I ĐẠI CƯƠNG ĐỨT DÂY CHẰNG CHÉO TRƯỚC GỐI

- Dây chằng chéo trước là một trong những thành phần quang trọng giữ vững khớp gối, chức
năng của dây chằng chéo trước giữ mâm chày không di chuyển ra trước quá mức, đồng thời còn
có chức năng chống dạng hay khép gối. Đứt dây chằng chéo trước nếu không phục hồi sẽ làm
gối mất vững dễ tổn thương các thành pha6p2 quan trọng khác như sụn chem., sụn khớp dẫn đến
thoái hóa khớp.

II TIÊU CHUẨN CHẨN ĐOÁN ĐỨT DÂY CHẰNG CHÉO TRƯỚC GỐI

1 BỆNH SỬ

Bệnh nhân đau, lỏng gối sau chấn thương như: tai nạn giao thong, do thể thao hoặc trong sinh
hoạt

2 LÂM SÀNG

Có triệu chứng lỏng gối

Các test: Ngăn kéo trước, Lachman, Bán trật xoay, Mc Murray, Apley

Đánh giá trước vá sau phẫu thuật các dấu: Ngăn kéo trước, Lachman, Bán trật xoay, chỉ số
Lysholm

3 CẬN LÂM SÀNG

X Quang khớp gối thẳng, nghiêng, X Quang khớp gối động trước phẫu thuật và sau phẫu thuật
12 tháng, MRI

III ĐIỀU TRỊ ĐỨT DÂY CHẰNG CHÉO TRƯỚC GỐI

1 ĐIỀU TRỊ TRIỆU CHỨNG

Giai đoạn đầu chườm lạnh, kháng viêm, giảm đau.

2 ĐIỀU TRỊ NGUYÊN NHÂN

- Chuẩn bị bệnh nhân trước phẫu thuật:

+ Bệnh nhân được làm cac xát nghiệm tiền phẫu: glucose, creatinin, AST, ALT,ion đồ, HbsAg,
huyết đồ, tp, tck, nhóm máu, ECG, X Quang phổi thẳng và các cận lâm sang khác cần thiết tùy
bệnh kèm theo của bệnh nhân.

+ khám tiền mê khi có xét nghiệm, khám chuyên khoa trước mổ tùy bệnh kèm theo.
- Chuẩn bị trước khi chuyển phòng mổ:

+ Paracetamol 0.5g 2 viên

+ Lyrica 7.5mg 1 viên + Celecoxild 0.2g 1 viên + 01 nẹp Zimmer

+ 02 lọ kháng sinh dự phòng trước mổ

Bệnh nhân được mổ nội soi tái tạo dây chằng chéo trước sử dụng mảnh ghép tụ than: gân cơ
Hamstring, gân mác dài, gân bánh chè... tùy từng trường hợp.

- Sau mổ:

+ Dẫn lư mang nẹp Zimmer chân phẫu thuật.

+ Chụp X Quang kiểm tra trước khi bệnh nhân lên khoa CTCH + kháng sinh sau mổ 3 đến 5
ngày + Tập vật lý trị liệu

+ Tái khám theo dõi mổi tuần trong tháng đầu.

3 ĐIỀU TRỊ BIẾN CHỨNG

- Tụ dịch khớp gối: chọc hút băng ép hoặc cắt lọc bằng nội soi

- Nhiễm trùng vết mổ: cấy dịch kháng sinh đồ, cắt lọc vết mổ

- Nút treo chưa ra ngoài vỏ xương: tăng cường bằng vis dọc qua nội soi.

Đứt lại dây chằng: chụp MRI, Ms-CT, tái tạo lại dây chằng qua nội soi.

ĐỨT DÂY CHẰNG CHÉO TRƯỚC KHỚP GỐI : CÁCH PHÁT HIỆN VÀ CỨU
CHỮA ĐÚNG CÁCH
Bs. Nguyễn Đức Hòa
Khoa Ngoại Tổng Hợp Bệnh Viện Đa Khoa Quốc Tế Hải Phòng
* Hoàn cảnh chấn thương
Hoàn cảnh thường gặp nhất là chấn thương trong khi chơi thể thao ( bóng đá , bóng
chuyền , cầu lông , tennis …) , kế đến là do tai nạn giao thông (va chạm xe máy ,
xe đạp , ô tô …) và do tai nạn sinh hoạt ( ngã trượt chân cầu thang , trên sàn nhà
…).
* Cơ chế chấn thương:
+ Chủ yếu là gián tiếp (70%) , thường do chấn thương trong khi chơi thể thao ,
chân bị xoắn vặn đột ngột trong khi đang chạy , bàn chân bị cố định đột ngột do sa
chân xuống hố hoặc bị người khác dẫm vào (đá bóng ) hoặc người chơi xoay người
chuyển hướng quá nhanh (tennis) , hoặc do nhảy cao rồi rơi xuống tiếp đất trong tư
thế chân không thuận hoặc trụ chân không chuẩn (bóng chuyền , bóng rổ ).
+ Cơ chế chấn thương trực tiếp (30%) do va chạm trực tiếp vào vùng gối , hay gặp
trong các tình huống cản hay vào bóng (bóng đá ) hoặc do tai nạn giao thông .
* Triệu chứng lâm sàng
- Nhiều bệnh nhân có thể nghe hoặc cảm nhận thấy tiếng “rắc” ở gối ngay sau chấn
thương , sau đó là đau và sưng nề khớp gối .
- Lỏng gối : một thời gian sau khi hết đau và sưng nề khớp gối , người bệnh có thể
đi lại bình thường nhưng sẽ thấy lỏng gối , thể hiện bởi những triệu chứng như :
+ Cảm giác chân yếu hoặc không thật chân khi đi lại .
+ Không thể đi bộ nhanh được , nhất là trên mặt đường không bằng phẳng , thỉnh
thoảng đang đi bị trẹo gối
+ Đi lên xuống cầu thang khó khăn , cảm giác rất sợ khi phải đặt chân chấn thương
xuống trước
+ Nếu cố gắng chơi thể thao trở lại , người bệnh không thể hoặc rất khó để trụ bên
chân chấn thương , không thể chạy nhanh hoặc chạy theo hình chữ chi , đôi khi
đang chạy người bệnh tự ngã mặc dù không có va chạm .
- Teo cơ : đùi bên chấn thương nhỏ dần do teo cơ , nhất là mặt trước do teo cơ tứ
đầu đùi , đây là hậu quả của đau , lỏng gối nên người bệnh không vận động chân bị
chấn thương , khi đi lại chủ yếu tỳ đè bên chân lành , dẫn đến cơ đùi ngày càng teo
và chân càng yếu .
- Khi thầy thuốc khám sẽ thấy một số nghiệm pháp điển hình cho đứt dây chằng
chéo trước khớp gối như :
+ Dấu hiệu ngăn kéo trước .
+ Dấu hiệu Lachmann .
+ Dấu hiệu Pivot shift .
Chẩn đoán hình ảnh
- X quang thông thường : thường không thấy gì đặc biệt trừ một số trường hợp có
hình ảnh bong điểm bám dây chằng chéo trước hoặc mảnh sụn vỡ trong khớp .
- Cộng hưởng từ (MRI) : hình ảnh mất tín hiệu , mất liên tục của dây chằng chéo
trước , phù nề đầu dưới xương đùi , đầu trên xương chày , tụ dịch trong khớp gối
hoặc các tổn thương kèm theo ( nếu có ) của sụn chêm , dây chằng chéo sau …
* Thái độ xử trí
- Tốt nhất người bệnh không nên tự điều trị bằng các phương pháp như đắp lá , dán
cao , bẻ gối …mà nên đến khám tại các cơ sở chuyên khoa để có chẩn đoán chính
xác .
- Hiện nay , tại Bệnh Viện Đa Khoa Quốc Tế Hải Phòng với trang thiết bị hiện đại
và được đầu tư có chiều sâu đã liên kết cùng các chuyên gia tại Bệnh Viện Hữu
Nghị Việt Đức về khám và điều trị cho bệnh nhân đứt dây chằng chéo trước khớp
gối tại Hải Phòng và các tỉnh lân cận.
- Với phương pháp mổ hiện đại : Phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng chéo trước
bằng gân Hamstring tự thân. Bệnh nhân sau mổ phục hồi nhanh theo đúng tiến
trình lành bệnh.
- Không những vậy , Bệnh Viện Đa khoa quốc tế Hải Phòng còn khám và điều trị
được tất cả các bệnh lý cần phẫu thuật của khớp vai, khớp gối , khớp khuỷu …
bằng kỹ thuật mổ nội soi hiện đại bậc nhất bởi những chuyên gia đầu ngành.
Ảnh bệnh nhân ngày thứ 2 sau mổ tập đi với nạng: