Trường ĐH SP Kỹ Thuật Tp.

HCM
BM Công Nghệ Nhiệt - Điện Lạnh

Bài Giảng
KỸ THUẬT SẤY

TS. LÊ MINH NHỰT

Ho Chi Minh City, 2021

1
 Contents
Chương 1: Vật liệu ẩm

Chương 2: Tác nhân sấy

Chương 3: Cơ sở thiết kế thiết bị sấy
Chương 4: Tính toán nhiệt, ẩm
thiết bị sấy đối lưu

Chương 5: Tính toán thiết bị sấy buồng

Chương 6: Tính toán một số thiết bị sấy
đối lưu khác
Chương 7: Một số thiết bị sấy khác

Chương 8: Tính toán thiết bị phụ của hệ thống sấy

2
Hãy kể tên thiết bị sấy và
ứng dụng trong đời sống
mà anh/chị biết

3
 Chương 1:
Vật liệu ẩm
1. 1 Vai trò của kỹ thuật sấy trong kỹ thuật và đời sống

Saáy laø quùa trình taùch pha loûng ra khoûi vaät lieäu baèng phöông phaùp nhieät

Phöông phaùp saáy töï nhieân ? Phöông phaùp saáy nhân tạo?

Keát quaû cuûa quùa trình saáy laø haøm löôïng chaát khoâ trong vaät lieäu taêng leân

Ví du?ï

4
1.1 Vai trò của kỹ thuật sấy trong kỹ thuật và đời sống (tt)

Nguyeân taéc cuûa quùa trình saáy laø cung caáp naêng löôïng nhieät ñeå bieán
ñoåi traïng thaùi pha cuûa loûng trong vaät lieäu thaønh hôi.

Vieäc cung caáp naêng löôïng cho vaät lieäu trong quùa trình saáy ñöôïc tieán haønh theo
caùc phöông phaùp truyeàn nhieät ñaõ bieát.

Ví duï : caáp nhieät baèng ñoái löu goïi laø saáy ñoái löu, caáp nhieät baèng daãn
nhieät goïi laø saáy tieáp xuùc, caáp nhieät baèng böùc xaï goïi laø saáy böùc xaï.
Ngoaøi ra, coøn coù caùc phöông phaùp saáy ñaëc bieät nhö saáy baèng doøng
ñieän cao taàn, saáy thaêng hoa, saáy chaân khoâng…

Ñeå chaát löôïng saûn phaåm ngaøy caøng ñöôïc naâng cao, coâng ngheä saáy cuõng ñöôïc caûi
tieán vaø phaùt trieån

5
1. 2 Các thông số đặc trưng vật liệu ẩm:
* Định nghĩa vật ẩm:
Vật ẩm là những vật thể có chứa một lượng ẩm nhất định, vật ẩm bao gồm vật
khô tuyệt đối và ẩm.

Các thông số đặc trưng:

𝐺𝑛
Độ ẩm tuyệt đối: 𝜔𝑜 = 100[% (1.1)
𝐺𝑘

Gn: khối lượng ẩm chứa trong vật liệu [kg]

Gk: khối lượng vật khô tuyệt đối [kg]

Độ ẩm tuyệt đối có giá trị từ 0% đến ∞. Vật có độ ẩm tuyệt đối 0% là vật khô tuyệt đối
và vật có độ ẩm ∞ là vật chứa toàn bộ nước.

6
1. 2 Các thông số đặc trưng vật liệu ẩm(tt)

Độ ẩm toàn phần: ω = Gn 100[% (1.2)

G

G: khối lượng vật ẩm[kg] G  Gn  Gk [kg]

ω có giá trị từ 0 đến 100%, vật có độ ẩm toàn phần 0% là vật khô tuyệt đối và
100% là vật toàn nước. Do vậy, ω<100%

Từ CT (1.2) và (1.2) độ ẩm toàn phần ta có quan hệ giữa độ ẩm tuyệt đối và

độ ẩm toàn phần
𝜔
𝜔0 = 100[%
100 − 𝜔

7
1. 2 Các thông số đặc trưng vật liệu ẩm(tt)

Độ chứa ẩm: là khối lượng ẩm chứa trong 1 kg vật khô

𝐺𝑛
𝑢= [kg ẩm/kg vật khô] (1.4)
𝐺𝑘

Độ chứa ẩm không những đặc trưng cho toàn bộ vật mà còn có thể đặc
trưng cho từng vùng cụ thể.

