Klucz odpowiedzi ab

Kartkówki
Nr Oczekiwana odpowiedź
Kryterium punktowania
zad. grupa A grupa B
Zmiany na mapie politycznej świata

1. eksklawa – część państwa oddzielona od enklawa – terytorium jednego kraju otoczo- 1 p. za podanie prawidłowej definicji,
głównego terytorium powierzchnią innego ne przez obszar innego państwa, np. San 1 p. za podanie dwóch prawidłowych
kraju, np. Alaska, obwód kaliningradzki Marino, Lesotho przykładów; razem 2 p.

2. Rosja, Chiny, Kanada, Stany Zjednoczone Nauru, Monako, Watykan, Tuwalu 1 p. za prawidłowe podkreślenie dwóch
nazw; razem 2 p.

3. a) P, b) F, c) F, d) F a) P, b) P, c) P, d) F 1 p. za prawidłową ocenę jednego

zdania; razem 4 p.

4. odpowiednio zaznaczone cyframi: Serbia, odpowiednio zaznaczone cyframi: Rosja, 1 p. za prawidłowe zaznaczenie dwóch
Bośnia i Hercegowina, Słowenia, Chorwa- Litwa, Łotwa, Estonia, Białoruś, Ukraina krajów i podanie ich nazw, 2 p. – czte-
cja, Czarnogóra, Kosowo, Macedonia rech, 3 p. – sześciu, 4 p. – siedmiu.
Liczba ludności świata i jej zmiany

1. w 2000 r.: w 2000 r.: 1 p. za każde poprawne obliczenie,

Wu = 1266,8 tys. : 146 670 tys. · 1000 = Wu = 90,4 tys. : 8860 tys. · 1000 = 10,20‰ 1 p. za uzupełnienie zdania; razem 3 p.
= 8,64‰ Wz = 93,7 tys. : 8860 tys. · 1000 = 10,58‰
Wz = 2254,9 tys. : 146 670 tys. · 1000 = Wpn = 10,20‰ – 10,58‰ = –0,38‰
= 15,37‰ w 2009 r.:
Wpn = 8,64 ‰ – 15,37 ‰ = –6,73‰ Wu = 111,8 tys. : 9290 tys. · 1000 = 12,03‰
w 2009 r.: Wz = 90,1 tys. : 9290 tys. · 1000 = 9,69‰
Wu = 1761,7 tys. : 141 852 tys. · 1000 = Wpn = 12,03‰ – 9,69‰ = 2,34‰
= 12,42‰ obliczenie różnicy:
Wz = 2010,5 tys. : 141 852 tys. · 1000 = 2,34‰ – (–0,38‰) = 2,72‰
= 14,17‰ odpowiedź: Współczynnik przyrostu natu-
Wpn = 12,42 ‰ – 14,17 ‰ = –1,75‰ ralnego w Szwecji pomiędzy 2000 a 2009
obliczenie różnicy: rokiem wzrósł o 2,72‰.
–1,75‰ – (–6,73‰) = 4,98‰
odpowiedź: Współczynnik przyrostu natu-
ralnego w Rosji pomiędzy 2000 a 2009
rokiem wzrósł o 4,98‰.
2. A. Polska A. Turcja 1 p. za prawidłowe przyporządkowanie
B. Egipt B. Ukraina dwóch nazw,
C. Niemcy C. Meksyk 2 p. za prawidłowe przyporządkowanie
D. Chile D. Japonia czterech nazw,
np. względy religijne narzucające model np. upowszechnienie się modelu rodziny 1 p. za prawidłowe podanie przyczyn;
rodziny wielodzietnej, dzieci jako forma bezdzietnej lub z niewielką liczbą potom- razem 3 p.
zabezpieczenia na starość s­twa ze względu na długotrwały kryzys gos-
podarczy, stosowanie antykoncepcji

3. a) eksplozja demograficzna a) regres demograficzny 1 p. za prawidłowe wykonanie jednego

b) I faza – plemiona Amazonii, II faza –
Kenia, III faza – Indonezja, IV faza –
Belgia, V faza – Ukraina
c) faza V, faza II
Rozmieszczenie ludności na świecie
b) I faza – plemiona Nowej Gwinei, II faza – polecenia; razem 3 p.
Sri Lanka, III faza – Meksyk, IV faza –
Hiszpania, V faza – Węgry
c) faza I, faza IV

1. Niemcy: 231 os./km², Rosja: 8 os./km² Indie: 324 os./km², Kanada: 3 os./km² 1 p. za każde prawidłowe obliczenie
i wpisanie nazwy kraju do tabeli;
razem 2 p.

