Kada se Vuk Karadzic rodio, krajem XVIII veka tj. 6. novembra 1787.

godine u
podrinjskom selu Trsicu, Srbijom su i dalje vladali Turci. U krajevima pod turskom vlascu, srpska
kultura odrzavala se dvojako: u manastirima, koji su po skrivnicama cuvali verske i istorijske
knjige, zapise i dokumente iz proteklih stoleca, i po selima, gde se vekovima negovala i s kolena na
koleno prenosila usmena narodna knjizevnost - price, pesme i druge umotvorine. Vec u najranijem
detinjstvu Vuk je naucio da koliko - toliko raspoznaje slova. Njegov rodjak Jefto zapazio je
Vukovu sklonost ka knjizi i pruzio mu prva znanja. Imao je nepunih osam godina kada je neki
Grgur otvorio privatnu skolu u obliznjoj Loznici. Vukov otac Stefan shvativsi sta njegovog sina
najvise privlaci, platio je Grguru skolarinu tako da je mali Vuk mogao provoditi ceo dan sa
knjigom sto pre nije bio slucaj jer je kao i svi decaci njegovih godina cuvao ovce. Kada je 1796
zavladala kuga i skola bila raspustena on se prebacio u manastir Tronosu njegovo sledece uciliste.
U prvom srpskom ustanku Vuk je bio pisar kod hajduckog harambase Djordja Curcije ali
posle njegove pogibije, u prolece 1805 obreo se u Sremskim Karlovcima gde je ucio od tada
proslavljenog pesnika i kaludjera Lukijana Musickog. S jeseni 1807 vratio se u tada vec
oslobodjenu Srbiju. Dosavsi u Srbiju upisao je Veliku skolu ( tj. gimnaziju ) koju je osnovao nas
velikan Dositej Obradovic medjutim zbog bolesti koju je nosio od detinjstva ( jedna vrsta reume ),
koja se naglo pogorsala morao je na lecenje u vise banja. Medjutim to je sve bilo bez uspeha i leva
noga, u casici kolena, mu je ostala dozivotno zgrcena.
Boljeg i pouzdanijeg svedoka - hronicara srpske revolucije nije moglo biti od Vuka Karadzica.
Kao pisar u Praviteljstvujuscem sovjetu, Vuk se nalazio u sredistu zbivanja. Vuk je preuzeo na sebe
da bude glavni izvestac Evrope i sveta o tom vremenu. Cak je pisao i clanke na nemackom jeziku,
ne potpisujuci ih. Zdravog rasudjivanja i sa dragocenom osobinom da shvati sustinu stvari, a resenja
izrazi jednostavno i svakom razumljivo, Vuk je znao da pobede na bojnom polju predstavljaju
samo deo uspeha narodne revolucije. Jer, kao sto se ustanak ne dize bez oruzja, tako se ni kultura i
civilizacija ne stvaraju niti se razvijaju bez uredjenog jezika. Pre Vukove jezicke obnove
upotrebljavana su tri pisana jezika: crkveni ili ruskoslovenski, gradjanski ili slavenoserpski i
narodni ili prostonarodni. Sa zamisli da srpski jezik uprosti (upotrebljavajuci pravilo " pisi kao sto
govoris, citaj kao sto je napisano " ). Uspeo je da stari narodni jezik modernizuje tako sto je izbacio
13 nepotrebnih slova a ubacio 6 novih. Vuk je presao na delo izdavanjem u Becu 1814. godine
zbirku narodnih pesama pod nazivom " Mala prostonarodnja slaveno-serpska pjesmarica ", u
kojoj se naslo stotinak lirskih i nekoliko junackih pesama. Takodje te iste godine stampa "
Pismenicu serbskog jezika po govoru prostoga naroda napisanu " - prvu gramatiku srpskog jezika.
Godine 1818 objavljuje svoje najvece delo - Srpski rjecnik, uz koji prikljucuje Serbsku gramatiku,
usavrseniju od Pismenice. Taj Vukov recnik presudan je za istoriju srpske kulture, zato sto je njime
jednom za uvek utvrdjena narodna osnovica knjizevnog jezika, a pojednostavljenje azbuke i
pravopisa izvuklo je iz uskih crkvenih i gradjanskih krugova na svetlost dana kulturu i
obrazovanje.
Susret sa cenzorom za slovenske jezike u Becu, Jernejom Kopitarom bio je od presudnog znacaja
za dalji Vukov rad. Zahvaljuci njemu on se upoznao sa mnogim lingvistima i knjizevnicima, medju
njima i sa Johanom Volfganom Geteom, najvecim nemackim pesnikom toga vremena, i sa Jakobom
Grimom, uglednim knjizevnikom, filozofom i jezickim strucnjakom ( koji je sa bratom Vilhemom
objavio poznate bajke ) . Za uspesan rad Vuk 1820 dobija srebrnu medalju Carske ruske akademije.
U Evropi je Vuk postizao priznanja srazmerno lako, ali kod kuce, medju bracom Srbima jedva
nekako, s pocetka gotovo nikako. Glavni otpor jezickoj obnovi pruzalo je visoko pravoslavno
svestenstvo, na cijem se celu tada nalazio mitropolit Stefan Stratimirovic u Sremskim Karlovcima.
Iako je on bio veoma obrazovan covek, koji je pomagao ustanike i stitio od nasrtaja tudje kulture i
katolicanstva, nije imao napredna shvatanja u pogledu jezika. Njegov naslednik Josif Rajicic je cak
( iako je bio veoma dobar prijatelj sa Vukom ) uspeo da zabrani stampanje Vukovog prevoda
Novog zavjeta na narodni jezik. Medjutim Vuk dobija bitku i uskoro su se pocele objavljivati i
druge knjige poznatih pisaca toga vremena kao sto su : " Gorski vijenac " - Njegosa Petrovica, Kir
Janja - Sterije Popovica i druga plejada pisaca. 1868 Vukov jezik ulazi u zvanicnu upotrebu u
skolama samo cetiri godine posle njegove smrti.
 Ovaj velikan Srpskog naroda umro je 7 februara 1864 sa knjigom narodnih pesama u
rukama, umro je sa njima, sa narodnim pesmama kojima se celog zivota, kako je cesto isticao bavio
kao " najmilijim poslom ". Sahranjen je na Beckom groblju a 1897. godine njegovi posmrtni ostaci
preneti su u domovinu i polozeni u portu beogradske Saborne crkve, gde i dan danas pocivaju.