Spis treści - AquaScaping World Magazine, Marzec 2008, edycja polska

1. Słowo od redakcji John Nguyen

Tłumaczenie: Robert 'Kadazan' Kujawa......................................................................................2

2. Nie pozwól, aby glony Cię pokonały! Tom Messenger

Tłumaczenie: Maciek Michalski..................................................................................................3

3. Tworzenie wodospadów w akwarium roślinnym. Andrew Nunn

Tłumaczenie: Maciek 'spider72' Winiarczyk ................................................................................5

4. Anatomia roślin wodnych: łodyga. Freeman

Tłumaczenie: Robert 'Kadazan' Kujawa......................................................................................7

5. Szukanie inspiracji. Roy Deki

Tłumaczenie: Robert 'Kadazan' Kujawa....................................................................................10

6. Obsada do nano akwarium. Liz Marchio

Tłumaczenie: Robert 'Kadazan' Kujawa....................................................................................12

7. Wywiad z Nano-Aquascaperem Antonio Nikoli

Tłumaczenie: chester.............................................................................................................19

8. Aquascaping i szkice. Steven Chong

Tłumaczenie: Janusz Piechota.................................................................................................22

9. Anubias nana 'Petite'. Stan Chung

Tłumaczenie: Robert 'Kadazan' Kujawa....................................................................................26
1 Słowo od redakcji

Witamy w pierwszym numerze magazynu AquaScaping World Magazine!

To wydanie oferuje prawdziwy stół szwedzki artykułów na szereg tematów związanych z

akwariami roślinnymi i aranżacjami. Zachęcam Was do podejmowania wyzwań, czy to w
aranżacji, czy w uprawie roślin wodnych, czy też w utrzymaniu zdrowych warunków dla
obsady. Przy tempie zmian w Wodnym Świecie, nikt nie może mieć pewności, czy
przypadkiem jego dzisiejszy osobisty entuzjazm nie stanie się jutrzejszym źródłem
inspiracji dla innych.

AquaScaping World publikuje magazyn co miesiąc, aby dostarczyć Wam najlepszego

źródła, dla ulepszania Waszych umiejętności w uprawie roślin wodnych i aranżacji
akwariów roślinnych. Każdy numer będzie obejmował szeroki zakres zagadnień od
aranżacji (aquascaping'u), przez sprzęt, glony, ryby i bezkręgowce aż po rośliny.

Nasi redaktorzy posiadają ogromne doświadczenie jeżeli chodzi o akwaria roślinne.

Piszą o swoich osobistych doświadczeniach i poglądach dotyczących akwariów, by
zainspirować zaawansowanych i rozwijających się hobbistów.

Hobby, jakim jest akwarystyka roślinna może wydawać się przytłaczającym

doświadczeniem dla nowicjusza. Naszym celem jest dostarczenie magazynu wysokiej
jakości dla tworzących aranżacje i fanów akwarystyki roślinnej na całym świecie, który
będzie nie tylko zrozumiały, ale także prosty, inspirujący i pouczający. Mamy nadzieję,
że osiągniemy sukces i życzymy Wam powodzenia w przygodach akwarystycznych.

Miłej lektury i szczęśliwych aranżacji!

John Nguyen

redaktor naczelny AquaScaping World Magazine

2
2 Nie pozwól, aby glony Cię pokonały!
Tom Messenger

Glony mogą stać się problemem w akwarium, jeżeli nie będą regularnie kontrolowane.
W akwarystyce roślinnej mamy do dyspozycji kilka gatunków ryb i bezkręgowców, które
mogą pomóc w wygraniu wojny z glonami. Ich dobór będzie zależeć od rodzaju i
wielkości zbiornika oraz aktualnie zamieszkujących go zwierząt. Na szczęście większość
„zjadaczy glonów” może przeżyć w szerokim zakresie warunków środowiskowych w
akwarium. Poniżej znajduje się krótki przewodnik po najskuteczniejszych obrońcach
przed glonami.

Otocinclus spp.

Otocinclus spp. to jedne z najpopularniejszych ryb używanych do kontrolowania glonów.

Jest kilka gatunków, które widziałem w Wielkiej Brytanii i są to: O. vestitus, O. affinis, i
O. macrospilus. Większość sprzedawanych Otocinclusów pochodzi z odłowu. W trakcie
importu często głodują i wiele z nich ginie jeszcze przed dotarciem do sprzedawcy.
Dlatego należy być ostrożnym przy wyborze swoich Otosków. Jeżeli ryby mają ładny,
zaokrąglony i połyskujący brzuszek to oznacza to, że były odpowiednio karmione odkąd
przybyły do importera i nie powinno być problemów z dalszym przyjmowaniem
pokarmu. Zbyt często niestety, Otoski w sklepach są wychudzone i cierpią z powodu
niedożywienia. Dlatego często są uznawane za ryby trudne w utrzymaniu i mogą
umierać podczas aklimatyzacji. Większość Otocinclusów dorasta do około 2 cali (ok. 5
cm – przyp. tłum.) i zjada szeroki zakres glonów. Niewielkie rozmiary pozwalają na ich
wybór zarówno do większych jak i mniejszych zbiorników. Powinny być trzymane w
grupie przynajmniej 6 osobników, które przez większość czasu będą przebywać razem –
wtedy będą najbardziej efektywne. Z moich doświadczeń wynika, że w trakcie
żerowania nie stanowią zagrożenia nawet dla delikatnych roślin takich jak Rotala
walichii. Otocinclusy, w większej grupie są pracowitymi zjadaczami glonów, które tworzą
skupiska zielonych kropek bądź nalotów.

Crossochelius siamensis

Kosiarka (SAE – Siamese Algae Eater) osiąga o wiele większe rozmiary niż Otosek -
nawet do 6 cali (ok. 15 cm – przyp. tłum.) i z tego względu nadaje się tylko do
większych akwariów. Dla tych ryb proponowałbym zbiornik przynajmniej 36-calowy (91
cm, młode egzemplarze nadają się również do mniejszych zbiorników – przyp. tłum.).
Zauważyłem, że mogą być nieco niesforne wykopując świeżo posadzone rośliny
dywanowe i wzburzając podłoże, co może być problemem, jeżeli mąci ono wodę. Tak

3
jak Otoski, Kosiarki zjadają wiele gatunków glonów, łącznie z krasnorostami (Black
Beard Algae – BBA), które są częstym problemem w akwariach roślinnych, niekiedy
powiązanym z niskim poziomem CO2 w wodzie. Kosiarki bywają mylone z Glonojadem
syjamskim (CAE – Chinese Algae Eater) ze względu na podobny wygląd. Różnią się
m.in. ilością wąsików – Kosiarka ma jedną parę a Glonojad syjamski dwie.

Caridina denticulata

Krewetka Amano (Caridina denticulata, wcześniej japonica) nazywana też krewetką

Yamato, została spopularyzowana przez Takashi Amano, wskutek jego poszukiwań
krewetki idealnie nadającej się do walki z glonami. Przetestował on wiele gatunków, ale
ostatecznie wybrał właśnie krewetkę Amano, gatunek pochodzący z Japonii i zamówił
kilka tysięcy sztuk od dostawcy. Krewetki te zjadają większość gatunków glonów i są
bardzo efektywne. Osiągają około 2 cale (ok. 5 cm – przyp. tłum.) i nadają się do
większości zbiorników. Jedynym problemem przy trzymaniu krewetek w akwarium mogą
być inni jego mieszkańcy. Pomimo, że krewetki Amano są jednymi z większych
krewetek glonożernych mogą być zjedzone przez większe ryby, takie jak Skalary czy
Dyskowce.

