1

PRIMARIA
Grafomotricade
e caligrafía
O caderno Grafomotricade e caligrafía para 1º curso de Educación Primaria
é unha obra colectiva concibida, deseñada e creada no Departamento
de Edicións Educativas de Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.,
dirixido por Teresa Grence Ruiz e Ana María Guerra Cañizo.

Na súa elaboración participou o seguinte equipo:

TEXTO
Xoán L. Bendaña

EDICIÓN
Lola Núñez (edición executiva)
Arancha Méndez
Xoán L. Bendaña

DIRECCIÓN DO PROXECTO
Mercedes Rubio

DIRECCIÓN E COORDINACIÓN EDITORIAL DE PRIMARIA

Maite López-Sáez

Dirección de arte: Xosé Crespo.

Proxecto gráfico: Martín León Barreto.
Xefa de proxecto: Rosa Marín.
Coordinación de ilustración: Carlos Aguilera.
Xefe de desenvolvemento de proxecto: Javier Tejeda.
Desenvolvemento gráfico: Raúl de Andrés, Jorge Gómez e Patricia Tejeda.

Dirección técnica: Jorge Mira.

Coordinación técnica: Ester Marín, Jesús Muela e Marisa Valbuena.
Confección e montaxe: Luís González, Ester Marín e Raquel Sánchez.
Asesoramento lingüístico: Vicente Camacho y Gema Moreno.

© 2020 by Edicións Obradoiro, S. L. /

Santillana Educación, S. L.
Entrecercas, 2 - 15705
Santiago de Compostela A presente obra está protexida polas leis de dereitos de autor e a súa
Printed in Spain propiedade intelectual correspóndelle a Obradoiro / Santillana. Aos seus
lexítimos usuarios só lles está permitido realizar fotocopias para o seu
uso como material de aula. Queda prohibida calquera utilización fóra dos
CP: 171388 usos permitidos, especialmente aquela que teña fins comerciais.
Índice

Grafomotricade ...................................................................... 4

Caligrafía ................................................................................ 31
GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

4 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

 Plan de mellora
GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 5

 Plan de mellora
GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

6 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

GRAFOMOTRICIDADE
Plan de mellora 2

Nome Data

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 7

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

8 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 9

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

10 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 11

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

12 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 13

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

14 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 15

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

16 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 17

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

18 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 19

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

20 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 21

GRAFOMOTRICIDADE
Caligrafía

Nome Data

22 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 23

GRAFOMOTRICIDADE
Caligrafía

Nome Data

24 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 25

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

26 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 27

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

28 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 29

GRAFOMOTRICIDADE

Nome Data

30 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

 Plan de mellora
Caligrafía
Ficha
1 As vogais
Nome
Nome Data
Data

å æ ^ o ¤
^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^
I I I I I I I I I I I I

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

æ æ æ æ æ æ æ æ æ æ æ æ
E E E E E E E E E E E E
å å å å å å å å å å å å
A A A A A A A A A A A A
o o o o o o o o o o o o
O O O O O O O O O O O O
¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤
U U U U U U U U U U U U
2 ■ Escritura á carta

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 31

 Caligrafía
Ficha
2 Letra p
Nome
Nome Data
Data

π π π π π π π π
P P P P P P P P
på πæ po p¤ p^ på πæ po
På Pæ Po P¤ P^ På Pæ Po

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

πÆ papÅ pipå Peπæ Pepå

pupå Pipo Pepo upå

Pepå, Peπæ, Pipo æ papÅ.

PapÅ upå å Pipo.

4 ■ Escritura á carta
32 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Caligrafía
Ficha
3 Letra m
Nome
Nome Data
Data

µ µ µ µ µ µ
M M M M M M
mo m^ µæ må m¤ mo
M”o M”^ Mæ M”å M”¤ M”o

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

mamÅ mapå M”imı mimo

M”omo µe¤ Meµæ amå

A mamÅ amå å M”imı.

M”imı amå å M”omo.

6 ■ Escritura á carta
Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 33
 Caligrafía
Ficha
4 Letra l
Nome
Nome Data
Data

¬ ¬ ¬ ¬ ¬ ¬ ¬ ¬ ¬
L L L L L L L L L
¬æ lå lo l^ l¤ L’æ L<å L<o L<^
e¬ a¬ o¬ i¬ u¬ e¬ a¬ o¬ i¬

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

å lupå o olmo L”olå L”ulÛ

o polo o µe¬ å limå

L”ulÛ o¬æ o µe¬.

L”uπæ ¬æ o paπe¬.

8 ■ Escritura á carta
34 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Caligrafía
Ficha
5 Letra s
Nome
Nome Data
Data

fi fi fi fi fi fi fi fi fi
S S S S S S S S S
s^ ßæ s¤ so så S<^ S’æ S<¤
ifi efi ufi ofi afi ifi efi ufi

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

å sopå o piso o S<o¬

S<am¤e¬ o ßeifi afi µesafi

E”liså uså o lapifi.

