„Co to wszystko znaczy?

” – opracowanie

1) WPROWADZENIE
-Zdolność do analizy jest u człowieka naturalna, posiada ją już nawet zanim zdobędzie
poważniejszą wiedzę o świecie.
-Podstawa filozofii pochodzi ze świata i naszych przeżyć, a nie z literatury.
-Jądrem filozofii są pytania, na które człowiek musi znaleźć odpowiedź – myślenie nad nimi
jest początkiem studiowania filozofii.
-W odróżnieniu do nauk przyrodniczych i matematyki filozofia nie polega na eksperymencie,
czy obserwacji, a na samym myśleniu.
- Filozofia rozpatruje zwykłe idee, którymi wszyscy na co dzień się posługujemy.

2) Skąd wiemy o czymkolwiek?

- U podstawy wszystkich przekonań człowieka leżą jego myśli, uczucia i doznania zmysłowe
 wszystko inne niż nasze wewnętrzne przeżycia i myśli, jest dalej od nas i dosięga nas tylko
za ich sprawą. (wszystko, czego możesz być pewien, to wnętrze twego umysłu)

a)Skąd wiemy, że istnieje prawdziwy zewnętrzny świat?

-wytłumaczenie musi mieć podstawy świadectwa zmysłów (obrazy,kolory):
Na przeżyciach wzrokowych można polegać o tyle tylko, o ile można polegać na treściach
naszego umysłu odnoszących się do świata zewnętrznego.
-nie można dowieść wiarygodności własnych doznań powołując się jedynie na własne
doznania
-świadectwa można zdobyć jedynie za sprawą umysłu, czy jako percepcję, czy jako
świadectwo książek, innych ludzi, czy pamięci

b)SOLIPSYZM – twój umysł jest jedyną rzeczą, jaka istnieje, jesteś jedyną istniejącą rzeczą
c) SCEPTYZM DO ISTNIENIA ŚWIATA ZEWNĘTRZNEGO – świat zewnętrzny może istnieć albo
nie, a jeśli istnieje, może być zupełnie różny od tego, jak ci się jawi, ale może też nie (nie
masz sposobu, żeby to rozstrzygnąć).

silniejszy sceptyzm – niczego nie wiesz nawet o swym przeszłym istnieniu i doświadczeniu,
ponieważ wszystko, co masz to treści twojego umysłu.
- znamieniem natury jest niepewność we wszystkim z wyjątkiem teraźniejszości treści
własnego umysłu
-skoro nie możemy ustanowić wiarygodności doświadczenia zmysłowego w stosunku do
świata zewnętrznego, to nie możemy opierać się na teoriach naukowych
-aby rozróżnienie zjawiska i realności miało sens, takim wrażeniom i zjawiskom, które są
niezgodne z rzeczywistością, przeciwstawić trzeba takie, które są naprawdę zgodne z
rzeczywistością
-idea rzeczywistości- realny świat, w którym żyjesz; rzeczywistość jest tym, co możesz
zaobserwować (weryfikacjonizm)
-wówczas sceptyk oszukuje sam siebie, iż może sobie wyobrazić, że jego umysł jest jedyną
rzeczą jaka istnieje
-sceptyk będzie twierdził, że o ile świat zewnętrzny istnieje, to rzeczy tego świata, jako
istniejące, są obserwowalne, ale nie odwrotnie – że istnienie to nie to samo co
obserwowalność
-„być może z jaskini własnego umysłu nie ma żadnego wyjścia. To nasze położenie nazywa
się czasem fatum egocentrycznym”
-nie tylko naprawdę nieprzerwanie działamy tka, jakby inni ludzie i rzeczy istniały, ale
wierzymy w ich istnienie, jeśli nawet znamy już owe argumenty, co zdają się dowodzić, że
przekonanie to nie ma żadnych podstaw.
-znaczy to wszakże, iż większość naszych zwykłych przekonań o świecie podtrzymujemy,
pomimo że mogą być fałszywe i w żaden sposób nie da się wykluczyć tej możliwości

3) INNE UMYSŁY
- jedyne przeżycia, jakie można rzeczywiście mieć, są nasze własne – wszystkie przekonania
co do stanów psychicznych innych wyprowadzasz z obserwacji ich budowy fizycznej i
zachowania
-przeżycia koloru i smaku są jednolicie powiązane z określonymi bodźcami fizycznymi
organów zmysłowych, ktokolwiek jest im poddany
-sceptyk jednakże odpowie, że nie tylko nic nie przemawia za tym założeniem, ale że na rzecz
takiego założenia nie możesz mieć w ogóle żadnego świadectwa. WSZYSTKO CO MOŻNA
ZAOBSERWOWAĆ, TO KORELACJA W TWOIM WŁASNYM DOŚWIADCZENIU
-to, co nie jest zdolne poruszać się, nie może przejawiać czucia czy postrzegania w
zachowaniu. To, co nie zostało ukształtowane przez naturę, ma zasadniczo odmienną od
naszej budowę wewnętrzną.
-co możesz wiedzieć o świadomości w świecie poza tym, że sam masz świadomy umysł? Czy
to możliwe, żeby świadomość była o wiele rzadsza, niż wierzysz albo o wiele
powszechniejsza?

4) ZAGADNIENIE CIAŁA I UMYSŁU

Jaka może być relacja między świadomością, a mózgiem?
Koniecznym warunkiem jakiegokolwiek zdarzenia w psychice, czy świadomości jest
pewne inne zdarzenie w mózgu.
-trzeba mieć duszę, w taki sposób połączoną z ciałem, ażeby mogły na siebie wpływać.
Składasz się z dwu odmiennych części: jedna to skomplikowany organizm fizyczny, druga to
czysto psychiczna dusza = DUALIZM (głosi, że składasz się z ciała i duszy oraz że twoje życie
psychicznie rozgrywa się w duszy)

FIZYKALIZM – pogląd głoszący, że składamy się wyłącznie z materii fizycznej i że stany

psychiczne są fizycznymi stanami mózgu. (głosi, że twoje życie psychiczne składa się z
fizycznych procesów w twoim mózgu) Fizykaliści wierzą, że poza podlegającym badaniu
naukowemu fizycznym światem – poza obiektywną rzeczywistością – nie istnieje już nic.

-z sumowania części fizycznych po prostu nigdy nie może powstać całość psychiczna

TEORIA PODWÓJNEGO EFEKTU – mózg jest siedliskiem świadomości, ale że jego stany
świadomościowe nie są po prostu stanami fizycznymi.

„Człowiek nie składa się z duszy i ciała, jest tylko ciałem, ale to ciało, a przynajmniej mózg,
nie jest czysto fizyczny, ale i psychiczny – daje się rozciąć, ale ma też takie wnętrze, którego
nie można odsłonić przez rozcięcie”

W świecie zachodzą zdarzenia dwóch różnych rodzajów:

1. Zdarzenia, które należą do rzeczywistości fizycznej i mogą być z zewnątrz
obserwowane przez ludzi
2. Zdarzenia należą do rzeczywistości psychicznej, której każdy z nas doświadcza od
wewnątrz i tylko dla siebie.
 5) ZNACZENIE SŁÓW

-znaczeniem słowa jest w gruncie rzeczy jego wkład w znaczeniu zdań czy stwierdzeń .
- wypowiadane słowo, np. „tytoń” odnosi się do wszystkich tych przeszłych, teraźniejszych i
przyszłych roślin, papierosów i cygar w sposób niebezpośredni. Gdy używasz tego słowa,
kryje się za nim coś jeszcze – pojęcie, idea czy myśl – co w jakiś sposób dotyczy wszelkiego
tytoniu we wszechświecie
-próba wytłumaczenia związku „tytoń” z samym tytoniem przez pośrednictwo między nimi
idei czy pojęcia tytoniu doprowadziła do tego, że trzeba teraz wyłuszczyć dwie zależności: tę
między słowem a ideą i tę między ideą a samą
-jakiekolwiek użycie słowa wymaga całkiem konkretnych dźwięków, liter i przykładów, słowo
to odnosi się do czegoś uniwersalnego, do czego i inni mogą – w tym samym albo innym
języku – się odnosić.
-posługujemy się językiem i to dzięki niemu nasza myśl staje się tak złożona, że przenosi nas
ponad czasem i przestrzenią

-język jest zjawiskiem społecznym. Nie służy tylko jednej osobie, ale całemu społeczeństwu
-znaczenie słowa obejmuje wszystkie możliwe – prawdziwe i fałszywe – jego użycia, a nie
tylko te rzeczywiste, stanowiące znikomy ułamek użyć możliwych.
- człowiek to stworzenie niewielkie i skończone, ale dzięki znaczeniu, z pomocą mowy czy
pisma potrafi ogarnąć cały świat; potrafi wiele z niego zrozumieć, nawet rozważać takie
rzeczy, które nie istnieją i nigdy istnieć nie będą.

6) WOLNA WOLA
-chodzi o to, że nic aż do tej chwili, w której o czymś decydujesz, nie określa w sposób
nieodwołalny, jaki będzie twój wybór. Jest nadal otwarta możliwość
-całe nasze doświadczenia, wszystkie pragnienia i cała wiedza, całe dziedzictwo, warunki
społeczne jak i charakter wyboru, przed jakim stajesz, a także inne, nieznane ci może czynniki
– wszystko to w sumie sprawia, że w takich warunkach nieuniknione jest takie, a nie inne
twoje działanie – DETERMINIZM
Domniemanie determinizmu jest takie, że istnieją prawa natury, takie jak te rządzące
ruchem planet, które rządzą w ogóle wszystkim, co zdarza się w świecie – i że zgodnie z tymi
prawami warunki istniejące przed podjęciem działania determinują jego podjęcie i eliminują
wszystkie inne możliwości.
- jeśli to prawda, że wszystko w świecie jest zdeterminowane, wówczas to, że wybierzesz coś
było przesądzone, zanim jeszcze się urodziłeś. Twój wybór był przesądzony przez
bezpośrednio poprzedzającą go sytuację, ta znów przez względem niej poprzednią i tak dalej,
dowolnie daleko w przeszłość.
- wolne działanie jest po prostu podstawową własnością świata i nie poddaje się żadnej
analizie. Gdy jakieś działanie zostaje po prostu dokonane, bez żadnej przyczyny, nie polega to
na tym, że coś się po prostu bez żadnej przyczyny dzieje.

