ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
ΘΕΜΑ:ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:Σάββας Θεοδωρίδης Αργυρόπουλος

Γυμνάσιο Χαριλάου
Τάξη Α2
Σχολικό Έτος 2018-2019
 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1. ΕΝΕΡΓΕΙΑ....................................................................................3
1.1 ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ..................................................................4
1.1.1 ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ..............................................................4
1.1.2 ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ............................................................4
1.1.3 ΠΥΡΙΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ή ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ......................5
1.1.4 ΘΕΡΜΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ..............................................................5
1.1.5 ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ..........................................................6
1.1.6 ΧΗΜΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ................................................................6
1.2. ΜΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ.................................6
1.2.1 ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ............................................................................6
1.2.2 ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ .......................................................................8
1.2.3 ΠΥΡΙΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ.............................................................9
1.2.4 ΛΙΓΝΙΤΗΣ .............................................................................11
1.3 ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ.......................................13
1.3.1 ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ..............................................................13
1.3.2 ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ..............................................15
1.3.3 ΒΙΟΜΑΖΑ...............................................................................17
1.3.4 ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ.....................................................19
1.3.5 ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ...............................................................21
1.4.1 ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ
ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ.......................................................................22
1.4.2 ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ
ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ.......................................................................24
2 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ............................................................................25

2
1 .ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Κάθε φυσικό σύστημα περιέχει (ή εναλλακτικά αποθηκεύει) μία
ποσότητα που ονομάζεται ενέργεια. Ενέργεια, συνεπώς, είναι η
ικανότητα ενός σώματος ή συστήματος να παράγει έργο.
Οποιαδήποτε μορφή δράσης από τα παιδικά παιχνίδια μέχρι τη
λειτουργία των μηχανών και από το μαγείρεμα τροφών μέχρι τη
γραμμή παραγωγής στο εργοστάσιο προϋποθέτει κατανάλωση
ενέργειας. Οι πράγματι πολυποίκιλες μορφές ενέργειας βρίσκονται
πίσω από την ασύλληπτη ποικιλία των φυσικών φαινομένων.
Η ενέργεια με την οποία τροφοδοτείται ο πλανήτης μας προέρχεται
σχεδόν εξ ολοκλήρου από τον Ήλιο.
Η ενέργεια χαρακτηρίζεται, τόσο στη θεωρία όσο και στη πράξη,
περισσότερο ως μια λογιστική έννοια, που δίνει τη δυνατότητα
πρόβλεψης της εξέλιξης ή της κίνησης ενός συστήματος. Ορίζεται
σαν το ποσό του έργου που απαιτείται προκειμένου το σύστημα να
πάει από μια αρχική κατάσταση σε μια τελική. Ακριβώς πόση
ενέργεια περιέχεται σε ένα σύστημα μπορεί να υπολογιστεί
παίρνοντας το άθροισμα ή το ολοκλήρωμα ενός αριθμού ειδικών
εξισώσεων (όπως οι εξισώσεις Λαγκράνζ ή οι εξισώσεις Χάμιλτον),
καθεμιά από τις οποίες δίνει την ενέργεια που έχει αποθηκευτεί κατά
έναν ιδιαίτερο τρόπο. Ανάλογα με τον τρόπο που έχει αποκτηθεί,
ανταλλαχθεί ή αποθηκευτεί, μπορούμε να μιλήσουμε για πολλές
μορφές ενέργειας:
1. Μηχανική ενέργεια, που συνδυάζει την κινητική και τη
δυναμική.
2. Ηλεκτρομαγνητική ενέργεια, που συνδυάζει την ηλεκτρική και
τη φωτεινή ή ενέργεια ακτινοβολίας,
3. Πυρηνική ενέργεια
4. Θερμική ενέργεια
5. Χημική ενέργεια

3
 1.1 ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

1.1.1 Κινητική ενέργεια

Κινητική ενέργεια, είναι η ενέργεια που έχει ένα σώμα όταν κινείται
και αναφέρεται στην ικανότητά του να παράγει έργο και εξαρτάται
από τους παρακάτω παράγοντες: τη μάζα και την ταχύτητα ενός
κινούμενου σώματος.

