No. 215. MEDAN, Zaterdag 16 September 1916 IS» __ar&ang.

De Sumatra Post
ABONNEMENTSPRIJS.
Voor Nederlandsch-Indië
Voor alle andere landen der aigemeene postvereeniging ,
met halfjaarlijkrche Fooruitbetaling
..._’
per jaar franco
——
20.
25.
Uitgevers en Drukkers VAREKAMP & Co.
Hoofdredacteur Mi VIER H O U T
Telefoon nummers:
Per
Bjj 4
ADVERTENTIEPRIJS
10 regels per keer ’2.50. Voor elke regel meer ’0.2-
adveriftjitie t/m.
7
t/m. keer
korting.
plaatsing 25% korting. Bg 8 t/m. 25 keer plaatsing 33 1/.'/.
Afzonderlijke nummers per stuk 0.10 Redactie 259 Bureau, 293 Huis, Administratie 211, Huis 470. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentign moeten vooruit betaald worden

Dit nuramei bastaat uit driebladen. werpend bezit van het Nederlandsche
volk, ons wel eens door minder scrupu-
aan de mogeigkheu Zoude de torcee-
ring van straat So: .da w*! gelukken,
kruiser', dus maar 10 van dergelijke
schepen, 10 liniekruisers, 10 dread-
tiger leger dan dat wat wenuhe>!>
zouden we toch niet zeker zij
leuze naburen zoude kunnen worden dan zoude men een van Java afge- noughts, en wat daarbij behoort. Met aanvallen te kunneu afweren. Eh daar-
De Verdediging bengd en deze laatsten, zooals tegen- scheiden Snmatr* v verdedigen krggen, deze cijfers bedoel ik a'leen, uitdruk- voor schgnt mg toch wel noodi ', dat
van Indië. woordig onder de volkeren meer en meer wat de zaak z_=k* i u vergemak- king te geven aan mgn overtuiging, art. 184 uit de Grondwet verdwijnt. Het
gebruikelijk, door dringeude noodzakelijk- keigken. Hert te vermei, leger zou dus dat deze vloot er eene moet zijn, zoo- is volstrekt niet noodig, dat ons geheele
Is het noodig en mogelgk, Indië heden en politieke overwegingen zich ge- een uiterst krachtig leger moeten zgn, als aan eea groote mogendheid, want staande leger naar Indië gezoDdtn wordt,
weerbaar te maken ! dwongen zouden zien, natuurlgk „a con- zoo sterk als de getalsterkte* van het op koloniaal gebied zgn we dat zeker, maar waarom zoude niet als regel wor-
En, zoo ia, hoe ? tre coeur", ons dit waardevolle bezit ai volk maar eenigsains toelaat. Halve past. Niet millioenen, maar honderden den aangenomen, dat jaarlijks van elk
Wanneer ik mg zet aan de beant- te nemen. Elk rentenier bewaart zgn maatregelen helpen In dezen niet. Wan- millioenen moeten aan de hervorming regiment byv. 2 compagnieën miliciens,
woorden van deze vragen, dan doe ik bezit in een brandkast, of legt bet in neer we nu bedenken, dat in deze van onze zeemacht worden besteed; na afgericht te zgn, stel na 6 roaandeu,
dat niet zonder een zekeren schroom. een safe of een loket van een safe de- tgden 10 procent en meer van de ge- aan de mannen, die de technische de rest van hun diersftgd in Indië z
Ik ben er volkomen van overtuigd, posit-inrichting, waar het tegen inbre- heele bevolking der oorlogvoerende plannen voor deze vloot zullen uit- den doorbreegen, daai<g een evenredig
dat in deze dagen door vele menschen kers zeo veilig mogelgk wordt bewaard. naties onder de wapenen zgn, dan zou- werken, moet de beschikking gegeven contingent cavalerie en artillerie. Dan
over onderwerpen wordt geschreven, Welnu, hier in Indië althans schijnt den we hier in Indië moeten rekenen worden over zooveel geld als zg noodig zoude het mogelijk zijn, een voldoen!
waarin _g tot oordcelen absoluut on- men tot het inzicht te komen, dat wij op een leger van ongeveer 3,000,000 achten. Wanneer eenmaal onze vloot krachtigen kern te vormen, waarom zich
bevoegd zgn, en dat daardoor groote voor Indië ook een brand- en inbraakvrge man (in oorlogstijd altijd, maar met er eene is geworden, die zich mag la- een veel krachtiger lnlandsch leger zoude
verwarring dreigt te ontstaan. Op ge- kluis noodig hebben en, dat wg het het oog op die onaangename eventua- ten zien en de vergelijking met de kunnen groepeeren. Hoe men dit laatste
vaar af, dat mg hetzelfde verwgt zal dienen te beschermen tegen de inbrekers, liteit zouden we toch dat leger orga- vloten van andere groote mogendheden leger zoude willen vormen, kan met
worden gedaan, ben ik, zooals blgkt, als hoedanig de groote machthebbers op niseeren), met minstens 60,000 offi- kan doorstaan, dan zal er geen gebrek gerustheid aan de technici op dat gebied
niettemin in mgn pennehouder ge- de wereld zich al meer en meer ontpop- cieren en 200,000 man kader. De aan officieren meer zijn en bemanning worden o '.vrge.a'.en. Wanneer men zoude
klommen, en wel omdat ik met groo- pen. Wat moet nu worden gedaan, om meeste officieren, en een zeer groot voor een zelfs zeer groote vlooi; die dekken, dat d«*7.e uit t~ zenden miliciens
ten schrik bemerkte dat men maat- Indië te beschermen ? gedeelte van het kader, zullen uit Ne- is er wel voldoende. Jaren geleden door hun verblijf in Indië zouden lijden
regelen wil gaan nemen die mgns in- In Nederland is majoor v.d. Weyden, derland moeten komen ; men zal toch heeft de vice-admiraal Mc Leod eeus — naar lichaam en ziel wellicht, zal er
ziens niet afdoende zgn doch die waar- zooals bekend, bezig, om te ageeren
schijnlijk intusschen voor langen tgd /oor een leger, een militieleger van
8,000,000 Inlanders, gecommandeerd
door Inlanders-alleen, wel eeo, een beetje
plannen gepubliceerd voor een groote
slag vloot, men heeft er nooit verder
—
beweerd worden dan ben ik zoo vrg,
dat hakerpraat te noemen, lnt^eadeel,
de werkelg'k noodige maatregelen van Inlanders, en daarbij heeft hij steun ge- gevaarlgk e-periment achten. Ei denkt over hooren spreken. Waarom niet ? hun blik zal er door verruimd worden,
de baan zullen doen geraken. Boven- gevonden in de verschillende moties, die men nu werkelgk, dit leger van otfl- De f'abel,dat een paar kruisers en wat tor- '.ij zullen het begrip krggen, dat de
dien meende ik, mgn duit in 't zakje hiarop vergaderingen met overweldi- cieren en kader uit Nederland te zul- pedobooten, waartegenover de vijand een werel nog wit grooter is dan het land
te mogen werpen, omdat per slot van gende geestdrift zgn aangenomen. Tot len kunnen krggen? Och kom ! Ik heb tienvoudige overmacht alleen ook aan bjjv. tusschen Waddinkxveen en G.iuda;
rekening de menschen die over deze mgn leeiwezen heb ik zgne brochure de hoogste achting voor den maj. v. kruisers eu torpedobooten, behalve zgn schad-n zal liet hen in ge^n geval, inte-
hoogst belangrijke zaken te oordcelen niet ter lezing kunnen krijgen, zoodat d. W., geen ■ mensch heeft meer eerbied slagschepen zon stellen, onze binnenzeen gendeel. Bovendien zal er voor iedere
en t« beslissen hebben, van deze zaken ik van de détails van zgne plan- voor de enorme werkkracht en energie zouden kunnen verdedigen, behoort ver- getalsuitbreiding van het indUahe leger
zeker niet meer afweten dan ik zelf. In nen niet op de hoogte ben, maar van zijne familie, maar zelfs die enor der alleen te worden opgedischt op com- een dito uitbreiding van denEuropeeseben
onze Staten-Generaal hebben, naar ik de menschen, die op die meetings me werkkracht zal te kort schieten ; missoriale vergaderingen waarvan de le- kern noodig, of liever zeer gewenscht
meen, op de 150 leden slechts 7 militai- moties waarin de wenschelijkheid van menschen ontwikkelen is wellicht mo- den van te voren weten, dat ze toch zijn, en die uitbreiding zal uit vrij-
ren zitting, t. w. de heeren Schimmel- een uit Inlanders samengesteld militie- gelgk, maar ze moeten er toch eerst geen geld krijgen, wanneer ze datgene willigers nooit te verkrggen zijn; dat
penning, Van Vlijmen, Staal, v. Was- leger was neergelegd aannamen, zullen zgn, en om menschen te organi- voorstellen, wat werkelgk noodig is. Men weten we nu toch langzamerhand.
senaar v. Katwijck, Colijn, Eland die plannen ook wel niet en détail seeren, zulke groote massa's tot een moet roeien met de riemen die men heeft, Er zijn ook niet genoeg Europeesche
en, last not least de een formidabele hebben gekend, hetgeen niet belette, bruikbaar in it te üjm_e_, is toch wordt io diecommissiesbepleit; neen men Nederlanders om een sterken toeloop
—
trombonestem zie de «Handelingen", dat ze vóór die moties stemden. Geen
rede van den heer Dujs— bezittende militair zijnde, heb ik natuurlgk veel
een zeer groote stat van bekwame
medewerkers noodig. Stel, dat het vol-
moet nieuwe riemen maken, als de oude van vrijwilligers te kunnen verwachten:
bigben, niet meer aan de eischen te vol- er is dus geen andere uitweg dan een
Duymaer van Twist, en evenzoo vele die eerbied voor het oordeel van vakmen- doende zou zijn, om slechts de helft doen. Ik weet, dat men ook van mgn ge- gedwongen reis naar Indië ,later zullen
in Indië eenige levenservaring opdeden, schen, vooral wanneer deze reeds ma- der officieren en van het kader uit schrjjf zal zeggen: „wat een onzin, wie de mannetjes, die er geweest zgn dieg. ■
hoewel ze maar weinig met het eigen- joor en dusdanig geparenteerde majoors Nederland te betrekken, wat ook nog zal dat betalen?" Voordat ik schreef, nen, die hen uitzonden, dankbaar zijn.
lijke volk in aanraking kwamen: de hee- zgn, als maj. v. d. W. er een is. Deze niet van gevaar ontbloot zou zgn, dan heb ik die vraag echter zelf overwogen Maar nu dringt de tgd; io antwoord
ren De Meester, Fock, v. Vollenhoven, kwestie is echter geen zuivere vak- zouden er toch nog 130,000 menschen en het antwoord daarop is niet zoo op de telegrafische aanbiedirg van de
Boogaardt, Cremer, Colg'n eu Van Kol. kwestie, waaronder ik versta het in uit Nederland moeten komen. Die zgn moeilyk te vinden. Reeds in alle moties motie komt er bericht, dat de regeering
Wanneer we bg ods een toestand had- den kortst mogelgken tgd met de er beslist niet, en waar deze menschen is toch het beginsel neergelegd, dat geen in Nederland, hoewel oogenblikkelgk
den zooals in Duitschland, waar in zui- minst, mogelgk opofferingen aan men- allereerst zouden moeten worden opoffering te groot wordt geacht om daar- door de tijdsomstandigheden daar geen
ver militaire zaken geen mensen iets te schen en materiaal een zoo groot mo- georganiseerd, daar zoude bg vol- mee het beoogde doel, de weerbaarheid kans toe ziende, zoo spoedig mogelgk
zeggen heeft dan alleen diegenen die er gelijk aantal andere vakmenschen te slagen gebrek aan te organiseeren ma- van Indië, te bereiken; welnu, oput're- zal trachten naar vermogen ver-
' verstand van hebben, dan zou het beste vernietigen en zooveel teriaal, zelfs de grootste organisator riogen zal men zich moeten getroosten
mogelgk van sterking van vloot en leger onder han-
wat een leek kon doen, zgn, zwg«en, hun materiaal te vernielen. Hier is falen. De mogelijkheid van het schep- en groote ook, maar dat het benoodigde den te nemen. Hoe de regeering dat
maar we weten 't, dat een dergelg'ke het voorloopig nog niet de vraag, om pen van zulke groote legers uit in- geld niet zeer gemakkelgk te vinden zou doet, hebben we kunnen merken aan
toestand uit den booze is; de halve we- menschen en materiaal te vernietigen, landsch materiaal komt mg dan ook zgn, is o\juist. O, er zullen er nog zeer le toegezegde 300,000 gulden jaars
reld heeft zich vereenigd om aan dien maar om geschikt materiaal te schep- voor, eene utopie te zijn. Het is na- velen zgn, die zich met de legende van voor de instelling van een militie van
toestand een einde te maken, omdat die pen en ,n' en déplaise messrs les mi- tuurlgk niet onmogelgk, dat de lezing den onderlingen naijver der mogend-
toestand is het zoozeer gevreesde mili- litaires", daarover mag en
Europeanen en ontwikkelde Inlanders.
kan ook van de brochure van maj. v. d. W. heden in slaap laten sussen. Ik vrees, In Europa kost de mobilisatie het dub-
tairisme. Ik zie dus niet in waarom, zeker een leek een oordeel hebben, mij tot andere gedachten zoude bren- dat wanneer ze niet tgdig uit zich zelf bele per dag. Men wordt koud van
wanneer een lid van het parlement het Men wil dus creëeren een uit Inlanders gen, maar voor een leger, overeen- goed wakker worden, een geweldig eïgernis, als men 't leest. Juist de tijds-
recht heeft zgn leekeoordeel in de Ka- bestaand militieieger. Ik reken mgzelf komstig de totale weerkracht van „banzai*-geroep hen op aller onaange- omstandigheden zgn zoodanig, dat met
mer uit te spreken, ik dat niet in een niet geheel van eeuig gezond verstand
dagblad zou mogen doen. Ia de onder- ontbloot, en vraag mij af; hoe sterk
dit volk — en alleen zulk een leger is
effectief—ontbreken de absoluut noodige
naamste wgze uit hun zoeten sluimer den grootsten spoed aan de defensie
zal doen opschrikken, maar dan is het van Indië moet worden gewerkt. Er
volgende uiteenzettingen stel ik mg voor denkt zich de majoor en zgne familie leiders; ook de best geschreven brochure te laat, dan adieu zoet winstje en be- is niets urgenter, niet* belangrijker
—
de hoofdlgnen deze hoofdlijnen nader dat leger van Inlanders wel? Hg wil
te beschouwen en in détail te onder- toch waarscbgnlgk een leger, dat iets
en de schitterendste betoogtrant praten
het mg niet uit het hoofd, dat hierop
hoorlijke, toch nooit te groote, (u moet dan het land, waar honderden, neen
weten, het risico) dividenden. Zonder duizenden Nederlanders hunne betrek-
zoeken zou van de plaatsruimte in een beteekent en dat werkelgk in staat is, elke poging tot organisatie van e-*n groote vloot is een uitgestrekt eilanden- kingen hebben en tot grooten welstand
dagblad te veel vergen— aan te geven, de enorm lange kustlijn van Java leger van zulk een getalssterkte moet rijk als ons bezit er een is, niet te ver- geraken, door het bezit waaraan onze
waarlangs de plannen tot verdediging en .Sumatra tegen een te land en ter afstuiten en eindigen met een jammerlijk dedigen, en dus op den langen duur handel bloeit, voor onB te behouden.
van Indië zullen moeten worden geleid, zee krachtigen vijand effectief, met ten fiasco. Mg komt echter een leger, zoo sterk zal dit beiit van ons afgenomen wor- En politieke praatjes doen dat niet.
willen ze volgens mij eenig succes minste eenige kans op succes, te ver- dat het Indië alleen zou kunnen ver- den, in vollen vrede, of nadat men en- Hier helpen alleen daden. De riemen
hebben. dedigen. De moeilijkheden, verbonden dedigen, niet noodig voor. Het gevaar aagenaamheden met ons gezocht heeft. die blgken niet meer aan de eischen
le. Is het noodig, Indië weerbaar te aan het verdedigen van zulke lange echter, dat in de plannen om in een Het zal dengenen, die het willen heb- te voldoen moeten worden weggewor-
maken * kustlijnen zijn zeer groot; dat men belangrijke versterking^ van de weer- ben, niets kunnen schelen, of zg tegen pen en nieuwe in gebruik genomen,
2e. Is zulks mogelgk? het in Duitschland aan Italië in het krachten te land de weerbaarheid van de meest eenvoudige rechtsbeginselen dat wil zeggen, wanne r ons tegen-
H 3e. Zoo ja, hoe ? begin van den oorlog niet kwaljjk nam, Indië te zoeken is gelegen, is Add'c _i nt, handelen; hun zal het er om te doen woordig belastingstelsel niet toelaat,
„Deze drie vragen moeten zich wel dat het neutraal bleef, was juist om zgn want daardoor zouden wellicht planne n zgn, Insulinde in hun bezit te krggen, ingrgpende veranderingen tot stand te
opdringen aan elk denkend mensen die, lange kustlgn; Italië kon onmogelijk, betreffende de uitbreiding van de weer- en niemand zal ons helpen, waar wg brengen, dan moet op andere wgze,
hoewel met hart en ziel Nederlander, zelfs niet al had het dit gewild, tegen kracht ter zee, tot hervorming van, zelven geen enkele ernstige poging heb- door een geheel vernieuwd belasting-
zgn enthousiasme belangrgk getemperd Engeland optreden. Wat voor Italië beter gezegd het eindelijk creëeren van ben aangewend om ons bezit in staat van stelsel, ot uit andere bronnen, voor
voelt door de gedachte aan de enorme geldt, klemt te meer voor Sumatra en een marine, geschaad worden. verdediging te brengen, lets geheel an- het noodige geld gezorgd worden. Men
moeilijkheden verbonden aan de uit- Java, die tusschen hun beiden in nog Wg moeten een vloot hebben, een ders wordt het, wanneer wg zelf maar is toch tot de grootste opofferingen
voering van alle plannen, die in moties straat Soenda hebben, waarvan de zeer krachtige vloot, in staat om niet begonnen zgn om onze vloot te bouwen; bereid, en men kan desnoods bg de
door absoluut ter goede trouw zgnde, forceering bovendien de lange kustlgn alleen, in verband met eene krachtige ten eerste ziet dan degeen die ons zou-
hoezee en Oranjehoven roepende men- in tweeën verdeeien zou. Aan de mo- buurlieden ter school gaan, die aan
kustverdediging, de toegangen tot de willen helpen, dat wij zelven ook hun nationale eer nog heel andere^of-
schen zijn neergelegd. Het is allerminst gelijkheid van een dergelijke forceering onze eilanden-vesting te kunnen ver- iets voor ons bezit over hebben, maar fers brengen dan wij. L.
mgne bedoeling, met smalend schouder- moet wel degelijk worden gedacht. dedigen, doch ook, als 't noodig blijkt, bovendien worden wg dan (en ik geloof
ophalen deze mooie uitingen van va- Immers, de grootste autoriteiten op eeo sterk, een vgandelgk transport dat deze laatste overweging meer ge-
derlandsliefde als van geen beteekenis marinegebied en ook de verreweg, vol- convoyeerend, eskader in volle zee aan wicht in de schaal zal leggen dan sym-
te qualificeeren; integendeel, het is al gens hun eigen bewering, krachtigste
een heel ding, dat men eraan begint marine bezittenden ter wereld, de En-
te denken, dat Indië, ik zou met de dich- gelschen, hebben gepoogd, zelfs de
te vallen, en dit met de kans om het
te kunnen vernietigen, of om een vloot
die een onzer bases wil aanvallen, of
pathie, welke men misschien voor ons
zou voelen) een waardevolle bondge-
noot in het Oost-Aziatische gebied,
Sodawater S Limonades.
ters kunnen uitroepen: „dat schoonste Dardanellen te forceeren, en niemand
juweel aan de kroon van Nederland", weet op het oogenblik eigenlgk nauw-
maar ik noem het liever wat lager bij keurig, waarom dat niet gelukt is. In
een der toegangen tot onze binnen-
zeeën zou willen torceeren, reeds voor-
wiens vriendschap het de moeite waard
wordt, op prijs te stellen. Mineraalwaterfabriek MINERVA.
dat zy met de uitvoering van dat plan Stel ik dus als hoofdeisch, om lndiê
den grond, maar even duidelijk: het ieder geval, ze hebben hetjgeprobeerd, begonnen is, in volle zee belangrgk weerbaar te maken, het bouwen van Medan tel. 2-46. T. T. tel. 31.
kostbaarste, enorm groote winsten af- dus geloofden, terecb-J of ten onrechte, nadeel toe te brengen. Geen 3 snelle een groot* floot, zonder een veel kracji* 12608
 /al (d-ftler, dm hvt, W_ ir-,
Uit 't Buitenland. pijßchen ttodprcni
witt-rirg, ten fotfelgk protectoraat over Chi-
tëü
w- reien,
'jpH <i' (Ijiirié-tarho
«'in dop» Japan
V>itrht ftterdfi »jjpf f
tp kunnfi woiden ]
De toekomst van China na zouden ver.cfctlfen en die het, ten vorigen gr plukt ? ♦ ♦
In de laatste alle.verinp tan de .Quarterly
Riview" verscheen ren b: hu pwt-kkend artikel
van F. Lionel Pratt, over de Chmeefche repu-
jare, op verioog van Ergelar.d en de Veree-
nigde Staten had lsten vallen, in afwachting
?an betete tgden.
%
Toko van de Pol ♦4»
Draadnagels 1-6 Bubbercups %B
bliek, waarin ock de quaestie van bet herstel Met betrekking ep die Japansche eischen
der monarchie ter r-prake woidt gebiacht, ter- schigft Pratt: Paleisweg
♦
wgl ten slotte de vraag werdt besproken, welke
toekomst voor China kan zgn weggelegd.
.De quaestie of aan Japan zal worden toege-
staan cm de hervorming van China ter hand Nieuw ontpakt: ♦ Leiplaatjes Tjankolstokken t
Het artikel weid kort voor Yoean Sji Kai's te nreeniseene vraag, die, zoodia zulks maai
Lederen Handkoffers B .
*
dcod in China geschreven en van daar verzonden, eenigfzins mogelgk is, dient te worden over-
zoodat wjj hier te maken hebben met een ge- wogen door de mogendheden, die belangrijke van f 18.- 25.— 30.— 33— 67.50 ♦
schrift van iemand, die zich in het land zelf politieke en commeicieele belangen in China ♦
ep de hoogte van het door hem behandelde
onderwerp heeft kunnen stellen.
hebben. Van deze mopenfhfden is Groot-
Britannië het meest er bij betrokken, 't Ia niel
Waschzakken | Handijzer Sliipsteenen ♦
met slot. ii I B.— B
Wij hebben reeds als onze tceenirg te ken- te viel te zeggen, dat tfroot-Britaneië, China ♦
nen gegeven, dat Japac de hard zou hebben
gehad in het verzet tegen het herstel der
vorr den wereldhandel opende. Zgn eigen han-
del met China iB op 't oogenblik grooter dan
Hutkoffers a f 33.20 en 53.25 ♦ ♦
monarchie ir. China. In die .mening woidec
wg nog versterkt, wanneer wg Pratt het vol-
die tan eenige andere mogendheid, Japan in-
brgrtper.; en zjjn beleggingen in het l&nd over-
13115
% Ijzergaas Merklak %♦
geede zien verklaren, na de mededeeling, da; treffen die van eenige andere naite. Het hetft
alle reden te verwachten, dat die belangen in
GeVraaQu voor Rubber-onderneming ♦
4e goallieeiden. op bet initiatief van Japan,
Machi n i s t
aan Yoean Sji Kai den raad hadden gegeven,
cm bet herstel der mtr.Rrch.ie op te schorten.
„Tot het oogenblik dat de mogendheden
onmr-g een waarde zullen toenemen, indien
China, ais onafhankelijk land, eene j-o'iteH
van hervorming en vooruitgang aanvaardt en goed op de hoogte van gasmotoren. | Dedak Goagulatex tB
den raad geven, om aan de beweging voor- ernstig streeft naar de verwezenlijking datrtae. Indiensttreding 1 October a. s. B
loopig een einde te maken, was er geen enkele Zouden zgne belangen even goed beschermd Brieven No. 13116 Adm. Sumatra Post.
aanwgzing van eene alem verbreide stemming
tegen het herstel der monarchie. Onmiddellijk
ikdat de raad was gegeven, braken de repu-
zijn en evenzeer toenemen indien werdt toege-
laten dat de heivorming van China in handen
van eere natie overgaat, p'.l.titk hemend maar
een tegenstander op hai>delegebied?
13116
f
B
Java koeli tbee Zink arsenaat tB
blikeinsche bladen in de verdrag*heven?, zco- .
wel als de uitgeweken leden der Koec minfang " Z'tr ernstige o<eiw»gi.<p viere ntodï&keljjk B B
partg in Japan en elders los en vielen zn de voordat deze vratg door Qroot-Britannië, ej B B
ironaichistische beweging, zoowel als den
ptesident, htf tig aan. *
de andere verdiegsn-ogendheden zou kunnen
wotden beantwoord. Het eenige wat hen met
zulk een gang van zaken zou kunnen verzoenen Bal-Masqué. | Grushedfood Purifier ♦
Japan had evenwel met zgn initiatief ge-
wacht totdat reeds de voor het herstel der
mocaichie gunetige stemming in vgf provin-
tiën was afgeloopen en lekend gemaakt.
Nu terug te trekken, was voor de Chinee-
tche tegee/ing onmogelijk, zonder haar geheele
wate bet afdoend bewijs dat de Chineezen niet
in etaat zgn zich zelven te regeere». Wordt
dit bewijs geleverd, dan staat bet te bevreeze.n,
dat de verdit gsmegendbe-der, met oprecht leed-
wezen, zich gedwongen zullen zien, om bet
Costumes met toebehooren B! Handel Mij. G.H.SLOT&CO. |
B
prestige in de waagschaal te stellen. Zn ver- lot van Cbina's volk te leggen in de handen
klaarde den toestand volkomen te b< heersenen hetzij van een harer, hetzij VBn e*n interna- verkrijgbaar den 30sten aan MBBB&BBBBBBBBBBt%B*BB*BBBBBBBBBBm
en de stemmirg werd vooitgezet met de be- tionale commissie. Wanneer de vredescocferen-
kende uitkemst en hare gevolgen. tie in Europa samenkomt, zal het bekend zgn,
Ten gevolge van den tieuwen opstandje- cf China zich zelf waardig heeft getoond, om de zaal. ~D_B_K_N__£__a_a__n_H__a__H_KH_-a-9-^
raakte de Chineesche regeeiing al spoedig in de eer en de vetantwoordelgkheid eener eigen
geldverlegenheid. Een der btonnen van in-
komsten in het «outmonopolie, wearvan te
opbrengst echter tevens als waarborg dient
voor rente der leening van 19 2 en dus onder
nationaliteit te behouden. In elk geval zuilen
de groote mogendheden z'ch met den toestand
van China hebben te bemoeien, om eene deug
Igke oplossing van het Ver. Oostersch vraag- I. Tb. Maal Ir. BEKENDMAKING |
het toezicht staat van de vgf mogendheden-
gicep van barkiers.
Onlangs, nadat de Eagelsche directeur van
bet zoutmoncpolie, sir Richard Dane, reeds,
overeenkomstig de bepalingen der leenings-
stuk te verkrijgen."
Pratt me?nde nog de hoop te mogen koes-
teren, dat het tot eene overeenstemming tus-
schen Noord- ca Zuid China zoude komen,
zonder dat eene der beide partijen zich als
13081
Costumier.
i
De _ Naamlooze Vennootschap j _ |
overeenkomst, had bewilligd in de oveidracht overwonnen behoefde te beschouwen. fIHHBHH9HBKK3_SBBB_H_9i ■
Ijsfabriek Sïantar maakt bekend dat hare
van het surplus der opbrengst ean de Chinee- De gang van zaken is echter in China an-
sche regeering, werd daa»tegen door het Ja- ders geweest. VENDUTIE wegens vertrek fabriek vanaf heden in werking is getreden. Geregelde
pansche lid van de internationale groep van Thans blijkt wm volledige onderwerping OP DINSDAG 19 SEPTEMBER 1916
bankiers geprotesteerd, op grond dat de in- aan de eischen van het Zuiden te Peking troef des avonds om 6 uur
komsten in de toekomst zcuden kunnen afne- te zgn, uit de amnestie voor alle politieke
men. vergrijpen onder Yoean Sji Ksi'a bewind en ten huize van den WEI. He?r levering en glashelder ijs wordt gewaarborgd.
„Het gevolg hiervan wbs, dat de regeering de inhechtenisneming van een achttal leider? H. J. N A U T A
der n onarchistiscbe beweging. Hoofd der To*»r>gk<e schooi Kanonnenweg,
zich rp een meest kritiek oogenblik in hare
handelingen zag belemmerd," schrijft Pratt. Zal siraks niet mogelgk een pronuociaminto No. 4 Medan. Maand-abonnementen voor Slartta-, 4
Wat de toekomst aangaat, merkt schr. cp, van een cf rneei der generaals van het Noor- van een netten z?er goed onderhouden inboedel
dat het meer dan mogelijk is. dat Jspsn de den volger. ? Rottan tn djatti rceubüai'-, Waschtafels K.G. per dag, aan huis bezorgd a f 7.50 (bij voor-
_________________
ADVERTENTIEN..
De Heer eu Mevrouw
—
R. J. HO OP ER
Medan Kapiteinsweg
t
K»s!en, Buffet,.
Een- en twee persoons ledikanten.
E«n wit binder smeubVroeot, Een sportkar.
Een kind*rw«gen.
D.verse ptan'en in potten. Pauwstaart dui
uitbetaling).
Voor levering
.
aan ondernemingen
ven enz.
Lmkwm
Informatie- en Commissie-bureau Te bezichtigen op den dag der verkoop van
C. DE STURLER-Storm van
betuigen hun hartelijken dank voor de Expediteur van Vendu-, Verhuis-, af 4.30 uur 's namiddeg'. speciale condities.
Met opdrachten belasten zich gi«rne.
belangstelling ondervonden bij de ge" Estates- en Beiawangoederen.
boorte hunner dochter. 13071 Beleefd aanbevelend.
13098
de Vendubouders
LAUTENBACH C . _ De Directie.
Pematang Siantar telef. 80 1M10 6
Two Rivers, 15 September 1916

