ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΙΟΚ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ Ε 7

ANTIKEIMENO: Εκτίμηση της κατηγορίας αντοχής του σκυροδέματος υφιστάμενων

κατασκευών

1. ΓΕΝΙΚΑ
Η εκτίμηση της κατηγορίας αντοχής σκληρυμένου σκυροδέματος στο έργο, απαιτεί εμπειρία, ειδίκευση
και καλή γνώση των παραγόντων που επηρεάζουν το αποτέλεσμα. Γενικώς, η εμφαινόμενη αντοχή
από τον έλεγχο πυρήνων, υστερεί εν σχέσει προς την αντοχή που θα έδιδαν κυλινδρικά δοκίμια
νωπού σκυροδέματος, παραγόμενα, συμπυκνούμενα, συντηρούμενα και θραυόμενα κατά την
σχετική προδιαγραφή.
Επισημαίνονται τα εξής:
• Η διασπορά των αποτελεσμάτων ελέγχου πυρήνων είναι μεγαλύτερη από την διασπορά των
δοκιμίων νωπού σκυροδέματος, κυρίως λόγω μεγαλυτέρων δυνατοτήτων ορθής και ομοιόμορφης
συμπυκνώσεως και συντηρήσεως των δοκιμίων, έναντι των συνθηκών εργοταξίου
• Η αντοχή του πυρήνα είναι εκ των πραγμάτων μικρότερη από την αντοχή δοκιμίου, επειδή η
κοπή αδρανών στη πλευρική επιφάνεια κατά τη διάτρηση, χαλαρώνει την συγκόλλησή τους
με τον τσιμεντοπολτό (χωρίς αυτό να είναι εμφανές), με συνέπεια οι κομμένοι κόκκοι να
διατηρούνται ενδεχομένως στη θέση τους μόνον δια της εμπλοκής τους στον ιστό, χωρίς να
συνεισφέρουν πλήρως στην αντοχή
• Οι αντοχές πυρήνων που λαμβάνονται κατά την διεύθυνση σκυροδετήσεως ή κατά κάθετη
διεύθυνση διαφέρουν. Γενικώς, οι πυρήνες που λαμβάνονται κατά τη διεύθυνση σκυροδετήσεως,
δίνουν μεγαλύτερες αντοχές
• Η αντοχή πυρήνων που λαμβάνονται στον «πόδα» κατακορύφων στοιχείων (στύλων, τοιχίων)
είναι μεγαλύτερη από την αντοχή αυτών που λαμβάνονται στην «κεφαλή»
• Η αντοχή πυρήνων που περιέχουν τεμάχια οπλισμού εμφανίζεται μειωμένη
• Η αντοχή του ανωτέρου στρώματος πλακός, περί το 20% του συνολικού πάχους, έχει αντοχή
μικρότερη του υπολοίπου, λόγω αυξημένης αναλογίας νερού εκ της εξιδρώσεως και λόγω
μειωμένης συμπύκνωσης
• Η επί τόπου αντοχή διαφοροποιείται, γενικώς, εντός του ελεγχομένου τμήματος κατασκευής
(παρτίδας) αλλά και εντός του αυτού δομικού στοιχείου, κατά απρόβλεπτο τρόπο, εξαρτώμενο
από τις συνθήκες του έργου

2. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
Η Εγκύκλιος αυτή θα έχει εφαρμογή στην περίπτωση που πρέπει να εκτιμηθεί η κατηγορία αντοχής
του διαστρωμένου σκυροδέματος υφιστάμενης κατασκευής. Η πυρηνοληψία δεν υποκαθιστά τους
ελέγχους συμμορφώσεως και τους επανέλεγχους που ορίζει ο ισχύων Κανονισμός Τεχνολογίας
Σκυροδέματος, οι οποίοι εφαρμόζονται υποχρεωτικά σε κάθε έργο, στο νωπό σκυρόδεμα.

3. ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ
3.1 Γίνεται αποδεκτό ότι η κατηγορία αντοχής του διαστρωμένου σκυροδέματος την ημέρα του
ελέγχου του, μπορεί να προσεγγισθεί από τον έλεγχο με πυρήνες, με τον τρόπο που περιγράφεται
στα επόμενα. Η προσέγγιση θεωρείται επαρκώς αξιόπιστη εφ’ όσον τηρηθούν οι απαιτήσεις της
παρούσης.
3.2 Σημειώνεται ότι από την κατηγορία αντοχής που προκύπτει με τον έλεγχο των πυρήνων, δεν
μπορεί να διαπιστωθεί η κατηγορία αντοχής στην οποία ανήκε το νωπό σκυρόδεμα (ως υλικό) κατά
την ημέρα της διαστρώσεώς του, δεδομένου ότι με τα δοκίμια νωπού σκυροδέματος κρίνεται μόνο
το υλικό, ενώ η αντοχή των πυρήνων εξαρτάται επίσης από την συμπύκνωση και την συντήρηση