Neocaridina denticulata sinensis

Krewetka Red Cherry (Caridina denticulata sinensis) jest kolejnym popularnym

gatunkiem krewetki akwariowej. Swą popularność zawdzięcza głównie niewielkim
rozmiarom i barwie. Samice tego gatunku są intensywnie czerwone, zaś samce w
porównaniu do nich są nieco „wyblakłe”. Krewetki te są mniejsze niż krewetki Amano i
nie miałem żadnej, która byłaby większa niż 1 cal (2,54 cm – przyp. tłum.). Ze względu
na małe rozmiary tych krewetek, należy zabezpieczyć wlot filtra, aby nie dostały się one
do środka. Czasem podczas czyszczenia filtra można w nim odnaleźć młode, zassane do
jego wnętrza krewetki, żywiące się detrytusem czy glonami. Krewetka Red Cherry bez
problemów rozmnaża się w typowym akwarium, gęsto obrośniętym roślinami, które
ochronią młode przed drapieżnikami. Ryby kąsaczowate często polują na młode
krewetki, natomiast Otocinclusy czy Kiryski nie wykazują nimi zainteresowania.

4
3 Tworzenie wodospadów w akwarium roślinnym.
Andrew Nunn

Byłem ciekawy, w jaki sposób w zbiorniku powyżej, który zajął 7 miejsce w światowym
rankingu Aqua Design Amano 2007 Aquascaping Contest, stworzono wrażenie
wodospadu. Widziałem podobne efekty uzyskane za pomocą unoszących się
pęcherzyków powietrza, ale w tym przypadku nie docierają one do powierzchni wody, co
znaczy, że użyto innej metody lub zaangażowano zaawansowane metody obróbki
zdjęcia. W każdym razie informacja z mojego bloga skierowała mnie na stronę
(www.xylema.net), która wyjaśnia dokładnie w jaki sposób zostało to zrobione i jest to
całkiem twórcze.

Prześledźmy w jaki sposób efekt ten został osiągnięty. Ale od początku, od pierwszego
wrażenia iluzja wydaje się być uzyskana przy pomocy unoszących się do góry
pęcherzyków powietrza, które albo zostały usunięte programem edycyjnym, albo
zostały zassane do ukrytej szczeliny. Jak się przekonałem to żaden z tych przypadków.
Pęcherzyki powietrza odgrywają dużą rolę w mechanizmie powstawania tego efektu, ale
to nie one są widziane przez obserwatora. W zamian, widz obserwuje jednostajny
strumień opadającego piasku. Właśnie tak, piasek.

Przy pomocy przekroju poprzecznego „wodospadu”, możemy się zorientować w jaki

sposób piasek jest użyty, aby stworzyć ten efekt. Wężyk, zakończony kamieniem
napowietrzającym przedmuchuje przestrzeń ukrytą za ścianą. W ten sposób unoszące
się bąble tworzą podciśnienie, które kieruje prąd wody w kierunku powierzchni.

Gdy woda się unosi, drobinki ziarenek piasku zostają zassane z zasobnika do
wznoszącego się prądu wody. Ziarna piasku płyną z prądem i zostają wyrzucone przez
otwór umieszczony w górnej części ściany, po czym opadają z powrotem po jej
przedniej stronie. Strategicznie umieszczona przy podstawie pochylnia, przechwytuje
opadający piasek i kieruje go z powrotem do zasobnika znajdującego się „za kulisami”.
Ten cykl się powtarza i obserwator widzi niekończącą się kaskadę wodospadu wewnątrz
akwarium.

Ten efekt nie jest najpraktyczniejszy w codziennym stosowaniu. Trzeba użyć bardzo
drobnego piasku, aby mógł być on uniesiony przez wznoszący się prąd wody. Na
opadający piasek duży wpływ mają różne prądy wody wewnątrz zbiornika i nieuchronnie
jego część będzie opadała poza zasobnikiem. Przy włączonym filtrze, prąd wody mógłby
prawdopodobnie roznieść opadający piasek po całym akwarium. Jestem pewien, że

5
wiele pracy jest niezbędne w dostrojeniu systemu, aby znaleźć piasek, który najlepiej
nadaje się do zastosowania i w określeniu rozmiaru przestrzeni za ścianą, która będzie
najefektywniejsza.

Sposób w jaki piasek jest wyrzucany z górnej części kolumny bąbelków jest również
problematyczny i wymaga wiele uwagi i regulacji. Ciężko powiedzieć z przedstawionego
rysunku, ale najprawdopodobniej kolumna bąbelków wychodzi ponad powierzchnię
wody. Zmusza to wodę wypchniętą przez powietrze do przejścia przez otwór, którym
wylatuje piasek. W innym wypadku, piasek płynął by z prądem do powierzchni i ponad
górną krawędzią kolumny na zewnątrz (i miałbyś wtedy efekt bałaganiącego wulkanu
zamiast wodospadu). Końcowy efekt jest zrobiony właściwie i wygląda absolutnie
fantastycznie w podwodnym krajobrazie akwarium roślinnego.

6
4 Anatomia roślin wodnych: łodyga.
Freeman

Anatomia roślin, czy inaczej morfologia, odnosi się do opisu budowy poszczególnych
części rośliny. Poza kilkoma prostymi mchami, rośliny wodne składają się z trzech
podstawowych części: stożka wzrostu łodygi lub pędu, liści i korzenia. Łodyga i liście
mogą być nazywane zbiorczo pędem. Obie te części pochodzą od stożka wzrostu, co
jest cechą wspólną. W niniejszym artykule przedstawiam pierwszą część, łodygę pędu.

Funkcje łodygi.

Łodyga rozwija się albo w powietrzu, wodzie, albo w ziemi. Wzrost może być poziomy
lub pionowy, może być to główna oś lub odnoga. Łodygi pełnią cztery główne funkcje,
mianowicie:

1. Podparcie i wzniesienie liści, kwiatów i owoców. Łodygi utrzymują liście w

nasłonecznieniu i dostarczają miejsca na wytworzenie owoców i kwiatów.

2. Transport substancji odżywczych pomiędzy korzeniami i stożkiem wzrostu za

pośrednictwem ksylemu (drewna) i łyka.

3. Magazynowanie składników odżywczych

4. Produkcja nowej, żywej tkanki. Przeciętna długość życia komórek rośliny waha się od
roku do trzech lat. Łodygi posiadają komórki zwane merystemami, które każdego roku
tworzą nową, żywą tkankę.

Łodygi składają się z węzłów, z których wyrastają pąki z jednym lub większą ilością liści,
kwiatów, lub innych łodyg. Międzywęźla to część łodygi pomiędzy dwoma węzłami.

Kształt rośliny i międzywęźla

To głównie długość międzywęźli określa wzrost rośliny. Przy wydłużonych

międzywęźlach, łodyga jest dobrze widoczna, a liście umieszczone są w pewnej
odległości od siebie. Hygrophila polysperma jest przykładem takiego wzrostu. Przy
skróconych międzywęźlach, łodyga nie jest widoczna, ponieważ zakrywają ją gęsto
umieszczone liście, na przykład równych gatunków Echinodorus lub Cyptocoryne.
Długość międzywęźli określa formę, jaką przyjmuje roślina (ryc. 2)

Części łodygi

7
Łodyga zazwyczaj składa się z trzech tkanek: okrywającej, miękiszowej i przewodzącej.