Nếu độ chứa ẩm phân bố đều trong toàn bộ vật thể thì ta có quan hệ:

𝜔0 = 100𝑢[%
(1.5)
𝜔0 𝑘𝑔
𝑢= [
100 𝑘𝑔

8
1. 2 Các thông số đặc trưng vật liệu ẩm(tt)

Nồng độ ẩm: là lượng ẩm chứa trong 1 m3 vật ẩm

(1.6)

V: thể tích vật, m3

Độ ẩm cân bằng: là độ ẩm của vật khi ở trạng thái cân bằng với môi trường
xung quanh vật đó (phân áp suất hơi nước trên bề mặt vật ẩm bằng phân áp suất
hơi nước trong không khí ẩm)

Kí hiệu: cb

9
1. 2 Các thông số đặc trưng vật liệu ẩm(tt)

Một vật để trong môi trường không khí ẩm sẽ xảy ra hai trường
hợp:
Vật bị sấy khô đến độ ẩm nhất định cân bằng với môi trường không khí
xung quanh
VD: vật có độ ẩm 1
Khi 1  cb1 (t1 , 1 ) vật sẽ thoát ẩm đến khi đạt đến độ ẩm cân bằng 
cb1

Vật hút ẩm cho đến khi đạt trị số nhất định cân bằng với môi trường
không khí xung quanh

Khi 1  cb1 (t1 , 1 ) vật sẽ hút ẩm đến khi đạt đến độ ẩm cân bằng cb1

cb Phụ thuộc nhiệt độ và độ ẩm tương đối của không khí bao quanh vật
và bản chất của vật
10
1.3 Các dạng liên kết ẩm trong vật liệu ẩm:
Quùa trình saáy phuï thuoäc vaøo raát nhieàu ñaëc tính lieân keát cuûa nöôùc
ôû trong vaät lieäu vôùi vaät lieäu. Nöôùc hay chaát loûng khaùc naèm trong
vaät lieäu lieân keát vôùi vaät lieäu theo ba daïng chuû yeáu:

11
1.3 Các dạng liên kết ẩm trong vật liệu ẩm(tt)

Lieân keát cô lyù?

* Lieân keát dính öôùt?

* Lieân keát mao daãn?

12
1.3 Các dạng liên kết ẩm trong vật liệu ẩm(tt)

 Lieân keát hoaù lyù?

Lieân keát hoaù hoïc?

13
1.4 Phân loại vật ẩm:

Vật xốp mao dẫn:

Vật keo:

Vật keo xốp mao dẫn:

14
1.5 Hiện tượng hấp thụ:

Quá trình hấp thụ chia làm hai loại: hấp thụ
vật lý và hấp thụ hóa học

Hấp thụ vật lý: Hấp thụ hóa học:

Quá trình hấp thụ Các phân tử có sự
mà trong đó các thay đổi thành phần
phân tử chất lỏng hay bị phá hủy
và vật rắn không bị
phá vở

15
1.5 Hiện tượng hấp thụ(tt)

Sự dính ướt bề mặt

Khi một giọt lỏng nằm trên bề mặt
vật rắn sẽ chịu tác dụng đồng thời
của các lực từ phía vật rắn và từ phía Hình dạng giọt lỏng
bên trong chất lỏng

Lực tác dụng từ phía vật rắn có xu hướng làm

cho chất lỏng dính và tràn đều trên bề mặt vật
trong khi lực tác dụng từ phía chất lỏng có xu
hướng làm cho chất lỏng co lại
16
1.5 Hiện tượng hấp thụ(tt)
0    900
Xét giọt lỏng như hình vẽ. Tại điểm M chất
lỏng chịu tác động của 3 lực:

13 12  23

Sức căng bề mặt Sức căng bề mặt Sức căng bề mặt

tác dụng theo tác dụng theo tác dụng theo
hướng biên rắn- hướng khí-lỏng hướng biên lỏng-
khí rắn

17
1.5 Hiện tượng hấp thụ(tt)

Khi giọt lỏng cân bằng(ổn định) ta có:

(1.7)

Có hai trường hợp sau:

0    900
Góc dính ướt trong khoảng Góc dính ướt trong khoảng
0 đến 900 900 đến 1800
Cosθ trong khoảng 0 đến 1, Cosθ trong khoảng -1 đến 0,
và 13   23 , chất lỏng dính và trường hợp này chất lỏng
ướt bề mặt có dạng như hình không dính ướt bề.
vẽ. Khi θ=180, cosθ=-1, chất
Khi θ=0, cosθ=1, chất lỏng dính
ướt hoàn toàn tức là nó loang rộng lỏng hoàn toàn không dính
ra trên toàn bộ bề mặt ướt bề mặt
18
 Chương 1:
Vật liệu ẩm

Tìm hiểu
•Áp suất mao dẫn?
•Đặc tính xốp của vật liệu?
•Năng lượng liên kết ẩm?

19
 1.6 Một số đặc tính của vật ẩm

Nhiệt dung riêng của vật ẩm:

Xác định từ nhiệt dung riêng của vật khô tuyệt
đối và của ẩm chứa trong vật
(1.8)

(1.8)

20
 1.6 Một số đặc tính của vật ẩm (tt)
Khi tính nhiệt dung riêng của vật ẩm theo khối lượng
vật khô tuyệt đối thì ta có nhiệt dung riêng qui dẫn:

(1.9)

21
 1.6 Một số đặc tính của vật ẩm (tt)

 Hệ số dẫn nhiệt của vật ẩm:

22
 1.6 Một số đặc tính của vật ẩm (tt)
 Hệ số dẫn nhiệt của vật ẩm: (tt)
Hệ số dẫn nhiệt tương đương được xác định:
(1.9)

23
 Tại sao?
Chỉ có quá trình truyền ẩm
lỏng mới tác động đáng kể đến
sự truyền nhiệt

24
 Chương 2:
Tác Nhân Sấy

Tác nhân sấy là gì?

Nhiệm vụ:
 Gia nhiệt cho vật sấy
 Tải ẩm: mang ẩm từ bề mặt vật vào môi
trường
Bảo vệ vật sấy khỏi bị hỏng do quá nhiệt

25
 Chương 2:
Tác Nhân Sấy

Các loại tác nhân sấy:

Không khí ẩm

Khói lò

Hơi nước và hơi quá nhiệt

26
 2.1 Không khí ẩm

 Không khí ẩm là tác nhân sấy có sẵn trong tự nhiên,

không gây độc hại và không làm bẩn sản phẩm
Không khí dùng để sấy thường ở áp suất thấp(a/suất
khí quyển) và nhiệt độ không cao
Có thể coi không khí như khí lý tưởng ( gồm không
khí khô và hơi nước)
Không khí khô là thành phần cố định, hơi nước là
thành phần luôn thay đổi trong không khí ẩm
27
 2.1 Không khí ẩm(tt)

Các thông số của không khí ẩm

 Khối lượng của không khí ẩm:

 Thể tích không khí ẩm:

28
Các thông số của không khí ẩm

 Nhiệt độ không khí ẩm:

 Áp suất không khí ẩm:

Các loại không khí ẩm:

Không khí ẩm chưa bảo hòa?
Không khí ẩm bảo hòa?
Không khí ẩm quá bảo hòa?
29
Các thông số của không khí ẩm

Độ ẩm tuyệt đối: là lượng hơi nước (tính bằng g)

chứa trong 1m3 không khí ẩm

Độ ẩm tuyệt đối có giá trị bằng khối lượng riêng của

hơi nước trong không khí ẩm

30
Các thông số đặc trưng của không khí ẩm
Độ ẩm tương đối:

Dựa vào phương trình trạng thái:

Phs: áp suất hơi nước bảo hòa

  0?
Khi
  100% ?
31
Các thông số đặc trưng của không khí ẩm(tt)

•Khi φ=0 ta có không khí khô, khi φ tăng lên thì

phân áp suất hơi nước trong không khí ẩm tăng lên

• Khi φ=100% thì không khí ẩm bảo hòa và phân áp

suất hơi nước bằng áp suất bảo hòa của hơi nước ứng
với nhiệt độ không khí ẩm

32
Các thông số của không khí ẩm(tt)
 Độ chứa ẩm của không khí của không khí ẩm:

Gh
d 1000 [g/kgkkkhô]
Gk

Dựa vào phương trình trạng thái:

33
Các thông số của không khí ẩm(tt)

34
Các thông số của không khí ẩm(tt)

35
Các thông số của không khí ẩm(tt)
 Nhiệt dung riêng của không khí ẩm:
xem không khí ẩm là hỗn hợp của khí lý tưởng ta có:

36
Các thông số của không khí ẩm(tt)
 Enthalpy của không khí ẩm:

37
Các thông số của không khí ẩm(tt)
 Nhiệt độ đọng sương:

 Nhiệt độ đọng sương tds có thể xác định bằng đồ thị I-

d hoặc bằng cách tính toán khi biết t và

38
Đồ thị I-d của không khí ẩm
 Cách xây dựng đồ thị I-d:

39
Biểu diễn các quá trình cơ bản của KKA trên đồ thị I-d

Quá trình làm lạnh và làm nóng KKA40

Biểu diễn các quá trình cơ bản của KKA trên đồ thị I-d
Quá trình làm nóng và
làm lạnh KKA(thường
xảy ra với điều kiện
d=const)

 Quá trình làm nóng 1-2:

 t tăng lên
 d=const
  giảm

Nhiệt lượng cần cung cấp: Quá trình làm lạnh và

q=I2-I1[kJ/kg KK] làm nóng KKA
41
Biểu diễn các quá trình cơ bản của KKA trên đồ thị I-d

 Quá trình làm lạnh 2-1:

 t giảm (t1<t2)
 d=constant
  tăng
 quá trình làm lạnh diễn ra
đến khi KKA bão hòa(điểm 3)
 Nếu tiếp tục làm lạnh KKA
trở nên quá bão hòa(điểm 4)
 Khi tách nước ngưng ra khỏi
KKA quá bão hòa ta được
KKA bão hòa (điểm 4’) và khi Quá trình làm lạnh và
đó d4’ <d3 làm nóng KKA
42
Quá trình hỗn hợp của hai dòng KKA

Quá trình hỗn hợp hai

dòng KKA 43
Quá trình hỗn hợp của hai dòng KKA(tt)

Quá trình hỗn hợp hai

dòng KKA
44
Quá trình hỗn hợp của hai dòng KKA(tt)

Tác dụng giữa môi trường

KKA và vật ẩm?

Tại sao độ ẩm cân bằng

phụ thuộc phân áp suất hơi
nước trong KKA?
45
 2.2 Khói nóng

Khói lò cũng là TNS phổ biến, khói lò được lấy từ việc đốt
các loại nhiên liệu, chủ yếu là than đá, các loại củi và dầu

Sơ đồ nguyên lý hệ thống sấy bằng khói

46
 2.2 Khói nóng(tt)
 Ưu:
o Có thể điều chỉnh nhiệt độ của TNS trong phạm vi lớn
o Cấu trúc HT sấy đơn giản, dễ chế tạo và lắp đặt
o Vốn đầu tư thấp, ít tiêu hao điện năng
o Hiệu quả sử dụng nhiệt cao
 Nhược:
o Gây bụi bẩn cho sản phẩm và thiết bị
o Có thể gây hỏa hoạn cho sản phẩm

47
 2.2 Khói nóng(tt)
Tiêu hao không khí lý thuyết cho quá trình cháy Lo [kg/kg nl]

Trong đó CLV, HLV, SLV, OLV là thành phần của nhiên liệu
theo khối lượng làm việc (tính bằng số phần trăm)

48
Xác định hệ số không khí thừa α

0.09n 0.09n
c
QLV bd  Cnl tnl  (1   Cm H n )Ckhtkh  ( Cm H n )in  W nl h  ih )
(i '

 12m  n 12m  n
id
L0 (Ckhtkh  h 0  I 0 )
1000

Trong đó:

49
50
Xác định khối lượng khói khô

51
Xác định độ chứa hơi của khói
Độ chứa hơi của khói là lượng hơi nước chứa trong 1 kg
khói khô.

Trong đó Gn là lượng hơi nước chứa trong khói

52
Xác định enthalpy của khói

53
 Chương 3:
Truyền nhiệt và truyền chất trong quá trình sấy

54
Quá trình truyền ẩm trong vật liệu?

Quá trình trao đổi nhiệt-trao đổi chất?

55
 Chương 4:
Động học quá trình sấy

Diễn biến quá trình sấy:

 Giai đoạn làm nóng vật:

 Giai đoạn tốc độ sấy không đổi

 Giai đoạn tốc độ giảm dần

56
 Giai đoạn làm nóng vật:

Giai đoạn này bắt đầu từ khi đưa vật vào buồng sấy tiếp xúc với
không khí nóng cho đến khi nhiệt độ vật đạt đến nhiệt độ nhiệt kế
ướt tư .
 Ẩm lỏng trong vật được gia nhiệt cho đến khi đạt nhiệt độ sôi
ứng với phân áp suất hơi nước trong môi trường không khí của môi
trường sấy (tư).
 Đối với những vật dễ sấy thì quá trình làm nóng diễn ra rất
nhanh

57
 Giai đoạn tốc độ sấy không đổi
 Kết thúc giai đoạn gia nhiệt, nhiệt độ vật sấy bằng nhiệt độ tư
Khi tiếp tục cung cấp nhiệt, ẩm trong vật sẽ hóa hơi còn nhiệt độ
của vật không đổi

Do nhiệt độ KK nóng không đổi, nhiệt độ vật không đổi nên độ
chênh lệch nhiệt độ giữa vật và môi trường cũng không đổi
tốc độ bay hơi ẩm của vật cũng không đổi

 Ẩm thoát ra trong giai đoạn này là ẩm tự do

58
 Giai đoạn tốc độ giảm dần

Kết thúc giai đoạn sấy tốc độ không đổi ẩm tự do bay hơi hết,
còn lại trong vật là ẩm liên kết.
 Năng lượng để bay hơi ẩm liên kết lớn hơn so với ẩm tự do
 Nếu tiếp tục sấy, độ ẩm của vật càng giảm đến bằng độ ẩm cân
bằng ứng với môi trường KK ẩm trong buồng sấy thì quá trình
thoát ẩm ngừng lại
Trong giai đoạn sấy tốc độ giảm nhiệt độ vật sấy tăng lên lớn hơn
nhiệt độ nhiệt kế ướt tư

59
Những qui luật cơ bản của quá trình sấy:
Đường cong sấy:
Ba giai đoạn của quá trình sấy được
biễu diễn bằng các đoạn: OA, AB và BC
 Ở thời kì tốc độ sấy không đổi, nhiệt
độ vật không đổi, độ ẩm có quan hệ
tuyến tính với thời gian
 Trong thời kỳ làm nóng vật và thời kì
tốc độ sấy giảm dần quan hệ này có
dạng đường cong
 Sự thay đổi nhiệt độ trên bề mặt Đường cong sấy:
Quan hệ giữa độ chứa ẩm và
vật(đường a,b) và trong tâm vật liệu nhiệt độ sấy theo thời gian
(đường a’, b’) có khác nhau u=f(τ) và tv=f(τ)
60
Đường cong tốc độ sấy:

Đường cong tốc độ sấy?

61
Đường cong nhiệt độ sấy:

62
 Chương 5:
Cơ sở thiết kế thiết bị sấy
Coù nhieàu phöông phaùp saáy nhaân taïo khaùc nhau. Caên cöù
vaøo vaøo phöông phaùp cung caáp nhieät coù theå chia ra caùc
loaïi sau:

1. Phương pháp sấy đối lưu:

Nguoàn nhieät cung caáp cho quaù trình saáy laø nhieät
truyeàn töø taùc nhaân saáy ñeán vaät lieäu baèng caùch truyeàn
nhieät ñoái löu

63
2. Phương pháp sấy bức xạ:

Trong phöông phaùp saáy naøy nguoàn nhieät cung caáp

cho quaù trình saáy thöïc hieän baèng böùc xaï töø moät beà
maët naøo ñoù ñeán vaät saáy

3. Phương pháp sấy tiếp xúc:

Trong phöông phaùp naøy ngöôøi ta cung caáp nhieät

cho vaät saáy baèng caùch cho tieáp xuùc tröïc tieáp vaät
vôùi beà maët nguoàn nhieät

64
4. Phöông phaùp saáy baèng ñieän tröôøng doøng cao taàn :
Nhieät cung caáp cho vaät saáy nhôø doøng ñieän cao taàn taïo
neân ñieän tröôøng cao taàn trong vaät laøm vaät noùng leân
5. Phöông phaùp saáy thaêng hoa:
Phöông phaùp naøy thöïc hieän baèng caùch laøm laïnh vaät
ñoàng thôøi huùt chaân khoâng ñeå cho vaät saáy ñaït ñeán
traïng thaùi thaêng hoa cuûa nöôùc. AÅm thoaùt ra khoûi vaät
lieäu nhôø quaù trình thaêng hoa

Trong caùc phöông phaùp keå treân phöông phaùp saáy

ñoái löu, böùc xaï vaø tieáp xuùc ñöôïc duøng roäng raõi hôn
caû, nhaát laø phöông phaùp saáy ñoái löu

65
Cheá ñoä saáy
Laø quy trình toå chöùc quaù trình saáy maø chuû yeáu laø caùch toå
chöùc quaù trình truyeàn nhieät vaø truyeàn chaát giöõa taùc nhaân saáy
vôùi vaät lieäu saáy vaø caùc thoâng soá cuûa quaù trình ñeå ñaûm baûo
naêng suaát, chaát löôïng vaø giaù thaønh saáy

sau ñaây laø moät soá cheá ñoä saáy thoâng duïng:
- Cheá ñoä saáy coù ñoát noùng trung gian.
- Cheá ñoä saáy hoài löu moät phaàn khí thaûi.
- Cheá ñoä saáy keát hôïp hoài löu vaø ñoát noùng trung gian.
- Cheá ñoä saáy hoài löu toaøn phaàn khí thaûi

66
Trình töï thieát keá thieát bò saáy

Choïn kieåu thieát bò saáy

Daïng vaät lieäu saáy laø moät trong nhöõng ñaëc tröng quan
troïng ñeå choïn daïng thieát bò saáy

Caùc daïng vaät lieäu saáy thöôøng gaëp:

Daïng haït.
Daïng vieân, baùnh, laùt, mieáng, cuïc.
Daïng boät.
Daïng nhuõ töông.
Caùc loaïi rau laù.
Daïng quaû.

67
Vieäc choïn kieåu thieát bò saáy tieán haønh theo hai giai ñoaïn

Giai ñoaïn thöù nhaát laø choïn sô boä phöông phaùp

saáy thích hôïp vaø moät soá kieåu thieát bò saáy coù theå
duøng cho loaïi vaät lieäu ñoù

Giai ñoaïn thöù hai laø treân cô sôû moät soá thieát bò
saáy ñaõ choïn tieán haønh tính toaùn kinh teá - kyõ thuaät
ñeå choïn kieåu thích hôïp nhaát

Ví duï: vaät lieäu daïng haït nhö luùa, baép, caø pheâ coù
theå thích hôïp vôùi caùc kieåu thieát bò saáy nhö: thieát
bò saáy kieåu thaùp, saáy thuøng quay, saáy taàng soâi

68
Choïn nguoàn naêng löôïng vaø taùc nhaân saáy
a. Choïn nguoàn naêng löôïng
 Ñoái vôùi thieát bò saáy ñoái löu: ñoát noùng vaät lieäu vaø mang aåm
vaøo moâi tröôøng, ñöôïc thöïc hieän nhôø khoâng khí hoaëc khoùi loø.
 Ñoái vôùi thieát bò saáy böùc xaï: nguoàn ñoát noùng vaät lieäu laø tia
böùc xaï nhieät, coøn khoâng khí löu thoâng qua thieát bò thaûi aåm ra
ngoaøi.
 Nguoàn naêng löôïng ñeå gia nhieät cho taùc nhaân saáy coù theå laø
hôi nöôùc, ñieän, daàu, than ñaù, cuûi, khí ñoát…
Thieát bò ñoát noùng taùc nhaân saáy goïi laø calorife hay boä trao
ñoåi nhieät.
69
 b. Choïn tác nhân sấy
Cô cheá quaù trình saáy goàm hai giai ñoaïn: gia nhieät cho
vaät saáy ñeå laøm aåm hoùa hôi vaø mang hôi aåm töø beà maët vaät
vaøo moâi tröôøng
Neáu aåm thoaùt ra khoûi vaät maø khoâng mang ñi kòp thôøi
seõ aûnh höôûng ñeán quaù trình boác hôi aåm töø vaät saáy.

