PENGENALAN

Pendidikan telah diakui oleh semua peringkat umur sebagai satu unsur terpenting
dalam pembangunan tamadun manusia. Perkembangan dalam pelbagai bidang kehidupan
yang
yang berla
berlaku
ku di merata
merata tempat
tempat dalam
dalam dunia
dunia dari
dari dahul
dahulu
u hingga
hingga sekara
sekarang
ng sebena
sebenarny
rnya
a
dicetuskan oleh pendidikan. Dalam erti kata lain, pendidikan digunakan sebagai alat untuk
menimbulkan kesedaran politi, sosial dan ekonomi. Apabila dilihat pula faedah-faedah yang
dinikmati oleh seseorang hasil daripada perkembangan ini, maka pendidikan terus menjadi
sesuatu yang amat diperluakan (Gunasegaran a/l aruppannan, !""#$

Di %alaysia
%alaysia,, pendidi
pendidikan
kan kanak-ka
kanak-kanak
nak berkeperl
berkeperluan
uan khas dikendal
dikendalikan
ikan di ba&ah
ba&ah
ementeri
ementerian
an Pelajara
Pelajaran
n %alaysia
%alaysia dan ementeri
ementerian
an Pembangu
Pembangunan
nan 'anita
'anita,, eluarga
eluarga dan
%asyarakat. Dasar Pendidikan has di %alaysia telah mengklasifikasikan murid-murid atau
kanak-kanak ini sebagai mereka yang mengalami kecacatan yakni masalah penglihatan,
masalah
masalah pendenga
pendengaran
ran dan mereka
mereka yang mempunya
mempunyaii masalah
masalah pembelaja
pembelajaran.
ran. %asalah
%asalah
kanak-
kanak-kan
kanak
ak ini
ini mungki
mungkin
n diseba
disebabka
bkan
n bebera
beberapa
pa faktor
faktor dalama
dalaman
n dan luara
luaran
n yang
yang tidak
tidak
sempurna seperti perkembangan pranatal oleh pengambilan dadah, alkohol kekurangan at
dan pelbagai
pelbagai jenis penyakit.
penyakit. %asalah
%asalah yang dihadapi
dihadapi oleh kanak-kanak
kanak-kanak ini memerluk
memerlukan
an
perha
perhatia
tian
n yang
yang khusus
khusus,, kasih
kasih sayan
sayang,
g, kesaba
kesabaran
ran,, komitm
komitmen
en masya
masyarak
rakat
at sekeli
sekelilin
ling
g
terutamanya ibu bapa dan guru dalam membimbing mereka menjalani hari-hari akan datang.

DEFINISI PENGLIHATAN
PENGLIHATAN

%ata
%ata merupa
merupakan
kan antara
antara organ
organ deria
deria yang
yang penti
penting
ng dalam
dalam menjal
menjalani
ani kehidu
kehidupa
pan
n
seharian, sama ada tua atau muda. %ata merupakan deria penglihatan yang digunakan
untuk mendapat dan menerima maklumat. %ata juga digunakan untuk akti)iti pengurusan
diri, mengenali
mengenali sesuatu, untuk belajar,
belajar, mengendali
mengendalikan
kan kemahiran motor
motor dan untuk tujuan
tujuan
akti)iti sosial. %anakala masalah penglihatan ialah ketidakupayaan
ketidakupayaan melihat. %enurut *e&ard
(+$, mereka yang mempunyai masalah penglihatan ialah seseorang yang mempunyai
ketajaman penglihatan !"/!"" atau kurang daripada mata yang sihat dengan pembetulan
(kaca mata$ atau mempunyai medan penglihatan yang sempit kurang daripada !" darjah.

Dari segi pendidik

pendidikan,
an, masalah
masalah pengliha
penglihatan
tan ialah
ialah sekumpul
sekumpulan
an kanak-kan
kanak-kanak
ak yang
meme
memerl
rluk
ukan
an pend
pendid
idik
ikan
an khas
khas kera
kerana
na masa
masala
lah
h peng
pengli
liha
hata
tan.
n. aed
aedah
ah peny
penyam
ampa
paia
ian
n
pembelaj
pembelajaran
aran dan bahan
bahan bantu
bantu mengajar
mengajar perlu
perlu diadaptas
diadaptasikan
ikan dengan
dengan keperlua
keperluan
n kanak-
kanak-
kanak
kanak ini supaya
supaya dapat
dapat mengopti
mengoptimaka
makan
n pembelaj
pembelajaran
aran dan pencapai
pencapaian
an mereka.
mereka. Definisi
Definisi

1
yang dikemukakan oleh he 'orld ouncil 0or 'elfare of the 1lind dalam *ajah *asnah
(+22$ tentang masalah penglihatan adalah tidak dapat melihat langsung, kebolehan melihat
tidak lebih daripada /" atau !"/!"" iaitu melalui 3jian 4nellen, dan penglihatan yang
terhad kurang daripada !" peratus.

erdapat ! kategori masalah penglihatan iaitu buta dan rabun atau penglihatan
terhad. 1uta mengikut Pertubuhan esihatan 4edunia ('*5$ ialah penglihatan kurang
daripada #/" pada mata yang terbaik atau medan penglihatan kurang daripada +" darjah
setelah menerima ra&atan atau pun pembetulan biasan (refracti)e$. 6abun pula didefinisikan
sebagai penglihatan yang kurang daripada /+2 sehingga persepsi cahaya pada mata
terbaik atau pun medan penglihatan kurang daripada +" darjah sesudah ra&atan atau pun
pembetulan biasan.

JENIS-JENIS MASALAH PENGLIHATAN

%enurut %ohd 4harani (!""7$ masalah-masalah )isual timbul daripada sebarang

gangguan dengan laluan cahaya itu daripada kemasukannya untuk mata melalui untuk
tafsirannya yang bermakna oleh otak. 1erkurangan )isual diklasifikasikan seperti berikut8

Refractive disorder 
 Adalah disebabkan oleh ketaksekataan dalam bentuk atau sai bola mata, kornea atau
kanta.6abun jauh, hyperopia, astigmatisme dan rabun tua adalah jenis-jenis utama
gangguan biasan.

Ocular otilit!
5culomotor adalah masalah-masalah gangguan-gangguan gerak mata.4atu masalah
seumpama adalah strabismus yang mana adalah tidak diselaraskan mata gerak disebabkan
oleh otot tidak berfungsi.Diplopi a adalah penglihatan berganda.Nystagmus sebuah
pergerakan yang abadi dan tidak sengaja bola-bola mata itu, adalah satu lagi gangguan
aculomotor.

E!e "at#olo$ies
Pathologies mata adalah kesan kerosakan kepada satu atau lebih struktur mata.9a termasuk
penyakit mata, katarak, retinapathy pra-matang, retinitis pigmentosa, berotot retina
kemerosotan, retinablastome, diabetic retinapathy , pengasingan retina dan atrofi saraf optik.

2
 JENIS-JENIS %E&A&ATAN PENGLIHATAN

erdapat beberapa tahap masalah penglihatan yang membeakan antara buta

dengan penglihatan terhad ataupun low vision berdasarkan ujian visual acuity dan juga
adaptasi pendidikan khas. %asalah pada tahap sederhana masih membolehkan kanak-
kanak melihat cahaya dan menjalankan akti)iti melibatkan deria penglihatan dengan
menggunakan alat bantu khas seperti kanta. %asalah tahap teruk menyebabkan kanak-
kanak mungkin memerlukan lebih banyak masa dan tenaga dalam menjalankan akti)iti
malam mengalami kesukaran melakukan akti)iti berkaitan penglihatan termasuk mobiliti,
&alaupun dengan bantuan khas. %asalah pada tahap sangat teruk mengakibatkan
kesukaran melakukan akti)iti )isual serti membaca dan mobiliti serta perlu bergantung
kepada deria-deria lain.