Tkanka okrywająca pokrywa zewnętrzną powierzchnię łodygi, u roślin wodnych pełni

funkcje ochronne i uczestniczy w wymianie gazowej. Kutykula wyłącznie cienka, lub jej
brak. Kutykula to ochronna, woskowa warstwa wyprodukowana przez komórki
epidermy. Głównym zadaniem kutykuli jest ochrona przed utratą wody, dlatego
większość hydrofitów jej nie potrzebuje. Tkanka miękiszowa składa się głównie z
komórek parenchymy i wypełnia przestrzeń dookoła tkanki przewodzącej. Czasem
bierze udział w fotosyntezie. Tkanka przewodząca pełni funkcje transportu na większe
odległości oraz funkcje podporowe.

Kąt zawarty pomiędzy liściem i łodygą zwany jest pachwiną liścia. Teoretycznie, każda
pachwina liścia posiada zdolność wytworzenia pąka, który może przekształcić się w
odrost boczny, co prowadzi do powstania odgałęzienia rośliny matecznej. Stopień
rozgałęzienia różni się znacznie w zależności od gatunku. Regułą jest, że rośliny wodne
z wydłużonymi łodygami rozgałęziają się całkiem regularnie, stąd te, które są
ukorzenione w podłożu rozkrzewiają się, podczas gdy gatunki pływające tworzą gęstą
matę. Rośliny wodne z krótkimi łodygami rzadko wytwarzają odrosty boczne.

Rozgałęzienia łodygi oraz kwitnienie

Istnieją dwa różne typy rozgałęziania łodygi. W pierwszym typie, szczyt łodygi (stożek
wzrostu) kontynuuje wzrost jak długo nic mu nie przeszkadza. Wszystkie odrosty
boczne są wówczas podrzędne w stosunku do rośliny matecznej, a kwiaty i kwiatostany
pojawiają się po bokach pachwin liściowych. Kwitnące Ludwigie (ryc.3) są dobrym
przykładem.

W drugim przypadku, stożek wzrostu zatrzymuje się po jakimś czasie, obumierając lub
tracąc siłę po wytworzeniu kwiatostanu lub kwiatu. Pęd mateczny zostaje zastąpiony lub
przerośnięty przez odrost boczny. Kwitnące Kryptokoryny są przykładem tego typu
rozkrzewiania.

Stożek wzrostu (wierzchołek) jest tą częścią rośliny gdzie zachodzi wzrost na długość.
W tej części, oraz w pewnej odległości od wierzchołka, niezróżnicowane, dzielące się
komórki osiągają stan trwały (permanencji). Przyjmują określone funkcje, określone
przez ich położenie w roślinie. W centralnej części łodygi występują pasma wiązek
przewodzących, zwanych tkanką przewodzącą. Składają się z więcej niż jednego typu
komórek, które posiadają zdolność przewodzenia wody, substancji organicznych i
nieorganicznych (ryc.5)

8
Istnieją dwa główne typy tkanki przewodzącej: łyko i drewno. Tkanki te rozciągają się
od liści do korzeni i są niezbędnymi kanałami do transportu wody i minerałów z korzeni
oraz cukrów z liści.

Przekrój łodygi

Łodyga to złożona struktura złożona z kilku komór i części. Tkanka naczyniowa

(wykropkowana) i kanały powietrzne pokazane są na przekroju podwodnej części
korzenia. Poniżej znajdują się opisy głównych części łodygi:

● Stożek wzrostu - główny punkt wzrostu, umieszczony na szczycie łodygi

● Merystem boczny - zarodek, który rozwija się w pasze liściowej

● Węzeł - obszar łodygi, z którego wyrastają liście lub odnogi

● Międzywęźla - obszar łodygi pomiędzy węzłami

● Blizna liściowa - miejsce, z którego niegdyś wyrastał liść lub ogonek liścia

● Blizna przylistkowa - miejsce, z którego niegdyś wyrastał przylistek

● Kolec - ostry, spiczasty wyrostek epidermy lub kory

● Koliste blizny po łuskach pączka szczytowego - miejsce, do którego niegdyś

przyczepione były łuski pączka.

● Blizna po wiązce przewodzącej lub blizna śladowa - miejsce, do którego niegdyś

przyczepiony był liść lub wiązka przewodząca.

Poznanie anatomii roślin wodnych jest ważne dla doskonalenia umiejętności

aranżacyjnych. Szeroka wiedza o tym jak rośliny rosną może efektywnie pomóc
akwaryście przycinać i uprawiać rośliny, by rosły w sposób nie tylko wzbogacający
aranżację, ale także by pokazywały piękno roślin wodnych.

9
5 Szukanie inspiracji Roy Deki

Wiele jest miejsc na świecie, które oferują przepiękne widoki i odtworzenie ich w
akwarium jest pierwszym z wielu wyzwań stojących przed akwarystą. Czerpię inspirację
dla swoich aranżacji z wielu źródeł. Moja obecny pomysł na aranżację pochodzi z
pięknego, lecz surowego miejsca zwanego Wielkim Surem w Kalifornii. Linia brzegowa
dookoła tego majestatycznego miejsca jest tak widowiskowa, że po prostu musiałem
spróbować odtworzyć ją w moim akwarium ADA 60cm. To tylko jeden przykład jak
znaleźć inspirację dla kolejnego podwodnego krajobrazu. Znalezienie kawałka natury,
czy to będzie całe pasmo górskie, czy tylko mała formacja skalna, to świetny sposób na
rozpoczęcie aranżacji.

Innym sposobem na znalezienie pomysłu jest obejrzenie jak największej liczby

zbiorników; wydano wiele wspaniałych książek, które mogą inspirować. Osobą, która
ma największy wpływ na to hobby jest Takashi Amano. Pan Amano wydał kilka książek,
które ukazują jego prace, a także zawierają nazwy roślin i zwierząt. Sugeruję, aby
każdy posiadał lub chociaż przejrzał te książki dla inspiracji. Często do nich zaglądam w
poszukiwaniu natchnienia. Osobiście, nie chcę odtwarzać jego dokładnych kompozycji,
lecz wybieram małe fragmenty z jednej z jego aranżacji i wkomponowuję je we własne.
Uważam również, że uczestniczenie lub śledzenie konkursów jest świetnym sposobem
na znalezienie nowych lub nietypowych pomysłów. Nikt nie chce kopiować cudzej pracy,
ale poszukiwanie pomysłów w pracach innych osób to dobry sposób na zaczęcie pracy
nad nową aranżacją.

Inną metodą jest stosowanie własnych twórczych pomysłów i komponowanie ich w

aranżacjach. To może się okazać najtrudniejszą metodą. Myślę, że jedne z moich
najlepszych aranżacji powstały tą metodą. Wyobrażanie sobie miejsca, które może
istnieć w naturze, ale nigdy go nie widzieliśmy jest bardzo trudne, ale każdy może to
zrobić. Nasze umysły potrafią złożyć obraz z tego co widzieliśmy w magazynach,
książkach, telewizji i innych mediach.

Gdy już obmyśliłem swoją koncepcję i mam ją w pamięci, czerpię satysfakcję z

przenoszenia jej w rzeczywistą aranżację. Osiągnięcie sukcesu w takiej aranżacji daje
poczucie wielkiego osiągnięcia i osobistej satysfakcji. Jest to aranżacja jedyna w swoim
rodzaju, która pochodzi z wewnątrz.

Do Ciebie należy wybór źródła inspiracji. Najważniejszym aspektem akwarystyki

krajobrazowej jest radość z niej czerpana. Ruszaj zatem w plener i wchłoń tyle natury

10
ile zdołasz. Kto wie, może masz kolejną nagrodzoną aranżację w kieszeni?

