. k p s s .in fo

satıyor. yönde hareket etselerdi kaç saat sonra M

Bakkal bu satıştan %60 kâr elde ettiğine göre, kentinden hareket eden diğerine yetişecekti?
1 kg yaş üzümden kaç gram kuru üzüm elde
etmiştir? 3  (m  n) 2  (m  n) 3  (m  n)
A) B) C)
m n m n mn
A) 600 B) 700 C) 750 D) 800 E) 850 mn 3m  n
D) E)
m n mn
Çözüm:
x kg yaş üzüm olsun. Bu yaş üzümlerden y kg
Çözüm:
kuru üzüm elde edilsin. Bu yaş üzümlerin maliye- m km n km
ti 6x TL olur. Kâr maliyet üzerindendir ve %60
olduğundan, M N K

60 18.x Yol = hız  zaman

Kâr: 6x   TL olur. Satış fiyatları eşitli-
100 5
V1 = m, V2 = n, t = 3 saat olduğuna göre,
ğinden,
MN = (V1 + V2).t
60
6x  6x   12y
 MN = (m + n).3 olur..(*)
  100
 satış fiyatı
satış fiyatı Aynı yönde hareketlerinde M kentinden hareket
18x 30x  18x 12y eden N deki araca t1 saat sonra K da yetişsin. O
6x   12y   zaman,
5 5 1
MN = (V1 – V2).t1
x 5
 48.x = 5.12.y  4.x = 5.y   olur.
y 4 MN = (m – n).t1 olur..(**)

5 kg yaş üzümden 4 kg kuru üzüm elde ediliyor. (*) ve (**) eşitliklerinden,

3(m  n)
1 kg yaş üzümden x kg kuru üzüm elde edilir. t1 (m – n) = 3.(m + n)  t1 = olur.
mn
Doğru orantı
(Cevap A)

10
Mantıklı ALES

26. Üç işçi belli bir işi sırasıyla a, b, c günde bitire- Çözüm:

bilmektedir.
A aracı 2 saatte 50 – 40 = 10 litre benzin harcamıştır.
Üç işçi birlikte aynı işi 18 günde bitirebildiği-
2 saatte 10 litre benzin harcarsa,
ne göre ve a, b, c, arasında a> b > c bağıntısı
bulunduğuna göre, a aşağıdakilerden hangisi 1 saatte 10 : 2 = 5 litre
olabilir? t saatte 5.t litre benzin harcar.
Deposunda kalan benzin miktarı,
A) 40 B) 44 C) 45 D) 54 E) 55
50 – 5t litre…(*) olur.
Çözüm:
Aynı şekilde B aracı 2 saatte 30 – 28 = 2 litre
Üç işçinin de kapasitesi aynı olsun ve her biri tek benzin harcarsa,
başına aynı işi x günde bitirsin. Problemin denk-
lemini kuralım: 1 saatte 2 : 2 = 1 litre,

1 t saatte t litre benzin harcar

1 işçi bir günde işin ini bitirir.
x Deposunda kalan benzin miktarı,
1 3 30 – t litre…(**) olur.
3 işçi bir günde işin 3   ini bitirir.
x x
(*) ve (**) eşitliğinden,
Üçü beraber işin tamamını 18 günde bitiriyorsa 1 50 – 5t = 30 – t
1
günde işin ini bitirir. Yani, 50 – 30 = 5t – t
18
1 1 3 1 20 = 4t  t = 5 saat bulunur.
3     x = 3.18  x = 54 olur.
x 18 x 18 (Cevap C)
Bu işçilerin işi bitirebilme süreleri eşit olmadığın-
dan ve a gün sayısı b ve c den büyük olduğun-
ww.k p s s .in fo

dan a, 54 ten büyük olmalıdır.

28. Bir ortamdaki bakteri sayısı her bir saatlik süre
Yani a > 54 ve a = 55 olabilir. sonunda 3 katına çıkmaktadır.
(Cevap E)
Başlangıçta 81 tane bakterinin bulunduğu bu
ortamda 15 saatin sonunda kaç bakteri olur?

