You are on page 1of 9

Name: Year Level:

Track: Strand/Specialization:
Teacher: Date:

LEARNING ACTIVITY SHEET


PAGBASA AT PAGSURI NG IBAT-IBANG TEKSTO TUNGO SA PANANALIKSIK
Modyul 2:
Tekstong Deskriptibo

Learning Competency (MELC)

1. Natutukoy ang kahulugan at katangian ng mahalagang salitang ginamit ng


tekstong deskriptibo (FIIPT-IIIa-88);

2. Naibabahagi ang katangian at kalikasan ng tekstong deskriptibo (FIIPS-IIIb-


91);
3. Nakasusulat ng ilang halimbawa ng tekstong tekstong deskriptibo (F11PU –
IIIb – 89);

4. Naiuugnay ang mga kaisipang nakapaloob sa binasang tekstong deskriptibo o


sa sarili, pamilya, komunidad, bansa at daigdig ( F11PB – IIId – 99);

TEKSTONG DESKRIPTIBO

KAHULUGAN

Ang tekstong deskriptibo ay isang pagpapahayag ng mga impresyon at


kakintalang likha ng pandama. Sa pamamagitan ng pang-amoy, panlasa, pandinig,
paningin, at panlasa, itinatala ng sumusulat ang paglalarawan ng mga detalye na
kanyang nararanasan.

LAYUNIN

Ito ay naglalayong makapaglahad ng kabuuang larawan ng isang bagay,


pangyayari o kaya naman ay makapagbigay ng isang konseptong biswal ng mga
bagay, pook, tao, o pangyayari.

MGA ELEMENTO (DALAWANG PARAAN NG PAGLALARAWAN)

1. Karaniwang Paglalarawan – tahasang inilalarawan ang paksa sa


pamamagitan ng pagbanggit sa mga katangian nito gamit ang mga pang-uri at
pang-abay. Inilalahad sa tekstong ito ang mga pisikal na katangian ng
inilalarawan sa pamamagitan ng obserbasyon.

pg. 1
2. Masining na Paglalarawan – ito ang malikhaing paggamit ng wika upang
makabuo ng kongkretong imahe tungkol sa inilalarawan. Tinatangka nitong
ipakita, iparinig, ipaamoy, ipalasa at ipadama ang isang bagay, karanasan o
pangyayari.

PAGGAMIT NG TAYUTAY UPANG MAGING MALIKHAIN SA PAGGAMIT NG WIKA


SA MASINING NA PAGLALARAWAN.

a. Simile o Pagtutulad – paghahambing ng dalawang magkaibang bagay,


tao at pangyayari sa pamamagitan ng mga salitang tulad ng, parang,
kagaya, kasing, kawangis, kapara, animo’y at katulad.

Halimbawa:

b. Metapora o Pagwawangis – tuwirang paghahambing kaya’t hindi na


kailangang gamitan ng mga salitang nagpapahayag ng pagtutulad.

Halimbawa:

c. Personipikasyon o Pagsasatao – tumutukoy sa paglalapat ng mga


katangiang pantao sa mga bagay na abstrakto o walang buhay

pg. 2
Halimbawa:

d. Hayperboli o Pagmamalabis – eksaherado o sobra sa mahinahong


katotohanan at hindi dapat kunin ang literal na pagpapakahulugan.

Halimbawa:

e. Onomatopeya o Paghihimig – paggamit ng salitang may


pagkakatulad sa tunog ng bagay na inilalarawan.

Halimbawa:

URI NG PAGLALARAWAN

1. Subhektibo – ang manunulat ay nakabatay lamang sa kanyang mayamang


imahinasyon at hindi nakabatay sa katotohanan.

Halimbawa:

pg. 3
Sa gulang na dalawampu ay maaaninag sa binata ang kasipagan dahil
sa matipunong pangangatawan at magaspang na palad na pinanday ng
kahirapan.

2. Obhektibo – may pinagbabatayang katotohanan.

Halimbawa:

Ang perpektong kono ng Bulkang Mayon ay isang tanawing binabalik-


balikan ng mga turistang nagmumula pa sa iba’t ibang panig ng bansa at
mundo. Itinuturing itong pinakaaktibong bulkan sa bansa.

GAWAIN 1

Gamit ang Venn Diagram, tukuyin ang pagkakaiba at pagkakapareho ng mga


uri at paraan ng paglalarawan batay sa iyong naunawaan sa bagong aralin tungkol sa
tekstong deskriptibo.

SUBHEKTIBO OBHEKTIBO

MALIKHAIN KARANIWAN

pg. 4
Basahin ang isang halimbawa ng tekstong deskriptibo.

Ang Karanasang ‘Di Ko Malilimutan


Jheru Alselmo Mendoza

Lahat tayo ay may karanasang di makakalimutan - karanasan sa pag-ibig, sa kaibigan,


at sa pamilya. Kailan nga ba tayo unang umibig? Kailan ba tayo unang nasaktan? Ano bang
alaala ang lubos na nagdulot ng sakit sa atin? Kailan ba tayo naging masaya? Naalala mo pa
ba? Sa dami ng mga bagay na aking naranasan, kulang pa yata ang isang libro para
maikuwento ko nang buo ang simpleng buhay ko.

Ang aking pamilya ay malaki pero simple lang ang aming pamumuhay. Lagi kaming
magkakasama noon. Nagtatawanan at nagkukulitan kahit may problemang nararanasan.
Kinakaya namin anumang unos ang dumating dahil lagi kaming magkakasama. Sabi pa ng
aking mahal na ina noon, ayos lang daw maghirap kami at magdildil ng asin basta kompleto
at magkakasama kaming lahat. Nasabi niya ito dahil maaga siyang nahiwalay sa kanyang
pamilya noon. Bata pa lamang siya ay naranasan na niyang mabuhay nang mag-isa. Mahirap
daw ang nag-iisa sa buhay. Malungkot daw. Kaya para sa akin, siya ang pinakamagaling na
ina sa buong mundo kasi maayos niya kaming napalaki kahit nag-iisa na lamang siya ngayon.
Ang aking ama naman ay siyang mabait at mabuting ama. Mahal na mahal ko siya kahit
minsan napapalo niya ako dahil nakakainom siya ng alak.

Lumipas ang ilang taon na palaging masaya ang aking pamilya. Ngunit lingid sa aming
kaalaman, isang malaking problema ang parating sa aming buhay na ganap na sumubok sa
aming katatagan. Sampung taong gulang pa lamang ako noon at nasa ikaanim na baitang,
nang malaman ng manggagamot na may kanser sa atay ang aking ama. Nagulat kami sa
nalaman naming balita. Gayunpaman, pinilit naming maging masaya para sa aming ama dahil
ayaw naming makita niyang nalulungkot kami para sa kaniya. Kahit paano ay mabawasan ang
nararanasan niyang paghihirap at kalungkutan.

Ilang buwan na ang lumipas pero hindi namin siya maipagamot dahil sa kakulangan
sa pera. Lumala nang lumala ang sakit niya at bumagsak ang dating masigla niyang katawan
dahil nangayayat siya nang husto. Ika-tatlumpu ng Hunyo 2004, ipinagdiriwang namin ang
kaniyang kaarawan. Nagluto ang aking ina. Kaunti lang ang handa, kami lang ang nagdiwang
at nagsalu-salo. Ang ama ko ay masaya noong araw na iyon ngunit nararamdaman ko na
parang malungkot siya. Hindi niya pinapakita sa amin iyon dahil gusto niyang maging masaya
kami sa araw na iyon.

Ang saya talaga ng araw na iyon para sa akin ngunit iyon na pala ang huling kaarawan ng
aking ama. Tatlong araw ang lumipas, iniwan na niya kami. Wala na siya. Namatay na ang aking
ama. Napaluha na lang ako habang tinitingnan ko ang bangkay niya. Pero naalala ko ang sabi
niya sa akin noon; “Anak, huwag kang iiyak kapag nawala na ako, ha.” Kaya noong libing niya ay
hindi na ako umiyak at tinanggap ko na lang na wala na siya at hindi na siya mahihirapan dahil
kung saan man siya naroon ay masaya na siya sa piling ng Dakilang Ama.
https://www.wattpad.com/9047403-essay-ang-karanasang-di-ko-malilimutan

pg. 5
GAWAIN 2

PANUTO:Batay sa tekstong binasa sa Gawain 1, tukuyin kung anong uri ng


paglalarawan ang ginamit sa mga siniping pahayag sa ibaba. Isulat sa patlang ang
letrang S kung ito ay subhektibo at O naman kung ito ay obhektibo.

_____ 1. Ang aking pamilya ay malaki pero simple lang ang aming pamumuhay.

_____ 2. Nagtatawanan at nagkukulitan kahit may problemang nararanasan, at

kinakaya namin ang anumang unos na dumating dahil lagi kaming magkakasama.

_____ 3. Kaya para sa akin, siya ang pinakamagaling na ina sa buong mundo kasi

maayos niya kaming napalaki kahit nag-iisa na lamang siya ngayon.

_____ 4. Sampung taong gulang pa lamang ako noon at nasa ikaanim na baitang,

nang malaman ng manggagamot na may kanser sa atay ang aking ama.

_____ 5. Ika-tatlumpu ng Hunyo 2004, ipinagdiriwang namin ang kaniyang kaarawan.

nagluto ang aking ina. Kaunti lang ang handa at kami lang ang nagsalu-salo.

GAWAIN 3

Muling balikan ang tekstong binasa, sumipi ng bahagi ng sanaysay na sa tingin mo ay


Karaniwan o Malikhain ang paraan ng paglalarawan. Magbigay lamang ng isang
halimbawa na may 1-3 pangungusap lamang.

ISAGAWA
Sumulat ng isang tekstong deskriptibo batay sa sumunod na sitwasyon. Isulat ito sa
nakabukod na papel sa ibang gawain. Maaring gumamit ng isang buong papel o
bond paper.

pg. 6
PAMANTAYAN SA PAGBIBIGAY NG PUNTOS

Batayan Kaukulang Puntos Nakuhang

Puntos

Angkop ang pagpili ng larawan sa nais

iparating na mensahe ng brochure 10

Malinaw at masining ang paglalarawan sa

mga kalakip na larawan 10

Napapanahon at kapaki-pakinabang ang

napiling paksa 10

Malikhain at nakatatawag ng atensyon ang 10

kabuuan ng brochure

Malinaw, may kaugnayan ang mga detalye at 10

at mabisa ang paglalarawan

Kabuuan: 50 puntos

HALIMBAWA:

PANGHULING PAGTATAYA

PANUTO:Tukuyin kung ano ang hinihingi ng bawat aytem. Pumili ng sagot mula sa
kahon sa ibaba at isulat ang katumbas na titik sa patlang bago ang bilang ng bawat
aytem. Maaaring ulitin ang sagot kung kinakailangan.

pg. 7
A. Deskriptibo B. Karaniwan C. Pang-uri D. Tama
E. Pang-abay F. Naratibo G. Malikhain H. Layunin
I. Obhektibo J. Subhektibo K. Impormatibo L. Mali

_____ 1. Ang tekstong ______ ay maihahalintulad sa isang larawang ipininta


o iginuhit kung saan kapag nakita ito ng iba ay parang nakita na rin nila
ang orihinal na pinagmulan ng larawan.
_____ 2. Ang _____ at pang-abay ay mga uri ng pananalita na ginagamit sa
paglalarawan.

_____ 3. Ang ipakita at iparamdam sa mga mambabasa ang bagay o anumang

paksa na inilalarawan ang siyang pangunahing _____ ng tekstong


deskriptibo.
_____ 4. Mga pang-uri at ______ ang karaniwang ginagamit ng manunulat

upang mailarawan ang bawat tauhan, tagpuan, mga kilos o galaw na nais
bigyang-buhay.
_____ 5. Ang pagsulat ng paglalarawan ay maaaring ____ o malikhain.
_____ 6. Sinasabing ang tekstong deskriptibo ay karaniwang bahagi lang ng
iba pang uri ng teksto lalong-lalo na ng ____.
_____ 7. Ang talaarawan ay isang direktang halimbawa ng
tekstong
deskriptibo. Tama o Mali?
_____ 8. Mahalagang mapukaw ang limang pandama sa paglalarawan.Tama o
Mali?

_____ 9. Sa ____ paglalarawan, ginagamit ang mga matalinghagang mga salita.


_____10. Sa karaniwang paglalarawan, ____ uri ang paglalahad
ng
kongkretong katangian ng nilalarawan.
_____11. Simpleng salita lang ang kailangan sa _____ paglalarawan.
_____12. Nagbibigay ng impormasyong may kinalaman sa limang pandama
ang tekstong _____.
_____13. Kay tangkad mo na animo’y isang kapre. Ito ay isang halimbawa
ng____ paglalarawan sa tekstong deskriptibo.

_____14. Ang paggamit ng mga tayutay ay isang paraan ng ____paglalarawan.


_____15. Ang ____ paraan ng paglalarawan ay naglalayong mapagalaw ang

guniguni ng mga mambabasa upang maipakita ang larawan ayon sa


limang pandama.

References for learners

Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik - Senior High School
Alternative Delivery Mode
Ikatlong Kwarter – Modyul 2
Unang Edisyon, 2020
Dexie P. Dilag, Maricar C. Ranara,
Bonifacio N.Gegato Jr, Marben A. Oco
Kagawaran ng Edukasyon - Sangay ng Misamis Oriental
Office Address: Don Apolinar Velez Street, Cagayan de Oro City, 9000

pg. 8
Answer Key

pg. 9

You might also like