anak-kanak yang mengalami masalah penglihatan mempunyai ketidaknormalan

mata iaitu saraf optik atau pusat )isual untuk otak mengakibatkan kurang ketajaman
penglihatan. anak-kanak ini hanya mempunyai !"/:" )isual ketajaman, 4ara 1egun (!""#$
memberi lapan kategori untuk kanak-kanak bermasalah penglihatan. Antara lain masalah
penglihatan iaitu 8

i' %ATARA%
4ejenis kerosakan mata di mana kanta semula jadi menjadi berselaput dan rabun. anta
mata menjadi keruh dan caha tidak dapat menembusinya. 4eseorang akan mengalami buta
 jika keadaan ini tidak dira&at. %ereka yang berisiko tinggi menghidapi masalah penglihatan
ini ialah pesakit kencing manis, kandungan gula yang tinggi, golongan usia "-an, kanak-
kanak yang lahir dalam komplikasi dan penyakit jangkitan daripada ibu mengandung.

ii. STRA(ISM)S *J)LING+

4uatu keadaan di mana kedua-dua mata tidak searah dan memandang pada titik
yang berbea. ;encongan mata pada salah satu atau kedua < dua mata sama ada juling ke
dalam, ke luar, ke atas atau ke ba&ah. Dengan itu paksi penglihatannya tidak lagi selari.
%asalah ini adalah ketidakbolehan untuk memfokuskan objek yang sama pada kedua-dua
belah mata kerana penyimpangan ke dalam atau ke luar pada sebelah atau kedua-dua belah
mata. ehilangan penglihatan kekal boleh berlaku sekiranya tidak dira&at. 4ebab-sebab
mata juling 8
• Dalam kebanyakan kes, tiada sebab yang diketahui
• 9a boleh disebabkan oleh otot-otot mata yang tidak berfungsi dengan baik pada mata yang
 juling itu atau kelumpuhan otot-otot mata itu sendiri.

3
• 6abun jauh juga boleh menyebabkan mata bergerak ke dalam.
• %ata juling adalah lebih laim di kalangan kanak-kanak yang mengalami masalah otak
seperti erebral Palsy, Do&n 4yndrome, hydrocephalus dan barah otak.

iii. GL)%OMA
Glukoma adalah sejenis kerosakan mata yang disebabkan oleh tekanan cecair yang
terlalu tinggi di dalam bebola mata. esemua jenis Glaukoma adalah disebabkan gangguan
atau dihalang oleh bendalir yang mengedarkan ke dalam mata. Pusat atau sempadan
penglihatan akan rosak atau hilang keseluruhannya apabila tekanan meningkat dan
merosakkan saraf optik. ekanan yang tinggi ini akan merosakkan sel retina dan serabut
saraf sehingga ruang penglihatan sekitar seseorang itu menjadi semakin sempit dan
akhirnya akan terus menjadi buta. Glukoma merupakankerosakan mata yang disebabkan
oleh tekanan 9ntraokular inggi (95P$ iaitu tekanan cecair yang terlalu tinggi di dalam bebola
mata. %endapan cecair yang terdapat di dalam bebola mata akan terkumpul dan
meningkatkan sel saraf optik akan termampat dan akhirnya akan rosak.

iv. AM(IPLIA *MATA MALAS+

Dikenali sebagai lay eye / mata malas 4uatu keadaan di mana salah satu mata tidak
berfungsi dan perlu bergantung pada sebelah mata yang sihat. %ata malas merupakan
gangguan yang terjadi pada masa perkembangan penglihatan. 5leh sebab ketajaman
penglihatan berkurang, mata menjadi malas melakukan fungsinya, saraf mata yang
seharusnya berkembang menjadi terhenti.

