DZIENNIKARZ W ŚWIECIE NOWYCH MEDIÓW 2 – 19.11.

2021

Konwergencja – przenikanie, łączenie się, zbieżność, podobieństwo wytworów kulturalnych

powstałych niezależnie od siebie u różnych ludów, podobieństwo cech wynikające nie z
pokrewieństwa lecz z przystosowania się do podobnych warunków
Konwergencja w prasie to przepływ informacji pomiędzy platformami medialnymi,
współpraca przemysłów medialnych oraz migracyjne zachowania odbiorców mediów. Inaczej
jest to upodabnianie się przekazu różnych mediów, które nie są ze sobą spokrewnione lub
które do tej pory ze sobą nie współpracowały.

Rodzaje konwergencji:

 Techniczna – wytwarzanie i udostępnianie produktów o podobnych cechach różnymi

kanałami (np. smartfon łączy cechy tv, radia, odtwarzacza muzyki, konsoli do gier)
 Mimetyczna – dopasowanie form przekazu mediów tradycyjnych do internetu
(wkraczanie radia, tv i prasy do internetu, treść ta sama ale forma inna)
 Mimikryczna – upodabnianie przekazu multimedialnego do wzorców percepcji
charakterystycznych dla obcowania z przekazem tradycyjnym (np. internetowa stacja
radiowa, internetowa gazeta – nie mają korzeni poza internetem)

Przykłady:

 Pisma są publikowane zarówno w tradycyjnej papierowej formie jak i w internecie.

Wiele redakcji zaczęło używać Internetu do publikacji pism lub całkowicie je tam
przeniosły.
 Organizowane są konkursy dla czytelników, w których odpowiedzi trzeba wysłać
pocztą elektroniczną. Plebiscyty ogłaszane na papierze, a których regulaminy i
informacje o nagrodach udostępniane są w sieci.
 Na początku tygodników i miesięczników często są umieszczane adresy witryn
internetowych tytułów i profili na portalach społecznościowych, a także sposoby
kontaktu internetowego z redakcją.
 „Newsweek” po wydaniu papierowej wersji pisma publikuje na portalu internetowym
rozszerzenie tematu z pisma (np. o komentarze, felietony, wywiady) – dochodzą do
tego elementy charakterystyczne dla internetowych wydań (możliwość
komentowania, udostępniania, wchodzenia w podobne wątki.
 „Gazeta Wyborcza” pod wieloma artykułami umieszcza zaproszenie do odwiedzenia
jej strony, gdzie można znaleźć uzupełniające artykuł rozmowy wideo czy też
wcześniejsze artykuły z danego cyklu.
 W prasie umieszcza się kontakt (e-mail) do redakcji i dziennikarzy – przyspiesza to
sprzężenie zwrotne i skraca dystans między czytelnikami i dziennikarzami.
 Regionalne wydania „Gazety Wyborczej” publikują też teksty z blogów swoich
dziennikarzy.
  W tygodniku „Motor” w spisie treści jest zaproszenie do odwiedzenia jego portalu,
gdzie można znaleźć też nowości, teksty, opinie, porady itd. W piśmie tym jest
kontakt do redakcji, zaproszenie do strony na FB i ogłoszenie o naborze do redakcji,
gdzie kandydatury zgłasza się na specjalnej stronie. W dziale „wiadomości” jest
zaproszenie do obejrzenia większej ilości zdjęć aut w internecie. Są tam tez
informacje które swoje źrodło mają na portalach internetowych, np. nt. paliwa.
 Gazeta wyborcza ma tez wersje elektroniczna w PDF’ie.

Wersję elektroniczną prasy można zamówić na różne urządzenia za pomocą specjalnych

aplikacji. Wersje takie są dopasowanego do odpowiednio wygodnego dla lektury formatu
oraz technologii dotykowej.
„Newsweek” – odpowiednia aplikacja kataloguje i porządkuje zamawianą prasę, a także
umożliwia robienie notatek, wchodzenie w linki oraz przeszukanie zawartości zakupionych
tytułów.
„Polityka” – na platformie do korzystania z wersji elektronicznej czytelnik ma nielimitowany
dostęp do bieżących i archiwalnych treści. Ponadto pismo to można czytać w różnych
formatach. Dodatkowo można korzystać z „Audiopolityki”, czyli 10 najciekawszych artykułów
z numeru czytanych przez lektorów w formatach audio.

Nowa forma konwergencji to skanowanie kodu QR – pozwala to na poszerzenie wiedzy o

dodatkowe informacje. W efekcie treści nie tylko przenikają między papierem a internetem i
wzajemnie się uzupełniają, ale też scalają je. Taka forma uzależnia poznanie całego przekazu
od ścisłej współpracy nowego medium z tradycyjnym, przy użyciu urządzeń i aplikacji. Można
ją nazwać konwergencją multimedialną/wielopłaszczyznową – w taki sposób łączona jest
tradycyjna lektura prasy i przekaz multimedialny. W prasie często są to proste odsyłacze, np.
w „Motorze” do strony na FB czy w „PC World” do aplikacji.

Red Bulletin pokazał nowy sposób integracji tekstu - „Print 2.0” – po przyłączeniu
miesięcznika do kamery internetowej na stronie z nadrukowanym wymbolem kamery,
otwierały się filmy, galerie zdjęć, multimedialne prezentacje związane z artykułem i
wzbogacające jego treść, ilustrujące jego problematykę.

Kody QR i Print 2.0 to przykłady nowej jakości w tradycyjnych mediach, które zachowują
charakterystyczne dla siebie elementy, jednocześnie ściśle współpracując z nowymi mediami
i technologiami.
 Medialna – łączenie się
różnych mediów w jeden
koncern, redakcję,
medium, np. grupa TVN
jest częścią Discovery
(przenikanie się treści które
są wykorzystywane w
ramach jednego koncernu
czy przejście skoków
narciarskich do TVN z TVP za sprawą Discovery, które te prawa wykupiły, pozwala na płynny
przepływ treści między kanałami TVN a Eurosportu).

Technologiczna – łączenie się cech różnych urządzeń w jednym urządzeniu, np. odtwarzacze
już nie tylko za pomocą płyt, ale też z telefonu, komputera, kart pamięci, pendrive’a itd.

Korporacyjna/organizacyjna – działalność kilku różnych działów się ze sobą przenika,

redakcja przygotowująca wydania internetowe mogłaby równocześnie pracować nad
wydaniem internetowym, artykuły papierowe mogłaby wzbogacać swoimi materiałami
pozyskanymi np. w internecie. Ten model zazwyczaj występuje w redakcjach działających
elektronicznie i papierowo, dziennikarze dostosowują materiały do tego aby pasowały
kształtem do sieci. Łączą internet i papier.

Gatunkowa – np. fora multimedialne w internecie, które często trudno jest nazwać
jednoznacznym gatunkiem, w tradycyjnych mediach jest to łatwiej ocenić

KONWERGENCJA A RADIO

Przykład: RMF FM – można słuchać tradycyjnie lub zapoznawać się z materiałami w inne
sposoby, np. odtworzyć na YT, jako podcast, na stronie internetowej (konwergencja
mimetyczna) czy na Interii. Jest nadawany na żywo i można do niego wrócić. Nie tylko forma
audio ale też wideo. Oprócz informacji na temat swojego radia podaje też informacje z kraju i
ze świata na swoim portalu internetowym. Słuchając przez internet widzimy jaka piosenka
będzie później. Podcasty są dostępne i na portalu i w innych serwisach. Są na portalu także
treści wideo.

Taką stacją jest też radio Zet czy Talk FM (tu pojawia się sekcja premium z materiałami
których nie ma na antenie), gdzie audycje są transmitowane w Internecie na żywo, mają
swoje serwisy oraz aplikacje.

Inny przykład: aplikacje na telefon, które umożliwiają odsłuchiwanie audycji, podcastów,

serwisów informacyjnych czy odczytanie aktualności ze strony internetowej.

KONWERGENCJA A TELEWIZJA
Przykład: TVN – ma swój serwis internetowy z materiałami, każdy serial czy program ma
swoją podstronę, gdzie są zamieszczane teasery czy inne informacje w celu zwiększania
zasięgu tych programów oraz budowania społeczności wokół nich. Ktoś może lubić tylko
jeden program na TVN’ie, więc tylko ta podstrona będzie go interesować.

Player został stworzony przez koncern TVN, początkowo służył jako baza programów , które
zostały wyemitowane, ale z czasem wyewoluowała, więc na playerze zaczęły pojawiać się
nowe programy, które są tylko na playerze. Stał się on z czasem płatny, gdy grupa odbiorców
była już zebrana.

Kolejnym produktem koncernu jest TVN24, jest to oddzielny kanał – telewizja ale także
aplikacja. Choć materiały bazują na telewizji, to mamy tam galerię zdjęć, tekst, multimedia,
treści tylko dla aplikacji, część z nich wykorzystywana jest potem na antenie. Jest też serwis
internetowy , który tworzony jest niezależnie od telewizji i nie zawsze na niej bazuje
(konwergencja organizacyjna) – w ramach jednej redakcji są przygotowywane materiały i na
stronę i na antenę, ten sam dział researchu, jedne informacje idą tu a inne tu. Antena często
odsyła do strony internetowej.

KONWERGENCJA A PRASA

Prasa bez internetu nie jest w stanie przetrwać obecnie, gdyż maleje sprzedaż. Wpłynęła też
na to pandemia, przez utrudniony dostęp do odbiorcy. Dla niektórych cyfrowa prenumerata
była tańsza (np. „Polityka”), wygodniejsza czy jedyna możliwa fizycznie. To daje również inne
formy jak np. audio czy codzienne newsy w aplikacji lub inne dodatkowe materiały (np.
Newsweek” oferujący aplikację z podcastami – innym gatunkiem niż prasa). Niektóre
prenumeraty oferują pierwszy miesiąc np. za złotówkę (np. „ Sieci”).

PODSUMOWANIE

1. Konwergencja polega na łączeniu i przenikaniu się różnych form przekazu, tworząc

nowe gatunki/formy/media.
2. Media tradycyjne stają się wieloplatformowym nośnikiem treści, a sam przekaz
ewoluuje w zależności od platformy (np. stacja radiowa mająca wiele kanałów
przekazów wchodząca w obszary niecharakterystyczne dla radia).
3. Dziennikarz musi być świadomy nowych narzędzi i możliwości.
4. Konwergencja dotyczy również technologii, łączenia w jednym urządzeniu wielu
funkcji co daje dziennikarzom i mediom nowe możliwości.

Trudniej jest wejść ze swoim nazwiskiem z prasy w inne kanały, niż z innych do prasy.