FILOZOFIA

1) CZYM JEST FILOZOFIA?

Filozofia jest na tyle różnorodna, że każdy znajdzie coś dla siebie

Mądrość ma być przedmiotem pożądania

 FILOZOFIA = Fileo ( dążenie) + Sophia (wiedza) = umiłowanie mądrości, dążenie do

wiedzy

Filozofowie dążyli do tej wiedzy, musieli znaleźć czynniki, które odpowiadają za poszczególne
zjawiska.

 To ciągle ponawiana próba odpowiedzi na pytania dotyczące sensu świata, sensu i

miejsca człowieka w świecie oraz reguł pozyskiwania wiedzy prawdziwej.

 Podstawowym zajęciem filozofii jest kwestionowanie i objaśnianie pewnych

powszechnych pojęć, którymi się na co dzień posługujemy (każdy człowiek). – na
podstawie książki „Co to wszystko znaczy” Thomasa Nagela

Np. Historyk może zapytać się, co wydarzyło się w pewnym momencie w przeszłości, ale
filozof zapyta: „co to jest czas?”
- Matematyk może poszukiwać zależności pomiędzy liczbami, ale filozof zapyta: ‘’co to
jest liczba?”

Filozofia czerpie inspiracje ze świata, człowieka i wiedzy

2) DYSCYPLINY FILOZOFICZNE
A) ontologia – poszukiwanie sensu świata

B) antropologia- miejsce i rola człowieka w świecie

C) teoria poznania- reguła pozyskiwania wiedzy, pytanie o prawdę

3) Filozof zadaje pytanie dlaczego jakikolwiek czyn jest dobry albo zły?
Przykładem jest kradzież chleba przez osobę, która umiera z głodu – tu się pojawia aspekt
moralny. Prawnie taka osoba popełniła ZŁY czyn, ale moralnie winy nie zaciągnęła.

4) DIALEKTYKA FILOZOFII I OBJAŚNIEŃ MITOLOGICZNYCH

Filozofia powstała jako racjonalna konkurencja wobec mitu (jest bardziej skomplikowana i
mniej zrozumiała, poszukuje więcej odpowiedzi na niezrozumiałe zagwozdki, dąży do tego,
aby wszystko było zrozumiałe; filozof wszystko chciałby rozważać i ustalać argumentacje, a w
micie masz jedną wskazówkę i podążasz za nią)
 Mit toleruje brak jasności, wspiera się na tezach przyjętych bez dowodu, na gruncie zaufania
do autorytetu
Filozofia szuka rozwiązań w granicach rozumu, dba o spójność logiczną, stara się jasno
dowieść prawdziwości swych twierdzeń.
Mit jest egalitarny ( dążący do zrównania, ujednolicenia, każdy może go zrozumieć) – filozofia
jest elitarna ( dostępna i zrozumiała tylko dla niektórych osób).
W mit wystarczy wierzyć – filozofię trzeba zrozumieć.

5) PARADYGMATY ( WZÓR) UPRAWIANIA FILOZOFII

Paradygmat – zestaw metod, poglądów w danej dziedzinie, ustalony sposób widzenia świata

a) Klasyczny – polegał na tym, iż filozofia jest poznaniem racjonalnym, uporządkowanym,

metodycznym, ma w sobie cel. Jest niezależna od wyników badań przyrodniczych.
Narzucanie swoich racji. Ta filozofia dyktowała naukom co mają badać, nauka ma
tłumaczyć wszystkie zjawiska.

b) Pozytywistyczny – rewolucja naukowo-techniczna, wybuch nauk przyrodniczych z

uwzględnieniem nauk biologicznych. Prawdę o świecie mówią nauki przyrodnicze, w
szczególności fizyka. Filozofia miała za zadanie tworzyć syntetyczny obraz świata (zebrać
jedną wiedzę nauk przyrodniczych o świecie).

c) Neopozytywistyczny – zajęcie się logiką nauki, wyszukiwanie błędów logicznych w

konstrukcjach naukowych.
d) Lingwistyczny – granice naszego języka są granicami rzeczywistości.

e) Irracjonalistyczny – „Po co żyć?”, brak zainteresowania odkrywaniem prawdy o świecie,

ważne jest to, aby poradzić sobie z bólem egzystencjalnym, filozofia ma być sztuką życia.