11
6 Obsada do nano akwarium.
Liz Marchio

Określenie 'nano akwarium' jest często używane przez hobbystów jako nazwa małych
zbiorników, przeważnie poniżej 20 galonów (ok. 90 litrów - przyp. tłum.) objętości
brutto. Wiele akwariów nano ma 10 lub mniej galonów (45 litrów i mniej). Te zbiorniki o
małych powierzchniach są doskonałe dla dzieci i do postawienia na biurku. Jednakże
dobranie do nich właściwej obsady złożonej z ryb i bezkręgowców może stanowić
problem. Dla niektórych pokusa by dodać "jeszcze jedną rybkę" jest po prostu zbyt
duża. Omówmy zatem jak dobrać mieszkańców do takiego akwarium, którzy będą się w
nim czuli dobrze przez długi czas.

Długowieczność i rozmiar

Wiele osób postrzega ryby za zwierzęta żyjące krótko. Jest to prawda dla niektórych
gatunków, takich jak jednoroczne karpieńcowate (na przykład gatunki Nothobranchius -
Zagrzebek), które żyją, rozmnażają się i umierają w naturze w ciągu roku. Na
szczęście, większość ryb przeżywa kilka lat pod odpowiednią opieką i dzięki temu
stanowią świetne zwierzęta domowe. Wiele ryb żyje jeszcze dłużej.

Większe ryby, takie jak Karaś złocisty (Złota rybka), niektóre pielęgnice i sumy
dożywają ponad dziesięciu lat. Koi, karp ozdobny, może żyć nawet siedemdziesiąt lat i
dłużej. Jednak nie tylko drapieżniki tyle przeżywają. Istnieją doniesienia o kirysku
Corydoras aeneus, który dorasta do zaledwie 3 cali (siedmiu centymetrów -
przyp.tłum.), żyjącym dwadzieścia lat. Wniosek stąd płynie następujący: należy wziąć
pod uwagę długość życia. Dbanie o ryby przez całe ich życie jest jednym z atutów tego
hobby.

Karpieńcowate może nie żyją zbyt długo, ale są płodne i piękne. Te wodne klejnoty
mogą być dobrym wyborem dla dzieci, które często mają słomiany zapał do hobby.
Ważne jest, aby nie wiązać się z długowiecznym, rosnącym do pokaźnych rozmiarów
pupilem, jeśli nie możemy zapewnić mu opieki i odpowiedniego lokum.

Złote rybki to bezsprzecznie najczęściej kupowana pierwsza ryba dla dzieci. Niestety,
ten wybór często kończy się fatalnie tak dla ryby jak i dla akwarysty, ponieważ karpie
te szybko rosną do dużych rozmiarów i bez przerwy wymagają dużych nakładów pracy.
Jeśli chcesz, aby Twoje doświadczenia akwarystyczne należały do przyjemnych, trzymaj

12
się z dala od takich dużych gatunków.

"Wielkość ryby zależna jest od rozmiarów akwarium"

Ile razy to słyszeliście? Zdanie "wyrośnie na tyle, na ile pozwala rozmiar akwarium" jest
prawdziwe tylko dlatego, że wzrost ryby zostaje zahamowany z powodu ciasnoty.
Zdrowie ryby wciśniętej do za małego zbiornika ulegnie szybkiemu pogorszeniu,
prowadząc do ciągłych chorób i, w końcu, śmierci. Złote rybki są głównymi ofiarami tego
mitu, ponieważ przylgnął do nich wizerunek ryby w kuli. Złota rybka, która mogłaby żyć
dziesięć lat (inne źródła mówią o trzydziestu latach - przyp. tłum.) dożyje najwyżej roku
w takim środowisku. To na akwaryście spoczywa odpowiedzialność za właściwą objętość
akwarium dla hodowanych gatunków ryb.

Mówiąc prościej, mierz siły na zamiary, także w akwarystyce. Jeśli nie możesz utrzymać
dużych gatunków ryb, nie kupuj ich narybku lub młodych. Podobnie jeśli planujesz
hodować ryby dużych gatunków w małym akwarium, utrzymuj wodę dobrej jakości i
zaplanuj kupno większego zbiornika. Co więcej, pamiętaj, że pierwszą zasadą
akwarystyki jest zdobywanie wiedzy. Istnieją uczciwi sprzedawcy, którzy będą otwarcie
mówili o potrzebach i dorosłym rozmiarze ryb, ale istnieje także wiele sklepów, gdzie
zakłada się wiedzę nabywcy i sprzeda się wszystko, czego zażądamy. Kupuj z głową!

Dobieranie obsady akwarium jest zazwyczaj najbardziej kłopotliwą częścią hobby. Nie
istnieje prosta metoda na ułatwienie tego. Większość ludzi twierdzi, że akwarium
słodkowodne może być obsadzone calem ryby na galon wody (centymetr ryby na dwa
litry wody - przyp. tłum.) Nie jest to zła metoda dobierania ryb, zwłaszcza jeśli w grę
wchodzą ryby małe, ale należy pamiętać o pewnych kwestiach. Dodanie dziesięciu
funtów żwiru (ok. 5 kilo - przyp. tłum.) do akwarium o pojemności dziesięciu galonów
(ok. 45 litrów - przyp. tłum.), wyprze on znaczną ilość wody. Jeśli dorzucisz kamień lub
korzeń, wyprze on więcej wody. Z dziesięciu galonów na początku, straciłeś
prawdopodobnie 10% i nie możesz wpuścić tyle ryb, ile wynika z podanej zasady. Poza
tym, niektóre ryby produkują więcej wydalin niż pozostałe.

Równie ważne jest branie wagi ryb pod uwagę. Na przykład waga jednej, 10 calowej (25
centymetrów - przyp. tłum.) Pielęgnicy pawiookiej jest znacznie większa niż dziesięciu
jednocalowych neonów. Dlatego też, długość nie może być jedynym kryterium doboru
obsady. Na koniec warto dodać, że trzeba zawsze brać pod uwagę także wszelkich
glonożerców. Produkują wydaliny tak jak reszta ryb.

Przekleństwo zestawów

13
Bądź świadom, że większość "kompletnych" zestawów zawiera to, co producent uznał,
że potrzebujesz lub chcesz. Na przykład istnieją zestawy nie zawierające grzałki. Małe
akwaria nie utrzymają stałej temperatury tylko dzięki oświetleniu.

Porządna grzałka to jeden z najważniejszych elementów akwarium ciepłowodnego

(tropikalnego). Pamiętaj, że na rynku istnieje wiele rodzajów grzałek. Najlepsze to te,
które mają wbudowany termostat i są w pełni zatapialne. Wielu początkujących kupuje
za 12 dolarów grzałkę zawieszaną na ścianie zbiornika, tylko po to, aby rozbić ją przy
pierwszej podmianie wody. Zamiast popełniać ten błąd, zainwestuj w droższą i godną
zaufania grzałkę.

Większość zestawów zawiera wystarczający system filtracji. Cała zabawa w akwarystyce

polega na wynajdywaniu prostszych rozwiązań. Jeśli sam kompletujesz zestaw, możesz
użyć wszystkiego od prostego filtra gąbkowego do filtra zraszanego. Najpopularniejszym
wyborem jest filtr elektryczny zawieszany na tylnej ścianie zbiornika (w Polsce
nazywany kaskadowym - przyp.tłum.), który w przeciwieństwie do zawieszanych
grzałek jest bardzo niezawodny. Jednym z najbardziej interesujących sposobów na
filtrację jest zatrudnienie roślin w roli pochłaniacza rybich produktów przemiany materii.
Można utrzymać równowagę między roślinami i rybami bez potrzeby dodatkowej
filtracji, jednakże podmiany wody będą nadal niezbędne do utrzymania dobrej jakości
wody. Jest to zaawansowana metoda i wymaga trochę kombinacji do osiągnięcia
sukcesu. Posiadanie akwarium to początkowo eksperyment sam w sobie, więc ucz się
na błędach i bądź odpowiedzialnym hobbystą.