O oso paßeå ao so¬.

10 ■ Escritura á carta
Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 35
 Caligrafía
Ficha
6 Letra t
Nome
Nome DataData

† † † † † † † †
T T T T T T T T
t^ t¤ †æ to tå t^ t¤ †æ
T^ T¤ Tæ To Tå T^ T¤ Tæ

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

ToµÆ o pato å latå

å moto Teo å toupå Tito

M”a†eo tomå o †Æ.

ToµÆ aså ofi toma†efi.

12 ■ Escritura á carta
36 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Caligrafía
Ficha
7 Letra d
Nome
Nome Data
Data

∂ ∂ ∂ ∂ ∂ ∂ ∂ ∂ ∂
D D D D D D D D D
∂æ d^ då do d¤ ∂æ d^ då
Dæ D^ Då Do D¤ Dæ D^ Då

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

o díå o dia∂emå Deliå

ofi ∂edofi o µedo todofi

Deliå πedi¤ µedio toma†æ.

Dido ∂euµæ o sa¬.

14 ■ Escritura á carta
Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 37
 Caligrafía
Ficha
8 Letra n
Nome
Nome DataData

> > > > > > > >

N N N N N N N N
no n^ n¤ nå >æ No N^ N¤
o> i> u> a> e> o> i> u>

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

Nadiå †e> u> pano.

A”nå †e> u> dominó.

Dan^e¬ †e> unhå dianå.

A”ntó> †e> u> limó>.

16 ■ Escritura á carta
38 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Caligrafía
Ficha
9 Letra f
Nome
Nome Data
Data

ƒ ƒ ƒ ƒ ƒ ƒ ƒ ƒ
F F F F F F F F
ƒæ fo f¤ få f^ ƒæ fo
Fæ Fo F¤ Få F^ Fæ Fo

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

Fátimå ßento¤ no so‡Å.

Filiπæ tomo¤ u> fi¬e†æ.

Fi∂e¬ fo^ å unhå ƒestå.

O e¬e‡an†æ fo^ ∂æ paßeo.

18 ■ Escritura á carta
Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 39
 Caligrafía
Ficha
10 Letra r (son forte)
Nome
Nome Data
Data

® ® ® ® ® ® ® ® ®
R R R R R R R R R
®æ ro r^ rå r¤ er®æ errå erro
R’æ R”o R”^ R”å R”¤ Ræ R”o R”^

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

O rato estÅ nå tor®æ.

O parrulo estÅ no río.

R”oså estÅ nå ßerrå.

R”a‡åe¬ estÅ e> R”omå.

20 ■ Escritura á carta
40 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Caligrafía
Ficha
11 Letra h
Nome
Nome Data
Data

™ ™ ™ ™ ™ ™ ™ ™ ™
H H H H H H H H H
hå ™æ h¤ h^ ho hå ™æ h¤
H”å Hæ H”¤ H”^ H”o H”å Hæ H”¤

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

H”a^ doufi hipopótamofi.

H”ipólito fo^ å u> ho†e¬.

O hindÛ sa∫¶ å horå.

He¬enå pinto¤ å h^enå.

22 ■ Escritura á carta
Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 41
 Caligrafía
Ficha
12 Letra nh
Nome
Nome DataData

n™ n™ n™ n™ n™ n™ n™
unhå nunhå dunhå dunhafi
Noå †e> unhå moå ma¬.

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

L”uπæ †e> unhafi ¬en†efi.

E”¤ so> dunhå al∂eå.

Teo estÅ nunhå ƒestå.

E”¬efi fala> dunhafi †eafi.

24 ■ Escritura á carta
42 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Caligrafía
Ficha
13 Letra c (ca, co, cu)
Nome
Nome Data
Data

© © © © © © © © © ©
C C C C C C C C C C
cå co c¤ cå co c¤ cå co c¤
—å —o —¤ —å —o —¤ —å —o —¤

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

O capitá> fo^ å —osπeito.

Paco coµæ no co¬æ.

O µédico estÅ con†ento.

—arµæ estÅ no coµedo®.

26 ■ Escritura á carta
Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 43
 Caligrafía
Ficha
14 Letra qu
Nome
Nome DataData

œ œ œ œ œ œ œ œ œ
Q Q Q Q Q Q Q Q Q
q¤æ qu^ q¤æ qu^ q¤æ qu^
Q¤æ Qu^ Q¤æ Qu^ Q¤æ Qu^

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

Quiq¤æ uså å máquinå.

O esquío no> ∂escanså.

A”quı ha^ mosquitofi.

R”oq¤æ sacå å raq¤etå.

28 ■ Escritura á carta
44 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Caligrafía
Ficha
15 Letra r (son suave)
Nome
Nome Data
Data

oro arå e®æ ir^ ur¤ oro arå

o® a® e® i® u® o® a®
Iriå µe®endo¤ pouco.

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

Noå ®egå afi margaridafi.

