Professional Documents
Culture Documents
Fitoterapi Doğanın Iyileştirici Gücü
Fitoterapi Doğanın Iyileştirici Gücü
D o ðan
n ý n Ý yii l eþtii rii cii G ücc ü
"BU KÝTAPTAKÝ BÝLGÝLER TAMAMÝYLE
GELENEKSEL BÝTKÝSEL TIPTAN
YARARLANARAK HAZIRLANMIÞTIR,
UYGULAMALARDA OLUÞACAK
SORUNLARDAN YAZARIN VE YAYINEVÝNÝN
SORUMLULUÐU YOKTUR. UYGULAMA
YAPILMADAN ÖNCE UZMAN BÝR DOKTORA
DANIÞILMALIDIR"
Ý Ç Ý N D E K Ý L E R
BÝTKÝ ÝLAÇLARININ
HAZIRLANMASI VE KULLANIMI
En iyi ilaçlar genellikle taze toplanmýþ þifalý bitkilerle hazýrlananlardýr.
En iyi þifalý bitkiler, uygun kurutma ve depolama ile iyi muhafaza edilmiþ
bitkilerden yapýlanlardýr. Eðer ilaçlarýnýzý hazýrlamakta yanlýþ bir iþlem
yaparsanýz, en iyi bitki malzemeleri bile mahvolabilir. Bir miktar dene-
yim, sizin ve baþkalarýnýn ihtiyaçlarýný karþýlamak için gerekli ayarlama-
larý kýsa sürede ortaya koyacaktýr. Eðer bu ilaçlardan derhal bir sonuç el-
de edemiyorsanýz da, sabýrsýz olmayýn. Þifalý bitkiler bir defalýk kullaným-
da sonuca varacaðýnýz harika ilaçlar deðillerdir, onlarýn etkinliði daha
çok, saðlýðý oluþturan vücut iþlevlerinin doðal dengesini yeniden oluþtur-
madaki yavaþ etkilerine baðlýdýr. Çok az bitkisel ilaç yalnýzca bir veya bir-
kaç dozdan sonra kalýcý faydalý etkiler üretir, pek çok tedavi, ilacýn en
azýndan pek çok hafta süresince günlük olarak alýnmasýný gerektirir. On-
larýn etkinliðine, sizin tüm yaþam tarzýnýz, özellikle de beslenme alýþkan-
lýðýnýz da büyük oranda yardým eder veya engel olur. Vücudunuzu iyi bir
durumda tutmak için saðlýklý bir diyet ve yeterli hareketlilik, pek çok
hastalýktan korunma ve hastalandýðýnýzda onlarýn üstesinden gelmenizin
her ikisi için de deðerlidirler.
Uzun süre saklanabilecek þekilde hazýrlanmýþ ilaçlar yalnýzca yaðlar
ve alkol ile hazýrlananlardýr. Son belirtileni alkol muhafaza eder ve bir
miktar aselbent sakýzý veya tentürü veya aselbent (otuz gram yaða bir
damla) dayanýksýz bazlarla hazýrlanan merhemler ve yaðlarý koruyacaktýr.
Her zaman haþlama, kaynatma, soðuk özütler, bitki sývýlarý, lapalar ve
16 Doðanýn Ýyileþtirici Gücü
Haþlama
Haþlama, kaynar suyu bitkiler ile (genellikle çiçeklerin yeþil kýsýmla-
rý) karýþtýrarak ve onlarýn etkin içeriklerini elde etmek için demleyerek,
çay gibi hazýrlanan bir içecektir. Bu hazýrlayýþ yöntemindeki ýsýya nispe-
ten kýsa maruz kalýþ uçucu elemanlarýn kaybýný en aza indirmektedir. Ge-
nelde su miktarý 15-30 ml. 500 ml. kadar deðiþir. Büyük sýklýkla su bitki-
lerin üzerine dökülür ama bazý terkipler bitkilerin kaynayan suya eklen-
mesine ihtiyaç gösterir, bu gibi durumlarda kabýn derhal ocaktan uzaklaþ-
týrýlmasý gereklidir. Bitkileri 10 dakika kadar demlemek için emaye, por-
selen veya cam bir kap kullanýn, sonra buharlaþmayý en aza indirmek için
sýkýca oturan bir kapak ile kabý kapatýn. Ýçmek için, haþlamayý bir finca-
na veya bardaða süzün. Bazen tadý iyileþtirmek için þeker veya bal ekle-
nebilir. Pek çok amaç için haþlamayý ýlýk veya soðuk için, ama terlemeyi
uyarmak ve bir soðuk algýnlýðý veya bir öksürüðü yenmek için sýcak ola-
rak için. Pek çok þifalý bitki çayý, bir çay kaþýðýndan aðýz dolusu yuduma
kadar deðiþen küçük düzenli dozlarda belirli bir zaman diliminde alýnýr-
lar. Günlük toplam doz, sorunun aðýrlýðýna ve bitkinin etkinliðine baðlý
olarak, genellikle 1 ile 4 fincan arasýnda deðiþir.
Kaynatma
Vitaminler ve uçucu içeriklerden çok öncelikle mineral tuzlarý ve acý
etken maddelerini elde etmek istediðinizde, hazýrlama yönteminiz haþla-
madýr. Kökler, odun, kabuk ve tohumlar gibi katý malzeme de genellikle
etkin içeriklerini elde etmek için kaynatýlmaya ihtiyaç gösterir. Emaye
veya metalik olmayan bir kapta bir bardak subaþýna 15 gr. kadar bitkiyi
kaynatýn. Yeþil bitki kýsýmlarý soðuk suya ilave edilebilir bir kaynatýcýya ko-
yun ve 3-4 dakika kaynatýn. Sonra karýþým kabýn üzeri örtülerek 2-3 dakika
demlenir. Katý malzemeler içeriklerinin elde edilmesi için 10 dakika kadar
17 Fitoterapi
Soðuk hazýrlama
Soðuk su ile hazýrlama uçucu içeriklerin pek çoðunu etkili bir þekilde
muhafaza edecektir ve mineral tuzlarý ve acý etken maddelerin yalnýzca
çok az, bir miktarýnýn çözülmesine neden olacaktýr. Bir haþlama için kul-
lanýlan bitki malzemesinin iki misli miktarýný emaye veya madeni olmayan
bir kabýn içindeki soðuk suya ilave edin. Karýþýmý 8-12 saat kadar bekle-
tin, süzün ve içecek hazýrdýr. Alýþ için talimatlar haþlamanýn aynýsýdýr.
Bitki özsuyu
Taze bitkileri veya bitki kýsýmlarýný küçük parçalar halinde doðrayýn
ve özsuyunu çýkartmak için sýkýn. Sýkýlan malzemeye çok az su ilave edin
ve kalanýný da almak için yeniden sýkýn. Bu, özellikle ýsýya hassas olan su-
da çözülen içeriklerin elde edilmesi için iyi bir yöntemdir. Vitaminler ve
minerallerin bitkiden alýnmasý için mükemmel bir yoldur, ama vitamin
içeriði hýzla azaldýðýndan ve mayalanma baþladýðýndan özsu alýndýktan
kýsa bir süre sonra içilmelidir.
Toz
Bir havan ve havan kolu veya baþka araçlarla toz elde edene kadar
kurutulmuþ bitki kýsýmlarýný öðütün. Toz, su, süt veya çorba ile alýnabilir,
besinler üzerine serpilebilir. Tozlar için en genel doz bir çay kaþýðýnýn ya-
rýsý ile alabileceðiniz miktardýr.
Þurup
Þifalý bitkilerle yapabileceðiniz basit bir þurubu 1,5 kg kaba veya kah-
verengi þekeri yarým litre suda uygun bir kývama gelene kadar basitçe
kaynatarak yapabilirsiniz veya bitki malzemelerinizi bal ile kaynatabilir
ve tülbentten süzebilirsiniz. Þurup özellikle çocuklara ilaç vermek için
faydalýdýr.
18 Doðanýn Ýyileþtirici Gücü
Tentür
Toz haline getirilmiþ 30 ile 120 gr (miktar bitkinin etkinliðine baðlý-
dýr) þifalý bitkiyi 240-310 ml. alkol ile karýþtýrýn. % 50'lik alkol çözeltisi el-
de etmek için su ilave edin (yüzde kaçlýk alkol ile baþladýðýnýzý bilmeniz
gereklidir). Ýki hafta bekletin, günde bir iki defa karýþýmý sallayýn, sonra
süzün ve sývýyý saklamak için uygun bir þiþenin içine dökün. Diðer alkol
özütleri gibi, tentür de uzun zaman saklanabilir.
Merhem
Bir kýsým toz halinde olan bitki karýþýmýný dört kýsým sýcak vazelin ve-
ya benzer bir madde ile iyice karýþtýrýn. Ýçerikleri su ile kaynatýn. Sývýyý
süzün, kaynatmayý zeytinyaðýna veya bitkisel yaða ilave edin ve su tama-
men uçana kadar kaynatýn. Koyu bir kývam elde edene kadar gerektiði
kadar balmumu ilave edin. Yavaþ yavaþ ýsýtarak karýþýmý eritin ve tamamý
ile karýþana kadar karýþtýrýn. Yukarýda belirtildiði gibi, bir parça aselbent
sakýzý veya otuz gram yað (temel olarak dayanaksýz bir yað kullanýldýðýn-
da) baþýna bir damla benzol tentürü merhemin korunmasýna yardýmcý
olacaktýr.
Lapa
Lapa (veya yaký) bir deri alanýna nemli ýsý ile bir ilaç uygulanmasý için
kullanýlýr. Hazýrlamak için bitkinin kullanýlacak kýsýmlarýný yumuþak bir
kitle elde etmek için ezin veya sýkýn daha sonra ýsýtýn. Eðer kuru bitkiler
kullanýlýrsa (veya eðer ihtiyaç var ise taze bitkileri de), nemli çiçekler ve-
ya mýsýr bulamacý veya ekmek ve süt karýþýmý gibi sýcak yumuþak ve ya-
pýþkan malzemelerle karýþtýrýp nemlendirin. Doðrudan deriye uygulayýn.
Ýyi bir yol, karýþýmý ýslak ve sýcak bir bez üzerine yaymak, uygulamak ve
ýsý ve nemi korumak için bezi sarmaktýr. Gerektikçe bezi sýcak su ile pe-
riyodik olarak ýslatýn. Tahriþ edici bitkiler söz konusu olduðunda (hardal
yakýsýnda olduðu gibi), deri ile doðrudan temasý önlemek için lapayý iki
bez parçasý arasýnda tutun, lapayý uzaklaþtýrdýktan sonra deri üzerinde kal-
mýþ olabilecek herhangi bir artýðý uzaklaþtýrmak için bölgeyi su veya þifalý
bitki çayý (özellikle papatya veya pelin) ile yýkayýn. Lapalarý kullandýðýnýz
19 Fitoterapi
bitki veya bitkilere baðlý olarak, yumuþatmak, tahriþ etmek veya yabancý
maddeleri vücuttan uzaklaþtýrmakta kullanabilirsiniz.
Pansuman
Bir bezi veya havluyu bir haþlama veya kaynatma içinde ýslatýn, fazla-
lýðý sýkarak uzaklaþtýrýn ve olabildiðince sýcak olarak etkilenen bölgeye
uygulayýn. Bir pansumanýn uygulamasý bir lapa ile yaklaþýk olarak aynýdýr
ama etkisi genellikle daha azdýr.
20 Doðanýn Ýyileþtirici Gücü
FÝTOTERAPÝ
(ÞÝFALI BÝTKÝLERLE TEDAVÝ)
ABSE
ABSE VE ÇIBAN
ADELE ZAYIFLAMASI
ADELE ROMATÝZMASI
ADELE UYUÞMASI
* Çörek otu, yirmi dakika süreyle sirkeli suda kaynatýlýr. Süzülerek el-
de edilen posaya, kurutulmuþ zencefil tozu ilâve edilerek yaký kývamýna
gelinceye kadar yoðrulur. Hazýrlanan yaký, zeytinyaðý ile yumuþatýlarak
pansumandan sonra uyuþan bölgeye sürülür.
* Zencefil yapraklarý, karanfille birlikte sirkeli suda on dakika süreyle
kaynatýlýr. Sýkýlarak elde edilen sývý bir kaba boþaltýlarak dinlendirilir.
Dinlendirilmiþ sývýya batýrýlan bir havlu ile uyuþan bölgeye sýk sýk masaj
yapýlýr.
ADALE ZAFÝYETÝ
AFRODÝZYAK
* 2 Adet Greyfurt
* Yeterince Tuz
* ½ Çay bardaðý Sirke
* Semizotu suda piþirilir. Süzülerek elde edilen sývýya greyfurt suyu ilâ-
ve edilerek dinlendirilir. Hazýrlanan karýþým sirke ile birlikte içilir.
* Taze kiþniþ kaynatýlarak süzülür. Elde edilen sývý sirke ile karýþtýrýla-
rak bir gün dinlendirilir. Hazýrlanan bu karýþýmdan yatmadan önce bir
fincan içilir.
* Greyfurttan sýkýlarak elde edilen suya tuz ilâve edilerek karýþtýrýlýr.
Hazýrlanan bu karýþým ýsýtýldýktan sonra çay gibi bir fincan içilir.
* Akþamlarý yatmadan önce kabak veya semizotu yemeði yenir, üze-
rine sulandýrýlmýþ bir fincan sirke içilir.
AÐIZ KOKUSU
AÐIZ MANTARI
AÐIZ SULANMASI
AÐIZ YARASI
AKCÝÐER AÐRISI
AKCÝÐER ASTIMI
AKREP SOKMASI
ALERJÝ
ARPACIK
AÞIRI ÞÝÞMANLIK
ATEÞÝ DÜÞÜRMEK
AYAK KOKUSU
AYAK KRANPI
AYAK MANTARI
AYAKLARDA NASIR
* 1 Adet Patates
* 2-3 Dal Meþe kabuðu
* 1 Çay fincaný Sirke
* Kurtayaðý tohumu havanda dövülerek toz haline getirilir. Elde edi-
len toz sirke ile karýþtýrýlýr. Hazýrlanan merhemle ayaklar ovuþturulur.
* Yeþil ceviz kabuðu ile kurutulmuþ söðüt yapraðý kaynatýldýktan son-
ra, bir miktar sirke karýþtýrýlarak ayaklar yýkanýr.
* Meþe kabuklarý su içinde kaynatýlýr. Elde edilen su banyo suyuna
ilâve edilerek hastalýk süresince banyo yapýlýr.
* Haþlanan patates suyu ile ayaklara masaj yapýlýr.
AYAK YORGUNLUÐU
BALGAM TEMÝZLEYÝCÝ
BASUR
indirildikten sonra elde edilen posa yumurta aký ile birlikte merhem ký-
vamýna gelinceye kadar ezilerek yoðrulur. Hazýrlanan merhem günaþýrý
basurun üzerine konur.
BAYILMA
* Kekik otu, gül suyu ile karýþtýrýlarak bir süre kuvvetlice çalkalana-
rak iki saat dinlendirilir. Elde edilen sývý ile her beþ dakikada bir hastanýn
þakaðýna kompres yapýlýr.
* Gelincik çiçekleri, sýcak suda on dakika bekletilir. Süzüldükten son-
ra elde edilen gelincik suyuna, yarý oranýnda saf üzüm sirkesi katýlarak þa-
kaklara kompres yapýlýr.
* Fesleðen suda beþ dakika kaynatýldýktan sonra süzülür. Elde edilen
fesleðen suyu ile hastanýn baþý yýkanýp, üþümemesi içinde bir havlu ile gü-
zelce kurutulur.
* Sarýmsaklar mermer havanda, mermer veya tahta bir tokmakla ezi-
lir. Hazýrlanan karýþýma kiþniþ otu ilâve edilerek lapa kývamýna gelinceye
kadar yoðrulur. Hazýrlanan lapa þakaklara masaj yapýlarak sürülür.
BEL AÐRISI
BEL GEVÞEKLÝÐÝ
BÝTLENME
* Zofa otu zeytinyaðýnda piþirilir. Sýkýlarak elde edilen posa bir bezin
üzerine yayýldýktan sonra baþa sarýlýr.
* Labada otunun tohumu ve yapraklan suda kaynatýlýr. Süzülerek el-
de edilen sývý bir gün dinlendirilir. Hazýrlanan bu sývý ile banyo yapýlýr.
* Sarýmsak ve pelin otu bir saat süre ile kaynatýlýr. Süzüldükten son-
ra elde edilen karýþým banyo suyuna ilâve edilerek sabah akþam oturak
banyosu yapýlýr.
BOÐAZ AÐRISI
BOÐAZ ÝLTÝHAPLANMASI
BOÐAZ ÞÝÞLÝÐÝ
* Yeni derlenmiþ mine çiçekleri sert bir zeminde ezilir. Elde edilen po-
sa yumurta sarýsý ile karýþtýrýlarak yaký kývamýna gelinceye kadar yoðru-
lur. Hazýrlanan yaký sýcak suya batýrýlmýþ tülbenttin üzerine yayýlarak has-
ta bölgeye konarak bandajlanýr.
* Keten tohumu, hatmi kökü ve sumak yirmi dakika süreyle suda kay-
natýlýr. Sýkýlarak elde edilen karýþým, bulamaç haline getirildikten sonra
bir tülbentte yayýlarak boðaza sarýlýr.
* Mersin yapraðý, pelit, ayva yapraðý ile meþe kabuklarý yarým saat sü-
reyle suda kaynatýlýr. Sýkýlarak elde edilen posa bir tülbentte boðaza sarýlýr-
ken, süzülerek hazýrlanan sývý yatmadan önce bir fincan ýlýk olarak içilir.
BOÐAZ TAHRÝÞÝ
BRONÞÝT
BOÐAZ ÜÞÜTMESÝ
BOÐUK ÖKSÜRÜK
BOYUN AÐRISI
BOYUN TUTULMASI
* Közde piþirilen soðan lapa kývamýna gelinceye kadar ezilir. Elde edi-
len posa, yaký kývamýna gelinceye kadar zeytinyaðý ile karýþtýrýlarak yoð-
rulur. Hazýrlanan lapa bir tülbentle boyun kýsmýna sarýlýr. Tedavi süresin-
ce hastanýn boyun bölgesine zeytinyaðý ile masaj yapýlýr.
BURKULMA
BURUN KURUMASI
BURUN TIKANMASI
* Yeterince Zeytinyaðý
* 1 Avuç Nergis çiçeði
* 1 Avuç Atkuyruðu otu
* Lavanta çiçeði yapraklarý kaynar suda on dakika dinlendirilir. Süzü-
lerek elde edilen sývýdan hastalýk süresince saat baþý buruna çekilir.
* Mýsýr kökü suda kaynatýlýr. Süzülerek elde edilen sývý nane suyu ve zey-
tinyaðý ile karýþtýrýlýr. Hazýrlanan karýþýmdan tedavi süresince buruna çekilir.
* Nergis çiçeði ve Atkuyruðu otunun yapraklarý havanda dövülerek
ezilir. Elde edilen karýþým zeytinyaðý ile sulandýrýlarak bir gün dinlendiri-
lir. Dinlendirilen bu karýþým süzülerek saat baþý üç beþ damla buruna
damlatýlýr.
CÝLT ÇATLAKLARI
CÝLT GÜZELLÝÐÝ
CÝLTTE KAÞINTI
* Ölü çiçeði yapraklarý sýcak suda demlenir. Sýkýlarak elde edilen po-
sa, arpa unu ve sarýmsak suyu ilâvesiyle pomat kývamýna gelinceye kadar
yoðrulur. Hazýrlanan pomattan günaþýrý kaþýnan yere sürülür.
* Rendelenen limon kabuklarý hamam otuyla birlikte suda piþirilir. Sý-
kýlarak elde edilen posaya arpa unu karýþtýrýlýr. Hazýrlanan karýþým mer-
hem kývamýna gelinceye kadar sirkeyle yoðrulur. Bu merhemden günaþý-
rý kaþýnan yere sürülür.
* Biberiye bitkisinin çiçekleri, rendelenmiþ limon kabuklarý ile birlikte
dövülür. Elde edilen karýþýma, krem kývamýna gelinceye kadar bademyaðý
ilâve edilerek karýþtýrýlýr. Hazýrlanan kremden kaþýnan yere sürülür.
CÝLT LEKELERÝ
* Rendelenen havuçtan elde edilen su, killi toprak ile karýþtýrýlýr. Ha-
zýrlanan bu karýþým zeytinyaðý ile karýþtýrýlarak merhem kývamýna gelin-
ceye kadar yoðrulur. Bu merhemden tedavi süresince, günaþýrý lekeli cil-
de sürülür.
CÝLDÝ GENÇLEÞTÝRMEK
ÇARPINTI
ÇIBAN
ÇOCUKTA ÝSÝLÝK
*Kantaron bir gece suda bekletilir. Süzülerek elde edilen sývý þurup ký-
vamýna gelinceye kadar bal ile karýþtýrýlýr. Hazýrlanan bu þuruptan günde
üç çorba kaþýðý içirtilir.
* Papatya çiçeði su ve sirke ile birlikte kaynatýlýr. Elde edilen posayý
ince bir beze yaydýktan sonra hastanýn alnýna konur.
* Itýr çiçeði demlendikten sonra süzülür. Bal ve kantaron tozu ilâve
edilerek macun kývamýna gelinceye kadar yoðrulur. Elde edilen macun-
dan bezelye iriliðinde haplar yapýlýr. Hazýrlanan bu haplardan günde üç
adet verilir.
ÇOCUKLARDA UYKUSUZLUK
ÇOCUKLARDA HIÇKIRIK
ÇOCUK ÝSHALÝ
ÇOCUKTA KABIZLIK
DAMAR SERTLÝÐÝ
DENÝZ TUTMASI
DÝL ÞÝÞMESÝ
DÝL YANMASI
* Arpa sirke ile birlikte kaynatýlýr. Elde edilen lapa yumurta sarýsý ile
karýþtýrýlarak merhem kývamýna getirilir. Hazýrlanan merhem tedavi süre-
since yanýk dile sürülür.
* Nane sýcak suda demlendikten sonra süzülerek soðutulur. Hazýrla-
nan bu sývý ile aðýz tedavi süresince belirli aralýklarla aðýz çalkalanýr.
* Salatalýk taze olarak dilimlenir. Dilimler her on dakikada yenilerek
dil üzerine konur.
DÝL YARASI
DÝÞ AÐRISI
DÝÞ KÝREÇLENMESÝ
* Çörek otu ve kekik birlikte demlenir. Süzülerek elde edilen sývý din-
lendirildikten sonra meþe yapraðý ile kaynatýlýr. Elde edilen karýþým tek-
rar süzülür. Hazýrlanan bu sývý ile aðýz sýk sýk çalkalanýr.
* Yakýlarak elde edilen meþe külü, limon suyu ile sulandýrýldýktan
sonra diþlere sürülür.
* Susam kökü, akýr-ý karha ve kâfur sýcak suda kaynatýldýktan sonra
süzülür. Lapasý diþlere sürülürken süzülen sývý ile aðýz sýk sýk çalkalanýr.
* Üzüm ve sarýmsak birlikte kaynatýldýktan sonra süzülür. Elde edilen
sývý ile aðýz sýk sýk çalkalanýr.
DÝÞ SALLANMASI
karanfil yaðý, limon yaðý, nane, mürrüsafý, küçük Hindistan cevizi yaðý,
süsen, kýna kýna kabuðu, ratanya kökü, gül yaðý, ada çayý, Sasafra yaðý,
sabun otu (katký olarak kök kaynatmasý), eðir otu kökü, kekik yaðý, ba-
har keklik üzümü.
DÝZ AÐRISI
DÝZ ÞÝÞMESÝ
DUDAK ÞÝÞLÝÐÝ
DUDAK YANMASI
DUDAK YARALARI
EGZAMA
* 1 Avuç Kuzukulaðý
* 1 Çorba kaþýðý Þahtere otu
* 1 Avuç Huþ aðacý Yapraðý
* 1 Çay fincaný Sirke
* 1 Çorba kaþýðý Üzerlik otu (mahmur çiçeði)
* 1 Çorba kaþýðý Papatya yaðý
* Kuzukulaðý, þahtere otu sirkeli suda kaynatýldýktan sonra süzülür.
Elde edilen bu karýþým gün boyu dinlendirildikten sonra sabahlarý aç kar-
nýna bir bardak içilir. Ayný zamanda bu karýþýma papatya yaðý ilâve edile-
rek el ve ayak banyosu yapýlýr.
* Üzerlik otu tohumu, kaynar suda on dakika kadar bekletilir. Süzü-
lerek elde edilen sývýdan tedavi süresince yatmadan önce bir çay bardaðý
içilir.
* Tedavi süresince, yaðmur yaðmadan önce toplanan huþ aðacý yap-
raklarý vücudun egzamalý yerine sarýlýr.
89 Fitoterapi
EL ÇATLAKLARININ BAKIMI
ERGENLÝK SÝVÝLCELERÝ
* Çam ve selvi dallarý bir saat müddetle suda kaynatýlýr. Süzülerek el-
de edilen sývý dinlendirildikten sonra tedavi süresince yemek aralarý bir
fincan içilir.
* Çam ve selvi kozalaðý dövülerek ezilir. Elenen karýþým sýcak suda
kaynatýldýktan sonra süzülür. Elde edilen lapa, yaký kývamýna gelinceye
kadar piþmiþ soðanla birlikte yoðrulur. Hazýrlanan yaký fýtýk bölgesine ko-
narak sarýlýr.
GASTRÝT
GAZ GÝDERÝCÝLER
GÖÐÜS AÐRISI
* Taze eðrelti otu yapraklarý sert bir zeminde ezilir. Elde edilen posa
merhem kývamýna gelinceye kadar sirke ile yoðrulur. Hazýrlanan merhem
yatmadan önce göðse sürülür.
* Hatmi yapraðý kurutulmuþ þebboy çiçekleri ile on dakika süreyle sý-
cak suda demlenir. Suyu süzüldükten sonra elde edilen lapa tedavi süre-
since göðse konarak sarýlýr.
* Ýncir posasý macun kývamýna gelinceye kadar yoðrulur. Hazýrlanan
macun sabahlarý aç karýna bir çorba kaþýðý yenir.
* Kurutulmuþ incirler býçakla dilimlenerek, bir miktar çemenle birlik-
te kaynatýlýr. Süzülerek elde edilen sývý bal ile tatlandýrýlarak þurup yapý-
lýr. Hazýrlanan þuruptan ýlýk olarak iki fincan içilir.
GÖZ AÐRISI
GÖZÜ KUVVETLENDÝRMEK
* 1 Avuç Gül
* 1 Avuç Ebegümeci
* 1 Avuç Papatya
* 1 Avuç Kýrlangýç otu
* 1 Çorba kaþýðý Sarýmsak suyu
* Kurutulmuþ gül yapraklarý sýcak suda demlenir. Süzülerek elde edi-
len sývýya bir çorba kaþýðý sarýmsak suyu ilâve edilir. Tedavi süresince göz
kapaklarýna günde iki kez pansuman yapýlýr.
* Ebegümeci yapraklarý sýcak suda demlenir. Sýkýlarak elde edilen po-
sa, pomat kývamýna gelinceye kadar sarýmsak suyu ile karýþtýrýlarak yoð-
rulur. Hazýrlanan pomattan, yatmadan önce göz kapaklarýna sürülür.
97 Fitoterapi
* Papatya çiçekleri suda demlenerek süzülür. Elde edilen sývý ile teda-
vi süresince göz kapaklarýna kompres yapýlýr.
* Kýrlangýç otu yapraklarý kaynar suda demlenir. Süzülerek elde edi-
len sývýya gül suyu ilâve edilerek karýþtýrýlýr. Isýtýlan pamukla göz kapak-
larýna kompres yapýlýr.
GÖZ YORGUNLUÐU
GRÝP
* 1 Avuç Ihlamur
* 1 Adet Limon
* 1 Çorba kaþýðý Kekik
* 1 Çorba kaþýðý Üzerlik tohumu
* 1 Avuç Kayýn yapraðý
* 1 Avuç Menekþe
* Dövülmüþ sarýmsak, melek otu ile birlikte suda piþirilir. Süzüldük-
ten sonra elde edilen sývý þekerle tatlandýrýlarak þurup kývamýna gelince-
ye kadar karýþtýrýlýr. Hazýrlanan bu þuruptan tedavi süresince günde üç
fincan içilir.
* Ýnce ince kýyýlan limon, ýhlamurla birlikte kaynatýlýr. Süzülerek el-
de edilen karýþýmdan tedavi süresince günde dört beþ çay bardaðý içilir.
* Üzerlik tohumu sýcak suda demlenir. Süzülerek elde edilen sývý din-
lendirildikten sonra buruna bir kaç damla çekilir.
* Kayýn aðacý yapraðý, menekþe ve kekik birlikte demlenir. Süzüldük-
ten sonra elde edilen karýþýmdan günde üç dört fincan sýcak olarak içilir.
GÜNEÞ ÇARPMASI
GÜNEÞ YANIÐI
HALSÝZLÝK
HAMÝLE KADIN
"Bulantý, düþük tehdidini önler, doðum aðrýlarýný azaltýr ve süt salgýsý-
ný arttýrýr"
HAMÝLELÝKTE GERGÝNLÝK
* Gül ve papatya suda demlenir. Süzülerek elde edilen sývý süzme bal
ile tatlandýrýlýr. Elde edilen þerbetten tedavi süresince sabah akþam bir
bardak içilir.
* Gelincik ve mine çiçeði demlenerek süzülür. Elde edilen sývý þerbet
kývamýna gelinceye kadar þeker ilâve edilerek karýþtýrýlýr. Hazýrlanan bu
þerbetten sabah ve yatmadan önce bir bardak içilir.
* Menekþe kökü, yapraðý ve çiçeði birlikte kaynatýlarak suyu süzülür.
Elde edilen sývýdan soðutularak günde birkaç bardak içilir.
HARARET BASMASI
HAZIMSIZLIK
HIÇKIRIK
ÝDRAR KAÇIRMA
* Haþlanan elma ezilerek lapa haline getirilir. Hazýrlanan lapa ada ça-
yý ile birlikte yemekten sonra bir çorba kaþýðý yenir.
* Hatmi ve lavanta çiçeði birlikte kaynatýlýr. Süzülerek elde edilen su-
yu dinlendirildikten sonra bal karýþtýrýlarak þerbet yapýlýr. Hazýrlanan bu
þerbetten her gün bir bardak içilir.
* Yeþil badem kabuðu suda kaynatýlýr. Süzüldükten sonra ezilerek el-
de edilen posaya bal ilâve edilerek, macun kývamýna getirilir. Hazýrlanan
macundan yemek arasý bir çorba kaþýðý yenir. Elde edilen suyu da banyo
suyuna ilâve edilerek oturak banyosu yapýlýr.
* Vücudu güçlendirmek için mümkün olduðu kadar bol bol havuç su-
yu içilir.
ÝSHALDEN KORUNMAK
ÝÞTAH AÇMAK
ÝÞTAH YOKLUÐU
KABIZ (PEKLÝK)
KALP FERAHLIÐI
* 1 Avuç Menekþe
* 1 Avuç Gül yapraðý
* Yeterince Yasemin
* Yeterince Bal
*Rendelenen limon kabuklarý, menekþe ve gül yapraklan ile birlikte
kaynatýlýr. Süzülüp dinlendirildikten sonra þurup kývamýna gelinceye ka-
dar karýþtýrýlarak bal ile tatlandýrýlýr. Hazýrlanan bu þerbetten yatmadan
önce bir fincan içilir.
*Taze toplanmýþ gül yapraklarý kaynar suda yarým saat bekletilerek
demlenir. Süzülerek elde edilen sývý þerbet kývamýna gelinceye kadar þe-
ker ile karýþtýrýlýr. Elde edilen þerbetten günde üç bardak içilir.
*Vücut, rahatsýzlýk esnasýnda yasemin losyonu ile ovuþturulur.
*Vücut, rahatsýzlýk esnasýnda limon losyonu ile ovuþturulur.
*Oðul otu, suda kaynatýlarak süzülür. Elde edilen sývýya bir miktar saf
su ve sirke ilâve edilir. Hazýrlanan karýþým bir süre dinlendirilir. Dinlen-
dirilen bu karýþýmdan yemek arasý bir fincan içilir.
KANSIZLIK
KANI DURDURMAK
KAN TEMÝZLEYÝCÝLER
KARIN AÐRISI
KARIN KRAMPI
KELLÝK
KELLÝK VE ÝLACI
KEPEK VE ÝLACI
KÝREÇLENME
*Ada çayý, lavanta çiçeði, ezilmiþ soðan ile birlikte sýcak suda demle-
nir. Elde edilen sývýdan süzüldükten sonra tedavi süresince yemek arasý
bir bardak içilir.
*Kýrlangýçotu ve sarýmsak sýcak suda kaynatýlýr. Süzüldükten sonra
elde edilen posa ezilerek macun kývamýna getirilir. Hazýrlanan macundan
yemekten sonra bir çorba kaþýðý yenir.
*Boy otu, yeþil anason, Frenk maydanozu sýcak suda demlenir. Elde
edilen sudan süzüldükten sonra tatlandýrýlmadan günde üç bardak içilir.
KULAK KÝRLÝLÝÐÝ
KULUNÇ
KURU ÖKSÜRÜK
KUSMA
MAFSAL AÐRISI
MAFSAL EZÝLMESÝ
* 5 Diþ Sarýmsak
* 1 Avuç Þimþir aðacý
* Yeterince Zeytinyaðý
*Lahana yapraklarý, soðan ile birlikte havanda dövülerek ezilir. Elde
edilen karýþým merhem kývamýna gelinceye kadar kenevir tohumu tozu
ilâve edilerek yumurta aký ile yoðrulur. Elde edilen merhemden günaþýrý
hasta bölgeye masaj yapýlarak sürülür.
*Közde piþirilen sarýmsak dövülerek ezilir. Ezilen karýþým zeytinyaðý
ile yoðrulduktan sonra haþlanmýþ lahana yapraklarý üzerine yayýlýr. Elde
edilen bu yaký mafsal üzerine konarak üzeri temiz bir bezle sarýlýr.