1
του σκυροδέματος στο εργοτάξιο.
3.3 Με την προδιαγραφόμενη μέθοδο μπορεί όμως να αξιολογηθεί, προσεγγιστικά, η
συμμόρφωση του εργολάβου προς την συμβατική του υποχρέωση, όσον αφορά την αντοχή του
διαστρωμένου και σκληρυμένου σκυροδέματος στο έργο, περιλαμβανομένης της διαστρώσεως, της
συμπυκνώσεως και της συντηρήσεως.
Αν πρόκειται να κριθεί η ως άνω συμβατική υποχρέωση του εργολάβου του έργου, για την
διάστρωση σκυροδέματος με καθορισμένη τελική συμβατική αντοχή (περιλαμβανομένης της
διαστρώσεως, συμπυκνώσεως, συντηρήσεως κλπ.), για την ρύθμιση οικονομικών θεμάτων, είναι
επιτρεπτή η χρονική αναγωγή της διαπιστουμένης αντοχής στον χρόνο των 28 ημερών μετά την
διάστρωση, κατά τον οριζόμενο στον ΚΤΣ τρόπο.
3.4 Αν πρόκειται να γίνουν στατικοί έλεγχοι επάρκειας μια κατασκευής, στους υπολογισμούς θα
τίθεται η αντοχή σκυροδέματος που προκύπτει από τον έλεγχο δια των πυρήνων, όπως αυτής
εκτιμάται κατά τα επόμενα.
3.5 Στην διαδικασία επιλογής των θέσεων και της δειγματοληψίας, και επίσης της θραύσεως των
δοκιμίων, δικαιούνται να μετέχουν όλοι οι έχοντες νόμιμο συμφέρον και ο επιβλέπων μηχανικός του
έργου, καλούμενοι προς τούτο από τον επισπεύδοντα. Η μη συμμετοχή του κληθέντος και μη
παραστάντος, δεν αναστέλλει ούτε αποτελεί λόγο αμφισβητήσεως της διαδικασίας.

4. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΛΕΓΧΟΥ
4.1 Η εκ σκυροδέματος κατασκευή διαχωρίζεται σε τμήματα - περιοχές (παρτίδες), που διαφαίνεται
ή εικάζεται ότι διαστρώθηκαν σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα. Στον διαχωρισμό αυτόν βοηθούν
το Ημερολόγιο του έργου και τα Δελτία Αποστολής σκυροδέματος (αν υπάρχουν), το είδος και η
μορφή της κατασκευής, οι διαστάσεις, οι αρμοί εργασίας, οι αρμοί διαστολής κ.τ.λ. Για
παράδειγμα, ανήκουν σε διαφορετικά τμήματα (παρτίδες) τα σκυροδέματα που ανήκουν σε
διαφορετικούς ορόφους.

4.2 Κάθε τμήμα (παρτίδα) θα ελέγχεται χωριστά με έξι πυρήνες που λαμβάνονται σε τυχαίες
θέσεις αυτού του τμήματος (παρτίδας) χωρίς προετοιμασία (διαβροχή κλπ.). Οι θέσεις λήψεως θα
είναι, κατά το εφικτόν, διεσπαρμένες τυχαία στο ελεγχόμενο τμήμα, ώστε το αποτέλεσμα του
ελέγχου να είναι αντιπροσωπευτικό. Με κάθε εξάδα πυρήνων προσεγγίζεται η κατηγορία
σκυροδέματος της ελεγχόμενης παρτίδας.

4.3 Οι πυρήνες λαμβάνονται με κατάλληλο περιστροφικό τρυπάνι, με αδαμαντοκορώνα σε καλή

κατάσταση, από σημείο που δεν είναι κοντά σε περιοχή πέρατος στοιχείου (ακμές δομικών
στοιχείων, αρμοί διαστολής ή εργασίας κλπ.) ή σε περιοχή που παρουσιάζει εμφανή ρηγμάτωση ή
σε περιοχή που παρουσιάζονται ανωμαλίες ιστού (κενά, απόμιξη κλπ.) ή σε περιοχή στην οποία
δικαιολογείται αφανής ρηγμάτωση από τη λειτουργία του φορέα (περιοχή εφελκυσμού).
Επισημαίνεται ότι η αντοχή έχει, γενικώς, μεγαλύτερη σημασία για το σκυρόδεμα το διαστρωμένο
στα κατακόρυφα στοιχεία (στύλους, τοιχία) απ’ ότι στις πλάκες, οι οποίες ενδεχομένως υστερούν
ως προς τη συμπύκνωση του νωπού σκυροδέματος κατά τη διάστρωση. Η διάτρηση των στοιχείων
αυτών (στύλων, τοιχίων) δεν πρέπει να δημιουργεί (έστω και προσωρινούς) κινδύνους για την
ευστάθεια της κατασκευής. Η επιλογή των θέσεων δειγματοληψίας πρέπει να γίνεται με γνώση και
χωρίς επιλεκτική τους προτίμηση.