Ñeå taûi aåm ñaõ bay ra töø vaät saáy vaøo moâi tröôøng coù theå
duøng caùc bieän phaùp sau:
- Duøng taùc nhaân saáy laøm chaát taûi aåm.
- Duøng bôm chaân khoâng ñeå huùt aåm töø vaät saáy thaûi ra ngoaøi
(saáy chaân khoâng).
- Saáy vôùi nhieät ñoä cao
70
Khi choïn taùc nhaân saáy coù theå sô boä döïa vaøo caùc ñieàu kieän sau:

- Tröôøng hôïp vaät saáy chòu ñöôïc nhieät ñoä cao vaø khoâng sôï nhieãm
baån bôûi tro, buïi thì neân duøng khoùi laøm taùc nhaân saáy

- Tröôøng hôïp saûn phaåm saáy caàn traùnh nhieãm baån do khoùi thì
neân choïn khoâng khí noùng laøm taùc nhaân saáy. Ñeå gia nhieät cho
khoâng khí coù theå duøng calorife hôi-khí, khoùi-khí hay calorife
ñieän.

- Hôi quaù nhieät duøng trong tröôøng hôïp saáy caùc vaät lieäu deã
chaùy, deã noå. Hôi quaù nhieät coù nhöôïc ñieåm laø phaûi duøng loø hôi
ñeå saûn xuaát neân giaù thaønh thieát bò cao.

71
 Quan heä giöõa chieàu chuyeån ñoäng cuûa vaät lieäu saáy vaø
taùc nhaân saáy:
a. Maùy saáy laøm vieäc lieân tuïc:
Vaät lieäu saáy ñöôïc cung caáp lieân tuïc vaø saûn phaåm khoâ ñöôïc laáy
ra lieân tuïc.
- Saáy cuøng chieàu:

Đaëc ñieåm: nhieät ñoä cuûa saûn phaåm Taùc nhaân saáy (TNS)
luùc ra khoûi thieát bò saáy töông ñoái
thaáp nhöng ñoä aåm cuûa vaät lieäu cuõng Vaät lieäu saáy (VLS)
coøn cao.
Thöôøng öùng duïng trong tröôøng hôïp Saáy cuøng chieàu
vaät lieäu saáy luùc gaàn khoâ khoâng chòu
ñöôïc nhieät ñoä cao vaø cöôøng ñoä saáy
lôùn nhö luùc coøn aåm
72
- Saáy ngöôïc chieàu:
Vaät lieäu saáy ban ñaàu coù ñoä aåm lôùn
nhaát ñöôïc tieáp xuùc vôùi taùc nhaân saáy
ban cuoái coù ñoä aåm lôùn nhaát vaø nhieät Taùc nhaân saáy (TNS)
ñoä nhoû nhaát; khi saép ra khoûi thieát bò
saáy, vaät lieäu saáy coù ñoä aåm beù nhaát Vaät lieäu saáy (VLS)
ñöôïc tieáp xuùc vôùi taùc nhaân saáy coù ñoä
aåm beù nhaát vaø coù nhieät ñoä cao nhaát. Saáy ngöôïc chieàu
Do ñoù, thôøi gian saáy keùo daøi hôn vaø
ñoä aåm cuûa saûn phaåm saáy coù theå ñaït
ñöôïc raát nhoû.

saáy ngöôïc chieàu öùng duïng phoå bieán cho caùc loaïi vaät lieäu saáy coù
ñoä aåm lôùn khoâng cho pheùp saáy quaù nhanh, vaät lieäu saáy chòu
ñöôïc nhieät ñoä cao luùc saép khoâ, vaät lieäu saáy coù tính huùt aåm lôùn.
73
- Saáy cheùo doøng:

VLS
Saáy cheùo doøng coøn ñöôïc söû
duïng khi khoâng theå thöïc hieän
ñöôïc phöông thöùc saáy cuøng TNS

chieàu hay ngöôïc chieàu do khoù

khaên veà maët keát caáu thieát bò
Saáy cheùo doøng
hay trôû löïc cuûa taùc nhaân saáy
quaù lôùn.