2. a) P, b) F, c) F a) F, b) P, c) P 1 p. za prawidłową ocenę jednego

3. Nizina Chińska;
przyczyny: np. korzystne warunki klimatyczne,
żyzne gleby, nizinna rzeźba terenu, bogate
złoża surowców mineralnych
Sahara;
przyczyny: np. niekorzystne warunki kli-
matyczne, zbyt sucho i gorąco, utrudniony
dostęp do słodkiej wody, mało żyzne gleby
lub brak pokrywy glebowej
zdania; razem 3 p.
1 p. za podanie prawidłowej nazwy
obszaru, 1 p. za prawidłowe podanie
dwóch przyczyn, 2 p. za prawidłowe
podanie trzech przyczyn; razem 3 p.

4. a) C, b) B, c) D a) C, b) A, c) D 1 p. za prawidłowe przyporządkowanie
jednej bariery; razem 3 p.

Migracje na świecie

1. np. wysoki poziom bezrobocia, trudności
w znalezieniu pracy odpowiadającej kwali-
fikacjom zawodowym, niskie zarobki, niski
standard życia
np. możliwość znalezienia pracy, lepsze 1 p. za podanie prawidłowej przyczyny;
zarobki, wyższy standard życia, możliwość razem 3 p.
podniesienia kwalifikacji, zdobycia
doświadczenia zawodowego i nauki języka
angielskiego, brak konieczności uzyskania
zgody o pracę, wizy, zielonej karty itp.
Klucz odpowiedzi ab
Nr Oczekiwana odpowiedź
zad. grupa A
2. Litwa:
Pn = 36,7 tys. – 42 tys. = –5,3 tys.
Sm = 6,5 tys. – 22,0 tys. = –15,5 tys.
Prz = –5,3 + (–15,5 tys.) = –20,8 tys.
Wprz = –20,8 tys. : 3339 tys. · 1000 = –6,23‰
Wielka Brytania:
Pn = 790,2 tys. – 559,6 tys. = 230,6 tys.
Sm = 566,5 tys. – 368,2 tys. = 198,3 tys.
Prz = 230,6 + 198,3 tys. = 428,9 tys.
Wprz = 428,9 tys. : 61855 tys. · 1000 = 6,93‰
odpowiedź: Wyższy współczynnik przyrostu
rzeczywistego ma Wielka Brytania.
przyczyny: np. znacznie wyższa wartość
przyrostu naturalnego i salda migracji ze
względu na wyższy poziom rozwoju gos-
podarczego Wielkiej Brytanii i możliwości
znalezienia dobrze płatnej pracy
3. b, c, f
Urbanizacja na świecie
1. Indie: 29,8%; Polska: 60,9%; Belgia: 97,3%
2. aglomeracja warszawska, aglomeracja
krakowska, aglomeracja londyńska
3. a) B, b) A
4. kryzys miasta centralnego – inaczej
dezurbanizacja; polega na przenoszeniu się
ludności z dzielnic śródmiejskich na obszary
znacznie oddalone od centrów miast; doty-
czy większości miast europejskich
Czynniki rozwoju rolnictwa
1. równinna rzeźba terenu, duża powierzch-
nia gospodarstw rolnych, duże zużycie
nawozów sztucznych
2. Chiny:
197 221 000 (t) : 30 116 000 (ha) · 10 =
65 (dt/ha)
Indie:
120 620 000 (t) : 36 950 000 (ha) · 10 =
32 (dt/ha)
odpowiedź: Chiny
3. np. zwiększenie efektywności pracy rol-
ników, rozwój usług pozarolniczych na
skutek spadku zapotrzebowania na siłę
roboczą w gospodarstwach
4. od lewej: Szwecja, Węgry
Energetyka na świecie
1. energia wiatru, energia pływów
2. d b
