ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ (ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7)
ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ:ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4)
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: ΔΥΟ (2) ΩΡΕΣ

ΘΕΜΑ Α
Στις ερωτήσεις Α1 έως και Α4 να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.

Α1. 1-4 πολυμερισμός πραγματοποιείται στην ένωση:

α) στυρόλιο β) ακρυλονιτρίλιο
γ) ισοπρένιο δ) βινυλοχλωρίδιο
[5 μονάδες]

Α2. Μεγαλύτερο όγκο ενός διαλύματος Br2 σε CCl4 αποχρωματίζουν:

α) 0,2 mol CH2 = CH2 β) 0,15 mol CH  CH

γ) 0,4 mol CH3 – CH3 δ) 0,5 mol CH3CH=O

[5 μονάδες]

Α3. Ποιο από τα παρακάτω είναι ισχυρότερη βάση κατά Brönsted – Lowry;

α) CH3CH2O β) CH3 NH2

γ) HCOO δ) C6 H5  OH

[ 5 μονάδες]

Α4. Η πιο δραστική καρβονυλική ένωση στις αντιδράσεις προσθήκης είναι η

α) CH3CH  O β) HCH  O

γ) C6 H5  CH  O δ) CH3  CH  CH3
||
O

[ 5 μονάδες]

Α5. Να χαρακτηρίσετε καθεμία από τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες.

α) Όταν ένα άτομο μιας ένωσης έχει υβριδισμό sp2 τότε συνδέεται υποχρεωτικά με διπλό
δεσμό με ένα άλλο άτομο.
β) Δύο άτομα υδρογόνου πλησιάζουν για να σχηματίσουν το μόριο του Η2. Όταν η απόσταση
μεταξύ τους γίνει ίση με το μήκος δεσμού τότε η ενέργεια του συστήματός τους είναι η
μέγιστη.
γ) Ο σ δεσμός είναι ισχυρότερος από τον π δεσμό.
δ) Υδατικό διάλυμα αιθανόλης έχει στους 25ο C pH = 7.
ε) Στο μόριο του CH3  C  C  CH3 οι πυρήνες όλων των ατόμων C βρίσκονται στην ίδια
ευθεία.
[5 μονάδες]

Σελίδα 1 από 4
ΘΕΜΑ Β

Β1. Σε πέντε δοχεία αριθμημένα από το 1 μέχρι το 5 περιέχονται οι ενώσεις:

CH3CH  O, CH3CHCH3 , CH3CH 2CH 2OH, CH3COOH, CH3CCH3
| ||
OH O
Έχουμε τα παρακάτω πειραματικά δεδομένα:
 Με επίδραση μεταλλικού Na εκλύεται αέριο στα δοχεία 1, 2 και 4.
 Με επίδραση αλκαλικού διαλύματος ιωδίου (I2/NaOH) σχηματίζεται κίτρινο ίζημα στα
δοχεία 2, 3 και 5.
 Αποχρωματίζει το όξινο διάλυμα KMnO4 το περιεχόμενο των δοχείων 2, 4 και 5.
Να βρείτε ποια ένωση περιέχεται σε κάθε δοχείο.
[8 μονάδες]

Β2. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω χημικές εξισώσεις:

α) CH3C  CNa  CH3CHCH3  
|
Cl
ό
β) CH 2  CH  C  CH 2  
|
CH3


γ) 
H
CH3CHCOOH  CH3CHCH 3  

| |
CH3 OH
δ) CH3COOH  CH3 NH2 

o
ε) CH3  CH  CH  CH3 
Cu/300 C

| |
OH CH3
[`10 μονάδες]

1 2 3 4 5
Β3. Δίνεται η ένωση: C H  C C H 2  C H  C H 2 της οποίας τα άτομα C αριθμούνται από το 1
μέχρι το 5.
α) Πόσοι σ και πόσοι π δεσμοί υπάρχουν στο μόριο της ένωσης;

β) Τι είδους υβριδισμό έχει καθένα από τα άτομα άνθρακα;

γ) Τι είδους τροχιακά επικαλύπτονται σε καθέναν από τους 4 δεσμούς του ατόμου του
άνθρακα 3; (Για το υδρογόνο Ζ = 1).
[7 μονάδες]

Σελίδα 2 από 4
ΘΕΜΑ Γ

Δίνεται το παρακάτω διάγραμμα χημικών μετατροπών:

+NaOH
+HCl υδατικό +Ι2/NaOH
CνΗ2ν (Α) (B) (E) (Z) + CHI3
+ΚCN
CuSO4/NaOH
(Γ)
+2H2O/H+ +Ι2/NaOH
(Θ) (Κ)
+HCl
(Δ)
(Λ)
Γ1. Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των ενώσεων Α, Β (κύριο προϊόν), Γ, Δ, Ε, Ζ, Θ, Κ και
Λ.
[18 μονάδες]

Γ2. Πως θα διακρίνεται μεταξύ τους τις ενώσεις Δ, Ε και Λ χρησιμοποιώντας μόνο δύο
αντιδραστήρια;
[3 μονάδες]

Γ3. Ποσότητα της Λ διαλύεται στο νερό οπότε σχηματίζεται διάλυμα (Δ) όγκου 100 mL.
Το διάλυμα (Δ) έχει pH = 2 και για την οξείδωσή της απαιτούνται 50 mL διαλύματος K2Cr2O7
1
M οξινισμένο με H2SO4. Να βρείτε τη σταθερά ιοντισμού Κa της ένωσης Λ.
3
[4 μονάδες]

ΘΕΜΑ Δ

1. Ένα μίγμα (Μ) αποτελείται από δύο αλκένια (Α) και (Β) με το Β να έχει τα περισσότερα άτομα
άνθρακα. Το μίγμα αντιδρά με την απαιτούμενη ποσότητα Η2Ο παρουσία όξινου καταλύτη. Το
αλκένιο Α παράγει ποσοτικά ως μοναδικό προϊόν την ένωση Γ και το αλκένιο Β παράγει
ποσοτικά ως μοναδικό προϊόν την ένωση Δ.
Το μίγμα των ενώσεων Γ και Δ χωρίζεται σε τρία ίσα μέρη.
 Όταν στο 1ο μέρος επιδράσει περίσσεια SOCl2 τότε εκλύονται 6,72 L, μετρημένα σε STP
ανόργανου αέριου μίγματος.
 Όταν στο 2ο μέρος επιδράσει περίσσεια αλκαλικού διαλύματος ιωδίου (I2/NaOH) τότε
καταβυθίζονται 118,2 g κίτρινου ιζήματος.
 Κατά την πλήρη οξείδωση του 3ου μέρος σχηματίζεται μίγμα οργανικών ενώσεων το οποίο
έχει μάζα κατά 2,6 g μεγαλύτερη από το μίγμα των Γ και Δ του 3ου μέρους.

Δ1. Να βρείτε τους συντακτικούς τύπους των ενώσεων Α, Β, Γ και Δ.

[ 8 μονάδες]
Δ2. Να βρείτε τη μάζα του αρχικού μίγματος (Μ).
[9 μονάδες]

Σελίδα 3 από 4
2. Σε 5,8 g μίας καρβονυλικής ένωσης (Ε) προστίθενται ποσοτικά HCN οπότε προκύπτει η ένωση
Ν. Η ένωση Ν με όξινη υδρόλυση δίνει την ένωση Ξ. Η ένωση Ξ απαιτεί για την πλήρη
οξείδωσή της 40 mL διαλύματος KMnO4 1 Μ οξινισμένου με H2SO4 οπότε παράγεται η
οργανική ένωση Π. Θεωρούμε ότι όλες οι αντιδράσεις είναι ποσοτικές.

Δ3. Να βρείτε τους συντακτικούς τύπους των οργανικών ενώσεων Ε, Ν, Ξ και Π.

[8 μονάδες]

Σελίδα 4 από 4