Krewetki jako pupile?

Kto by pomyślał, że krewetki, ci pyszni mieszkańcy mórz, mogą być dobrymi

mieszkańcami akwarium słodkowodnego? (tak, w tym zdaniu jest sprzeczność - przyp.
tłum.). Krewetki takie jak Neocaridina heteropoda, znana jako Red Cherry, pozostają
małych rozmiarów i mogą stadami zamieszkiwać zbiorniki towarzyskie z rybami o
małych otworach gębowych. Co więcej, krewetki są łatwe w hodowli i chętnie zjadają
glony. Mimo, że bezkręgowce czasem ciężko zrozumieć, jak już spróbujemy ich hodowli
i zapewnimy warunki do życia, stają się proste w utrzymaniu i rozmnażaniu. Mówiąc
ciężkie do zrozumienia mam na myśli fakt, że niektórzy ludzie traktują wszelkie wodne
żyjątka tak samo. Nie wolno myśleć o bezkręgowcach tak, jak o rybach. Nie wytrzymują
obecności lekarstw w wodzie, ani dużych wahań pH i temperatury, tak dobrze jak
zaaklimatyzowane ryby. Lekarstwa na ospę, zawierające związki takie, jak miedź,
szybko wybiją wszystkie bezkręgowce.

14
Istnieje bardzo wiele gatunków krewetek osiągalnych dla hobbystów. Istnieją odmiany
tropikalne i zimnowodne, więc należy ostrożnie je wybierać. Krewetki Crystal Red i Tiger
są pospolitymi gatunkami zimnowodnymi. Trzymanie ich w cieplejszej wodzie powoduje
skrócenie życia tych zwierząt.

Bakterie: najcenniejsze życie w Twoim akwarium

Bakterie nitryfikacyjne pokrywające media filtracyjne, jak i każdą inną powierzchnię w

akwarium, to najważniejsza forma życia do utrzymania w akwarium. Są podstawą
każdego zdrowego zbiornika. Ich mikroskopijne rozmiary sprawiają, że często się o nich
zapomina. Ich kolonie tworzą idealny ekosystem dla ryb i bezkręgowców. Robią to przez
rozkład toksycznych wydalin produkowanych przez ryby i bezkręgowce do azotanów,
które usuwane są przez rośliny, glony i podmiany wody.

Bardzo ważnym jest, aby wszelkie czynności, jakie wykonujesz w lub dookoła swojego
akwarium nie naruszyły koloni bakteryjnych. Na przykład, jeśli jest problem z jakąś
chorobą, musisz być ostrożny w zakresie stosowanych środków. Wiele z nich potrafi
zniszczyć bakterie nitryfikacyjne. W takim wypadku równowaga akwarium zostanie
gwałtownie zachwiana. Odzyskanie jej może okazać się trudne do osiągnięcia bez ofiar.
Dbaj o swoje bakterie i od nich zacznij tworzenie swojego nano akwarium marzeń.
Powodzenia!

Jakich ryb unikać w nano akwarium.

Brzanki: Unikaj pewnych gatunków brzanek, jeśli zamierzasz mieć akwarium roślinne.
Wiele z nich uwielbia jeść rośliny

Pielęgnice: Afrykańskie pielęgnice z jeziora Malawi. To nie są ryby do nano akwarium,

bez względu na rozmiar osobników dorosłych. Ich charakter jest sprzeczny z małymi
akwariami.

Skalary: Te ryby można zawsze kupić w rozmiarze monety, ale rosną znacznie większe i
mogą być agresywne.

Selekcjonowane odmiany: Unikaj osobników z hodowli selektywnej i wyhodowanych

form barwnych takich ryb, jak niebieski gurami karłowaty, czy fantazyjne żyworódki. Z
powodu chowu selektywnego, stosowanego do osiągnięcia tych odmian, nastąpiło
obniżenie odporności w stosunku do osobników spotykanych w naturze. Z tego powodu

15
często są chore już w momencie zakupu.

Ryby barwione: Ryby barwione i tatuowane należy również skreślić z listy możliwych
wyborów. Unikaj zwierząt, które zostały "zrobione", jeśli chcesz cieszyć się akwarium
bez chorób i komplikacji. Implikacje natury etycznej i humanitarnej związane z
tatuowaniem, malowaniem i martwymi rybami pomijamy.

Złote rybki: To kuszący wybór, ponieważ młode osobniki są bardzo tanie i słodkie, ale
mogą urosnąć i nie są towarzyskie. Należy je trzymać w stawach dla najlepszych
rezultatów.

Dobre wybory do nano akwarium.

Skrzeczyk karłowaty (Trichopsis pumilus) : piękna i w kolorach tęczy. Rośnie do 2 i pół

centymetra

Głowaczek barwny (Tateurndina ocellicauda) : mała babka, spokojna i kolorowa.

Tęczanka filigranowa (Iriatherina werneri) : wspaniale stroszy płetwy

Modrooki (Popondetta furcata, Pseudomugl signifier) : ryby o pięknych kolorach, które

płynąc przypominają helikoptery

Razbory (Trigonostigma espei,T.heteromorpha,Boraras maculata): kolorowe ryby

stadne

Prętnik trójbarwny (Colisa chuna) : trochę większa rybka do nano, spokojna

Prętnik pręgowany (Colisa fasciata) : wielokolorowy prętnik, spokojny

Wielkopłetw wspaniały (Macropodus opercularis) : wojowniczy, ale niesłychanie odporny

Bocja karłowata (Yasuhikotakia sidthimunki) : Mała służba porządkowa, stadna

Danio choprae (Danio choprae) : oryginalny danio koloru pomarańczowego

Różne gatunki Danio : Szybko pływające, stadne ryby. Na rynku istnieje wiele gatunków
poza nieśmiertelnym Danio pręgowanym.

Kardynałek chiński (Tanichthys albonubes) : Spokojna ryba, toleruje niskie temperatury

Różne gatunki Chela : podobne do Danio, łatwe w hodowli

16
Mieczyki (Xiphophorus sp.) : Ozdobne i łatwe do rozmnożenia. Warto szukać dzikich
odmian gatunków X. helleri i X. montezumae

Gupik Endlera (Poecilia wingei) : niewielkie barwne plamki, świetny do małych

zbiorników

Szczupieńczyki: olśniewające ubarwienie, płodne i atrakcyjne

Ryżówka japońska (Oryzias latipes) : Ikra przywiera do płetw odbytowych, wytrzymałe.

Neon Inessa (Paracheirodon innesi) : Typowa ryba akwariów roślinnych

Neon czerwony (Paracheirodon axelrodi) : bardziej niebieski niż Inessa, podobny

temperament i wymagania.

Neon niebieski (Paracheirodon simulans) : mniejszy kuzyn neona Inessa

Pielęgniczki : gatunki małych pielęgnic, fantastyczna morfologia i zachowanie

Barwniaki: afrykańskie, rzeczne pielęgniczki, łatwe w rozrodzie.

Pielęgniczki Ramireza : łatwe i piękne. Do rodziny należą też Pielęgniczki boliwijskie

Kiryski : świetna ekipa sprzątająca, stadne.

Gupiki (Poecilia reticulata) : pamiętaj, aby wybrać odporną odmianę

Bojowniki: jest ich więcej niż kojarzony z kulą Betta splendens. Sprawdź takie gatunki,
jak B. smaragdina, B. macrostoma (dla zaawansowanych) i B. foerschi

Pielęgnice tanganikańskie : (Neolamprologus multifasciatus, Lamprologus ocellatus)

Muszlowce potrzebują alkalicznej wody i ozdobych muszli, w których się kryją

Gatunki, które trudno znaleźć lub trudne w hodowli:

Taenicara candidi: pielęgniczka o fantastycznych kolorach i płetwach

Parosphromenus deissneri: maleńka, kolorowa ryba z labiryntowców

Indostomus paradoxus : ryba paradoks, tylko do zbiornika jednogatunkowego.

17
Słodkowodny krewniak igliczni

Kiryskowate, gatunki Aspidoras: mała gałąź rodzaju zbliżonego do Corydoras. Mają

bardziej wydłużone ciała.

Drobnoustki : Nannostomus mortenthaleri, Drobnoustek czerwony to najwspanialszy z

drobnoustków

Kolcobrzuchy (Carinotetraodon sp.) : słodkie i miłe. Tylko do akwariów

jednogatunkowych. Mięsożerne.

Babki (Brachygobius sp.) : dostępne gatunki wód słonawych i słodkich. Pozostaje małe i
formują ławice.

Pielęgniczka kratkowana (Dicrossus filamentosus) subtelna i delikatna

Nanochromis : czasem trudne do kupienia, pielęgniczki z afrykańskich rzek.

18
7 Wywiad z Nano-Aquascaperem
Antonio Nikoli

Powiedz mi coś o sobie i o tym jak zainteresowałeś się akwarystyką roślinną.

Nazywam się Antonio Nikoli. Mam 24 lata i pochodzę z Chorwacji. Z hobby zacząłem
prawie 2 lata temu, kiedy po raz pierwszy natknąłem się w Internecie na zdjęcia
zbiorników roślinnych stworzonych przez samego mistrza – Takashiego Amano. W miarę
szukania kolejnych aranżacji jego autorstwa, coraz bardzie (obsesyjnie) inspirowały
mnie akwaria roślinne. Jego artyzm urzekł mnie tak bardzo, że rozpocząłem
poszukiwania roślin i zbiorników roślinnych w mojej okolicy.

Od samego początku, małe, nano akwaria szczególnie mnie zainteresowały. Były to

niewielkie, kameralne aranżacje, na jakie mogłem sobie pozwolić, i ktore stanowiły
wspaniałe wyzwanie artystyczne. Moje pierwsze akwarium miało 30 litrów i było
zaaranżowane z wykorzystaniem wytrzymałych roślin i niewielkiego stada Rasbor espei.

Opisz jak powstał hardscape w Twoim akwarium.

Hardscape składa się z kamieni i gałązek ułożonych na drugim planie. Starałem się, by
gałązki były umocowane w podłożu aby wyglądały jak najbardziej naturalnie. Wolę
dzikie, naturalne aranżacje niż wypieszczone ogródki. Chciałem aby gałęzie wyglądały
jakby autentycznie opadły. W miarę upływu czasu wyobrażałem sobie jak drewno
obrośnięte roślinami tworzy idealny dom dla zwierząt akwariowych. Użyłem kamieni do
zakotwiczenia gałązek w podłożu i po jakimś czasie pod wpływem wzrostu roślin skałki
stały się niemal niewidoczne.

Z pewnością osiągnąłeś zamierzony efekt jeśli chodzi o ułożenie kamieni i

drewna. Co zainspirowało początkową wizję aranżacji?

Inspirację do tej aranżacji znalazłem w pobliskich zaroślach. Kiedy szukałem nowych

materiałów do akwarium, zauważyłem kilka elementów przyrody i kawałków drewna,
które mi się spodobały. Nie mogę wyobrazić sobie niczego lepszego do stworzenia
kawałka natury, niż prawdziwe jej elementy. Uświadomienie sobie, że elementy, których
użyłem w aranżacji pochodzą z miejsca inspiracji sprawia, że moja aranżacja jest
bardziej autentyczna. Myślę, że używanie naturalnych materiałów ucieleśnia ducha
natury w każdym aspekcie aranżacji. Dlatego właśnie nazwałem aranżację „Natural
Mystic” – tak jak piosenka Boba Marleya.

19
Jak osiągasz tak bujny wzrost roślin? Jakie stosujesz nawożenie?

Od dnia założenia zbiornika wciąż nie stosuję regularnego, rutynowego nawożenia.

Przez pierwszy miesiąc nie podawałem żadnych nawozów, wykonywałem jedynie 50%
podmiany wody co około 2 dni.

Po tym okresie zacząłem podawać nawozy bardziej regularnie, ponieważ zauważyłem

pewne niedobory u roślin. Na początku podawałem mikroelementy oraz potas, oraz
eksperymentowałem z metodą PPS-Pro (Perceptual Preservation System). Aktualnie
podaję: 1,5 ppm KNO3, 0.2 ppm PO4, 15 kropli Seachem Fluorish oraz 7 kropli Easy-
Life Easycarbo, codziennie.

Zanim ustalę dawki nawozów, przeprowadzam wiele eksperymentów z nawożeniem. Tak

naprawdę jedynym rutynowym zajęciem jest 50% podmiana dwa razy w tygodniu.
Ponieważ każde akwarium jest inne muszę za każdym razem wypracować odpowiednie
dawki nawozów, aby osiągnąć wzrost i kolor roślin, jakie zamierzyłem.

Porozmawiajmy o roślinach i aquascapingu. Jak utrzymujesz wzrost roślin i

obsługujesz aranżację?

Przycinam rośliny co 10-12 dni, aby uniknąć ich przerośnięcia, co zniszczyło by

wypracowaną aranżację kamieni i korzeni. W prezentowanej aranżacji wykorzystałem
ponad 15 różnych gatunków roślin, 7-8 w większych grupach, pozostałe jako akcenty.

Drugi plan składa się z powoli rosnących roślin, takich jak Monosolenium tenerum,
Anubias barteri var. Nana ‘Petite’, Taxiphyllum alternans, Microsorum pteropus
‘Windelov’, Microsorum pteropus ‘Narrow’. Są one przymocowane do kamieni i gałęzi co
pozwala utrzymać je w odpowiednich miejscach. Powoli rosnący środkowy plan tworzy
najgęściejszy element aranżacji, który nie wymaga wiele uwagi. Ponieważ nie muszę się
zajmować roślinami drugiego planu, generalny zarys aranżacji utrzymuje się nawet
kiedy muszę przyciąć rośliny z tyłu.

Najwięcej uwagi wymagają rośliny łodygowe, posadzone na trzecim planie. Na tle lubię
wykorzystywać wąskolistne gatunki łodygowców, umiejscowionych blisko szyby.
Zaaranżowanie roślin łodygowych z tyłu pozwala na osiągnięcie lepszej głębi i
perspektywy dla oglądającego poprzez skupianie wzroku na kolorach i kształtach
drobnych liści, które kontrastują wyraźnie z roślinami środkowego planu.

20
Opowiedz co największych wyzwaniach przy tej aranżacji.

Największą trudnością było utrzymanie soczyście czerwonego koloru łodygowców.

Miałem problemy ze spowolnionym wzrostem Rotali walichii. Po przycięciu, dolna część
łodygi odrzucała odrosty. Po walce z tą rośliną, postanowiłem zamienić ją na Rotalę
rotundifolię. Jestem szczęśliwy, że to zrobiłem. Przy regularnym podawaniu podwójnej
dawki Fluorish, rośliny miały piękne kolory.

Teraz, kiedy poradziłeś sobie z trudnościami i ukończyłeś aranżację, jakie są

Twoje dalsze plany?

W tym momencie pracuję nad kilkoma większymi zbiornikami i czekam na odpowiedni

moment do ich prezentacji. Nie mogę się doczekać zakupu nowego aparatu cyfrowego,
który pozwoli mi na uchwycenie rzeczywistego ich piękna, z mojej perspektywy.

Zawsze będę miał zajęcie z jedną z moich najmniejszych aranżacji – „El Naninjo”. Nano
aranżacje są jednocześnie wyzwaniem i przyjemnością podczas tworzenia. Czasem
kiedy skończę pracę myślę: ”Naprawdę udało mi się to zrobić?”. Mam nadzieję
zainspirować innych aquascaperów (nowych i doświadczonych) do ulepszania swoich
aranżacji.

21
8 Aquascaping i szkice.
Steven Chong

Niezależnie od sztuki, artysta lepiej pracuje używając szkicownika. Rzeźbiarz, fotograf –

wielu artystów z różnych dziedzin używa tego narzędzia na okrągło. Twórca podwodnych
krajobrazów jest podobny pod względem. Papier i ołówek to niezwykle wartościowe
narzędzia do wizualizacji, śledzenia postępów i rozwoju własnych zdolności. Również,
jeśli masz niewielkie doświadczenie w rysowaniu, szkicownik jest przydatny.

Wartość szkicownika.

Szkicownik to nie tylko zabawka do rysowania. Artyści używają ich do różnych zadań w
procesie twórczym. To narzędzie wizualizacji wspierające każdy krok. Gdy Ci coś wpada
go głowy - zapisujesz to. Gdy nie możesz sobie czegoś wyobrazić – rysujesz to. Również
gdy możesz – rysujesz, by mieć to dostępne w razie potrzeby.

Szczególnie przy sztuce przestrzennej takiej jak rzeźbiarstwo lub modelowanie

podwodnych krajobrazów, rysowanie jest pomocne przy ustalaniu proporcji, przestrzeni
i położenia, które zajmie element po złożeniu w całość Rzeźbiarze, jak Michał Anioł
pozostawili mnóstwo rysunków – i wiele z nich oszałamiającej jakości – które nigdy nie
miały ujrzeć światła dziennego. Te szkice miały być podstawą do stworzenia finalnej
rzeźby. Od mglistego zarysu, przez proporcje, do najmniejszego detalu rysunki mogą
być rozwijane w szkicowniku i końcowy efekt może być zobaczony na papierze.

Ten sam proces wizualizacji odnosi się modelowania podwodnych krajobrazów

Poświęcając czas na szkicowanie, każdy może złożyć kompozycje, ale to nie koniec.
Szkice pomogą w ułożeniu kolorów, dobraniu kształtów i określeniu, jak całość będzie
odebrana. Lub odwrotnie. Szkicownik nie musi być użyty przez artystę, który tego nie
chce – nikt tego nie zobaczy, nikt nie oceni. To schronienie i wolność artysty do
zrealizowania swoich pomysłów. Być szalonym, głupim, nakreślić dowolna linie w
dowolnym miejscu.. Rzeczy szkicowane mogą być kompletnie nie na temat lub mocno
osadzone. Ważne, by sposób myślenia i ścieżka rozwoju po prostu nie zniknęły w
pamięci, zostały zapomniane lub nierozwinięte.

Można powiedzieć, ze szkicownik jest świetnym sposobem do śledzenia rozwoju.

Cokolwiek w nim zrobimy, szkicownik odzwierciedla nasze
czyny/myśli/próby/zamierzenia w momencie, gdy go używaliśmy. Niezależnie, od tego,
czy pomysł został zrealizowany, szkicownik pokazuje ścieżkę naszego rozwoju, co jest
cenne z kilku powodów.

22
Najważniejsze: pewność siebie, to doskonale, gdy artysta może spojrzeć wstecz i
zobaczyć, jak się zmienił. W rozwoju są zawsze ciężkie chwile, zatrzymania i zwolnienia,
podczas gdy niewiele rzeczy się poprawia. Ocena przeszłości odzwierciedlonej w
szkicowniku może być pomocna przy przypominaniu, jak żeśmy wzrastali. Ale nie
zawsze.

Czasami gubimy własna drogę i zamiast patrzeć wstecz na nasz rozwój, szukamy
miejsca gdzie się zgubiliśmy Pomimo, ze to ważne, by sie posuwać do przodu, artysta
wielokrotnie może zechcieć „powrócić do korzeni”. Czasami gubimy ślad rzeczy, które są
dla nas ważne Czasami zapominamy, gdzie chcieliśmy być i co chcieliśmy osiągnąć.
Szkicownik to nie tylko rysunki – to przemyślane myśli, uczucia, których
doświadczyliśmy i sny które śniliśmy, on wiąże nas z nasza przeszłością i może
przypomnieć o miejscach które chcieliśmy zwiedzić

Używanie szkicownika

Jak używamy szkicownika, by osiągnąć nasze cele? To zależy od człowieka, ale jako
przykład mogę opisać moja metodę używania szkicownika.

Zbieranie informacji

Jednym z najlepszych zastosowań szkicownika to przechowywanie pomysłów. Dla

artysty, jego przemyślenia są najważniejsze w pracy, tak wiec zapamiętanie ich jest
kluczowe. To nie musi być elaborat – kilka słów lub szkiców może być dużą pomocą w
późniejszym przypomnieniu pomysłów. Jeśli są w notatniku, będziesz miał co najmniej
odniesienie do nich a wiec pomysły będą się rozwijać Dopóki są tam, idea, która była
prostym szkicem na stronie, może stać się skomplikowanym planem kilka stron później.

Pomysły w szkicowniku nie muszą być ostatecznie uformowane. Ważne, jest by były,
nawet jeśli to tylko zgrubny zarys. Nawet jeśli to tylko ogólna idea a ty masz tylko
słowa w głowie, bez obrazu, zapisz je. Idea zacznie się rozwijać, jak tylko „zamieszka”
w notatniku. Nawet jeśli nie to przynajmniej ja masz. Zawsze możesz kupić więcej
szkicowników, ale nie wiesz, kiedy następnym razem przypomnisz sobie ten pomysł
Nawet jeśli go sobie przypomnisz, będzie już inny ponieważ ty też już będziesz innym
artysta niż poprzednio. Staraj się śledzić wszystkie swoje idee.

Gdy spacerujesz ulica i widząc piękne drzewo zatrzymujesz się, pamiętaj, by umieścić
to w notatniku. Wystarczy kilka słów, surowy szkic. Kiedy się budzisz po wspaniałym

23
śnie, szybko otwórz szkicownik (umieszczony blisko łóżka) i narysuj/napisz jego treść
zanim zniknie. Gdy myślisz o starych ideach i pojawia się coś nowego, weź szkicownik i
uaktualnij go. Zapisywanie pomysłów zmusza cię, co najmniej, do wyrażenia ich w
jakiejś formie ekspresji, co rozwija twe myślenie, artystyczną intuicje a również
przenikliwość.

Szkicownik jest miejscem do zapisywania i rozwoju tego kim jesteśmy jako artyści, a
wiec jest również miejscem do przechowywania rzeczy, które maja na nas wpływ
Cytaty, które nas inspirują, wycinki z gazet czy wydruki dziel innych artystów – również
mogą być zamieszczone w szkicowniku. Ja szczególnie lubię umieszczać elementy
pejzażu.