3. np. gaz ziemny, pierwiastki promienio­
twórcze
4. a) P, b) F, c) P, d) P
5. np. Bełchatów, Bogatynia (Turów)
grupa B
Słowacja:
Pn = 61,2 tys. – 52,9 tys. = 8,3 tys.
Sm = 15,6 tys. - 4,8 tys. = 10,8 tys.
Prz = 8,3 tys. + 10,8 tys. = 19,1 tys.
Wprz = 19,1 tys. : 5418 tys. · 1000 = 3,53‰
Włochy:
Pn = 568,9 tys. – 578,2 tys. = –9,3 tys.
Sm = 442,9 tys. – 80,6 tys. = 362,3 tys.
Prz = –9,3 + 362,3 tys. = 353 tys.
Wprz = 353 tys. : 60325 tys. · 1000 = 5,85‰
odpowiedź: Wyższy współczynnik przyro-
stu rzeczywistego mają Włochy.
przyczyny: np. znacznie wyższa niż na
Słowacji wartość salda migracji głównie ze
względu na wyższy poziom rozwoju gos-
podarczego Włoch i możliwości znalezienia
dobrze płatnej pracy
b, e, f
Argentyna: 93%; Chiny: 47,4%; Litwa: 65,6%
Zagłębie Donieckie, Górnośląski Okręg
Przemysłowy, Zagłębie Ruhry
a) B, b) C
urbanizacja pozorna – inaczej nadurbanizacja;
zjawisko to występuje wówczas, gdy wysoki
odsetek ludności miejskiej nie jest związany
z rozwojem społeczno-gospodarczym, lecz
z brakiem miejsc pracy na wsi
gleby aluwialne (mady), długi okres wege-
tacyjny, prywatna własność gospodarstw
rolnych
pszenica:
24 106 000 (t) : 3 297 000 (ha) · 10 =
73 (dt/ha)
jęczmień:
10 412 000 (t) : 1653 000 (ha) · 10 =
63 (dt/ha)
odpowiedź: pszenica
np. zanieczyszczenie gleb i wód, obecność
trujących związków chemicznych w wodzie
pitnej i żywności, spożywanie przez ludzi
hormonów i antybiotyków zawartych
w mięsie i w mleku
od lewej: Egipt, Kanada
węgiel kamienny, węgiel brunatny
np. węgiel kamienny, ropa naftowa
a) F, b) P, c) P, d) F
np. Żarnowiec, Solina-Myczkowce
Punktacja
2 p. za każde prawidłowe obliczenie
współczynnika przyrostu rzeczywistego,
1 p. za prawidłową odpowiedź; razem
5 p.
1 p. za prawidłowe podkreślenie dwóch
przyczyn, 2 p. prawidłowe podkreślenie
trzech przyczyn
1 p. za każde poprawne obliczenie
wskaźnika urbanizacji i wpisanie nazwy
kraju do tabeli; razem 3 p.
1 p. za prawidłowe podkreślenie dwóch
nazw, 2 p. za prawidłowe podkreślenie
trzech nazw
1 p. za każde prawidłowe
przyporządkowanie charakterystyki;
razem 2 p.
1 p. za podanie prawidłowej definicji
1 p. za prawidłowe podkreślenie dwóch
warunków,
2 p. za prawidłowe podkreślenie trzech
warunków
1 p. za każde prawidłowe obliczenie
plonu, 1 p. za prawidłową odpowiedź;
razem 3 p.
1 p. za podanie prawidłowego
przykładu; razem 2 p.
1 p. za prawidłowe podpisanie jednego
wykresu; razem 2 p.
1 p. za prawidłowe podkreślenie jednej
nazwy; razem 2 p.
1 p. za zaznaczenie prawidłowej
odpowiedzi
1 p. za podanie prawidłowego
przykładu; razem 2 p.
1 p. za prawidłową ocenę jednego
zdania; razem 4 p.
1 p. za podanie prawidłowego
przykładu; razem 2 p.