You are on page 1of 48

Pix4Dmapper

Başarı, güven, kalite ile Kullanım


Kılavuzu

www.ataymuhendislik.com
Hakkımızda
Savunma Sanayi, Jeodezi, Fotogrametri, Uzaktan Algılama Amacımız kullanıcılarımıza en iyi çözümü üretmek ve
ve Havacılık Entegrasyonu konularında faaliyet gösteren ihtiyaçlarını en uygun şekilde karşılamaktır.
firmamız ATAY Mühendislik 25. yılında müşterilerine en iyi Dünyayı takip eden ekibimiz, teknoloji transferi konusunda
hizmeti vermeye devam etmektedir. ülkemizde başarılı çalışmalara imza atmıştır.

Kullanıcılarımıza destek, eğitim ve satış sonrası teknik Firmamız;


servis hizmeti vermekle kalmayıp ürünlerin kullanım Bugüne kadar göstermiş olduğu ilkeli ve başarılı çizgisini,
alanları ve Dünya’da uygulama örnekleri ile ilgili detaylı bundan sonra da artırarak kullanıcıların hizmetine
bilgilendirmeler de yapılmaktadır. sunmaya devam edecektir.

Çözüm Ortaklarımız

      




     

Hizmet Verdiğimiz Uygulama Alanları


• Harita Üretimi • Askeri Uygulamalar
• Uzaktan Algılama • Sınıflandırma
• Afet Yönetimi • SAR Uygulamaları
• Taşkın İzleme • Enerji Verimliliği ve Endüstriyel Uygulamalar
• Şehircilik Uygulamaları • Denizcilik Uygulamaları
• 2 ve 3 Boyutlu Değişim Analizi • Deformasyon Tespiti
• Jeoloji Uygulamaları • Hiperspektral Analiz
• Tarım ve Ormancılık • Madencilik Uygulamaları
• NDVI Analizi • Çevre İzleme Altyapı Kontrolü
• Orman Yangın Yönetimi ve Görüntüleme • Termal Görüntüleme
• Savunma • Hedef Tespiti, Takibi ve Arama Kurtarma
• Güvenlik • Arkeoloji
• Sınır Güvenliği • Ekolojik İzleme ve Algılama Uygulamaları
KULLANIM KILAVUZU

İçindekiler
SİSTEM GEREKSİNİMLERİ ................................................................................................................. 4
YAZILIMIN İNDİRİLMESİ VE KURULUMU .......................................................................................... 5
PİX4D KİMDİR? ................................................................................................................................ 8
1 PROJE ÖNCESİ HAZIRLIK ............................................................................................................. 9
1.1 Görüntü Çekim Planın Hazırlanması ....................................................................................... 9
1.1.1 Görüntü Çekim Plan Türü Seçimi ..................................................................................... 9
1.1.2 Belirli bir GSD (YKN - Yer Örnekleme Aralığı) için Uçuş Yüksekliğinin Hesaplanması ....... 15
1.2 Kamera Ayarlarının Yapılandırılması .................................................................................... 16
1.3 Görüntülerin Koordinatlandırılması (isteğe bağlı fakat önerilir) ............................................ 17
1.4 Araziden veya Diğer Kaynaklar Aracılığıyla Yer Kontrol Noktalarının Elde Edilmesi (isteğe
bağlı) ......................................................................................................................................... 17
2 PROJE OLUŞTURMA ................................................................................................................. 19
2.1 Yeni Proje Oluşturma ........................................................................................................... 19
2.2 Görüntülerin Girdisi ............................................................................................................. 20
2.3 Görüntü Özelliklerinin Yapılandırılması ................................................................................ 21
2.4 Çıktı/Yer Kontrol Noktası Koordinat Sisteminin Seçimi ......................................................... 22
2.5 İşleme Seçenekleri Şablonunun Seçimi ................................................................................. 23
3 İŞLEM ÖNCESİ ........................................................................................................................ 24
3.1 İşlem Alanının Seçimi (isteğe bağlı) ...................................................................................... 25
3.2 İşlem Seçenekleri Şablonunun ve/veya İşlem Seçeneklerinin Değiştirilmesi (isteğe bağlı) ..... 25
3.3 Yer Kontrol Noktalarının Eklenmesi (isteğe bağlı) ................................................................. 26
4 İŞLEM ....................................................................................................................................... 27
4.1 Birincil Proses ...................................................................................................................... 27
4.1.1. Kalite Raporunun Analizi .............................................................................................. 27
4.3 Nokta Bulutu ve Mesh ......................................................................................................... 31
4.4 SYM (Sayısal Yüzey Modeli), Ortomozaik ve İndex ............................................................... 33
5 İŞLEM SONRASI (isteğe bağlı) ................................................................................................... 35
6 DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN ............................................................................................................ 46

www.ataymuhendislik.com 3
KULLANIM KILAVUZU

SİSTEM GEREKSİNİMLERİ

Aşağıda Pix4Dmapper sistemi için minimum ve önerilen donanım ve yazılım gereksinimleri


belirtilmiştir.

Minimum:
Pix4Dmapper Yazılımı;
• Windows 7, 8, 10, Server 2008, Server 2012; 64 bits (PC ya da Mac bilgisayarlar),
• Herhangi bir CPU (Intel i5/ i7/ Xeon önerilmektedir),
• OpenGL 3.2.ile uyumlu herhangi bir GPU (Intel HD 4000 ya da üzeri ekran kartıyla uyumlu);
sistemleri ile uyumlu çalışabilmektedir. Yazılımda işlenmesi öngörülen projelere ait görüntü içeriği hem
bilgisayarın hem de Pix4Dmapper’ın etkin kullanımı ile doğru orantılı olacaktır. Bu sebeple görüntü
içeriğine göre yazılımın gerek duyduğu sistem özellikleri aşağıdaki gibidir.
 Küçük boyutlu projelerde (14 MP’lik, 100 görüntü altında): 4 GB RAM, 10 GB HDD Boş alan.
 Orta boyutlu projelerde (14 MP’lik, 100 ile 500 görüntü arasında): 8 GB RAM, 20 GB HDD Boş alan.
 Büyük boyutlu projelerde (14 MP’lik, 500 görüntü üzerinde): 16 GB RAM, 40 GB HDD Boş alan.
 Çok büyük boyutlu projelerde (14 MP’lik, 2000 görüntü üzerinde): 16 GB RAM, 80 GB HDD Boş alan.
Önemli: Quadro GPU ile yapılan işlemlerin aşırı derece uzun sürdüğü gözlemlenmiştir. Bu durum,
NVIDIA kontrol panelindeki bazı ayarlar ile ilgilidir. Daha fazla bilgi için tıklayınız.

Önerilen:
Pix4Dmapper Yazılımı;
• Windows 7, 8, 10; 64 bits,
• CPU quad-core ya da hexa-core Intel i7/Xeon,
• OpenGL 3.2 and 2 GB RAM ile uyumlu GeForce GPU,
• Hard disk: SSD;
sistemleri ile çalışılması önerilmektedir. Projelerin işlenme süresini etkin kullanmak ve sonuçlara hızlı
ulaşılabilmesi için görüntü içeriğine göre önerilen sistem özellikleri aşağıdaki gibidir.
 Küçük boyutlu projelerde (14 MP’lik, 100 görüntü altında): 8 GB RAM, 15 GB SSD Boş alan.
 Orta boyutlu projelerde (14 MP’lik, 100 ile 500 görüntü arasında): 16GB RAM, 30 GB SSD Boş alan.
 Büyük boyutlu projelerde (14 MP’lik, 500 görüntü üzerinde): 32 GB RAM, 60 GB SSD Boş alan.
 Çok büyük boyutlu projelerde (14 MP’lik, 2000 görüntü üzerinde): 32 GB RAM, 120 GB SSD Boş
alan.
Bilgi: SSD hard disk ile yapılan çalışmalar, işlemi hızlandırabilmektedir.