4.4 Θα καταβάλλεται προσπάθεια, ώστε οι πυρήνες να μην περιέχουν οπλισμό. Πυρήνες που θα
περιέχουν περισσότερα από ένα τμήμα ράβδου οπλισμού ή τμήμα ράβδου κατά τον άξονα του
πυρήνα ή τμήμα ράβδου με διάμετρο μεγαλύτερη από 8mm, θα απορρίπτονται και δεν θα
λαμβάνονται υπ’ όψη στην εκτίμηση της αντοχής.
Για να είναι αξιόπιστα τα αποτελέσματα του ελέγχου, πρέπει ο μέγιστος κόκκος αδρανούς του
ελεγχομένου σκυροδέματος να μην είναι μεγαλύτερος του 1/3 της διαμέτρου του πυρήνα.
Η διάμετρος των πυρήνων θα είναι 10 ± 0,5 cm και το ύψος τους, μετά την αφαίρεση του ακραίου
τμήματος και πριν από την επίστρωση του κονιάματος επιπεδώσεως (καπέλωμα), δεν πρέπει να
είναι μικρότερο των 9,5 cm. Θα επιδιώκεται, ο λόγος H/D να μην είναι μικρότερος του 1,00.
Πυρήνες με μεγαλύτερο ύψος (H/D > 1) εμφανίζουν μικρότερη αντοχή, λόγω της μειώσεως της
«περισφίξεως» που προκαλούν οι πλάκες της πρέσσας κατά την διαδικασία θραύσεως, με την
αναπτυσσσόμενη τριβή στις επιφάνειες των βάσεων. Για την αναγωγή των αποτελεσμάτων στην
ίδια βάση, παρατίθενται κατωτέρω ο σχετικός Πίνακας 1.
Η περιγραφόμενη στην παρούσα μέθοδος πυρηνοληψίας (λήψεως καρότων), δεν έχει εφαρμογή
σε πολύ λεπτά στοιχεία (κελύφη, άνω πλάκα δοκιδωτής πλάκας σάντουιτς).

2
4.5 Οι αποκοπτόμενοι πυρήνες, θα διαμορφώνονται με κοπή ή άλλη επεξεργασία έτσι ώστε να
προκύπτουν επίπεδα βάσεων κάθετα στις γενέτειρες. Τελικά οι βάσεις του πυρήνα θα επιπεδώνονται
με λείανση (κατά προτίμηση) ή με ειδική κονία επιπεδώσεως (καπέλωμα).
Η συντήρηση των πυρήνων μέχρι τον έλεγχο τους, θα γίνεται σε συνθήκες υγρασίας και
θερμοκρασίας κατά το δυνατόν παρόμοιες με εκείνες της λειτουργίας του έργου, από το οποίο
αποκόπηκαν. Ως μήκος του δοκιμίου, που μορφώθηκε όπως αναφέρεται προηγουμένως,
λαμβάνεται ο μέσος όρος των μετρήσεων δύο αντιδιαμετρικών γενετειρών με ακρίβεια ±1 mm. H
διάμετρος του δοκιμίου μετριέται περίπου στο μέσο του ύψους του σε δύο κάθετες μεταξύ τους
διευθύνσεις, με ακρίβεια ±0,5 mm.

5. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΝΤΟΧΗΣ
5.1 Ο έλεγχος της αντοχής σε θλίψη, γίνεται με θραύση των δοκιμίων, σε πρέσσα που ικανοποιεί
τις απαιτήσεις των Προτύπων ΕΛΟΤ ΕΝ 12504-1: 27-7-2000 και ΕΛΟΤ ΕΝ 12390-1 .
Θα απορρίπτονται και δεν θα ελέγχονται καρότα που παρουσιάζουν ρωγμές ή κενά ή θα έχουν
ενσωματωμένα ξένα σώματα (ξύλο, χαρτί, πανί, πολυστερίνη κλπ.). Δεν θα αποκλείονται καρότα
που εμφανίζουν στην πλευρική τους επιφάνεια τις ενδείξεις εγκιβωτισμένων φυσαλίδων αέρα.
Στο φύλλο ελέγχου των πυρήνων θα αναγράφεται ή θα σημειώνεται η θέση ή το στοιχείο από το
οποίον ελήφθη κάθε πυρήνας. Θα αναγράφεται επίσης αν υπήρχαν και σε ποιον, ενσωματωμένα
ξένα σώματα στη μάζα του (οπλισμός, ξύλα, χαρτιά κλπ.) ή κενά διαστρώσεως ή περιοχές απομίξεως,
τα οποία δεν εμφανίζονταν στην εξωτερική επιφάνεια.
5.2 Θεωρείται ότι η αντοχή ενός πυρήνα διαμέτρου 10 cm και H/D = 1, που ελήφθη με οριζόντια
διάτρηση, αντιστοιχεί στην αντοχή κυβικού δοκιμίου, ακμής 150 mm.
5.3 Η αναμενόμενη να προκύψει, από τη θραύση των πυρήνων, αντοχή ενός σκυροδέματος που
σχεδιάστηκε να έχει χαρακτηριστική αντοχή fck, είναι 0,85 fck είτε πρόκειται για αντοχή κυλίνδρου,
είτε πρόκειται για αντοχή κύβου.
5.4 Για να θεωρηθεί ότι το αποτέλεσμα της θραύσεως των 6 πυρήνων, αποδεικνύει ότι το ελεγχόμενο
σκυρόδεμα έχει την σχεδιασμένη συμβατική κυβική αντοχή fck, πρέπει να ικανοποιείται η σχέση
Χ 6 ≥ 0,85(fck + 1,60 s) (1)
όπου Χ6 είναι η μέση τιμή αντοχής των 6 πυρήνων με H/D = 1, fck είναι η χαρακτηριστική κυβική
αντοχή του ελεγχομένου σκυροδέματος και s είναι η τυπική απόκλιση των τιμών θραύσεως.
Σε συνέπεια με την προηγούμενη σχέση, η επί τόπου (in situ i.s.) κυβική αντοχή του σκυροδέματος
που ελέγχθηκε με 6 πυρήνες είναι
fi.s. = X6 / 0,85 – 1,60 s (2)
5.5 Επιτρέπεται και υποδεικνύεται η λήψη ενός επί πλέον (εβδόμου) πυρήνα, για την περίπτωση
ελαττωματικού δοκιμίου ή δοκιμίου που αποκλίνει τόσο από τον μέσο όρο, ώστε να μπορεί να
θεωρηθεί ότι δεν ανήκει στον ελεγχόμενο πληθυσμό.
Επιτρέπεται επίσης ο επανέλεγχος με λήψη νέων εξάδων πυρήνων, για την επιβεβαίωση των
ληφθέντων αποτελεσμάτων, ιδιαίτερα αν η εμφανιζόμενη υστέρηση είναι μικρή και βρίσκεται μέσα
στα όρια του στατιστικού σφάλματος. Ο έλεγχος θα γίνεται τότε με την δωδεκάδα των πυρήνων,
ώστε να αυξηθεί ο βαθμός προσεγγίσεως, με την εφαρμογή της σχέσεως
Χ 12 ≥ 0,85(fck + 1,48 s) (3)
5.6 Σε περίπτωση που η μέση τιμή του λόγου H/D των πυρήνων διαφέρει της μονάδος, ο
συντελεστής 0,85 αντικαθίσταται από τον συντελεστή που αναγράφεται στον επόμενο Πίνακα 1, για
την τιμή του λόγου αυτού.
5.7 Οι διαμορφούμενες οπές στο σκυρόδεμα από τη λήψη των πυρήνων, ιδιαίτερα αν αυτές έχουν
δημιουργηθεί σε κατακόρυφα στοιχεία ή δοκούς, θα γεμίζουν αμέσως και πλήρως με πολυμερικό
ή μη συρρικνούμενο σκυρόδεμα, από το συνεργείο που εκτελεί τη διάτρηση και υπ’ ευθύνη του. Η
σχετική δαπάνη βαρύνει, κατ’ αρχήν, τον αιτούντα τον έλεγχο.

3
 Πίνακας 1. Συντελεστές επιρροής του λόγου H/D στην τιμή της αντοχής πυρήνα

Η:D L1 Η:D L1 Η:D L1

0,90 0,820 1,09 0,872 1,27 0,913
0,91 0,823 1,10 0,874 1,28 0,915
0,92 0,826 1,11 0,876 1,29 0,916
0,93 .0,829 1,12 0,879 1,30 0,918
0,94 0,832 1,13 0,881 1,31 0,920
0,95 0,835 1,14 0,884 1,32 0,921
0,96 0,838 1,15 0,886 1,33 0,923
0,97 0,841 1,16 0,888 1,34 0,924
0,98 0,844 1,17 0,891 1.35 0,926
0,99 0,847 1.18 0,893 1,36 0,928.
1.00 0,850 1,19 0,896 1,37 0,929
1,01 0,852 1,20 0,898 1,38 0,931
1,02 0,855 1,21 0,900 1,39 0,932
1,03 0r857 1,22 0,903 1,40' 0,934
1,04 0,860 1.23 0,905 1,41 0,936
1.05 0,862 1,24 0,918 1,42 0,937
1,06 0,864 1.25 0,910 1,43 0,939
1,07 0,867 1,26 0,912 1.44 0,940
1,08 0,869 1,45 0,942

6. ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ
6.1 Αν σε μια μικρή περιοχή το σκυρόδεμα παρουσιάζει ελαττώματα από κακή κατασκευή (π.χ.
κακή συμπύκνωση, απόμιξη, διαφυγή λεπτού υλικού κλπ.) ή εξωτερικά αίτια (π.χ. πυρκαγιά) και
ζητείται η αντοχή του σκυροδέματος σ' αυτή την περιοχή, θα λαμβάνονται τρεις πυρήνες. Η
υπάρχουσα ή απομένουσα αντοχή σκυροδέματος θα εκτιμάται ως το ποσοστό 1/ 0.85 του μέσου
όρου των αντοχών των πυρήνων, όπως αυτή υπολογίζεται (για κάθε πυρήνα) κατά τα
προηγούμενα.
Στην περίπτωση ελαττώματος που επιβλήθηκε από εξωτερικά αίτια, ενδεχομένως απαιτούνται
περισσότεροι, πιο εκτεταμένοι ή και άλλης φύσεως έλεγχοι.
6.2 Στην περίπτωση που πρόκειται να γίνει εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας μιας κατασκευής,
που παρουσιάζει τέτοιας μορφής τοπικά προβλήματα, εναπόκειται στο μελετητή Μηχανικό να
εκτιμήσει αν η φέρουσα ικανότητα του συνόλου, θα κριθεί ή θα επηρεασθεί και πόσο, από την
αντοχή των περιοχών με ελαττωματικό σκυρόδεμα (παράγραφος 6.1). Αν δηλαδή η έκταση, ο
αριθμός και η θέση αυτών των περιοχών στον φορέα, σε συνάρτηση με την αντοχή σκυροδέματος
στον υπόλοιπο φορέα, αλλά και με το είδος και τη μορφολογία της κατασκευής, επηρεάζουν τόσο
τη στατική λειτουργία, ώστε να απαιτείται ή όχι ενίσχυση κάποιας περιοχής ή κάποιου στοιχείου ή
του συνολικού φορέα.

7. ΙΣΧΥΣ ΤΗΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ

Η Εγκύκλιος αυτή τίθεται σε ισχύ εντός μηνός από της δημοσιεύσεως.
Μετά την ημερομηνία ισχύος της, καταργείται η Εγκύκλιος Ε7, αρ. Πρωτ. Δ14/19066/28-3-1997.

Ο Πρόεδρος του Ι.Ο.Κ.

Θ. ΒΟΥΔΙΚΛΑΡΗΣ

4
 ΙΣΧΥΟΥΣΑ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ Ε7

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ Ε 7

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕ.ΧΩ. & ΔΗΜ. ΕΡΓΟΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜ.ΕΡΓΩΝ Αθήνα, 28 Μαρτίου 1997
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ Αρ. Πρωτ. Δ14/19066
ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΕΡΓΩΝ
Δ/ΝΣΗ Κ.Ε.Δ.Ε. (Δ14) Προς: Ως Πίνακας Αποδεκτών
Πληροφορίες : Ιωάννα Πλέσσα
Τηλέφωνο : 34.55.901

ΘΕΜΑ: Εκτίμηση της κατηγορίας αντοχής του σκυροδέματος υφιστάμενων κατασκευών

1. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

Η Εγκύκλιος αυτή εφαρμόζεται στην ειδική περίπτωση που πρόκειται να εκτιμηθεί η κατηγορία
αντοχής του διαστρωμένου σκύροδέματος μιας υφιστάμενης κατασκευής. Η Εγκύκλιος αυτή δεν
υποκαθιστά τους ελέγχους συμμορφώσεως και τους επανέλεγχους του „ Κανονισμού Τεχνολογίας
Σκυροδέματος - 97, οι οποίοι εφαρμόζονται, υποχρεωτικά, σε κάθε έργο.

2. ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ
Γίνεται αποδεκτό ότι, για τον υπολογισμό της φέρουσας ικανότητας ενός έργου, η κατηγορία
αντοχής του διαστρωμένου σκυροδέματος την ημέρα του ελέγχου του, μπορεί να προκύψει από
τον έλεγχο με πυρήνες, όπως περιγράφεται στα επόμενα.
Σημειώνεται ότι με την Εγκύκλιο αυτή η αντοχή των πυρήνων δεν συσχετίζεται με την αντοχή
συμβατικών δοκιμίων (συμβατική αντοχή), και συνεπώς, από την κατηγορία αντοχής που
προκύπτει με τον έλεγχο των πυρήνων, δεν διαπιστώνεται η κατηγορία αντοχής στην οποία ανήκε
το νωπό σκυρόδεμα την ημέρα της διαστρώσεώς του.

3. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΛΕΓΧΟΥ

3.1 Η κατασκευή διαχωρίζεται σε τμήματα (παρτίδες) σκυροδέματος, δηλαδή σε περιοχές που

φαίνεται πως διαστρώθηκαν σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα. Στο διαχωρισμό αυτό βοηθούν το
είδος και η μορφή της κατασκευής, οι διαστάσεις, οι αρμοί εργασίας και διαστολής κ.τ.λ. Για
παράδειγμα, ανήκουν σε διαφορετικά τμήματα (παρτίδες):
α) διαφορετικοί όροφοι
β) πλάκες από υπερκείμενες σκάλες ή τοιχία
γ) υποστυλώματα που διαχωρίζονται από υπερκείμενες πλάκες με αρμούς εργασίας.

3.2 Κάθε τμήμα (παρτίδα) ελέγχεται χωριστά με 'έξι πυρήνες που κόβονται σε τυχαίες θέσεις αυτού
του τμήματος (παρτίδας) χωρίς να προηγηθεί η διαβροχή του σκυροδέματος που προβλέπεται στο
άρθρο 13.7.1 του Κανονισμού Τεχνολογίας Σκυροδέματος - 97.

3.3 Η κοπή και η προετοιμασία για έλεγχο των πυρήνων γίνεται κατά τον ακόλουθο τρόπο.
Οι πυρήνες κόβονται με κατάλληλο περιστροφικό τρυπάνι, με αδαμαντοκορώνα σε καλή
κατάσταση, από σημείο που δεν είναι κοντά σε ακμές δομικών στοιχείων ή σε αρμούς εργασίας.

Πρέπει να καταβάλλεται προσπάθεια, ώστε οι πυρήνες να μην περιέχουν οπλισμό. Πυρήνες που
θα περιέχουν τμήματα σιδηροπλισμού διαμέτρου μεγαλύτερης από 8mm θα απορρίπτονται.

Η διάμετρος των πυρήνων πρέπει να είναι 10 ± 0,5 cm και το ύψος τους, πριν από την επίστρωση
του κονιάματος επιπεδώσεως (καπέλωμα) 9,5-12,5 cm.

Οι πυρήνες που αποκόπτονται, διαμορφώνονται με κοπή ή άλλη επεξεργασία έτσι ώστε να

προκύπτουν επίπεδα βάσεων κάθετα στις γενέτειρες του πυρήνα. Πριν από τη δοκιμή αποκόπτεται
μήκος ίσο τουλάχιστο με 2 cm από το άκρο του πυρήνα, σε περίπτωση που αυτό προέρχεται από
επιφάνεια σκυροδέματος που διαμορφώθηκε χωρίς ξυλότυπο.

5
Τελικά οι βάσεις του πυρήνα επιπεδώνονται με ειδική κονία επιπεδώσεως (καπέλωμα).
Η συντήρηση των πυρήνων μέχρι τον έλεγχο τους, γίνεται σε συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας
κατά το δυνατόν παρόμοιες με εκείνες λειτουργίας του έργου, από το οποίο αποκόπηκαν. Ως μήκος
του δοκιμίου, που μορφώθηκε όπως προηγούμενα αναφέρεται, παίρνεται ο μέσος όρος των μετρή-
σεων δύο αντιδιαμετρικών γενετειρών με ακρίβεια ±1 mm. H διάμετρος του δοκιμίου μετριέται
περίπου στο μέσο του ύψους του σε δύο κάθετες μεταξύ τους διευθύνσεις, με ακρίβεια ±0,5 mm.

3.4 Η αναγωγή της αντοχής κάθε πυρήνα σε αντοχή κυβικού δοκιμίου Χπ ακμής 15 cm, γίνεται με
πολλαπλασιασμό της αντοχής του πυρήνα με τους συντελεστές L1, L2, L3 και L4

Ο συντελεστής L1 θα έχει πάντοτε τιμή 1,03 (παράγραφος 13.7.9 του Κανονισμού Τεχνολογίας
Σκυροδέματος - 97).Οι τιμές των συντελεστών L1, L2 και L3, που προέκυψαν από τους αντίστοιχους
συντελεστές λ1, λ2 και λ3 του Σχεδίου Προτύπου ΕΛΟΤ - 344 δίνονται στους ακόλουθους Πίνακες 1,
2 και 3.

ΠΙΝΑΚΑΣ 1
Συντελεστής L1 αναγωγής αντοχής κυλίνδρου με λόγο ύψους προς διάμετρο H:D σε αντοχή
κυλίνδρου με λόγο H:D = 2

Η:D L1 Η:D L1 Η:D L1

0,90 0,820 1,09 0,872 1,27 0,913
0,91 0,823 1,10 0,874 1,28 0,915
0,92 0,826 1,11 0,876 1,29 0,916
0,93 .0,829 1,12 0,879 1,30 0,918
0,94 0,832 1,13 0,881 1,31 0,920
0,95 0,835 1,14 0,884 1,32 0,921
0,96 0,838 1,15 0,886 1,33 0,923
0,97 0,841 1,16 0,888 1,34 0,924
0,98 0,844 1,17. 0,891 1.35 0,926
0,99 0,847 1.18 0,893 1,36 0,928.
1.00 0,850 1,19 0,896 1,37 0,929
1,01 0,852 1,20 0,898 1,38 0,931
1,02 0,855 1,21 0,900 1,39 0,932
1,03 0r857 1,22 0,903 1,40' 0,934
1,04 0,860 1.23 0,905 1,41 0,936
1.05 0,862 1,24 0,918 1,42 0,937
1,06 0,864 1.25 0,910 1,43 0,939
1,07 0,867 1,26 0,912 1.44 0,940
1,08 0,869 1,45 0,942

ΠΙΝΑΚΑΣ 2
Συντελεστής L2 αναγωγής αντοχής κυλίνδρου διαμέτρου D-και-λόγου H:D = 2 σε αντοχή
κυλίνδρου 15x30cm
D [cm] L2 D [cm] L2
9,5 0,956 10,1 0,961
9,6 0,957 10,2 0,962
9,7 0,958 10,3 0,962
9,8 0,958 10,4 0,963
9,9 0,959 10,5 0,964
10,0 0,960

6
ΠΙΝΑΚΑΣ 3
Συντελεστής L3 αναγωγής αντοχής κυλίνδρου 15 x 30 cm σε αντοχή κύβου ακμής 15 cm
Αντοχή L3 Αντοχή L3 Αντοχή L3 Αντοχή L3
κυλίνδρου κυλίνδρου κυλίνδρου κυλίνδρου
15 x 30 cm 15 x 30 cm 15 x 30 cm 15 x 30 cm
MPa MPa MPa MPa
9,2 1,300 13.9 1.244 21,2 1,204 29,9 1,168
9,4 1,297 14,2 1,242 21.5 1,202 30,4 1.166
9,6 1,294 14,5 1,241 21,9 1,200 30,9 1,165
9,8 1,292 14,9 1,239 22,3 1,198 31,4 1,163
10,0 1.289 15,3 1,237 22,6 1,196 31,9 1,162
10,2 1,285 15,6 1,235 23,0 1,194 32,4 1,160
10,4 1,283 16,0 1,233 23,3 1,192 32,9 1,159
10,6 1,281 16,3 1,231 23,6 1,190 33,4 1,158
10,8 1,278 16,6 1,229 24,0 1,188 33,9 1,157
11,0 1,275 17,0 1,227 24,3 1,186 34,4 1,155
11.2 1,272 17,4 1,225 24,7 1,184 34,9 1,154
11,4 1,269 17,7 1,223 25,0 1,182 35,4 1,152
11,6 1,266 18,0 1,222 25,4 1,180 35,9 1,151
11,8 1,264 18,4 1,220 26,0 1,178 36,4 1,149
12,0 1,261 18,7 1,218 26,4 1.177 36,9 1,148
12,2 1,258 19,1 1.216 26,9 1,176 37.4 1,146
12,4 1,255 19,5 1,214 27,4 1,174 37,9 1,145
12,6 1,253 19,8 1.212 27.9 1,173 38,4 1,144
12,8 1,250 20,1 1.210 28.4 1,172 3&,9 1,143
13,1 1,248 20,5 1.208 28,9 1,171 39,4 1,141
13,5 1,246 20,9 1.206 29,4 1,169 ≥39,5 1,140

3.5 Από τις έξι ανηγμένες αντοχές Χπ υπολογίζεται η τυπική αντοχή fπ του τμήματος (παρτίδας) με
τον τύπο :

(Ι)
όπου : Xi είναι ο μέσος όρος των 6 ανηγμένων αντοχών και
s είναι η τυπική απόκλιση που υπολογίζεται με τη σχέση:

(ΙΙ)
Αυτή η τυπική αντοχή fπ θα είναι γενικώς :

(ΙΙΙ)
όπου : οι χαρακτηριστικές αντοχές κύβου δύο διαδοχικών κατηγοριών
σκυροδέματος.
Θεωρείται ότι το τμήμα (παρτίδα) σκυροδέματος που αντιπροσωπεύεται από τους 6 πυρήνες
ανήκει κατά το χρόνο ελέγχου σε κατηγορία σκυροδέματος με χαρακτηριστική αντοχή fck,κυβοϋ.

Παράδειγμα
Έστω ότι σε έξι πυρήνες διαμέτρου 10,0 cm που είχαν ύψη 10,6 10,6 10,7 11,1 10,6 10,8 cm
βρέθηκαν κατά τον έλεγχο της αντοχής τους σε θλίψη (όπως είχαν), αντοχές αντίστοιχα 16,8 26,1
22,2 21,5 24,1 20,0 MPa.

Στον Πίνακα 4 αναγράφονται τά διάφορα στάδια υπολογισμών από τους οποίους τελικά προκύπτει
η μέση ανηγμένη αντοχή Χi = 22,7 MPa.

7
Από τη σχέση (II) υπολογίζεται η τυπική, απόκλιση:
s= 3,08 MPa . και από αυτήν και τη σχέση (I) η τιμή:
fw = 22,7 -1,60 χ 3,08 = 17,8 MPa
Με βάση την σχέση (III) και τον Πίνακα 2.2 του ΚΤΣ-97 έχουμε:
15 < 17,8 < 20
(C12/15) (C16/20)·
Αρα το τμήμα (παρτίδα) σκυροδέματος που αντιπροσωπεύεται από τους πιο πάνω έξι πυρήνες
ανήκει στην κατηγορία σκυροδέμάτος C12/15.

ΠΙΝΑΚΑΣ 4
α/α D Η H:D Αντοχή L1 L2XL4 L1 x L2 x Αντοχή L3 Αντοχή
cm cm πυρήνα 0,960x1, L4 κυλίνδρου κύβου
MPa 03 15x30 15cm XΠ
cm .MPa MPa
1 10,0 10,6 1.06 16,8 0,864 0.989 0,854 14,3 1,242 17,8
2 // 10,6 1.06 26,1 0,864 // 0,854 22.3 1,198 26,7
3 // 10,7 1.07 22,2 0,867 // 0,857 19,0 1,216 23,1j
4 // 11,1 1.11 21,5 0,876 // 0,866 18,6 1,219 22,7
5 // 10,6 1,06 24,1 0,864 // 0,854 20,6 1,208 24,9
6 // 10,8 1,08 20,0 0,869 // 0,859 17,2 1,226 21,1

3.6 Αν σε μια μικρή περιοχή το σκυρόδεμα παρουσιάζει ελαττώματα από κακή κατασκευή (π.χ.
κακή συμπύκνωση, απόμιξη κ.τ.λ.} ή εξωτερικά αίτια(π.χ. πυρκαϊά) και ζητείται η αντοχή του
σκυροδέματος σ' αυτή την περιοχή θα κόβονται τρείς πυρήνες. Μετά την αναγωγή των αντοχών
των πυρήνων σε αντοχές κυβικών δοκιμίων σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην παράγραφο 3.4 θα
υπολογίζεται η τυπική αντοχή ΐπ του σκυροδέματος σ' αυτήν την περιοχή ως μέ- σος όρος των
τριών αντοχών κυβικών δοκιμίων καθώς και η χαρακτηριστική αντοχή του σκυροδέματος της
μικρής αυτής περιοχής σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην παράγραφο 3.5 αυτής της Εγκυκλίου.

3.7 Στην περίπτωση που πρόκειται να γίνει εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας μιας κατασκευής,
εναπόκειται στο μελετητή Μηχανικό να αποφασίσει αν αυτή η φέρουσα ικανότητα θα κριθεί από την
αντοχή των περιοχών με ελλατωματικό σκυρόδεμα: (παράγραφος 3,6) ή όχι. Αν δηλαδή η έκταση
και η θέση αυτών των περιοχών σε συνάρτηση με το είδος και τη μορφολογία της κατασκευής
επηρεάζουν τόσο τη στατική λειτουργία, ώστε να θεωρηθεί ότι αυτή έχει την αντοχή που προκύπτει
από τους πυρήνες που περιγράφονται στην παράγραφο 3.6 αυτής της Εγκυκλίου και όχι από τους
πυρήνες της παραγράφου 3.5.
3.8 Με την προηγούμενη διαδικασία γίνεται εκτίμηση της κατηγορίας αντοχής σκυροδέματος με
βάση τα κυβικά δοκίμια. Η αντίστοιχη κατηγορία αντοχής σκυροδέματος για κυλινδρικά δοκίμια θα
παίρνεται από τον Πίνακα 2.2 του Κανονισμού Τεχνολογίας Σκυροδέματος - 97.

Η Εγκύκλιος αυτή τίθεται σε ισχύ συγχρόνως με τον Κανονισμό Τεχνολογίας Σκυροδέματος - 97.
Μετά την ημερομηνία ισχύος της καταργούνται :
α) Η Εγκύκλιος Ε58/ΕΚ3α/2779/504/8.4.85
β) Η Απόφαση με Αρ. Πρώτ. οικ. ΕΚ3α/2445/353/27,3:87 της Δ/νσης Τεχνικών Υλικών του ΚΕΔΕ.

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΧΩΔΕ
ΧΡ.ΒΕΡΕΛΗΣ