13 14 15 16 19
A) 3 B) 3 C) 3 D) 3 E) 3
Çözüm:
4
Başlangıç (0) : 81 = 3 tane
4 1
1. saat sonunda : 3 . 3
27. y (litre) 4 1 1 14 2
2. saat sonunda : 3 . 3 . 3 = 3 . 3
4 1 1 1 14 3
50 3. saat sonunda : 3 . 3 . 3 . 3 = 3 . 3
40 A  
19
30 15. saat sonunda : 3 4.3.3.....3

4 15
  3 .3 = 3 olur.
28 15 tan e

B (Cevap E)
x (saat)
0 2

Yukarıdaki grafik sabit hızla hareket eden A ve B

29. Can, bir bilet kuyruğunda baştan a. sırada, son-
araçlarının yolda geçen süreye göre depolarında
dan (3a – 4). sıradadır.
kalan benzin miktarını göstermektedir.
Kuyrukta 63 kişi olduğuna göre Can, baştan
Hareketlerinden kaç saat sonra, bu araçların
kaçıncı kişidir?
depolarında kalan benzin miktarı eşit olur?
A) 10 B) 12 C) 14 D) 17 E) 23
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8

11
 Mantıklı ALES

Çözüm: 32. Kilosu 3 TL olan yaş üzüm kurutulunca, kuru

üzümün kilosu 4 TL ye gelmiştir.
(3a - 4). kişi a. kişi
Can Buna göre, 56 kg yaş üzümden kaç kg kuru
Kuyruğun Kuyruğun üzüm elde edilir?
sonu başı
A) 42 B) 40 C) 36 D) 32 E) 30
Can’ın baştan ve sondan sıralamasını toplarsak
Çözüm:
Can’ı 2 defa toplamış oluruz. Onun için, buldu-
ğumuz toplamdan Can’ı yani 1’i çıkarırız. Kilosu 3 TL olan üzümden a kg alalım ve
kuruyunca b kg kalsın ve kilogramı 4 TL olsun.
3a – 4 + a –1 = 63
Denklemini kuralım.
4a–5 = 63  4a=63+ 5  4a = 68  a = 17 olur.
3.a = 4.b
Can bilet kuyruğunda baştan 17. sıradadır.
a 4
(Cevap D)  olur.
b 3
30. Bir parkta, bir kısmı 2 kişilik, diğerleri 3 kişilik Buradan, 4 kg yaş üzümden 3 kg kuru üzüm
olan toplam 25 bank vardır. elde edildiği anlaşılır.
Banklardaki oturma yerlerinin toplamı 60 4 kg yaş üzümden 3 kg kuru üzümden
kişilik olduğuna göre, 3 kişilik bank sayısı 56 kg yaş üzümden x kg kuru üzüm çıkar.
kaçtır?
Doğru orantı
A) 15 B) 10 C) 9 D) 6 E) 5
56.3
Çözüm: 4.x = 56 . 3  x =
4
 x = 42 kg olur.

3 kişilik bank sayısı: x ise (Cevap A)

2 kişilik bank sayısı: 25 – x olur.
ww. k p s s .in fo

Toplam oturma yeri 60 kişilik olduğundan,

3.x + 2.(25 – x) = 60
3.x + 2.25 – 2.x = 60
3.x + 50 – 2.x = 60  x = 10 bulunur. 33. Bir öğrenciye doğru olanlara doğru (D), yanlış
(Cevap B) olanlara yanlış (Y) yazarak cevaplayacağı altı ta-
31. 340 litrelik bir su deposu 4 ve 7 litrelik kovalarla rih sorusu veriliyor. Bu altı sorunun doğru cevap-
su taşınarak doldurulacaktır. larının, tabloda verilen 6 cevaplama biçiminden
biri olduğu söyleniyor. Bu öğrenci 4. sorunun ce-
Kovaların her ikisinin de en az iki defa kulla- vabının Y olduğunu biliyor. 2. sorunun doğru ce-
nılması koşuluyla, bu su deposunun tamamı vabını da bulunca, başka sorulara bakmadan
en az sayıda kaç kova su ile dolar? uygun cevaplama biçimini doğru olarak seçiyor.
A) 16 B) 18 C) 32 D) 44 E) 52 Buna göre, doğru olan cevaplama biçimi
Çözüm: aşağıdakilerden hangisidir?
Su deposunun en az sayıda kova ile dolması için Sorular I II III IV V VI
en az küçük olan kova ile su taşımamız gerekir.
4 litrelik kova ile x defa, 7 litrelik kova ile y defa 1. Soru D Y D D Y Y
su taşıyarak depoyu doldurmuş olalım. İfadeyi şu
şekilde yazarız: 2. Soru Y D Y Y Y D