74
Saáy keát hôïp:
Taùc nhaân saáy di chuyeån töø 2 ñaàu vaøo roài ñi ra ôû giöõa thieát
bò hay ngöôïc laïi, vaät lieäu saáy di chuyeån vaøo moät cöûa vaø ra ôû
moät cöûa khaùc.

Saáy keát hôïp ñöôïc öùng duïng trong tröôøng hôïp khoâng duøng ñöôïc phöông
thöùc saáy cuøng chieàu vaø ngöôïc chieàu

VLS VLS

TNS TNS
Saáy keát hôïp
75
 b. Maùy saáy laøm vieäc giaùn ñoaïn:

Trong maùy saáy giaùn ñoaïn, vaät lieäu saáy coá ñònh, vieäc naïp lieäu
vaø thaùo lieäu ñöôïc tieán haønh giaùn ñoaïn; traïng thaùi vaät lieäu saáy
thay ñoåi theo thôøi gian.
Phöông phaùp saáy naøy coù hieäu suaát saáy thaáp hôn saáy lieân tuïc,
phaûi laøm nguoäi thieát bò sau moãi meû saáy.

76
Tính toaùn nhieät

Noäi dung tính toaùn nhieät bao goàm:

- Tính toaùn quaù trình saáy lyù thuyeát vaø thöïc teá treân ñoà thò I-d.
- Thieát laäp caân baèng vaät chaát, caân baèng aåm vaø caân baèng
nhieät nhaèm xaùc ñònh caùc thoâng soá cô baûn nhö löôïng aåm bay hôi
trong buoàng saáy, caùc tieâu hao khoâng khí, tieâu hao nhieät vaø hieäu
suaát cuûa quaù trình saáy.

Xaùc ñònh caùc kích thöôùc cô baûn cuûa thieát bò saáy

Treân cô sôû soá lieäu cho tröôùc nhö naêng suaát saáy, caùc thoâng
soá cô baûn ñaõ xaùc ñònh ôû phaàn tính toaùn nhieät vaø kieåu daùng
thieát bò saáy töông öùng, chuùng ta seõ xaùc ñònh ñöôïc cuï theå caùc
kích thöôùc cuûa thieát bò vaø xaùc ñònh keát caáu cuûa thieát bò cuõng
nhö sô ñoà löu chuyeån cuûa vaät lieäu vaø taùc nhaân saáy trong thieát
bò.
77
Tính toaùn choïn caùc thieát bò phuï cuûa heä thoáng saáy

- Tính toaùn buoàng ñoát, buoàng hoøa troän khí.

- Tính toaùn calorife.
- Tính toaùn choïn caùc thieát bò khöû buïi.
- Tính toaùn vaø choïn heä thoáng cung caáp nguyeân
lieäu vaø laáy saûn phaåm saáy.
- Tính toaùn thuyû löïc heä thoáng thieát bò saáy, choïn
quaït gioù hoaëc bôm. Khi saáy ñoái löu töï nhieân phaûi
tính toaùn heä thoáng thoaùt aåm.
- Tính toaùn vaø choïn caùc thieát bò, boá trí heä thoáng
ño löôøng kieåm tra vaø töï ñoäng ñieàu khieån heä thoáng
saáy.

78
Xaùc ñònh chi phí haèng naêm cuûa thieát bò saáy
Chi phí nhieân lieäu:

Chi phí ñieän naêng

Chi phí baûo döôõng vaø söûa chöõa thieát bò

79
Tóm lại: thiết kế HTS bao gồm các bước

1. Lập nhiệm vụ thiết kế

2. Chọn phương pháp sấy và kiểu thiết bị sấy
3. Chọn môi chất sấy và chất tải nhiệt
4. Tính toán nhiệt quá trình sấy
5. Lập sơ đồ hệ thống sấy
6. Tính toán và chọn thiết bị phụ trợ
7. Tính toán kinh tế kỹ thuật hệ thống sấy

80
Thanks for your attention!

81