Chương 2:

KHUẾCH ĐẠI CÔNG SUẤT

ÂM TẦN
Khuếch đại công suất tuyến tính âm tần
(Kđại csuất lớp A CE, Kđại csuất ghép
biến áp)

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Nội dung

z Giới thiệu
z Khuếch đại công suất lớp A kiểu chung
cực E (common-emitter)
z Mạch khuếch đại ghép biến áp
(transformer-coupled)
z Khuếch đại công suất đẩy kéo (push-pull)
lớp B

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Mục tiêu và các yêu cầu trong khuếch đại
công suất
z Cung cấp đủ công suất cho tải một cách kinh tế
nhưng vẫn bảo đảm những đặc tính theo yêu
cầu như sau:
{Kích thước.
{Trọng lượng.
{Điện áp nguồn cung cấp.
{Méo dạng
{…
z Người thiết kế phải kết hợp nhiều cách để đạt
được một thiết kế tối ưu.
{Transistor được sử dụng ở giới hạn của vùng hoạt động
có ích nhưng không gây phá hủy do quá nhiệt.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Phân loại khuếch đại công suất

Lớp A Lớp AB Lớp B Lớp C

+Tuyến tính +Tuyến tính với kiểu +Phi tuyến

+Hiệu suất mạch push-pull
+Hiệu suất cao, dùng
thấp +Hiệu suất trung bình trong mạch cao tần

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Nội dung

z Giới thiệu
z Khuếch đại công suất lớp A kiểu chung
cực E (common-emitter)
z Mạch khuếch đại ghép biến áp
(transformer-coupled)
z Khuếch đại công suất đẩy kéo (push-pull)
lớp B

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Mạch khuếch đại ghép điện cảm, lớp A
kiểu chung cực E

Mạch khuếch đại lớp A ghép Sơ đồ tương đương

điện cảm chung cực E
Ac load line
⎛ 1 ⎞
⎟⎟(vCE − VCEQ )
vce
vce = −ic RL = iL RL ⇒ ic = − ⇒ iC − I CQ = ⎜⎜ −
RL ⎝ RL ⎠
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Các đường tải

Tầm dao động

điện áp vCE

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Tính toán công suất
Công suất nguồn cung cấp
2
VCC
PCC = VCC I CQ ≈
RL
Công suất truyền đến tải
2 2
I Lm RL I Cm RL
PL = =
2 2
2 2
I CQ RL VCC
PL ,max = =
2 2 RL
Công suất tiêu tán trên cực C
2 2
VCC I cm RL
PC = PCC − PL = −
RL 2
2
Hiệu suất
V
PC ,min = CC
PL 2
I Cm ( RL / 2) ⎛ 1 ⎞⎛⎜ I cm ⎞⎟
2

2 RL η= = =⎜ ⎟
2
PCC VCC I CQ ⎝ 2 ⎠⎜⎝ I CQ ⎟⎠
VCC
PC ,max = = VCEQ I CQ 1
η max = = 50%
RL 2
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Đường hyperbol tiêu tán cực đại trên cực
C
Transistor có các thông số
quan trọng sau (được cho
bởi nhà sản xuất):
+ Công suất tiêu tán cực
đại trên cực C
+ Dòng chịu đựng cực đại
+ Điện áp chịu đựng cực
đại

Trong thiết kế các giá trị này ko được quá giới hạn cho phép (thường
được nhân với 1 hệ số suy giảm).
2VCC ≤ BVCEO
2 I CQ ≤ max iC
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Đường hyperbol tiêu tán cực đại trên cực
C: ví dụ 1

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Đường hyperbol tiêu tán cực đại trên cực
C: ví dụ 2

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Nội dung

z Giới thiệu
z Khuếch đại công suất lớp A kiểu chung
cực E (common-emitter)
z Mạch khuếch đại ghép biến áp
(transformer-coupled)
z Khuếch đại công suất đẩy kéo (push-pull)
lớp B

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Mạch kđại công suất ghép biến áp

RL' = N 2 RL
z Điện trở tải RL được phản ánh qua biến áp trở
thành RL’
z Hoạt động của mạch kđ ghép biến áp giống như
mạch kđ ghép cuộn cảm-tụ điện
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Các đường tải của mạch kđại csuất ghép
biến áp

z Đường tải của mạch kđ ghép biến áp giống như đường

tải mạch kđ ghép cuộn cảm-tụ điện, thay RL bằng RL’
z Tính toán công suất giống như tính toán cs mạch kđ
ghép cuộn cảm-tụ điện
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Nội dung

z Giới thiệu
z Khuếch đại công suất lớp A kiểu chung
cực E (common-emitter)
z Mạch khuếch đại ghép biến áp
(transformer-coupled)
z Khuếch đại công suất đẩy kéo (push-
pull) lớp B

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Khuếch đại đẩy-kéo (Push-pull amp.)
iL = N (iC1 − iC 2 )

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Méo xuyên tâm (crossover distortion)
Crossover distortion

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Xác định đường tải

iC 1
=− ' vCE 2 = VCC + NvL
vCE RL

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Tính toán công suất (1)
Công suất nguồn cung cấp

⎛ 1 ⎞ T /2 ⎛2⎞
PCC = VCC ⎜ ⎟ ∫ [iC1 (t ) + iC 2 (t )]dt = ⎜ ⎟VCC I cm
⎝ T ⎠ −T / 2 ⎝π ⎠

⎛ 2 ⎞ ⎛ VCC ⎞ 2VCC 2
PCC ,max = ⎜ ⎟VCC ⎜⎜ ' ⎟⎟ =
⎝ π ⎠ ⎝ RL π '
⎠ RL

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Tính toán công suất (2)
Công suất truyền đến tải Hiệu suất

1 R' I 2 ⎛ ⎞
2
π
2 2 2 '
PL =
I Lm RL I cm N R
= PL ⎛ ⎞ I
η= = 2 = ⎜ ⎟⎜⎜ ⎟
L L cm cm
' ⎟
2 2 PCC (2 / π )VCC I cm ⎝ 4 ⎠⎝ VCC / RL ⎠
2
PL ,max =
VCC π
2 RL' η max = ≈ 78.5%
4

Công suất tiêu tán trên cực C

⎛2⎞
2
RL' I cm
2 PC = PCC − PL = ⎜ ⎟VCC I cm −
⎝π ⎠ 2
⎛ 1 ⎞⎛⎜ VCC ⎞⎟ ⎛ VCC 2 ⎞ ⎛ 2 ⎞⎛ V ⎞
2
PC ,max = ⎜ 2 ⎟⎜ ' ⎟ ≈ 0.1⎜⎜ ' ⎟⎟ khi I cm = ⎜ ⎟⎜⎜ CC' ⎟⎟
⎝ π ⎠⎝ RL ⎠ ⎝ RL ⎠ ⎝ π ⎠⎝ RL ⎠

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Sự thay đổi công suất và hiệu suất trong
khuếch đại đẩy kéo lớp B

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Khuếch đại đẩy kéo với nguồn phân cực

Phân cực bằng nguồn VBB Phân cực bằng bộ chia áp

điện trở

=> Mục tiêu: tránh méo xuyên tâm

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Mạch kđ công suất đối xứng bổ phụ
(complementary symmetry): OTL (1)

OTL = Output Transformer Less

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Mạch kđ công suất OTL (2)

OTL = Output Transformer Less

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Mạch kđ công suất OCL

OCL = Output
Capacitor Less

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Mạch kđ công suất
BTL

TDA8567Q
4 × 25 W BTL quad car radio
power amplifier

BTL = Balanced Transformer Less

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt