UKŁAD KRĄŻENIA – POWTÓRZENIE

1. Wyjaśnij dlaczego układ krwionośny człowieka jest zamknięty, zaś układ limfatyczny otwarty.

2. Do mierzenia ciśnienia krwi użyjesz (zaznacz dwie prawidłowe odpowiedzi):

a) stopera b) barometru c) elektrokardiografu
d) spirometru e) stetoskopu f) termometru
g) ciśnieniomierza h) mankietu wypełnionego powietrzem, połączonego z manometrem.

3. W przypadku skaleczenia zanieczyszczonego glebą należy:

A. Oczyścić ranę (czym?) ...................................................................................................................................................
B. Odkazić okolicę zranienia (czym?) ........................................................................................ ........................................
C. Założyć (jaki?) ....................................................................................................... opatrunek.
D. Krwawiącą ranę zabezpieczyć (czym?) ................................................................ lub ..................................................
E. Skontaktować się z lekarzem w celu podania surowicy (jakiej?) ...................................................................................
F. Krwotok żylny różni się od krwotoku tętniczego (czym?) ...............................................................................................
G. Przy tamowaniu krwotoków należy pamiętać, że długotrwały ucisk może doprowadzić do ......................................... .

4. W przypadku skaleczenia organizm broni się przed wykrwawieniem i zakażeniem wytwarzając

skrzep. Uporządkuj kolejność zdarzeń:
A. skaleczenie E. płytki krwi i leukocyty gromadzą się w miejscu zranienia
B. tworzy się skrzep F. tworzą się sieci włókien białkowych
C. powstaje strup G. sieć włókien białkowych wypełnia się erytrocytami
D. z płytek krwi uwalnia się enzym H. następuje odbudowa uszkodzonych tkanek.

5. Które z niżej wymienionych cech charakteryzują tętnice, które żyły, a które naczynia
limfatyczne?
A. cienkie ściany G. małe ciśnienie krwi (lub limfy)
B. ściany grube i sprężyste H. krew (lub limfa) płynie z tkanek do serca
C. obecność zastawek I. krew płynie równomiernie
D. duże ciśnienie krwi (lub limfy) J. krew (lub limfa) płynie z serca do tkanek
E. brak zastawek K. krew płynie zgodnie z pulsacją serca
F. są ślepo zakończone w przestrzeniach międzykomórkowych.

6. Uzupełnij poniższe zdania dotyczące układu krążenia człowieka.

A. Przewód piersiowy zbiera limfę z ................................................................. .
B. Węzły chłonne są to ....................................... . Występują w ........................................ zaś ich rolą jest .......................... .
C. Zastawka trójdzielna uniemożliwia cofanie się krwi (jakiej?) .................................................. .
D. Rolą krążenia wrotnego jest ........................................................................ .
E. Limfocyty wytwarzane są w ...................., .................... i ................... a ich funkcja polega na ........................................ .
F. Tętno to ............................................................ . Wynosi ono w spoczynku ........................... ............ .
G. Naczynia wieńcowe występują (gdzie?) ........................................ . Ich rolą jest ..................................................... .

7. Uzupełnij tekst.
Do prawego przedsionka serca krew ............................ wpływa dwoma ..................... .................. . Zastawka .....................
zapobiega cofaniu się krwi z prawej komory do prawego przedsionka serca. Z prawej komory serca wychodzi ...................
............................, którą krew płynie do .............................. .......................... . Lewy przedsionek tłoczy krew .......................
dopływającą do niego (czym?) ................................. z .................................... . Zastawka ..................................... z apobiega
cofaniu się krwi z lewej komory do lewego przedsionka. Aorta wychodzi z .................................. i kieruje krew do ..............
................................ . Rolą dużego obiegu krwi jest .................................................. .

8. Które cechy dotyczą krwinek czerwonych, białych i płytek krwi?

a) zawierają hemoglobinę f) pomagają w krzepnięciu krwi
b) pełnią funkcję odpornościową g) zawierają jądro komórkowe
c) transportują tlen h) są fragmentami większych komórek
d) wytwarzają przeciwciała i) powstają w czerwonym szpiku kostnym
e) nie mają jądra komórkowego j) wchłaniają i trawią bakterie.

9. Wymień czynniki zwiększające ryzyko rozwoju chorób układu krążenia.

Opracowała Dorota Lęgieć