Mga Isyung Pangwika

Narito ang kasaysayang hinggil sa mga kontrobersyang pinagdaanan ng Wikang

Pambansa.
Una. Ang pagkakaisang pasiya sa 1934 Kumbensiyong Konstitusyonal na pumili ng
isang katutubong wika upang pagbatayan ng Wikang Pambansa ay produkto ng
Nasyonalisya at KOntra-Kolonyalista.
Matatandaan na hindi nagka-sundo ang mga delegado sa 1934 Kumbensiyong
Konstitusyonal kung aling katutubong wika ang dapat sa ideklarang wikang
pambansa Sa unang diskusyon pa lamang, o sa pamamagitan ng talumpati ni
Felipe R. Jose noong 13 Agosto 1934,ay Tagalog na ang liyamadong katutubong
wika. Ngunit sinalungat ito ng mga delegadang nagnanais na wika ang naging
kalaban Tagalista ang mga delegadong nagpasok sa Sebwano at llokano. Ang mga
delegadong ang humati sa nasyonalismong pangwika noong 1934. muli noong
1972, at hanggang ngayon, lalo na sa panukalang Federalismong Pampolitika
(Amario, 2015).
Ikalawa: Ang di-makatuwirang implementasiyon na ginawa ng admnistrasvong
Arroyo sa wikang Filipino. Noong Siyay Pangulo ng ating bansa ay inilabas niya ang
Executive Order Blg. 210 na may pamagat na "Estabtishing the Policy to
Strengthen the use of English as a Second Language in the Education System".
Nilayon ng naturang EO na palakasin ang Ingles sa pamamagitan ng pagdaragdag
ng mas maraming oras sa paggamit nit (ng Ingles) bilang wikang panturo, bagay
na kinuwestiyon sa Korte suprema noong Abril 27, 2007.
Para sa mas malinaw na kabatiraan. Ilan sa pinakamahalagang isisnasaas ng EO
210 ay ang mga sumusunod:
..ang wikang Ingles ay ituturo bilang panagalawang wika sa lahat ng antas ng
sistema ng edukasyon, simula sa unang baiting.
...ang wikang Ingles ay nararapat gamitin bilang midyum sa pagtuturo ng
asignaturang English, Math at Science hanggang sa ikatlong baitang.
...ang wikang Ingles ay gagamitin bilang pangunahing wika ta pagtuturo sa lahat
ng institusyong
pampubliko sa antas sekundarya.
...bilang pangunahing midyum sa pagtuturo ang bilang ng oras na ilalaan sa mga
asignaturang ituturo sa Ingles sa antas ng sekundarya ay hindi bababa ng 70% ng
kabuuang oras na inilalaan sa tahat ng larangan ng pagkatuto (learning areas)
...ang wikang ay mananatiling midyum ng pagtuturo asignaturang Filipino at
Araling Panlipunan.
Bakit ito ang ninais ng dating Pangulong Arroyo? Ano ang kanyang naging batayan
sa pag-uutos na palakasin ang (Ingles bilang wikang panturo? Ito ang katwiran.
Mahina sa Ingles ang mga estudyante, ayon sa taya ng noo'y Pangulo Nagulat siya
nang malaman na maraming bakanteng trabaho sa mga call center, ang di
napupunan dahil bumabagsak sa eksaminasyon sa Ingles ang mga aplikante.
Dagdag pa niya, Ingles ang wika ng Information and Communitation Technology o
ICT. Ang solusyon ng Pangulo sa problema ay ang agarang pagpapalakas sa Ingles
bilang wikang panturo.
 Oktubre 3, 2011- Inilantad ang plano ng gobyerno na pagbabawas ng mga
asignatura sa
 
Kolehiyo
Inilantad ang plano ng gobyerno na pagbabawas ng mga asignatura sa kolehiyo sa
pagtataguyod ni Dr. David Micheal M. San Juan--convenor ng Tanggol Wika,
Associate Professor sa Departamento ng Filipino ng De La Salle University-Manila
at sinimulan ang pagpapalaganap ng isang petisyon na may layuning "Urging the
Commission on Higher Education (CHED) and the Department of Education
(DepEd) to consider issuing an immediate moratorium on the implementation of
the senior high school/junior college and Revised General Education Curriculum
(RGEC) components of the K to 12 Program which might cause the downsizing or
even abolition of the Filipino departments in a number of universities (other
departments would surely be downsized too)."
AGOSTO 29, 2012- Sa isang presentasyon ay inilahad ni DepEd Assistant Secretary
Tonisito M.C. Umali, Esq. nawalang asignaturang Filipino sa bagong Revised
General Education Curriculum (RGEC).
DISYEMBRE 7, 2012- Sa pamumuno ni Prop. Ramilito Correa, may-akda at noo'y
pangalawang tagapangulo ng Departamento ng Filipino sa DLSU, inilabas ng
Departamento ng Filipino ng DLSU ang "Posisyong Papel para sa Bagong CHED
Curriculum" na may pamagat na "Isulong ang Ating Wikang Pmabansang Filipino,
Itaguyod ang Konstitusyunal na Karapatan ng Filipino, Ituro sa Kolehiyo ang
Filipino bilang Larangan at Asignaturang may Mataas na Antas."
Hunyo 16, 2014- Sa pagtataguyod nina Dr. David Micheal M. San Juan, convenor
Tanggol Wika at Dr. Antonio Contreras at paglahok ng mga guro, napagkasunduan
sa diaylogo na muling sumulat sa CHED ang mga guro upang pormal na i
reconvene ang Technical Panel/ Technical Working Group sa Filipino at ang
General Education Committee, kasama ang mga kinatawan ng mga unibersidad na
naggigiit ng pagkakaroon ng asignaturang Filipino sa antas tersyarya.
Hunyo 21, 2014- Bienvenido Lumbera, National Artist-isa sa mga tagapagsalita sa
Forum at paglahok sa halos 500 delegado mula sa mga kolehiyo, unibersidad at
organisasyong pangwika at pangkultura, nabuo ang Tanggol Wika sa isang
konsultasyong forum sa DSLU-Manila.
HULYO 4, 2014- Nagpatawag ng konsultasyon ang CHED dahil sa mga naisin ng
Tanggol Wika.
Agosto 2014- Inilabas ang dokumentaryong gaya ng "Sulong Wikang Filipino
(panayam kay Dr. Bienvenido Lumbrera) at "Sulong Wikang Filipino: Edukasyong
Filipino, Para Kanino?"
Setyembre 2014- Inilabas ang dokumentaryong "Sa Madaling Salita: Kasaysayan
at Pag-unlad ng Wikang Pambansa". Nagsampa ng kaso sa Korte Suprema ang
Tanggol Wika, sa pangunguna ni Dr
.Bienvenido Lumbera, ACT Teachers Partylist Rep. Antonio Tinio, Anakpawis
Partylist Rep. Fernando Hicap, Kabataan Partylist Rep. Terru Ridon, at mahigit 100
propesor mula sa iba't ibang kolehiyo at unibersidad. Inihanda nina Atty.
Maneeka Sarzan (abogado ng Act Teachers Partylist), Atty. Gregorio Fabros
(abogado ng ACT), at Dr. David Micheal M. San Juan, ang nasabing petisyon.
Abril 21, 2015- Halos isang linggo pagkatapos ng pagsasampa ng kasong ito at
kinatigan ng Korte Suprema ang Tanggol Wika sa pamamgitan ng pagpapalabas ng
temporary restraining order (TRO).
Hulyo 18, 2016- Lumabas ang CHED Memo na may paksang Clarification on the
Implementation of the CHED Memorandum Order (CMO) No. 20, Series of 2013
Entitled "General Education Curriculum; Holistic Understandings, Intellectual and
Civic Competencies".
Setyembre 23, 2016- Sa pamumuno ng Departamento ng Filipinolohiya ng PUP na
pinamumunuan ni Prop. Marvin Lai, tumulong ang Tanggol Wika sa pagbubuo ng
kapatid na organisasyong Alyansa ng Mga Tagapagtanggol ng Kasaysayan (Tanggol
Kasaysayan) na naglalayon namang itaguyod ang panunumbalik ng asignaturang
Phillipine History sa hayskul (sa ilalim ng K to 12 ay wala nang required na
Philippine History subject).
Hulyo 11, 2017- Lumabas ang isa pang memorandum ng tagapangulo ng CHED-Dr.
Patrícia Licuanan at may paksang Clarification on the Offering of Filipino at
Panitikan Courses in All Higher Education Programs, na hindi naman nila gaanong
ipinalaganap.
Agosto 9, 2017- Natanggap ng Tanggol Wika ang isang "manifestation and
motion" sa Korte Suprema ng Office of the Solicitor General.
Agosto 25, 2017- Pormal na itinatag sa PUP ang Kilos na para sa Makabagong
Edukasyon (KMEd).
Anuman ang maaaring kahinatnan ng mga naging pagkilos ng Tangent Wika,
mainam nang mairehistro pa rin sa mga pahina ng kasaysayan ang mga SuSing
argumento rig Tanggol Wika para sa pagkakaroon ng Filipino at Panitikan sa
kolehiyo. Kailanman ay laging mananaig ang halaga ng Wikang Pambansa sa
kalinangan ng mga Filipino.