k|ftM:d/0f lji0f' :t'tL

k|ftM:d/fld ejef}ltdxflt{zfGo},gf/fo0f+ u?8jfxgdAhgfed\ .

u|fxflee"tj/jf/0fd'lStx]t+',rs|o'w+ t?0fjfl/hdqt]qd\ ..
gju|x k"hf;fdfu|LM cf;g, k"hf ug{] rf}sL,gju|x b]jtfsf] d'lt{ jf lrq . tl:j/ u|xcg';f/sf]
j:q,/ftf],;]tf],sfnf],kx]+nf],gLnf] / xl/of],u|x b]jtfcg';f/sf k|;fbx?,bLof], -t]n jf
3Lpsf]_,snz,cf/tLsf] nflu yfnLcIftf,u|xcg';f/sf ltn,sfnf] / ;]tf],;/:oF' / ltnsf] t]n, kfg,
dx, b"w, bxL, u+ufhn, t'n;Lsf] kft,rGbg,s]z/L,km"n,km"ndfnf,,a]nkq,b'af],k~rd]jf,xn]bf],/f]6L, w"k –
!,cu/jQL–!,skf;,s:t'/L,z'4 hn, 3Lp,NjfË,cn}FrL,;'kf/L,l;Ëf] gl/jn,df};d cg';f/sf kmnkm"nx?,
u|xsf] bfg ug{] k':ts–!, blIf0ff .
k~ruAosf] ;fdfu|LM k~ruJo jgfpg] efF8f !, ufO{sf] b"w,bxL,l3p,ux'Ft, uf]a/, cflb .
sd{kfq ;fdfu|LM tfdfsf] yfnL ! ,s'z,kljq,s'zsf 6's|f,z'4hn,rGbg,l;Gb'/,cIftf,hf},tLn,km"n .
u0f]z k"hf ;fdfu|LM cf;g,k~rkfq,cfrdgL,sd{kfq,c3{,306,wfg Ps 6k/L, rfdn b'O{
6k/L,k~rkNNj,k~r/Tg,k~rfd[t,;Ktd[ltsf,hg} b'O{hf]/,;'kf/L b'O{j6f,bLof],snz,g}j]B,b"af],/ftf]
sk8f,rGbg cIftf tLn, hf},km"t,l;Gb'/ / e]6L .
c3{sf] ;fdfu|LM c3{kfq ! ,hg},tLn, s'z,rGbg,km"n,b"af],b"w,bxL,l3p .
gju|xsf gfdM ;"o{, rGb|, d+un, a'w, j[x:klt, z'qm, zlg, /fx', s]t' .
gju|xsf anM ;"o{ a'w / z'qm lbgdf al9 alnof] x'g],rGb|df,d+un,/, zlg /ftdf al9 alnof] x'G5g\ .
;ft u|xx? -;"o{rGb|df,d+un,a'w,j[x:ktL,z'qm,/, zlg_ dWo]df ;a}eGbf alnof] ;"o{ xf] eg] ;a}eGbf
lga{n u|x zlg xf] .
gju|xsf efj / sf/s u|xM ;"o{ u|xn] k|yd,gjd / bzd efjdf , rGb|dfn] rt'y{ efjdf, d+unn]
ifi6d efjdf,a'wn] rt'y{ / bzdefjdf j[x:kltn] k~rd,gjd bzd\,Psfbz,efjdf / z'qmn] låtLo
t[tLo / ;Ktd efjdf a;]df ljz]if /fd|f kmn lbG5g .
;"o{ M !,(,!) . rGb| M $ . d+un M ^ . a'w M $, !) . j[x:klt M % , ( , !) . z'qm M @, #, & .
s]xL dxTjk'0f{ hfgsf/Lx? M
lqb]j a|Dxf, lji0f' / dx]z
tLg u'0f ;Tj , /h / td
tLg sfn jt{dfg, e"t, / eljio
tLg nf]s :ju{, dTo{,kftfn
tfk q}o b}lxs, b}ljs, ef}lts
rf/ cf>d j|Dxro{, ox:y,jgk|:y / ;Gof;
rf/ o'u ;To, åfk/, q]tf, sln
rf/ wfd k'j{ huGgfy,klZrd åfl/sf,pQ/ s]bf/gfy / blIf0f /fd]Zj/
rf/ k'?iffy{ wd{,cy{,sfd / df]If
rf/ cGt/]lGb|o dg,a'l4,lrQ, cx+sf/
kfFr 1fg]Gb|Lo cfFvf, sfg, gfs,hLj|f] / 5fnf
kfFr sd{]Gb|Lo d'v,xft,v'§f,u'åf/ / pk:y -of]gL jf, lnË_
kfFr k|f0f jfo' k|f0f,ckfg,;kfg,Jofg / pbfg
kfFr ;Dk|bfo j}Z0fj,z}j,;fTj,uf0fkTo,;f}/
kfFr k'ik rDkf, cfFk,zdL,sdn,/ sg]/
k~rsGof clxNof, tf/f, s'GtL,b|f}kbL / dGbf]b/L
k~rf]krf/ k"hf u+w,k'ik,w"k,bLk,g}j]B ck{0f ug'{
k~r/Tg ;'g,xL/f,df]tL,dfl0fSo / gLnd
k~rkNnj j/,lkkn,cfFk,cDaf,a]nsf] kft snz :yfkgf ubf{ cfjZos
k~ruJo ufO{sf] b"w,uf]j/,ux'Ft,ufO{sf] 3\o',ufO{sf] bxL ld;fP/ k'hf kxn] :yfg jf kfg
ug'{ cfGtl/ / jfx\o z'l4sf nflu ul/G5 .
dw'ks{ 3\o',dx / bxL
k~rfd[t b"w,bxL,3\o',dx,zVv/ M k"hf cleif]s cflbdf k|of]u ul/G5 . M b'wb] af}l4s /
dfgl;s zlQm,bxLn] ljho k|fKtL,3\o'n] ljBf k|fKtL, dxn] cfo' j[l4 /
zVv/n] zq'gf; .
if6\ljsf/ sfd, qmf]w,nf]e,df]x,db, /, dfT;o{
सरस्वती
मन्त्र गणेश मन्त्र
मंर
श्री रािा कृपा कटाक्ष थत्रोत्र
या दे वी सववभूतेषु बुद्धिरूपेणसंस्थिता।
नमथतथयै नमथतथयै नमथतथयै नमो नम:।। मुनीन्त्र वन्त्ृ द वन्न्त्दते त्ररलोक शोक हाररणण, प्रसन्त्न
वक्त्र पण्कजे ननकुञ्ज भू ववलाससनन, व्रजेन्त्र भानु
* सरथवती मंत्र : नन्न्त्दनन व्रजेन्त्र सूनु संगते..