4.x + 7.y = 340 3. Soru D D Y D D Y

Burada x sayısını en az 8 alabiliriz.
4. Soru Y D Y D D Y
4.8 + 7.y = 340
5. Soru Y Y D Y Y D
32 + 7y = 340  7y = 308  y = 44 olur.
Bizden istenen ifade x + y = 8 + 44 = 52 olur. 6. Soru Y D D D Y D
(Cevap E)
A) I B) II C) III D) IV E) VI

12
Mantıklı ALES

Çözüm: Toplam koşulan yol yolun yarısı olduğundan

1
4. sorunun cevabının Y olduğu durumlar: I, III ve 10  a   5a yol koşulmuştur. Koşulan yolların
2
VI dır. 2. sorunun cevabını bulduğunda doğru
sonucu bulabildiğine göre doğru cevaplama bi- eşitliğinden,
çimi VI olur. Çünkü 2. soruda I ve III te Y, VI da 4a + 42 = 5a  42 = 5a – 4a  a = 42 metre
D vardır. Yolun tamamı: 10.a = 10.42 = 420 metre olur.
(Cevap E) (Cevap D)
2
34. Bir parça telin ucundan u kesilirse, telin orta
9
36. Bir basit kesrin pay ve paydası birer tamsayıdır.
noktası eski durumundan 5 cm kayıyor.
3
Bu telin tamamı kaç cm dir? Buna göre, değeri olan bir kesrin pay ve
4
paydasının toplamı aşağıdakilerden hangisi
A) 36 B) 45 C) 54 D) 65 E) 72
olabilir?
Çözüm:
Bu tür sorularda telin orta noktası kesilen parça- A) 6 B) 15 C) 28 D) 30 E) 32
nın yarısı kadar koyar. Yani telin bir ucundan 8 Çözüm:
cm kesilmişse orta nokta 8:2 = 4 cm kayar. Eğer
3 3k
telin iki ucundan kesilmişse telin orta noktası ke- Değeri olan kesri, , (k  Z) şeklinde yaza-
4 4k
silen parçaların farkının mutlak değerinin yarısı
kadar kayar. Örneğin telin bir ucundan 4 cm, di- biliriz. Pay ile paydasının toplamı 3k +
ğer ucundan 10 cm kesilmiş olsun. 4k = 7k olur. Yani cevabımız 7 nin tam katı olma-
lıdır.
10  4 6
Telin orta noktası   3 cm kayar. 28 = 7.4 olduğundan cevap 28 dir.
2 2
ww.k p s s .in fo

2 (Cevap C)
Soruda telin uncudan si kesilmiştir. Telin u-
9
2
zunluğu 9x olsun. Kesilen parça, 9x   2x olur.
9
Telin orta noktası kesilen parçanın yarısı kadar
kayacağından, 1 1
37. Bir paranın önce ini, sonra kalanın ünü
5 4
2x : 2 = x cm kayar. Yani x = 5 cm olur. Telin
tamamı 9x = 9.5 = 45 cm olur. harcayınca geriye 240 TL kaldığına göre, bu
paranın tamamı kaç TL dir?
(Cevap B)
A) 400 B) 450 C) 500 D) 600 E) 680
2
35. Bir atlet, belli bir yolun
ini koşuyor, sonra 42
Çözüm:
5 I. Yol
metre daha koşunca yolun yarısına geliyor.
Paranın tamamı x olsun.
Buna göre, yolun uzunluğu kaç metredir?
1 x
1. harcanan kısım: x   tir.
A) 240 B) 320 C) 380 D) 420 E) 500 5 5

Çözüm: x 5x  x 4x
Kalan kısım : x   
5 5 5
Yolu önce 5 parçaya daha sonra yarısı dendiği
için 2 parçaya böleceğimizden, yolu OKEK(5, 2) = 4x 1 x
2. harcanan kısım:  
10 parçaya ayırırız ve her parçaya a metre der- 5 4 5
sek; 4x x 3x
Kalan kısım:    240
Yolun tamamı = 10.a 5 5 5
2 3x 240 5.240
Koşulan yol = 10  a   4a  3.x=5.240 x  x = 400 TL
5 5 1 3
2. koşulan yol = 42 metre Paranın tamamı 400 TL dir.

