8f3f1cebd079c05 Ek

YENİ DEPREM YÖNETMELİĞİNDE
GEOTEKNİK HUSUSLAR 2 – SEMİNERİ

SİSMİK ZEMİN SIVILAŞMASI
Prof. Dr. Kemal Önder ÇETİN
Dr. H. Tolga Bilge

Orta Doğu Teknik Üniversitesi
GeoDestek Ltd. Şti.
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası, Perşembe Seminerleri

28 Şubat 2019, ANKARA
Sunum İçeriği
• Sıvılaşma Nedir?
• Zemin-Yapı Yenilme Şekilleri
• Statik ve Sismik Zemin Davranışı
• Zemin Sıvılaşmasının TBDY’ye Göre Değerlendirilmesi
• Örnek Uygulama
ZEMİN SIVILAŞMASI NEDİR ?
Zeminin boşluk suyu basıncındaki artış

ile uyumlu kayma mukavemetindeki ve
rijitliğindeki ciddi azalış zemin
sıvılaşmasının en genel tanımıdır.
ZEMİN SIVILAŞMASI NEDİR ?
Sunum İçeriği
• Örnek Uygulama
SİSMİK YÜKLEME KOŞULLARI ALTINDA
ZEMİN-YAPI YENİLME ŞEKİLLERİ

Sunum İçeriği
• Örnek Uygulama
STATİK VE SİSMİK YÜKLEME KOŞULLARI
ALTINDA
ZEMİN DAVRANIŞI
Statik Yükleme Deneylerinde Sıvılaşma Davranışı
SIVILAŞMA TANIMLARI
Akma sıvılaşması Zemin Yumuşaması
Kayma birim deformasyon birikimi Anlık zemin sıvılaşması



cv
C
'

Dinamik Üçeksenli Deney Sonuçları Kum (CSR=0.45, DR=75%)
Dinamik Üçeksenli Deney Sonuçları Kum (CSR=0.45, DR=75%)
Kayma birim
deformasyon birikimi
Anlık zemin sıvılaşması

Sunum İçeriği
• Örnek Uygulama
SİSMİK ZEMİN SIVILAŞMASI
MÜHENDİSLİK DEĞERLENDİRMESİ
SIVILAŞMA ANALİZ AŞAMALARI
Zemin sıvılaşmasının başlama veya

tetiklenme olasılığının belirlenmesi
Sıvılaşma sonrası dayanım ve genel

stabilitenin belirlenmesi
Sıvılaşma sebebiyle oluşacak

deformasyonların belirlenmesi
Bu deformasyon ve deplasmanların yapı

davranışına etkilerinin belirlenmesi
Gerek görülürse hasar azaltıcı

önlemlerin uygulanmasi
Dinamik Basit Kesme ve Üç Eksenli Deney Sonuçları
(CL, ML, MH)
PI=37, CH, wc/LL=0.54
0.8 0.8
Tekrarlı Üç
0.6 0.6
0.4 0.4
0.2 0.2 Eksenli Deney
(st+cyc)/su
(st+cyc)/su
0.0 0.0
Sonucu PI=11,
wc/LL=0.97,CL
-0.2 -0.2
-0.4 -0.4
-0.6 -0.6 Sancio, 2003

-0.8 -0.8
0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0 1.2 1.4 1.6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5
NVES  (%)
20 20
15 15
Number of cycles, N
Number of cycles, N
10 10
5 5
Chi-Chi, 1999
Adapazarı, 1999 0
1.0 0.8 0.6 0.4 0.2 0.0
0
-5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
Tekrarlı Üç
5
ru  (%)
Eksenli Deney
Basit Kesme Sonucu
Resimler: PEERDeney
Center Sonucu
PI=7, wc/LL=1.07,ML PI=9, CL,
The Earthquake
Donahue, wc/LL=0.9,
Engineering Online 2007
Archive Adapazarı, 1999 Bilge,2010
24
TBDY’YE GÖRE SIVILAŞMA POTANSİYELİ OLAN
ZEMİNLER VE ANALİZ YAPILACAK KOŞULLAR
TBDY’YE GÖRE SIVILAŞMA POTANSİYELİ OLAN
ZEMİNLER VE ANALİZ YAPILACAK KOŞULLAR
Sıvılaşma Tanımı
Sıvılaşma Potansiyeli Olan Zeminler
Değerlendirme Yapılmayacak İstina Koşullar

SIVILAŞMA POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİNE
YÖNELİK DİĞER ÇALIŞMALAR
GELİŞTİRİLMİŞ ÇİN KRİTERLERİ
Sadece 2 depremden
derlenen veriye dayalı
Andrews ve Martin (2000)
Kil içeriği yeterli bir

değerlendirme indisi mi?
Seed vd. (2003)
60
 F C
≥2 0 %
FC≥20% ğerePI>12
eğer
 FC≥35% eğer PI<12
Plastisite İndisi (PI)
-çizgisi
İçin kullanılabilir U çizgisi
A-
40
CH
MH
CL
20 B b ö lg e s i: D e n e y w c≥ 0 .8 5 L L
12
A b ö lg e s i: P o ta n s iy e l
7
ML
CL-ML s ıv ıla ş a b ilir w c> 0 . 8 L L
4
0
37 47
0 20 40 60 80 100
Likit Limit (LL)
Sıvılaşmayı nasıl tanımladınız?
Bu sınırlar nasıl belirlendi?
Bray ve Sancio (2006)
50
40
Sıvılaşmaz
30
PI
20
σ‫י‬m<100 kPa Deney
10 (N1)60<10
Sıvılaşabilir
0.70<e<1.23
0
0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2 1.4
wc / LL
Adapazarı (1999) Deprem koşullarının simülasyonu

CSR = 0.3, 0.4, 0.5 - Vakaya özgü
Bu sınırlar nasıl belirlendi?
Boulanger ve Idriss (2006)
CRR tanımları ortak değil

Tek parametre PI ve %3 – 7 ayrımı??
Bu sınırlar nasıl belirlendi? Y-ekseni ölçeksiz?
Çetin ve Bilge (2014)
LI=1.0
3030
Kayma birim Sıvılaşabilir
İnce daneli zeminler Anlık zemin

deformasyon Sıvılaşmaz
birikimi
PI>30 sıvılaşma potansiyeli
Ort-1
potansiyeli
Kayma birim
deformasyon
Ortalama
bulunmuyor 2020 birikimi
potansiyeli Ort+1
SIVILASMA
PIPI POTANSIYELI
Sıvılaşma
Potansiyeli
İnce daneli zeminler
PI<30 1010
LI ≥ 0.578 ∙ ln(PI) – 0.940
Anlık zemin 00
sıvılaşması 0.0
0.0 0.5.5 1.0
1.0 1.5
1.5 2.0
2.0 2.5
2.5
olasıdır LILI





Sıvılaşma Tetiklenme Analiz Yöntemleri
Saha deney sonuçları ve geçmiş dönem vaka örneklerine

dayalı olarak geliştirilen yöntemler yaygın olarak
kullanılmaktadır.
• SPT
• CPT
• VST (Kayma Dalga Hızı)
Bu tip yöntemler, deprem etkisiyle meydana gelecek

gerilmelerin ve zemin direncinin hesaplanarak
kıyaslanmasına dayanmaktadır.
Sıvılaşma Tetiklenme Analiz Yöntemleri
CSR: Tekrarlı gerilme oranı –

Deprem dalgalarının yayılımı sırasında
ortaya çıkan TALEP  Basitleştirilmiş
yöntem, Seed ve Idriss (1971)
CSR
SPT-N : Zeminin
mukavemeti
(ARZ)
TBDY’YE GÖRE SIVILAŞMA TETİKLENME
ANALİZLERİ
Zemin Araştırma Programının Oluşturulması
Analiz Yöntemi Hakkında

ANALİZLERİ
EK16 – BASİTLEŞTİRİLMİŞ SIVILAŞMA DEĞERLENDİRİLMESİ
ANALİZLERİ
ARZ TERİMİNİN BELİRLENMESİ

ANALİZLERİ
İlgili ifade, Youd vd. (2001) çalışmasından alınmıştır.

ANALİZLERİ
TBDY KAPSAMINDA ÖNERİLEN YÖNTEME İLİŞKİN
DEĞERLENDİRMELER
CSR (veya t
deprem) Hesabı ve Uygulanan Ölçekleme Katsayıları
Basitleştirilmiş Yöntem
Seed ve Idriss, 1971
Cetin vd. (2004) olasılıksal Cetin vd. (2004) deterministik
σ'v0=1 atm, Mw=7.5  Düzeltme / Ölçekleme Faktörleri

Neden Gerekliler?
“Zeminin maruz kaldığı çevrimsel gerilme (ya

da birim deformasyon) genliği arttıkça,
Seed ve Lee (1966)
yenilme (ya da sıvılaşma) için gereken çevrim
sayısı azalacaktır.”
s‘v≠1 atm
tst > 0
CSR’ye Uygulanan Ölçekleme Katsayıları - MSF
3.5
Cetin ve Bilge (2012)
This Study
max (%) Seed & Idriss
3.0 6 Youd & Noble PL=50%
NCEER
(1997) Liu et al. Average
Cetin et al.
2.5
'v,0=56 kPa
max
5
2.0 DR = 53 %
MSF
S=1
4 R = 5km
1.5
3
2
1
1.0
0.5
5.0 5.5 6.0 6.5 7.0 7.5 8.0
Moment Magnitude, Mw
Moment Büyüklüğü
Neden Gerekliler?
Görece sığ sahalar (s’v,0 = 25 – 80 kPa)
Ks referans durum için Ks s’v>> 1 atm için

düzeltme düzeltme
160 16
160
140 14
140 'v,0 = 58 kPa critical depth = 5.4 m
'v,0 = 58 kPa kritik derinlik
120 120 12
Critical Depth (m)

100
(kPa)
100 10
'v,0 (kPa)
80
v,0 '
60
80 8
40
Vakaların ~ %92’si
s‘için
20
v=1 atm
s’v <1 atm
60 6
0
0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200
40 Number of cases 4
s‘v >>1 atm
20 2
0 0
0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200
Vaka
Number sayısı
of cases Vaka
Number sayısı
of cases
CSR’ye Uygulanan Ölçekleme Katsayıları - Ks
0 1 2 3 4
Bilge & Cetin, 2014
1.4 maks = % 1.0 (DA) 1.4
Birim deformasyon (performans)
tabanlı K eğrileri
maks= % 6.0 (DA)
Cetin vd. (2004, 2014)

1.2 Youd vd. (2001) 1.2
Boulanger (2003)
K Yeni yönetmelik kapsamında önerilen yöntem bu
1.0 düzeltmeyi içermiyor !!! 1.0
DR (%)

40
0.8 0.8
60
DR=40%, max = 1.0% DA
DR=40%, max = 6.0% DA Basit Kesme Deneyleri
DR=60%, max = 1.0% DA K0 = 0.5
0.6 0.6
DR=60%, max = 6.0% DA
0 1 2 3 4
'v/Pa
Neden Gerekliler?
Düz (veya çok az eğimli sahalar) a= 0.0
Kaiçin t
st > 0
s‘v=1 atm s‘v≠1 atm

tst>0
s‘v≠1 atm
tst > 0
CSR’ye Uygulanan Ölçekleme Katsayıları - Ka
Seed &
Harder,
1990
Vaid vd. (2001)
Boulanger (2003)
Harder & Boulanger 1997
CSR’ye Uygulanan Ölçekleme Katsayıları - Ka
Çetin ve Bilge (2013)
Normalized Effective Vertical Stress, σv'/σc' Shear Strain, Υ (%)
0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 0 5 10 15

0.5 0.5
Normalized Shear Stress, Τ/σc

0.4 0.4
0.3 0.3
100
0.2 0.2
Nevada Sand 0.1 0.1
Monterey Sand 0 0
Morro Bay Sand -0.1 -0.1

80
-0.2 -0.2
Sacramento River Sand -0.3 -0.3
Percent Finer (%)
-0.4 -0.4
-0.5 -0.5
60
120 120
40
90 90
Number of Cycles
60 60
20
30 30
0
0 0
0.01 0.1 1 1 0.8 0.6 0.4 0.2 0 0 5 10 15
Shear Strain, Υ (%)

Particle Size (mm) Excess Pore Pressure Ratio, ru (%)
Kriter Kriter
g
= 3% (SA) ru= 0.70
Basitleştirilmiş Yöntem (Seed ve Idriss, 1971)
 av amax  v
CSR   0.65    rd
v  g v
Doğrusal Olmayan Kütle Kayma Katsayısı (rd)
N1,60 Değerine Uygulanan Düzeltmeler
N1,60,CS = N1,60 + ∆ N1,60

N1,60= 10 and FC= 35 %
∆ N1,60= 7.0 Seed vd
= 3.2 Cetin vd
= 5.5 Idriss ve Boulanger
N1,60= 20 and FC= 35 %

∆ N1,60= 9.0 Seed vd
= 4.6 Cetin vd
= 5.5 Idriss ve Boulanger
Tetiklenme Bağıntılarının Kıyaslanması - SPT
Çetin vd. (2018)

Youd vd. (2001) Çetin vd. (2018b) Boulanger ve Idriss (2012)

NCEER Çalıştayı (1996-98)
Seed vd. (1985)
Youd vd. (2001)

NCEER Çalıştayı (1996-98)
Seed vd. (1985)
Idriss & Boulanger (2006, 2008, 2010, 2012, 2014, 2016 ....)
Çetin vd. (2018b)

Tetiklenme Bağıntılarının Kıyaslanması - CPT
Robertson ve Wride (1998)
Youd vd. (2001)

çalışmasında kullanılması
önerilen CPT esaslı yöntem
olarak gösterilmiştir.
Idriss & Boulanger (2004, 2008, 2015, 2016 ....)

Idriss & Boulanger (2004) Idriss & Boulanger (2014)

Moss vd. (2006)

Tetiklenme Bağıntılarının Kıyaslanması - VST
NCEER (1997), Youd et al. (2001)
Juang vd. (2001)
Andrus (2004)
Tetiklenme Bağıntılarının Kıyaslanması - VST
Kayen vd. (2013)



Performansa
tetkiki


Sıvılaşma Sonrası Performans Tetkiki
Mukavemet ve deformasyon tetkiki yapılması konusunun önemi

belirtilmiş, ancak izlenecek yöntem konusunda insiyatif hakkı
tanınmıştır.
KUMLU MALZEMELERİN MUKAVEMET
DAVRANIŞI
Temiz Kum veya Silt Kum Karışımlarının Mukavemet
Davranışı
kayma mukavemeti, Su,r (kPa)
Reziduel drenajsiz
N1,60,CS Su,r /'v0 N1,60,CS
Seed ve Harder (1990) Stark ve Mesri (1992)

Davranışı
Bosluk dagiliminin
Bosluk dagiliminin yenilenmesi
yenilenmesi ihmal edilebilirse ihmal edilebilirse
Su,r /'v0
Bosluk dagiliminin
Su,r /'v0
Bosluk dagiliminin yenilenmesi onemliyse
yenilenmesi onemliyse
N1,60,CS qc,1N,CS
Idriss ve Boulanger (2007)

Davranışı
Kramer ve Wang (2007)

Temiz Kum veya Silt Kum Karışımlarının Boşluk Suyu
Basınç Artışı
1.0
Çetin ve Bilge, 2012

ORT+2
.8
Üst Sınır
.6 'v0=400 kPa
ru,N DR=35%
.4 ORTALAMA
Islak Yağmurlama ORT-2
Nemli Tokmaklama
Kuru Yağmurlama Alt Sınır
.2
'v0=40 kPa
DR=100%
0.0
.001 .01 .1 1 10 100
max,N (%)
Davranışı
Weber vd. (2015)

KUMLU MALZEMELERİN DEFORMASYON
DAVRANIŞI
Sismik Zemin Deformasyonları
Hacimsel Birim Deformasyon