1.1.2 Δυναμική ενέργεια

Ως δυναμική ενέργεια ορίζεται η ενέργεια που κατέχει ένα σώμα
λόγω της θέσεως ή της κατάστασής του, είναι δηλαδή η δυνατότητα
του σώματος να παράγει έργο επειδή βρίσκεται μέσα σε κάποιο
πεδίο δυνάμεων. Συγκεκριμένα, η δυναμική ενέργεια διακρίνεται σε
ενέργεια θέσεως (π.χ. ένα σώμα σε πεδίο βαρύτητας που έχει τη
δυνατότητα να κινηθεί σε χαμηλότερη θέση παράγοντας έργο) και
ενέργεια μορφής η αλλιως παραμορφωσης, που εμφανίζεται όταν
συστρέφουμε, συμπιέζουμε, τεντώνουμε ή λυγίζουμε ένα υλικό
αλλάζοντας τη φυσική του μορφή (π.χ. το παραμορφωμένο
ελατήριο ή λάστιχο). Στην περίπτωση αυτή, το σώμα μπορεί να
παράγει έργο επανερχόμενο στη "φυσική" του μορφή..
Στην περίπτωση ενός ομογενούς δυναμικού πεδίου, δηλαδή ενός
πεδίου όπου η δύναμη είναι σταθερή σε όλη την έκτασή του, η
δυναμική ενέργεια ενός σώματος ορίζεται ως το γινόμενο της
δύναμης που ασκείται επάνω του επί την απόστασή του από την
περιοχή του πεδίου, όπου θεωρούμε συμβατικά ότι η δυναμική
ενέργεια έχει μηδενική τιμή:

Eδυν=F⋅r
όπου F = δύναμη του πεδίου που ασκείται στο σώμα, r = απόσταση
από το σημείο με μηδενική δυναμική ενέργεια. Εάν το πεδίο δεν
είναι ομογενές, δηλαδή η δύναμη μεταβάλλεται κατά μέτρο και φορά
από σημείο σε σημείο, ο παραπάνω ορισμός ισχύει μόνο τοπικά, 4
δηλαδή μας δίνει τη μεταβολή της δυναμικής ενέργειας για μια
απειροστή μετακίνηση μέσα στο πεδίο, κατά την οποία η δύναμη
είναι περίπου σταθερή. Η συνολική μεταβολή της δυν. ενέργειας
δίνεται από το άθροισμα τέτοιων απειροστών μετατοπίσεων
(ολοκλήρωμα) μεταξύ δύο θέσεων (από τις οποίες η μία μπορεί να
είναι το σημείο όπου ορίσαμε μηδενική τη δυναμική ενέργεια).
Για να έχει νόημα η δυναμική ενέργεια, πρέπει ο παραπάνω
υπολογισμός να μην εξαρτάται από τη διαδρομή που ακολουθήσαμε
μεταξύ των δύο σημείων. Ένα δυναμικό πεδίο με την ιδιότητα αυτή
ονομάζεται συντηρητικό ή διατηρητικό.
Η Κινητική και η Δυναμική ενέργεια θεωρούνται ως οι δύο μορφές
της Μηχανικής ενέργειας. Κατά την κίνηση ενός σώματος ή φορτίου
σε συντηρητικό πεδίο δυνάμεων, και εφόσον δεν υπάρχουν τριβές,
η δυναμική ενέργεια μετατρέπεται σε κινητική ενέργεια και το
αντίστροφο, το άθροισμά τους όμως είναι πάντα σταθερό και ίσο με
τη μηχανική ενέργεια που αρχικά είχε το σώμα.Δυναμική είναι η
ενέργεια που έχουν τα σώματα, λόγω της κατάστασής τους ή της
θέσης τους. Δυναμική είναι η ενέργεια του βέλους σε τεντωμένο
τόξο, του συμπιεσμένου ελατηρίου αλλά και του νερού της λίμνης ή
της πέτρας που βρίσκεται σε μεγάλο υψόμετρο.