Kennisgeving
13113
Herman A. Lefèbre
Hindoestraat - Medan.
S04 n_____w_______w____________M__t flHB_l.»K-5_l_HBK_3__9S_B_flSH_M__HH

Ontvangen eene zending

is het nummer dat U op- Lijders aan likdoorns leest dit.
dat de Heer R. KERKHOF op he-
Fijne Sigaren bellen moet voor DAVID ROM IJ NS LIKDOORNZALF
den is a'getreden als Directeur der dagen. geneest alle likdoorns radicaal in enkele

Huurauto's.
„N. V. DELIVEEM", en dat het tijde- La Hoya, Cora. Prys per pot met gebruiksaanwijzing F. 1.50
lijk Directeurschap wordt waargenomen Lissogene, Perigini. ATTEST : De ondergeteekende heeft jarenlarg ZEER hevig aan likdoorns
Reflowers, Ladylove. geleden en hoeft in EUROPA geen genezing daardoor kunnen vinden. David
door den Heer H. P. LAÜTENB .CH, Romijns likdoornzalt' heelt mij volkomen genezen.
Lutenicia, Solitaris. 121.07 Een ieder lijder kan ik dit EENIG en PERFECT middel TEN ZEERSTE
terwijl gedurende deze waarneming de Div. soorten fijne afterdinners.
Heer Th. LIGTHART optreedt als Chef Prima Bordeaux* en Bourgogne* wij- w. g. Dr. H. J. WAGENER—Arts te Djocja.
T
der kantoren Medan en Belawan. nen. 13109 Importeurs „de GEDEH" Batavia.
Kon. Utr Fabriek «an Zilierwerken
18128 N. V. DELIVEEM Verkrijgbaar bij : Firma SIJPESTEIJN & Co. te Medan.
_ 12840

Kennisgeving. Maurice Wolf C. J. BEGEER

Semarang- Bodjcag 84
mmmmmmm-mm-mm^mmk^in iwi-awmÉiiim Wn

«"""""MeM&*Me:*M#ae*i»eeee*e»fi
- "m-m*-mm-^^^m-imm* m mm_______*__w. lum ii im ,, - ■ ■-
-- ' i i i i
—
Juweliers Soerabaja. Exposeeren vanaf 6 November a. s 0
Wij deelen hierdoor mede, dat de Nouveautés
Heel- W. SIEWERTSZ va* REESEMA,
Van verlot teruggekeerd, wederom het
Hotel de Boer St. Hicolaas- en Kerstgeschenken
beheer van onze onderneming Soen-
jjei Mangkei heeftaanvaard.

13103
De Administratie der
Hederlandsche dubbel Maatschappij
H. WESTENBERG.
Kamer No. d.
Aan Dames en Heeren,
Engeische lessen, Conversatie en.
Handels- Correspondentie, Boekhouden.
12901
Hotel de Boer Kamer 38.

MaIhiddiM
Kreemaker
12766
MICHELIN;
Jaarlijksche Aigemeene Vergadering
Internationale-Societeit
Bindjey
op den 23sten September 1916.
Kostberekening, Machine schrijven, Eng,
& Holl. Stenografie (Systeem Pitman)
-x-hoonschsijven, Fransch, Duitsch etc^
Vertaalwerk — Boeken bijgehouden!
Brieven onder Ko. 13039 dezer.
PETISA, MEDAN
TEBING TINGGI
levert krees in alle grootten ®
f BANDEN. f
§ #
0
runten van behandeling : Te koop gevraagd
Prils van ff 0.05 per voet.
en soorten tegen den ■;■$
" * 0

f VERWEY & LUGARD. f

Verkiezing van twee bestuursleden Een gebruikte, in goeden staat verkee-
die aan de beurt van aftredf n zi^n. foorslen van loll. bindtonw
remle lichte 4 persoons auto, van
Voorlezing der notulen, rekening en
verantwoording. een der eerste klasse merken. Voor goede qaaliteit wordt inge-
Wat verder ter tafel zal worden Aanbiedingen onder S. N., Bureau staan. Zonder ophangen en thuis 9 H992
gebracht. van dit blad. bezorgen.
13088 HET BESTUUR. 13121 Telef. «08. 4008 m*toMmmm*m*mm*+mtmm*>^m*mmm%m+*0*
 Mengelwerk.
J. LAUERT Tailleur

E
Uit Engeland.
Dei Bushes-optocht
Da optoch', di" h»?^enroinra:r in het har».
van Lüode«\'s Wett Erd /. u worden g^hou-
Jkasten | witte costumes
SPECIALITEIT:
rijpantalons
pyjamas eet.
d«n, was reeds e?n paar weken te voren ber-
ra.ldelijk, met rame in (iecoi.se.vatieve pers, materiaal en
geadverteerde, aldus de Londen scha correspon- coupe gegarandeerd
rok-
dent van bet ,A!g. Hbl.' dd. 23 Juli. Wjj

E
gekleede
haddon kunnen lezen dat vamuicïdag een <p-
tocht, seheil doet* vrouwen op touw
gooteadeels door vrouwen g»vurmd, door de
straten zou gaan, voorn-mei; k met het doel
tn
rorruizen. smoking costumes
wandelcostumes
overjassen etc.
om den Londenaatrs een beeld te ge'en van ai voor H. H. repatriërenden
het werk dat daor vrcuweD gedurende der. gegarandeerd
oorlog wordt verricht. Er werden ora beloofd nieuws e coupe.
goed gearrangeerde groeperingen ; dames te Medan Hindoertraat Telefoon No. 525.

E'
paard in verscbii!e?>de costuums pk een aanta'
12750
—
tablra'ix, gevormd op wagens, kortom, hef
zcu een door en door pat'iotisc»* be-
tooging der vmnwen _g in verbind mBt de
tjjden, die wij doorleven.
Van wie de organisatie van den stoet zou,
uitgaan werd nerg°ns medegedeeld, totdat eet
eniging F. XEHDING.
week geleden de .Daily News* kwam vertel-
len dat de processie werd opae«t<»l_ door dr-
„Women's Social and Poi.tical Union*, gHffc';
men west de vpreïnigin» van d? roiii'aote suf-
fragettes onder „b*»tl" van Mr.l-. P_nkbim
ZEEREIZEN.
En het radicale dagb_d herinnerde en aan da* BIJ REIZEN MET MATL-
verleden jaar November een groote betoogintg
door Mrs. Pankburst in de Albert Hal: was
vooi bereid met het deel „uitdrukking t* gever
aan de aigemeene verontwa^idiging over o-
f r_^P^ f
Verzekert U bij de BOOTEN VAN WELKE NA-
TI0NALITE1T OOK ZIJN
beleediging a*n onze nationale eer tcfgeb.ach
en aan d-j overtuiging, dat onze nationale be
langen niet veilig zgn onder de huidige rp
geeriög", fn dat vooral de Ministers Arqaith
en Sir Elwaid G.ty in die meeting ongemak
kljjk „aangepakt" zouden worden. Die bttoo-
||;
I
I UtreeMse&e Leras- |
verzekering lij. | nspecteur voor Snmaira.
NILLMIJ'S VERZEKEROEN
INDERDAAD VERZEKERO.

girg is toets mislukt, omdat het bestuur van _Z w

de Albeit Hall dadelijk, toen het het wnr> _V _?* A. .1. KNUTTEL.
doel der meeting ternern, weigerde be; ge
bouw daar v©„ af te staan, en een aniwr
Inspeotour voor Sumatra i
J g ,
Telefoon 34 h. |-
zaal was toen niet te vinden. f ONDERWIJZER, DAN. §
Wdnu, vanmiddag is die optocht door Lor-
den's stralen grgaar.. Het wpder iri»!p reedt 5
4833 Hotel de Boer. §1
—me»
een fraaie zonier-namiddag en öuiz«ndfc
scfcpn waren dau ookrp de br-en. Ue stoft # |loöfd-Agentoekap ro* aederUndsefc-Indiê ta Soerabalis.
;
#
had zich oppeeteld rp bet Victoria Enibar.k
ment en gtng vp.n daar eerst door Wbit< hall,
waar ik hem zag voorbg trekken, staaude on- -— in
■^■-■■■---■-■-—■■—_
i - - ii ■ ■
ii

der het honHbaikon var h«t gebouw van htt

Oorl"g.«ministeria. Opbol balkon stond deoot- In voorraad bij.
iofißmiDiatPr Licyi Ghorge, «_RV*na hrm zgr.
paiüculiere ïecretsiis eude ouii-tuir.iaier Wir»F- H__t__r3» wmzp. V_—^^SSniSBW J"~a_«fc ss*-»'**^,
CBAMBERLADTS Piinfeaissm.
ton Cburchiü. De S*xreta.y of State for Wm
werd hsrhaaldelijk door de menigte op straft
r *1
toe&ejuuh. en telken-i gaf bg door het lich-
ten »an zgn bo«d zpn erkentrljjkheid vo r
het huldebetoon te kennen. o.>k de op
tocht, die langs zgn gebouw trok. droe g b.'rjk PlErtlt 1-jjiuipxibtt uu-w. ■ im''"""" m""~^^____^ I
-K^_-IS-
* *******Braadwoodea,
**** * to PQbKHw iNei^
HotfipijB, Ea«u__s«B.
eBWÉH Rbwmtttsme,

SJlk
ii
baar in menig opzicht goedkeuring we,;,
zpn
i_
Rdeumatisme, ftliiiMimtii
want rrjfiiiia;o„aal kl*j;te hjj bg het passeerere
var* eea of andere groep in de handen, tt.
°<>a" uit den optocht ging meer dan emn hoe
i-l FOLD d jI lm■siMa| THE FIVE - Wat is rheumatiamef
ra voor hem op, zoodra men hem herkende.
Ho»<ra'a en jjewuif der militante siifiVagettfM
voor die.i zeifden Lioyi Gaorße, dien zg vóó
de oorlog uitbrak had len uitgtkieten voo>-
B_| §
$BHfl '_» M
A
GRIP of the ROAD CÜ -LilBe—*y*
MERIT — NOT CLAIMS - tUB_ _
I It^tisML
"*T_2.!£T
IfSZST-r Gebruik
Pön-tf-r* fB-woö» gewrichten, doordringen-}* pflae-, Pjh^A»
Gloeit
geen rast, geoe aia&p.
g§ « «oo, dan lgdt n
dan CHAMBERLAIN'S Pgnbalsem.
-t
-fwren,
iu R_eum&t__M

m%.
,'en geruuenat^n verrader bunner govde zaak'! WBf WA JwA
-.-*. SELLS GQODRICH SAFETY $*é «JTiT»....
"5. 1 I e_S-ST»T en ral
Do eerste
„■-*
maal, dat men bet over het pgnl^k Ik_a_m_ieel wiia
tot op het beea mw»
't K*a verketien, beeft Brederoo immers ge
zejid ? "BB Bf \M *Vm **ï"ï|
TREAD TYRE3. |
5 1-^r--'—-^ S P8B
"* "»"»--*
"erachtoe.
wmneen glood roeten dootxiriane
"" B? -«ortvterend gtóruik alm
©_^4 lluSlW| LAIMS alone do not ni
✓-"~> _J
Toch is het de vraag cf de Minit-ter van mftkehandredt
9fe W* é_.
Itt Is eea tiiBturtlf m_«mL U %_
tbousaodi of motortsu usc tbeffl 1

_
Oorlog bgster ingenomen is m^t het lllln f °^
\_ü cmntitmeusty, motorist *H'Hl A
-^^ - '

—
*»«»-;
politieke en anti-regeerings-ttnije dat er aat

■OH llH -Hvri V_. No mere u->e-t ferkrftglaar per flaeon te alt Takot ea A9et_ekea)__aiaeiaaeafilL-
.
dea optocht verbonden w&s. Men kan hem J »rS convincos ksm.
llÜ U-t-iü If the trrc does iU work he Uke» jt
warketjjk bgjtemofrli'n met de benaming van
,de Hughea-optochi', want een groot aantal lil 11"lV *' '* -
ilS jTjïj
4}W *-*"
inefficiënt he discards it. Bat he muit
disc—tr it. He nut try it #<_*. That _i*_ E Ib graat f tukrilgtear WJ latktau_t k Ge. W_, BaUvia. 1 iraate _!>

~BnS
witte banieren werden mede-g.'dragen, waarop
men in reusachtige letters opschr'.fien las als:
Prffl I * "J"Ji
If de «ot kjow of tha safety and econc.ra- ■■
_
jou
f
T)ie pwjpüe want Hugbes on th* war Coun-
cii"; ,Sughes come bsck immediately*, en _— M 1-3 jJJJ
f_ «1X1*
ttf Goodrich Fl*e-Fold Finger Grip Safe»
Treadi you do not know the *■« ptrfut ntn
<___*,
0 S
meer van dien aard.
Men weet welke rol de Auitra'Lsche P/e-
-mier hier, gedurende de maanden dat hg in __i__a
Engeland toefde, gespeeld heeft. Dat hg WmmW
gï__§
■-■
_P
ifa
BMr_1
'%
ïÏT 1711
Hr"f'fT
/__> ilü
/f»
S
ik-ttl\
/i*V tyre and the *«/’ one. Aik your dealer—
B« know».

»'-»*" sworn
Nevor mind what kind you hare
by: /«r */ /# r-t* r«jr, and you
wiil *-dm't that 7 ÜU k*Te found thc best tyre FORD I
I
mi JjJJi {Qt fcj-a 0f ro _d—the tyre that giye* you
overal met eerebütoon ontvaDgen is als de *-^^"*»
vertegenwoordiger vaa de Dominioe, die zich *———%
zoo groote rfVrs voor het Moederland bracht M
lil /raff
H_k lIsÊ *llllf
"*JJJJ
'l1 the 'Peed y°ur en8ine gc-eratei with lonfer
«errice than you heretoforc realtzed
___*k.
F J|
WÈ *$Wi REMEMBER THE l^AME.