13
 Mantıklı ALES

II. Yol Çözüm:

Paraya 4.5 = 20 (OKEK(4,5) = 20) parça diyelim
Annenin Çocukların
ve her parça a TL olsun.
yaşı yaşları toplamı
Paranın tamamı: 20.a
5 yıl önceki yaş x + 10 – 5 x  10
1
1. harcanan kısım: 20  a   4.a
5 Şimdiki yaş x + 10 x
Kalan kısım: 20 . a – 4 . a = 16 . a
Soruda verilenleri tabloya yerleştirdik. 5 yıl önce-
1 ki çocukların yaşları toplamını bulurken iki çocuk
2. harcanan kısım: 16  a   4.a
4 olduğu için 5.2 = 10 çıkarttık. 5 yıl önceki yaşlar
Kalan kısım: 16a – 4a = 12.a için verilen eşitliğin denklemini yazalım.

12.a = 240  a = 20 8
x+5=  (x  10)
5
Paranın tamamı: 20.a = 20.20 = 400 TL olur.
5.(x + 5) = 8.(x – 10)
(Cevap A)
5.x + 5.5 = 8.x – 80
5.x + 25 = 8.x – 80
25 + 80 = 8.x – 5x  105 = 3x  35 = x olur.
38. Bir baba 32 yaşında iken kızı 4 yaşındadır.
Çocukların şimdiki yaşları toplamı 35 tir. Küçük
19
Kaç yıl sonra yaşları oranı olur? çocuğun yaşının en fazla olması için yaşları 17
5
ve 18 alırız. Küçük çocuk en fazla 17 yaşında o-
lur.
A) 3 B) 5 C) 6 D) 8 E) 12
(Cevap A)
Çözüm:
ww. k p s s .in fo

Baba Kız

Şimdiki yaş 32 4

a yıl sonraki yaş 32 + a 4+a

40. Bir babanın bugünkü yaşı, oğlunun yaşının 4
19 katıdır.
a yıl sonraki yaşları oranı olduğundan
5
Oğlu babasının bugünkü yaşına geldiğinde,
32  a 19 ikisinin yaşları toplamı 88 olacağına göre,
 (içler dışlar çarpımı yapılır.)
4a 5 babanın bugünkü yaşı kaçtır?
19.(4 + a) = 5.(32 + a)
A) 8 B) 24 C) 30 D) 32 E) 40
19.4 + 19.a = 5.32 + 5.a
Çözüm:
76 + 19.a = 160 + 5.a
19.a – 5.a = 160 – 76 Oğul Baba
14.a = 84  a = 6 bulunur. Bugünkü yaş x 4x
(Cevap C)
t yıl sonraki yaş 4x 4x + 3x = 7x

39. Bir annenin yaşı, iki çocuğunun yaşları topla- t yıl sonra oğul babanın yaşına geleceğinden,
mından 10 fazladır. geçen zaman 4.x – x = 3x yıl olacaktır (t = 3x). O
zaman babanın yaşı da 4x + 3x = 7x olacaktır. t
Beş yıl önce bu annenin yaşı iki çocuğunun yıl sonraki baba ile oğlunun yaşları toplamı 88
8 olduğundan,
yaşları toplamının i olduğuna göre, küçük
5
7x + 4x = 88  11x = 88  x = 8 bulunur.
çocuk bugün en fazla kaç yaşındadır?
Babanın şimdiki yaşı 4.x = 4.8 = 32 olur.
A) 17 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13 (Cevap D)

14
Mantıklı ALES

41. Fındık, çekirdek, fıstık ve leblebi karıştırılarak bir Çözüm:

kuruyemiş paketi hazırlanmıştır. Aşağıdaki tab-
Çay fiyatı 5 TL olsun. Kahve fiyatı %40 fazla
loda bu paketteki fındık, fıstık ve leblebinin ağır- 100  40 140
lıklarıyla fındığın ağırlıkça yüzde oranı verilmiştir. olacağından 5  5  7 TL olur.
100 100
Ağırlığı (g) Yüzde oranı (%)
Çay adedi Kahve adedi Hesap
Fındık 450 30
I. masa a b 116 TL
Fıstık 500
II. masa b a 100 TL
Leblebi 400
II. masanın hesabı
Çekirdek 5.b + 7.a = 100 TL…(*)

Bu paketteki çekirdeğin ağırlıkça yüzde oranı (II. masa hesabını 100 TL kabul ettik)
kaçtır? I. masanın hesabı
5.a + 7.b = 116 TL …(**)
A) 40 B) 30 C) 10 D) 8 E) 6
(I. masanın hesabı %16 fazla idi)
Çözüm:
(*) ve (**) beraber çözülürse
İlk önce fındık miktarı ve yüzde oranından paket- -5
/ 5b + 7a = 100 –25b – 35a = –500
teki karışımın ağırlığını bulalım.
7
/ 7b + 5a = 116 + 49b + 35a = 812
Karışım x gram olsun, x gramın %30u fındıktır ve
karışımda 450 gram fındık vardır. 24b = 312  b = 13
30 450.100 5b + 7a = 100
x  450  x   x = 1500 gramdır.
100 30 5.13 + 7a = 100  65 + 7a = 100
ww.k p s s .in fo

Karışım 1500 gramdır. Çekirdek miktarını bul-  7a = 35  a = 5 bulunur.

mak için diğer kuruyemişler toplamı 1500 den çı-
a 5
karılır. Buradan  olur.
b 13
450 + 500 + 400 = 1350
(Cevap A)
1500 – 1350 = 150 gr çekirdek vardır.
1500 gram kuruyemişin %x i çekirdek olsun.
43. Mehmet’in yaşı iki basamaklı AB sayısıdır. 27 yıl
x 150.100 sonraki yaşı 5 in bir katı olan iki basamaklı BA
1500   150  x   x = 10
100 1500 sayısıdır.
Çekirdeğin yüzde oranı %10 olur. Buna göre AB sayısı aşağıdakilerden hangi-
(Cevap C) sidir?

A) 50 B) 54 C) 58 D) 68 E) 85
Çözüm:
AB + 27  BA ise
BA  AB  27 (AB ve BA çözümlenir.)
42. Kahve fiyatının çay fiyatından %40 fazla olduğu
bir kantindeki iki masada sadece çay ve kahve (10B + A)  (10A + B)  27
içilmiştir. Bu masalardan birincisinde a tane çay, 10B + A  10A  B  27
b tane kahve, ikincisinde ise b tane çay, a tane 9 . (B  A)  27
kahve içilmiştir.
B  A  3 (BA, 5 in katı olmalı)
Birinci masa ikinci masadan %16 fazla ödeme
a A  0 veya A  5 olmalıdır. A  0 olduğundan
yaptığına göre, oranı kaçtır?
b A  5 ve B  5  3 olduğundan B  8 olur.
AB sayısı 58 olur.
5 7 8 9
A) B) C) D) E) 1 (Cevap C)
13 10 17 13

15
 Mantıklı ALES

44. Bugünkü yaşları toplamı 300 olan bir grup öğ- 46. Bir musluk, boş bir havuzu 12 saatte doldurmak-
rencinin 4 yıl sonraki yaş ortalaması 19 dur. tadır.
Buna göre, gruptaki öğrenci sayısı kaçtır? Musluktan birim zamanda akan su miktarı
%20 artırılırsa boş havuz kaç saatte dolar?
A) 12 B) 14 C) 16 D) 18 E) 20
Çözüm: A) 16 B) 13 C) 11 D) 10 E) 8

4 yıl sonraki yaşları ortalaması 19 ise bugünkü

Çözüm:
yaşları ortalaması 19  4  15 olacaktır. Bu musluk başlangıçta saatte 100 litre su akıta-
Yaşlar toplamı rak boş havuzu 12 saatte doldursun. Birim za-
Yaş ortalaması  manda akan su miktarı %20 artırıldığında, birim
Öğrenci sayısı
zamanda akan su miktarı
300
15  100  20 120
x 100   100   120 litre olur.
100 100
300
x  20 öğrenci vardır.
15 Orantı kurulursa bu havuzun dolma süresi;
(Cevap E) 100 litre su akıtılarak  12 saatte doluyorsa
1 120 litre su akıtılarak  x saatte dolar.
45. Ahmet bir işin ünü yaptıktan sonra, aynı hızla
4 Ters orantı
4 120  x  100  12
8 gün daha çalışarak kalan işin ünü yapmış-
21
100  12
tır. x
120
Buna göre, Ahmet işin tamamını bu çalışma x  10 saat olur.
hızıyla kaç günde yapar?
(Cevap D)
ww. k p s s .in fo

A) 60 B) 56 C) 52 D) 48 E) 42
Çözüm: 47. 2v
v
1
İşimizin tamamı 1 birim olsun. ünü yapınca
4 A B C
1 3 180 km
geriye işin 1   ü kalır. 8 gün çalışarak ka-
4 4
4 ABC yolu 180 km dir. Hızları saatte v ve 2v km
lan işin ünü yaptığına göre, Ahmet’in 8 gün- olan iki araba A dan aynı anda hareket ediyorlar.
21
3 4 1 Arabalardan biri C ye gidip hiç durmadan döne-
de yaptığı iş   olur. rek B ye vardığı anda, öbür araba A dan B ye u-
4 21 7
laşıyor.
1
8 günde işin sini yaptığına göre tamamını Buna göre, AB yolu kaç km dir?
7
(7 parçadan 1 ini 8 günde yapıyor.) 7  8  56
A) 120 B) 100 C) 80 D) 60 E) 50
günde yapar.
(Cevap B)
Çözüm:
2v
v

A B C
vt
v  t km km
2

Yol  Hız x zaman

x  vt
v hızlı aracın t saatte aldığı yol, x1  v  t oldu-
ğundan AB  v  t km dir.

2v hızlı aracın t saatte aldığı yol,

16
Mantıklı ALES

x 2  2v  t dir. Buradan, 49. Bir malın etiket fiyatı üzerinden %20 indirim
yapıldığında satıcının kârı %20 olduğuna gö-
x 2  2v  t  AB  2  BC re, satıcı etiket fiyatını yüzde kaç kârla hesap-
2v  t  v  t  2  BC lamıştır?
vt
BC  km olur. A) 40 B) 50 C) 60 D) 70 E) 80
2
Çözüm:
AC  AB  BC
Etiket fiyatı x olsun %20 indirim yapıldığında
vt
180  v  t  100  20 80  x
2 İndirimli satış: x   olur.
3v t 100 100
180 
2 İndirimli satıştaki kârı %20 olduğundan;
v  t  120 km bulunur.
Alış + Kâr (%20)  Satış
AB  v  t  120 km olur.
100a 20a 120a
(Cevap A)
Satışlar eşitliğinden;
48. A B C D 80
x  120a
40 km 30 km x 100
120a  100
Şekilde gösterilen A ve C noktalarından aynı x
80
anda hareket eden iki araç birbirine doğru gittik- x  150a olur.
lerinde B de, aynı yönde gittiklerinde ise D de
buluşuyorlar. Kâr: 150a  100a  50a olur. Yani, kâr %50 dir.

Verilen uzunluklara göre x kaç km dir? (Cevap B)

ww.k p s s .in fo

A) 120 B) 150 C) 170 D) 200 E) 210

Çözüm:
Yol  Hız x zaman
x  vt
İki araç birbirlerine doğru gittiklerinde t saat son-
ra B de karşılaşsınlar.
40  v A  t
30  v C  t
50. Şekerin kilogramı n TL dir. Şekere %25 zam
olur. Bu iki eşitliği taraf tarafa bölersek,
yapıldığında n TL ye kaç kilogram şeker alı-
vA 4 nabilir?
 olur. v A  4v ve v C  3v olsun.
vC 3
4 5 5 6
Aynı yönde t1 saat sonra D de karşılaşsınlar. A) B) C) D) E) 1
5 4 6 5
AC  40  30  70 km Çözüm:
AC  (v A  v C )  t1
Şekere %25 zam yapılırsa şekerin kilogramı:
70  (4v  3v)  t1 ise
100  25 125  n 5n
70 n   TL olur.
t1  olur. 100 100 4
v
5n
Buradan n TL yi TL ye bölersek kaç kilogram şeker
4
CD  v C  t1 alabileceğimizi bulmuş oluruz.
70 5n n 4 4
 3v  n:    olur.
v 4 1 5n 5
CD  x  210 km olur. (Cevap A)
(Cevap E)

17