*Þimþir aðacýnýn yapraklarý kurutulduktan sonra tuzlu suda yirmi da-
kika süre ile kaynatýlýr. Sýkýlarak elde edilen posaya, yaký kývamýna gelin-
ceye kadar kenevir tohumu ilâve edilerek zeytinyaðý ile yoðrulur. Hazýr-
lanan yaký ezik bölgeye masajdan sonra temiz bir beze yayýlarak sarýlýr.
MAFSAL ÝNCÝNMESÝ
bölgeye süzülen sývý ile masaj yapýldýktan sonra, hazýrlanan lapadan, ýsý-
týlarak mafsal üzerine konur.
*Isýrgan otu ve üzerlik otunun tohumlarý yarým saat süre ile suda pi-
þirilerek süzülür. Sýkýlarak elde edilen posaya dövülmüþ söðüt yapraðý to-
zu ilâve edilerek merhem kývamýna gelinceye kadar pamuk yaðý ile yoð-
rulur. Tedavi süresince, hazýrlanan bu merhemden günaþýrý iltihaplý yere
sürülür.
MAFSAL ROMATÝZMASI
MAFSAL SERTLEÞMESÝ
* 2 Avuç Su zambaðý
* 1 Avuç Isýrgan otu
* 1 Avuç Kuzukulaðý otu
* 3 Avuç Meþe yapraðý
* Yeterince Zeytinyaðý
*Su zambaðý yirmi dakika süre ile kaynar suda bekletildikten sonra
süzülür. Elde edilen posa merhem kývamýna gelinceye kadar dövülmüþ
ýsýrgan otu tohumu ile karýþtýrýlarak yoðrulur. Hazýrlanan merhemden
mafsal üzerine sürülerek sargý bezi ile sarýlýr.
*Kuzukulaðý otu kurutulduktan sonra dövülerek ezilir. Hazýrlanan toz
on beþ dakika süre ile kaynar suda demlenir. Süzülerek elde edilen posa-
ya dövülmüþ meþe yapraðý tozu ilâve edilerek merhem kývamýna gelince-
ye kadar zeytinyaðý ile yoðrulur. Hazýrlanan merhemden günaþýrý mafsal
üzerine sürülerek sargý bezi ile sarýlýr.
MANTAR
*Meþe palamutlarý bir saat süre ile suda kaynatýlýr. Süzülerek elde edi-
len sývý bir kaba doldurularak dinlendirilir. Dinlendirilen bu sývý ile rahat-
sýzlýk süresince makat günde iki sefer yýkanýr.
MEME ÇATLAKLARI
MEME ÞÝÞMESÝ
MENOPOZ
MESANE SANCISI
MÝDE AÐRISI
MÝDE BULANTISI
MÝDE EKÞÝMESÝ
MÝDE KRAMPI
MÝDEYÝ KUVVETLENDÝRMEK
MÝDE ÞÝÞMESÝ
MÝDE ÜÞÜTMESÝ
*Yabani yulaf unu, zencefil ile birlikte suda kaynatýlýr. Kaptaki su çe-
kilinceye kadar piþirilir. Elde edilen hamur, lapa kývamýna gelinceye ka-
dar, kuþburnu pekmezi ile yoðrulur. Hazýrlanan lapadan, tedavi süresince
yemeklerden sonra yarým kâse yenir.
MÝGREN
MÜZMÝN ÖKSÜRÜK
NASIR
NEFES DARLIÐI
*Aðýz kokusunu gidermek için, bir tutam taze maydanoz veya eðir otu
aðza alýnarak çiðnenir.
*Aðýz kokusunu gidermek için, bir tutam ardýç meyvesi aðza alýnarak
çiðnenir.
*Ada çayý, on dakika süre ile kaynar suda bekletilir. Süzülerek elde
edilen sývýya, nane ruhu ilâve edilerek þerbet kývamýna gelinceye kadar
karýþtýrýlýr. Hazýrlanan þerbetten tedavi süresince bol bol içilir.
*Pelin otunun yapraklarý on dakika süreyle demlenir. Süzülerek elde
edilen sývý þeker ile tatlandýrýlarak þerbet kývamýna gelinceye kadar karýþ-
týrýlýr. Hazýrlanan bu þerbetten yemekten sonra bir bardak içilir.
NEFES TIKANMASI
NEFRÝT HASTALIÐI
NEZLE
NEZLE (KURU)
*Kuru üzüm ile birlikte karabiber havanda ezilir. Elde edilen karýþým
badem yaðý ilâvesi ile merhem kývamýna gelinceye kadar yoðrulur. Hazýr-
lanan macundan yemeklerden sonra bir çorba kaþýðý yenir.
OFIYAZ
"Bu hastalýk, saç dökülmesinin bir çeþididir. Saçlar veya kýllar, yer yer
dökülür ve birbirinden ayrý, saçsýz alanlar ortaya çýkar"
OMURÝLÝK AÐRISI
* 1 Avuç Civanperçemi
* 1 Çay fincaný Sirke
* 3 Çorba kaþýðý Zeytinyaðý
*Haþlanmýþ arpa kekikle birlikte dövülerek ezilir. Ezilen karýþým on
beþ dakika süreyle suda piþirilir. Sýkýlarak elde edilen posaya dövülmüþ
mantar tozu ilâve edilerek lapa kývamýna gelinceye kadar yoðrulur. Ha-
zýrlanan lapa zeytinyaðý ile yumuþatýldýktan sonra, günaþýrý aðrýyan bölge-
ye konarak bandajlanýr.
*Mantar, sirkeli suda on dakika süreyle kaynatýlýr. Sýkýlarak elde edi-
len posa, merhem kývamýna gelinceye kadar zeytinyaðý ile yoðrulur. Ha-
zýrlanan merhemle aðrýyan yere sýk sýk masaj yapýlýr.
*Civanperçemi otu, tuzlu suda yirmi dakika süreyle kaynatýlýr. Süzül-
dükten sonra elde edilen sývý bir kaba boþaltýlarak dinlendirilir. Dinlen-
dirilen bu sývý ile aðrýyan bölgeye saat baþý ýlýk kompres yapýlýr.
OMURÝLÝÐÝ KUVVETLENDÝRMEK
*Domalan mantarý, bir avuç bakla unu ile birlikte yirmi dakika sürey-
le suda piþirilir. Sýkýlarak elde edilen posaya dövülmüþ ada çayý tozu ka-
rýþtýrýlarak merhem kývamýna gelinceye kadar yoðrulur. Hazýrlanan bu
macun bal ile tatlandýrýldýktan sonra günde üç çorba kaþýðý yenir.
OMUZ AÐRISI
ORGANÝZMALARI GENÇLEÞTÝRMEK
*Nezle otu, on beþ dakika süreyle suda kaynatýlýr. Süzülerek elde edi-
len sývýya, þurup kývamýna gelinceye kadar üzüm þýrasý ilâve edilerek, bal
ile karýþtýrýlýr. Hazýrlanan bu þuruptan yemeklerden sonra bir fincan ýsýtý-
larak içilir.
*Zambak kökü sert bir zeminde dövülerek ezilir. Ezilen kökler, yirmi
dakika süreyle, üzüm þýrasý ile birlikte suda kaynatýlýr. Süzülerek elde edi-
len posaya, lapa kývamýna gelinceye kadar bal ilâve edilerek yoðrulur.
Hazýrlanan lapadan, yemek aralarýnda bir iki çorba kaþýðý yenir.
*Isýrgan otunun yaprak ve kökleri yirmi dakika süreyle suda kaynatý-
lýr. Süzülerek elde edilen sývýya, þerbet kývamýna gelinceye kadar bal ilâ-
ve edilerek karýþtýrýlýr. Hazýrlanan bu þerbetten yemeklerden önce bir fin-
can ýsýtýlarak içilir.
ÖKSÜRÜK ÞURUBU
PARMAK AÐRISI
PARMAK EGZAMASI
PARMAKLARDA ÞÝÞLÝK
ROMATÝZMA
SAÇKIRAN
*Zivan çiçeði, kasný otu ile birlikte sýcak suda on dakika süreyle kay-
natýlýr. Süzülerek elde edilen sývýya, yumurta sarýsý ilâve edilerek þampu-
an kývamýna gelinceye kadar meneviþ yaðý ile birlikte çýrpýlýr. Hazýrlanan
bu þampuanla sýk sýk saç banyosu yapýlýr.
*Rahatsýzlýk süresince saçlar meneviþ yaðý ile ovularak yýkanýr. Saçlar
soðanlý su ile durulandýktan sonra, çýrpýlmýþ yumurta aký saçkýran olan
bölgeye sürülür.
*Rendelenmiþ yeþil ceviz kabuklarý, kýyýlmýþ yeþil soðanla birlikte yir-
mi dakika süreyle suda kaynatýlýr. Süzülerek elde edilen sývýya, þampuan
kývamýna gelinceye kadar yumurta aký ilâve edilerek meneviþ yaðý ile çýr-
pýlýr. Hazýrlanan þampuanla sabah akþam saç banyosu yapýlýr.
* 1 Avuç Maydanoz
* 1 Avuç Frenk asmasý
* 1 Avuç Söðüt yapraðý
* 1 Avuç Pelin otu
* 2 Çay fincaný Elma sirkesi
*Elma sirkesinde bir gün boyu dinlendirilen maydanoz ve Frenk as-
masý yapraklarý tülbentte sýkýlýr. Elde edilen sývý bir kaba doldurularak
dinlendirilir. Dinlendirilen bu sývýdan bir miktar banyo suyuna ilâve edi-
lerek yatmadan önce hazýrlanan karýþýmla saç banyosu yapýlýr.
*Söðüt yapraklarý yirmi dakika süreyle suda kaynatýlýr. Süzülerek elde
edilen sývý bir kaba doldurularak bir gün boyu dinlendirilir. Tedavi süre-
since, dinlendirilen bu sývý ile saçlar yatmadan önce sýk sýk yýkandýktan
sonra saçlar durulanýr.
*Pelin otu yapraklarý on beþ dakika süreyle suda kaynatýldýktan son-
ra süzülür. Süzülen sývýya elma sirkesi ilâve edilerek bir kaba boþaltýlýp
dinlendirilir. Hazýrlanan sývý ile saçlar sýk sýk yýkanýr.
160 Doðanýn Ýyileþtirici Gücü
STRES
SEDEF HASTALIÐI
*Karabiber, kereviz tohumu ile birlikte bir gün süreyle gül suyunda
dinlendirilir. Dinlendirilen karýþým tülbentte süzülerek elde edilen sývý
cam bir kavanoza boþaltýlýr. Hazýrlanan karýþýmdan dozu her gün bir çay
kaþýðý artýrýlarak on gün süreyle içmeye devam edilir.
*Karanfil ve tarçýn on beþ dakika süreyle suda kaynatýlarak süzülür.
Elde edilen sývýya gül suyu karýþtýrýlarak bir kapta dinlendirilir. Dinlendi-
rilen sývýya batýrýlan pamuklu bir bezle þakaklar ve göðüs kafesi ovularak
saat baþý kompres yapýlýr.
SELÜLOÝT
SES KISIKLIÐI
SIRT AÐRISI
SÝÐÝL
*Tam olgunlaþmamýþ yarý ham çilekler, derin bir kaba konarak ezilir.
Elde edilen posaya, merhem kývamýna gelinceye kadar mýsýr unu ilâve
edilerek sirke ile yoðrulur. Hazýrlanan krem, badem yaðý ile yumuþatýldýk-
tan sonra günaþýrý siðilli bölgeye ovularak sürülür.
*Salkým söðüdün kurutulmuþ yapraklarý temiz bir zeminde yakýlýr.
Elenerek elde edilen küle, merhem kývamýna gelinceye kadar mýsýr unu
ilâve edilerek sirke ile yoðrulur. Hazýrlanan merhemden, siðillere yapýlan
ýlýk su kompresinden sonra günaþýrý sürülür.
SÝÐÝLCÝK (BEHAK)
SÝVÝLCE
SÝYATÝK
SOÐUK ALGINLIÐI
SOLUNUM GÜÇLÜÐÜ
ÞARK ÇIBANI
ÞÝÞLÝKLERÝN ERÝTÝLMESÝ
edilen karýþýma, bakla unu ilâve edilerek merhem kývamýna gelinceye ka-
dar yoðrulur. Hazýrlanan merhem, zeytinyaðý ile yumuþatýldýktan sonra
temiz bir beze yaydýrýlarak þiþli bölgenin üzerine yaký olarak konur.
*Kýyýlmýþ ýspanak yapraklarý, yarým saat süreyle kaynatýlýr. Sýkýlarak
elde edilen posaya bakla unu ilâve edildikten sonra, lapa kývamýna gelin-
ceye kadar karýþtýrýlarak yoðrulur. Hazýrlanan lapa, zeytinyaðý ile yumu-
þatýldýktan sonra þiþli bölgeye konarak bandajlanýr.
ÞÝÞMANLAMAK ÝÇÝN
TANSÝYON DÜÞÜKLÜÐÜ
Hazýrlanýþ ve Kullaným Þekli
*1 Avuç Katýrtýrnaðý otu
*2 Dal Biberiye
*1 Avuç Akdiken
*1 Avuç Fesleðen
*1 Avuç Çobançantasý otu
*Katýrtýrnaðý otu, biberiye ile birlikte tuzlu suda on dakika süreyle
kaynatýldýktan sonra süzülür. Süzülerek elde edilen sývý bir kaba boþaltý-
larak dinlendirilir. Rahatsýzlýk esnasýnda, dinlendirilen sývýdan, yarý ora-
nýnda içme suyuna karýþtýrýlarak içilir.
*Akdiken bitkisinin yapraklarý tuzlu suda on beþ dakika süreyle kay-
natýlýr. Süzülerek elde edilen sývý bir süre dinlendirilir. Dinlendirilen sývý-
dan, bir bardak içme suyuna yarým fincan karýþtýrýlarak içilir.
*Fesleðen bitkisi, çobançantasý otu ile birlikte yirmi dakika süreyle
kaynar suda bekletildikten sonra süzülür. Süzülerek elde edilen sývýdan,
rahatsýzlýk esnasýnda yarý oranýnda içme suyuna karýþtýrýlarak içilir.
TANSÝYON YÜKSEKLÝÐÝ
*Dulavrat otu, dövülmüþ limon ve nar kabuklarý ile birlikte yarým sa-
at süreyle suda kaynatýlýr. Sýkýlarak elde edilen posaya, merhem kývamý-
na gelinceye kadar badem yaðý ilâve edilerek yoðrulur. Ilýk su pansuma-
nýndan sonra, hazýrlanan merhemden gün aþýrý egzamalý bölgeye sürülür.
*Civanperçemi yirmi dakika süreyle kaynar suda bekletilir. Süzülerek
elde edilen sývý bir kaba boþaltýldýktan sonra gün boyu dinlendirilir. Din-
lendirilen sývýdan banyo suyuna karýþtýrýlarak, hasta bölge tedavi süresin-
ce günaþýrý yýkanýr.
AZ TERLEME
UÇUK
UNUTKANLIK
* ½ Avuç Menekþe
* ½ Avuç Gül
* 1 Avuç Biberiye
*Mine çiçekleri, ardýç meyveleri ile birlikte yarým saat süreyle suda
kaynatýlýr. Süzülerek elde edilen sývýdan banyo suyuna karýþtýrýlarak el,
ayak ve yüz banyosu yapýlýr.
*Bir avuç maydanoz, yarýmþar avuç menekþe ve gül yapraklarý yirmi
dakika süreyle suda kaynatýlýr. Süzülerek elde edilen sývý bir kaba boþal-
týlarak gün boyu dinlendirilir. Dinlendirilen bu sývýdan banyo suyuna ka-
rýþtýrýlarak günaþýrý el, ayak ve yüz banyosu yapýlýr.
*Biberiye çiçekleri, yirmi dakika süreyle suda kaynatýlarak süzülür.
Süzülerek elde edilen sývý bir kaba doldurularak dinlendirilir. Dinlendiri-
len sývý banyo suyuna karýþtýrýlarak oturak banyosu yapýlýr.
UYKUSUZLUK
UYUZ
* Yeterince Gülyaðý
* Yeterince Margarin
* 3 Çay fincaný Sirke
*Kekik yapraklarý, yirmi dakika süreyle sirkeli suda kaynatýlýr. Süzüle-
rek elde edilen sývý, bir kaba boþaltýlarak gün boyu dinlendirilir. Vücuda
yapýlan gül yaðý masajýndan sonra, hazýrlanan sývý ile oturak banyosu
yapýlýr.
*Kýnaya, lapa kývamýna gelinceye kadar margarin yaðý karýþtýrýlarak
yoðrulur. Hazýrlanan lapa, temiz bir beze yaydýrýlarak vücudun kaþýnan
yerlerine yaký olarak sarýlýr.
*Rendelenmiþ kereviz, sirkeli suda yarým saat kaynatýlarak piþirilir.
Süzülerek elde edilen sývý bir kaba boþaltýlarak gün boyu dinlendirilir.
Dinlendirilen sývýya batýrýlan temiz bir havlu ile vücuda masaj yapýlýr.
ÜLSER HASTALARINA
ÜÞÜME
* 1 Avuç Fesleðen
* 1 Adet Limon kabuðu
* 5-6 Adet Kayýsý
* 1 Avuç Kuþburnu
* 1 Avuç Ihlamur
* Yeterince Pekmez
*Rendelenmiþ limon kabuklarý, fesleðen çiçekleri ile birlikte yirmi da-
kika süreyle sýcak suda kaynatýlýr. Süzülerek elde edilen sývý, þerbet kýva-
mýna gelinceye kadar pekmez ile tatlandýrýlarak karýþtýrýlýr. Hazýrlanan
þerbetten ýsýtýlarak bol bol içilir.
*Kurutulmuþ kayýsý, kuþburnu tomurcuklarý ile birlikte yirmi dakika
süreyle kaynatýlýr. Sýkýlarak elde edilen sývý bir kaba boþaltýlarak dinlen-
dirilir. Dinlendirilen sývý ýsýtýldýktan sonra, yemeklerden önce bir fincan
içilir.
*Ihlamur yapraklarý on beþ dakika süreyle kaynar suda bekletilerek
demlenir. Süzülerek elde edilen sývý, pekmez ile tatlandýrýlarak þurup ký-
vamýna gelinceye kadar karýþtýrýlýr. Hazýrlanan þuruptan ýsýtýlarak bol bol
içilir.
ÜÞÜTME
* 1 Avuç Tarçýn
* 1 Çay fincaný Mandalina
* 1 Çay kaþýðý Acý biber
* 1 Çorba kaþýðý Kekik
184 Doðanýn Ýyileþtirici Gücü
VARÝS
"Rahatlatýcý þifalý bir bitki yýkama suyu"
VEREMDEN KORUNMA
*Üzerlik otu kurutulduktan sonra bir avuç fýndýk ile birlikte dövüle-
rek ezilir. Ezilen karýþýma, macun kývamýna gelinceye kadar bal ilâve edi-
lerek süt ile yoðrulur. Hazýrlanan macunla yapýlan nohut iriliðindeki hap-
lardan yemeklerden sonra bir veya iki tane yutulur.
*Rendelenmiþ elma, ardýç meyveleri ile birlikte yirmi dakika süreyle
suda kaynatýlýr. Sýkýlarak elde edilen posaya, lapa kývamýna gelinceye ka-
dar bal ilâve edilerek süt ile yoðrulur. Hazýrlanan lapadan yemekten ön-
ce bir veya iki çorba kaþýðý yenir.
YANIKLAR
YORGUNLUK
* 1 Avuç Civanperçemi
* Yeterince Bal
*Melek otu kurutulduktan sonra dövülerek ezilir. Elenen toz, rende-
lenmiþ yabani turpla karýþtýrýlarak macun kývamýna gelinceye kadar bal
ile yoðrulur. Hazýrlanan macundan yemeklerden önce bir veya iki kaþýk
yenir.
*Öküzgözü otu, on beþ dakika kaynar suda bekletilir. Sýkýlarak elde edi-
len posa, lapa kývamýna gelinceye kadar rendelenmiþ turp ilâve edilerek bal
ile yoðrulur. Hazýrlanan lapadan yemekten önce bir çorba kaþýðý yenir.
*Dilimlenmiþ yabani turplar, civanperçemi ile birlikte on beþ dakika
süreyle suda kaynatýlýr. Süzülerek elde edilen sývý, bal ile tatlandýrýlarak
þerbet kývamýna getirilir. Hazýrlanan þerbetten günde üç bardak içilir.
ZAYIFLAMAK ÝÇÝN
ZÝNDE KALMAK