मंत्र: णमोकार महामंत्र

या कंु दें द ु तुषार हार िवला या शुभ्र वथ
ृ तावता।
या वीणा वर दण्ड मंडडत करा या श्वेत पद्मसना।। णमो अररहं ताणं, णमो ससद्धाणं, णमो आयररयाणं,
या ब्रह्माच्युत्त शंकर: प्रभतृ तर्भव दे वै सदा वस्ददता। णमो उवज्झायाणं, णमो लोए सव्व साहूणं।...
सा माम पातु सरथवती भगवती तन:शेष जाड्या
गणनायकाय गणदे वताय गणाध्यक्षाय िीमदह।
पहा।।1।।
गणनायकाय गणदे वताय गणाध्यक्षाय धीमहह ।

सरथवती मदत्र गुणशरीराय गण

ु मन्ण्िताय गुणेशानाय धीमहह ।
गुणातीताय गण
ु ाधीशाय गण
ु प्रववष्टाय धीमहह ।
घंटाशूलहलातन शंखमुसले चक्रं िनु: सायकं
मंत्र: श्री गणेश - वक्रतु ण्ड महाकाय
हथताब्जैदवघतीं िनादतववलसच्छीतांशु तुल्यप्रभाम।
गौरीदे हसमद्
वक्रतुण्ि महाकाय सूयक
य ोहट समप्रभ। ननववयघ्नं कुरु
ु भवा त्रत्रनयनामांिारभत
ू ां महापव
ू ावमत्र
सरथवती मनुमजे शुम्भादद दै त्याददव नीम।। मे दे व सवयकायेषु सवयदा॥

श्री गणेशपञ्चरत्नम - मुदाकरात्तमोदकं

* ववद्या प्रास्तत का प्रभावी मंत्र :
मुदाकरात्तमोदकं सदा ववमन्ु क्त्तसाधकं,

प्रततददन हरे हकीक या थफदटक माला से सुबह के कलाधरावतंसकं ववलाससलोकरक्षकम ् ।

समय में 108 बार जपें। अनायकैकनायकं ववनासशतेभदै त्यकं...

श्री गणेश मंत्र - गजाननं भूत गणादद सेववतं!

ववद्या: समथताथतव दे वव भेदा: स्थत्रय: समथता: सकला
जगत्स।ु
गजाननं भूत गणाहद सेववतं, कवपत्थ जम्बू फल

त्वयैकया पूररतमम्बयैतत का ते थतुतत: थतव्यपरा चारू भक्षणम ्। उमासुतं शोक ववनाशकारकम ्...
परोस्तत:।।
श्रीहनुमत पञ्चरत्नम

आहद गुरु शंकराचायय द्वारा रचचत श्री हनुमत

पञ्चरत्नं स्तोर में भगवान श्री हनुमान की
ववशेषता के बारे में बताया गया हैं। वीताणिल-
ववषयेच्छं जातानन्त्दाश्र पुलकमत्यच्छम ् ..
सरस्वती माया दृष्टा ववणा पस्
ु तकधाररणी। नेपाली अनव
ु ाद:
हं स वाहनसं युक्त्ता ववद्यादानं कराेेतम
ु े ॥ जो ववद्याकी दे वी भगवती सरस्वती कुन्त्दको
प्रथमं भारती नाम, द्ववतीयं च सरस्वती । फूल, चन्त्रमा, हहऊँ र मोतीको हार जस्तो
तत
ृ ीयं शारदा दे वी, चतथ
ु ं हं सवाहहनी ॥ श्वेत(सेतो) वणयको हुनह ु ु न्त्छ र जो श्वेत(सेतो)
पञ्चमन्त्तु जगन्त्माता, षष्ठं वागीश्वरी तथा । वस्र धारण गनुह य ु न्त्छ, जसको हातमा वीणा-
सप्तमं कौमद
ु ी प्रोक्त्ता, अष्टमं ब्रहचाररणी ॥ दण्ि शोभायमान छ, जसले सेतो कमलमा
नवमं बद्
ु चधदारी च, दशमं वरदानयनी । आसन ग्रहण गनभ
ुय एको छ तथा ब्रह्मा,
एकादशं चन्त्रघण्टे ती, द्वादशं भुवनेश्वरी ॥ ववष्णु एवं शङ्कर आहद दे वताहरुद्वारा जो

द्वादशैतानन नामानन त्ररसन्त्ध्यं यः पठे न्त्नरः सदा पून्जत हुनूेूेूेूहुन्त्छ, उनै सम्पूणय

। जितत्व र अज्ञानलाई दरू गने माता

सरस्वती हाम्रो रक्षा गनह
ुय ोला।
न्जह्वाग्रे वसते ननत्यं ब्रह्म रूपा सरस्वती ॥
नेपाली अनव
ु ाद:

शुक्त्ल(सेतो सफा)वणय वाली, सम्पूणय चराचर

या कुन्त्दे न्त्दत
ु ुषारहारधवला या शुभ्रवस्रावत
ृ ा । जगतमा
् व्याप्त, आहदशन्क्त्त, परब्रह्मको
या वीणावरदण्िमन्ण्ितकरा या श्वेतपद्मासना ववषयमा गररएको ववचार एवं चचन्त्तनको सार
॥ रूप परम उत्कषयको धारण गने, सबै
या ब्रह्माच्यत
ु शंकरप्रभनृ तसभदे वःै सदा भयहरूबाट भयदान हदने, अज्ञानलाई
वन्न्त्दता । अँध्यरोलाई मेटाउने, हातमा वीणा, पुस्तक र

सा माम ् पातु सरस्वती भगवती स्फहटकको माला धारण गने र पद्मासनमा

ननःशेषजाड्यापहा ॥१।। ववराजमान ् बुद्चध प्रदान गने, सवोच्च

ऐश्वययले अलङ्कृत, भगवती शारदा (दे वी
सरस्वती)लाई म वन्त्दना(पुजा) गदय छु ।
शुक्त्लां ब्रह्मववचारसारपरमाद्यां
जगद्व्यावपनीं ।
वीणा-पस्
ु तक-धाररणीमभयदां
जाड्यांधकारपहाम ् ।।
हस्ते स्फाहटकमासलकां ववदधतीं पद्मासने
संन्स्थतां ।
वन्त्दे तां परमेश्वरीं भगवतीं बुद्चधप्रदां
शारदाम ् ।।२।।
पाञ्चायन दे वता अपञ्चीकृतपञ्चमहाभूतः कृतं
हहन्त्दह
ू रूले पूजा गने मुख्य पाँच दे वता हुन ् । तत्कमयजन्त्यसि
ु दःु िाहद भोगसाधनं
पाञ्चायनको पूजा वैहदक सनातन धमायवलम्बीहरूले पञ्चज्ञानेन्न्त्रयाणण पञ्चकमेन्न्त्रयाणण
गदय छन ् । पाञ्चायनलार्य पञ्चायतन पनन भननन्त्छ पञ्चप्राणादयः मनश्चैकं बन्ु ध्दश्चैका एवं
। पञ्चायतनमा पाँच दे वता हुन्त्छन ्, जस्तै - गणेश, सप्तदशकलासभः सह यवत्तष्ठनत तत्सक्ष्
ू म
ववष्ण,ु सूय,य दग
ु ाय र सशव । यी पाँच दे वतामा शरीरं ।।
गणेशलार्य मुख्य दे वता मानेर पूजा गनेले गणेश
पाञ्चायन पूजा गदयछन ् । गणेश पाञ्चायनकाेे कारणशरीरं --
पज
ू ा गदाय त्रबचमा गणेश, उत्तर-पन्श्चममा ववष्ण,ु अननवायच्यानाद्यववद्यारूपं शरीरद्वयकारणमारं
उत्तर-पूवम
य ा र्शव, पूव-य दक्षक्षणमा सूयव र दक्षक्षण- सत्स्वरूपाज्ञानं ननववयकल्परूपं यदन्स्त
पन्श्चममा दग
ु ावकाेे स्थापना गररन्त्छ । त्यस्तै तत्कारणशरीरं ।।
अन्त्य पाञ्चायनमा ननम्नानुसार स्थपना गरी पूजा
श्राद्ि र ततनका अधिकारी
गररन्त्छ :
'श्रद्धा प्रयोजनमस्येनत श्राद्ध:' अथायत ्
ववष्णु पाञ्चायन - ववष्णु (मध्य), सशव श्रद्धापूवक
य गररने कायय श्राद्ध हो भनी
(उत्तर-पन्श्चम), गणेश (उत्तर-पूव)य , सूयय (पूव-य
शान्ददक अथय बुणझएपनन 'शास्रोक्त्तववधानेन
दक्षक्षण), दग
ु ाय (दक्षक्षण-पन्श्चम) ।
वपतक
ृ म्मय श्राद्ध:' माने शास्रीय ववधानमा रही
सूयय पाञ्चायन सूयय (मध्य) सशव (उत्तर-
ववचधसम्मत वपतक
ृ मय नै श्राद्ध हो। हहन्त्द ु
पन्श्चम), गणेश (उत्तर-पूव)य , ववष्ण(ु पूव-य
संस्कार अनस
ु ार हदवङ्गत वपतह
ृ रूको स्मरणमा
दक्षक्षण), दग
ु ाय (दक्षक्षण-पन्श्चम) ।
श्रद्धा र सम्मान अपयण गररने काययलाई श्राद्ध
दग
ु ाय पाञ्चायन दग
ु ाय (मध्य) ववष्णु (उत्तर-
भननन्त्छ। कात्यायन स्मनृ तमा श्राद्धलाई
पन्श्चम), सशव (उत्तर-पूव)य , गणेश (पूव-य
दक्षक्षण), सूयय (दक्षक्षण-पन्श्चम) । वपतय
ृ ज्ञ भननएको छ। भववष्य परु ाणका
सशव पाञ्चायन सशव (मध्य) ववष्णु (उत्तर- अनस
ु ार श्रद्धाले ववचधपव
ू यक वपतल
ृ े पाऊन ्
पन्श्चम), सूयय (उत्तर-पूव)य , गणेश (पूव-य भनेर ब्राह्मणलाई दान हदनल
ु ाई श्राद्ध
दक्षक्षण), दग
ु ाय (दक्षक्षण-पन्श्चम) । भननएको छ। हे मारीको श्राद्धिण्िको
भनाईअनुसार ब्राह्मणभोजन, वपण्िदान गराउनु
z/L/ s] xf] < श्राद्ध हो ।
पञ्चीकृतपञ्चमहाभूतैः कृतं “संस्कृतव्यञ्जनाढ्यञ्च पयोदचधघत
ृ ान्न्त्वतम ्,
सत्कमयजन्त्यसुिदःु िाहदभोगायतनं शरीरं , श्रद्धया दीयते यस्मात ् श्राद्धं तेन ननगद्यते
अन्स्त,जायते,वधयते,ववपररणमते,अपक्षीयते,ववन ।” (पुलस्त्य)
श्यतीनत षड्ववकारवेदत्स्थूलशरीरं ।। अथायत ्, राम्रोससत तयार गररएका दध
ू , दही र
घ्यूआहदबाट ननसमयत पायसाहद अन्त्न-पानी
सूक्ष्मशरीरं --
जसबाट वपतह
ृ रूलाई संकन्ल्पत वाक्त्यले अपयण
गररन्त्छ त्यो नै श्राद्ध हो। 'वपतर:
वाक्त्यसमच्छन्न्त्त भावसमच्छन्न्त्त दे वता:' -
दे वताहरू भावनाको र्च्छा गछय न ् भने वपतह
ृ रू
वचनको र्च्छा गदयछन ्।
'सम्बोधनपदोपनीतान ् वपरादीन ्
चतर्थ
ु ययन्त्तपदे नोद्हदश्य हववस्त्याग: श्राद्धम ्'
माने आचाययका वचनानस
ु ार 'अमक
ु गोराय
अमुकनाम्ने वपरे..... वा अमुकगोरायै मारे'
आहद सम्बोधनपदद्वारा आमान्न्त्रत
वपतह
ृ रूलाई चतुथीपदले पायस/जौको पीठोले
बनेको िाद्यवस्तु वा वपण्ि अपयण आहद कमय
श्राद्ध हो। समग्रमा हदवङ्गत आफन्त्तहरू वपत ृ
हुन ् र नतनलाई कसैगरी ननयमले श्रद्धा गररने
काम श्राद्ध हो।
श्राद्धका प्रकार
हामीले हाम्रा शास्रहरूले धेरै प्रकारका श्राद्ध र
नतनका भेदहरू बताएपनन एकोद्हदष्ट श्राद्ध,
एकपावयण श्राद्ध, पावयण श्राद्ध/सोह्र श्राद्ध,
आभ्यद
ु नयक श्राद्ध र तीथय श्राद्ध सामान्त्यतया
व्यवहारमा परररहने श्राद्ध हुन ्। एउटा मार
वपतकृ ो उद्दे श्य सलएर गररने श्राद्धलाई
एकोद्हदष्ट भननन्त्छ। धेरै वपतक
ृ ो सम्झनामा
गररनेलाई पावयण वा महालय श्राद्ध भननन्त्छ।
भववष्य पुराणका अनुसार -
“ननत्यं नैसमवत्तकं काम्यं वद्
ृ चधश्राद्धं
सवपण्िनग ् ।
पाव्वयणञ्चेनत ववज्ञेयं गोष्ठयां शुद्ध्यथयमष्टमम ्
।।
कम्मायङ्गं नवमं प्रोक्त्तं दै ववकं दशमं स्मत
ृ म् ।
याराथैकादशं प्रोक्त्तं पुष््यथं द्वादशं स्मत
ृ म्
।।" अथायत ् दै ननक गररने तपयणाहद श्राद्ध
ननत्य, कुनै नतचथमा वपतवृ वशेषको श्राद्ध
ननसमत्त र वववाह व्रतबन्त्ध आहद माङ्गसलक
कायय गनअ
ुय नघ गररने श्राद्धलाई आभ्यद
ु नयक
श्राद्ध/वद्
ृ चध श्राद्ध भननन्त्छ। यसैगरी कुनै
पनन पववर तीथयस्थलमा गएर गररने श्राद्ध
तीथयश्राद्ध हो। कमायङ्ग वद्
ृ चधश्राद्ध नान्त्दीमि
ु
काम्य श्राद्ध हुन ्
। एकोद्हदष्ट आहद नैसमवत्तक हुन ् । यस
बाहे क आफ्नो र्च्छा पूरा गनय गररनेलाई काम्य
श्राद्ध, शरीर स्वस्र्थय राख्न गररनेलाई पुन्ष्ट
श्राद्ध, दे शान्त्तरमा जाँदा सफल हुन घ्यूले
गररनेलाई यारा श्राद्ध भननन्त्छ। कसैको
दे हान्त्तपनछ दशगाराहद कायय गरी बाह्रौं हदन
गररने श्राद्ध सवपण्िी हो । गोष्ठको रक्षाका
लाचग पनन श्राद्ध गररन्त्छ। यसलाई
गोष्ठश्राद्ध भननन्त्छ यो पनन काम्य श्राद्ध नै
हो । दै ववक श्राद्ध पनन काम्य श्राद्ध नै हो।
सोह्रश्राद्धमा गररने पावयण (धेरै वपतह
ृ रू हुनाले
महालय पनन भननन्त्छ) श्राद्ध हो। जन ु सक
ु ै
कहठनाई वा आपत-ववपत पदाय पनन वा अन्त्य
धमयकमय गनय नसककए पनन श्राद्ध गनय छोड्नु
नहुने कुराको उल्लेि श्रुनत-स्मनृ त-परु ाणमा
पार्न्त्छ।मा.वा.शु.य.वेदशािासँग सम्बद्ध हुने
वैहदक सनातन वणायश्रमधमय मान्त्नेहरू यस
शािाका गह्
ृ यसूरानुगामी कात्यायन
श्राद्धकल्पसूर अनुसार एकोद्हदष्ट, पावयण,
सवपण्िी र आभ्युदनयक नामका श्राद्धहरू
गदय छन ् |
श्राद्धका अचधकारी-
श्राद्ध एउटा ववचधपूवक
य गररने वपतय
ृ ज्ञ हो। यो
रहरले जस्ले पायो उस्ले र जनतबेला पायो
