Cồn chà tay WHO

Link bài tiếng Việt : https://yhoccongdong.com/thongtin/huong-dan-pha-che-dung-dich-sat-

khuan-who/
Thành phần: theo tài liệu :”Công thức dung dịch chà tay theo khuyến cáo của tổ chức y tế thế
giới”.
Phương pháp 1 Phương pháp 2
Ethanol 96% Isopropyl alcohol 99,8%
Hydrogen peroxide 3% Hydrogen peroxide 3%
Glycerol 98% Glycerol 98%
Nước cất ( hoặc nước đun sôi để nguội) Nước cất ( hoặc nước đun sôi để nguội)
Công dụng:
Cồn chà tay thuộc nhóm khử khuẩn có khả năng loại bỏ tương đối hầu hết các vi sinh vật gây
bệnh bám trên tay ( không diệt được bào tử).
Vai trò của các thành phần :
1. ETHANOL:
Công thức : C2H6O

OH

Thuộc nhóm alcohol có khả năng khử khuẩn mức độ trung bình. Tác động làm đông vón
protein của vi sinh vật: thành tế bào vi sinh vật gồm lớp peptidoglycan ( chuỗi các protein
và cacbohydrat) và lớp lipopolysaccharride ( chuỗi lipid). Alcol có tác dụng phá hủy đi
lớp peptidoglycan.
2. ISOPROPYL ALCOHOL:
Công thức: C3H8O

OH

H 3C CH3

Công dụng giống với ethanol. isopropanol được coi là có hoạt tính chống vi khuẩn tốt
hơn, trong khi etanol chống lại vi rút mạnh hơn. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng phụ thuộc
vào nồng độ phần trăm của rượu và tính chất vật lý của vi sinh vật mục tiêu. Isopropanol
là chất ưa béo hơn etanol và do đó ít hoạt động hơn đối với các vi rút ưa nước như
poliovirus. Tuy nhiên isopropyl được sử dụng nhiều hơn ethanol do ít gây kích ứng da và
ít bay hơi hơn so với ethanol.
3. HYDROGEN PEROXIDE 3%:
 Công thức H2O2

O O

Hydrogen peroxide 3% thuộc nhóm khử khuẩn mức độ thấp. Cơ chế tác dụng là tạo ra
gốc tự do Hydroxyl (OH-), tấn công vào màng lipid của vi khuẩn, DNA và những thành
phần khác của tế bào. Được sử dụng để làm ngưng hoạt bào tử vi khuẩn bị nhiễm trong
dung dịch và không phải là một chất hoạt tính để khử trùng tay. Vì thế mục đích chính
của Hydrogen peroxyl là dùng để loại trừ mầm mống nhiễm khuẩn trong dung dịch cồn
chà tay.
4. GLYCEROL 98%:
Công thức: C3H8O3

OH

HO OH

Tạo độ nhớt cho dung dịch rửa tay, tạo môi trường để hạn chế sự bay hơi của các
Alcohol đồng thời hạn chế sự khô da tay khi sử dụng dung dịch. Được sử dụng làm chất
giữ ẩm.Hiện nay có 1 số nghiên cứu khả năng kháng khuẩn của ethanol và nồng độ
glycerol trong dung dịch( trích
https://www.escmid.org/escmid_publications/escmid_elibrary/material/?mid=63872)
Glycerol có thể được thay thế bởi các chất làm mềm khác có thể trộn với nước và cồn và
không gây độc, hoặc gây dị ứng. Ví dụ: gel nha đam, dung dịch vitamin E dạng dầu
lỏng.
5. NƯỚC CẤT :
Vai trò làm dung môi đồng thời làm giảm độ cồn của dung dịch nước rửa tay. Nếu dùng
cồn nguyên chất có độ cồn cao (ví dụ 90%),làm vón cục các protein ngay lập tức, điều
này tạo ra một lớp protein bảo vệ các protein khác khỏi bị vón cục. Vì điều này, các vi
sinh vật không bị tiêu diệt mà đi vào trạng thái ngủ đông. Nước có thể dễ dàng thâm nhập
vào bên trong tế bào. Cồn 70% còn nồng độ nước cao hơn so với cồn tuyệt đối và vì thế
cồn 70% thâm nhập vào bên trong tế bào một cách chậm rãi và làm vón cục toàn bộ
protein của tế bào dẫn đến việc vi khuẩn bị tiêu diệt. Ở virus không gặp hiện tượng này
do virus không tự tạo được màng bảo vệ, tuy nhiên nồng độ cao sẽ làm bay hơi nhanh,
làm giảm tác dụng tiêu diệt các tác nhân gây bệnh.
Thành phần khác :
Dung dịch cồn chà tay có thể bổ sung thêm 1 số chất khác như: tinh dầu, chất tạo màu,…
Bất cứ chất bổ sung khác với 2 công thức đều cần được dán nhãn rõ ràng và không gây độc
trong trường hợp nuốt phải, không gây kích ứng da, hoặc làm ảnh hưởng đến thuộc tính
kháng khuẩn.

Tham khảo:
Bài giảng e-learning.
http://kcb.vn/wp-content/uploads/2017/11/5.-H-ng-d-n-V-sinh-tay.pdf
https://yhoccongdong.com/thongtin/huong-dan-pha-che-dung-dich-sat-khuan-who/
https://tinhte.vn/thread/dung-dich-sat-khuan-tay-ethanol-vs-isopropanol.3367445/
https://trainghiemsong.vn/vi-sao-70-isopropyl-alcohol-con-isopropyl-70-diet-khuan-tot-hon-con-
96tra-loi/
*Bộ Y Tế VN -Khủ-khuẩn-tiệt-khuẩn-dung-cụ.pdf

CDC-sterility-and-disinfection-guidelines.pdf

https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/thanh-phan-dung-dich-sat-khuan-tay-
nhanh/
https://www.cambridge.org/core/journals/epidemiology-and-infection/article/alcoholbased-hand-
sanitisers-as-first-line-of-defence-against-sarscov2-a-review-of-biology-chemistry-and-
formulations/BEEA1509C12A56C2CBFE5B8247EAC332
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31285821/
https://www.inverse.com/mind-body/the-science-of-making-your-own-hand-sanitizer