Ktoś może pomyśleć, ze tego typu elementy nie są naszym własnym rozwojem idei, ale
tak naprawdę są. Dwoje ludzi nie zobaczy tego samego nawet patrząc na tę samą
fotografie. Każdy interpretuje rzeczy inaczej. Biorąc obrazy i pomysły z otaczającego
nas świata i wyszukując w nich to co ważne dla niego powoduje, że każda idea na którą
wpada jest unikalna.

Wielki artysta zna moment, w którym czyjaś idea, nawet jeśli ktoś inny użył jej, staje
się jego własna Jest pewny, ze robi to na swój własny sposób Ten wpływy z
zewnętrznych źródeł są ważne, by widzieć, jak nasz talent artystyczny odchodzi od nich,
jak nasze dzieło staje się NASZYM własnym

Nie bazgrz. Rysuj!

Mój poprzedni nauczyciel sztuki kiedyś narzekał, ze wielu studentów jest zbyt
niezdecydowanych w swoich szkicach. Jeśli narysowaliby złą linie i wiedzieli, ze jest zła,
i tak by ja pozostawili, ponieważ „nie chcą zniszczyć rysunku”. Zapomnij o tym. Kogo
obchodzi, ze rysunek jest zniszczony? To jeszcze nie koniec świata

Jeśli jest linia, narysuj ja, jeśli linia jest błędna, narysuj ponownie, Narysuj na niej. Nie
wahaj się bo troszczysz się o to jak piękny i czysty jest rysunek. Czysty i piękny jest
bez wartości, szczególnie jeśli chodzi o szkic. Zostaw to dla zdjęć skończonego
akwarium. Gdy planujesz, szkicuj, i szkicuj ponownie by dostać właściwe proporcje i
elementy. Rysuj, póki tego nie będziesz miał

Istnieje technika zwana „blocking in” , która jest podobna do tego deszczu szkiców
Artysta jej używający umieszcza na papierze najważniejsze informacje, mniej istotne

24
później. Najważniejsze to: umieszczenie punktów, proporcje i kąty, mniej ważne to
zarysy. Gdy jej używasz, nie martw się o zarysy. Zacznij od umieszczenia punktów –
szczytu skałki, lewej strony piaszczystego kawałka lub najniższego punktu dla roślin
łodygowych

Zamiast konturów, narysuj najważniejsze punkty – gdzie i jak są umieszczone

względem siebie. Narysuj proste linie pomiędzy tymi punktami, by zmierzyć odległości,
kąty i pozostałe ważne informacje. Zmierz rzeczy na papierze. Który kat wygląda
najlepiej, jaka jest szerokość miedzy gałęzią i skala, która ją podpiera? Jaka jest
krzywizna łodygowców w odniesieniu do elementów stałych? Jak szeroka jest gałąź w
porównaniu do reszty? Gdzie powinna być pustka i jaki mieć kształt? Tego typu pytania
powinieneś zadać, gdy używasz techniki „blocking in”. Rysuj wiele linii, jedna na drugiej,
by znaleźć te, które najbardziej lubisz. To bardziej jak „budowanie” rysunku niż
bazgranie.

Tylko wtedy, gdy ważne informacje są na papierze, możesz zacząć myśleć jak stworzyć
zarysy lub próbować polepszyć wygląd szkicu. Możesz to również zostawić na następne
strony, to znacznie mniej ważne niż wyszukanie właściwych proporcji i kątów. To
szczególnie odnosi się do planowania podwodnych pejzaży, gdzie nikt nie zobaczy
szkiców, a ważne jest ukończone dzieło. Szkicownik jest miejscem na wstępne
rozpracowanie pomysłu i rysunki w szkicowniku powinny to odzwierciedlać Oczywiście
dobrze jest umieć odczytać, jak akwarium będzie wyglądało, ale najważniejsze to je
stworzyć.

Trzym szkice ze sobą i nigdy się ich nie pozbywaj.

To wszystko nie będzie miało sensu, jeśli nie będziesz miał szkicownika ze sobą i używał
go. Trzym go koło łóżka, gdy spisz, na biurku, jeśli nie przy sobie w pozostałym czasie.
To ważne, byś go miał pod ręką gdy kiedykolwiek zechcesz go użyć. Szkicownik będzie
najbardziej wartościowy, gdy będzie traktowany jak żywa istota, która rośnie razem z
właścicielem. Zatrzymanie szkicownika jest równie ważne Gdy ktoś dorasta, może
zechcieć spójrzeć na stare prace. Śledzenie swego rozwoju pomaga w osiąganiu jeszcze
lepszych osiągnięć. Zamiast o tym myśleć, szkicownik pomaga zaufać sobie w
poprawianiu własnych dzieł.

25
9 Anubias nana 'Petite'.
Stan Chung

Sadzenie i dbanie o Nana Petite (Anubias barteri)

Anubias nana 'Petite'

Przez akwarystów ochrzczona jako 'nana petite', ta zgrabna mała roślina jest jedną z
moich ulubionych drugoplanowych roślin wymagających niskiego nakładu pracy. Nie jest
wymagająca i wypełnia przestrzeń w różnych zakamarkach. Najlepsze jednak jest to, że
można ją przesuwać, ponieważ jest mocowana do małych kamieni i korzeni. Roślina ta
sprawdza się w każdym akwarium krajobrazowym, wliczając nano akwaria.

Mocowanie

Rozdziel na mniejsze gałązki długości 1,5 - 2,5 cala (3,75 - 6,25cm - przyp. tłum.)
Sadzimy przywiązując do kamieni lub kawałków drewna przy pomocy nitki nylonowej
lub drutu powlekanego tworzywem.

Mocowanie może być usunięte, gdy roślina przytwierdzi się porządnie do kamienia lub
drewna. Zazwyczaj je zostawiam, ponieważ nitka w końcu się rozpuszcza lub zostaje
zakryta. Kłącza należy rozmieścić co około 2 i pół centymetra, by uzyskać bujniejszy
wygląd.

Kwestia glonów

Anubias może być podatny na glony, ale jest łatwy sposób usunięcia ich z rośliny.
Należy uciąć najbardziej zainfekowane liście i wykąpać roślinę w roztworze wybielacza
1:20 z wodą. Cienkie włókna glonów osłabną. Należy wówczas wyjąć roślinę i opłukać
czystą wodą z kilkoma kroplami antychloru. Należy przetrzeć każdy liść. Opłukać jeszcze
raz i nana będzie wyglądał znowu wspaniale.

Utrzymanie

Jak większość anubiasów, nana petite nie wymaga wiele uwagi. Regularne podmiany
wody i od czasu do czasu dawka nawozu utrzyma roślinę w dobrej kondycji. Zalecam
przycinanie do miesiąc, aby nowe liście miały miejsce do wzrostu.

Nana są podatne na krasnorosty i osiadłe zielenice (kropki). Potrafi to wyglądać

26
paskudnie, ale jak wspomniano powyżej, łatwo temu zaradzić.

Opisy fotografii w oryginalnym artykule:

Triming and planting = Przycinanie i mocowanie

Pic.1: przytnij splątane kłącza na 5cm kawałki

Pic.2: ułóż szczepki na tacy

Pic.3: użyj kamieni lub drewna i żyłki wędkarskiej

Pic.4: przywiąż kłącza w pewnej odległości, aby miały gdzie rosnąć

Pic.5: umieść w cieniu, aby uniknąć problemów z glonami

Algae treatment = Kwestia glonów

Pic.1: Przytnij porażone liście

Pic.2: Rozcieńcz wybielacz w wodzie, w stosunku 1:20

Pic.3: Namocz rośliny i kamień

Pic.4: Wyjmij, gdy glony nitkowate zbledną

Pic.5: Opłucz wodą z dodatkiem antychloru

Pic.6: Obetrzyj liście z glonów i opłucz

27