Wykład V

dr Olga Hałub-Kowalczyk
rok akademicki 2018/2019
WYJĄTKI EX DEFINITIONE
KLAUZULE
LIMITACYJNE
BRAK TZW.
ABSOLUTNEGO
CHARAKTERU
PRAW CZŁOWIEKA!

DEROGACJA
- określona tzw. substancja prawa
- określone wprost wyjątki

art. 4 ust. 3 EKPC

Zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej
1. Nikt nie może być trzymany w niewoli lub w poddaństwie.
2. Nikt nie może być zmuszony do świadczenia pracy przymusowej lub
obowiązkowej.
3. W rozumieniu tego artykułu pojęcie “Pracy przymusowej lub
obowiązkowej” nie obejmuje:
a) żadnej pracy, jakiej wymaga się zwykle w ramach wykonywania kary
pozbawienia wolności orzeczonej zgodnie z postanowieniami artykułu 5
niniejszej Konwencji lub w okresie warunkowego zwolnienia;
b) żadnej służby o charakterze wojskowym, bądź służby wymaganej
zamiast obowiązkowej służby wojskowej w tych krajach, które uznają
odmowę służby wojskowej ze względu na przekonania;
c) żadnych świadczeń wymaganych w stanach nadzwyczajnych lub klęsk
zagrażających życiu lub dobru społeczeństwa;
d) żadnej pracy ani świadczeń stanowiących część zwykłych obowiązków
obywatelskich.
ARTYKUŁ 2 EKPC
Prawo do życia
1. Prawo każdego człowieka do życia jest chronione
przez ustawę. Nikt nie może być umyślnie pozbawiony
życia, wyjąwszy przypadki wykonania wyroku sądowego
skazującego za przestępstwo, za które ustawa
przewiduje taką karę.
2. Pozbawienie życia nie będzie uznane za sprzeczne z
tym artykułem, jeżeli nastąpi w wyniku bezwzględnego
koniecznego użycia siły:
a) w obronie jakiejkolwiek osoby przed bezprawną
przemocą;
b) w celu wykonania zgodnego z prawem zatrzymania
lub uniemożliwienia ucieczki osobie pozbawionej
wolności zgodnie z prawem;
c) w działaniach podjętych zgodnie z prawem w celu
stłumienia zamieszek lub powstania
Dopuszczalność ingerencji w prawa człowieka
następuje w ich granicach

PRAWO POLSKIE
ART. 31 UST. 3 KONSTYTUCJI

Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych

wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie
i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym
państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku
publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i
moralności publicznej, albo wolności i praw innych
osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty
wolności i praw.
ART. 31 UST. 3
Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą
być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w
demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego,
bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i
praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.

1) Czy ograniczenia są zawarte w ustawie?

2) Czy ograniczenie służy którejkolwiek z wymienionych wartości
(okoliczności)?
3) Czy ograniczenie jest konieczne w d.p.p.?
4) Czy ograniczenie narusza istotę danego prawa?
relacja prawa i celu, któremu ograniczenie ma
służyć

TEST PRZYDATNOŚCI
TEST KONIECZNOŚCI
TEST PROPORCJONALNOŚCI sensu stricto
TEST PRZYDATNOŚCI
- Czy dana droga prowadzi do celu?

TEST KONIECZNOŚCI
- Czy to najkrótsza z wszystkich dróg?

TEST PROPORCJONALNOŚCI SENST STRICTO

- Czy się opłaca?
 Testu proporcjonalności
nie stosuje się do
tzw. bezwzględnych zakazów
konstytucyjnych.

- Zakaz naruszenia godności

- Zakaz dyskryminacji
- Zakaz tortur
- Zaraz poddawania eksperymentom bez zgody
podmiotu
PRAWO MIĘDZYNARODOWE
 1) TEST LEGALNOŚCI
2) TEST CELOWOŚCI
3) TEST KONIECZNOŚCI
PRAWO MIĘDZYNARODOWE