(Tekrarlı yükleme sonrası
konsolidasyon oturması)
Kayma Birim Deformasyonu

(Tekrarlı yükleme sonrası
yanal yayılma veya taşıma
gücü yenilmesi)
Temiz Kum veya Silt Kum Karışımlarının
Deformasyon Davranışı
Tokimatsu&Seed 1987
Ishihara v.d. 1992

Shamoto v.d. 1998
Wu vd. (2003) Yoshimine (2006)

Tokimatsu &
Yoshimi (1983) Tokimatsu & Seed Ishihara & Yoshimine
(1984) (1992)
Temiz Kum veya Silt Kum Karışımlarının Deformasyon
Davranışı
Shamoto vd. (1998) Wu vd. (2003) Zhang vd. (2004)

Kumlu Zeminlerde Hacimsel Birim Deformasyon Tahminleri
(Cetin vd, 2009a)
4 3 2 1
0.6 0.6
>1.78 >1.78
>1.5 >1.5
1.50 0.88 1.50 0.88

0.5 >2.1 0.5 >1.6
>1.6 <1 0.57 >2.1 <1 0.57
>1.3 >1.3
>2.19 1.74
<1.3
0.60 <0.5
CSRSS,20,1-D,1 atm
>2.19 1.74
<1.3
0.60 <0.5
>2.3 1.28 >1.62 >2.3 1.28 >1.620.29 1.2

0.5
>0.01 1.2 0.83 >0.01 0.83
0.4 0.29 >1.8 0.4 >1.8
CSRSS,20,1-D,1 atm
CSRSS,20,1-D,1 atm
>4.81 >2.02 >4.81 >2.02

>1.1 0.41 0.52 >1.1 0.41 0.52
CSR field
CSRSS ,20 ,1 D ,1atm 
<1.9 <1.9
>1.95 >1.95
>1.84 <1.5 >1.84 <1.5
K md  K M W  K 
<1.6 <1.6
>1.71 >1.71
1.51 <1.2 0.32 1.51 <1.2 0.32

>1.46 <1.5 >1.46 <1.5
0.3 0.3
  780.416  ln(CSR SS , 20 ,1 D ,1 atm )  N 1, 60 ,CS  2442.465  
>3.3 <1.3 <1.2 >3.3 <1.3 <1.2
>1.75 >1.75
>2.1 <1.9 0.1 >2.1 <1.9
ln( v )  ln 1.879  ln  >1.88

>1.3
  5.583  0.689
>1.3
636.613  N 1, 60 ,CS  306.732K md  0.361   0.579

  ln( D R
0.62 0.20 >1.88 0.62 0.20
1.20 1.20
 )
0.69

<1.5 0.69 <1.5
>5 3.4 >5 3.4
>2.71 >1.6 1.81 0.44 >2.71 >1.6 0.44
1.81
0.2 >2.3 0.2
>1.45 0.72
>2.3
>1.45 0.72
>2.8 <1.7 >2.8 <1.7
>1.5 <1.7 <1.7 >1.5 <1.7 <1.7
>1.9 >1.9
87.1
K MW 
>2.7 1.7 <1.8 <3.6 >2.7 1.7 <1.8 <3.6
<2.4 0.33 <2.4 0.33
<2.4 0.13 <2.4 0.13
<1.9 <1.9
0.1 0.01 0.1 0.01

M w2.217
Wu et al. (2003)
f 1
Wu et al. (2003)
Bilge (2005)
  ' v,0  Bilge (2005)
0.0 0.0 K    
0 10 20
N1,60,CS
30 40 0 10
N
20
 Pa 30 40
1,60,CS
f  1  0.005  D R
Hacimsel birim deformasyon veri tabanı
Kumu Zeminlerde Makaslama Birim Deformasyon
Tahminleri (Cetin vd, 2009a)
0.6 0.6 40 30 20 10
>20.88 >20.88
>17.03 >17.03
18.47 4 5.01 >20.85 18.47 5.01

0.5 >20.85
1.50 0.5 4
>16.34
>25.14
>25.14
>16.34 1.50 5
1.48 3.9 1.48 3.9
18.50 2.3
>33.84 >14.2 >33.84 18.50 2.3
>9.5 11.6 >14.2
>45 >13.9 0.29 >9.5
0.4 >17.16 >26.94 >15 4.46 >45 >26.94 >13.9 >15 0.29
CSRSS,20,1-D,1 atm
>8.84 >22.3 3.80 8.1 0.4 >17.16 >22.3 3.80 8.1 11.6
4.46
CSRSS,20,1-D,1 atm
>26.84 4.8 6.6 7.2 >26.84>8.84
>2.2 4.8
>27 0.80
8.1 >2.2 6.6 0.80 7.2
4.2 >27
>10.7 17.4 4.2 8.1
5.4 5.5
10.49 8.4 >10.7 17.4
8.4 5.4 5.5
>23.5 10.49
7.5 >11.9 1.9 6 >23.5
0.49 7.5 >11.9 1.9 6
>40 >11.01
22.29 2.5 >40 0.49
0.3 >24.2 >25
6
5.6 7.5
22.29
>11.01 2.5
>8.91 0.5
0.3 >24.2 >25
6 5.6 7.5
>7.8 >7.01 1.5 >8.91
>37 >24.5 >17.5 >14.2
>7.8
>24.5 >7.01 0.5
1.5
19.6 4.23 0.46 >37
0.43 >17.5 >14.2 0.46
  0.025  N1,60 ,CS  ln( CSRSS ,20 ,1 D ,1atm )  2.613 

>9.67 3.5 19.6
2.7 3.61 >9.67 4.23 0.43
>33
28.3 1.0 0.4 28.3 1.0 2.7 3.61
3.5 1
ln(  max )  ln    1.880
>11.2 0.7 >33 0.4
>33 >27.5 17.5 >11.2 0.7
0.2 21.1 >10.2 >33 >27.5 17.5
>35.8 >27.4 >12 0.25 7.5
0.004  N1,60 ,CS  0.001

11.7>11.1 0.2
11 0.12 21.1 >10.2
>11.43 >35.8 >27.4 >12 0.25 7.5
 
>34.7 >25.4 0.5 0.6 11.7 >11.1
11 0.12
>11.43 0.6
>27.8 0.6 16 >34.7 >25.4 0.5
>20.6 8 0.25 19 >15 6.6
7.5
>27.8 0.6
>35.1 16 7.5
>6 0.5 7.5 >20.6 80.25 19 >15 6.6
>22.7 0.15
0.7 8.1 0.4 >35.1 >6
6.1 14 0.2 0.21 >22.7 0.15 0.4 0.5 7.5
0.15 0.2 4.4 7.5 7.5 6.1 140.2 0.7 8.1
0.10 7.5 0.2 0.10 0.21
0.1 0.2 0.15 4.4 7.5
0.1 7.5 0.1
0.1 0.10 0.1
0.2 7.5
>11.25 0.2 0.1 0.10
Wu et al. (2003) >11.25 0.2
Wu et al. (2003)
Bilge (2005)
Bilge (2005)
Others
Others
0.0
0.0
0 10 20 30 40
0 10 20 30 40
N1,60,CS N1,60,CS
Veri Tabanı
Deprem Sonrası Oturma Tahminleri
(Cetin vd, 2009b)
• Laboratuvar tabanlı birim deformasyon tahmin yönteminin saha koşullarına

uyarlanabilmesi için bir kısım düzeltme yapılması gerekmektedir.
Cetin vd. (2009b)

Cetin vd. (2004)
Youd vd. (2001)
• Derin tabakaların yüzeysel oturmaya katkılarını değerlendirmek üzere bir
ağırlıklı derinlik faktörü kullanılmaktadır.
• Yukarı yönlü sızma

• Yüzeysel tabaklarda sıvılaşma nedeniyle
makaslama gerilmelerinin düşmesi
• Sıvılaşmayan birimlerin yaratacağı
kemerlenme etkisi
Deprem Sonrası Oturma Tahminleri
(Cetin vd, 2009b)
Kalibrasyon Model
Faktörü Belirsizliği
Mevcut Yöntemlerin Performans Kıyaslaması
Tokimatsu&Seed,1984 Ishihara et al.,1992 Shamoto et al.,1998 Wu et al.,2004

Yanal Yayılma Potansiyelinin Tahmini
Alternatif Yöntemler:
• Sonlu elemanlar / farklar yöntemlerine dayalı sayısal analiz

yöntemleri (örneğin Finn et al. (1994), Arulanandan et al. (2000),
and Liao et al. (2002)),
• Basitleştirilmiş analitik yöntemler (örneğin, Newmark (1965),

Towhata et al. (1992), Kokusho and Fujita (2002), and Elgamal et
al. (2003)),
• Laboratuvar veya vaka örneklerinin istatiki yöntemlerle

değerlendirilmesine dayalı ampirik yöntemler (örneğin, Hamada et
al. (1986), Shamoto et al. (1998), and Youd et al. (2002))
Ampirik Modeller
Hamada, 1986
Youd vd.,
2002
Faris vd., 2006

Ampirik Modeller
Youd et al., 2002

Faris et al., 2006





İYİLEŞTİRME YÖNTEMLERİNE
KISA BİR BAKIŞ

SIVILAŞAN ZEMİNLERDE RİJİT KOLON
UYGULAMALARI
Önerilen Hesap Algoritması

Özsoy ve Durgunoğlu, 2003
UYGULAMALARI

UYGULAMALARI
Birim alan ve kayma modülü oranlarına bağlı olarak CSR azalım eğrileri, (SR)

Sunum İçeriği
• Örnek Uygulama
Örnek Uygulama
Zemin Araştırma Sonuçları
SPT-N45 (darbe / 30 cm) İnce Dane İçeriği (%)

5 10 15 20 25 30 35 40 0 20 40 60 80 100
0
Siltli Kil (CL)
Kumlu Silt (ML) YASS
5
Kum (SW)
Derinlik (m)
10
Siltli Kum (SM)
15
20
Col 7 vs Col 4
Örnek Uygulama
Sismik Senaryo
SS değeri , AFAD tarafından hazırlanan ve https://tdth.afad.gov.tr/ üzerinden

elektronik olarak erişilebilen deprem tehlike haritaları vasıtasıyla belirlenir ve
yerel zemin sınıfı dikkate alınarak SDS değeri belirlenir.
Örnek Uygulama
SPT-N1,60,tk (darbe / 30 cm)
0 5 10 15 20 25 30
0
Çetin vd. (2018)
TBDY
Derinlik (m)
10
15
20
Örnek Uygulama
SPT-N1,60,tk (darbe / 30 cm) rd CRR GKsıv
0 5 10 15 20 25 30 .5 .6 .7 .8 .9 1.00.0 .1 .2 .3 .4 .4 .6 .8 1.0 1.2 1.4 1.6 1.8

0
Çetin vd. (2018)

TBDY
5
Derinlik (m)
10
15
20
Örnek Uygulama
Sıvılaşma Kaynaklı Oturma Potansiyelinin Belirlenmesi – Çetin vd. (2009)

Örnek Uygulama
Sıvılaşma Kaynaklı Oturma Potansiyelinin Belirlenmesi – Weber vd. (2015)
0.130
Su,r ~ 100 kPa * 0.13 = 13 kPa
Hesap örnek teşkil etmesi bakımından en kritik tabaka için yapılmıştır.

YAZILIM KULLANIMI
FLAC
QuakeW
0.5 0.5
0.4 0.4
0.3 0.3
0.2 0.2
0.1 0.1
CSR
CSR
0.0 0.0
-0.1 -0.1
-0.2 -0.2
-0.3 -0.3
-0.4 -0.4
-0.5 -0.5
0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0 -15 -10 -5 0 5 10 15
NVES  (%)
20 20
15 15
Number of cycles, N
Number of cycles, N
10 10
5 5
0 0
1.0 0.8 0.6 0.4 0.2 0.0 -15 -10 -5 0 5 10 15
ru  (%)
3.5
Cetin ve Bilge
This Study
max (%) Seed & Idriss
3.0 6 Youd & Noble PL=50%
NCEER
(1997) Liu et al. Average
Cetin et al.
2.5
'v,0=56 kPa
max
5
2.0 DR = 53 %
MSF
S=1
4 R = 5km
1.5
3
2
1
1.0
0.5
5.0 5.5 6.0 6.5 7.0 7.5 8.0
İlginize teşekkürler...
Moment Magnitude, Mw

8f3f1cebd079c05 Ek

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

8f3f1cebd079c05 Ek

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

YENİ DEPREM YÖNETMELİĞİNDE

GEOTEKNİK HUSUSLAR 2 – SEMİNERİ

Prof. Dr. Kemal Önder ÇETİN

Dr. H. Tolga Bilge

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası, Perşembe Seminerleri

• Zemin-Yapı Yenilme Şekilleri

• Statik ve Sismik Zemin Davranışı

• Zemin Sıvılaşmasının TBDY’ye Göre Değerlendirilmesi

Zeminin boşluk suyu basıncındaki artış

• Zemin-Yapı Yenilme Şekilleri

• Statik ve Sismik Zemin Davranışı

• Zemin Sıvılaşmasının TBDY’ye Göre Değerlendirilmesi

ZEMİN-YAPI YENİLME ŞEKİLLERİ

• Zemin-Yapı Yenilme Şekilleri

• Statik ve Sismik Zemin Davranışı

• Zemin Sıvılaşmasının TBDY’ye Göre Değerlendirilmesi

Akma sıvılaşması Zemin Yumuşaması

Kayma birim deformasyon birikimi Anlık zemin sıvılaşması

Anlık zemin sıvılaşması

• Zemin-Yapı Yenilme Şekilleri

• Statik ve Sismik Zemin Davranışı

• Zemin Sıvılaşmasının TBDY’ye Göre Değerlendirilmesi

Zemin sıvılaşmasının başlama veya

Sıvılaşma sonrası dayanım ve genel

Sıvılaşma sebebiyle oluşacak

Bu deformasyon ve deplasmanların yapı

Gerek görülürse hasar azaltıcı

0.2 0.2 Eksenli Deney

-0.6 -0.6 Sancio, 2003

Sıvılaşma Potansiyeli Olan Zeminler

Değerlendirme Yapılmayacak İstina Koşullar

GELİŞTİRİLMİŞ ÇİN KRİTERLERİ

Kil içeriği yeterli bir

Adapazarı (1999) Deprem koşullarının simülasyonu

CRR tanımları ortak değil

İnce daneli zeminler Anlık zemin

LI ≥ 0.578 ∙ ln(PI) – 0.940

Zemin sıvılaşmasının başlama veya

Sıvılaşma sonrası dayanım ve genel

Sıvılaşma sebebiyle oluşacak

Bu deformasyon ve deplasmanların yapı

Gerek görülürse hasar azaltıcı

Saha deney sonuçları ve geçmiş dönem vaka örneklerine

• VST (Kayma Dalga Hızı)

Bu tip yöntemler, deprem etkisiyle meydana gelecek

CSR: Tekrarlı gerilme oranı –

Zemin Araştırma Programının Oluşturulması

Analiz Yöntemi Hakkında

ARZ TERİMİNİN BELİRLENMESİ

İlgili ifade, Youd vd. (2001) çalışmasından alınmıştır.

Cetin vd. (2004) olasılıksal Cetin vd. (2004) deterministik

σ'v0=1 atm, Mw=7.5  Düzeltme / Ölçekleme Faktörleri

“Zeminin maruz kaldığı çevrimsel gerilme (ya

Görece sığ sahalar (s’v,0 = 25 – 80 kPa)

Ks referans durum için Ks s’v>> 1 atm için

Critical Depth (m)

Cetin vd. (2004, 2014)

Düz (veya çok az eğimli sahalar) a= 0.0

s‘v=1 atm s‘v≠1 atm

Vaid vd. (2001)

0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 0 5 10 15

Normalized Shear Stress, Τ/σc

Morro Bay Sand -0.1 -0.1