FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞ l

l
l

q=ÚHõÎ l
l
¿ãfiK«Ûù „ѨK«∞~°}Å∞
ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£
 Vimuktha
stories by volga
q=ÚHõÎ (Hõ^äŒÅ∞)
FÖÏæ
=Ú„^Œ} : EÖˇ· 2010
=ÚY z„`«O : H˜~°}ü‰õΩ=∂i
_ç*ˇ·xOQ∑, |∞H± "Õ∞H˜OQ∑ : AQÍ+πqe
_ç.\˜.Ñ≤. : Hõq`«, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£
=Ú„^Œ} : K«i`« WO„ÃÑ+¨<£û, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^Œ∞– 20
„Ѩ`«∞ʼnõΩ:
#"À^ŒÜ«∞ |∞H±Ç¨Ï∫ãπ, HÍzQÆ∂_», ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£
kâ◊ ѨÙãÎ̈Hõ ˆHO„^ŒO, zHõ¯_»Ñ¨e¡, ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£
#=Ü«ÚQÆ |∞H±Ç¨Ï∫ãπ, ã¨∞ÖÏÎ<£|*Ï~ü, ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£
„Ѩ*Ïâ◊HÎ̃ |∞H±Ç¨Ï∫ãπ Jxfl „ÉÏOpÅ∞
qâßÖÏO„^èŒ |∞H±Ç¨Ï∫ãπ Jxfl „ÉÏOpÅ∞
`≥Å∞QÆ∞|∞H± ǨÏ∫ãπ, HÍzQÆ∂_», ÃÇ·Ï„^•ÉÏ^£
"≥Å : 30 ~°∂áêÜ«∞Å∞
JOH˜`«O
<å Ü«∂ÉèÜ í ∞« º= U@ =∂ `˘eK«∂ѨÙÅ∞
QÆ`« Ѩ^àÕ √◊ §QÍ Ñ¨^àÕ §◊ Ñ≤ÅÖ¡ Ï¡ =∂ ™ê"åã¨O
Z_»`Q≥ xÆ =ÚK«Û@∞¡
JO`«∂ á⁄O`«∂ J~°O÷ Ѩ~Oú° ÖËx #=ÙfiÅ∞
H˘`«Î ѨÙãÎ̈HÍÅ∞ K«kq Zyi QÆO`≥Ü∞« º\ÏÅ∞
áê`« ѨÙã¨HÎ ÍÅ g∞^Œ =^ŒÅx "åº"≥∂ǨÅ∞
W=hfl D =Ü«∞ã¨∞Ö’
„Ѩg∞Å`À<Õ ™ê^躌 O.
<å ™ê"åã¨Q`Æ Î≥ „Ѩg∞ÖÏ Ç¨Ï~°QÀáêÖòH˜
D ѨÙãÎ̈HOõ Ö’x
=∞~À S^Œ∞QÆ∞~°∞ JѨÙ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ <Õ™êÎÅ#∞ HÍ#∞HõQÍ....
FÖÏæ

Hõ^ä• „Hõ=∞O
l <å =∂@ – FÖÏæ ................................................... 07
l WuǨã¨ÑÙ¨ "≥Å∞`«∞~°∞ HÀ}ÏÅ∞ –
_®II Ü«Ú.qO^躌 , _®II Ü«Ú. ã¨∞^è•Hõ~ü ...... 11
l ã¨=∂QÆ=∞O.......................................................... 17
l =∞$}‡Ü«∞<å^ŒO ..................................................... 28
l Ãã·Hõ`«‰õΩOÉèíO ........................................................ 45
l q=ÚHõÎ ............................................................... 62
l |Okè`«∞_»∞ ........................................................... 76
l '~å[º— { 'JkèHÍ~°— P=~°}Ö’ ~å=Ú_»∞–
=∞Ç≤ÏàÏ=~°}OÖ’ ã‘`.« ... ã‘`å~åO...... 86
<å =∂@
D ã¨OHõÅ#OÖ’ Hõ^ÅŒä ∞ ~å=∂Ü«∞} Hõ^•ä <ÕÑ^¨ ºŒä OÖ’ ã‘`« ã¨∂„`«^•è iQÍ
#_çKÕ Hõ^ÅŒä ∞. ѨÙ~å} Hõ^ÅŒä #∞ H˘`«Î ^Œ$HÀ¯}O #∞Oz u~°QÆ ~åÜ«∞@=∞<Õ Ñ¨x
"≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\ì̃Ok |Ǩïâ◊ QÆ`« â◊`åaÌÖ’ „uѨÙ~°<xÕ ~å=∞™êfiq∞ KÒ^ŒiQ͈~"≥∂.
~å=Ú_»∞ „ÉÏǨχ}ÏkèÑ`¨ åºxH˜ Ö’<≥· "åi Ѷ~≤ åº^Œ∞ "Õ∞~°‰Ωõ â◊O|∂‰õΩ_»<Õ â◊¥„^Œ
`«Ñ㨠fi≤ x =kè™êÎ_∞» . ~å=∂Ü«∞}OÖ’ J^˘Hõ ^è~Œ ‡° ~°H} ∆õ HÍ~°ºOÖÏ ~åÜ«∞|_çOk.
Jk ZO`« J<åºÜ«∞"≥∂ `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞\ÏxH˜ ‰õΩÖÏxH˜ Uq∞ ã¨O|O^èŒ"≥∂
PÖ’zOK« = ∞O@∂ â◊ O |∂Hõ =^ä Œ Ö ’ „ÉÏǨ Ï ‡}Ïkè Ñ ¨ ` åºxfl "≥ Å ¡ _ ç KÕ â ß~° ∞
„uѨÙ~°<Õx.HÍÅO =∂~°∞`«∞O@∞Ok. ^•x`Àáê@∞ HÍÖÏ#∞QÆ∞}OQÍ ^èŒ~å‡Å∞,
ã¨O„Ѩ^•Ü«∂Å∞, PKå~åÅ∞ =∂~°`å~Ú. XHõÑʨ \˜ ^è~Œ å‡Å∞ WѨC_»∞ J~°~ú Ç° Ï≤ `«"∞≥ #ÿ q,
J<åºÜ«∞"≥∞#ÿ q J=Ù`åÜ«∞x K≥Ñʨ \ÏxH˜ JѨÊ\˜ #∞Oz WѨÊ\˜ =~°‰Äõ KåÖÏ =∞Ok
ѨÙ~å} Hõ^ÅŒä #∞ u~°Q~Æ åã¨∞<Î åfl~°∞. ѨÙ#~ü "åºMϺxã¨∞<Î åfl~°∞. K«ÅOQÍ~°∞ =∞iH˘O`«
=ÚO^Œ∞‰õΩ "≥o§ ˆ~+¨#ÖòQÍ PÖ’zOz ѨÙ~å} áê„`«Å#∞ KåÖÏ ~°HÍÅ∞QÍ
=∞ÅK«∞‰õΩ<åfl~°∞. Jyfl ѨiHõ∆ HÀi# ~å=Ú_ç HõO>Ë `«#HÀã¨O ã¨~fi° <åâ◊#O H˘x
`≥K∞« Û‰õΩ#fl ~å=}∞_Õ x["≥∞#ÿ „¿Ñq∞‰õΩ_»x ã‘`« ~å=}∞x zuÖ’ ^Œ∂H˜#@∞¡ ~åâß~°∞.
ǨÏiâ◊ÛO„^Œ∞x ã¨`«º„=`åxfl, „ѨǨ¡^Œ∞x q+¨µ‚ÉèíH˜Îx, ‰õΩKÕÅ∞x ã¨O`å<åxfl KåÖÏ
Ǩ㨺OQÍ K«∂Ñ≤ã∂¨ Î J<ÕHõ Hõ^ÅŒä ∞, <å\˜HÅõ ∞, <å@HÍÅ∞ ~åâß~°∞. ѨÙ~°∂~°=, â◊âßOHõ
=O\˜ <å@HÍÅ`À ѨÙ~å} áê„`«Å ^•fi~å WѨÊ\˜ h`«∞ÅÃÑ· Ö’Hõs`«∞ÅÃÑ· q=∞~°≈
ÃÑ_»∞`«∂ =∂#=Ù_»∞ D ã¨O‰õΩz`« ã¨iǨÏ^Œ∞ÅÌ #∞, JǨÏOÉèÏ"åÅ#∂ ^•\ÏÅ<Õ ã¨Ê $ǨÏ
q=ÚHõÎ 07
HõeyOKå~°∞ K«ÅO. JO^Œ"∞≥ #ÿ Jâ’Hõ=<åxfl ^ŒÇϨ #O KÕÜ∞« \ÏxH˜ ZO`« HÍiî#ºO
HÍ"åÖÏ Jx Pâ◊Û~°ºáÈ`å~°∞ H˘.‰õΩ. Jâ’Hõ=#O Hõ^äŒÖ’. *ÏO|=O`«∞_ç HõÅÖ’
*ÏO|=O`«∞_çÖ’ qѨ=¡ PÖ’K«#Å#∞ „Ѩ"âÕ Ã◊ Ñ\Ïì~åÜ«∞#.
`å=Ú K≥Ñʨ ^ŒÅ∞Û‰õΩ#fl q+¨Ü∂« ʼnõΩ ѨÙ~å} áê„`«Å#∞, Hõ^ÅŒä #∞ "å_»∞HÀ=@O
`≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ ZѨÊ\˜#∞OKÀ LO^Œx K≥¿ÑÊO^Œ∞‰õΩ D L^•Ç¨Ï~°}Å∞
KåÅ#∞‰õΩO\Ï#∞. =ÚO^Õ `≥eã≤# áê„`«Å∞ QÆ#∞Hõ áê„`«Å ѨiK«Ü∞« O KÕ¿ã „â◊=∞
~°K~« Ú`«‰Ωõ O_»^∞Œ . q+¨Ü∞« O g∞^Œ Hˆ O„nHõiOK«=K«∞Û. <Õ#∞ D Hõ^ÅŒä Ö’ =ÚO^Œ∞
'ã¨=∂QÆ=∞O— ~åâß#∞. P Hõ^Œä ~åÜ«∞\ÏxH˜ ##∞fl „¿Ñ~ˆ Ñ≤Oz# HÍ~°}O LOk. <Õ#∞
~åã≤# 'Ü«Ú^Œú=Ú– âßOu— #$`«º ~°∂ѨHõOÖ’ ã‘`«, â◊¥~°Ê}YÅ∞ ~å=∞ ~å=}
Ü«Ú^•úxH˜ `å=Ú HÍ~°‰Ωõ ÅO HÍ^Œx K≥|∞`«∂
''P~°º ™ê„=∂[º qãÎ̈~} ° HÍOHõ∆
~°yeOz# ~å=∞ ~å=} ~°}O
Jk P~°º„^•q_» ã¨O‰õΩÅ ã¨=∞~°O
P_»"Œ åà◊¥§ áê=ÙÖˇ<· å q^èOŒ ——
Jx áê_»∞`«∂ Hõeã≤ #$`«ºO KÕ™êÎ~∞° . =ÚO^Œ∞ ã‘`,« â◊¥~°Ê}Y, q_çq_çQÍ `å=Ú
=#"å㨠„Ñ≤ÜÚ« Å=∞h, âßOu „Ñ≤ÜÚ« Å=∞h, ™œO^Œ~åº~å^艌 Ωõ Å=∞h, HÍh `«=∞‰õΩ
J==∂<åÅ∞, J#∞=∂<åÅ∞, Ѩ~åÉè"í åÅ∞ `«Ñʨ ÖË^xŒ K≥|∞`«∂ #$`«ºO KÕ™êÎ~∞° . `«~åfi`«
W^ŒÌ~°∂ Hõeã≤ ÃÑ· w`åxH˜ #$`«ºO KÕ™êÎ~°∞. nxx „¿ÑHõ∆‰õΩÅO^Œ~°∂ ZO`À
"≥∞K«∞Û‰õΩ<åfl~°∞. â◊¥~°Ê}Y áê„`«‰õΩ KåÖÏ „Ѩâ◊Oã¨Å∞ =KåÛ~Ú. S`Õ H˘O^ŒiH˜
ã¨O^ÕÇ¨ Å∂ =KåÛ~Ú. =ÚO^Œ∞, =ÚYºOQÍ Jq #~°‰Î Ωõ ňH =KåÛ~Ú. "åiH˜ `≥eã≤#
â◊¥~°Ê}Y ~åHõã∆ .≤ <Õ#∞ z„uOz# â◊¥~°Ê}Y ~°∂Ѩã.≤ ™œO^Œ~åº~å^è<Œ Õ r=# ã¨∂„`«O,
„¿Ñ=∞=∞~Úx ¿ãflǨÏ=∞~Úx Jx K≥ÑC¨ ‰õΩO@∞Ok. nxH˜ _®<£û K≥Ü∞« º@OÖ’ "åà◊√§
ã¨O^ÕÇϨ OÖ’ Ѩ_®¤~∞° . "åà◊§‰õΩ â◊¥~°Ê}Y „^•q_» „ã‘Î Jx, "åi PKå~åÅ∞ =º=Ǩ~åÅ∞
P~°∞ºÅ HõO>Ë aè#fl=∞h, ѨÙ~å}ÏÅÖ’ „^•q_»∞Å#∞ ~åHõã∆ ∞¨ Å∞QÍ z„uOKå~°h, P
q=~åÅ∞ K≥a`Õ ã¨=∂^è•#Ѩ_®¤~°∞. â◊¥~°Ê}Y áê„`«#∞ ~°H˜Î Hõ\ ˜ìOKå~°∞. Wk
^Œ∂~°^~Œ ≈° <£Ö’ „Ѩ™ê~°O KÕ¿ã@ѨÙ_»∞ ã¨=∞㨺 =zÛOk. â◊¥~°Ê}Y#∞ ~åHõã∆ Q≤ Í `«Ñʨ
"åà◊√§ K«∂_»ÖËHõáÈÜ«∂~°∞. ã‘`«, „^ÒѨ^Œ∞Å "Õ^Œ##∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀ=@O "åiH˜
JÅ"å@∞. â◊¥~°Ê}Y#∞ "åi ã¨~°ã¨# ZÖÏ KÕ~°Û@O? Jã¨Å∞ â◊¥~°Ê}Y UO
ÉÏ^èÑŒ _¨ Oç k? Ѩ~Ñ° Ù¨ ~°∞+¨µx HÀi tH˜O∆ K«|_çOk. JO`ÕQÍx, P"≥∞Hˆ O "Õ^#Œ ? Jã¨Å∞
ã‘`« â◊¥~°Ê}YÅ∞ â◊„`«∞=ÙÅ∞ Hõ^•, Hõeã≤ #$`«ºO KÕÜ∞« @"Õ∞q∞\˜? WÖÏ „Ѩâfl◊ Å∞
08 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
ã¨OkèOKå~°∞. =∂ ã¨=∂^è•<åÅ`À ã¨O`«$Ñ≤ΠѨ_Ö» ^Ë ∞Œ . â◊¥~°Ê}Y áê„`«#∞ Ãã<åû~ü
KÕã≤ „Ѩ™ê~°O KÕâß~°∞.
JѨC_»∞ <å‰õΩ â◊¥~°Ê}Y "Õ^Œ# g∞^Œ Hõ^äŒ ~åÜ«∂ÅxÑ≤OzOk. ã‘`å
â◊¥~°Ê}YÅ∞ ¿ãflǨÏOQÍ ZO^Œ∞‰õΩO_»‰õÄ_»^Œx Hõ^äŒ ~åÜ«∂ÅxÑ≤OzOk. Ѷ¨e`«"Õ∞
'ã¨=∂QÆ=∞O— Hõ^.Œä D Hõ^ÖŒä ’ â◊¥~°Ê}YÖ’ XHõ Ö’`≥#· K«∂ѨÙx ã‘`« QÆ=∞xOzOk.
â◊¥~°Ê}Y ™êkèHÍ~°`#« ∞, ^•xHÀã¨O P"≥∞ `«#`À `å#∞ Ü«Ú^ŒOú KÕã#≤ f~°∞x ã‘`«
QÆ=∞xOzOk.
D Hõ^Œä ~åã≤# `«~åfi`« <å‰õΩ ã‘`« áê„`« g∞^Œ KåÖÏ „¿Ñ=∞ HõeyOk. ~å=Ú_çx
ZO`À „¿Ñq∞Oz# ã‘`,« ~å=Ú_ç „¿Ñ=∞#∞ ZO`À á⁄Ok# ã‘`« P ~å=Úx =Å¡<Õ
J==∂<åÅ∂ u~°™ê¯~åÅ∂ Éèií OKåeû =zÛOk. „¿Ñ=∂#∞~åQÍÅ`À ~å=Úx X_çÖ’
XkˆQ ã‘`,« ~å=Úx "≥#Hõ PÜ«∞##∞ J#∞ã¨iOKÕ ã‘`–« PÜ«∞##∞ HÍ^Œx Ñ≤ÅÅ¡ #∞
‰õÄ_® Xke `«# ^•i `å#∞ K«∂ã¨∞‰õΩOk. P"≥∞ J#∞Éè"í åÅ∞ P"≥∞#∞ P QÆ=∞ºO
"≥Ñ· Ù¨ =∞o§OKå~Ú. S`Õ ã‘`« KÕã#≤ D „ѨÜ∂« }OÖ’ P"≥∞‰õΩ `À_≥#· „ã‘ÅÎ ∞ LO_Õ
LO\Ï~°xÑ≤OzOk. ã‘`« ~å=Úx HÍ^Œx "≥à§◊ @=∞O>Ë P"≥∞ `«#`À `«#∞ ZO`À
Ü«Ú^ŒOú KÕã≤ LO_®e. Hˆ =ÅO HÀѨO`À ~å=Úx #∞Oz "Õ~=° @O [~°QxÆ Ñ¨x.
HÀѨO, ^Õfi+¨O =∞x+≤x =∞x+≤`À =∞iO`« ^ŒQ~æÆ Q° Í =Ú_ç "Õ™êÎÜ∞« x =∂#ã≤Hõ qâı+¡ ‰¨ Ωõ Å∞
K≥|∞`«∞O\Ï~°∞. „¿Ñ=∞HõO>Ë Z‰õΩ¯=QÍ P„QÆÇϨ O, ^Õfi+¨O =∞#∞+¨µÅ#∞ ÃÑ#"Õã∞¨ OÎ k.
q=ÚHõOÎ K≥Ü∞« º^Œ∞. HÍ|\˜ì ã‘`« Hˆ =ÅO HÀѨO`À "≥à§◊ ÖË^∞Œ . XHõ Ѩi}˜`« =∞#ã¨∞û`À<Õ
"≥o§Ok. P Ѩi}˜u P"≥∞‰õΩ Ö’HÍ#∞Éè=í O ^•fi~å ‰õÄ_® =zÛ LO_»=K«∞Û#xÑ≤OzOk.
P"≥∞HÍ â◊HΘ |Ü«∞@#∞Oz ‰õÄ_» JOk, Jk JO`«â≈◊ H˜QÎ Í =∂i LO_®ÅxÑ≤OzOk.
P"≥∞ HõO>Ë =ÚO^Œ∞ Ö’HõO KÕ`,« `«=∞ ‰õΩ@∞OÉÏÅ KÕ`« Éè~í Åΰ KÕ`« J<ÕHõ J==∂<åÅ∞,
âßáêÅ∂, u~°™ê¯~åÅ∞ á⁄Ok#, x~°H¡ Í∆ ºxH˜ QÆ∞~Ô #· „ã‘ÅÎ ∞<åfl~°∞– ~å=∂Ü«∞}OÖ’<Õ
L<åfl~°∞. =ÚO^Œ∞ <å‰õΩ JǨÏź QÆ∞~˘ÎzÛOk. P JǨÏź, ã‘`å Hõe¿ãÎ ZÖÏ LO@∞O^Œx
~åã≤# Hõ^Œä '=∞$}‡Ü«∞<å^ŒO—.
~ˆ }∞Hõ, Ti‡à◊– gà◊§#∞Éèqí Oz#n `«‰Ωõ ¯= HÍ^Œ∞. gà◊√§ `«=∞ J#∞Éè"í åÅ#∞
ã‘``« À ѨOK«∞‰õΩO>Ë, P J#∞Éè"í åÅ =Å¡ =zÛ# *Ï˝<åxfl, |ÖÏxfl, q"ÕHÍxfl ã‘``« À
ѨOK«∞‰õΩO>Ë– ã‘`‰« Ωõ =∞iO`« |ÅO KÕ‰Äõ ~°∞`«∞O^Õ"∂≥ .
„ã‘ÅÎ =∞^躌 D ã¨ÇϨ HÍ~°O <å‰õΩ KåÖÏ „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ ÉèÏ=#.
P ÉèÏ=#Ö’ ѨÓiÎQÍ b#"≥∞ÿ ~åã≤# Hõ^eŒä q—
q=ÚHõÎ 09
 D Hõ^ÅŒä ∞ =~°=Î ∂# ã¨=∂[OÖ’ „ã‘ÅÎ "Õ^#Œ ʼnõΩ „áêux^躌 O =Ç≤ÏOKÕ Hõ^ÅŒä ∞
‰õÄ_®. W"åoì ã¨=∂[OÖ’ J<ÕHõ POHõ∆ʼnõÄ J==∂<åʼnõÄ Ç≤ÏOã¨Å‰õÄ QÆ∞Ô~·
"å\˜#kèQqÆ ∞Oz ÖËã∞¨ #Î fl „ã‘ÅÎ ∞ H˘O^Œ~Ô `· ,Õ "å\˜Ö’<Õ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ~Ú "å\˜x ^•@ÖËH,õ
^•\ÏÅx `≥eÜ«∞Hõ, <å<å Ü«∂`«#Å∞ Ѩ_∞» `«∞#fl „ã‘ÖÎ Oˇ ^Œ~À– `«=∞#∞ Ç≤ÏOã≤OKÕ
Éè í ~ ° Î Å #∞O_ç q=ÚHõ Î O HÍ"åÅ<Õ ã¨ Ê $Ǩ Ï ÖË ‰ õ Ω O_® "åix ^Õ fi +≤ ã ¨ ∂ Î < Õ ,
Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩO@∂<Õ "åix QÆ\ Qì̃ Í Ñ¨@∞ì‰Ωõ <Õ „ã‘ÅÎ ∞ – ^Õfi+¨O`À `«=∞#∞ `å=Ú
Ç≤ÏOã≤OK«∞HÀ=@O JÅ"å>ˇ#ÿ „ã‘ÅÎ ∞–
P „ã‘ÅÎ HÀã¨O D Hõ^ÅŒä ∞.
'##∞ „É’==∞x K≥Ñʨ "Õ ã‘`=« ∞‡ `«e—¡ J<åfl_»∞ ~å=∞^•ã¨∞.
D Hõ^ÅŒä Ö’h ã‘`« Z=i`À K≥¿ÑÊ Ñ¨x ÖˉΩõ O_® `«<Õ =∞#efl „É’=QÆÅ^Œx <å
#=∞‡HõO.
'„É’KÕ"åÔ~=~°∞~å— J<åfl_»∞ `åºQÆÜ∞« º
'=∞#efl =∞#"Õ∞—– J<Õ #=∞‡HÍxfl D Hõ^ÅŒä ∞ =∞#‰õΩ Hõey™êÎÜ∞« x <å Pâ◊.
D <åÅ∞QÆ∞ Hõ^ÅŒä `À S^Œ∞QÆ∞~°∞ „ã‘ÅÎ #∞ PÑÎ̈q∞„`«∞Å∞QÍ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl#∞.
ã‘`,« â◊¥~°Ê}Y, JǨÏź, ~ˆ }∞Hõ, Ti‡à◊.
D <å ¿ãflÇ≤Ï`«∞~åà◊√§ <å`À\˜ „ã‘ÅÎ ‰õΩ |ÖÏhfl ^è~·≥ åºhfl q"ÕHÍhfl W=fiQÆÅ~°x
<å #=∞‡HõO.
FÖÏæ
10 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
WuǨã¨ÑÙ¨ "≥Å∞`«∞~°∞ HÀ}ÏÅ∞
''ѨÙ~å}ÏÅÖ’ z~°™ê÷~ÚQÍ xezáÈÜÕ∞ XHõ ã¨"≥∂‡Ç¨ÏHõ â◊H˜Î LO@∞Ok†
ZO^Œ∞KÕ`#« O>Ë ã¨=∞ã¨Î =∂#=*Ïu Ü≥ÚHõ¯ ã¨q∞+≤ì ÉÏźO "å\˜Ö’¡ Wq∞_ç LO@∞Ok
QÆ#∞Hõ—— J<åfl_»∞ =∂~°∞¯û. J~Ú`Õ ''D ã¨"∂≥ ‡Ç¨ÏHõ â◊HÎ̃ ZHõ¯_çflOz =ã¨∞OÎ k.?—— Jx
„Ѩtfl¿ã,Î áœ~å}˜Hõ ã¨OѶ∞¨ @#Å Hõ<åfl ‰õÄ_® „Ѩ^•è #OQÍ– PÜ«∂ ѨÙ~å} QÍ^äÖŒè ’¡x
áê„`«Å ã¨OH˜+¡ `ì̈ ,« ã¨OѨÓ~°`‚ ,« L^•`«`Î ,« ã¨~fi° HÍb#`«, qâ◊fi[hÜ«∞`«–g\˜xOKÕ Jx
["å|∞ K≥ÑC¨ HÀ=K«∞Û. ~å=Ú_»∞, cè=Ú_»∞, Hõ~∞° _‚ ∞» , Jaè=∞#∞º_»∞, „^ÒѨk, ã‘`.« ..
gà◊§O`å ã¨r=OQÍ, âßâ◊fi`«OQÍ Ñ¨O_ç`« áê=∞~° ǨÏ$^ŒÜ∂« Ö’¡ xezáÈÜÕ∞ =º‰õΩÅÎ ∞.
J~Ú`Õ áœ~å}˜Hõ áê„`«Å L^•`«`Î ,« Z^Œ∞QÆ∞^ŒÅ, ã¨OѨÓ~°`‚ ,« PÜ«∂ Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡
"åà◊√§ KÕã≤# ã¨OѶ¨∞~°¬}ŠѶ¨e`åÖË. K«i„`«h, ѨÙ~å}Ïbfl HõÅQÍ Ñ¨ÙÅQÆO KÕã≤,
QÆO^Œ~Q° Àà◊O ã¨$+≤Oì KÕ H˘O`«=∞Ok =º‰õΩÅÎ ∞, D ã¨OѶ∞¨ ~°¬}x ^•@"Õã≤ ѨÙ~å}ÏÅx
ã¨=∞`«∞ÖϺxH˜ P^Œ~å≈Å∞QÍ z„uOѨ|∂#∞`å~°∞. JO`ÕQÍx P^èŒ∞xHõ`«"≥·Ñ¨Ù,
ã¨`åº<Õfi+¨}"≥Ñ· Ù¨ áê~ Ωõ Åx fã¨∞HÔ à◊§~°∞. =∞Ǩ J~Ú`Õ ''=∞Oz——, ''K≥_∞» —— Å=∞^躌
x~°O`«~°O [iˆQ áÈ~å\ÏÅ∞QÍ áœ~å}˜Hõ QÍ^äŒefl ã¨∞Îu™êÎ~°∞ `«Ñ¨Ê – ^ÀÑ≤_çH©,
ÃÑ`«<Î åxH©, J<åºÜ«∂xH˜, =º=ã‘H÷ $õ `« PkèÑ`¨ åºxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ áœ~å}˜Hõ áê„`«Å∞
KÕ¿ã ã¨OѶ∞¨ ~°¬}efl ZuÎ K«∂Ѩ~∞° . Ѩiã≤`÷ ∞« efl 'Hõ~‡° — QÍ#∂ „Ѩ=~°#Î x '^è~Œ ‡° O— QÍ#∂
ã¨~m° Hõ$`«O KÕã≤ Hõ„∆ uÜ«∞ ^è~Œ ‡° O, JÖψQ W`«~° ‰õΩÖÏÅ∞ PK«iOKåeû# ^è~Œ å‡Å∞,
„ã‘ÅÎ ‰õΩ Hˆ \Ï~ÚOz# áêu„=`«ºO– g@xflO\˜h ‰õÄ_® ^è~Œ ‡° |^Œú ã¨=∞`«∞źO #∞O_ç
=zÛ# P^ÕtHõ ã¨∂„`åÅ∞QÍ „ѨKå~°O KÕ™êÎ~∞° . D ^èÀ~°}˜ Z@∞^•i fã¨∞OÎ ^À `≥Å∞ã¨∂<Î Õ
LOk. ^è~Œ ‡° ã¨O~°H}∆õ Ü«∞^è•ã≤u÷ "å^ŒO J~Ú`Õ <åºÜ«∞áÈ~å@O „ѨQuÆ jÅ u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞.
q=ÚHõÎ 11
 ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # ~Ô O_»∞ „Ѩ^•è # Ѩ~㰠ʨ ~° q~°∞^Œú "å^Œ#ÖË HÍHõ ''"Õ^•Ö’¡<Õ Jhfl
L<åflÜ«∞+¨—— J<Õ =∞~À ^èÀ~°}˜ ‰õÄ_® W\©=e HÍÅOÖ’ „Ѩ|ÅOQÍ Hõ#|_»∞`«∞#flk.
áœ~å}˜Hõ áê„`«Å L^•`«`Î x« „ѨâO◊ ã≤OKÕO^Œ∞‰õΩ, g~°∞ L`åûǨÏO K«∂ѨÙ`å~°∞ QÍx,
^ÀÑ≤_Hç ,© ÃÑ`«<Î åxH˜ |Öˇ#· U ã¨=¸Ç¨Ï"≥∞<ÿ å – Jk =º‰õΩÅÎ ∞QÍ "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\ì̃
™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ KÕ¿ã áÈ~å\ÏÖË, QÆ`åxfl =~°=Î ∂#O`À, =~°=Î ∂<åxfl Éèqí +¨º`«∞`Î À
ã¨OkèOKÕ JO`«ã∂¨ û„`åÅx g~°∞ QÆ∞iÎOK«~∞° . XHõ™êi D JO`«ã∂¨ û„`åefl QÆ∞iÎOKåHõ
„Ѩu [# ã¨=¸Ç¨Ï=¸ `«# Ü≥ÚHõ¯ xiú+ì¨ K«i„`«x xi‡OK«∞‰õΩO@∞Ok. =∞# =~°=Î ∂#
K≥`· #« º"Õ∞ =∞# QÆ`åxfl Pq+¨¯iã¨∞OÎ k QÆ#Hõ W"åà◊ JO^Œ~∂° `«=∞`«=∞ K«i„`«efl
xi‡OK«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. ^Œo`«∞Å∞, „ã‘ÎÅ∂, yi[#∞Å∂, W`«~° Ñ‘_ç`«∞Å∂ `«=∞ÃÑ·
~°∞^Œ|Ì _ç# UHõtÖÏ ã¨^$Œ â◊º"≥∞#ÿ K«i„`«x `«$}©Hiõ ã¨∞<Î åfl~°∞. K«i„`«H© ѨÙ~å}ÏÅH© =∞^躌
LO_Õ ã¨O|O^è•efl, `Õ_®efl QÆ∞iÎã∞¨ <Î åfl~°∞. QÆ`åxfl uiy Ѩijeã¨∞<Î åfl~°∞.
^è~Œ ‡° ~°H‰∆õ Ωõ Å∞ ѨÙ~å}Ïefl „áê=∂}˜HOõ QÍ K«∂Ñ≤Oz `«=∞ ÉèÏ=*ÏÖÏxfl ã¨∞™ê÷Ñ`≤ O«
K≥Ü«∞º|∂#∞`å~°∞. WO^Œ∞‰õΩ aè#flOQÍ áœ~å}˜Hõ áê„`«Å ã¨OѶ¨∞~°¬}efl `«=∞
Wu=$`åÎÅ∞QÍ KÕã¨∞‰õΩO@∂ `«=∞ Q˘O`«∞x qxÑ≤ã¨∞Î#fl "åà◊§Ö’¡ ^Œo`«, „ã‘Î"å^Œ
~°K~« Ú`«∞Å∂, HõàÏHÍ~°∞Å∂ „Ѩ^=Œä ∞ „âı}Ö˜ ’ LO_»_O» QÆ=∞<å~°›O.
ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ã¨$+≤ãì ∂¨ =Î ™ÈÎ#fl Ü«Ú^•úÅH˜, Ç≤ÏOã¨H© „Ѩ^•è # ÉÏkè`∞« Å∞ „ã‘ÅÎ ∞,
Jã¨=Î ºã¨=Î ∞ÜÕ∞º "åi rq`åÅ∂ J<Õ qâ◊fi[h# ã¨∂„`åxfl `«# 'Ü«Ú^Œ=ú Ú– âßOu—
#$`«º<å\˜HÖõ ’ FÖÏæ KÕlH˜¯OK«∞‰õΩOk. ^•x H˘#™êyO¿Ñ D <åÅ∞QÆ∞ Hõ^ÅŒä ∞. P^è∞Œ xHõ
r=# ã¨OH˜+¡ `ì̈ x« J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ ѨÙ~å} áê„`«Å∞ `À_»Ê_»`åÜ«∞O>Ë XH˜O`«
Pâ◊Û~°ºHõ~°OQÍ<Õ LO@∞Ok. HÍx x[O J^Õ. JO^Œi ÉÏkè`«∞ÖÏ¡ˆQ HÍ~°ºHÍ~°}
ã¨O|O^è•efl "≥`∞« H˘¯<Õ „ѨÜ∞« `«flO, P`«‡ Ѩiâ’^è#Œ , =∂#= ã¨O|O^è•Å ѨÙ#ifl~°fiK«#O,
K≥·`«#º ѨÓi`«"≥∞ÿ# PK«~°}– W=hfl áœ~å}˜Hõ „ã‘Î áê„`«Å ã¨OѶ¨∞~°¬}Ö’#∂,
Z^Œ∞QÆ∞^ŒÅÖ’#∂ =∞#‰õΩ ã¨Ê+ì̈OQÍ HõxÑ≤™êÎ~Ú.
ѨÙ~å}„ã‘ÎÅ „ѨѨOK«OÖ’ Ü«Ú^Œú "å`å=~°}O `«‰õΩ¯=QÍ#∂– P`«‡â’^èŒ#
ÃÇÏK«∞ÛQÍ#∂ HõxÑ≤™êÎ~Ú. Ç≤ÏOã¨, Ü«Ú^•úŠѨ@¡ U=yOѨ٠`À#∂, „ѨH$õ u, r=~åt
Ѩ@¡ „¿Ñ=∞`À#∂ áœ~å}˜Hõ „ã‘Î áê„`«Å ã¨OѶ∞¨ ~°¬}, P`«‡Ñ¨ijÅ#, #∂`«# K≥`· #« ºO
qã¨iÎ OKå~Ú. ã¨q∞+≤Hì Í~åºK«~}° ™ê^躌 O HÍx ^ŒâÖ◊ ’ ÉèÏ=*ÏÅ q[Ü«∂efl ™êkèOKås
„ã‘ÅÎ ∂, W`«~° ÉÏkè`« ã¨=¸Ç¨Å∂#∞. |Ǩïâß D<ÕÑ^¨ ºŒä O`À ѨiH˜¿ãÎ D ѨÙã¨HÎ Oõ Ö’x
P^è∞Œ xHõ áœ~å}˜Hõ QÍ^äÅŒè ∂, JO^Œ∞Ö’x „ã‘Î áê„`«Å ã¨OѶ∞¨ ~°¬} #∞O_ç L^Œ~ÚOz#
12 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
K≥·`«#ºO, =∞#‰õΩ W>Ëì J~°úO J=Ù`å~Ú. J~°úO J=Ù`«∂<Õ W|ƒOk ÃÑ_»`å~Ú.
QÆ`H« ÍÅѨ٠QÍ^äÅŒè hfl W"åoì ã¨OѶ∞¨ ~°¬}Å ~°∂ѨOÖ’ Z^Œ∞~Ô · =∞#‰õΩ ѨÙ~å} HÍňHÑ∆ O¨
ÖˉΩõ O_® KÕ™êÎ~Ú.
hhh
ѨÙ~å} ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ã¨$+≤Oì KÕ Ü«Ú^•úÅ∞, q^èfiŒ Oã¨O, Ç≤ÏO㨖 g\˜#∞O_ç `Õ~∞° H˘x
xÅ^˘‰õΩ¯HÀ=_®xH˜ „ã‘ÅÎ ∞ JO`«~‡° ^è<Œ åxH˜ Ö’#Ü«∂º~°#_®xH© z=iH˜ ÉèÏ=*ÏÅ
Ѩ~O° QÍ q*Ë`« ÅÜ«∂º~°#_®xH© 'ã¨=∂QÆ=∞O— Hõ^ÖŒä ’ â◊¥~°Ê}Y =∂@ÖËfl L^•Ç¨Ï~°}QÍ
fã¨∞HÀ=K«∞Û.
'....=∞m§ ™œO^Œ~åºxfl „¿Ñq∞OK«\ÏxH© ~°∂Ѩ, J~°∂áêÅ Jã¨Å∞ ™ê~åOâßxfl
Hõ#∞Q˘#\ÏxH© <å`À<Õ#∞ ÃÑ^ŒÌ Ü«Ú^Œ"ú ∞Õ KÕÜ∂« eû =zÛOk. P Ü«Ú^ŒOú Ö’ <å‰õΩ
ã¨ÇϨ HõiOz#k D J#O`« „ѨH$õ u—— JO@∞Ok â◊¥~°Ê}Y. Wk qx `«# Jyfl
ѨsHõH∆ Oõ >Ë â◊¥~°Ê}Y QÆ∞~Ô #· ѨsHõ∆ `«‰Ωõ ¯=k HÍ^Œ∞ Jx ã‘`« J#∞‰õΩ#flѨC_»∞ – XˆH
ѨÙ~°∞+¨µ_ç HÀã¨O `«ÑO≤ z# W^ŒiÌ „ã‘ÅÎ =∞^躌 LO_®eû# Jã¨∂Ü«∞ =∞K«∞ÛÔH<· å ÖËHáõ ÈQÍ
ã¨ÇϨ ÉÏkè`∞« Å =∞^躌 zQÆ∞iOKÕ ¿ãflǨÏO, |O^èOŒ QÀK«i™êÎ~Ú. ã‘`,« â◊¥~°Ê}YÅ
=∞^躌 ÃÑq¶ ∞xãπì ã≤ã~ì¨ Çü ï¨ _£x „ѨuáêkOK«_O» XHõ ™êǨÏã¨O. J~Ú`Õ Wk ã¨ÇϨ [ã≤^"úŒ ∞≥ #ÿ
Ѩi}Ï=∞OQÍ, „ѨH$õ u Pjã¨∞ûÅ`À "≥ÚÅÔHuÎ# ¿ãflǨÏOQÍ QÀK«iã¨∞OÎ k =∞#H© Hõ^ÖŒä ’.
~å*ϺxH© J~°}ϺxH© =∞^茺 XHõ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# JQÍ^èŒO, "≥·~°∞^茺O L<åflÜ«∞x
â◊¥~°Ê}Y JѨC_Õ Ñ¨ã≤QÆ\ ˜ìOk. ~å[ºO #∞O_ç "Õ~°∞Ѩ_ç J~°}Ϻhfl, „ѨHõ$uh
HÀ~°∞HÀ=_»OÖ’ ã‘`,« â◊¥~°Ê}MÏ ^ŒQ~æÆ Ü ° ∂« º~°∞. ~å*ϺkèÑ`¨ ∞« Öˇ#· ѨÊ\˜H© J~°}ϺxH˜
`À= =∞iÛáÈ=^ŒxÌ Å=‰õΩâ◊√Å#∞ z=iÖ’ ÃÇÏK«Ûiã¨∞OÎ k Éè∂í Ѩلu.
''Z=i ã¨`º« O "åik—— Jx „QÆÇÏ≤ Oz# JǨÏź, ''ã¨`åºã¨`åºÅ∞ x~°~‚ ÚOK«QÅÆ
â◊HΘ D „ѨÑO¨ K«OÖ’ Z=iÔH<· å LO^•?—— JO@∂ xÅnã¨∞OÎ k '=∞$}‡Ü«∞<å^ŒO—
Hõ^ÖŒä ’. JkèHÍ~åxH˜ Ö’|_ç L#flO`« HÍÅO UO KÕã<≤ å „áêÜ«∞tÛ`«OÎ , Ѩiëê¯~°O
LO\Ï~ÚQÍx "≥Ú`«OÎ JkèHÍ~å<Õfl „Ѩtfl¿ã,Î ^•x =¸ÖÏefl xÅn¿ãÎ =∂„`«O Z=~°∂
ã¨ÇÏ≤ OK«~∞° . JHõ¯_Õ =ã¨∞OÎ k ¿Ñp. `«# J#∞Éè=í OÖ’x `«á⁄ÊѨCÅ#∞ ‰õΩO_»|^ŒÅÌ ∞
H˘\˜#ì @∞¡ K≥ÑÊ≤ # JǨÏź, ''<Õx=fi#O`«=~°‰Äõ Z=~°∂ <åg∞^Œ JkèHÍ~åxfl á⁄O^ŒÖ~Ë ∞° ——
Jx ã¨Ê+ì̈O KÕã∞¨ OÎ k.
''qKå~°}‰õΩ JOwHõiOK«‰Ωõ . JkèHÍ~åxH˜ ÖÁOQƉΩõ —— Jx XHõ Éèqí +¨º "å}˜QÍ
ã‘`#« ∞ nqã¨∞OÎ k. áêu„=`«ºOÖ’, =∂`«$`«fiOÖ’ LO_Õ `«=∞ JǨxfl JkèQqÆ ∞Oz
q=ÚHõÎ 13
 ã¨`åº<Õfi+¨}‰õΩ ѨÓ#∞HÀ"åÅh Éè∂í q∞ѨلuH˜ JǨÏź P<å_»∞ KÕã#≤ ã¨∂K«#Ö’ <Õ\ H˜ ©
„Ѩu^èfiŒ xOKÕ =∞$}‡Ü«∞<å^ŒO xH˜Ñ∆ "Î̈ ∞≥ ÿ LOk. ''z=iH˜ D qâ◊fi=∞O`å <å^Õ—— Jx
`≥Å∞ã¨∞‰õΩO@∞Ok *Ï#H˜. P"≥∞ „ѨÑO¨ K«O Éè~í ,ΰ Ñ≤ÅÅ¡ =^Œ<Ì Õ PyáȉõΩO_® J^Œ∞ƒù`O« QÍ
qãÎ̈iã¨∞OÎ k.
''Ãã·Hõ`« ‰õΩOÉèíO——–ã¨QÆO `≥y# t~°ã¨∞û`À, Kå=Ù |`«∞‰õΩÅ =∞^茺 H˘@∞ì
q∞\Ïì_»∞`«∂ ZO`À =∂#ã≤Hõ =º^茉õΩ QÆ∞Ô~·# ˆ~}∞Hõ Hõ^äŒ. P"≥∞‰õΩ JO`«=~°‰õÄ
ã¨~fi° ã¨fiOQÍ LO_ç# áêu„=`«ºO, =∂`«$`«fiO XHõ¯ "Õ@∞`À ã¨~fi° <åâ◊#=∞Ü«∂º~Ú.
~ˆ }∞Hõ =∞kÖ’ =∞øeHõ"∞≥ #ÿ „Ѩâfl◊ Å∞ `«Ö`ˇ åÎ~Ú. (^è~Œ ‡° O =∂kiQÍ H͉õΩO_®) ã¨`º« O
J#∞Éè=í ѨÓ~°fiHõOQÍ `≥Å∞ã¨∞OÎ ^Œh, JO^Œi ã¨`º« O XHõ¯>Ë HÍ^Œh, rq`å#∞Éè=í O
ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl H˘nÌ ã¨`º« O =∂~°∞`«∂ =ã¨∞OÎ ^Œx ~ˆ }∞Hõ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO@∞Ok. W^Õ q+¨Ü∞« O
P"≥∞ ã‘`‰« Ωõ K≥ÑÙ¨ OÎ k QÍx ™êfi#∞Éè=í O ^•fi~å<Õ ~ˆ }∞Hõ =∂@Ö’¡x PO`«~åºxfl ѨÓiÎQÍ
„QÆÇÏ≤ OK«QeÆ yOk ã‘`.«
ã‘`« ~å=Ú_ç `À_»∞ ÖˉΩõ O_®<Õ Å=‰õΩâ◊√Å#∞ Hõx, ÃÑOzOk. P „Hõ=∞OÖ’<Õ
J@∞ áêu„=`«ºO g∞^•, W@∞ =∂`«$`«fiO g∞^• ã‘`‰« Ωõ ZÖÏO\˜ „Éè=í ∞Å∂ ÖˉΩõ O_®
`˘Åy áÈÜ«∂~Ú. Å=‰õΩâ◊√Å∞ ZѨÊ\˜H© Hõ„∆ uÜ«∞Ѩل`«∞ÖË. ~å*Ϻxfl UÅ_»"∞Õ "åà◊§
^èºÕ Ü«∞O. ~°ÑÚ¨¶ =Oâ’^Œ~ú } ° Ë "åi ^è~Œ ‡° O.
JkèHÍ~åxfl „ѨtflOKÕ Ñ‘_ç`«∞Å∞, ÉÏkè`«∞Å∞, ã¨OѶ¨∞i¬Oz z=iH˜ `å"Õ∞
JkèHÍ~åxfl KÕlH˜¯OK«∞‰õΩ<åflHõ U=∞=Ù`«∞Ok? ^Œ∞~°^Œ$+¨ì=âß`«∞Î "åà◊§ ã¨fi~°∂Ѩ
ã¨fiÉèÏ"åÅ∞ =∂iáÈ`å~Ú. JkèHÍ~° ^•Ç¨ÏO, JÉè„í ^Œ`,« x~°O‰õΩâ◊ J„Ѩ*Ï™êfiq∞Hõ
^èÀ~°}∞Å∞, Jqhu... W=hfl =∞m§ KÀ@∞ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~Ú. D "Õ∞~°H˜ „ѨÑO¨ K«"åºÑ¨OÎ QÍ
ÃÑ#∞ =∂~°∞Êefl HÀ~°∞H˘<Õ â◊‰õΩÎÅ∞ (Hõ=¸ºxã¨∞ì áêsìÅ`À ã¨Ç¨) ѨÓiÎQÍ
qѶŨ =∞Ü«∂º~Ú. WHõ „ã‘ÅÎ ∞, ^Œo`«∞Å∞, W`«~∞° Å∂ „Ѩ`åº=∂flÜ«∞ qÅ∞=bfl PK«~} ° h
„ѨuáêkOK« QÆÅ∞QÆ∞`å~å– ÖËHõ K«i„`« qkèOz# K«„Hõ =ÅÜ«∞OÖ’<Õ W~°∞‰õΩ¯O\Ï~å?
D x~åâß[#Hõ"∞≥ #ÿ "åã¨=ΠѨiã≤`÷ ∞« efl PHõoOѨ٠KÕã∞¨ HÀ"åÅO>Ë– JkèHÍ~°O Ü≥ÚHõ¯
ã¨fiÉèÏ"åxfl, =∂#=<≥*· Ïxfl J~°Oú KÕã∞¨ HÀ"åe. ''q=ÚHõ—Î —Ö’ ã‘`å~å=ÚÅ`À ÉÏ@∞
ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ ‰õÄ_® "≥oá¡ ÈÜ«∂Hõ, xifi~å=∞OQÍ Ñ¨^•è flÅ∞ˆQà◊§ áê@∞ KÕã#≤ ã¨`åº<Õfi+¨}Ö’,
`«Ñ¨ã¨∞ûÖ’ Ti‡àÏ^Õq `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl Q˘Ñ¨Ê q+¨Ü«∞O W^Õ. ''JkèHÍ~åxfl fã¨∞HÀ.
JkèHÍ~åxfl X^Œ∞Å∞HÀ. JѨC_»∞ h‰õΩ #∞=Ùfi K≥O^Œ∞`å=Ù. h‰õΩ #∞=Ùfi ^Œ‰Ωõ ¯`å=Ù——
Jx J`«ºO`« ã¨~à° "◊ ∞≥ #ÿ ÉèÏ+¨Ö’ D =∞Ǩã¨`åºxfl ã‘`å^ÕqH˜ `≥eÜ«∞*Ëã∞¨ OÎ k Ti‡à◊
''q=ÚHõ Î — — Hõ ^ è Œ Ö ’. J~Ú`Õ (XHõ ¯ QÍOnè r x q∞#Ǩ  ~Ú¿ãÎ ) Jkè H Í~åxfl
14 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
X^Œ∞Å∞H˘<ÕO^Œ∞‰õΩ U XHõ¯~°∂ ã≤^OúŒ QÍ L#fl@∞¡ `ÀK«^∞Œ . Uk U"≥∞<ÿ å ã¨OѶ∞¨ ~°¬}Ï#O`«~°
^Œâx◊ , JkèHÍ~°ÑÙ¨ Jã¨Å∞ ~°∂áêxfl q=iOKÕ Q˘Ñ¨Ê Hõ^Œä Wk.
h h h
FÖÏæ `«# QÆ∞iOz `å#∞ ~å[H©Ü∞« Hõ^‰Œä Ωõ ~åÅ∞QÍ<Õ K≥ÑC¨ ‰õΩO@∞Ok. JO^Œ∞KÕ`«
ѨÙ~å} áê„`«efl WÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ "åºMϺxOKå=Ù? =∞~À q^èOŒ QÍ ZO^Œ∞‰õΩ ~åÜ«∞ÖË^∞Œ ?
Jx P"≥∞x xÅnÜ«∞ |∂#_»OÖ’ J~°O÷ ÖË^∞Œ . P"≥∞ U ~å[H©Ü∞« „ѨÜ∂≥ [<åefl
PtOz D „ѨÜ≥∂QÆO KÕã≤O^À "å\˜x ZO`À HõàÏ`«‡HõOQÍ, ã¨$[<å`«‡HõOQÍ
™êkèOzOk J#_»OÖ’ Z\˜ì ã¨O^ÕÇϨ =ÚÖË^∞Œ . =∂~°∞¯û K≥ÑÊ≤ # ã¨q∞+≤ì ÉÏźO, ^•x
=¸ÅOQÍ Ñ¨Ù~å}ÏʼnõΩ U~°Ê_Õ ã¨"∂≥ ‡Ç¨ÏHõ â◊HÎ̃ "≥#Hõ– ÉÏź^ŒâH◊ ˜ K≥Ok# ã¨~à° `◊ fi« O,
J=∂Ü«∞Hõ`fi« O, Hõ$„u=∞OQÍ LO_»Háõ È=_»O– W=hfl L<åfl~Ú. ''ÉÏźѨ٠J#∞Éè"í åefl
HÍ"åeû#ѨC_»ÖÏ¡ 㨇iOK«_"» ∞Õ „ѨuÉè—í — J<åfl@ì É’kÖË~.ü
=∞#H˜OHÍ |bÜ«∞OQÍ L#fl Éè∂í ™êfi=∞º, J„Ѩ*Ï™êfiq∞Hõ, Jâß„ã‘Ü Î ∞« =º=ã¨Ö÷ ’
™êOѶ≤∞HõO, *Ï#Ѩ^ŒOQÍ#∂, *Ï#Ѩ^ŒO– áœ~å}˜HõOQÍ#∂ W>Ëì ~°∂áêO`«~°O
K≥O^Œ∞`å~Ú. |u‰õΩO_»QÍ<Õ q„QÆÇ¨ Å∂, QÆ∞à◊¥§ U~°Ê_»`å~Ú. J~Ú`Õ D „Hõ=∂xfl,
„Ѩ"åǨxfl, =ºuˆ~Hõ kâ◊Ö’H˜ =∞o§OK«_®xH˜ ã¨$[<å`«‡Hõ``« À ÉÏ@∞ ™êǨÏã¨O HÍ"åe.
D ~Ô O_»∂ FÖÏæ KÕã#≤ , KÕã∞¨ #Î fl „ѨÜ∂≥ QÍÖ’¡ ѨÙ+¨¯ÅOQÍ L<åfl~Ú. D Hõ^ÅŒä ∞
K«kq#ѨC_»∞ =∞#H˜ ^è~Œ ‡° O "Õ~∞° , <åºÜ«∞O "Õ~∞° J<Õk ã¨Ê+ì̈=∞ø`«∞Ok. <åºÜ«∞O
Z=i ѨHÍ∆ # L#fln É’^èÑŒ _¨ ∞» `«∞Ok. ѨÙ~å}ѨÙ~∞° +¨µÅ∞ ^è~Œ ‡° O ѨHÍ∆ # xÅ|_»¤ "åà◊§~Ú`Õ,
„ã‘ÅÎ ∞ J<åºÜ«∂xfl áœ~å}˜Hõ Ü«ÚQÍÅ#∞O_ô <Õ\ ˜ =~°‰Äõ ‰õÄ_® ZkiOz# "åà◊√§QÍ
JQÆ∞Ѩ_`» å~°∞. ã¨OH∆ÀÉèOí , ã¨OѶ∞¨ ~°¬}, K≥`· #« ºO, „ѨÜ∂≥ QÆO W"Õ FÖÏæ Pq+¨¯iOz#
WuǨã¨Ñ¨Ù "≥Å∞`«∞~°∞ HÀ}ÏÅ∞. „ѨtflOK«_»O, JkèHÍ~åxfl ã¨"åÅ∞ K≥Ü«∞º_»O,
u~°Q|Æ _»_O» – W"Õg ‰õÄ_® áêâßÛ`«º ^èÀ~°}∞Å∂ HÍ=Ù, |∂~°∞"˚ å áÈHõ_Å» ∂ HÍ=Ù.
ѨÙ~å}ÏÅO`« áê`«q, JkèHÍ~° Ñ‘~åî ʼnõΩ HõOѨ~O° HõeQˆ @O`« H˘`«qÎ . JO^ŒiH©
`≥eã≤# Hõ^ÅŒä `À<Õ "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\ì̃, pHõ\’¡ HÍ¿ãѨ٠g∞ K≥~Úº Ѩ@∞ìH˘x, J_»qÖ’H˜
#_çÑO≤ z, P `«~"° å`« HÍãÎ̈O`« =∞ã¨Hõ "≥Å∞`«∞~°∞ Hõ#|_»∞`«∞O>Ë q∞=∞‡efl g∞^•i#
=kÖËã≤ K«Hͯ áÈ`«∞Ok FÖÏæ, *Ï„QÆ`!Ϋ
`≥eã≤# q+¨Ü∂« Å`À "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜ì `≥eÜ«∞x q+¨Ü∂« Å"≥Ñ· Ù¨ =∞#O "Õ¿ã
`«Ñʨ @_»∞QÆ∞ʼnõΩ KÕܸ« `«QÍ U HõàÏHÍ~°∞Öˇ<· å KÕÜ∞« QÆeQˆ k JO`« =∂„`«"∞Õ . Z=i
=∂~åæxfl, ã¨`åºxfl "åàı§ "≥`∞« HÀ¯"åe.
q=ÚHõÎ 15
 ѨÙ~å}QÍ^äÖŒ ’¡x „ã‘"Î å^Œ áê~å≈Å#∞ ã¨Ê $tOKÕ D „ѨÜ∂≥ QÍÅ∞ – FÖÏæ KÕ™ÈÎ#fl
ã¨∞n~°…"≥∞ÿ# P`«‡Ñ¨iâ’^èŒ#Ö’ XHõ ÉèÏQÆO Jx JxÑ≤™ÈÎOk. ѨÙ~å}HÍÅOÖ’x
ÉÏkè`∞« ÅO^Œsfl XˆH ã¨=¸Ç¨ÏOQÍ K«∂¿ã ^èÀ~°}˜ L#flk. „ã‘"Î å^Œ K≥`· #« ºÑ¨Ù "≥Ú^Œ\ ˜
^ŒâÖ◊ ’ ‰õÄ_® [iyOk^Õ. „ã‘ÅÎ O^Œi UHõHOõ ~îO° Ö’<Õ J<ÕHõ aè#fl ã¨fi~åÅ∞<åflÜ«∞x
WѨC_»∞ JO`å QÆ∞iÎã∞¨ <Î åfl~°∞. =∞Ǩ ã≤^•úO`åʼnõÄ, JOu=∞ Ѩiëê¯~åʼnõÄ HÍÅO
K≥eá¡ È~Ú# D ^ŒâÖ◊ ’– P^è∞Œ xHõ r=# ã¨OH˜+¡ `ì̈ x« `«=∞ ~åÉ’ÜÕ∞ ~å[H©Ü∞« Hõ^ÖŒä ’¡,
#=ÅÖ’¡ FÖÏæ =O\˜ ~°K~« Ú`«Å∞ U q^èOŒ QÍ J#∞ã¨Okè™êÎ~À "Õz K«∂_®eûO^Õ.

_®II Ü«Ú.qO^茺
_®II Ü«Ú. ã¨∞^è•Hõ~ü
ã¨=∂QÆ=∞O
ã¨∂~åºãÎ̈=∞Ü«∞ ã¨=∞Ü«∞O. J~°}ºO XHõ ѨH¯õ Z„~°x HÍOu`À, =∞~ÀѨH¯õ
Hõ=Ú‡ H˘ã¨∞#Î fl pHõ@`¡ À #Å¡x á⁄QÆÅ∂^Œ∞`«∂ =∞O_çã∞¨ #Î fl Z„~°x H˘eq∞ÖÏ LOk.
Ѩ‰Ω∆õ Å∞ QÆ∞OѨÙÅ∞ QÆ∞OѨÙÅ∞QÍ QÆ∂à◊§‰õΩ KÕ~∞° `«∞<åfl~Ú. "å\˜ J~°∞ѨÙÅ`À =#=∞O`å
ã¨O^Œ_Qç Í LOk. ÖËà§◊ QÆ∞OѨÙÅ∞ ѨQ\Æ ˜ |^ŒHú Íxfl XkeOK«∞‰õΩx Ǩïëê~°∞QÍ "≥<fl≥ Å
qǨ~åxH˜ ã≤^=úŒ ∞=Ù`«∞<åfl~Ú. P ^Œ@"ì ∞≥ #ÿ J~°}ºOÖ’ Ju „ѨâßO`«OQÍ, =ÚK«Û@QÍ,
„ѨuÉèÏ=O`«∞_≥#· z„`«HÍ~°∞x ã¨$+≤Öì Ï LOk =Úx P„â◊=∞O.
P„â◊=∞OÖ’ ™êÜ«∞O ã¨O^蕺 HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ "≥Ú^ŒÅÜ«∂º~Ú. JyflǨϟ„`åÅ∞
"≥Å∞QÆ∞ `«∞<åfl~Ú. QÆOcè~° =∞O„`«<å^•Å∞ =∞^è∞Œ ~°OQÍ q#Ѩ_∞» `«∞<åfl~Ú. =ÚxHÍO`«Å∞
ѶŨ ѨÙ+¨Ê `«~∞° =ÙʼnõΩ hà◊√§áÈã≤ ¿ã^Œn~°∞`«∞<åfl~°∞. H˘O^Œ~∞° ^≥=· ѨÓ[ HÀã¨O =∂ÅÅÅ∞¡
`«∞<åfl~°∞. Ñ≤ÅÅ¡ ∞ J~°}º ã¨OKå~°O KÕã≤ uiy=zÛ `«=∞HÀã¨O P`«$`«QÍ Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞#Î fl
`«Å∞¡Å H“yà◊§Ö’ z‰õΩ¯|_ç L<åfl~°∞. H˘O^Œ~∞° `«Å∞¡Å∞ Ñ≤ÅÅ¡ #∞ ™êÜ«∞O ã¨=∞Ü«∞
J#∞ëêì<åÅ HÀã¨O `«fi~°ÃÑ_»∞`«∞<åfl~°∞. JHõ¯_» XHõ z#fl ‰õΩ\©~O° Ö’ XHõ `«e¡ J~°}º
ã¨OKå~°O #∞Oz WOHÍ uiy~åx `«# Ñ≤ÅÅ¡ HÀã¨O Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∂Î xÅ∞ÛOk. P
Ñ≤Å¡Å g∞^Œ<Õ P"≥∞ „áê}ÏÅhfl ÃÑ\˜ì |`«∞‰õΩ`«∞#fl@∞¡ P"≥∞ Hõà◊§=OHõ K«∂¿ãÎ
J~°=÷ ∞=Ù`«∞Ok. P Hõà§◊ Ö’ P`«$`«, PiÎ. ^ŒÜ∞« ‰õΩiÑ≤OKÕ P"≥∞ Hõà§◊ xO_»∞QÍ ÉèÜ í ∞« O
KÀ@∞ KÕã∞¨ ‰õΩOk.
P `«e¡ ¿Ñ~°∞ ã‘`.«
`«# W^Œ~Ì ∞° ‰õΩ=∂~°∞Å HÀã¨O Z^Œ∞~°∞ K«∂™ÈÎOk.
16 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞ q=ÚHõÎ 17
 ~ÀE D ã¨=∞Ü«∂xH˜ W^Œ~Ì ∂° J~°}ºO #∞Oz uiy =KÕÛ"å~°∞. =ã¨∂Î
=ã¨∂Î U"À J_»qѨÓÅ∞ `≥KÛÕ "å~°∞. "å\˜x ^Õ=`å~°Û#‰õΩ LѨÜ∂≥ yOK«=∞x `«ex¡
|u=∂ÖË "å~°∞. ¿Ñ~°∞ `≥eÜ«∞x ѨÓÅ`À ѨÓ[ KÕÜ∞« #x ã‘`« J<Õk. "åo§^Œ~Ì ∂°
Hõeã≤ P ѨÓʼnõΩ z„`«qz„`«"∞≥ #ÿ ¿Ñ~°∞¡ ÃÑ>Ë"ì å~°∞. ã‘`« #=Ùfi`«∞O>Ë "å~°∞ JeˆQ"å~°∞.
ã‘`« "åo§^ŒiÌ h |∞[˚yOz P ѨÓÅ`À ѨÓ[KÕã≤ "åà◊§#∞ ã¨O`À+¨ ÃÑ>Ëkì . pHõ\ ˜
zHõ¯|_Õ "Õà◊‰õΩ ÉÏʼnõΩe^ŒÌ~°∂ HõO~î°"≥∞uÎ áê_»∞`«∞O>Ë =#=∞O`å Ѩ~°=tOz
qO@∞Ok.
P Å=‰õΩâ◊√Å∞ WOHÍ uiy ~åÖË^∞Œ . ã‘`« =∞#ã¨∞ „Ѩ=∂^•xfl â◊OH˜OK«@O
ÖË^∞Œ , Å=‰õΩâ◊√ʼnõΩ J_»q H˘\ì̃# Ñ≤O_ç. "åà◊√§ JHõ¯_Õ Ñ¨Ù\Ïì~∞° , JHõ¯_Õ ÃÑiQÍ~°∞.
"åà◊√§ J~°}ºÑ¨Ù„`«∞Å∞. HÍh PÅ™êºxH˜ HÍ~°}"Õ∞q∞\˜? Jk `≥eÜ«∞ˆH ÉèíÜ«∞
ã¨O^ÕÇ¨ Å∞. Å=‰õΩâ◊√Å∞ JÜ≥∂^躌 "≥o§=zÛ# <å\˜#∞Op ã‘`« =∞#ã¨∞Ö’ Ñ≤ÅÅ¡
QÆ∞iOz JO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ ÖËx PO^Àà◊# KÀ@∞ KÕã∞¨ ‰õΩOk. U^À `≥eÜ«∞x JÅ[_ç
=∞#ã¨∞Ö’. WѨC_»∂ J^Õ JÅ[_ç. J~°}ºO QÆ∞iOz HÍ^Œ∞ #QÆ~O° QÆ∞iOKÕ -
„Hõ=∞OQÍ pHõ@∞¡ ^Œ@=ì ∞Ü«∂º~Ú. ã‘`« Hõà§ı náêÖÏ¡ "≥Å∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú.
WO`«Ö’ P náêÅ HÍOuÖ’H˜ W^Œ~Ì ∞° ÉÏʼnõΩÅ∞ =zÛ KÕ~å~°∞. ã‘`« XHõ¯
x@∂ì~∞° Ê q_çz WO`« PÅ㨺=∞~ÚO^Õ=∞x „ѨtflOzOk. Å=Ù_»∞ ''J=∂‡ W@∞
K«∂_»∞—— JO@∂ `«# ÃÑH· Oõ _»∞"åÖ’ Hõ@∞ìH˘zÛ# ѨÓÅ#∞ Ѩো OÖ’ áÈâß_»∞. Hõ} ∆ OÖ’
Ѩ~â‚° ßÅ =Ú<≥fl#fl_»∂ Z~°∞QÆx ã¨∞QÆO^èOŒ `À xO_çáÈ~ÚOk.
ѨÓÅ∞. Z„~°x, `≥Åx¡ , ѨKÛ« x ѨÓÅ∞ Ѩো OxO_® #=Ùfi`«∞<åfl~Ú. Jq Z#fl_»∂
K«∂_»x ѨÓÅ∞. P Ѩi=∞à◊O ѨÓ~°fiO Z~°∞QÆxk. ‰õΩâ◊Å=Ùe^Œ~Ì ∂° `å=Ú ™êkèOz#
P ѨÙ+¨Ê q[Ü«∂xH˜ QÆifiã¨∞#Î fl@∞ì `«e"¡ Ñ·≥ Ù¨ K«∂âß~°∞.
''ZHõ¯_çq~å D ѨÓÅ∞. ZO`« ÉÏQÆ∞<åfl~Ú—— JOk ã‘`« "å\˜x "Õà◊§`À
ã¨∞xfl`«OQÍ ã¨Ê $tã¨∂.Î
''J=∂‡ W"åà◊ J_»qÖ’ XHõ H˘`«Î L^•º#=#O Hõ#∞Q˘<åfl=Ú. JÖÏO\˜
L^•º#=#O ZHõ¯_® K«∂_»ÖË^Œ∞. "åb‡H˜ `å`«Ü«∞º =i‚OKÕ #O^Œ#=#O ‰õÄ_®
nx=ÚO^Œ∞ kQÆ^∞Œ _»∞¿Ñ—— J<åfl_»∞ ‰õΩâ◊√_»∞.
Å=Ù_»∞ J#fl =∂@#∞ ã¨=∞i÷ã∞¨ #Î fl@∞¡ Hõà§◊ `À<Õ P"≥∂^•xfl `≥eáê_»∞.
''Z=i L^•º#=#O Jk ‰õΩâß—— J_çyOk ã‘`.«
''J=∂‡ P L^•º#=#"≥∞O`« ã¨∞O^Œ~"° ∂≥ ^•x Ü«∞[=∂x ~°∂Ѩ=∞O`« qHÍ~°O.
"Õ∞O ѨÓÅ∞ HÀã¨∞‰õΩO@∂ LO>Ë P"≥∞ =zÛOk. "Õ∞O ÉèÜ í ∞« Ѩ_®¤O. J#flÜ«∞º ZÖÏQÀ
18 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
^è~·≥ º° O `≥K∞« Û‰õΩx '"Õ∞O =Úx ÉÏʼnõΩÅO. ѨÓ[‰õΩ ѨÓÅ∞ HÀã¨∞‰õΩ<åflO— Jx K≥áêÊ_»∞.
"Õ∞O =_ç=_çQÍ =KÕÛâßO. JÉσ P ~°∂ѨO Ѩ~=° ∞ qHÍ~°O. X\ì̃ ‰õΩ~°∂Ñ≤—— "≥Q@ Æ ∞QÍ
K≥áêÊ_»∞ Å=Ù_»∞.
''`«ÑC¨ <åÜ«∞<å. =∞#∞+¨µÅ PHÍ~åÅ#∞ K«∂ã≤ "åix Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞HÀ~å^Œ∞.
P"≥∞ ‰õΩ~°∂Ñ≤ J~Ú<å ZO`À =∞Oz ѨÓÅ `À@ ÃÑOzOk Hõ^•—— JOk ã‘`.«
''P"≥∞ =∞x+¨O`å ÉÏQÍ<Õ LO^Œ=∂‡. HÍh =Ú‰õį K≥=ÙÅ∂ ÖË=Ù. Z=~À
HÀã≤#@∞ì JHõ¯_»O`å ÃÑ^ŒÖÌ Á@ì—— ‰õΩâ◊√_»∞ =ÚYO z\˜O¡ K«∞‰õΩ<åfl_»∞.
ã‘`‰« Ωõ XHõ¯™êi `«# gѨÙg∞^Œ Z=~À H˘~°_® ~°≠∞oÑ≤Oz#@¡~ÚOk.
''=Ú‰õį K≥=ÙÅ∂ ÖË"å?——
''ÖËHõáÈ=@=∞O>Ë - XHõѨC_»∞ LO_Õ"Õ"≥∂. Z=~À HÀ¿ãâß~°∞. JÖÏ
JxÑ≤OzOk Hõ^#Œ flÜ«∂º—— ‰õΩâ◊√x ™êHõ∆ ºO HÀ~å_»∞ Å=Ù_»∞.
ã‘`H« ј C¨ _»∞ xâ◊ÛÜ«∞"Õ∞.
P"≥∞ â◊¥~°Ê}Y. `«Ñʨ ‰õΩO_® â◊¥~°Ê}MË.
Ѩ^xÌ≥ q∞^Õà§◊ <å\˜ =∂@. ~å=Ú_çx =Åz =zÛOk. ZO`« JO^Œ"∞≥ #ÿ =∞xëÈ.
~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å „‰õÄ~°"∞≥ #ÿ ѨiǨ™êxH˜ áêѨO ‰õΩ~°∂Ñ≤Ü∞ÿ≥ áÈ~ÚOk. WѨC_® â◊¥~°Ê}Y
D J~°}ºOÖ’<Õ LO^•? ZO`« HÍÅO QÆ_zç Ok!
â◊¥~°Ê}Y#∞ ~å=Ú_»∞ J==∂x¿ãÎ ~å=}∞_»∞ `«##ѨÇϨ iOz ~å=Ú_çg∞^Œ
„ѨfHÍ~°O f~°∞ÛHÀ"åÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞.
ѨÙ~°∞+¨µÅ ѨQÅÆ ∂ „ѨfHÍ~åÅ∂ f~°∞ÛHÀ=\ÏxˆH<å ¢ãÅΑ ∞Ok?
~å=}∞_ç K≥ÖÅ¡ˇ x `≥eÜ«∞HõáÈ`Õ ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å∞ â◊¥~°Ê}Y#\Ï¡ KÕ¿ã"å~°∞
HÍ^Œ∞. ~å=}∞x ~Ô K«ÛQ˘\ÏìÅ<Õ ~å=Ú_ç Jaè=∞`«O, J`«x`À HõÜ∂« ºxH˜ HÍ~°}O
HÀã¨O "≥`∞« ‰õΩ`«∞#fl ~å=Ú_ç J<Õfi+¨} â◊¥~°Ê}Y =Å¡ <≥~"° iÕ Ok.
J^ŒO`å ~å[H©Ü∞« O.
áêѨO â◊¥~°Ê}Y „¿Ñ=∞ „¿Ñ=∞ JO@∂ ѨÅ=iã¨∂Î =zÛOk. =Ú‰õį K≥=ÙÅ∂
ÖËx P ‰õΩ~°∂Ñ≤x WOÔH=~°∞ „¿Ñq∞™êÎ~∞° ?
rq`«=∞O`å „¿Ñ=∞ ~åÇ≤Ï`«ºOÖ’<Õ QÆ_Ñç O≤ ^•?
`«#Ö’x „¿Ñ=∞#O`å ~°OQÆiOz P ѨÓÅ`À@ ÃÑOzO^•?
`«# ™œO^Œ~º° HÍOHõ‰∆ Ωõ ѶŨ OQÍ L^•º#=<åxfl ~°∂ѨÙkkÌO^•?
q=ÚHõÎ 19
 P"≥∞ ǨÏ$^ŒÜ∞« ™œ‰õΩ=∂~°º „ѨuѶŨ <åÖÏ D ѨÓÅ∞. ZO`« â◊ÑO≤ zO^À P K«~º° ‰õΩ.
áêѨO â◊¥~°Ê}Y. P âßѨO WOHÍ `«##∞ g_ç#@∞¡ ÖË^∞Œ .
ã‘`« Hõà§◊ Ö’¡ hà◊√§ K«∂ã≤ Å=‰õΩâ◊√Å∞ Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂~°∞. P"≥∞#∞ U ѨÙ~°∞+¨µ_»∂ „¿Ñq∞OK«_∞» .
''UO@=∂‡ Wk. Z=i J<åHÍi`«#O QÆ∞iOKÀ q#flO`« =∂„`å# WO`« `«##∞ „¿Ñq∞OKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨µ_»∞ `«##∞ ^Œ∂~°O KÕâß_»∞.
ÉÏ^èŒ Ñ¨_`» å "≥O^Œ∞Hõ=∂‡——. W^ŒiÌ Hõ^ÅŒä ∂ z=iH˜ XHõ><Ë å?
ã‘`« Hõà√◊ § `«∞_»∞K«∞‰õΩx z#flQÍ #qfi - `«##∞ K«∂ã≤ â◊¥~°Ê}Y U=∞O@∞Ok?
''ˆ~Ѩ٠##∞fl P L^•º#=<åxH˜ fã¨∞HÔ àÏÎ~å?—— J#_çyOk. `«#g∞^Œ HÀѨO`À =∂\Ï¡_^» "Õ ∂≥ - J~Ú<å K«∂_®e. â◊¥~°Ê}Y#∞ K«∂_®e.
Å=‰õΩâ◊√Å∞ #=∞‡ÖË#@∞¡ XHõi =ÚMÏÖÁHõ~∞° K«∂ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. jjj
''x[OQÍ <Õ#∞ g∞`À =™êÎ#∞. fã¨∞HÔ àÏÎ~å? P =∂~°Oæ QÆ∞~°∞OÎ ^•?—— =∞~åfl_»∞ L^ŒÜ∞« O Ѩ#∞Åhfl ѨÓ~°Ü Î ∂« ºHõ ã‘`#« ∞ "≥O@ɡ@∞ì‰Ωõ x Å=‰õΩâ◊√
ã‘`« =∂@ʼnõΩ J#fl^Œ=ڇŠã¨O|~°O xOy#O\˜Ok. e^Œ~Ì ∂° |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞.
J=∞‡ `«=∞`À J~°}º qǨ~åxH˜ =ã¨∞OÎ ^Œ#∞‰õΩO>Ë "åà◊§ =∞#ã¨∞Å∞ Lá⁄ÊOy ''J=∂‡ W"åà◊ h‰õΩ <å ~å*Ïx K«∂ѨÙ`å#∞—— J<åfl_»∞ Å=Ù_»∞.
áÈÜ«∂~Ú. `«=∞‰õΩ ã¨∞Ѩiz`«"∞≥ #ÿ J~°}º „áêO`åÅhfl `«eH¡ ˜ K«∂Ñ≤OKåÅx W^ŒiÌ H© J~°}ºOÖ’ ¿ãfiK«ÛQù Í uiˆQ =∞`«QÎ [Æ O Å=Ù_çH˜ =â◊"∞≥ Oÿ k.
‰õΩ`«∂ǨÏÅO. HÍh ã‘`« Z#fl_»∂ ~å^Œ∞. ZѨC_»<åfl "≥o§<å `À\˜ =ÚxHÍO`«Å`À ^•xÃÑ· <≥H¯˜ J#fl^Œ=Ú‡Å∞ qǨÏi™êÎ~∞° .
Hõe¿ã. J=∞‡ KÕ`«∞Å∞ Ѩ@∞ì‰õΩx P ^Œ∞~°æ=∂~°}ºOÖ’ ã¨OK«i™êÎ=∞h, J=∞‡
ÉèíÜ«∞Ѩ_»‰õΩO_® ^è≥·~°ºO K≥|∞`å=∞h, qO`«Åhfl K«∂ѨÙ`å=∞h J#∞‰õΩO>Ë P ''J=∂‡ #∞=Ófi ~å*Ï#∞ Z‰õ¯"å?—— =ÚiÃÑOQÍ J_çQÍ_»∞ Å=Ù_»∞.
z<åfl~°∞ʼnõΩ L`åûǨÏO PQÆ@O ÖË^∞Œ . ''X^Œ=Ì ∂‡. <å‰õΩ #_»=@"Õ∞ W+ì̈O—— JOk ã‘`.« Ѩ@Ñì Ù¨ >Ë#∞QÆ∞ÃÑ· Tˆ~y#
P ~å„u ZѨC_»∞ `≥Å"¡ å~°∞`«∞O^À QÆ^• J#∞‰õΩ<åfl~°∞. ~ÀAÅ#∞ `«Å∞K«∞‰õΩO@∂.
P ~å„u ã‘`‰« Ωõ ‰õÄ_® ÉèÏ~°OQÍ<Õ QÆ_zç Ok. QÆ`« HÍÅѨ٠*Ï˝ÑH¨ ÍÅ∞ ZO`« ã‘`‰« Ωõ U#∞QÆO>Ë ÉèÜ
í ∞« =∞#∞‰õΩ<åfl~°∞ J#fl^Œ=Ú‡Å∞.
`Àã≤"ãÕ <≤ å =ÚO^Œ∞H˘zÛ xÅ∞Û<åfl~Ú. ''áêѨO J=∞‡‰õΩ U#∞ÔQHõ¯@O ZÖÏ =ã¨∞OÎ k? ÉèÜ í ∞« O ‰õÄ_®—— Å=Ù_çx HÀѨÊ_®¤_∞»
~å=Ú_ç`À P#O^ŒOQÍ QÆ_Ñç #≤ P J~°}º"åã¨ÑÙ¨ ~ÀAÅ∞. ‰õΩâ◊√_»∞.
â◊¥~°Ê}Y ~åHõ - ZO`« =∞<ÀǨÏ~°OQÍ #_»z =zÛO^À. `«ÅÖ’ `≥Åx¡ =∞ÖˇÅ¡ ∞. `«=∞‰õΩ J_»qÖ’ =∂eq∞ J~Ú# [O`«∞*ÏÖÏ#flO`å `«eH¡ ˜ ѨiK«Ü∞« O KÕã∂¨ Î
"≥∞_»Ö’ ѨKÛ« QÆ<flÕ ~°∞ ѨÓÅǨ~åÅ∞. KÕ`∞« ʼnõΩ hÖÏO|~åÅ =∂ÅÅ∞. XHõ HõkÖË Ñ¨ÓÅ #_çÑO≤ Kå~°∞.
fQÆÖÏ =zÛOk. `«# PÉè~í } ° ÏÅ =OHõ z„`«OQÍ K«∂ã≤Ok. Ñ≤ÅÅ¡ =∂@Å`À =∂~åæÜ∂« ã¨"∞Õ `≥eÜ«∞ÖË^∞Œ ã‘`‰« Ωõ .
Ѩi=∞à◊OÖËx, ™œ‰õΩ=∂~°ºO ÖËx P |~°∞=ÙÖˇO^Œ∞‰õΩ "≥∂ã¨∞<Î åfl=#fl>Ë¡ K«∂ã≤Ok. ''W^Õ#=∂‡ P L^•º#=#O——.
`«##∞ K«∂_»@"Õ∞QÍx =∂@Å∞ ÖË=Ù. ã¨~åã¨i ~å=Ú_ç ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§Ok. `«#∞ gà◊§ ã‘`« xÅ|_çáÈ~ÚOk. „ѨH$õ u =∞^è∞Œ ~°Ç¨ ã¨OÖÏO\˜ P `À@#∞ K«∂¿ãÎ ã‘`«
=∂@Å g∞^Œ ^蕺㨠LOKÕ U^À Ѩx KÕã∞¨ ‰õΩO\’Ok. H˘kÌ¿ãѨ٠QÆ_Kç ãÕ i¨ H˜ P„â◊=∞OÖ’ <À@ =∂@ ~åÖË^∞Œ . Jâ’Hõ=#O nx=ÚO^Œ∞ fã≤H>õ .ìË
~°HáÎõ ê`«O. ''^è#Œ ∞º~åeq â◊¥~°Ê}MÏ—— J#∞‰õΩOk.
XHõ ¢ãΑ ǨÏ$^ŒÜ∞« q^•~°Hõ ~À^Œ#. ''~å=∂‡ ֒ѨeH˜ "≥àÏÌO—— JO@∞#fl Ñ≤ÅÅ¡ `À–

20 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞ q=ÚHõÎ 21

 ''<Õ#∞ XHõ¯^•<Õfl "≥àÏÎ#∞. g∞~°∞ ™êÜ«∞O„`«O =~°‰Äõ J~°}º qǨ~°O KÕã~≤ O° _ç.
Hõeã≤ P„â◊=∂xH˜ "≥àÏÌO——.
^Œ∂~°OQÍ XHõ ¢ãΑ HõxÑ≤OzOk. P"≥∞ =ÚYO J@∞"≥Ñ· Ù¨ uiy L<åfl, PHÍ~åxfl
K«∂ã≤ P"≥∞ â◊¥~°Ê}MË J~Ú LO@∞O^Œ#∞‰õΩOk ã‘`.«
^ŒQ~æÆ Q° Í "≥o§ ''â◊¥~°Ê}MÏ—— Jx "≥∞`«QÎ Í Ñ≤ezOk.
â◊¥~°Ê}Y "≥#∞kiy K«∂ã≤Ok. P"≥∞ ã‘`#« ∞ QÆ∞~°∞ÑÎ @ ¨ Öì ^Ë ∞Œ .
''Z=~°=∂‡ #∞=Ùfi? ^À=`«ÑÊ≤ =KåÛ"å? <å ¿Ñ~Ô ÖÏ `≥Å∞ã¨∞?—— J#_çyOk.
''^À= `«Ñʨ ÖË^∞Œ â◊¥~°Ê}MÏ - ^À= "≥`∞« ‰õΩ¯O@∂ =KåÛ#∞. <Õ#∞ ã‘`#« ∞——.
â◊¥~°Ê}Y‰õΩ <À@ =∂@~åÖË^∞Œ .
ã‘`.« D"≥∞ ã‘`.« ZO`« =∂iáÈ~ÚOk!
XO\˜xO_® #QÆÅ`À ÉèÏ~°OQÍ LO_Õ ã‘`Õ `«#‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. Jn Z‰õΩ¯= ¿ãѨÙ
K«∂_»<Õ ÖË^∞Œ .
~å=}∞}˜fl ã¨OǨÏiOz P~°º ™ê„=∂*Ϻxfl ^ŒH˜∆}ÏѨ^äŒ=∞O`å qã¨ÎiOz#
ã¨~fi° Oã¨Ç¨ K«„Hõ=iÎ N~å=∞K«O„^Œ∞_ç Ѩ@=ì ∞Ç≤Ï+≤ ã‘`« D"≥∞<å?
â◊¥~°Ê}Y #=∞‡ÖËHõ áÈ`ÀOk.
D <å~°p~Ô ÖËq∞\˜? D ѨÓÅ^ŒO_»Å #QÆÖqË ∞\˜?
ZO_»‰Ωõ HõOk Hõq∞e# P |OQÍ~°∞ KèåÜ«∞ Uq∞\˜?
D"≥∞ ã‘`å! N~å=Ú_ç ÉèÏ~°º ã‘`<Õ å?
''ã‘`å - JO>Ë N~å=∞K«O„^Œ∞x -——
â◊¥~°Ê}Y#∞ =∞^躌 Ö’<Õ P¿Ñã≤
''<Õ#∞ ã‘`#« ∞. [#‰õΩx ‰õΩ=∂Ô~#Î ∞. *Ï#H˜x. Éè∂í Ѩلux—— JOk Jaè=∂#O`À.
''=∞i N~å=Ú_»∞—— â◊¥~°Ê}YHõO`å JÜ≥∂=∞Ü«∞OQÍ LOk.
''N~å=Ú_»∞ ##∞fl Ѩi`«ºlOKå_»∞. „Ѩã∞¨ `Î O« "åb‡H˜ P„â◊=∞OÖ’ LO@∞<åfl#∞——.
â◊¥~°Ê}Y‰õΩ <À@=∂@ ~åÖË^Œ∞. N~å=Ú_»∞ ã‘`«#∞ Ѩi`«ºlOK«@=∂ -
ã‘`å~å=ÚÅ „¿Ñ=∞ P"≥∞‰õΩ `≥eã≤#O`« ÉÏQÍ =∞Ô~=iH© `≥eÜ«∞^Œ∞. ^•xH˜ P"≥∞
K≥eO¡ z# =¸ÅºO `«‰Ωõ ¯=k HÍ^Œ∞.
N~å=Ú_çx „¿Ñq∞Oz# ¢ãÅΑ ‰õΩ "Õ^#Œ `«Ñʨ ^•?
22 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
ã‘`« =ÚYOÖ’ â◊¥~°Ê}Y‰õΩ âßO`«QOÆ cè~`° Å« ∞ `«Ñʨ "Õ^<Œ å KèåÜ«∞Å∞ HõxÑ≤OK«
ÖË^∞Œ .
ã‘`« KåÖÏ ZkyOk J#∞‰õΩOk â◊¥~°Ê}Y.
''x#fl =∂ Ñ≤ÅÅ¡ ∞ g∞ L^•º#=#O K«∂âß~°∞. x#∂fl K«∂âß~°∞. W"åà◊ "åàı§
#xflHõ¯_çH˜ fã¨∞H˘KåÛ~°∞. h `À@ ZO`À JO^ŒOQÍ, Ǩ~ÚQÍ LOk—— z~°∞#=Ùfi`À
K≥ÑÊ≤ Ok ã‘`.«
''P z<åfl~°∞Å∞ h ‰õΩ=∂~°∞ÖÏ. ZO`« =ÚK«Û@QÍ L<åfl~À—— JOk â◊¥~°Ê}Y.
ã‘`« =ÚYOÖ’ F Hõ} ∆ O z#fl QÆ~fi° O Hõ^ÖŒ Ï_ç =∂Ü«∞"≥∞Oÿ k. Jk â◊¥~°Ê}Y
^Œ$+≤xì ^•\˜áÈÖË^∞Œ .
''D `À@Ö’ "≥ÚHõ¯Å∂, Å`«Å∂, `«~∞° =ÙÅ∂ Jhfl <å a_»Ö¤ —Ë — JOk â◊¥~°Ê}Y.
''B#∞. JO^Œ∞Hˆ JO`« =∞<ÀǨÏ~°OQÍ L<åfl~Ú—— XѨC‰õΩOk ã‘`.«
â◊¥~°Ê}Y Hõà§◊ Ö’¡ QÆ~fi° O QÆ~fi° OQÍ =zÛ xeÛOk.
''K≥ÑC¨ â◊¥~°Ê}MÏ - h rq`«O ZÖÏ LOk?——
''D =#=∞O`« JO^ŒOQÍ, P#O^ŒOQÍ LOk——.
''<å‰õΩ ã¨O`À+¨OQÍ LOk â◊¥~°Ê}MÏ. h‰õΩ [iy# J==∂<åxH˜ #∞=Ùfi
U"≥∞ÿ áÈ`å"À J#∞‰õΩ<åfl#∞. h ™œO^Œ~º° HÍOHõ∆ <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. h ‰õΩ~°∂Ñ≤`<« åxfl
#∞=Ùfi Éèií OK«QÅÆ "å? Éèií OK«ÖHË õ U JѶ∂¨ ~Ú`«ºO KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl"À#x h=Ù *Ï˝ÑH¨ Oõ
XzÛ#ѨC_»ÖÏ¡ ÉÏ^èÑŒ _¨ ^Õ •xfl——.
`«# =OHõ K«∂ã≤# ã‘`« Hõà§◊ Ö’¡x ^ŒÜ∞« ‰õÄ, „¿Ñ=∞‰õÄ HõiyáÈ~ÚOk â◊¥~°Ê}Y.
"åi^ŒiÌ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« ÅÖ’ ¿ãflǨÏÉèÏ=O JO‰õΩiOz "åi â◊s~åÅ∞ ѨÙÅH˜OKå~Ú.
''#∞=Ùfi ^è~·≥ º° ™êǨϙêÅ∞ QÆÅ ^•xq—— JOk ã‘`.«
=∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í ã‘`« J#fl P =∂@ â◊¥~°Ê}Y =∞#ã¨∞Ö’ L^ÕfiQÍxfl xOÑ≤Ok.
`«# rq`« QÆ=∞<åxfl ã‘`‰« Ωõ K≥áêÊÅ<Õ ¿ãflǨiΠǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ "≥ÚÅÔHuÎOk.
''#xflѨC_»∞ WÖÏ K«∂ã≤ W^ŒO`å `ÕeHõQÍ [iyO^Œ#∞HÀ‰õΩ ã‘`å. rq`åxfl
Z^Œ∞~À¯=@OÖ’<Õ ~å@∞^ÕÖÏ#∞. JO^•xH˜ J~°O÷ `≥Å∞ã¨∞HÀ=@OÖ’<Õ P#O^•xfl
á⁄O^ŒQeÆ QÍ#∞.
q~°∂Ñ≤<#·≥ `˘e~ÀAÅÖ’ |`«∞‰õΩ ^Œ∞~°ƒ~ù O° QÍ<Õ LO_Õk.
q=ÚHõÎ 23
 <å ~°∂ѨO <åˆH Jã¨ÇϨ º=∞xÑ≤OKÕk. ##∞fl <Õ#∞ ^Õfi+≤OK«∞‰õΩ<Õ ^•xfl. „áê}ÏÅ∞
fã¨∞‰õΩO^•=∞x „ѨÜ∞« uflOz# ~ÀAÅ∂ L<åfl~Ú.
<å‰õΩ ™œO^Œ~º° O HÍ"åe. „¿Ñ=∞ HÍ"åe. P ~Ô O_»∂ ÖˉΩõ O_® <Õ#∞ „|`«HÖõ #Ë ∞.
JÖÏO\˜ <Õ#∞ ‰õΩ~°∂Ñ≤#Ü«∂º#∞.
<å ~°∂ѨO K«∂ã≤ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞, <Õ#∞ "≥∂Ç≤ÏOz# JO^Œ"∞≥ #ÿ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ##∞fl
Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞.
WHõ ZO^Œ∞H© |`«∞‰õΩ J#∞‰õΩ<åfl#∞. P ~ÀAÅ∞ #~°H„õ áêÜ«∞OQÍ LO_Õq. <å
=∞#ã¨∞ x`«ºO ÉÏ^è`Œ À HÀѨO`À ~°Q∞Æ Å∞`«∞O_Õk. N~å=Ú_çh, J`«x `«=Ú‡_çh,
x#∂fl ZO`« â◊ÑO≤ Kå<À. q+¨O ‰õΩiÑ≤OKå#∞ g∞g∞^Œ. <å =∞#ã¨∞Ö’ „¿Ñ=∞ ÖËâ"◊ ∞≥ <ÿ å
ÖˉΩõ O_® ^Õfi+¨"∞Õ Ñ‘~O°î "Õã∞¨ ‰õΩx ‰õÄK«∞Ok. JO^•xfl „¿Ñq∞OKÕ <Õ#∞ JO^Œ"∞≥ #ÿ
„Ѩu^•hfl ^Õfi+≤OK«@O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì#∞. <å ™œO^Œ~°ºHÍOHõ∆ ™œO^Œ~°º=`«∞ÅÃÑ·
Jã¨∂Ü«∞QÍ =∂iOk.
<Õ<˘Hõ #_çKÕ JyfiѨ~fi° `å#flÜ«∂º#∞. ZQÆãÑ≤ _¨ Õ ^Œ∞óY ã¨=Ú„^•#flÜ«∂º#∞——.
ÉÏ^è•=∞Ü«∞"≥∞#ÿ â◊¥~°Ê}Y *Ï˝ÑH¨ ÍÅ`À W^ŒiÌ =∞#ã¨∞Å∂ |~°∞"≥Hͯ~Ú.
''JO`« ÉÏ^è#Œ ∞Op ZÖÏ Éˇ@ · Ѩ_®¤=Ù â◊¥~°Ê}MÏ——.
''KåÖÏ Hõ+"ì̈ ∞Õ J~ÚOk. ™œO^Œ~åºxH˜ Jã¨Å∞ J~°O÷ Hõ#∞HÀ¯=@O KåÖÏ
Hõ+"ì̈ ∞Õ J~ÚOk. Jq∞`« ™œO^Œ~º° QÆifi`«#∞. <å =Ú‰õΩ¯ K«∂ã¨∞‰õΩx <Õ<O≥ `« =Úiã≤
áÈÜÕ∞^•<Àfl h‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. g∞ P~°∞ºÅ x_»∞áê\˜ =Ú‰õΩ¯Å∞ <å‰õΩ qz„`«OQÍ
`À™êÎ~Ú. qz„`«OÖ’ ‰õÄ_® XHõ ™œO^Œ~º° O ÖËHáõ ÈÖË^∞Œ . <å =Ú‰õΩ¯ á⁄_»=Ó HÍ^Œ∞,
JÖÏQÆx K«ÑÊ≤ _çn HÍ^Œ∞. =Ú‰õΩ¯ ZÖÏ LO_®Åx P Dâ◊fi~°∞_»∞ ã¨$+≤ì „áê~°OÉèOí Ö’
`«eKå_À J@∞=O\˜ =Ú‰õΩ¯ <å^Œx <åÔHO`À QÆ~fi° O. ѨKÛ« x, `≥Åx¡ QÆ_Ѥç Ó¨ Åx <å
=Ú‰õΩ¯H˜ PÉè~í }° ÏÅ∞QÍ ^èiŒ OKÕ^•xfl. =Ú‰õΩ¯ ѨÙ\ÏÅHõ@∂ W@∂ #Hõ„∆ `åÖÏ¡ "≥∞i¿ã=q.
<å „Ñ≤ÜÚ« Å∞ <å =Ú‰õΩ¯x ã¨∞xfl`«OQÍ K«∞Oa¿ãÎ <åÔHO`À ѨÙÅH˜O`«.
P =Ú‰õΩ¯x HÀÖ’Ê=@=∞O>Ë Uq∞\’ <å‰õΩ `«Ñ¨Ê =∞Ô~=iH© J~°÷OHÍ^Œ∞.
^•#flO`å ÉèíiOKå#∞. q~°∂ѨO=Å¡ =zÛ# qHõ$`«"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å ÉèÏ~å#flO`å
"≥∂âß#∞. XHÀ¯™êi JO^Œih Jxfl\˜h ~°∂ѨÇÏ‘ #O KÕÜ∂« ÅxÑ≤OKÕk.
P Hõã≤ #∞Oz ɡ·@Ѩ_»\ÏxH©, =∞m§ ™œO^Œ~åºxfl „¿Ñq∞OK«\ÏxH© ~°∂Ѩ,
J~°∂áêÅ Jã¨Å∞ ™ê~åOâßxfl Hõ#∞Q˘#\ÏxH© <å`À <Õ#∞ ÃÑ^ŒÌ Ü«Ú^Œ"ú ∞Õ KÕÜ∂« eû
=zÛOk.
24 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
P Ü«Ú^ŒOú Ö’ <å‰õΩ ã¨ÇϨ HõiOz#k D J#O`« „ѨH$õ u.
„ѨH$õ uH˜ ~°∂Ѩ, ‰õΩ~°∂Ѩ J<Õ `Õ_®ÖË^xŒ „QÆÇÏ≤ OK«\ÏxH˜ KåÖÏ Hõ+Ñì̈ _¨ ®¤#∞.
J<ÕHõ „áê}∞Å#∞ QÆ=∞xOKå#∞. ã¨|Î `Ì ,« K«Å#OÅÖ’x UHõ ~°∂Ѩ`#« ∞ QÆ=∞xOKå#∞.
~°OQÆ∞Å ~°ÇϨ ™êºÅ∞ Hõ#∞Q˘<åfl#∞. D q+¨Ü∞« OÖ’ <å‰õΩ QÆ∞~°∞"≥=~°∂ ÖË~∞° . <å‰õΩ
<Õ<Õ ™ê^è#Œ KÕâß#∞. „ѨH$õ uÖ’x „Ѩu J}∞=Ù#∂ â’kèOKå#∞. P â’^è#Œ Ö’ <å Hõà§ı
=∂iáÈÜ«∂~Ú. <å HõO\˜H˜ „Ѩun JO^ŒOQÍ<Õ HõxÊOzOk. <å`À ã¨Ç¨ „Ѩu^•hfl
Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩ<Õ <Õ#∞ <å`À ã¨Ç¨ „Ѩu^•hfl „¿Ñq∞OK« ™êQÍ#∞.
`À\˜ Ѩ‰Ω∆õ Å∞ U^À HÍ~°}Ï# á⁄_çz á⁄_çz DHõÅ∞ Ñ‘H#˜ zxfl ѨH∆˜ <åÖ’
HõeyOz# ã¨ÊO^Œ# ZO`« „¿Ñ=∞Éèíi`«"≥∂ JO`« ™œO^Œ~°º ѨÓi`«=∞x „QÆÇ≤ÏOK«
\ÏxH©, P ã¨ÊO^Œ##∞ Ѩ@∞ì‰Ωõ x J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ\ÏxH© <Õ#∞ KÕã#≤ ™ê^è#Œ J™ê=∂#º
"≥∞#ÿ k.
„Hõ=∞OQÍ <å KÕ`∞« Å#∞ „¿Ñq∞OK«@O <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl#∞. P KÕ`∞« Å`À ã¨$+≤Oì K«@O,
„â◊q∞OK«@O, ¿ãqOK«@O <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl#∞. W^ŒO`å [~°Q\Æ ÏxH˜ Ѩk ã¨O=`«û~åÅ
ÃÑ<· Õ Ñ¨\ Oì̃ k. Ѩk ã¨O=`«û~åÅ Hõ~Àî ~° nHõ,∆ „â◊=∞ Ѷe¨ OKåHõ D `À@#∞ ÃÑOK«@O
"≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì#∞——.
`«# r=# Ü«∂# ã¨`º« ™œO^Œ~åºxfl ã‘`=« ÚO^Œ∞ ѨizOk.
''#∞"≥fiO`« JO^ŒOQÍ L<åfl=Ù â◊¥~°Ê}MÏ. h JO^•xfl U ѨÙ~°∞+¨µ_»∂ „QÆÇÏ≤ OK«
ÖËHõ áÈ=K«∞Û HÍh——
ã‘`« HõO~îO° ~°∞^Œ"ú ∞≥ Oÿ k.
`«# JyflѨsHõ∆ HõO>Ë â◊¥~°Ê}Y QÆ∞~Ô #· ѨsHõ∆ `«‰Ωõ ¯=k HÍ^Œ∞ J#∞HÀQÍ<Õ ã‘`«
Hõà§◊ Ö’¡ hà◊√§ xeKå~Ú.
â◊¥~°Ê}Y Ǩ~ÚQÍ JO^ŒOQÍ P#O^ŒOQÍ #qfiOk.
''ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ =∂„`«O Hõà√◊ §O_»"å? =∞#ã¨∞O_»^•? ‰õΩ~°∂ѨÙÅ#∞ KÕÜ∞« @O,
"åix Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞HÀ=@O =∂„`«"∞Õ `≥eã≤# ѨÙ~°∞+¨µÅ QÆ∞iOz HÍ^Œ∞——.
''JO>Ë -—— ã‘`« Py<å P"≥∞ Jaè„áêÜ«∞O `≥eã≤Ok.
''h TÇ¨Ï x["Õ∞ ã‘`å. <åH˘Hõ ѨÙ~°∞+¨µx ™êǨÏK«~º° O ^˘iH˜Ok. <å KÕ`∞« Ö’¡Oz
„ѨH$õ uÖ’H˜ „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ ™œO^Œ~åºxfl H˘kÌ¿ãѨ٠`«#k KÕã∞¨ ‰õΩx, `«##∞ <åHõiÊOK«∞
‰õΩ<Õ J^Œ$+ì̈=O`«∞_»∞ L<åfl_»∞—— JO@∂ â◊¥~°Ê}Y Q˘O`≥uÎ ã¨∞nè~å Jx Ñ≤eÛOk.
™ê~°H÷ õ <å=∞^èÜÕ Ú« _≥#· XHõ ^Œ$_èH» ÍÜ«Ú_»∞ JHõ¯_çH˜ =KåÛ_»∞.
q=ÚHõÎ 25
 ''D"≥∞ ã‘`—« —. ''"åiH˜ J~°}º"åã¨O W+ì̈"∞Õ —— |ÅÇ‘Ï#OQÍ JOk ã‘`.«
ã¨∞nè~∞° _»∞ Q“~°=OQÍ #=∞㨯iOKå_»∞. ''"åiH˜ W+¨Oì HÍ"˘K«∞Û. HÍh ~å*ϺxH˜ J~°}º=∞O>Ë UO „¿Ñ=∞? #QÆ~åÅ
''ã‘`‰« Ωõ x#∞fl K«∂áêÅ<Õ Ñ≤ÖÏÛ#∞——. Jaè=$kú HÀã¨O, <åQÆs‰õΩÅ ~°H} ∆õ HÀã¨O J~°}º Ѩل`«∞Å∞ `«~e° áÈHõ `«Ñʨ ^Õ"∂≥ ——.
P =∂@`À ã¨∞nè~∞° _»∞ "≥#∞kiy "≥o§áÈÜ«∂_»∞. P z#fl K«~º° `À WO`«=~°‰Äõ `«Ñʨ ^Œx ã‘`‰« Äõ `≥Å∞ã¨∞.
U ¢ãΑ ѨÙ~°∞+¨µÅ =∞^蕺 `«#∞ K«∂_»x |O^è"Œ ∞Õ ^À gi=∞^躌 L#fl@¡xÑ≤OzOk ã‘`‰« Ωõ . ''JѨC_ÕO KÕ™êÎ=Ù. XHõ¯uq "åb‡H˜ P„â◊=∞OÖ’<Õ LO_çáÈ`å"å?——
''h rq`åxfl ã¨ÑŨ¶ O KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl=#fl=∂@——. ''ÖË^∞Œ â◊¥~°Ê}MÏ. <å `«e¡ Éè∂í ^Õq P„â◊Ü∞« O á⁄O^Œ∞`å#∞——.
''™êѶ֨ ϺxH˜ J~°O÷ ѨÙ~°∞+¨µx ™êǨÏK«~º° OÖ’ ÖË^xŒ „QÆÇÏ≤ OKå#∞. Jk `≥eâ߈H ''h `«e¡ ZHõ¯_» ÖË^xŒ ã‘`å - J~Ú`Õ h `«eH¡ ˜ WO`«HOõ >Ë ã¨∞O^Œ~° ~°∂ѨO
<åH© ѨÙ~°∞+¨ ™êǨÏK«~º° O HõeyOk——. =∞Ô~Hõ¯_® ÖË^xŒ <å L^ÕâÌ O◊ ——.
ã‘`« â◊¥~°Ê}Y =∂@Å∞ *Ï„QÆ`QΫ Í qO\’Ok. U^À q"ÕHOõ , QÍOcè~º° O P"≥∞ QÆ~fi° OQÍ `À@O`å HõÅÜ«∞Eã≤Ok â◊¥~°Ê}Y.
=∂@Ö’¡. =∞s =∞s q#|∞^Õãú ∞¨ OÎ k. â◊¥~°Ê}Y L^ÕâÌ O◊ J~°"÷ ∞≥ #ÿ @∞¡ #qfiOk ã‘`.« P JÜ«∂z`« P^Œ~} ° ‰õΩ ã‘`«
''ã‘`å - #∞=Ùfi——. =∞#ã¨∞ Lá⁄ÊOyOk. ã¨ÇϨ Ÿ^Œs ÉèÏ=O =∞#ã¨O`å xO_çOk.
''‰õΩ=∂~°∞Å ÃÑOѨHOõ Ö’ <å rq`«O ™ê~°H÷ =õ ∞=Ù`ÀOk——. ''`«Ñʨ Hõ =™êÎ#∞ â◊¥~°Ê}MÏ. <å a_»Å¤ ∞ #<˘flke #QÆ~åxH˜ "≥àϧHõ <Õ#∞
Éè∂í ѨلuHõ #=Ù`å#∞. D K«Åx¡ `«~∞° =ÙÅ h_»# ¿ã^Œn~°∞`«∂ rq`åxHÀ H˘`«Î J~°O÷
''J^Õ h rq`å^Œ~≈° =∂?—— HõeÊOK«∞‰õΩO\Ï#∞——.
''B#∞. <Õ#∞ ~å=Úx Ѩuflx. Ѩ@=ì ∞Ç≤Ï+≤QÍ <å ÉÏ^躌 `«Å∞ <≥~"° ~Õ Û° ÖËHáõ ÈÜ«∂#∞. Ñ≤ÅÅ¡ ∞ ~å=@O`À "åi ã¨OÉèÏ+¨} PyOk.
~å=∞~å*ϺxH˜ "å~°ã∞¨ Å<≥<· å JOkOKåeQÍ——.
â◊¥~°Ê}Y "åiH˜ =∞^è∞Œ ~°ÑÖ¨¶ ÏÅ#∞ JOkOzOk. "åà◊√§ PáêºÜ«∞OQÍ P~°
''Z#fl_»∂ ~å[ºOÖ’ LO_»Háõ È~Ú<å h rq`«O ~å[ºO`À ZÖÏ =Ú_çÑ_¨ ç yOKå~°∞.
áÈ~ÚO^À Hõ^• ã‘`å——. ''Z=~°=∂‡ Pq_»—— =∂~°=æ ∞^躌 OÖ’ `«ex¡ J_çQÍ~°∞.
''~å[Ѩufl #Ü«∂ºHõ `«Ñʨ ^Œ∞ QÆ^•—— #qfiOk ã‘`.« ''<å‰õΩ KåÖÏ HÍ=Åã≤# =∞x+≤ <åÜ«∞<å. ZO`À PѨÙ~Î åÅ∞——.
''ZO^Œ∞HÀ <å‰õΩ "≥Ú^Œ\ #˜ ∞Op ~å[º=∞O>Ë ÉèÜ í ∞« O. <å J#fl ZO`« K≥ÑÊ≤ <å ''=∞i =∂ÔHѨC_»∂ K≥Ñʨ ÖË^=Õ ∞=∂‡——.
ÅOHÍ #QÆ~O° Ö’ LO_Õ^•xfl HÍ^Œ∞. J~°}º qǨ~°OÖ’ Ǩ~Ú =∞iOÔHHõ¯_® ^˘~°H^õ ∞Œ ——.
''ã¨=∞Ü«∞O =zÛ#ѨC_»∞ Jhfl `≥Å∞™êÎ~Ú. HÍh D J~°}ºOÖ’ D L^•º#
''<å‰õÄ J~°}º "åã¨"∞Õ „Ñ≤Ü∞« O. ~å=Ú_»∞ Ѩi`«ºlOz<å D =#"åã¨O <å =<åxH˜ ^À= =∂„`«O Z#fl_»∂ =∞iÛáÈHõO_ç. g∞~°∞ ZHõ¯_çH˜ "≥o§<å, UO KÕã<≤ å
Hˆ â¡ ßxfl `«yOæ zOk——. D ^À= =∂„`«O =∞iÛáÈHõO_ç. =∞iÛáÈ~°∞ Hõ^∂Œ ——.
"åi =∂@Ö’¡ ã¨=∞Ü«∞O `≥eÜ«∞‰õΩO_® QÆ_zç áÈ~ÚOk. ''=∞iÛáÈ=∞=∂‡—— `«eH¡ ˜ =∂@ WKåÛ~°∞ Å=‰õΩâ◊√Å∞.
''<å a_»Å¤ ‰õΩ "å~°∞ N~å=Úx `«#Ü«ÚÅx `≥eÜ«∞^Œ∞. <Õ#∞ K≥Ñʨ ÖË^∞Œ . ã¨=∞Ü«∞O
=zÛ#ѨC_»∞ `≥Å∞ã¨∞OÎ k——.
Pk"å~°O PO„^èŒ*’ºu, 4 "Õ∞ 2003
''`≥eâßHõ "åiHõ J~°}ºOÖ’ Hõ} ∆ "≥∞<ÿ å LO\Ï~å?——
â◊¥~°Ê}Y ã‘`=« OHõ *ÏeQÍ K«∂ã≤Ok. f