7) DOBRO I ZŁO
Idee dobra i zła różnią się od idei zgodności z prawem. W przeciwnym razie nie by ich w
świetle oceniać reguł postępowania na równi z samym postępowaniem
-gdy uważasz jakiś postępek za zły, nie patrzysz po prostu, co przynosi sprawcy, ale co
przynosi innym
-niektórzy wierzą, że jeśli nie istnieje bóg – by wesprzeć wymogi moralne groźbą kary i
obietnicą nagrody – moralność jest złudzeniem „jeśli Boga nie ma, wszystko wolno”
-podstawą moralności jest wiara, że co dobre i złe dla konkretnego człowieka, nie jest dobre
czy złe z jego tylko punktu widzenia, ale z bardziej ogólnego, który każdy myślący człowiek
może zrozumieć -> znaczy to, że każdy może dostrzec uzasadnienie tego, żeby własne
wybory uzależniać nie tylko od własnego dobra, ale i dobra innych.

-moralność ma charakter uniwersalny. Zło ma być złem dla każdego; jeśli na przykład zabijasz
po to, żeby ukraść portfel, jest to zło bez względu na to, jaki jest twój stosunek do ofiary. Jeśli
wszakże w złu upatrujemy racji przemawiającej przeciwko pewnym czynom, zaś racje rację
działania zależą od pobudek, a te znów mogą być u różnych ludzi bardzo różne, to wydaje
się, że dobro i zło nie mogą być tym samym dla wszystkich. Tak dobro i zło ulegają
rozszczepieniu, jeśli ludzkie pobudki są tak zróżnicowane, że nie ma jednego podstawowego
wzorca postępowania, któremu każdy ma powód się podporządkować.

1) Można utrzymywać, że dobro i zło są tym samym dla wszystkich, tyle że nie każdy ma
powód czynić dobro, a unikać zła
2) Choć każdy ma powód czynić dobro, a unikać zła, to uzasadnienie tego nie zależy od
rzeczywistych ludzkich motywów
3) Można utrzymywać, że moralność nie jest uniwersalna i że człowiek jest moralnie
zobowiązany robić to tylko, czego pewnego rodzaju uzasadnienie dostrzega, co z
kolei zależy od tego, jak dalece rzeczywiście zależy mu na innych.

-dobro i zło w dużej mierze zależy od okoliczności

-te same fundamentalne zasady moralne zależnie od okoliczności dyktować mogą inne
działania

-wyznawcy relatywizmu głoszą, że najbardziej podstawowe normy dobra i zła nie są niczym
więcej niż normami, jakie powszechnie uznaje społeczność, do której należysz.
 VIII – SPRAWIEDLIWOŚĆ

-źródłem nierówności jest zło, bo kto dopuszcza się dyskryminacji, wyrządza zło

IX – ŚMIERĆ

-żeby wyobrazić sobie unicestwienie siebie, musisz pomyśleć o tym od zewnątrz – pomyśleć
o własnym ciele, gdy już niczego nie doznaje i uszło zeń całe życie

Problem życia po śmierci wiążę się z zagadnieniem ciała i umysłu

- dualizm – jeśli jest, jeśli człowiek jest złożeniem duszy i ciała – pozwala zrozumieć, jak
życie po śmierci mogłoby być możliwe

-wszelkie świadectwa pochodzą sprzed śmierci, a życie świadome jest całkowicie uzależnione
od tego, co dzieje się w systemie nerwowym

a)stosunek do śmierci
jeśli śmierć jest dobrem bądź złem dla umierającego, musi być negatywnie dobra bądź zła.
Jeśli sama w sobie jest niczym, nie może być ani przyjemna, ani nieprzyjemna

-śmierci należałoby się bać wtedy, gdybyśmy mieli ją przetrwać, ulegając transformacji
 X – „sens życia”
-wszystko co robimy w życiu, ma uzasadnienie i wyjaśnienie, żadne z tych wyjaśnień nie
wyjaśnia sensu całego życia – sensu całości, na którą składają się wszystkie te zajęcia,
sukcesy i porażki, dążenia i rozczarowania. Owa całość w ogóle nie ma sensu. Równie dobrze
mógłbyś w ogóle nie istnieć. Gdy więc przestaniesz istnieć, bez znaczenia będzie, żeś w ogóle
istniał.
-sztuka polega na tym, żeby nie patrzeć poza to, co właśnie masz przed sobą, uzasadnienia
zamknąć w granicach własnego życia i życia ludzi, z którymi jesteś związany.