ELECTRICIAN 

TRADE SYLLABUS 
 
1. Occupational Safety and Health Basic safety introduction: 
Personal protection. Basic injury prevention, Basic first aid, Hazard identification and avoidance, 
safety signs for Danger, Warning, caution and personal safety message. Use of Fire extinguishers. 
Visit and observation of sections. Various safety measures involved in the Industry. Elementary 
first Aid. Concept of Standard.  
2. Identification of Trade‐Hand tools‐ Specifications  
3. Fundamental of electricity.  
Electron  theory‐  free  electron,  Fundamental  terms,  definitions,  units  and  effects  of  electric 
current. Explanation, Definition and properties of conductors, insulators and semi‐conductors.  
4. Wires/cable & its specification. Types of wire joint & use. Solders, flux and soldering technique. 
5Types  & properties  of resistors  Specific  Resistance.  Ohm’s  Law ‐  Simple electrical  circuits  and 
problems.  
5. Resistors : 
Law  of  Resistance.  Series  and  parallel  circuits.  Kirchoff’s  Laws  and  applications.  Wheatstone 
bridge  principle  and  its  applications.  Effect  of  variation  of  temperature  on  resistance  
Introduction of National Electrical Code Voltage grading of different types of Insulators, Temp. 
Rise permissible.  
6. Types of wires and cables  
standard  wire  gauge.  Specification  of  wires  and  Cables‐insulation  and  voltage  grades  ‐Low  , 
medium  and  high  voltage  Precautions  in  using  various  types  of  cables  /  Ferrules  Common 
Electrical wiring Accessories, their  specifications in line with NEC – 
7. Explanation of switches  
lamp  holders,  plugs  and  sockets.  Developments  of  domestic  circuits,  Alarm    switches,  Use  & 
specification of Fire alarm, MCB, ELCB, MCCB.  
8. Chemical effect of electric current‐  
Principle  of  electrolysis.  Faraday’s  Law  of  electrolysis.  Basic  principles  of  Electroplating  and 
Electro chemical equivalents. Explanation of Anodes and Cathodes. .Cells ‐ Primary & Secondary 
,Lead  acid  cell‐description,  methods  of  charging‐Precautions  to  be  taken  &  testing  equipment, 
Ni‐cadmium  &  Lithium  cell,  Cathodic    protection.  Electroplating,  Anodising.    Different  types  of 
lead acid cells.  
9. Application of battery/cell in Inverter, Battery Charger, UPS, etc. Lead Acid cell, general defects 
and  remedies.  Nickel  Alkali  Cell‐description  charging.  Power  and  capacity  of  cells.  Efficiency  of 
cells. Rechargeable dry cell, description advantages and disadvantages. Care and maintenance of 
cells Grouping of cells of specified voltage and current, Sealed Maintenance free Batteries, Solar 
battery.  
10. Introduction of fitting trade.  
Safety  precautions  to  be  observed  Description  of  files,  hammers,  chisels  hacksaw  frames  and 
blades‐ their specification and grades. Care and maintenance of steel rule, try square Types of 
drills  description  and drilling  machines, proper use,  care and  maintenance. Description  of  taps 
and  dies,  types  of  rivets  and  riveted  joints.  Use  of  thread  gauge.  Description  of  marking  and 
cutting tools such as snubs shears punches and other tools like hammers, mallets, etc. used by 
sheet metal workers. Different types soldering materials, fluxes and process. Types of different 
soldering irons and their proper uses. Use of different bench tools used by sheet metal worker.  
11. Magnetism –  
classification  of  magnets,  methods  of  magnetising,  magnetic  materials.  Properties,  care  and 
maintenance,  methods  of  magnetising  magnetic  materials.  Para  and  Diamagnetism  and  Ferro 
magnetic materials. Principle of electro‐magnetism, Maxwell’s corkscrew rule, Fleming’s left and 
right  hand  rules,  Magnetic  field  of  current  carrying  conductors,  loop  and  solenoid.  MMF,  Flux 

1 
 
 density, reluctance. B.H. curve, Hysteresis, Eddy current. Principle of electro‐magnetic Induction, 
Faraday’s Law, Lenz’s Law. Electrostatics: Capacitor‐ Different types, functions and uses. 
12. Alternating Current  
Comparison and Advantages D.C and A.C. Related terms‐ frequency, Instantaneous value, R.M.S. 
value  Average  value,  Peak  factor,  form  factor.  Generation  of  sine  wave,  phase  and  phase 
difference.  Inductive  and  Capacitive  reactance  Impedance  (Z),  power  factor  (p  .f)  ;  Vector 
diagram. Active and Reactive power 
13. Earthing – 
 Principle  of  different  methods  of  earthing.  i.e.  Pipe,  Plate,  etc  Importance  of    Earthing. 
Improving of earth resistance, Earth Leakage circuit breaker (ELCB).  
14. Basic electronics 
Semiconductor  energy  level,  atomic  structure  ‘P’  type  and  ‘N’  type.  Type  of  materials  –P‐N‐
junction. Classification of Diodes – Reverse and Forward Bias, Heat sink. Specification of Diode 
PIV rating. Explanation and importance of D.C. rectifier circuit. Half wave, Full wave and Bridge 
circuit. Filter circuits‐passive filter. Working principle and uses of an oscilloscope. Explanation of 
principle  of  working  of  a  transistor  &  configuration.  Types  of  transistors  &  its  application. 
Specification and rating of transistors. Explanation of transistor Amplifiers, Amplifiers. – class A,B 
and  C  Power  amplifier    Explanation  of  oscillator‐working,  principle  Explanation  of  stages  and 
types. Multivibrator – application Introduction of basic concept of ICs, U.J.T., F.E.T. Basic concept 
of  power  electronics  devices  e.g.  S.C.R.,  Diac,  Triac,  power  MOSFET,  G.T.O  and  I.G.B.T.  Digital 
Electronics ‐Binary numbers, logic gates and combinational circuits,  
15.  Electric wirings, I.E. rules :‐  
Types  of  wirings  both  domestic  and  industrial.  Specifications  for  wiring.  Grading  of  cables  and 
current ratings. Principle of laying out in domestic wiring. Voltage drop concept. Wiring system ‐ 
P.V.C.,  concealed  system.  Maintenance  and  Repairing  data  sheet  preparation.  Specifications, 
standards  for  conduits  and  accessories  ‐  Power  Wiring  ,Control  Wiring  ,  Information 
Communication ,Entertainment Wiring. Testing of wiring installation by meggar. .Study of Fuses, 
Relays, Miniature circuit breakers (MCB), ELCB, etc.  
16. D.C. Machines –  
General concept of Electrical Machines. Principle of D.C. generator. Use of Armature, Field Coil, 
Polarity, Yoke, Cooling Fan, Commutator, slip ring Brushes, Laminated core. Explanation of D.C. 
Generators‐types,  parts.  E.M.F.  equation‐self  excitation  and  separately  excited  Generators‐
Practical  uses.  Brief  description  of  series,  shunt  and  compound  generators.Explanation  of 
Armature reaction, inter poles and their uses, connection of inter poles, Commutation. Losses & 
Efficiency of D.C.Generator, Parallel Operation of D.C.Generator. Application of D.C. generators. 
Care, Routine & preventive maintenance DC Motors ‐ Terms used in D.C. motor‐Torque, Brake 
Torque,  speed,  Back‐e.m.f.  etc.  and  their  relations,  Types  of  D.C.  Motor.  Starters  used  in  D.C. 
motors Related problems Characteristics of D.C. Motor, Losses & Efficiency, Application of D.C. 
motors.  Care,  Routine  &  preventive  maintenance.  Types  of  speed  control  of  DC  motors  in 
industry. Control system. AC‐DC, DC‐DC control.  
17. Transformers: 
Working  principle  of  Transformer.  classification  C.T.,  P.T.  Instrument  and  Auto  Transformer 
(Variac),  Construction,  Single  phase  and  Poly  phase.  E.M.F.  equation,  parallel  operation  of 
transformer,  their  connections.  Regulation  and  efficiency.  Type  of  Cooling  for  transformer. 
Protective  devices.  Specifications,  simple  problems  on  e.m.f.  Equation,  turn  ratio,  regulations 
and  efficiency.  Special  transformers.  Transformer  –  Classification  of  transformer.  Components, 
Auxiliary parts i.e. breather, Conservator, buchholze relay, other protective devices. Transformer 
oil  testing  and  Tap  changer  (off  load  and  on  load).  Dry  type  transformer.  Bushings  and 
termination. 
 
 

2 
 
18. Electrical Measuring Instruments –  
Types, indicating types. Deflecting torque, Controlling torque and Damping torque , PMMC & MI 
meter(Ammeter,  Voltmeter)  ‐Range  extension  ‐Multimeter(Digital/Analog)  ‐Wattmeter  ‐  P.F. 
meter ‐Energy meter (Digital/analog) –Insulation Tester (Megger), Earth tester. Frequency meter 
‐Phase Sequence meter Multimeter –Analog and Digital ,Tong tester ,‐Tachometer 
19. Induction motor – 
Three phase Induction motor –Working principle –Production of rotating magnetic field, Squirrel 
Cage  Induction  motor,  Slip‐ring  induction  motor.  Construction  ,  characteristics  and  Speed 
control,  Slip  &  Torque  .  Control  &  Power  circuit  of  starters  ,D.O.L  Starter,  Star  /Delta  starter, 
Autotransformer  starter,  Rotor  resistance  starter,  etc  .Losses  &  efficiency.  Application  of 
Induction  Motor  Care,  Routine  &  preventive  maintenance.  .Single  phase  induction  motor‐
Working  principle,  different  method  of  starting  and  running  (capacitor  start,  permanent 
capacitor, capacitor start & run, shaded pole technique).FHP motors, Repulsion motor, stepper 
motor,  Hysteresis  motor,  Reluctance  motor.  Application  of  Single  phase  induction  motor 
Universal  motor‐advantages,  Principle,  characteristics,  applications  in  domestic  and  industrial 
appliances, Fault Location and Rectification. Breaking system of motor. Application of Universal 
motor.  
20. Alternator  
Explanation of alternator, types of prime mover, efficiency, regulations, phase sequence, Parallel 
operation. Specification of alternators and Brushless alternator. Verify the effect of changing the 
field excitation and Power factor correction of Industrial load. 
21. SYNCHRONOUS MOTOR –  
Working  principle,  effect  of  change  of  excitation  and  load.  V  and  anti  V  curve.  Cause  of  low 
power  factor.  Method  of  power  factor  improvement.  Rotary  Converter‐  Inverter,  M.G.  Set 
description,  Characteristics,  specifications‐running  and  Maintenance.  Solid  state  controller  and 
Invertors.  
22. Winding: 
TRANSFORMER  Winding  ,  Small  Transformer  winding  techniques  DC  machine  Winding‐‐ 
Armature winding terms, pole pitch, coil pitch, back pitch, front pitch , Lap and Wave winding , 
Progressive  and  retrogressive  Winding,  developed  diagram.  Growler  construction,  working  & 
application.  AC  machine  Winding—  Motor  winding  terminology  –  classification  of  conducting 
and  insulating  materials  used  in  winding  –  Types  and  methods  of  winding  in  single  and  three 
phase  motors.  Stator  winding  terms,  coil  side,  end  coil  and  grouping  of  coils.  Connection  to 
adjacent poles, connected stator winding, alternate pole connection, developed  diagram.  
23. Illumination: 
Laws of Illuminations, terminology used , Illumination factors, intensity of light –importance of 
light, human eye factor, units. Types of illumination Type of lamps ‐Neon sign Halogen, Mercury 
vapour,  sodium  vapour,  Fluorescent  tube,  CFL,  LED,  Solar  lamp  &  photo  cell  applications, 
Decoration  lighting,  Drum  Switches,  efficiency  in  lumens  per  watt,  Calculations  of  lumens. 
Estimating placement of lights, fans and Ratings.  
24. Industrial wiring: 
Code  of  practice  and  relevant  span.  Wiring  of  electric  motors,  control  panel,  etc.  Types, 
specifications,  advantages  of  different  types  of  circuit  brackets  construction  and  maintenance. 
Working principle and construction of  domestic and  agricultural appliances‐their  maintenance. 
Complete  House‐wiring  layout.  Splitting  load  wire  in  accordance  with  NEC  I.E.E.  Rules.  Multi‐
storeyed  system.  Fault  finding  and  trouble  shooting  Machine  control  cabinet  /Control  Panel 
Layout. 
25. Assembly & Wiring:  
Layout of Control cabinet & control panel Study & Understand Layout drawing of control cabinet 
,  panel,  power  &  control  circuits.  Control  Elements:  Isolator,  pushbutton  switches,  Indicating 
lamps,  MCB,  Fuse,  Contactor,  Relays,  Overload  Relay,  Timers,  Rectifier,  Limit  switches,  control 

3 
 
 transformers.  Wiring  Accessories:  Race  ways/  cable  channel,  DIN  Rail,  Terminal  Connectors, 
Thimbles, Lugs, Ferrules, cable binding strap & buttons, nylon cable ties, sleeves, Grommets’ & 
clips. 
26. Domestic Appliances:  
Working principles  and circuits  of common  domestic  equipment and  appliances. –  Calling Bell, 
Buzzer, Alarms, Electric Iron, Heater, Light Electric Kettle, Heater / Immersion Heater, Hot Plate, 
Oven,  Geyser,  Cooking  range,  Mixer,  Washing  machine,  ,  Motor  Pump  set,  etc.  Concept  of 
Neutral and Earth.  
27. POWER GENERATION :  
Generation  sources  of  energy,  Comparison  of  energy  resources.  Types  of  fuels.  Advantages  of 
liquid fuel & solid fuel. Various ways of electrical power generation. • Thermal • Hydro electric • 
Nuclear  •  Non‐Conventional  Thermal  Coal  based,  diesel  based  &  Gas  based  Turbine. 
Constituents  in  steam  power  station.  Hydro  Electric:  Schematic  arrangement  of  Hydro‐Electric 
Power  Station.  Constituents  of  Hydro  Electric  Plant.  Types  of  Hydro  Electric  Power  station. 
Advantages  &  disadvantages.  Nuclear:  Schematic  arrangement  of  Nuclear  Power  Station. 
Composition  of  an  atomic  Nucleus.  Advantages  &  disadvantages.  Comparison  of  above  Power 
Plant. Non‐Conventional An introduction to Power generation through non‐conventional power 
generation  such  as  Solar,  Bio‐Gas,  Wind  energy  and  Micro‐hydel,  Tidal  waves,  etc.  Basic 
principal, Advantages & disadvantages of each.  
 
28. TRANSMISSION OF ELECTRICAL POWER: 
Electrical  Supply  System  :  Comparison  of  AC  and  DC  transmission.  Advantages  of  High 
transmission voltage.  Introduction to Single phase  ,  three  phase‐3  wire  system  in transmission 
lines Overhead Lines: Main components of overhead lines‐Types of power line Low voltage line 
medium  Voltage  line  &  high  voltage  line  Voltage  standard  Conductor  materials,  line  supports, 
Insulators,  types  of  Insulators  DISTRIBUTION  OF  POWER  Function  and  equipment  used  in 
substation.  Classification  of  distribution  system‐AC  distribution,  Overhead  v/s  underground 
distribution system. Essential features of switchgears. Isolator, Switch gear equipments, bus‐bar 
arrangement,  Short  circuit,  faults  in  power  system.  Circuit  breakers  –  Introduction  & 
Classification of circuit breakers lightening arrestors used in HT lines. Introduction, Construction 
&  Working  of  power  transistor,  thyristor.  Introduction,  Construction,  Working,  Parameters  & 
application  of  DC  drive.  Speed  control  of  3  phase  induction  motor  by  using  VVVF/AC  Drive. 
Introduction, Construction, Working, Parameters & application of AC drive Schedule of electrical 
preventive  maintenance.  Break  down,  Routine  &  Preventive  maintenance  of  DC/AC  machines, 
Voltage stabilizer, U.P.S. & Equipments. 
 
 
 
 
 

   

4 
 
 «zÀÄåvï PÀ«Äð ªÀÈwÛAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ

1. OzÉÆåÃVPÀ gÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¸ÀÄgÀPÀëvÁ ¥ÀjZÀAiÀÄ:

ªÉÊAiÀÄQÛPÀ gÀPÀëuÉ, ¥ÁæxÀ«ÄPÀ UÁAiÀÄ/ C¥ÀWÁvÀ vÀqÉUÀlÄÖ«PÉ, ªÀÄÆ® ¥ÀæxÀªÀÄ aQvÁì, C¥ÁAiÀÄ
UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀqÉUÀlÄÖ«PÉ, C¥ÁAiÀÄ ¸ÀÄgÀPÀëvÁ aºÉßUÀ¼ÀÄ JZÀÑjPÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¸ÀÄgÀPÀëvÁ
¸ÀAzÉñÀ. DVß ±ÀªÀÄ£À (¨ÉAQ £ÀA¢¸ÀĪÀ ¸ÁzsÀ£À)UÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀ «¨sÁUÀUÀ¼À ¨sÉÃn ªÀÄvÀÄÛ «ÃPÀëuÉ
PÉÊUÁjPÉUÀ¼À°è EgÀĪÀ ««zsÀ ¸ÀÄgÀPÀëvÁ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ¥ÀæxÀªÀÄ aQvÉì UÀÄtªÀÄlÖzÀ §UÉÎ eÁÕ£À

2. ªÀÈwÛ PÉÊ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À «¤ªÀÄAiÀÄ & «±ÉÃμÀtÂUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀ DgÉÊPÉ
ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀtÂ.

3. «zÀÄåZÀÑQÛAiÀÄ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ªÀiÁ»w:

J¯ÉPÁÖç£ï ¹zÁÞAvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¦üæà J¯ÉPÁÖç£ïUÀ¼À ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ªÁåSÁå£ÀUÀ¼À ¥ÀjªÀiÁt ªÀÄvÀÄÛ
«zÀÄåvï ¥ÀæªÁºÀzÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÁºÀPÀ, CªÁºÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ CgÉ ªÁºÀPÀUÀ¼À «ªÀgÀuÉ ªÁåSÁå£ÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ UÀÄt®PàêtUÀ¼ÀÄ vÀAw/PÉç¯ïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ «±ÉÃμÀtUÀ¼ÀÄ

4. vÀAw eÁ¬ÄAmï (eÉÆÃqÀtÂ) «zsÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ:

Solder (¨É¸ÀÄUÉ), ¥ÀèPÀì (Cw¸ÁgÀ) ªÀÄvÀÄÛ (soldering)¨É¸ÀÄUÉ ºÁPÀ®Ä vÀAvÀæ ¥ÀæwgÉÆÃzsÀUÀ¼ÀÄ «zsÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ UÀÄtUÀ¼ÀÄ ¤¢ðμÀ× ¥ÀæwgÉÆÃzsÀ NªÀÄß ¤AiÀĪÀÄ: ¸ÀgÀ¼À «zÀÄåvï ªÀÄAqÀ®UÀ¼ÀÄ (¸ÀPÀÆåðmï) ªÀÄvÀÄÛ
¯ÉPÁÌUÀ¼ÀÄ

5. ¤gÉÆÃzsÀPÀUÀ¼ÀÄ-
¤gÉÆÃzsÀPÀvÀézÀ ¤AiÀĪÀÄ ¸Àgt
À  ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ªÀÄAqÀ®UÀ¼ÀÄ (¸ÀPÀÆåðmï) QZÁð¥sï£À ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ «Ãmï¸ÉÆÖÃ£ï ©æqïÓ (¸ÉÃvÀĪÉ)AiÀÄ vÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ §¼ÀPÉ. vÁ¥ÀªÀiÁ£ÀzÀ
§zÀ¯ÁªÀuɬÄAzÀ ¥ÀæwgÉÆÃzsÀzÀ ªÉÄïÁUÀĪÀ ¥ÀjuÁªÀÄ. £ÁåμÀ£À¯ï J¯ÉQÖçPÀ¯ï PÉÆÃqï, ªÉÇïÉÖÃeï
ªÀvÀðPÀgÀtzÀAvÉ ««zsÀ jÃwAiÀÄ CªÁºÀPÀUÀ¼À vÁ¥ÀªÀiÁ£ÀzÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ, C£ÀĪÀÄw¸À§ºÀÄzÁzÀ KgÀÄ«PÉ,
6. vÀAwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉç¯ï «zsÀUÀ¼ÀÄ:
¤¢ðμÀÖ vÀAwAiÀÄ UÉÃeï «zsÀUÀ¼ÀÄ. vÀAwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉç¯ïì «±ÉÃμÀtUÀ¼ÀÄ, CªÁºÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÇïÉÖÃeï
±ÉæÃtÂUÀ¼À - PÀrªÉÄ, qÀAiÉÆÃqï£À «ªÀgÀuÉ («±ÉÃμÀt) ¦,L,« gÉÃnAUï ªÀiÁzsÀåªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉZÀÄÑ
ªÉÇïÉÖÃeï, PÉç¯ïUÀ¼ÀÄ ferrules §¼À¸ÀĪÁV£À ««zsÀ ªÀÄÄ£ÉßZÀÑjPÉUÀ¼ÀÄ

7. ¸ÁªÀiÁ£Àå «zÀÄåvï ªÉÊjAUï ©r¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À «±ÉÃμÀtUÀ¼ÀÄ:

¹éZïUÀ¼ÀÄ ¢Ã¥ÀzÀ ºÉÆîØgïUÀ¼ÀÄ/ ¥ÀèUïUÀ¼À ¸ÁPÉmïUÀ¼À «ªÀgÀt UÀȺÀ§¼ÀPÉ ªÀÄAqÀ®ªÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ
¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀPÀÆåðmï C¯ÁgÁªÀiï & ¹éZïUÀ¼ÀÄ, JA¹©, EJ¯ï¹©E JA¹¹©UÀ¼À fire  alarm 
§¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ «±ÉÃμÀtUÀ¼ÀÄ

8. «zÀÄåvï ¥ÀæªÀºÀzÀ gÁ¸Á¬Ä¤PÀ ¥ÀjuÁªÀÄ:

«zÀÄåvÀ¨sÀd£ÉAiÀÄ vÀvÀé. «zÀÄåvÀ¨sÀd£ÉAiÀÄ ¥ÁågÀqÉ£À ¤AiÀĪÀÄ («zÀÄåvï ¯ÉÃ¥À£À) J¯ÉPÉÆÖçÃ¥ÉènAUï£À ªÀÄÆ®
vÀvÀéUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ J¯ÉPÉÆÖçà gÁ¸Á¬Ä¤PÀ (equivalent) ¸ÀªÀiÁ£À. D£ÉÆÃqÀ (zsÀ£ÁvÀäPÀ) ªÀÄvÀÄÛ PÁåxÉÆÃqÀ
(IÄuÁvÀäPÀ) UÀ¼À «ªÀgÀtÂ. ¸É¯ïì (PÉÆñÀ)UÀ¼ÀÄ: ¥ÁææxÀ«ÄPÀ & ¸ÉPÉAqÀj¯Éqï D¹qï ¸É¯ïì£À «ªÀgÀtÂ,

5 
 
 ZÁZïð ªÀiÁqÀĪÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ vÉUÉzÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÁzÀ ªÀÄÄ£ÀßZÀÑjPÉUÀ¼ÀÄ & G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀjÃQë¸ÀĪÀÅzÀÄ. ¤PÀ¯ï PÁårAiÀÄA. °yAiÀÄA PÉÆñÀ (¸É®ì) PÁåvÉÆÃqÀ£ï gÀPÀëtÂ, «zÀÄå¯ÉèÃ¥À£À,
D£ÉÆÃqÉʹAUï, ««zsÀ ¯Éqï D¹qï ¸É¯ïìUÀ¼ÀÄ
9. Inverter/¨Áålj ZÁeïð UÀ¼À°è, AiÀÄĦJ¸ï £À°è ªÀÄwÛvÀgÉUÀ¼À°è ¨Áålj/¸É¯ï £À §¼ÀPÉ:
¯Éqï D¹qï ¸É¯ï (¹Ã¸À DªÀÄèPÉÆñÀ) ¸ÁªÀiÁ£Àå zÉÆÃμÀU¼ À ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjºÁgÀUÀ¼ÀÄ ¤¯ï D®Ì¯ÉÊ° ¸É¯ï
(¤PÀ¯ï PÀëgÀ PÉÆñÀ) ZÁfðAUï £À «ªÀgÀtÂ, ZÁfðAUï, ±ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆñÀUÀ¼À ¸ÁªÀÄxÀåð, PÉÆñÀUÀ¼À
zÀPÀëvÉ, ªÀÄgÀÄ ZÁdð ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ ±ÀÄμÀÌ PÉÆñÀ (¸É¯ïì) «ªÀgÀtÂ, ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼ÀÄ zÀPÀëvÉ
zÀÄμÀÖjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ, ¸É¯ïì (PÉÆñÀzÀ) CgÉÊPÉ & ¤ªÀðºÀtÂ. ¤¢ðμÀÖ¥Àr¹zÀ ªÉÇïÉÖÃeï ªÀÄvÀÄÛ «zÀÄåvï£ÀAvÉ
PÉÆñÀUÀ¼À ªÀVðPÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ «zÀÄåvï ¸ËgÀ ¨Áålj, ªÀÄÄaÑzÀ ¤ªÀðºÀuÉ gÀ»vÀ ¨ÁåljUÀ¼ÀÄ
10. ¦ünÖAUï mÉæÃqï (ªÀÈwÛAiÀÄ) ¥ÀjZÀAiÀÄ:-
UÀªÀĤ¸À ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀÄgÀPÀëvÁ ªÀÄÄ£ÉßZÀÑjPÉUÀ¼ÀÄ ¥ÉʯïUÀ¼À (ºÀgÀ), ¸ÀÄwÛUÉ, G½, ºÁåPÀ¸Á ZËPÀlÄÖUÀ¼ÀÄ,
¨ÉèÃqÀUÀ¼À, «ªÀgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ «±ÉÃμÀuÉUÀ¼ÀÄ ¸ÉÌïï gÉƯïÉ (GQÌ£À ¸ÉÌîÄ) & mÉʸÁàAiÀÄgï DgÉÊPÉ ªÀÄvÀÄÛ
¤ªÀðºÀtÂ. Drill £À «zsÀUÀ¼ÀÄ gÀAzsÀæUÀ¼À PÉÆgÉAiÀÄĪÀ AiÀÄAvÀæUÀ¼À «ªÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ «zsÀUÀ¼À ¸ÀjAiÀiÁzÀ §¼ÀPÉ,
DgÉÊPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ lÆå¥ïì qÉʸÀUÀ¼À «ªÀgÀt j«nUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ j«mÉqï eÁAiÀÄAlì£À «zsÀUÀ¼ÀÄ.
vÉæqï UÉÃeï£À G¥ÀAiÉÆÃUÀ. ¯ÉÆúÀzÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ PÉ®¸ÀUÁgÀgÀÄUÀ¼ÀÄ §¼À¸ÄÀ ªÀ UÀÄgÀÄvÀÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
PÀvÀÛj¸ÀĪÀ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÁzÀ ¸ÀßZÀÑ PÉÆqÀQ, ²AiÀÄgï ¥ÀAZï ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄwÛUÉ ªÀÄgÀzÀ ¸ÀÄwÛUÉ EvÁå¢UÀ¼À
«ªÀgÀuÉ ««zsÀ ¨É¸ÀÄUÉ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À, CgɸÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæQæAiÉÄ ««zsÀ ¸ÉÆîØjAUï UÀ£ïUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀjAiÀiÁzÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀ ¯ÉÆúÀzÀ ºÁ¼ÉAiÀÄ PÉ®¸ÀUÁgÀ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ ««zsÀ ¨ÉAZï
G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀ .
11. PÁAwÃAiÀÄvÉ-
DAiÀĸÁÌAvÀzÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ PÁAwÃPÀj¸ÀÄ«PÉAiÀÄ «zsÀUÀ¼ÀÄ, PÁAwÃAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ UÀÄt®PàëtUÀ¼ÀÄ,
DgÉÊPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ PÁAwÃAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À PÁAwÃPÀj¸ÀÄ«PÉAiÀÄ°è «zsÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÁågÀ,ªÀÄvÀÄÛ qÀAiÀiÁ ªÀÄvÀÄÛ
¥sÉgÉÆà PÁAwÃAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ, «zÀÄåvï PÁAwÃAiÀÄvÉAiÀÄ vÀvÀé , ªÀiÁåPÉìé®ß PÁPÀð£À ¤AiÀĪÀÄ ¥Éè«ÄAUï
JqÀ ªÀÄvÀÄÛ §®UÉÊ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ , «zÀÄåvï ¥ÀæªÀ»¸ÀÄwÛgÀĪÀ PÀAqÀPÀÖgï£À PÁAwÃAiÀÄvÉ, ®Æ¥ï ªÀÄvÀÄÛ
GgÀļÀÄ ¸ÀÄgÀ½(solenoid) JA.JA J¥sï ¥ÀèPÀì ¸ÁAzÀævÉ PÁAwÃAiÀÄ ¤gÉÆÃzsÀPÀvÉ ©.ºÉZï PÀªÀð
»¸ÀÖj¹¸ï, JrØ «zÀÄåvï «zÀÄåvÁÌAwÃAiÀÄ EAqÀPÀë£À vÀvÀé, ¥sÉÊgÀqÉ£À ¤AiÀĪÀÄ, Lenz’s ¤AiÀĪÀÄ , ¸ÁܬÄ
«zÀÄåvï ±Á¸ÀÛç, PÁå¥Á¹lgï£ÀÀ ««zsÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ.

12. ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ «zÀÄåvï (D®Ö£ÉÃnAUï PÀgÉAmï):-

ºÉÆðPÉ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀAiÉÆÃUÀ¼ÀÄ r,¹ & J.¹ ¸ÀA§A¢üvÀ vÁAwæPÀ (¤AiÀĪÀÄ)¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ¦üæÃPÉéä, vÀvÀétzÀ
ªÀiË®å, Dgï,JA,J¸ï ªÀiË®å, ¸ÀgÁ¸Àj ªÀiË®å, ¦ÃPï CA±À, ¸ÉÊ£ï ªÉêï gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ ºÀAvÀ ªÀÄvÀÄÛ
ºÀAvÀzÀ ªÀåvÁå¸À, ¥sÉÃ¸ï ªÀÄvÀÄÛ ¥sÉÃ¸ï ªÀåvÁå¸À EAqÀQÖªï & PÉ¥Áå¹nªï ¥ÀæwWÀvÁ,, [reactance]
Peak factor, form factor ¸ÀQæAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw QææAiÀiÁvÀäPÀ ±ÀQÛ J,¹ ªÀÄAqÀ®UÀ¼À ªÉÄÃgÉ ¸ÀgÀ¼À ¸ÀªÀĸÉå.

13 (CyðAUï) ¨sÀÆ«ÄUÉ ¸ÀA¥ÀPÀð PÀ°à¸ÀĪÀÅzÀÄ :

CyðAUï ««zsÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À vÀvÀé CAzÀgÉ ¥ÉÊ¥ï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉèÃmï EvÀgÉ CyðAUï£À ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ
¥ÀæwgÉÆÃzsÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉ CxÀð°PÉÃeï ¸ÀPÀÆåðmï ¨ÉæÃPÀgï

6 
 
14.¥ÁæxÀ«ÄPÀ «zÀÄå£Áä£À:-

¸É«ÄPÀAqÀPÀÖgï ±ÀQÛ ªÀÄlÖ  P ªÀiÁzÀj ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À jÃw& P‐N- ªÀiÁzÀjAiÀÄ CtÄ gÀZÀ£É P‐N‐ dAPÀë£ï
ªÀiÁqÀ®àlÖ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ qÀAiÉÆÃqïÀUÀ¼À ªÀVÃðPÀgÀt jªÀ¸Àð («gÀÄzÀÝ) ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁªÀðqïð ¨AiÀiÁ¸ï »Ãmï
¹APï r,¹ rectifier ªÀÄAqÀ®, CzsÀð vÀgÀAUÀ, ¥ÀÆtð vÀgÀAUÀ ªÀÄvÀÄÛ Bridge ªÀÄAqÀ®UÀ¼À «ªÀgÀuÉ
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ, Filter ªÀÄAqÀ®UÀ¼ÀÄ passive filter.     
C¹¯ÉÆøÉÆÌÃ¥ï£À PÁAiÀÄð¤Ãw ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ, mÁæ¤ì¸ÀÖgÀ£À PÉ®¸À vÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAgÀZÀ£Á «ªÀgÀuÉ,
mÁæ¤ì¸ÀÖgÀ£À «zsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ §¼ÀPÉ, mÁæ¤ì¸ÀÖgÀ£À ¤¢ðμÀ× «±ÉÃμÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃnAUï, mÁæ¤ì¸ÀÖgÀ£À
ªÀzsÀðPÀUÀ¼À «ªÀgÀuÉ , ªÀzsÀðPÀUÀ¼À ªÀUÀð J, ©, & ¹ ±ÀQÛ ªÀzsÀðPÀ
(DAzÉÆîPÀzÀ) C¹Ã°Ãlgï£À PÉ®¸À vÀvÀézÀ «ªÀgÀuÉ, Multivibrator «ªÀgÀuÉ ºÀAvÀ ªÀÄvÀÄÛ
«zsÀUÀ¼ÀÄ, «ªÀgÀuÉ, IC UÀ¼,À U.J.T.,  F.E.T. ªÀÄÆ® ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¥ÀªÀgï J¯ÉPÁÖç¤Pï
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À ªÀÄÆ® ¥ÀjPÀ®à£É, GzÁ: S.C.R.,  Diac,  Triac,  power  MOSFET,  G.T.O  and  
I.G.B.T. rfl¯ï J¯ÉPÁÖ¤Pïì ¨ÉÊ£Àj ¸ÀASÉåUÀ¼À, (vÀPÀð) logic  UÉÃmï & ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ ªÀÄAqÀ®UÀ¼ÀÄ

15. J¯ÉQÖçÃPï ªÉÊjAUï:-

L.E. ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ qÉƪÉĹÖPï ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÁjPÀ JgÀqÀÄ «zsÀzsÀ ªÉÊjAUïUÀ¼À «±ÉÃμÀtUÀ¼ÀÄ, PÉç¯ïUÀ¼À ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ
gÉÃnAUï ªÀÄvÀÄÛ UÉæÃrAUï, qÉÆêÀiÁå¹ÖPï ªÉÊjAUï ¯ÉÃOmï ºÁPÀĪÀ vÀvÀé, ªÀǯÉÖÃeï qÁæ¥ï£À ¥ÀjPÀ®à£É
ªÉÊjAUï ªÀåªÀ¸ÉÜ ¦.«í.¹ AiÀÄ concealed (gÀºÀ¸Àå ªÀåªÀ¸É)Ü qÁl ²mï vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ ¤ªÁðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ
zÀÄgÀ¹, Conduit £À «±ÉÃμÀtUÀ¼ÀÄ, UÀÄtªÀÄlÖ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀªÀgï ªÉÊjAUï, ¤AiÀÄAvÀæt ªÉÊjAUï,
ªÀiÁ»w ¸ÀAªÀºÀ£À JAlgïmÉÊ£ÉäAmï ªÉÊjAUï, ªÉÄUÀÎgï£À ªÀÄÆ®PÀ ವೈರಿಂಗ್ ಅನುಸಾಥ್ಪನೆ.fuses, j¯ÉÃ,
JA.¹.©, E.J¯ï.¹.© UÀ¼À §UÉÎ C¨sÁå¸À.

16 r.¹ AiÀÄAvÀæUÀ¼ÀÄ:
«zÀÄåvï AiÀÄAvÀæUÀ¼À ¸ÀªÀiÁ£Àå ¥ÀjPÀ®à£É r.¹. d£ÀgÉÃlgï£À vÀvÀé, CgïªÉÄÃZÀgï, ¶Ã¯ïØØ PÁ¬Ä¯ï,
¥ÉƯÁåjn, AiÉÆÃPÀ®ÆØ÷ PÀÆ°AUï ¥Áå£ï, PÁªÀÄÄmÉÃlgï, ¹è¥ïjAUï, §æ±À¸ï, ¯Áå«Ä£ÉÃmÉqï PÉÆÃgïUÀ¼À
§¼ÀPÉ, r.¹.d£ÀgÉÃlgï£À «zsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁUÀUÀ¼À «ªÀgÀuÉ, E.JA.J¥sï ¸À«ÄPÀgÀt, ¸É¯ïá JPïìqÉÊmÉqï
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀævÉåÃPÀªÁzÀ JPïìqÉÊmÉqïUÀ¼À ¥ÀæAiÉÆÃVPÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀ, ¸ÀgÀt μÀAmï ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ d£ÀgÉÃlgïUÀ¼À
¸ÀAQë¥ÀÛ «ªÀgÀuÉ. CgïªÉÄÃZÀgï ¥ÀæQæAiÉÄ, EAlgï¥ÉÆïïì ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀ, EAlgï¥ÉÆïïUÀ¼À
¸ÀA¥ÀPÀð, PÁªÀÄÄmÉÃμÀ£ï£À «ªÀgÀuÉ, r.¹. d£ÀgÉÃlgï£À zÀPÀëvÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÀμÀÖ, r.¹ d£ÀgÉÃlgï£À ¸ÀªÀÄPÁ°£À
PÁAiÀÄð «zsÁ£À, r.¹ d£ÀgÉÃlgï£À GvÁàzÀPÀUÀ¼À C£ÀéAiÀÄ, gÀPÀëuÉ, ¤AiÀÄvÀ PÀæªÀÄzÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉ. r.¹ ªÉÆÃlgï£À
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÁzÀ mÁðPÀÆå, ¨ÉæÃPï mÁðPÀÆå, ¨ÁåPï E.JA.J¥sï, ªÉÃUÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÁå¢
ºÁUÀÆ EªÀÅUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀ, r.¹ ªÉÆÃlgï£À «zsÀUÀ¼ÀÄ, r.¹ ªÉÆÃlgïUÀ¼À°è ¸ÀÖlgï£À G¥ÀAiÉÆÃUÀ,
¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ, r.¹ ªÉÆÃlgï£À UÀÄt ®PÀëtUÀ¼ÀÄ, r.¹ ªÉÆÃlgï£À £ÀμÀÖ ªÀÄvÀÄÛ zÀPÀëvÉ,
C¦èÃPÉμÀ£ïUÀ¼ÀÄ, r.¹ ªÉÆÃlgï£À gÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄvÀ PÀæªÀÄzÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉ. GzÀåªÀÄzÀ°è£À r.¹ ªÉÆÃmÁgïUÀ¼À
ªÉÃUÀ ¤AiÀÄAvÀætzÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ, ¤AiÀÄAvÀæt ªÀåªÀ¸ÉÜ J.¹-r.¹, r.¹-r.¹ ¤AiÀÄAvÀæt.

7 
 
17 «zÀÄåvï ¥ÀjªÀzsÀðPÀzÀ PÁAiÀÄðvÀvÀé : (mÁæ£ïì ¥sÁªÀÄðgïì )-
PÁAiÀÄ𠤪Àð»¸ÀĪÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ ¹.n, ¦.n G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À ªÀVðPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ DmÉÆà «zÀÄåvï
¥ÀjªÀzsÀðPÀzÀ ¤ªÀiÁðt, ¹AUÀ¯ï ¥sÉÃ¸ï ªÀÄvÀÄÛ ¥Á° ¥sÉøïUÀ¼À E.JA.J¥sï£À ¸À«ÄÃPÀgÀt, «zÀÄåvï
¥ÀjªÀzsÀðPÀzÀ ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉ, CzÀgÀ ¤ªÀiÁðt, ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀPÀëvÉ, «zÀÄåvï
¥ÀjªÀzsÀðPÀzÀ PÀÆ°AUï£À «zsÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀÄgÀPÀëvÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À «±ÉÃμÀtUÀ¼ÀÄ, E.JA.J¥sï ªÉÄð£À ¸ÀgÀ¼À
¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À ¸À«ÄÃPÀgÀt ¥ÀæwAiÀiÁV C£ÀÄ¥ÁvÀ, ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ zÀPÀëvÉ, «±ÉÃμÀ «zÀÄåvï ¥ÀjªÀzsÀðPÀUÀ¼À
ªÀVðPÀgÀt, WÀlPÀUÀ¼ÀÄ CQì®j ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ, ©æÃxÀgï, PÀ£ÀìgïªÉÃlgï, §ÄZïºÉƯïÓ, j¯Éà ºÁUÀÄ EvÀgÀ
gÀPÀëuÁvÀäPÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, «zÀÄåvï ¥ÀjªÀzsÀðPÀUÀ¼À vÉÊ® ¥ÀjÃPÉë ªÀÄvÀÄÛ mÁå¥ï §zÀ¯Á¬Ä¸ÀĪÀ (D¥sï ¯ÉÆÃqï
ªÀÄvÀÄÛ D£ï ¯ÉÆÃqï) qÉæöÊ «zÀÄåvï ¥ÀjªÀzsÀðPÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ, ¨ÉæöAUï ªÀÄvÀÄÛ l«Äð£ÉÃμÀ£ï.

18. «zÀÄåvï C¼ÀvÉAiÀÄ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ :

«zsÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀÆa¸ÀĪÀ «zsÀUÀ¼ÁzÀ r¥ÉèÃQÖªï mÁPÀÆåð, PÀAlÆæ°AUï mÁPÀÆå ªÀÄvÀÄÛ qÁåA¦AUï mÁPÀÆå,
PMMC  &  MI meter («zÀÄåvï ¥ÀæªÁºÀ ªÀiÁ¥ÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÇïïÖ «ÄÃlgï), gÉÃAeï «¸ÀÛgÀuÉ ªÀÄ°Ö
«ÄÃlgï (rfl¯ï/C£À¯ÁUï), ªÁåmï «ÄÃlgï, ¦.J¥sï «ÄÃlgï, J£Àfð «ÄÃlgï, E£ÀÄì¯ÉÃμÀ£ï
mɸÀÖgï (ªÉÄUÀÎgï) Cxïð mɸÀÖgï, ¦üæÃPÉéÃ¤ì «ÄÃlgï, ¥ÉÃ¸ï ¹PÉéãïì «ÄÃlgï, mÁAUï mÉøÀÖgïÀì mÁåPÉÆÃ
«ÄÃlgïUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «ªÀgÀuÉ

19 EAqÀPÀë£ï ªÉÆÃmÁgï:-
DgÀA©üPÀ PÀAmÉÆæÃ¯ï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀªÀgï ¸ÀPÀÆåðmï ªÀÄÆgÀÄ ºÀAvÀzÀ ZÉÆâvÀ ªÉÆÃmÁgï - ¸ÀÄvÀÄÛwÛgÀĪÀ
DAiÀĸÁÌAwÃAiÀÄ PÉëÃvÀæ vÀvÀé – ZÀ°¸ÀĪÀ DAiÀĸÁÌAwÃAiÀÄ PÉëÃvÀæzÀ GvÁàzÀ£É, C½®Ä PÉÃeï ZÉÆâvÀ ªÉÆÃmÁgï,
¹è¥ï jAUï EAqÀPÀë£ï ªÉÆÃmÁgï ¤ªÀiÁðt, ®PÀëtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÃUÀ ¤AiÀÄAvÀætzÀ ¹è¥ï ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁæªÀÄPÀ
D.O.L ¸ÁÖlðgï, ¸ÁÖgï / qɯÁÖ ¸ÁÖlðgï, DmÉÆmÁæ£ïì¥sÁªÀÄðgï ¸ÁÖlgï gÉÆÃlgï ¥ÀæwgÉÆÃzÀ
¸ÁÖlðgï, EvÁå¢, ¹AUÀ¯ï ¥sÉùAUï ¦æªÉAlgï. £ÀμÀÖ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀÄxïð EAqÀPÀë£ï ªÉÆÃmÁgï C¦èPÉÃμÀ£ï
PÉÃgï, ¤AiÀÄvÀPÀæªÀÄzÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀqÉUÀlÄÖªÀ ¤ªÀðºÀuÉ. ¹AUÀ¯ï ¥sÉøï EAqÀPÀë£ï ªÉÆÃmÁgï PÁAiÀÄð«zsÁ£À –
gÉùAUï£À°è PÁAiÀÄðªÁ» vÀvÀé, DgÀA©üPÀ ªÀÄvÀÄÛ ZÁ®£ÉAiÀÄ°ègÀĪÀ ««zsÀ «zsÁ£À (PÉ¥Á¹lgï DgÀA¨sÀ, ±Á±ÀévÀ
PÉ¥Á¹lgï, PÉ¥Á¹lgï ¥ÁægÀA¨sÀ ªÀÄvÀÄÛ gÀ£ï ªÀĨÁâzÀ zsÀÄæªÀ vÀAvÀæ) FHP ªÉÆÃmÁgï, «PÀμÀðuÉAiÀÄ
ªÉÆÃmÁgï, ¸ÉÖ¥Ààgï ªÉÆÃmÁgï, »¸ÉÖj¹¸ï ªÉÆÃmÁgï, j®PÀÖ£ïì ªÉÆÃmÁgï, KPÀ ºÀAvÀzÀ EAqÀPÀë£ï
ªÉÆÃmÁgï C¦èPÉñÀ£ï ¸ÁªÀðwæPÀ   (Universal  )  ªÉÆÃmÁgï C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼ÀÄ, ¦æ¤ì¥À¯ï, ®PÀëtUÀ¼ÀÄ,
zÉòÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÁjPÁ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ, ¥sÁ¯ïÖ PÀAqÀÄ »rAiÀÄĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÉQÖ¦üPÉÃμÀ£ï ¨ÉæÃPï ªÉÆÃmÁgï
ªÀåªÀ¸ÉÜ. AiÀÄĤªÀ¸Àð¯ï ªÉÆÃmÁgï£À G¥ÀAiÀÄÄPÀÛvÉ.

20.DªÀvÀðPÀ (D®Ögï£ÉÃlgï) :-
DªÀvÀðPÀzÀ «ªÀgÀuÉ, ªÀÄÆ® ¥ÀæªÀvÀðPÀ, zÀPÀëvÉ, ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ, ºÀAvÀ C£ÀÄPÀæªÀÄ, ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀÄ
jÃwAiÀÄ DªÀvÀðPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §æμï – gÀ»vÀ DªÀvÀðPÀzÀ «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß. PÉÊUÁjPÁ ¯ÉÆÃqï PÉëÃvÀæzÀ°è
GzÉæÃPÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥sÁåPÀÖgï PÀgÉPÀë£ï §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄzÀ ¥Àj²Ã®£É

21. ¸ÀªÀÄPÁ°PÀ PÀë Formatted: Font: (Default) Nudi

Akshar-01, 14 pt, Bold, Font color:
ಯುನಿವಸರ್ಲ್ ೕಟಾರ್ ಉಪಯುಕತ್ತೆ. Auto, English (U.S.)

ಆವತರ್ಕ

8 
 
ಆವತರ್ಕದ ವರಣೆ, ಮೂಲ ಪರ್ವತರ್ಕ, ದಕಷ್ತೆ, ನಿಯಮಗಳು, ಹಂತ ಅನುಕರ್ಮ,
ಸಮಾನಾಂತರ ಕಾಯಾರ್ಚರಣೆಯ ರೀತಿಯ.ಆವತರ್ಕಗಳು ಮತುತ್ ಬರ್ಷ್-ರ ತ ಆವತರ್ಕದ
ವರಣೆಯನುನ್.
ಕೈಗಾರಿಕಾ ಲೋಡ್ ೇತರ್ದ ಲ್ ಉದೆರ್ೕಕವನುನ್ ಮತುತ್ ಪವರ್ ಫಾಯ್ಕಟ್ರ್ ಕರೆಕಷ್ನ್ ಬದಲಾವಣೆಯ
ಪರಿಣಾಮದ ಪರಿ ೕ .
ಸಮಕಾ ಕ (Synchronous ) ªÉÆÃmÁgï:
PÁAiÀÄðªÁ» vÀvÀé, GzÉæÃPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÆÃqï §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ. V ªÀÄvÀÄÛ «gÉÆâü « ªÀPÀægÉÃSÉ, PÀrªÉÄ
«zÀÄåvï CA±À PÁgÀt. EAqÀPÀë£ï ªÉÆÃmÁgï C¦èPÉÃμÀ£ï, PÉÃgï, ¤AiÀÄvÀPÀæªÀÄzÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀqÉUÀlÄÖªÀ ¤ªÀðºÀuÉ.
¹AUÀ¯ï ¥sÉøï EAqÀPÀë£ï ªÉÆÃmÁgï PÁAiÀÄð«zsÁ£À – gÉùAUï£À°è PÁAiÀÄðªÁ» vÀvÀé, DgÀA©üPÀ ªÀÄvÀÄÛ
ZÁ®£ÉAiÀÄ°ègÀĪÀ ««zsÀ «zsÁ£À (PÉ¥Á¹lgï DgÀA¨sÀ, ±Á±ÀévÀ PÉ¥Á¹lgï, PÉ¥Á¹lgï ¥ÁægÀA¨sÀ ªÀÄvÀÄÛ gÀ£ï,
ªÀĨÁâzÀ zsÀÄæªÀ vÀAvÀæ) gÉÆÃlj Converter- E£Àélðgï, JªÀiï.f «ªÀgÀuÉ, UÀÄt®PÀëtUÀ¼ÀÄ, «±ÉÃμÀtUÀ¼ÀÄ,
NqÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ ºÉÆA¢¹, WÀ£À¹Üw ¤AiÀÄAvÀæPÀ ªÀÄvÀÄÛ Invertors.

22. ªÉÊrAUï : -
mÁæ£ÁìªÀÄðgï ªÉÊArAUï ¸ÀtÚ ¥ÀjªÀvÀðPÀ ªÉÊArAUï vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ r¹ AiÀÄAvÀæ Winding C¹Ü¥ÀAdgÀªÀ£ÀÄß
¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ, zsÀÄæªÀ ¦Zï, ¸ÀÄgÀĽ ¦Zï, ªÀÄvÀÄÛ ¦Zï ªÀÄÄAzÉ ¦Zï, ¯Áå¥ï ªÀÄvÀÄÛ ªÉêï CAPÀÄqÉÆAPÁzÀ
¥ÀæUÀw¥ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ retrogressive CAPÀÄqÉÆAPÁzÀ ªÉÊArAUï gÉÃSÁavÀæ C©üªÀÈ¢Þ. UÀÄgÀÄUÀÄlÄÖªÀ ¤ªÀiÁðt,
PÉ®¸À ªÀÄvÀÄÛ C¦èPÉÃμÀ£ï J¹ AiÀÄAvÀæ. Winding- ªÉÆÃmÁgï ¥Àj¨sÁμÉ CAPÀÄqÉÆAPÁzÀ – «zsÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ KPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆgÀÄ ºÀAvÀzÀ ªÉÆÃmÁgï CAPÀÄqÉÆAPÁzÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ - £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¤gÉÆÃzsÀPÀ CAPÀÄqÉÆAPÁzÀgÀ°è §¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ ªÀVÃðPÀgÀt. ¸ÉÖÃlgï CAPÀÄqÉÆAPÁzÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀÄgÀĽ
CqÀØ, PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀÄgÀĽ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄgÀĽUÀ¼À£ÀÄß UÀÄA¥ÀÄ ¥ÀPÀÌzÀ PÀA§UÀ¼ÀÄ ¸ÀA¥ÀPÀð ¸ÉÖÃlgï
CAPÀÄqÉÆAPÁzÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀÄgÀĽ CqÀØ, PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀÄgÀĽ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄgÀĽUÀ¼À£ÀÄß UÀÄA¥ÀÄ. ¥ÀPÀÌzÀ
PÀA§UÀ¼ÀÄ ¸ÀA¥ÀPÀð ¸ÁÖlgï CAPÀÄqÉÆAPÁzÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ zsÀÄæªÀ ¸ÀA¥ÀPÀð, qɪÀ®¥ïØ ¸ÀPÀÆåðmï
¸ÀA¥ÀPÀð.

23. E®Æå«Ä£ÉÃμÀ£ï :-
¨É¼ÀQ£À ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ, ¸ÀzÀâ¼ÀPÉ, ¨É¼ÀQ£À CA±ÀUÀ¼ÀÄ, ¨É¼ÀQ£À ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ, ªÀiÁ£ÀªÀ PÀtÂÚ£À ¥sÁåPÀÖgï.
WÀlPÀUÀ¼À wêÀævÉAiÀÄ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ. ¨É¼ÀQ£À «zsÀUÀ¼ÀÄ ¢Ã¥ÀUÀ¼ÀÄ, §¯ïÖUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ –Neon,
ºÁå¯ÉÆÃeÉ£ï, ªÀÄPÀÆåðj ªÉÃ¥Àgï, ¸ÉÆÃrAiÀÄA ªÉÃ¥Àgï, ¥sÉÆèÃgÉÆøÉAmï lÆå¨ï, ¹J¥sïJ¯ï, J¯ïEr,
¸ËgÀ ¢Ã¥À ªÀÄvÀÄÛ ¥sÉÆÃmÉÆà ¸É¯ï£À G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ, C®APÁgÀ ¯ÉÊnAUïÀ, qÀæªÀiï ¹éZïUÀ¼ÀÄ, PÁAiÀÄðPÀëªÀÄvÉ,
UÀÆqÀÄUÀ¼À ¯ÉPÁÌZÁgÀUÀ¼ÀÄ zÀPÀëvÉ. ¢Ã¥ÀUÀ¼À C¼ÀªÀrPÉ, ¥sÁå£ï ªÀÄvÀÄÛ gÉÃnAUï

24. PÉÊUÁjPÁ ªÉÊjAUï:-

PÉÆÃqï C¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§A¢üvÀ ¸Áàöå£ï. «zÀÄåvï ªÉÆÃlgï ¤AiÀÄAvÀæt ¥sÀ®PÀ EvÁå¢. ªÉÊjAUï
«zsÀUÀ¼ÀÄ, ¤¢ðμÀÖvÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÀPÀÆåðmï DªÀgÀt ¤ªÀiÁðt ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ ««zsÀ C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄðªÁ»
vÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ zÉòÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ CªÀgÀ ¤ªÀðºÀuÉ ¤ªÀiÁðt. ¸ÀA¥ÀÆtð ºË¸ï-ªÉÊjAUï
9 
 
¯ÉÃOmï. N E C I.E.E. C£ÀÄUÀÄtªÁV «¨sÀf¸ÀĪÀ ¯ÉÆÃqï vÀAw ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ. §ºÀÄ ªÀĺÀrAiÀÄ
ªÀåªÀ¸ÉÜ. vÀ¥ÀÄà ºÀÄqÀÄPÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ vÉÆAzÀgÉ ±ÀÆnAUï AiÀÄAvÀæzÀ ¤AiÀÄAvÀæt PÁå©£Émï/ ¤AiÀÄAvÀæt ¥sÀ®PÀ
¯ÉÃOmï.

25. C¸ÉA©è ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊjAUï:-

PÀAmÉÆæïï PÁå©£Émï ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀæt ¥sÀ®PÀ ¯ÉÃOmï. ¸ÀÖr ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀæt PÁå©£Émï, ¥sÀ®PÀ, «zÀÄåvï
ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀæt ªÀÄAqÀ®UÀ¼À ¯ÉÃOmï qÁæ¬ÄAUï Cxïð. PÀAmÉÆæïï J°ªÉÄAmïì: L¸ÉÆïÉÃlgï, ¥ÀÄμï
§l£ï ¹éZïUÀ¼ÀÄ, ¸ÀÆa¸ÀÄwÛgÀĪÀ ¢Ã¥ÀUÀ¼ÀÄ MCB, ¥sÀÆå¸ï, ¸ÀA¥ÀPÀðzÁAiÀÄPÀ, j¯Éøï, NªÀgï¯ÉÆÃqï
j¯É, mÉʪÀÄgïUÀ¼ÀÄ, gÉQÖ¥sÉÊAiÀÄgï PÀAmÉÆæÃ¯ï ¹éZïUÀ¼ÀÄ, mÁæ£ïì¥sÁªÀÄðgïUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀæt, ªÉÊjAUï ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ
:gÉøï jÃwAiÀÄ°è / PÉç¯ï ZÁ£À¯ï, rLJ£ï gÉ樀 l«Äð£À¯ï PÀ£ÉPÀÖ¸ïð thimbles, lugs, ferrules,
PÉç¯ï §A¢ü¸ÀĪÀ ¥ÀnÖ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄArUÀ¼ÀÄ, £ÉʯÁ£ï PÉç¯ï ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß, vÉÆüÀÄUÀ¼À£ÀÄß Grommets’
& vÀÄtÄPÀÄUÀ¼ÀÄ
26,UÀȺÀ¥ÀAiÉÆÃV G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ:-
PÉ®¸À vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ£Àå zÉòÃAiÀÄ ¸ÁzsÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ¸ÀPÀÆåðmï, ¨É¯ï, C¯ÁgÀA, J¯ÉQÖPï
LgÀ£ï, »Ãlgï, ¯ÉÊmï J¯ÉQÖçPï PÉl¯ï, »Ãlgï / EªÀÄä±Àð£ï »Ãlgï, ºÁmï ¥ÉèÃmï, NªÀ£ï, VøÀgï,
PÀÄQAUï gÉÃAeï, «ÄPÀìgï, ªÁ¶AUï ªÉĶ£ï PÀgÉ, ªÉÆÃmÁgï ¥ÀA¥ï ¸Émï EvÁå¢. £ÀÆålæ¯ï ªÀÄvÀÄÛ
Cxïð£À eÁУÀ.

27. ¥ÀªÀgï d£ÀgÉÃμÀ£ï :-

EAzsÀ£À ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ, ±ÀQÛ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ºÉÆðPÉ, EAzsÀ£ÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ, zÀæªÀ EAzsÀ£À ªÀÄvÀÄÛ WÀ£À EAzsÀ£À
¯Á¨sÀUÀ¼ÀÄ. «zÀÄåZÀÒQÛ GvÁàzÀ£ÉUÉ ««zsÀ jÃwUÀ¼ÀÄ. GμÀÚ, ºÉÊqÉÆæ «zÀÄåvï «¨sÀPÀÛ C®èzÀ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÀ®èzÀ
GμÀÚ PÀ°èzÀÝ®Ä DzsÁjvÀ, rÃ¸É¯ï ªÀÄvÀÄÛ UÁå¸ï DzsÁjvÀ l¨ÉÊð£ï GV ±ÀQÛ PÉÃAzÀæ WÀlPÀU¼ À ÀÄ. ºÉÊqÉÆæÃ
J¯ÉQÖçPï: ºÉÊqÉÆæ J¯ÉQÖçPï ¥ÀªÀgï ¸ÉÖÃμÀ£ï£À ¤Ã®£ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß ªÀåªÀ¸ÉÜ. ºÉÊqÉÆæà J¯ÉQÖçPï ¸À¸Àå WÀlPÀUÀ¼ÀÄ.
d®«zÀÄåvï PÉÃAzÀæªÀÅ «zsÀUÀ¼ÀÄ. ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀÄμÀÖjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ CtıÀQÛ: DtıÀQÛ ¥ÀªÀgï
¸ÉÖÃμÀ£ï£À ¤Ã®£ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß ªÀåªÀ¸ÉÜ. ¥ÀgÀªÀiÁtÄ ©ÃdPÀtUÀ¼À gÀZÀ£É. ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀÄμÀàjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ.
ªÉÄð£À «zÀÄåvï WÀlPÀ ¥ÁèAmïUÀ¼À ºÉÆðPÉ. ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÀ®èzÀ ¸ËgÀ, eÉÊ«PÀ C¤®, UÁ½ ±ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ
ªÉÄÊPÉÆæÃ-d® «zÀÄåvï, G§âgÀ«½vÀzÀ C¯ÉUÀ¼ÀÄ, EvÁå¢ vÀvÀéUÀ¼ÀÄ, ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£Á£ÀÄPÀÆ®UÀ¼ÀÄ.

28. «zÀÄåvï «vÀgÀuÉ:

«zÀÄåvï GvÁàzÀ£É MAzÀÄ ¦ÃpPÉ. «zÀÄåZÀÒQÛ ¥Àæ¸ÀgÀt, «zÀÄåvï ¸À¥ÉèöÊ ¹¸ÀÖA, J¹ ªÀÄvÀÄÛ r¹ ¥Àæ¸ÀgÀt
ºÉÆðPÉ. ºÉÊ ¥Àæ¸ÀgÀt ªÉÇïÉÖÃeï ¯Á¨sÀUÀ¼ÀÄ. ¹AUÀ¯ï ¥sÉÃ¸ï ¥ÀjZÀAiÀÄ, ªÀÄÆgÀÄ ºÀAvÀzÀ 3 vÀAw ªÀUÁð¬ÄvÀ
¸Á®ÄUÀ¼À°è ªÀåªÀ¸ÉÜ. NªÀgï ºÉqï ¯ÉÊ£ïì. «zÀÄåvï ¯ÉÊ£ï£À «zsÀUÀ¼ÀÄ: PÀrªÉÄ ªÉÇïÉÖÃeï ¯ÉÊ£ï ªÀÄzsÀåªÀÄ
ªÉÇïÉÖÃeï ¯ÉÊ£ï & C¢üPÀ ªÉÇïÉÖÃeï ¯ÉÊ£ï ªÉÇïÉÖÃeï ¥ÀæªÀiÁtÂvÀ PÀAqÀPÀÖgï ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ, ¯ÉÊ£ï,
¨ÉA§°¸ÀÄvÀÛzÉ ¤gÉÆÃzsÀPÀUÀ¼ÀÄ NªÀºÉðqï UÉgÉUÀ¼À£ÀÄß «zsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄRå CA±ÀU¼
À ÀÄ ¤gÉÆÃzsÀPÀ jÃwUÀ¼ÀÄ. UËæAqï
PÉç¯ï CrAiÀÄ°è: PÉç¯ïUÀ¼ÀÄ ¤ªÀiÁðt, PÉç¯ïUÀ¼ÀÄ CzÀgÀ ¤gÉÆÃzsÀ£À ªÀ¸ÀÄÛ, PÉç¯ïUÀ¼ÀÄ 3-¥sÉøï
¸ÉêÉUÉ PÉç¯ïUÀ¼ÀÄ, ¨sÀÆUÀvÀ PÉç¯ï ºÁQzÀ ªÀVÃðPÀgÀt PÉç¯ï zÉÆÃμÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀªÀÄä ¸ÀܼÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ.
¸À¨ï ¸ÉÖÃμÀ£ï£À°è G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À PÉ®¸À. J¹ «vÀgÀuÉ, NªÀgïºÉqï ºÁUÀÆ r¹Öç¨sÀÆμÀ£ï ¹¸ÀÖªÀiï ªÀVÃðPÀgÀt.
¹éZï D¥sï ¥ÀæªÀÄÄR ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß. L¸ÉÆïÉÃlgï, «zÀÄåvï ªÀåªÀ¸ÉÜ UÉÃgï G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À, §¸ï ¨Ágï
ªÀåªÀ¸ÉÜ, ±Ámïð ¸ÀPÀÆåðmï, zÉÆÃμÀUÀ¼ÀÄ §zÀ°¹. ¸ÀPÀÆåðmï ¨ÉæÃPÀgï - ¸ÀPÀÆåðmï ¨ÉæÃPÀgï ¥ÀjZÀAiÀÄ ºÁUÀÆ

10 
 
ªÀVÃðPÀgÀt JZï. n. ¯ÉÊ£ïì£À°è G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ ¸ÀPÀÆåðmï ¨ÉæÃPÀgï ºÁUÀÆ ¯ÉÊl¤AUï arrestors
ªÀVÃðPÀgÀt. «zÀÄåvï mÁæ¤ì¸ÀÖgï£À ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¤ªÀiÁðt thyristor PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉ. r¹ qÉæöʪïUÀ¼À
¥ÀjZÀAiÀÄ, ¤ªÀiÁðt, PÉ®¸À, ¤AiÀÄvÁAPÀUÀ¼ÀÄ. VVVF / J¹ qÉæöÊªï §¼À¹PÉÆAqÀÄ 3 ºÀAqÀzÀ EAqÀPÀë£ï
ªÉÆÃmÁgï ªÉÃUÀ ¤AiÀÄAvÀæt, ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¤ªÀiÁðt, PÉ®¸À, ¤AiÀÄvÁAPÀUÀ¼À£ÀÄß & J¹ qÉæöʪï C¦èPÉÃμÀ£ï
ªÀÄÄ£ÉßZÑjÀ PÁ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ PÁAiÀÄð¥ÀnÖ. r¹/J¹ AiÀÄAvÀæUÀ¼À, ¸É֨ɯÉʸÀgï, U.P.S. & G¥ÀPÀgÀtUÀ½UÉ ¨ÉæÃPï
qË£ï, ¤AiÀÄvÀ ºÁUÀÆ ªÀÄÄ£ÉßZÀÑjPÁ ¤ªÀðºÀuÉUÀ¼ÀÄ.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

11