उनतबेलै गने त्रबषय होर्न। सनातन धमायनस
ु ार
आ-आफ्ना वणायश्रम अनरू
ु प गररने षोिश-
संस्कारहरूमध्ये व्रतबन्त्धाहद कमय(पुरुषका
हकमा) र वववाहाहद कमय(महहलाका हकमा)
गरे का व्यन्क्त्तले आफ्ना आमा-बाबु वा कोही
अचधकार प्राप्त वपतक
ृ ो श्राद्ध गनयचपदय छ।
कोही मररसकेपनछ उसको दशगाराहद कमयबाट
श्राद्धको शङ्
ृ िला प्रारम्भ हुने हुँदा अन्त्त्यकमय
गने अचधकारी नै पनछसम्म श्राद्ध गने
अचधकारी बन्त्दछ। समाजमा सन्त्तान
नहुनेहरूको कक्रया कस्ले गने भन्त्ने भ्रम र
ववकृनतहरू छन ् जसबाट संस्कार लोप र ववकृत
हुने अवस्थामा पुगेको छ। कमयकाण्ि प्रदीपका
अनुसार ३२ प्रकारका श्राद्धका अचधकारीहरूबारे
यसरी उल्लेि गररएको छ -
१. औरस पुर - पुर श्राद्धको पहहलो अचधकारी
हो।
१.१ व्रतबन्त्ध गरे को नानत छ तर व्रतबन्त्ध
नगरे को छोरो (बूढेसकालको होस ्) छ भने छोरो
नै अचधकारी हुन्त्छ।
१.२ यहद तीन बषयको छोरो छ। चूिाकमय भएको
छ भने वैहदक मन्त्रववना स्वधा उच्चारण गरी
काम चलाउने।
१.३ धेरै भार् छोरा छन ् भने पनन जेठो छोरो
पहहलो अचधकारी हुन्त्छ।
१.४ जेठो छोरो अनपु न्स्थत/टाढा भए कूलपनतत
नभएको मार्लो/सार्लो छोराको अचधकार
हुनेछ।
२. परु को अभावमा नानतको अचधकार हुनेछ।
३.नानत नभए पनानत अचधकारी होओस ्
४. पनानत पनन छै न भने दत्तकपुर अथायत ्
धमयपर
ु को अचधकार हुनेछ।
४.१ धमयपर
ु को भने दशगाराहद कमयका लाचग
यज्ञोपववत संस्कार भएकै हुनप ु छय तथावप अरु
श्राद्धका लाचग नभएपनन हुन्त्छ।
५. धमयपर
ु नभए सौतेनी छोराले (आमाको)
कक्रया गरोस ्
६. यहाँसम्म अचधकारी नभए श्रीमान्त्को श्रीमती
र श्रीमतीको श्रीमान्त्ले नै कक्रया गने
७. श्रीमान्त्को कक्रया गने पत्नी छै न भने
सहोदर दाजु-भार्ले कक्रया गने
७.१.१ भार् र भार्का छोरा भए कान्त्छो भार्ले
कक्रया गने
७.१.२ कान्त्छो भार् पनन नभए उस्को
छोरो(भतीज) ले गने
७.१.३ सहोदर दाजु-भार् र नतनका सन्त्तान
नभए सौतेनी दाजु-भार्ले गने
७.१.४ त्यो पनन नभए सौतेनी दाजु-भार्का
छोररहरूले गने
७.२ दाजु-भार् छुहटएका भए छोरीले कक्रया गने
७.२.१ वववाहहत/अवववाहहतमध्ये वववाहहत
छोरीले कक्रया गने
८. छोरी नभए छोरीको छोरो(नानत)ले गने
८.१ नानतहरू धेरै छन ् भने छुहटएको नानतले
चाहहँ गने
९. माचथका कोही पनन नभए बल्ल वपताले
कक्रया गने
१०. वपता नभए माताले गने
११. माता पनन नभए बह
ु ारीले गने
१२. बह
ु ारी पनन नभए हददी-बहहनीले गने
१३. हददी-बहहनी नभए भाननजले गने
१४. भाननज पनन नभए बल्ल काका वा
गरुि पुराणानुसार राजाले प्रजाको कक्रया गने
नतनका छोराहरूले
कुरा पनन उल्लेि छ।
गने वा सवपण्िीसभरका सात पस्
ु तासभरका ले
गने
प्रस्तुत अचधकारीहरूको वववरण यथारूप यहाँ
१५. सवपण्िीसभरका कोही नभए सोदक अथायत ्
उल्लेि गररएको छ। आशा छ यस वववरणले
(८-१४) पस्
ु तासभरका ले गने
समाजमा दे िा पने कस्ले कक्रया गने वा कस्ले
१६. ती पनन नभए गोरज(१५-२१)ले गने
नगने भन्त्ने त्रबषयमा यसले सहयोग गनेछ।
१७. गोरज पनन नभए मावलीका पररवार वा
कुनै न्जज्ञासा वा केही थपघट गनप
ुय रे सटीक
नतनका सवपण्िीहरूले गररहदने
कारण दे िाई यहाँहरूले सुझाउन
१८. मावलीप्टीका कोही नभए फुपूका
सक्त्नह
ु ु नेछ।।ॐ।।
छोराहरू
१९. फुपूिाल पनन नभए सानीमा/ठूलीमाका
छोराहरू
२०. ती पनन नभए वपताका फुपूका छोराहरू
२१. ती पनन नभए बाबुका सानीमा/ठूलीमाका
छोराहरू
२२. ती पनन नभए बाबुका मामाका छोराहरू
२३. ती पनन नभए आमाका फुपूका छोराहरू
२४. आमाका सानीमा/ठूलीमाका छोराहरू
२५. आमाका मामाका छोराहरू
२६. यहाँसम्म कोही पनन नभए सशष्यले गने
२७. सशष्य नभए ऋन्त्वग ् अथायत ् पुरोहहत वा
ब्राह्मणले
२८. पुरोहहत नभए आचायय अथायत ् गुरुले
२९. ज्वार्ँको ससुराले/ससुराको ज्वार्ँले
३०. साथीले वा समतले
३१.१ साथी पनन नभए धनहारी अथायत ् धनको
रक्षकले
३१.२ समान वणयको धन सम्पवत्तको उपभोग
गनेवालाले
३२. यहाँसम्म पनन कोही नभए धमयपर
ु बनेर
जो कोहीले कक्रया गररहदने
॥ गायरीमन्त्राः ॥ ॐ ननशाकराय ववद्महे कलानाथाय धीमहह
तन्त्नः सोमः प्रचोदयात ् ॥
सूयय
ॐ भूभव
ुय ः स्वः तत्सववतुवरय े ण्यं भगो दे वस्य अंगारक, भौम, मङ्गल, कुज
धीमहह चधयो यो नः प्रचोदयात ् ॥ ॐ वीरध्वजाय ववद्महे ववघ्नहस्ताय धीमहह
तन्त्नो भौमः प्रचोदयात ् ॥
ॐ आहदत्याय ववद्महे सहस्रककरणाय धीमहह
तन्त्नो भानःु प्रचोदयात ् ॥ ॐ अंगारकाय ववद्महे भसू मपालाय धीमहह
तन्त्नः कुजः प्रचोदयात ् ॥
ॐ प्रभाकराय ववद्महे हदवाकराय धीमहह
तन्त्नः सूयःय प्रचोदयात ् ॥ ॐ चचत्ररपुराय ववद्महे लोहहतांगाय धीमहह
तन्त्नो भौमः प्रचोदयात ् ॥
ॐ अश्वध्वजाय ववद्महे पाशहस्ताय धीमहह
तन्त्नः सय
ू ःय प्रचोदयात ् ॥ ॐ अङ्गारकाय ववद्महे शन्क्त्तहस्ताय धीमहह
तन्त्नो भौमः प्रचोदयात ् ॥
ॐ भास्कराय ववद्महे महद्द्युनतकराय धीमहह
तन्त्न आहदत्यः प्रचोदयात ् ॥ बुध
ॐ गजध्वजाय ववद्महे सुिहस्ताय धीमहह
ॐ आहदत्याय ववद्महे सहस्रकराय धीमहह
तन्त्नो बुधः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नः सय
ू ःय प्रचोदयात ् ॥
ॐ चन्त्रपर
ु ाय ववद्महे रोहहणी वप्रयाय धीमहह
ॐ भास्कराय ववद्महे महातेजाय धीमहह
तन्त्नो बुधः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नः सूयःय प्रचोदयात ् ॥
ॐ सौम्यरूपाय ववद्महे वाणेशाय धीमहह
ॐ भास्कराय ववद्महे महाद्द्यनु तकराय धीमहह
तन्त्नो बुधः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नः सय
ू ःय प्रचोदयात ् ॥
गुरु
चन्त्र
ॐ वष
ृ भध्वजाय ववद्महे क्रुननहस्ताय धीमहह
ॐ क्षीरपुराय ववद्महे महाकालाय धीमहह
तन्त्नो गुरुः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नश्चन्त्रः प्रचोदयात ् ॥
ॐ सुराचायायय ववद्महे सुरश्रेष्ठाय धीमहह
ॐ क्षीरपुराय ववद्महे अमत
ृ त्वाय धीमहह तन्त्नो गुरुः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नश्चन्त्रः प्रचोदयात ् ॥
शुक्र
ॐ अश्वध्वजाय ववद्महे धनुहयस्ताय धीमहह
पर्थ
ृ वी
तन्त्नः शक्र
ु ः प्रचोदयात ् ॥
ॐ पर्थ
ृ वी दे व्यै ववद्महे सहस्रमत्यै च धीमहह
ॐ रजदाभाय ववद्महे भग
ृ ुसुताय धीमहह तन्त्नः तन्त्नः पर्थ
ृ वी प्रचोदयात ् ॥
शुक्रः प्रचोदयात ् ॥
ब्रह्मा
ॐ भग
ृ स
ु त
ु ाय ववद्महे हदव्यदे हाय धीमहह ॐ चतम
ु ि
ुय ाय ववद्महे हं सारूढाय धीमहह
तन्त्नः शक्र
ु ः प्रचोदयात ् ॥ तन्त्नो ब्रह्मा प्रचोदयात ् ॥