v. DIPLOPIA
Diplopia atau penglihatan ganda adalah suatu gangguan penglihatan yang mana objek
terlihat double atau ganda. Diplopia berasal dari bahasa =unani, diplo iaitu ganda dan opia
sebagai penglihatan.

vi. AL(INISME
%asalah penglihatan bagi kategori ini berlaku disebabkan kurangnya ataupun tidak
adanya pigmen melanin pada mata dan pe&arisan alel gen resesif sehingga mengakibatkan
keterbatasan fiikal yakni sensitif terhadap sumber cahaya yang kuat, seperti lampu yang
terang, sinar matahari. 4elain itu juga mereka memiliki keterbatasan pada jarak penglihatan.

vii. M,OPIA *RA()N JA)H+

4
 eadaan dimana ketidakupayaan untuk melihat objek jauh dengan jelas dan hanya boleh
melihat pada jarak dekat sahaja. 9ni adalah penyakit rabun mata yang paling laim di
kalangan kanak-kanak dan remaja dan boleh disebabkan oleh keturunan. anak-kanak
yang rabun dekat memiliki bentuk kornea yang terlalu melengkung atau bola mata yang
terlalu panjang. 9ni akan menyebabkan cahaya difokuskan ke bahagian hadapan retina dan
bukannya ke atas retina seperti yang sepatutnya.

viii. H,PEROPIA *RA()N DE%AT+

Pada peringkat kanak-kanak, satu keadaan di mana bola mata lebih pendek daripada
biasa. Pada peringkat tang lebih tua yakni 7" tahun ke atas, kanta mata akan hilang
kekenyalannya.

ix. RA()N ARNA

6abun &arna atau colour blindness sebenarnya mengalami persepsi &arna sahaja yang
berbea dengan orang yang mempunyai penglihatan normal dan bukanlah penglihatan
tele)isyen hitam putih. >ika kita melihat &arna merah menyala, seseorang yang mempunyai
defeksi &arna merah akan melihat &arna tersebut seperti &arna merah gelap. >enis rabun
&arna adalah pelbagai dan tahap keterukan rabun &arna itu sendiri berbea. 4egelintir 
indi)idu yang mempunyai Defek &arna yang sangat teruk di mana ia boleh menyebabkan
mereka ?buta@ terhadap semua &arna.

x. AGE RELATED MAS&)LAR DEGENERATION *AMD+

%askular merupakan sebahagian dari retina yang berfungsi untuk ketajaman, dan
sebagai pusat penglihatan untuk membaca atau memandu semakin merosot. A%D adalah
penyebab utama kehilangan penglihatan dan kerabunan (%ason !""+$. 9a terbahagi kepada
dua iaitu Degenerasi %akular ering dan Degenerasi %akular 1asah. A%D kering
disebabkan penuaan dan penjarangan tisu-tisu mokular, endapan pigmen di dalam mokular.
 A%D basah pula ialah saluran darah di ba&ah retina pecah dan membocorkan darah dan
cecair sehingga menyebabkan kerosakan kekal kepada sel-sel retina yang sensiti pada
cahaya dan me&ujudkan titik buta pada pusat penglihatan.

P)N&A-P)N&A MASALAH PENGLIHATAN

%enurut %ason (!""+$ terdapat satu kajian membuktikan baha&a penyebab utama
penglihatan terhad di kalangan rakyat %alaysia ialah masalah kesihatan yang melibatkan
kesalahan refraktif yang tidak diperbetulkan dan katarak.ecacatan refraksi menjadikan
kanak-kanak rabun dan penyebab utama berlakunya amblyopia.9ni terjadi kerana pembiasan

5
cahaya pada mata kanak-kanak yang rabun tidak terfokus pada retina dan seterusnya tidak
merangsang perkembangan sistem penglihatan.Pembetulan masalah penglihatan perlu
dilakukan sebelum kanak-kanak berumur lapan tahun supaya sistem penglihatan
berkembang dengan normal. ahap kerabunan antara kedua-dua mata tidak sama, mata
yang lebih rabun berkemungkinan besar akan juling. 9ni kerana imej kabur dari mata tersebut
tidak akan ditafsirkan oleh otak dan akibatnya mata tersebut tidak akan menumpu pada
objek yang hendak dilihat.

