SKLEJKA

1. Sklejka to tworzywo drzewne powstałe w wyniku sprasowania przy podwyższonej

temperaturze i ciśnieniu arkuszy fornirów.
Zazwyczaj sklejka zbudowana jest z nieparzystej liczby fornirów, a kąt pomiędzy przebiegiem
włókien w sąsiadujących warstwach wynosi 90º.
W sklejce zachowana jest symetria układu warstw względem jej środka. Czasami dwa
sąsiadujące, środkowe arkusze forniru układane są równolegle do siebie.
Zewnętrzne forniry nazywa się obłogami, pozostałe to forniry środka. Wszystkie forniry
przeznaczone na sklejkę noszą nazwę łuszczka.

2. Zalety sklejki
• Wyrównane właściwości mech., wzdłuż i w poprzek arkusza,
• Znaczna wytrzymałość przy małej grubości (na zginanie, udarność),
• Wyrównane i lepsze właściwości fizyczne – kurczliwość, nasiąkliwość i
pęcznienie,(stabilność wymiarowa, ograniczone pęknięcia),
• Duże wymiary powierzchniowe,
• Łatwość pozyskania elementów - Nie ma wad drewna.

3. Czynniki decydujące o właściwościach sklejki:

• Rodzaj użytego drewna – w Polsce przerabiane jest głównie drewno brzozowe (sklejka
o największej wytrzymałości), olchowe, sosnowe (nierówna gr łuszczki) i bukowe.
• Grubość fornirów – im cieńsze, tym bardziej wyrównane i wyższe wł. sklejki,
• Rodzaj użytego kleju.

4. Zależnie od rodzaju drewna, z którego wykonane są obłogi wyróżnia się dwa rodzaje sklejki
– iglastą i liściastą.

5. W zależności od odporności na wilgoć wyróżnia się sklejki:

• suchotrwałe (MR) - klej na bazie żywicy mocznikowo-formaldehydowej, przeznaczenie do
użytku w warunkach suchych, wewnątrz pomieszczeń.
• wodoodporne ze spoiną jasną (AW100) - klej na bazie żywicy mocznikowo-melaminowo-
fenolowo-formaldehydowej, przeznaczona do użytku w warunkach podwyższonej
wilgotności. U niektórych producentów występuje jako wodoodporna do użytku
zewnętrznego.
• wodoodporne (WBP) - klej na bazie żywicy fenolowo-formaldehydowej, przeznaczona do
użytku zewnętrznego.

6. Produkowane są sklejki gotowe do łączenia w większe wymiary powierzchniowe:

• Sklejki łączone na wpust i wypust - każda krawędź jest odpowiednio wyfrezowana, co
umożliwia szybszy montaż płyt w duże powierzchnie przydatne w konstrukcjach dachowych
oraz naczepach samochodowych.
 a) b) www.sklejkapisz.pl
Rys. 1. Sklejka gotowa do łączenia: a) na wpust i wypust, b) z łączeniem Scarf-Join
• Sklejka z łączeniem Scarf-Join - każda krawędź jest odpowiednio obrobiona wzdłuż włókien
obłogów sklejki, co umożliwia uzyskanie trwale połączonych formatów płyt
o długości nawet do 7000 mm, a parametry wytrzymałości połączonych płyt można
porównać do płyt standardowych. Znajdują zastosowanie wszędzie tam gdzie wymagane
duże wymiary.

7. W handlu pojawiła się w ostatnich latach duża grupa sklejek z wkładkami:

• Z wkładką aluminiowa, która stanowi barierę dla wilgoci, zabezpieczając przed działaniem
niekorzystnych warunków zewnętrznych oraz wpływa na stabilność kształtu niwelując
naprężenia wewnętrzne. Zastosowanie znalazła przy produkcji drzwi jako okładzina
zewnętrzna lub płycina drzwiowa.
• Z wkładką gumową o grubości 2,5 lub 3,5 mm, która znajduje się symetrycznie
w środkowej warstwie sklejki. Sklejka taka posiada właściwości głuszące i tłumiące drgania.
• Sklejka z wkładem gumowo-korkowym posiada wkładkę o grubości 3 mm, która jest
materiałem kompozytowym korka i gumy tłumiącej wibracje i dźwięki, wywołane np. przez
pracę silnika. Wkładka ta jest lżejsza od gumowej i umożliwia obniżenie ciężaru pojazdów.
Przeznaczona głównie na podłogi autobusów i wagonów.
• Płyta izolacyjna zbudowana z dwóch sklejek do użytkowania w warunkach wilgotnych lub
wodoodpornych pomiędzy które, wklejony jest materiał izolacyjny (płyta PUR lub
styropian), tzw. rdzeń. Pomiędzy rdzeniem, a sklejką dodatkowo umieszczona może być
folia aluminiowa lub blacha aluminiowa. Płyta przeznaczona jest na płyciny drzwiowe w
stolarce budowlanej, okładziny ścian i sufitów, wykorzystywana w środkach transportu itp.

a) b) c) d)
www.sklejka.pl, www.sklejkapisz.pl
Rys.2. Sklejki z wkładkami: a) z wkładka aluminiowa, b)z wkładką gumową, c)z wkładką gumowo-
korkową, d) płyta izolacyjna.

8. Sklejki wodoodporne z filmami:

• Sklejka z filmami melaminowymi otrzymana przez naprasowanie na sklejkę, pod wysokim
ciśnieniem i w wysokiej temperaturze, papieru zaimpregnowanego żywicą. Żywica z filmu
przenikając topi się i łączy z płytą, a następnie utwardza dając powierzchnię o bardzo
dobrych właściwościach użytkowych. Do najważniejszych należą: podwyższona odporność
 na wodę oraz ścieranie. Sklejki te mają szerokie zastosowanie w budownictwie, w
środkach transportu, na place zabaw lub jako tablice. Barwa płyt może być różna.
• Sklejka z filmem fenolowym – otrzymywana podobnie jak melaminowa
i o podobnych właściwościach i zastosowaniu, lecz ciemnym zabarwieniu.
• Sklejka z naprasowanym dwustronnie tworzywem sztucznym PPL - polipropylen
o gr. 1,6 mm. Proces naprasowania polipropylenu odbywa się pod wysokim ciśnieniem,
lecz bez użycia wysokich temperatur. Warstwa zewnętrzna PPL charakteryzuje się dobrą
odpornością na promieniowanie UV oraz bardzo wysoką odpornością na zniszczenia.
Tworzywo jest bezpiecznym ekologicznie i może być poddawane recyklingowi. Stosowana
jest do stropów i deskowania wielokrotnego użytku oraz do produkcja kostki brukowej,
może być używany nawet do 200 razy dzięki swej wysokiej odporności. (Sklejka Pisz)

a) b) c) biaform.com.pl
Rys.3. Sklejki wodoodporne z filmami: a) z filmem melaminowym, b)z filmem fenolowym,
c) z naprasowanym dwustronnie tworzywem sztucznym PPL.

9. Inne rodzaje sklejki.

• Sklejka elewacyjna - szlifowana, szczotkowana lub rowkowana i wodoodporna. Panele
elewacyjne są szlifowane lub szczotkowane, a następnie wyfrezowane są rowki dające
efekt boazerii oraz umożliwiające połączenie sąsiednich arkuszy. Sklejki te zabezpiecza się
środkami grzybobójczymi, lakierami lub woskami, aby dodatkowo zabezpieczyć przed
działaniem czynników atmosferycznych i grzybów. Sklejka taka nie jest podatna na
odkształcenia. Zachowuje też odpowiednie własności termo- i dźwiękoizolacyjne.
• Kształtki sklejkowe uzyskiwane są w wyniku gięcia z równoczesnym klejeniem
w podwyższonej temperaturze, w odpowiednich formach nadających im kształt. Kształtki
takie stosowane są między innymi jako siedziska i oparcia krzeseł, deskorolki, łopaty do
odgarniania śniegu.

www.sklejkatrade.pl
www.sklejkapisz.pl
http://www.bester-sklejki.com

Rys.4. Kształtki sklejkowe

• Sklejka trudnozapalna nasączona środkiem ognioochronnym używana w budownictwie

i transporcie. Produkowane są też sklejki impregnowane środkiem biobójczym
zabezpieczającym przed grzybami.
• Listwy sklejkowe – włókna w sąsiadujących fornirach ułożone są równolegle względem
siebie, przy czym dwie lub cztery warstwy fornirów posiadają poprzeczny układ włókien.
 Listwy wykorzystywane są na ogół jako podłoża pod materac w łóżkach, a także
w konstrukcjach mebli.
• Sklejka wodoodporna pokryta papierem dekoracyjnym. Papier dekoracyjny zabezpiecza
arkusz przed penetracją wilgoci z powietrza oraz umożliwia pomalowania płaszczyzny
pokrytej papierem na dowolny kolor.
• Sklejka do cięcia laserem zawiera forniry bez wad takich jak: pęknięcia, sęki, otwory po
sękach czy rozsunięcia fornirów. Powierzchnie obłogów mogą być pokryte lakierem.
Wykorzystywana jest wszędzie tam, gdzie do wycinania elementów używa się lasera,
najczęściej do produkcji opakowań tekturowych.