26 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞ q=ÚHõÎ 27


=∞$}‡Ü«∞<å^ŒO
[#‰õΩx ~å[Éè=í #O ã¨Ow`« <å\ϺÅ`À, ѨÙ+¨Ê ™œ~°ÉÏè Å`À K≥Ñʨ #ÅqQÍx
P#O^À`åûǨÅ`À "≥eyáÈ`ÀOk. P#O^Œ `«~O° QÍÅÖ’ `ÕeÜ«∂_»∞`«∞#fl náÈ`«û=
<ÒHõÖÏ =ÙO^• Éè=í #O.
LO_»^• =∞i? [#‰õΩx „Ñ≤Ü∞« ‰õΩ=∂Ô~Î ã‘`‰« Ωõ Ju =∞<ÀǨÏ~°∞_»∞, t= ^è#Œ ∞
~°ƒOù QÆO HÍqOz# N~å=∞K«O„^Œ∞x`À q"åǨÏO [iyOk. ã‘``« À áê@∞ P"≥∞ K≥Öà¡ˇ ‰¡◊ Äõ
~å=Úx `«=Ú‡à◊¡`À Ѩi}Ü«∞"≥∞ÿOk. JÜ≥∂^茺 =zÛ q^ÕǨÏOÖ’ ^ÕǨÏOÖ’
^ÕÇϨ =∞~ÚOk. P Ѩ~㰠ʨ ~° ¿ãflǨeOQÆ<åÖ’¡ ~åK«#QÆ~∞° Ѩ~=° tOzOk.
J~°ú~å„u. ã¨O^Œ_»∞Åhfl =∂@∞ =∞}˜QÍ~Ú. ~å„uѨÓ@ "≥∞ʼnõΩ=QÍ LO_ç
~å}˜ "åã¨ÑÙ¨ J=ã¨~åÅ∞ fˆ~Û Ñ¨iKåiHõÅ J_»∞QÆ∞Å ã¨=fi_ç `«Ñʨ =∞iOˆH â◊|=Ì ¸ÖË^∞Œ .
P xâ◊≈|ÌÑÙ¨ `˘e ~å„`«∞ÅÖ’ Ü«Ú=[O@Å∞ XHõi Hõ#∞flÖ’¡H˜ XHõ~∞° K«∂ã¨∞‰õΩO@∂
"≥∞ÿ=∞~°záÈ`«∞<åfl~°∞.
ã‘`å^ÕqH˜ ~Ô O_»∞ ~å„`«∞ÅÖ’<Õ N~å=Úx`À =∂@ HõeÑ≤ K«=∞`«¯ iOK«QeÆ y#
K«#∞=Ù ÃÑiyOk. ~å=Ú_»∞ ã‘`å ™œO^Œ~åºxfl UO KÕã¨∞HÀ"åÖ’ `≥eÜ«∞x
J=∂Ü«∞Hõ`fi« O #∞Oz ɡ@ · Ѩ_®¤_∞» .
J~°÷~å„u ^•\˜<å W^ŒÌiH© x„^ŒáÈ"åÅ<Õ `«ÅO¿Ñ ÖË^Œ∞. U"À =∂@Å∞,
ѨiǨ™êÅ∞, K«`∞« ~À‰õΩÅÎ ∞. J=ã¨~åxH˜ q∞Oz# #=ÙfiÅ∞. J#=ã¨~"° ∞≥ #ÿ JÅHõÅ∞.
q∞ug∞i# |∞[˚yOѨÙÅ∞. qâßÅ"≥∞#ÿ P QÆk „Ѩ}Ü≥∂`åûǨÏO`À q∞_çã≤ Ѩ_∞» `ÀOk.
28 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
qâßfiq∞„`«∞x`À "≥o¡ `å#∞ ZO^Œ~∞° ~åHõã∆ ∞¨ Å#∞ K«Oáê_À, ZO`« JÅ"ÀHõQÍ
K«Oáê_À HÍãÎ̈ Juâ◊Ü∞« OQÍ<Õ K≥|∞`«∞<åfl_»∞ ~å=Ú_»∞. HÍh ã‘`‰« Ωõ P ã¨=∞Ü«∞O Ö’
ã¨OǨ~°ÑÙ¨ =ÚK«Û@∞¡ q<åÅxÑ≤OK«Ö^Ë ∞Œ . "≥∞e¡QÍ ~å=Ú_çx "åiOz-
''J~°}º qǨ~°OÖ’ D cÉè`í û« O H͉õΩO_® J^Œ∞ƒù`"« ∞Õ g∞ [~°QÖÆ ^Ë • ~å=∂——
JOk J`«x #Å¡x ‰õΩ~°∞Å#∞ zO^Œ~=° O^Œ~° KÕã∂¨ .Î
''Jã¨ÖË #Å¡x"å_çx. #∞qfiÖÏ A@∞ì =ÚYO g∞^Œ‰Ωõ ÖÏy`Õ Jã¨Å∞ Hõ#Ѩ_#» ∞——
JO@∂ ã‘`« KÕux <≥\ –ì˜
''J^Œ∞ƒù`=« ∞O>Ë QÆ∞~˘ÎzÛOk. XHõ J^Œ∞ƒù`« ™œO^Œ~º° ~åtx K«∂âß#∞ ã‘`å P
J~°}º „ѨÜ∂« }OÖ’—— J<åfl_»∞.
ã‘`« =ÚYO z#flÉ’~ÚOk. ~å=Ú_»∞ `«##∞ K«∂_»H=õ ÚO^Õ =∞~À ™œO^Œ~º° ~åt
<≥=i<À K«∂_»_"» ∞Õ q∞\˜?
ã‘`« =ÚYO =<≥fl `«~Q° _Æ O» ~å=Ú_»∞ QÆ=∞xOKå_»∞. ã‘`#« ∞ ã¨~^° •ÔH<· å ã¨~ˆ
Ѩ~¢° ãΑ ™œO^Œ~º° =~°#‚ `À z#fl|∞K«ÛQÆÅ =Ü«∞ã¨∞, =∞#ã¨∞ ~å=ÚxH˜OHÍ ~åÖË^∞Œ .
JO^Œ∞Hõx ã‘`‰« Ωõ L#fl q+¨Ü∞« O L#fl@∞¡QÍ K≥áêÊ_»∞.
''P"≥∞#∞ K«∂¿ãÎ KÕ`«∞ÖˇuÎ #=∞㨯iOKåÅxÑ≤OzOk. XHõ =ÚxHÍO`«.
JǨÏź@. P"≥∞ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ Hõà√◊ ¡ K«∂¿ãÎ Jyflh, j`«Å`åfihfl ^•K«∞‰õΩ#fl ™êQÆ~Q° ~Æ ƒ° Ñù Ù¨
Ö’`«∞ HõxÑ≤Oz#@¡~Ú XHõ Hõ} ∆ O ÉèÜ
í ∞« =∞xÑ≤OzOk. P"≥∞ ÃÑ^Œ=ÙÅ g∞k P #=Ùfi‰õΩ
J~°O÷ <åH˜OHÍ `≥eÜ«∞_»O ÖË^∞Œ . P„QÆÇϨ O, J#∞„QÆÇϨ O, xi¡Ñ`Î̈ ,« "Õ^•O`«O, ^ŒÜ∞« ,
„¿Ñ=∞ JhflL<åfl~Ú JO^Œ∞Ö’. P â◊s~°OÖ’x ã¨=∞`«∞ź`« Hˆ =ÅO â◊s~åx^Õ HÍ^Œ∞.
=∞#ã¨∞h, â◊s~åhfl Hõ~Àî ~° nHõÅ∆ `À =â◊O KÕã∞¨ ‰õΩ#fl ã¨=∞`«∞ź`« Jk. P"≥∞ #ÖψQ
K«∂ã¨∂Î LO_®ÅxÑ≤OzOk. <å‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ KÕ`«∞ÖˇuÎ P „ã‘Î =¸iÎH˜
#=∞㨯iOKå#∞. ^Õ=`«ÖÏ „Ѩã¨#flOQÍ #qfiO^•"≥∞. P Hõ∆}ÏÅ#∞ ÉèíQÆflO KÕã¨∂Î
qâßfiq∞„`« =∞ǨÏi¬ ##∞fl =ÚO^Œ∞‰õΩ #_çÑO≤ z Jã¨Å∞ q+¨Ü∞« O K≥áêÊ_»∞. =∞#ã¨O`å
KÕ^~Œ ÚOk. ™œO^Œ~º° O =∂@∞# ™œjźO ÖË^xŒ `≥eâßHõ <å‰õΩ KåÖÏ ÉÏ^èŒ HõeyOk.
HÍh P"≥∞#∞ =∞iÛáÈÖË^∞Œ . P Hõà#¡◊ ∂, P #=Ùfi#∂ =∞iÛ áÈÖË#∞——.
ã‘`« L`«¯O~î`° À qO\’Ok.
JǨÏź. K«H¯õ x ¿Ñ~°∞. <åQÆe`À ^Œ∞#flx Éè∂í q∞ Jx. `«#∞ <åQÆe`À Éè∂í q∞
^Œ∞#∞fl`«∞#flѨÙ_»∞ [x‡Oz# Éè∂í Ѩلu. <åQÆeáÈ>Ë Z~°QxÆ JǨÏź! ™œjźO ÖË^OŒ >Ë
J~°O÷ ? P ã¨OQÆu J_»Q˘KåÛ? ã‘`« PÖ’K«#ÅÖ’ Ѩ_@ » O K«∂ã≤ ~å=Ú_®"≥∞#∞
q=ÚHõÎ 29
ǨÏ$^ŒÜ∂« xH˜ ǨÏ`«∞‰Î Ωõ x ''<Õ#∞ hѨH¯õ # LO_»QÍ h =∞#ã≤OHÔ Hõ¯_À LO_»‰Äõ _»^∞Œ .
h =∞#ã¨∞ <å #∞Oz XHõ¯ Hõ} ∆ O ѨH¯õ ‰õΩ =∞~°e<å Éèií OK« ÖË#∞——J<åfl_»∞.
„¿Ñ=∞QÍ<Õ J~Ú<å U^À HõzÛ`«"∞≥ #ÿ P[˝ P HõO~îO° Ö’ q#|_ç HõÅ=~°Ñ_¨ ç
`«# PÖ’K«# QÆ|QÆÉÏ Éˇ\· H˜ ˜ K≥¿ÑÊã≤Ok ã‘`.«
''<å =∞#ã≤OHÔ Hõ¯_çH© "≥àÖ¡◊ ^Ë ∞Œ . g∞~°∞ K≥ÑÊ≤ # JǨÏź ã¨OQÆ`Õ PÖ’zã¨∞<Î åfl.
™œjźO ÖË^OŒ >Ë-——
''ã‘`å! #∞qfiOHÍ z#flÑ≤Å=¡ Ù. h‰õΩ J~°O÷ HÍ^Œ∞. Jã¨ÅÖÏO\˜ q+¨Ü∂« Å∞ #∞=Ùfi
q#‰õÄ_»^∞Œ . =∂\Ï¡_‰» Äõ _»^∞Œ ——.
ã‘`« <À\˜x `«# ÃÑ^Œ=ÙÅ`À =¸¿ãâß_»∞ ~å=Ú_»∞. P =∞`«∞ÖÎ ’ ã‘`« Jhfl
=∞iÛáÈ~ÚOk.
jjj
JÜ≥∂^茺֒ ã‘`«‰õΩ HÍÅO ZÖÏ QÆ_»∞ã¨∞ÎO^À PÖ’zOK«∞‰õΩ<Õ =º=^è•#"Õ∞
LO_»@O ÖË^∞Œ . ~å=Úx „¿Ñ=∞ TÑ≤i fã¨∞HÀx=fi_»O ÖË^∞Œ . J`«QÎ Í~°¡ QÍ~å|O
JO`«∞ÖˉΩõ O_® LOk. ѨÙ\ì̃O\˜ ɡOQƉΩõ P™ê¯~°"∞Õ ÖË^∞Œ . K≥Öà¡ˇ √◊ ¡ WHõ¯_Õ L<åfl~°∞.
~ÀAHÀ suÖ’ ѨÙëêÊÅOHõ~}° Å∞ KÕã∞¨ #Î fl K≥eHõ`ÅÎ≥ #∞ „ѨâO◊ ã≤OK«_O» `«Ñʨ KÕÜ∂« eû#
Ѩ<gÕ ∞ ÖË^∞Œ .
JÖÏO\˜ P#O^Œ=∞Ü«∞ HÍÅOÖ’ XHõ~ÀA H“ã¨Åº ã‘`#« ∞ `«# =∞Ok~åxH˜
Ñ≤Å= #OÑ≤Ok. ã¨=Úz`«OQÍ JÅOHõiOK«∞‰õΩx "≥o§ J`«QÎ ÍiH˜ „Ѩ}Ï=∞O KÕãO≤ k
ã‘`«.
Z=~À ™ê=∞O`«∞Å ~å}∞Å∞ ã‘`#« ∞ K«∂_»=KåÛ~°∞. "å~°∞ ã‘`#« ∞ K«∂ã≤ =ÚQÆ∞Öú ·ˇ
P"≥∞ ™œO^Œ~åºxfl H“ã¨Åº ǨÏ$^ŒÜ∞« O Lá⁄ÊOˆQÖÏ =i‚OKå~°∞.
''=∂ ã‘`« Éè∂í Ѩلu—— JOk H“ã¨Åº QÆ~fi° OQÍ.
''B#@. q<åflO. [#Hõ =∞Ǩ~åA J^Œ$+¨Oì . JO^Œ∞Hˆ JO^ŒOÖ’ JǨÏź#∞
q∞Oz áÈ~ÚOk—— J#fl^˘Hõ ~å}˜.
ã‘`« LeH˜¯Ñ¨_Oç k. JǨÏź - ~å=Ú_»∞ „ѨâO◊ ã≤Oz# JǨÏź gà◊‰¡ Äõ `≥Å∞™ê?
=zÛ# Ju^ä∞Œ Å∞ "≥oá¡ ÈÜ«∂~°∞. H“ã¨Åº ѨiKåiHõÅ#∞ Ñ≤ez ã‘`‰« Ωõ k+≤ì
f~ÚOzOk.
''x#∞fl K«∂Ñ≤OK«‰Ωõ O_® LO_»Ö#Ë ∞. "åà◊¡ ^Œ$+≤ì ^À+¨O `«Q∞Æ Å∞`«∞O^Õ"∂≥ #x
ÉèÜ
í ∞« Ѩ_‰» Ωõ O_®#∂ LO_»Ö#Ë ∞—— #qfiOk H“ã¨Åº.
30 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
''JǨÏź Z=~°`Ü Î« ∂« º—— ã¨OHÀK«OQÍ J_çyOk ã‘`.«
''Q“`«=∞ =∞ǨÏi¬ ÉèÏ~°º `«b.¡ JѨÙ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ JO^ŒO. JO^•xH˜ `«y# ™œjźO.
J~Ú<å áêѨO âßѨ„QÆãÎ̈ J~ÚOk——.
''U=∞~ÚO^Œ`«ÎÜ«∂º——.
''U=ÚOk `«b.¡ JO^Œ"∞≥ #ÿ ¢ãÅΑ #∞ Éè’QÆ=ã¨∞=Î ÙÅ#∞‰õΩO\Ï~°∞ QÆ^• ѨÙ~°∞+¨µÅ∞.
WO„^Œ∞_»<Õ "åxH˜ P"≥∞ g∞^Œ HÀiHõ HõeyOk. XHõ<å_»∞ Q“`«=Ú_»∞ P„â◊=∞OÖ’ ÖËx
ã¨=∞Ü«∞O K«∂ã≤ Q“`«=ÚxÖÏ "Õ+O¨ ^èiŒ Oz =KåÛ_® WO„^Œ∞_»∞. D"≥∞ Éè~ˆí Î J#∞‰õΩOk.
J`«x HÀiHõ fiOk. JѨC_»∞ Q“`«=∞ =∞ǨÏi¬ ~å=_»O`À q+¨Ü∞« O |Ü«∞@Ѩ_Oç k.
=∞ǨÏi¬ P"≥∞#∞ Ѩi`«ºlOKå_»∞. JǨÏź [iyOk `≥Å∞ã¨∞‰õΩx ™ê÷}∞"Õ J~ÚOk.
K«Å#O ÖËx tÖË J~ÚOk. =∞# Ö’HõOÖ’<Õ ÖˉΩõ O_®, WÅ∂¡ "åH˜b ÖˉΩõ O_®,
ZO_®, "å#, K«e `Õ_® `≥eÜ«∞‰õΩO_® P J_»qÖ’ LO\’Ok. Z=iH© Hõ#Ѩ_^» ∞Œ ——.
ã‘`« HõàÖ¡◊ ’¡ hà◊√¡ K«∂ã≤ H“ã¨Åº Py `«#∞ KÕã#≤ ѨxH˜ <˘K«∞Û‰õΩOk.
''z#flÑ≤Å=¡ Ù. hH˜=hfl K≥ÑÊ≤ `«ÑC¨ KÕâß#∞. Z=i ~å`« ZÖÏ LO>Ë JÖÏ
[~°∞QÆ∞`«∞Ok. =∞#O KÕÜ∞« QÆeyO^Õg∞ ÖË^∞Œ . w`«<=≥ ~°∂ =∂~°ÛÖË~∞° . =∞iÛáÈ J=∂‡.
P ^Œ∞~°^$Œ +¨=ì O`«∞~åe ã¨OQÆu =∞iÛáÈ—— P =∂@ÅO@∂<Õ ã‘`« =∞#ã¨∞ =∞~°ÅÛ
\ÏxH˜ =∞Ok~°O "≥Å∞ѨŠ=∂@Å∞ <ÕiÛ# zÅHõ #∞Oz# ѨO[~°O"≥Ñ· Ù¨ fã¨∞HÔ o¡Ok.
P zÅHõ H“ã¨Åº =∂@ÖÏѨQÍ<Õ ã‘`« =OHõ uiy ''ã‘`-« ~å`«† ã‘`-« w`«†
ã‘`-« ~å`«—— Jx ѨÅ∞‰õΩ`«∂ qz„`«OQÍ #=fi™êyOk.
ã‘`« ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç H“ã¨Åº "≥#Hõ xÅ|_ç ''<Õ#∞ <å =∞Ok~åxH˜ "≥àÁ¡KåÛ J`«ÜÎ ∂« º——
JOk.
zÅ∞Hõ qO`« „Ѩ=~°#Î ‰õΩ H“ã¨Åº‰õÄ U^À ÉèÜ í ∞« O P=iOzOk. ''Ѩ^=Œ ∂‡ -
<Õ#∂ =zÛ ~å=Ú_çh x#∂fl Hõàϧ~å K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï#∞—— JO@∂ "≥O@~åÉ’`«∞#fl
^•ã‘Å#∞ "åiOz ã‘`å~å=ÚÅ =∞Ok~°O "≥Ñ· Ù¨ #_çzOk. ~å=Ú_ç HÀã¨O =∞^蕺ǨÏflO
#∞Op Z^Œ∞~°∞ K«∂™ÈÎOk ã‘`.« H“ã¨Åº =zÛ ~å=Ú_»∞ ÖË_x» `≥Å∞ã¨∞‰õΩx ™êÜ«∞O„`«O
=~°‰Äõ ã‘``« À<Õ LOk. ѨÓ*Ï ã¨=∞Ü«∞=∞~ÚO^Œx "≥o§áÈ`«∂ =∞~°∞<å_»∞ L^ŒÜ∂« <Õfl
W^ŒiÌ h `«# =∞Ok~åxH˜ ~°=∞‡x PǨfixOzOk. JѨÊ\˜xOp-
ã‘`« =∞#ã¨∞ xO_® JâßOu. JǨÏź Hõ^Œä QÆ∞~˘ÎzÛ ÉèÜ í ∞« O. *Ïe, ^Œ∞óYO.
P"≥∞ ™œjź=u HÍ^Œx ~å=Ú_≥O^Œ∞Hõ<åfl_À `≥eÜ«∞Hõ HÀѨO. J`«QÎ Í~°∞ ™œjź=u
J#flk QÆ^•. [iy#^•xÖ’ P"≥∞ `«ÑC¨ ÖË#ѨÙ_»∞ ~å=Ú_»ÖÏ ZO^Œ∞Hõ<åfl_»∞? áêѨO,
q=ÚHõÎ 31
JǨÏź. P"≥∞ ~å`« JÖÏ LO^Œx JOk J`«QÎ Í~°∞. P zÅHõ ZO^Œ∞HõÖÏ J#flk?
ã‘`-« ~å`«† ã‘`-« w`« ... zÅHõ =∂@Å∞ QÆ∞~˘Î¿ãÎ Xà◊O¡ `å ÉèÜ
í ∞« O`À HõOÑ≤™ÈÎOk.
`«Å Ѩye áÈÜÕ∞O`« <˘Ñ≤Ê. ã‘`« P `«Å<˘Ñ≤Ê`À<Õ x„^ŒáÈ~ÚOk.
jjj
JO`«óѨÙ~°OÖ’x â’Hõã¨=Ú„^•Å∞ ^•\˜, #n f~°O ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ, "≥O@
=zÛ# =ÚY∞ºÅ‰õΩ g_À¯Å∞ ~ÚzÛ, Ѩ_=» ZH˜¯# `«~åfi`« QÍx ã‘`« =∞#ã¨∞ ¿ã^Œ
f~°Ö^Ë ∞Œ .
'[iyO^Õ^À [iyOk. ~å=Ú_ç`À Hõeã≤ `«#∞ ZHõ¯_»∞O>Ë Uq∞\˜? JO`«ó
ѨÙ~åÅ∞ z#fl`«#O #∞Op z~°Ñi¨ z`åÖË. D #^Œ∞Å∂, J~°}ϺÅ∂, Ѩ~fi° `åÅ∂ g\˜
ã¨∞YâßO`«∞Å#∞ J#∞Éèqí ^•ÌO. ~å[H©Ü∞« JO`«~åÜ«∞O ÖˉΩõ O_® ~å=Úx „¿Ñ=∞ ѨÓiÎQÍ
`«# ã¨fiO`«O J=Ù`«∞Ok—.
ã‘`‰« Ωõ L#fl"å\˜x P#OkOK«_O» ã¨ÇϨ [ ã¨fiÉèÏ=O. ~å[ºO ^•@∞`«∞#fl H˘nÌ
P"≥∞‰õΩ `«# ã¨fiã¨÷ÖÏxH˜ KÕ~°∞`«∞#fl ÉèÏ=O `«Ñ¨Ê Ѩ~°ã‘=∞ÅÔHHõ¯_çHÀ „Ѩܫ∂}
=∞Ü«∂º=∞#fl ÉèÏ=# ~åÖË^∞Œ . Jk ~å=Úx`À K≥a`Õ ''#∞=Ùfi Éè∂í Ѩلuq Hõ^•. JO`å
h ™ê„=∂[º"Õ∞—— J<åfl_»∞ #=Ùfi`«∂. ã‘`‰« Ωõ =∞m¡ JǨÏź QÆ∞~˘ÎzÛOk. `«#<≥=~Ô <· å
Éè∂í Ѩلu J#QÍ<Õ JǨÏź ZO^Œ∞‰õΩ QÆ∞~˘Î™ÈÎO^À ã‘`‰« Ωõ J~°=÷ ∞~¸º HÍ#@∞¡ LOk.
„ѨÜ∂« }O ™êQÆ∞`ÀOk. J~°}º „áêO`åÅÖ’ P„â◊=∂Å∞ Hõ#Ѩ_#ç KÀ@ÖÏ¡ ~å=Ú_»∞
PQÆ∞`«∞<åfl_»∞. =Ú#∞Å#∞ ã¨O^Œi≈Oz Hõ+¨ìã¨∞MÏÅ#∞ qO@∞<åfl_»∞. ^Œã¨∞ºÅ =Å¡
`«=∞H˘ã¨∞Î#fl P@OHÍÅ#∞ "å~°∞ K≥|∞`«∞#flѨÙ_»∞ ~å=Úx KÕ~Ú ^èŒ#ã¨∞û g∞^Œ
aQÆ∞ã¨∞#Î flk. ã‘`« =ÚxѨ`∞« flÅ#∞ Hõeã≤ "å~°∞ qq^èŒ PǨ~åÅ#∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕ¿ã
f~°∞Å#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO@∞#flk.
"≥Ú`åÎxH˜ ã‘`‰« Ωõ HÍÅO Ǩ~ÚQÍ<Õ QÆ_∞» ã¨∞#Î flk. XHõ =Úx P„â◊=∞OÖ’ ~Ô O_»∞
~ÀAÅ∞ |㨠KÕ^•Ì=∞x J#fl^Œ=Ú‡e^Œ~Ì ∂° x~°~‚ ÚOKå~°∞. P Ѩiã¨~° „áêO`åÅ ^Œã∞¨ ºÅ
q=~åÅ#∞ ¿ãHõiOKåÅx "åi „Ѩܫ∞`«flO. L^ŒÜ«∞Ѩ٠ѨÓ[Å∞ =ÚyOK«∞‰õΩx
J#fl^Œ=Ú‡Å∞ "≥o¡áÈÜ«∂~°∞. ã‘`« =ÚxѨuflH˜ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕ^•Ì=∞x "≥o`Õ P"≥∞
"åiOzOk. ^•O`À ã‘`« P„â◊=∞ Ѩiã¨~O° Ö’ XHõ [Åáê`«O LO^Œx `≥Å∞ã¨∞‰õΩx
QÆ∞~°∞ÅÎ _çy JHõ¯_çH˜ |Ü«∞ÖËiÌ Ok.
Jk ÃÑ^ŒÌ ^Œ∂~°O HÍ^Œ∞. ÃÑ^ŒÌ [Åáê`«=¸ HÍ^Œ∞. HÍh KåÖÏ JO^Œ"∞≥ #ÿ
„Ѩ^âÕ O◊ . [Åáê`«O #∞Oz ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ hà◊√¡ z#fl „Ѩ"åǨÏOQÍ ™êyáÈ`«∞<åfl~Ú. P
32 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
„Ѩ"åǨÏѨ٠J_»∞QÆ∞# ~°OQÆ∞~°OQÆ∞Å ~åà◊√.¡ `«à`◊ à« Ö◊ Ï_Õ ã¨∂~°ºH˜~}
° ÏÅ∞ P ~åà◊¡ g∞^Œ
Ѩ_ç Jq ~°`åflÅ „áÈ=ÙÖÏ¡ "≥∞~°∞ã¨∞<Î åfl~Ú. P hà◊Ö¡ ’ HÍà◊√¡ ÃÑ\ì̃ P ~°OQÆ∞~åà◊#¡ ∞
Ѩijeã¨∂Î ‰õÄ~°∞ÛOk ã‘`.«
''Z=~°=∂‡ #∞=Ùfi—— =∞$^Œ∞ QÆOcè~"° ∞≥ #ÿ Q˘O`«∞ q#Ѩ_OÕ `«=~°‰Äõ ã‘`« P
~°OQÆ∞ ~åà◊¡ Ö’HõOÖ’<Õ LOk.
ѨH¯õ ‰õΩ uiy `«Å ÃÑHÔ· uÎ# ã‘`« JHõ¯_» xÅ∞Ûx =Ù#fl ¢ãxΑ K«∂ã≤ x"≥fi~°áÈ~ÚOk.
k=º`Õ*’=¸iÎ! ã‘`« J„ѨÜ∞« `«flOQÍ ÖËz KÕ`∞« ÖˇuÎ #=∞㨯iOzOk.
''<å ¿Ñ~°∞ ã‘`.« N~å=∞K«O„^Œ∞x ÉèÏ~°º#∞——.
P"≥∞ ã‘`« Éè∞í [O g∞^Œ KÕ~Ú "Õã≤ 'JÖÏQÍ— Jx z~°∞#=Ùfi #qfiOk.
z~°∞#=ÙfiÖ’ JO`« Hõ~∞° } LO@∞O^Œx ã‘`« HõO`«=~°‰Äõ `≥eÜ«∞^Œ∞.
''g∞Ô~=~°=∂‡—— Jx J_çyOk P"≥∞ áê^•Å =OHõ K«∂ã¨∂.Î
''##∞fl JǨÏź JO\Ï~°∞——.
ã‘`‰« Ωõ XHõ¯ Hõ}
∆ O QÆ∞O_≥ Py#@¡xÑ≤OzOk.
''JǨÏÖϺ! JǨÏźO>Ë g∞~å?——
''<å QÆ∞iOz q<åfl"å?—— #qfiOk JǨÏź. áêi*Ï`« ѨÓÅ∞ [Å[ÖÏ ~åe#@¡x
Ñ≤OzOk.
JǨÏź ‰õÄ~°∞ÛO>Ë ã‘`« ‰õÄ_® ѨH¯õ # ‰õÄ~°∞Ûx -
''q<åfl#∞. =∂ J`«QÎ Í~°∞ H“ã¨Åº g∞ Hõ^OŒä `å K≥áêÊ~°∞. ZO`« J<åºÜ«∞"≥∂——
JOk ã‘`.«
''UO J<åºÜ«∞O?—— =∂=¸Å∞QÍ J_çyOk JǨÏź.
''g∞~°∞ K≥Ü∞« ºx `«ÑC¨ H˜ g∞~°∞ ^À+≤QÍ xÅ|_®¤~∞° —— *ÏeѨ_Oç k ã‘`.«
''D Ö’HõOÖ’ J<ÕH=õ ∞Ok P_»"åà◊√¡ JÖÏ xÅ|_®eûO^Õ QÆ^• ã‘`å——.
''HÍh =∞s JO`« Ѷ∞¨ ’~°=∂? g∞‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞ QÆ^• J`«#∞ g∞ Éè~í ΰ HÍ^Œx-——
''`≥Å∞™È, `≥eÜ«∞^À h‰õΩ `≥Å∞™ê? Jã¨Ö=ˇ iÔH<· å `≥Å∞™ê?——
ã‘`« <À~°∞ `≥iz JO`«Ö’<Õ =¸ã≤Ok. P"≥∞ `«Å uiy#@¡~ÚOk. `≥Ñʨ ie¡,
ã¨OHÀzã¨∂Ζ
''JO>Ë - g∞‰õΩ `≥Å∞™ê?—— Jx J_çyOk.
q=ÚHõÎ 33
 ''P „Ѩâfl◊ ‰õΩ Ug∞ J~°O÷ ÖË^∞Œ ã‘`å——.
''HÍh ã¨`º« O Uq∞\˜? ã¨`º« =∞<Õk XHõ@∞O>Ë ^•xH˜ J~°=÷ ∞O@∂ LO_»^•?——
ã‘`‰« Ωõ Pâ◊Û~°ºO. ‰õΩ`«∂ǨÏÅO.
''Z=i ã¨`«ºO "åik. ã¨`åºã¨`åºÅ∞ x~°‚~ÚOK«QÆÅ â◊HÎ̃ D „ѨѨOK«OÖ’
Z=iÔH<· å =ÙO^•?——
ã‘`‰« Ωõ JǨÏź =∂@Å∞ J~°O÷ HÍÖË^∞Œ . ã‘`« =ÚYOÖ’x JÜ≥∂=∞Ü«∞O`À
‰õÄ_ç# J=∂Ü«∞Hõ`fi« O K«∂¿ãã¨iH˜ JǨÏź‰õΩ *Ïe "ÕãO≤ k.
''J~°O÷ HÍ=_»O Hõ+"ì̈ ∞Õ ã‘`å. h‰õΩ <å Hõ^Œä ZO^Œ∞‰õΩ K≥áêÊ~À, ZÖÏ K≥áêÊ~À
<å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. WO„^Œ∞_»∞ ##∞fl "åOzèOKå_»∞. ¢ãΑ - ѨÙ~°∞+¨µÅ Éè’Qƺ =ã¨∞=Î x
JO^Œ~∂° J#∞‰õΩ#fl>Ë¡ J`«#∂ J#∞‰õΩ<åfl_»∞. <Õ#∞ J`«xH˜ Ö’|_»#x pHõ\ Ö˜ ’ <å
Éè~í ΰ "Õ+O¨ Ö’ =KåÛ_»∞. J`«#∞ <å Éè~í ΰ HÍ^Œx <Õ#∞ QÆ∞iÎOKå<å ÖË^•? Ö’HõOÖ’
J<ÕH=õ ∞Okx "ÕkOè KÕ „Ѩâfl◊ Wk. <å Éè~í ‰Î° Ωõ =∂„`«O P `Õ_® ÖË^∞Œ . <å‰õΩ `≥eã≤<å,
`≥eÜ«∞HõáÈ~Ú<å PÜ«∞#H˘Hõ>Ë. PÜ«∞# =ã¨∞Î=Ù `å`å¯eHõOQÍ<≥·<å Ѩ~°Ç¨Ïã¨ÎQÆ`«
=∞~ÚOk. "≥∞Åÿ Ѩ_Oç k. "≥∞Åÿ , â∫K«O, Ѩq„`«O, JѨq„`«O, jÅO, Ѩ`#« O - D
Ѩ^•Å#∞ „ÉÏǨχ} ѨÙ~°∞+¨µ ÖˇO`« |ÅOQÍ ã¨$+≤Oì Kå~°O>Ë WO^Œ∞Ö’ ã¨`åºã¨`åºÅ
„Ѩ㨈HÎ ÖË^Œ∞. qK«Hõ∆}Ë ÖË^Œ∞——.
JǨÏź PyáÈ~ÚOk. ã‘`‰« Ωõ W^ŒO`å J~°=÷ ∞=Ù`«∞O^•? HÍh ã‘`« =ÚYO
K«∂ã¨∞OÎ >Ë U^À PáêºÜ«∞`«. Pf‡Ü«∞`«. P"≥∞‰õΩ K≥áêÊÅxÑ≤OK«_O» `«#Hˆ Pâ◊Û~°ºOQÍ
LOk. ã‘`« Ѩ@¡ `«#H© ™È^Œs ÉèÏ=O ZO^Œ∞‰õΩ?
=∂\Ï¡_@ » O PÑ≤# JǨÏź#∞ K«∂™ÈÎOk ã‘`.«
''#∞gfi J~°}º„áêO`åÅÔHO^Œ∞H˘KåÛ=Ù ã‘`å?——
ã‘`« `«# Hõ^OŒä `å K≥ÑC¨ H˘zÛOk.
''~å=Úx =ke LO_»ÖHË õ D J~°}º"å™êxH˜ =KåÛ"å?—— #qfiOk JǨÏź.
ã‘`« ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ ∞» `«∂<Õ ''PÜ«∞##∞ =ke XHõ¯~ÀA ‰õÄ_® LO_»Ö#Ë ∞. PÜ«∞<å
JO`Õ. JO^Œ~∞° =∞QÆ"åà◊=¡ O\˜ "å_»∞ HÍ^Œ∞—— JOk.
''=∞QÆ"åà◊O¡ ^Œ~∂° XHõ>Ë ã‘`å. =ÚYºOQÍ ÉèÏ~°ºÅ q+¨Ü∞« OÖ’——.
''HÍ^Œ∞. <å Éè~í ΰ JÖÏO\˜"å_»∞ HÍ^Œ∞. ã¨`åºã¨`åºÅ∞ qKåi™êÎ_∞» ——.
''qKåi™êÎ_∞» QÆ^•—— =ºOQƺOQÍ JOk JǨÏź.
34 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
''JO>Ë -——
''JO>Ë - qKå~°} [~°Ñ_¨ =» ∞O>Ë Uq∞\˜ ã‘`å? JѨ#=∞‡Hõ"∞Õ Hõ^•. JO`«HOõ >Ë
U^À XHõ #=∞‡Hõ"∞Õ #Ü«∞O Hõ^•——.
ã‘`‰« Ωõ =∞#ã¨O`å zHÍHõ~ÚOk. Uq∞\©q_» q`«O_»"å^ŒO.
ã¨`º« =∞<Õ^Õ ÖË^OŒ @∞Ok. J^≥=iH© `≥eÜ«∞^ŒO@∞Ok. `«# ã¨OQÆu K≥Ñʨ ^Œ∞.
''WO`«‰Äõ g∞ q+¨Ü∞« OÖ’ ã¨`º« "Õ∞q∞\’ K≥Ñʨ #O\Ï~°∞!——
''h =∞#ã¨∞‰õΩ Uk âßOuxã¨∞OÎ ^À Jk ã¨`º« =∞#∞HÀ—— #qfiOk JǨÏź.
ã‘`« =ÚYO q=~°=‚ ∞~ÚOk. JǨÏź `«##∞ J==∂x™ÈÎOk. D"≥∞ QÆ∞iOz
ZO`« PÖ’zOKå#∞. ~å=Ú_ç =∂@ÖË x["Õ∞"≥∂. D"≥∞ ™œjź=u HÍ^Õ"∂≥ .
''<åÖÏ =∂\Ï¡_Õ ¢ãÅΑ #∞ Éèií OK«_O» Hõ+Oì¨ ã‘`å. <Õ#∞ `«ÑC¨ KÕâß#x XѨC‰õΩO>Ë
Éèií ™êÎ~∞° . áêáêxHÀ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ LO@∞Ok. `«ÑC¨ KÕÜ∞« ÖË^xŒ "åk¿ãÎ <åg∞^Œ
*ÏeѨ_`» å~°∞. J<åºÜ«∞OQÍ ^À+¨O P~ÀÑ≤OKå~°x <å ѨHO∆õ =Ç≤Ï™êÎ~∞° . HÍh <å
`«á⁄ÊѨCÅ`À g∞ˆHq∞\˜ ã¨O|O^èOŒ ? Jk qKåiOKÕ Ç¨Ï‰õΩ¯, JkèHÍ~°O g∞ÔH= iKåÛ~°O>Ë
=∂„`«O Z=~°∂ ã¨ÇÏ≤ OK«~∞° ——.
''P JkèHÍ~°O Q“`«=∞ =∞ǨÏi¬H˜ ‰õÄ_® ÖË^•?—— ã‘`‰« Ωõ JǨÏź JO`«∞Ѩ@_ì O»
ÖË^∞Œ .
''Ö’HõO PÜ«∞#HÍ JkèHÍ~åxflzÛOk. <Õx=fiÖË^∞Œ . <Õx=fi#O`« =~°‰Äõ Z=~°∂
<å g∞^Œ JkèHÍ~åxfl á⁄O^ŒÖ~Ë ∞° ——.
''HÍh PÜ«∞# q∞=∞‡efl Ѩi`«ºlOKå~°∞QÍ——.
''áêѨO. ##∞fl áÈQ˘@∞ì‰Ωõ <åfl_»∞——.
''g∞~°∞ =∂„`«O - Z<Õflà’¡ tÅÖÏ xs˚=OQÍ |uHÍ~°@QÍ——.
''Jx g∞~°#∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. W<Õflà◊¥¡ <Õ#∞ D qâ◊fiOÖ’ <å Jã≤`Î åfixfl QÆ∞iOz
PÖ’zã¨∞<Î åfl#∞. „ѨÑO¨ K«O U h`«∞Å g∞^•, ^è~Œ å‡Å g∞^• #_»∞™ÈÎO^À, "å\˜H˜
=¸Å"Õ∞q∞\’ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞. <Õ<O≥ `À *Ï˝#O ã¨OáêkOKå#∞——.
''ã¨`åºã¨`åºÅ∞ ÖË=#_»"∞Õ <å P *Ï˝#O—— ã‘`« =ºOQƺOQÍ, qã¨∞~°∞QÍ J#flk.
''ã¨`º« O ZѨC_»∂ XHõ¯ÖψQ LO_»^hŒ x~°O`«~O° =∂~°∞`«∂ LO@∞O^Œh `≥Å∞ã¨∞
HÀ=_»"∞Õ <Õ#∞ ã¨OáêkOz# *Ï˝#O——.
q=ÚHõÎ 35
 ''ã¨`º« O LOk. =∂~°x ã¨`º« O LOk. <åÃÑ· ~å=Úx „¿Ñ=∞, ~å=Úx g∞^Œ <å
„¿Ñ=∞ ã¨`«ºO. WO^Œ∞Ö’ Jã¨`«º"Õ∞g∞ ÖË^Œ∞. nx =ÚO^Œ∞ g∞~°∞ ã¨OáêkOz#
*Ï˝#=∞O`å H˘@∞ì‰Ωõ áÈ`«∞Ok—— P"ÕâO◊ QÍ JOk.
''JÖÏÔQ`· Õ <Õ#∞ *Ï˝<åx‰õΩ#fl P HÀ}Ïxfl ‰õÄ_® J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï#∞ ã‘`å——.
ã‘`‰« Ωõ P"≥∞`À =∂@Å∞ á⁄_çyOKåÅxÑ≤OK«Ö^Ë ∞Œ . U^À P"ÕâO◊ . P~å@O.
"≥O@<Õ ~å=Úx ã¨xflkèÖ’H˜ "≥oá¡ È"åÅxÑ≤OzOk.
ã‘`« ÖËz JǨÏź‰õΩ #=∞㨯iOzOk.
JǨÏź ã‘`« `«Å g∞^Œ KÕ~ÚÃÑ\˜ì
''Z#fl_»∂ qKå~°}‰õΩ JOwHõiOK«‰õΩ ã‘`å. JkèHÍ~åxH˜ ÖÁOQƉõΩ—— Jx
nqOzOk.
ã‘`« P =∂@Å∞ Éèií OK«ÖxË ^•xÖÏ JHõ¯_çxOz =_ç=_çQÍ "≥#‰õΩ¯ uiy
K«∂_»‰Ωõ O_® "≥oá¡ È~ÚOk.
P ~å„u ~å=Ú_ç`À =∂=¸Å∞ Hõ|∞~°h¡ fl K≥áêÊHõ "≥∞e¡QÍ JOk ã‘`.«
''<Õ#∞ JǨÏź#∞ K«∂âß#∞——.
''ZHõ¯_»?—— JkiѨ_ç ÖËKå_»∞ ~å=Ú_»∞.
''ZO^Œ∞HõO`« HõOQÍ~°∞. [Åáê`«O ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥àÏ¡#∞——.
''XO@iQÍ<å?——
''B#∞. WHõ¯_»‰Ωõ KåÖÏ ^ŒQ~æÆ .° ZO`À ÉÏQÆ∞Ok——.
''XO@iQÍ ZHõ¯_çH© "≥à‰¡◊ Ωõ ã‘`å—— PO^Àà◊#QÍ J<åfl_»∞ ~å=Ú_»∞.
''ã¨~ˆ "≥à#¡◊ ∞. JǨÏź ã¨OQÆu K≥Ñʨ x=fi~å?——
~å=Ú_ÕO =∂\Ï¡_Ö» ^Ë ∞Œ .
''Pq_» g∞~°#fl@∞¡ J^Œ∞ƒù`« ™œO^Œ~º° =¸iÎ. KÕ`∞« ÖˇuÎ #=∞㨯iOKåÅxÑ≤OKÕ
`Õ[ã¨∞û. HÍh P"≥∞ =∂@ʼnõΩ J~°"÷ ∞Õ ÖË^xŒ Ñ≤OzOk. „ѨÑO¨ K«OÖ’ ã¨`º« =∞<Õ^Õ ÖË^hŒ ,
ã¨`º« O x~°O`«~O° =∂~°∞`«∞O@∞O^Œh U^Õ^À =∂\Ï¡_Oç k. <å =∞#ã¨∞Hˆ g∞ WOѨÙQÍÖË=Ù.
zH͉õΩQÍ JxÑ≤OzOk——.
~å=Ú_»∞ =∞ø#OQÍ q<åfl_»∞.
''UO =∂\Ï¡_~ˆ» O?——
36 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
''U=ÚOk =∂\Ïì_\» ÏxH˜? JÖÏO\˜ ¢ãΑ =∂@Å∞ hÖÏO\˜ x~°‡Å ǨÏ$^ŒÜÚ«
ʼnõÄ, J=∂Ü«∞‰õΩʼnõÄ J~°O÷ HÍ=Ù. á⁄^Œ∞áÌ È~ÚOk. Ѩ_∞» HÀ ã‘`å——.
P*Ï˝ÑO≤ z#>Ëì Jx `«#∞ x„^Œ‰Ωõ Ѩ„Hõq∞OKå_»∞.
ã‘`‰« Ωõ ~å=Úx`À `«=∞ ã¨OÉèÏ+¨} P™êO`«O K≥áêÊÅx =ÙOk. HÍh q#_»O
~å=ÚxH˜+Oì̈ ÖË^xŒ J~°"÷ ∞≥ Oÿ k.
=∞m¡ =∞m¡ JǨÏź =∂@Å∞ QÆ∞~°∞‰Î Ωõ `≥K∞« Û‰õΩO@∂, zH͉õΩѨ_∞» `«∂, JâßOuQÍ
x„^ŒÖxË ~å„ux ^•\˜Ok ã‘`.«
P `«~åfi`« KåÖÏHÍÅO áê@∞ P"≥∞ JǨÏź#∞ =∞iÛáÈ~ÚO^Œ<Õ K≥áêÊe.
jjj
P ~ÀA ã‘`« =∞#ã¨∞ P#O^À^ÕfiQÍÅ`À xO_çáÈ~ÚOk. ~å=} ã¨OǨ~°
"å~°Î P"≥∞‰õΩ JOkOk. ÅOHõ #∞Oz q=ÚH˜Î HõeyO^Œ<Õ P#O^ŒO`À P"≥∞ Lá⁄ÊOy
áÈ~ÚOk. ZѨC_≥ÑC¨ _»∞ ~å=Ú_çx K«∂™êÎ<å Jx P"≥∞ ǨÏ$^ŒÜ∞« O H˘@∞ì‰Ωõ áÈ`ÀOk.
~å=Úx K«∂_»QÍ<Õ `å<Õ=∞=Ù`«∞Ok? ~å=Ú_Õ =∞O\Ï_»∞? J`«x J#∞~åQÆ gHõ} ∆ ÏÅ∞,
„¿Ñ=∞, ã¨Ê~°≈, Jhfl ^˘~°∞‰õΩ`å~Ú. P#O^ŒO`À Jq~å=∞OQÍ Hõ#∞flÅ #∞Oz h~°∞
HÍ~°∞`ÀOk. ÅHõ∆ ‡}∞_çx ^Œ∂~åxflOz K«∂ã≤ QÆ|QÆÉÏ =ÚO^Œ∞H˜ #_çzOk ã‘`.«
ÅHõ∆ ‡}∞_çx K«∂ã≤ Pâ◊Û~°ºáÈ~ÚOk. ~å=} ã¨OǨ~°O [~°QÖÆ ^Ë •? [~°QHÆ áõ È`Õ
ÅHõ∆ ‡}∞_çH¯õ _çHÔ ÖÏ =KåÛ_»∞? =zÛ#"å_ç =ÚYOÖ’ P#O^ŒO ÖË^qÕ ∞\˜? q[Ü«∞
QÆ~fi° O`À `«ÅZ`«∞‰Î Ωõ ~å‰õΩO_® ^À+≤ÖÏ `«ÅkOK«∞‰õΩ<åfl_≥O^Œ∞‰õΩ?
''ÅHõ∆ ‡}Ï! ZÖÏ L<åfl=Ù?—— `«<Õ Ñ¨ÅHõiOzOk ã‘`.« ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ =∞iO`« `«Å
kOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
''N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ - g∞ J#flQÍ~°∞ - Hˆ =∆ ∞"Õ∞<å?—— P q+¨Ü∞« OÖ’ ã‘`Hˆ« g∞
ã¨O^ÕÇϨ O ÖË^∞Œ . HÍh =∞ik =ÚYO K«∂¿ãÎ Jk `«Ñʨ WOHÀ=∂@ ~åÖË^∞Œ .
''ˆH=∆ ∞"Õ∞ =k<å——.
''=∞i JÖÏ L<åfl"≥O^Œ∞‰õΩ ÅHõ∆ ‡}Ï. h =ÚYOÖ’ P#O^Œ"∞Õ ÖË^OÕ . ##∞fl
fã¨∞‰õΩ~°=∞‡<ÕQÍ J#flQÍ~°∞ x#∞fl ѨOáê~°∞. Ѩ^Œ "≥àÏÌO——.
''XHõ q+¨Ü∞« O K≥áêÊe =k<å——.
ã‘`‰« Ωõ =∞u áÈ`ÀOk. XHõ ѨH¯õ q[Ü≥∂`åûǨÏO`À "å#~° Ãã#· ºO KÕã∞¨ #Î fl
HÀÖÏǨÏÅO Jâ’Hõ=<åxH˜ ‰õÄ_® qxÑ≤ã¨∂Î<Õ LOk. =∞i ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ ѨÓiÎQÍ
Ѩ~å[Ü«∞O áêÖˇ#· "å_çÖÏ L<åfl_≥O^Œ∞‰õΩ?
q=ÚHõÎ 37
 ''N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ h jÅѨsHõ∆ HÀ~°∞`«∞<åfl_»=∂‡—— ã‘`« y~°∞‰õΩ¯# "≥#∞kiyOk.
P =∂@Å∞ P"≥∞ =∞#ã¨∞Ö’H˜ WOˆHã¨iH˜ P"≥∞ xÅ|_»ÖxË ^•xÖÏ <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄÅ
|_çOk.
''N~å=∞K«O„^Œ∞xˆHg∞ ã¨O^ÕÇϨ O ÖË^∞Œ =k<å. Hˆ =ÅO „Ѩ[Å HÀã¨"∞Õ D
PÖ’K«#. qKå~°}Ö’ <åºÜ«∞"Õ∞ QÔ Å∞ã¨∞OÎ k. ã¨`º« "Õ∞ [~Úã¨∞OÎ k. ѨsHõÖ∆ ’ xez
QÔ ez# g∞ ™œjÖϺxfl JO^Œ~∂° H˘xÜ«∂_»`å~°∞. ~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ g∞`À D =∂@Å∞
K≥ѨÊ=∞<åfl_»=∂‡——
ã‘`‰« Ωõ "≥∞~°∞ѨÙÖÏ JǨÏź ~°∂ѨO Hõ#∞flÅ =ÚO^Œ∞H˘zÛOk.
''qKå~°} [~°Ñ_¨ =» ∞O>Ë Uq∞\˜ ã‘`å! JѨ#=∞‡Hõ"∞Õ Hõ^•. JO`«HOõ >Ë U^À
XHõ #=∞‡Hõ"∞Õ #Ü«∞O Hõ^•——
''=∞QÆ"åà◊O¡ ^Œ~∂° XHõ¯>Ë ã‘`å——.
JǨÏź‰õΩ W^ŒO`å WÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx `≥Å∞™ê? ~å=Ú_»∞ `«# jÅѨsHõ#∆ ∞
HÀ~å_»∞. WO`«HOõ >Ë Kå=Ù #Ü«∞O Hõ^•. `«# Hõ~å‡xH˜ `«#<˘kÖËÜ∞« _»O #Ü«∞O
Hõ^•. ZO^Œ∞‰õΩ `«#H© J==∂#O. WO`« Ü«Ú^Œ=ú ¸ nx HÀã¨=∂?
Ü«Ú^ŒOú „Ѩ`åáêÅ x~°∂Ѩ}‰õΩ. ~å=Ú_»∞ `«# „Ѩ`åѨO x~°∂Ñ≤OK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
ÉèÏ~°º jÅ x~°∂Ѩ}‰õΩ Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞<Î åfl_»∞. JǨÏź K≥ÑÊ≤ # JѨ#=∞‡Hõ"∞Õ <å Wk?
JO`«HOõ >Ë #q∞‡ `«# KÕ~Ú Ñ¨@∞ìHÀ=_»"∂≥ , #=∞‡Hõ Ѩi`«ºlOK«_"» ∂≥ #Ü«∞O Hõ^•.
UO K≥Ü∂« ºeѨC_»∞? ã‘`« =∞#ã¨∞û Jyfl Ѩ~fi° `«=∞~ÚOk.
''J#flQÍix Jáê~°O÷ KÕã∞¨ HÀ=^Œ=Ì ∂‡. ~ˆ Ѩ٠g∞ QÆ∞iOz Z=~°∂ Ug∞ J#‰õΩO_®
*Ï„QÆ`Ϋ `«b.¡ JÜ≥∂^蕺 #QÆ~åxH˜ g∞~°∞ xѨCÖÏ #_çz"≥àÏ¡Å=∂‡. J#flQÍÔ~O`«
ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞<åfl~À, qÅÑ≤ã∞¨ <Î åfl~À g∞~°∂Ç≤ÏOK«Ö~Ë =° ∂‡. PÜ«∞# xã¨ûǨÜ«Ú_»=∂‡——.
ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ ~å=Úx ÉÏ^è#Œ ∞ =i‚ã∞¨ #Î fl H˘nÌ ã‘`« ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ =∞O@Å∞ `«QÍæ~Ú.
'~å=ÚxˆHg∞ ã¨O^ÕÇϨ O ÖË^∞Œ . ã¨`º« "Õ∞q∞\’ `≥Å∞ã¨∞. <å g∞^Œ xO^Œ ~å‰õΩO_®,
<å HÀã¨"∞Õ WO`« ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞<åfl_»∞. <Õ<Ö≥ Ï ã¨ÊOk™êÎ<À#x ‰õΩq∞e áÈ`«∞<åfl_»∞.
`«=∞ =∞^躌 Wk ã¨$+≤Oì K«QÅÆ JQÍ^èOŒ `«Å∞Û‰õΩx HõOÑ≤OzáÈ`«∞<åfl_»∞—.
~å=Ú_çx F^•~°Û_®xH˜ ã≤^"úŒ ∞≥ áÿ È~ÚOk ã‘`.«
PÜ«∞# xã¨ûǨÜ«Ú_»∞. |ÅÇ‘Ï#∞_»∞. Z=i =ÚO^Œ∞? ~å=}∞x =ÚO^Œ∞ HÍ^Œ∞.
Ö’HõO =ÚO^Œ∞. Ö’HõO JO>Ë Jk K≥¿ÑÊ hu ã¨∂„`åÅ∞. ^è~Œ ‡° âß„™êÎÅ∞. =∞m¡ JǨÏź
=∂@Å∞ QÆ∞~˘ÎKåÛ~Ú ã‘`‰« Ωõ .
38 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
''â∫K«O, "≥∞Åÿ , Ѩq„`«O, JѨq„`«O, jÅO, Ѩ`#« O - D Ѩ^•Å#∂, ÉèÏ=#Å#∂
„ÉÏǨχ} ѨÙ~°∞+¨µÖˇO`« |ÅOQÍ ã¨$+≤Oì Kå~°O>Ë ...——
P |ÅO =ÚO^Œ∞ ~å=∞ÉÏ}O gyáÈ`«∞Ok. „|Ǩ‡GO |ÅÇ‘Ï#=∞=Ù`«∞Ok.
~å=Ú_çx P^Œ∞HÀ"åe. ~°HO∆˜ Kåe Ö’HõO #∞Oz. Hõhfl~°∞ `«∞_»"åe. |ÅO W"åfie.
Jk `«#∞ `«Ñʨ =∞iOÔH=fi~°∂ K≥Ü∞« ºÖË~∞° .
''ÖË^∞Œ JǨÏÖϺ. ~å=Ú_çH˜ JѨ#=∞‡HõO ÖË^∞Œ . <å ~å=Ú_»∞ JO^Œ~∞° =∞QÆ"åà◊¡
=O\˜"å_»∞ HÍ^Œ∞. Wk ã¨`º« O. <Õ#∞ h‰õΩ x~°∂Ñ≤OK«ÖHË áõ È=K«∞Û. Ö’HõO Wk ã¨`º« =∞x
JOwHõiOK«Háõ È=K«∞Û. HÍh Wk <å‰õΩ ã¨`º« O——.
JǨÏź D =∂@ ‰õÄ_® J#flk Hõ^∂Œ -
''Z=i ã¨`º« O "åik. ã¨`åºã¨`åºÅ#∞ x~°~‚ ÚOK«QÅÆ â◊HΘ D Ö’HõOÖ’ Z=iÔH<· å
=ÙO^•?——
JǨÏÖϺ - ZO^Œ∞H© =∂@Å∞ =∂\Ï¡_®=Ù? h =∂@Å∞ <åH˜ÑC¨ _»∞ XHõ~H° Oõ QÍ
J~°=÷ ∞=Ù`«∞<åfl~Ú. Jk ãÔ̈~#· J~°"÷ ∞Õ <å? K≥¿ÑÊ"åÔ~=~°∞?
ã‘`« `«Å|^ŒÅÌ =É’`«∞O>Ë Ñ¨@∞ì‰Ωõ #fl@∞ì `«Å#∞ QÆ\ Qì̃ Í Ñ¨@∞ì‰Ωõ Ok.
P PÖ’K«#Å∞ `«~åfi`«. =ÚO^Œ∞ ~å=Ú_çx K«∂_®e. `«#∞ ^è~·≥ º° OQÍ Ñ¨sHõ<∆ ^≥ ∞Œ
~À¯"åe.
ã‘`« ÖËz xÅ|_çOk. Ѩq∞@ H˘OQÆ∞`À =ÚYO â◊√„ÉèOí QÍ `«∞_»∞K«∞‰õΩOk.
''Ѩ^Œ ÅHõ∆ ‡}Ï. g∞ J#flQÍi ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥àÏÌO. P ѨsHõ∆ Uq∞\’ K«∂™êÎ#∞——.
ã‘`« <À\˜ #∞Oz |ÅOQÍ, ^è~·≥ º° OQÍ, XHõ qâßfiã¨ÑÓ¨ i`« x~°Ü ‚ ∞« OÖÏ "≥Å∞=_ç#
P =∂@Å∞ qx ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ Pâ◊Û~°ºOQÍ `«Å Z`åÎ_∞» .
ã‘`« Éè∂í Ѩلu Jx J`«xHÔ =~À K≥qÖ’ K≥ÑÊ≤ #@¡xÑ≤OzOk.
jjj
JÜ≥∂^躌 H˜ =zÛ# `«~åfi`« ‰õÄ_® ã‘`« JǨÏź#∞ =∞iÛáÈÖËHáõ È`«∞#flk. JO`«ó
ѨÙ~°OÖ’ J_»∞QÆ∞ÃÑ\ì̃#ѨÙ_Õ ã¨OHÀK«O. J`«QÎ Í~°∞¡ =ÚQÆ∞iæ Ö’ Z=~°∞ D jÅѨsHõ∆
QÆ∞iOz „Ѩ™êÎqOz<å `«#∞ Éèií OK«QÅÆ ^•?
H“ã¨Åº ã‘`#« ∞ ǨÏ$^ŒÜ∂« xH˜ ǨÏ`«∞‰Î Ωõ x ''<å HÀ_»Å∞ jÅ=u—— Jx Hõhfl~°∞
HÍ~°∞ã¨∞OÎ >Ë ã‘`« ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ U^À QÆ\ ^ì̃ #Œ O, W#Ѩ`#« O „Ѩ"tÕ Oz#@¡~ÚOk.
`«# HÀ_»Å∞ jÅ=`å HÍ^• J#fl ã¨O^ÕÇϨ O =zÛ jÅ=u Jx x~åúiOK«∞‰õΩO^•!
P"≥∞ JǨÏź QÆ∞iOz ‰õÄ_® JÖψQ J#∞‰õΩOk.
q=ÚHõÎ 39
 ''h =∞#ã¨∞H˜ Uk âßOuxã¨∞OÎ ^À J^Õ ã¨`º« O ã‘`å—— J#flk JǨÏź. J`«QÎ Í~°∞
JÖψQ J#∞‰õΩO^• ÖËHõ `«##∞ #q∞‡O^•?
Wq ["å|∞ ÖËx „Ѩâfl◊ Å∞. Z=ih J_»QÖÆ ^Ë ∞Œ . D q+¨Ü∞« O `«#`À Z=~°∂
<Õ~∞° QÍ =∂\Ï¡_~» ∞° . ~å=Ú_»∞ Ug∞ [~°QÖÆ ^Ë #Œ fl>Ë¡ „Ѩ=iÎã∞¨ <Î åfl_»∞. J`«x „¿Ñ=∞Ö’
Ug∞ `Õ_® ÖË^∞Œ . =ÚO^Œ∞#fl J#∞~åQÆ"∞Õ . JǨÏź `«# QÆ∞iOz U=∞#∞‰õΩO@∞Ok.
#=Ùfi`«∞O^•? ''Z#fl_»∂ qKå~°}‰õΩ JOwHõiOK«‰õΩ ã‘`å—— J#fl^•"≥∞. `«#∞
JOwHõiOzOk. Jk `«# HÀã¨O HÍ^Œ∞ ~å=Úx HÀã¨O JO>Ë JǨÏź #=Ú‡ `«∞O^•?
J~°O÷ KÕã∞¨ HÀQÆÅ∞QÆ∞`«∞O^•? P"≥∞ *Ï˝x. `«Ñʨ ‰õΩO_® J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩO@∞Ok. ã‘`‰« Ωõ
JǨÏź#∞ HõÅ"åÅ<Õ HÀiHõ ~ÀA~ÀA‰õÄ ÃÑiyáÈ`ÀOk.
D q+¨Ü∞« O QÆ∞iOz JǨÏź`À =∂\Ï¡_Q» eÆ y#@∞¡ `«#∞ Z=i`À#∂ =∂\Ï¡_»
ÖË^∞Œ . =∂\Ï¡_H» õ áÈ`Õ `«# =∞#ã¨∞ =∞iO`« |O_»QÍ =∂~°_O» =∂#^Œ∞.
ã‘`« QÆ~ƒ° =ù u Jx `≥eã≤ JO`«óѨÙ~°=∞O`å "Õ_∞» HõÅ∞ KÕã∞¨ ‰õΩO@∞#fl ~ÀA#
‰õÄ_® ã‘`« JǨÏź<Õ `«Å∞Û‰õΩO@∂ QÆ_Ñç O≤ k.
''QÆ~ƒ° =ù `«∞ʼnõΩ U"À HÀÔ~¯Å∞O\ÏÜ«∞@. "å\˜x f~åÛÅ@. J=∞‡ h =∞#ã¨∞Ö’x
HÀiHõ Hõ#∞HÀ¯=∞x =∞s =∞s K≥ÑÊ≤ Ok ã‘`å——.
~å=Ú_çH˜ `«# =∞#ã¨∞Ö’ HÀÔ~¯, JǨÏź#∞ Hõeã≤ =∂\Ï¡_®Å<Õ HÀiHõ
K≥áêÊÅxÑ≤Oz x„QÆÇÏ≤ OK«∞‰õΩOk ã‘`.« ~å=Ú_»∞ ÉÏ^èÑŒ _¨ `» å_»∞. J`«xH˜ W+¨Oì LO_»^∞Œ .
HÍh D HÀiHõ f~°‰Ωõ O_® LO_»@O, `«# =∞#ã¨∞H©, P =∞#ã¨∞ „ѨÉÏè =O Ѩ_É» ’ÜÕ∞
`«# QÆ~ƒ° ãù ÷¨ tâ◊√=ÙH© =∞Ozk HÍ^Œ∞.
''<å‰õΩ J~°}º qǨ~°O g∞^Œ =∞#ã¨∞ áÈ`ÀOk ~å=∂. =∞x^Œ~Ì O° Hõeã≤ K«∂ã≤#
P =Ú<庄â◊=∂Å∞, P #n f~åÅ∞, P J_»=ÙÅ JO^•Å∂ =∞m¡ XHõ™êi K«∂_®Åx
=ÙOk——.
''JÖψQ. J^Õ=∞O`« ÃÑ^ŒHÌ ÀiHõ. `«Ñʨ ‰õΩO_® "≥àÏÌO——.
ã‘`‰« Ωõ K≥Ñʨ ÖËx L^ÕfiQÆO. JO`«Ö’<Õ ÉèÜ
í ∞« O. ZO^Œ∞‰õΩ `«h Ѩx `«ÅÃÑ\ì̃Ok?
JǨÏź`À =∂\Ï¡_ç`Õ `«# JâßOu ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O^Õ QÍx `«QÆæ^Œ∞. HÍ"åÅx H˘x
`≥K«∞Û‰õΩO@∞O^•? ÖË^Œ∞. WѨC_»∞ `«#‰õΩ JǨÏź =∂@ʼnõΩ zH͉õΩѨ_»‰õΩO_®
=ÙO_»QÅÆ J#∞Éè=í O =zÛOk. ZÖÏO\˜ J#∞Éè=í O! P"≥∞ Ö’`≥#· J~°O÷ `À =∂\Ï¡_Õ
=∂@Å∞ qx PÖ’z¿ãÎ QÍx `«# =∞#ã¨∞‰õΩ ѨiѨÓ~°"‚ ∞≥ #ÿ âßOu ^˘~°H^õ ∞Œ . `«#
=∞#ã¨∞x „ѨâßO`«Ñ~¨ K° Q« ÅÆ â◊HÎ̃ XHõ¯ JǨÏźˆH =ÙOk.
40 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
~å=Ú_ç`À Hõeã≤ "≥o<¡ å U^À XHõ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«<˘Hõ¯`Õ "≥o¡ JǨÏź#∞
HõÅ∞ã¨∞‰õΩO@∞Ok.
ã‘`« =∞#ã¨∞Ö’ „Hõ=∞OQÍ ã¨O`À+¨O xO_çOk. `«#‰õΩ „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ ¿ãflÇ≤Ï`«∞~åex
HõÅ∞ã¨∞HÀÉ’`«∞#fl@∞¡ ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À, P#O^ŒO`À qHõãO≤ z# ã‘`« =ÚYO K«∂ã≤
~å=Ú_»∂ P#OkOKå_»∞.
J~°}º ã¨O^Œ~°≈#O`À JO`å =∂=¸Å=Ù`«∞Ok. ã‘`« ÅOHõ #∞Oz HÍHõ
J~°}ºO #∞Oz JÜ≥∂^躌 ‰õΩ uiy=¿ãÎ ZO`À ÉÏQÆ∞O_Õk. JÖÏ [~°QÖÆ ^Ë ∞Œ . =∞m¡
WѨC_® J=HÍâ◊O =zÛOk. J~°}ºO #∞Oz =zÛ# ã‘`« `«#‰õΩ ã¨∞Ѩل`«∞_çx Wã¨∞OÎ k.
^•O`À JO`å =∂iáÈ`«∞Ok. ã‘`«‰õÄ `«#‰õÄ =∞^茺 U~°Ê_ç# ã¨#flx `≥~°
`˘ÅyáÈ`«∞Ok.
~å=Ú_»∞ P ~å„u J~°}º"åã¨OÖ’ ã‘`« ã¨~ã° #¨ x„kOz#O`« xtÛO`«QÍ
x„kOKå_»∞.
jjj
~å=Ú_»∞ `«#`À áê@∞ J~°}º ã¨O^Œ~≈° <åxH˜ ~å=_»O ÖË^xŒ `≥eã≤ ã‘`‰« Ωõ
=∞iO`« xtÛO`«QÍ JxÑ≤OzOk. JǨÏź`À ZO`«¿ãÃÑ<· å QÆ_Ñ» =¨ K«∞Û. =∞#ã¨∞ #O`å
Hõ_çˆQã¨∞HÀ=K«∞Û.
P#O^ŒOQÍ ~°^OŒä Z‰õΩ¯`«∞#fl ã‘`« ÅHõ∆ ‡}∞x =ÚYO K«∂ã≤ Pâ◊Û~°ºáÈ~ÚOk.
''ÅHõ∆ ‡}Ï! P~ÀQƺO ÉÏQÀÖË^•? #∞"≥fiO^Œ∞‰õΩ, â◊„`«∞Ѷڨ flxH˜ D Ѩx K≥Ñʨ Hõ
áÈÜ«∂"å?—— JOk.
ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ =∂\Ï¡_‰» Ωõ O_® ~°^OŒä ZH˜¯ QÆ∞„~åÅ#∞ JkeOKå_»∞. ã‘`« `«#∞
"≥àÏ¡Å#∞‰õΩ#fl [Åáê`« „áêO`«ÑÙ¨ QÆ∞~°∞ÅÎ ∞ K≥ÑÊ≤ Ok. ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ WOHÍ KåÖÏ=ÚO^Õ,
J~°}ºO ^Œ@Oì HÍHõ=ÚO^Õ ~°^OŒä Páê_»∞.
jjj
xO_»∞ QÆ~ƒ° =ù u ã‘`#« ∞ "åb‡H˜ P^ÕâO◊ `À P„â◊=∞ "åã¨∞ÅO`å JѨÙ~°∂ѨOQÍ
K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞.
ã‘`« Ѷ∞¨ hÉèqí Oz# QÆOQÍ#kÖÏ LOk. "åb‡H˜ ã‘`#« ∞ K«∂ã≤ PÖ’zã¨∞<Î åfl_»∞.
UO KÕ¿ãÎ D"≥∞ „ѨâßO`«OQÍ „Ѩã"¨ åxH˜ ã≤^=úŒ ∞=Ù`«∞Ok.
ã‘`<« Õ J_çQÍ_»∞. ''h‰õΩ HÍ=Åã≤O^Õ"∞≥ <ÿ å =ÙO>Ë ã¨O^ÕÇÏ≤ OK«‰Ωõ O_® K≥ÑC¨
`«b—¡ — Jx.
q=ÚHõÎ 41
 ''<å‰õΩ JǨÏź#∞ K«∂_®Åx =ÙOk—— ã‘`« ã¨∂\˜QÍ "åb‡H˜ =ÚYO K«∂ã¨∂Î
J_çyOk.
"åb‡H˜ XHõ Hõ}
∆ O x"≥fi~°áÈ~Ú `Õ~∞° ‰õΩx
''JÖψQ K«∂^Œ∞=Ì ÙQÍx ã‘`å. P"≥∞ h‰õΩ âßOu x=fiQÆÅ ã¨=∞~°∞~÷ åÖË. Hõ|∞~°∞
ѨOѨÙ`å#∞—— J<åfl_»∞.
~Ô O_»∞ ~ÀAÅáê@∞ ã‘`« =∞~À `«ÅѨ٠ÖˉΩõ O_® Z^Œ∞~°∞ K«∂ã≤# `«~åfi`« JǨÏź
"åb‡H˜ P„â◊=∂xH˜ =zÛOk.
''ÉÏQÆ∞<åfl"å ã‘`å—— ѨH¯õ <Õ ‰õÄ~°∞Ûx ã‘`« KÕ`∞« Å∞ Ѩ@∞ì‰Ωõ x „¿Ñ=∞QÍ J_çyOk
JǨÏź. ã‘`« JǨÏź X_çÖ’ `«ÅÃÑ@∞ì‰Ωõ x "≥H¯˜ "≥H¯˜ ÜÕ∞_çÛOk.
''T~°∞HÀ=∂‡. JO`« ^Œ∞óYO D ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_»^∞Œ —— ã‘`« gѨ٠x=Ú~°∞`«∞#fl
JǨÏź HõàÖ¡◊ ’¡ ã¨#fl\˜ h\˜ á⁄~°. ã‘`« `«xqn~å ÜÕ∞_çÛ ''WѨC_»∞ <å =∞#ã¨∞
Ǩ~ÚQÍ LO^ŒHͯ. ~å=} ã¨OǨ~°O [iy#ѨÊ\˜ #∞Op <å =∞#ã¨∞ „Hõ=∞OQÍ
QÆ_H¤» \õ Oì̃ k. x#∞fl K«∂_»QÍ<Õ, h ¿ãflÇ¨Ï ã¨Ê~°≈Ö’ Jk HõiyáÈ~ÚOk. WѨÙ_»∞ =∞m¡
<å =∞#ã¨∞ ѨÓ~°fiOÖÏ "≥∞`«QÎ Í =ÙOk—— JOk.
KåÖÏ¿ãѨ٠W^Œ~Ì ∂° =∞ø#OQÍ<Õ =∂\Ï¡_∞» ‰õΩ<åfl~°∞.
''ã¨`åºã¨`åºÅ QÆ∞iOz h =∂@Å J~°O÷ WѨÙ_»∞ `≥eã≤O^ŒHͯ——.
''*Ï˝#ã¨Oáê^Œ#‰õΩ J#∞Éè"í åxfl q∞Oz# =∂~°Oæ =∞~˘Hõ\ ˜ ÖË^=Œ ∂‡——.
''<Õ#∞ qKå~°}‰õΩ ã≤^=úŒ ∞~ÚOk Hˆ =ÅO ~å=Úx HÀã¨"∞Õ . <å HÀã¨O HÍ^Œ∞——.
''Jk <å‰õΩ `≥eÜ«∞^•?——
''HÍh =∞m¡ - Wk ZѨÊ\˜H© ~ÚÖÏ "≥O\Ï_»∞`«∞O^•?——
''~å=Úx HÀã¨O HÍHõ hHÀã¨O #∞=Ùfi x~°Ü ‚ ∂« Å∞ fã¨∞‰õΩ<Õ=~°‰Äõ ~Úk x#∞fl
"≥O\Ï_»∞`«∂<Õ =ÙO@∞Ok ã‘`å. #∞=Ùfi<åfl=Ù. ÉÏ^èŒ J#∞Éèqí ã¨∞<Î åfl=Ù. Z=i HÀã¨"∂≥
J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl=x J#∞‰õΩO@∞<åfl=Ù. Z=i HÀã¨"≥∂ Hõ~°Î"åºxfl áêeOKå=x
J#∞‰õΩO@∞<åfl=Ù. h ^è~·≥ º° O, =∞<À x|ƒ~°O Jhfl ѨÓiÎQÍ ~Ú`«~∞° ÅH˜KåÛ=Ù. h
HÀã¨O ÜÕ∞O q∞QÆ∞Å∞Û‰õΩ<åfl=Ù?——
''<Õ#O>Ë ÜÕ∞q∞@Hͯ? <Õ<=≥ ix?——
#qfiOk JǨÏź.
''=∞Ǩ =∞Ǩ =Ú#∞Å∞, "Õ^•O`«∞Å∞ D „Ѩâfl◊ ‰õΩ ã¨=∂^è•#O "≥^HŒ _õ O» Ö’
rq`åʼnõΩ rq`åÖË QÆ_¿ç Ñã¨∞<Î åfl~°∞. #∞=fiO>Ë #∞"Õfi. N~å=Úx ÉèÏ~°º=Ù =∂„`«"∞Õ
42 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
HÍ^Œ∞. JO`«‰Ωõ q∞Oz#k, Jã¨Ö#·ˇ k hÖ’ =ÙOk. J^Õq∞\’ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx ¢ãÅΑ
HÔ =~°∂ K≥Ñʨ ~°∞. ѨÙ~°∞+¨µÅ JǨÏO Pã¨∞ÅÎ Ö’, „Ѩ`åáêÅÖ’, q^ŒºÖ’, ‰õΩÅQÀ„`åÅÖ’
=ÙO>Ë ¢ã‘ÎÅ JǨÏO áêu„=`«ºOÖ’, =∂`«$`«fiOÖ’ =ÙO@∞Ok. P JǨÏOHÍ~åxfl
^•\ÏÅx ¢ãÅΑ HÔ =~°∂ K≥Ñʨ ~°∞. qâßÅ „ѨÑO¨ K«OÖ’ `å=Ú ÉèÏQÆ=∞x "å~°∞ QÆ∞iÎOK«~∞° .
XHõ =ºH˜ÎH˜, XHõ WO\˜H˜, XHõ =Oâ◊ Q“~°"åxH˜ Ѩiq∞`«=∞=Ù`å~°∞. JǨxfl
[~ÚOK«_O» ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ P^蕺u‡Hõ QÆ=∞º=∞=Ù`«∞Ok. JǨxfl ÃÑOK«∞HÀ=_»O, P
JǨÏOÖ’<Õ HÍe |∂_ç^·≥ áÈ=_»O ¢ãÅΑ QÆ=∞º=∞=Ù`«∞Ok. ã‘`å - #∞"≥fi=~À, h
rq`«Q=Æ ∞º"Õ∞q∞\’ `≥Å∞ã¨∞HÀ_®xH˜ „ѨÜ∞« uflOK«∞. Jk JO`« `ÕeHõ HÍ^Œ∞. HÍh
„ѨÜ∞« `«flO PѨ‰Ωõ . z=~°‰Ωõ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï=Ù. hHÍ â◊HÎ̃ =ÙOk. N~å=∞K«O„^Œ∞_çx
HÍáê_»QeÆ y#^•xq x#∞fl #∞=Ùfi HÍáê_»∞ HÀÖË"å - W^ŒO`å ZO^Œ∞‰õΩ [iyO^Œx
qKåiOK«‰Ωõ . Wk h =∞Oz HÀã¨"∞Õ , x#∞fl #∞=Ùfi `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ „Hõ=∞OÖ’ ÉèÏQÆOQÍ<Õ
[iyOk. P#O^ŒOQÍ LO_»∞. D „ѨH$õ ux, ã¨HÅõ r=~åt Ѩi}Ï=∞ „Hõ=∂hfl
ѨijeOK«∞. JO^Œ∞Ö’ x~°O`«~O° [iˆQ =∂~°∞Êx QÆ=∞xOK«∞. J~°}ºOÖ’ P„â◊=∂ÖË
HÍ^Œ∞. J<ÕHõ *Ï`«∞Å „Ѩ[Å∞<åfl~°∞. "åà◊¡ rq`åÅ∞ QÆ=∞xOK«∞. D "≥Ú`«OÎ „ѨÑO¨ K«OÖ’
#∞=Ùfi<åfl=Ù. XHõ¯ ~å=ÚxˆH HÍ^Œ∞——.
JǨÏź =∂@Å∞ =∞$}‡Ü«∞<å^ŒOÖÏ ^èfiŒ xã¨∞OÎ >Ë ã‘`« „â◊^QúŒ Í qO\’Ok.
''h‰õΩ =∂`«$`«fiO J#∞Éèí==∞=É’`ÀOk. ^•xx ‰õÄ_® P#OkOK«∞. U
HÀiHõÅ∂, Pâ◊Å∂ ÃÑOK«∞HÀ‰õΩO_® ÖË_ç Ñ≤ÅÅ¡ #∞ ÃÑOz#@∞¡ h Ñ≤ÅÅ¡ #∞ ÃÑOK«∞——.
ã‘`‰« Ωõ ֒ѨÖHˇ ¯õ _À J}˜y=Ù#fl =∂`«$`«fi ÉèÏ=# ÃÑÅ∞¡aH˜Ok. J„ѨÜ∞« `«flOQÍ
P"≥∞ KÕ`∞« Å∞ P"≥∞ QÆ~åƒùxfl `åHÍ~Ú. P"≥∞ HõàÖ¡◊ ’¡ „¿Ñ=∞ HÍOu xO_ç Jq r=O`À
`˘}˜H㘠֨ Ï_®~Ú.
=∞~°∞<å_»∞ L^ŒÜ∞« O JǨÏź „ѨÜ∂« }"≥∞Oÿ k.
ã‘`« =ÚYOÖ’ HÍOu K«∂ã≤ "åb‡H˜ xtÛO`«∞_»Ü∂« º_»∞.
JǨÏź#∞ PeOQÆ#O KÕã∞¨ ‰õΩOk ã‘`.«
''ã‘`å! <å q+¨Ü∞« OÖ’ ã¨`º« "Õ∞q∞\’ K≥Ñʨ =∞O\Ï"å?—— J_çyOk JǨÏź.
''=^ŒHÌ Í¯. ÜÕ∞^≥<· å XHõ¯>Ë. ^•xˆH J~°=÷ ¸ ÖË^∞Œ ——.
JǨÏź#∞ ã¨Q“~°=OQÍ ™êQÆ#OÑ≤Ok ã‘`.«
jjj
~å=Ú_»∞ Ѩل`«∞Å#∞ J‰õΩ¯# KÕ~∞° Û‰õΩ#fl P#O^ŒO`À "≥∞=ÿ ∞~°z áÈÜ«∂_»∞.
q=ÚHõÎ 43
 Ѩل`«∞Å#∞ "å~°ã¨∞Å∞QÍ JOwHõiOz# ~å[ºO ã‘`«#∞ `«# Ѩ@ì=∞Ç≤Ï+≤QÍ
JOwHõiOK«^•? WHõ P `«~åfi`« `«<=≥ ih ÖˇH¯õ K≥Ü∞« º_»∞.
JÜ≥∂^躌 ‰õΩ ~°=∞‡x ã‘`‰« Ωõ Hõ|∞~°∞ ѨOáê_»∞.
P Hõ|∞~°∞ q#fl ã‘`‰« Ωõ ZÖÏO\˜ L^ÕfiQÆ=¸ ÖË^∞Œ . QÆ`« Ѩ<fl≥ O_Õà√◊ Q¡ Í P"≥∞
=ÚYOÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl P#O^ŒÑÙ¨ "≥Å∞QÆ∞ J}∞=∂„`«O `«QÖæÆ ^Ë ∞Œ .
z~°∞#=Ùfi`À ~å=Úx JÉèºí ~°#÷ #∞ u~°ã¯¨ iOzOk.
''h Ñ≤Å¡Å#∞ =ke #∞=ÙfiO_»QÆÅ"å ã‘`å—— =∞~À Hõ|∞~°∞ JÜ≥∂^茺#∞Oz
P„â◊=∂xH˜ =zÛOk.
ã‘`« D JGO`À Ѩ~ål`«∞~åÅ=Ù`«∞O^Œ#∞‰õΩ<åfl_»∞ ~å=Ú_»∞.
''P Ñ≤ÅÅ¡ ∞ <å Ñ≤ÅÅ¡ ∞ =∂„`«"∞Õ HÍ^Œ∞ ~å=∂. D qâ◊fiOÖ’x J#O`« „áê}â◊HΘ
„ѨfHõÅ∞. "å~°∞ qâßfixHõO`å K≥Ok#"å~°x <Õ#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞. "åà◊¥,¡ g∞~°∂,
"åà◊√¡ JÜ≥∂^躌 ‰õΩ K≥Ok# "å~°h, ã¨∂~°º=OâßxH˜ "å~°ã∞¨ Å=∞h #=Ú‡`«∞<åfl~°∞.
g∞ #=∞‡HõO „ѨHÍ~°O g∞~°∞ #_»∞K«∞HÀO_ç——.
''=∞i #∞"Õfi=∞=Ù`å=Ù ã‘`å - Éè~í åÎ, Ñ≤ÅÅ¡ ∂ ÖËH—õ — -
''<Õ#∞ Éè∂í Ѩلux ~å=∂! ##∞fl <Õ#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞. D qâ◊fi=∞O`å <å^Õ.
<å‰õΩ ÖËx^Õg∞ ÖË^∞Œ . <Õ#∞ Éè∂í Ѩلux——.
QÆOcè~O° QÍ, ã≤~÷ O° QÍ Ñ¨eH˜# P "å‰õΩ¯Å‰õΩ x~°∞`«~Î ∞° _»Ü∂« º_»∞ ~å=Ú_»∞.
ã‘`« ã¨Ç¨ Ü«∞O ÖËx ~å=Ú_»∞ rq`«OÖ’ "≥Ú^Œ\ ™˜ êi F@q∞x ~°∞z K«∂âß_»∞.
|Ü«∞\˜ #∞Oz =KÕÛ JkèHÍ~åxH˜ ÖÁOQÆx ã‘`,« `«# ֒ѨŠ`«# g∞^Œ `«#‰õΩ#fl
JkèHÍ~°ÑÙ¨ â◊HxΘ "≥Ú^Œ\ ™˜ êi ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ J#∞Éèqí OzOk.
Pk"å~°O PO„^èŒ*’ºu, 5 Ѷ≤„|=i, 2006
f
44 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
Ãã·Hõ`« ‰õΩOÉèíO
=ã¨O`«HÍÅѨ٠J~°}ºO. Zxfl ~°OQÆ∞Ö’ Zxfl Ѩi=∞àÏÖ’! JHõ¯_»H¯õ _® L#fl
=∂q∞_ç K≥@#¡ ∞Oz =∞`≥HÎ ¯˜ OKÕ "åã¨#. HÀH˜ÅÅ ã¨∞ã¨fi~åÅ∞. ã‘`å^Õq "≥Ú^Œ\ ™˜ êi
=ã¨O`«HÍÅ =∞Ç≤Ï=∞#∞ Hõàϧ~å K«∂™ÈÎOk. =∞#™ê~å J#∞Éèqí ™ÈÎOk. JÖÏO\˜
~ÀAÖ’¡ XHõ ã¨∞„ѨÉÏè `« ã¨=∞Ü«∂# ^ŒQ~æÆ Ö° ’ L#fl P„â◊=∞OÖ’x „ã‘ÅÎ O`å QÆ∞OѨÙQÍ
"≥à◊§@O K«∂ã≤Ok. "åà◊§O`å XˆH™êi ZHõ¯_çH˜ "≥à◊√Î<åfl~À `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅ<Õ
‰õΩ`«∂ǨÏÅO f~°ÖË^Œ∞. Ñ≤Å∞^•Ì=∞x J#∞‰õΩ<ÕÖ’QÍ Ñ≤Å∞Ѩ٠HõO^Œ#O`« ^Œ∂~°O
"≥o§áÈÜ«∂~°∞. ÅHõ∆ ‡}∞_çx J_çy`Õ `«#‰õÄ `≥eÜ«∞^Œh ™êÜ«∞O„`«O "åà◊√§ =KÕÛ@ѨÙ_»∞
J_çy `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=∞x J<åfl_»∞. ™êÜ«∞O„`«O "åà‹§Ñ¨Ù_»∞ =KåÛ~À `≥eÜ«∞<Õ ÖË^∞Œ .
QÆ∞OѨÙQÍ "≥o§#"åà◊√§ Z=iH˜ "å~°∞ =zÛ#@∞¡<åfl~°∞. =∞~åfl_»∞ L^ŒÜ∞« O Ѩ#∞Å∞
ѨÓ~°Ü
Î ∂« ºHõ ~å=∞ ÅHõ∆ ‡}∞Å∞ J~°}ºO ֒ѨeH˜ "≥àÁ¡™êÎ=∞x "≥àϧHõ, ã‘`« ^ŒQ~æÆ Ö° ’
L#fl âßO`« P„â◊=∂xH˜ "≥o§Ok.
"≥à¥◊ <Î Õ Pâ◊Û~°º áÈ~ÚOk. JO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ âßO`« ‰õΩ\©~O° Ö’ ÖËx JO^Œ"∞≥ #ÿ
tÖÏÊÅ∞ ~Ô O_»∞, z„`«"∞≥ #ÿ ÉÁ=∞‡Å`À PHõ~¬° }Ü© ∞« OQÍ L#fl ‰õΩO_»Å∞ S^•~°∞, K«H¯õ QÍ
J=∞iÛ L<åfl~Ú. ã‘`« "å\˜x K«∂ã≤ P#Okã¨∂Î ''Wq ZHõ¯_çq âßO`å? "≥Ú#fl
<Õ<˘zÛ#ѨÙ_»∞ ÖË=Ù Hõ^•—— J#_çyOk.
''x#fl "Õ∞=∞O`å ~ˆ }∞HÍ^Õq tÖÏÊÅÜ«∂xH˜ "≥àϧO Hõ^•. <å‰õΩ #zÛ#q
`≥KåÛ#∞—— JOk âßO`«.
q=ÚHõÎ 45
 ''ˆ~}∞HÍ ^Õ"å?—— JOk ã‘`.« P"≥∞=~À `«#‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ<Õ ^èfiŒ x`À.
''h‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞ÖË ã‘`å, g∞iHõ¯_çH˜ =zÛ H˘kÌ ~ÀAÖË J~ÚOk QÆ^•. WHõ¯_çH˜
XHõ Ѷ∞¨ _çÜ∞« #_»Hõ ^Œ∂~°OÖ’<Õ ~ˆ }∞HÍ^Õq tÖÏÊÅÜ«∞O LOk. „Ѩu ã¨O=`«û~°O
"Õ∞=∞O`å "≥o§ =∂‰õΩ HÍ=Åã≤# ‰õΩO_»Å∞, ~åu áê„`«Å∞ JO^Œ"≥∞ÿ# tÖÏÊÅ∞
`≥K∞« Û‰õΩO\ÏO. x#fl "≥àϧO. x#∂fl Ñ≤Å"åeûOk.—— JOk âßO`«.
''ˆ~}∞HÍ ^Õq J<Õ Pq_» ^ŒQ~æÆ ° WO`« q^Œº LO^•!—— Pâ◊Û~°ºOQÍ JOk ã‘`.«
''B#∞. W"ÕO\˜. WO`«‰Ωõ q∞Oz# tÖÏÊÖˇ<Àfl L<åfl~Ú. tÅÊq^•º ~°ÇϨ ™êºÅhfl
P"≥∞ Hõ~`° Ö« Ï=∞ÅHõO. XHõ¯™êi Ѩx "≥Ú^ŒÖ_ˇ `ç Õ ~ÚHõ `«Ñ㨠∞¨ ûÖ’ =Úxy#>Ë.¡ `«Ñ㨠∞¨ ûÖ’
‰õÄ_® JO`« b#=∞ÜÕ∞º ~°∞+¨µÅ∞ `«‰Ωõ ¯==∞O^Õ LO\Ï~°∞. #∞=Ùfi K«∂ã¨∞OÎ _»∞ ã‘`å–
<Õ#∞ ~Ô O_»∞ Hõ_=» Å hà◊√§ fã¨∞‰õΩx ~ÚѨC_Õ =KÕÛ™êÎ#∞—— JO@∂ âßO`« ɡ\· H˜ ˜
"≥o§Ok.
~ˆ }∞HÍ^Õq– P ¿Ñ~°∞ ã‘`« =∞#ã¨∞Ö’ áê`« *Ï˝ÑH¨ ÍÅ<Õ"À ~ˆ Ñ≤Ok.
D ¿Ñ~°∞ `«#H˜O`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ ѨiK«Ü∞« "Õ∞. ZѨC_»∞– ZHõ¯_»– ã‘`‰« Ωõ `«#
ã¨fiÜ«∞O=~°O QÆ∞~˘ÎzÛOk. ã¨fiÜ«∞O=~°OÖ’ ~å=Ú_»∞ t=Ùx qÅ∞¡ qiKåHõ `«#∞ ~å=Úx
"≥∞_»Ö’ qi^ŒO_»#ÅOHõiOz uiy JO`«óѨÙ~°OÖ’H˜ "≥à§◊ É’`«∞O_»QÍ K≥Å~ˆ y# HõÖ’¡ÅO
QÆ∞~˘ÎzÛOk.
Z=~°`«#∞? HÀѨO`À =∞O_çѨ_»∞`«∂ JyflѨ~°fi`«OÖÏ ^Œ∂ã¨∞H˘KåÛ_»∞.
~å=Úxg∞^Œ „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅ "Õ∞Ѷ∞¨ OÖÏ q~°∞K«∞‰õΩ Ѩ_®¤_∞» .
JO`«óѨÙ~° „ã‘ÎÅ∞ `«##∞ ֒ѨeH˜ fã¨∞ÔHàϧ~°∞. JHõ¯_» "åi =∂@Å∞ ã‘`«
*Ï˝ÑH¨ Oõ `≥K∞« ÛHÀ\ÏxH˜ ÃÑ#∞QÆ∞ÖÏ_»∞`ÀOk.
''=∞Ǩ g~°∞_»∞ Ѩ~°â◊√ ~å=Ú_»∞. Éèí∂q∞g∞^Œ Hõ∆„uÜ«ÚÅ#∞ „|`«Hõx=fi##fl
Ѩ~°â◊√~å=Ú_ç`«<Õ– WѨC_ÕO [~°∞QÆ∞`«∞Ok. P N~å=∞K«O„^Œ∞_çx UO KÕ™êÎ_ô
„ÉÏǨχ}∞_»∞?—— K≥eHõ`Î≥ =∂@ʼnõΩ X}˜HᘠÈ~ÚOk `«#∞.
''=∞Ǩg~°∞_Õ HÍ^Œ∞. Ju Hõi<î å`«∞‡_»∞. `«# `«e¡ ~ˆ }∞HÍ^Õq `«Å #~°H\õ ÏxH˜
"≥#∞nÜ«∞x „‰õÄ~°∞_»∞—— XHõ =Ú`«~Î Ú^Œ∞= P„HÀtOzOk. `«#∞ ÉèÜ í ∞« O`À =∞iO`«
HõOÑ≤OzOk. `«##∞ QÆ=∞xOz JO^Œ~∂° =∂@ÖÏáê~°∞. `«##∞ T~°_Oç K«@O "≥Ú^ŒÅ∞
ÃÑ\Ïì~∞° . ~å=Úx QÆ∞iOz# ^Œ∞óYOÖ’ `«#∞ Hõhfl~°∞ HÍ~°∞™ÈÎOk. ~å=Úx K«∂_»QÍ<Õ
`«#Ö’ Hõey# áê~°=â◊ºO, J`«x „Ѩ`åѨO K«∂ã≤ á⁄Ok# QÆ~åfi#∞Éè∂í u, JuH˘kÌ
46 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J`«<Õ ã¨~fi° ã¨fiO Jx `«#Ö’ Hõey# ÉèÏ=#– g@xfl\˜H© ZHõ¯_» qѶ∂¨ `«O
HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À#<Õ ÉèÜ í ∞« O. ~å=Úx „Ѩ`åѨO g∞^Œ qâßfiã¨O ÖËHHõ Í^Œ∞. gà◊§O`å
K≥|∞`«∞#fl Ѩ~°â◊√~å=Úx Ѩ~°∞+¨`«fiO ã‘`«#∞ Hõhfl~°∞ HÍiÊOzOk. Hõ#fl`«e¡x
Hõ_`» ~Õ Û° É’Ü«∂_»@. ã‘`« `«Å uiyOk.
WO`«Ö’ =∞~À W^Œ~Ì ∞° ã¨Y∞Å∞ ѨiQÔ `«∞‰Î Ωõ O@∂ =KåÛ~°∞.
''Ѩ~â° √◊ ~å=Ú_»∞ âßOuOKå_»∞. ~å=Úx „Ѩ`åáêxfl P"≥∂kOKå_»∞. W~°∞=ÙiH©
¿ãflǨÏO ‰õΩkiOk. U"À XѨÊO^•Å∞ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~°∞——
P Hõ|∞~°∞`À `«#‰õΩ áÈ~Ú# „áê}O uiy =zÛ#@¡~ÚOk. `«~åfi`« `«O„_ç
=zÛ `«##∞ Ѩ~å=∞i≈Oz, [iy#^ŒO`å =∞OzˆH#h, ~å=Úx „Ѩ`åѨO u~°∞QÆ∞
ÖË ‰ õ Ω O_® x~° ∂ Ñ≤ O K« | _ç O ^Œ h , JÖÏO\˜ g~° ∞ _ç fl Éè í ~ ° Î Q Í á⁄Ok# `« # ∞
J^Œ$+¨=ì O`«∞~åÅh nqOz "≥àϧ_»∞.
ÃÑo§ ã¨O^Œ_ç `«QÍæH,õ H˘xfl <≥ÅÅ∞ QÆ_Kç åHõ q"åÇ¨Ï qâıëêÅ∞ `«Å∞Û‰õΩO@∞#flѨÙ_»∞
Ѩ~°â◊√~å=Úx ã¨OQÆu J_çyOk `«#∞. ~å=Ú_»∞ Ѩ~°â◊√~å=Úx H©iÎOK«@OÖ’
=ÚxyáÈÜ«∂_»∞.
''Hõ„∆ uÜ«ÚÅ#∞ ã¨OǨÏiOz# "å_çx JO`«á⁄QÆ∞_»∞`«∞<åflˆ~—— JOk `«#∞.
''PÜ«∞# ã¨OǨÏiOz# Hõ∆„uÜ«ÚÅ∞ P~°º^èŒ~å‡Å#∞ áê\˜OK«x"å~°∞. D
L`«~Î åѨ^=Œè ∞O`å PÜ«∞# P~°º^è~Œ å‡Å#∞ u~°∞QÆ∞ ÖˉΩõ O_® ™ê÷ÑO≤ Kå_»∞. <å PÖ’K«#Å∞
`≥Å∞ã¨∞HÀ\ÏxH˜ =KåÛ_»∞. t=^è#Œ ∞~°ƒOù QÆO KÕã#≤ <Õ#∞ P~°º^è~Œ å‡Å#∞ H˘#™êy¿ãÎ
ÉÏQÆ∞O@∞O^Œx PÜ«∞# PÖ’K«#. <å‰õΩ P~°º^èŒ~å‡Å∞ t~À^è•~åºÅx `≥eã≤
ã¨O`À+¨Ñ_¨ ®¤_∞» . ##∞fl `«# "å~°ã∞¨ xQÍ ã‘fiHõiOz, ^ŒH} ∆˜ ÏѨ^=Œè ∞O`å P ^è~Œ å‡Å#∞
áê\˜OKÕ ÉÏ^躌 `« <å‰õΩ JѨÊyOz "≥àϧ_»∞.——
''g∞~°∞ ^ŒH} ∆˜ ^ÕâO◊ Ö’ ZÖÏ–—— ã‘`« =∂@Å∞ ѨÓiÎH͉õΩO_®<Õ
''[~°Q=Æ Åã≤Ok [~°∞QÆ∞`«∞Ok– „Ѩâfl◊ ÖˇO^Œ∞‰õΩ—— J<åfl_»∞ ~å=Ú_»∞.
''HÍh J`«#∞ `«ex¡ ã¨OǨÏiOK«É’Ü«∂_»@——
''`«O„_ç P[˝ Jk. Uq∞ KÕ™êÎ_∞» . Ñ≤„`«∞"åHõº ѨiáêÅ#HõO>Ë Ñ¨~=° ∞^è~Œ ‡° O LO^•?——
`«=∞ =∂@Å∞ ѨÓiÎ H͉õΩO_®<Õ ^Œâ~◊ ^° ∞Œè x #∞Oz ~å=ÚxH˜ Ñ≤Å∞Ѩ٠=zÛOk.
"≥o§ uiy =zÛ Ñ¨\Ïìa¿è +Hõ â◊√Éè"í å~°Î K≥áêÊ_»∞. =∞Ok~°=∞O`å P#O^Œ HÀÖÏǨÏÅO.
q=ÚHõÎ 47
HÍh =∞~°∞<å_»∞ JO`å `«Å¡H˜O^Œ∞Å~ÚOk. `åq∞ÖÏ =#"åã¨O ~å=\ÏxH˜
JO‰õΩ~å~°Ê} [iy Ѩ\Ïìa¿è +HõO HõÅQÍ q∞yeOk.
=∞m§ W<åflà◊§‰õΩ D =#ã‘=∞Ö’ ~ˆ }∞HÍ^Õq ¿Ñ~°∞=Å¡ Ѩ~â° √◊ ~å=Úx *Ï˝ÑH¨ ÍÅ∞
Hõ^ÅŒ ÉÏ~å~Ú. Ѩ~â° √◊ ~å=Ú_»∞ ã¨OǨÏiOK«É’~Ú# ~ˆ }∞HÍ^Õq D"Õ∞<å?
jjj
D „Ѩâfl◊ ‰õΩ ã¨=∂^è•#O ã‘`‰« Ωõ H˘kÌ HÍÅOÖ’<Õ ^˘iH˜Ok. J#∞HÀ‰õΩO_® ã‘`«
~ˆ }∞HÍ^Õqx Hõeã≤Ok.
#n ™êfl<åxH˜ "≥o§# ã‘`‰« Ωõ JHõ¯_» Wã¨∞Hõ#∞, =∞\ì̃x ‰õΩO_»ÅÖ’H˜ xOѨÙ`«∞#fl
„ã‘ÅÎ ∞ H˘O^Œ~∞° HõxÑ≤OKå~°∞. P „ã‘ÅÎ Ö’ H˘\ÁìzÛ#@∞ì#fl `Õ[ã¨∞û`À L#fl „ã‘xÎ K«∂ã≤
=ÚK«Û@Ѩ_Oç k ã‘`.«
ÃÑ^ŒÌ =Ü«∞ã¨~Ú<å ^Œ$_èO» QÍ L#fl â◊s~°O. `≥Åx¡ t~À*ÏÅ∞. qâßÅ"≥∞#ÿ Hõà§◊ Ö’
XHõ Ѩ@∞ì^ÅŒ . „ѨâßO`«"∞≥ #ÿ =ÚYO. ÃÑ^Œ=ÙÅ g∞^Œ ã¨O`«$Ñ≤`Î À ‰õÄ_ç# z~°∞#=Ùfi.
ã‘`« XHõ x=Ú+¨O Hõàϧ~°Ê‰õΩO_® P"≥∞<Õ K«∂ã≤Ok.
P"≥∞ ã‘``« Àáê@∞ #kÖ’ ky ™êfl#O KÕã∂¨ Î ''x<≥flѨC_»∂ K«∂_»Ö^Ë –Õ Z=~°∞
#∞=Ùfi. D „áêO`åʼnõΩ H˘`«QÎ Í =KåÛ"å—— Jx J_çyOk.
ã‘`« `«# q=~åÅ∞ K≥ÑÊ≤ Ok.
''P~°º ^è~Œ å‡Å#∞ J~°}ϺÅÖ’ ‰õÄ_® qã¨iÎ OK«\ÏxH˜ |Ü«∞ÖËiÌ # ~å=Ú_ç ÉèÏ~°º"å——
J#flk ~ˆ }∞Hõ H˘O`« u~°™ê¯~° ã¨fi~°O`À.
''Ñ≤„`«∞"åHõº ѨiáêÅ# HÀã¨O PÜ«∞# J~°}ϺŠH˘KåÛ~°∞—— P u~°™ê¯~åxfl
ÖˇH¯õ K≥Ü∞« º‰õΩO_® ã≤~÷ O° QÍ K≥ÑÊ≤ Ok ã‘`.«
''Jk ‰õÄ_® P~°º ã¨O㨯 $uÖ’ ÉèÏQÆ"∞Õ ÖË. `«O„_ç K≥ÑÊ≤ Ok <åºÜ«∞=∂ J<åºÜ«∞=∂
Jx PÖ’zOK«‰Ωõ O_® QÆ∞_çQ¤ Í áêeOK«@"Õ∞ P~°º^è~Œ ‡° O. <å ‰õΩ=∂~°∞_»∞ J^Õ KÕâß_»∞.P
Ѩ<Õ `å#∂ KÕ™êÎ#x, ^ÕâO◊ Ö’x W`«~° *Ï`«∞ÅÖ’ ‰õÄ_® J^Õ P~°º ^è~Œ å‡Å∞ ™ê÷Ñ™≤ êÎ#h
h Éè~í ΰ <å ‰õΩ=∂~°∞_çH˜ "åQÍÌ#O KÕâß_»∞——. P"≥∞ =∂@Ö’¡ QÍOcè~º° O, ǨïO^•`«#O.
'g∞~°∞ ~ˆ }∞HÍ^Õ"å?—— ã‘`‰« Ωõ ã¨O^ÕÇϨ O ÖËHáõ È~Ú<å J_çyOk.
''B#∞, <å QÆ∞iOz q<Õ LO\Ï=Ù. <å P„â◊=∂xH˜ "≥àÏÌO ~å—— P*Ï˝Ñã≤ ∞¨ #Î fl>Ëì
J#flk ~ˆ }∞Hõ.
48 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
''Hõq∆ ∞OK«O_ç. <Õ#∞ ~å#∞.—— ã‘`« q#Ü«∞OQÍ<Õ K≥ÑÊ≤ Ok.
~ˆ }∞Hõ QÆÅQÆÖÏ #qfiOk. #^Õ #qfi#@¡xÑ≤OzOk ã‘`‰« Ωõ .
''h Éè~í ΰ =^ŒOÌ \Ï_»<å?——
''ÖË^∞Œ . ÖË^∞Œ . PÜ«∞#`À g∞ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_<» Õ ÖË^∞Œ .——
''=∞i ã¨O^ÕÇϨ O ZO^Œ∞‰õΩ? ~å "≥àÏÌO.—— ~ˆ }∞Hõ XHõ `«eÖ¡ Ï fã¨∞‰õΩO@∞#fl
K«#∞=Ù ã‘`‰« Ωõ H˘`«QÎ Í LOk.
ã¨=∂^è•#O K≥Ñʨ ‰õΩO_® xÅ|_çOk.
''<å`Àáê@∞ P„â◊=∂xH˜~å. JHõ¯_» Z<Àfl tÖÏÊÅ∞, z„`åÅ∞, h‰õΩ #K«∞Û`å~Ú.
#∞=Ùfi P#Ok™êÎ=Ù.——
''WOH˘Hõ™êi N~å=∞K«O„^Œ∞x J#∞=∞u fã¨∞‰õΩx =™êÎ#∞.——
'h Éè~í ΰ J#∞=∞uOK«_∞» —— =∞m§ #qfiOk ~ˆ }∞Hõ.
''g∞ÔHÖÏ `≥Å∞ã¨∞?—— K«∞~°∞QÍæ J_çyOk ã‘`.«
''Éè~í Åΰ QÆ∞iOp ‰õΩ=∂~°∞Å QÆ∞iOz <å‰õΩ `≥eã≤#@∞¡ =∞Ô~=iH© `≥eÜ«∞^Œ∞——.
~ˆ }∞Hõ #=Ùfi #∞~°QÖÆ ·ˇ `ÕÅ∞`ÀOk.
''g∞ Éè~í åÎ, ‰õΩ=∂~°∞_»∞ g∞‰õΩ J<åºÜ«∞O KÕã≤ LO_»=K«∞Û. JO`«=∂„`å# JO^Œ~∂°
JÖÏO\˜"åˆ~##∞HÀ=@O <åºÜ«∞O HÍ^Œ∞. <ÕxOHÀ™êi g∞ P„â◊=∂xH˜ =™êÎ#∞.——
ã‘`« ~ˆ }∞Hõ‰Ωõ #=∞㨯iOz =∞i =∂@ʼnõΩ P™ê¯~°O ÖË^xŒ K≥Ñʨ Hõ<Õ K≥ÑÊ≤
"≥#∞kiyOk.
jjj
ã‘`« =∞#ã¨∞Ö’ ~ˆ }∞Hõ ~°∂ѨO „Ѩu+≤Oì K«∞‰õΩ áÈ~ÚOk. P"≥∞ =∂@Ö’¡ K«#∞=Ù,
#=ÙfiÖ’ JkèHÍ~°O =∞s =∞s QÆ∞~˘Îã∞¨ <Î åfl~Ú. `«eÖ¡ Ï Ñ≤ezOk. XHõ™êi "≥o§=¿ã<Î OÕ –
~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å∞ J~°}ºOÖ’H˜ "≥o§# ~ÀA `«<˘Hõ¯™êi ~ˆ }∞HÍ^Õq P„â◊=∂xH˜ "≥o§
=¿ãÎ U=∞=Ù`«∞Ok?
ã‘`«‰õΩ ˆ~}∞HÍ^Õq tÖÏÊÅÜ«∞O K«∂_®Åh P"≥∞`À =∂\Ï¡_®Åh HÀiHõ
ÃÑiyáÈ`ÀOk.
q=ÚHõÎ 49
 ~å=Ú_ç`À K≥ÑÊ≤ Ok.
''WHõ ¯ _ç H ˜ ^Œ Q Æ æ ~ ° Ö ’ XHõ tÖÏÊÅÜ« ∞ O LO^Œ @ . H˘xfl ~ÀAÅH˜ O ^Œ @
=ÚxѨ`«∞flÅO^Œ~°∂ "≥o§ tÖÏÊÅ∞, ‰õΩO_»Å∞ `≥K«∞Û‰õΩ<åfl~°∞. ZO`« JO^ŒOQÍ
L<åflÜ«∞x. <Õ#∂ "≥o§ `≥K∞« Û‰õΩO\Ï#∞——.
''B#∞, tÖÏÊÅÜ«∞O ã¨OQÆu <Õ#∂ q<åfl#∞. HÍh– #∞"≥fiO^Œ∞‰õΩ? ÅHõ∆ ‡}∞x
fã¨∞‰õΩ ~°=∞‡O^•O. J=hfl #∞=Ùfi "≥∂ã¨∞‰õΩx ~åQÆÅ"å?—— J<åfl_»∞ ~å=Ú_»∞.
'Jhfl K«∂ã≤ #zÛ#q ZOÑ≤Hõ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï#∞. Jq WHõ¯_çH˜ KÕ~"° ¿Õ ã ã¨OQÆu
`«~åfi`« K«∂_»=K«∞Û—— JOk ã‘`.«
''JÖψQ– "≥o§ h‰õΩ #zÛ#=hfl ZOK«∞HÀ—— J<åfl_»∞ ~å=Ú_»∞. ˆ~}∞HÍ^Õq
ã¨OQÆu ~å=ÚxH˜ `≥Å∞™È ÖË^À– tÖÏÊÅÜ«∞O QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨<åfl_»∞ QÆ#∞Hõ `≥eã≤
LO_˘K«∞Û. Ѩ~°â◊√~å=Úx `«e¡ g∞^Œ ~å=Ú_çH˜ ѨÓ[ºÉèÏ=O LO_˘K«∞Û. P"≥∞
Ѩ~â° √◊ ~å=Úx ^è~Œ å‡Å#∂ ~å=Úx ^è~Œ å‡Å#∂ x~°ãã≤ ∞¨ OÎ ^Œ<Õ ã¨OQÆu ~å=Ú_çH˜ `≥eÜ«∞Hõ
áÈ=K«∞Û. `«#‰õΩ `≥eã≤Ok =∂„`«O ZO`«?
~ˆ }∞HÍ^Õqx Hõe¿ãÎ `«Ñʨ P"≥∞ Jaè„áêÜ«∂Å∞ ѨÓiÎQÍ `≥eÜ«∞=Ù.
ã‘`« tÖÏÊÅÜ«∞O "≥à§ı O^Œ∞‰õΩ `«fi~°`fi« ~°QÍ Ñ¨#∞Å∞ =ÚyOK«∞HÀ ™êyOk.
âßO`« K≥ÑÊ≤ # QÆ∞~°∞ÅÎ `À ã¨∞ÅÉèOí QÍ<Õ ~ˆ }∞HÍ^Õq P„â◊=∞O KÕiOk. ~ˆ }∞Hõ
ѨxÖ’ =Úxy LOk. P"≥∞`À áê@∞ =∞i H˘O^Œ~∞° „ã‘ÅÎ ∞ ‰õÄ_® =∞\˜`ì À, ~Úã¨∞Hõ`À
Ѩ#∞Å∞ KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. ã‘`#« ∞ K«∂ã≤ JO`« ѨxÖ’Oz ÖËz =zÛOk ~ˆ }∞Hõ.
''h Éè~í ΰ J#∞=∞u fã¨∞‰õΩ<Õ =KåÛ"å?—— JO@∂ #qfiOk.
''B#∞. "åi JOwHÍ~°O`À<Õ =KåÛ#∞. JO^Œ∞Ö’ qO`Õq∞\˜? á⁄~°áê>Ë=ÚOk?
g∞~°∞ K«∂ѨÙ`å##fl tÖÏÊÅ∞ K«∂ѨÙ`å~å?—— JOk ã‘`.«
~ˆ }∞Hõ PáêºÜ«∞OQÍ #=Ùfi`«∂ ã‘`#« ∞ tÖÏÊÅÜ«∞OÖ’H˜ fã¨∞HÔ o§Ok. JHõ¯_ç
tÅÊ ã¨OѨ^Œ K«∂ã≤ ã‘`‰« Ωõ <À@ =∂@ ~åÖË^∞Œ . q∞kèÅÖ’, JÜ≥∂^躌 Ö’ ~å[ Éè=í <åÖ’¡
ÃÑiy# ã‘`‰« Ωõ tÖÏÊÅ∞, "å\˜ ™œO^Œ~º° O `≥eÜ«∞xk HÍ^Œ∞. HÍh D tÖÏÊÅ∞, g\˜
fˆ~ "Õ~∞° . D tÅÊâ‹e· `«<#≥ fl_»∂ K«∂_»Ö^Ë ∞Œ . ѨÓiÎ aè#flOQÍ LOk. P =∂>Ë
JOk–
50 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
''Wq „ã‘ÅÎ ∞ K≥H¯˜ # tÖÏÊÅ∞. <Õ#∂ <å t+¨µº~åà◊√§ K≥H¯˜ #q. aè#flOQÍ<Õ LO\Ï~Ú.
J=¸~°OÎ QÍ<Õ LO\Ï~Ú.—— ã‘`#« ∞ =∞~À KÀ\˜H˜ fã¨∞HÔ o§Ok.
''WqQÀ WHõ¯_» h=Ù ZѨC_»∂ K«∂¿ã tÖÏÊÅ∞<åfl~Ú.——
Jq‰õÄ_® ™œO^Œ~°ºO L\˜ìѨ_»∞`«∂ L<åfl~Ú. P ™œO^Œ~°ºOÖ’ ‰õÄ_®
XOѨٙ⁄OѨÙÅHõO>Ë |ÅO, x„QÆÇϨ O, ǨïO^•`«#O H˘\ÁìzÛ#@∞ì Hõ#Ѩ_∞» `«∞<åfl~Ú.
ã‘`« `«#‰õΩ HÍ"åÅx H˘xfl tÖÏÊÅ#∞ ZOK«∞‰õΩOk.
''™ê=∂#ºOQÍ „ã‘ÅÎ ∞ tÅÊq^ŒºÖ’H˜ „Ѩ"tÕ OK«~∞° QÆ^• Wk g∞ÔHÖÏ JaƒOk.
Z=i ^ŒQ~æÆ ° <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl~°∞?——
''z#fl`«#O #∞Op Pã¨H.Î̃ QÆ∞~°∞=ÙÖˇ=~°∂ ÖË~∞° . <å‰õΩ <Õ<Õ QÆ∞~°∞=Ùx——. #qfi
~ˆ }∞Hõ ã‘`‰« Ωõ ѶŨ Ǩ~°O `≥zÛ ÃÑ\ì̃Ok.
''WkQÀ ~Úk h‰õΩ „Ѩ`ºÕ HõOQÍ ~Úã¨∞<Î åfl#∞. Wk ~Úã¨∞Hõ`À KÕã#≤ ‰õΩO_».
ÃãH· `õ « ‰õΩOÉèOí .—— XHõ JO^Œ"∞≥ #ÿ ‰õΩO_»#∞ ã‘`« KÕuHõOkOzOk.
''Wã¨∞Hõ`À ‰õΩO_®–——
''B#∞. D q^Œº <å H˘Hõ¯^•xˆH =K«∞Û——
''J^Œ∞ƒù`O« QÍ LOk.——
''B#∞ J^Œ∞ƒù`"« ∞Õ . „Ѩu „ã‘Î ^ŒQ~æÆ å Wk LO_®e—— #qfiOk ~ˆ }∞Hõ.
''ZO^Œ∞‰õΩ——
''`«=∞ áêu„=`åºÅ∞ D Ãã·Hõ`« ‰õΩOÉèÏÅ=O\˜"Õ#x `≥Å∞ã¨∞‰õΩO>Ë "åà◊√§
xtÛO`«QÍ |`«HQõ ÅÆ QÆ∞`å~°∞.——
ã‘`‰« Ωõ J~°O÷ HÍÖË^∞Œ . JÜ≥∂=∞Ü«∞OQÍ K«∂ã≤Ok.
''D ‰õΩO_» KÕÜ∞« \ÏxH˜ ZO`À UHÍ„QÆ`« HÍ"åe. <å UHÍ„QÆ`« QÆ∞iOz `≥eÜ«∞x
"åà◊§O`å <å áêu„=`«ºO`À ~Úã¨∞Hõ ‰õΩO_» `«Ü∂« ~°∞ KÕã∞¨ <Î åfl##∞‰õΩ<åfl~°∞. <å
áêu„=`åºxˆHg∞ ֒ѨO ÖË^∞Œ QÆ#∞Hõ J#∞HÀx=∞‡x <Õ#∂ T~°∞‰õΩ<åfl#∞. UHÍ„QÆ`«
ZѨC_≥<· å ÉèQí flÆ O HÍ=K«∞Û. HÍ~°}O U^≥<· å HÍ=K«∞Û. <å q+¨Ü∞« OÖ’ XHõ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞
HÍ~°}=∞Ü«∂º_»∞. P ѨÙ~°∞+¨µx K«∂ã≤#O`« =∂„`å<Õ <å áêu„=`«ºO ÉèOí QÆÑ_¨ Oç ^Œx
<å Éè~í ΰ P„QÆÇÏ≤ OKå_»∞. ‰õΩO_» K«H¯õ QÍ KÕÜ∞« \ÏxH˜ ™ê^è#Œ , UHÍ„QÆ`,« Wã¨∞Hõ, ^•xÖ’
q=ÚHõÎ 51
Hõeã≤# h\˜ áêà◊√§ ~ÚOHÍ Z<Àfl HÍ~°}ÏÅ∞O\Ï~Ú. Jk „QÆÇÏ≤ OK«ÖxË =∞Ǩ*Ï˝x
[=∞^Œyfl =∞ǨÏi¬. `«Ñ㨠∞¨ û ^•fi~å ZO`« *Ï˝#O ã¨OáêkOz<å ÉèÏ~°º áêu„=`«ºOÃÑ·
Ѩ@∞ì =^ŒÅx =Ú=Ú‰õΩ∆ =ÙÅ∞.——
~ˆ }∞Hõ =∂@Ö’¡ Hõi#î "≥∞#ÿ =ºOQƺO.
''JѨC_ÕO [iyOk—— ã‘`« P`«$`«QÍ J_çyOk.
''##∞fl K«OѨ=∞x ‰õΩ=∂~°∞Å#∞ P*Ï˝Ñ≤OKå_»∞. Ѩ~°â◊√~å=Ú_»∞ JO^Œ∞‰õΩ
ã≤^=úŒ ∞Ü«∂º_»∞. <å t~°ã∞¨ û #iHÍ_»∞. ã¨QOÆ `«Å `≥y# `«~åfi`« <å Éè~í ΰ P„QÆÇϨ O
`«yOæ k. Ѩ~â° √◊ ~å=Úx PQÆ=∞<åfl_»∞. P„â◊=∞ „ã‘ÅÎ ∞, J~°}ϺÅÖ’ x=ã≤OKÕ `≥QÅÆ
„ã‘ÅÎ ∞ <å‰õΩ "≥^· ºŒ O KÕã≤ <å `«Å#∞ "≥∞_»g∞^Œ xeKÕÖÏ KÕâß~°∞. <≥ÅŠѨ~º° O`«O <Õ#∞
Kå=Ù |`«∞‰õΩÅ =∞^躌 H˘@∞ìq∞\Ïì_®#∞. =∞$`«∞º=Ù ^•HÍ "≥o§# <å =ÚO^Œ∞ =¸_»∞
=¸~°∞ÅÎ ∞– =∞#™ê, "åKå, Hõ~‡° }Ï ¿ãqOz# <å Éè~í –Î° PÜ«∞#Ѩ@¡ <å áêu„=`«ºO,
Ѩk<≥ÅÅ∞ "≥∂ã≤, Hõx ÃÑOz# ‰õΩ=∂~°∞_»∞ – <å =∂`«$`«fiO, <å UHÍ„QÆ`‰« Ωõ Ѷe¨ `«O
<å q^Œº– D ~Úã¨∞Hõ ‰õΩO_». D =¸_»∂ XHõ>.Ë JÅÊ HÍ~°}O`À z<åflaè#fl=∞ø`å~Ú.
rq`«O HõuÎ JOK«∞# "ÕÖÏ_»∞`«∞Ok.——
ã‘`« Hõà§◊ xO_»∞QÍ hà◊√§. ~ˆ }∞Hõ =∂„`«O QÆOcè~O° QÍ LOk.
''P Kå=Ù |`«∞‰õΩÅ áÈ~å@OÖ’ Z<Àfl „Ѩâfl◊ Å∞.Éè~í ,ΰ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ J<Õ |O^è•Å∞
„ã‘ÎʼnõΩ J=ã¨~°=∂ Jx– J=ã¨~°O ÖË^Œ#∞‰õΩx <Õ#∞ "å~°O^Œi#∞Op ^Œ∂~°OQÍ
=KÕÛâß#∞. <å q^Œº`À |`«∞‰õΩ`«∞<åfl#∞. <å t+¨µºÅ‰õÄ J^Õ LѨ^âÕ O◊ ~Ú™êÎ#∞.
ZѨC_≥<· å `«Ñʨ Wã¨∞Hõ`À ‰õΩO_» K≥Ü∞« º#∞. áêu„=`«ºO ZÖÏO\˜^À =∞iÛáȉõÄ_»^xŒ
ZѨC_≥<· å KÕã∞¨ OÎ \Ï#∞——
''Éèí~°Î `«Ñ¨Ê „ã‘ÎH˜ "Õˆ~ „ѨѨOK«O LO^•? =∂`«$`«fiO HõO>Ë Ñ¨~°=∂~°÷O
„ã‘ÅÎ Hˆ =ÚOk? g∞ J#∞Éè=í O`À JO^ŒiH© P LѨ^âÕ O◊ KÕÜ∞« @O–——.
''Éè~í ΰ `«Ñʨ "Õ̂~ „ѨÑO¨ K«O ÖË^#Œ ∞‰õΩO\Ï~°∞ „ã‘ÅÎ ∞. x["Õ∞. HÍh U^À XHõ~ÀA
Éè~í ΰ `«# „ѨÑO¨ K«OÖ’ h‰õΩ KÀ@∞ ÖË^OŒ \Ï_»∞. JѨÙ_»∞ =∞#‰õΩ U P^è•~°O LOk–
Ѩل`«∞ʼnõΩ [#‡ x=fi@"Õ∞ rq`« QÆ=∞º=∞#∞‰õΩO\ÏO. P Ѩل`«∞Å∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ
=OâßO‰õΩ~åÖˇ· =∞#O „QÆÇÏ≤ OKÕÖ’¿Ñ =∞# KÕ~Ú =ke `«O„_ç Pnè#OÖ’H˜ "≥àÏÎ~∞° .
"åi P*Ï˝|^Œ∞Åú =Ù`å~°∞. ÖË^• "åˆ~ =∞# rq`åʼnõΩ âßã¨#Hõ~Åΰ =Ù`å~°∞. ZO^Œ∞‰õΩ
P Ñ≤Åe¡ fl Hõ#@O– Wk <å‰õΩ J#∞Éè=í "≥∞#ÿ O`« Hõ~Àî ~°OQÍ =∞iOÔH=iH© J=^Œ∞. P
52 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
Hõ~Àî ~° ã¨`º« O `≥eâßHõ K≥Ñʨ @O <å qkè Hõ^•– J~Ú<å g∞ „ÉÏǨχ}∞Öˇ=~°∂ <å
=∂@ʼnõΩ qÅ∞= W=fi~°∞. D J~°}ºOÖ’ qq^èŒ *Ï`«∞Å „Ѩ[ʼnõΩ <å q^Œº <Õ~∞° Ê`«∂
<å J#∞Éè=í ™ê~°O K≥|∞`«∞O\Ï#∞.——
''HÍh q"åǨÏ|O^èOŒ ÖËHáõ È`Õ ã¨$¿+ì PyáÈ^•?——
''ZO^Œ ∞ HÍyáÈ`« ∞ Ok ã‘ ` å– D J~° } ºOÖ’ Z<Àfl „áê}∞Å∞ Ѩ Ù \˜ ì
ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. "å\˜H˜ q"åǨÏ|O^èOŒ ÖË^–Õ J<ÕHõ `≥QÅÆ „Ѩ[Å∞<åfl~°∞. "åi
PKå~åÅ∞ g∞ PKå~åʼnõΩ aè#flOQÍ LO\Ï~Ú.——
''JO>Ë =∂#=ÙÅ∞ Ѩâ√◊ =ÙÖÏ¡, J<åQÆiHõOQÍ |`«HÍÖÏ?——
''Ѩâ◊√=ÙÅÃÑ· JO`« z#flK«∂ÃÑO^Œ∞‰õΩ ã‘`å– „ѨHõ$ux, Ѩâ◊√=ÙÅ#∞ =∞#O
„¿Ñq∞OKåe. ѨÓlOKåe. ™ê"åã¨O KÕÜ∂« e. J^Õ =∂#= Hõ~=ΰ ºO. P Hõ~"ΰ åºxfl
=ke Z=~À ~åã≤# ѨÙã¨HÎ ÍÅÖ’ "åHͺÅ#∞ <åQÆiHõ`« J#∞‰õΩO\Ï"å? #QÆ~O° #∞Oz
J~°}ϺxH˘KåÛ=Ù. #QÆ~åÅ∞ ÃÑOK«∞`«∞#fl <åQÆiHõ`ë Ñ· JO`« Ѩ>Oì̌ ^Œ∞‰õΩ. „ѨH$õ u
=∂#=ÙÅ QÆ∞~°∞=Ù Hõ^•.——
''g∞ =∂@Å∞ <å Hõ~O÷° HÍ=@O ÖË^∞Œ . Jq „ã‘ÅÎ ‰õΩ Ǩx KÕ™êÎÜ∞« xÑ≤™ÈÎOk.——
''Ǩx =∂„`«O K≥Ü∞« º=Ù ã‘`å– a_»¤ `«eH¡ ˜ K≥O^Œ@OÖ’ "åà◊§H˜ Ǩ<Õg∞ LO_»^∞Œ .
a_»Å¤ ∞ `«=∞ `«O„_≥=~°x „ѨtflOKÕ ã¨O^Œ~ƒ° Où , Éè~í ΰ h Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ `«O„_≥=~°x „ѨtflOKÕ
ã¨O^Œ~ƒ° Où H˘O^Œ~∞° „ã‘ÅÎ rq`åÖ’¡ =ã¨∞OÎ k ã‘`å– JѨÊ\˜ "åà◊§ ã≤u÷ `«Å∞ÛHÀ– <å
=∂@Å∞ hHõ~=÷° ∞=Ù`å~Ú.——
''Z=iHÀ ZѨC_À U^À [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx q"åǨÏO ÖˉõΩO_® LO_çáÈ=@O,
q"åǨÏO ÖˉΩõ O_® Ñ≤Åe¡ fl Hõ#@O ZHõ¯_≥<· å LO^•? Jk ã¨^•Kå~°"∞Õ <å?—— HÀѨOQÍ
J_çyOk ã‘`.«
'ã¨^•Kå~°"∂≥ HÍ^À– <å‰õΩ `ÀzOk K≥ÑÙ¨ <Î åfl#∞. Z=iÔH<· å J#∞Éè=í O #∞OKÕ
ã¨`º« O É’^èÑŒ _¨ ∞» `«∞Ok. "åiH˜ É’^èÑŒ _¨ #ç ã¨`º« O "å~°∞ K≥|∞`å~°∞.——
''g∞ ã¨`º« O <å ã¨`º« O XHõ\ ˜ HÍ^Œ∞.——
''HÍHõáÈ=K«∞Û. „ѨѨOKåxfl K«∂ã≤#H˘nÌ <å =∂@Ö’¡x ã¨`«º=¸ h‰õΩ
É’^èÑŒ _¨ =» K«∞Û.——
q=ÚHõÎ 53
 ã‘`‰« Ωõ P K«~Û° â◊√+¨¯"≥∞#ÿ "å^Œ#QÍ HõxÑ≤OzOk. ã‘`« qã¨∞~°∞QÍ ÖË=@O`À
HÍe ^ŒQ~æÆ ∞° #fl Wã¨∞Hõ‰Ωõ O_»‰Ωõ ‰õΩ_çáê^ŒO `«ye Jk Ѩ_áç È~ÚOk. Ѩye áÈ~ÚOk.
D ã¨OѶ∞¨ @#`À ã‘`« ÉèÜ í ∞« Ѩ_áç È~ÚOk. ~ˆ }∞Hõ =ÚYOÖ’ ‰õÄ_® PO^Àà◊#.
~ˆ }∞Hõ ã‘`#« ∞ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã¨∞‰õΩx ǨÏ$^ŒÜ∂« xH˜ ǨÏ`«∞‰Î Ωõ Ok–
''hÔHO`À |ÅO LOk ã‘`å– <å =∂@ =∞iÛáȉõΩ. h |Å"Õ∞ h‰õΩ ~°Hõ∆.
JÖÏQÆx <Õ#∞ Pj~°fikã¨∞<Î åfl#∞.——
P =∂@`À ã‘`« `«#‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ ~ˆ }∞Hõ áê^•Å‰õΩ #=∞㨯iOz JHõ¯_ç
#∞Oz "≥o§áÈ~ÚOk.
ã‘`« QÆ∞iOz# U^À PO^Àà◊# =∞#ã¨∞x HõÅ=~°Ñ¨~°∞ã¨∞ÎO>Ë ˆ~}∞Hõ JHõ¯_Õ
‰õÄÅ|_çOk.
jjj
ã‘`‰« Ωõ W^Œ~Ì ∞° ‰õΩ=∂~°∞Å ÃÑOѨHOõ `À Hõ}∆ O f~°@O ÖË^∞Œ . "åb‡H˜ P„â◊=∞OÖ’
Zxq∞k ã¨O=`«û~åÖˇÖÏ QÆ_Kç åÜ≥∂ ‰õÄ_® ã‘`‰« Ωõ QÆ∞~°∞Î ÖË^∞Œ . Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ JHõ~∆ åÉèϺã¨O
KÕ~ÚOz "åb‡H˜ ^ŒQÆæ~° K«^Œ∞=Ù‰õΩ ѨOѨ@O`À H˘O`« ã¨=∞Ü«∞O ^˘iH˜Ok. P
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® "åi^ŒiÌ QÆ∞iOz# ^蕺¿ã. "åà◊√§ uiy WO\˜H˘KÕÛ =~°‰Äõ U
Ѩx KÕã∞¨ <Î åfl Hõà√◊ ¡ =∂„`«O QÆ∞=∂‡xH˜ J`«∞‰õΩ¯<Õ LO\Ï~Ú. "åi =Ú^Œ∞Ì =∂@Å∞,
~å=∞ Hõ^#Œä ∞ áê_Õ "åi fÜ«∞x HõO~î° ã¨fi~åÅ∞, zeÑ≤ JÅ¡~∞° ,¡ g\˜`À ã‘`« rq`«O
Ǩ~ÚQÍ<Õ QÆ_∞» ™ÈÎOk. XHõ ~ÀA ‰õΩâ◊Å=Ùe^Œ~Ì ∂° =∞ø#OQÍ #_çz, "åH˜e ^ŒQ~æÆ °
xÅ|_ç L#fl `«e¡=OHõ K«∂_»‰õΩO_® ֒ѨeH˜ "≥àϧ~°∞. K≥~˘Hõ =¸ÖÏ =¸u
=Ú_»∞K«∞‰õΩ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. ã‘`« Pâ◊Û~°ºOQÍ Ö’Ñ¨eH˜ =zÛ =Ú_»∞K«∞‰õΩ#fl "åi
=¸`«∞Å=OHõ =ÚK«Û@QÍ K«∂ã¨∂.Î
''U"≥∞Oÿ k <åÜ«∞<å ZO^Œ∞HõÖÏ L<åfl~°∞?—— Jx J_çyOk.
''J=∂‡! =∂ `«O„_ç Z=~°∞?——
''J=∂‡! "Õ∞O Hõ„∆ uÜ«ÚÅ=∂?——
ã‘`« =ÚYO Hõ} ∆ OÖ’ q=~°"‚ ∞≥ Oÿ k. "åà◊√¡ N~å=Úx a_»Å¤ x "åà◊§‰õΩ K≥¿ÑÊ
L^ÕâÌ O◊ ã‘`‰« Ωõ ÖË^∞Œ .
W"åà◊ Ñ≤Å¡eÖÏ „Ѩtflã¨∞ÎO>Ë QÆ∞O_≥Å∞ zHõ¯|_ç#@ì~ÚOk. qÅqÅÖÏ_çOk
=∞#ã¨∞.
54 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
''a_»Å¤ ∞ `«=∞ `«O„_≥=~°x „ѨtflOKÕ ã¨O^Œ~ƒ° Où , Éè~í ΰ h Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ `«O„_≥=~°x
J_ç̂Q ~ÀA H˘O^Œ~∞° „ã‘ÅÎ ‰õΩ =ã¨∞OÎ k ã‘`å– JѨC_»∞ "åà◊§ ã≤u÷ x `«Å∞K«∞HÀ– <å
=∂@Å∞ hHõ~=÷° ∞=Ù`å~Ú—— ~ˆ }∞Hõ =∂@Å∞ K≥qÖ’ QÆ∞ã¨Q∞Æ ã¨ÖÏ_»∞`«∞O>Ë ~°H=Îõ ∞O`å
=ÚYOÖ’H˜ JHõ¯_ç #∞Op t~°ã∞¨ Ö’H˜ áÈ>ˇuOÎ k. P L^ÕfiQÆO #∞Oz ɡ@ · Ѩ_ç ã≤q÷ ∞`«
Ѩ_\» ÏxH˜ ã‘`‰« Ωõ H˘O`« ã¨=∞Ü«∞O Ѩ\ Oì˜ k. "≥∞e¡QÍ `«##∞ `å#∞ xÅ=iOK«∞‰õΩOk.
D „Ѩâfl◊ Å∞ W"åà◊ HÍHõáÈ`Õ ~ˆ Ѩ٠=™êÎ~Ú. ã¨=∂^è•#O K≥Ñʨ Hõ `«Ñʨ ^Œ∞. P„â◊=∞OÖ’
Z=~À `≥eã‘ `≥eÜ«∞x =Ü«∞ã¨∞Ö’x Ñ≤ÅÅ¡ ∞ ‰õΩâ◊Å=ÙÅ`À D =∂@Å∞ =∂\Ï¡_ç
LO_»=K«∞Û. Ñ≤ÅÅ¡ ∞ JÜ≥∂=∞Ü«∞O`À, `≥eÜ«∞x ÉÏ^è`Œ À =KåÛ~°∞. "åiH˜ ã¨=∂^è•#O
K≥Ñʨ QÆÅ â◊HÎ̃ `«# Ѩل`«∞ʼnõΩ HõeyOKåe. ã‘`« Ñ≤Åe¡ ^ŒiÌ h ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã¨∞‰õΩOk.
''g∞~°∞ Hõ„∆ uÜ«∞ Ѩل`«∞ÖË <åÜ«∞<å—— JO@∂ ~Ú^ŒiÌ h =Ú^•Ì_Oç k.
''=∞i =∂ `«O„_ç—— W^Œ~Ì ∂° XHõ¯™êˆ~ J_çQÍ~°∞.
''g∞ `«O„_ç ™êˆH`«∞_»<Õ =∞Ǩ g~°∞_»∞. „Ѩ[ʼnõΩ Ç≤Ï`«O KÕ¿ã XHõ =∞Ǩ
HÍ~°ºOÖ’ x=∞QÆfl"≥∞ÿ L<åfl_»∞. J^≥O`« ÃÑ^ŒÌ Ѩ#O>Ë P ѨxÖ’ PÜ«∞#H˘Hõ¯ Hõ} ∆ O
q~å=∞O ^˘~°H^õ ∞Œ . H˘xfl ã¨O=`«û~åÅ áê@∞ P =∞ǨHÍ~°ºO `«Ñʨ =∞ˆ~k Ѩ\Oì˜ K«∞‰õΩ<Õ
gÅ∞ÖË^∞Œ QÆ#∞Hõ<Õ =∞#efl "åb‡H˜ `å`«Ü∞« º ^ŒQ~æÆ ° LOKå~°∞.——
''UO Ѩx J=∂‡ Jk—— J=∂Ü«∞HõOQÍ L#fl ‰õΩâ◊√_ç =ÚYOÖ’ P Ѩx QÆ∞iOz#
Q“~°=O `˘}˜H㘠֨ Ï_çOk.
''D Ö’HõOÖ’ „Ѩ[ÅO^Œ~∂° ZÖÏO\˜ ÉÏ^èÅŒ ∂ ÖˉΩõ O_® rqOKåÅ<Õ =∞Ǩ
„ѨÜ∞« `«flO <åÜ«∞<å. JO`«‰Ωõ q∞Oz <å‰õÄ `≥eÜ«∞^Œ∞.——
''P Ѩx =ÚyOKåHõ =∞# HÀã¨O =∂ `«O„_ç =™êÎ~å=∂‡——
''`«Ñʨ ‰õΩO_® =™êÎ~∞° . =zÛ q∞=∞‡efl^ŒiÌ h Z`«∞‰Î Ωõ x =Ú^•Ì_ç `«#`À fã¨∞HÔ àÏÎ~∞° .——
Ñ≤Åe¡ ^ŒiÌ =ÚMÏÖ’¡ ã¨O`À+¨O q~°|∂ã≤ Ѩ@Öì HË õ H˜ÅH˜ÖÏ #"åfi~°∞.
''=∞i WOHõ "≥o§ <å ѨÓ[‰õΩ ѨÓÅ∞ fã¨∞‰õΩ~°O_ç—— JOk ã‘`.« "åo§^ŒiÌ H©
JHõ¯_ç#∞Oz Hõ^ÖŒ ÏÅxÑ≤OK«Ö^Ë ∞Œ . `«=∞ `«O„_ç QÆ∞iOz "≥Ú^Œ\ ™˜ êi `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞.
PÜ«∞# Hõ„∆ uÜ«Ú_»∞. „Ѩ[Å HÀã¨O ÃÑ^ŒÌ Ѩx `«ÅÃÑ\ì̃# =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞. Å=Ù_çH˜
XHõ ã¨O^ÕÇϨ O =zÛOk.
''J=∂‡– =∂ `«O„_ç g~°∞_Õ<å? Hõ„∆ uÜ«ÚʼnõΩ qÅ∞q^Œº, Ü«Ú^Œú q^ŒºÅ∞ ~å"åe
Hõ^•– =∂ `«O„_çH˜ P q^ŒºÅ∞ =KåÛ——
q=ÚHõÎ 55
 ã‘`« ã¨Q~Æ fi° OQÍ #qfiOk.
''P q^ŒºÅÖ’ g∞ `«O„_ç`À ™ê\˜ ~åQÆÅ"å~°∞ D Éè∂í q∞ g∞^Œ ÖË~∞° ——.
Ñ≤Åe¡ ^Œ~Ì ∂° `«ex¡ HÍ=eOK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
''J=∂‡ – =∂ `«O„_ç `«# Ѩx =ÚyOK«∞‰õΩx ZѨÊ\˜H˜ =™êÎ_À. =∂‰õΩ P
Hõ„∆ uÜ«∞ q^ŒºÅ∞ ZÖÏ =™êÎ~Ú? D P„â◊=∞OÖ’ =∂ÔH=~°∞ <Õ~∞° Ê`å~°∞? =∂ `«O„_ç
=zÛ =∞=∞‡efl K«∂ã≤ U=∞#∞‰õΩO\Ï~°∞? ZÖÏQÆ=∂‡?——
ã‘`‰« Ωõ "åà◊§ P~å@O K«∂ã¨∞OÎ >Ë z~°∞#=Ùfi PQÆÖ^Ë ∞Œ .
'g∞‰õΩ Hõ„∆ uÜ«∞ q^ŒºÅ∞ <Õ~åfiÅx LOk. JO`ÕH^õ •– <Õ#∞ <Õ~∞° Ê`å#∞.——
''#∞"åfi.——
''UO? <Õ#∞ ‰õÄ_® Hõ„∆ uÜ«∞ „ã‘<Î Õ Hõ^•.——
''HÍh „ã‘ÅÎ ∞ Ü«Ú^ŒOú K≥Ü∞« º~°∞QÍ.——
''J=ã¨~"° ∞≥ `ÿ Õ „ã‘ÅÎ ∞ U"≥∞<ÿ å KÕ™êÎ~∞° . <å‰õΩ Jxfl q^ŒºÅ∂ =K«∞Û. ~ˆ Ѩ\ #˜ ∞Op
<Õ#∞ g∞‰õΩ J=∞‡`Àáê@∞ QÆ∞~°∞=Ùx ‰õÄ_®. ã¨~ˆ <å?—— Ñ≤ÅÅ¡ ∞ ã¨O|~°O`À QÆO`«∞Å∞
"Õâß~°∞.
"åb‡H˜`À K≥ÑÊ≤ ã‘`« Å=‰õΩâ◊√ʼnõΩ qÅ∞q^Œº <Õ~Ê° @O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\ì̃Ok. `«e¡
q^•ºH“â◊ÅO K«∂ã≤ Ñ≤ÅÅ¡ ∞ Pâ◊Û~°º áÈÜ«∂~°∞.
J=∞‡ JO>Ë L#fl „¿Ñ=∞‰õΩ D J=∞‡#∞ K«∂¿ãÎ HõeQˆ QÆ~fi° O `À_»~ÚOk. `«=∞
`«O„_ç =KÕÛã¨iH˜ `å=Ú =∞Ǩg~°∞ÅO HÍ"åÅ<Õ PÖ’K«# `«Ñʨ =∞~À ^蕺㨠ÖˉΩõ O_®
`«e#¡ ∞Oz q^ŒºÅ∞ „QÆÇÏ≤ ã¨∞<Î åfl~°∞. ~å=∂Ü«∞}O QÍ#O KÕã∂¨ Î "åb‡H˜ =^ŒÌ ¿ã^Œ
f~°∞`«∞<åfl~°∞. ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl Ñ≤Åe¡ fl K«∂ã¨∞OÎ >Ë ã‘`« =∞#ã¨∞Ö’ kQÆ∞Å∞ ‰õÄ_®
ÃÑ~°∞QÆ∞`ÀOk. Ñ≤ÅÅ¡ ∞ „Ѩu~ÀA U^À XHõ =OHõ# `«O„_ç „Ñ¨™êÎ=# `≥ã∂¨ <Î Õ L<åfl~°∞.
`«O„_çx K«∂_®Å<Õ "åi `«Ç¨Ï`«Ç¨Ï K«∂ã¨∞ÎO>Ë ã‘`«‰õΩ QÆ∞O_≥Å g∞^Œ |~°∞=Ù
ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl@∞¡Ok.
''J=∂‡ =∂ `«O„_ç =∂ÔHѨC_»∞ Hõ#Ѩ_»`å~°∞?—— XHõ~ÀA Å=Ù_»∞ n#OQÍ
J_çQÍ_»∞.
W^Œ~Ì ∞° Ñ≤Åe¡ fl J‰õΩ¯# KÕ~∞° Û‰õΩOk ã‘`.«
56 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
''WOH˘OK≥O HÍÅO FÑ≤Hõ Ѩ\Ïìe <å<åfl! K≥áêÊ#∞QÍ. H˘xfl HÍ~°}ÏÅ =Å¡
PÜ«∞# J*Ï˝`O« QÍ |`«∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞. „Ѩã∞¨ `Î O« PÜ«∞# Z=~À Z=iH© `≥eÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ .
ã¨=∞Ü«∞O =zÛ#ѨÙ_»∞ g∞‰õΩ `≥Å∞ã¨∞OÎ k.——
P =∂@ňH Ñ≤Åe¡ ^ŒiÌ =ÚMÏÅ∂ P#O^ŒO`À qK«∞Û‰õΩ<åfl~Ú.
''P ã¨=∞Ü«∞O `˘O^Œ~Q° Í =¿ãÎ ÉÏQÆ∞O@∞Ok Hõ^=Œ ∂‡—— ‰õΩâ◊√_ç =ÚYOÖ’ U^À
`≥eÜ«∞x Pâ◊.
''WѨC_»∞ g∞ˆHO Ö’@∞ =zÛOk~å. `å`«Ü∞« º K«^∞Œ =Ù K≥|∞`«∞<åfl~°∞. <Õ#∞ g∞‰õΩ
qÅ∞q^Œº <Õ~∞° Ê`«∞<åfl#∞. <Õ#∞ <Õ~åÊeûOk KåÖÏ LOk.——
''#∞=Ùfi <Õ~åÊeûOk ѨÓ~°Î=QÍ<Õ =∂ `«O„_çQÍ~°∞ =zÛ ~ÚOHõ q∞yeOk
<Õ~°∞Ê`å~å?
ã‘`« #qfiOk.
''<Õ#∞ <Õ~åÊeûO^ŒO`å <ÕiÊ`Õ g∞ `«O„_ç <Õ~Ê° \ÏxˆHg∞ LO_»^∞Œ ——
''JO>Ë <å#fl HõO>Ë hˆH Z‰õΩ¯= `≥Å∞™ê?——
''Z‰õΩ¯= `«‰Ωõ ¯=Å∞ HÍ^Œ∞ <å<åfl! XHõÑC¨ _»∞ XHõ Q˘Ñ¨Ê ^è#Œ ∞ã¨∞û LO_Õk. ^•xx
ZuÎ ÉÏ}O "≥Ü∞« ºQÆey# "å~°∞ Ju `«‰Ωõ ¯= =∞Ok. P q^Œº <å‰õÄ g∞ <å#fl‰õÄ
ã¨=∂#OQÍ<Õ =K«∞Û.——
''=∂‰õÄ P q^Œº <Õ~Ê° =∂‡. <å#fl =KÕÛã¨iH˜ Jk <Õ~∞° Û‰õΩx „Ѩ^iŒ ≈¿ãÎ PÜ«∞#
Pâ◊Û~°º áÈ`å~°∞ Hõ^=Œ ∂‡——
''<å‰õΩ KåÖÏ Ñ¨x =ÙOk g∞`À Hõ|∞~°∞¡ K≥|∞`«∂ ‰õÄ~ÀÛÖË#∞—— ã‘`« JHõ¯_ç
#∞Oz ÖËz P„â◊=∞O "≥#‰õΩ¯ "≥o§Ok. ѨxÖË^∞Œ . HõeÊOK«∞‰õΩx KÕÜ∂« Å<Õ HÀiHÍ
ÖË^∞Œ .
`«O„_ç HÀã¨O Ñ≤ÅÅ¡ ∞ Pâ◊Ñ_¨ ∞» `«∞<åfl~°∞. HõÅÅ∞ HõO@∞<åfl~°∞. `«#∞ „áê}OQÍ
ÃÑOz<å, `«O„_ç QÆ∞iOz Ug∞ `≥eÜ«∞Hõ áÈ~Ú<å, P `«O„_çH˜ g~°∞ ~Ú^Œ~Ì ∞° ѨÙ\˜ì
ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞<åfl~°x `≥eÜ«∞Hõ áÈ~Ú<å gà◊§‰õΩ `«O„_ç HÍ"åe. `«O„_ç ¿Ñ~°∞g∞^Œ Ѩل`«∞Å∞
ÃÑ~°QÍe.
`å#∞ *Ï#H˜– Éè∂í Ѩلu J~Ú<å [#‰õΩ_ç ÃÑOѨHOõ Ö’ *Ï#H˜ J~ÚOk. gi^Œ~Ì ∂°
~å=Úx Ѩل`«∞Å∞QÍ QÆ∞iÎOѨ|_ç`<Õ Õ Q“~°=O. ~å=Ú_»∞ ^•â◊~k° .è P ¿Ñ~°O>Ë PÜ«∞#‰õΩ
q=ÚHõÎ 57
ZO`À W+¨Oì . Q“~°=O. QÆ~fi° O. D Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ JÖÏO\˜ QÆ∞iÎOѨ٠HÍ"åe. W^ŒO`å
Ö’Hõ^~Œè ‡° O.
HÍh Jk [~°∞QÆ∞`«∞O^•? ~å=Ú_»∞ D Ñ≤ÅÅ¡ #∞ J‰õΩ¯# KÕ~∞° Û‰õΩO\Ï_®? `«#
¿Ñ~°∞ ~Ú™êÎ_®? `«# =OâßO‰õΩ~åÅ∞QÍ QÆ∞iΙêÎ_®? JÖÏ [~°QÆHõáÈ`Õ D Ѩã≤
ǨÏ$^ŒÜ∂« ÖˇO`« ÉÏ^èÑŒ _¨ `» å~Ú.
~å=Ú_»∞ gix Ѩل`«∞Å∞QÍ ã‘fiHõiOz JÜ≥∂^躌 ‰õΩ fã¨∞HÔ àıÎ `«<=Õ ∞=Ù`«∞Ok.?
„áê}OQÍ ÃÑOz# `«O„_ç #∞Oz ^Œ∂~°"∞≥ ÿ ~å=Úx KÕ~Ú Ñ¨@∞ì‰Ωõ Ok.
„áê}OQÍ „¿Ñq∞Oz# ~å=Ú_»∞ `«# KÕ~Ú =kÖÏ_»∞.
„áê}OQÍ HõxÑ≤Oz# Ñ≤Å¡efl `«#∞– `«# KÕ`«∞Ö’Î QÆ\ ˜ìQÍ Ñ¨@∞ìHÀQÆÅ^•?
Ѩ@∞ìHÀ"åÖÏ? Ѩ@∞ì‰Ωõ O>Ë LO\Ï~å? `«O„_ç Ñ≤e¿ãΠѨiQÔ uÎ áÈ~å?
`«# ^ŒQ~æÆ ° U=ÚOk? ~å=Ú_»∞ Ö’HÍxH˜ `«Å=Oz "Õã#≤ xO^Œ `«Ñʨ –
~å=Úx ^ŒQ~æÆ ° ~å[ºO LOk. `«#HÀã¨O ‰õÄ_® X^Œ∞Å∞HÀÖËx "≥∂ǨÏO P
~å[ºO. D Ñ≤Å¡Å∞ P ~å*Ϻxfl `«#HÀã¨O X^Œ∞Å∞`å~å? "åi H∆Í„`« ~°HõÎO
X^Œ∞Å∞HÀxã¨∞ÎO^•?
ã‘`« `«# PÖ’K«#Å`À JÅ¡HÖõ ’¡Å=∞~ÚOk.
`«eQ¡ Í `«#‰õΩ gà◊§g∞^Œ U JkèHÍ~°=¸ ÖË^∞Œ . `«#‰õΩ JkèHÍ~°O g∞^Œ Z#fl_»∂
"≥∂AÖË^Œ∞. „¿Ñ=∞– `«O„_çx „¿Ñq∞OzOk. ~å=Úx „¿Ñq∞OzOk. Ñ≤Å¡efl
„¿Ñq∞OzOk. U „¿Ñ=∞Ö’#∂ JkèHÍ~°O ÖË^∞Œ . X^Œ∞.Ì
„ѨH$õ u `«#‰õΩ „Ѩ™êkOz# Ñ≤ÅÅ¡ ∞ gà◊√§. ÖË_ç Ñ≤ÅÖ¡ Ï¡QÍ<Õ ÃÑOzOk. ÃÑiy
ÃÑ^Œ~Ì Ú# ÖË_ç Ñ≤ÅÅ¡ ∞ H˘<åflà◊§‰õΩ J_»qÖ’H˜ "≥o§ =∞m§ ~å=Ù.
D Ñ≤ÅÅ¡ ∂ JO`Õ–
ã‘`« ǨÏ$^ŒÜ∂« xfl ™êfinè#OÖ’H˜ `≥K∞« ÛHÀ"åÅx qâ◊fi „ѨÜ∞« `«flO KÕ™ÈÎOk.
jjj
Å=‰õΩâ◊√Å∞ "åb‡H˜`À Hõeã≤ JÜ≥∂^茺"≥o§ Ѩk~ÀAÅ=Ù`ÀOk. Ѩk~ÀAÅ
#∞Op ã‘`« =∞#ã¨∞ =∞#ã¨∞Ö’ ÖË^∞Œ . JÜ≥∂^躌 Ö’ D Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ N~å=∞K«O„^Œ∞x
^Œ~≈° #O J=Ù`«∞O^•? PÜ«∞# gix QÆ∞iΙêÎ_®? "åb‡H˜x „Ѩtfl™êÎ_®? "åb‡H˜ K≥¿ÑÎ
58 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
"åã¨Î"åxH˜ ~å=Ú_≥ÖÏ ã¨ÊOk™êÎ_»∞. ~å=Ú_Õ `«=∞ `«O„_ç Jx `≥eã≤ Ñ≤Å¡ÖˇÖÏ
ã¨ÊOk™êÎ~∞° . `«=∞ `«e¡ ã‘`« Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO>Ë P Ñ≤ÅÅ¡ P#O^ŒO q∞#∞fl =Ú_»∞`«∞Ok.
HÍh `«~åfi`«? JHõ¯_» JO`å `Õ@`≥Å"¡ ∞≥ ÿ ~å=Ú_»∞ Ñ≤ÅÅ¡ HÀã¨O =¿ã–Î Ñ≤ÅÅ¡ ∞ `«##∞
q_çz "≥àÏÎ~å? ~å=Ú_»∞ `«##∞ ~°=∞‡O\Ï_®?
~°=∞‡O>Ë =∂„`«O `«#∞ "≥à√◊ OÎ ^•?
Ñ≤ÅÅ¡ ∞ `«##∞ q_çz "≥à§◊ =∞O>Ë–
J#~°∞. `«O„_ç JO>Ë "åiH˜ „¿Ñ=∞. QÆ~fi° O.
`«#∞ K≥ÑÊ≤ # =∂@Å`À `«O„_çx ^≥=· OQÍ ÉèÏqã¨∞<Î åfl~°∞.
Hõx, ÃÑOz `«O„_çx q∞Oz# g~°∞Å∞QÍ `«Ü«∂~°∞ KÕã≤# P Ñ≤Å¡Å#∞
X^Œ∞Å∞HÀ"åeûO^Õ. `«O„_ç =zÛ J_çy`Õ <å Ñ≤Å¡Å<Õ J=HÍâ◊O ÖË^Œ∞. "åà◊√§
~°ÑÚ¨¶ =OâßxH˜ K≥O^Œ∞`å~°∞. P =Oâßxfl H˘#™êyOKåe.
=∞m§ ã‘`‰« Ωõ ~ˆ }∞Hõ QÆ∞~˘ÎzÛOk.
~ˆ }∞Hõ =∂@ʼnõΩ P<å_»∞ `«#‰õΩ HõOѨ~O° HõeyOk.
WѨC_»∞ ˆ~}∞Hõ ÉÏ^èŒ J~°÷=∞=Ù`ÀOk. ~å=Ú_»∞ Jyfl ѨiHõ∆ HÀi# ~ÀA,
J~°}ϺʼnõΩ ѨOÑ≤#~ÀA ~ˆ }∞Hõ KÕã#≤ ÃãH· `õ « ‰õΩOÉèOí QÆ∞~˘ÎzÛOk. JǨÏź, ~ˆ }∞Hõ,
`«#∞ JO^Œ~O° J#∞=∂x`«Å"Õ∞. J==∂x`«Å"Õ∞.
~å=Ú_»∞ Ѩi`«ºlOK«@O`À ‰õΩOyáÈ~Ú# `«##∞ JǨÏÖ˺ =∞m§ =∞x+≤x KÕãO≤ k.
P<å_»∞ JǨÏź =ÚO^Œ∞K«∂ѨÙ`À<Õ K≥ÑÊ≤ LO@∞Ok.
ZÖÏO\˜ Pâ◊Å∞ ÃÑ@∞ìHÀ‰õΩO_® h Ñ≤ÅÅ¡ #∞ ÖË_ç Ñ≤ÅÖ¡ Ï¡ ÃÑOK«=∞Ok. `«#‰õΩ
ÃÑ^ŒÌ Pâ◊Å∞ ÖË=Ù. HÍh Ñ≤Å¡Å∞ ^Œ∂~°=∞=Ù`å~°O>Ë ZHõ¯_À P ¿ÑQÆ∞|O^èŒO
=¸Å∞QÆ∞`ÀOk. XHÀ¯™êi P =¸Å∞QÆ∞ cèHõ~°OQÍ `«# â◊s~°=∞O`å =∂~°∞
"≥∂QÆ∞`«∞O@∞Ok. XHõ =∞Ǩ â◊¥#ºO =∞#ã¨O`å Hõ"Õ∞‡ã¨∞ÎOk. HõO\˜ =ÚO^Œ∞
"≥Å∞QÆ∞`«∞#fl K«O^Œ=∂=∞Å∞ XHõ¯™êi =∂Ü«∞"≥∞`ÿ Õ JO`å z=∞‡pHõ>Ë Hõ^•–
P pHõ\’¡ `«# KÕ~Ú Ñ¨@∞ìH˘x #_çÑO≤ KÕ^=≥ ~°∞?
''<Õ#∞ ÖË<å `«b—¡ — Éè∂í ^Õq Pf‡Ü«∞OQÍ Ñ¨eH˜# ѨÅ∞‰õΩ‰õΩ =∞m§ "≥Ü∞Õ º#∞QÆ∞Å
|ÅO.
q=ÚHõÎ 59
 `« # `« e ¡ 㨠fi `« O „`« ∞ ~åÅ∞. `å#∞ `« e ¡ ^Œ Q Æ æ ~ ° ‰ õ Ω "≥ à ◊ √ Î O k. `« # `« e ¡
ã¨~fi° â◊H=Θ ∞O`«∞~åÅ∞. JO^Œ∞=Å¡ `«##∞ P^ŒiOz J‰õΩ¯# KÕ~∞° Û‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O LOk.
Ѩل`«∞Å∞, Ñ≤`~« ∞° Å∞, Ñ≤„`«∞"åHõº ѨiáêÅ#, áêu„=`«ºO, =∂`«$`«fiO Jhfl K«∂ã≤Ok
`«#∞. `å#∞ Z~°∞QÆx HÀ}O, JǨÏź, â◊¥~°Ê}Y, Ti‡à◊ Z=~°∂ Z~°∞QÆx J#∞Éè=í O
~ˆ }∞Hõk. Hõ#fl ‰õΩ=∂~°∞x „H“~åºxfl K«∂ã≤Ok ~ˆ }∞Hõ. `«O„_ç K≥ÑÊ≤ # =∂@ "Õ^Œ
"åHõºOQÍ ÉèÏqOz `«e¡ `«Å `≥Q#Æ ~°H\õ ÏxH˜ ã≤^"úŒ ∞≥ #ÿ ‰õΩ=∂~°∞_ç ^è~Œ ‡° |^Œú „H“~åºxfl
K«∂ã≤Ok. P „H“~åºxH˜ ѨÙ<åkQÍ xÅz#^Õq∞\’ „QÆÇÏ≤ OzOk. JѨC_®"≥∞Ö’ Zxfl
ã¨∞_çQ∞Æ O_®Å∞ ~ˆ QÍÜ≥∂, "å\˜ Ö’`≥O`À. ZO`«O>Ë– P~°º ^è~Œ å‡Å<Õ ã¨"åÅ∞ KÕ¿ãO`«.
`«#‰õΩ JO`« â◊HΘ LO^•? =OâßxH˜ =OâßO‰õΩ~åÅ#∞ JOkOz x~°‡=∞HÍ~°OQÍ
`«# `«e¡ X_ç KÕ~@ ° O. JO`Õ. HÍh P K«~º° P~°º^è~Œ å‡Å#∞ kèH¯õ iOK«@"Õ∞ Hõ^•.
â◊¥~°Ê}Y, JǨÏź, ~ˆ }∞Hõ, Ti‡à◊ XH˘¯Hõ¯ik XH˘¯Hõ¯ Hõ^.Œä XH˘¯Hõ¯ik XH˘¯Hõ¯
„`À=.`«# =∂~°Oæ `«# Ѩ^uúŒ `«#k.
"å~°O^Œi J#∞Éè"í åÅ#∞Oz `«#∞ <Õ~fi° QÆeyOk <ÕiÛOk. "≥Ú^Œ@ JO^Œi Z_»ÖÏ
`«#‰õΩ x~°ã#¨ , HÀѨO. `«~åfi`« JO^Œi rq`åÅÖ’x =º^èÅŒ ∂ ã¨=∂#"Õ∞#x `≥eâßHõ
™ê=∞~°ãº¨ O. ¿ãflǨÏO. `«#=O\˜"åi ÉÏ^èÅŒ ∞ q<åflHõ `å<˘O@i HÍ^Œ<Õ XHõ |ÅO.
„ã‘ÅÎ ã¨=¸Ç¨ÏOÖ’ `å<˘Hõ`#≥ <Õ ã¨Ê $ǨÏ. Jk ~ÚzÛ# ^è~·≥ º° O`À<Õ JO`« xO^Œ`À,
~Ú~°∞=Ùi ã¨∞`«∞Å QÆ~åƒùxfl "≥∂Ü«∞QÆeyOk. "åix P#O^ŒOQÍ ÃÑOK«QeÆ yOk.
Jxfl q^ŒºÅ∂ <Õ~Ê° QÆeyOk.
ã‘`« PÖ’K«#Å#∞ `≥OK«∞`«∂ "åb‡H˜ =KåÛ_»∞. PÜ«∞#‰õΩ Pã¨#O Ѩiz
=∞~åº^ŒÅ∞ KÕãO≤ k.
''J=∂‡– ~å=Ú_»∞ JO`å „QÆÇ≤ÏOKå_»∞. Å=‰õΩâ◊√Å#∞ `«# ‰õΩ=∂~°∞Å∞QÍ
QÆ∞iÎOKå_»∞. "åix ã¨Q“~°=OQÍ ã‘fiHõiOK«\ÏxH˜ ã≤^=úŒ ∞Ü«∂º_»∞.——
"åb‡H˜ HõO~îO° Ö’ xO_»∞QÍ P#O^ŒO. PÜ«∞# Hõ~=ΰ ºO PÜ«∞# <≥~"° ~Õ åÛ_»∞.
N~å=Úx Ñ≤ÅÅ¡ ∞, `«# Hõ^•ä <åÜ«∞‰õΩx `«#Ü«ÚÅ∞ `«# P„â◊=∞OÖ’ ã¨∞tH˜`∆ ∞« Öˇ· `«O„_çx
KÕ~É° ’`«∞<åfl~°∞. `«# HÍ=ºO `«O„_ôÑÙ¨ „`«∞Å HõÅ~ÚHõ`À ã¨∞MÏO`«O HÍÉ’`«∞O^Œ<Õ
L^ÕfiQÆO`À L`åûǨÏO`À L<åfl_»∞.
ã‘`« `˘}Hõ‰Ωõ O_® ''=∞Oz^Õ Hõ^• =Úhâ◊fi~å—— Jx T~°∞‰õΩOk. JѨC_®Ü«∞#
P#O^•xH˜ P#Hõ@ì Ѩ_Oç k.
60 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
ã‘`« ã¨OQÆu `ÕÖÏe Hõ^•– H˘OK≥O `˘„@∞áê@∞ Ѩ_®¤_∞» .
''J=∂‡– ~å=Ú_»∞ x#∞fl ã¨Éèí‰õΩ =zÛ ã¨aè‰õΩÅO^Œi =ÚO^Œ∂, ã¨`«ºO
ѨÅHõ=∞<åfl_»∞. PÃÑ· hqHõ Ѩ@=ì ∞Ç≤Ï+≤q. `«~åfi`« g~°=∂`«=Ù, ~å[=∂`«=Ù—— ã‘`‰« Ωõ
ѨQÅÆ |_ç #"åfiÅxÑ≤OzOk.
"åb‡H˜ g∞^Œ#∞#fl Q“~°=O`À x„QÆÇÏ≤ OK«∞‰õΩx– z~°∞#=Ùfi K≥‰Ωõ ¯K≥^~Œ h° Ü«∞Hõ.
''<åHõO`« J=ã¨~O° LO^ŒO\Ï~å? P „ѨÜ∂« 㨉Ωõ J~°=ú ÚO^ŒO\Ï~å?——
"åb‡H˜ <À@ =∂@ ~åÖË^∞Œ . HÍh ã‘`« ã≤~÷ ,° ã≤`÷ ,« JO`«~O° QÆO J~°"ú ∞≥ Oÿ k.
''h‰õΩ K≥¿ÑÊ â◊H,Î̃ ™êǨÏã¨O <å‰õΩ ÖË=Ù. `«b—¡ — JO@∂ ã‘`« `«ÅÃÑ· KÕ~Ú "Õã≤
=∞#ã¨∞Ö’<Õ nqOz "≥o§áÈÜ«∂_»∞.
ã‘`« Å=‰õΩâ◊√Å∞ ~åHõ=ÚO^Õ `«# „Ѩܫ∂} ã¨<åflǨÅ∞ ѨÓiÎ HÍ"åÅx P
ѨxÖ’ Ѩ_Oç k. g_À¯Å∞ K≥Ñʨ =Åã≤#"åà◊√§ J<ÕHõ =∞Ok L<åfl~°∞.
jjj
Å=‰õΩâ◊√Å∞ =zÛ `«e¡ ÖËx `«=∞ P„â◊=∞ ‰õΩ\©~åxfl K«∂ã≤ d#∞flÅÜ«∂º~°∞.
"åiH˜ÑÙ¨ _»∞ ã¨~fi° O `≥Å∞ã¨∞.
`«e¡ QÆ∞iOz J_ç̂QO^Œ∞‰õΩ P"ÕâO◊ QÍ "åb‡H˜ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ #_çKå~°∞.
"åb‡H˜ ã‘`« =∂@Å∞ "åiH˜ K≥áêÊ_»∞.
"åiH˜ "≥Ú^Œ\ ™˜ êi `«eg¡ ∞^Œ P„QÆÇϨ O =zÛOk.
`«O„_ç K≥Ñ≤Ê#@∞¡ XHõ¯™êi xO_»∞ ã¨ÉèíÖ’ =∂\Ï¡_ç `«# x~ÀÌ+≤`«fiO
x~°∂Ñ≤OK«∞‰õΩO>Ë ZO`« ÉÏQÆ∞O_Õk. `«=∞ÔHO`« ÉÏQÆ∞O_Õk. P z<åfl~°∞Å QÆ∞O_≥Ö’¡
ã¨#flx =∞O@.
"åiѨÙ_»∞ |∞∞ë꺄â◊=∞OÖ’ ÃÑiˆQ Ѩã≤‰õÄ#Å∞ HÍ^Œ∞. P~°ºÑ¨Ù„`«∞Å∞.
~å‰õΩ=∂~°∞Å∞. HÍÉ’ÜÕ∞ Éèí∂áêʼnõΩÅ∞. Éèí∂ѨلuHõ ã‘`« "åiH˜ ZѨÊ\˜ÔH·<å
J~°=ú ∞=Ù`«∞O^À ÖË^À.
™êÇ≤Ïf „Ѩ™ê÷#O, [#=i 2010
f
q=ÚHõÎ 61

q=ÚHõÎ
Ѩ^•flÅ∞ˆQà◊§ =#"å™êhfl, J<ÕHõ HõëêìÅ#∂, J#O`« ™êQÆ~åhfl ^•\˜ JÜ≥∂^躌
uiy=zÛ# ã‘`å~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å#∞ ™êfiQÆuOK«\ÏxH˜ JO`«óѨÙ~°=∞O`å Hõ^eŒ =zÛOk.
XHõ¯ Ti‡à◊ `«Ñʨ !
P„`«OQÍ "≥^ŒH˜# ã‘`« Hõà◊§‰õΩ Ti‡à◊ ZHõ¯_® HõxÑ≤OK«ÖË^Œ∞. J`«ÎQÍ~°¡
PeOQÆ<åÅ∂, ‰õΩâ◊Å „Ѩâfl◊ Å∞, =∂O_»q, „â◊√`« H©~∞° ÅÎ ¿ãflǨÏѨ٠ѨÅ∞‰õΩÅ∞ ¿ã=Å∞–
W"Õg∞ ã‘`« =∞#ã¨∞HÔ Hõ¯@O ÖË^∞Œ .
''Ti‡à◊ Uk? P~ÀQƺOQÍ ÖË^•?—— ǨÏ_®=Ù_ç H˘kÌQÍ x=∞‡oOz# `«~åfi`«
K≥ÖÅ¡ˇ ∞ „â◊√`«Hi© xÎ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã¨∞‰õΩx "≥∞e¡QÍ J_çyOk ã‘`.«
''Ti‡à◊ Uk?——
„â◊√`«Hi© Î =ÚYO q=~°"‚ ∞≥ Oÿ k. P"≥∞ =ÚYO K«∂ã≤ ã‘`‰« Ωõ ÉèÜ
í ∞« O "ÕãO≤ k.
''Ti‡à◊ Hˆ =∞~ÚOk? ‰õΩâ◊Å"Õ∞ Hõ^•?——
ã‘`« PO^Àà◊# J~°"ú ∞≥ <ÿ å UO K≥áêÊÖ’ `≥eÜ«∞ÖË^∞Œ „â◊√`«Hi© HÎ .˜
P"≥∞ Ti‡à◊#∞ K«∂ã≤ Ѩ^•è flÅ∞ˆQà◊§~ÚOk.
62 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
''=∂\Ï¡_»‰õΩO_® JÖÏ K«∂™êÎ"Õq∞\˜? Ti‡à◊ Uk? ZÖÏ LOk?—— ã‘`«
PO^Àà◊#QÍ J_çyOk.
''Ti‡à◊ ZÖÏ LO^À <å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. JHõ¯#∞ #∞"≥fio§# <å\˜#∞Op K«∂_»Ö^Ë ∞Œ ——
ã‘`Hˆ« g∞ J~°O÷ HÍÖË^∞Œ . `«#∞ á⁄~°áê@∞QÍ qO@∞<åfl##∞‰õΩOk. QÆ\ Qì̃ Í =∞m§
''„â◊√`«Hs© –Î <Õ#∞ Ti‡à◊ QÆ∞iOz J_»∞QÆ∞`«∞<åfl#∞.—— JOk.
''<Õ#∂ Ti‡à◊ QÆ∞iOKÕ K≥ÑÙ¨ <Î åfl#∞. g∞~°∞ "≥àÏ¡Hõ Ti‡à◊ Z=iH© HõxÊOK«Ö^Ë ∞Œ .`«#
=∞Ok~°OÖ’Oz ɡ\· H˜ ˜ ~åÖË^∞Œ . Z=ih ֒ѨʼnõΩ ~åx=fiÖË^∞Œ .——
x~å…O`« áÈ~ÚOk ã‘`.«
''Z=fiih! J`«QÎ Í~°#¡ ∞ ‰õÄ_®——
''Z=ih ~åx=fiÖË^Œ∞. ^•ã‘Å∞ =∂„`«O =ã¨∂Î áÈ`«∂ L<åfl~°∞. P"≥∞
QÆkÖ’H˜„Ѩ"âÕ O◊ XHõ¯ Kå~°∞=∞u J<Õ P"≥∞Hˆ LOk. P"≥∞ Ti‡à◊ Ü≥∂QÆHˆ =∆ ∂Å∞
=∂‰õΩ K≥|∞`«∞Ok.——
ã‘`‰« Ωõ TÑ≤~å_»#@¡~ÚOk.
Ѩ^•è flÅ∞ˆQà◊√§ =∞#∞+¨µÅ`À =∂\Ï¡_‰» Ωõ O_®– `«#"åà◊§#∞ K«∂_»‰Ωõ O_® Z\Ï¡
LOk. J\Ï¡ LO_®Åx x~°~‚ ÚOK«∞HÀ\ÏxH˜ P"≥∞ =∞#ã¨∞ ZO`« QÍÜ«∞Ѩ_ç LO_®e.
Ѩ^•è flÅ∞ˆQà◊√§! P"≥∞ ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å#∂, `«##∂ Hõq∆ ∞ã¨∞OÎ ^•?
''W"åà◊ "Õ∞O =ã¨∞<Î åflO J#fl "å~°Î Ti‡à◊‰Ωõ `≥Å∞™ê?——
„â◊√`«Hi© Î `«ÅkOK«∞‰õΩOk.
ã‘`« "≥O@<Õ ~å=Úx ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥àϧÅx K«∂ã≤Ok QÍh =∞O„`«∞Å∞, `«=Ú‡à◊√§
ѨÙ~° „Ѩ=ÚY∞Å∞ "≥∂ǨÏiOz# P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å#∞ ã¨g∞Ñ≤OK«@O
J™ê^茺=∞xÑ≤OzOk.
WO`«Ö’ „â◊√`«Hi© Î XHõ „ã‘xÎ fã¨∞H˘zÛOk.
''D"Õ∞ Kå~°∞=∞u—— ã‘`« WOHõ PÅ㨺O K≥Ü∞« ºÖË^∞Œ .
''Ѩ^=Œ ∂‡– Ti‡à◊ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥à^◊ •O——
''P"≥∞ Z=ih K«∂_»^∞Œ —— JOk Kå~°∞=∞u =ÚHõãÎ i¨ QÍ.
q=ÚHõÎ 63
 ''Z=i=Å¡ P"≥∞ JO^ŒiH© ^Œ∂~°OQÍ |`«∞‰õΩ`ÀO^À "åàı§ =KåÛ~°x `≥e¿ãÎ
P"≥∞ "åix `«Ñʨ Hõ K«∂ã¨∞OÎ k. Ѩ^—Œ —
ã‘`« Kå~°∞=∞ux #_»==∞x Hõà§◊ `À<Õ P*Ï˝ÑO≤ zOk. Ti‡à◊ =∞Ok~°O =O^ŒÅ
Ü≥∂[<åÅ ^Œ∂~°O L#fl@¡xÑ≤OzOk ã‘`‰« Ωõ . ZO`« #_çz<å ~å^ÕO.....
jjj
J~°}º"åã¨=∞O`å ÅHõ∆ ‡}∞_ç`À áê@∞ Ti‡àÏ `«=∞`À LO>Ë ZO`« ÉÏQÆ∞O_Õk
JxÑ≤ã∂¨ <Î Õ LO_Õk ã‘`‰« Ωõ . ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å∞ `«=∞ Ѩ#∞ÅÖ’ J~°}º ã¨OKå~°OÖ’
LO>Ë `«#∂, Ti‡àÏ Hõeã≤ J~°}º ™œ~°ÉÏè Å#∞ P™êfikOKÕ"å~°∞ QÆ^• J#∞‰õΩ<Õk.
ZO^Œ∞‰õΩ ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ Ti‡à◊#∞ fã¨∞‰õΩ~åÖË^Œ∞? P q+¨Ü«∞O ZѨC_»∞
„Ѩ™êÎqOz<å =∞ø#O `«Ñʨ ÃÑ^Œq qѨÊ_»∞ ÅHõ∆ ‡}∞_»∞.
`å=Ú J_»qH˜ =KÕÛ@ѨC_»∞ JO`å QÆO^Œ~Q° Àà◊O. JÜ≥∂=∞Ü«∞O.
^Œâ~◊ ^° ∞Œè x J<å~ÀQƺO, H“ã¨Åº ^Œ∞óYO, JO`«óѨÙ~°=∞O`å JÅ¡HÖõ ’¡Å"≥∞Oÿ k.
`å#∞ ~å=Úx "≥O@ "≥à§◊ \ÏxH˜ JO^Œih XÑ≤ÊOK«@"Õ∞ ÃÑ^ŒÌ Ѩ#~ÚOk. f~å
ã¨~Ü° ¸« #k ^•@∞`«∞O_»QÍ =∞#ã¨∞ ã≤q÷ ∞`«Ñ_¨ #ç ѨÙ_»∞ Ti‡à◊ `«=∞`À ~å=@O
ÖË^<Œ Õ q+¨Ü∞« O QÆ\ Qì̃ Í =∞#ã¨∞#∞ `åH˜Ok. D "≥Ú`«OÎ Q˘_»=Ö’ Ti‡à◊ Jã¨Å∞
*’Hõº"Õ∞ fã¨∞HÀÖË^hŒ , `«=∞‰õΩ g_À¯Å∞ ‰õÄ_® K≥Ñʨ ÖË^hŒ „QÆÇÏ≤ Oz# `«~∞° "å`« ã‘`«
PO^Àà◊# ÃÑiyOk.
^•x`À ~å=Ú_çx Ѩ^Õ Ñ¨^Õ „ѨtflOKÕk.
'Ti‡à◊ =™êÎ## ÖË^•? ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ XO@iQÍ =ã¨∞OÎ >Ë P"≥∞ ZO`« ^Œ∞ódOzO^À
J~°}º"åã¨O ^Œ∞ã¨ûǨÏ=∞#∞‰õΩO^•? JÖÏQÆ~Ú`Õ ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ JÜ≥∂^躌 Ö’ LO>Ë<Õ
ÉÏQÆ∞O_Õk QÍh =∞#HÀã¨O Ti‡à◊#∞ XO@i^•xfl KÕã≤ ~å=@O ã¨=∞O[ã¨=∂?——
WÖÏ =∂\Ï¡_»∞`«∞#fl ã‘`«#∞ ~å=Ú_»∞ ã¨=∞Ü«∂#∞‰õÄÅOQÍ ã¨=∂^è•#
ѨiKÕ"å_»∞. JÜ≥∂^躌 Ö’ J`«QÎ Í~°¡ ¿ã=‰õΩ Ti‡à◊ LO_®e. H“ã¨Åº#∞ K«∂ã¨∞‰õΩ<Õ
"åÔ~=~°∞? Éèí~°Î $Ç‘Ï#, Ѩل`« qÜ≥∂y J~Ú# J`«ÎQÍiH˜ JO_»QÍ ÖˉõΩO_® ã‘`«
=#"å™êxH˜ =KÕÛã≤Ok. P"≥∞‰õΩ Ti‡à◊ `«Ñʨ Z=~°∞<åfl~°∞? =ÚQÆ∞~æ ∞° J`«QÎ Í~°‰¡ Äõ
=ÚQÆ∞~æ ∞° HÀ_»à§◊ ~Ú<å LO_˘^•Ì. =ÚYºO J=∞‡ H“ã¨Åº#∞ J#∞Hõ} ∆ O HÍáê_®eQÆ^•.
~å=Ú_»∞ WOHÍ Z<Àfl K≥¿ÑÊ"å_»∞.
64 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
JO`«óѨÙ~°OÖ’ x~°fiÇ≤ÏOKåeû# ÉÏ^躌 `«Ö<ˇ Àfl LO\Ï~Ú. Jq =∞Ǩ~å}˜QÍ
H“ã¨Åº ZO`À ™ê=∞~°ºú O`À x~°fiÇ≤ÏOKÕk. WѨÊ_®"≥∞‰õΩ â◊HÎ̃ KåÅ^Œ∞. Pã¨HÎ̃ Jã¨ÖË
LO_»^∞Œ . P x~°fiǨÏ} ÉèÏ~°O Ti‡à◊ `«Ñʨ Z=~°∞ "≥∂Ü«∞QÆÅ~°∞?
''ã‘`å K≥ÑC¨ – D q+¨Ü∞« OÖ’ hHõO>Ë Ti‡à◊ ã¨=∞~°∞~ú åÅ∞ Hõ^∂Œ ? =∞#O
JÜ≥∂^躌 Ö’ L#flѨÙ_»∞ J=∞‡ hHõO>Ë Ti‡à◊‰Ωõ Z‰õΩ¯= ÉÏ^躌 `«Å∞ JѨÊ*ˇ¿ÑÊk Hõ^∂Œ ?——
''B#∞—— Jx PÖ’K«#Ö’ Ѩ_Õk ã‘`«. Ti‡à◊ Ö∫H˜Hõ =º=Ǩ~åÅÖ’ KåÖÏ
ã¨=∞~°∞~ú åÅ∞. K«∂ѨÙ`À âßã≤OK«QÅÆ ^Œ∞. ~å}© "å™êÅÖ’ [iˆQ ã¨=∞ã¨Î q^è∞Œ Å∂ P"≥∞‰õΩ
`≥Å∞ã¨∞. `«O„_ç ‰õÄ_® P q+¨Ü∞« OÖ’ K≥e<¡ Õ „ѨâO◊ ã≤OKÕ"å_»∞.
''h‰õΩ qÅ∞q^ŒºÖ’, L^•º#=# qǨ~åÅÖ’ L#fl Pã¨HΘ q∞ye# q+¨Ü∂« ÅÖ’
ÖË^=Œ ∂‡—— J<Õ"å_»∞.
x["Õ∞. P JO`«óѨÙ~° JkèHÍ~åÅ∂, "å\˜ x~°fiǨÏ} ã‘`Hˆ« =∂„`«O #KÕÛqHÍ=Ù.
L^•º#=#OÖ’ P@Å∞, qÅ∞q^•ºÉèϺã¨O, „ѨH$õ uÖ’ ¿ã^Œn~°@O ~Ú"Õ KåÅ∞ ã‘`‰« Ωõ .
JÜ≥∂^躌 =zÛ# `«~åfi`« ‰õÄ_® J`«QÎ Íi#∞Oz ÉÏ^躌 `«Å∞ fã¨∞‰õΩ<Õ Pã¨HΘ K«∂ѨÖ^Ë ∞Œ .
Ti‡à◊ =∂„`«O H“ã¨Åº "≥O>Ë LO_Õk.
ã‘`‰« Ωõ JO`«óѨÙ~°O HõO>Ë J~°}º"Õ∞ Ǩ~ÚQÍ LOk. WHõ¯_» ¿ãflǨÏO KÕÜ∞« \ÏxH©,
Q“~°qOK«\ÏxH© =∞#∞+¨µÅ∞O\Ï~°∞ QÍh JkèHÍ~°O K«ÖÏ~ÚOKÕO^Œ∞‰õΩ HÍ^Œ∞. D
ã¨ÇϨ "åã¨"∞Õ ã‘`‰« Ωõ Ѩ~=° ∞ „Ñ≤Ü∞« OQÍ LOk.
''h‰õΩ „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ k Ti‡à◊‰Ωõ „Ñ≤Ü∞« =∞"åfiÅx ÖË^∞Œ QÍ. #∞=Ùfi Éè∂í Ѩلuq. „ѨH$õ u
„¿Ñq∞‰õΩ~åeq. Ti‡à◊‰Ωõ #QÆ~° rq`«O, JO`«óѨÙ~° ÉÏ^躌 `«Å∂ „Ñ≤Ü∞« O HÍ=K«∞ÛQÆ^•——
~å=Ú_≥O`« ã¨=Ú^•~ÚOz<å ã‘`« Ti‡à◊ HÀã¨O kQÆ∞Å∞ Ѩ_kÕ .
Éè~í ΰ qÜ≥∂QÍxfl Éèií OK«@O Jxfl\˜HOõ >Ë ÃÑ^ŒÌ Hõ+Oì̈ Hõ^•–
~å=}∞x K≥~Ö° ’ J^≥O`« ÃÑ^ŒHÌ +õ "ì̈ ∂≥ ã‘`‰« Ωõ ÉÏQÍ J~°"÷ ∞≥ Oÿ k.
ã‘`« „ѨH$õ u „¿Ñq∞‰õΩ~åÅx `≥eã≤ ~å=}∞_»∞ P"≥∞#∞ Jâ’Hõ=#OÖ’ LOKå_»∞.
P =# ™œO^Œ~°ºO =~°‚<åf`«O. q∞kèÅÖ’ JÜ≥∂^茺֒ ZHõ¯_®ÖËx =#"≥·Éèí=O.
~å=}∞xH˜ Ñ≤zÛ „¿ÑÖÏѨ#ÖË QÍx ã‘`#« ∞ `Õiáê~° K«∂¿ã ^è~·≥ º° O ‰õÄ_® ÖË^∞Œ .
ã‘`H« `õ #« ∞ `«$}„áêÜ«∞O.
S<å JѨÇϨ ~°}‰õΩ QÆ∞~Ô · Ѩu `«# ~°H} ∆õ Ï~°O÷ =™êÎ_x» ‰õÄ~ÀÛ=@O ã‘`‰« Ωõ #~°Hõ
„áêÜ«∞OQÍ LO_Õk.
q=ÚHõÎ 65
 ~å=Ú_»∞ =™êÎ_∞» . ~å=}∞x ã¨OǨÏi™êÎ_∞» . nxÖ’ ã‘`Hˆ« ã¨O^ÕÇϨ =¸ ÖË^∞Œ .
`«##∞ `å#∞ ~°HO∆˜ K«∞HÀQÆÅ â◊HxÎ̃ xÜ«∞O„uOK«∞‰õΩx U „ѨÜ∞« `«fl=¸ KÕÜ∞« ‰õΩO_®
‰õÄ~ÀÛ=@"Õ∞ Jã¨ÇϨ #OQÍ LO_Õk.
~å=Úx =∞#ã¨∞ ã‘`‰« Ωõ `≥Å∞ã¨∞. ~å=} ã¨OǨ~°O `å<Õ K≥Ü∂« ºÅ<Õ ~å=Úx
ã¨OHõÅÊO =ÚO^Œ∞ ã‘`« „Ѩ`åѨO "≥#‰õΩ¯ `«QHæÆ õ `«Ñʨ ÖË^∞Œ .
''=∞# J#∞|O^èOŒ Ö’ g∞‰õΩ KåÖÏ W+ì̈"∞≥ #ÿ ^Õq∞\˜?—— Jx J_çyOk ã‘`« XHõ
~ÀA.
''x#∞fl HõO\˜H˜ ~Ô Ñ¨ÊÖÏ HÍáê_»∞HÀ=@O. h HÍeÖ’ =ÚÅ∞¡ ky<å <Õ<Õ uÜ«∂ºe.
x#∞fl ã¨g∞Ñ≤OK«É’ÜÕ∞ „‰õÄ~°=∞$QÍÅ#∞ <Õ#∞ ã¨OǨÏiOKåe. x#∞fl ~°Hã∆˜ ∞¨ <Î åfl#<Õ
ÉèÏ=# <å‰õΩ JÜ≥∂^蕺 ™ê„=∂[º ™ê~°fiÉè∫=∞`«fiO HõO>Ë Z‰õΩ¯= QÆ~åfihfl P#O^•hfl
Hõeyã¨∞OÎ k—— J<åfl_»∞ ~å=Ú_»∞.
''##∞fl <Õ#∞ ~°HO∆˜ K«∞HÀQÆÅ#∞. qÅ∞q^ŒºÖ’ g∞‰õΩ fã≤áÈ#∞—— JOk ã‘`« #=Ùfi`«∂
~å=Úx =ÚYO z#flÉ’~ÚOk.
''<Õ#∞ rqOz LO_»QÍ x#∞fl #∞=Ùfi ~°HO∆˜ K«∞‰õΩ<Õ J=ã¨~"° ∞Õ ~å^Œ∞. ~å‰õÄ_»^∞Œ .
#∞=Ùfi <åHÀã¨O K«∂_®e. <å |Å"≥∞#ÿ ÉÏǨï=ÙÅ ~°H} ∆õ HÀã¨O K«∂_®e. JÖÏ HÍHõ
x#∞fl #∞"Õfi ~°HO∆˜ K«∞‰õΩO>Ë ~ÚHõ <Õ<O≥ ^Œ∞‰õΩ? JÖÏ Z#fl_»∂ K≥Ü∞« º#x "åQÍÌ#O
K≥~Úº——
ã‘`« ~å=Úx KÕuÖ’ KÕ~Ú "ÕãO≤ k.
JѨÇϨ ~°}, Jâ’Hõ=#OÖ’ xsHõ}∆ `«Ñʨ ã‘`‰« Ωõ =∞~À =∂~°Oæ ÖˉΩõ O_® áÈ~ÚOk.
JѨC_»∞ P Ѩf qÜ≥∂QÆ=º^èÖŒ ’ Ti‡à◊ „ѨuHõ} ∆ O QÆ∞~˘ÎKÛÕ k.
''ZÖÏ ã¨ÇÏ≤ ™ÈÎOk Ti‡à◊? <å „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ K≥b.¡ ZO^Œ∞HõH¯õ _» L<åfl==∂‡.
P JO`«óѨÙ~°OÃÑ· JO`« =∞‰õΩ¯= ZO^Œ∞Hõ=∂‡—— Jx Ti‡à◊#∞ ‰õÄ_® `«#
^Œ∞óMÏiÎÖ’ HõÅ∞ѨىõΩ<Õk.
z=~°‰Ωõ ~å=} ã¨OǨ~°O [iyOk. JyflѨsHõ∆ QÆ_zç Ok.
'JÜ≥∂^茺 ã‘`å~å=ÚÅ ~åHõ‰õΩ xsH˜∆™ÈÎOk— Jx ~å=Ú_»∞ ã¨QÆ~°fiOQÍ
K≥ÑÊ≤ #ѨC_»∂ ã‘`‰« Ωõ Ti‡à◊#∞ K«∂_®Å<Õ `«ÇϨ `«¿ÇÏ!
66 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
''Ti‡à◊‰õΩ ZO`« P#O^ŒOQÍ LO^À. `«# =∞Ok~åxfl ZO`« ã¨∞O^Œ~°OQÍ
JÅOHõiOѨ KÕãO≤ ^À. `«#∞ ÅHõ∆ ‡}∞_ç Z^Œ∞@ Ѩ_Õ Hõ} ∆ O HÀã¨O ZO`« JÅOHõ~} °
KÕã∞¨ ‰õΩO@∞O^À. JO`«óѨÙ~°O KÕ~Q° Í<Õ J`«QÎ Í~°‰¡ Ωõ #=∞㨯iOz ÅHõ∆ ‡}∞x`À áê@∞
Ti‡à◊ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥àϧe. ÅHõ∆ ‡}∞x Ti‡à◊‰Ωõ JѨÊyOz "åi ã¨O|~°O K«∂ã≤–
H˘kÌ x=ÚëêÅ∞ "åi UHÍO`åxH˜ ÉèíOQÆO HõeyOz<å 㨈~– =ÚO^Œ∞ Ti‡à◊
=∞Ok~åxH˜ "≥à§ı `«# =∞Ok~åxH˜ "≥àϧe.—— P ^Œ$âߺxfl Ѩ^ÑÕ ^¨ Õ TÇ≤ÏOK«∞‰õΩx
P#O^ŒO á⁄O^Œ∞`«∞#fl ã‘`#« ∞ K«∂ã≤
''P#O^ŒO`À "≥eyáÈ`«∞#fl h =^Œ#O ZO`« JO^ŒOQÍ LOk. ã‘`å—— J<åfl_»∞
~å=Ú_»∞.
''Ti‡à◊ P#O^ŒO TÇ≤ÏOK«∞‰õΩ#flO`« =∂„`å<Õ <å =∞#ã¨∞‰õΩ ZO`À Ǩ~ÚQÍ
LOk.—— JOk ã‘`« =∞^è∞Œ ~°OQÍ #=Ùfi`«∂.
~å=Ú_»∞ ‰õÄ_® ã‘`« ã¨O`Àëêxfl ѨOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. W^ŒÌ~°∂ J~°ú=O`«OQÍ
ÅHõ∆ ‡}∞x K«∂ã≤ #=Ùfi‰õΩ<åfl~°∞.
`«# HÀã¨O Ѩ^•flÅ∞ˆQà◊√§ ÉèÏ~åº qÜ≥∂QÆO ã¨ÇÏ≤ Oz# `«=Ú‡x K«∂ã≤ QÆ~fi° O`À
Lá⁄ÊOyOk ~å=Úx ǨÏ$^ŒÜ∞« O.
ÅHõ∆ ‡}∞xfl ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã¨∞‰õΩx ǨÏ$^ŒÜ∂« xH˜ ǨÏ`«∞‰Î Ωõ <åfl_»∞.
JÜ«∂z`«"∞≥ #ÿ J#flQÍi H“yeÖ’x Pf‡Ü«∞`«‰Ωõ ÅHõ∆ ‡}∞_»∂ ѨÙÅH˜`∞« _»Ü∂« º_»∞.
#QÆ~O° KÕ~∞° ==Ù`«∞#flH˘nÌ =ÚQÆ∞iæ =∞#ã¨∞Å∂ ѨÙ#flq∞ ~å„u JÅÅ`À ZQÆãÑ≤ _¨ Õ
™êQÆ~åÖÏ¡ L<åfl~Ú.
Z<Àfl PÖ’K«#Å∞, *Ï˝ÑH¨ ÍÅ∞– qO`« J#∞Éè∂í u`À, ZO`À L^ÕfiQÆO`À =¿ãÎ
ǨÏ$^ŒÜ∂« xH˜ ǨÏ`«∞HÎ À=\ÏxH˜ Ti‡à◊ Z^Œ∞~°∞Ѩ_Ö» ^Ë ∞Œ .
ǨÏ$^ŒÜ∂« xfl pÅ∞ã¨∂Î Ti‡à◊ `«#‰õΩ `å#∞ qkèOK«∞‰õΩ#fl Ѩ^•è flÅ∞ˆQà◊§ J*Ï˝`"« åã¨
"å~°Î!
jjj
Ti‡à◊ =∞Ok~°O "≥Å∞ѨÅO`å JÅOHõiOKå~°∞. P"≥∞ QÆk `«Å∞ѨÙÅ∞ =∂„`«O
`≥~∞° K«∞HÀÖË^∞Œ . Kå~°∞=∞u "≥∞e¡QÍ `«Å∞Ѩ٠g∞^Œ `«\ ˜ì
''J=∂‡– g∞ ™È^Œi *Ï#H©^qÕ q∞=∞‡efl K«∂_®Åx =KåÛ~°∞.—— J#flk.
q=ÚHõÎ 67
 ã‘`« =∞#ã¨∞ =∞#ã¨∞Ö’ ÖË^∞Œ .
'ZÖÏ LO@∞Ok Ti‡à◊. U=∞O@∞Ok? `«#<ÕO J_»∞QÆ∞`«∞Ok. `«<OÕ K≥áêÊe?—
`«Å∞ѨÙÅ∞ `≥~∞° K«∞HÀÖË^∞Œ .
ã‘`« `«<Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ Ñ≤ezOk.
''Ti‡àÏ– <Õ#=∂‡ JHõ¯Ü«∞º#∞ =KåÛ#∞. JO`å K≥|∞`å#∞. =∞=∞‡efl Hõq∆ ∞Oz
`«Å∞Ѩ٠`≥~∞° =Ù——
Ti‡à◊ QÆk `«Å∞ѨÙÅ∞ `≥~∞° K«∞‰õΩ<åfl~Ú.
Z^Œ∞~°∞QÍ Ti‡à◊. ã‘`« XHõ¯ Hõ}∆ O k„Qƃ=ù ∞ K≥OkOk. ã‘`‰« Ωõ `≥eã≤# Ti‡à◊
HÍn"≥∞. =Ú#∞Ѩ٠P Hõà§◊ Ö’ H˘O`« J=∂Ü«∞Hõ`fi« O LO_Õk. =∞iH˘O`« ~åK«iHõÑÙ¨
^Œ~Ê° O LO_Õk. â◊s~°ÑÙ¨ f~°∞KåÖÏ sîgQÍ ~å}˜ÖÏ LO_Õk. WѨC_»∞ P ~Ô O_»∞ Hõà§◊ Ö’
"≥Å∞QÆ∞`«∞#fl^Õq∞\˜? WѨC_®"≥∞ â◊s~°OÖ’ U^À `≥eÜ«∞x ã¨OÜ«∞=∞#O, QÍOcè~º° O.
=ÚYOÖ’ P `Õ[ã¨∞û Uq∞\˜? ã‘`« `≥Ñʨ iÅ∞¡‰Ωõ O@∞#flѨÙ_»∞ Ti‡à◊ =zÛ JHõ¯QÍi
áê^•Å‰õΩ #=∞㨯iOz Pã¨#O g∞^Œ ‰õÄ~ÀÛɡ\ Oì˜ k.
''Ti‡àÏ– Ѩ^•flÅ∞ˆQà◊¥§ h QÆ∞iOz PÖ’zã¨∞<Î åfl#∞. ZO`À ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞<åfl#∞——
ã‘`« Hõà§◊ Ö’¡ Hõhfl~°∞ =∞i PQÆ#O@∂ ɡ\· ‰˜ Ωõ iH˜Ok.
''=∂g∞^Œ h‰õΩ HÀѨO LO_˘K«∞Û——
Ti‡à◊ „¿Ñ=∞QÍ QÆOcè~O° QÍ #qfiOk.
''<åÔH=ig∞^• HÀѨO ÖË^∞Œ ——
''=∞i ZO^Œ∞H˜\Ï¡ JO^ŒiH© ^Œ∂~°OQÍ– HÀѨO ÖËHõáÈ`Õ W\Ï¡ XHõ QÆkÖ’
|On==Ù`å"å? h HÀáêxfl „Ѩ^iŒ ≈OK«∞. P„QÆÇÏ≤ OK«∞. HÍh WÖÏ Z=iH© H͉õΩO_®
áȉõΩ. Jã¨ÖOË [iyO^À, WÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ KÕã∞¨ <Î åfl"À K≥ÑC¨ ——
Ti‡à◊ #qfiOk.
''K≥áêÎ#Hͯ – h‰õΩ HÍHõ WOÔH=iH˜ K≥|∞`å#∞? h‰õΩ `«Ñʨ Z=iH© J~°O÷ HÍ^Œ∞.
JO^Œ∞Hˆ =∞ø#OQÍ L<åfl#∞.——
ã‘`« L`«∞ûHõ``« À Z^Œ∞~°∞K«∂™ÈÎOk.
''JHͯ <Õ#∞ HÀѨO`À<Õ "≥Ú^Œ@ D QÆk `«Å∞ѨÙÅ∞ =¸âß#∞.
68 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
<å Éè~í ΰ <å`À XHõ¯=∂@ K≥Ñʨ ‰õΩO_®, <å x~°Ü ‚ ∞« O`À „Ѩ"∞Õ Ü«∞O ÖˉΩõ O_®
<Õ#<Õ^•xfl XHõ^•xx L<åfl#<Õ PÖ’K«# ÖˉõΩO_®, J#flQ͈~ ã¨~°fiã¨fi=∞x "≥o§
áÈÜ«∂_»∞. P<å_»∞ HÀѨO`À ^ŒÇÏ≤ OK«∞‰õΩáÈÜ«∂#∞.D JO`«óѨÙ~åxfl <å u~°∞QÆ∞
ÉÏ@∞`À `«ÅH¡ O˜ ^Œ∞Å∞ KÕÜ∂« Å#∞‰õΩ<åfl#∞.
JO^Œ~∂° g∞ HÀã¨O ^Œ∞ódã¨∞<Î åfl~°∞. <å"≥Ñ· Ù¨ K«∂¿ã"åˆ~ ÖË~∞° . xã¨ûǨÜ«∞ P„QÆÇϨ O–
<Õ#∂ Z=ih K«∂_»^ÅŒ ∞ÛHÀÖË^∞Œ . ã¨`庄QÆÇϨ O „áê~°OaèOKå#∞——
ã‘`« =∞#ã¨∞ JѨÊ\˜ Ti‡à◊#∞ Ѩ@∞ì‰Ωõ <Õ „ѨÜ∞« `«flO KÕ™ÈÎOk.
''"≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\ì̃#ѨÙ_»k P„QÆÇϨ "Õ∞– HÍh „Hõ=∞OQÍ Jk ã¨`º« O HÀã¨O <åÖ’
<Õ#∞, <å`À <Õ#∞ KÕ¿ã J<Õfi+¨}QÍ =∂iOk. <åÔHO^Œ∞H˜O`« HÀѨO, ##∞fl <Õ#∞
HÍÖËÛã¨∞‰õΩ<Õ HÀѨO. <åÔH^Œ∞~Ô #· „Ѩu"åih ^ŒÇÏ≤ OKåÅ<Õ HÀѨO. <åÔHO^Œ∞H© ^Œ∞óYO.
HÍ~°}O `≥Å∞ã¨∞. HÍh P HÍ~°}O ֒ѨeH˜ ֒֒ѨeH˜ K«∂_®Å<Õ `«ÇϨ `«ÇϨ XHõ\ ˜
<å‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ Ñ¨Ù@∞ìH˘zÛOk. HÀѨO Uq∞\˜? ^Œ∞óYO ZO^Œ∞‰õΩ? P#O^ŒO
^ÕxH˜? <å â◊s~åxH©, <åÖ’ HõeQˆ D P"ÕâßʼnõÄ, L^ÕfiQÍʼnõÄ =∞^躌 L#fl
ã¨O|O^èOŒ Uq∞\˜? W\Ï¡ Z<Àfl „Ѩâfl◊ Å∞– Jq ##∞fl b#O KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~Ú. <å
â◊s~åxfl QÆ=∞xOK«@O, <å PÖ’K«#Å∞, Jq <åÖ’ ~ˆ HÔ uÎOKÕ L„^ÕHÍxfl QÆ=∞xOK«@O`À
"≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì#∞. D QÆ=∞xHõ‰Ωõ ZÖÏO\˜ JO`«~åÜ«∞O Hõey<å <å‰õΩ JâßOuQÍ
LO_Õk. JO^Œ∞Hˆ <Õ#∞ UHÍO`åxfl HÀ~°∞‰õΩ<åfl#∞. XO@i`«<åxfl HÍ^Œ∞. UHÍO`åxfl.
<åÖ’ <Õ#∞, <å`À <Õ#∞ ã¨OÉèÏ+≤OK«∞‰õΩ<Õ UHÍO`åxfl.
P ã¨OÉèÏ+¨} ##∂fl, <å‰õΩ ã¨O|OkèOz# =º‰õΩÅÎ #∂ Z^Œ∞~Ô ^Œ∞~°∞QÍ xÅɡ>kìË .
=∂ ã¨O|O^è•xfl peÛ K«∂¿ãk. XH˘¯Hõ¯ ã¨O|O^èOŒ , =∞# `«O„_ç, h=Ù, ÅHõ∆ ‡}∞_»∞,
~å=Ú_»∞, H“ã¨Åº ~ÚÖÏ JO^Œi`À\˜ <å ã¨O|O^èÑŒ Ù¨ ™ê~åOâ◊O Uq∞@x á⁄~°Å∞,
á⁄~°Å∞ qÑ≤Ê K«∂âß#∞.
JHõ¯QÍ x#∞fl „¿Ñq∞Oz#ѨÙ_»∞, ##∞fl Xke h Éè~í `ΰ À #∞"≥fio§áÈ~Ú#ѨÙ_»∞,
=∞# =∞^躌 ã¨O|O^èOŒ Ö’ [iy# =∂~°∞Ê ZÖÏO\˜k– ZO^Œ∞HõÖÏ [iyOk? „¿Ñ=∞#∞
HÀѨOQÍ =∂ˆ~Û ~°™êÜ«∞xHõ K«~º° =¸ÅO Uq∞\˜?
Jã¨∂Ü«∞, ^Õfi+¨O „¿Ñ=∞, Q“~°=O– g\˜ =∞^躌 `Õ_® ZO`«? Jã¨Å∞O^• ÖËHõ
XˆH =~°‚ KèåÜ«∂ ÉË^•è ÖÏ? XHõ h_»Ö’H˜ WOH˘Hõ "≥Å∞QÆ∞, XHõ "≥Å∞QÆ∞Ö’H˜ WOH˘Hõ
h_» ZÖÏ K˘~°|_»∞`«∞Ok. Uk "≥Å∞QÆ∞? Uk h_»?
q=ÚHõÎ 69
 XH˘¯Hõ¯ „Ѩâfl◊ L^Œ~Úã¨∞#Î flH˘nÌ <åÖ’ ã¨=∞~À`åûǨÏO =O\˜k HõeyOk. =∞#
Ѩ`∞« Å∞ D Ѩ^•flÅ∞ˆQà◊¥§ ~åHõã∆ ¨ ã¨OǨ~°O HÀã¨O Ü«Ú^•úÅ∞ KÕâß~°x q<åfl#∞.
^•x=Å¡ âßOu KÕ‰Äõ iO^À, KÕ‰Äõ ~°∞`«∞O^À <å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. HÍh <Õh „Ѩâfl◊ Å`À
KÕã#≤ Ü«Ú^ŒOú Ö’Oz XHõ Q˘Ñ¨Ê âßOu, P#O^ŒO =zÛOk.——
Ti‡à◊ =ÚYOÖ’ P âßOu „Ѩã∞¨ Êù@=∞=Ù`«∂<Õ LOk. ã‘`« Ti‡à◊#∞ Pâ◊Û~°ºO`À
K«∂ã¨∂Î P"≥∞ =∂@Å#∞ qO@∂, P"≥∞ KÕâß#x K≥|∞`«∞#fl Ü«Ú^•úxfl
TÇ≤ÏOK«∞‰õΩO\’Ok. P"≥∞‰õΩ ÅHõ∆ ‡}∞_ç QÆ∞iOz XHõ P~å@O "≥Ú^ŒÖO·ˇ k.
''ÅHõ∆ ‡}∞xH˜ h g∞^Œ „¿Ñ=∞ LOk Ti‡àÏ– J`«x`À– ——
ã‘`« =∂@ʼnõΩ J_»∞¤ =zÛOk Ti‡à◊.
''Ѩ^•flÅ∞ˆQà◊§ `«~åfi`« HõÅ=É’`«∞<åflO. "Õ∞q∞^ŒÌ~°O– U"≥∂– <Õ#∞ =∂„`«O
KåÖÏ =∂~å#∞. =∂~°∞Ê r=# ã¨OHˆ `«O. ^•xH˜ J`«#∞ WKÕÛ qÅ∞=#∞ |>Ëì =∂
W^ŒiÌ rq`« QÆ=∞#O ™êyáÈ`«∞Ok.
<Õ # ∞ ^Õ fi +¨ O `À H͉õ Ω O_® <åºÜ« ∂ xfl QÆ ∞ iOz „Ѩ t flOK« Q Æ Å q[˝ ` «
ã¨OáêkOK«∞‰õΩ<åfl#∞. ÅHõ∆ ‡}∞x`À <å ã¨O|O^èOŒ J`«#∞ '<å q[˝`#« ∞ ZÖÏ J~°O÷
KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï_»∞. ZO`« Q“~°q™êÎ_∞» —— J<Õ ^•xÃÑ· P^è•~°Ñ_¨ ç LO@∞Ok.
J`«#∞ q∞ye# JkèHÍ~åÅ#∞ X^ŒÅ‰õΩO_® "å\˜H˜ Ö’|_»∞`«∂ <åÃÑ· =∂„`«O
JkèHÍ~åxfl X^Œ∞Å∞‰õΩO\Ï_®– U"≥∂– K≥Ñʨ ÖË#∞. U^≥ÖÏ [iy<å <å âßOu =∂„`«O
ÉèQí flÆ =∞=^Œ∞. P âßOu J=`«e =ºHÎ̃H˜ HÍ"åÖÏ ÖË^• J#fl^Õ q+¨Ü∞« O.
ã‘`« =ÚYOÖ’x PO^Àà◊# Ti‡à◊‰Ωõ J~°"÷ ∞≥ Oÿ k.
`«##∞ `å#∞ =∞iO`« qÑ≤Ê K≥a`Õ ã‘`« PO^Àà◊# `«Q∞Æ `æ ∞« O^•– „ѨÜ∞« uflOKåÅ#∞
‰õΩOk.
''<å K«∞@∂ì L#fl"åi`À <å‰õΩ#fl ã¨O|O^èOŒ Ö’x JkèHÍ~åxfl QÆ∞iÎOz#ѨÙ_»∞
<å‰õΩ ã¨=∞ãÎ̈O `≥eã≤# ÉèÏ=# HõeyOk. ã¨~fi° ^Œ∞óMÏʼnõÄ =¸ÅO JkèHÍ~°"∞Õ #Hͯ–
WOH˘Hõ z„`«O `≥Å∞™ê? D JkèHÍ~åxfl =∞#O á⁄O^•e. X^Œ∞Å∞HÀ"åe. <Õ#∞
Z=i JkèHÍ~åxH© ÖÁOQÆ#∞. <å JkèHÍ~°O`À Z=ih |OkèOK«#∞. JѨÙ_»∞ ##∞fl
<Õ#∞ q=ÚHõOÎ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl ÉèÏ=#. <åÖ’ WHõ XˆH P#O^ŒO. Q˘Ñ¨Ê âßOu. ZO`À
„¿Ñ=∞. JO^Œi g∞^• *Ïe.
70 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
áêѨO D JkèHÍ~° K«„\ÏÅÖ’ Ѩ_ç ZÖÏ #Å∞QÆ∞`«∞<åfl~À QÆ^•– q=ÚHõOÎ
JÜÕ∞º ^•i `≥eÜ«∞Hõ JâßO`«∞Å`À, ^Œ∞óMÏÅ`À, ^ÕfiëêÅ`À ‰õΩo§áÈ`«∞<åfl~°∞ QÆ^•–
JO^ŒiH© K≥|∞^•=∂ D âßOu ~°ÇϨ 㨺O J#∞‰õΩ<åfl#∞.
HÍh Z=iH˜ J~°=ú ∞=Ù`«∞Ok.?
Ѩ^•flÅ∞ˆQà◊√§ ã¨`º« â’^è#Œ Ö’ <Õ KÕã#≤ Q˘Ñ¨Ê `«Ñ㨠∞¨ û#∞ x„^Œ J#∞‰õΩ#fl "åà◊§‰õΩ
<å =∂@Å∞ J~°O÷ J=Ù`åÜ«∂?
x„^ŒáÈÜ«∂#@ <Õ#∞. x„^Œ‰Äõ "≥∞ʼnõΩ=‰õÄ J~°O÷ `≥Å∞™ê gà◊§‰õΩ?
Z#fl_≥<· å âßOuQÍ x„^ŒáÈÜ«∂~å? K≥`· #« ºO`À "Õ∞Å∞‰õΩ<åfl~å?
<åk x„^Œ JO\Ï~°∞– Ñ≤zÛ JO\Ï~°∞ <å =∂@Å∞ qO>Ë–——
''ÖË^∞Œ Ti‡àÏ h =∂@Å∞ ZO`À ÉÏQÆ∞<åfl~Ú. x[OQÍ<Õ #∞=Ùfi Q˘Ñ¨Ê `«Ñ㨠∞¨ û
KÕâß=Ù.——
''<å‰õΩ `≥Å∞ã¨Hͯ h‰õΩ J~°=÷ ∞=Ù`«∞O^Œx. JO^Œ∞Hˆ W"åà◊ ÃÑ^Œq qáêÊ#∞. HÍx
JHͯ– h rq`«OÖ’ <åH˘zÛ#@∞=O\˜ ѨiH∆Í ã¨=∞Ü«∞O =¿ãÎ JѨC_»∞ P ѨiHõ∆
x#∞fl =∂=¸Å∞`«#OÖ’H˜, =ÚiH˜Ö’H˜ <≥@‰ì Ωõ O_®, ^Õfi+¨O`À, P„QÆÇϨ O`À x#∞fl
^ŒÇÏ≤ OK«‰Ωõ O_®, x#∞fl #∞=Ùfi HÍáê_»∞HÀ. h g∞^Œ JkèHÍ~åxfl #∞"Õfi fã¨∞HÀ– W`«~∞° ÅÃÑ·
JkèHÍ~åxfl X^Œ∞Å∞HÀ. JѨC_»∞ h‰õΩ #∞=Ùfi K≥O^Œ∞`å=Ù. h‰õΩ #∞=Ùfi ^Œ‰Ωõ ¯`å=Ù.
=∞#‰õΩ =∞#O q∞QÆÅ@=∞O>Ë =∂@Å∞ HÍ^ŒHͯ– <å =∂@ #=Ú‡——
Ti‡à◊ =∂\Ï¡_»∞`«∞O>Ë ã‘`« =∞#ã¨∞Ö’H˜ XHõ <≥=∞‡k`«#O „Ѩ"ÕtOzOk.
XHõ¯~ÀAÖ’ W<Õflà◊§ Ti‡à◊ rq`åxfl J~°O÷ KÕã∞¨ HÀÖË#∞ J#∞‰õΩOk ã‘`.« ~å=Úx`À
Ti‡à◊ =∂@Å∞ K≥ÑÊ≤ Ok.
''D JkèHÍ~°O <å `«=Ú‡x ÉÏkèOK«^∞Œ QÆ^•—— J<åfl_»∞ ~å=Ú_»∞.
''Ti‡à◊#∞ K«∂¿ã<Î Õ ÉÏ^èÅŒ hfl áÈÜÕ∞ÖÏ L<åfl~Ú—— JOk ã‘`.« JѨÙ_»ÑÙ¨ _»∂
Ti‡à◊#∞ K«∂ã¨∂Î P"≥∞ =∂@Å∞, P"≥∞ #=Ùfi,P"≥∞ âßOu, P"≥∞ HÍOu, JxflO\˜h
P™êfikã¨∂Î LOk ã‘`.«
jjj
ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ J~°}ºOÖ’ Xke "≥àϧHõ, #@ì#_ç ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy L<åfl#x
Ñ≤Oz#ѨÙ_»∞ ã‘`« Hõà§◊ =ÚO^Œ∞ Ti‡à◊ Hõ^ÖŒ Ï_çOk.
q=ÚHõÎ 71
 rq`«OÖ’ Z_»ÉÏ@∂¡ JѨxO^ŒÖ<Ë å ^ŒH¯˜ O^Œx „ѨtflOK«∞‰õΩx J~°}º~À^Œ#O
KÕã∞¨ #Î fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã‘`‰« Ωõ Ti‡à◊ =∂@Å∞ QÆ∞~˘ÎKåÛ~Ú.
Ti‡à◊‰Ωõ K≥Ñʨ ‰õΩO_® ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ ~å=Úx "≥O@ J~°}º"å™êxH˜ "≥àϧ_»∞.
`«#‰õΩ K≥Ñʨ ‰õΩO_® ~å=Ú_»∞ `«##∞ J~°}ϺÅÖ’ =kÖËã~≤ =° ∞‡x ÅHõ∆ ‡}∞_çx
xÜ≥∂yOKå_»∞.
Ti‡à◊ ã¨`庄QÆÇϨ "≥∂, `«Ñ™¨ Èû U^À KÕã≤ `«##∞ `å#∞ HÍáê_»∞‰õΩOk.
''JkèHÍ~åxfl fã¨∞HÀ. JkèHÍ~åxfl X^Œ∞Å∞HÀ. JѨC_»∞ h‰õΩ #∞=Ùfi K≥O^Œ∞`å=Ù.
h‰õΩ #∞=Ùfi ^Œ‰Ωõ ¯`å=Ù. =∞#‰õΩ =∞#O q∞QÆÖÏe.—— Z<Àfl™ê~°∞¡ Z<Àfl q^è•Å∞QÍ Ti‡à◊
D =∂@ÖË =∞m§ =∞m§ K≥ÑÊ≤ Ok. Jq `«#‰õΩ Ti‡à◊ QÆ∞iOz# JâßOux `«yOæ Kå~Ú.
JO`Õ.
WѨÙ_»∞ `«#∞ ã¨`庄QÆǨÏO „áê~°OaèOKåÖÏ? P„QÆǨÏO `«ˆQæ^≥ѨC_»∞? ã¨`«ºO
É’^èÑŒ _¨ ^Õ #≥ fl_»∞? Z\Ï¡–
~å=Úx g∞^Œ Z#ÖËx J#∞~åQÆO. „¿Ñ=∞. P ~å=Úx #∞Oz q=ÚH˜Î ZÖÏ
^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok?
ZÖÏO\˜ ѨiHõ∆ Wk. Jyfl ѨiHõ∆ U áê\˜k nx=ÚO^Œ∞– `«#‰õΩ Ü«Ú^Œqú ^ŒºÅhfl
=K«∞Û. Z#fl_»∂ Z=ig∞^• Ü«Ú^ŒOú K≥Ü∞« ºÖË^∞Œ . WѨÙ_»∞ `«#g∞^Œ `«<Õ Ü«Ú^ŒOú
KÕã∞¨ HÀ"åe.
Ü«Ú^ŒOú "≥Ú^ŒÖO·ˇ k. Z<Õflà◊√§ ™êQÆ∞`«∞O^À.
jjj
''~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ Jâ◊fi"Õ∞^èÜ
Œ ∂« QÆO KÕã∞¨ <Î åfl_»=∂‡. PǨfi#O ѨOÑ≤OKå_»∞. <Õ
"≥o§ =™êÎ#=∂‡—— Jx K≥áêÊ_»∞ "åb‡H˜ =∞ǨÏi¬.
=∞ǨÏi¬ HÍ¿ãѨ٠ã‘`« ã¨=∂^è•#O HÀã¨O K«∂ã≤, z=~°‰Ωõ "≥o§áÈ=@O ã‘`‰« Ωõ
`≥eÜ«∞^Œ∞. P"≥∞ ^Õxh QÆ=∞xOKÕ ã≤u÷ Ö’ ÖË^∞Œ .
Jâ◊fi"Õ∞^èÜ
Œ ∂« QÆO ~å=Ú_≥ÖÏ KÕ™êÎ_∞» ? `«#∞ ѨH¯õ # ÖˉΩõ O_® ZÖÏ?
`«# ™ê÷#OÖ’ Z=~°∞ ‰õÄK«∞O\Ï~°∞?
ã‘`« =∞#ã¨∞Ö’ *ÏfiÅ ~ˆ yOk.
72 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
''Z=~°∞ ‰õÄK«∞O>Ë<OÕ ? hˆHO ã¨O|O^èOŒ ——
ã‘`« =∞#ã¨∞ K«k"Õã#≤ @∞¡ =∂\Ï¡_∞» `«∂ #=Ùfi`«∂ =zÛOk Ti‡à◊
''Ti‡àÏ– #∞=Ùfi—— ã‘`« Pâ◊Û~åºxH˜ "Õ∞~°Ö^Ë ∞Œ .
''<Õ<Õ =KåÛ#∞. #∞qfiHõ¯_» L<åfl=x ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ K≥áêÊ_»∞. Jâ◊fi"Õ∞^èŒ Ü«∂QÆ"å~°Î
h‰õΩ KÕ~∞° `«∞O^Œx `≥Å∞ã¨∞. h =∞#ã¨∞Ö’ Jk ZÖÏO\˜ Éè∂í HõOѨO |Ü«∞ÖË~Ì ° nã¨∞OÎ ^À
‰õÄ_® TÇ≤ÏOKå#∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ x#∞fl x#∞flQÍ q∞QÆÖÏÛÅx =KåÛ#∞.——
ã‘`« Ti‡à◊#∞ PeOQÆ#O KÕã∞¨ ‰õΩx ѨH¯õ # ‰õÄKÀɡ@∞ì‰Ωõ Ok. KåÖÏ¿ãѨ\ ˜ xâ◊≈|ÌO
`«~åfi`«, P xâ◊≈|ÌOÖ’ J<ÕHõ =∂@Å∞ #_çKåHõ.
''Ü«∂QÆO N~å=∞K«O„^Œ∞_Õ KÕã∞¨ <Î åfl_®?—— J_çyOk ã‘`.«
''=∞Ô~=~°∞ KÕ™êÎ~∞° ? K«„Hõ=~°∞ÖÎ Ë QÆ^• K≥Ü∂« ºe——
''<Õ#∞ ÖˉΩõ O_® ZÖÏ–——
''P „Ѩâfl◊ hÔHO^Œ∞‰õΩ ~å"åe? =¿ãÎ ~å=ÚxH˜ ~å"åe? Ü«∂QÆO KÕ~ÚOKÕ
"åiH˜ ~å"åe. J#=ã¨~"° ∞≥ #ÿ „Ѩâfl◊ Å`À JâßOu Ѩ_@ » O Jq"ÕHOõ HÍ^•?—— `«#∞
ã‘`H« Oõ >Ë ÃÑ^Œ^Ì •xÖÏ Ñ¨eH˜Ok Ti‡à◊.
''h‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. K≥ÑC¨ Ti‡àÏ ~å=Úx ѨH¯õ # ‰õÄ~°∞Û<Õ^=≥ ~°∞?——
''<Õ#∞ h‰õΩ ã¨=∂^è•#O K≥ÑÊ≤ h Jyflx `å`å¯eHõOQÍ K«ÖÏ¡~Û° \ÏxHÀ =∞iO`«
„Ѩ [ fieOѨ KÕ Ü « ∞ \ÏxHÀ ~åÖË ^ Œ ∞ . J#=㨠~ ° " ≥ ∞ ÿ # „Ѩ â ◊ fl Å`À x#∞fl #∞=Ùfi
Ç≤ÏOã≤OK«∞HÀ=^ŒxÌ K≥Ñʨ \ÏxˆH =KåÛ#∞.——
''HÍh <Õxk q∞OQÆÖHË áõ È`«∞<åfl#∞.——
''q∞OQÆ=^Œ∞.Ì Jã¨Åk h =∞#ã¨∞Ö’ „Ѩ"tÕ OK«<Õ =^Œ∞.Ì #∞=Ùfi ~å=Ú_ç #∞Oz
q=ÚHõOÎ HÍ"åe——
''Ti‡àÏ–——
ã‘`« "≥H¯˜ "≥H¯˜ U_çÛOk.
''Zxfl ѨiHõÅ∆ ∞ Ti‡àÏ——
q=ÚHõÎ 73
 ''„Ѩu ѨiH∆Í x#∞fl ~å=Ú_ç #∞Oz q=ÚHõÎO K≥Ü«∞º\ÏxˆH. x#∞fl h‰õΩ "åb‡H˜ H˘xfl ~ÀAÅ `«~åfi`« ã‘`H« À q+¨Ü∞« O K≥¿ÑÊO^Œ∞‰õΩ =KåÛ_»∞.
^ŒH¯˜ OK«\ÏxˆH. Ü«Ú^ŒOú K≥~Úº. `«Ñ㨠∞¨ û K≥~Úº. ֒ѨeH˜ K«∂_»∞, h=<Õ Ü«∞^•~°Oú ''~å=Ú_»∞ Å=‰õΩâ◊√Å#∞ ã‘fiHõiOKå_»∞. ã‘`#« ∂ ã‘fiHõiOKå_»∞. S`Õ ã‘`« =zÛ
Hõ#Ѩ_^Õ •HÍ K«∂_»∞–—— xO_»∞ ã¨ÉÖíè ’ `«#∞ x~ÀÌ+#≤ x „ѨH\õ O˜ K«∞HÀ"åe——
''KåÖÏ Hõ+Oì̈ QÍ LO^Œ=∂‡—— ã‘`« Q˘O`«∞Ö’Oz =∂@ Hõ+Oì̈ QÍ =zÛOk. D =∂@Å∞ ã‘`« „ѨâßO`«OQÍ<Õ q#flk. z~°∞#=Ùfi`À<Õ q#flk.
''KåÖÏ Ç¨~ÚQÍ ‰õÄ_® LO@∞O^ŒHͯ. „ѨÜ∞« uflOK«∞. =∞i <Õ "≥àÏÎ#∞—— Ti‡à◊ ''JO`« J=ã¨~O° LO^ŒO\Ï~å <å‰õΩ—— Jx =∂„`«O J#flk.
ÖËzOk.
âßO`«ã‡≤ `« =^Œ#O`À Ñ≤ÅÅ¡ #∞Oz ‰õÄ_® q=Ú‰õΩ~Î åÖˇ· `å<≥H¯õ _» #∞Oz =zÛO^À
''JѨC_Õ<å? <å Ñ≤ÅÅ¡ QÆ∞iOz q#"å? "åix K«∂_»"å?—— JHõ¯_çH˜ „ѨÜ∂« }"≥∞Oÿ k.
''"åà◊√§ <å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =¿ã,Î ##∞fl K«∂_®Åx =¿ãÎ `«Ñʨ ‰õΩO_® K«∂™êÎ#∞——
jjj Pk"å~°O PO„^èŒ*’ºu, 7 =∂iÛ 2010
Ti‡à◊ ZO`« ǨÏ~îå`«∞QÎ Í =zÛO^À JO`« ǨÏ~îå`«∞QÎ Í "≥o§Ok. ã‘`« =∞#ã¨∞Ö’ f
*ÏfiÅ =∂„`«O JO`« ǨÏ~îå`«∞QÎ Í P~°Ö^Ë ∞Œ .
ZHõ¯_≥H¯õ _À =¸Å=¸ÅÅ ^•y# xѨC~°=fiÅ∞, ZѨÊ\˜ #∞OKÀ x=Ù~°∞ QÆÑÊ≤ #
xѨCÅ∞ Hõ}Hõ} =∞O_»™êQÍ~Ú. P =∞O@Ö’ ã¨∞MÏxfl J#∞ÉèíqOK«\ÏxH˜
JÅ"å@∞Ѩ_∞» `«∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã‘`‰« Ωõ "å\˜x P~åÊÅx `≥eã≤Ok.
~å=Ú_çx „¿Ñq∞OK«@O ã¨∞Y=∂, ~å=ÚxÃÑ· P„QÆÇ≤ÏOK«@O ã¨∞Y=∂ J<Õ
^≥· finÉèÏ=OÖ’ =∞#ã¨∞ H˘@∞ìq∞\Ïì_@ » O ã‘`‰« Ωõ `≥eã‘ `≥eÜ«∞x ã≤u÷ Ö’ [iyOk.
P„QÆÇ¨ xfl ~°yeOK«∞HÀ=@OÖ’, *ÏfiÅ#∞ ÃÑ^ŒkÌ KÕÜ∞« @OÖ’ ÉÏ^èQŒ Í Hõ#Ѩ_Õ
ã¨∞MÏxfl Ѩ@∞ìHÀ=@O `ÕeHõ HÍ^Œ∞.
~å=Ú_çÃÑ· „¿Ñ=∞ WKÕÛ ã¨∞YOÖ’x ÉÏ^è#Œ ∞ `«@∞ìHÀ=@=¸ `ÕeHõ HÍ^Œ∞. D
~Ô O_ç\ h˜ ^•\˜ ~å=Ú_ç#∞Oz q=ÚHõ=Î ∞ÜÕ∞º Ü«∞`«flO Ü«∂`«<åÉèií `«"∞≥ Oÿ k ã‘`‰« Ωõ .
S<å ã‘`« P `«Ñ㨠∞¨ û KÕãO≤ k.
HõÖ’¡Å Hõ_e» âßOu ™êQÆ~=° ∞ÜÕ∞º^•HÍ =∞^è#Œ O ™êyOzOk.
„Hõ=∞OQÍ P âßOu ã‘`#« ∞ P™êO`«O P=iOzOk.
"åb‡H˜ Jâ◊fi"Õ∞^èÜŒ ∂« QÆO K«∂ã≤ =KÕÛ<å\˜H˜ ã‘`« =∞#ã¨∞ ѨÓiÎQÍ `Õ@ Ѩ_Oç k.
~å=Úx ѨH¯õ # Ü«∂QÆOHÀã¨O ‰õÄ~°∞Û#fl^≥=~°∞? Jx J_»Q˘K«Ûx "åb‡H˜x K«∂ã≤#
`«~åfi`« ‰õÄ_® ã‘`‰« Ωõ `ÀK«Ö^Ë ∞Œ .
74 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞ q=ÚHõÎ 75

|Okè`«∞_»∞
N~å=Úx =∞Ok~°O QÍ_è®O^èHŒ Í~°OÖ’ LOk. nѨO "≥eyOKÕ ™êǨÏã¨O
‰õÄ_® KÕÜ∞« ÖË^=≥ ~°∂.
P ~å„u ~å=Úx XO@i`«<åxfl ÉèQí flÆ O KÕ¿ã ™êǨÏã¨O ÖË^=≥ iH˜. ~å„u
QÆ_∞» ™ÈÎOk.
~å=Úx ѨH¯õ # ã‘`« ÖË^hŒ , =∞i ~å^Œh `≥eã≤<å ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« =∞=Ù`«∞Ok.
Ѩ‰Ω∆õ Å∞ áê_»`å~Ú. ѨÓ=ÙÅ∞ qHõã™≤ êÎ~Ú. Jk „ѨH$õ u ^è~Œ ‡° O.
„ѨH$õ u ^è~Œ ‡° O =∂~°^∞Œ . =∂i`Õ „ѨÑO¨ KåxH˜ „ѨàÜ
◊ ∞« "Õ∞.
=∂#= ^èŒ~å‡Å∞ =∂~°`å~Ú. =∞#∞+¨µÖË =∂~°∞™êÎ~°∞. P =∂~°∞ÊʼnõΩ
`«@∞ìHÀÖËHõ `«Å¡H˜O^Œ∞Å=Ù`å~°∞. <≥=∞‡kQÍ JÅ"å@∞ Ѩ_»`å~°∞. JÅ"å@∞
ã≤~÷ =° ∞Ü«∂ºHõ =∞m§ =∂~°∞Ê HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. =∂#=^è~Œ ‡° O HÍÅ^è~Œ ‡° =∞=Ù`«∞Ok.
HÍÅ ^è~Œ ‡° O =∂#= ^è~Œ ‡° =∞=Ù`«∞Ok. D ~Ô O_»∞ =∂~°∞ÊÅ ã¨Okè ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P
=∂~°∞ÊʼnõΩ H©ÅHõOQÍ L#fl =º‰õΩÅÎ rq`åÅ∞ `«ÅH¡ O˜ ^Œ∞Å=Ù`å~Ú.
~å=Ú_çÑC¨ _»∞ J^Õ Ñ¨iã≤u÷ Ö’ L<åfl_»∞.
76 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
P~°º ^è~Œ ‡° Ѩi~°H}∆õ Ѩi"åºÑ¨Î ÉÏ^躌 `«#∞ ÉÏźO #∞Op QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ ~å=Úx
KÕuÖ’ LOKå~°∞.
~å[ºO QÆ∞iOz, ~å[^è~Œ ‡° O QÆ∞iOz, áêÅ# QÆ∞iOz, „Ѩ[Å QÆ∞iOz
H∆Í„`« ^è~Œ å‡Å QÆ∞iOz ~å=Ú_çx áê~°OQÆ`∞« _çx KÕâß~°∞.
P ^è~Œ ‡° "Õ∞ WѨÙ_»∞ ~å=Úx HõO~îO° Ö’Oz ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’H˜ *Ï~°∞`«∞Ok. Jk
QÆ~à° O◊ ÖÏ LOk.
t=Ù_»∞ QÆ~à° Ïxfl HõO~îO° Ö’ xeÑ≤`Õ Ö’HõHÖõ Ϻ}"≥∞Oÿ ^ŒO\Ï~°∞.
N~å=Ú_»∞ QÆ~à° Ïxfl q∞Oy`Õ `«Ñʨ Ö’Hõ HõàϺ}O [~°Q^Æ <Œ åfl~°∞.
~å=Ú_»∞ q∞OQÍ_»∞.
Éèií OK«ÖxË Ü«∂`«#. Ç≤ÏOã¨.
XO@i`«#O. ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ XO@i `«#O.
z#fl`«#OÖ’ zeÑ≤ KÕ+Åì¨ ∞ UO KÕâß_À, `«=Ú‡à◊§`À Hõeã≤ UO P@Å∞ P_®_À–
`«#‰õΩ ÉÏźO ^Œ∂~°=∞=Ù`«∞#fl H˘nÌ `«# K«∞@∂ì Z=~°∂ KèkÕ OK«ÖxË XHõ
JkèHÍ~° =ÅÜ«∞O xi‡`«=∞=Ù`«∂ =zÛOk.
Ü«Ú=~åAQÍ, HÍÉ’ÜÕ∞ =∞Ǩ~åAQÍ `«Ñʨ Jxfl J#∞|O^è•Å∞, Pf‡Ü«∞`«Å∞
L#fl =∞x+≤QÍ `«#‰õΩ QÆ∞iÎOѨ٠`«yáæ È~ÚOk.
QÆ∞~°∞=ÙŠѨ@∞ì `«#ÃÑ· aQÆ∞ã¨∞#Î fl H˘nÌ q∞ye# "åi`À `«# ^Œ∂~°O ÃÑiyOk.
`«#∞ ZÖÏ #"åfie, ZÖÏ #_»"åe, Z=i`À ZO`«¿ãѨ٠=∂\Ï¡_®e, U ѨÓ[Å∞, U
Ǩϟ=∂Å∞ ZÖÏ KÕÜ∂« e– ~å[ ^è~Œ å‡ÖËq, Ѩل`« ^è~Œ å‡ÖËq, H∆Í„`« ^è~Œ å‡ÖËq, `«# =Oâ◊
K«i„`« Uq∞\˜– Z@∞=O\˜ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞ `«=∞ ~°ÑÚ¨¶ =Oâ◊OÖ’ [x‡OKå~°∞? "åi
"å~°ã∞¨ xQÍ `«<OÕ K≥Ü∂« ºe?
D qKå~° ^è•~° `«##∞ „Hõ=∞OQÍ Ñ¨_^» Àã¨∞‰õΩ áÈ=@O „áê~°OÉè"í ∞≥ Oÿ k.
ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ ‰õÄ_® `«# Éè∞í [OÃÑ· KÕ~Ú "ÕÜ∞« @O =∂<Õã≤ `«#‰õΩ #=∞㨯iOK«@O
"≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì_∞» .
`«# ã¨~ã° #¨ #_çK"Õ å_»∞ HÍ™êÎ `«# "≥#∞Hõ #_»=@O „áê~°OaèOKå_»∞.
q=ÚHõÎ 77
 P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ qâßfiq∞„`« =∞ǨÏi¬ J_»QxÆ =~°OÖÏ =zÛ H˘<åflà◊√§ `«##∞
J~°}º „áêO`åʼnõΩ fã¨∞‰õΩ"≥àϧ_»∞.
J~°}ºOÖ’ =∞m§ ÅHõ∆ ‡}∞_»∞, `«#∞ KÕ~¸, KÕ~¸ HõeÑ≤ uiQÍ~°∞. Hõeã≤
#=Ùfi‰õΩ<åfl~°∞. Pâ◊Û~°ºÑ¨_®¤~∞° .
P `«~åfi`«– P `«~åfi`«–
P `«~åfi`« D ã¨=∞ãÎ̈ ã¨$+‘ì `«# HÀã¨O ѨOÑ≤# HÍ#∞HõQÍ Éè∂í Ѩلu ã‘`« áê}©
„QÆÇϨ }O.
JѨÙ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ ¿ãflÇ≤Ï`«∞~åÅ∞. `«# XO@i`«#O áÈQ˘\ì̃# ã¨d.
`«=∞ UHÍO`« =∞Ok~°OÖ’ Z=i P[˝Å‰õÄ Ö’|_»‰Ωõ O_® ¿ãflǨÏO KÕÜ∞« QÆey#
ã‘`« `«# áêe\˜ ^Õ=`«.
HÍh `«fi~°Ö’<Õ ÉèÏ~°º‰õΩ ‰õÄ_® K≥Ñʨ ‰õÄ_»x q+¨Ü∂« Å∞O\ÏÜ«∞<Õ L^Àƒù^ÅŒ ∞
"≥Ú^ŒÅÜ«∂º~Ú.
ã‘`‰« Ωõ U~°Ê_Õ Ñ¨iq∞`«∞Å∞ P"≥∞‰õÄ U~°Ê_®¤~Ú.
Z<Àfl P@∞áÈ@∞¡– ѨsHõÅ∆ ∞–
JO`å K«H¯õ |_ç ã≤q÷ ∞`«O zH˜¯O^Œ#∞‰õΩ#flѨÙ_»∞–
`«O„_ç HÍÉ’`«∞#fl QÆ~fi° O`À á⁄OyáÈ`«∞#flѨÙ_»∞–
âßâ◊fi`« ã‘`å qÜ≥∂QÆO.
~å=Úx Hõà√◊ § ~°HÑÎõ ^¨ ‡Œ ^ŒàÏÖÏ¡ L<åfl~Ú.
P Hõà§◊ =ÚO^Œ∞‰õΩ ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ =zÛ xÅ∞Û<åfl_»∞.
W~°∞=ÙiH© `≥Å∞ã¨∞.
ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ ~å=Ú_»∞ JѨÊyOz# HÍ~°ºÉèÏ~°O kOK«∞‰õΩx =KåÛ_»∞. HÍh =∞#ã¨∞
ã‘ãѨ Ù¨ QÆ∞O_»∞ÖÏ |~°∞"≥H¯˜ LOk.
W^Œ~Ì ∂° =∞ø#OQÍ Hõhfl~°∞ HÍ~°∞ã¨∞<Î åfl~°∞.
''J<åfl #∞=Ùfi K«„Hõ=iÎq HõO@h~°∞ ÃÑ@ì~å^Œ∞.—— ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ Q˘O`«∞ ÃÑHõeOK«∞‰õΩx
J<åfl_»∞.
''^Œ∞ódOKÕ ¿ãfiK«Ûù ‰õÄ_® ÖË^• ÅHõ∆ ‡}Ï. <Õ#∞ ѨÓiÎQÍ â◊$OYÖÏ|^Œ∞_ú #ç x
<å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. HÍh Hõhflà◊√§ ã¨OHÔ à◊§‰õΩ ÖÁOQÆ=Ù. Ö’Ç¨Ï Ç¨Ï$^ŒÜ∂« xfl KèkÕ OK«∞‰õΩ
=ã¨∞<Î åfl~Ú. ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ PQÆÖHË õ J#flQÍi Éè∞í [O g∞^Œ KÕ~Ú"Õã≤ =∞~À KÕ`ÀÎ Hõhfl~°∞
`«∞_çKå_»∞.
78 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
''ZO^Œ∞H˜ÖÏ [~°∞QÆ∞`ÀOk ~å=∂—— ÅHõ∆ ‡}∞_ç HõO~îO° xO_® ^Œ∞óYO.
''WÖÏ `«Ñʨ WOH˘HõÖÏ [iˆQ gÖË ÖË^∞Œ . <å rq`«O JkèHÍ~°O H˜O^Œ
J}˜yáÈ=Åã≤O^Õ. =∞# `«e¡ HÔ Hˆ· ~Ú =Å¡ Ѩ^=Œ ¸_»∞ ã¨O=`«û~åÅ∞ J~°}ºOÖ’
ã‘``« À ¿ãfiK«ÛQù Í rqOK«QeÆ QÍ#∞. JO`Õ.
<å rq`«OÖ’ ã‘``« À Ǩ~ÚQÍ QÆ_Ñç #≤ ã¨=∞Ü«∞O HÔ Hˆ· ~Ú =~° „Ѩ™êk`«O.
P"≥∞‰õΩ <Õ<O≥ `« |∞∞}Ѩ_ç L<åfl<À g∞ÔH=iH© `≥eÜ«∞^Œ∞. D JkèHÍ~°O #∞Op,
ã≤OǨã¨#O #∞Op ##∞fl q=ÚHõOÎ KÕã≤ ѨOÑ≤Ok. P ~ÀA ‰õÄ_® <Õ#∞ ã¨O`À+¨O
QÍ<Õ "≥àϧ#∞. QÆ∞~°∞OÎ ^• ÅHõ∆ ‡}Ï—— ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂_»∞ JO`« ^Œ∞ó
YOÖ’#∂.
''J<åfl g∞~°∞ g∞ HÀã¨O ^Œ∞ódã¨∞<Î åfl~å– =∂ =k##∞ WѨC_Õ J~°}ϺÅÖ’
Xke=KåÛ#∞ P"≥∞ QÆu Uq∞ HÍ#∞#fl^À.——
''<Õ#∂ ã‘`å "Õ~∞° HÍ^Œ∞ ÅHõ∆ ‡}Ï. Jk g∞ÔH=iH© `≥eÜ«∞^Œ∞. =∂ W^ŒiÌ
HÀã¨O ^Œ∞ódã¨∞<Î åfl#∞. ã‘`Hˆ« JáêÜ«∞=¸ [~°Q^Æ ∞Œ . P"≥∞ Éè∂í Ѩلu. ã¨=∞~°∞~ú åÅ∞.
ã¨∞Ѩل`«∞_çx Hõx P áêѨ_ç ÃÑOѨHOõ Ö’ =∂^è∞Œ ~åºxfl P™êO`«O J#∞Éèqí ã¨∞OÎ k.
<Õ#∞ Jã¨=∞~°∞_ú xç . <å ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞`«fi"Õ∞ <å Jã¨=∞~°`ú .« D ~å*ϺkèHÍ~°O`À
<Õ#∞ <åg∞k JkèHÍ~åxfl áÈQ˘@∞ì‰Ωõ <åfl#∞. <å ã‘`#« ∞ áÈQ˘@∞ì‰Ωõ <åfl#∞. <å
Ѩل`«∞_çx ^Œ∂~°O KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl#∞.—— ~å=Ú_ç ^Œ∞óYO Éèií OK«QeÆ Qˆ â◊HÎ̃ ÅHõ∆ ‡}∞xH˜
ÖËHõáÈ~ÚOk.
h h h
JkèHÍ~°O X^ŒÅ@O ~å=Úx KÕuÖ’ ‰õÄ_® ÖË^∞Œ .
~å[ºO X^ŒÅ@O ~å=Úx XHõ¯_ç W+¨Oì HÍ^Œ∞.
~å=Ú_»∞ ZÖÏO\˜ ã¨OHÀKåÅ∂ ÖˉõΩO_® Ѩ\Ïìaè+≤‰õΩÎ_»∞ HÍ=\ÏxH˜
Ѩ~=° ∂#O^ŒOQÍ ã≤^"úŒ ∞≥ #ÿ ~ÀA J`«xH˜ Jk ^ŒH¯õ ÖË^∞Œ .
^ŒH¯õ ‰õΩO_® Ѩx KÕã#≤ â◊‰Ωõ ÖÎ qË ∞\’ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ =º=^è•#O ÖË^∞Œ . P~°º
^è~Œ ‡° "≥∞#ÿ Ñ≤„`«∞"åHõº ѨiáêÅ#=∞<Õ J`«∞º`«=Î ∞ Hõ~=ΰ ºO x~°fiÇ≤ÏOKÕ J=HÍâ◊O
HõeyO^Œx á⁄OyáÈÜ«∂_»∞. J~°}ϺxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~ˆ =ÚO^Œ∞ =t+¨µ_ì ∞» ™ê^Œ~O° QÍ
K≥áêÊ_»∞.
q=ÚHõÎ 79
 ''~å=∂! #∞=Ùfi ~°ÑÚ¨¶ =Oâ◊ "å~°ã∞¨ _çq. Ѩ^•è flÅ∞ˆQà◊√§ ~å[ºO =^Œ∞Å∞`«∞<åfl
=O>Ë ~å[^è~Œ å‡hfl, H∆Í„`« ^è~Œ å‡xfl X^Œ∞Å∞`«∞<åfl=x J~°Oú HÍ^Œ∞. ã‘`å HõÖϺ}
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ѩ~â° √◊ ~å=ÚxH˜zÛ# "åQÍÌ#O QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀ. ^ŒH} ∆˜ ÏѨ^=Œè ∞O`å P~°º
^è~Œ å‡Å#∞ qãÎ̈iOK«∞. ã¨=∞ãÎ̈ Éè∂í =∞O_»Å=¸ P~°º ™ê„=∂[º"≥∞áÿ È"åe.——
~å=Ú_çH© JO`å QÆ∞~°∞=Î zÛOk.
ã‘``« À q"åǨÏO [~°Q\Æ ÏxH˜ Hõ„∆ uÜ«∞ ã¨OǨ~°‰Ωõ _≥#· Ѩ~â° √◊ ~å=Úx`À [iy#
XѨÊO^ŒO QÆ∞~˘ÎzÛOk.
Ѩ~â° √◊ ~å=Ú_»∞ „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅ Jyfl*ÏfiÅ =Öˇ =∞O_çáÈ`«∂ =KåÛ_®~ÀA.
~å=Ú_»ÑC¨ _»∞ ã‘`å <å=∞ 㨇~°} `«Ñʨ =∞~À ã¨Ê $Ç¨Ï ÖˉΩõ O_® L<åfl_»∞. ã‘`,«
*Ï#H˜, "≥^· ÇÕ Ï≤ , "≥∞kÿ eè – „Ѩu ¿Ñ~°∂ `«# =∞#ã¨∞Ö’ J=∞$`«O ‰õΩiÑ≤OzOk.
"Õ∞e=Úã¨∞QÆ∞Ö’x P"≥∞ ^Œ$âߺ^Œ$â◊º ã¨O^Œ~°≈#O`À `«# `«#∞=Ù =∞ÅÜ«∞
=∂~°∞`«"≥∞ÿ `ÕeáÈ~ÚOk. ã¨∞Y ѨÓi`« ÉèÏ~°~°Ç≤Ï`« ã≤÷u "≥Ú^Œ\ ˜™êi
J#∞Éèqí OKå_»∞.
t=^è#Œ ∞ã¨∞û q~°=@O– ã‘`« `«# "≥∞_»Ö’ qi^ŒO_» "ÕÜ∞« @O JO`å XHõ
`«#‡Ü«∂=ã¨Ö÷ ’ [iQÍ~Ú.
JѨC_»∞ Ѩ~â° √◊ ~å=Úx`À =∂\Ï¡_Q» eÆ y# ã≤u÷ ÖË^∞Œ . ÃÑ^ŒÅÌ O^Œ~∂° `«#‰õΩ
J_»∞Q¤ Í xeKå~°∞.
Hõ„∆ uÜ«ÚÅ#∞ Éè∂í q∞ g∞^Œ |`«Hhõ Ü«∞##fl P =Úx „Ѩ`åѨO „ѨfHÍ~°O
`≥eÜ«∞x^≥=iH˜?
„|Ǩχ~°∞¬Å∂, ~å[~°∞¬Å∂ =∞O`«<åÅ∞ ™êyOKå~°∞. ~å=Ú_çh Ñ≤Å=#Oáê~°∞.
''P~°º ^è~Œ å‡Å#∞ L`«~Î ° ^ŒH} ∆˜ ÏѨ^•ä ÅÖ’ ã¨∞ã≤~÷ O° QÍ xÅɡ_`» å#x =∂@
W¿ãÎ ã‘`å~å=ÚÅ HõÖϺ}O [~°∞QÆ∞`«∞Ok—— Ѩ~â° √◊ ~å=Ú_ç Hõ~‰° Ωõ HõO~îO° ѨeH˜Ok.
''P~°º ^è~Œ å‡ÅO>Ë <å‰õΩ `≥eÜ«∞xq HÍ=Ù. =tëêìk=Ú#∞Å tHõ} ∆ Ö’ <Õ#q
JÉèºí ã≤OKå#∞. =∂ ~å[ºOÖ’ Jq J=∞Å∞ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú.—— ~å=Ú_»∞ XH˜O`«
Pâ◊Û~°ºO`À q#Ü«∞OQÍ<Õ K≥áêÊ_»∞.
80 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
''=∞iO`« Hõ~Àî ~°OQÍ, nHõ`∆ À, qãÎ̈ $`«OQÍ J=∞Å∞ KÕÜ∂« e—— ~å=Ú_»∞ UO
=∂\Ï¡_ç Ѩ~â° √◊ ~å=ÚxH˜ HÀѨO `≥ÑÊ≤ ™êÎ_À#x ^Œâ~◊ ^° ∞Œè _»∞ ~å=Úx `«~Ñ° Ù¨¶ #
"åQÍÌ#O KÕâß_»∞.
~å=Ú_»∞ =∂\Ï¡_É» ’`«∞O>Ë–
''Ñ≤„`«∞"åHõº ѨiáêÅ# P~°º^èŒ~å‡ÅÖ’ L`«Î=∞"≥∞ÿ#k. =ÚO^Œ∞ ^•xx
áê\˜OK«∞—— J<åfl_»∞ Ѩ~â° √◊ ~å=Ú_»∞.
JO^Œ~∂° xâ◊≈|Ì"∞≥ áÿ ÈÜ«∂~°∞.
ã‘`å~å=ÚÅ HõÖϺ}O [iyOk.
=t+¨µì_»^ŒO`å ~å=Ú_»∞ J~°}º"å™êxH˜ |Ü«∞Å∞^Õˆ~@ѨC_»∞ QÆ∞~°∞ÎKÕã≤
ÃÇÏK«ÛiOz ѨOáê_»∞.
h h h
~å=Úx PÖ’K«#ÅÖ’ J~°}º"åã¨Ñ¨Ù ~ÀAÅ∞ ѨÙiqÑ≤Ê# <≥=∞à◊§ÖÏ
„Ѩ"tÕ OKå~Ú. Ѩ^=Œ ¸_»∞ ã¨O=`«û~åÅ J~°}º"åã¨"∞Õ `«# rq`«OÖ’ =∞iÛáÈÖËx
=∞^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ J#∞Éè∂í `«∞Å xzÛ# HÍÅO. =ÚYºO ã‘``« À QÆ_Ñç #≤ J#∞~åQÆÑÙ¨
=`«û~åÅq. #n[ÖÏÅ g∞^Œ∞QÍ gKÕ K«Å¡x QÍÅ∞Å∞, =∞`≥ÎH˜¯OKÕ J~°}º
Ѩi=∞àÏÅ∞, ~°H~õ H° ÍŠѨ‰Ω∆õ Å HõÅ~°"åÅ =∞^躌 =Ú^Œ∞Ì =ÚiáêÅ`À ™êy#
„Ѩ}Ü«∞O. ã‘`«#∞ Hõ#∞flÅÖ’ ^•K«∞‰õΩ#fl ~ÀAÅ∞. ã‘`« X_çÖ’ J#∞~åQÆѨÙ
#Ü«∞QÍ~åÅÖ’ Ѩ~=° tOz# ~ÀAÅ∞. XHõi^Œ~Ì ∞° J<å~°∞ºÅ#∞ ã¨OǨÏiOK«@O,
JHõ¯_ç =Ú#∞Å ^•fi~å P~°º^è~Œ å‡Å „ѨKå~°O KÕ~ÚOK«@O `«Ñʨ =∞~À Ѩ<nÕ ÖËx
HÍÅO. JO`«óѨÙ~åÅÖ’, ~å[ã¨ÉÅíè Ö’ x`«ºO q#|_Õ, ÃÇÏK«ÛiHõÅ∞ ÖËx HÍÅO.
'=Ú‰õį =Ú‰õį— ~åã¨∞‰õΩ<Õ Ñ≤@Öì Ï¡, =ÚK«Û@ÖÏ_»∞‰õΩ#fl HÍÅO. XHõi"≥O@
XHõ~∞° ÖËà§◊ ÖÏ Ñ¨iQÔ uÎ# HÍÅO. K«O„^Œ∞_»∞ L^Œ~ÚOKÕk, #Hõ„∆ `åÅ∞ "≥eQˆ k,
ѨÓÅ∞ Ѩӿãk, QÍÅ∞Å∞ gKÕk JO`å ã‘`å~å=ÚÅ HÀã¨"∞Õ . ÃãÅÜÕ∞à◊√§ `«=∞
[ÅHÍňH `«∞o§O`«ÖÏ_»∞`«∞O_Õq. J_»q `«=∞#∞ PáêºÜ«∞OQÍ X_çÖ’H˜ fã¨∞‰õΩx
P@ÖÏ_»∞ H˘=∞‡<Õk.
q=ÚHõÎ 81
 JÖÏO\˜ ã¨O=`«û~åÅÖ’ ‰õÄ_® JѨÙ_»ÑÙ¨ _»∂ JÜ≥∂^躌 #∞Oz P^ÕâßÅ∞.
P~°º ™ê„=∂[º qã¨~Î }° QÆ∞iOz. ã¨∞„w=Ùx`À ¿ãflǨÏO, ~å=}∞x`À "≥~· O° `«Ñʨ xã¨i
J<Õ P^ÕâßÅ∞. ã¨O^Œ~ƒ° Où ‰õΩ^Œ~åeQÆ^• J#∞‰õΩ<Õ"å_»∞ `«#∞. â◊¥~°Ê}Y =zÛ#
~ÀA ã¨O^Œ~ƒ° Où =zÛOk. P~ÀA `«#∞ ~å[^è~Œ ‡° O x~°fiiÎOKå_»∞. â◊„`«∞=Ùx,
[~ÚOKåeû# â◊„`«∞=Ùx Ü«Ú^•úxH˜ HõqfiOK«@O P~°º ~å[^è~Œ ‡° O. J=HÍâ◊O
â◊¥~°Ê}Y ~°∂ѨOÖ’ =zÛOk. `«# ™È^Œix J==∂x¿ãÎ ~å=}∞_»∞ Ü«Ú^•úxH˜
`«~e° =™êÎ_x» áêÅ<å J#∞Éè=í O ÖËx `«#∞ J#∞‰õΩ<åfl_»∞.
~å=}∞_»∞ KåÖÏ J#∞Éè=í A˝_∞» ~å[huÖ’, Ü«Ú^Œ`ú O« „`«OÖ’. ã¨=Ú„^ŒO
^•\˜ Ãã<· åºÅ`À =zÛ `«#kHÍx KÀ@ Ü«Ú^•úxH˜ `«ÅѨ_Õ J=∂Ü«∞‰õΩ_»∞ HÍ^Œ∞.
ã‘`#« ∞, `«# HõO\˜áêѨ#∞ JѨÇϨ iOK«∞‰õΩ "≥àϧ_»∞. `«#∞ ã¨=Ú„^•xfl ^•\˜"o≥ §
™ê÷#|eq∞ ÖËxKÀ@ [~ÚOK«Ö#Ë x ~å=}∞x PÖ’K«#. HÍh ã‘`« HÀã¨O XHõ¯
ã¨=Ú„^ŒO HÍ^Œ∞ ã¨ÑÎ̈ ã¨=Ú„^•Å∞ ^•>Ë â◊HÎ̃ `«#‰õΩOk– P ã¨OQÆu ~å=}∞xH˜
`≥Å∞™È `≥eÜ«∞^À.
`≥eã≤<å `≥eÜ«∞‰õΩ<åfl ~å=} ã¨OǨ~°O [iyOk. ^•xH˜ =ÚO^Õ QÍeÖ’
"å~°ÅÎ ∞. ã‘`#« ∞ JÜ≥∂^躌 fã¨∞‰õΩ~å=@O P~°º^è~Œ ‡° "Õ∞<å Jx.
ã‘`« ÖˉΩõ O_® JÜ≥∂^躌 HÍ? P~°º ™ê„=∂*Ϻxfl <≥u#Î ÃÑ@∞ì‰Ωõ Tˆ~QÆ\ÏxˆH
HÍ^Œ ∞ `åxO`« Ü« Ú ^Œ ú O KÕ ã ≤ O ^Œ x Z=~° ∂ #=∞‡Hõ á È~Ú<å ã‘ ` «
#=Ú‡`«∞O^Œ#∞‰õΩ<åfl_»∞ `«#∞.
HÍh ã‘`«#∞ JÜ≥∂^茺 fã≤ÔHo§ JHõ¯_» P"≥∞#∞ JO^Œi =ÚO^Œ∂
J==∂xOKåÖÏ–
P =∂@Å∞ ã‘`« q<åÖÏ–
ã‘`« Ѩq„`«`« JÜ≥∂^蕺 ѨÙ~° „Ѩ=ÚY∞ÅO^Œi =ÚO^Œ∂ x~°∂Ñ≤OKåÅO>Ë
ã‘`« `«@∞ì‰Ωõ O@∞O^•!
HÍh ã‘`« jÅx~°∂Ѩ} [~°QOÆ ^Õ JÜ≥∂^躌 JO`«óѨÙ~°O P"≥∞#∞ Q“~°=OQÍ
™ê^Œ~O° QÍ PǨfixOK«^∞Œ .
P ã¨OQÆu `«#‰õΩ ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞.
82 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
JO`å ÅOHõÖ’<Õ Ñ¨iëê¯~°O HÍ"åÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞.
Jyfl ѨiHõ–∆ `«# ã‘`‰« Ωõ .
`«#HÀã¨O Hˆ =ÅO `«#HÀã¨"∞Õ JOwHõiOzO^• Jaè=∂#=u.
ã‘`« áê^•Åg∞^Œ Ѩ_ç â◊~°}∞ HÀ~°@O `«Ñ¨Ê QÆ`«ºO`«~°O ÖËx Ѩiã≤÷u
J#∞‰õΩ<åfl_»∞.
HÍh ã‘`« `«##∞ J~°Oú KÕã∞¨ ‰õΩOk. DÖ’Hõ ^è~Œ å‡Å#∞Oz ~å[ ^è~Œ å‡Å
#∞Oz `«##∞ ~°HO∆˜ K«^ÅŒ ∞Û‰õΩOk. <Õ#∞<åfl#∞ h‰õΩ ~å=∂ Jx K≥Ñʨ ^ŒÅ∞Û‰õΩOk.
J==∂# ^Œ∞óY ã¨=Ú„^•Å#∞ Ô~O_»∞ Hõà◊§Ö’ ^•K«∞‰õΩx `˘}Hõx
[ÅÉèÏO_»OÖÏ =zÛ Jyflx K«ÖÏ¡iÛOk.
'##∞fl Hõq∆ ∞OK«‰Ωõ ã‘`å— J#fl =∂@Å#∞ `«#∞ ÃÑ^Œ=ÙÖ’¡<Õ ^•K«∞‰õΩ<åfl_»∞.
ã‘`« ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ P =∂@#∞ ã¨∞xfl`«OQÍ fã≤"âÕ ß~Ú.
JO`å â◊√Éè"í ∞Õ ##∞‰õΩ<åfl_»∞ `«#∞ J=∂Ü«∞HõOQÍ.
ã‘`« Hõ#∞flÅÖ’ JѨC_Õ XHõ qëê^Œ KèåÜ«∞ U~°Ê_çOk. `«#‰õΩ `≥Å∞ã¨∞.
`«#HÀã¨O `«# ~°H} ∆õ HÀã¨O ã‘`« QÍÜ«∞Ѩ_Oç k.P QÍÜ«∂xfl `«# „¿Ñ=∞`À, HÍÅ
=∞Ç≤Ï=∞`À =∂#ÊQÆÅ##∞‰õΩ<åfl_»∞. WѨC_»∞, W"åà◊ P QÍÜ«∂xfl =∞m§ HÀã≤
=∞i =∂<Õ J=HÍâ◊O ÖˉΩõ O_® KÕã≤ ѨOáê_»∞.
ǨÏ$^ŒÜ∞« O #∞Oz x~°O`«~O° J==∂# ~°H„Îõ ™ê=O [iˆQÖÏ KÕâß_»∞.
=∂#x QÍÜ«∞O.
x`«ºO ã¨ÅѨiOKÕ QÍÜ«∞O.
ã‘`å~å=ÚÅ „¿Ñ=∞‰õΩ ã≤OǨã¨#O KÕã#≤ QÍÜ«∞O.
ã‘`#« ∞ `«ºlOK«QÅÆ _»∞. ã‘`« `«#k.
~å*Ϻxfl `«ºlOK«Ö_Ë ∞» . Jk ~°ÑÚ¨¶ =Oâßxk.
=Oâ◊O. =Oâ◊ áê~°OѨ~º° OQÍ „Ѩ^=Œè ∞ ‰õΩ=∂~°∞xH˜ ã¨O„Hõq∞OKÕ ~å*ϺkèHÍ~°
ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O. ^•xx xÅɡ>ìË P~°º^è~Œ ‡° O `«# `«Åg∞^Œ. D ^è~Œ ‡° ~°H} ∆õ ÉèÏ~°O
z=~°‰Ωõ `«# rq`å#O^•#flO`å ǨÏiOz "ÕãO≤ k.
q=ÚHõÎ 83
 q=ÚHÎ̃ ÖË^∞Œ `«#‰õΩ.
~å=Ú_»ÖÏ qÅÑ≤ã∂¨ <Î Õ L<åfl_»∞.
h h h
J~°}ϺÅ#∞Oz =zÛ# W^Œ~Ì ∞° =ÚxÉÏʼnõΩÅ∞ ~å=∂Ü«∞}QÍ#O KÕã∞¨ <Î åfl
~°x qx "åà◊§#∞ J#flQÍiH˜ K«∂Ñ≤OKåÅx `«ÅKå_»∞ ÅHõ∆ ‡}∞_»∞.
~å=Úx ^Œ~≈° #O WѨÙ_»∞ ÅHõ∆ ‡}∞xÔH<· å Ju Hõ+Oì¨ .
J`«#∞ K«„Hõ=iÎ. ã≤OǨã¨<åkè+µ¨ _ì ∞» . H˜s@ ^è•i.
Jq `«Ñʨ J`«xH˜OHÀ ^蕺㨠ÖË^∞Œ . Ö’HõO ÖË^∞Œ
`«Å∞¡Å∞, `«=Ú‡Å∞, |O^è∞Œ QÆ}ÏÅ∞ JO^ŒiH© J`«#∞ ~å=∞K«O„^Œ =∞Ǩ~åA.
ã‘`å qÜ≥∂QÍxfl =∞~°=\ÏxH˜ ~å=Ú_çÖÏ =∞~°=∞x+≤ÖÏ =∂~å_® ÖËHõ
=∞~°=∞x+≤ÖÏ =∂~°Hõ `«Ñʨ ^Œx ^•xx ã‘`« Éèií OK«Ö^Ë xŒ `≥eã≤ ã‘`#« ∞ =<åʼnõΩ
ѨOáê_® Jx J#∞=∂#O =ã¨∞OÎ k ÅHõ∆ ‡}∞xH˜, PO[<ÕÜÚ« xH˜.
ZѨC_≥·<å ~å=Úx z~°∞#=Ùfi K«∂^•Ì=∞x „Ѩܫ∞uflã¨∞ÎO\Ïi^ŒÌ~°∂.
HÍh JkèHÍ~åxH© "å`«ûźѨÓi`«"∞≥ #ÿ z~°∞#=ÙfiH˜ P[#‡ q~À^è=Œ ∞x "åiH˜
`≥eÜ«∞^Œ∞.
~å[ºáêÅ# ™êQÆ∞`ÀOk. ~å[ºáêÅ#‰õΩ Hõ~‰° Ωõ Hõ`∞« ÅÎ ∞ HÍ"åe. "å\˜Hˆ
qÅ∞= WѨC_»∞.
D =ÚxÉÏʼnõΩÅ#∞ K«∂¿ãÎ ~å=Úx ǨÏ$^ŒÜ«∞O Hõ~°QÆ=K«ÛxÑ≤OzOk
ÅHõ∆ ‡}∞xH˜.
"åi ã¨Ow`«O =∞^è∞Œ ~°O. =^Œ<å~°qO^•Å∞ =∞^è∞Œ ~°O. "å‰õΩ¯Å∞ =∞^è∞Œ ~°O.
tÅQÍ =∂i# ~å=Úx Hõ i yOKÕ O ^Œ ∞ ‰õ Ω gi QÍ<å=∞$`« O 㨠i Ü≥ ÿ ∞ #
B+¨^=Œè ∞xÑ≤OzOk ÅHõ∆ ‡}∞xH˜. ~å=Ú_»∞ xi¡ÑOΨ QÍ `«=Ú‡x =∂@Å∞ q<åfl_»∞.
~å=∞ Hõ^#Œä ∞ QÍ#O KÕ™êÎ~∞° . JkèHÍ~° â◊$OYÖÏ|^Œ∞_ú #·≥ ~å=∞Hõ^Œä "åà◊§Hˆ O
`≥Å∞ã¨x QÍ#O KÕ™êÎ~∞° ?
K«O^Œ=∂=∞ HÍ"åÅx =∂~åO KÕ¿ãÎ J^ŒÌOÖ’ K«O^Œ=∂=∞#∞ K«∂Ñ≤
=∂Ü«∞KÕâß~°∞. Jk QÍ#O KÕ™êÎ~∞° .
84 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
ã‘`« HÍ"åÅx =∂~åO KÕ¿ã J=HÍâ◊O ÖˉΩõ O_® ã≤OǨã¨<åxH˜ Hõ@∞ì|_ç#
~å=∞Hõ^xŒä QÍ#O KÕ™êÎ~å?
ã‘`å~å=∞ HõÖϺ}O Hõ=∞hÜ«∞OQÍ QÍ#O KÕ™êÎ~∞° .
âßâ◊fi`« ã‘`å qÜ≥∂QÆOÖ’ "ÕQ∞Æ `«∞#fl ~å=∞Hõ^#Œä ∞ QÍ#O KÕ™êÎ~å?
~å=} ã¨OǨ~°∞_≥#· ~å=Úx QÆ∞iOz QÍ#O KÕ™êÎ~∞° . `«#Ö’x „¿Ñ=∞#∞
`å#∞ ã¨OǨÏiOK«∞‰õΩ#fl ~å=Úx Hõ^#Œä ∞ P ѨãÉ≤ ÏÅ∞~°∞ QÍ#O KÕÜ∞« QÆÅ~å?
~å=Ú_ç =ÚYO q=~°=‚ ∞=Ù`«∞O>Ë ÅHõ∆ ‡}∞x Pâ◊Å∞ J_»∞QÆO\Ï~Ú.
''J<åfl D XHõ¯™êi <å =∂@ =∞xflOK«∞. ^ŒÇÏ≤ OK«∞‰õΩáÈÜÕ∞ h =∞#ã¨∞‰õΩ
#=h`«=∞=Ù`«∞Ok "åi QÍ#O.
''=∞#™ê? <åHÍ? ^ŒÇÏ≤ OK«∞‰õΩ áÈ=@=∂?——
''=∞O_»∞`«∞#fl "≥∞^Œ_∞» H˜ j`«ÖÏ=∞$`«=∞=Ù`«∞Ok "åi w`«O.——
''"≥∞^Œ_®? <åHÍ? P~°º ^èŒ~å‡Å#∞ PÖ’zOK«‰õΩO_®, PÖ’zOKÕ Ñ¨x
ÃÑ@∞ìHÀ‰õΩO_® QÆ∞_çQ¤ Í J=∞Å∞ KÕ¿ã<å‰õΩ "≥∞^Œ_®?——
''J<åfl– <å HÀã¨O——
ÅHõ∆ ‡}∞_»∞ ~å=Úx áê^•Å∞ `åHÍ_»∞.
~å=Ú_»∞ JOwHÍ~° ã¨∂K«HOõ QÍ `«Å Táê_»∞.
=ÚY∞ºÅ`À H˘Å∞=Ù ni# ~å=ÚxH˜ ^ŒQÆæ~°QÍ =zÛ #=∞㨯iOKå~°∞
Å=‰õΩâ◊√Å∞. ~å=Ú_»∞ "åix K«∂ã≤ qK«e`«∞_»Ü∂« º_»∞. ã¨Ê+ì̈OQÍ Hõ#Ѩ_∞» `«∞#fl
`«# „ѨuaOÉÏÅ∞. =Úx"ÕëêÅÖ’ ^•y# ~å‰õΩ=∂~°∞Å∞. ~å=ÚxHõO`å
ã¨Ê+ì̈"∞≥ Oÿ k. ÉÏÅ∞~°#∞ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã¨∞‰õΩx PeOQÆ#O KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞. ã¨ÉÖíè ’x
=ÚY∞ºÅ‰õÄ JO`å `Õ@ `≥Å¡"≥∞ÿOk. ^èŒ~°‡K«~°ÛÖ’ ~å=Ú_»∞ Ѩل`«∞Å#∞
ã‘fiHõiOK«=K«Ûx f~å‡#O [iyOk.
'=∞i ã‘`?« —
^è~Œ ‡° K«~Û° =∞m§ "≥Ú^ŒÅ~ÚOk.
q=ÚHõÎ 85
 ''ã¨ÉÖíè ’ x~ÀÌ+#≤ x K≥ÑC¨ ‰õΩO>Ë ~å=Ú_»∞ ã‘fiHõi™êÎ_—» — <Õ "å~°Î fã¨∞‰õΩx
"åb‡H˜ `«# P„â◊=∂xH˜ |Ü«∞Å∞ ^Õ~å_»∞.
ã‘`« ~å^Œx ~å=ÚxH˜ `≥Å∞ã¨∞.
Ѩل`«∞ÅxzÛ, "åi PeOQÆ# ™œMϺxflzÛ ã‘`« ZѨÊ\˜ÖψQ `«##∞ ~°HO∆˜ zOk.
tÅ#∞ HõiyOzOk. "≥∂_»∞#∞ zQÆ∞iOѨ KÕãO≤ k.
`«#∞ ‰õÄ_® ZѨÊ\˜ÖψQ ã‘`‰« Ωõ =∞iO`« ^Œ∞óMÏxfl q∞yÖÏÛ_»∞. ZѨÊ\˜HÑõ C¨ _»∞
U^À XHõ Pã¨~å`À ÃÑ·H˜ ÖËKÕ ÖË`« fQÆ#∞, ‰õÄ$~° =∞$QÆ Ñ¨^Œ Ѷ¨∞@ì# <ÕÅ
~åã≤#@∞¡, „Ѩu™ês rq`ÕKÛ« ù ÃÑOK«∞‰õΩ#fl ã‘`‰« Ωõ P WK«Ûù #tOѨ KÕã∞¨ <Î åfl_»∞.
ã‘`« ~å^Œ∞. D Ñ≤ÅÅ¡ #∞ `«#HõÑʨ yOz `«#∞ q=Ú‰õΩ~Î åÅ=Ù`«∞Ok. `«#∞
~°ÑÚ¨¶ =Oâ◊ "å~°ã∞¨ Å#∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕã#≤ `«~åfi`« QÍx q=Ú‰õΩ_Î ∞» HÍÖË_∞» . '~å[º— + 'JkèHÍ~°— P=~°}Ö’ ~å=Ú_»∞– =∞Ç≤ÏàÏ=~°}OÖ’ ã‘`«
HÍh Ѩل`«∞ÅxzÛ ã‘`« `«#‰õΩ q=ÚHÎ̃ =∂~°Oæ `≥izOk. ã‘`« ZѨC_»∂ "In an epic the story does not end. In a true sense its end is its begin-
ning, as in our lives"
`«#‰õΩ JO_»QÍ<Õ LOk. `«##∞ ~°Hã∆˜ ∂¨ <Î Õ LOk. JÜ≥∂^躌 Ö’ JO^Œ~∂° N~å=∞~°H∆õ
JO\Ï~°∞. -Sitakant Mahapatra

=∞ǨHÍ"åºÖ’¡ Hõ^äŒÅ‰õΩ =ÚyOѨ٠LO@∞O^Œ#∞‰õΩO\ÏO. H˘xfl Hõ^äŒÅ‰õΩ

N~å=ÚxH˜ ã‘`« ~°H∆õ Jx Z=iH˜ `≥Å∞ã¨∞? =ÚyOѨÙ#∞ =∞#"Õ∞ W™êÎO. =∞ǨHÍ"åºÅÖ’x Hõ^‰Œä Ωõ =ÚyOѨÙO_»^∞Œ . =ÚyOz#
KÀ@ #∞Oz "≥Ú^ŒÖ·ˇ =∞# rq`åÖ’¡H˜ „Ѩ=Ç≤Ï™êÎ~Ú. P „Ѩ"åǨÏOÖ’ H˘`«Î J#∞Éè"í åÅ∞,
~°K#« =∂㨠Ѩ„uHõ EÖˇ· 2010 H˘`«Î PÖ’K«#Å∞, ^Œ$HõÊ^è•Å∞ =ÚO^Œ∞H˘™êÎ~Ú. =ÚOK«∞H˘™êÎ~Ú. FÖÏæ QÍi Hõ^ÅŒä ∞
XHõ Extended reality x =∞#=ÚO^Œ∞ ÃÑ_»∞`«∞<åfl~Ú. ã¨O^Œ~ƒ° Où ZO`« áê`«^À,
f JO`Õ H˘`«kÎ . D Hõ^ÖŒä ’¡x áê„`«Å∞ "å\˜x L^ÕtÌ OK«|_ç# ÖË^• xˆ~tÌ OK«|_ç# ã¨Å÷ ,
HÍÖÏÖ’¡Oz =∞# ã¨Å÷ HÍÖÏÖ’¡H˜ qãÎ̈iã¨∞<Î åfl~Ú.
''Wk W@∞¡O_≥#∞. h"≥@∞¡O^Œ∞=Ù?—— Jx J_çQˆ k WuǨã¨O. J^˘Hõ âßâ◊fi`«
=~°=Î ∂#O. #∞=Ùfi W\Ï¡Qˆ ZO^Œ∞‰õΩ<åfl"À qâı+¡ O≤ z K«∂¿Ñk „ã‘"Î å^ŒO. W^˘Hõ x~°O`«~°
=~°Î=∂#O. =∞#O JOwHõiOz<å JOwHõiOK«HõáÈ~Ú<å XHõ SuǨã≤Hõ =∞Ǩ
HÍ=ºOQÍ ~å=∂Ü«∞}O [QÆ„`«Êã≤^OúŒ . Jxfl ÉèÏ~°fÜ«∞ ÉèÏ+¨Ö’¡#∂ ~å=∂Ü«∞}ÏÅ∞,
~å=∞Hõ^ÅŒä ∂ =∞ødHõ, ed`« ~°∂áêÖ’¡ L<åflÜü∞. ÉèÏ~°fÜÕ∞`«~° ÉèÏ+¨Ö’¡#∂ L<åfl~Ú.
J~Ú`Õ =∞#O q<åeû#, qx J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ=Åã≤# „ã‘ÅÎ J#∞Éè"í åÅ∞ JO^Œ∞Ö’
JO`«QÍ „ѨãH¨ OõÎ HÍÖË^∞Œ . ~å=∂Ü«∞}O XHõ "åK«HOõ HÍ^Œ∞. J^˘Hõ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O

86 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞ q=ÚHõÎ 87

JO@∞#flѨC_»∞, Jk Z@∞=O\˜ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OQÍ =∞#‰õΩ U r=# q^è•<åxfl
K«∂Ñ≤O^À `≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤# J=ã¨~O° =∂„`«O LOk''.... "....Ramayana is not
really a text, but a whole tradition; it doesnot belong to a single country or
religion but is spread all over the South and sountheast Asia and has existed
and evolved over the last twenty-five hundered years or so" JO@∞<åfl~°∞ HÔ .
ã¨zÛ^•#O^Œ<.£ "åb‡H˜ ÖË^• `«∞Åã≤ ~å=∂Ü«∞}"Õ∞ ~å=∂Ü«∞}=∞x ™êkèHÍiHõOQÍ
QÆ ∞ iÎ O z ^•x<Õ HÍ¡ ã ≤ H ± Q Í =Ú„^Œ "Õ Ü « ∞ @O =Å¡ `« H ˜ ¯ # ~å=∂Ü« ∞ }ÏÅ∞
J„Ѩ^•è #"≥∞áÿ È`å~Ú. D q<å~ÚOѨ٠^èÀ~°}˜ ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’x „Ѩ*Ï™êfiq∞Hõ "åK«Hõ
ã¨O㨯 $uH˜ qѶ¨∂`«¿ÇÏ`«∞=ÙQÍ =∂~°∞`«∞Ok. JO>Ë ~å=∂Ü«∞}O UHõ Hõ~°Î $HõO
H͉õÄ_»^∞Œ . „ѨÑO¨ K«OÖ’ =∞ˆ~ W`«~° HÍ"ÕºuǨ™êxH˜ ‰õÄ_® WO`« |Ǩïà◊ "åºÑ≤,Î
|Ǩï„áêO`« "åºÑ≤Î LO_»Háõ È=K«∞Û. Wk ~å=∂Ü«∞}ÏxH˜ ^ŒH¯˜ # L`«¯ $+ì̈ Q“~°=O.
P Q“~°"åxH˜ ÉèíOQÆO HõeyOK«‰õΩO_® =~°Î=∂# ^Œ$HõÊ^äŒOÖ’ ã¨$[<å`«‡HõOQÍ
=∞ÅK«=K«∞Û. HÍ=º, WuǨ㨠Ѩikèx ^•\˜ qã¨Î $`«OQÍ ã≤÷~°Ñ¨_ç# ~å=∂Ü«∞}
ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖ’H˜ Jx"å~°ºOQÍ „Ѩ"ÕtOKåeû# HÀ}ÏÅ#∞ *’_çOK«=K«∞Û. D
ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖ’ ™ê=∂lHõ P^Œ~≈° O, qÅ∞= =∂„`«"∞Õ JO`«~åfiÇ≤ÏxQÍ „Ѩ=Ç≤ÏOK«@O
ÖË^∞Œ . P P^Œ~å≈Å∞, qÅ∞=Å "≥#∞Hõ ÉÏkè`« „ã‘ÅÎ ∞<åfl~°∞. "åi J#∞Éè"í åÅ∞<åfl~Ú.
"å~°∞ rq`åxfl J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl „Hõ=∞O LOk. "åi ã¨O"Õ^#Œ Å∞<åfl~Ú. P ã¨O"Õ^#Œ Å
ã¨fi~°"Õ∞ D Hõ^äŒÅ∞. D „ã‘ÎÅ∞ =º=™ê÷^èŒ~°‡O„H˜O^Œ #eyáÈ~Ú# "å~°∞. WO`«QÍ
~å=∂Ü«∞}Ïxfl XHõ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OQÍ, =ºHÎ̃ ^è~Œ ‡° OQÍ, =º=™ê÷ ^è~Œ ‡° OQÍ =∞ÅK«∞‰õΩ#fl
*Ïu, qÅ∞=Å#∞ x~°fizOK«∞‰õΩ#fl ã¨O㨯 $u, P K«„@OÖ’x ‰õΩ∆ aè`∞« Å QÆ∞iOz P
"åK«H"õ ∞Õ g∞ =∂\Ï¡_^» ∞Œ . P J=ã¨~åxfl „ã‘"Î å^ŒO QÆ∞iÎOzOk. P QÆ∞iÎOѨ٠Ѷe¨ `«"∞Õ
D Hõ^ÅŒä ∞.
~å=∂Ü«∞}O XHõ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞=∞#fl J=QÍǨÏ# LOk HÍ|>Ëì `«#x `å#∞
'JqzÛù#fl ã¨O„Ѩ^•Ü«∂i÷— QÍ „ѨH\õ O˜ Kå~°∞ qâ◊fi<å^ä.Œ HõÅÊ=$Hõ∆ ~°K<« å ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ
J=`åiHõÖ’–
''=∞~°Å x^ÕÅ ~å=∂Ü«∞}O |#flKÀ
h „ѨÑO¨ K«H"õ ∞≥ Å¡ <≥Å¡ "Õàñ◊
u#∞K«∞#fl Ü«∞#fl"Õ∞ u#∞K«∞#flkx<åflà◊√§
`«# ~°∞z „|^Œ∞‰õΩÅ∞ `«#q QÍ#
KÕã#≤ ã¨O™ê~°"∞Õ KÕÜÚ« K«∞#flk
88 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
`«#^≥#· Ü«∞#∞Éè∂í u `«#k QÍ#
`«Åñz# ~å=Ú<Õ ^ŒÅñK≥^Œ <Õ#∞#∞
<å ÉèHí Î̃ ~°K#« Å∞ <åq QÍ#—— J<åfl~°∞.
=∞iѨC_»∞ „ã‘Î "å^ŒO U=∞<åe? qâ◊fi<å^䉌 Ωõ WzÛ# "≥ã∞¨ Å∞ÉÏ@∞ FÖÏæ Hõ^ÅŒä ‰õΩ
LO@∞O^•? `≥Å∞QÆ∞ ã¨=∂[O qâ◊fi<å^äŒ#∞ P"≥∂kOzOk. JO^Œ∞‰õΩ HÍ~°}O
PÜ«∞#Ö’x 'ã¨O„Ѩ^•Ü«∂i÷`«fiO—. =∞i FÖÏæ Hõ^äŒÅ∞ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ „Ѩu‰õÄÖÏOâ◊
Hõey#q. Uk Ñ≤`«$™êfi=∞ºOQÍ, ѨÙ~°∞ëêkèHõºOQÍ, J}z"Õ`«QÍ, Ç≤ÏOã¨QÍ
H˘#™êQÆ∞`«∞#fl^À P ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O`À f„=OQÍ<Õ qÉèËkOKÕq. FÖÏæ =~°Î=∂#
ã¨=∂[OÖ’x Wu =$`åÎÅ#∞ fã¨∞HÀÖË^∞Œ . =∞#‰õΩ ÉÏQÍ Ñ¨iK«Ü∞« =Ú#fl, ÉÏQÍ
`≥Å∞ã¨∞##∞‰õΩ#fl „Ѩã^≤ úŒ Hõ^Œä ^•fi~å, P Hõ^ÖŒä ’x áê„`«Å ™ê‰õΩQÍ Ñ≤`$« ™êfi=∞º ÉèÏ=*ÏÅ
'Hõ`—« Å#∞ <Õ~∞° ÊQÍ z„uOz K«~Û° ‰õΩ ÃÑ_»∞`«∞<åfl~°∞. WѨÊ\˜^•HÍ 'Hõ~—ΰ K≥ÑÊ≤ #@∞¡QÍ
q#fl áê„`«Å∞, #_»z# áê„`«Å∞ `«=∞O`« `å=ÚQÍ PÖ’zOK«@O, #_»=_»O,
x~°~‚ ÚOK«∞HÀ=@O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì~Ú. "åb‡H˜ J<Õ Hõ~ΰ Pnè#OÖ’Oz H˘O`«~Ú<å
q=ÚHõÎ=∞Ü«∂º~Ú.
Hõ~°Î $`«fi PkèѨ`«ºO #∞Oz PÜ«∂ áê„`«Å#∞ q=ÚHõÎO KÕÜ«∞@O U
ѨÙ#ˆ~¡Y<åxÔH·<å `ÕeˆH JxÑ≤ã¨∞ÎOk HÍx, ã¨=∞O[ã¨O JxÑ≤OKÕ@∞¡ KÕÜ«∞_»O,
Bzf=O`«OQÍ LO_»@O Jxfl "ÕàÖ◊ Ï ™ê^躌 O HÍ^Œ∞. áê„`«Å#∞ `«# Pnè#OÖ’H˜
fã¨∞‰õΩO@∞#fl H˘`«Î Hõ~°Î‰õΩ J<ÕHõ ã¨"åà◊√§ Z^Œ∞~°=Ù`å~Ú. "å\˜x JÅ"ÀHõQÍ
JkèQqÆ ∞OKå~°∞ FÖÏæ. D Hõ^ÖŒä ’¡ HõxÑ≤OKÕ ã‘`« áê„`«#∞ KåÖÏ *Ï„QÆ`QΫ Í K«kq`Õ D
q+¨Ü∞« O J~°=÷ ∞=Ù`«∞Ok. ã‘`#« ∞ J~°Oú KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ =ÚO^Œ∞ =∞#=Ú#fl ™ê=∂lHõ
ã¨O^Œ~åƒùxfl ‰õÄ_® J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ"åe.
J`«ºO`« ã¨∞xfl`« ^Œâß|Ìq∞k. JO`Õ ã¨OH∆ÀÉèí ^Œâß|ÌO ‰õÄ_®. D ã¨OH∆ÀÉèÏxH˜
=¸ÅO ¿ÇÏ`«∞=Ù =∞~°}˜OK«_»O. 'S~Àáê P^èŒ∞xHõ`« ¿ÇÏ`«∞=Ù ^•fi~å<Õ qã¨Îie¡
=Åã¨^ÕâßÖ’¡ „Ѩ=~°÷=∂#"≥∞ÿO^Œ<Õ qâı¡+¨}Å∞ "≥Å∞=_»∞`«∞#fl HÍÅOÖ’ L<åflO.
¿ÇÏ`«∞=Ù#∞ xˆ~›`∞« HõOQÍ =kè¿ãÎ `«Ñʨ =∞#O Modern Project Ö’Oz |Ü«∞@Ѩ_`ç <Õ Õ
=∞#n Jx K≥Ñʨ ^ŒQæÆ ^ÕjÜ«∞ P^è∞Œ xHõ`#« ∞ Pq+¨¯iOѨ*ãË ∞¨ ‰õΩx =$kúÑ~¨ K° ∞« HÀQÆÅ=∞<Õ
qâßfi™êÅ∞, ã¨OѶ∞¨ ã¨∞Å÷ ∞ Jxfl „âı}∞Ö’¡#∂, ã¨=∞ã¨Î ta~åÖ’¡#∂ K«O^•^•~°∞Å∞QÍ
KÕi L#fl HÍÅOÖ’ L<åflO. „Ѩã∞¨ `Î O« `≥Å∞QÆ∞ ã¨=∂[O ZO`«QÍ ~å[H©Ü∞« , PiúH,õ
™êO㨯 $uHõ, „áêOfÜ«∞, =~°,æ =~°,‚ eOQÆ "≥∞<ÿ åi\© Jã≤`Î fi« QÆ∞iÎOѨ٠K≥`· #« ºO`À
LO^À, JO`Õ 'Organized ignorence' Ö’#∂ ÉÏkè ` « = ∞=Ù`« ∞ #fl ã≤ ÷ u x
q=ÚHõÎ 89
Z^Œ∞~˘¯O\’Ok. W@∞=O\˜ ã¨=∂lHõ ™êÇ≤Ï`«º ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ WO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ ~åã≤#
Hõ^ÖŒä Ë J~Ú<å XHõ ã¨OѨÙ\˜QÍ "≥Å∞=_»∞`«∞<åfl~Ú. g\˜ÃÑ· „Ѩu ã¨ÊO^Œ#Å∞, Ѩ~<°î åÅ∞
ZÖÏ LO_»É’`«∞<åfl~Ú J<Õk Pã¨HxΘ HõeyOKÕ q+¨Ü∞« O.
x*ÏxH˜ D Hõ^ÅŒä ‰õΩ U =ÚO^Œ∞ =∂@Å∂ J=ã¨~O° ÖË^∞Œ . Z=i ѨiK«Ü∞«
"åHͺÅ∂ JHõ¯~ˆ ^¡ ∞Œ . K≥Ñʨ =Åã≤#^ŒO`å ѨÓ㨠QÆ∞zÛ#@∞¡ Hõ^ÖŒä ’¡ ã¨Ê+ì̈OQÍ<Õ FÖÏæ
K≥¿ÑÊâß~°∞. XH˘¯Hõ¯ Hõ^Œä K«^∞Œ =Ù`«∂ L#flѨC_»∞ XH˘¯Hõ¯ H˘`«Î J#∞Éè=í O =ÚO^Œ∞
xÅ|_»¤@∞¡ LO@∞Ok. XHõ H˘`«Î "åã¨Î"åxfl =∞# Hõà◊§=ÚO^Œ∞ Pq+¨¯iOz
K«∂ѨÙ`å~Ú. D Hõ^ÅŒä ∞ "Õ\ H˜ "õ Õ qt+ì̈O. qaè#flO. Ñ≤`$« ™êfi=∞º "≥Y· ~°∞Å#∞ aè#fl
HÀ}ÏÅ #∞Oz `«=∞ J#∞Éè"í åÅ Ö’Oz qâı+¡ O≤ z K«∂ѨÙ`«∂, Ñ≤`$« ™êfi=∞º xi‡`«
ÉèÏ=#Å#∞ J_»∞QÆO\Ï `≥OKÕO^Œ∞‰õΩ ã¨Oã≤^"úŒ ∞≥ ÿ xÅ|_®¤~Ú D áê„`«Å∞. Wq FÖÏæ
ã¨$+≤Oì z#q HÍ=Ù. qãÎ̈ $`« Ѩ~z° #q.
''~°K#« XHõ K«~º° . ™êǨϙȿÑ`«"∞≥ #ÿ HÍ~åºK«~}
° . ~åÜ«∞@=∞<Õk ¿ãfiK«Û`ù À,
ã¨=∂#`«fiO`À, ǨωõΩ¯Å`À =Ú_ç=_ç# q+¨Ü∞« O. ~°K#« XHõ ã≤~÷ `° fi« ™ê^è#Œ O HÍ^Œ∞,
XHõ qâßfi™êxH˜ Hõ@∞ì|_ç LO_»@O HÍ^Œ∞. ã¨iǨÏ^Œ∞ÅÌ #∞ Ju„Hõq∞OK«@O—— J#fl
qã¨Ê+¨ì, qã¨Î $`« J=QÍǨÏ# FÖÏæ QÍik. Z=i QÆ∞iOz ~åÜ«∞@O? ZO^Œ∞‰õΩ
~åÜ«∞@O? J<Õ „Ѩâfl◊ ʼnõΩ ã¨=∂^è•#O ‰õÄ_® FÖÏæ J=QÍǨÏ#Ö’x =∞øeHÍOâ◊O
HÍ|>Ëì ~å=∂Ü«∞}O XHõ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OQÍ, XHõ "åK«HOõ QÍ, XHõ P^Œ~≈° OQÍ, XHõ
qÅ∞=QÍ qkèOz# ã¨iǨÏ^Œ∞eÌ fl ^•<À¡x áê„`«Å∞ Ju„Hõq∞¿ãÎ `«Ñʨ , "åK«HOõ "≥Å∞Ѩe
ã¨=∂[O H˘`«Î qÅ∞=Å#∞ P"≥∂kOK«Ö^Ë ∞Œ . HÍ|>Ëì xÜ«∞O„u`« =∂#ã≤Hõ ¿ãfiK«Û#ù ∞
Hõey L#fl ã‘`#« ∞ Hõ@_ì ç ÖËx ¿ãfiK«Û#ù ∞ Hõey L#fl áê„`«Å#∞ HõÅѨQeÆ QÍ~°∞. â◊¥~°Ê}Y
J~°}º qǨ~°OÖ’ 'Ǩ~Ú—x J#∞Éèí=OÖ’H˜ `≥K«∞ÛHÀQÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã‘`«‰õÄ_®
J~°}º"åã¨O '„Ñ≤Ü∞« O— JO@∞Ok. ã‘`k« '"åã¨O— â◊¥~°Ê}Yk 'qǨ~°O—, qǨ~°OÖ’
x~°Ü ‚ ∞« ¿ãfiK«Ûù LOk. '"åã¨O—Ö’ x~°ƒO^èOŒ LOk. Wk XHõ¯ L^•Ç¨Ï~°} =∂„`«"∞Õ .
W\Ï¡O\˜q D <åÅ∞QÆ∞ Hõ^ÖŒä ’¡ HÀH˘Å¡Å∞QÍ HõxÑ≤™êÎ~Ú. XHõ q^èOŒ QÍ D Hõ^ÅŒä ∞
JÖ∫H˜Hõ áê„`«Å`À Ö∫H˜Hõ q+¨Ü∂« Å#∞ =∂\Ï¡_`» å~Ú.
XHõ Hõ^ÖŒä ’ ã‘`« D q^èOŒ QÍ J#∞H˘O@∞Ok ''â◊¥~°Ê}Y, JǨÏź, ~ˆ }∞Hõ,
Ti‡à◊ XH˘¯Hõ¯ik XH˘¯Hõ¯ Hõ^.Œä XH˘¯Hõ¯ik XH˘¯Hõ¯ „`À=. `«# =∂~°Oæ `«# Ѩ^uúŒ ,
`«#k.——
''"å~°O^Œi J#∞Éè"í åÅ#∞Oz `«#∞ <Õ~fi° QÆeyOk <ÕiÛOk. "≥Ú^Œ@ JO^Œi
Z_»ÖÏ `«#‰õΩ x~°ã#¨ , HÀѨO. `«~åfi`« JO^Œi rq`åÅÖ’x =º^èÅŒ ∂ ã¨=∂#"Õ∞#x
90 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
`≥eâßHõ ™ê=∞~°ãº¨ O, ¿ãflǨÏO. `«#=O\˜ "åi ÉÏ^èÅŒ ∞ q<åflHõ `å<˘O@i HÍ^Œ<Õ
XHõ |ÅO.„ã‘ÅÎ ã¨=¸Ç¨ÏOÖ’ `å<˘Hõ`#≥ <Õ ã¨Ê $Ǩϗ—
Hõ^ÖŒä ’¡ ã‘`« ã¨∂„`«áê„`«. `«# rq`å#∞Éè"í åÖ’¡x qq^èŒ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ â◊¥~°Ê}Y,
JǨÏź, ~ˆ }∞Hõ, Ti‡à◊Å#∞ HõÅ∞ã¨∞‰õΩO@∞Ok. J~°}º"åã¨OÖ’ `å=ÚO_»QÍ ~ˆ }∞Hõ#∞,
J~°}º"åã¨O #∞Oz uiQ˘KåÛHõ Ti‡à◊#∞, Ñ≤ÅÅ¡ #∞ ÃÑOK«∞`«∂ "åb‡H˜ P„â◊=∞OÖ’
LO_»QÍ â◊¥~°Ê}Y#∞, q"åǨÏ#O`«~O° ~å=Ú_ç ^•fi~å JǨÏź QÆ∞iOz qx P
`«~°∞"å`« J~°}º"åã¨OÖ’<Õ HõÅ∞ã¨∞ÎOk. "åix Hõeã≤# „Ѩu ã¨O^Œ~åƒùxH©, ã‘`«
rq`«OÖ’ [iy# =∂~°∞ÊÅ∞, Ѩi}Ï=∂ʼnõΩ ã¨O|O^èŒO LOk. D #Å∞QÆ∞i
J#∞Éè"í åÅ#∞ "åi ^•fi~å q#@O =Å¡ "åix J~°O÷ KÕã∞¨ HÀQÆey, "åix J~°O÷
KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ „Hõ=∞OÖ’ `«##∞`å#∞ J~°O÷ KÕã∞¨ HÀQÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. `«#‰õΩ `å#∞ J~°=ú ∞ÜÕ∞º
H˘nÌ, ™ê\˜ „ã‘ÅÎ ∞QÍ "å~°∞ =∞iO`« qãÎ̈ $`«OQÍ J~°O÷ J=Ù`å~°∞. ã‘`« rq`«OÖ’
=zÛ# =∂~°∞ÊÅ∞, [iy# ã¨OѶ∞¨ @#Å∞, Z^Œ∞~Ô #· J#∞Éè"í åÅ∞ Jhfl Hõeã≤ `å<˘Hõ
^Œ$HõÊ^ä•xfl U~°Ê~°K∞« ‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ ^ÀǨÏ^Œ Ѩ_`» å~Ú. U „ã‘Î J~Ú<å `«# rq`å#∞Éè"í åÅ
^•fi~å `«#x `å#∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀ=@O`À áê@∞ W`«~° „ã‘ÎÅ J#∞Éèí"åÅ#∞
`≥Å∞ã¨∞HÀ=@O ^•fi~å `«#‰õÄ, W`«~° „ã‘ÎʼnõΩ =∞^茺QÆÅ ™ê=∂ºÅ∞, `Õ_®Å∞
J~°=÷ ∞=Ù`å~Ú. D ™ê=∂ºÅ‰õΩ, `Õ_®Å‰õΩ =¸Å"≥∞#ÿ Ñ≤`$« ™êfi=∞ºO J~°=÷ ∞=Ù`«∞Ok.
Ñ≤`$« ™êfi=∞º ã¨fiÉèÏ"åxfl J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ=@O =Å¡ `«#x `å#∞ x~°fizOK«∞HÀ
QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. D x~°fizOK«∞‰õΩ<Õ „Hõ=∞"Õ∞ `«#x `å#∞ xÅɡ@∞ìHÀQÆÅ â◊H˜Î,
™ê=∞~å÷ºÅ#∞ J=QÍǨÏ##∞ Wã¨∞OÎ k. JO^Œ∞Hˆ ã‘`« '`«# =∂~°Oæ —, `«# 'Ѩ^uúŒ `«#k—
JO@∞Ok. `«#‰õΩ `å#∞ „Ѩ`ºÕ HõO JkfifÜ«∞O. „Ѩu =∞x+‘ JkfifÜ«Ú_Õ J~Ú<å
D JkfifÜ«∞`« ѨÙ~°∞+¨µÅ Ѩ~O° QÍ<Õ x~°fizOK«|_ç L#fl ã≤u÷ x ^•\˜, D JkfifÜ«∞`«
„ã‘ÅÎ H˜ ‰õÄ_® LO^Œ<Õ J=QÍǨÏ# J@∞ „ã‘ÅÎ `À áê@∞QÍ W@∞ ѨÙ~°∞+¨ „ѨÑO¨ KåxH©
ã¨i ã¨=∂#OQÍ<Õ J=ã¨~=° ∞x `ÕeÛ K≥ÑÙ¨ `å~Ú D Hõ^ÅŒä ∞.
JO^Œi J#∞Éè"í åÅ #∞Oz `å#∞ <Õ~∞° ÛHÀ=@O`À áê@∞QÍ JO^Œi rq`åÖ’¡x
=º^èÅŒ ∞ ã¨=∂#"Õ∞#x `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl Ѷe¨ `«OQÍ '™ê=∞~°ãº¨ O,— '¿ãflǨÏO— U~°Ê_»`åÜ«∞x
D Hõ^ÅŒä ∞ x~åúiã¨∞<Î åfl~Ú. „ã‘ÅÎ O^ŒiÖ’ `å#∂ XHõ ^•x#<Õ 'ã¨Ê $Ǩϗ ~å=@O
=ÚYºO. D ã¨Ê $Ç¨Ï K≥`· #« ºOQÍ =∂~°@O, P K≥`· #« ºO XHõ ^Œ$HõÊ^è•xfl=fi@O– Jk
`«# r=# q^è•# „ѨH@ õ #QÍ =∂~°@O J<Õ „Ѩ„H˜Ü∞« "≥Ú`«OÎ D Hõ^ÖŒä ’¡ JO`«s#¡ OQÍ
LOk. JǨÏź, â◊¥~°Ê}Y, Ti‡à◊Å J#∞Éè=í O HõO>Ë aè#fl"≥∞Oÿ k ~ˆ }∞Hõ J#∞Éè=í O.
~ˆ }∞Hõ `«# Ѩل`«∞_ç '^è~Œ ‡° |^Œ„ú H“~åºxfl— J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ=@O`À áê@∞QÍ ^•xH˜ 'ѨÙ<åk—QÍ
q=ÚHõÎ 91
xÅz# Ñ≤`$« ™êfi=∂ºxfl „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. ~ˆ }∞Hõ J#∞Éè=í O ^•fi~å „QÆÇÏ≤ Oz# q+¨Ü∂« xfl
ã‘`«‰õÄ_® „QÆÇ≤ÏOK«QÆeyOk. D „QÆÇ≤ÏOѨ٠=Å¡<Õ ã‘`«‰õΩ Z^Œ∞Ô~·# Jxfl q+¨=∞
Ѩiã≤÷`«∞efl JkèQÆq∞OK«QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã‘`« D Hõ^äŒÖ’¡ Metaphorical Character.
XHõ ™ê‰õΩ.
D Hõ^ÅŒä ∞ K«k"åHõ áê~ Ωõ ʼnõΩ D q+¨Ü∂« Å∞ „QÆÇÏ≤ OѨ٠H˘™êÎ~Ú.
1. `«=∞‰õΩ ™êkèHÍiHõ Jã≤`Î fi« O ÖË^<Œ Õ "åãÎ̈"åxfl „ã‘ÅÎ ∞ „QÆÇÏ≤ ã¨∞<Î åfl~°∞.
2. W`«~∞° Å x~°fiK«<åʼnõΩ Ö’|_ç rqOK«@O #∞O_ç "≥^· ˘ÅQÆ∞`«∞<åfl~°∞.
3. =º=ã¨Ö÷ ’x JkèHÍ~° ã¨O|O^è•Å#∞, ^•x ~å[H©Ü∂« Å#∞ `«=∞ J#∞Éè"í åÅ
P^è•~°OQÍ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩO@∞<åfl~°∞.
4. ™êkèHÍiHõ Jã≤`Î fi« ÖËq∞H˜ QÆÅ ã¨HÅõ HÍ~°}ÏÅ#∞ J#∞Éè"í åÅ „áêuѨkHõQÍ
qâı+¡ O≤ K«∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞.
5. `«=∞ÃÑ· W`«~∞° ʼnõΩ QÆÅ Jxfl ã¨O|O^è•ÅÖ’x JkèHÍ~° ã¨fiÉèÏ"åxfl J=QÆ`O«
KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.
6. `«=∞k Jx K≥Ñʨ ^ŒQæÆ Jã≤`Î åfixfl, Jã≤`Î fi« ™ê~åxfl `≥Å∞ã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.
7. `å=Ú, `«=∞ÖÏO\˜ „ã‘ÅÎ rq`åÅ∞ U q^èOŒ QÍ XˆH q^è"Œ ∞≥ #ÿ ã¨=∞㨺Å#∞
Z^Œ∞~˘¯O@∞<åflÜ≥∂ "å\˜x JkèQqÆ ∞OKÕ =∂~°"æ ∞Õ q∞\’ Pq+¨¯iã¨∞<Î åfl~°∞.
8. `«=∞g∞^Œ, `«=∞ Ѩ@¡ `«=∞‰õΩ#fl ÃãÖòÊÑù \≤ © ™ê÷~Úx ^•\˜ W`«~° „ã‘ÅÎ ã¨=∞㨺Å#∞
J#∞Éèí"åÅ#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩx ™ê#∞Éèí∂u „ѨHõ@# #∞Oz ã¨Ç¨#∞Éèí∂uQÍ
„ѨH\õ `˜ O« KÕ¿ã ^Œâ‰◊ Ωõ KÕ~∞° `«∞<åfl~°∞.
9. =∞Ç≤ÏàÏ ã¨O㨯 $ux Ñ≤`$« ™êfi=∞º ÉèÏ=*ÏÖÏxH˜ aè#flOQÍ xi‡OKÕ „ѨÜ∞« `«flOÖ’
L<åfl~°∞.
=∞#‰õΩ ÉÏQÍ `≥eã≤# Ju ™ê=∂#º q+¨Ü∂« Ö’¡#∂ =∞#‰õΩ JO`«∞Ѩ@xì ,
H˘~°∞‰õΩ_»∞ Ѩ_x» JkèHÍ~° ã¨O|O^èŒ K«„@O LO@∞Ok. P K«„@O ѨikèH˜ Ö’|_Õ
rq™êÎO. P K«„@OÖ’ xˆ~tÌ OK«|_ç# qÅ∞=ʼnõΩ, ÉÏ^躌 `«Å‰õΩ ã¨^• HÍѨÖÏ^•~°∞Å∞QÍ,
^èŒ~°‡Hõ~°ÎÅ∞QÍ =º=ǨÏiã¨∂Î, `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ "å\˜x J=∞Å∞ Ѩ~°∞ã¨∂Î, "å\˜x
K«ÖÏ=∞}˜H˜ `≥™êÎO. XHõ q^èŒOQÍ =∞#efl XHõ =∂i‡Hõ"≥∞ÿ# B#fl`«ºO P=iOz
LO@∞Ok. D B#fl`«ºO Un PÖ’zOK«hÜ«∞‰õΩO_® „Ѩu^•xh P"≥∂kOѨ *Ëã∞¨ OÎ k.
D Hõ^ÖŒä ’¡ ã‘`« áê„`« D B#fl`«º „Éè=í ∞Ö’¡<Õ LO@∞Ok. `«# rq`«OÖ’ Z^Œ∞~˘¯#fl
J#∞Éè"í åÅ =¸ÖÏefl `«#ÖÏO\˜ „ã‘ÅÎ ∞ `«#‰õΩ =ÚO^Õ q=iOz<å "å\˜x "≥O@<Õ
92 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
JOwHõiOK«QÅÆ ã≤u÷ Ö’ LO_»^∞Œ . XHõ q^èOŒ QÍ ~å=∂Ü«∞} ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O ã¨$+≤Oì z
ã¨=∂*ÏxH˜ HÍ#∞HõQÍ WzÛ# Jxfl 'q∞`ü—Å#∞ FÖÏæ „ã‘Î"å^ŒO J<Õ "å^Œ~°`À
KèkÕ OKå~°∞. JO^Œ∞Hˆ g\˜x q∞KÕÛ^ù HŒ õ Hõ^ÅŒä ∞ Jx =º=ǨÏiOKåe. ~å=∂Ü«∞} Hõ~ΰ
"åb‡H˜ L^ÕtÌ Oz<å L^ÕtÌ OK«Hõ áÈ~Ú<å J<ÕHõ 'q∞`ü—Å∞ ~°∂á⁄O^•~Ú. ã‘`« 'J##º
ǨÏ$^ŒÜ∞« — Jx `≥eã≤ ~å=Ú_»∞ 'Ö’HÍѨ"å^ŒO— `˘ÅyOK«_®xH˜ Jyfl ѨsHõ∆ HÀ~å_»∞.
P `«~∞° "å`« ã‘`« Ѩi`åºQÆO. Wq XHõ xq∞`«`Î « HÀã¨O [iy<å Jq „ã‘ÅÎ #∞ ÉèÏkèOKÕq,
J==∂xOKÕq. Myth is a de-politicized speach J<åfl_»∞ ~ÀÖÏ ÉÏ~ü.Î q∞`ü#∞
~å[H©Ü∞« ã¨Ê~°≈ÖËx XHÍ<˘Hõ `«@ã¨É÷ Ïè +¨}O— J#fl x~°fiK«<åxfl uÑ≤Ê H˘_»∞`«∞Ok
'=ºHÎ̃Q`Æ O« ‰õÄ_® ~å[H©Ü∞« "Õ∞— J#fl x<å^ŒO. FÖÏæ D Ѩ<Õ KÕâß~°∞. „ã‘ÅÎ Jã≤`Î fi«
J<Õfi+¨} W^ŒO`å. ''<å K«∞@∂ì L#fl"åiÖ’ <å‰õΩ#fl ã¨O|O^èOŒ Ö’x JkèHÍ~åxfl
QÆ∞iÎOz#ѨÙ_»∞ ã¨=∞ã¨OÎ `≥eã≤# ÉèÏ=O HõeyOk. ã¨~fi° ^Œ∞óMÏʼnõÄ =¸ÅO JkèHÍ~°"∞Õ
JHͯ. WOH˘Hõ z„`«O `≥Å∞™ê? D JkèHÍ~åxfl =∞#O á⁄O^•e. X^Œ∞Å∞HÀ"åe.
<Õ#∞ Z=i JkèHÍ~åxH© ÖÁOQÆ#∞. <å JkèHÍ~°O`À Z=ih |OkèOK«#∞. JѨÙ_»∞
##∞fl <Õ#∞ q=ÚHõOÎ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl ÉèÏ=#. <åÖ’ WHõ XˆH P#O^ŒO—— JO@∞Ok Ti‡à◊.
Ti‡à◊ x„^ŒáÈÖË^Œ∞. x`«º *ÏQÆ$^•=ã¨÷Ö’ LO_ç `«#x `å#∞ "≥`«∞‰õΩ¯Ok.
'~å}©"å™êÅÖ’ [iˆQ ã¨=∞ãÎ̈ q^è∞Œ Å∂—— Ziy#, Ö∫H˜Hõ =º=Ǩ~åÖ’¡ ã¨=∞~°`ú « QÆÅ
Ti‡à◊‰Ωõ 14 Uà◊¡ HÍÅO Ѩ\ Oì˜ k. J~°}º"åã¨O #∞Oz uiQ˘KåÛHõ Ti‡à◊#∞ HõÅã≤#
ã‘`‰« Ωõ `«# J#∞Éè=í ™ê~åxfl q=iã¨∞OÎ k. P"≥∞ `«#‰õΩ, W`«~∞° ʼnõΩ QÆÅ ã¨O|O^è•Å#∞
qâı+¡ O≤ K«∞‰õΩO@∞Ok ''„Ѩu XHõ¯ ã¨O|O^è•xfl, =∞# `«O„_ç, h=Ù, ÅHõ∆ ‡}∞_»∞, ~å=Ú_»∞,
H“ã¨Åº WÖÏ JO^Œi`À\˜ <å ã¨O|O^èÑŒ Ù¨ ™ê~åOâ◊O Uq∞@x á⁄~°Å∞ qÑ≤Ê K«∂âß#∞——
JO@∞Ok. Ѷe¨ `«OQÍ Jxfl ã¨O|O^è•Å#∞ ѨÙ#ifl~°fizOK«∞HÀ QÆeyOk. JO`Õ HÍ^Œ∞
'<åºÜ«∂xfl „ѨtflOK«QÅÆ q[˝`—« #∞ ã¨OáêkOK«∞‰õΩO@∞Ok. P q[˝`« =Å¡<Õ ''h g∞^Œ
JkèHÍ~åxfl #∞"Õfi fã¨∞HÀ– W`«~∞° ÅÃÑ· JkèHÍ~åxfl X^Œ∞Å∞HÀ. JѨC_»∞ h‰õΩ #∞=Ùfi
K≥O^Œ∞`å=Ù. h‰õΩ #∞=Ùfi ^Œ‰Ωõ ¯`å=Ù. =∞#‰õΩ =∞#O q∞QÆÅ@=∞O>Ë =∂@Å∞ HÍ^ŒHͯ
<å =∂@ #=Ú‡—— Jx ѨeH˜# Ti‡à◊ =∂@Å∞ q#fl `«~∞° "å`«<Õ ã‘`« `«#‰õΩ ~å=Ú_çÃÑ·
QÆÅ JkèHÍ~åxfl, ~å=Ú_çH˜ `«#ÃÑ· QÆÅ JkèHÍ~åÅ#∞ =^Œ∞Å∞HÀQÆÅ =∞<À x|ƒ~åxfl
á⁄O^Œ∞`«∞Ok. D =∞<Àx|ƒ~°O „ã‘ÅÎ ∞ á⁄O^ŒÖHË õ áÈ=_®xH˜ HÍ~°}O ÉèÏ~åº, Éè~í ΰ
ã¨O|O^è•Ö’¡x JkèHÍ~°, J#kèHÍ~åÖË. Ti‡à◊ ã‘`«`À K≥Ñ≤Ê# =∂@Å∞ ã‘`«‰õΩ
Ѩi`åºQÆO `«~∞° "å`« J~°=÷ ∞Ü«∂º~Ú. J#∞Éè=í OÖ’H˜ =KåÛ~Ú. P J#∞Éè=í O XHõ
PÖ’K«#QÍ =∂iOk. Jk „Ѩâfl◊ QÍ "≥ÚÅÔH`«∞`Î ∞« Ok. '~å=Ú_ç #∞Oz `«#‰õΩ q=ÚHÎ̃
ZѨC_»∞ ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok?—— J#fl „Ѩâ◊fl‰õΩ ã¨=∂^è•#O ~å=Ú_ç ^ŒQÆæ~° ÖË^Œ∞. Jk
q=ÚHõÎ 93
ã‘`«^ŒQÆæ̂~ LO^Œx „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ K≥·`«#º"Õ∞ `«# q=ÚHÎ̃H˜ ^•i. `å#∞ ÖˉõΩO_®<Õ
~å=Ú_»∞ Jâ◊fi"Õ∞^äŒ Ü«∂QÆO Z\Ï¡ KÕ™êÎ_<» kÕ ã‘`« ã¨=∞㨺 HÍ^Œ∞. Jk ~å=Ú_ç ã¨=∞㨺.
~å=Ú_ç ã¨=∞㨺‰õΩ ã‘`« W=fiQÆŠѨiëê¯~°O LO_»^<Œ kÕ Ti‡à◊ x+¨¯~°¬ ã¨=∂^è•#O
''„Ѩu ѨsH∆Í x#∞fl ~å=Ú_ç #∞Oz q=ÚHõOÎ K≥Ü∞« º\ÏxˆH. x#∞fl h‰õΩ ^ŒH¯˜ OK«\ÏxˆH.
Ü«Ú^ŒOú K≥~Úº. `«Ñ㨠∞¨ û K≥~Úº. ֒ѨeH˜ K«∂_»∞ h=<Õ Ü«∞^è•~°O÷ Hõ#|_Õ^•Hõ K«∂_»∞——
Ti‡à◊ „áÈ^ŒƒÅO =Å¡<Õ ã‘`« `«#Ö’ `å#∞ ã¨OѶ∞¨ i¬ã∞¨ OÎ k. ^•xx JkèQqÆ ∞ã¨∞OÎ k.
ã‘`«#∞ ~å=Ú_»∞ ã‘fiHõi™êÎ_»∞ HÍx xO_»∞ ã¨ÉèíÖ’ x~ÀÌ+≤#x „ѨHõ\ ˜OK«∞HÀ"åÅ<Õ
x|O^èŒ##∞ "åb‡H˜ ^•fi~å q#fl `«~°∞"å`« ã‘`« `«#‰õΩ JO`« J=ã¨~°O ÖË^Œx
„ѨH\õ 㘠∞¨ OÎ k. D Hõ^Œä ~å=Ú_ç #∞Oz, Ñ≤ÅÅ¡ #∞Oz q=ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ ã‘`« P`«‡ Ãã~÷· º° O
QÆ∞iOz =∂\Ï¡_∞» `«∞Ok.
ã¨=∂QÆ=∞O Hõ^Œä 2003Ö’ ~åâß~°∞. `«#x „¿Ñq∞OK«=∞x J_çy#O^Œ∞‰õΩ `«=Ú‡_ç
KÕ`« =Ú‰õΩ¯ K≥=ÙÅ∞ HÀ~ÚOz P"≥∞#∞ ‰õΩ~°∂Ñ≤QÍ =∂~åÛ_»∞ ~å=Ú_»∞. `«#x
„¿Ñq∞OK«#O^Œ∞‰õΩ J=∂‡~ÚÅ g∞^Œ Ü«∂ã≤_£ ^•_»∞ʼnõΩ kQÆ∞`«∞<åfl_»∞ D <å\˜
Ü«Ú=‰õΩ_»∞. ~å=Ú_ç HÍÅO #∞Oz QÀ¡|Öò Ü«ÚQÆO ^•HÍ „ã‘ÅÎ K«i„`« ÉÏkè`∞« Å
K«i„`«. ~å=Ú_çH˜ XHõ HÍ~°}"≥∂ xq∞`«"Î ∂≥ LO^Œ#∞‰õΩ<åfl D<å\˜ Ü«Ú=‰õΩ_çH˜
J@∞=O\˜ ^è~Œ ‡° HÍ~°º x~°fiǨÏ} JO@∂ Un ÖË^∞Œ . D ~Ô O_»∞ K«~º° Å∂ XHõ\ ˜
HÍHõáÈ~Ú<å gà◊#¡ ∞ #_»∞ѨÙ`«∞#fl =º=ã¨,÷ ^•x ÉèÏ=*ÏÅO H˜~å`«H"õ ∞≥ Oÿ k. ã¨=∂QÆ=∞O
Hõ^ÖŒä ’ ã‘`« â◊¥~°Ê}Y#∞ QÆ∞iOz PÖ’zã¨∂Î '~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å „‰õÄ~° ѨiǨ™êxH˜—
‰õΩ~°∂Ñ≤QÍ =∂iO^Œx qKåiã¨∞OÎ k.
J`«ºO`« ™œO^Œ~º° =u J~Ú# â◊¥~°º}Y ‰õΩ~°∂Ñ≤`<« åxfl Z\Ï¡ [~ÚOz^Œ<kÕ
Z=iH© Ѩ@xì q+¨Ü∞« O. [~ÚOK«_O» ã¨~ˆ , rqOKÕ LO^•? rqOz L#fl@¡~Ú`Õ
P rq`«O ZÖÏ QÆ_çzO^Œ<Õk ‰õÄ_® JO`«QÍ „áê^è•#ºO ÖËx q+¨Ü«∞O.
~å=∂Ü«∞}ÏxH˜ â◊¥~°Ê}Y ѨHÍ∆ # =HÍÖÏΠѨÙK«∞Û‰õΩ<Õ J=ã¨~O° ÖË^∞Œ . P =º=nè
ÖË^∞Œ . J~Ú`Õ "åb‡H˜ â◊¥~°Ê}Y áê„`«#∞ JO`« `ÕeHõQÍ QÍeH˘kÖËÜ∞« ÖË^∞Œ . qcè+}¨ ∞_ç
KÕ`« ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å K«~º° #∞ ã¨=∞i÷OѨ *Ë™êÎ_∞» .
~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å K«~º° Å#∞ ã¨=∞iúOKåeû# J=ã¨~O° "åb‡H˜H˜ U HÍ~°} s`åº
U~°Ê_»Ñ¤ ʨ \˜H–© ‰õΩ~°∂Ñ≤QÍ =∂i# â◊¥~°Ê}Y rq`«O =∂>Ëq∞@<Õ ã¨OQÆu Ѩ@Öì ^Ë ∞Œ .
FÖÏæ ~å=∂Ü«∞} "åK«HOõ Ö’x JO`«~åxfl Ѩ@∞ì‰Ωõ <åfl~°∞. D JO`«~åxfl QÆ∞iÎOK«@O
=Å¡<Õ "åK«HõO =∞~À `«ÅOÖ’H˜, ã¨÷Å, HÍÖÏÖ’¡H˜ Ѩi=iú`« HÍ=Åã≤# J=ã¨~°O
HõeyOk.
94 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
~å=Ú_»∞ Ѩi`«ºlOz# ã‘`« "åb‡H˜ P„â◊=∞OÖ’ LO@∂ Å=‰õΩâ◊√Å#∞
ÃÑOK«∞`«∂ L#flk. Ñ≤ÅÅ¡ ^•fi~å JO^Œ"∞≥ #ÿ L^•º# =#O QÆ∞iOz, ‰õΩ~°∂Ñ≤ J~Ú#
Ü«∞[=∂x QÆ∞iOz qx â◊¥~°Ê}MË Jx „QÆÇÏ≤ Oz P"≥∞#∞ â◊¥~°Ê}YQÍ QÆ∞iÎOz
HõÅ"åÅx P~å@Ѩ_∞» `«∞Ok.
Hõ^ÖŒä ’ ã‘`« â◊¥~°Ê}Y QÆ∞iOz PÖ’zOK«@O XHõ áê~°≈fi"≥∞`ÿ ,Õ ã‘`–« â◊¥~°Ê}YÅ
HõÅ~ÚHõ ~Ô O_À áê~°≈fiO. â◊¥~°Ê}Y QÆ∞iOz ã‘`« ™êyOz# PÖ’K«# „Hõ=∞OÖ’<Õ „ã‘Î
–ѨÙ~°∞+¨ ã¨O|O^è•Å#∞ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩO@∞Ok ''â◊¥~°Ê}Y#∞ ~å=Ú_»∞ J==∂x¿ãÎ
~å=}∞_»∞ `«##ѨÇϨ iOz ~å=Ú_ç g∞^Œ „ѨfHÍ~°O f~°∞ÛHÀ"åÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞——
''ѨÙ~°∞+¨µÅ ѨQÅÆ ∂ „ѨfHÍ~åÅ∂ f~°∞ÛHÀ=\ÏxˆH<å „ã‘ÅÎ ∞Ok—— D J=QÍǨÏ#
`˘e"≥∞@∞ì ã‘`« K≥`· <« åºxH˜.=∂=¸Å∞ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’<≥`· Õ D =∂@ Hˆ =ÅO „ã‘Î "å^Œ
ã≤^•úO`« J=QÍǨÏ# HõeyOKÕkQÍ<Õ q∞yeáÈÜÕ∞k. qKåiOK«@O JO`å ã‘`« Ѩ~O° QÍ
™êQÆ@O KÕ`« Ñ≤`$« ™êfi=∞º "≥Y· ~°∞Å#∞ P"≥∞ J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ=_»O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜Oì ^Œ#_®xH˜
x^Œ~°≈#O. ѨÙ~°∞+¨µÅ ѨQÆÅ∂, „ѨfHÍ~åÅ∞ <≥~°"Õ~°∞ÛHÀ=_®xˆH „ã‘ÎÅ∞<åfl~°x,
Ñ≤`$« ™êfi=∞º ã¨fiÉèÏ"åxfl ã‘`« x~åúiOK«∞‰õΩ#fl `«~∞° "å`« ã‘`« PÖ’K«# ™êy# q^è•<åxfl
FÖÏæ W\Ï¡ `≥eáê~°∞. ''~å=}∞_ç K≥ÖÅ¡ˇ x `≥eÜ«∞HõáÈ`Õ ~å=∞ÅHõ∆ ‡}∞Å∞ â◊¥~°Ê}Y#\Ï¡
KÕ¿ã"å~°∞ HÍ^Œ∞. ~å=}∞x ~Ô K«ÛQ˘\ÏìÅ<Õ ~å=Ú_ç Jaè=∞`«O J<Õfi+¨} â◊¥~°Ê}Y
=Å¡ <≥~"° iÕ Ok—— Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO@∞Ok. 'J^ŒO`å ~å[H©Ü∞« O— Jx QÆ∞iÎã∞¨ OÎ k.
XHõ"Ñ·≥ Ù¨ =º=ã¨÷ ã¨fiÉèÏ"åxfl J=QÆ`O« KÕã∞¨ ‰õΩO@∂<Õ ÉÏkè`« Jã≤`Î fi« O QÆ∞iOz ‰õÄ_®
ã‘ ` « PÖ’z㨠∞ Î O k. â◊ ¥ ~° Ê }Y ‰õ Ω ~° ∂ Ñ≤ Hõ # ∞Hõ P"≥ ∞ <≥ = ~° ∂ „¿Ñq∞OK« ~ ° h
J=∂Ü«∞HõOQÍ<Õ ÉèÏqã¨∞ÎOk. Z=~À XHõ~°∞ „¿Ñq∞OK«@O, Z=i`À<À XHõi`À
„¿Ñq∞OK«|_»@O ^•fi~å<Õ „ã‘ÅÎ Jã≤`Î fi« O LO@∞O^Œ#fl J=QÍǨÏ#Ö’ ã‘`« LOk.
W`«~°∞Å „¿Ñq∞OK«@"Õ∞ D Jã≤Î`åfiʼnõΩ ™ê~°úHͺxflKÕ JOâ◊OQÍ ÉèÏqOKÕ „ã‘ÎÅ
=∞#ã¨`Î åfixH˜ ã‘`« XHõ L^•Ç¨Ï~°}. ‰õΩâ◊Å=ÙÅ∞ `≥zÛ# ѨÓÅ#∞ K«∂ã≤ â◊¥~°Ê}Y
ã≤u÷ x QÆ∂iÛ ÉˇOQÆ\ e˜ ¡ z=~°‰Ωõ ''P"≥∞ ǨÏ$^ŒÜ∞« ™œ‰õΩ=∂~°º „Ѩu ѶŨ <åÖÏ D
ѨÓÅ∞—— Jx ÉèÏqOz â◊¥~°Ê}Y Ѩ@¡ `«QÆ∞ ™ê#∞Éèí∂ux ‰õÄ_® „Ѩ^Œi≈ã¨∞ÎOk,
â◊¥~°Ê}Y#∞ Hõeã≤ =∂\Ï¡_#ç `«~∞° "å`«<Õ ã‘`« =∞iO`« ã¨xflÇ≤Ï`«OQÍ â◊¥~°Ê}Y#∞
J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩO@∞Ok.
J~Ú`Õ D Hõ^ÖŒä ’ XHõ á⁄~° ™êO^Œ~º° O– ™œO^Œ~º° ~åÇ≤Ï`«ºO ÖË^• ‰õΩ~°∂Ñ≤`#« O.
JO^ŒO J<Õ ÉèÏ=# Z=i ã¨$+≤?ì J<Õ „Ѩâfl◊ L^Œ~ÚOz Z=i ^Œ$+≤Öì ’ Uk JO^ŒO?
J<Õ ^•HÍ qãÎ̈iã¨∞OÎ k. W`«~∞° Å KÕ`« K«∂_»|_»@O, W`«~∞° Å KÕ`« QÆ∞iÎOK«|_»@O
q=ÚHõÎ 95
J<Õk „Ѩ^•è #"≥∞áÿ È`«∞Ok „ã‘ÅÎ ‰õΩ. JO^ŒO– ‰õΩ~°∂Ñ≤`#« O J<Õ Binary oppositions
Ö’ Hõ^äŒ ™êy<å, JO^ŒOQÍ ÖËHõáÈ=@O =Å# WHõ â◊¥~°Ê}Y‰õΩ XO@i`«#O,
„¿Ñ=∞~åÇ≤Ï`«º"Õ∞ q∞QÆ∞Å∞`«∞O^Œx ÉèÏqOz<å W`«~∞° Å#∞ „¿Ñq∞OK«@O, W`«~∞° Å KÕ`«
„¿Ñq∞OK«|_»@O HÍHõ „Ѩu „ã‘Î `«#x `å#∞ „¿Ñq∞OK«∞HÀ"åÅ<Õ ã¨∂K«##∞ Hõ^äŒ
JOkã¨∞OÎ k. W`«~∞° Å KÕ`« „¿Ñq∞OK«|_»@OHõO>Ë `«#x `å#∞ „¿Ñq∞OK«∞HÀ"åÅx,
J^Õ =ÚYº=∞x, U „ã‘ÎH˜ Z=~°∂ K≥ѨÊ~°∞. ™œO^Œ~°º=O`«OQÍ ÖËHõáÈ=@=∞<Õk
â◊ ¥ ~° Ê }Y P`« ‡ #∂º#`« Q Í =∂~° Ö Ë ^ Œ ∞ .`å#∞ P #∂º#`å Éè Ï =O #∞Oz
|Ü«∞@Ѩ_OÕ ^Œ∞‰õΩ ÃÑ^ŒÌ Ü«Ú^Œ"ú ∞Õ KÕâß#O@∞Ok â◊¥~°Ê}Y. Jk Ü«Ú^ŒOú HÍ=K«∞Û.
ã¨OѶ∞¨ ~°¬} HÍ=K«∞Û. `«Ñ㨠∞¨ û HÍ=K«∞Û. `«##∞ `å#∞ QÆ∞~Ô ~Î Q° @
Æ O. JO^ŒO HÀÖ’Ê~Ú<å
â◊¥~°Ê}Y rq`«OÖ’ xÅ|_»∞`«∞Ok.
â◊¥~°Ê}Y#∞ P"≥∞ L^•º#=#OÖ’<Õ ã‘`« HõÅ∞ã¨∞OÎ k. P ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ ''<Õ#∞
ã‘`#« ∞. [#‰õΩx ‰õΩ=∂Ô~#Î ∞. *Ï#H˜x. Éè∂í Ѩلux—— JO@∞Ok. P`å‡aè=∂#O QÆÅ
ã‘`« `«##∞ `å#∞ ѨiK«Ü∞« O KÕã∞¨ ‰õΩ#fl f~°∞ Wk. ~å=Ú_»∞ Ѩi`«ºlOKå_»#fl "åã¨=Î O
ã‘`#« ∞ "≥<åfl_»∞`«∂<Õ LOk. ~å=Ú_ç ÉèÏ~°º#∞ Jx K≥Ñʨ HõáÈ=@O qâı+O¨ . â◊¥~°Ê}Y
''=∞i N~å=Ú_»∞—— Jx J_çy#ѨC_»∞ Ѩi`«ºlOz# q+¨Ü∂« xfl K≥ÑÙ¨ `«∞Ok.
''h rq`«O ZÖÏ LOk—— Jx â◊¥~°Ê}Y#∞ ã‘`« J_çy# „Ѩâfl◊ ã¨~à° "◊ ∞Õ . HÍx
ã¨=∂^è•#"Õ∞ [\˜ÅO. â◊¥~°Ê}Y =#=∞O`« JO^ŒOQÍ, P#O^ŒOQÍ LO^Œx K≥ÑÙ¨ `∞« Ok.
ã‘`k« â◊¥~°Ê}Y `«# ‰õΩ~°∂Ñ≤`<« åxfl Éèií OK«QÅÆ ∞QÆ∞`«∞O^Œ<Õ ã¨O^ÕÇϨ O, PO^Àà◊#.
â◊¥~°Ê}Yk J=QÍǨÏ#`À ‰õÄ_ç# ^è~·≥ º° O ''JO^•xH˜ J~°O÷ `≥Å∞ã¨∞HÀ=@OÖ’<Õ
P#O^•xfl á⁄O^ŒQeÆ QÍ#∞—— Jx K≥Ñʨ QÆÅ `≥Q∞Æ =#∞ „Ѩ^iŒ ≈ã¨∞OÎ k. `«# ™œO^Œ~º°
~åÇ≤Ï`åºxfl [~ÚOK«_®xH˜ â◊¥~°Ê}Y KÕã#≤ Ü«Ú^ŒOú QÆ∞iOz K≥ÑÙ¨ `«∂ ''„ѨH$õ uH˜
~°∂Ѩ, ‰õΩ~°∂Ѩ J<Õ `Õ_® ÖË^xŒ „QÆÇÏ≤ OK«\ÏxH˜ KåÖÏ Hõ+Ñì̈ _¨ ®¤#∞. J<ÕHõ „áê}∞Å#∞
QÆ=∞xOKå#∞. ã¨|Î `Ì ,« , K«Å#OÖ’x UHõ ~°∂Ѩ`#« ∞ QÆ=∞xOKå#∞. ~°OQÆ∞Å ~°ÇϨ ™êºÅ∞
Hõ#∞Q˘<åfl#∞. D q+¨Ü∞« OÖ’ <å‰õΩ QÆ∞~°∞"≥=~°∂ ÖË~∞° . <å‰õΩ <Õ<Õ ™ê^è#Œ KÕâß#∞.
„ѨH$õ uÖ’x „Ѩu J}∞=Ù#∂ â’kèOKå#∞. P â’^è#Œ Ö’ <å Hõà§ı =∂iáÈÜ«∂~Ú——
J#fl â◊¥~°Ê}Y „ѨH$õ uÖ’ `å^•`出xfl „ѨH\õ 㘠∞¨ OÎ k. „ѨH$õ uÖ’ ÉèÏQÆO HÍ=@=∞O>Ë
ã¨O㨯 $ux x~åHõiOK«@O. x~°ãO≤ K«@OQÍ J~°Oú KÕã∞¨ HÀ"åe. D ã¨O㨯 $u ѨÙ~°∞+¨
xi‡`«O. JO^Œ∞Hˆ x~°ã#¨ .
W^Õ Hõ^ÖŒä ’ r=# ™êѶŨ ºO „Ѩ™êÎ=# LOk. ѨÙ~°∞+¨µx ™êǨÏK«~º° OÖ’<Õ ™êѶŨ ºO
ÖË^xŒ â◊¥~°Ê}Y „QÆÇÏ≤ OѨÙ. ‰õΩ=∂~°∞Å ÃÑOѨHOõ Ö’ ™ê~°Hú ºõ O ™êkèOK«|_»@O ã‘`‰« Ωõ #fl
96 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
Ѩiq∞u. JO^Œ∞Hˆ â◊¥~°Ê}Y J^Õ h rq`å^Œ~≈° =∂— Jx J_»∞QÆ∞`«∞Ok. `å#∞
x~°fiiÎOK«ÖHË áõ È~Ú# ÉÏ^躌 `«Å#∞ QÆ∞~°∞Î KÕã∞¨ ‰õΩx ~å=∞ ~å*ϺxH˜ "å~°ã∞¨ Å#∞ JOkOKÕ
ѨxÖ’ Ѩ_Oç k ã‘`.« â◊¥~°Ê}Y, ã‘`« rq`åÖ’¡ ~å[ºO „Ѩ™êÎ=# "åi =∂@Å
ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ =zÛ<å Jk W^ŒiÌ r=# q^è•<åÅ =∞^躌 #∞#fl `Õ_®Å#∞ Ѩ\ ãì̃ ∞¨ OÎ k.
'~å[ºO— Ѩ@¡ ÉèíÜ«∞O Jx â◊¥~°Ê}Y „ѨHõ\ ˜ã¨∞ÎOk. ~å=∞ ~å[º"å~°ã¨∞Å#∞
JOkOKÕO^Œ∞‰õΩ ~å[ºOÖ’ ÖËHáõ È~Ú<å ~å[ºO`À =Ú_ç=_ç =Ù#fl ã‘`« rq`åxH˜
¿ãfiK«ÛÖù ^Ë ∞Œ . ã‘`« rq`åxHÀ H˘`«Î J~°Oú HõeÊOK«∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ WOH˘O`« =º=kè L#fl@∞¡
K≥ѨÙ`«∞Ok. ã‘`«=∂@Å∞ P"≥∞ ã≤÷uѨ@¡ P"≥∞‰õΩ XHõ Z~°∞Hõ LO^Œ<Õ q+¨Ü«∂xfl
‰õÄ_® ^è$Œ gHõiã¨∞<Î åfl~Ú. D Hõ^ÅŒä ∞ ''<å a_»Å¤ ∞ #<˘flke #QÆ~åxH˜ "≥àϧHõ <Õ#∞
Éè∂í ѨلuHõ #=Ù`å#∞—— J<Õ =∂@Ö’x ^èfiŒ xx q#QÆey`Õ, ã‘`« `å#∞ Hõeã≤# „ã‘ÅÎ
J#∞Éèí"åÅ #∞Oz <Õ~°∞Û‰õΩO@∂, "åix J~°÷O KÕã¨∞‰õΩO@∂, `«# Jã≤Î`«fiã≤÷ux
‰õÄ_® „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ ^Œx `≥Å∞ã¨∞OÎ k.D Hõ^ÖŒä ’ ã¨~à° ◊ ã¨OÉèÏ+¨}QÍ JxÑ≤OKÕ „Ѩu =∂@
"≥#∞Hõ L^ÕfiQÆO "Õ^#Œ Ö’`«~Ú#k. qãÎ̈ $`«"∞≥ #ÿ k. ã¨=∂QÆ=∞O Hõ^Œä '™œO^Œ~º° O–
‰õΩ~°∂Ñ≤ `«#O— J<Õ [O@ „Ѩ`º« iú ÉèÏ=#Å#∞ J~°O÷ KÕ~ÚOKÕ Hõ^QŒä Í „áê~°OÉè"í ∞≥ ÿ
~å[º ã¨fiÉèÏ"åxfl J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ<ÕkQÍ Ñ¨~º° =ã≤ã∞¨ OÎ k.JO`ÕHÍ^Œ∞ ã‘`« qKåiOz#
^≥#· º ã≤u÷ Ö’ â◊¥~°Ê}Y ÖËHáõ ÈQÍ ã‘`#« ∞ ^è~·≥ º° ã≤u÷ Ö’H˜ `≥KÛÕ O^Œ∞‰õΩ ^ÀǨÏ^ŒO KÕã#≤
áê„`«QÍ xÅ∞ã¨∞#Î flk. WHõ¯_Õ =∞~˘Hõ =∂@‰õÄ_® K≥Ñʨ =Åã≤ LOk. â◊¥~°Ê}Y „ѨH$õ u
ã‘fiHõ~} ° , ã¨O㨯 $u x~åHõ~} ° J<Õ ^ŒfiO^•fiÅ =∞^躌 `«##∞ `å#∞ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩOk.
D x~åHõ~} ° kâ◊‰Ωõ =∂~°_O» „ã‘"Î å^Œ ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’x QÆ∞}Ï`«‡Hõ =∂~°∞ʉõΩ XHõ
ã¨∂K«#. ZO^Œ∞HõO>Ë „ã‘Î "å^ŒO `˘e, =∞e ^ŒâÅ◊ Ö’ =zÛ# ™êÇ≤Ï`«ºO „ѨuѶ∞¨ @#,
ã¨OѶ∞¨ ~°¬}Å#∞ „Ѩu Ѷe¨ OzOk. WѨC_»∞#fl ^ŒâÖ◊ ’ W`«~∞° Å`À ã¨OѶ∞¨ ~°¬}QÍ H͉õΩO_®
`«=∞Ö’ `å"Õ∞ ã¨OѶ∞¨ ~°¬}QÍ =ºHõ=Î ∞ø`«∞#flk. Ѷe¨ `«OQÍ J<ÕHÍOâßÅ#∞ xâ◊≈|ÌOQÍ
x~åHõiã¨∞<Î åfl~°∞. D Hõ^ÖŒä ’¡x áê„`«Å∞ KåÖÏ „Ѩ`º« HõO∆ QÍ<Õ `«=∞ ÉÏ^èÅŒ ‰õΩ =¸Å"≥∞#ÿ
=º=ã¨`÷ À ã¨OѶ∞¨ ~°¬}‰õΩ kQÆ=K«∞Û. HÍh, ã¨OѶ∞¨ ~°¬}#∞ LѨãO¨ ǨÏiOK«∞‰õΩ<åfl~Ú. D
LѨãO¨ ǨÏ~°} `ÕQÅÆ ÃÑ#∞=∂~°∞Êefl `≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`«ºO Ju `«fi~°Ö’<Õ „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k.
ã¨OѶ∞¨ ~°¬}#∞ LѨãO¨ ǨÏiOK«∞HÀ=_»O ‰õÄ_® „ã‘"Î å^Œ =ӺǨÏOÖ’ XHõ ÉèÏQÆ"∞Õ .
'ÃãH· `õ « ‰õΩOÉèOí — Hõ^Œä „ã‘ÅÎ áêu„=`«ºO J<Õ Ñ¨Ù~°∞+¨ xi‡`« ÉèÏ=#Ö’x _˘Å¡`<« åxfl
"≥eH˜ fã≤ K«∂Ñ≤# Hõ^.Œä J`«ºO`« â◊H=Î̃ O`«OQÍ `«=∞K«∞@∂ì JÅ¡|_»¤ 'áê„u„=`åºxfl
x~°ãO≤ K«@O, PˆHÑ∆ } ¨ `≥Å∞Ѩ@O`À PyáÈ`Õ Wk =∂=¸Å∞ „ã‘"Î å^Œ Hõ^QŒä Í =∂ˆ~k.
~ˆ }∞Hõ ÖË=<≥u#Î „Ѩâfl◊ Å∞, Jq HõeyOKÕ ã¨O^ÕÇ¨ Å∞ z#flq HÍ=Ù. P ÉèÏ=#‰õΩ
|ÖÏxflKÕÛ =∞øeHÍOâßÅ#∞ ~ˆ }∞Hõ xt`«OQÍ J~°Oú KÕã∞¨ HÀQÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. `å#∞ J~°Oú
q=ÚHõÎ 97
 KÕã∞¨ HÀ=@"Õ∞ HÍ^Œ∞, ã‘`‰« Ωõ ÉèÏq rq`«OÖ’ Z^Œ∞~°=fiÉ’ÜÕ∞ J==∂<åxfl n@∞QÍ
Z^Œ∞~˘¯x xÅ|_»QÆey# nèâ◊H˜Îx Wã¨∞ÎOk. ''Éèí~°ÎÅ QÆ∞iOp ‰õΩ=∂~°∞Å QÆ∞iOp
<å‰õΩ `≥eã≤#@∞¡ =∞Ô~=iH© `≥eÜ«∞^Œ∞—— JO@∞Ok ~ˆ }∞Hõ. P"≥∞`À D =∂@Å∞
ѨeH˜Oz T~°∞HÀÖË^∞Œ FÖÏæ. P"≥∞ #=Ùfi '#∞~°QÖÆ ·ˇ `ÕÅ∞`ÀOk— Jx z#fl "åºYºx
*’_çOKå~°∞. ~ˆ }∞Hõ #=ÙfiÖ’ KåÖÏ J~å÷Å∞<åflÜ«∞x Hõ^Œä "≥Ú`«OÎ K«k"åHõ `≥Å∞ã¨∞OÎ k.
XHõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ˆ~}∞Hõ WÖÏ JO@∞Ok ã‘`«`À ''`«O„_ç K≥Ñ≤ÊOk <åºÜ«∞=∂,
J<åºÜ«∞=∂ Jx PÖ’zOK«‰Ωõ O_® QÆ∞_çQ¤ Í áêeOK«_"» ∞Õ P~°º^è~Œ ‡° O. <å ‰õΩ=∂~°∞_»∞
J^Õ KÕâß_»∞. P Ѩ<Õ `å#∂ KÕ™êÎ#x ^ÕâO◊ Ö’x W`«~° *Ï`«∞ÅÖ’ ‰õÄ_® P~°º^è~Œ å‡Å∞
™ê÷Ñ™≤ ê÷#x h Éè~í ΰ <å‰õΩ=∂~°∞_çH˜ "åQÍú#O KÕâß_»∞—— áêu„=`«ºO J#fl ÉèÏ=#‰õΩ
=¸Å"≥∞#ÿ P~°º^è~Œ å‡xfl q=∞~°≈‰õΩ ÃÑ_»∞`«∞Ok. Wk ^è~Œ ‡° O ¿Ñi@ ™êQÆ∞`«∞#fl ^Ò+¨ì ºOQÍ
QÆ∞iÎOz ^•xx `«$}©Hiõ ã¨∞OÎ k. 'ÉèÏ~°º áêu„=`«ºOÃÑ· Ѩ@∞ì=^ŒÅx =Ú=Ú‰õΩ∆ =ÙÅ#∞—
‰õÄ_® =keÃÑ@ìÖ^Ë ∞Œ . '=Ú=Ú‰õΩ∆ =Ù— J<Õ =∂@Ö’x Ѩ^∞Œ #∞, fHõ}∆ `« QÆ=∞xOK«^QŒ kæÆ .
'ã¨<åflã¨∞Å∞— J<Õ JO@∞Ok. Ãã·Hõ`« ‰õΩOÉèíO „Ѩu „ã‘Î ^ŒQÆæ~° LO_®eû#
J=ã¨~"° ∞Õ =ÚO^À ã‘`« J=∂Ü«∞HõOQÍ<Õ J_»∞QÆ∞`«∞Ok. ''`«=∞ áêu„=`åºÅ∞ D
ÃãH· `õ « ‰õΩOÉèÏÅ=O\˜"#Õ x `≥Å∞ã¨∞‰õΩO>Ë "åà◊√§ xtÛO`«QÍ |`«HQõ ÅÆ ∞QÆ∞`å~°∞—— J<Õk
~ˆ }∞Hõ x~åúiOz „ѨH\õ 㘠∞¨ #Î fl ã¨`º« O. Éè~í Åΰ ã¨O^ÕÇϨ , J#∞=∂<åʼnõΩ QÆ∞~Ô #· =∞~°∞Hõ}∆ "Õ∞
<≥u· Hõ ã¨OH∆ÀÉèOí Ö’ Ѩ_=» Åã≤ =ã¨∞OÎ k. D ã¨OH∆ÀÉèOí „ã‘ÅÎ ‰õΩ f„==∂#ã≤Hõ ã¨OѶ∞¨ ~°¬}#∞,
P`«‡=º^è#Œ ∞ q∞QÆ∞Å∞ã¨∞OÎ k. J#∞=∂x`«∞Å∞QÍ q∞QÆÅ@=∞<Õ ^Œ∞ã≤u÷ Ö’H˜ <≥\ "ì̃ Ü Õ ∞«
|_»`å~°∞. Wk "åi P`«‡|ÖÏxfl ^≥|ƒfã¨∞OÎ k. `å=Ú Ñ¨u`«ÅO HÍ^Œx x~°∂Ñ≤OK«∞
HÀ=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. ˆ~}∞Hõ K≥Ñ≤Ê# =∂@Å∞ ã‘`«‰õΩ J~°úO HÍHõ JÜ≥∂=∞Ü«∂xH˜
QÆ∞~°=Ù`«∞Ok. JO^Œ∞Hˆ ~ˆ }∞Hõ JO@∞Ok. ''D ‰õΩO_» KÕÜ∞« \ÏxH˜ ZO`À UHÍ„QÆ`«
HÍ"åe. <å UHÍ„QÆ`« QÆ∞iOz `≥eÜ«∞x "åà◊§O`å <å áêu„=`«ºO`À ~Úã¨∞Hõ‰Ωõ O_»
`«Ü∂« ~°∞ KÕã∞¨ <Î åfl##∞‰õΩ<åfl~°∞. <å áêu„=`åºxˆHg∞ ֒ѨO ÖË^∞Œ QÆ#∞Hõ J#∞HÀx=∞‡x
<Õ#∂ T~°∞‰õΩ<åfl#∞. UHÍ„QÆ`« ZѨC_≥<· å ÉèQí flÆ O HÍ=K«∞Û. HÍ~°}O U^≥<· å HÍ=K«∞Û.
<å q+¨Ü∞« OÖ’ XHõ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ HÍ~°}=∞Ü«∂º_»∞. P ѨÙ~°∞+¨µx K«∂ã≤#O`« =∂„`å<Õ
<å áêu„=`«ºO ÉèíOQÆѨ_çO^Œx <å Éèí~°Î P„QÆÇ≤ÏOKå_»∞—— Éèí~°Î P„QÆǨÏO ˆ~}∞Hõ#∞
K«OѨ=∞<Õ P^Õâ◊OQÍ =∂iOk. ~å=Ú_çÖψQ Ѩ~°â◊√~å=Ú_»∞ ‰õÄ_® Ñ≤`«$"åHõÊi
áêÅ<å^Œ‰Ω∆õ _»∞. `«O„_ç =∂@qx `«##∞ K«OѨɒ~Ú# H˘_»∞‰õΩx =º=™ê÷^~Œè ‡° OÖ’
ÉèÏQÆOQÍ<Õ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩO@∞Ok ~ˆ }∞Hõ. J@∞ áêu„=`«ºO, W@∞ =∂`«$`«fiO ~Ô O_»∂
Ѩ~åÉèqí OK«|_®¤~Ú ~ˆ }∞Hõ q+¨Ü∞« OÖ’. Éè~í ‰Î° Ωõ , ‰õΩ=∂~°∞_çH© =∂#ã≤HOõ QÍ ^Œ∂~°"∞≥ Oÿ k.
~ˆ }∞Hõ J#∞Éè=í O ^•fi~å „QÆÇÏ≤ Oz# ã¨`åºxfl ã‘`‰« Ωõ K≥ÑÙ¨ `«∞Ok ''Éè~í ΰ `«Ñʨ "Õ̂~
98 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
„ѨÑO¨ K«O ÖË^#Œ ∞‰õΩO\Ï~°∞ „ã‘ÅÎ ∞. x["Õ∞. HÍh U^À XHõ ~ÀA Éè~í ΰ `«# „ѨÑO¨ K«OÖ’
h‰õΩ KÀ@∞ ÖË^OŒ \Ï_»∞. JѨÙ_»∞ =∞#‰õΩ U P^è•~°O LOk. Ѩل`«∞ʼnõΩ [#‡x=fi@"Õ∞
rq`« QÆ=∞º=∞#∞‰õΩO\ÏO. P Ѩل`«∞Å∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ =OâßO‰õΩ~åÖˇ· =∞#O „QÆÇÏ≤ OKÕÖ’¿Ñ
=∞# KÕ~Ú =ke `«O„_ç Pnè#OÖ’H˜ "≥àÏÎ~∞° . ÖË^• "åˆ~ =∞# rq`åʼnõΩ âßã¨#
Hõ~°ÎÅ=Ù`å~°∞. ZO^Œ∞‰õΩ Ñ≤Å¡efl Hõ#@O. Wk <å‰õΩ J#∞Éèí="≥∞ÿ#O`« Hõ~îÀ~°OQÍ
=∞iOÔH=iH© J=^Œ∞—— D J#∞Éèqí Hõ ã¨`åºxfl ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ qâ◊fiã≤OK«@O ã‘`‰« Ωõ
™ê^躌 O HÍÖË^∞Œ . ã‘`‰« Ωõ Z<Àfl „Ѩâfl◊ Å∞. Z<Àfl ã¨O^ÕÇ¨ Å∞, ã¨Ê+ì̈Ñ_¨ x» JOâßÅ∞. XHõ
^Œâ◊Ö’ ˆ~}∞Hõ K≥Ñ≤Ê# =∂@Å∞ „ã‘ÎʼnõΩ Ǩx KÕ™êÎÜ«∞x ‰õÄ_® JO@∞Ok. ã‘`«
qâ◊fiã≤OK«x q+¨Ü∂« Å∞, ã¨O^ÕÇÏ≤ Oz# JOâßÅ∞ Jhfl `«#‰õΩ J#∞Éè=í O Hõey#
`«~∞° "å`« Ѩ\ÏѨOKåÅ=Ù`å~Ú ''a_»Å¤ ∞ `«=∞ `«O„_≥=~°x „ѨtflOKÕ ã¨O^Œ~ƒ° Où , Éè~í ΰ
h Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ `«O„_≥=~°x „ѨtflOKÕ ã¨O^Œ~ƒ° Où H˘O^Œ~∞° „ã‘ÅÎ rq`åÖ’¡ =ã¨∞OÎ k ã‘`å–
JѨÊ\˜ "åà◊§ ã≤u÷ `«Å∞ÛHÀ– <å =∂@Å∞ h Hõ~=÷° ∞=Ù`å~Ú—— JO@∞Ok.
ˆ~}∞Hõ K≥Ñ≤Ê#@∞¡QÍ<Õ ã‘`«‰õΩ P ã¨O^Œ~°ƒùO Z^Œ∞~°=Ù`«∞Ok. Ñ≤Å¡Å∞ `«O„_ç
Z=~°x J_»QÆ@O, Hõ∆„uÜ«ÚÅ"Õ∞<å J#fl „Ѩâ◊flÅ`À "≥Ú^ŒÖˇ· ã‘`« `«#x `å#∞
=Ú#∞Ѩ\ H˜ #õ fl Z‰õΩ¯=QÍ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ gÅ∞x HõeÊã¨∞OÎ k. `å#∞ UO KÕã<≤ å
z=~°‰õΩ Ñ≤Å¡Å#∞ =^Œ∞Å∞HÀ=Åã≤ ~å=@O, "åiÃÑ· `«#‰õΩ U JkèHÍ~°O ÖË^Œx
„QÆÇÏ≤ OK«@O, ~å=Úx ^ŒQ~æÆ ° L#fl ~å[ºO, ~å=Ú_»∞ P ~å*Ϻxfl =^Œ∞Å∞HÀHõáÈ=_»O,
Ñ≤ÅÅ¡ ∞ ‰õÄ_® `«# HÀã¨O ~å[ºO =^ŒÅHõ áÈ=_»O ã‘`#« ∞ PÖ’zOѨ*âË ß~Ú. J@∞
Éè~í ΰ „¿Ñ=∞Ö’#∂, W@∞ Ñ≤ÅÅ¡ ÃÑ· „¿Ñ=∞Ö’#∂ `«#‰õΩ JkèHÍ~°O ÖËHáõ È=@O ã‘`« D
~Ô O\˜h ã¨fiK«ÛOù ^ŒOQÍ =^Œ∞Å∞HÀ=_®xH˜ HÍ=Åã≤# =∂#ã≤Hõ ã¨Oã≤^`úŒ x« KåÛ~Ú. P
"Õ∞~°‰Ωõ =∂#ã≤Hõ ^Œ$Œ _è`» åfixfl P"≥∞ á⁄O^Œ∞`«∞Ok. ~ˆ }∞Hõ ÉÏ^èŒ J~°=ú ∞Ü«∂ºHõ ã‘`«
WÖÏ J#∞‰õΩO@∞Ok ''~å=Ú_»∞ Jyfl ѨsHõ∆ HÀi# ~ÀA, J~°}ϺʼnõΩ ѨOÑ≤# ~ÀA
ˆ~}∞Hõ KÕã≤# Ãã·Hõ`« ‰õΩOÉèíO QÆ∞~˘ÎzÛOk. JǨÏź, ˆ~}∞Hõ, `«#∞ JO^Œ~°O
J#∞=∂x`«∞Å"Õ∞, J==∂x`«∞Å"Õ∞—— Jx „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k.
D „QÆÇÏ≤ O¿Ñ P"≥∞ K≥`· <« åºxH˜ =¸ÅO. J@∞ ~å=Ú_çH,˜ W@∞ Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ J~°O÷
HÍx ã‘`,« ~å=Ú_çfl, Ñ≤Åe¡ fl, `«##∞, =º=ã¨#÷ ∞, J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ"åeû#"Õ∞~°‰Ωõ J~°O÷
KÕã∞¨ ‰õΩOk. `«# J#∞Éè=í O "Õ∞~°‰Ωõ `å#∞ ZÖÏ LO_®Å<Õk x~°~‚ ÚOK«∞‰õΩOk. HÍÉ’ÜÕ∞
Éè∂í áêʼnõΩÅ∞QÍ ã‘`#« ∞ J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ‰õΩO_®<Õ q∞yÖÏ~°∞ Ñ≤ÅÅ¡ ∞. Ñ≤ÅÅ¡ HÀ}OÖ’Oz
`«O„_ç K≥Ñ≤Ê#@∞¡QÍ `«e¡ `«# x~ÀÌ+≤`åfixfl x~°∂Ñ≤OK«∞HÀ=@O Ñ≤šʼnõΩ ÉÏQÍ<Õ
LO@∞Ok. Z\ÁpÛ ã‘`Hˆ« P x~°∂Ѩ}Ѩ@¡ ѨÓiÎ =ºuˆ~Hõ`.« J^Õ P"≥∞ =¸iÎ=∞`«fiO.
q=ÚHõÎ 99
 '=∞$}‡Ü«∞<å^ŒO— Hõ^Œä JǨÏź‰õΩ ã¨O|OkèOzOk. P <å^ŒOÖ’ ã‘`« Q˘O`«∞
JO`«~åƒùQOÆ . ã‘`« "≥"· åÇ≤ÏHõ rq`«OÖ’H˜ „Ѩ"tÕ Oz ^•OѨ`º« O, „¿Ñ=∞ =∂^è∞Œ ~åºÅ#∞
J#∞Éèqí ã¨∂Î ~å=Ú_ç ^•fi~å JǨÏź#∞ QÆ∂iÛ qO@∞Ok. ~å=Ú_»∞ ''™œO^Œ~º° O
=∂@∞# ™œjźO ÖË^xŒ `≥eâßHõ <å‰õΩ KåÖÏ ÉÏ^èŒ HõeyO^Œx—— K≥Ñʨ _»O JǨÏźÃÑ·
Pã¨H˜Î ÃÑ~°QÆ\ÏxH˜ XHõ HÍ~°}O.'™œjźO ÖË^ŒO>Ë J~°úO— Uq∞@x ~å=Ú_çx
J_»QÆÖËHõáÈ=@O, ~å=Ú_»∞ ''ã‘`å #∞qfiOHÍ z#fl Ñ≤Å¡=Ù. h‰õΩ J~°÷O HÍ^Œ∞.
Jã¨ÅÖÏO\˜ q+¨Ü∂« Å∞ #∞=Ùfi q#‰õÄ_»^∞Œ . =∂\Ï¡_‰» Äõ _»^∞Œ —— Jx JO\Ï_»∞. ~å=Ú_Õ
HÍ^Œ∞ U ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ W\Ï¡O\˜ q+¨Ü∂« Å#∞ =∂\Ï¡_x» =fi_»∞. =∂\Ï¡_@ » O ^•fi~å
ã¨`«ºO, "åã¨Î=O Ô~O_»∂ |Ü«∞@‰õΩ ~åQÆÅ J=HÍâ◊O LO@∞Ok. =∞ø#OÖ’H˜,
xâ◊≈|ÌOÖ’H˜ „ã‘ÅÎ #∞ <≥\ "ì̃ ÜÕ ∞« _»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ã‘`#« ∞ =∂\Ï¡_x» =fiHõ áÈ=@O
^•fi~å ~å=Ú_»∞ KÕã∞¨ #Î fl^Œ^.Õ J~Ú`Õ JǨÏź ™œjź=u HÍ^Œx W`«~∞° Å∞ J#_®xfl
ri‚OK«∞HÀÖËx ã‘`‰« Ωõ H“ã¨Åº =∂@Å∞ T~°@x™êÎ~Ú. H“ã¨Åº J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜
HÍ~°}O `å#∞‰õÄ_® „ã‘Î HÍ=@O =Å¡<.Õ H“ã¨Åº JǨÏź#∞ 'âßѨ„QÆã—Î̈ QÍ ¿Ñ~˘¯x
P"≥∞ Ѩ@¡ ™ê#∞Éè∂í ux „ѨH\õ 㘠∞¨ OÎ k. XHõ~H° Oõ QÍ Wk Hõ^‰Œä Ωõ ѨÓ~°fi~°OQÆO ÖË^•
LáÈ^•…`O« . '™œjź=u— HÍ^Œx ~å=Ú_»∞ J#_»O Ѩ@¡ ã‘`‰« Ωõ JÉèºí O`«~O° LOk.
[~°QÍeû# Ѩ\Ïìa¿è +HõO PyáÈ~Ú =#"å™êxH˜ "≥à§◊ =Åã≤#ѨC_»∞ ''~å[H©Ü∞«
JO`«~åÜ«∞O ÖˉõΩO_® ~å=Úx „¿Ñ=∞ ѨÓiÎQÍ `«# ã¨fiO`«O J=Ù`«∞Ok—— Jx
P#O^ŒÑ_¨ Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’#∂ ã‘`‰« Ωõ JǨÏź QÆ∞~°∞~Î å=_»O P"≥∞Ö’ XHõ x~°O`«~°
ã¨OÉèÏ+¨} [~°∞QÆ∞`«∞#fl ^Œ#_®xH˜ QÆ∞~°∞.Î ã‘`« JǨÏź#∞ Hõeã≤# ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’<Õ
JǨÏź =∞<ÀQÆ`O« `≥Å∞ã¨∞OÎ k. ''WO„^Œ∞_»∞ ##∞fl "åOzèOKå_»∞. „㑖ΠѨÙ~°∞+¨µÅ
Éè’Qƺ=ã¨∞=Î x JO^Œ~∂° J#∞‰õΩ#fl>Ë¡ J`«#∂ J#∞‰õΩ<åfl_»∞. <Õ#∞ J`«xH˜ Ö’|_»#x
pHõ\ Ö˜ ’ <å Éè~í ΰ "Õ+O¨ Ö’ =KåÛ_»∞. J`«#∞ <å Éè~í ΰ HÍ^Œx <Õ#∞ QÆ∞iÎOKå<å ÖË^•?
Ö’HõOÖ’ J<ÕHõ =∞Okx "ÕkOè KÕ „Ѩâfl◊ Wk. <å Éè~í ‰Î° Ωõ =∂„`«O P `Õ_®ÖË^∞Œ . <å‰õΩ
`≥eã≤<å `≥eÜ«∞Hõ áÈ~Ú<å PÜ«∞#H˘Hõ>Ë. PÜ«∞# =ã¨∞Î=Ù `å`å¯eHõOQÍ<≥·<å
Ѩ~Ç° Ϩ ãÎ̈Q`Æ =« ∞~ÚOk—— D =∂@Å∞ JǨÏźq. „ã‘xΠѨÙ~°∞+¨µ_»∞ `«# =ºHÎ̃Q`Æ « Pã≤QÎ Í,
'=ã¨∞=Î Ù—QÍ ÉèÏqOz P"≥∞ÃÑ· JkèHÍ~°O, Ü«∞[=∂x`«fiO Hõey LO@∞#fl ^Œ$HõÊ^äOŒ Ö’
qÉèkË ã¨∞OÎ k JǨÏź. =∂~°∞"Õ+O¨ Ö’ =zÛ# WO„^Œ∞_»∞H˜ HÍx, PÜ«∞# "åOK艫 Ωõ
HÍx ^À+¨=∞O@ÖË^∞Œ . Q“`«=∞ =Úx â◊ÑO≤ K«_O» "Õ̂~ Hõ^.Œä Ѩ~Ç° Ϩ ãÎ̈Q`Æ O« J~ÚºO^Œ#fl
ÉèÏ=#Ö’OKÕ ''"≥∞Åÿ , â∫K«O, Ѩq„`«O, JѨq„`«O, jÅO, Ѩ`#« O—— J<Õq „ã‘ÅΠѨ~O° QÍ
"åºMϺxOK«|_»∞`«∞<åfl~Ú. 'Ãã‰õΩû"åe\©—H˜ D q^è"Œ ∞≥ #ÿ J==∂#O [~°Q_Æ O» ^•fi~å
#∂º#`«‰Ωõ QÆ∞~°Ü∞Õ º Ѩiã≤u÷ . WO„^Œ∞_çH˜ JO@x ^À+¨O JǨÏź "≥O@ =zÛOk.
100 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞
''=∞QÆ"åà◊O¡ ^Œ~∂° XHõ>Ë ã‘`å ÉèÏ~°ºÅ q+¨Ü∞« OÖ’— Jx x~åúiOz K≥ÑÊ≤ # JǨÏź#∞
U^À XHõ "Õ∞~°‰Ωõ ã‘`« ã¨O^ÕÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. ™œjź=u HÍ^Õ"∂≥ #x. 'ã¨`åºã¨`º« qKå~°}—
Un [~°Ñ‰¨ Ωõ O_® „ã‘ÅÎ x P"≥∂kOKÕ =∞#ó ã≤u÷ , J@∞=O\˜ ã¨=∂# ™êO㨯 $uHõ
r=# q^è•#O WOHÍ U~°Ê_»Ö^Ë ∞Œ Hõ#∞Hõ JǨÏź J_çy# „Ѩu „Ѩâfl◊ ‰õΩ „áêã¨OyHõ`«
Z‰õΩ¯=QÍ LO\’Ok. ™œjź=u J=Ù<å HÍ^• Jx qKå~°}‰õΩ kQÆ@O HõO>Ë U^À
XHõ #=∞‡Hõ"∞Õ #Ü«∞=∞O@∞Ok JǨÏź. JO`Õ HÍ^Œ∞ P"≥∞ ''<åÖÏ =∂\Ï¡_Õ „ã‘ÅÎ #∞
ÉèíiOK«_»O Hõ+¨ìO ã‘`å <Õ#∞ `«Ñ¨C KÕâß#x XѨC‰õΩO>Ë Éèíi™êÎ~°∞. áêáêxHÀ
„áêÜ«∞tÛ`«ÎO LO@∞Ok. `«Ñ¨C KÕÜ«∞ÖË^Œx "åk¿ãÎ <å g∞^Œ *Ïe Ѩ_»`å~°∞.
J<åºÜ«∞OQÍ ^À+¨O P~ÀÑ≤OKå~°x <å ѨHO∆õ =Ç≤Ï™êÎ~∞° .HÍh, <å `«á⁄ÊѨCÅ`À
g∞ˆHq∞\˜ ã¨O|O^èOŒ ? Jk qKåiOKÕ Ç¨Ï‰õΩ¯, JkèHÍ~°O g∞ÔH=iKåÛ~°O>Ë =∂„`«O
Z=~°∂ ã¨ÇÏ≤ OK«~∞° —— `«#g∞^Œ `«#‰õΩ LO_®eû# JkèHÍ~åÅ#∞ QÆ∞iOz JǨÏź
KÕã∞¨ #Î fl „ѨH@õ # Wk. W`«~∞° Å x~°fiK«<åÅ∞, xˆ~âÌ ßÅ∞, P^ÕâßÅ∞, g\˜H˜ Ö’|_ç
LO_»@"Õ∞. `«#ÃÑ· `«#‰õΩ QÆŠǨωõΩ¯efl xÅ∞ѨىõΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ Ü«∞uflOz#ѨC_»∞ „ã‘ÅÎ ‰õΩ
=º=ã¨÷ #∞O_ç J<ÕHõ ã¨"åà◊√¡ Z^Œ∞~°=Ù`å~Ú? JǨÏź =∂@Ö’¡x J~°ú ã¨Ê+ì̈`« „ã‘"Î å^Œ
^Œ$HõÊ^ä<Œ t·≥ `åºxH˜ ‰õÄ_® XHõ ã¨∂zˆH. `«=∞ÃÑ· ã¨=∞ãÎ̈ JkèHÍ~åÅ∞ `«=∞ˆH LO_®Åx
PHÍOH˜O∆ KÕ „ã‘ÅÎ ‰õΩ |Å"≥∞#ÿ „Ѩux^è∞Œ Å∞QÍ D Hõ^ÖŒä ’¡x Jxfl áê„`«Å∂ xÅ|_»`å~Ú.
D áê„`«Åxfl\˜ ^Œ$HõÊ^äŒ |Å"Õ∞ ã¨∂„`«áê„`« ã‘`«‰õΩ KÕ‰õÄi# |ÅO. W`«~°∞Å
JkèHÍ~åxH˜ Ö’|_»‰Ωõ O_® rqOK«@=∞O>Ë ã¨=∂#`åfixfl HÀ~°@O HÍ^Œ∞ á⁄O^Œ@O.
ã‘`« JǨÏź#∞ J_çy# „Ѩâ◊fl— JkèHÍ~°O Q“`«=∞ =∞ǨÏi¬H˜ ‰õÄ_® ÖË^•?— Jx
''Ö’HõO PÜ«∞#HÍ JkèHÍ~åxflzÛOk. <Õx=fiÖË^Œ∞. <Õx=fi#O`« =~°‰õÄ <åg∞^Œ
JkèHÍ~åxfl á⁄O^ŒÖ~Ë ∞° —— D Hõ^ÅŒä ™ê~°=¸ ™ê~åOâ◊=¸ J^Õ. Q“`«=∞ =∞ǨÏi¬
q∞=Ú‡efl Ѩi`«ºlOKå~°∞ J#fl ã‘`« =∂@‰õΩ „Ѩu ã¨ÊOkã¨∂Î ''áêѨO ##∞fl
áÈQ˘@∞ì‰Ωõ <åfl_»∞—— Jx *ÏeѨ_∞» `«∞Ok. hu, ^è~Œ ‡° =¸ÖÏÅ#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=@OÖ’
JǨÏź ™êkèOz#k `«‰Ωõ ¯"Õg∞ HÍ^Œ∞. 'Jã≤`Î fi« O QÆ∞iOz PÖ’K«#— JǨÏź`«#ÃÑ·
JkèHÍ~åxfl `å<Õ xÅ∞ѨىõΩ#fl L^•Ç¨Ï~°}, P J#∞Éèí=O #∞Oz ã‘`«‰õÄ_®
'|Ü«∞\˜#∞Oz =KÕÛ JkèHÍ~åxH˜ ÖÁOQÆx— ã‘`Q« Í ~°∂á⁄O^Œ∞`«∞Ok. '`«#֒ѨÅ
`«#g∞^Œ `«#‰õΩ#fl JkèHÍ~°ÑÙ¨ â◊HxÎ̃ "≥Ú^Œ\ ™˜ êiQÍ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ J#∞Éèqí OzOk—
Jx FÖÏæ ™êkèHÍiHõ Jã≤Î`«fiO QÆÅ „ã‘ÎÅ∞ Z\Ï¡ ~°∂á⁄O^Œ∞`å~À ~å=∂Ü«∞}O
Hõ^ÅŒä Ö’Oz "≥eH˜fã≤ K«∂áê~°∞.
FÖÏæ D <åÅ∞QÆ∞ Hõ^ÅŒä `À áê@∞QÍ '|Okè`∞« _»∞— ¿Ñ~°∞`À ~å=Ú_çH˜ L#fl
Ѩiq∞`«∞Å#∞ ‰õÄ_® J~°=÷ ∞ÜÕ∞º suÖ’ K≥áêÊ~°∞. '<å rq`«O ~å*ϺkèHÍ~°O H˜O^Œ
q=ÚHõÎ 101
J}˜y áÈ=Åã≤O^Õ— Jx ~å=Ú_»∞ QÆ∞iÎOz<å =º=ã¨,÷ ~å[ºO J`«_xç =keÃÑ@ì=Ù.
~å=Ú_»∞ ~å[ºÉÏkè`∞« _»∞, ~å[º|Okè`∞« _»∞, JkèHÍ~° ÉÏkè`∞« _»∞, JkèHÍ~° |Okè`∞« _»∞ FÖÏæ W`«~° ~°K#« Å∞
~å=Ú_çH˜ L#fl 'â◊$OYÖÏ|^Œú`«—#∞ ÃѶq∞x[O „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ∞QÆ∞`«∞#flk. ''<Õ#∞
Jã¨=∞~°∞_ú xç , <å ѨÙ~ÀëÈ`«Î =∞`«fi"Õ∞ <å Jã¨=∞~°`ú .« D ~å*ϺkèHÍ~°O`À <Õ#∞ <å #=ÅÅ∞ Hõ^ä•ã¨OHõÅ<åÅ∞
g∞k JkèHÍ~åxfl áÈQ˘@∞ì‰õΩ<åfl#∞—— D QÆ∞iÎOѨ٠„ã‘ÎÅÃÑ· JkèHÍ~°O Hõey L#fl ã¨ÇϨ [ ~å[H©Ü∞« Hõ^ÅŒä ∞
ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ HõÅQÆ=Åã≤ LOk. W`«~∞° ÅÃÑ· JkèHÍ~åxfl <≥~Ñ° @ ¨ =∞O>Ë hÃÑ· h‰õΩO_Õ ¿ãfiK«Ûù „ѨÜ≥∂QÆO
JkèHÍ~åxfl HÀÖ’Ê=@"Õ∞. ~å*Ϻ=~°}OÖ’ ~å=Ú_çx, =∞Ç≤ÏàÏ=~°}OÖ’ ã‘`#« ∞ XˆH =∂#q aè#fl ã¨O^Œ~åƒùÅ∞
^Œ$HõÊ^äOŒ Ö’ K«∂ã≤# qt+ì̈ Hõ^ÅŒä ∞ Wq. Hõhfl\˜ HÔ ~°\ÏÅ "≥<fl≥ Å =∞$}‡Ü«∞<å^ŒO
PHÍâ◊OÖ’ ã¨QOÆ
~å[H©Ü∞« ÅH∆ͺÅ#∞ <≥~"° ~Õ Û° @O HÀã¨"∞Õ '_ç™È¯~üû— J<Õ ÉèÏ=# ã≤^•úO`« Hõ~Åΰ ∞ QÆ∞ÖÏcÅ∞
~°∂ѨÙk^•Ì~°∞. ™ê^è•~°}OQÍ ÃѶq∞xã¨∞ì ã≤^•úO`« Hõ~°ÎÅ∞ JkèHÍ~° ã¨O|O^è•Å#∞
qâı+¡ ™≤ êÎ~∞° . q_ç =º‰õΩÅÎ ∞QÍ, ã¨=¸Ç¨ÏOÖ’x ã¨É∞íè ºÅ∞QÍ JkèHÍ~° ã¨O|O^è•Å K«„@OÖ’ ã¨Oáê^ŒHõ`«fiO J#∞"å^•Å∞
"å~°∞ Z\Ï¡ =º=ǨÏi™êÎ<kÕ Ñ¨ijeOK«@O J`«ºO`« H©ÅHÍOâ◊O. W\©=Å ÃÑq¶ ∞xã¨∞ì =∂‰õΩ QÀ_»Å∞ ÖË=Ù ™ê=∂#∞ºÅ ™êǨÏã¨O
~°K#« Å∞ „ã‘ÅÎ #∞ J}z"Õ`« |$O^•Å∞QÍ QÆ∞iÎOKÕ =¸ã¨ Ѩ^`úŒ ∞« Å #∞Oz "≥^· ˘Åy he"Õ∞Ѷ¨∂Å∞ Éè∂í q∞ ѨلuHõ
ѨÙ~°∞ëêkèHºõ `«‰Ωõ QÆ∞~Ô #· ÉÏkè`∞« Å∞QÍ LO@∂<Õ Jxfl ~°HÍÅ JkèHÍ~° ã¨O|O^è•Å #∂ˆ~à◊§ K«ÅO q∞ã≤ûOQ∑
Ö’`«∞ áê`«∞efl, =º=ã¨Å÷ f~°∞ `≥#∞flefl 'JkèHÍ~°O— J#fl ÉèÏ=#Ö’¡Oz ã¨=∞„QÆOQÍ ™ê~åOâ◊O =¸_»∞ `«~åÅ∞
qâı+¡ O≤ z K«∂ѨÙ`«∞<åfl~°∞. H˘xfl |$O^•Å J}z"Õ`‰« Ωõ WOHÍ =~°"æ ∞Õ =¸Å=∞x ã¨iǨÏ^Œ∞ÅÌ ∞ÖËx ã¨O^躌 Å∞ ѨÙ@ìx a_»‰¤ Ωõ `«e¡ L`«~Î O°
WѨÊ\˜H© =~°=æ ¸Å "å^Œ∞Å =¸Å∞QÆ∞ ÖÏÉè"í ∂≥ , #+¨"ì ∂≥ Hõeyã¨∂<Î Õ LOk. [O_»~#ü ∞ =∞Ç≤ÏàÏ=~°}O LiH˘Ü«∞º JOK«∞#
"å~°∞ form of secondary exploitation QÍ<Õ QÆ∞iÎã¨∞Î<åfl~°∞. 'ÃѶq∞xã¨∞ì _ç™È¯~üû— rq`«"∞Õ XHõ „ѨÜ∂≥ QÆO <Õ#∂ ™êq„fÉÏ~Úx
nxH˜ ѨÓiÎQÍ aè#flO. D HÀ}OÖ’ FÖÏæ Hõ^ÅŒä g∞^Œ qâı+¡ } ¨ [~°Q=Æ Åã≤ LOk. JÅ[_ç =∂ rq`«O JHõ~∆ ° Ü«Ú^•úÅ∞
#=ÖÏ =∂ÅfÜ«∞O
ã‘`å~åO W`«~°=ÚÅ∞
J`«_∞» –P"≥∞–=∞#O (™êÇ≤Ï`«º q=∞~°≈)
‰õΩ@∞O| =º=ã¨÷ – =∂i¯û[O ("åºã¨O)
"åà◊√§ P~°∞QÆ∞~°∞ (<å\˜H)õ
Ü«Ú^Œ=ú Ú – âßOu (#$`«º ~°∂ѨHOõ )
ѨeH˜OK«‰Ωõ =∞ø#=∞$^ŒOQÍÅ#∞ (™êÇ≤Ï`«º "庙êÅ∞)
`˘e"≥Å∞QÆ∞Å∞ („ã‘"Î å^Œ "庙êÅ∞)
‰õΩ@∞O| =º=ã¨÷ – =∂i¯û[O – ÃÑq¶ ∞x[O („ã‘"Î å^Œ "庙êÅ∞)
ã¨ÇÏ≤ `« (™êÇ≤Ï`«º "庙êÅ∞)

102 FÖÏæ Hõ^ÅŒä ∞ q=ÚHõÎ 103