É unhå pulßeirå ∂æ ouro.

O armario Æ ∂æ ma∂eirå.

M”aríå Æ mariscadorå.

30 ■ Escritura á carta
Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 45
 Caligrafía
Ficha
16 Letras g e gu
Nome
Nome DataData

@ @ @ @ @ @ @ @ @
G G G G G G G G G
gå go g¤ g¤æ gu^ gå go g¤
Gå Go G¤ G¤æ Gu^ Gå Go G¤

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

M”ig¤e¬ Æ u> mago.

Olgå ®egalouµæ o gorro.

O galo cantå cofi amigofi.

O gato saco¤ å linguå.

32 ■ Escritura á carta
46 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Caligrafía
Ficha
17 Letra b
Nome
Nome Data
Data

∫ ∫ ∫ ∫ ∫ ∫ ∫ ∫ ∫
B B B B B B B B B
∫¶ bo b^ bå b¤ ∫¶ bo b^
B’æ B<o B<^ B<å B<¤ B’æ B<o B<^

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

O burro coµæ ™erbå.

B<^eito estÅ no bosq¤æ.

O bufo dorµæ ∂æ díå.

A”nå subi¤ å unhå árbo®æ.

34 ■ Escritura á carta
Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 47
 Caligrafía
Ficha
18 Letra v
Nome
Nome DataData

√ √ √ √ √ √ √ √ √
V V V V V V V V V
vo vå v^ √¶ v¤ vo vå v^
Vo Vå V^ Væ V¤ Vo Vå V^

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

Te> u> ramo ∂æ vio¬etafi.

Vimofi doufi aviónfi.

Q¤ero u> vaso ∂æ batido.

O corvo va^ Å covå.

36 ■ Escritura á carta
48 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Caligrafía
Ficha
19 Letra z
Nome
Nome Data
Data

Ω Ω Ω Ω Ω Ω Ω Ω Ω
Z Z Z Z Z Z Z Z Z
zå zo z¤ zå zo z¤ zå zo
Z<å Z<o Z<¤ Z<å Z<o Z<¤ Z<å Z<o

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

Z”oilo ∫±∫±¤ u> zuµæ.

O ourizo tomå mazáfi.

Gústaµæ o arroΩ.

Ofi zapatofi so> azuifi.

38 ■ Escritura á carta
Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 49
 Plan de mellora
Caligrafía
Ficha
20 Letra c (ce, ci)
Nome
Nome DataData

©æ c^ ©æ c^ ©æ c^ ©æ c^
»æ —^ »æ —^ »æ —^ »æ —^
Lediciå fo^ ao ci>æ.

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

»eliå vi¤ u> ©ervo.

Vi©en†æ fa^ å ©eå.

No ©esto ha^ ©enoriafi.

O cis>æ ©eo¤ ©e®eaifi.

40 ■ Escritura á carta
50 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Caligrafía
Plan de mellora 2
Ficha
21 Letra x
Nome
Nome Data
Data

≈ ≈ ≈ ≈ ≈ ≈ ≈ ≈ ≈
X X X X X X X X X
xo x^ xå ≈æ x¤ X”o X”^ X”å X’æ
o≈ i≈ a≈ e≈ u≈ o≈ i≈ a≈ e≈

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

Uxíå fo^ ∂æ excursió>.

O taxistå chámaßæ X”oßÆ.

A πei≈eirå †e> xoubafi.

On†æ ©æe^ q¤eixo f®esco.

42 ■ Escritura á carta
Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 51
 Caligrafía
Ficha
22 Letra ll
Nome
Nome DataData

llå l¬æ llo ll^ ll¤ llå

L”lå L”¬æ L”lo L”l^ L”l¤ L”lå
A Guil¬æ ∂éronl¬æ filloafi.

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

O cø±llo col¬e¤ ©enoriafi.

A toallå estÅ molladå.

O †ellado Æ √±rµello.

O pallaso coµæ ¬en†ellafi.

44 ■ Escritura á carta
52 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Caligrafía
Ficha
23 Letra ñ
Nome
Nome Data
Data

~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~
Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ Ñ
ñå ~æ ñ^ ño ñ¤ ñå ~æ
Ñå Ñæ Ñ^ Ño Ѥ Ñå Ñæ

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

A piñå †e> piñónfi.

No pi~eiro ha^ u> niño.

Vi> castañafi nå cociñå.

A xoaniñå voå axiñå.

46 ■ Escritura á carta
Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 53
 Caligrafía
Ficha
24 Letra ch
Nome
Nome DataData

cho c™æ ch^ ch¤ chå cho c™æ

—ho —™æ —h^ —h¤ —hå —ho —™æ
—hano ¬evå chaq¤etå.

© 2014 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

—haro tomå chocola†æ.

Nacho mirå å c™emi>eå.

—™elo corto¤ o chourizo.

A —hufi mollounå å chuviå.

48 ■ Escritura á carta
54 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.