a) b) c) d)
Rys.5. Inne rodzaje sklejki: a) sklejka antypoślizgowa, b)sklejka do cięcia laserem, c) sklejka pokryta
papierem dekoracyjnym, d) listwy sklejkowe (biaform.com.pl, www.sklejkapisz.pl)

• Sklejka antypoślizgowa – sklejka z naprasowanym filmem fenolowym z odciśniętym

wzorem siatki. Powierzchnia jej jest twarda, wytrzymała, odporna na wilgoć i ścieranie.
• Sklejka elastyczna. Podstawową jej zaletą jest łatwość wyginania bez udziału ciepła i
ciśnienia, a uzyskuje się przy tym bardzo małe promienie gięcia ( nawet 3 cm, przy grubości
3mm). W porównaniu z innymi materiałami odznacza się dużą łatwością stosowania, a
uzyskiwanie kształtów nie wymaga użycia specjalistycznego sprzętu.
Można ją wyginać w dłoniach. Sklejki elastyczne mają nieco inną budowę
niż tradycyjne. Ich forniry zewnętrzne mają większą grubość niż fornir
środkowy, odwrotnie niż w tradycyjnych sklejkach. Na warstwę środkową
stosuje się forniry z długowłóknistych gatunków drewna, zewnętrzne z
gatunków o cienkościennych komórkach. Wykorzystywana jest na
elementy krzywoliniowe mebli, elementy aranżacji wnętrz, zabawek, a
także jachtów i łodzi.

10. Klasyfikacja jakościowa sklejki.

Klasy jakości sklejki określają normy PN-EN 635-1,2,3. Sklejka produkowana jest
w czterech klasach jakości oraz klasie E. Klasą E określa się sklejkę praktycznie bez wad.
W klasie pierwszej dopuszczalne są nieliczne zdrowe, zrośnięte niewielkie sęki (do 15 mm średnicy)
i wypełnione pęknięcia (3 mm), wstawki i uszkodzenia krawędzi (do 2 mm) oraz nieznaczne
zróżnicowanie barwy. W klasie drugiej sęki, pęknięcia i uszkodzenia krawędzi mogą mieć większe
rozmiary - odpowiednio do 35 mm, 5 mm i 5 mm. W kasie trzeciej przedstawione wady są
odpowiednio większe, a ponad to mogą pojawić się przebarwienia, przebicia klejowe i
przeszlifowania. Klasa czwarta to sklejka z wieloma wadami.
 11. Zastosowanie sklejki.
Zastosowanie sklejki ogólnego przeznaczenia do produkcji mebli i wyrobów stolarki budowlanej w
ostatnim czasie zmniejszyło się na korzyść innych tworzyw drzewnych.
• Stosowana jest przy wytwarzaniu konstrukcji nośnych i podłoży w meblach
tapicerowanych, na ściany tylne i dna szuflad w meblach skrzyniowych z drewna litego, jak
również do produkcji drzwi, na okładziny ścienne i ścianki działowe. Wykorzystywana jest
też do produkcji opakowań i w wyrobach galanterii drzewnej.
• Ze względu na zastosowanie sklejki wodoodpornej z filmem fenolowym, gładkiej do
wszelkiego rodzaju prac szalunkowych producenci wyodrębniają sklejkę szalunkową. Ma
ona doskonałe właściwości użytkowe - wysoką odporność na uszkodzenia mechaniczne,
ścieranie, wilgoć, podwyższoną temperaturę oraz niekorzystne warunki atmosferyczne.
Można ją wykorzystywać wielokrotnie. Głównymi odbiorcami sklejek szalunkowych są
producenci systemów form do zalewania betonem oraz form do produkcji prefabrykatów
budowlanych.
• Sklejka wodoodporna z filmem fenolowym, z odciskiem siatki , zwana sklejką
antypoślizgową wykorzystywana jest na rusztowania wielokrotnego użytku, podesty i
podłogi hal przemysłowych oraz obiektów użyteczności publicznej. W środkach transportu
stosuje się ją na podłogi pojazdów, przyczep, kontenerów, statków oraz wszędzie tam,
gdzie wymagana jest powierzchnia o zwiększonym współczynniku tarcia.
• Sklejki z różnego rodzaju wkładkami znalazły zastosowanie przede wszystkim, w wyrobach
stolarki budowlane jako materiał izolacyjny i w środkach transportu jako materiał tłumiący
drgania.