AUTO'S
in deznn oorlog, ia zéér beg;gp*lgk. Maar de
Australische P.emier h^efi zich gedurende dat
bezoek niet alleen, gelijk zgn landgenoot
—
—
Ll.yi öaorga
doen kennen
beiden zgn Wales-mannen
al; iemand, die, in volle
overtuiging van ËagfUnd's goed recht, den
oorlog met kracht wil gevoerd zich tot de
overwinning zal zgn bevochten, doch in al
zgn redevoeringen toonde hg zich ook een
overtuigd Imperialist en Protectionist tevens. ____!
*'-B" WW\V
TYRES m
■■

J. A. MELKERT i ZOON
i aa-door vooral is bg door de conservatieve MtA bj üm _. F.GOODRICH Co., Lr».,
psrrg een tög hooger voet-tuk geplaatst er.
het was zeker een eigenaardig verßchgnsel
dat deze vrouwen-optocht van heden blgk-
M\%t»vO^. Geodrich Safetj Tread Tjrr*»
,
**T-*«I» Go*«l«" La»». *^C
| —«fe
k^d
BB
m___i
baar allereerst ten doel had den Australiscben
Premier op den voorgrond te plaatsen en hg
wilde uitdrukken dat de reegeering hier,
f~^7T
"BEST IN THE LONG RUN"
Write ?<* ütuatrated Litoratorc
Illl llllllll llllll—irrncuriiMi m *»"<.llll»l*«ll*»*>WMWrt*_W>IWJtl_IT_IIH°ft'>Ta—r
S_j
krachtiger zou optreden als een man ai?
Hughes hier zcu zijn.
Ik heb onder da menigte niet kunnen op
merken, dat het Lindeuscha publiek en nood-
zakelijkheid van s heet en Hugkw onmidtiei-
Ijjken terugkear naar Engelsnd zoo noodig
TASCHE EN DE HAAS.
Telefoon No. 263.
MEDAN. LANGSA. I
vond, want geen enkaie maal hoorde ik eenig T - rril-lIT - ■
-r lil I I I III——» 1—Illl I ril WW^I'—1M_WM_M-—-M-lM-y--W-i__Www<-a-il llllflt—WWWW hl—MM-W-I-_W—

gejuich voor die Hughea- geschriften —

waren een overdadigheid io een s.oi-jI, die
zj}
Sluit Uwe Levensverzekering
■>

overigens zeker zeer verdienstelijk was als sen Uw rubberfabriek moet voorzien zijn van een
.afbeelding* van hetgeen de vrouw in den BIJ
oorlog doet.
Crosleij Motor
De optocht werd geopesd met een reusach-
tige Union Jack en een banier waarop mBn
ba; „God Save our EiDg and Qiv-en* en
daarna volgden groepen van ammunitie-werk-
sters, allen dragende beur werk schorten, de
„DS ARNHEM" EN
bekende „over-alla*; dan zs-3 men een groot
aantal Roode Kruis- verpleegsters, voorafge-
gaan door een vrouw, die Ftorence Nightm-
de Eerste en Eenige Maatschappij die een zelfstandig bjjkantoör heeft
voor Sumatra te Medan, Julianahuis..
S. B. RUBBERMACHINES
gale uitbeeldde ; op een wagen zat esn groep omdat LI groote bedrijfszekerheid en lage bedrijfskosten wilt hebben.
ammunitie-werksier. aan den arbeid aaa de Dit bijkantoor vertegenwoordigt de Maatschappij in rechten ; het heeft
werkbanken ; op eene andere, waarop men een de bevoegdheid polissen op te maken ; verzekerde bedragen uit te
Agenten voor de Oostkust
appelboom, vol met veruchten, had gezet, ko-
renechoven cc hooi, zaten de vrouwen, die ver- keeren, afkoop en beleeningen te regelen en in 't algemeen alle zaken Handel Maatschappij KERKHOFF&Co. Medan
tegenwoordigden heur duizenden zusteren, die
nu bjj land- en tuinbouw werkzaam zgn. de Maatschappij betreffende reohtstreeks af te doen. TELEPHOON 233 &509.
r>9o7 12528
 ■M___Ml_-_WW_MIaWMtI IWWL.-li_.Mll JHHWI—_aMP-M-^._-»W»_«*gMBBBa»---We-g—Wl

Toko van de Pol.

I
td
Guthrie & Co. L.
Aanrijgtoaw,
Afpakraatten,
Kopersulfaat,
Verzoeken aanvragen voor

fi Pi-ys
('NT

Vevische voorraad
Ed mmcr Kaas

per '/, kaas

VANG EN

...'./ 4.50
Medan's Warenhuis Telefoon No. 20.
Lood arsenaat, 1
Sorteermatten, enz. fi Paté van Kreeft Nieuw ontvangen
Telefoon No. 367. 72 4 Kesawan.
„ „ Forel 50 ets. per blik.
1.1957 e „ „ Zïlm
Extra fijn. 1 ia:

ADVERT NTIEN. Medansche Vereeniging voor

geboren: den Productenhandel Dames en Heeren van Un!!!!!
Vergeet ft! iet
De tweede inschrijving voor
KURT METTLER. op
rubber zal plaats hebben op :
C. en A. METTLER Dinsdag 3 October a. s. Vrijdag 22 September
's morgens tien nnr des avonds om 9 nur
Kotari, 16 September 1916. in het fVïedain Hotel In de
131X0 Aanbiedingen worden ingewacht tol WITTE SOCIËTEIT
uiterlijk Donderdag 28 September a s
HET BESTUUR afscheid ie komen nemen van
f.. „Mdinschi Verg » . Ptiduclenbamlel'. KOLONEL EN MEVROUW DE HM,
Dill-Pickles

ICreton e
12301 die door den GENERAAL a.-ngt.suld
(pekel-augurken) zijn tot
in de fijnste kleuren
Asperges Koninklijke Paketvaart Maatschappij LEIDERS VAN HET LEGER DES HEILS IN JAPAH.
11739 Toko
13129
MANN. Het s. s. „SCHOUTEN" zal 26 Sep- Vitrages in diverse kwaliteiten
tember a. s. van Belawan vertrekken
in aansluiting met het s. s. MADIOEN" „Medansche Bloemenhandel" Portiere ioffen
H.T JTOIIfIiOIIT MIJ." dd. 8 October van Batavia naar New- Juliaoa&traat 96
Vork.
Telefoon No. f>22

dei-; N V. „AUTOMOBIEL
De Directie
IMPORT MlJ."'geeft hiermede te ken- 12901
nen, dat zij met ingang van heden
een
Agentschap te Medan heeft gevestigd
en de leiding van dit bjjkantoör heett
opgedragen aan den Hetr
P. F. K I E V ENA A R.
de Directie
v d. N. V. „Automobiel Import Mij." Te bevragen Tebing Tinggi Hotel.
IWit
Voor scheepsruimte zich te wenden tot
De Agenten
Houdt zich beleefd aanbevolen voor gelakte portiere stokken.
het vervaardigen van bloemstukken.
_V
ANN I E & CO. Met koperen ringen en knoppen.
Geroutineerde Rubberplanter o/>
Te koop aangeboden. de hoogte van alle werkzaamheden zooah
± 150000 Liberia Koffie-Stumps
tappen, bereiding etc. reeds administraeai
geweest zjjnde, zoekt betrekking. Is even- 5 pet. korting voor Rembours of 9358
Cash.
30,000 Olie palmen.
- tueel genfgen ijjde'jjk ondergeschikte betrek-
king aan te nemen. Brieven No. 13132 Admie.
b

13112 Sumatra Post.

'

13117
_(_—_—————■__■_—■_■«—___M_________M
■■ ' ■__■■■■■■ ***\
o." n"',u!i'..H«i.»r) V&*>* Het adres voor den Zaterdagavond %JS _ÏÏEaKrS__r M~'
Huzaransalade
(ijskoud
Qeoandeerde Gember.
____M
Xtfll (\/_oior_ri C
IVO I S 011 t. rfir M TII I Tii O f««_
16T lil LU tN & Lw fl.
telfe^
AmmJ
imü
Pekelsaucijsjes
(Een delicatesse voor Erwtenso«P
Versche haring
,

v*
Studentenhaver. ■If **" WWf (per stuk ve-k.u_.baa )
Frambozenkoekjes-
Diverse taartjes-
5ȣV f*h*\*s.**l~*
VnOCOIaI 9UOnard.
C.-.!__»...J xtWW Edamme kaas
Paté de foie gras
in " i ■■urn in nninim ■■■■■!
■
- '~
-~'

Hette bgMedanvonnis van den R ad van Juslitu

dedato 17 Maart 1916 uitgesproken
faillissement van S. DORASAMY, machine
ORANJE BIOSCOOP Te koop aangeboden: HHHHHI IHl IHH Hl >*HH I IHHHHi I HH Hl I HHH HHHPHIH1 "*_ot?3*' ■

drijver bg de Bataafsche Petroleum-Maa- Programma voor

± 1000 K G. gesmollen undvet

MOMI-KISTEfl
schappij wonende te Pang*alan Brandan is bij
beecbikkirg van dien Raad dedato 8 Spptem Zaterdag en Zondag 16 en 17 September 1916
ber 19.6 cpgehnven. 1. De Wraak van een Dwaas. L. Ko Te bevragen Tebing Tinggi Hotel.
Medan, den 15 den September 1916; Comedie. Uiterst lachwekkende 13111
Namens de Weeskamer-Curatnce.
De Secretaris, tilm.
13126 GOSENSON: De Wonderlijke Avonturen ■"♦"* 9* #6 ±B*B*Bm
3
4. van Helen. ▼ Runnymede-Hotel f Goedkoopste Noteering
Faillissement OEI GUAN PAI 5. Spoorweg-Drama in 40)angv>deelen.
merk „OEE AIK." VERVOLG. ▼ Penang. ▼ VAN NIE & Co
De door den Rechter-Commissaris goedge
keurde eerste- tevens slotuitdeelingsljjst in dit
faillissement ligt ter griffie vrn den Raad
In de hoofdrol Helen Holmes.
No. 9. Een wilde rit.
No. 10 Het gevaar van een vrou-
T Eerste-rangs Hotel, f
van Justitie en een afschrift daarvan ter
welijke telegrafïst.
W voldoet aan de strengste B 772 Medan tel. 2«0
knatoie der Weeskamer te Medan ter ir. zag* eischen. Europeesch toezicht A
ven creiitenren gedurende veertien dagen, No. 11 In dood--gevaar.
welke ter mgn begint te loopen op den dag
der dagtekening van de Javasche Courant,
No. 12 In de macht van een paar
bandieten.
V Koele kamers, J
waarin van deze cederlegging aankondiging fans, etc.
BHB ■-■* V^IKfötö^iisiöPöi *» HHI -__i.&'*r'"-i^iS.i! ril
!SH.n_NMGliH_9_H_Mjl6Br_B_E!9re«u^^ B*w**a*HaHHMI9BNll^BeeHeBH!MMeBtBewHKwlV
is gedaan. leder serie van de/.e tilm bezat
JT
Medan, 15de» Sep'ember 1918.

18127
»__- Mi
__
Namens de Weaskamer-Curatrice
De Secretaris,
----;—■.. *.. '
GOSENSON.
..--■ ,-. ■■
— .. - ■ , ■
'
een afzonderlijke geschiedenis.

\ i Chartie als Kampioen bedrijven

' Oerdolle Klucht in
van
Bokser.
twee
Charlie Chaplin. Charlie
A
BILJARTZAAL
Riant uitzicht op zee. f
Zalen disponibel voor extra
diners en familiefeesten.
M I H HelnekensBier
Chaplin. f A. B. C. Code 5e edilie. Telegram-Adres, yi
K ij k e e n s !!! Aanhoudend lachen, n»-en schate-
& Runnynude. Penang. MI
Aanmaak van: ren zal men bij het aanschouwen
Eigenaar a
Allerlei soorten krees. van de allerdwaaste tafercelen,
Voor goede kwaliteit wordt ingestaan.
door dezen onsterveijjken komiek
te voorschijn getcoverd. 61
♦ A. KERDYK. ▼
Alle krees zjjn voorzien van Europeesche 4 1656 4
touw ! ! ! Weeskamer f e Med'in, curatnce in
De faillissement van SO TJHIOE, van beroep
üü

Gewone Geverfde Geverfde groentenhandelaa', woiende te Petissah, Medan, Voorradig

geeft aan schuldeischers in dat faillissement
krees krees en kennis, dat bg beschikking van den rechter-
f 0.05 f 0.12 Sierde
krees
Commitsariï ddo. 7 September 1916 is hertaald:
le. dat de schuldvorderingen bjj der.e Kamer
ingediend moeten worden uiterlijk den li Ok-
Koelie-ordonnantie
per voet per voet f 0.19 p/v
tober 19.6;
Beleefd aanbevelend 2e. dat de verificatie-vergadering zal plaat;
hebben r>p Maandeg d*>n 6 November 19 6
voor
Atjeh & Onderhoorigheden

I_U_fli________B
des voormiddag.-! teu 9 ure in het gebouw vastgesteld op 16 April 1916 (Staatsblad
S. H. ISMAIL van dea Ra>d van Justitie te Medan.
Meian, den 15den S-ptember 1916
Namens de Weeskamer v. d.
1916 No. 384).
11046
Het smaIte,'Jkste Bier-
H. Mij. HUTTENBACH & Co
Telefoon No 217 De Secretarie,
Prjjs f 0.50
11048 Petissah Medan. 13125 GO.ENSON. Boekhandel V.REKAMP êt Co.
 TWEEDE BLA
Reuter Service.
ATHENS. Dimiira Coupoaloa favoura an
intervention in favour of tbc Aiii*s or a
df-fiaite neutralüy till tho end ;ot the war.
Much depends on the eveutn on (ha Rumanian
front.
Telegrams from Austrian headquarter. io
Yienna papsrs admit the Rumaniaas are
steadily advaccing ia Transsylvania occupyiog
the evacuated districts, concenfcating f.rees
and preparing an attack against the Austrian
advanced Unes. The Austrians don't await
the Bumanitm cffensive but retreated to their
npxt line of defence.
GENERAL HAIG reporta tha situation has
not changed. There i^hosttl» artiileiy li e *t
Poz.ères and South of Thiepval.
PARIS. German attacka at various points
North and South of the Somme and in the
wood of Vaux were repulsed.
SALONIEA. The Serbians continued the
advance West of the Vardar and captured the * kwaad gerucht h_ hen, dei Indië beschouwen
Bulgarian tienehes between Kovil and Vatrenik,
They progressed in the direction of Kag-
mackolan and captured the hetghts West of
hill 1500 after a fi^ht wherein the enemy
lest heavüy. The Beibian advanced guards
rcacbed the slopes of Malcanidze.
CHRISTIANIA. Saven Norwegian steameis
have been sunk in four days.
ATHENS. Dimitra Coupoulos only accepts
office if the Entente ministers agree. He
considers the departure fiom neutrality is the
only remedy for the present situation.
A German official message .mentions
Mackensen is commanding in Dobrudja.
SALONIKA. The British moved forward
in the morning after an artillery preparation
through Mueukovo and captured in face of a
stubborn opposition a salient of the enemy's
lines North of the viilage. Considerable ground
wm gained.
PARIS. We stormed tha viilage Baucha-
vesnes and the farm Boilable Soutk-Eaet of
it and captured prisoners and a hrge amount
of material.
PETROGRAD. In the region of Riga and
the Dvica we repubed German attacks. In
the wooden Carp&thiasüs enemy attessp's to
recaptuie the heigths mentioued yesterday
failed.
GENERAL HAIG : An enemy attack id
the direction of Mouquet farm was stopped
by our lire with considerable losses.
PARIS. Our positions appreciably were
extsuded before Comble». Aa entire iy-jiem
of utrongly organieed treeebes was taken bp
an ass-:uU S>uth of Prieztarm. We took
2300 unwounded prisonors yêsterdny and to-
day.
PARIS. North of the Somme we txteaded
-'oar position in the region of Lspriez farm.
GENERAL HAIG reports reciprocal bomb-
ardmecta South of the Ancre.
ATHENS. Dimitra Coupoulas refused to
fora. a cabinei.
Church.
The Kev. E. N. Greenhow cf Ipoh will
hüli a service in tha Protestant Church on
Sundsy evening atxi, the 17th mat. at 7
p, ca. Ho'y communion will be celebrated at
No. 18 Polonia-weg at H a. ta. on the same
day.
De opstand in Djambi.
Voor zoover tot het publiek doordrong, werd
der toestand in het sedert Ssptember, 1907 tot
rii«t gekomp» Djambi <?e laabtfi jaren steeds
swttögi?'
ê {jjM^
iHB.
ff 290°"
OQAA
VELERLEI.
Instantaneetjes.
Naklanken.
Je kunt van een Oeliaan veel gedaan krggen.
Je kunt hem inviteeren voor een fuif en bij
zal niet weigeren, je kunt bern kloppen op
zn geldzak en hg zal niet steigeren; je kunt
hem vragen voor het plegen van afbraak en
hg zal niet koppig achUfJ-ler; je kunt hem
voeren naar een dansparts, temidden van Me-
dan's fine fleur, en hg zal niet vluchten; je
kunt hem, desnoods, vastbinden op een stoel
"achter een tafeltje, dat telkens boordevolle
bierglazen draagt, en hg zal n i e t rukken aaa
<de touwen; kortom, je kunt over hem loopen
«onder zn woede op te wekken, maar... vraag
hem n i m m e r om in 't zwart te verschijnen,
want dan wordt er iets wilds in hem wakker.
Heel scherp staat die avond nog voor me.
IX v Java'sche boot had me pas aan Belawan's
ik zat temidden van cc»
wa.* geploempt enjongelui.
club 1« Medansche Het gesprek landde
_'
op d soiiés musicale, die in aantocht was.
Ik zal m*n smoking wat laten oppersen,
ze ; jk cm toch iets te zeggen. — Weet jullie
-«!*«»?
een go
**
Er vc 4gde geea antwoord. De brave sob&ts,
dampend «achter het gerstennat, keken elkander
eens aan.- Had ik iets dwaas gezegd? Ikri»p
de vraag *» «"'" gedachten terug. Nee, daar
DE SUMATRA POST, Zater
a's gunstig bschouwd. Zw gunïtig zelfs, dat
intda geha?-fo residentie geen anders troepen
noodig werdea a» >">? i*eld dart eea detache-
ment, or:güveü>r 100 man ond^r een kspiiein,
ter hoorplaats. Voor de handhaving van ds
sust en orde kon overigess worden volstaan
met enkele detachfmentan gewapende politie-
dienaren, ge'e»erii op de standplaatsen der
besturende ambteoa?en, aldus schrijft een be-
kwaam militair in het „Bat. Nwbl.'
Hoe volkomen tj* resident overtuigd was vin
de trouw der bevolkipg en h;re volledige on-
derwerping san ons gezag kwam duidelijk
aan het licht toen aan verschillende verbannen
landiboofden vergund weder niar hun land
tflrug te ksf>ren. De shrmeeronde berichten
over een opstand van geheel Djambi, we) kt enkele
jagen geleden inkwamen, hebben dun ook atg*
meende aandacht getrokken. Hoewel betrouw-
bare gegevens ontbraken weid de oproer ff"
bawegbg al daielgk geweten saa de SI. Als
uïtirsg van oplevend volksbewustzijn staat nu
eenmaal die inlandsche vereeniging in een
sis een wingewest, dat met dea sterken a>m
geregeerd moet worden tot hoti van eiken naar
taredelhk gewin hakenden Hollander. Mocht
irnletdaai blgken, dat de Djimbische S. I.
"""mspoofd'' tot oproer en verzat of daaraati
bare goedkeuring hechtte, dan bewijst dit
slecht, dat die afdeeling der groote vereerd-
ging verraad pl-tegde aan de zask, welke zg
heette voor te Btaar. Voor de slechte leidhg
»a de uiterst gebrekkige controle is dan het
.gewestelijk bestuur te» volle aansprakelijk.
Wjj voor ons gelooven echter niet dat de
S.I. hier de schuldige is. Veeleer zg'n we ge-
i»igd te denken aan aan ophitsing van de be-
volking door de landsgrooten, die met wrok
in het bart uit de ballingschap zgn terug
gek-.erd. De Djambi-gescbiedenis hen hoe
merkwaardig groot de invloed van die heeren
a'tjjd geweest is. Dat zjj ï«> spoedig en zó)
volkomen het vertrouwen van da bevolking
wisten te herwinnen, bewijst overigens dat
ons bestuur er niet in geslaagd is zich de
-eerbied en genegenheid van het volk te ver-
werven. Er moet ernstige ontevredenheid ge-
heerscht hebben lang voor het tot ean uit-
barsting kwam. Da Djaoibië-', did de kracht
-an onze wapsnen leerde kennen, zal slechts
n uiterste wanhoop zich gewaagd hebben
asn hopeloos verzet.
Wa zjjn dan ook overtuigd dat nader wel
m 1blgken van rechtmatige grieven tegen oes
bestuur in 't algemeen. Bovendien schijnt hei
in Moeara Tambesie geplaatste detachement
gewapende poiitiedienaren bijzonder zorgeloos
te zgn geweest, wat trouwens, volgens de
neening van vele deskundigen, meer regel
dan uitzondering moet zgn, als door plaatselijke
-mstandighe ien of om welke reden dsn ook,
onvoldoende toezicht wordt uitgeoefend.
Intus.cb.en is reeds gebleken dat naar ge
woonte de eerste berichten omtrent den om-
a»g van het verzet en de aan onze zijde ge-
valien slachtoffers niet vrg waren van over-
drijving. Blijkens den efioop van het gevecht,
dat leidde tot de herbezetting van Moeara
Tambesi beschikte de opreerige bevolking ook
niet over ve*l vuurwapens Gazien ds v jj be-
langrijke macht, welke naar het terrein van
«ctie gezonden werd, mag derhalve verwacht
worden, dat het verzet spoedig gebroken zal
zgn. Meer tgd z»l het vorderen de leiders,
dia zich gewoonlijk tijdig uit de voeten ma-
ken, in handen te krggen. Deze lastite pe-
riode van eiken strijd tegen een inlandschen
vgand vorderde indertgd in Djambi geduren-
de meerdere jaren groote krachtsinspanning
vin de met de vervolging belaste troepoaaf-
.ieelingen. Ojk toan bleek weder hoe onge-
schikt onze infanterie is voor een dergelijke
taak als gevolg van hare bewapening. Dit
geldt trouwens voor elke actie in zwaar be-
groeid terrein.
Het is daarom te betreuren dat op Java
geen divisies marechaussee geleae.'d zgn, al H
ff A.m___i_
45Ü0"
wes toch niets n-.als io. Ik vroeg .'lichts raar
een gotd acVf; vror hft opperten van een toilet!
emoking vol kcffer-kreukfls.
— Zeg, wet en jullie rietp
Met een ruk wierp Piet zn sigaret op de avond cottuum, v.ellicht in navolging van
Mchbak en ks«k mg onderzoekend arm.
— Ik ken je nog pas twee dagen, zei hg toiletten, op de racetribone verschijnen .
T.et iets vermanende in zn stem, en weet dus
nog niet precies wat voor begrippen jij er waade ik diezelfde anarchie. Ik heb ze
I .Wat moet ik met de appels doen ?*
<op nahoudt, maar ééa raad geef ik je: ais gezien de heeren : in smoking en witte
jrj met ons en aile andere Medansche jon das ; rok en wilten plan'ershoed op 't hoofd ;
gens goeie vrinden wilt big ven, dan moet je gekleed coituurn en bruinen deukhoed, zelfs
niet probeeren om die Java'sche fratsen naar gekleede jas over een donker sporthemd. Ook
hier over te brengen.
—
Juist, Piet, riep ds Neue, en liet zn hoofddeksels werden natuurlgk niet meege-
oogen vernietigend rollen
nss moeten we
— Vaa dis p>es- dragen in dea hei-lichten feesttuin. Zg bleven
hier niets hebben, versta je achter in rgtuig of auto. Wat niet weet,
Kieker?
—— Natuurlgk, maar ik vind....
Als jjj ia smoking wilt g»n, oppo-
neerde een derd», zonder mgn verdediging binnengaan der Chineezen, gekleed in blauw
af te wachten, most je da risico ook maar colbsrt, gekleede jac, rok met afgeknipte pan- |
op je nemen.
Ik ben diea avond ni e t in 't zwart ge- „Wat 'n begrip van ochtendtoilet!* vroeg ik,
gaan.
Tweemaal achtereen heb ik Dsh nu in 't
zwart zien puffen en eerst thans besef ik pantalon, is 't niet ?*
zgn afkeer van deze kleedg. Roode hoofden
boven fUuw-gevailen boorden, rukkende han-
den aaa opgezwollen hals, dikke polsen, pui-
tuurlgk!
lend uit te korts mouwen, pantalons-inde \ west precies nog hoe '»hoort l"
4 ceatimenter boren den schoen..,.
gl6 September 916 ■
reserve ?oor de trc?pfn op de buitecbezittingen.
1^
Ein tweetal divines in West en een g»»lgk
I
cactal in Oost Ja.a zou reods voldoende zgn.
O.ik in d*»n strgd t ng'n een B.V. zouden deza
afdesliogen zeer goed tot hun recht komen.
W«en deze divisies thans io Wsst-Java beschik-
baar gewr-eit dan had men gpen infanterie
naar Djambi behoe7<>n te zenden en geen
*fldbataijoa b; hoeven aan te breken. Ook door
„WHITE HORSE
de tegenwoordige wg/e van oefenen zijn de
veiitroepsn op Ja?a weinig geschikt voor den
fit>gd te;*.?n een inlasdachen vg iaai, zoodat in
eea gewest «Is Dj.mbi t>vee divisies mare-
chauvé» in gevechtswsarde minstens gelijk
staan met een geheel bataljon infanterie.
Vluü iiigrgpen rast een voldoende macht
vaa vo,r hun taak bertkende troepen waar-
borgt »en >nel en volkomen succes bsnevens
een mmimuta van kosten.
Een vreeselijk ongeluk.
Mn schrjjft uit Pasoercean aan het Nieuws
c.d.D.c.N.l.
Een p«ar avonden geleden, tegen zeven uur
in den avond, had in de nabijheid van de
suikerfakrirk Peng k o 1 een vreeselgk onge-
luk pica's.
Ean Inlandsch schrijver van de Pasoeroea.i
Stoomtram wild» mei; zgn vrouw en schoon- N\\L^h Èk, »L^k\ _t/-^m\
zuster een bezoek brengen aun Harmstoa'a
Circus. Zjj huurden daarom een sedo van een
zekeren Mohamet, die zelf al» koetsier die:;st
deed.
Dicht bg de suikerfabriek Peng k o 1 za-
gen zg in de verte een trein aankomen, dif
van Mge m i t suikerriet naar de fabriek
W i n o n g a n vervoerde.
__ _*.JL
—— _i *^t**1*-*» !_^1*rf',
*^ **^ Tf^Pyy^L
Door het gefluit van de locomotief werd het
paard schichtig, sloeg op hol en rende den
trein tegemoet.
De koetsier deed alle moeite om het dier
tot staan te brengen, doch niets hielp. Opeen
1 voor den prijs ■
gegeven moment bitste het karretje tegen een
der wagens van i«n trein, zoodat hst tegen
den grond sloeg, met het gevolg dat d« koet-
sier onder de wielen van den wagen kwam.
Het hoofd werd geheel van den romp gt- 1 Overal verkrijgbaar off bij I
I1 Guthrie & Go. Ltd. II
scheiden, men vond het ongeveer tien meter
verder op den weg leggen.
Het Lichaam was absoluut vermi vzeld
Toen de politie ter plaatse verscheen, zag
men niets dan een plas bloed mtt wat klom-
pen vleesch en beenderen er in.
De beide vrouwen kwamen er bt»trekkeigk
goed af, beiden hadden eenige lichte kneu-
zingen.
De schrijver bekwam ernstige kwetsuren.
TeL 367
Hg werd in het stadsverband opgenomen,
doch zal wel niet in leven big ven.
PWREOvan
DELIhet
ERFBSETRAICTHOTN.
I
M«d»n, 15 S*pt. l?16
Barometer i5n.i."....«: u? ,
~"
na.M. bjj o°. C.
j "-T—-I Ja7
*t__ Krats-
«o Vraag Uwen leverancier
7 v.m. ?12s.m. f 5 n.m. 8 m*x. j min ■'_m.K.
GONQ MAIZEHA
756.6 755 i
754 8 32 3 19 9 O
16/9 16/9
22 3 l
-.«—___9____ia_n_^ m__mm93B-tmm3mamfmmvmmtmmwKmmmummm*
% Relat. Duar
vochtigheid. intensiteit"■ ▼»
das zoßassekg*
?v._. 12m. &„.»
7t.».
tot Hollandsch fabrikaat.
5 E_.
95 61 90 6 25
Steeds In Voorraad :
Michelin Banden.
Handel BUI}. KEMHOFF & Co.
81°
*Telefoon 509-233
9° 66°
OFFICIËLE STOCKISTEH
En dan ds v»ge cpaHirg van het f e^rip „De appels". want de portier had «streng vurbod*
de dokter sprs-k tan koorts en fclecbtt nach:eti
volgende ca
In ,De Kunst* treffen wg het
Op de o c h f e n d-gslareceptie ten Sultans- triestige liedje van Ed. Ccenrasds aan. Anna Moeder, met zorgeliik gezicht,
paleize droeg 50 procert van de opgaande»,
Würsma Elaasrn zoog het to Amsterdam en yg iuisteide stil naar zgo i «richt
mocht heel «ven Sieptje zier; Torcmie me est
rra^kto er een enormen indruk mee. Menig
Bar-doeng, waar dam er, gekleed in zgden bsd
Bg het avondfeest ten Msjoorshuize ont
.. t.ehoorder liet eer. traan vallen. Woorden er>
muz'ek zgn beiden van den jongen, ons allen Op weg r.aar huis vroeg Tommie treat
btkef.den corrpor.ieti
's Zondags, zoo tegen half twee, Moeder zei: ,je hoeft za niet voor haar e
staan er de menschen stil gedwee, epiraa.
voor de hoofddeur van het ziekenhuis te wachten Eet ze maar op ,ze zgn al zacht.*.
't Is het uurtje van bezoik. Tommie zei niete. maar Tommie daehl:
waren er in jacket en pet op 't hoof i. Die
Die brengt wat vruchten, die een boek, —
om het verdriet van die daar liggen te verzachten.
Ik wil re toch, tot Sleetje beter wordt, ta-
waren"
't Zondag ", zoo tegen half twee, Doch toen de Zondag wederkwam,
wat niet deert! Maar hetbuitenpubliek zag
het oogekleede van deze kleedg ... Moeder nam kleine Tommie mee,
toen zg Sientje in het gasthuis ging bezoeken.
.Tommie, mgn jongen, kyfc ge-ei uit:
Moeder hem niet weer medenam...
Toen begreep-ie't wel; dat was toch géén goed
Ea toen den volgenden morgen, bg het toekee.
«koop voor je zusje maar wa f*uiti Een weekje later vraag-de Tem :
.vlak bg het gasthuis staat er-r, kar, op één .Wanneer komt Sientje nou weerom"?
dn, een Deliaan mij aanstiet en smalend zei: der hoeken. Toen hg 't gevraagd had, zag hg Moedertje
verbleeken.
Waar d'Achterburgwal begOD,
hem even aanziend van terzg :
,Jg was gisteravond ia gekleede ja i en grg'ze
stoad al een fiuitkar in de zon,
en het vrouwtje mtt haar omslagdoek er achter. Moeder, nog langzaam in haar doen,
En hg, de oogen vroolgk-lichtend, antwoord- ,Daa om een duppie*, riep ze luid.
Torn zocht 2 appels bjj haar uit:
Ruimde de speelgoedplank, en toen....
'(Was vier weken nadat Sientje was gestorven.
-
de zegevierend, maar n ie t begrijpend: .Na-
Ik ben wel lang op Dcli, maar
koos niet de grootste, maar twee donkere, twee
zachte,
Wat bracht zjj schreiend voor den dag
Uit 't boekje w.»ar Tommie's speelgoed lag f
't Waren de appsls, ingeecbrompeld n be-
"
K i e k e r. -~i »._..:. ~:-- dnrvaii
Me... - - '. -:-L -.._._.
 . V.
■.

Weltevreden,
Automobiel Import Mij. Medan-Deli.
Hiermede geven wij kennis dat wij met ingang van heden een AGENTSCHAP hebben geopend te MEDAN als
vertegenwoordigers van de

Fabbrica Italiana Automobili Torino Turijn

fabrikanten der welbekende

"—^**"*^^^^^^*-HhB H^^^^^^^^ __^^__^__H^_^H^^^^^^^^^^^^^^HHH^^^^^^fcH___fc_ ~~~^^~ j*fV_\ 'f__it—i"-! 'tJ^St_%m_fffm ' *!^*>*_

y_3SJ^\\\\\\\ 1 1ll////,/é_ti_l_t^
at**^^t____ *K*^__
*t H
\^s Jf_j
_-i
Kssr?'^" nnpn _&■■"■?. *&-?< *SS%$3S «_l
Bfei __***
SJ jp^ f _\ -,-"-
—i*»i T_

__i _i_HP«*» ___H9 ■_i H_9__,

_^^ <^niM
WJë^y
'"..'.-
£ö__
'■ ■

1 E??ra3& S^**$ Bf__^^^B

_BS9*^ *H

_^^ _^«laai

—-^-M-H^^*H^^^*-_-— ._j_^_a_^^^

Automobielenvan en de

Willys Overland Company, Toledo, Ohio

Fabrikanten der veelgevraagde

*? 3E*"' _é_^^^B"^P% \^^^^

l^^^^n ï
|5"
KWn *^
V v_kltaoMl^^-^

Automobielen
Telefoon 555 P> F" KIEVENAAR.

N. V. Automobiel Import Mij.

Weltevreden, Medan-Deli.
__IH^HHHHHHHH__—_H_B IHKKHHHBS__H9BH«H_aBHH_H_HHB1—HHHHHI^HH—MHIHHHhH^HHIHHHHHHHBHHHHHHHH—IBB-HHIHIHHI HBB WMWj MP
 Gemengd Nieuws.

ICORIFDELDS
Wanneer
'e
zal de
oorlog eindigen ?
, Daüy Express*
he^Ft verschillende lie-
**n, die van den toestand op d; hor-g'e kunnen
"P, gevraagd, wanneer de oorlog waarschijnlijk
KLEEDII6 se- Hoiemagaiiji
Telefoon 266 Medan en Siantar Telefoon 33
II
y"t z»l -Jj,, en publiceert hunne meeningen.
, E*n _(Vn_erika»ische groep financiers"
schreef:
«Volgens Morgan's opvatting is de kans op

j
**n spoedig einde wrl goed, maar niet zeker;
*" Duitsch-ATterikaansche bankiers daarentegen
♦oorspelden ellen nadrukkelijk, dut de volko-
J""" ineenstor.ing van Duitschland aanstaande
*. Z\j hebben van hunne bank-relaties te Ber-
']"" bericht ontvungen, dat dezen der Duitsche
'eB(,ering reeds hebhen medegedeeld, dat zij
,'erj
TI_n
IHIbU 5 & Atl.ïniÏD
FMBEIiLEH
'TrANSCHE
„„ , STOFFEH
s I
lacM ,„i„„. Rokcostuums
geld meer kouden voorschieten en dat bin-
""> drie maanden een alge! eele fiiancieele cata- voor Sport en Raiscostuum
"'ophe in L'uiischland te wachten is*. .^~-
'au vil^t een militaire meening:
.Hat gaat niet om het groote offensief*, zei-
?* «n hooggeplaatst militair. _Op 31 Decein-
?*' >9!6 wisten wij, dat

!
er op iederen meter
'°nt tegenoyer ons vijf PuiUchers stonden. Op

/T" K,,al(icort, Pyamagoed JWiv

" Maart van dit jaar stonden er nog maar
"*ï in plaats vau vijf. Verdun had hun tot
°P dat oogenblik 850,000 man gekost.
—ij. zull-n hen bijven vernietigen, tot er

Ë. m
,°R maar ééi inau man per foeter front over
Riibr°Bken
|
?*B dan zal de echte groote aar-val komen. ï0°r

1 indenieuwstedessins.
n Wei van het volgend j«--r z«l er ergens op
«»n weg naar Berlijn wat hrel vreemd werk op
knappen vallen*.
'*Een marine-coromaudantlzegt .
.^e z-e»!ag bij Jutland jjjwas ecu hopend ge.
T'«ht, H*t waa niet een strijd op leven dood

I 'lI'! — w-lil
*«t ds Duitsche vloot. O ze tegenstanders Bpaar-

**
rn to^h
voDr een vo'gande gelegenheid en on-
marine gelooft, dat er véuir het einde van
""-n oorlog uog een dag komen zal, waarop de
Unitsche tloot uit haar havens zal komen en
Shantung zijde

| j T4 f/ Harristweed/1(||
"t het laatste tchip' en den laatsten man met
** onze. zal strijden.
Wij zullen nog een winter van patrouille werk
—
'°or te maken hebben daar kunt ge zeker
»»rt zijn.»
Een munitie-fabrikant verklaarde:
»lk wm in eene fabriek in lift Birmingbaro-
"""triot, w»_r een bijzonder wapen wordt «e- Mercerised
/ if | I
-**»■*", een der uit»indiii«eii uit dezen oorlog;
""*»nI'! zijn.
uitvinder .«1 na den oorlog een schatrijk
ï nnttnn voor sPortJassen-
Mei ket tolgende jaar nullen wij ie'»
Tm
*'*u, maar bei eindf van oorlog zul niet " é6t
'«o zomer of den herfst rau 1917 komeu. 1*^3 1 cotton *\m- li I
Bij den chef der »rtill«rie-afdeeling krijgt mtu _y "'"^"r^J). j. mmm (Vl

1
**'»t eene juiste opvatting omtrent wat er voor-
liet. Als men den vermoelijken duur van den
jjorlog berekent, moe* men uiet alleen rekening
"ouden met den atoot door België heen, maar
J-__y-*.T°A^ . KRAGEN HEMDEN > DASSEN enz. f
°°k met het bombardement der veatingen aan
""n Rijn.
De L'uitachers hebben verklaard, dat hel
ftijndal een eren zekere verdediging vormt tegen
'
"*n inval in
Puitacbland, als het Kiße.ecbe
**n»al voor de Bri'sche eilanden ia. Maar wij TfHMniMiiriiB_Mnrffl ■■
■"kea reedt ds kanonnen voor den ii.val iv
yjiTffl_trirwM_a-W_a_M_Ba-_B_g_B_5-a -H_MH__a___BagBHBBHI HBH. JH"^^V
ÏH-'W**' - *
,£ e7* 1» ''■":»"♦'-"" %

.
'*
Ten slotte de meeniog van een vlieger:
,In kom juist uit Schotland terug, waar ik
'en onzer nieuwe aeroplanes gevlogen heb.
TOKO VAN DE POL.
Medansche Autoverhuurrferij.
ö*t zijn prachtstukken. Wij zijn hor bezig met
""et probeeren van een nieuw type. Wacht maar
to<- die in Frankrijk komen ; dan zullen wij
"<*" goederen in Duitschland sfleveien* waar
wij maar willen.
.Spoedig?" vroeg ik.
PALEISWEG.
,Neen, het zal nog wel een poosje duren,
fc*»r zij zullen meehelpen bij den eindstrijd*.
GROOTSTE LAMPEN MAGAZIJN Verhuren Iste klas Automobielen.
Boven Berlijn. NIEUW ONTPAKT.
Uit Parijs wordt aan de Times gemeld, dat e e n
'ransche vlieger in den nacht van 20 Petroleum Hanglampen „Blitz" f 35,— en f 38.-
Concurreerende tarieven.
°P 21 Juni boven Berlijn heeft gevlogen
*d daar strooibiljetten heeft laten vallen. Hij -idem Muurlampen „Blita" f 24,50 f 26.50 Mieheiin-Banden in aile maten, dag en nacht verkrijgbaar
**s op 20 Juni 's avonds half tien te Nancy
opgestegen, en via Herign over Polen naar het idem Salonlampen zonder kap t 50,— . 51,35 f' 55,— f 59— f 61.—
■Russische iront gevlogen. Zjn machine was ecu
Hienport-eendekker met benzine voor een vlucht idem Staande lampen van f 0,75 tot f 8.50 Telefoon 491.
tan 14 nnr. Echter had hij op ca. 100 K.M.
**n de Russische loopgraven door een defect
idem Salontaiellampen f 21,30 f 25,— i 34.50
**u den motor moeten landen.
idem Pianolampem t 10— W. H. S C H O O K.
*-"
Oe koene vlieger, luitenant Marehal, i» thans
k[ijgige»sngeue geïnterneerd te Solzerbaeh. Rayo Hanglampen
«ij had 811 Eng. mijl afgelegd.
Hayo Tabielampen
f 6,60 t 15,— f 17.
—
2 lichts f 35.-
f 7.50 10960 BINDJEYWEG.
Muurlampen met reflector f 2,40 en t 4<50
Een museum.
&HK
1h de Timet wordt verteld van een
buurt van de L»w Courts in Londen, waarin
—
niet Stormlantaarns:
toor het publiek open —inu s e u in, iv de Pendoppo lampen .
f 1,35 f 2,50 f 3,40 t 3,75 f 4.80
f 8.25
'r
' ,,,■!,- ...--

°« c e n 1 o r allerlei dingen heeft ondergebracht, Gasoline Hanglampen: merk „fax" 1 19,50 f 23.90
dii* bij het postverkeer van en naar Duitschland
*aren onderschept. Het zijn paketten en brie- Gasollne muurlampen:

j CV. „SUMATRA"!
1 12.40 Pn f ffc.9o
ten met voedsel, rubber, wol —
ja, wat niet
Tan welke de inhoud op zeer vernuftige manier — l 1 lichts f 20.35
_
*»s gemaskerd, zonder evenwel de waakzaamheid
*an den censor te kunnen verschalken ; de aan- Sleetrisehe kronen: . " jj "
{u_ fj£~ {m n
gehouden goederen zijn voorloopig opgeborgen -4< ,
43,- f 44,- f 47.-
I Zooeven ontpakt: I

I GAZELLE RUWIELEN
*n zullen na den oorlog aan den geadresseerde
worden doorgezonden. Maar ham, spek, iook- EUectrische staande lampen t 3,50 t 12,50 f 20.— t 22,50 t 25.5
_
vleesch en versohillende andere sterk verganke-
lijke zaken zuil dan wel niet al te verach Sleetrisehe Salonlampen /.onder kap
B>e«r zijn.
f 67.—

Steeds voorradig.
De oorlogekoeten. New Perfection
Ij it een nadere toelichting, door Asquith in
het Lagerhuis gegeven, blijkt, dat de o o r 1 o g s-
— Petroleum Kachels. I het bekendste Hollandschefabrikaat. I
bosten voor Engeland niet zooals uit de
tDededeelingeu van Mc Kenna was begrepen
thans 11 millioen gulden per dag bedragen, doch,
-
Vraagt Catalogus. I AUTOBANDEN I
zooals reeds sinds eenigen tijd, 60,000,000 gul-
den ; dit is reeds het geval sinds 1 April 1.1,
Het bedrag van 72,000,000 daags, door Mc e ZWEEDSCHE GARBIED I
Keuna genoemd, omvat o.a. befgeen de regee-
ling uitgeeft in verband met hare transactie»
in Amerikaansche waarden.
Bronlow filters
Nieuwe voorraad.
—
f 15,50 i ie f 24.-
i CTLINDER OLIE I
Cheavlus Saludor f 22,- f 29— I_\ 10457
GASOLINE, enz. I
9008
 Agenda.
R. K. Kerk.
$.\ïë» :- Pïeeg-leabi; tm BV, ■■
ffrogitatit 'E Vjt u. '«Avnia 6V,
'
Lof.
£iken Zondag om 9 ncr !>ameskomst der I
Gereformeerde Vereeeinging ;om half 1 1 Zon- 1
dsgsschool.
Spreekdagen van den Gouverneur.
Zaterdag en Zondag 16 en 17 Sept. '1
i
it**#i*g t Woek\S"l»ï» VrrJ-ag, ws ? t«|
(2 asr Vasorge.^
sst {
Dahlias f 0.50 per stuk Tom JVSelbourne's Comed!
van den Gewestelijk
Spreekdagen
Secretaris
„li* lsg«a, behalve Zo*- «"* f>mt«*s.«n, <*»» in the latest
9 iet 12 nut 'i morgens.

Ontvang-Avonden.
De familie Van den Brer-.dhof den eerste*
Maandag van elke maand.
Songs, Dances, Burleaquea, Scraams and Laughie s.
De familie Radersma den len Woen^si!. Great succes in Java. Pietty Dr'esses, Tuniful Mu^ie. lVetty »irh.
aan elke maand.
.. Entree tl. 2.50 inclusief belasting
Vergaderingen, Vermakelijkheden Enz
lederen Zondagavond diner-maziekHuize deßoer Plaatsnesprekeri aan de Bioscoop,
, , , , Medan-Hótel. 2de voorstelling
lederen Woensdag-avond harmonieconcert in lst. voorstelling
den tuin van het Medan-Hótel. 7 uur ?Vs nuf
lederen avond Oranje-Bioscoop Balistr.
I «deren avond Dcli Bioscoop Hüttenbach_. (Zie Programma's)
, , Royal Bioscoop Laitenantflwfg
(.Jaren tweeden onvierden Zaterdag van de
Gladiolussen f 15.- per 100 st - ■
■"■ r 'ii " ' i . ■ iii i .i i i !■ i ._— _,—__. i»***^

o «»nd dansmuziek in hotel de Boer.

TOE LAER & Co.
1 V. MAISON BUSOl
lederen Hari-Beear concert en diner-concert
in nótel de Boer.
Dcli Sport Vereeniging:
Maandag en Woensdag: oefeningsavonden voor i9o, Medan telefoon 377
de Oicketafd.
Dinsdag en ~rjjdeg: oefecing*avonden voor de
Voetbal-afd.
Donderdag: oefentngsavonden voor deHoekeyafi,
Kjjclub: iederen DonderdagtToad vrb 6 1/.—-7V,
nm. flguurrrjdfiM
Yr-jj-illigers-koips 8. O. K

I Medan
iï til-commando
l.te Rrignda Bfti.-Sil»»aibiag i.n & 3» n
2de ». *i » 2tn ft <e.
B»>n A 4.. n »
Zondag
> B| I
1 ■
3de
lf*cE-l_.L.!
» >
"b len _16cn t. a'ie mud.
4de
sde
>
» »
> r
>
Sen £ 4e?»
ifn A 3- n
Zondag
»
BANDEN. |
Beneden langkat

""«rttflfK'-Commaneia
Boven Serdang *W.
Commando
late Urigada Pk.-Braadaa ie»

Schietoef. Eiken sen & 26en v. d. maand.

4t?_
-
'
->

I Z"nthanS
BESLIST |i
Dames-confecfie en Modes,
Exercitièn. Eiken 2en k 4en Zaterdag.
Padang-en-Bedagei commando
T.-Tinggi Brig. T.-Tinggi len t 3en Woens dagmd
de BESTE en GOEDKOOPSTE in gebruik:
I
M Reclame aanbieding f 13.— franco
Exercitie» :
Padang-Bedagei commando
le Brigade len en 3en Woenidag der maand 4Vi —
AFMETING.
650 65
*uitf'
rand.
f 28 —
Binnen-
bsr.<\
f 10.—
AFMETmG
Ï20~
_ Buiten-
hf>nd.
Binnen-
bard. Wj_
& Rembours.
6 u. N.m
2e > 2en en 4en » maand 4Vi
— 700 "85 „37.— , 13.— 815 voorve'g f 90.— f 28.50
I
" 6 u. N.m i
23 Sept. Intern, Sociëteit Bindj?y, jaarl^schp 760 QO \ 46- " U.~ ~mT ] W^ 7~25~- iWaschioiiei wit. met blauw of root) moesj1
vergad. 810 "" ,48- „ 15.- 880 120 , 87.- , 27.'-
22 Sept. Menbau Rubber Mjj., 5 u. 91» , 60.— „ 20.— 920 90— , 28.50
29 S*pt. A.V.R0.8, jaarlpk. vergad. Hotel
D' Beer, 10 u. v.m.
760
810
IOO
'w
64—
," 69.- „ 19.-
» 17— 895
935
1*K
13B
.
,Ö8.~
103.-
,30-
, 32.- | of bloempje, elegant wijd mode'
30 Sept. Witte Sociëteit Bal-mafqué, 9. 30.

Venduties.
n. m.
815
875
105 ',67- |'
.73-
2L-
,,22.-
30X3 1/»
30 X 3
.. 6fc-
33-
,16
,12.50'
— chicque „op en neer" kraag va"
19 Sept. H. J, Naat», K-tßnonnweg co. 4
22 Sept. Th. W. Lsnis, Paieisweg, 6 u. n.
m.
piqué absoluut solide afgewerkt
23 Sept. ds. ö. Nui«, Raaidsntsweg, 6 u. n.
i
na. _HHB^__l_^_§_l^ll^_^^! f 13.- franco rembours.
Vervaldagen van Venduschulden.

"
Oebitenrea aaa het Veadnkastoor ta Ü
orde* er «am keriaaerd, boa debat Ss voldo.. ó
oader-volgeade data:
Vendutie P. A. E. Junod
„ H. Neflboon, rtrraldag. 19.Sept. '16
> 20»
EENIG SPECIAAL ADIES Ontpakt: jlVlei piqué vest en kraag, extra elagan
it. Daniei». voor model f 18.- franco rembours
.
> 20 »
N.V. Th. Konow Soeberg. »
, at » een nieuwe zending
K. Heproek,
„ Ch. Kiem. 21 .
Overhemden naar maat Dames-!'
> 22 >
Raden Oetjuh
„ J. P Rooze,
„ W. J. Maagdenborg, >>
„ Jap Soen Po, »
21!
24
2t>
26
»
»
»
»
■in,""n| j Gebloemde overgooier met bijpassen
luxe- /
„ Batara Boemare,
Toewasik,
Pakih Maaiat, ,>
27
28
28
>
>
>
en i de voile blouse f 18.- franc 1
A. L. Leideinieyer,
J. C. J. Witman-.
„ F. J. van Uree,
1. Rogge, »
>
>
>
28
29
30
30
»
»
»
»
Witte pakken Parasols | rembours.
in prijzen vanaf /' 2,--
Vermoedelijke Postsiuitingen.
ss. Schouten naar Batavia 26 Sept.
vanaf f75.- per dozijn, In „Broccaöero" zeer souple per toilet f,3.— hooge'
Treub , ,
via Singap. 20 ,

J. Th. MAAL Jr. Coöperatieve YeMs Vereeniging!

Rumphiufl , , 27 , Maten 42-44-46 en 48. Stalen op aanvraaü
vaa Diereen Singapore 18 ,
CSrce , 16 ,
Medusa , 19 ,
, Toko Kedan. naar buiten.
De Koek
De Keek
Penang
Langsa
17
21 , Medan, Telefoon 384. 10746 r 11 oi'
Benoa Asahan Penang 22 , 7903
ï—. ■ , , ; _-___>
Singket Asahan, P_eh. Ber.' m- j
bang, Tj, Mongeifiar, Tj.
Leidorg, Bengkalis, Siügapoie2ö , -
W. NAESSENS & @o
*■■_■-—_-w^__—i
■ uwna. uw* iv— *■■»'> wjkjp^J__H_i Wmmmt i i«BKSH__nB_ISK_-____9____S s_>
——^ " ~~~~~*~~~~~~«i~~a»~~~a»~~~~~W> JH—^|—SB——SSJ—W
Engelsche Mail.

IIWunderlich
Dinsdag 19 Sept.

Plafondstaal il
Indtea Donderdag of Vrijdag aansluiting is
nog een nasiniting.

ADVERTENTIEN. Oude Markt Telef. 170

I. V. NNRjff PfLLAY in platen van verschillende afmeting en
dessins, | Onze
Juist uit Europa ontvangen : Offertes met volledige beschrijving van toko is vanaf 1 Juni verplaatst van Hutten-
1
Spiegelglas, voor spiegels *. n alle bijzonderheden worden op aanvrage 1
vitrines, matglas, dakglas en § bachstraat naar
verstrekt door:
glazen pannen in alle maten.

Cathedraalglas (geel en groen)

en ve schillende soorten lijsten.
_. VAN NIE & Co.
Medan-Belawan-Tandj.-Balei.
I1 Oude Markt
nabij Maison Duson.
5 %W
 DERDE B;.AD Di SUMATRA POST, Zaterdag 16 September 1916. No. 216
Officiëele Fondsennoteering
der Handelsvereenigingte Batavia.

mate toe, dan met 36 pCt., dan ia indeidaai

de statistiek van rubb«r zoodanig, dat opii
15 SEPTEMBER 1916. misten meer recht van spreken hebben dan
Laatste At doening
Nieuwe Notêeriag pessimisten. Veneer- & Momi Rubberkisten 19X19X24
Nederl. Ind. Leening, 6 pet. 1915 101 101
Afdoening
__
Laagste Hoogste Laagste Hoogste Vraag Aanbod
___ _
Het voordeel van onzs bestaande plantages
bljjft altgd, dat r-isuwe ontginningen een jaar
r.f zes noodig hebben \66t zg de markt kunnen
Eur. & Jap. Azijnzuur 99\100 Glaciaal,
Nederl. Ind. Leening, 5 pet. 1916 101 101 - bederven. En nu is er na 1912 niet zoo
De Javasche Bank. 277 277 — — 270 280 enoira veel meer bij geplant. Men schat het
Koloniale Bank.
Holl. Cert. N. H. M.
N. I. Eff. en Prolong. Bank.
16U
188
95
163
188
95
162
188
-
162
188
—— _
.62
188
162
189 _
op ongeveer 20 pCt. van de aanplantingen tot
en me. 1912, maar men vergde daarbij niet,
dat van het oudere geleidelijk wat gaat af-
Latexkannen van 8,10 &20 L.
N. I. Escompto Maatsch. 134 134 — 133 134 vallen, en dat er nog betrekkelijk weinip
Ned. Ind. Handelsbank.
Int.Cr. en Hd.Vg. Rotterdam.
235
217
236
217
235
——
286
-
235 236 voorbeelden zjjn, dat het «?o«ien d r boomen
na het acht*.» jaar de productie p-tr acre steik Sodium Bisuifiet
Java-China-Japan-ljjn.
Kon. Paketv. Maatsch.
Ned. Scheepv. Unie.
169
173
177
169
173
178 —-— —-
-
215
169
——
218
170__ verhoogt. Wel stjjgt dan de gemiddelde pro-
ductie per b;om, maar uitdunning en econo-
Bandijzer 5/8."
—_
mie in ba-ivf.-bruik brengen de productie per

— —
___
Stoomv. M. Rott. Lloyd. 177 181 acre weer tot het normale terug.
——
—289—
Harrisons S Crosfield, lt
Stoomv. M. Nederland.
Dcli Spoorweg M.
Idem. 6 pet. oblig.
180
230
106
180
„0
106 —
■

_
230

___
Nederl. Ind. Spoorw. M. 290 290 289
Financiën en Handel.
Sem. Cherib. Stuomtr. M.
Idem. 6 pet. oblig.
163
106
163
106
162
—
l«2
——
288
161
290
164 __
Sem. Joana Stoomtr. M. 135 135 —28
_—_
" er-.oüuKOixsan
Idem. Claims.
Idem. 4 1/» pet. oblig. —
27
—
27
—— __—
28 —_ Javasche bank
Medan, 14 Sept. ib*6
Import Afdeeling Medan Tel. 200
Serajoedal Stoomtr. M. 160 160
Medan, Taad jong-Poö»a, T.udjong tAalei, ?*e«g- 7070
Bandoengsche Electr. M. 247 250 285 285
Bandoengsche Kininefabr.
Maatsch. Hotel des Indes.
775
230
200
782
235
760
— —
760
__
275
750
980
780 kaiis: Amstc.Hum zicht
» *..'.-
99 8/. „
yy /g v
7
BB®B1ï&Bl_-BB$B%BB&&
Nederl. Ind. Öasmaatsch.
_
200 —"—___
Lindeteves-Stokvis. 185 185 185 185 185 186
rovinciëu *, duuu'er Handel Maatschappii
Oiiefabrieken Insulinde. 235 235 —- 235
"iiaits zicht en / UO 1/.

KERKHOFF ft Co.
240
Solo'sche Electr. M.
Rubber maatsch. Basilam.
220
96
220
96 —— —— 210 220 Hongkong ,
Amoy
„
,
126 1 9

Cult. Mjj. Boekit Lawang.

Para R. C M. öadies.
—
130
-
130 —— ——
96
128 -—
99
banghay
127 Va
!79~
Medan-Deii Te stoor. Nos. 233 en 509.
Assam Th. O. Landen a. d. Z. I+7 147
— —— 135
——
135
150__ Wisselkoersen.
Ontving een groote zending:
Claims Idem.
Cult. M. Neger jja.
Suikerond. Poerworedjo.
124
112
118
124
112
118 118— __—
118 118 118
Neder' Hande Mjj
Medan 6 Aug. {»(<>
Aotomobiei-lantaarns, koper en nikkel
Mjjnbouwm. Paleleb.. Pref. —— —— — A knk N.
_—_
51 51 99 1/*
Mjjnb. Mg. Redjang Lebong.
Mflnb. Maatsch. Simau.
Tarakan Petr. M.
150
230
lil
150
230
Hl
—_ ___ __ _ N f
fovincieplastsen ", % d-unin*
99 1, Generateufs
N. B. De laatste afdoening is die sedert 1 Juli.
Vt'Vf Bark £ 10 37— Klaxcns
1251 s

__■
"
Amoy .
, ,
f 00-- J ♦ (26 — Autohoorns en hoornballen
Cultures en Nijverheid. tot de middenmoot, ongeveer ma^; aannemen Soangh»!
ruim 40 pd. , ,
Tla. lOUe f, ï 81
26 —
<'P st. —/— per acre of ruim Japan
70 pd. st. —/ - per bouw; zegge dus in ron-
Y 100- I. { ;
*-*-—->■■ -<■—■
_■!■—
—■■■■ i u» il ■i li ■■■ i—
~~-■ ~
■ ■ >■■ ■■!■■ —w—.— '■>-- --»■—■— "—'-I -—i'— i ■■ ■
' yin.M lil..
--
De rubber.
In de Engelsche brieven in het ,Soer. Hol."
de cijfers f 1.000 psr bouw; 10 pet. onder-
aemings-winst daarop zou zgn 1100 per bouw
en al* men een bouw aanneemt op gemiddeld Scheepstijdingen No. 3990
F* o sf appen
lezen wg ; 500 Eagelsche ponden product, dan zou der- De Rembrandt is 14 Sept, te Durban aange 10 vel gelfj id postpapier en 10 ondoorschijnende enveloppen
Drt Rubber prgs is nog steeds om en bg halve een winst van 20 cent per Engelsch komen, richting Holland. 20 een.
2 2 d , makende dus nog altijd bg een kost-
s. pond het in de O.deinemingen gestoken ka- e Grotius en de K. der Nederlanden No. 3992
prijs van la. ruim 100 (.Ct. productiewinst. pitaal nog met 10 pet. winst belooaen. Een zjju 12Bqe
De
.*opt te Amsterdam aangekomen.
r o e ie 13 Sept van Suez vertrokken
10 vellen gelgnd luxepöst en 10 rood gevoerde enveloppen 25 „
Ia Ju'i 191-é-i kort >óór het uitbreken van kosfprgs van 40 cent per p_d en een ver- richting Indie'. No. .3993
den oorlog, stonden wg op bgca hetz<»lfdf koopprijs van 1 g. pc* pond, zou daa ongeveer De Pri. Juliana is 13 Sept. van Kaapstad ver-
peil, en d<t is doorgegaan tot de lente 1915, de laagste limite aangeven. trokken, richting Holland. 10 vellen gelijnd luxepöst en 10 blauw gevoerde enveloppen 25
toen «r een verhooging kwam, die het jaa;- Deze redfaeering houdt natuurlijk geen re* mon.De Rindjani is 14 Sept. to Durban aangeko- No. 9419
-1915 met een prrjs van ongeveer 4s. deed kering met de prg'zen, die da latere koopers houden,Hetdaarschip wordt_bjj het kolen laden opge-
de gouvernement3iitoom<>rs bij bet in- 10 vellen extrafjjn Luxepöst en 10 gevoerde enveloppen 30
siuiten. Daarna is het weer een voortdurend van aandeelen voor hun sharea hebben betaald. nemen de voorkeur genieten
geschommel geweest, doch in regelmatig da-
lende richting.
Oe hoogere prjjzen waren winsten voor de
waren winsten voor de pioniers, voor zocvsr
Boekhandel VAREKAMP & Co
De Braziliaantche Para-rubber staat ongeveer die er van geprofiteerd hebben. Zouden straks
Bd. hooger. Verschillende oorzaken worden de beleggers verliezen Inden, als de aandeelen

daarvoor aangegeven:
10. Vasthoudendheid van de Para-verkoo-
pers, geboden uit de noodzakelijkheid om niet
beneden den kostprijs te komen.
20. De pariteit in Amerika verschilt niet
zooveel en de Amerikaansche handel tiacht,
zegt men, de plantage-rubber te drukken, docb
wenscht de para rubber te handhaven. Dit
met de bedoeling, om geleidelijk het centrum
ie worden niet alleen van de rubber-fabrika-
ten, hetgeen Amerika reeds is, doch ook voor
den handel in ruwe rubber.
3e. Er zga er dia a'inne_ea dat Pararub-
ber, inderdaad van betere kwaliteit is, dan
Plantage*rubber omdat in bet Oosten te ved
gewerkt wordt op een groo. product en de
kwaliteit daaronder lgdt.
In markten zgn nu eeamae.l albihi onber
kenbare factoren.
bet leidende rubber-orgaan in Amerika,
den toestand be-prekende brengt hulde aan
Medan's Warenhuis
terug zou.._ loopen tot de waarde, dis wer-
kelgk in de Ondernemingen is gestoken, dan
is dat eea chanj-er-croisser van geld, dat bui-
ten bet eigenlijke cultuur-bedrijf staat.
Ondernemingen meteen aanzienlijk beplante
oppervlakte zgn die van Vinh-eu (400 HA.).
Viah-puuc* (365 H.A.), Association Agricole de
T»n-nmh (400 SA) en Socié é Nouvelle dei
Piaritations d'héiéas de Taa-thanhdoßg (550
H.A). Telefoon No. 20
De eenige noemenswaardige estate in de
T.-yninh provincie geleden is die van de
Sjcété d*s hévéis de Tayninh (met 1.277
H.A). Nagenoeg de heele productie uit de
Thudtiumot Provincie is afkomstig van de
J^n\ Nieuw Ontvangen a___(%_\
"state van de Soc;é é des plantations d'bé éas
da Ha fr.ieh, (600 H.A.) die het vorige jaar
128 617 kilos rubber produceerde.
De pi ntations Ballet hebben een iser groote
net rnSber bep'ante uitgestrektheid (1.078
*«*__!-' Oramofooii's _~8:-

-%S
H.A) in de Ha-trach Provincie in eigendom.
het initiatief vau het Eng-.sc.he kapitaal en Ojk van de Sjcéé des Caoutchouc» da I'lndo
de Rubber Growers Asaociation en zegt dat Cb'ne kan hetzelfde gezegd werden. Laatst-
uit dien hoofde Engeland rucht he ft op de genoemde bezit in deze provincie zelfci de |I_r l Kil
leiding in de wereldmarkt voor ruw» rubber.
En het voegt daaraan toe, dat een betrek-
grootste plantage van deze kolonie in indivi-
dueel bezit, n.l. 2 233 H.A. Op het Pnu-
/v\\\\
kelijk lage kostprijs op den duur beter is voor Q ioc-eilftnd ia den Golf van Siam treft men
het in de Ondernemingen gesloken kapitaal »lechts éés estate aan n.l. die v*n de Soc.
omdat een lage prijs de sterkste stimulant is Anon. d'Exploitation de Phu-Qioc. Annam
voor een toenemende co.su_p.ie, en daarbij bezit een plantage met een beplant areaal van
sluit het de uitbreiding duor ongewecschU 425 H.A. en twee of drie kleine ondernemin-
handen uit. gen.
Een rapport van Malakka heeft er reeds op E«n vraag, die zich voorgedaan h „tin den
gewezen dat rubberpiantingen in handen van laatsteo tgd, is; hoeveel van de 97.000 ton rub-
Chineezen en Inlanders een gevaar vormen ber door Amerika in 1915 gekocht, is opgelegd
voor de plantage» in de nabijheid omdat zg voor de Crtutrale land n, toee ra"n een spoe-
diKwgla kweekplaatsen zrjn van ziekten en digen vrede verwachtte? En is dt quantum,
plagen en daaibjj een inferieur preductopde nu de vredss vooruitzichten zoo geheel anders
markt brengen, dat de reputatie van de plantage zgn geworden, weer op de markt geg>oid?
hoorn. , ) jL
rubbertenadedt lndertgd. noord., ik hetzelfde E-mi niet geheel afdoend, maar toch zaker
tmtrent Inlandsche thee, die al. Java.hee werd waarde hebband a-itwoord op deze vraag wordt
verkocht, en sprak men hier van kortzichtig- üege.en, ah men de statistieken van .de Ver-

j
heid van de Indische Regeoring, die niet in- eeiagdn Staten over 1915 z et. Deze gaan even-
zag hi.eviel schade een toevertrouwen aan wel nog slechts tot en met Maart, maar toonert
onbekwame blinden onze koloniën kan toe- reeds, dat Amerika in het eerste kwartaal 19 6
brengen, die in hoofdzaak op haar landbouw geimpo-teerd heeft 31.482 tons tegen 22.082
diijven en dus wel in de eerste plaats haar tons in he„e!fde tijdvak van i9;5, ca daarvan
product hoog moeten houden.
Gaat rubber r.og verder lerug in prijs on-
„ slechts weinig geëxporteerd, nl. 783 ton in
bat eerste kwartaal 19;6 cc 814 ton in het
Gramofoons Sf Gramofoon
ppy
der invloed van .leeds toenemende greductie. eprste kwartaal 1915. Dat is dus een Htjjging
dan .al zich t-poedig de economische wet dueo van de in Amerika opgenomen rubber vaa
gevoei6u. dat de i.rgs zal bepaald worden dour ruuui 40 pCt.
oen koslprgs, waartegen de grooie midden- De stijging in de productie van plantage
moot der plantages kau leveren, verhoogd met rubber Redurende het eerste halfjaar 1916,
een ondernemers-winst, die men voor de tro- vergeleken met het eerste halfjaar 1915, ia
pen wel op 10% mag tellen. Van de beide geweest 42,2 pCt,, doch van de geheele we-
uiteinden valien de dure plantages met een reld-productie was de stgging slechts 36.2pCt..
met eiken hou- naalden I
k____l I
to hoogen kostprijs geieidelgk at, en de goed De voorgezette statistiek van Arterika zal nu
koi pc plantages of zg, die in rgke jaren moet-u lesjren of in dn vier maanden van t
zwaar aigetchreveu hebben, makeu talumlgk April tot 8] J u i; inderdaad veel vun die voor
winsten boven de noimale 10%

zea per geplante acre van et*n 90 tal Engbt-

de Centrale landen bij voorbaat opgelegde
Ik blorg daarom de statistiek vno kostprjj rubbw is losgelaten op de markt. Is dit niet
het geval en bljjft d>^ progressie in de Arau-
ten hoorn f 290- perlOOO stuks
fcuo Maatschappijen oog eens na en kw&m nk-insche consumptie doorgaan op de basis Steeds* voorradig
tot d« cor'lu'l', dat meu den kostprijs per van het perste kwartaal 1916, ca neemt
tapbare acre vau _L\atr>riappgM,, behoorende di wereldproductie ook niet ia ten hoogere Eens groote collectie platen Onderdealen v nofo^s e|,c, etc. [
"~^^~ ~~~^ m^m^m*M^m^m^mmmmm\m^^^amm\maaa\^^^kmwm^al - fciwV^C*«FMK3MSa#HlHflHHßoHfllfcl^^^HVMHH„ HhIPIHHVHBV BBUBBBi
 Een merkwaardige rede.
wel deze
** Biiondere
clausule
aandacht verdient
in 's ministers red*;
,De dagorder van den vlootvoogd, zooals
die in de bladen is opgenomen, is authentiek.
Zrj maakt een bevret—denden indruk en de
regeering wenscht die order niet in bescher-
ming te nemen".
Die dagorder, behelzende eenige ernstige
woorden tot de in Indië verblijf houdende
matrozen, blijve hier onbesproken, ladertijd
hebben wg er reeds op gewezen, dat dergelijke
waarschuwingen, die veel op bedreigingen
gelijken, den goeden geest niet zullen wekkeu,
soo zjj niet teven, van goede daden gepaard
Waar wjj op wllen wijzen, dat is de eigenaar-
dige toestand, die thans is geschapen. De
matrozpn, mopperend over onhoudbare toe-
standen ; de Indische marineautoriteiten, af-
poeierend en dreigend met straf; de minister
«an marine, de vragen over-de hospitaal-
toestand ontwijkend, en de regeering,
alle minis'.eis tezaarn, den commandant der
Indische zeemacht desavoueerend.
En dergelijke, weinig vflrheffscde en de
marine nog meer naar omlaag werkende,
gebeurtenissen hebben plaats m een tijdsge-
wricht, dat rik moment de zeemacht in actie
kan brengen, elk oogenblik een actief optre-
den kan eischen.
Waar gaan we heen ?
Onze doode weermiddelen ter zee verkeeren
in een desolaten toestand en de kans op een
verbetering is niet groot. De levende strijd-
krachten big ven ontevreden en spreken over
hun taak in mineurtoon. Thans botst de
hoogste marinechef in Indië, die bjj het uit-
breken van den oorlog, op verzoek van de
Koningin, aan het roer bleef, tegen de Hoi-
landsche regeering op, juister: zgn beleid
wordt openlijk afgekeurd!
Ea dereden drgft rond ia de politiek. Want
moest de minister om zgn positie te redden, de
schandelijke hoapttsaitoestanden .bedekken ;
teneinde de Kamer niet f>l te bitter te stem-
—Kinderhuis te Msdan. Exscutaatan waren Mevr.
men, diende bij tevens een concessie te doen en
dreef daarom vice-adrairaal Pinke als een zon-
debok in den heeten woestijn.
Al de ellende, die hier weer uit voortvloeit— het voorgedragene viel klaarblijkelijk zeer in den Serdangweg.
de vlootvoogd, wiens prestige geknakt is, zal
—
wel heengaan is slechts te wijten aan de tel-
kens weer als een gevaar naar voren tredende
omstandigheid dat de behartiging van elk,ln-
disch belang aan het moederland is opgedragen.
Bezit Indië een eigen stem en het recht
tot beslissen in specifiek-Indische zaken, dan
zouden ook deze verwikkelingen zijn voor-
komen door een daad, die de grondoorzaak :
de varwaarloozing van het miudare personeel,
voor goed deed verdwijnen!
Ons Dagelijksch Nieuws.
Medan, 16 September.
Protestantsche Kerk.
Te beginnen aanstaanden Zondag zullen de
Godsdienstoefeningen voortaan geleid worden "Hbl." mede de heer.F.ans
door Ds. Van Griethuyaen, benoemd predikant reeds op verschillende
van Medan.
Aanvang 9 uur v.m.
Engelsche Kerk
Rev. E. N. Greenhiw van Ipoh zal Zondag- missariaat van politie, wierp
avond om 7 uur een godsdienstoefening leiden waarin 7.ich
in de Proteiiantsche Kerk.
Storing in het telegraafverkeer.
is het telegraaf verkeer gestoord en komen de deling van dr. R. gesteld.
Wegens reparatie van dea kabel op Penang chaam heen werd onmiddellijk onder behan- ving verkocht 7800 p.kken tot g*tniddeld.2lB
bnitenlandsche telegrammen via de landlgc.
Maar ook daar hapert wat aan, zoodat ook de worden geroepen. Eïrst wordt,afgewacht, in houders den neus voorbij gaan. De overwe-
telegrafische gemeenschap met Java vertraging hoeverre de aaageradene herstellen zal.
ondervindt.
Postsluiting
Per s.s. „De Haan" voor Sabang, Padang, werken, die vervroegd ontslag uit den dienst hoogte te billijken ; intusschen is achteraf ge-
Holland, Engeland, Duitschland, Denemarken, hwf; gevraagd, moest deswege volgens debe- bleke.., dat de Duitschers met genoegen Suma-
Zweden en Noorwegen, heden om 1 uur en palingen der Ambtenaren verordening twee tra-tabak eener Eagelsche onderneming in ds
1 uur 30 ;
■
per s.s. .Medusa" voor Singapore, China gaen hij ook h*„i; gedaan. Thans echter vraagt
en Java (geen aaageteekende stukken) heden ds heer Meeuwse restitutie van dat bedrag, Amsterdam zoo goed als niets worden gedaan,
om 1 uur ca 1 uur 30.
„Locale belangen.”
De .Vereeniging voor Locale belangen'
heeft een schrijven ge „ht tot den gemeen- adviaeeren den gemeenteraad, atwgzend op dit
teraad van Medan, waarin zjj of de vc-rzoek te baachkkeu, omdat de Ambteanren-
vraagt
gemeente, op grond van bet subsidie dat zg
aan de vereeniging verleen', ook lid der ver- maken.
eeniging wenscht te worden, waardoor de
gemeente stem zou krggen in de besluiten
der vereeniging.
Donker Medan.
De recherche, een der vele huizen van ver- ltndsckap Korintji tot een afzonderlijke resi- pakken
maak binnenstappende, zag daar eenige Chi- dentie, afgescheiden van Palembang, werd getaxeerde winst op rubber
neesche vrouwen in gezelschap van enkele verhßveo, heeft men blijkbaar geen voorzich-
mannelijke lasg.nooten. Zij verklaarden van tigheid geheeid.
Tandj >ng-Balei en Kisaran afkomstig en voor
de feesten ovirgekomen te zijn. Strafbaar
zgn ze natuurlgk niet.
Alleen... de politie zal trachten om ze het postkantoor vermoord, na een conferentie
weer raar haar eigen tempat terug te voeren. met
mmmmmmmmuuumuuiUuuuÊUUUuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuut
BIJLEN
ZEISMESSEN
HARRISONS & CROSFIELD. LIMITED.
Import Afdeeling.
Het vrijwilligerskorps.
Gisterenavond is te Tanah-Radjah een bri-
gade, ter sterkte van 25 man, opgericht. Als
commandant treedt op de heer Van Hel, die
vroeger ook reeds aan het korps verbonden
was. Op 23 dezer gaat de Raad van Commando
derwaarts om de noodige maatregelen te treffen.
Te Bindjey, Tandjong-Poera en öalang zijn
ook brigades in voorbareiiing.
Op 1 September bedroeg de totale sterkte
van het korps 332 man, thans 378. De bri-
gades van buiten zgn thans sterker den di-
van Medan, welke te zamen ongeveer 150 man
tellen. Tot dit aantal behooren bovendien nog
vele planters uit den o ütrek.
Wanneer nu bedacht wordt, dat het wegens
de groote afstanden voor de buitenmenschen
zeer bezwaarlijk is om de oefeningen gere-
..
gel i te volgen dan maken de Medansche
■
jongelui een allesbehalve schitterend figuur.
Wg herinneren hen aan het beroep, dat
de gouverneur op 31 Augustus op hen deed!
E m botte negatie is fiar rö ;h verstandig.
O ik tan deze kan Djambi veel learen!
Opening nieuw kantoor.
Naar wg vernemen heeft de N.V. Auto-
mobile Import Maatschappij, een der grootste
automobielfirma'a van Java, hier ter plaatse
e?n agentschap geopend en da leiding daar-
van opgedragen aan den heer P.F. Kievenaar.
Voorloopig zullen kantoren en showrooms
gevestigd zgn in de Pekingstraat, totdat het
sp?ciaal voor deze firma hier te bouwen kan
_
toorpand met showrooms, moderne werkplaatsen
en b an-garage —
dat naast de Parkbrug
in het verlengde der Oude Markstraat zal ver-
—
rijzen voltooid zal zgn.
De N.V. Automobiel Import Miatschappg
is onder meer v^r'eganwoordigste: van d
automobieioierken F.I.A.T. en „Overlani" en
van de Saurer- en F.1.A.T.-vrachtwagens.
Pangkalan Brandan.
Gisterenavond hsoft te P-njjk.lan Brandan
ean concert plaats gehad ten bate van het
Boeschart (klavier) en de hesren Pennink
(viool) en Dr. Dietz (zang). Ds zaal was vrg
goed bezet en het concert slaagde zeer wel;
den smaak der aanwezigen.
De
Atjeh.
Augustus-aflevering
van het Ind. tijd- belasten.
schrift voor spoor- en tramwegwezen bevat
een zeer lezenswaard, rgk gedocumentserd en het kind gewikkeld was, is het van Chineesche
gi-ïlluatraerd, artikal over de veel-besproken afkomst.
Atjeh-ttam.
Mario Paci.
v
Trigen einde October zal de heer P*ci Soe- ouders|zonder
rabaja ve.laten om, naar we reeds meld-
den, een nieuwe „urrés door Dcli te onder- dien_Jmoet.*.zg van
nemen.
Keeds weiden in verschillende plaatsen ter van welken landaard ook, wordt; dan inge
Sumatra'a Oostkust concerten gearrangeerd, en schreven en de acte en het opgemaakte proces-
de voor de toun éa benoodigde garantiesom verbaal opgenomen in het register van ge-
is bereids bgsen.
Mat den heer Paci reist volgens het .Soer. schied.
Hofman, die zich
concerten in ladië met
suecas <ie?d hooren.
Overreden.
Gistercnorgen te tl uur, even voorby het com-
eftn
>*« rijtuigen,
enkele huiswaarts kee-^ode school- den heeft deze Mg. oogst 1915 reeds in de
kinderen hejonden, een aldaar fij„b ilea inlan- maandperNovember a°- p°- verkocht voor st.;
der aaa. Oa man, vrij-ernstig gekadusd, —de cent
wielan van hst ygtuig ginaan orer zgn li- tot dusver zga daarvan bjj openbare inschrij-
1
—
De koetsier zal later ter verantwoording millioen gulden heeft veidiend, die aandeel-
De opzichter Meeuwse.
beur. Meeu tvds, opzichter a»r Gemeente-
maal f 500— in de gemeentekas storten, 'e lucht blazen.
er zich op beroepende, dat hg indertijd, bg zoodat uit dezen hoofde wel geen verlies zal
zgne aanstelling, ean geringer geldelgk bedrag te'betreuren zgn.
heaft getoucheerd daa anderen.
De voorzitter en de fiV-inciëue commissie
verordenisg niet toelaat, een uitzondering te den geheelen oogst
De opstand in Djambi.
Msn schrgft aan het Soer. Hbl
In Djatnbi, dat in 1910 samen met het makende over den totalen oogst van 2359
In Januari 1915 word ds controleur van Bruto winst totaal
Kormtji B. W. vaa Gorkum op zgn hoofd- Aannemende dat daarvan
plaats Soengei Penoeh op 50 meters af stands van
inlandsche hoofden, door eea hunner,
i ii - Telefoon 200
door middel van esn schot uit een Mauser. De
moordenaar, die door den controleur a faire
genomen was ter zake van knoeiergen, werd
door de gewapende politiedienaren neergelegd.
Laatsgenoemden hebben dezer dagen een
beurt gekregen, om r-eersrelegd te worden dooi-
de S. Iers te Moeara Tambesih blijkens de
telegrammen over den opstand aldaar.
In 1915 werd officieel beweerd, dat de moord
op den heer Van Gorkum geen politieke be-
teekenis had. Soi ! Maar de vraag rgst thans,
of men aan den huidigan opstand in Djambi
ook weer geen politieke bsteekenis moet toe-
kennen P
Tabaksverkoop.
Wjj vereecaen dat alle tabak der onderne-
mingen van da Deli-Maatwhappg en ook alle
tabak aan die Maatschappij geconsigneerl,
waarvoor inschrijving zou zgn gehouden op
15 en 21 dezer, oadeishinds is verkocht s-.tn
de h „ca Scha „ma ei Anka„mit. De ba-
haalde prijzen zgn nog onbekend.
Zuid Sumatraspoor.
In Zaid-Sumatra, waar tot dusverre met
halve kracht wordt gewerkt aaa de S.S, gaat
e chef van dan S-3.-inleg nu a^piklen
Er is nog steeds ean g»oot maat tusschen
den Palembang- an La_pjngaweg, een ver-
velende geschiedenis, waar het toch in de
bedoeling ligt, e<?n doorgaande verbinding
te krggen. In ruim 4 jaren (sedert Juni 1912)
heeft men het nog niet verder gebracht dan
tot een klein eindje in de „mbo» aan weets-
kanten.
De nieuwe chef van den a„1 g te Tan-
djong-Karang vraagt nu geroutineerd» E.ro-
psesche werkbazen van Java, liefst g„a jeug-
dig* gediplomeerden pis van ds schoolbanken,
j
nog minder insubordin&ire contractanten uit
Europa, met welke iaatstea men in dsSama-
tra'sche oerwouden niet hard opschiet.
Kind gevonden.
In de kampoi!» Joarian, even voorbg de
Krugerstraat, voud een inlander gisterenavond
esn kindje van nauwelijks 8 dagen oui. Het
lag in een hoop vuil aan den kant van den
weg en schreida luid. De inlander nam het
wicht op en waarschuwde den politiepost aan
Na een ingesteld onderzoek werd de von-
delinge voorloopig toevertrouwd aan de zorg van
een inlandsche vrouw, die er zich mede wilde
Te oordcelen naar de kleedingstukken, waarin
Een vondelingengesticht is Indië nog niet
rgk, en.de politie, een kind vindende, heeft het
recht om, zoolang het onderzoek naar de
resultaat is gebleven, een parti-
culier.met
d-s opvoeding te belasten. Boven-
.de vondst aangifte bg den
burgerlijken.stand
doen. Het gevonden kind,
boorte. Al deze .formaliteiten zgn thans ge-
Tabak.
In de"|Financieële Brieven van het Soer.
Hbl. l*z_n wg :
„Uuited Ltngkat Plant. Cy. Ltd.'
Volgens mededeeling van de directie te Lon-
135
V» Kvlo, of netto
ca. 215.000 pi.
cents, zoodat de vroegkocper daarop al ca. een
gingen, die tot dien voorverkoop hebben geleid,
waren ? hoofdzakelijk van politieken aard, in
verband j met den oorlogstoestand, ca als zoo-
danig voor eene Engelsche Mg. tot op zekere
In de aandeelen kon de laat-te maanden te
_"
Winst op tabaksoogsten 1915.
De .Amsterdam Serdang Tabak Cie." heeft
1915 verkocht tot gemid-
deld 185 cents per V. Kilo, waartegenover
staat eea kostprijs van 70 cents, die incluüef
Indische tantièmes mag worden gesteld op ca.
85 cents; de winst wordt dan 100 cents,
f 505.145
waarbij komt:
, koffis .f 180.000
30 000
t 715.145
f 215.145 wordt bestemd
voor afschrijving op land-
concessies, die nog voor
f 636.000 te boek staan f 215.145
blijft netto le verdeelen f 500.000
waarvan kan worden
van 20 pet. op de aandeelen.
uitgekeerd een dividend
Ue „Serdang Tabak Mg." verkocht oogst
1915 tot gamiddelt 165 cents; de kostprijs,
inclusief lodische tantièmes, stellende op 85
cents, wordt de winst 80 cents, makende over
2279 pakken f 282.596
Ue rubberwinst kan ca
bedragen , 75.000
totaal bruto
af rerlies op
f357
oogst lfllJ 118.887
afschrijving land-
conceasies
Blg„ netto
88.709
t 150 000,
«raatva.-) kun wr.Hi*n li.Uiuld op de abtdudai)
A 187. Ml op de n&nJ.een B 5.85 \
jnnd.
De .Rotterdam Dcli Mg." verkocht ki
den van oognt 1915 8759 pakken tot geaaid*
dald|2ol cents; aannemvnde, dat voor d« on*
verkochte 6619 pakken gemiddeld 120 cents Ledige woningen.
wordt gemaakt, daalt het totaal- doorsnrê- in de A.V.S.O 3.-
Ds Andalas meldde dat
cgfer op 166 cents per V. K do. Zander Indi- -laan een ledige woning zonder bewaking is
sche tantièmes, mag de kostprijs bg het groot en als verzamelplaats voor menschelijke nacht*
picdrendement worden aangenomen op 80 uilen dienst doet. Informeerend bg de politie
vernamen wg, dat de eigenaar, een postcom-
cents, waardoor de bruto winst 86 ceists wordt,
makende voor den geheelen oogst f 2.049.887. mies, sinds een half jaar naar Java is ver-
trokken. Aanvankelijk werd i gedacht, dat de
Af: 20 pet. Indi-
sche tant èaoes f 409.977 in het huis rondscharrelende inlanders zgn
verliessaldo Ao. Po. , 280.254 bedienden waren, doch later bleek dat het
afschrijving inven- personeel naar Java was medegegaan.
tarissen , 359.656 , 1049.887 Gelijk men weet, moeten alle ledige wo-
ningen bewaakt zgn, maar het is zeer moei*
Blijft netto te verdeelen f 1.000.000 Igk om aan dit voorschrift de hand te houden.
waarvan een dividend van ca. 34 pet. kan Medan telt dan ook verscheidene onbewaakte
worden uitgekeerd. ledige kedeh's. Op het huis in.de A.V.R.0.5.-
De .Tabak Mg. Krep_* verkocht oogst -iaau zal worden gelet.
1915 ad. 3188 pakken voor gemiddeld 142
cents; verminderd met den kostprijs, inclu-
sief aile kosten tot aan de aflevering aan
Raad van Justitie.
Overtreding
koopers ad. 90 cents, l*at dit eene bru-'o of m isd rij ff
winst van 51 cents, of totaal f 256 952 De heeren E. W. T. en P. J van L. wßren
h den
af: tantièmes 15 pet. , 38.543 ter openbare terechtzitting gedagvaard
ter zake dat zg zich hadden verzet tegen,
althans hadden belemmerd, de uitvoering van
winst op tabak f 218.410 de artikelen
wairbjj winst op rubber ca. 23 a en 28 lid 1 en 16 van de
30 000 quarantaine-ordonnantie.
»
De zaak van L. werd het eerst behandeld,
f 248.410 doch de substituut-officier van Justitie niet ont-
af: verlies Ao. Po. , 166.099 vankelijk verklaard in zgn requisitoir van dag-
vaarding, op grond dat, waar de bedoelde ordon-
Restant winst f 82.311 nantie is een aigemeene verordening en niet cc»
.van 5 pet. dividend op de aandeelen zou reglement of k?a. van poliiie, nè-.h betreft '9
kunnen wordsn uitgekeerd, indien niet wordt lands middelen en pachten, beklaagde had be"
afgeschreven op de landconce„ie, die nog hoorea te worden vervolgd ter zake van mis-
too» f 310.000 te boek staat. drijf, terwgl de zaak aanhangig is gemaakt
Deze Mg. lgdt aan overkapltalisatie; uitge- als gold het een overtreding.
geven ra*'»t*chapp-!fl'k kapitaal f 1.000 000, Bg de bahandeling van de zaak.-T. zette
waartegeaovsr staat ééne ondernstning in mr. Grooss uiteen waarom door hem ter zak*
het landschap Padang an Bedagei, dus bui- van overtreding werd vervolgd en niet t*f
ten het eigenlijke tabaksland Dcli en Lang- zake van misdrijf. Spr. beriep zich daarbil
kat; gedurende de hatste jaren werd nih ! op mr. Van Ossenbruggen, bewerende, d«*
uitgekeerd, behafrj 8 pet. in 1911, toen da onder .reglementen en keuren van politie
tabak verbrandde. in artikel 1 Wetb. van Strafr. moeten wor-
den verstaan die, welke bg aigemeene veror-
Gemeenteraad. dening zijn vastgesteld. De van hoofden v»>
Ds Gamaanteraad vergadert Ziterdag 23 gewestelijk bestuur in het leven geroep*11
September a. s. ter afhandeling van de hier potifciereglementen 6n keuren kunnen nis*
volgende agenda: bedoeld zgn, aangezien daarbij geen zwaar-
I. Vaststelling der notulen van de vorige dere straf dan ktakal mag worden bedreigd-
vergadering. Alle op de handhaving van orde en rust, dfl
11. a. Ingekomen stukken. bevordering van welvaart en gezondheid be-
b. Mededeelingen. trekking hebbende aigemeene verordening-" 1
111. Gjedkeuriug van het model der oader- kunnen dus politieverordeningen genoemd vr°r
scheidmg3te«k«nBn voor het personeel der Me- den. In de onderhavige zaken behoorde d"9
dansche Brandweer. vervolgd te worden ter zake van overtredi^
IV. Rapport Hongkongrraagstuk. en niet van misdrijf.
V. Verzoek om eervol ontslag van den op-
De Raad van Justitie deelde dit gevoele"
zichter der Gemeentewerken M. S. Meeuwse. niet, en zoo werd ook in de zaak-T. de su-
VI. Verzoek van E. S. Mjeuwse om restitutie officier van justitie niet ontvankelijk verklaar^
van de door hem ten gevolge van zgne ver-
vroegde nntslagaame gestorte boete.
Ongebruikte middelen.
Vil. Voorstel tot aanvaarding van de schen- Io het artikel van .een gewezen bestu o'9"
king door het Inlandsche Zelfbestuur van Dcli ambtenaar* over den opstand in Djambi '
—
vau binnen de grenzen der G._esute gelegen zie ons 2ie blad van gisteren
komt duid*'
gronden. Igk uit dat ons bestuur weder eens verr*8*
VUL Wjjz'giog der begrooting 1916 van is door een beweging, weiki rondom o***
het Gemeente-Slachthuis met wijziging Ge- ambtenaren wortel moet hebben geschoten <
meentebegrooting 19.6.
en vooral, dat bg den tegsngang der bc**'
IX. Goedkeuring begrootingsrekening 19 5. ging, de onderdrukking van den opstand»
X. Voorstel om over te gaan tot den aanleg grootste spoed geboden is, wil men niet &*
van wegen in Soengei Ksrah en Soengei Rsngas de opstandelingen, aangemoedigd door »011
"'
ingevolgd Raadsbesluit d. d. 19 O.tobar 19.5. aanvankelijk succes, zich een steeds groot0'
wordenden aanhang zullen weten te i*rltr
Electriciteitsmaatschappij. keren.
Da Etr'ctricüeitsmaatach^ppg beeft een De door de regeering getroffen maatre?*'
request tot den gourerneur-gea6ra%l gericht, len nu geven geen fcljjk van het besef, -**
waarin zg mededeelt, dat zg thans arbe.dt met er was; periculum in moia, zegt bet ,N-
een ééi-phasigen wisselstroom van 100 perioden -d. D. v. N. I.
en 1100 volts in de hoogspannings- en 110 De eerste berichten der opstandige bev?*'
volts in de laagspanningslgnen, waarin zg ging werden een dag of tien geleden re'"
een zoodanige wijziging wil bteogen,dat gewerkt ontvangen. Sedert 26 Augustus was de te' "
zal worden m"t een 3-pbasigeu wisselstroom grafische gemeenschap met Moeara Tam be
van 50 perioden en 3000 volts in de (het brandpunt van het verzet) verbrok-*'
hoogapannings- en 125 volts in de de resident vertrok den volgenden "-*£
laagspanningsteiding. Ia verband met deze 's midd a g s, met drie divisies gewnpej 1
verandering van bedrijf verzoekt de Biec- politie (!), den daarop volgenden dag [28 -*
triciteitsmaatschappg d.n, haar een nieuwe gustus] werd om militaire versterking &.,
concessie te veriesuen voor den igi van 40 vraagd..,.. en Zondag, 8 September, een vo' (
]aren. week daarna, konden de eerste versterken
Afschrift van het request is bg den ge- troep an van Java vertrekken 1
e
meenteraad ingekomen, echter zonder bg voe- Dit moge in de officieele taal .bekw-*£
ging van conct'pt-voorwaardan voor de nieuwe spoed" heet, ieder, die even de data verge'B '
concessie. Eigenaardig is nu, dat de Electri- zal er anders over denken !
«
citeitsmaatschappij in dit request verwjjst naar De deskundige schrgver in het „N. v. f v'
twee vroegere requesten, d.d. 28 Mei 1914 ca heeft er reeds op gewezen, dat in Ujambi e t
d.d. 4 November J 914, in weike requesten garnizosn ligt van ± 150 man. Daar k^j,
eveneens om nieuwe concessie werd gevraagd nog bg, dat Palembang een garnizcens b 9 ,
wegens ombouw vaa het bedrijf, eo welke re- jon heeft, waarvan de staf en een defect.-"-1
questen zrj thans voor het nieuwe intrekt. Deze eer hoofdplaats liggen.
twee requesten namelgk zgn nóóit ter kennis Al dadeljjk dringt zich de vraag op: v/»8' ,j,
_,
van den gemeenteraad gebracht, noch door ne is niet onmiddellijk gebruik gemaakt van .
Electriciteitsmaatschappij, ».» _
door de Re- '50 man te Djambi? Of, indien men het" 1
gering. Zij bevonden zich ook niet bg het geraden achtte de hoofdplaats van troep»o
do wier, dat de directeur van Gouvernements- ontblooten: had dan niet desnoods de b
bedrgvea indettjjd den gemeentraad toezond, stroomopwaarts gezonden kunnen worden
om de geheele wlectncïlei;quaestie r.og eens stede van die ongelukkige zestig man P° j
nader te overwegen. bewapend met vermaakte Beaumont-gewetf p|
Op deze handelwijze zou heel wat aanmer- Dan wel: had Palembang geen detuchei-1
king kunnen worden gemaakt. De commnsie militairen kunnen afstaan ? u-
voor het verlichiingsvraagskuk is echter on- Noch de hoofdplaats Djambi, noch de bo0(> -j
langs mat de electriciteiißniaatschappjj over- plaats Palembang zgn zóó onveilig, d*' ,jt
eengekomen, een streep te halen door al wat
de militaire bezetting geen mannetje £e
tot nu toe ter zake is geschreven en gewreven, had kunnen worden, ujambi had d°s „j,
tn afwachting van gahael nieuwe voorstellen dadelgk het halve garnizoen kunnen s*B 9|>'
der „ElectriscW'. Om die reden achten wjj kt dat binnen het etmaal uit Palembaeg bf,
B
juister, op de hier aangeroerde- quaestie niet gevuld had kunnen zijn; immers uit de J
meer m te gaan. rüshten blgkt, dat er later versterking A
vier brigades (militairen) is gevraagd..
Passagiers. ke versterking Palembang heeft moet»- 1
Aangekomen
staan. u t|i
14 Sept. per s.s. Perak" van Penang do beer Revd.
C. N. Greeniiow,- ben. dokpas».
15 > per s.s. „De Haan" van Rangoon ds heer
Schuurman met bediende, ben. dekpass.
Van Djambi naar Moeara Tambesie >s
vergissen wjj on 9niel,, een half etma»* Bj,jJ
men ; en met 75 bajonetten bjj zie tBiA
Vertrokken de resident onmiddellijk binnen een e \
"_g|
'
596
per s.s. „PeraK" naar Penang de heer Shira-i,
de Chineezon Lee leng Chew, Un Sui Pan,
Koo Gek Wa de Chineesche vrouwen Wee
bwee 800, Lim Siew Tiong, Zuah Thean
na ontvangst der benchlrn kunnen
pen. De 75 bajonetten vervangen ï**f
driemaal zooveel gewapende politie I ,m
>n<*e ,J|
Hoek, de Chineesch en vrouw Cheah Seng Doch aangenomen dat dit felles bang
Fm, benevens dekpaseagiers. niet mogelijk ia geweest; dat Palam J
Djambi militaren konden afslaan, —" *
Scheepstijdingen.
IK ss- I> « H ac n vertrekt dd. 16 Sept- om 4 u.
vaar Sabaujr en Ha agoon. Laatste trein 0111 -f.44 u.
dan eóödig, dat een volle wtek a
bjjj^aan fer militaire vr.rateiln*K
kon worden gezonden P "**
, j,,ii
Postal- 16 Sept. om 1 11 n tn. en 1.30 u. nm.
Het vs Üet) Kook vertrekt morgen 17 Sept. urn
__!»>ii versterking, die, druppels^**" vnl
9 uur v.ui. nasr I'eaaug Laatste trein om T.hh a. en die, op ï'n vroejst, eerst na
Pnntsl. 16 Se[>t. otu 0.15 u., 17 Sept. om 430 u. v.m. dage.. ter |l_ta9 kan ïjja ? 1
Waarom v/agen wg ons al, kof
(
hier niet onmiddellgk hulp bieden ? "*
 Vergisvm wij ons niet, dan ligt er le Tan-
djong Priok altijd nog een onzer oorlogs-
schepen, terwgl er steeds to»pedobooten onder
telegrafisch beroep"zjjn. Alle oorlogsbodems
liggen voortdurend onder stoom, kunnen dus
op het eerste bevel,'z^e kiezen. Ei elk oor-
—
moet zgn. —
logsschip heeft een landingsdivisie aan boord,
die als bet schip zelf steeds ge 'ech.sklasr
Welnu, wat was'er tegen, het te Tandj mg
wilskracht hebban wjj reeds zooveel aaa <?en
bloei dezer koloniën medegewerkt. Zoo ook dcor
de belastingen, die „rekken om dien bloei te
_
bevorderen en in stand te houden. Het land lief-
hebben als ons eigen vaderland, dat zoo groote
toekomst t-gemoet gaat, en zoodoende onze
afkomst verloochenen, kunnen wg niet, daar
wg van deze kolonie niats ander ta verwach-
ten hebben dan materieel geluk. Ik wil toe-
geven, dat een twintigtal jaren fcèr mgne
lsk oblaat tot een niet te ctedurdtulkei.
pa ;r otuch gevoel jegens het eeuwenlang ver- 888ê888889998998i888888889%8888%9
loochend vadeiland. En dat gevoel is tot op
dit uur, dit moment bewaard gebleven en zal
steeds de gedachte van iederen Chinees ?er>
gezellen bij het verrichten van elke handeling,
Motorlastwagens.
Automobiel-brandspuiten.
die eenigszins de politiek en hun nationaliteit
raakt.
Het is voor een ander deel dan ook hierom,
dat mgn landgenooten geen deel wenschen te
Automobiel stratensproeiers:

Prioek bescheiden.'oorbgischip dadelijk naur
Djambi te zenden, desnoods ota hst garni-
zoen daar tijdelijk vrg te maken voor de
actie in het binnenland ? W*t wai er ook
tegen om een der snelle torpeiob votoa, die
binnen het etmaal ter pla„se had kunnen
zga. er heen te zenden, de-moois heele-
maai tot Moeara Tsmbesi toe, waar het kleins
snelvuur-gerchut, dat elke torpedoboot voert,
uitmuntende diensten had kunnen bewgzen ?
Dj domineerende heuvel te Moeara Tambesi
brjv., waarop de door de opstandelingen ver-
meesterde en in staat van verdediging gebrach
te controleurs-woning staat, bad met de
mitrailleurs heel gemakkalgk onder vuur ge-
nomen en leeg geschoten k'unne<i word*n.
landgenooten hier het ,Übi bene, ibi patna*
huldigden. ledere Chinees achtte zich toen nl
zeer gelukkig, wanneer zgn brandkast vol zat
met bankbiljetten.
Wat buiten zgn familiekring gebeurde en hoe
zgn maatschappelijke stand was, liet hem
volkomen kond. Maar sedert heeft die mee-
ning een groote verandering ondergaan, voor-
namelijk door de ontwikkeling van de politie-
ke gebeurtenissen in Azië in de laatste tien
jaren, waardoor het bewustzijn in de stief-
moederlijke behandeling door h„ Indische
gouvernement langzamerhand is versterkt. En
aan deze behandeling van het gouvernement
is het te wijten, dat mgne landgenooten deze
kolonie niet als hun vaderland kunnen be-
nemen aan de betooging om Indië weerbaar fabrikaat „ARBEN Z", Zürich, Zwitserland.
te maken, omdat bg het overwegen van die
motie, de Chinees tevens tot de conclusie komt,
dat hg vu*raad pleegt jegens zgn afkomst, A lleenvertegenwoordigers
zgn voorouders en zgn vaderland, indien hg me-
dewerkt tot het weerbaar maken van „in land,
waar hg aiieen als gast vertoeft en ook als
zoodanig wordt beschouwd, alvorens bjj te dra- Medan, Paleisweg.
Lindeteves-Siokvis.
gen tot het woei baar maken van het eigen
va.üeriaad,;iftt momenteel zgn aandacht vereischt Telefoon 100/301. 1064-5
meer dan eeoig ander land, en van welks toe-
komst zjjn wfl en wee afhangt.
De rechtgeaarde Naderl.ndar zal zich hier- m9888888888889888t8988888^888fê990
mee wei vereenigen en mgn landgenooten
niet th» kwade duiden, dat zg hun adhae „
Nederland.

Inlandsche opstandelingen zijn nu eenmaat
geen „poilu's.
Waarom, herbalen wij, dan niet dadelijk
zuilen kunnen liefhebben.
gebruik gemaakt van de beschikbare en zeer
effectieve hulp der marine, die vele etmalen
eerder ter 'plaatse had kunnen zgn en wier
schouwen en haar als zoodanig onmogelijk meer
Drie eeuwen lang hebben de Chineezen
„ch. onder da Hoilandsche driekleur gematigd.
Ea wat hebben zg in al dien tgd ondervon-
ITVrijwilligers
oko
met de motie niet kunnen betuigen. Ook hjj
immeiü zou het immoreel van hemzelf vinden,
—edawttking te verleenen tot het sterk maken
vau een land, waar hjj „echts vreemdeling
Nederland en de Oorlog.
De re^eering hjeft een buitengewoon crediet
Groen
aJacht-LInnen
Contant
»s, zoo lar.e Nederland z. „ onverdedigbaar was. voor de marine aangevraagd ton bedrag*
van 3X/S millioesi gulden, waarvan f 80.000.— voor

aanwezigheid te goeder tgd h*el veel kwaad
ha.d kunnen voorkomea ?
De handhaving onzer neutraliteit ?
Ongetwijfeld is dit een boopst gewichtig?
buik voor onze marine, maar hechten wjj er
niet wat al te veel gewicht aan ? tiring hier
het directe, oogenblikkelgke belang niet voor ?
Zgn wg te Tandjoerg Prioek niet voldoende
beschermd om desnoods, voor enkele dagen, een
week, een of twee schepen te kunnen missen ?
Als men zoo eens overleest, wat in de ,TV
legrasf" vaa 5 Juli over onze vloo 1, gesegd
wordt: dat ons schopso-raateriaal verouderd
is, dat we wel een marine, aw geen vloot
hebben, da. onze schepen tegenover een mo-
déré uitgerusten tegenstander geen geve.hts-
waarde hebben; d.t we allee» maar .dik"
doen dan valt het te omh op, hoe het
weinige, dat we dan hebben, onveb.uikt bljjft
ais de gelegenheid zich voordoet er ecu nuttig
gebru k vaa ta maken.
Onze schepen, onze mariniers zjjn tegenover
een lnlandschen vijand nog altjji uitmuntend
den ? Behalve dat z_ zich gelukkig voelen
door het bezit van met eigen wilskracht en
energie verworven rijkdommen, ia hun toe-
stand verre van benijdenswaardig. Hoewel
deel uitmakende van een vrjje en onafhan-
kelijke natie, waren en zgn zjj tot den hui-
digen dag tee gelijkgesteld gebleven met de
onderworpen bevolking, dezer gewesten. Be-
halve dat hun rechten minderwaardig gesteld
worden aan die van andere vreemdelingen,
zoo ook Japanners, welke laatsfcon in bescha-
ving toch niet op hooger peil staan dan de
doorsnee-Chinees, wordt bun vooral he-t on-
derwijs zeer bemoeilijkt. Het was ruim een
kwart eeuw geleden, dat de toenmalige land-
voogd een besluit uitvaardigde, dat dan Chi-
neezen verbood, de toentergd bestaande mid-
——
delbare scholen te bezoeken. Gelukkig ge-
lukkig in een betrekkelijk opzicht werd
dat verbod een jaar later opgeheven. Maar
tot heden toe is het onderwijs aan Chinsesche
kinderen nog niet zoo gemakkelgk gemaakt
als wel gewenscht i«. Hollandsche-Ch.nee.sche
scholen, die naar het heet opgericht
Uit den Archipel.
De Indische luchtvaartdienst.
Man schrgft uit Nederland aan de .Loc."':
De eerste luitenant der artillerie van het
O. I. leger, H. T. van Goor, die voor den
ludischen vitegdienst zou worden opgeleid
heeft wegens ernstige ongesteldheid dat voor,
nemen voorloopig moeten opgeven. In het al-
gemeen is de animo om bg de vliegerafdee-
ltngen te worden geplaatst in Nederland zeer
groot| en men is dearom zeer „reeg in de
keuze van de candidaten. Zoo sluit men bjj
voorkeur in Nederland de gehuwde officieren
vaa deelname uit, terwgl mea voor den la-
dti.cb.r_ vliegdier.st alleen dan gehuwden aan-
neemt, wanneer men geen voldoende onge-
huwden kan krggen. Wat de financiëele voor-
deele» aan dezen dienst verbonden, betreft,
zoo genieten de luitenants ean vaste toelage
van f 100 per maand, benevens een daggeld
vaa f 2.75, waarbjj nog kom* f 0.50 voor
elk kwartier in de lucht.
Oe kapitein der infanterie J. Eagelbert
Pakken
bestema is voor 4 hydroplanee, f 95.000.—
voor granaten ten behoeve van de anti-vliett-
tuigkanonnen en f 260.000 voor matetiëel
ten behoeve van den torpedodier.st.
Buitenland.
Reuter-Dienst 1169
PÜTTEES.
—■____M_H_H*_*A_flMM____MV*_**J_H_M_B_._^_
—■——■—■»_——_nni_i_iHl^BH
Generaal Haig rapporteert, dat er is den
algemeenen toestand geen veiaartanng kwam.
De Duitschers openden bg Poz>ères en ten
Zuiden van Thiepvai een aitiller.e-ruur. ■■M_S__M_tt__B— mmm~tmmfmmmmm~mam~W—~i
Het Pargsche communiqué meldt, dat Duit-
sche aanvallen op verschillende punten ten
Noorden en ten Zuiden van de Somme en in
het bosch van Vaux afgeslagen werden. Vrijbuiter
Volgern* een o£el„ë„ Fransch bericht uit
Saloniki zetten de Serviërs hun opmarsch ten *"*-*■"
Weiten van Vardar voort. Zg veroverden
Bulgaarsche loopgraven tu„chen K>vil en
Vetrecik en maakten vorderingen in de rich-
■
j Oude klare
ting van Kagmark^lan. Ook veroverden zjj de Hi S ':>- ___■

te gebruiken ; dat heeft de geschiedenis wel
bewezen I Daar is geen dikdoenerjj bg noodig;
daar heeit men er een maximum nut ven.
Het zou ons vol.trekt niet schaden, als er al
eens eea of at'der vreemd schip bi.-nen onze
territoriale wateren kwam, zonder dat onze
...
marine die overtreding conatateeren kon
en wellicht zal al heel spoedig blijken hoe
onru eailijk *e„ kwaad voorkomen had kunnen
worden, indien van de beschikbare marine
hulp t« goeder tgd een juist gebruik was ge-
maakt.
Programma v/h Esplanade-concert
op Zondag, 17 September.
1. Marsch-The Thunderer . . . J. P. Souea.
2. Ouverture-zur Op: Stradella . F. Flotow.
8. Walzer-Ander Schonen Blauen
Darm.!. Joh. Straus».
4. Gavotte-Dort'geachichten. . . E. Gillot.
6. Walzer-Rastelbiuder .....
5. Fant.-Aus Weber's Euryanthe. F. Burald.
Franz Lehar.
. .
7. Potpourri populaire No. 7. G. Renaud.
C. Teike.
8. Marsch-der Kaiter kommt
De Chineezen in Indië.
In bet -Soerab. Handelsblad" laat een Chi-
neesch ingezetene, zekere Liem Koen Hian.
zich vo)g_devwgze uil over de positie van den
Chinees in Indië. Wg vinden er alle grieven
in terug, waarop wg zelven onlangs nogeens
de aandacht vestigien.
Liern Koen Hian rcbrgft;
Bjj de overweging van h«t pro en contra
ijl
werden om in een bestaande behoefte te van Bevervoorde is nu ook reis vaardig naar heuvelen ten Westen van heuvel no. 1500,
voorzien, voldoen tot nu toe niet aan
die behoefte. Met die bestaande behoef-
te wordt immers bedoeld het gaven van b>-
tnr onderwijs aan een categoric van men-
Amerika, om de voor het India ch 1 ger be-
noodigde aeroplanes aan te koopen. In Ne-
derlandsche vliegen ierskringen is men er ech-
ter zeer verbaasd over, dit in I&dië de voor-
na eea gevecht waarin de Bulgaren zware
verliezen leden. Di Servische voorhoede be-
reikte de hellingen van Malcanidze. Vrijbuiter
keur wordt gegeven aan Amerikaansche vlieg- Uit Christania wordt gemeld, dat in 4 dagen
schen, die behoefte hebben aan dat onderwijs.
tg ds zeven Noorsche stooraschepeu in den grond
Maar is dat thans wel het geval ? Neen, beslist
neen. Behalve dat het onderwijs op de Hol-
tuigen, daar waar in Nederland voor het
meereudeel Fransehe vliegtuig en in gebruik werden gaboord. ||li||} r Handel Mij.
landsch-Chineescho scholen in vele opzichten
lager staat, dan dat op de gewone Europeesche
Lïgere scholen, wordt bovendien goa> vol»
doende gelegenheid g'gaven om dat ocderwgs
te genieten. Ik heb mg niet lang geleden met
zse, welke hunne superioriteit bewezen bo-
ven alle andere beproefde syjte men. Men acht
deze vliegtuigen dan ooi beslist beter dan
de Amerikaansche en het mag zeker geen
aanbeveling verdienen, dat de persoon, die in
Uit Athene wordt bericht, dat Dimitra Co-
poulos alleen een benoeming tot premier wil
aannemen als de gezanten der Entente-mog. _d-
heden daarmede instemmen. Hg is van oordeel
dat het opgeven van de neutraliteit de eenige
...J"' HBTTENBACH6C0
eigen oogen kunnen overtuigen hoe op Bandjer- lodië een luchtvaaa.tdienst gaat organiseeren, remedie is voor de situatie van 't oogenblik.
masin slechts voor da helft van het aantal wordt uitgezonden tot he* »~ "'toepen van
Chineesche kinderen, die behoefte hebben aan vliegtuigen, die hg zelf niet als de beste E»n officieel Duitsch bericht meldt, dat ge-
dat onderwijs, plaatsruimte werd verleend. Ea heeft leeren kennen. neraal Mackensen het bevel voert over d«
het verleenen van die plaatsruimte geschiedt
bovendien willekeurig, volgens inlichtingen
Letten wjj hopen, d-tt h;. kranige Indische
vliegkorps daarvan later niet de wiange
troepen in de Dobroedsja. MEDAN'S WARENHUIS
dcor fchrgver dezes van het betrokken school- vruchten plukke. Uit Saloaik' wordt gemeld, da' de Britten
na een voorbereiding door artillerievuur in
hoofd bekomen. Me dunkt, het zou niet kwaad
zgn, wanneer de inspecteur van hst lager onder-
Gebrek aan bestuursambtenaren.
Het tekort aan ambtenaren bjj het binnea-
den ochtend voorwaarts trokken via Mucukovo
en ondanks een hardnekkigen tegenstand een Chineesche matten
wijs eens de klachtea onderzoekt, door vele landsch bestuur is steeds stggende, meldt de vooruitspringend deel van hst Buig ui sche
ouders aldaar schriftelijk bg de betrokken Javabode Is het blad veel ingelicht, dan ont- front ten Westen van dat dorp veroverden.
schoolcommissie ingebracht, want het wil mg breken er thans reeds ongeveer 60 controleurs.
voorkomen, dat het daar niet recht in den De hulpmiddelen om sommige controleurs-
plaatsen door gezaghebbers te doen vervullen
Zjj wonnen daar aanmerkelijk veel terrein.
Japansche matten
haak is. Een nader Parijsch communiqué meldt, dat
Ik kom nu terug tot da opsomming van eu de een 2-tal jaren geleden aan den dir. de Fransehe positie bg de Lepriez-boeiderg
6953
de bezwaren mjjner landgenooten tegen het 8.-B. verleende machtiging om een zeker aantal werd uitgebreid.
Indische gouvernement. N*t de rechten en het plaatsen van controleur en aspirant-controleur Generaal Haig meldt, dat de toestand on-
onderwgs, komen de verplichtingen. l)e ver- niet slechts door tgdeljjke, doch tevens door veranderd bleef. Ten Zuiden van de Ancre
plichtingen, vooral het opbrengen van be- reeds in vasten dienst zjjnde gezaghebbers te heeft een artillerie-duel plaats.
tastingen in geld, drukken op mgne landge- doen vervullen, zgn niet toereikende om in
nooten zwaarder dan op eenig ander vreemde- de toenemende behoefte te voorzien. Reads
ling. Ea alsot dat alles nog niet voldoende eenigen tjjdzgn
geleden moet het denkbeeld in
Uit Athene wordt gemeld, dat Dimitra C>
pouloa weigerde, een nitm„erie te vormen. ■' - 9

C. I. Kieïngrothe
van de motie Indië Weerbaar vrasgt de Chi is, wordt de Chinees ook in het dagelgk»che overweging genomen, om controleurs van
nees zich ai: Ben ik Indiër tf Chinees ? Hij leven als nietsw*ardig b"B:houwd. Zslfd op Java en Madoera tgdeljjk werkzaam te stellen Wis elkoersen.

krijgt dan tot antwoord, d„ bg een Chinees dun hniiiigen dag vindt men in de meeste op de buiten bezittingen en dan verschillende
controle af ieelingen op eerstgenoemde eilanden Nederl. Handel Mij.
is en blgft, dus een vreemdeling, een gfes*. in Hoilandsche bladen hier te lande nog krenken-
te vereeaigen, nmr men schijnt, en niet zon- Medan, 16 Sept. 1916.
dit land. Hoe hg aan dat antwoord komt, de gezegden voor het gevoel van dea Cninees.
ï.s.l in den loop van dit artikel bijjken. De I idisch* regeanng evenwei bleef dojf eer reden, toepa=sirg van dezen maatregel, Aautorfem T.T. Baant I. i 100 -N. f 99 1/.
De Chinees goat dus van het rpeciftak voor al dn j .mnjprkiachten mjjner landgecootcn, waartoe de instemming van de betrokkenen zich* „ L i 180-N f 99», t ATELIER VOOR
Chineesche standpunt uit bg de be<ordeeling tot het JMr 1910, toen het scheen, dat dsr re- wel niet zal kunnen worden ontbeerd, aan Provincieplaatsen \'i V» duurder
van de motie Indië Weerbaar. Welnu, ais geering „r delgk c?e ooren werden geopend en alleriet bezwaren onderhevig te achten. „traite Z/Tï Bank é löfr -L f 1367/,
vreemdeling, als gajt heeft de Cainer-s in de dat zg een nogal tegemoetkomende houding Men leze verder het desbetreffend telegram
. Moderne Fotografie
te.ste plaats niet het recht om de Naderlandsche
regeering te verzoeken, Nederiandsch-Indië
weerbear te maken. Zedelijk past het hem
zou aannemen tegenover de Chineezen. I<_
Februari van genoemd jaar verscheen namelgk
een koninklijk besluit, waarin bepaald we»dn
in dit nommer.

TELEGRAMMEN.
Bongkor.* i«l
Amoy
Shanghai
. ,.
,
"<*" 100-ï. f
, 100-L f
Tle. 100 _I. f
126 1,,
127-
180 -
als vreemdeling nog minder, zich te bemoeien de kenteekenen van een ala Nederlandsch on- Japan , , Yloo_ I. f 26-
Telefoon 29 Medan.
ts*t binneriUndscbe politieke aangelegenheden Naderl.-Indiê.
van dit land. Wil men hem echter dat recht
—
toch geven hoe vreemd het ook moge
klinken, daar de Chinees een Vreemde Ooster
derdaan te baschuuwsn persoon, wek besluit
opgenomen werd in ds „Javasche C-jurant"
v»n 17 Mai d.B.v. Men verwachtte toen, dat
er verbetering zou komen in onzen toestand.
Batavia 16 September.
Javadienst.
Baden vloog Hilgers, veigeztld van dea on- ADVERTENTIEN. ■
12476
— u
—
ling ia wel dan is het nog zgn zaak niet,
zirh daarmee mte laten. Evenals alle andere
Ua\r helaas, bet besluit bljjft alleen bg' bet derluitenant Mosaelman, nogmaals met het oude
bepalen van die kenter kenen. Welke rechten toestel, waarvan de motor
vreemdelingen hebban ook de Chineezen bij
een eientueelen oorlog tuscuhen Nederland en
en verplichtingen aan dat Neisrlandsehe on- gesteld uit de overbijjfar-len van twee an-
derdaanschap verbonden zgn, staat ni«t ver- dere motoren -uit de toe-tellen, waarmee Ter
waa samen-
APOLLINARIS " ■HTTITI III Ml —II lil ■
1 1 !■

een buitenlandsche mogendheid, n:r>is te vreezen

voor een aanranding van bun leven tf vrijheid,
tenzy zjj franctireeren. Het internationale recht
meld. De vieugde, eerst opgewekt in de harteti Poorten op Kalidjati en majoor Visscher te
van de toenmalige Chineezen bjj de afkondi- Priok gevallen waren. Drrgelgke lapmiddelen
ging van het besluit, verdween den ook als waren noodzakeljjk, wgl tot voor kort geen i
48 I ,100/2 100 4 fl. SMDEMAN 'S
—en ook de moraal — schrglt immers veor, Overal verkrijgbaar :
;ïy i Port Douro
rook voor den wind en werd spoedig genoeg Acüerikaansche motor aanwezig was, te>wjjl ds
dat een non-combattant in een oorlogvoerend door c*a teleurstelling gevolgd. En toen ca» gnom-motoren, die de beste zga, niet uitge- Handel Maatschappij
land geen kwsad m»g geschieden, zoolang bg jaar daarna de revolutie in het eigen vaderland voerd worden. Hügers vloog in 66n kring
zich rustig houit. En hïermeéie wotdt voor uitbrak en een zegsurgk einde nam, toen vielen rond Priok. Hg kwam uit de richting van da G. H. SLOT & Co.
e*n deel verklaard, waarom de Chineezen neu-

traal wer.3cb.ea te zjjn in de huidige be-
weging van Holandschs kapitalisten, al wordt
hun ook het recht gegeven een stem in dezen
uit te brengen.
De viaajc lijst dsn op: VoeW de Chinee
zen, voornamflijk de Indische Chine^zer, da,;
niets voor bet land, waarin zg gastergbeid
JL JL Invalid Port
den Chineezen de schallen van de oogen. M; t benedenstad, toen ep tweehonderd meter hoogte
het bombarderen van hen tot Nederlandsche een ernstig ongeluk gebeurde. De motor sprong 12987 Medan.
onderdanen h.»ft de Nederlandsche regeering uit elkaar met eea havigsn knal en brak ge-
niets andere geme»»d, dan Csina in de ou- heel in twceëa. De motor vtoogjin stukken
Maison E. Mesters
11Ël White Port
mogelgkbeid te BÉetlen, zgne rechten op de rondom de vliegers. E*n oogenb'ik waren
Indische ChiQe*z*n te do»n gelden en hen beide vliegers totaal verblind door de olie en
eventueel te b n. Hat politieke oog van damp. Hilgers liet, om vaart te houden, de
_
de oatwikfcülirsg vau machine met den kop omlaag duiken en kon «Juist ontvangen:

gen eten en dat hun he noodige verstrekt tut
bun levensonderhoud? Z»_er, wg voelen veel
voer het land zelf, en het is dan uok daarom
dit ds meesten onzer op hot oogenblik er niet
a*n dei.ken, dit land voor goed te verlaten, Oi
wij di<i lielde of onze dank baar lnH Jjagens dat
land —al raar men het opvatten wil
dan
met op een andere, rn-w afdoende wjjze kun-
nen en willen tooner?? Ook deze waag is ge-
makkelgk te beantwoorden. Wjj hebben onze
dankbaatheid jegens dit land al onbewust be-
toond; immera door onze energie, vljjt en
I
de regesriug b*d sijzen
de politieke gebeurtenis in Azië met ann- snel met zijn mouw de brilleglazen schoon
d„ht gevolgd en was tot de overtuigisg ge- vegen. Het gelukte hem daarna, in glijvlucht
komen, dat in hot (iluimerer.de rauzenrgk veilig op het water te landen. De motor is van Weezel sigaren
-
vroeg of laat eenig teeken vun ontwaking ut totaal vernield. De stukken gzer zgn aan alle
zjjn «eowens*laap zou kom?.-. z'gden door de vleugels geslingerd. Drie C3'lin-
Et m»t d'ïvt beg-tgpan vaa de regferinS?B- ders hingen eruit. Een wonder ia hst d„ de
-politiek komt ook meer belangstelling bg .jen vliegers niet getroffsn zgn. Het ongeluk ir,
■■n_a_i___a__H_a_BHp_a_a_____B_i
o. a. National SN.
Csinees om dea loop van de politieke k „eur- prachtig afgeloopen. Behalve dea motor is het
tenis*er-, vooral die in Azië, te volgen. Ei toestel weinig beëindigd. Enkele vleosrvl.%
Inolination
Ada enz.
SANDEMAN 'S
daaraan is bet te danken, dat ook wr recht- die nieuw zgn, kunnen beplakt worden. Mar-
geatrdheid komt in de horst van iederen ges, Zaterdagochtend, wordt opaieuw gevloden Sole agents: K. Mij. HUTTENBACH «_ Co
Chinees, die voortleeft, zich vergroot en einde- met het tweede nieuwe toestel uit Amerika. 11457 11040

Uit 't Moederland.
Koppen koe!
Het A. H. schrijft:
De verontwaardiging, dien de moord op
kapitein Fryatt in Nederland moet wekken,
zal zeker niet in het allerminst er toe bjj dra
gen om die in wezen geheel andere, maar toch
niet minder ernstige verontwaardiging te doen
bedaren, door de onrechtvaardige aanhouding
van onze haringvloot gewekt.
Daartoe zal eerder iets bijdragen het volgen-
de stuk in de .Manchester Guardiac', dat wjj
aan ,Oe Nieuwe Courant" ontleenen. Wij
ontvingen in dezen tgd van onregelmatige
postzendingen dit nummer van de .Manchester
Guardian" niet.
.Niemand zal ontkennen, dat volgen» alle
oude regelen van het volkenrecht de Neder-
landers volkomen het recht hebben om te vis-
iehen in hun eigen wateren en op de open
zee en om bun veegst te verkoopen aan eenig
oorlogvoerend land, zonder daardoor hun neu-
traliteit prijs te geven.'
Maar al deze rechten zgn overboord gewor-
pen, wat de Manch Guardian een gevolg acht
van de onderzee-blokkade, door Duitschlanl
tegen Grout-Britannië ondernomen,
De Engelsche politiek, hierop gevolgd en
gericht om allen doorvoer van g. „eren over
zee in ca uit Duitschland stop te zattoc, bracht
Engeland in aanraking met landen als N<a
derlatsd, die een toegangsweg naar Duitschland
uitmaken.
—
Maar aldus vervolgt genoemd blad ,'r>ij—
bet toepassen en uitbreiden van het begins»!
van de .voortgezette reis", maakten wjj aan
spraak op het recht den invoer vaa Nadr>r-
land te contrcleeren. Wjj waren ons bewust
hiermede de bestaande wet te buiten te gaaa
en wij deden moeite deze onwettigheid te
verzachten door een schikking met de Neder-
landsche regeering, waarvan de juiste bewoor-
dingen nooit zijn bekend gemaakt, maar wel-
ke er, naar algemeen aangenomen wordt, op
gericht is om Nederland den handel, waaraan
het voor zjjn eigen levensmiddelen behoefte
heeft, te verzekeren en waarschjjaljjk ook den
handel, noodig voor zgn normale handelsbe-
trekkingen met Duitschland.
De Nederlandsche regeering kwam comc?
en op vriendelijke wgze tegemoet, en stond
niet op de letter van haar rechten."
-Thans echter hebben wg te doen met een
gevai, waarbij Nederland niet enkel het ka-
nul is voor vreemde goederen voor Duitsch'
laad maar waarbij het zelf de producent if,
Het echjjot een nieuwe uitbreiding van da
door ons gevolgde methode, als wjj het vüch-
recht bestrijder, en visscherabooten aanhouder.
en opbrengen, op den grond, dat de vang»;
aan de Duitschers wordt verkocht,
Het komt oa» als duHsiijk voor, dat zulks
alleen gedaan kon worden op dea grondslag
van volledige schadeloosstelling.-'
Wjj hebben onlang* een mooi stuk opge-
nomen Tan professor Bodenstein, die ons Ne-
derlanders den raad gaf de .koppen koel" te
houden.
Aan dien raad denkan wg thans. Het is
goed, het is mooi, dat ons geheele volk eens-
gezind toont: Naar onze krachtige en innige
overtuiging is Eagelanrt, dat reeds zóó ver ge-
gaan is, hier inderdaad niet alleen te ver ge-
gaan maar doet ons volk, dat trocsch is ep
zga historische en eeuwenoude haringvloot,
een bittere en grievende vernedering aan, die
het ons niet mag en niet behoort aan te doen
Niet ongewroken —
en die het ons niet ongewroken kan aandoen.
wjj spreken niet over oor-
logsmaatregelen, maar elke willekeurige en
onrechtvaardige daad wreekt zich in de ge-
schiedenis ... op den duur.
Dit «tuk in de (Manchester Guardian" toont,
dat in Engeland velen de redelijkheid van ons
standpunt begrgpeo. Ei daarom, latsn wg niet
te veel volssbetoogingeo en openbare ver-
gaderingen houden, maar ook d& koppen van
ons volk keel trachten te houden. Zoodra van
eenige beweging een volksbeweging gemaakt
—
wordt een beweging dus waarbij voiks-
populariteit en voikrgunst factoren zgn kv —
men altjjd op zgn hoede zgn voor elementen,
die zich door de bekoring daarvan laten mee-
sieepen. Dezelfde persoen b.v., die onmiddeilgk
na de .Tubautia" ramp het noodig en gewenscht
vond in het openbaar te verkiares: er is geen
mensch in Nederland, die om de .Tubantia"
oorlog zou willen maken er; luister loch niet
naar al die menschen, die daar zoo boo> over
doen, dus een herhaling van die misdaad
gemakkelijker makend, diezelfda persoon z»l
thans tot de felste openbare agitators behoorec
Er wordt onderhandeld met de Engelcche'
regeering. Vergeten wg niet, dat al is het
middel dat Engeland toepuft verkeerd en ver
werpelifk, de giief van Engeland in elk geval
begrijpelijk is: meer dan voor den oorlog
wordt thans door de Nederlandsche haring-
vloot,het Duitsche volk — dat is het Duitsche
lege» — —
den oorlog
Rusland
Duitschiand
van voedsel voorzien. Meer dan voor
giag
daar al wat vrotger b.v. naar
over Duitschlaci, thans in
blgft.
Minister Louden heeft het middel aange-
wezen, dat Engeland kan toepassen om dit te
verhinderen. En wjj <ien bv, dat u'e „Man-
chester Guardian* een in veel opzichten over-
eenkomstig middel aanbeveelt.
Wachten wjj af en houden wjj... de kop-
pen koel.
Het afscheid van ds. Vethake.
Wg lezen in „Het Centrum" :
„Te Koedgk had Zondagavond een wel merk
waardige plechtigheid plaats.
Aan ds. Vathuke wa» door Kerkvoogden der
Ned. Herv. Gemeente, niettegenstaande zjju
ontslag, nog gelegenheid gegeven, in hetkerk
gebouw een afscheidswoord te spreken.
Hjj zstte uiteen, dat de protestantsche ortho-
doxie hem niet bevredigde en bet raudfirnisnie
nog minder, en hoe in de religie auto; iteit noo-
dig was, wjj drgven op persoonlijke fuvoelens
naat dwaalwegen voort.
Kust had hg pas gevonden in de katholieke
kerk.
Kn hu' spiak de ovi : niet
weinigen onder zgn voormalig» geum-fi ; Uden
Ocderwijïsr met rfe ho.fd*k!». bji b*t Telefoon 311 311
hem zouden volgen.
Deze overtuiging nu is het, welke aandacht beer Europeesch lager onderwg.; Ambtenaar
■■
Telefoon
verdient. ter beoefening van de Indische talen ; Inge- Groothandel in
Ook enderen, die de toestanden en itroo- nieur voor de Gonvernementygehouwen.
minger. in het huidig protestantisme kennen, Vensterglas Matglas
zgn haar toegedaan.
Terwgl daar eenerzgds het modernisme veel (Slot van het redactioneel* gedeelte.) Cathedraalglas
heeft vervaagd en vervlakt, is bg een endere
en zeer groote groep steeds sterker begeerte Malaria-gevaren. Schilderijlijsten en
ontstaan om te onderzoeken, wat God den
mensch te zeggen heeft en wat Hg van hen Het directe gevolg van de malaria is een ai-
verlangt. gemeene verzwakking van den pstiënt; dekoorts-
Portretlfjsten, Tjankols
Dat biedt uitzicht voor bekeering tot de kerk, aanvallen sloopen zjjn krachten en de malaria- Verschillende afmetingen.
die juist om deze vraag te beantwoorden, door parasieten verwoesten zijn bloed. Tegelijk met Concurreerende prijzen. Monsters op
Christus wfrd gesticht. de toediening van ki.-ine, die da malariapara-
En hoewel men onder geloovige protestan- sieten vernietigt, moet derhalve gezorgd worden aanvrage.
ten cog niet tot dit inzicht is gekomen, er voor versterking van den patiënt en verbetering
valt toch reeds op verblijdende wgze een ver- van zgn bloedstoestand. Men heeft daarbij i<-
mindering van het vroege; zoo hatelijke anti- kampen met gebrek aan eetlust, braken en Kantoor
Beleefd aanbevelend, Soroks
papisme waar te nemen. diarrhe», zonda' gewone versterkende middelen 47 Oude Markt E. M. MOHA.MED.
Dit big kt ook uit het feit, dat aan een pre- geen resultaat geven. nabij MaisonDuson
dikant, die katholiek gaat worden, nog een Men mnet daarom zgn toevlucht nemen
kerkgebouw wordt afgestaan en sprak zich tot een bjjzor der voedsel. 1:049
vooral Zondagavond te Koedjjk uit, toen een Dit bijzondere, gne/ende voedsel bij malaria
der Inden van den Kerkeraad dank bracht aan is Sanatogen. Het wo dt a 1tijd verdragen, wek»,
Parangs
den heer Yethake voor hetgeen hjj jegens de den eetlust op, stilt iie bnkmgen f n verschaft,
Hcrv. Gemeeiate was geweest. als phosphoreiwit van absolute zuiverheid, li
Er is werkelijk goede reden voor de bigde cknam en zenuwen deh«bbpn.
verwachting, dat velen de zon van 61 rds waar- krachtsher»tel nood g
stoffen, welke zij voor
-
i. Th. MAAL Jr.
heid zulle ï gaan onderkennen te midden der B »vfndien werkt het /«er gunstig op d<
tallooze dwsalsterren en kunstlichten, die hen bloed vorm in f», zcosls in de uuiversitf ilsklinie-
nog in verwarring brengen. ken te Berlgn en te Weenen bewezen is.
Heerenmodemagazijn.
TELEF. 384
Veneerkisten j
Thans is het de tjjd voor een vurig gebed." Meer dan 21.000 artsen hebben de verste-
kende en bloedvormer.de werking schriftelijk
De nieuwe grensafsluiting. geroemd. Zoo schrijft 8. o. Dr. J. Huizing»
Men scbrjjlt van het Al. Hbl te Bekioer: .Sanatogen heb ik asngewerd bij
Siads gisteren zgn nieuwe strengere bepa zwakke, blceiarme patiënten en ik kan ver-
Hoeden, Dassen, l/\|omikisten
lirj?en uitgevaardigd die het verkeer tusschen klaren, dat ik met deiesultalen tnvreden ben;
België en Nederland geheel onmogelijk ma- uiter'jjk, gewicht, voedingstoestand gingen op Overhemden, Singlets,
ken. Was het tot nog toe al een hooge uit- verrassend snelle wgze vooruit."
zondering dat iemand met den trein Neder-
land verliet, nu is voorl<)cpig elk overschrjj
Sanatogen is wederom alle apo-
theken en groote toko's in voldoende
Zakdoeken,Handdoeken
den der grenzen verboden. Ds treinen vertrek- hoeveelheid vcorradig
ken ledig en keeren ledig weer. Zro is hst 12247 Bad- en toilefzeepen Rubbercups
in elk geval, wat het etappegebiei betreft.
Van de allerhoogste legerleiding ia het bevel
gekomen, en streng wordt het uitgevoerd. En-
Sigaren
kele reeds uitgereikte passen werden vervallen ADVERTENTIEN,
verklaard, na telefoniscne bespreking van den Sigaretten & tabak
gronscomsandant met het A. O. K. te Thielt L. S.
[Armee Ober-Kommandn van het vierde Irger,
onder den hertog van Wurtemberg)
Ondergeteekende verzoekt U beleefde en kijkje
de wellin ca. en in de verzameling fraaie hand-
Maskers Handsl Maatschappij
De reden van dit alles ? 10520
Meent voor de hand liggend is, dat groote werken, die hg mede gebracht heeft en waarin
troepenverplaatsingen in Belg ë, in Vlaande- zich
ren vooral, plaats grijpen.. Het geheele Duit-
sche leger is in koortsige actie. Mea vuelt
ZAKDOEKEN,
TAFELLOOPEKS, Th. Konow Soeberg & Co.
de spanning) van hoog tot laag. leder zegt:
nu komt het er op aan. leder spreekt van
de hevige botsingen daar ginds in Frank-
rgk. Groote verliezen worden geleden, al
TAFELKLEEJES,
TEACOSIES,
KUSSENSLOOPEN,
Pension Goedeckemeijer Medan telef. 19.
troost men zich met de gedachte dat ook SPREIEN enz. enz Manggalaan 5 Tel. No. 147
de vijand groote verliezen lgdt. Tal-ens nieu- bevinden, welke Artikelen allen door jongs
ws troepen moeten in den strijd worden ge-
worpen, en Vlaanderen is dan mee het land
Christen-Chineesche Meisjes op de Zendingen
waar zjj strijdvaardig wordsn gemaakt en scholen in China met de hand worden ver-
van waa; z_ naar de verschillende bedreig- vervaardigd.
Kamer disponibel "5808
de punten van het front worden gediri- KHO TJOE BOEN Levert eten ook buitenshuis
geerd. Zoolang deze toestand duurt, moe- 9804 Hotel de Boer Tel. 90 Medan 3079
ton vreemds oogen worden geweerd, moet
de mogelijkheid »an het overbrengen van be-
richten worden afgesneden,
HUDSON
In verband daarmede zjjn ook de voor-
(super-six)
s.-hr.ften omtrent het verkeer in Vlaande-
ren herzi?n. Ook voor voetgangers is elk
gaan buiten eipen gemeente zonder specia-
le» leispos verboden. Ider komt weer als
op een eiland te wonen.
Of de vrees voor ontsnapping van deserteurs
hierin niet ook een rol speelt? Op deze wgze
kan van het front moeilijk iemand door Bel-
gië hean komen, zonder ontdekking. De en-
kelen die nog over de grenzen komen behooren De superieure ATGMOBIEL voor groot tourisme.
ook nu meestal tot de grenswacht.
De ka s dat Vlaanderen bij een mogelgk
gelukken der docrbraakplanue,n vrg willig zal
worden ontruimd, is volgeus hoogere Duitsche
Vibreert evenmin op 90 KM. snelheid als op 10 KM,
militairen uiterst gering. Al strjjdf _de zal men
zich vastklampen aan elk mogelgk steunpunt,
heel België en Frankrgk door. Ltever tot den Is ec o.iomisch en vermoeit de inzittenden niet.
laatstea man sneuvelen op vjjandig gebied, dan
de gruwel d^r verwoesting doen komen op den
?;g_ Huitschen grond, zoo druiste een Duit- Rijtuigffabriek en Automobielhandel
sche officier zich uit
Moet zoo de ure der bevrijding voor B*t£ië
worden tot een uur van opperste ellende?
Toezicht op a. s. Indische
ambtenaren.
Üe gepensionnenrdu Oost-Indische hoofd-
ambtenaar G- J. Oudemans, laatateijjk resi-
dent der Preouger Rekenschappen, is door
den Minister van Kolomen belast het het al
gemeen toezicht pp pe.„neo, die, gesteund
door eene toelage ten laste van d* Indische
Medan Telefoon 22.
be^rooling, hier te lande hunne studiën vol- 10487
tooien.
Het aantal dier jongelieden, dat thans reeds
ongeveer 300 bedraagt, zal in den loop van
.itt jaar, wanneer de vereischte fondsen zul-
len zgn toegestaan, nog eene belangrijke uit-
leiding ondergaan. De rageering acht het
wenschelgk op hun gedrag en hunne stu-
diën toezicht te doen uitoefenen.
Ook is den heer Oudemans opgedragen,
waar noodig, raai te verschaffen en hulp of
|I RUBBER-
THEE- Ondernemingen
I
1
bjjsiand te verleent- aan hier ie lande ver-
b!jjf houdende inlanders (mannen en vrou-
en uit Ne.lerla'ödseh-I.'id.S afkomstige
.jongelieden, die daaraan behoefte hebbe».
I KOFFIE-
voor
I
Opleiding met L.nds steun neef't plaats voor
I !
iji|iöï___ï____]l_________
de volgend-* betrekkin^eu:
Ambtenaren voer Chineesche zaken ; Hout-
vester bjj bet Boschwczen; Ambtenaar bg
hei Hiiire:i!unds':h Bestuur; Ingenieur bjj
den Waterstaat en 's Lands burgerljjke open-
bare werken en bjj den. dienst der Staats-
apoorwegen ; Veearts bg den burgerlijken
vraagt fl
veeartL-engkurdigon dienst; Ambtenaar bg de
in- en uitvoereehtea en accijnzen ; Commies
bjj den pust- ,telcg.aaf- en telefoondienst; In-
I Plannen en Begrootingen 1
genieur bjj 'het rnjjnwezen ; Rechterlijk amb- van de
I I
; Onderwijzer; 3-Je stuurman bjj de
Gjuvernßittents-Mirine; Opziener bg het
mijnwezen ; Scheepsbouwkundig ingenieur ;
Gezaghebber bjj het Binnenlandse!. Bestuur
DELI ESTATES ENGINEERING & GENERAL UNION LTD.
(opleiding iv Ifdië). Telefoon No, 355. MEDAN Telefoon No. 365.
Nadat de daarvoor vereischte fondsen zul- M_ 6923
umi, /cl voorts opleiding kun-
ulaati htbben voor de betrekkingen van: