ΡΗΜΑΤΑ ΣΕ –io ΤΗΣ 3ης* ΣΥΖΥΓΙΑΣ

Δεκαπέντε ρήματα της 3ης συζυγίας έχουν χαρακτήρα – i και λήγουν σε –io. Αυτά
παρουσιάζουν κάποιες διαφορές στην κλίση τους σε σχέση με τα υπόλοιπα ρήματα της 3ης
συζυγίας. Δηλαδή στους χρόνους που παράγονται από το ενεστωτικό θέμα (ενεστώτα, παρατατικό
και μέλλοντα) οι ρηματικοί τύποι έχουν τις καταλήξεις της 3ης συζυγίας, αλλά χάνουν το –i του
θέματος, όταν ακολουθεί:

1. Άλλο –i
2. –er (με εξαίρεση την οριστική παθητικού μέλλοντα)
3. Τελικό –e.
Σημείωση: 4 ρήματα στο β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής του ενεργητικού ενεστώτα δεν έχουν
κατάληξη –e, αλλά κρατούν μόνο το θέμα. Αυτά είναι:
facio → fac
dico → dic
duco →duc
fero → fer

ΟΜΩΣ: Τα σύνθετα του ρήματος facio με πρόθεση σχηματίζουν το β΄ ενικό πρόσωπο της
προστακτικής του ενεστώτα ενεργητικής φωνής με την κανονική κατάληξη – e π.χ conficio
→ confice, ΕΝΩ τα ρήματα dico, duco και fero είτε απλά είτε σύνθετα με πρόθεση σχηματίζουν το
β΄ ενικό της προστακτικής ενεστώτα της ενεργητικής φωνής ΧΩΡΙΣ την κατάληξη –e.

ΑΡΧΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΤΩΝ 15 ΡΗΜΑΤΩΝ

1. capio – cepi – captum – capere

2. cupio – cupi(v)i – cupitum – cupere
3. facio – feci – factum – facere
4. fugio – fugi – fugitum – fugere
5. iacio – ieci – iactum – iacere
6. pario – peperi – partum – parere
7. quatio – quassi – quassum – quatere
8. rapio – rapui – raptum – rapere
9. specio – spexi – spectum – specere
10. gradior – gressus sum – gradi (αποθετικό)
11. morior – mortuus sum – mori (αποθετικό)
12. patior – passus sum – pati (αποθετικό)
13. fodio – fodi – fossum – fodere = σκάζω
14. elicio – elicui – elicitum – elicere = σύρω
15. sapio – sapi(v)i sapere = σωφρονίζω
Σημείωση: Τα 3 τελευταία ρήματα δεν απαντώνται στα κείμενα.

ΤΡΙΤΗ ΣΥΖΥΓΙΑ – ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ – Fugio

Οριστική Υποτακτική Προστακτική Απαρέμφατο Μετοχή

ENEΣΤΩΤΑΣ
fugio fugiam fugere fugiens-entis
fugis fugias fuge
fugit fugiat
fugimus fugiamus
fugitis fugiatis fugite
fugiunt fugiant

1
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
fugiebam fugerem ----- ----- -----
fugiebas fugeres
fugiebat fugeret
fugiebamus fugeremus
fugiebatis fugeretis
fugiebant fugerent
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
fugiam fugiturus-a-um sim fugiturum-am-um/-os-as-a esse fugiturus-a-um
fugies fugiturus-a-um sis fugito
fugiet fugiturus-a-um sit fugito
fugiemus fugituri -ae-a simus
fugietis fugituri -ae-a sitis fugitote
fugient fugituri -ae-a sint fugiunto
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
fugi fugerim ----- fugisse -----
fugisti fugeris
fugit fugerit
fugimus fugeremus
fugistis fugeritis
fugerunt/ere fugerint
ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
fugeram fugissem ----- ----- -----
fugeras fugisses
fugerat fugisset
fugeramus fugissemus
fugeratis fugissetis
fugerant fugissent

Μ. ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ
fugero ----- ----- ----- -----
fugeris
fugerit
fugerimus
fugeritis
fugerint

ΓΕΡΟΥΝΔΙΟ: fugiendi-fugiendo-fugiendum-fugiendo

ΣΟΥΠΙΝΟ: fugitum – fugitu

ΤΡΙΤΗ ΣΥΖΥΓΙΑ – ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ – Fugior

Οριστική Υποτακτική Προστακτική Απαρέμφατο Μετοχή

ENEΣΤΩΤΑΣ
fugior fugiar fugi
fugeris-re fugiaris-re fugere
fugitur fugiatur
fugimur fugiamur
fugimini fugiamini fugimini
fugiuntur fugiantur

2
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
fugiebar fugere ----- ----- -----
fugiebaris-re fugereris-re
fugiebatur fugeretur
fugiebamur fugeremur
fugiebamini fugeremini
fugiebantur fugerentur
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
fugiar fugitum iri
fugieris-re fugitor
fugietur fugitor
fugiemur
fugiemini
fugientur fugiuntor
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
fugitus-a-um sum fugitus-a-um sim ----- fugitum fugitus-a-um
fugitus-a-um es fugitus-a-um sis -am-um/-os-as-a esse
fugitus-a-um est fugitus-a-um sit
fugiti -ae-a sumus fugiti -ae-a simus
fugiti -ae-a sitis fugiti -ae-a sitis
fugiti -ae-a sunt fugiti -ae-a sint
ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
fugitus-a-um eram fugitus-a-um essem ----- ----- -----
fugitus-a-um eras fugitus-a-um esses
fugitus-a-um erat fugitus-a-um esset
fugiti -ae-a eramus fugiti -ae-a essemus
fugiti -ae-a eratis fugiti -ae-a essetis
fugiti -ae-a erant fugiti -ae-a essent

Μ. ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ
fugitus-a-um ero ----- ----- fugitum-am-um/-os-as-a fore -----
fugitus-a-um eris
fugitus-a-um erit
fugiti -ae-a erimus
fugiti -ae-a eritis
fugiti -ae-a erunt

ΓΕΡΟΥΝΔΙΑΚΟ: fugiendus-a-um