शनीश्वर, शनैश्चर, शनी ॐ वेदात्मनाय ववद्महे हहरण्यगभायय धीमहह

ॐ काकध्वजाय ववद्महे िड्गहस्ताय धीमहह तन्त्नो ब्रह्मा प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नो मन्त्दः प्रचोदयात ् ॥
ॐ चतम
ु ि
ुय ाय ववद्महे कमण्िलध
ु राय धीमहह
ॐ शनैश्चराय ववद्महे सय
ू प
य र
ु ाय धीमहह तन्त्नो तन्त्नो ब्रह्मा प्रचोदयात ् ॥
मन्त्दः प्रचोदयात ् ॥
ॐ परमेश्वराय ववद्महे परमतत्त्वाय धीमहह
ॐ सूयप
य ुराय ववद्महे मत्ृ युरूपाय धीमहह तन्त्नः तन्त्नो ब्रह्मा प्रचोदयात ् ॥
सौररः प्रचोदयात ् ॥
ववष्णु
राहु ॐ नारायणाय ववद्महे वासद
ु े वाय धीमहह
ॐ नाकध्वजाय ववद्महे पद्महस्ताय धीमहह तन्त्नो ववष्णःु प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नो राहुः प्रचोदयात ् ॥
नारायण
ॐ सशरोरूपाय ववद्महे अमत
ृ ेशाय धीमहह ॐ नारायणाय ववद्महे वासुदेवाय धीमहह
तन्त्नो राहुः प्रचोदयात ् ॥ तन्त्नो ववष्णुः प्रचोदयात ् ॥

केतु वेंकटे श्वर

ॐ अश्वध्वजाय ववद्महे शूलहस्ताय धीमहह ॐ ननरं जनाय ववद्महे ननरपाशाय (?) धीमहह
तन्त्नः केतुः प्रचोदयात ् ॥ तन्त्नः श्रीननवासः प्रचोदयात ् ॥

ॐ चचरवणायय ववद्महे सपयरूपाय धीमहह तन्त्नः राम

केतुः प्रचोदयात ् ॥ ॐ रघुवंश्याय ववद्महे सीतावल्लभाय धीमहह
तन्त्नो रामः प्रचोदयात ् ॥
ॐ गदाहस्ताय ववद्महे अमत
ृ ेशाय धीमहह
तन्त्नः केतुः प्रचोदयात ् ॥
 ॐ दाशरथाय ववद्महे सीतावल्लभाय धीमहह ॐ जामदग्नन्त्याय ववद्महे महावीराय धीमहह
तन्त्नो रामः प्रचोदयात ् ॥ तन्त्नः परशरु ामः प्रचोदयात ् ॥

ॐ भरताग्रजाय ववद्महे सीतावल्लभाय र्न्त्र

धीमहह तन्त्नो रामः प्रचोदयात ् ॥ ॐ सहस्रनेराय ववद्महे वज्रहस्ताय धीमहह
तन्त्न र्न्त्रः प्रचोदयात ् ॥
ॐ भरताग्रजाय ववद्महे रघन
ु न्त्दनाय धीमहह
तन्त्नो रामः प्रचोदयात ् ॥ हनम
ु ान
ॐ आंजनेयाय ववद्महे महाबलाय धीमहह
कृष्ण
तन्त्नो हनम
ू ान ् प्रचोदयात ् ॥।
ॐ दे वकीनन्त्दनाय ववद्महे वासुदेवाय धीमहह
तन्त्नः कृष्णः प्रचोदयात ् ॥ ॐ आंजनेयाय ववद्महे वायुपुराय धीमहह
तन्त्नो हनूमान ् प्रचोदयात ् ॥
ॐ दामोदराय ववद्महे रुन्क्त्मणीवल्लभाय
धीमहह तन्त्नः कृष्णः प्रचोदयात ् ॥ मारुती
ॐ मरुत्पर
ु ाय ववद्महे आंजनेयाय धीमहह
ॐ गोववन्त्दाय ववद्महे गोपीवल्लभाय धीमहह
तन्त्नो मारुनतः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नः कृष्णः प्रचोदयात ् ।
गोपाल दग
ु ाय
ॐ गोपालाय ववद्महे गोपीजनवल्लभाय ॐ कात्यायनाय ववद्महे कन्त्यकुमारी च
धीमहह तन्त्नो गोपालः प्रचोदयात ् ॥ धीमहह तन्त्नो दग
ु ाय प्रचोदयात ् ॥

पाण्िुरं ग ॐ महाशूसलन्त्यै ववद्महे महादग

ु ाययै धीमहह
ॐ भक्त्तवरदाय ववद्महे पाण्िुरं गाय धीमहह तन्त्नो भगवती प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नः कृष्णः प्रचोदयात ् ॥
ॐ चगररजायै च ववद्महे सशववप्रयायै च
नसृ संह धीमहह तन्त्नो दग
ु ाय प्रचोदयात ् ॥
ॐ वज्रनिाय ववद्महे तीक्ष्णदं ष्राय धीमहह
शन्क्त्त
तन्त्नो नारससꣳहः प्रचोदयात ् ॥
ॐ सवयसंमोहहन्त्यै ववद्महे ववश्वजनन्त्यै च
ॐ नसृ संहाय ववद्महे वज्रनिाय धीमहह तन्त्नः धीमहह तन्त्नः शन्क्त्तः प्रचोदयात ् ॥
ससंहः प्रचोदयात ् ॥
काली
परशुराम
 ॐ कासलकायै च ववद्महे श्मशानवाससन्त्यै च
धीमहह तन्त्न अघोरा प्रचोदयात ् ॥
ॐ आद्यायै च ववद्महे परमेश्वयै च धीमहह
तन्त्नः कालीः प्रचोदयात ् ॥
दे वी
ॐ महाशसू लन्त्यै च ववद्महे महादग
ु ाययै धीमहह
तन्त्नो भगवती प्रचोदयात ् ॥
ॐ वाग्नदे व्यै च ववद्महे कामराज्ञै च धीमहह
तन्त्नो दे वी प्रचोदयात ् ॥
गौरी
ॐ सभ
ु गायै च ववद्महे काममासलन्त्यै च
धीमहह तन्त्नो गौरी प्रचोदयात ् ॥
लक्ष्मी
ॐ महालक्ष्मी च ववद्महे ववष्णुपत्नीश्च
धीमहह तन्त्नो लक्ष्मीः प्रचोदयात ् ॥
ॐ महादे व्यै च ववद्महे ववष्णुपत्न्त्यै च
धीमहह तन्त्नो लक्ष्मीः प्रचोदयात ् ॥
सरस्वती
ॐ वाग्नदे व्यै च ववद्महे ववररंचचपत्न्त्यै च
धीमहह तन्त्नो वाणी प्रचोदयात ् ॥
सीता
ॐ जनकनन्न्त्दन्त्यै ववद्महे भूसमजायै च
धीमहह तन्त्नः सीता प्रचोदयात ् ॥
राधा
ॐ वष
ृ भानुजायै ववद्महे कृष्णवप्रयायै धीमहह
तन्त्नो राधा प्रचोदयात ् ॥
अन्त्नपूणाय
ॐ भगवत्यै च ववद्महे माहे श्वयै च धीमहह
तन्त्न अन्त्नपूणाय प्रचोदयात ् ॥
तल
ु सी
ॐ तल
ु सीदे व्यै च ववद्महे ववष्णवु प्रयायै च
धीमहह तन्त्नो बन्त्ृ दः प्रचोदयात ् ॥
महादे व
ॐ तत्पुरुषाय ववद्महे महादे वाय धीमहह
तन्त्नो रुरः प्रचोदयात ् ॥
रुर
ॐ पुरुषस्य ववद्महे सहस्राक्षस्य धीमहह
तन्त्नो रुरः प्रचोदयात ् ॥
ॐ तत्पुरुषाय ववद्महे महादे वाय धीमहह
तन्त्नो रुरः प्रचोदयात ् ॥
शंकर
ॐ सदासशवाय ववद्महे सहस्राक्ष्याय धीमहह
तन्त्नः साम्बः प्रचोदयात ् ॥
नन्न्त्दकेश्वर
ॐ तत्पुरुषाय ववद्महे नन्न्त्दकेश्वराय धीमहह
तन्त्नो वष
ृ भः प्रचोदयात ् ॥
गणेश
ॐ तत्कराटाय ववद्महे हन्स्तमुिाय धीमहह
तन्त्नो दन्त्ती प्रचोदयात ् ॥
 ॐ तत्पुरुषाय ववद्महे वक्रतुण्िाय धीमहह गुरु
तन्त्नो दन्न्त्तः प्रचोदयात ् ॥ ॐ गरु
ु दे वाय ववद्महे परब्रह्मणे धीमहह तन्त्नो
गरु
ु ः प्रचोदयात ् ॥
ॐ तत्पुरुषाय ववद्महे हन्स्तमुिाय धीमहह
तन्त्नो दन्त्ती प्रचोदयात ् ॥ हयग्रीव
ॐ वागीश्वराय ववद्महे हयग्रीवाय धीमहह
ॐ एकदन्त्ताय ववद्महे वक्रतण्
ु िाय धीमहह तन्त्नो हंसः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नो दन्न्त्तः प्रचोदयात ् ॥
अन्ग्नन
ॐ लम्बोदराय ववद्महे महोदराय धीमहह
ॐ सप्तन्जह्वाय ववद्महे अन्ग्ननदे वाय धीमहह
तन्त्नो दन्न्त्तः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्न अन्ग्ननः प्रचोदयात ् ॥

षण्मि
ु ॐ वैश्वानराय ववद्महे लालीलाय धीमहह
ॐ षण्मि
ु ाय ववद्महे महासेनाय धीमहह तन्त्न अन्ग्ननः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नः स्कन्त्दः प्रचोदयात ्॥
ॐ महाज्वालाय ववद्महे अन्ग्ननदे वाय धीमहह
ॐ षण्मुिाय ववद्महे महासेनाय धीमहह
तन्त्नो अन्ग्ननः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नः षष्ठः प्रचोदयात ् ॥
यम
सब्र
ु ह्मण्य ॐ सूयप
य ुराय ववद्महे महाकालाय धीमहह
ॐ तत्परु
ु षाय ववद्महे महासेनाय धीमहह तन्त्नो यमः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नः षण्मुिः प्रचोदयात ् ॥
वरुण
ॐ
ॐ जलत्रबम्बाय ववद्महे नीलपुरुषाय धीमहह
ॐ ॐकाराय ववद्महे िमरुजातस्य धीमहह
तन्त्नो वरुणः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नः प्रणवः प्रचोदयात ् ॥
वैश्वानर
अजपा
ॐ पावकाय ववद्महे सप्तन्जह्वाय धीमहह
ॐ हंस हंसाय ववद्महे सोऽहं हंसाय धीमहह
तन्त्नो वैश्वानरः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नो हंसः प्रचोदयात ् ॥
मन्त्मथ
दक्षक्षणामूनतय
ॐ कामदे वाय ववद्महे पुष्पवनाय धीमहह
ॐ दक्षक्षणामूतय
य े ववद्महे ध्यानस्थाय धीमहह
तन्त्नः कामः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नो धीशः प्रचोदयात ् ॥
हंस
ॐ हंस हंसाय ववद्महे परमहंसाय धीमहह
तन्त्नो हंसः प्रचोदयात ् ॥
ॐ परमहंसाय ववद्महे महत्तत्त्वाय धीमहह
तन्त्नो हंसः प्रचोदयात ् ॥
नन्त्दी
ॐ तत्परु
ु षाय ववद्महे चक्रतण्
ु िाय धीमहह
तन्त्नो नन्न्त्दः प्रचोदयात ् ॥
गरुि
ॐ तत्पुरुषाय ववद्महे सुवणयपक्षाय धीमहह
तन्त्नो गरुिः प्रचोदयात ् ॥
सपय
ॐ नवकुलाय ववद्महे ववषदन्त्ताय धीमहह
तन्त्नः सपयः प्रचोदयात ् ॥
पांचजन्त्य
ॐ पांचजन्त्याय ववद्महे पावमानाय धीमहह
तन्त्नः शंिः प्रचोदयात ् ॥
सुदशयन
ॐ सुदशयनाय ववद्महे महाज्वालाय धीमहह
तन्त्नश्चक्रः प्रचोदयात ् ॥
अन्ग्नन
ॐ रुरनेराय ववद्महे शन्क्त्तहस्ताय धीमहह
तन्त्नो वन्ह्नः प्रचोदयात ् ॥
ॐ वैश्वानराय ववद्महे लाललीलाय धीमहह
तन्त्नोऽन्ग्ननः प्रचोदयात ् ॥
ॐ महाज्वालाय ववद्महे अन्ग्ननमथनाय
धीमहह तन्त्नोऽन्ग्ननः प्रचोदयात ् ॥
आकाश
ॐ आकाशाय च ववद्महे नभोदे वाय धीमहह
तन्त्नो गगनं प्रचोदयात ् ॥
अन्त्नपण
ू ाय
ॐ भगवत्यै च ववद्महे माहे श्वयै च धीमहह
तन्त्नोऽन्त्नपण
ू ाय प्रचोदयात ् ॥
बगलामुिी
ॐ बगलामुख्यै च ववद्महे स्तन्म्भन्त्यै च
धीमहह तन्त्नो दे वी प्रचोदयात ् ॥
बटुकभैरव
ॐ तत्पुरुषाय ववद्महे आपदद्
ु धारणाय
धीमहह तन्त्नो बटुकः प्रचोदयात ् ॥
भैरवी
ॐ त्ररपुरायै च ववद्महे भैरव्यै च धीमहह
तन्त्नो दे वी प्रचोदयात ् ॥
भुवनेश्वरी
ॐ नारायण्यै च ववद्महे भुवनेश्वयै धीमहह
तन्त्नो दे वी प्रचोदयात ् ॥
ब्रह्मा
ॐ पद्मोद्भवाय ववद्महे दे ववक्त्राय धीमहह
तन्त्नः स्रष्टा प्रचोदयात ् ॥
ॐ वेदात्मने च ववद्महे हहरण्यगभायय धीमहह
तन्त्नो ब्रह्मा प्रचोदयात ् ॥
 ॐ परमेश्वराय ववद्महे परतत्त्वाय धीमहह ॐ एकदन्त्ताय ववद्महे वक्रतुण्िाय धीमहह
तन्त्नो ब्रह्मा प्रचोदयात ् ॥ तन्त्नो दन्त्ती प्रचोदयात ् ॥