1.1.3 Πυρηνική ενέργεια ή Ατομική ενέργεια

Ονομάζεται η ενέργεια που απελευθερώνεται όταν
μετασχηματίζονται ατομικοί πυρήνες. Είναι δηλαδή η δυναμική
ενέργεια που είναι εγκλεισμένη στους πυρήνες των ατόμων λόγω
της αλληλεπίδρασης των σωματιδίων που τα συνιστούν. Η
πυρηνική ενέργεια απελευθερώνεται κατά τη σχάση ή σύντηξη των
πυρήνων και εφόσον οι πυρηνικές αντιδράσεις είναι ελεγχόμενες
(όπως συμβαίνει στην καρδιά ενός πυρηνικού αντιδραστήρα)
μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καλύψει ενεργειακές ανάγκες.

1.1.4 Θερμική ενέργεια

Η θερμική ενέργεια, το σύνολο δηλαδή της κινητικής ενέργειας των
σωματιδίων που συγκροτούν τα υλικά σώματα, καθώς αυτά
κινούνται στο εσωτερικό τους. Με τον όρο θερμότητα εννοούμε
ειδικά την ενέργεια που μεταφέρεται από ένα σώμα υψηλής
θερμοκρασίας σε άλλο με χαμηλότερη θερμοκρασία, με αποτέλεσμα
να αυξάνεται η κινητική ενέργεια των σωματιδίων του.Η θερμική 5
ενέργεια μπορεί να είναι αποτέλεσμα της ηλιακής ενέργειας.

1.1.5 Ηλεκτρική ενέργεια

Η ηλεκτρική ενέργεια, που αναφέρεται στην κινητική ενέργεια των
κινούμενων ηλεκτρονίων (ηλεκτρικό ρεύμα), λόγω της ύπαρξης
διαφοράς δυναμικού στα άκρα ενός αγωγού.

1.1.6Χημική ενέργεια
Η χημική ενέργεια, το σύνολο της δυναμικής ενέργειας που
απαιτήθηκε για τη συγκρότηση μορίων χημικών ουσιών από
διάφορα άτομα, κάτω από την αλληλεπίδραση ηλεκτρομαγνητικών
δυνάμεων. Η χημική ενέργεια αποδίδεται συνήθως ως θερμική ή
ηλεκτρική, όταν τα μόρια διασπώνται και πάλι σε άτομα ή
μετασχηματίζεται στους οργανισμούς σε θερμική και κινητική, με
βιολογικούς μηχανισμούς, και ονομάζεται ζωική ενέργεια.

1.2 ΜΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ
ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
1.2.1 ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ

6
Το πετρέλαιο βρίσκεται στο υπέδαφος σε υγρή μορφή, μέσα σε
κοιλότητες, σχηματίστηκε εκεί από ζωικούς και φυτικούς
μικροοργανισμούς, κυρίως θαλάσσιους, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν
από τα θαλάσσια ρεύματα στο βάθος λεκανών, όπου και
καταπλακώθηκαν λόγω επιχωματώσεων ή άλλων διαδικασιών.
Εκεί, χωρίς την παρουσία αέρα, μετατράπηκαν σε πετρέλαιο κατά
την διάρκεια χιλιάδων ετών. Η ενέργεια του πετρελαίου προέρχεται
από την ενέργεια που είχαν συγκεντρώσει από τον ήλιο και την
τροφή τους οι μικροοργανισμοί που το δημιούργησαν. Σήμερα
αντλούμε το πετρέλαιο από τα υπόγεια κοιτάσματά του, ακόμα και
αν αυτά βρίσκονται κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας. Τα κύρια
συστατικά του είναι αλκάνια (παραφίνες), κυκλοεξάνια (ναφθένια)
και αρωματικοί υδρογονάνθρακες και σε μικρότερες ποσότητες
οξυγονούχες, αζωτούχες και θειούχες ενώσεις. Το πετρέλαιο
αποτελεί το σημαντικότερο ορυκτό για την παγκόσμια οικονομία,
καθώς αποτελεί την κύρια πρωτογενή πηγή ενέργειας και την
πρώτη ύλη από την οποία παράγεται ένας τεράστιος αριθμός
προϊόντων (πλαστικά, φάρμακα, καλλυντικά, απορρυπαντικά, φιλμ.
μαγνητοταινίες, εκρηκτικά κλπ.)

7
1.2.2 ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ

Το φυσικό αέριο είναι καύσιμο και πρώτη ύλη της χημικής

βιομηχανίας. Εξορύσσεται από υπόγειες κοιλότητες στις οποίες
βρίσκεται υπό υψηλή πίεση. Σε αυτές τις κοιλότητες το φυσικό αέριο
σχηματίστηκε με τρόπο παρόμοιο με τον τρόπο σχηματισμού του
πετρελαίου. Μεταφέρεται προς τους τόπους όπου πρόκειται να
χρησιμοποιηθεί όπως είναι, χωρίς την ανάγκη περαιτέρω
επεξεργασίας.
Τα κοιτάσματα φυσικού αερίου βρίσκονται συνήθως μακριά από τα
κύρια κέντρα καταναλώσεως· συνεπώς πρέπει να μεταφερθεί, αν
και οι βιομηχανίες χημικής επεξεργασίας είναι συχνα
εγκατεστημένες στην περιοχή της παραγωγής. Η μεταφορά του
φυσικού αερίου εξαρτάται από την κατάστασή του. Σε αέρια
κατάσταση μεταφέρεται με αγωγούς υπό υψηλή πίεση, ενώ σε υγρή
κατάσταση μεταφέρεται με πλοία.
Οι μεγάλοι αγωγοί υψηλής πίεσης καθιστούν δυνατή τη μεταφορά
του αερίου σε απόσταση χιλιάδων χιλιομέτρων.
8
 1.2.3 ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Πυρηνική ενέργεια ή ατομική ενέργεια ονομάζεται η ενέργεια που

απελευθερώνεται όταν μετασχηματίζονται ατομικοί πυρήνες. Είναι
δηλαδή η δυναμική ενέργεια που είναι εγκλωβισμένη στους
πυρήνες των ατόμων λόγω της αλληλεπίδρασης των σωματιδίων
που τα συνιστούν. Η πυρηνική ενέργεια απελευθερώνεται κατά τη
σχάση ή σύντηξη των πυρήνων και εφόσον οι πυρηνικές
αντιδράσεις είναι ελεγχόμενες (όπως συμβαίνει στην καρδιά ενός
πυρηνικού αντιδραστήρα) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καλύψει
ενεργειακές ανάγκες.
Η διάδοση των πυρηνικών σήμερα
Σήμερα 31 χώρες διαθέτουν συνολικά 439 πυρηνικούς
αντιδραστήρες σε λειτουργία παράγοντας το 14% του ηλεκτρισμού
του κόσμου. Η Γαλλία, χάρη στους 58 αντιδραστήρες της
αναδεικνύεται πρωταθλήτρια στον τομέα (ποσοστό ενεργειακής
κάλυψης 78%). Για να τους «κινήσει» καταναλώνει περίπου 10.000
τόνους ουρανίου καυσίμου το χρόνο. Σήμερα σε όλο τον κόσμο 9
κατασκευάζονται γύρω στους 64 αντιδραστήρες, οι 26 εκ των
οποίων στην Κίνα, με δεύτερη τη Ρωσία με 10, και τρίτη την
Ινδία με Αρκετές ακόμα χώρες διαθέτουν πυρηνικούς
αντιδραστήρες μικρής ισχύος για ερευνητικούς σκοπούς. Ανάμεσά
τους η Ελλάδα με τον αντιδραστήρα ισχύος 5ΜW στο Κέντρο
Έρευνας «Δημόκριτος».

10
 1.2.4 ΛΙΓΝΙΤΗΣ

Ο λιγνίτης αποτέλεσε το κυρίαρχο καύσιμο για την παραγωγή της

ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώναμε για δεκαετίες. Ο διεθνής
αγώνας κατά της κλιματικής αλλαγής, η υποχρέωση προστασίας της
δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος, αλλαγές στην ευρωπαϊκή
περιβαλλοντική νομοθεσία και η ραγδαία πρόοδος στις τεχνολογίες
ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας, επιβάλλουν την απεξάρτησή μας
από το πιο ρυπογόνο καύσιμο στον πλανήτη.
Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην χώρα μας κυρίως στο
δεύτερο μισό του 20ου αι. στηρίχθηκε στην εκμετάλλευση του
λιγνίτη, με ποσοστά που το 1994 άγγιξαν το 80% του μίγματος
ηλεκτροπαραγωγής. Οι αλλαγές όμως στην ευρωπαϊκή
περιβαλλοντική νομοθεσία, ο ανταγωνισμός με τις υπόλοιπες
τεχνολογίες ηλεκτροπαραγωγής και οι πιέσεις της κοινωνίας των
πολιτών, περιόρισαν το μερίδιό του στο 35% το 2016. Χρονιά
μάλιστα κατά την οποία η ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ, 11
συμπεριλαμβανομένων και των μεγάλων υδροηλεκτρικών
ξεπέρασε αυτή του λιγνίτη. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι
κερδίσαμε τη μάχη. Παρά τον περιορισμό του ο λιγνίτης
εξακολουθεί να είναι υπεύθυνος για περισσότερο από το 30% των
συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της Ελλάδας.
Σημειώνοντας μάλιστα το τέταρτο υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής
στην Ευρωπαϊκή Ένωση (στοιχεία 2015).

12
 1.3 ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ
ΕΝΡΓΕΙΑΣ
1.3.1 ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Αιολική ενέργεια ονομάζεται η ενέργεια που παράγεται από την

εκμετάλλευση του ανέμου. Η ενέργεια αυτή χαρακτηρίζεται "ήπια
μορφή ενέργειας" και περιλαμβάνεται στις "καθαρές" πηγές, όπως
συνηθίζονται να λέγονται οι πηγές ενέργειας που δεν εκπέμπουν ή
δεν προκαλούν ρύπους. Η αρχαιότερη μορφή εκμετάλλευσης της
αιολικής ενέργειας ήταν τα ιστία (πανιά) των πρώτων ιστιοφόρων
και πολύ αργότερα οι ανεμόμυλοι στην ξηρά. Ονομάζεται αιολική
γιατί στην ελληνική μυθολογία ο Αίολος ήταν ο θεός του ανέμου .13
Η αιολική ενέργεια αποτελεί σήμερα μια ελκυστική λύση στο
πρόβλημα της ηλεκτροπαραγωγής. Το «καύσιμο» είναι άφθονο,
αποκεντρωμένο και δωρεάν. Δεν εκλύονται αέρια και άλλοι ρύποι,
και οι επιπτώσεις στο περιβάλλον είναι μικρές σε σύγκριση με τα
εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής από συμβατικά καύσιμα. Επίσης,
τα οικονομικά οφέλη μιας περιοχής από την ανάπτυξη της αιολικής
βιομηχανίας είναι αξιοσημείωτα.
Οι ανεμογεννήτριες όμως μπορεί να προκαλέσουν τραυματισμούς
ή θανατώσεις πουλιών, κυρίως αποδημητικών γιατί τα ενδημικά
«συνηθίζουν» την παρουσία των μηχανών και τις αποφεύγουν. Γι’
αυτό καλύτερα να μην κατασκευάζονται αιολικά πάρκα σε δρόμους
μετανάστευσης πουλιών. Σε κάθε περίπτωση, πριν τη δημιουργία
ενός αιολικού πάρκου ή και οποιασδήποτε εγκατάστασης ΑΠΕ θα
πρέπει να έχει προηγηθεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων .
Πάντως η συχνότητα ατυχημάτων πουλιών σε αιολικά πάρκα είναι
πολύ μικρότερη αυτής των ατυχημάτων με αυτοκίνητα. Επιπλέον,
για τη δημιουργία αιολικών πάρκων θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν η
επιβάρυνση που θα προκληθεί στην τοποθεσία, διότι για να χτιστεί
η εγκατάσταση θα πρέπει να κοπούν δέντρα η γενικώς να
καταστραφεί μέρος της γης στην οποία θα γίνει το εγχείρημα. Με
την εξέλιξη όμως της τεχνολογίας και την αυστηρότερη επιλογή του
τόπου εγκατάστασης (π.χ. πλωτές πλατφόρμες σε ανοικτή
θάλασσα) τα παραπάνω προβλήματα, αλλά και ο θόρυβος από τη
λειτουργία των μηχανών, έχουν σχεδόν λυθεί.