Grafik kartı (eğer CUDA (NVIDIA Graphic Cards) ile uyumluysa), birinci ve ikinci adımların işlem hızında
iyileştirme sağlayabilmektedir. Üçüncü adımın işlem hızı, GPU’dan etkilenmemektedir. GPU,
oluşturulan rayCloud’un görüntülenme hızında oldukça etki göstermektedir. GPU’nun kullanımı
hakkında daha fazla bilgi için tıklayınız.

4 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

YAZILIMIN İNDİRİLMESİ VE KURULUMU

Yazılımı indirme işlemi için;

• https://cloud.pix4d.com/download/ internet sitesine gidilerek,


• Pix4Dmapper seçilerek indirme işlemi gerçekleştirilir.

Yazılımın indirme işlemi tamamlandıktan sonra kurulum aşamaları aşağıda sırasıyla gösterilmiştir:
• İndirilmiş dosyaya çift tıklayarak Pix4Dmapper kurulumu sıkıştırılmış dosyadan çıkartılır.
• (isteğe bağlı) Dosyayı açarken güvenlik uyarısı görülürse, Dosyayı Çalıştır (Run) butonuna
tıklanır.

Şekil 1 Kurulum Başlatma

• Pix4Dmapper kurulumunda “Welcome to the Pix4Dmapper Setup Wizard” penceresi ile


karşılaşılır. Sıradaki kurulum adımı için “Next” butonuna tıklanır. (isteğe bağlı) Kurulum dosyası,
bilgisayarda istenilen alan “Browse” butonu ile seçilir ve kaydedilebilir.

Şekil 2 Kurulum Dizini Belirtme

www.ataymuhendislik.com 5
KULLANIM KILAVUZU

• “Next” butonuna tıklayarak açılan yeni pencereden “Install” butonu ile Pix4Dmapper
yazılımının kurulumu başlatılır.

Şekil 3 Kurulum Yükleme

• (isteğe bağlı) Yazılım bilgi penceresinde, “Programın bilgisayarınızda yazılım olarak kurulumuna
izin veriyor musunuz?” sorusu için “Evet” butonuna tıklanır.
• Kurulum sonunda açılacak penceredeki “Finish” butonuna tıklanarak kurulum tamamlanır.
• Kurulum tamamlandıktan sonra, bilgisayarınızın masaüstünde Pix4Dmapper için bir kısayol
oluşur ve yazılım otomatik olarak açılır.
• Pix4Dmapper yazılımı kurulum sonrasında ilk açıldığında, “Pix4Ddesktop Giriş Yap” penceresi
ile açılır. (İnternete bağlanmak için bir Proxy sunucusu kullanılırsa, “Proxy” butonuna tıklanarak
buradaki talimatlar uygulanır.

Şekil 4 Yazılımı Başlatma

• Deneme sürümünün veya lisans bilgilerinin tanımlı olduğu email adresi ve şifre girişinin
yapılması ile Pix4Dmapper yazılımı kullanıma hazır hale gelecektir.
6 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

Not: Eğer bir kullanıcı hesabı yoksa,

− “Şimdi kayıt ol” ibaresine tıklanır.


− Online form doldurulur.
− Hesabı aktive etmek için bir onay e-maili gönderilir. Email açılır ve “Emailimi onayla” butonuna
tıklanır.
− “Pix4Ddesktop Login” penceresi üzerinden, aktive edilen kullanıcı hesabına giriş yapabilir.

*** Türkiye üzerinden Pix4D sistemine yapılan üyelik işlemleri sonrasında 15 günlük deneme sürümü
kullanımı için ATAY Mühendislik ile iletişime geçilmesi gerekmektedir. Aksi halde, üyelik işlemi ile
deneme sürümü kullanımı aktifleşmeyecektir.

• Giriş penceresi üzerinden oturum açıldıktan sonra, “Son Kullanıcı Lisans sözleşmesi” okunur,
“Bu lisans sözleşmesindeki şartları kabul ederim” ifadesi seçilir ve “İleri” butonuna tıklanır.

Şekil 5 Sözleşme Penceresi

• “Pix4Dmapper Pro’yu talep et (Ücretsiz deneme sürümü)” ibaresi seçilerek 15 günlük deneme
sürümü talep edilir veya “Keşif Öğrenme Modu” ibaresi seçilerek sınırlı versiyon kurulumu
yapılır. Daha fazla bilgi için tıklayınız.
• “Tamam” butonuna tıklanır ve Pix4D Desktop kullanıma hazır hale gelir.

www.ataymuhendislik.com 7
KULLANIM KILAVUZU

PİX4D KİMDİR?

Pix4D firması 2011 yılında kurulan, modern fotogrametri uygulamalarında uzmanlaşmış İsviçre
merkezli bir yazılım firmasıdır.

Pix4D’nin merkez ofis ekibi; bilim adamları, mühendisler ve fotogrametri uzmanlarından oluşmaktadır.
Pix4D firması inovasyona ve araştırmaya önem veren ve ekibinin AR-GE'ye tahsis edilen çalışan sayısı
% 60’ı bulmaktadır.

Modern fotogrametri yöntemleri kullanarak drone tabanlı haritalandırma ve görüntülerden ürün


çıkarımı yapabilmenizi sağlamaktadır. İstediğiniz kamera ve lensi kullanarak, hatta multi-spektral
algılayıcılarla, hava fotoğraflarından veya eğik görüntülerden; ortomozaik, DSM ve Nokta Bulutu
oluşturabilirsiniz.

Pix4D, aşağıdaki diyagramda da gösterildiği üzere, özellikle İnsansız Hava Aracı ile elde edilen
görüntülerin girdi, işleme, analiz ve paylaşımını mümkün kılan bir yazılımdır.

Şekil 6 Fotogrametri Uygulama İş Akışı

Pix4Dmapper yazılımı ile şablon kullanımı dışında özelleştirilen proses seçenekleri için örnek proje iş
akışında izlenmesi gereken adımlar aşağıdaki şemada gösterilmiştir. Pix4Dmapper yazılımının sunduğu
şablon seçenekleri veya tasarlanan şablon seçimi ile proje başlatılabilmektedir. Şablon kullanımında 1.,
2. ve 3. adım olarak ifade edilen üç proses için ilave bir işlem gerekmeden otomatik olarak proje
sonlandırılabilmektedir.

Şekil 7 Pix4D Mapper Uygulama İş Akışı


8 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

1 PROJE ÖNCESİ HAZIRLIK


1.1 Görüntü Çekim Planın Hazırlanması
Görüntülerin doğru bir şekilde elde edilmesinde uçuş planın tasarımı çok önemlidir. Projenin türü
(havasal, yersel, hem havasal hem yersel), arazi/nesne türü, kamera türü, projenin amacı, alınan
görüntülerin sıklığı, uçuş yüksekliği, görüntü çekim açısı ve görüntü çekim rotası gibi parametreler,
görüntü alımı gerçekleşmeden önce plan tasarımında gerekli olan bilgilerdir.

Havasal projelerde, hat boyu uçuş güzergahı veya normal ve/veya dairesel uçuş güzergahı seçimi,
yersel görüntülerin kullanılıp kullanılmayacağı, çekim alanının tamamını kapsamak için gereken uçuş
sayısı gibi bilgiler de gereklidir.

Projelerde otomatik olarak yüksek doğruluk elde edilmesi hedefleniyor ise, görüntüler arasında
bindirme oranının yüksek tanımlanmış olması gerekir. Bu sebeple, yeterince bindirme oranını sağlamak
için görüntü çekim planı dikkatli bir şekilde hazırlanmalıdır. Kötü hazırlanmış bir görüntü çekim planı,
yanlış sonuçlara veya işlem hatasına sebep olacak ve yeniden görüntü çekimine gereksinim
duyulacaktır.

Bir görüntü çekim planı hazırlanırken, aşağıda belirtilen esaslar göz önünde bulundurulmalıdır:

− Görüntü çekim plan türü: Oluşturulacak çekim planının türü, modeli oluşturulacak
arazinin/nesnenin türüne bağlıdır.
− Yer Örnekleme Aralığı: Proje özelliklerinde istenen yer örnekleme aralığı, görüntülerin
çekilmesi gereken uçuş yüksekliği ve iç yöneltme parametreleri (kameraya bağlı değişkenler)
ile doğru orantılıdır.
− Bindirme Oranı: Haritalanacak arazinin türüne bağlı olarak görüntülerin hangi sıklık ile
çekilmesi gerektiğini belirlenir.

Önemli: Pix4Dmapper, kullanıcılarına Şablonu kullanarak işlem yapmasına olanak sağlar. “Rapid/Low
Res” isimli şablonlar, düşük çözünürlükte hızlı sonuç elde ederek, arazide çalışırken veri setinin ne kadar
düzgün olduğuna dair sonuç almayı sağlar. Eğer bu işlem sonucunda elde edilen ürün düzgün olmazsa,
veri seti yüksek ihtimal ile yeterli değildir ve yeniden görüntü çekimi gerekir. Bazı durumlarda,
“Rapid/Low Res” seçeneği düzgün sonuç üretmezken, “Standart” seçeneği modeli düzgün olarak
üretebilmektedir. Rapid/Low Res ve Standart işlem seçenekleri arasındaki farklar hakkında daha fazla
bilgi için tıklayınız.

Görüntü çekim planı hazırlama, 3 adımdan oluşmaktadır.

1.1.1 Görüntü Çekim Plan Türü Seçimi


İdeal görüntü çekim planı, modeli oluşturulacak arazinin/nesnenin türüne bağlı olarak değişiklik
gösterir.

− Genel: Orman, kar, göl, tarım arazileri ve benzeri türde, modellemesi zor yapılar içermeyen
projeler için kullanılır. En az %75 ön bindirme (uçuş güzergahında) ve %60 yan bindirme (uçuş
güzergahları arasıda) yapılması önerilir. Grid şeklinde bir uçuş planı ile görüntü çekimi önerilir.
Kamera, istenilen yer örnekleme aralığını sağlamak için mümkün olduğunca sabit bir irtifada
tutulmalıdır.

www.ataymuhendislik.com 9
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 8 Genel ideal görüntü çekim planı

− Orman ve yoğun bitki örtüsü: Ağaçlar ve yoğun bitki örtüleri, karmaşık geometrilerinden dolayı
çoğu zaman bindirmeli görüntülerde oldukça farklı şekilde belirir. Bu sepeple, bindirmeli
görüntülerden ortak karakteristik noktalar (anahtar nokta) elde etmek zordur. Düzgün
sonuçlar elde etmek için, grid şeklinde bir uçuş planının yanına ek olarak;
• en az %85 ön ve %70 yan bindirme olacak şekilde bindirme oranı artırılır,
• uçuş yüksekliği artırılarak, perspektif bozulma azaltılır ve daha iyi görsel özellikler elde
edilir.
− Düz tarım arazileri: Tarımsal araziler gibi arazinin düz ve görsel içeriğinin homojen olduğu
durumlarda, ortak karakteristik noktaların (anahtar noktalar) elde edilmesi zordur. Düzgün
sonuçlar elde etmek için, grid şeklinde bir uçuş planına ek olarak;
• en az %85 ön ve %70 yan bindirme olacak şekilde bindirme oranı artırılır,
• uçuş yüksekliği artırılır ve bu çoğu zaman sonuçlarda düzelme sağlar,
• doğru görüntü koordinatları sağlanır ve tarım (Ag - agriculture) şablonları kullanılır,
− Bina modelleme: 3 boyutlu bina modellemesi, özel bir görüntü çekim planı gerektirir.
• bina etrafında 45 derecelik bir kamera açısı ile uçuş yapılır,
• ikinci ve üçüncü kez, her seferinde uçuş yüksekliği artırılarak ve kamera açısı
düşürülerek uçuş yapılır,
• yeterli bindirmeyi sağlamak için, nesnenin boyutuna ve mesafeye bağlı olarak her 5-10
derecede bir görüntü alınır.

Şekil 9 Binalar için ideal görüntü çekim planı (eğik)


10 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

Not: Farklı yükseklikler farklı konumsal çözünürlüğe sebep olacağından dolayı, uçuşlar
arasında yükseklik iki kattan fazla artırılmamalıdır.

Pix4Dmapper, binalara ait eğik görüntülerde yüksek kalite ile nokta bulutu
üretebilmektedir. Fakat, “3D Models” şablonu seçildiğinde ortomozaik üretilmemektedir.
Pix4Dmapper, (X,Y) düzlemine paralel ortomozaikler üretmektedir. Bu sebeple, bina yüzey
ve cephelerinin mozaiğinin üretimi için “Ortodüzlem” aracının kullanılması gerekir.
“Ortodüzlem” ile ilgili daha fazla bilgi için tıklayınız.

Not: Havasal nadir ve/veya havasal eğik görüntülerin birleştirilerek üretimi mümkündür.
Bunun için, her veri setinde ve veri setleri arasındaki görüntülerde yeterli bindirme oranı
olmalıdır. Böyle durumlarda, farklı setlerdeki bu görüntülerin düzgün bir şekilde
dengelenmesi için yer kontrol noktalarının ve manuel bağlama noktalarının kullanımı
kesinlikle önerilir.

− Hat boyu haritalama: Demiryolu, karayolu ve nehir gibi hatların haritalanmasında en az 2 uçuş
güzergahı gereklidir. Yer kontrol noktaları gerekli değildir, fakat model ve koordinat
doğruluğunun artırılması için önerilir. Çift güzergah için, en az %85 ön ve %60 yan bindirme
önerilir. Çift uçuş güzergahı ile görüntü alımı mümkün değilse, tek güzergah ile görüntü alımı
da mümkündür. Bu durumda en az %85 ön bindirme gerekli ve yer kontrol noktaları güzergah
boyunca çapraz konumlarda tanımlanmalıdır.

Şekil 10 Çift uçuş güzergahı

Şekil 11 Tek uçuş güzergahı

− Birden fazla uçuş: Pix4Dmapper, birden fazla uçuş ile elde edilmiş görüntüleri
işleyebilmektedir. Farklı görüntü çekim planları hazırlanırken; her bir plandaki görüntüler
arasında yeterli bindirme olduğuna, iki uçuş planı arasındaki kapatılan alanlar üzerinde yeterli
bindirme olduğuna ve iki farklı çekim planının gerçekleştirildiği süreçte aynı şartların
sağlandığına (güneşin yönü, hava durumu, yeni binaların olmaması vb.) emin olunur. Farklı
uçuş planlarının uçuş yükseklikleri arasında çok fark olmaması gerekir. Bu durum, farklı
konumsal çözünürlüğe sebep olur.

www.ataymuhendislik.com 11
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 12 İki uçuş arasındaki yeterli bindirme oranı

Şekil 13 İki uçuş arasındaki yetersiz bindirme oranı


12 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 14 İki farklı uçuş için önerilen görüntü çekim planı

− Şehir modellemesi (görünür cepheler): Şehirleşmiş bölgelerin 3 boyutlu modellemesi için, çift
grid görüntü çekim planı gerekir. Bu sayede, uçuş yapılan bölgedeki binaların tüm cephelerinin
(kuzey, batı, güney, doğu) görüntülerde mevcut olması sağlanır. Bindirme oranı, Genel çekim
planındaki ile aynı olmalıdır. Cephelerin görünür olması için, görüntüler 10 ila 35 derecelik
açılar ile çekilmesi, nadirden görüntü çekilmemesi gerekir. Daha fazla detaya ihtiyaç olması
halinde, havasal ve yersel görüntülerin kombinasyonu kullanılabilir.

Şekil 15 Çift grid görüntü çekim planı

www.ataymuhendislik.com 13
KULLANIM KILAVUZU

− Büyük dikey nesne modellemesi: Kule, rüzgâr tribünü vb. nesnelerin 3 boyutlu modellemesi
için, özel bir görüntü çekim planı uygulanmalıdır. Yapıya yakın uçulmalı, farklı yüksekliklerde
birkaç kez uçuş yapılmalı, aynı yükseklikte elde edilen görüntüler arasında %90 ve farklı
yüksekliklerde elde edilen görüntüler arasında %60 bindirme oranı uygulanmalı, en yüksek
dairesel uçuştaki kamera açısı 45 derece olmalıdır. Kamera yer yüzeyine dönük görüntü
alındığında, görüntü içeriklerinin eşleştirilmesi daha iyi olduğundan dolayı, daha iyi sonuçlar
elde edilir. Görüntülerde hem ana nesne hem de arka plan odaklı görünmelidir.

Şekil 16 Güç kulesi görüntü çekim planı

14 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 17 rayCloud üzerinde modellenmiş güç kulesi

1.1.2 Belirli bir GSD (YKN - Yer Örnekleme Aralığı) için Uçuş Yüksekliğinin Hesaplanması
Projenin hedefi göz önüne alınarak, yer örnekleme aralığı (Ground Sampling Distance – GSD)
tasarlanmalıdır. Yer Örnekleme Aralığı, görüntü üzerindeki bir pikselin arazideki gerçek ölçüm karşılığını
belirtmektedir. Bu durum nihai sonuçların doğruluğuna ve kalitesine etki eder. Projeye ve istenen
detaya göre yer örnekleme aralığı uçuş planında belirlenir.

Yer Örnekleme Aralığı; uçuş yüksekliği, kamera odak uzunluğu, kamera sensör genişliği ve görüntü
genişliği ile hesaplanır.

Şekil 18 Odak uzaklığı ve uçuş yüksekliğinin yer örnekleme aralığına etkisi


www.ataymuhendislik.com 15
KULLANIM KILAVUZU

1.2 Kamera Ayarlarının Yapılandırılması


Pix4Dmapper, farklı kamera türlerinden (kompakt kamera, DSLR kamera, büyük kamera, aksiyon
kamerası, donanımlı kamera, 360° panoramik kamera), farklı lenslerden (perspektif, balık gözü), farklı
platformlardan (İHA, insanlı hava araçları, helikopterler, yersel cihazlar, platform olmadan (el ile)),
farklı spektral özellikte (RGB, NIR, Red Edge, Termal vs.) elde edilen görüntüleri işlemeye olanak sağlar.

Şekil 19 Farklı kamera türleri

Kullanılacak kameranın ayarlarının görüntü elde etmek için düzenlenmesi gerekmektedir. Yanlış
yapılacak konfigürasyon ile, sonuç görüntülerde bulanıklık, gürültü, bozulma vb. etkiler oluşacaktır.

Şekil 20 Düşük pozlama süresi sonucunda bulanıklık, yüksek ISO hassasiyetinden kaynaklanan gürültü, düşük veya yüksek
ışık (yanlış aralık ve/veya pozlama hızı), elektronik veya mekanik görüntü sabitlemeden kaynaklanan bozulma, jöle
etkisinden kaynaklanan bozulma

İnsansız Hava Aracının/uçağın görüntü alımı sırasındaki konumunu belirten dış yöneltme parametreleri
(görüntü orta nokta koordinatları ve dönüklük parametreleri) oldukça önemlidir.

Dönüklük parametreleri, görüntü alımının yapıldığı anda İHA’nın/uçağın X, Y ve Z eksenleri etrafındaki


oryantasyonunu ifade eder. Bu dönüklükler derece cinsinden aşağıdaki şekilde ifade edilir.

− Omega (ω), X ekseni etrafındaki dönüklüğü ifade eder.


− Phi (φ), Y ekseni etrafındaki dönüklüğü ifade eder.
− Kappa (κ), Z ekseni etrafındaki dönüklüğü ifade eder.

Şekil 21 Omega, Phi ve Kappa açıklama görselleri

16 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

1.3 Görüntülerin Koordinatlandırılması (isteğe bağlı fakat önerilir)


Pix4Dmapper, hem koordinatlı hem de koordinatsız görüntüleri işleyebilmektedir. Bununla birlikte,
yüksek kalitede ve hızlı sonuç elde etmek için görüntülerin en az %80’ninde kamera konumunun
bilinmesi şiddetle önerilir. IMU parametreleri gerekli bir girdi verisi değildir, Pix4Dmapper dönüklük
parametrelerini işlem sırasında hesaplayabilmektedir.

İşlenecek görüntülerin koordinat bilgileri olmadığında, Pix4Dmapper oluşturulacak modeli doğru bir
şekilde konumlandırmak, ölçeklendirmek ve döndürmek için ekstra bilgiye ihtiyaç duyar. Yer Kontrol
Noktaları kullanılarak oluşturulan model konumlandırılabilir, ölçeklendirilebilir ve döndürülebilir. Yer
Kontrol Noktaları kullanılmaması halinde, ölçek ve döndürme kısıtlamaları kullanılabilir.

Kamera üreten büyük firmalar, çekilen görüntülerin GPS koordinatlarını görüntünün EXIF bilgisinin
içine kaydetmektedir. Pix4Dmapper bu görüntü koordinatlarını otomatik olarak EXIF verisi üzerinden
okuyabilmektedir. GPS koordinatlarının yenilenme hızı görüntü çekim hızından daha düşükse, birden
fazla görüntü aynı GPS koordinatına sahip olabilir ve bunun sonucunda işlem hatayla sonuçlanabilir
veya bazı görüntüler doğru olarak kalibre edilemeyebilir.

Pix4Dmapper, herhangi bir YKN veya görüntü koordinat bilgisi olmadan da, tamamen görüntülerin
görsel detay içeriklerinden faydalanarak bağlama noktası toplayarak nokta bulutu ve mesh üretme
yeteneğine sahiptir, fakat bu şekilde elde edilecek ürünler herhangi bir şekilde kullanımı uygun
olmayacaktır.

1.4 Araziden veya Diğer Kaynaklar Aracılığıyla Yer Kontrol Noktalarının Elde
Edilmesi (isteğe bağlı)
Yer Kontrol Noktaları, çalışılan bölgede koordinatları bilinen noktalardır. Bu noktaların koordinatları,
geleneksel ölçme yöntemleri ile veya diğer kaynaklardan (LiDAR, eski haritalar, Web Map Service) elde
edilebilir. Pix4Dmapper, işlem yapabilmek için yer kontrol noktalarına ihtiyaç duymaz, fakat yer kontrol
noktalarının kullanımı projenin mutlak doğruluğunu önemli ölçüde artırır. Elde edilen yer kontrol
noktaları, elde edilen sonuçların doğruluğunu teyit etmek için kontrol noktası (check point) olarak da
kullanılabilir.

Yer kontrol noktaları, çalışma bölgesinde homojen olarak tayin edilmelidir. Çalışılan modelin kalitesini
artırmak için, yer kontrol noktalarından birinin çalışma bölgesinin ortasında tayin edilmesi önerilir.

Şekil 22 Yer Kontrol Noktalarının Tayini


www.ataymuhendislik.com 17
KULLANIM KILAVUZU

Model hesabında kullanılabilmesi için, en az 3 adet yer kontrol noktasının tayin edilmesi gerekir. Her
bir yer kontrol noktası, en az 2 görüntü üzerinde tıklanarak seçilmelidir. Her biri en az 5 görüntüde
seçilebilecek şekilde en az 5 yer kontrol noktasının tayin edilmesi önerilir. 5 ila 10 yer kontrol noktası,
büyük projeler dahil olmak üzere genellikle yeterlidir. Daha fazla yer kontrol noktası, doğruluğu daha
fazla önemli ölçüde artırmamaktadır. 5 adet yer kontrol noktası, Pix4Dmapper için dip sınırdır.

Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün yayınladığı esaslara göre,

• RTK/PPK özelliği bulunan cihazlar için, proje sahasında haritası yapılacak alanı kapsayacak
şekilde en az 4 adet, sahanın içerisinde de en az 2 adet olmak üzere homojen dağılımda en az
6 adet Kontrol Noktası (Check Point) tesisi gereklidir.
• RTK/PPK özelliği bulunmayan cihazlar için, proje sahasında haritası yapılacak alanı kapsayacak
şekilde en az 4 adet, sahanın içerisinde en az 3 adet olmak üzere homojen dağılımda Yer
Kontrol Noktası tesis edilmesi gereklidir. Bunun yanında, en az 3 adet Kontrol Noktası (Check
Point) tesisi de gereklidir.