चन्त्र गरुि
ॐ क्षीरपुराय ववद्महे अमत
ृ तत्त्वाय धीमहह ॐ वैनतेयाय ववद्महे सव
ु णयपक्षाय धीमहह
तन्त्नश्चन्त्रः प्रचोदयात ् ॥ तन्त्नो गरुिः प्रचोदयात ् ॥

नछन्त्नमस्ता ॐ तत्परु
ु षाय ववद्महे सव
ु णयपणायय
ॐ वैरोचन्त्यै च ववद्महे नछन्त्नमस्तायै धीमहह (सव
ु णयपक्षाय) धीमहह तन्त्नो गरुिः प्रचोदयात ्
तन्त्नो दे वी प्रचोदयात ् ॥ ॥

दक्षक्षणामूनतय गौरी
ॐ दक्षक्षणामत
ू य
य े ववद्महे ध्यानस्थाय धीमहह ॐ गणान्म्बकायै ववद्महे कमयससद्ध्यै च
तन्त्नो धीशः प्रचोदयात ् ॥ धीमहह तन्त्नो गौरी प्रचोदयात ् ॥

दे वी ॐ सभ
ु गायै च ववद्महे काममालायै धीमहह
ॐ दे व्यैब्रह्माण्यै ववद्महे महाशक्त्त्यै च तन्त्नो गौरी प्रचोदयात ् ॥
धीमहह तन्त्नो दे वी प्रचोदयात ् ॥
गोपाल
धूमावती ॐ गोपालाय ववद्महे गोपीजनवल्लभाय
ॐ धूमावत्यै च ववद्महे संहाररण्यै च धीमहह धीमहह तन्त्नो गोपालः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नो धूमा प्रचोदयात ् ॥
गुरु
दग
ु ाय ॐ गुरुदे वाय ववद्महे परब्रह्माय धीमहह
ॐ कात्यायन्त्यै ववद्महे कन्त्याकुमायै धीमहह तन्त्नो गुरुः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नो दग
ु ाय प्रचोदयात ् ॥
हनुमत ्
ॐ महादे व्यै च ववद्महे दग
ु ाययै च धीमहह ॐ रामदत
ू ाय ववद्महे कवपराजाय धीमहह
तन्त्नो दे वी प्रचोदयात ् ॥ तन्त्नो हनुमान ् प्रचोदयात ् ॥

गणेश ॐ अञ्जनीजाय ववद्महे वायुपुराय धीमहह

ॐ तत्पुरुषाय ववद्महे वक्रतुण्िाय धीमहह तन्त्नो हनुमान ् प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नो दन्त्ती प्रचोदयात ् ॥
हयग्रीव
 ॐ वागीश्वराय ववद्महे हयग्रीवाय धीमहह
तन्त्नो हंसः प्रचोदयात ् ॥
र्न्त्र, शक्र
ॐ दे वराजाय ववद्महे वज्रहस्ताय धीमहह
तन्त्नः शक्रः प्रचोदयात ् ॥
ॐ तत्परु
ु षाय ववद्महे सहस्राक्षाय धीमहह
तन्त्न र्न्त्रः प्रचोदयात ् ॥
जल
ॐ ह्रीं जलत्रबम्बाय ववद्महे मीनपुरुषाय
धीमहह तन्त्नो ववष्णुः प्रचोदयात ् ॥
ॐ जलत्रबम्बाय ववद्महे नीलपरु
ु षाय धीमहह
तन्त्नस्त्वम्बु प्रचोदयात ् ॥
जानकी
ॐ जनकजायै ववद्महे रामवप्रयायै धीमहह
तन्त्नः सीता प्रचोदयात ् ॥
जयदग
ु ाय
ॐ नारायण्यै ववद्महे दग
ु ाययै च धीमहह तन्त्नो
गौरी प्रचोदयात ् ॥
काली
ॐ कासलकायै ववद्महे श्मशानवाससन्त्यै
धीमहह तन्त्नोऽघोरा प्रचोदयात ् ॥
काम
ॐ मनोभवाय ववद्महे कन्त्दपायय धीमहह
तन्त्नः कामः प्रचोदयात ् ॥
ॐ मन्त्मथेशाय ववद्महे कामदे वाय धीमहह
तन्त्नोऽनङ्गः प्रचोदयात ् ॥
ॐ कामदे वाय ववद्महे पुष्पबाणाय धीमहह
तन्त्नोऽनङ्गः प्रचोदयात ् ॥
कामकलाकाली
ॐ अनङ्गाकुलायै ववद्महे मदनातरु ायै धीमहह
तन्त्नः कामकलाकाली प्रचोदयात ् ॥
कृष्ण
ॐ दामोदराय ववद्महे वासुदेवाय धीमहह
तन्त्नः कृष्णः प्रचोदयात ् ॥
ॐ दे वकीनन्त्दनाय ववद्महे वासद
ु े वाय धीमहह
तन्त्नः कृष्णः प्रचोदयात ् ॥
ॐ श्रीकृष्णाय ववद्महे दामोदराय धीमहह
तन्त्नो ववष्णुः प्रचोदयात ् ॥
लक्ष्मण
ॐ दाशरथाय ववद्महे अलबेलया धीमहह
तन्त्नो लक्ष्मणः प्रचोदयात ् ॥
लक्ष्मी
ॐ महान्म्बकायै ववद्महे कमयससद्ध्यै च
धीमहह तन्त्नो लक्ष्मीः प्रचोदयात ् ॥
ॐ महालक्ष्मीश्च ववद्महे सवयससद्चधश्च
धीमहह तन्त्नो दे वी प्रचोदयात ् ॥
ॐ महालक्ष्म्यै च ववद्महे सावयशक्त्त्यै च
धीमहह तन्त्नो दे वी प्रचोदयात ् ॥
 ॐ महादे व्यै च ववद्महे ववष्णुपत्न्त्यै च
धीमहह तन्त्नो लक्ष्मीः प्रचोदयात ् ॥
ॐ महालक्ष्म्यै च ववद्महे महाचश्रयै च धीमहह
तन्त्नः श्रीः प्रचोदयात ् ॥
महहषामहदयनन
ॐ महहषमहदय न्त्यै ववद्महे दग
ु ाययै धीमहह
तन्त्नो दे वी प्रचोदयात ् ॥
मातङ्गी
ॐ मातङ्ग्नयै च ववद्महे उन्च्छष्टचाण्िाल्यै च
धीमहह तन्त्नो दे वी प्रचोदयात ् ॥
नन्त्दी
ॐ हररवक्त्राय ववद्महे रुरवक्त्राय धीमहह
तन्त्नो नन्त्दी प्रचोदयात ् ॥
ॐ तत्पुरुषाय ववद्महे चक्रतुण्िाय धीमहह
तन्त्नो नन्त्दी प्रचोदयात ् ॥
नारायण
ॐ नारायणाय ववद्महे वासुदेवाय धीमहह
तन्त्नो नारायणः प्रचोदयात ् ॥
ननरृनत
ॐ ननशाचराय ववद्महे िड्गहस्ताय धीमहह
तन्त्नो ननरृनतः प्रचोदयात ् ॥
नसृ सम ्ःअ
ॐ वज्रनिाय ववद्महे तीक्ष्णदं ष्राय धीमहह
तन्त्नो नरससंहः प्रचोदयात ् ॥
ॐ उग्रनसृ संहाय ववद्महे वज्रनिाय धीमहह
तन्त्नो नसृ संहः प्रचोदयात ् ॥
परमहंसः
ॐ पद्मोद्भवाय ववद्महे वेदवक्त्राय धीमहह
तन्त्नः स्रष्टा प्रचोदयात ् ॥
परशरु ाम
ॐ जामदग्नन्त्याय ववद्महे महावीराय धीमहह
तन्त्नः परशरु ामः प्रचोदयात ् ॥
पचृ थवी
ॐ समुद्धत
ृ ाय ववद्महे ववष्णुनैकेन धीमहह
तन्त्नो धरा प्रचोदयात ् ॥
ॐ पचृ थवीदे व्यै च ववद्महे सहस्रमत्ू यै च
धीमहह तन्त्नो मही प्रचोदयात ् ॥
राचधका
ॐ वष
ृ भानुजायै ववद्महे कृष्णवप्रयायै धीमहह
तन्त्नो राचधका प्रचोदयात ् ॥
राम
ॐ दाशरथाय ववद्महे सीतावल्लभाय धीमहह
तन्त्नो रामः प्रचोदयात ् ॥
रुर
ॐ तत्पुरुषाय ववद्महे महादे वाय धीमहह
तन्त्नो रुरः प्रचोदयात ् ॥
ॐ सवेश्वराय ववद्महे शूलहस्ताय धीमहह
तन्त्नो रुरः प्रचोदयात ् ॥
सरस्वती
 ॐ ऐं वाग्नदे व्यै च ववद्महे कामराजायै धीमहह ॐ तत्पुरुषाय ववद्महे महासेनाय धीमहह
तन्त्नो दे वी प्रचोदयात ् ॥ तन्त्नः षण्मि
ु ः प्रचोदयात ् ॥

शन्क्त्त तारा
ॐ ऐं वागीश्वरर ववद्महे क्त्लीं कामेश्वरर ॐ तारायै च ववद्महे महोग्रायै धीमहह तन्त्नो
धीमहह सौस्तन्त्नः शन्क्त्तः प्रचोदयात ् ॥ दे वी प्रचोदयात ् ॥

ॐ सवयसंमोहहन्त्यै ववद्महे ववश्वजनन्त्यै धीमहह तल

तन्त्नः शन्क्त्तः प्रचोदयात ् ॥
षण्मुि
ॐ तत्पुरुषाय ववद्महे महासेनाय धीमहह
तन्त्नः षण्मुिः प्रचोदयात ् ॥
सशव
ॐ तत्परु
ु षाय ववद्महे वान्ग्नवशद्
ु धाय धीमहह
तन्त्नः सशवः प्रचोदयात ् ॥
ॐ महादे वाय ववद्महे रुरमूतय
य े धीमहह तन्त्नः
सशवः प्रचोदयात ् ॥
षोिशी
ॐ ऐं त्ररपुरादे व्यै ववद्महे क्त्लीं कामेश्वयै
धीमहह सौस्तन्त्नः प्रचोदयात ् ॥
ॐ क्त्लीं त्ररपुरादे व्यै ववद्महे कामेश्वरी धीमहह
तन्त्नः न्क्त्लन्त्ने प्रचोदयात ् ॥
ॐ ऐं वागीश्वयै ववद्महे क्त्लीं कामेश्वयै
धीमहह सौस्तन्त्नः प्रचोदयात ् ॥
ु सी
ॐ श्रीत्ररपरु ाय ववद्महे तल
ु सीपराय धीमहह
तन्त्नस्तल
ु सी प्रचोदयात ् ॥
त्वररत
ॐ त्वररतादे व्यै ववद्महे महाननत्यायै धीमहह
तन्त्नो दे वी प्रचोदयात ् ॥
विवानल
ॐ शोचचष्लेशाय ववद्महे विवामुिाय धीमहह
तन्त्नः शुक्रः प्रचोदयात ् ॥
वाणी
ॐ ब्रह्मजायायै ववद्महे दे वरूपायै धीमहह
तन्त्नो वाचा प्रचोदयात ् ॥
वरुण
ॐ शुद्धहस्ताय ववद्महे पाशहस्ताय धीमहह
तन्त्नो वरुणः प्रचोदयात ् ॥
वायु
ॐ सवयप्राणाय ववद्महे यन्ष्टहस्ताय धीमहह
तन्त्नो वायुः प्रचोदयात ् ॥

स्कन्त्द, षण्मुि
ॐ पवनपुरुषाय ववद्महे सहस्रमूतय
य े च
ॐ महासेनाय ववद्महे वान्ग्नवशुद्धाय धीमहह
धीमहह तन्त्नो वायुः प्रचोदयात ् ॥
तन्त्नः स्कन्त्दः प्रचोदयात ् ॥
ववष्णु
ॐ नारायणाय ववद्महे वासद
ु े वाय धीमहह
तन्त्नो ववष्णःु प्रचोदयात ् ॥

ॐ श्रीववष्णवे च ववद्महे वासुदेवाय धीमहह

तन्त्नो ववष्णुः प्रचोदयात ् ॥

ॐ रैलोक्त्यमोहनाय ववद्महे आत्मारामाय

धीमहह तन्त्नो ववष्णःु प्रचोदयात ् ॥

वष
ृ
ॐ तीक्ष्णदं ष्राय ववद्महे वेदपादाय धीमहह
तन्त्नो वष
ृ ः प्रचोदयात ् ॥

यम
ॐ वैवस्वताय ववद्महे दण्िहस्ताय धीमहह
तन्त्नो यमः प्रचोदयात ् ॥

यक्ष
ॐ यक्षेश्वराय ववद्महे गदाहस्ताय धीमहह
तन्त्नो यक्षः प्रचोदयात ् ॥

शरभ
ॐ पक्षक्षसाल्वाय ववद्महे वज्रतुण्िाय धीमहह
तन्त्नः शरभः प्रचोदयात ् ॥

वाचा
ॐ सशवास्यजायै ववद्महे दे वरूपायै धीमहह
तन्त्नो वाचा प्रचोदयात ् ॥

https://vedpuran.files.wordp
ress.com/