14
 1.3.2 ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Υδραυλική και εν μέρει υδροηλεκτρική ενέργεια είναι η ενέργεια που

αποταμιεύεται ως δυναμική ενέργεια μέσα σε βαρυτικό πεδίο με τη
συσσώρευση μεγάλων ποσοτήτων νερού σε υψομετρική διαφορά
από τη συνέχιση της ροής του ελεύθερου νερού, και αποδίδεται ως
κινητική μέσω της υδατόπτωσης .
Η λειτουργία των υδροηλεκτρικών μονάδων βασίζεται στην κίνηση
του νερού λόγω διαφοράς μανομετρικού ύψους μεταξύ των σημείων
εισόδου και εξόδου. Για το σκοπό αυτό κατασκευάζεται ένα φράγμα
που συγκρατεί την απαιτούμενη ποσότητα νερού στον
δημιουργούμενο ταμιευτήρα. Κατά τη διέλευσή του από τον αγωγό
πτώσεως κινεί έναν στρόβιλο ο οποίος θέτει σε λειτουργία τη
γεννήτρια.
Η ποσότητα της παραγόμενης ενέργειας καθορίζεται από τον όγκο
του νερού που ρέει, τη διαφορά μανομετρικού ύψους μεταξύ 15
της ελεύθερης επιφάνειας του ταμιευτήρα και του στροβίλου, κ.α..
Συνεπώς, ο παραγόμενος ηλεκτρισμός εξαρτάται από την
ποσότητα του νερού του ταμιευτήρα. Για το λόγο αυτόν μόνο σε
περιοχές με σημαντικές βροχοπτώσεις, πλούσιες πηγές και
κατάλληλη γεωλογική διαμόρφωση είναι δυνατόν να
κατασκευαστούν υδροηλεκτρικά έργα. Συνήθως η ενέργεια που
τελικώς παράγεται, χρησιμοποιείται μόνο συμπληρωματικά ως προς
άλλες συμβατικές πηγές ενέργειας, καλύπτοντας φορτία αιχμής.
Στην Ελλάδα η υδροηλεκτρική ενέργεια ικανοποιεί περίπου το 9%
των ενεργειακών μας αναγκών σε ηλεκτρισμό.

16
 1.3.2 ΒΙΟΜΑΖΑ

Με τον όρο βιομάζα αποκαλείται οποιοδήποτε υλικό που παράγεται

από ζωντανούς οργανισμούς (όπως είναι το ξύλο και άλλα προϊόντα
του δάσους, υπολείμματα καλλιεργειών, κτηνοτροφικά απόβλητα,
απόβλητα βιομηχανιών τροφίμων κ.λπ.) και μπορεί να
χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο για παραγωγή ενέργειας. Το καύσιμο
βιομάζας είναι γνωστό στην Ελλάδα κι ως πέλετ.
Μια μορφή βιομάζας: pellets (συσσωματώματα) τα οποία
προκύπτουν από τη μηχανική συμπίεση πριονιδιού, χωρίς την
προσθήκη χημικών ή συγκολλητικών ουσιών
Η ενέργεια που είναι δεσμευμένη στις φυτικές ουσίες προέρχεται
από τον ήλιο. Με τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, τα φυτά
μετασχηματίζουν την ηλιακή ενέργεια σε βιομάζα. Οι ζωικοί
οργανισμοί αυτή την ενέργεια την προσλαμβάνουν με την τροφή
τους και αποθηκεύουν ένα μέρος της. Αυτή την ενέργεια αποδίδει
τελικά η βιομάζα, μετά την επεξεργασία και τη χρήση της. Είναι μια
ανανεώσιμη πηγή ενέργειας γιατί στην πραγματικότητα είναι 17
αποθηκευμένη ηλιακή ενέργεια που δεσμεύτηκε από τα φυτά κατά
τη φωτοσύνθεση.
Η βιομάζα είναι η πιο παλιά και διαδεδομένη ανανεώσιμη πηγή
ενέργειας. Ο πρωτόγονος άνθρωπος, για να ζεσταθεί και να
μαγειρέψει, χρησιμοποίησε την ενέργεια (θερμότητα) που
προερχόταν από την καύση των ξύλων, που είναι ένα είδος
βιομάζας.

18
 1.3.3 ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Γεωθερμία ή γεωθερμική ενέργεια ονομάζουμε τη φυσική θερμική

ενέργεια της Γης που διαρρέει από το θερμό εσωτερικό του πλανήτη
προς την επιφάνεια. Η μετάδοση θερμότητας πραγματοποιείται με
δύο τρόπους:
α) Με αγωγή από το εσωτερικό προς την επιφάνεια
β) Με ρεύματα μεταφοράς, που περιορίζονται όμως στις ζώνες
κοντά στα όρια των λιθοσφαιρικών πλακών, λόγω ηφαιστειακών και
υδροθερμικών φαινομένων.
Μεγάλη σημασία για τον άνθρωπο έχει η αξιοποίηση της
γεωθερμικής ενέργειας για την κάλυψη αναγκών του, καθώς είναι
μια πρακτικά ανεξάντλητη πηγή ενέργειας. Ανάλογα με το
θερμοκρασιακό της επίπεδο μπορεί να έχει διάφορες χρήσεις.
H υψηλής ενθαλπίας (>150°C) χρησιμοποιείται συνήθως για 19
 παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η ισχύς τέτοιων εγκαταστάσεων
το 1979 ήταν 1.916 ΜW με παραγόμενη ενέργεια 12×106 kWh/yr.
Η μέσης ενθαλπίας (80 έως 150°C) που χρησιμοποιείται για
θέρμανση ή και ξήρανση ξυλείας και αγροτικών προϊόντων καθώς
και μερικές φορές και για την παραγωγή ηλεκτρισμού (π.χ. με
κλειστό κύκλωμα φρέον που έχει χαμηλό σημείο ζέσεως).
Η χαμηλής ενθαλπίας (25 έως 80°C) που χρησιμοποιείται για
θέρμανση χώρων, για θέρμανση θερμοκηπίων, για
ιχθυοκαλλιέργειες, για παραγωγή γλυκού νερού.

20
 1.3.4 ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Ηλιακή ενέργεια χαρακτηρίζεται το σύνολο των διαφόρων μορφών

ενέργειας που προέρχονται από τον Ήλιο. Τέτοιες είναι το φως ή
φωτεινή ενέργεια, η θερμότητα καθώς και διάφορες ακτινοβολίες ή
ενέργεια ακτινοβολίας.
Η ηλιακή ενέργεια στο σύνολό της είναι πρακτικά ανεξάντλητη, αφού
προέρχεται από τον ήλιο, και ως εκ τούτου δεν υπάρχουν
περιορισμοί χώρου και χρόνου για την εκμετάλλευσή της.
Όσον αφορά την εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας, θα
μπορούσαμε να πούμε ότι χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες
εφαρμογών: τα παθητικά ηλιακά συστήματα, τα ενεργητικά ηλιακά
συστήματα ή Ηλιοθερμικά συστήματα, και τα φωτοβολταϊκά
συστήματα. Τα παθητικά και τα ενεργητικά ηλιακά συστήματα
εκμεταλλεύονται τη θερμότητα που εκπέμπεται μέσω της ηλιακής
ακτινοβολίας, ενώ τα φωτοβολταϊκά συστήματα στηρίζονται στη
μετατροπή της ηλιακής ακτινοβολίας σε ηλεκτρικό ρεύμα μέσω του
φωτοβολταϊκού φαινομένου.

21
1.4.1 ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ
ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Πλεονεκτήματα
1.Είναι πολύ φιλικές προς το περιβάλλον, έχοντας ουσιαστικά
μηδενικά κατάλοιπα και απόβλητα.
2.Δεν πρόκειται να εξαντληθούν ποτέ, σε αντίθεση με τα ορυκτά
καύσιμα.
3.Μπορούν να βοηθήσουν την ενεργειακή αυτάρκεια μικρών και
αναπτυσσόμενων χωρών, καθώς και να αποτελέσουν την
εναλλακτική πρόταση σε σχέση με την οικονομία του
πετρελαίου.
4.Είναι ευέλικτες εφαρμογές, που μπορούν να παράγουν
ενέργεια ανάλογη με τις ανάγκες του επί τόπου πληθυσμού,
καταργώντας την ανάγκη για τεράστιες μονάδες παραγωγής
ενέργειας (καταρχήν για την ύπαιθρο) αλλά και για μεταφορά
της ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις.
5.Ο εξοπλισμός είναι απλός στην κατασκευή και τη συντήρηση
και έχει πολύ μεγάλο χρόνο ζωής.
6.Επιδοτούνται από τις περισσότερες κυβερνήσεις.

Μειονεκτήματα
1.Έχουν ένα αρκετά μικρό συντελεστή απόδοσης, της τάξης του
30% ή και χαμηλότερο. Συνεπώς απαιτείται αρκετά μεγάλο
αρχικό κόστος εφαρμογής σε μεγάλη επιφάνεια της γης. Γι'
αυτό το λόγο μέχρι τώρα χρησιμοποιούνται ως
συμπληρωματικές πηγές ενέργειας.
2.Για τον παραπάνω λόγο προς το παρόν δεν μπορούν να
χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των αναγκών μεγάλων
αστικών κέντρων.
3.Η παροχή και απόδοση της αιολικής, υδροηλεκτρικής και
ηλιακής ενέργειας εξαρτάται από την εποχή του έτους, αλλά
και από το γεωγραφικό πλάτος και το κλίμα της περιοχής στην
22
 οποία εγκαθίστανται.
4.Για τις αιολικές μηχανές υπάρχει η άποψη ότι δεν είναι κομψές
από αισθητική άποψη κι ότι προκαλούν θόρυβο και θανάτους
πουλιών. Με την εξέλιξη όμως της τεχνολογίας τους και την
προσεκτικότερη επιλογή χώρων εγκατάστασης (π.χ. σε
πλατφόρμες στην ανοιχτή θάλασσα) αυτά τα προβλήματα
έχουν σχεδόν λυθεί.
5.Για τα υδροηλεκτρικά έργα λέγεται ότι προκαλούν έκλυση
μεθανίου από την αποσύνθεση των φυτών που βρίσκονται
κάτω από το νερό κι έτσι συντελούν στο φαινόμενο του
θερμοκηπίου.

23
 1.4.2 ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΜΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ
ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

24
 2 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BD%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE
%B5%CE%B9%CE%B1

http://www.allaboutenergy.gr/Petroleum.html

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CF%8C_
%CE%B1%CE%AD%CF%81%CE%B9%CE%BF

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%85%CF%81%CE%B7%CE%BD%CE
%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B5%CE%BD%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE
%B5%CE%B9%CE%B1

http://www.wwf.gr/sustainable-economy/clean-energy/lignite

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%B9%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA
%CE%AE_%CE%B5%CE%BD%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE
%B1

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A5%CE%B4%CF%81%CE%B1%CF%85%CE%BB
%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B5%CE%BD%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE
%B5%CE%B9%CE%B1

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B9%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE
%B6%CE%B1

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%89%CE%B8%CE%B5%CF
%81%CE%BC%CE%AF%CE%B1

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%8E
%CF%83%CE%B9%CE%BC%CE%B5%CF%82_%CF%80%CE%B7%CE%B3%CE%AD
%CF%82_%CE%B5%CE%BD%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE
%B1%CF%82

25