Karmaşık arazi yapısına sahip bölgelerde, fazla sayıdaki yer kontrol noktası modelin daha iyi ve doğru
bir şekilde oluşturulmasını sağlar.

Yer kontrol noktaları, görüntülerden seçilebilecek şekilde tayin edilmelidir. Yer kontrol noktasının
hedefi, yer örnekleme aralığı boyutlarının 5 ila 10 katı boyutunda tayin edilmelidir. Yer kontrol noktası
olarak fotogrametri bir hedef yerine doğal bir nokta tayin edilirse, görüntüde seçip işaretlemek daha
da zorlaşabilir.

Şekil 23 Fotogrametrik Yer Kontrol Noktası Hedefi

Yer kontrol noktası, yer örnekleme aralığının 1/10’undan daha hassas olmamalıdır. Örneğin, yer
örnekleme aralığı 10 santimetre ise yer kontrol noktasının doğruluğu 1 santimetreden düşük
olmamalıdır, aksi takdirde görüntü üzerinde o hassasiyette seçilmeleri mümkün olmaz.

18 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

2 PROJE OLUŞTURMA
Yeni bir proje oluşturmak için, aşağıdaki adımlar uygulanır:

• Yeni proje oluşturma


• Görüntülerin girdisi
• Görüntü özelliklerinin yapılandırılması
• Çıktı/yer kontrol noktası koordinat sisteminin seçimi
• İşlem operasyon şablonunun seçimi

Çalışılacak görüntülere ait koordinat dosyası mevcut ise;

• Koordinat sistemi tanımlanır ve koordinat bilgisi içeren dosya açılır.


• Eğer yazılım kamera modelini tanıyamaz veya farklı kamera parametrelerinin kullanılması
gerekirse kamera modeline ait parametreler üzerinde düzeltme işlemleri yapılabilmektedir.

2.1 Yeni Proje Oluşturma


Yeni proje oluşturmak için,

• Pix4Dmapper başlatılır.
• Menü çubuğunda, Proje → Yeni Proje seçilir.

Şekil 24 Yeni Proje Oluşturma

• Yeni Proje penceresi açılır.


• “Ad” kısmına oluşturulacak projenin adı girilir. Proje isminin özel karakter içermemesine dikkat
edilir.
• (isteğe bağlı) “Oluşturmak” kısmında “Browse” butonuna tıklanır ve açılan pencereden
projenin kaydedilmesi istenin klasör dizini seçilir. Projenin kaydedileceği klasör dizini isminin
özel karakter içermemesine dikkat edilir.
• (isteğe bağlı) “Varsayılan proje konumu olarak kullanın” onay kutusu işaretlenerek
oluşturulacak her yeni projenin seçilen klasör dizinine kaydedilmesi sağlanır.
• “Proje Tipi” kısmında, varsayılan seçenek olan “Yeni Proje” olduğu gibi bırakılır ve “Next”
butonuna tıklanır.

www.ataymuhendislik.com 19
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 25 Yeni Proje Ayarları

2.2 Görüntülerin Girdisi


“Select Images” penceresinde,

• “Görüntüleri Ekle” butonuna tıklanır.


• Açılan pencerede, proje görüntülerinin olduğu klasörden işlenecek görüntülerin tamamı seçilir
ve “Open” butonuna tıklanır.
• (isteğe bağlı) Eklenen görüntülerden bazıları silinmek istenirse, listeden ilgili görüntü seçilir ve
“Seçilenleri Kaldır” butonuna tıklanır. Listedeki görüntülerin tamamı silinmek istenirse, “Listeyi
Temizle” butonuna tıklanır. Ardından “Next” butonuna tıklanır.

Şekil 26 Görüntüleri Seç penceresi


20 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

2.3 Görüntü Özelliklerinin Yapılandırılması


Görüntü özellikleri gösterildiği gibi 3 kısımdan oluşur.

• “Görüntü Geolokasyonları” bölümünden;


− Görüntülerin koordinat sistemi seçilebilir ve düzenlemesi yapılabilir.
− Görüntü koordinatlarının girdi ve çıktısı yapılabilir, isteğe bağlı olarak görüntü
dönüklük ve doğruluk parametrelerinin girdi ve çıktısı yapılabilir.
− Görüntü koordinatlarının doğruluk seviyesi seçilebilir.
• “Seçilen Kamera Modeli” bölümünden görüntülere ait kamera modelleri seçilebilir ve
düzenlenebilir, mevcut olmayan kamera modelleri manuel olarak eklenebilir. Pix4Dmapper,
görüntünün alındığı kamera modelinin bilgisini otomatik olarak algılayabilmektedir.
• Görüntü listesi üzerinde; seçilen görüntüler, her bir görüntünün grup, konum, konum
doğruluğu ve dönüklük bilgisi ile görüntülerin işlem için seçili olup olmadığı bilgisi görüntülenir.

Elde edilen görüntüler, WGS84’den farklı bir koordinat sistemindeyse “Düzenle…” butonu ile
düzenlenebilir. Görüntülerin EXIF verisi içinde koordinat bilgisi mevcut ise otomatik olarak yüklenir.
Görüntülere ait kamera modeli tanınmadıysa, “Düzenle…” butonuna tıklanıp kamera modeli
tanımlanabilir. Bu adımlardan sonra, “Next” butonuna tıklanır.

Şekil 27 Görüntü Özellikleri Penceresi

www.ataymuhendislik.com 21
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 28 Kamera Modelini Düzenle penceresi

2.4 Çıktı/Yer Kontrol Noktası Koordinat Sisteminin Seçimi


“Çıktı Koordinat Sistemini Seç” penceresinde,

• (isteğe bağlı) Çıktı/YKN Koordinat Sistemi seçilir.


• Çıktı ve YKN koordinat sistemleri varsayılan olarak aynı seçilir.
• Varsayılan birim olarak metre seçilir.
• Görüntüler koordinatlı ise, “Otomatik Bulunan” varsayılan olarak seçilir. Görüntüler
koordinatsız ise, “Rastgele Koordinat Sistemi” varsayılan olarak seçilir.
• “Next” butonuna tıklanır.

Şekil 29 Çıktı Koordinat Sistemi


22 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

2.5 İşleme Seçenekleri Şablonunun Seçimi


“İşleme Seçenekleri Şablonu” penceresinde,

• Yapılan proje doğrultusunda bir işlem şablonu seçilir. Projenin açılabilmesi için, şablon seçimi
gereklidir, fakat bu daha sonra düzenlenebilir.
• (isteğe bağlı) “İşlemeye başla” onay kutusu seçilerek, seçilen şablona ait işlemlerin otomatik
olarak başlatılması sağlanabilir.

Opsiyonel İşlem Şablonları Özellikleri

3B model üretimi (nokta bulutu, 3B model), SYM ve ortomozaik.


3D Maps Girdi türü: grid uçuş planı ile üretilmiş hava fotoğrafları.
Uygulama örnekleri: quarries, kadastro vb.
3B model üretimi (nokta bulutu, 3B model).
3D Models Girdi türü: yüksek bindirme oranı ile alınmış herhangi görüntüler.
Uygulama örnekleri: Binaların 3B modeli, nesneler, yersel görüntüler,
denetleme vb.
İndeksler (NDVI gibi), yansıtımlar, sınıflandırma ve harita uygulamaları.
Ag Multispectral Girdi türü: Multispektral kameralardan (Sequoia, Micasense RedEdge,
Multispec 4C, vb.) alınan görüntüler).
Uygulama örnekleri: hassas tarım.
İndeksler (NDVI gibi), yansıtımlar, sınıflandırma ve harita uygulamaları.
Ag Modified Camera Girdi türü: Modifiye edilmiş doğal görüntü (RGB) kameralardan alınan
görüntüler.
Uygulama örnekleri: hassas tarım.
Ortomozaik üretimi.
Ag RGB Girdi türü: Tarım uygulamaları için doğal görüntü (RGB) kameralardan
alınan görüntüler (Sequoia RGB).
Uygulama örnekleri: dijital tarama, hassas tarım için rapor
3B Haritalama şablonunun hızlı işlenmesi, düşük doğruluk aynı
3D Maps – Rapid/Low Res
zamanda düşük çözünürlükte sonuç verisi.
3B Model şablonunun hızlı işlenmesi, düşük doğruluk aynı zamanda
3D Models – Rapid/Low Res
düşük çözünürlükte sonuç verisi.
Ag Modified Camera – Ag (Tarım) Modifiye Kamera şablonunun hızlı işlenmesi, düşük
Rapid/Low Res doğruluk aynı zamanda düşük çözünürlükte sonuç verisi.
Ag (Tarım) Modifiye Kamera şablonunun hızlı işlenmesi, düşük
Ag RGB – Rapid/Low Res
doğruluk aynı zamanda düşük çözünürlükte sonuç verisi.
Termal yansıma harita üretimi.
Thermal Camera Girdi türü: Termal kameralardan alınan görüntüler (FLIR Vue Pro,
thermoMAP, vb.).
Uygulama örnekleri: sulama, güneş panelleri vb.

www.ataymuhendislik.com 23
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 30 İşleme Seçenekleri Şablonu seçimi

• “Finish” butonuna tıklanır.

3 İŞLEM ÖNCESİ
Proje oluşturulduğunda, “Harita Görünümü” ekranı gösterilir. “İşleme Başla” kutusu işaretlenir ise,
“Harita Görünümü” ekranı açılır ve prosesler otomatik olarak başlar. “İşleme Başla” kutusu işaretli değil
ise, proses seçenekleri özelleştirebilir ve belirlenecek parametreler ile prosesler başlatılabilmektedir.

Şekil 31 Harita Görünümü


24 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

3.1 İşlem Alanının Seçimi (isteğe bağlı)


Kalibre edilmiş görüntülerin tamamının kapattığı alan, işlem yapılacak alan olacak şekilde varsayılır.
İstenirse, işlem yapılacak alanın sınırları düzenlenebilir fakat bu zorunlu değildir. İlgilenilen alanın,
projenin kapsamının küçük bir kısmı olması durumunda kullanılabilir.

Şekil 32 İşlem Alanının Seçimi

3.2 İşlem Seçenekleri Şablonunun ve/veya İşlem Seçeneklerinin Değiştirilmesi


(isteğe bağlı)
Çıktı sonuç dosyaları (tür ve format) seçilebilir, işlem seçenekleri sonuç kalitesinde iyileştirme yapmak
istendiğinde değiştirilebilir veya ileri düzey kullanım için işlem seçeneklerinde değişiklik yapılabilir.

Şekil 33 Process Seçenekleri

“Proses Seçenekleri” penceresinde, sol altta bulunan “Gelişmiş” onay kutusu işaretlenerek,

• “Birincil Proses” adımındaki “Genel” sekmesine ilave olarak “Eşleme” ve “Kalibrasyon”


sekmeleri,
• “Nokta Bulutu ve Mesh” adımındaki “Nokta Bulutu ve 3B Textured Mesh” sekmelerine ilave
olarak “Gelişmiş” sekmesi,

aktif hale getirilebilir ve halihazırda erişilebilen parametrelere ek olarak üretimde kullanılan diğer
mühendislik parametrelerinde istenilen düzenlemeler yapılarak çıktı ürünün niteliğine etki
edilebilmektedir.
www.ataymuhendislik.com 25
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 34 İşlem seçeneklerinin ve/veya şablonun değiştirilmesi

3.3 Yer Kontrol Noktalarının Eklenmesi (isteğe bağlı)


Çalışılan projenin küresel doğruluğunu artırmak için projeye Yer Kontrol Noktaları eklenebilir. Yer
Kontrol Noktaları topografik yöntemler kullanılarak arazide elde edilebilir, var olan bir koordinat
dosyasından alınabilir veya bir Web Map Service (WMS) üzerinden alınabilir.

Şekil 35 YKN/MTP Yönetici penceresinin açılımı

Şekil 36 YKN/MTP Yönetici penceresi

26 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

Sahada yapılan yersel ölçüm değerleri hem yer kontrol noktaları olarak modelin doğruluğunu artırmak
üzere hem de oluşturulan modelin doğruluğunu objektif olarak test etmek üzere Kontrol Noktası olarak
kullanılabilir.

4 İŞLEM
4.1 Birincil Proses
Proje üzerinden görüntüleri işlemeye başlamak için;

• Ekranın sol alt kısmında yer alan “Process” bölümü açılır.


• Sadece “Birincil Process” işlem adımı seçilir, diğer iki adım kapatılır.

Şekil 37 Proses Adımları

• “Process Seçenekleri” butonu üzerinden “Birincil Process” adımına ait ayarlar düzenlenebilir.
• İhtiyaç duyulan proses seçenekleri özelleştirildikten sonra, “Başla” butonuna tıklanarak işlem
başlatılır.

4.1.1. Kalite Raporunun Analizi


Birincil Process adımı tamamlandığında, Kalite Raporu otomatik olarak ekranda gösterilir. Bu raporun,
otomatik olarak gösterilmesi istenmediği durumlarda kalite raporunun altında yer alan “Prosesin
Ardından Otomatik Olarak Göster” ifadesinin yanındaki tik işareti kaldırılır.

Kalite raporunda, aşağıdaki bilgilerin doğruluğu kontrol edilir:

• Kalite Kontrolü bölümde;


− Tüm adımların yeşil olduğundan,
− Görüntülerin tamamının veya neredeyse tamamının bir blok içinde kalibre edildiğinden,
− Birincil ve optimize edilmiş kamera parametreleri arasındaki relatif farkın %5’in altında
olduğundan,
− (isteğe bağlı) Yer Kontrol Noktası kullanılırsa, hesaplanan RMS hatasının gözlemlenebilir.

Şekil 38 Kalite Kontrol bilgisi


www.ataymuhendislik.com 27
KULLANIM KILAVUZU

• Ön İzleme: Nadirden elde edilmiş görüntü içeren ve ortomozaik ön izlemesi oluşturulmuş


projeler için bu bölümde;
− Ön izlemede boşluk bulunmadığından,
− Bozulma olmadığından,
− (isteğe bağlı) YKN veya görüntü koordinatları kullanıldıysa, doğru dönüklüğe sahip
olduğundan emin olunur.

Şekil 39 Kalite Raporundaki Ortomozaik ve Sayısal Yüzey Modeli Ön İzlemesi

• Birincil Görüntü Konumları: Bu bölümde, görüntülerin koordinat bilgisine sahip olduğundan


ve oluşturulan figürün uçuş planı ile örtüştüğünden emin olunur.

Şekil 40 Görüntülerin Konumları

28 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

• Hesaplanan Görüntü/YKN/Manuel Bağlama Noktası Konumları bölümde;


− (isteğe bağlı) Koordinatlı görüntüler kullanılıyorsa, hesaplanan görüntü koordinatlarının
iyi olduğundan,
− (isteğe bağlı) Yalnızca koordinatlı görüntüler kullanılıyorsa, belirsizlik elipslerinin benzer
boyutta olduğundan,
− (isteğe bağlı) YKN’ler kullanılıyorsa, hatalarının düşük olduğundan (girdi ve hesaplanan
YKN’ler arasındaki farkın düşük olduğundan),
− (isteğe bağlı) Koordinatlı görüntüler ve YKN’ler kullanılıyorsa, belirsizlik elips boyutlarının
YKN yakınlarında çok küçük olduğundan emin olunur ve YKN’lerden uzaklaştıkça
boyutlarının artabileceği göz önünde tutulur.

Şekil 41 Hesaplanan Noktaların Dağılımı

www.ataymuhendislik.com 29
KULLANIM KILAVUZU

• Mutlak Kamera Konumu ve Dönüklük Belirsizlikleri bölümde;


− Yalnızca görüntü koordinatlarının mevcut olduğu projeler için mutlak kamera konumu
belirsizliğinin GPS doğruluğuna yakın olduğundan ve sigma’nın mean değerinin altında
olduğundan,
− Yalnızca YKN’lerin mevcut olduğu projeler için mutlak kamera konumu belirsizliğinin YKN
doğruluğuna yakın olduğundan emin olunur.

Şekil 42 Mutlak Konum ve Dönüklük Bilgisi

• 3 Boyutlu Noktalar ve 2 Boyutlu Anahtar Nokta Eşleşmeleri bölümünde;


− Görüntüler arasında yeterli eş nokta toplandığından,
− Grafikte bir blok olduğundan ve birden fazla blok varsa farklı renkte gösterildiğinden,
− Belirsizlik elipslerinin proje boyunca ortalama olarak aynı boyutta olduğundan emin
olunur.

Şekil 43 Görüntü sayısına göre eşleşen nokta dağılım tablosu

• Koordinat Detayları bölümünde, eğer YKN’ler kullanıldıysa;


− Bütün YKN’lerin kullanıldığından,
− İşaretlenmiş tüm YKN’lerin onaylandığından emin olunur.

30 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 44 Yer Kontrol Noktaları Tablosu

• İşlem Ayarları bölümünde;


− (isteğe bağlı) YKN’ler kullanılıyorsa, YKN koordinat sisteminin doğru olduğundan,
− (isteğe bağlı) koordinatlı görüntüler kullanılıyorsa, görüntü koordinat sisteminin doğru
olduğundan emin olunur.

4.3 Nokta Bulutu ve Mesh


İkinci adım olan Nokta Bulutu ve Mesh adımını uygulamak için,

• Sadece “Nokta Bulutu ve Mesh” işlem adımı seçilir, diğer iki adım kapatılır.

Şekil 45 Proses Adımları

• “Process Seçenekleri” butonu üzerinden “Nokta Bulutu ve Mesh” adımına ait ayarlar
düzenlenebilir.
• Başla butonuna tıklanarak işlem başlatılır.

www.ataymuhendislik.com 31
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 46 Nokta Bulutunun rayCloud görünümü

3. adımda üretilecek Sayısal Yükseklik Modeli üretimi aşamasında, ek çıktı olarak Sayısal Arazi Modeli
(Digital Terrain Model – DTM) üretimi gerçekleştirilebilir. Sayısal Arazi Modeli, Sayısal Yüzey Modelinin
aksine bina, ağaç ve benzeri nesneleri içermez ve arazinin saf yapısını yansıtan bir modeldir. Sayısal
Arazi Modelinin üretilebilmesi için, üretilen nokta bulutu üzerinden sınıflandırma işleminin
uygulanması gerekmektedir. Pix4Dmapper, sınıflandırılmış nokta bulutundaki Ground (Yer) sınıfını
kullanarak diğer yüzeysel nesneleri hariç tutar ve Sayısal Arazi Modeli üretir.

Nokta bulutu, iki farklı yoldan sınıflandırılabilir:

− Process Seçenekleri penceresinde 2. adımda Nokta Bulutu sekmesinde bulunan Nokta


Bulutunu Sınıflandırma bölümünden “Nokta Bulutunu Sınıflandır” ibaresinin onay kutusu
işaretlenerek, Nokta Bulutu ve Mesh adımı üretiminde otomatik olarak gerçekleştirilir veya,
− Process sekmesi altındaki “Nokta Bulutunu Sınıflandırmayı Çalıştır” seçeneği ile
gerçekleştirilebilir.

Şekil 47 Nokta Bulutu sınıflandırma yolları

32 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

Model üzerinde yapılması istenecek düzeltmelerin olması halinde, bu Mesh Model üretimi pasif
bırakılır ve ikinci proses uygulanır. Üretilen nokta bulutu üzerinden ihtiyaç duyulan düzeltmeler
gerçekleştirilmelidir. Arzu edilen noktalar seçilip, mevcut başka bir sınıfa veya yeni oluşturulabilecek
bir sınıfa atanabilir.

Şekil 48 Nokta Bulutu Düzenleme Çubuğu

Nokta bulutunda gerekli düzenlemelerin yapılmasının ardında “3B Textured Mesh Üret” seçeneği ile
düzenlenen nokta bulutu üzerinden Mesh Model üretimi gerçekleştirilebilir.

Şekil 49 Mesh Model üretim yolları

4.4 SYM (Sayısal Yüzey Modeli), Ortomozaik ve İndex


Üçüncü adım olan SYM, Ortomozaik ve İndex adımını uygulamak için,

• Sadece “SYM, Ortomozaik ve İndex” işlem adımı seçilir, diğer iki adım kapatılır.

Şekil 50 Process Çubuğu

• “Process Seçenekleri” butonu üzerinden “SYM, Ortomozaik ve İndex” adımına ait ayarlar
düzenlenebilir.
www.ataymuhendislik.com 33
KULLANIM KILAVUZU

• Başla butonuna tıklanarak işlem başlatılır.

Şekil 51 Ortomozaik, Sayısal Yükseklik Modeli ve Sayısal Arazi Modeli

SYM, Ortomozaik ve İndex adımında, “Ek Çıktılar” sekmesi altından eş yükselti eğrilerinin üretimi için
ayarlamalar yapılabilmektedir. Eş yükselti eğrileri, arazinin yapısını temsil ettiğinden dolayı Sayısal
Arazi Modeli referans alınarak üretilir. Ek Çıktılar sekmesinde, üretilecek eş yükselti eğrilerinin hangi
formatta ve hangi aralıklarla üretileceği belirtilebilir.

Şekil 52 Eş Yükselti Eğrilerinin üretimi

34 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

5 İŞLEM SONRASI (isteğe bağlı)


Proje adımlarının işleme süreci tamamlandıktan sonra, aşağıda belirtilen bölümlerden sonuçlar
incelenebilmektedir.

• rayCloud: 1. ve 2. adımda elde edilen ürünler kullanılarak,


 Oluşturulan modele ait ürünler ve özellikleri görüntüler (kamera konumları, projeksiyonlar
(ışınlar), YKN’ler, Manuel / Otomatik Bağlama Noktaları, İşlem Bölgesi, Kırpma Kutusu,
Yoğunlaştırılmış Nokta Bulutu, Arazi / Nesneler / diğer Nokta Grupları, 3B Dokulu Mesh,
Uçuş Video Animasyonu).
 Bağlama Noktaları oluşturulduktan sonra, Yer Kontrol Noktaları ve Kontrol Noktaları
yardımıyla modelin doğruluğu teyit edilebilir ve iyileştirilebilir. Bu noktaların model
iyileştirme ve doğruluk kontrolünde kullanılabilmesi için, noktalar eklenip Yer Kontrol
Noktası ve Kontrol Noktası olarak atanmalıdır. Eklenen Yer Kontrol Noktaları ve Kontrol
Noktaları, Görüntüler penceresi üzerinden en az iki görüntüde seçilebilmelidir. Model
üzerinde iyileştirme işlemi için en az 3 Yer Kontrol Noktası atanmalıdır.
1. adımın ardından; projeye Yer Kontrol Noktası, Manuel Bağlama Noktası, Kontrol Noktası
eklenmesi veya koordinat sisteminde değişiklik yapılması gibi durumlarda, “Process →
Yeniden Optimize Et” seçeneği ile, iç ve dış kamera yöneltme parametreleri yeniden
optimize edilir. “Yeniden Optimize Et” seçeneği ile, 1. adımda elde edilen sonuçlar önceki
sonuçların üzerine yazılır.
 Kalibrasyonu yapılmamış kameraların manuel olarak kalibre edilmesi, gerekenden az
bağlama noktası toplanması veya ortak görüntü barındırmayan projelerin birleştirilmesi
gibi durumlarda, “Process → Yeniden Eşle ve Optimize Et” seçeneği ile, daha fazla bağlama
noktası toplanarak model iyileştirilir ve iç ve dış kamera yöneltme parametreleri yeniden
optimize edilir. Ardından “Process → Kalite Raporu Üret” seçeneğinden tekrar Kalite
Raporu üretilir.

Şekil 53 Yer Kontrol Noktası atama


www.ataymuhendislik.com 35
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 54 Kontrol Noktası atama

 Başka bir yazılımda veya başka bir projede oluşturulmuş nokta bulutu üzerinden Sayısal
Yüzey Modeli üretimi yapılabilmektedir.
 Yer Kontrol Noktalarının ve/veya Ölçek - Dönüklük (Oryantasyon) kısıtlamalarının
kullanımıyla proje verisini coğrafi olarak konumlanabilmektedir. Yer Kontrol Noktaları ve
görüntü koordinatlarının yeterli seviyede olmadığı zamanlarda, gerçekte bilinen uzunluk
ve eksenler yardımıyla ölçek ve dönüklük kısıtlamaları gerçekleştirilebilir.

Şekil 55 Ölçek Kısıtlaması

36 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 56 Ölçek Kısıtlaması

Şekil 57 Oryantasyon Kısıtlaması

Şekil 58 Oryantasyon Kısıtlaması


www.ataymuhendislik.com 37
KULLANIM KILAVUZU

 Eğik uçuş ile yan detay içeriği yüksek olan projede Ortodüzlem (Orthoplane) oluşturularak
belirtilen düzlem üzerinden yan detaylar daha kaliteli bir şekilde incelenebilir ve
gözlemlenebilir. (örneğin bina yüzeyleri).

Şekil 59 Ortodüzlem İşlemi

 Üretilen üç boyutlu noktalardan oluşan Nokta Bulutu verisi üzerinden noktalar otomatik
olarak sınıflandırılabilmektedir. Sınıflandırması yapılan noktalar üzerinden düzeltme
işlemlerini ihtiyaç duyulduğu zaman “Nokta Bulutu Düzenleme” butonlarını kullanarak üç
boyutlu görünüm üzerinden yüzey alanı çizilerek seçilen noktalar farklı sınıf grubuna
atanabilir. Nokta bulutu sınıflarından “Ground” grubu Sayısal Arazi Modeli üretiminde
referans alınan noktaları içermektedir.

Şekil 60 Nokta Bulutu Düzenleme

 Çoklu Doğru ve Yüzey butonları yardımıyla üretilen vektörel veriler üzerinden mesafe ve
alan ölçümü yapılabilir. Çoklu Doğru ve Yüzey çizimi, farenin sağ tuşu ile sonlandırılır.

Şekil 61 Çoklu Doğru ve Yüzey


38 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 62 Çoklu Doğru Çizimi

Şekil 63 Yüzey Çizimi

 3 Boyutlu Video Animasyonu oluşturulabilir. Video animasyon güzergahında modelin


görünmesi istenen ara noktalar, model ekranda istenilen pozisyon ve dönüklükteyken
“Güzergahtaki ara noktaları kaydet” butonu ile kaydedilir. Video geçişlerinde istenilen ara
noktalar kayıt edildikten sonra taslak video akışı için ön izleme yapabilir ve ihtiyaç
durumunda video akış hızı ve video akış düzeni ayarlanabilmektedir.

Şekil 64 Video Animasyonu

www.ataymuhendislik.com 39
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 65 Video Animasyonu

Şekil 66 Video Animasyon Güzergahı

 Farklı ürünlerin çıktısı alınabilir (YKN’ler, Manuel / Otomatik Bağlama Noktaları, Çoklu
Doğru ve Çokgenler, Uçuş Video Animasyonları).
 Nokta bulutunda bir veya birden fazla sınıfa ait noktaların çıktısı alınabilir.

40 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

• Hacimler: 3. adımda üretilen Sayısal Yükseklik Modeli kullanılarak;


− Çalışılan bölge üzerinde, vektörel bir alan objesi çizilerek hacim hesabı yapılacak alan
tanımlanır ve ilgili alan için “Volume Settings” butona tıklanarak zemin taban yüksekliği
ayarlanır.
− “Hesapla” butonu tıklanarak belirtilen alandaki 2 Boyutlu ve 3 Boyutlu Arazi Alanı,
Kazı/Dolgu Hacmi ve Toplam Hacim değerleri elde edilebilir.

Şekil 67 Hacim Hesabı

• Mozaik Düzenleyici: 3. adımda elde edilen üretilen;


− Ortomozaik,
− Sayısal Yükseklik Modeli,
− Sayısal Arazi Modeli (isteğe bağlı), Mozaik Düzenleyici üzerinden görüntülenir. Ortomozaik
üzerinden ihtiyaç duyuluyor ise “Mozaik Düzenleme” işlemleri ile uçuş sırasındaki hareketli
objelere yönelik düzenleme işlemleri uygulanabilir.

www.ataymuhendislik.com 41
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 68 Ortomozaik

Şekil 69 Sayısal Yükseklik Modeli

Şekil 70 Sayısal Arazi Modeli


42 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

• Index Hesaplayıcı: Pix4D Mapper üzerinden üretilen bir projede üçüncü proses adımında
“Index Hesaplayıcısı” sekmesi altında “Yansıma Haritası” başlığı altındaki kutunun onaylanması
ile veri içeriğine bağlı mevcut bant değerleri üzerinden yansıma haritası üretimi
yapılabilmektedir.

Şekil 71 Yansıma Haritası Üretimi için uygulanan işlem

www.ataymuhendislik.com 43
KULLANIM KILAVUZU

Yansıma Haritası üretimi yapılan bir projede “Index Hesaplayıcı” pencereye tıklanarak bölümde,

− Bir formül yardımıyla, yansıma haritalarına ait farklı görüntü bantlarının kombinasyonu
kullanılarak her pikseli tanımlanan formüle göre analiz ederek bir Index Haritası / Gridi
üretilebilir.
− Index Haritası, renk haritalaması ile Renklendirilmiş Index Haritası olarak
görüntülenebilmektedir.
− Koordinatlı olarak ayarlanabilen Renklendirilmiş Index Haritası’nın çıktısı “Dışarı Aktarım”
butonları üzerinden alınabilmektedir.
− Üretilen Yansıma Haritası, MicaSense Atlas platformuna yüklenebilir.

Şekil 72 Index Hesaplayıcı penceresi

44 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

• Proje Dosyalarının Pix4D Cloud’a Yüklenmesi:


− Pix4Dmapper ile üretilen proje çıktıları, Pix4D’nin sunduğu çevrimiçi Pix4D Cloud
sisteminde saklanabilmektedir.
− Projeler ayrıca çevrimiçi olarak şablon kullanımı ile işlenebilir.

Şekil 73 Pix4D Cloud yeni veriseti oluşturma penceresi

− Proje hakkındaki bilgiler destek ekibi ile paylaşılabilir.


− Pix4D Cloud üzerinden üretilen veya Pix4D Cloud dışarıdan aktarılan çıktı ürünleri iki
boyutlu ve üç boyutlu ortamda incelenebilmektedir. Çıktı sonuçlarının incelenmesi için
Pix4D Cloud projeye ait bir paylaşım linki sunabilmektedir. Bu paylaşım linkinin iletildiği
taraf için ilave bir yazılıma gerek duyulmadan, paylaşım linkine tıklayan kişi direk olarak
Pix4D Cloud üzerinden veriyi inceleyebilir ve veri üzerinden çoklu doğru ve alan objelerini
oluşturarak mesafe ve ölçüm bilgisi edinebileceği gibi model üzerinden hacim hesabı
işlemlerini de gerçekleştirebilme olanağını Pix4D Cloud sunmaktadır.

Şekil 74 Pix4D Cloud görüntüleme ekranı

www.ataymuhendislik.com 45
KULLANIM KILAVUZU

Şekil 75 Pix4D Cloud proje paylaşım penceresi

6 DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN

Pix4D’nin tüm ürünleri ve hakkında detaylı bilgiler edinebilmeniz için Atay Mühendislik Teknik
İşlemler olarak sizler ile görüşmekten memnuniyet duyarız. Sorularınızı ve taleplerinizi bize iletmek
için aşağıda belirtilen ulaşım bilgileri üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Ulaşım bilgilerimiz;

 Ofis Adresimiz: Mutlukent Mahallesi, 2010 Cad. Beysu Villakent Sitesi No: 1
Beysukent/ANKARA
 Ofis Telefonumuz: 0312 212 2211
 Web Adresimiz: www.ataymuhendislik.com

46 www.ataymuhendislik.com
KULLANIM KILAVUZU

www.ataymuhendislik.com 47

You might also like