ajian yang dilakukan oleh 4haron et.al (!""2$ menunjukkan kerosakan penglihatan
boleh dikaitkan dengan masalah kesihatan yang lain. %asalah ini bukan sahaja
menyebabkan masalah psikologi tetapi turut memberi masalah kepada tahap kesihatan
seseorang. %isalnya mereka yang mengidap penyakit mata yang kronik dan menyebabkan
hilang penglihatan akan mengakibatkan lumpuh sementara &aktu. Penglihatan yang kurang
 jelas dalam kalangan orang-orang de&asa pula atau orang lebih tua memberi kesan kepada
kesihatan mental dan boleh menyebabkan serangan jantung dan masalah penglihatan juga
dikaitkan dengan mengurangkan akti)iti-akti)iti kehidupan harian seperti sosial. eadaan ini
akan menyebabkan kualiti hidup yang meleset, mengurangkan status kefungsian dalam
masyarakat, pergantungan pada orang lain, risiko kemalangan, risiko jatuh dan miskin.
eadaan akan menyebabkan kadar kesihatan akan menurun. %asalah kesihatan yang
sering di alami seperti sering mengadu sakit kepala, pening atau loya selepas membuat
kerja yang perlu penumpuan. %ereka yang kurang bergerak aktif juga mempuanyai risiko
serangan penyakit jantung dan darah tinggi turut menjadi penyebab kepada kehilangan
penglihatan sama ada kekal atau sementara.

%enurut International Council of Ophthalmology mereka yang mengalami albinisme

sering kali menderita kecacatan penglihatan sehingga pada tahap ramai yang disah buta,
sungguhpun hanya sedikit dari mereka buta sepenuhnya.Kongenital Amaurosis Leber 
mampu menyebabkan buta sepenuhnya atau kehilangan penglihatan teruk semenjak lahir 
atau a&al kanak-kanak.Penyakit berjangkit seperti campak yang dialami oleh ibu
mengandung boleh menyebabkan bayi yang dilahirkan mengalami cacat penglihatan.urang
)itamin A juga boleh menyebabkan buta yang di kenali sebagai eratomalasia yang ada
kaitannya dengan kekurangan makanan jenis protein.Penyakit seperti glaucoma juga boleh
menyerang kanak-kanak sejak lahir dan ini menyebabkan perkembangan otot-otot mata
tidak normal.eadaan persekitaran yang tidak memuaskan seperti kotor dan busuk juga
boleh menyebabkan kanak-kanak mudah diserang penyakit termasuk buta.uman seperti
sitomegalo)irus boleh menyebabkan kecacatan saraf pada bayi dan seterusnya bayi boleh
menjadi buta (%ason !""+$.

6
 &IRI-&IRI PER%EM(ANGAN FI.I%AL MASALAH PENGLIHATAN

 Antara ciri-ciri perkembangan fiikal bagi indi)idu yang menghidap masalah

penglihatan adalah ciri fiikal, intelek, kesihatan, kecacatan genetik dan tingkahlaku.
5esterreich (!""$ menyatakan ciri-ciri fiikal yang ada pada kanak-kanak atau indi)idu yang
mengalami masalah penglihatan adalah kebanyakannya mempunyai mata juling.%ereka
 juga mempunyai mata yang tidak boleh memfokus kepada sesuatu perkara.anak-kanak
yang mengalami masalah ini juga sentiasa mengelakkan matanya dari cahaya terang.%ata
mereka juga sering mengerdip atau mereka sering menggosok mata serta sering tersandung
atau terjatuh dan terlanggar objek kecil apabila berjalan. anak-kanak ini sentiasa menutup
sebelah mata dan menundukkan kepala ke tepi atau ke depan apabila melihat sesuatu atau
ketika berjalan. Apabila ingin melihat, mereka kerap berkerut atau mengecilkan mata untuk
melihat.%ereka ini juga tidak dapat mencari dan mengambil objek kecil yang terjatuh ke atas
lantai atau ke ba&ah. anak-kanak ini mungkin menoleh ke arah lain apabila dipanggil, ini
tidak bermakna mereka tidak memberi perhatian, tetapi mereka mungkin mempunyai
pandangan tepi yang lebih baik. >ika mereka separa buta, mereka mungkin dapat melihat
bayang, &arna atau gambar yang besar dan mereka memegang buku atau objek dekat
dengan muka untuk melihat atau membaca.

%enurut pertubuhan kesihatan sedunia (!""$ kanak-kanak yang mengalami

masalah penglihatan atau cacat anggota tidak semestinya terencat akal.3jian minda
dirancang khusus untuk menggunakan untuk orang buta, seperti *ayes 1inet ( a special 
adaptation of the !tanford"#inet I$ %est& atau 'echsler Intelligence of for children"(evised,
menunjukkan kanak-kanak buta tidak mempunyai 9 yang rendah. 3jian 9, tidak
meletakkan kerosakan )isual pada satu kerugian kecuali untuk beberapa aspek kecil dalam
komunikasi. anak-kanak yang mengalami masalah penglihatan berupaya untuk berjaya
sekiranya diberi peluang, bimbingan dan tunjuk ajar dalam kehidupan dan juga pendidikan.

erosakan )isual secara langsung mempengaruhi pembangunan dan pengajian

kanakanak. %enurut Bancy *unt C athleen %arshal (!""$ menggambarkan kesan buta
pada perkembangan kognitif dengan mengenal pasti had-had asas pada kanak-kanak itu
dalam tiga ka&asan iaitu8

(a$ >ulat dan pelbagai pengalaman. 1erlaku apabila kanak-kanak mempunyai satu
kerosakan )isual, pengalaman-pengalaman mesti diperolehi dengan menggunakan rasa
kekal, terutama menyentuh dan percakapan. 'alau bagaimanapun, deria-deria ini tidak

7
mempamer sepenuhnya untuk ekspres dan maklumat holistik disediakan oleh ka&asan
(seperti &arna sai dan hubungan ruang. %ereka perlu menjelajah benda-benda dengan
sentuhan bahagian untuk keseluruhan proses, dan mereka berhubung dengan objek yang di
terokai.

(b$ eupayaan untuk bergerak-gerak. 1uta atau kerosakan )isual teruk menghadkan
pergerakan dan juga menjejaskan perhubungan sosial. 1agi mereka yang mengalami
masalah ini mereka perlu belajar pelbagai kemahiran untuk menjalani kehidupan yang
bermakna danE

(c$ 9nteraksi dengan persekitaran kerana kerosakan )isual perlu cepat mendapat
maklumat jarak, manusia dengan ka&asan untuk menga&al persekitaran.%ereka yang ada
masalah penglihatan tidak dapat menga&al persekitaran yang dilalui jika tidak di latih.5leh
itu, mereka perlukan latihan untuk membiasakan diri dengan keadaan persekitaran. Pelajar 
yang mengalami kerosakan)isual akan mempamerkan satu julat luas kognitif dan kebolehan-
kebolehan intelektual. 1eberapa pelajar yang mengalami kerosakan )isual juga mempunyai
bakat, dan ramai pelajar telah menunjukkan keupayaan-keupayaan intelektual.

&IRI-&IRI PER%EM(ANGAN %OGNITIF MASALAH PENGLIHATAN

%enurut >ulia et al (!""$ kanak kanak yang mempunyai masalah penglihatan

memerlukan perhatian yang lebih daripada ibu bapa dan juga guru.anak kanak yang
mempunyai masalah penglihatan mempunyai tingkah laku yang ganas, sifat terlalu
bergantung kepada orang lain, suka menentang, tidak mahu menurut kata, sikap suka
mengelak dari melakukan sesuatu kerja dan tingkah laku yang pasif.ingkah laku ini terjadi
kerana merekamempunyai ketidakseimbangan bahan kimia di dalam otak dan juga
kekurangan fungsi luar ka&al otak.%ereka juga sukar dan menghadapi masalah
penyesuaian diri dalam komunikasi, kemahiran mengurus kehidupan seharian dan
kemahiran menga&al emosi dan social.%engikut kajian oleh >ulia et al (!""$ didapati 7.2
peratus daripada kanak-kanak yang cacat yang berumur dari -+" tahun mempunyai
masalah tingkah laku. anak-kanak ini akan terus membesar dengan masalah tersebut jika
masalah berkenaan tidak diatasi dari a&al.

&IRI-&IRI PER%EM(ANGAN SOSIAL MASALAH PENGLIHATAN

8
 ingkah laku yang ditunjukkan dalam interaksi sosial adalah berminat kepada perkara
atau permainan tertentu, suka bersendirian, sukar bergaul dengan orang lain, gagal
berhubungan dengan orang lain dengan cara yang betul, terlebih sentitif dan tidak sensitif 
kepada kesakitan dan sukar merasa takut kepada suasana bahaya. Dari aspek komunikasi
lisan dan bukan lisan mereka sukar meluahkan keinginan sendiri dan menggunakan banyak
bahasa badan daripada perkataan lisan. %ereka yang mengalami masalah penglihatan juga
menunjukkan tingkah laku atau membuat pergerakan berulang-ulang yang aneh, keta&a,
menangis atau rasa tertekan tanpa sebab dan suka mengamuk dan tiada tindak balas
memberangsangkan kepada kaedah pengajaran normal. 4elain itu juga mereka turut
mengalami masalah dalam akti)iti motor dan fiikal seperti terlalu aktif atau terlalu lembab
dan boleh menyebabkan kemusnahan kepada persekitaran.

>amilah (!""$ menyatakan baha&a pendidikan bagi kanak-kanak bermasalah

penglihatan perlu dilengkapi dengan peralatan yang sesuai mengikut tahap masalah yang
dihadapinya sebagai keperluan mobiliti sosial mereka. Antaranya adalah tongkat putih,
mesin 1raille, alat sentuhan seperti peta, gambar rajah timbul, model tiga dimensi, bilik
sumber yang dilengkapi dengan kemudahan mesin 1raille, bilik penyelenggaraan 1raille,
bilik low vision, hand held magnifier, stand magnifier, spectacle magnifier , dan teleskop.

%enurut Fuhayati =aid (!""$ menjelaskan optometris di %alaysia dapat memainkan

peranan yang lebih positif untuk membantu menangani masalah gangguan penglihatan di
kalangan kanak-kanak. Analisis kajian juga menunjukkan baha&a kanak-kanak
berpenglihatan terhad lebih suka menggunakan kanta pembesar untuk kerja dekat
berbanding cermin mata berkuasa tinggi. 4elain itu, keputusan kajian juga menunjukkan
baha&a kanak-kanak yang mempunyai masalah penglihatan memerlukan lebih daripada
satu alat bantuan untuk membantu mereka dalam tugasan sebagai pelajar. %enurut >abatan
ebajikan %asyarakat (!""$ terdapat banyak kemudahan yang telah di sediakan oleh
kerajaan dan badan-badan BG5 untuk membantu indi)idu yang menalami masalah
penglihatan. 1antuan dan kemudahan turut disediakan untuk memudahkan pergerakan
mereka. 1antuan dan kemudahan bukan sahaja diberikan kepada mereka yang mengalami
masalah penglihatan tetapi turut di berikan kepada indi)idu yang mengalami masalah
pendengaran, masalah fiikal dan sebagainya atau mereka yang di kenali sebagai orang
kurang upaya (53$.

MASALAH-MASALAH SAMPINGAN

9
 egagalan fungsi mata berjalan dengan baik bukan sahaja mengakibatkan masalah
penglihatan dikalangan kanak-kanak, namun juga mengakibatkan masalah-masalah lain
sehingga menganggu proses pembelajaran dan perkembangan kanak-kanak tersebut.
%ereka yang mengalami masalah penglihatan ini juga sering mengadu sakit kepala dan
pening, ingin muntah apabila membaca atau membuat kerja yang memerlukan penglihatan
yang dekat, imej yang berbayang dan penglihatan yang kabur.

Disamping itu juga kanak-kanak bermasalah penglihatan ini mengalami masalah

tingkah laku yang berbea dengan kanak-kanak normal. %ereka selalu memusingkan
kepada ke sebelah sahaja untuk melihat papan t ulis ataupun objek. etika membaca kanak-
kanak ini akan meletakkan kepada pada suatu sudut pada keudukan yang luar biasa.
%ereka juga selalu mengecilkan mata, mengerutkan mata, menutup sebelah mata, kerap
bercakap, keliru dengan huruf, sering melanggar objek ketika berjalan atau bergerak. anak-
kanak bermasalah pendengaran tidak dapat memahami proses pengamatan.

Pengamatan merupakan kefahaman terhadap sesuatu perkara atau situasi melalui

pancaindera setelah berlakunya proses dalam mental. >anet '. ;earner (+:+$ dalam
bukunya hildren 'ith ;earning DisabilitiesH telah mentafsirkan baha&a pengamatan
adalah satu proses untuk mengenal maklumat daripada tindak balas panca indera atau
mekanisme yang mentafsirkan sesuatu pergerakan panca indera dengan kuasa intelek.
 Antara ciri-ciri kesukaran dalam komponen penglihatan yang melibatkan pengamatan ialah
ketidakupayaan memahami benda-benda abstrak, pengamatan dan daya anggaran berat,
tidak memahami konsep bentuk, ketidakupayaan mengagak sesuatu sai, jarak,
perhubungan antara objek, menyalin huruf, nombor perkataan dan ayat. Bamun kanak-
kanak ini lebih mengetahui konsep sejuk dan panas melalui sentuhan.

PEN)T)P

10
 Pendidikan has di %alaysia akhir-akhir ini pesat membangun bukan sahaja dari
aspek bertambahnya bilangan pelajar tetapi juga dari aspek prasarana yang lain seperti
pertambahan bilangan sekolah dan kelas, peningkatan bilangan dan kualiti guru, serta
peningkatan mutu pengurusan dan pentadbiran sekolah yang mempunyai kanak-kanak
berkeperluan khas.. 4eksyen 7" dan seksyen 7+ dalam Akta + dilihat oleh pelbagai pihak
sebagai era baru dalam dunia pendidikan khas kerana %enteri Pendidikan dikehendaki
menyediakan kelas pendidikan khas jika adanya permintaan dari masyarakat. Akta yang
memperuntukkan kuasa kepada %enteri untuk menentukan tempoh persekolahan dan
kandungan kurikulum untuk keperluan pendidikan khas. *al ini menggambarkan baha&a
setiap lapisan kita telah memberi perhatian kepada golongan ini.

Dalam usaha memupuk kerjasa di antara pihak sekolah dan keluarga, guru harus
sedar baha&a hubungan dengan ibu bapa mungkin berbea tertakluk kepada latar belakang
keluarga. 9bu bapa berpelajaran rendah mengkin berhati-hati berinteraksi dengan guru
berbanding dengan ibu bapa berpelajaran tinggi. 5leh itu, guru harus sedar dan mengambil
kira perbeaan kepercayaan dalam usaha mendidik kanak-kanak berkeperluan khas sama
ada dari segi masalah pembelajaran, masalah penglihatan mahupun masalah pendengaran.

11