(Thuvientoan.net) Chuyên Đề Góc Và Khoảng Cách Trong Không Gian

Hướng tới kì thi THPTQG 2019
GÓC - KHOẢNG CÁCH
§1. Các dạng toán liên quan đến tính Góc
1. 1 Góc giữa hai đường thẳng

Góc giữa hai đường thẳng a và b trong không gian là góc giữa hai đường thẳng a0 và b0 cùng đi qua
một điểm và lần lượt song song với a và b.
a
a0
O
b0
L Để xác định góc giữa hai đường thẳng a và b ta có thể lấy điểm O thuộc một trong hai đường
thẳng đó rồi vẽ một đường thẳng qua O và song song với đường thẳng còn lại.
L Nếu #»
u và #»
v lần lượt là vec-tơ chỉ phương của a và b, đồng thời ( #»
u , #»
v ) = α thì góc giữa hai
đường thẳng a và b bằng α nếu 0◦ ≤ α ≤ 90◦ và bằng 180◦ − α nếu 90◦ < α ≤ 180◦ .
L Nếu a và b là hai đường thẳng song song hoặc trùng nhau thì góc giữa chúng bằng 0◦ .
Xác định góc giữa hai đường thẳng trong không gian. Ta thường có hai phương pháp để giải
quyết cho dạng toán này.
! ¹ Phương pháp 1: Sử dụng định nghĩa góc giữa hai đường thẳng, kết hợp sử dụng hệ thức
lượng trong tam giác (định lý cos, công thức trung tuyến).
¹ Phương pháp 2: Sử dụng tích vô hương của hai vec-tơ.
Ví dụ 1.
1
Cho tứ diện ABCD có AB vuông góc với mặt phẳng √ A
a 6
(BCD). Biết tam giác BCD vuông tại C và AB = ,
√ 2
AC = a 2, CD = a. Gọi E là trung điểm của AC (tham
khảo hình vẽ bên). Góc giữa hai đường thẳng AB và DE
E
bằng
A. 45◦ . B. 60◦ . C. 30◦ . D. 90◦ . B D
 Hướng dẫn giải:

Gọi I là trung điểm của BC, suy ra EI k AB. A
Khi đó(AB, DE) = (EI, ED) = IED.
[
DC ⊥ BC (giả thiết)
Ta có ⇒ DC ⊥ (ABC),
DC ⊥ AB (AB ⊥ (BCD))
suy ra DC vuông góc với EC. Do đó E
√ B D
2 2 2AC 2 3a22 a 6
DE = CD + EC = CD + = ⇒ DE = .
4 2 2
I
√
AB a 6 a2 C
Ta có IE = = và BC 2 = AC 2 − AB 2 = .
2 4 2
Tam giác ICD vuông tại C nên
BC 2 9a2
DI 2 = CD2 + IC 2 = CD2 + = .
4 8
Áp dụng định lý cô-sin cho tam giác IDE, ta có
3a2 3a2 9a2

2 2 + 2 −
[ = IE + DE − CD = 8 √ 2 √ 8 = 1 ⇒ IED
cos IED [ = 60◦ .
2IE · DE a 6 a 6 2
2· ·
4 2
Vậy góc giữa hai đường thẳng AB và DE bằng 60◦ .
Có thể chứng minh EI vuông góc với mặt phẳng (BCD), suy ra tam giác EID vuông tại I để
! tính góc IED
[ đơn giản hơn mà không cần sử dụng định lý cô-sin.
Ví dụ 2. Cho tứ diện ABCD

√ có AB vuông góc với mặt phẳng (BCD). Biết tam giác BCD
a 6 √
vuông tại C và AB = , AC = a 2, CD = a. Gọi E là trung điểm của AD (tham khảo
2
hình vẽ dưới đây).
2
A
B D
Góc giữa hai đường thẳng AB và CE bằng

A. 60◦ . B. 45◦ . C. 30◦ . D. 90◦ .

Gọi F là trung điểm của BD, suy ra EF k AB nên A
(AB, CE) = (EF, CE).
Do AB ⊥ (BCD) nên EF ⊥ (BCD), suy ra 4EF C
E
vuông tại F
.
CD ⊥ BC
Mặt khác ⇒ CD ⊥ AC.
CD ⊥ AB B D
√ F
1 a 6 √ √
Ta có EF = AB = , AD = AC 2 + CD2 = a 3.
2 4
4ACD vuông tại √ C và có E là trung điểm của AD nên C
1 a 3
CE = AD = .
2 2 √
[ = EF = 2 ⇒ CEF
cos CEF [ = 45◦ .
EC 2
Vậy (AB, CE) = (EF, CE) = CEF [ = 45◦ .
Ví dụ 3.
Cho hình lăng trụ đứng tam giác ABC.A0 B 0 C 0 có đáy ABC là tam A0
√ C0
[ = 120◦ , cạnh bên AA0 = a 2. Tính
giác cân AB = AC = a, BAC
góc giữa hai đường thẳng AB 0 và BC (tham khảo hình vẽ bên). B0
A. 90◦ . B. 30◦ . C. 45◦ . D. 60◦ .

A
C
3
Dựng AP sao cho song song và bằng với CB như hình vẽ. A0 C0
Suy ra (BC, AB 0 ) = (AP, AB 0 ) .
√ B0
Ta có AP = CB = a 3.
√ √
Ta lại có AB 0 = B 0 B 2 + AB 2 = a 3;
√ √ A C
B 0 P = B 0 B 2 + P B 2 = a 3.
Vậy 4AP B 0 đều nên (BC, AB 0 ) = (AP, AB 0 ) = 60◦ . P B
Ví dụ 4.
Cho tứ diện đều ABCD có M là trung điểm của cạnh CD A
(tham khảo hình vẽ), ϕ là góc giữa hai đường thẳng AM và
BC. Giá
√ trị cos ϕ bằng √
3 3
A. . B. .
√6 √4
2 2 D
C. . D. . B
3 6
M
C
 Hướng dẫn giải: Giả sử cạnh của tứ diện đều bằng a.

Ta có:
# »# » # » # » # » # » # » # » # »
CB.AM = CB · (CM − CA) = CB · CM − CB · CA
2
= CB · CM · cos ACM [ = −a .
\ − CB · CA · cos ACB
4
# » # » √
Ä # » # »ä BC · AM 3
cos ϕ = cos BC, AM = = .

BC · AM 6
Ví dụ 5.
Cho tứ diện ABCD có AB vuông góc với mặt√phẳng (BCD). A
a 6 √
Biết tam giác BCD vuông tại C và AB = , AC = a 2,
2
CD = a. Gọi E là trung điểm của AD (tham khảo hình vẽ E
bên).
Góc giữa hai đường thẳng AB và CE bằng B D
◦ ◦
A. 45 . B. 60 .
C. 30◦ . D. 90◦ . C
4
Gọi H là trung điểm của BD. Khi đó EH k AB và EH ⊥ (BCD). A
Góc giữa AB và CE bằng√ góc giữa EH và EC và bằng√ HEC.
\
1 a 6 √ a 2
Ta có EH = AB = , BC = AC 2 − AB 2 = , E
2 4 √ 2
2(CB 2 + CD2 ) − BD2 3a2 a 6
CH 2 = = ⇒ CH = .
4 √ √ 8 4
B D
\ = CH = a 6 ÷ a 6 = 1 nên HEC
Vì tan HEC \ = 45◦ . H
EH 4 4
Vậy góc giữa AB và CE bằng 45◦ .
C
Ví dụ 6. Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 . Góc giữa A0 C 0 và D0 C là

A. 120◦ . B. 45◦ . C. 60◦ . D. 90◦ .

Ta có A0 C 0 k AC nên C B
D A
(A0 C 0 , D0 C) = (D0 C, AC) .
Dễ thấy tam giác ACD0 là tam giác đều nên D

\ 0 CA = 60◦ , do đó
C0
B0
(A0 C 0 , D0 C) = (D0 C, AC) = 60◦ .
D0 A0
√
Ví dụ 7. Cho hình chóp S.ABC có SA = SB = SC = AB = AC = 1, BC = 2. Tính góc
giữa hai đường thẳng AB, SC.
A. 45◦ . B. 120◦ . C. 30◦ . D. 60◦ .

Ta có AB 2 + AC 2 = 2 = BC 2 ⇒ ∆ABC vuông tại A. S
# » # » # » Ä # » # »ä
Ä # » # »ä AB · SC AB AC − AS
cos AB, SC = # » # » =
AB · SC 1·1
# »# » # »# »
= AB AC − AB AS
= 0 − 1 · 1 · cos 60◦ A
1 √ C
= − . 2
2
Ä # » # »ä B
Suy ra AB, SC = 120◦ .
Do đó góc giữa hai đường thẳng AB và SC
bằng 180◦ − 120◦ = 60◦ .
5
Ví dụ 8. Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 cạnh a. Gọi M, N, P lần lượt là trung
điểm các cạnh AB, BC, C 0 D0 . Xác định góc giữa hai đường thẳng M N và AP .
A. 60◦ . B. 90◦ . C. 30◦ . D. 45◦ .

Do AC song song với M N nên góc giữa hai đường thẳng M N và A0 B0
AP bằng góc giữa hai
√ đường thẳng AC và AP .
a 5 3a √ P
Tính được P C = ; AP = ; AC = a 2. D0 C0
2 2
Áp dụng định lý cosin cho 4ACP ta có
9a2 2 5a2 √
AP 2
+ AC 2
− P C 2 + 2a − 2 M B
cos CAP
[ = = 4 4 = A
2AP · AC 3a √ 2
2· ·a 2 N
2
[ = 45◦ .
⇒ CAP D C
Vậy góc giữa hai đường thẳng M N và AP bằng 45◦ .
Ví dụ 9. Cho hình chóp S.ABC có tất cả các cạnh đều bằng a. Gọi I, J lần lượt là trung
điểm của SA, BC. Tính số đo của góc hợp bởi IJ và SB.
A. 45◦ . B. 30◦ . C. 60◦ . D. 90◦ .
A C
M J
Gọi M là trung điểm của AB. Khi đó IM là đường trung bình của tam giác SAB nên IM k SB
SB a a
và IM = = . Tương tự M J = .
2 2 2
Mặt khác, dễ dàng chứng minh tam giác IBJ vuông tại J nên
Ç √ å2 √
Ã
√ a 3 a 2 a 2
2 2
IJ = IB − IB = − = .
2 2 2
6
√
a a 2
Tam giác IM J có M I = M J = , IJ = nên là tam giác vuông cân tại M . Suy ra
2 2
(IJ, SB) = (IJ, IM ) = M

[ IJ = 45◦ (do IM k SB).
Ví dụ 10. Tứ diện đều ABCD cạnh a, M là trung điểm của cạnh CD. Cô-sin của góc giữa
AM và√BD là √ √ √
3 2 3 2
A. . B. . C. . D. .
6 3 3 6

Gọi N là trung điểm của BC. Do M N k BD nên góc giữa AM và A
BD bằng góc giữa AM và M N . Suy ra góc cần tìm là góc AM
\ N.
Ta có
M A2 + M N 2 − AN 2
cos AM
\ N=
2M A · M N
Ç √ å2 Ç √ å2
a 3 a 2 a 3
+ − D B
2 2 2
= √ M N
a 3 a C
2· ·
√ 2 2
3
= .
6
Ví dụ 11. Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình vuông cạnh a, cạnh bên SA vuông góc
với đáy, SA = a. Gọi M là trung điểm của SB. Góc giữa AM và BD bằng
A. 45◦ . B. 30◦ . C. 90◦ . D. 60◦ .

Cách 1. Ta có Ä S
# » # » # » # »ä # » # » # »
2AM · BD = AS + AB BD = AB · BD
√ √
◦ a·a 2 2
= AB · BD · cos 135 = − = −a2 .
2
Từ đó M
# » # » a2
Ä # » # »ä AM · BD −
cos AM ; BD = = √ 2 A
D
AM · BD a 2 √
·a 2
2 B
1 Ä # » # »ä C
= − ⇒ AM ; BD = 120◦ .
2
Vậy góc giữa AM và BD bằng 60◦ .
Cách 2. Chọn hệ trục tọa độ Oxyz với O trùng A, các tia Ox, Oy, Oz lần lượt trùng với các tia
AB, AD, AS. Không mất tính tổng quát, giả sử a = 1. Khi đó ta có tọa độ các điểm A(0; 0; 0),
7
# » 1 # »
Å ã Å ã
1 1 1
B(1; 0; 0), D(0; 1; 0), S(0; 0; 1), M ; 0; . Từ đó AM = ; 0; , BD = (−1; 1; 0). Và
2 2 2 2
# » # » 1 1
(−1) + 0 · 1 + · 0
Ä # » # »ä AM · BD

2 2 1
cos (AM ; BD) = cos AM ; BD = # » # » = … =

AM · BD 1 1 √ 2
+0+ · 1+1+0
4 4
⇒ (AM ; BD) = 60◦ .
Ví dụ 12. Cho tứ diện ABCD. Gọi M, N lần lượt là trung điểm của các cạnh BC và AD.
√
Biết AB = CD = 2a, M N = a 3. Tính góc giữa hai đường thẳng AB và CD.
A. 45◦ . B. 90◦ . C. 60◦ . D. 30◦ .

1 A
Gọi P là trung điểm AC ⇒ M P k AB, M P = AB = a và
2
1
N P k CD, N P = CD = a.
2
(AB, CD) = (P M, P N ). N
P M2 + P N2 − MN2 a2 + a2 − 3a2 1 P
Ta có cos M
\ PN = = 2
=− .
2P M · P N 2a 2
◦ ◦
Từ đó suy ra M P N = 120 ⇒ (AB, CD) = 60 .
\ B D
M
C
Ví dụ 13.
Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 (tham khảo hình vẽ A0 B0
bên). Góc giữa hai đường thẳng AC và A0 D bằng
D0 C0
A. 45◦ . B. 30◦ . C. 60◦ . D. 90◦ .
B
A
D C

Ta có: AC k A0 C 0 ⇒ (AC, A0 D) = (A0 C 0 , A0 D).
√
Mặt khác: A0 C 0 = A0 D = DC 0 = a 2 nên suy ra 4A0 DC 0 đều. A0 B0
Do đó (A0 C 0 , A0 D) = 60◦ . 60◦
D0 C0
B
A
D C
8
Ví dụ 14. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình thoi tâm O, cạnh a, góc BAD
\=
60◦ , có SO vuông góc với mặt đáy và SO = a. Khoảng cách từ O đến mặt phẳng (SBC)
là √ √ √ √
a 57 a 57 a 45 a 52
A. . B. . C. . D. .
19 18 7 16

Gọi H là hình chiếu của O trên BC, K là hình chiếu S
của O trên SH. Khi đó ta có OK ⊥ (SBC) hay
d(O, (SBC)) = OK. Ta có
1 1 1 1 1 1 D C
2
= 2
+ 2
= 2
+ 2
+ . K
OK SO OH SO OB OC 2
O
\ = 60◦ nên OBC
Do BAD \ = 60◦ , suy ra OB = a , H
√ 2 A B
a 3
OC = . Thay vào đẳng thức trên ta được OK =
√ 2
a 57
.
19
Ví dụ 15. Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD đáy ABCD là hình vuông, E là điểm đối
xứng với D qua trung điểm SA. Gọi M , N lần lượt là trung điểm của AE và BC. Góc giữa
hai đường thẳng M N và BD bằng
A. 90◦ . B. 60◦ . C. 45◦ . D. 75◦ .

Do D đối xứng với E qua trung điểm của SA nên SDAE S
là hình bình hành, suy ra EA k SD. Ta có
# » # » # » # » # » E
# » AB + EC AB + ED + DC
MN = =
2 2
# » # » # » # » D C
AB + AD + SD + DC M I
=
2
# » # » O
AC + SC N
= .
2
A B
Mà BD ⊥ AC và BD ⊥ SC (do BD ⊥ (SAC)) nên
# » # »
# » # » # » AC + SC
BD · M N = BD · = 0.
2
Vậy (M N, BD) = 90◦ .
9
Ví dụ 16.
Cho tứ diện đều ABCD. Gọi M là trung điểm cạnh BC A
(tham khảo hình vẽ bên). Giá trị cô-sin của góc giữa hai
thẳng AB và √
đường √ DM bằng √
3 3 3 1
A. . B. . C. . D. .
6 3 2 2
B D
M
C

Gọi N là trung điểm AC. A
Gọi I 
là trung điểm M N .
M N k AB
Ta có ⇒ (AB, DM ) = (M N, DM ).
DI ⊥ M N
N
cos(AB,√
Do vậy, DM ) = cos(M N, DM ) = cos IM D.
\
3 √ I
DM =

3
Ta có 2 ⇒ cos IM D =
\ . B D
M I = a
 6
4 M
C
Ví dụ 17.
Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC.A0 B 0 C 0 có AB = a và A C
√
AA0 = 2a. Góc giữa hai đường thẳng AB 0 và BC 0 bằng B
A. 30◦ . B. 90◦ . C. 45◦ . D. 60◦ .
A0 C0
B0

Gọi I, H lần lượt là trung điểm của AB 0 và A0 C 0 . Khi đó IH là đường A C
trung bình của 4A0 BC 0 nên√IH k BC 0 ⇒ (AB 0 , BC 0 ) = (AB 0 , IH). B
√ a 3 3a
Ta có AB 0 = a 3, B 0 H = , AH = nên B 0 H 2 +HA2 = AB 0 2 ,
2 2
hay 4HAB 0 vuông tại H. I
√
AB 0 a 3
IH = = ⇒ ∆B 0 IH đều, suy ra A0 C0
2 2 H
(AB 0 , BC 0 ) = (AB 0 , IH) = B \ 0 IH = 60◦ .
B0
10
Ví dụ 18. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình thang vuông tại A và S, SA
đáy. Tính cô-sin góc giữa 2 đường thẳng SD và BC biết AD =
vuông góc với mặt phẳng √
2 3a
DC = a,AB = 2a, SA = .
3
1 2 3 4
A. √ . B. √ . C. √ . D. √ .
42 42 42 42
M
A B
D C
• Gọi M là trung điểm AB, ta có DM k BC. Do đó (BC,√SD) = (DM, SD).

4a2 7a2 a 7
• Ta có SD2 = SA2 + AD2 = + a2 = ⇒ SD = √ .
3 3 √ 3
2 2
4a 7a a 7
SM 2 = SA2 + AM 2 = + a2 = ⇒ SM = √ .
3 3 √3
2 2 2 2 2 2
DM = AM + AD = a + a = 2a ⇒ DM = a 2.
7a2 2 7a2
2 2 2 + 2a −
\ = DS + DM − SM = 3 √
• Ta có cos SDM 3 = √3 = √3 .
2 · DS · DM 7a √ 14 42
2· ·a 2
3
Ví dụ 19. Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình vuông cạnh a, SA = a và vuông góc với
đáy. Gọi M là trung điểm của SB. Góc giữa hai đường thẳng AM và BD bằng
A. 30◦ . B. 60◦ . C. 45◦ . D. 90◦ .

Lấy N là trung điểm SD, suy ra M N k BD, dẫn tới S
(AM, BD) = (AM, M N ) = AM \ N.
√ √
SB a 2 a 2
Vì SA ⊥ AB ⇒ AM = = . Tương tự AN = .
2 2 2 N
Lại có M N là đường
√ trung bình của 4SBD nên ta có
BD a 2 M
MN = = . Suy ra 4AM N là tam giác đều, nên
2 2
AM
\ N = 60◦ . A D
B C
11
Ví dụ 20. Cho tứ diện SABC có SA, SB, SC đôi một vuông góc và SA = SB = SC = a.
# » # »
Gọi M là trung điểm của BC. Tính góc giữa hai vec-tơ SM và AB.

A
L Cách 1: # » # »
# » # » SM · AB
Gọi α là góc giữa hai vec-tơ SM và AB, ta có cos α = .
SM√ · AB
√ √ BC a 2
Có BC = AB = SA2 + SB 2 = a 2, SM = = .
2 2 N
# » # » 1 # » # » # » #»
Mặt khác ta có SM · AB = (SB + SC) · (SB − SA)
2
1 # »2 # » # » # » # » # » # » a2
= (SB − SB · SA + SC · SB − SC · SA) = S
2 2 B
a2 1
Vậy cos α = √ = ⇒ α = 60◦ . M
√ a 2 2
2·a 2· C
2
L Cách 2:
Gọi N là trung điểm của AC, ta dễ dàng chứng minh được
4SM N đều.
# » # » # » # » # » # »
Có (SM , AB) = (SM , N M ) = (M S, M N ) = N
\ M S = 60◦ .
Ví dụ 21 (Thi thử, THPT chuyên KHTN Hà Nội, 2019). Cho tứ diện ABCD có
√
AB = CD = a. Gọi M , N lần lượt là trung điểm của AD và BC. Biết M N = 3a,
góc giữa hai đường thẳng AB và CD bằng
A. 45◦ . B. 90◦ . C. 60◦ . D. 30◦ .

Gọi P là trung điểm của AC. Khi đó, ta có A
P M k CD, P N k AB. Suy ra góc giữa AB và CD bằng góc

giữa P M và P N .
CD a AB a M
Ta có P M = = ,PN = = .
2 2 2 2
Xét tam giác P M N có P
2 2 2
P M + P N − MN
cos M
\ PN = B D
2 · PM · PN
2 2 2
a a 3a
+ − 1 N
= 4 4 4 =− .
a a 2
2· · C
2 2
Suy ra M \ P N = 120◦ .
Suy ra góc giữa hai đường thẳng P M và P N bằng 180◦ − 120◦ = 60◦ .
Vậy góc giữa hai đường thẳng AB và CD bằng 60◦ .
12
√
Ví dụ 22. Cho hình chóp S.ABC có SA = SB = SC = AB = AC = a 2 và BC = 2a.
Tính góc giữa hai đường thẳng AC và SB.

S
L Cách 1:
Ta có SAB và SAC là tam giác đều, ABC và SBC là tam
giác vuông cân cạnh huyền BC.
M
Gọi M , N , P lần lượt là trung điểm của SA, AB, BC, ta
có M N k SB, N√P k AC nên (AC, SB)√ = (N P, M N ).
SB a 2 AC a 2
MN = = , NP = = .
2 2 2 2
BC √ A
AP = SP = = a, SA = a 2 C
2 √
SA a 2 N
Nên 4SAP vuông cân tại P ⇒ M P = = . P
2 2
Vậy 4M N P đều ⇒ (AC, SB) = (N P, N M ) = M \ NP = B
60◦ .
L Cách 2:
# » # » # » #» # » # » # » #» # »
AC · SB = (SC − SA) · SB = SC · SB − SA · SB
= 0 − SA · SB ·cos [ = −a2 .
# »ASB# »
AC · SB a2 1
cos(AC, SB) = = √ √ =
AC · SB a 2·a 2 2
⇒ (AC, SB) = 60◦ .
1. 2 Góc giữa đường thẳng và mặt phẳng

Cho đường thẳng d và mặt phẳng (α).
d A
d0 ϕ O
α H
L Trường hợp đường thẳng d vuông góc với mặt phẳng (α) thì ta nói rằng góc giữa đường thẳng
d và mặt phẳng (α) bằng 90◦ .
L Trường hợp đường thẳng d không vuông góc với mặt phẳng (α) thì góc giữa đường thẳng d và
hình chiếu d0 của nó trên (α) gọi là góc giữa đường thẳng d và mặt phẳng (α).
Để xác định góc giữa d và (P ), ta thường làm như sau
13
L Xác định giao điểm O của d và (P ).
L Lấy một điểm A trên d (A khác O). Xác định hình chiếu vuông góc (vuông góc) H của A
lên (P ). Lúc đó (d, (P )) = (d, d0 ) = AOH.
\
! Nếu ϕ là góc giữa đường thẳng d và mặt phẳng (α) thì ta luôn có 0 ◦
≤ ϕ ≤ 90◦ .
Ví dụ 23. Cho hình chóp S.ABC có đáy là tam giác vuông tại B, cạnh bên SA vuông góc
√
[ = 60◦ và SA = a 2. Góc giữa đường thẳng SB và mặt
với mặt phẳng đáy, AB = 2a, BAC
phẳng (SAC) bằng
A. 45◦ . B. 30◦ . C. 60◦ . D. 90◦ .

Gọi H là hình chiếu vuông góc của B lên AC ⇒ BH⊥(SAC) S
Xét tam giác ABH vuông tại H, ta có
√
\ = BH ⇒ BH = AB · sin 60◦ = a 3
sin BAH
√ AB √
SB = SA2 + AB 2 = a 6.
Xét tam giác SBH vuông tại H, ta có H
\ = BH = √1 ⇒ BSH
sin BSH \ = 45◦ A C
SB 2
Vậy [SB,\ \ = 45◦ .
(SAC)] = BSH
B
√ dụ 24. Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác đều cạnh a, SA ⊥ (ABC), SA =
Ví
a 2
. Tính góc α giữa SC và mặt phẳng (SAB).
2
A. α = 45◦ . B. α = 30◦ . C. α = 90◦ . D. α = 60◦ .

Gọi H là trung điểm AB ⇒ CH ⊥ AB mặt khác SA ⊥ S
CH ⇒ CH ⊥ (SAB) ⇒… (SC, (SAB))√ = HSC
[
√ 3 a 3
SC = SA2 + AC 2 = a ; CH =
√ 2 2
HC 2
⇒ sin HSC
[ = = ⇒ α = 45◦ .
SC 2
A C
H
B
Ví dụ 25.
14
Cho hình trụ đều ABCD.A0 B 0 C 0 D0 có tất cả các cạnh đều bằng 1
B C
1 (tham khảo hình vẽ). Gọi ϕ là góc hợp bởi đường thẳng AC 0 1
0 0 A 1
với mặt phẳng√(BCC B ). Tính sin ϕ. √ 1
10 6
A. sin ϕ = . B. sin ϕ = .
√4 √4
3 13
C. sin ϕ = . D. sin ϕ = . B0 C0
4 4
A0

Gọi H là trung điểm của BC 0 H
√ ta có ϕ = AC H. √
\
√ B C
a 3 AH 6
Ta có AC 0 = 2, AH = nên sin ϕ = 0
= .
2 AC 4
A
B0 C0
A0
Ví dụ 26. Cho hình lăng trụ đứng ABC.A0 B 0 C 0 có đáy ABC là tam giác vuông cân tại B.
√
Biết AB = a, BC 0 = a 2. Tính góc hợp bởi đường thẳng BC 0 và mặt phẳng (ACC 0 A0 ).
A. 90◦ . B. 45◦ . C. 60◦ . D. 30◦ .

• Gọi H là trung điểm của AC. Do tam giác ABC vuông cân tại A H C
B nên BH ⊥ AC. Mặt khác ABC.A0 B 0 C 0 là lăng trụ đứng nên
CC 0 ⊥ BH. Do đó BH ⊥ (ACC 0 A0 ). Suy ra góc giữa BC 0 với mặt
phẳng (ACC 0 A0 ) là góc BC
\ 0 H. B
√
• Ta có BC = AB = a √ nên AC = a 2.
1 a 2
Do đó HB = AC = .
2 2
0H =
HB 1 0 H = 30◦ .
• sin BC
\
0
= nên BC \ A0 C0
BC 2
B0
Ví dụ 27.
15
Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông có S
cạnh bằng a, cạnh bên SA vuông góc với mặt phẳng đáy
và SA = a. Gọi H, K lần lượt là hình chiếu vuông góc của
H
A trên SB, SD (hình vẽ bên). Gọi α là góc tạo bởi đường
K
thẳng SD và mặt phẳng (AHK), tính tan α.
√ √
A. tan α = 3. B. tan α = √2. A B
1 3
C. tan α = √ . D. tan α = .
3 2 D C

Gọi L là giao điểm của SC và (AHK). S
Ta có AK ⊥ (SCD) và AH ⊥ (SBC) nên SC ⊥ (AKLH).
Do đó L
H
(SD, (AHK)) = (SK, KL) = SKL
[ = α.
K
Xét 4SAC ta có
A B
SA2 a2 a O
SA2 = SL · SC ⇔ SL = = √ =√ .
SC a 3 3 D C
Mặt khác 4SLK ∼ 4SDC nên
a
√ ·a
LK SK SK · DC 2 a
= ⇔ LK = = √ =√ .
DC SC SC a 3 6
Xét 4SLK ta có
a
√ √
SL 3
tan α = = a = 2.
KL √
6
√
Vậy tan α = 2.
1. 3 Góc giữa hai mặt phẳng

L Định nghĩa:
Góc giữa hai mặt phẳng là góc giữa hai đường m n

thẳng lần lượt vuông góc với hai mặt phẳng đó.
Hai mặt phẳng song song hoặc trùng nhau thì α β
◦
góc giữa chúng bằng 0 .
L Diện tích hình chiếu của một đa giác Cho đa giác H nằm trong mặt phẳng (α) có diện tích là
S và H 0 là hình chiếu vuông góc của H trên mặt phẳng (β). Khi đó diện tích S 0 của hình H
16
được tính theo công thức như sau:
S 0 = S · cos ϕ
với ϕ là góc giữa (α) và (β).
L Cách xác định góc của hai mặt phẳng cắt nhau
Bước 1. Tìm giao tuyến c của (α) và (β).

β
Bước 2. Tìm hai đường thẳng a, b lần lượt thuộc hai mặt phẳng và c
cùng vuông góc với c tại một điểm. a
α I
Bước 3. Góc giữa (α) và (β) là góc giữa a và b.
b
Muốn tìm góc giữa hai mặt phẳng ta có thể tìm góc giữa hai nửa đường thẳng lần lượt nằm
trên hai mặt phẳng và vuông góc với giao tuyến của chúng.
Một số trường hợp thường gặp:
¹ Trường hợp 1: ∆ABC = ∆DBC.
C
D
I
Gọi I là chân đường cao của ∆ABC.

Nối DI. Vì ∆ABC = ∆DBC nên DI ⊥ BC.
\
⇒ ((ABC), (DBC)) = AID.
[
¹ Trường hợp 2: Xét góc giữa hai mặt phẳng (M AB) và (N AB) với 4M AB và 4N AB cân có
cạnh đáy AB.
B
M
I
17
Gọi I là trung điểm AB. Khi đó N I ⊥ AB và M I ⊥ AB.
⇒ ((M AB),\ (N AB)) = M
\ IN .
¹ Trường hợp 3: Hai mặt phẳng cắt nhau (α) ∩ (β) = ∆.
I
A
Tìm giao tuyến ∆ của hai mặt phẳng.

Dựng AB có hai đầu mút nằm ở trên hai mặt phẳng và vuông góc với một mặt. (giả sử là (β)).
Chiếu vuông góc của A hoặc B lên ∆ là điểm I.
⇒ AIB
[ là góc giữa hai mặt phẳng.
¹ Trường hợp 4: Nếu a ⊥ (α); b ⊥ (β) thì ((α),

\ [
(β)) = (a, b).
¹ Trường hợp 5: Trường hợp khó vẽ được góc giữa hai mặt phẳng thì có thể dùng công thức
phép chiếu diện tích đa giác.
Ví dụ 28.
Cho hình hộp chữ nhật ABCD.A0 B 0 C 0 D0 có AB = a, A0 D0
√ √
BC = a 2, AA0 = a 3. Gọi α là góc giữa hai mặt phẳng
(ACD0 ) và (ABCD) (tham khảo hình vẽ dưới đây). Giá B0
C0
trị tan α√bằng √ √
2 6 2 3 2
A. . B. . C. 2. D. .
3 3 2
A
D
B C
18
Kẻ DO vuông góc với AC. A0 D0
Mà ta có AC ⊥ DD0 nên AC ⊥ D0 O.
Do đó, [(ACD0 ), (ABCD)] = (D0 O, DO) = D
\ 0 OD = α.
B0
C0
Xét tam giác ACD vuông tại D, đường cao DO, ta có
1 1 1 1 1 3
= + = + = ,
DO2 AD2 CD2 2a2 a2 2a2 A
D
√ O
a 6
suy ra DO = . B C
3
Tam giác D0 DO vuông tại D, ta có
√ √
DD0 a 3 3 2
tan α = = √ = .
DO a 6 2
3
[ = 120◦ .
Ví dụ 29. Cho hình chóp S.ABC có SA vuông góc với đáy, SA = 2BC và BAC
Hình chiếu của A trên các đoạn SB, SC lần lượt là M , N . Tính góc giữa hai mặt phẳng
(ABC)và (AM N ).
A. 45◦ . B. 15◦ . C. 30◦ . D. 60◦ .

Đặt BC = a. Dựng đường kính AD của đường tròn ngoại
tiếp đáy.
 S
CD ⊥ AC
Ta có ⇒ CD ⊥ (SAC) ⇒ CD ⊥ AN .
CD ⊥ SA M
Mà AN ⊥ SC ⇒ AN ⊥ (SCD) ⇒ AN ⊥ SD.
Tương tự ta chứng minh SD ⊥ AM . Suy ra SD ⊥ (AM N )
lại có SA ⊥ (ABC) nên ((AHK), (ABC)) = (SD, SA) = N
A B
ASD.
[ √
BC 2a 3
Ta có AD = = .
sin A √3 D
2a 3 √
AD 3 3 [ = 30◦ . C
tan ASD
[ = = = ⇒ ASD
SA 2a 3
19
Ví dụ 30. Cho hình chóp S.ABCD S
có đáy là hình vuông cạnh a, cạnh bên

SA = a và vuông góc với mặt phẳng đáy. Gọi M
M , N lần lượt là trung điểm SB và SD (tham
N
khảo hình vẽ), α là góc giữa hai mặt phẳng
(AM N √
) và (SBD). Giá trị sin α A B
√bằng
2 2 2
A. . B. .
√3 3
7 1 D C
C. . D. .
3 3

Gọi O là trung điểm của BD. S
 M N ∩ SO, P = AI ∩ SC.
Gọi I =
SB ⊥ AM
Ta có ⇒ AM ⊥ (SBC) ⇒ AM ⊥ SC.
BC ⊥ AM
Tương tự ta có AN ⊥ SC P M
Suy ra SC⊥ (AM N ) I
N
M N k BD
Mặt khác ⇔ M N ⊥ (SAO).
BD ⊥ (SAO)
Suy ra góc giữa hai mặt phẳng (AM N ) và (SBD) là A B
góc giữa AI và SO hay là SIP
‘ = α.
O
Xét tam giác vuông
√ SIP vuông tại P . Ta có.
1 6 D C
SI = SO = a.
2 √4
SA2 3
SP = = a (áp dụng hệ thức lượng cho tam
SC 3
giác vuông SAC).√
SP 2 2
sin α = = .
SI 3
Ví dụ 31. Cho hình chóp S.ABCD có SA ⊥ (ABC), đáy ABC là tam giác vuông tại C.
[ = 60◦ , BSC
Cho ASC [ = 45◦ , sin của góc giữa hai mặt phẳng (SAB) và (SBC) bằng
√ √ √ √
6 7 42 6
A. . B. . C. . D. .
4 7 7 3
20
Dựng AE ⊥ SB, AF ⊥ SC. Dễ dàng chứng minh được SB ⊥ S
(AEF ).
E
Góc giữa hai mặt phẳng (SAB) và (SBC) là góc AEF
[.
√ √
Giả sử SA = 1 ⇒ SC = 2, BC = 2, AC = 3 và AB = 7, SB =
√
2 2. √ √ F
3 14 A B
Từ đó có AF = , AE = .
2 4 √
42
Tam giác AF E vuông tại F nên sin F[
EA = . C
7
Ví dụ 32.
Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình vuông cạnh a, S
SA = a và vuông góc (ABCD). Gọi M là trung điểm
của BC (tham khảo hình vẽ bên). Tính côsin của góc
giữa hai mặt phẳng (SM D) và (ABCD).
3 2 2 1 A
A. √ . B. √ . C. . D. √ . B
10 5 3 5
M
C
D

Kéo dài DM cắt AB tại E. Kẻ AH ⊥ DM S
(H ∈ DM ). Khi đó B là trung điểm của
AE ,góc SHA
[ là góc giữa (SM D) và đáy.
AD · AE 2a
Ta có AH = √ =√ .
AD2 + √
AE 2 5
SA 5 A B
tan SHA
[ = = ⇒ cos SHA
[ = E
AH 2
H

1 2 M
= .
1 + tan2 SHA
[ 3 C
D
Ví dụ 33. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là nửa lục giác đều nội tiếp đường tròn
√
đường kính AB = 2a, SA = a 3 và vuông góc với mặt phẳng (ABCD). Côsin của góc giữa
hai mặt√phẳng (SAD) và (SBC)
√ bằng √ √
2 2 2 2
A. . B. . C. . D. .
2 3 4 5
21
Gọi I 
là giao điểm của AD và BC. S
BD ⊥ AD
Ta có ⇒ BD ⊥ (SAD).
BD ⊥ SA
Mà SI ⊂ (SAD) nên BD ⊥ SI.
Kẻ DE⊥ SI tại E.
SI ⊥ DE
Ta có ⇒ SI ⊥ (BDE) ⇒ SI ⊥ BE.
SI ⊥ BD
Suy ra góc giữa (SAD) và (SBC) là góc giữa DE và A B
E
BE. √
√ SA 3
Tính: BD = a 3, sin AIS =
‘ =√ , C
√ SI 7 D
‘= √ ,a 3
DE = DI · sin AIS
7√
√ 2 6 I
BE = BD2 + DE 2 = √ .
7√ √ √
DE a 3 7 2
Khi đó cos BED
\= = · √ = .
BE 7 2a 6 4
1. 4 Một số bài toán áp dụng phương pháp tọa độ trong không gian
Ví dụ 34 ( THPT Nghèn - Hà Tĩnh, 2019). Cho khối lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 .

Gọi M là trung điểm của AD, φ là góc giữa hai mặt phẳng (BM C 0 ) và (ABB 0 A0 ). Khẳng
định nào dưới đây đúng?
3
A. cos φ = . A B
4
4 M
B. cos φ = .
5
1 D C
C. cos φ = .
3
2
D. cos φ = .
3 A0 B0
D0 C0
22
• Cách 1: Tính góc theo công thức diện tích hình chiếu. A B
Do ABCD.A0 B 0 C 0 D0 là hình lập phương ⇒ M A, CB, C 0 B 0 cùng M
vuông góc với (ABB 0 A0 ) ⇒ 4M BC 0 có hình chiếu vuông góc lên
D C
mặt phẳng (ABB 0 A0 ) là 4ABB 0 .
S4ABB 0
Ta có S4ABB 0 = S4M BC 0 · cos φ ⇒ cos φ = .
S4M BC 0 A0 B0
Xét tam giác M BC 0 , ta có
√
√ a2
5a D0 C0
MB = M A2 + AB 2 = + a2 = .
4 2
√
C 0B = 2a.
√ a2 3
M C0 = DM 2 + DC 02 = + 2a2 = a.
4 2
M B + M C 0 + BC 0
Đặt p = .
2
Áp dụng công thức Hê-rông ta có
» 3a2
S4M BC 0 = p(p − M C 0 )(p − M B)(p − BC 0 ) = .
4
a2 S4ABB 0 1 3a2 2
Mặt khác S4ABB 0 = ⇒ cos φ = = a2 : = .
2 S4M BC 0 2 4 3
• Cách 2:Phương pháp tọa độ hóa.
Không mất tính tổng quát, ta giả sử AB = 1.
Chọn hệ trục tọa độ Oxyz với các tọa độ các điểm như sau:
A0 (0, 0; 0), B 0 (0; 1; 0), D0 (1; 0; 0), A(0; 0; 1).

Å ã
1
Khi đó ta có B(0; 1; 1), M ; 0; 1 , C 0 (1; 1; 0).
2 Å
# »0 # » # »0 # »ó
ã î Å ã
1 1
Ta có BC = (1; 0; −1), BM = ; −1; 0 , BC ; BM = −1; − ; −1 .
2 2
Từ đây suy ra véc-tơ pháp tuyến của các mặt phẳng (ABB 0 A0 ) và (BC 0 M ) lần lượt là
Å ã
#» #» 1
n 1 = (1; 0; 0), n 2 = 1; ; 1 .
2

1
#» #» 1 · 1 + 0 · + 0 · 1
| n 1 · n 2| 2 2
Ta có cos φ = #» #» = = .
| n 1| · | n 2| √
Å
1 2
ã 3
12 + 02 + 02 · 12 + +1
2
2
Vậy cos φ = .
3
23
Ưu điểm của hai cách tính này là không phải dựng góc
a) Cách 1, mở tư duy vì thường ta chỉ chú ý việc chuyển bài toán tính diện tích thiết diện
thành bài toán tính góc mà ít khi nghĩ đến hướng ngược lại. Đặc biệt ở đây ta chỉ cần
! “một phần thiết diện ” chính là 4BC 0 M . Việc tính diện tích tam giác này là khá đơn
giản.
b) Cách 2, nhấn mạnh việc tọa độ hóa bài toán liên quan đến hình lập phương là hướng đi
tốt. Không cần nhiều tư duy hình.
Ví dụ 35 (Thi thử, THPT Thiệu Hóa - Thanh Hóa, 2019). Cho hình lăng trụ đứng
ABC.A0 B 0 C 0 có AB = AC = BB 0 = a, BAC
[ = 120◦ . Gọi I là trung điểm của CC 0 . Tính
0
cosin của
√ góc tạo bởi hai mặt phẳng
√ (ABC) và (AB√ I). √
2 3 5 30 3
A. . B. . C. . D. .
2 12 10 2

B0 C0
y
A0 √
I B a 3
2
B C x
a
a A C
−
A 2
Chọn hệ trục tọa độ Oxyz sao cho A ≡ O, C thuộc tia Ox, A0 thuộc tia Oy và B thuộc góc phần
tư thứ II của mặt phẳng
Ç tọa √ độ Oxy.
å Ç √ å
a a 3 0 a a 3 a
Khi đó, A(0; 0; 0), B − ; ; 0 , C(a; 0; 0), B − ; ; a , I a; 0; .
2 2 2 2 2
Ta có:
√ √ å
# » # » î # » # »ó
Ç å Ç
2
a a 3 a 3
• AB = − ; ; 0 và AC = (a; 0; 0) suy ra n#»1 = AB, AC = 0; 0; − .
2 2 2
√ √ å Ç √ √ å
# »0 #» î # » # »ó
Ç å Ç
a a 3 a2 3 #» 0 a2 3 5a2 a2 3
• AB = − ; ; 0 và AI = 0; 0; − suy ra n2 = AB , AI = ; ;− .
2 2 2 4 4 2
Hai mặt phẳng (ABC) và (AB 0 I) lần lượt nhận n#»1 và n#»2 làm véc-tơ pháp tuyến.
Gọi ϕ là góc giữa hai mặt phẳng (ABC) và (AB 0 I), ta có
√
#» #» |n#»1 · n#»2 | 30
cos ϕ = | cos(n1 , n2 )| = #» #» = .
|n1 | · |n2 | 10
24
Ví dụ 36 ( Hà Huy Tập, 2019). Cho hình chóp S.ABCD. đáy là hình thang vuông tại A
và B, AB = BC = a, AD = 2a. Biết SA vuông góc với đáy (ABCD), SA = a. Gọi M , N lần
lượt là trung
√ điểm SB, CD. Tính
√ sin góc giữa đường√thẳng M N và mặt phẳng
√ (SAC).
3 5 2 5 5 55
A. . B. . C. . D. .
10 5 5 10

Chọn hệ trục tọa độ Oxyz như hình vẽ. Ta có A(0; 0; 0), z
a a
S(0; 0; a), C(a; a; 0), D(0; 2a; 0),B(a; 0; 0), M ; 0; , S
Å ã 2 2
a 3a
N ; ;0 .
2 î2
# » # »ó
Ta có AS, AC = a2 (−1; 1; 0), do đó mặt phẳng
M
(SAC) có véc-tơ pháp tuyến là (−1; 1; 0). Mặt khác
# » 3a a A y
M N = (0; ; − ), suy ra đường thẳng M N có véc-tơ
2 2 D
chỉ phương (0; 3; −1). B N
Gọi ϕ là góc giữa đường thẳng M N và (SAC), ta có C
x
√
|−1 · 0 + 1 · 3 + 0 · (−1)| 3 5
sin ϕ = p p = .
(−1)2 + 12 + 02 · 02 + 32 + (−1)2 10
Ví dụ 37 (Thi thử, Chuyên Sơn La). Cho lăng trụ đứng ABC.A0 B 0 C 0 có đáy ABC là
[ = 120◦ , cạnh bên BB 0 = a, gọi I là trung điểm
tam giác cân với AB = AC = a và BAC
CC 0 . Côsin 0
√ góc giữa (ABC) và (AB I) bằng: √ √
20 √ 30 30
A. . B. 30. C. . D. .
10 10 5

z
A0 C0
B0 I
x y
A C
25
Gọi O là trung điểm BC, ta có:
√
BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2AB.AC cos 120◦ = a2 + a2 − 2a · a…cos 120◦ = 3a2 ⇒ BC = a 3.
√ 3 a
Tam giác AOB vuông tại O có: AO = AB 2 − BO2 = a2 − a2 = .
4 2
Chọn hệ trục Oxyz
Ç (như
√ hình vẽ).
å Ç √ Ta có: å
a 3 3 a
A ; 0; 0 , B 0 0; − a; a , I 0; a; .
2 2 2 2
#»
Mặt phẳng (ABC)
√ có một VTPT Ç k =√ (0; 0; 1).
# »0 #»
Ç å å
a 3 a 3 a
AB = − ; − a; a , AI = − ; a; .
2 2 2 2 2
Ç √ √ å
î # » # »ó 3 3 2 1 2 3 2 1 Ä √ √ ä
0
⇒ AB , AI = − a ;− a ;− a = − a2 3 3; 1; 2 3 .
4 4 2 4
Ä √ √ ä
0 #»
Mặt phẳng (AB I) có một VTPT n = 3 3; 1; 2 3 .
#»
Ä #» ä k · #» √

n

0 #»
30
cos ((ABC), (AB I)) = cos k , n = #» = .

k · | #»
n| 10
§2. Khoảng cách
2. 1 Khoảng cách từ một điểm tới một đường thẳng

Để tính khoảng cách từ điểm O tới đường thẳng (d), ta thực hiện các bước sau:
• Trong mặt phẳng (O; d), hạ OH ⊥ (d) tại H.
• Tính độ dài OH dựa trên các công thức về hệ

O
thức lượng trong tam giác, tứ giác và đường
tròn.
Ví dụ 1. Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B, cạnh bên SA vuông
2a
góc với đáy và SA = 2a, AB = BC = a. Gọi M là điểm thuộc AB sao cho AM = . Tính
3
khoảng cách d√từ S đến đường thẳng
√ CM. √ √
2a 110 a 10 a 110 2a 10
A. d = . B. d = . C. d = . D. d = .
5 5 5 5
26
 (SM C) kẻ SH ⊥ M C tại H.
Trong
M C ⊥ SH S
Có ⇒ M C ⊥ (SAH) ⇒ M C ⊥ AH.
M C ⊥ SA
1 a2
Diện tích tam giác ABC là SABC = AB · BC = ·
2 2
1 a2
Diện tích tam giác M BC là SM BC = M B · BC = ·
2 6
a2 a2 a2
⇒ SAM C = SABC − SM BC = − = ·
2 6 3√ A C
√ 10a
Xét 4BM C ⇒ M C = M B 2 + BC 2 = ·
√ 3 M H
2SAM C 2a 10
Độ dài cạnh AH = = · B
MC 10
√
√ a 110
Xét 4AHS ⇒ SH = AH 2 + SH 2 = ·
5
Ví dụ 2. Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 có cạnh bằng a. Khoảng cách từ điểm A
0
√ thẳng B D bằng √
đến đường √ √
a 3 a 6 a 6 a 3
A. . B. . C. . D. .
2 3 2 3


AD ⊥ AB (ABCD là h.vuông)
Vì D0 C0
AD ⊥ AA0 (ADD0 A0 là h.vuông)
⇒ AD ⊥ (ABB 0 A0 ) ⇒ AD ⊥ AB 0 .
Trong 4ADB 0 vuông tại A ta vẽ đường cao AH.
Vậy AH = d (A, B 0 D). A0 B0
Theo hệ thức lượng trong 4ADB 0 H
1 1 1 1 1 D C
= + = +
AH 2 AD2 AB 02 a2 2a2
√
a 6
Suy ra AH = .
3 A B
Ví dụ 3. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh 1. Tam giác SAB đều
√ góc với đáy (ABCD). √

và nằm trong mặt phẳng vuông Tính khoảng cách từ A đến (SCD).
21 2 3 √
A. 1. B. . C. . D. 2.
7 3
27
Gọi H là trung điểm của AB ⇒ SH ⊥ (ABCD). S
Gọi K là trung điểm của CD ⇒ HK ⊥ CD ⇒ CD ⊥ (SHK).
Trong mặt phẳng (SHK) dựng HI ⊥ SK ⇒ HI ⊥ (SCD). I
Ta có AH k (SCD) ⇒ d (A, (SCD))
√ = d (H, SCD) = HI.
3 A
Tam giác SAB đều ⇒ SH = và HK = 1. D
2 √
1 1 1 21 H K
Xét ∆SHK có = + ⇒ HI = .
HI 2 SH 2 HK 2 7 B C
Ví dụ 4. Cho hình chóp tam giác đều S.ABC có cạnh đáy bằng a, G là trọng tâm tam giác
ABC. Góc giữa mặt bên với đáy bằng 60◦ . Khoảng cách từ điểm G đến mặt phẳng (SBC)
bằng
a a 3a 3a
A. . B. . C. . D. .
2 4 4 2

Gọi I là trung điểm BC. S
 phẳng (SAI), kẻ GH ⊥ SI (1)

Trong mặt
BC ⊥ AI
Ta có: ⇒ BC ⊥ (SAI) ⇒ BC ⊥ GH (2).
BC ⊥ SI
 (2) ⇒ GH ⊥ (SBC) ⇒ d (G; (SBC)) = GH.

Từ (1),
 (SBC) ∩ (ABC) = BC H


 A C
Có: SI ⊥ BC ⇒ ((SBC); (ABC)) =

 G I

AI ⊥ BC
B
(SI; AI) = SIA ‘ = 60◦ .
‘ = SIG
√ √ √
1 a 3 a 3 3
Ta có GI = AI = ⇒ GH = GI sin 60◦ = · =
3 6 6 2
a
.
4
Ví dụ 5. Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B, SA vuông góc với
√
mặt đáy và SA = AB = 3. Gọi G là trọng tâm của tam giác SAB. Khoảng cách từ G đến
√ (SBC) bằng
mặt phẳng √ √
6 6 √ 6
A. . B. . C. 3. D. .
3 6 2
28
S
G M
C
A
Gọi Mlà trung điểm của SB ⇒ AM ⊥ SB (vì tam giác SAB cân).
BC ⊥ AB
Ta có ⇒ BC ⊥ (SAB) ⇒ BC ⊥ AM .
BC ⊥ SA

AM ⊥ SB
Và ⇒ AM ⊥ (SBC) ⇒ GM ⊥ (SBC) tại M .
AM ⊥ BC
Do đó d (G, (SBC)) = GM .
√ √
√ √ SB 6 AM 6
SB = AB 2 = 6, AM = = ⇒ GM = = .
2 2 3 6
2. 2 Khoảng cách từ một điểm đến một mặt phẳng

Phương pháp
Cho mặt phẳng (α) và một điểm O, gọi H là hình chiếu vuông góc của O
điểm O trên mặt phẳng (α). Khi đó khoảng cách OH được gọi là khoảng
cách từ điểm O đến mặt phẳng (α), kí hiệu d (O, (α)) = OH M H
α
Tính chất 1. Nếu đường thẳng d song song với mặt phẳng (P ) thì khoảng cách từ mọi điểm trên
đường thẳng d đến mặt phẳng (P ) là như nhau.
# » # »
Tính chất 2. Nếu AM = k BM thì d(A, (P )) = |k|d(B, (P )), trong đó (P ) là mặt phẳng đi qua
M.
Ví dụ 6. Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác vuông, AB = AC = a. Biết tam
[ = 60◦ và nằm trong mặt phẳng vuông góc với mặt đáy. Tính khoảng cách
giác SAB có ABS
d từ điểm A√đến mặt phẳng (SBC) theo a. √
a 21 √ √ a 3
A. d = . B. d = 3 3. C. d = 2a 3. D. d = .
7 2
29



 CA ⊥ AB

Ta có (ABC) ⊥ (SAB) ⇒ CA ⊥ (SAB). C



(ABC) ∩ (SAB) = AB
Kẻ AK⊥ SB tại K và AH ⊥ CK tại H.
SB ⊥ AK
Ta có ⇒ SB ⊥ (ACK) ⇒ SB ⊥ AH. H
SB ⊥ CA

AH ⊥ CK
Do ⇒ AH ⊥ (SBC) ⇒ d(A; (SBC)) = AH. A S
AH ⊥ SB
√ K
◦ a 3
Xét 4ABK, ta có AK = AB · sin ABK
\ = a sin 60 = .
2
√ B
1 1 1 7 a 21
Xét 4ACK, ta có = + = 2 ⇒ AH = .
AH 2 AK 2 AC 2 3a 7
Ví dụ 7.
Cho hình chóp tứ giác S.ABCD có đáy ABCD là S
√
hình chữ nhật cạnh AB = a, AD = a 2, cạnh bên
SA vuông góc với mặt phẳng (ABCD), góc giữa
SC và mặt phẳng (ABCD) bằng 60◦ . Gọi M là
trung điểm của cạnh SB (tham khảo hình vẽ). Tính
M
khoảng cách từ điểm M tới mặt phẳng (ABCD).
a A
A. d (M, (ABCD)) = . D
2
3a
B. d (M, (ABCD)) = .
2√
C. d (M, (ABCD)) = 2a 3.
√ B C
D. d (M, (ABCD)) = a 3.
[ = 60◦ .
 Hướng dẫn giải: Do SA ⊥ (ABCD) suy ra góc giữa SC và đáy là SCA (1)
√
Do ABCD là hình chữ nhật nên AC = a 3. (2)
Trong tam giác vuông SAC có SA = AC · tan 60◦ = 3a.
1 3a
Do M là trung điểm cạnh SB nên d(M, (ABCD)) = d(S, (ABCD)) = .
2 2
Ví dụ 8. Cho hình chóp đều S.ABCD, cạnh đáy bằng a, góc giữa mặt bên và mặt đáy là
60◦ . Tính khoảng cách từ điểm√B đến mặt phẳng (SCD).
√
a a 3 a 3 a
A. . B. . C. . D. .
4 4 2 2
30
Trong đó H là hình chiếu vuông góc của O lên (SCD), ta có S
d (B; (SCD)) BD
= = 2 ⇒ d (B; (SCD)) = 2.d (O; (SCD)) = 2OH
d (O; (SCD)) OD
H
 I là trung điểm của CD ta có
Gọi
SI ⊥ CD A D
‘ = 60◦ . 60◦
⇒ ((SCD) ; (ABCD)) = (OI; SI) = SIO I
OI ⊥ CD O
√ B C
a 3
Xét tam giác SOI vuông tại O ta có SO = OI. tan 60◦ = ·
2
Do SOCD là tứ diện vuông tại O nên
1 1 1 1 2 2 4 16
2
= 2
+ 2
+ 2
= 2 + 2 + 2 = 2·
OH OC√ OD OS a √a 3a 3a
a 3 a 3
⇒ OH = ⇒ d (B; (SCD)) = ·
4 2
Ví dụ 9. Cho hình chóp tam giác đều S.ABC có cạnh đáy bằng a, cạnh bên bằng 2a. Khoảng
điểm A đến mặt phẳng√(SBC) bằng
cách từ √ √ √
a 165 a 165 a 165 2a 165
A. . B. . C. . D. .
30 45 15 15

Gọi O là tâm của tam giác đều
s ABC vàÇH là √trung điểm của BC. S
å2 √
√ 2 a 3 a 33
Ta có SO = SA2 − AO2 = (2a)2 − · = .
3 2 3
sÇ √ å Ç √ å2
2
√ a 33 1 a 3
Ta có SH = 2
SO + OH = 2 + · =
3 3 2
√
a 15
.
2 K
A
Cách 1. √ √ √ C
1 1 a 33 a2 3 a3 11
Tính VS.ABC = · SO · S4ABC = · · = . O
3 3 √3 4 12 H
a3 11 √
3VS.ABC 3 · a 165
Vậy d[A, (SBC)] = = √ 12 = . B
S4SBC 1 a 15 15
· ·a
2 2
Cách 2.
d[A, (SBC)] AH
Ta có = = 3. Trong (SAH) vẽ OK ⊥ SH.
d[O, (SBC)]
 OH
BC ⊥ AH
Ta có ⇒ BC ⊥ (SAH) ⇒ BC ⊥ OK.
BC ⊥ SO
Mà OK ⊥ SH ⇒ OK ⊥ (SBC). Khi đó OK = d[O, (SBC)].
31
Vì 4SOH vuông tại O có OK là đường cao
√
1 1 1 1 1 a 165
= + = + 2 ⇒ OK = .
OK 2 SO2 OH 2 11 2 a 45
a
3 12
√ √
a 165 a 165
Do đó d[A, (SBC)] = 3 · = .
45 15
Ví dụ 10. Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 có cạnh bằng a. Khoảng cách từ điểm D
đến mặt√phẳng (AD0 B 0 ) bằng √ √
a 3 a 2 a 6
A. . B. . C. . D. a.
3 2 6

Gọi O, O0 lần lượt là tâm của các mặt (A0 B 0 C 0 D0 ) và A D
0 0
ADD A .
Gọi H là hình chiếu vuông góc của A0 lên AO.
Do A0 B 0 C 0 D0 là hình vuông nên A0 C 0 ⊥ B 0 D0 (1) B C
0
O
AA0 ⊥ (A0 B 0 C 0 D0 ) ⇒ AA0 ⊥ B 0 D0 (2)
Từ (1) và (2) suy ra B 0 D0 ⊥ AA0 O.
H
Kẻ A0 H ⊥ AO (3) A0 D0
Vì B 0 D0 ⊥ (AA0 O) ⇒ B 0 D0 ⊥ AH (4)
O
Từ (3) và (4) suy ra A0 H ⊥ (AB 0 D0 )
B0 C0
0 0 0 0
⇒ A H = d(A , (AB D )). √
0 0
√ √ 0 A 0 0
C a 2
A C = A0 D02 + D0 C 02 = a 2 ⇒ A O = = .
2 2 √
0 A0 A · A0 O A0 A · A0 O a 3
Trong tam giác vuông AA O có AH = =√ = .
AC 0 2
√A A + A O
0 2 3
a 3
Ta có : d (D, (AB 0 D0 )) = d (A0 , (AB 0 D0 )) = A0 H = .
√ 3
a 3
Vậy d (D, (AB 0 D0 )) = .
3
√
Ví dụ 11. Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình thoi tâm O cạnh AB = 2a 3, góc BAD
\
bằng 120◦ . Hai mặt phẳng SAB và SAD cùng vuông góc với đáy. Góc giữa mặt phẳng (SBC)
và (ABCD) √bằng 45◦ . Tính khoảng √
cách h từ O đến mặt √
phẳng (SBC).
a 3 3a 2 a 2
A. h = . B. h = . C. h = . D. h = 3a.
2 4 3
32

 (SAB) ⊥ (ABCD)
Vì ⇒ SA ⊥ (ABCD). Từ giả S
(SAD) ⊥ (ABCD)
thiết ta suy ra ∆ABC đều và ∆SBC cân tại S.
Gọi M là trung điểm của BC. Ta có AM ⊥ BC và
SM ⊥ BC do đó ((SBC), (ABCD)) = SM \ A = 45◦ .
Gọi I là trung điểm của AM suy ra OI k BC ⇒
H
OI k (SBC). Do đó d (O, (SBC)) = d (I, (SBC)) .
A ◦
Gọi H là hình chiếu vuông góc của I lên SM, ta có 120 B
I ◦
45
d (I, (SBC)) = IH. M
O
Vì ∆ABC đều và
√ ∆SAM
√ vuông cân nên D C
2a 3 · 3 √
AM = SA = = 3a ⇒ SM = 3a 2.
2
IM · SA
Vì ∆HIM ∼ ∆SAM nên IH = =
SM
1 √
3a · 3a
2 √ = 3a 2 .
3a 2 4
Ví dụ 12.
Cho khối chóp S.ABCD có SA ⊥ (ABC), √ tam giác ABC đều cạnh S
a3 3
a và thể tích khối chóp S.ABC bằng (tham khảo hình vẽ bên).
12
Tính khoảng√cách h từ điểm A đến mặt phẳng √ (SBC). √
a 3 2a a 3 a 3 A C
A. h = . B. h = √ . C. h = . D. h = √ .
7 7 2 7
B

Gọi H, K lần lượt là hình chiếu của A lên BC và SH. S
Ta có d (A, (SBC)) = AK. √
a3 3 K
1 3VS.ABC
• VS.ABC = SABC · SA ⇒ SA = = 24√ = a. A C
3 SABC a 3
H
4
• Xét tam giác SAH vuông tại A có B
√
1 1 1 1 4 7 a 21
= + = 2 + 2 = 2 ⇔a= .
AK 2 SA2 AH 2 a 3a 3a 7
√
Ví dụ 13. Cho hình chóp S.ABCD với đáy là hình chữ nhật có AB = a, BC = a 2,
√
SA ⊥ (ABCD) và SA = a 3. Gọi M là trung điểm của SD và (P ) là mặt phẳng đi qua
B, M sao cho (P ) cắt mặt phẳng (SAC) theo một đường thẳng vuông góc với BM . Khoảng
33
√ S đến (P ) bằng √
cách từ điểm √ √
2a 2 a 2 a 2 4a 2
A. . B. . C. . D. .
3 9 3 9

Gọi O là tâm hình chữ nhật ABCD. G là giao điểm S
của SO và BM .
Suy ra G là trọng tâm của tam giác SAC và SBD.
Gọi N là giao điểm của (P ) và SA. H là hình chiếu M
N
vuông góc của B lên AC. K là hình chiếu vuông góc G
K
của H lên BG. √ A D
1 1√ 2 2
a 3 I H
Ta có OA = AC = AB + BC = .
2 2 2 √ O
1 a 2 B C
Gọi I là trung điểm AB ⇒ OI = · BC = .
2 2 √
1 1 OI · AB a 6
SABO = · OI · AB = · BH · OA ⇒ BH = = .
2 2 √ AO 3
√ a 3
4ABH vuông tại H có AH = AB 2 − BH 2 = .
√ 3
a 3 1 OH OG 2
⇒ AH = = AC ⇒ = = ⇒ GH k SA
3 3 AH OS 3
Ta có BH  ⊥ (SAC) ⇒ BH ⊥ N G
N G ⊥ BM
Khi đó ⇒ N G ⊥ GH ⇒ N G k AC ⇒ (P ) k AC và SN = 2AN.
 BH ⊥ N G
d (S, (P )) = 2d (A, (P )) = 2d
√ (H, (P )) = 2HK. … √
1 a 3 √ a 2
a 6
4OSA có GH = SA = ; 4AHB vuông tại H có BH = AB 2 − AH 2 = a2 − = .
3 3 √ 3 3
1 1 1 HG2 · HB 2 a 2
4GHB vuông tại H có = + ⇒ HK = = .
HK 2 HG2 HB 2 HG2 + HB 2 3
Ví dụ 14. Cho hình chóp tam giác đều S.ABC có cạnh đáy bằng a. Góc giữa mặt bên với
mặt đáy bằng 60◦ . Khoảng cách từ điểm A đến mặt phẳng (SBC) bằng
a a 3a 3a
A. . B. . C. . D. .
2 4 2 4
34
Gọi G là trọng tâm tam giác ABC, M là trung điểm của BC, H S
là hình chiếu vuông góc của G lên SM .
Theo đề góc giữa (SBC) và (ABC) là góc SM
\ A = 60◦ .
Do G là trọng tâm tam giác ABC ta có AM = 3GM ,
suy ra d (A, (SBC)) = 3d (G, (SBC)) = 3GH
H
Trong 4GHM vuông tại H√có √ A C
1 a 3 3 a
GH = GM · sin 60◦ = · · = . G
3 2 2 4
3a M
Suy ra d (A, (SBC)) = 3GH = .
4
B
Ví dụ 15. Cho ABCD là hình vuông cạnh a, tam giác SAB cân tại S và nằm trong mặt
phẳng vuông góc với (ABCD); góc giữa SC với (ABCD) bằng 45◦ . Khoảng cách từ trọng
tâm G của
√ tam giác SBC đến √
mặt phẳng (SAC) bằng√ √
a 55 a 55 2a 55 a 21
A. . B. . C. . D. .
33 22 33 21

Gọi H là trung điểm của AB. S
Vì tam giác SAB cân tại S và nằm trong mặt phẳng vuông
góc với (ABCD) nên SH ⊥ (ABCD).
[ = 45◦ . Suy ra
Khi đó góc giữa SC với (ABCD) là SCH
F
tam giác SCH vuông cân tại H nên
A M a
√ D
√ a 5 G
SH = CH = 2 2
BC + BH = . E
2
H a
d(G, (SAC)) GM 1 45◦
Ta có = = (với M là trung điểm SC).
d(B, (SAC)) BM 3
B C
d(B, (SAC)) BA
Hơn nữa = = 2.
d(H, (SAC)) HA
2
Khi đó d(G, (SAC)) = d(H, (SAC)).
3
Kẻ HE ⊥ AC (trong mặt phẳng (ABCD)). Khi đó AC ⊥ (SHE).
Kẻ HF ⊥ SE (trong mặt phẳng (SHE)). Khi đó HF ⊥ (SAC) hay HF = d(H, (SAC)).
a a
Ta có tam giác AHE vuông cân tại E và AH = nên HE = √ .
2 2 2
Hơn nữa, vì tam giác SHE vuông tại H và có đường cao HF nên
√
1 1 1 4 8 55a
= + = + ⇔ HF = .
HF 2 HE 2 SH 2 5a2 a2 22
√ √
2 2 55a 2 55a
Vậy khoảng cách cần tìm là d(G, (SAC)) = d(H, (SAC)) = · = .
3 3 22 33
35
Ví dụ 16.
Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC.A0 B 0 C 0 có cạnh đáy A0 C0
bằng a. Biết góc giữa hai mặt phẳng (A0 BC) và (A0 B 0 C 0 ) B0
bằng 60◦ , M là trung điểm của B 0 C. Tính khoảng cách từ
điểm M đến mặt phẳng (A0 BC). M
√ √
3 1 3 6
A. a. B. a. C. a. D. a.
8 3 6 3
A C

d(M, (A0 BC)) MC 1
Ta có 0
= 0
= ; d(B 0 , (A0 BC)) = d(A, (A0 BC)). A0 C0
d(B, (A BC)) BC 2
Vì (A0 B 0 C 0 ) k (ABC) nên góc giữa (A0 BC) và (A0 B 0 C 0 ) bằng góc B0
giữa (A0 BC) và (ABC).

Kẻ AH ⊥ BC tại H ⇒ A0 H ⊥ BC. Suy ra, A \0 HA là góc giữa hai K M
mặt phẳng (A0 BC) và (ABC). Do đó, A

\0 HA = 60◦ .
Kẻ AK ⊥ A0 H tại K ⇒ AK ⊥ (A0 BC). A C

0 H
Do đó, d(A, (A√ BC)) = AK.
a 3 0 3a B
Ta có AH = ; A A = AH · tan A
\0 HA = .
2 2
AA0 · AH 3a
Tam giác A0 AH vuông tại A có AK là đường cao, suy ra AK = √ = .
AA02 + AH 2 4
0 1 3a
Vậy d(M, (A BC) = AK = .
2 8
√
Ví dụ 17. Cho hình chóp S.ABC có SA = a 3, SA ⊥ (ABC), tam giác ABC vuông tại B
và AB = a. Tính khoảng cách từ điểm A đến mặt phẳng (SBC).

Do SA ⊥ (ABC) và SA ⊂ (SAB) nên (SAB) ⊥ (ABC). S
Mà (SAB) ∩ (ABC) = AB và AB ⊥ BC
nên BC ⊥ (SAB). Do BC ⊂ (SBC) H
nên (SBC) ⊥ (SAB).
Kẻ AH ⊥ SB với H ∈ SB. A
C
Do (SAB) ∩ (SBC) = SB nên AH ⊥ (SBC) ⇒ d (A, (SBC)) = AH.
Do SA ⊥ (ABC) nên SA ⊥ AB
B
nên
1 1 1 1 1 4
2
= 2
+ 2
= 2 + 2 = 2.
AH SA AB √ 3a a 3a
3a
Vậy d (A, (SBC)) = .
2
36
Ví dụ 18. Cho hình chóp S.ABCD có tam giác SAB đều và nằm trong mặt phẳng vuông
góc với (ABCD), tứ giác ABCD là hình vuông cạnh a. Gọi H là trung điểm của AB. Tính
khoảng cách từ điểm H đến mặt phẳng (SCD).

Do tam giác SAB đều và H là trung điểm của AB nên SH ⊥ AB. S
Mà (SAB) ⊥ (ABCD).
Nên SH ⊥ (ABCD) ⇒ SH ⊥ CD.
Do ABCD là hình vuông nên gọi E là trung điểm của CD nên K
HE ⊥ CD. A D
Vậy CD ⊥ (SHE). H E
B C
Mà CD ⊂ (SCD) nên (SCD) ⊥ (SHE).
Ta có (SCD) ∩ (SHE) = SE.
Kẻ HK ⊥ SE với K ∈ SE nên HK ⊥ (SCD). √
3a
Khi đó d (H, (SCD)) = HK. Vì AB = a nên SH = .
2
Do ABCD là hình vuông nên HE = a.
Vì SH ⊥ (ABCD) nên SH ⊥ HE. √ √
1 1 1 7 21a 21a
Khi đó 2
= 2
+ 2
= 2 . Nên HK = . Vậy d (H, (SCD)) = .
HK SH HE 3a 7 7
√
Ví dụ 19. Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại A, AB = 1, AC = 3.
Tam giác SBC đều và nằm trong mặt phẳng vuông với đáy. Tính khoảng cách từ B đến mặt
phẳng (SAC).

Gọi H là trung điểm của BC, S
suy ra SH ⊥ BC ⇒ SH ⊥ (ABC).
Gọi K là trung điểm AC, suy ra HK ⊥ AC. E
Kẻ HE ⊥ SK (E ∈ SK) .
Khi đó d (B, (SAC)) = 2d (H, (SAC))
√ A K
SH.HK 2 39 C
= 2HE = 2. √ = . H
SH 2 + HK 2 13
Ví dụ 20. Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD có cạnh bên là 2a và diện tích đáy là 4a2 .
Tính khoảng cách từ A đến mặt phẳng (SBC).
37
Gọi O = AC ∩ BD ⇒ SO ⊥ (ABCD). S
Ta có d (A, (SBC)) = 2d [O, (SBC)].
 OE ⊥ BC, OF ⊥ SE ta có
Kẻ
BC ⊥ OE
⇒ BC ⊥ (SOE) . ⇒ BC ⊥ OF mà OF ⊥
BC ⊥ SO F
SE ⇒ OF ⊥ (SBC). A D
2 2
Ta có SABCD = AB = 4a ⇒ AB = 2a ⇒ OE = a. O
√ √
Ta có AC = 2a 2 ⇒ OA = a 2 ⇒ SO = B E C
√ √
SA2 − OA2 = a 2. √
1 1 1 3 a 6
Ta có = + = 2 ⇒ OF = .
OF 2 OS 2 √OE 2 2a 3√
a 6 2a 6
⇒ d (O, (SBC)) = ⇒ d (A, (SBC)) = .
3 3
Ví dụ 21. Cho hình chóp S.ABC có cạnh SA = SB = SC = a và SA, SB, SC đôi một
vuông góc với nhau. Tính theo a khoảng cách h từ điểm S đến mặt phẳng (ABC) .
Gọi H là chân đường cao hạ từ S xuống (ABC) và M = AH ∩ BC. A
 ⊥ (ABC) ⇒ SH ⊥ BC ⇒ BC ⊥ SH.
Ta có SH
SA ⊥ SB
Lại có ⇒ SA ⊥ (SBC) ⇒ SA ⊥ BC ⇒ BC ⊥ SA.
SA ⊥ SC
H

BC ⊥ SH S
Như vậy ⇒ BC ⊥ (SAM ) ⇒ BC ⊥ SM. C
BC ⊥ SA
M
Từ SA ⊥ (SBC) ⇒ SA ⊥ SM
1 1 1 1 1 1 3 a
Do đó 2
= 2
+ 2
= 2
+ 2
+ 2
= 2 ⇒h= √ . B
SH SA SM SA SB SC a 3
2. 3 Khoảng cách giữa đường và mặt song song - giữa hai mặt song song
a) Cho đường thẳng d song song với mặt phẳng (α), để tính khoảng cách giữa d và (α) ta thực
hiện
• Chọn điểm A trên d sao cho khoảng cách từ A tới (α) được xác định dễ nhất.
• Kết luận d(d; (α)) = d(A, (α)).
b) Cho hai mặt phẳng song song (α), (β). Để tính khoảng cách giữa hai mặt phẳng ta thực hiện
các bước
• Chọn điểm A trên (α) sao cho khoảng cách từ A tới (β) được xác định dễ nhất.
• Kết luận d((β); (α)) = d(A, (β)).
38
Ví dụ 22. Cho hình hộp ABCD.A0 B 0 C 0 D0 có các cạnh đều bằng a và BAD
\ = BAA \0 =
\0 = 60◦ . Tính khoảng cách giữa hai mặt phẳng đáy (ABCD) và A0 B 0 C 0 D0 .
DAA

Hạ A0 H ⊥ AC. Ta có BD ⊥ (OAA0 ) suy ra BD ⊥ A0 H ⇒ A0 D0
A0 H ⊥ (ABCD). Do (ABCD) k (A0 B 0 C 0 D) nên A0 H là
khoảng cách giữa hai mặt đáy. √ B0 C0
2 a 3 A D
A0 .ABD là hình chóp đều nên AH = AO = .
3 3
√ O
0 2 0 2 2a2
2 0 a 6 B C
A H = A A − AH = ⇒AH = .
3 3
Ví dụ 23. Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác đều cạnh bằng a, mặt bên (SBC)
vuông góc với đáy. Gọi M, N, P theo thứ tự là trung điểm AB, SA, AC. Tính khoảng cách
giữa hai mặt phẳng (M N P ) và (SBC).
Ta chứng minh được (M N P ) k (SBC). S

Suy ra d((M N P ); (SBC)) = d(P ; (SBC)).
AP
AP ∩ (SBC) = C suy ra d(P ; (SBC)) = d(A; (SBC)) =
AC N
1
d(A; (SBC)).
2
Gọi K là trung điểm của BC. Tam giác ABC đều suy ra AK ⊥
P
BC. A C
Do (ABC) ⊥ (SBC) theo giao tuyến
√ BC nên AK ⊥ (SBC). M K
a 3
Do đó, d(A; (SBC)) = AK = .
√ 2 B
a 3
Vậy d((M N P ); (SBC)) = .
4
√
Ví dụ 24. Cho hình chóp S.ABCD có SA = a 6 và vuông góc với mặt phẳng (ABCD),
đáy (ABCD) là nửa lục giác đều nội tiếp trong đường tròn đường kính AD = 2a.
a) Tính khoảng cách từ A, B đến mặt phẳng (SCD).
b) Tính khoảng cách từ đường thẳng AD đến mặt phẳng (SBC).
c) Tính diện tích thiết diện của hình chóp S.ABCD với
√ mặt phẳng (α) song song với mặt
a 3
phẳng (SAD) và cách (SAD) một khoảng bằng .
4
a)
39
Ta có (SCD) ⊥ (SAC). Hạ AH ⊥ SC ⇒ AH ⊥ S
(SCD). Suy ra AH là khoảng cách từ A tới (SCD).
1 1 1 √
Xét 4SAB : 2
= 2
+ 2
⇒ AH = a 2.
AH AC SA
Gọi I là trung điểm của AD, suy ra H
I
BI k CD ⇒ BI k (SCD) ⇒ d(B, (SCD)) = d(I, (SCD)).
A D
d(I, (SCD))
Mặt khác, AI ∩ (SCD) = D, nên =
d(A, (SCD)) B C
ID 1
= .
AD 2 √
a 2
Suy ra d(I, (SCD)) = .
2
b) Ta có AD k CD ⇒ AD k (SBC) ⇒ d(AD, (SBC)) = d(A, (SBC)).
Hạ AK ⊥ BC, ta có BC ⊥ (SAK) ⇒ (SBC) ⊥ (SAK) và (SBC) ⊥ (SAK) = AK.
Hạ AG ⊥ SK, suy ra AG ⊥ (SBC).
Xét 4SAK, ta có √
1 1 1 a 6
= + ⇒ AG = .
AG2 SA2 AK 2 3
c) Ta có AK ⊥ (SAD). Giả sử (α) k (SAD) cắt AK tại E, khi đó

√
a 3 1
d((α), (SAD)) = AE = = AK.
4 2
Suy ra E là trung điểm của AK. Ta xác định thiết diện của hình chóp với mặt phẳng (α) qua
E và song song với (SAD).
Thiết diện là hình thang vuông
√ M N P Q với M, N, Q, P là trung điểm của AB, CD, SB, SC.
a2 6
Ta tính được SM N P Q = .
2
2. 4 Đoạn vuông góc chung, khoảng cách giữa hai đường thẳng chéo nhau
Phương pháp. Ta có các trường hợp sau:
1) Trường hợp 1
Giả sử a và b là hai đường thẳng chéo nhau và a ⊥ b. b
• Ta dựng mặt phẳng (α) chứa a và vuông góc với b a

B
tại B.
A
• Trong (α) dựng BA ⊥ a tại A, ta được độ dài đoạn α
AB là khoảng cách giữa hai đường thẳng chéo nhau
a và b.
40
2) Trường hợp 2
Giả sử a và b là hai đường thẳng chéo nhau nhưng không b B M

vuông góc với nhau.
• Ta dựng mặt phẳng (α) chứa a và song song với b.

A M0
• Lấy một điểm M tùy ý trên b và dựng M M 0 vuông
a
góc với (α) tại M 0 . α
• Từ M 0 dựng b0 song song với b cắt a tại A.
• Từ A dựng AB song song với M M 0 cắt b tại B, độ

dài đoạn AB là khoảng cách giữa hai đường thẳng
chéo nhau a và b.
Nhận xét
a) Khoảng cách giữa hai đường thẳng chéo nhau bằng khoảng cách giữa một trong hai đường thẳng
đó và mặt phẳng song song với nó chứa đường thẳng còn lại.
b) Khoảng cách giữa hai đường thẳng chéo nhau bằng khoảng cách giữa hai mặt phẳng song song
lần lượt chứa hai đường thẳng đó.
Ví dụ 25.
Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 có cạnh bằng 1 (tham khảo B0 C0
hình vẽ). Khoảng cách giữa hai đường thẳng AA0 và BD bằng
1 A0 D0
A. . B. 1.
2 √
√ 2 B C
C. 2. D. .
2
A D

Gọi O 
là trung điểm của BD. B0 C0
AO ⊥ AA0
Ta có A0 D0
AO ⊥ BD.
√
AC 2 B C
Suy ra d(AA0 , BD) = AO = = . O
2 2
A D
Ví dụ 26. Cho tứ diện ABCD có AB = CD = a > 0, AC = BD = b > 0, AD = BC = c >

0. Các biểu thức a2 + b2 − c2 , a2 + c2 − b2 , c2 + b2 − a2 đều có giá trị dương. Khoảng cách d
… thẳng AB và CD bằng
giữa hai đường …
b 2 + c 2 + a2 a2 + c 2 − b 2
A. d = . B. d = .
2 2
161 -Bùi Thị Xuân Tp Huế 41 TT Quốc Học Huế 41

… …
b 2 + c 2 − a2 b 2 + a2 − c 2
C. d = . D. d = .
2 2

Gọi E, F lần lượt là trung điểm cảu AB và CD. A
Dễ chứng minh được các tam giác CED cân tại E và tam giác
AF B cân tại F .
E
Suy ra EF là đoạn vuông góc chung của AB và CD. Vậy d = EF .
b 2 + c 2 a2
Trong tam giác ABC trung tuyến CE 2 = − .
2 4 B D
Trong tam giác CF E vuông
Å tại F có:
√ b 2 + c 2 a2
ã
a2 F
2
F E = CE − CF = 2 − − .
2 4 4 C
…
2 2 2
b +c −a
Suy ra d = EF = .
2
Ví dụ 27. Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình vuông cạnh a. Đường thẳng SA vuông
góc với mặt phẳng đáy và SA = a. Tính khoảng cách giữa hai đường thẳng SB và CD.
√ √
A. 2a. B. a 2. C. a 3. D. a.

Vì CD k AB nên CD k (SAB). S
Mà SB ⊂ (SAB) nên
d(CD, SB) = d [CD, (SAB)] = d [D, (SAB)] .


DA ⊥ SA (SA ⊥ (ABCD))
A D
Ta có ⇒ DA ⊥ (SAB),
DA ⊥ AB
do đó
B C
d [D, (SAB)] = DA = a.
Vậy khoảng cách giữa hai đường thẳng SB và CD là a.
Ví dụ 28. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông tâm O cạnh bằng 1, biết
√
SO = √2 và vuông góc với mặt SC và AB.
√ đáy. Tính khoảng cách giữa hai đường thẳng√
5 2 √ 2 2
A. . B. . C. 2. D. .
3 3 3
42
Vì AB k (SCD) nên d(AB, SC) = d(AB, (SCD)) = S
d(M, (SCD)), trong đó M là trung điểm của AB.

Gọi N là trung điểm của CD và H là hình chiếu vuông
H
… của M trên (SCD) thì H ∈ SN . Tính √
góc được SN =
2
BC 3 1 2
SO2 + = và S4SM N = SO · M N = .
4 2 2 2 A
2S4SM N D
Do đó d(AB, SC) = d(M, (SCD)) = M H = =
√ SN M
2 2 O N
. B C
3
Ví dụ 29. Cho hình lăng trụ đứng ABC.A0 B 0 C 0 có đáy là tam giác vuông cân, AB = AC =
a, AA0 = 2a. Tính khoảng cách giữa hai đường thẳng AB 0 và BC 0 .
2a a a 2a
A. √ . B. √ . C. √ . D. √ .
21 3 21 17

Gọi I, K lần lượt là trung điểm BC 0 và AC. A0 C0
⇒ AB 0 k IK ⇒ AB 0 k (BKC 0 ).
B0
0 0 0 0 0
⇒ d(AB ; BC ) = d (AB ; (BKC )) = d(C; (BKC )).
1 a3
Mặt khác VC .BKC = VABC.A B C = .
0 0 0 0
√ 6 6

a 5 I
BK =


2√ √


2


a 17 ⇒ S∆BKC 0 = a 21 A
KC 0
= . C

 2 4 K
√


BC 0 = a 6


3VC 0 .BKC 2a B
Suy ra d(AB 0 ; BC 0 ) = d(C; (BKC 0 )) = =√ .
S∆BKC 0 21
Ví dụ 30. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông tâm O cạnh bằng 1, biết
√
SO = √2 và vuông góc với mặt SC và AB.
√ đáy. Tính khoảng cách giữa hai đường thẳng√
5 2 √ 2 2
A. . B. . C. 2. D. .
3 3 3

Vì AB k (SCD) nên d(AB, SC) = d(AB, (SCD)) = S
d(M, (SCD)), trong đó M là trung điểm của AB.

Gọi N là trung điểm của CD và H là hình chiếu vuông
H
… của M trên (SCD) thì H ∈ SN . Tính √
góc được SN =
2
BC 3 1 2
SO2 + = và S4SM N = SO · M N = .
4 2 2 2 A
2S4SM N D
Do đó d(AB, SC) = d(M, (SCD)) = M H = =
√ SN M
2 2 O N
. B C
3
43
Ví dụ 31. Cho hình lăng trụ đứng ABC.A0 B 0 C 0 có đáy ABC là tam giác vuông tại A với
AB = a, AC = 2a; cạnh bên AA0 = 2a. Hãy dựng và tính độ dài đoạn vuông góc chung của
hai đường thẳng BC 0 và AA0 .
A0 C0
B0
E
F
A C
Ta có AA0 k BB 0 ⇒ AA0 k (BB 0 C 0 C).

Vì (A0 B 0 C 0 ) ⊥ (BB 0 C 0 C) theo giao tuyến B 0 C 0 nên trong mặt phẳng (A0 B 0 C 0 ), kẻ A0 H ⊥ B 0 C 0 tại
H, ta có: A0 H ⊥ (BB 0 C 0 C) ⇒ A0 H ⊥ BC 0 .
Trong mặt phẳng (BB 0 C 0 C), kẻ HF k AA0 (F ∈ BC 0 ). Trong mặt phẳng (HF, AA0 ), kẻ F E k A0 H
(E ∈ AA0 ) ⇒ F E ⊥ BC 0 .
Ta có AA0 ⊥ (A0 B 0 C 0 ) ⇒ AA0 ⊥ A0 H ⇒ AA0 ⊥ F E.
Do đó EF là đoạn vuông góc chung của AA0 và BC 0 .
1 1 1 1 1 5
Trong tam giác vuông A0 B 0 C 0 ta có: 0 2 = 0 02 + 0 02 = 2 + 2 = 2 .
√ AH AB AC a 4a 4a
2a 5
Suy ra EF = A0 H = .
√5
2a 5
Vậy d(AA0 , BC 0 ) = .
5
Ví dụ 32. Cho lăng trụ đều ABC.A0 B 0 C 0 có tất cả các cạnh bằng nhau. Xác định đoạn
vuông góc chung của hai đường thẳng A0 B và B 0 C.
44
A N C
B
M
E
I
F
A0 C0
N0
B0
Gọi M , N , N 0 lần lượt là trung điểm của AA0 , AC, A0 C 0 .

BN ⊥ AC
Ta có ⇒ BN ⊥ (ACC 0 A0 ) ⇒ BN ⊥ C 0 M .
BN ⊥ AA0
Mà C 0 M ⊥ A0 N nên C 0 M ⊥ (A0 BN ). Do đó C 0 M ⊥ A0 B.
Tương tự ta có C 0 M ⊥ (B 0 N 0 C) ⇒ C 0 M ⊥ CB 0 .
Vậy ta có đường thẳng C 0 M vuông góc với cả hai đường thẳng A0 B và B 0 C.
Lấy điểm I thuộc BB 0 . Gọi E là giao điểm của M I và A0 B; F là giao điểm của IC 0 và B 0 C.
Ta cần tìm vị trí của I để EF k C 0 M .
IE FI BI IB 0
Ta có EF k C 0 M ⇔ = ⇔ = .
ME F C 0 0 M A0 CC 0
BI IB
Do CC 0 = 2M A0 nên 0
= ⇔ IB 0 = 2BI.
MA CC 0
Vậy I là điểm thuộc đoạn BB 0 sao cho IB 0 = 2BI thì EE là đoạn vuông góc chung của hai đường
thẳng A0 B và B 0 C với E là giao điểm của M I và A0 B; F là giao điểm của IC 0 và B 0 C.
Ví dụ 33. Cho hình chóp S.ABC có đáy là tam giác đều cạnh a. SA = 2a và vuông góc với
mặt đáy. Tính khoảng cách giữa hai đường thẳng SB và AC.
45
S
A C
D
I B
Trong mặt phẳng (ABC), dựng hình thoi ACBD, ta có: BD k AC ⇒ AC k (SBD).
⇒ d(AC, SB) = d(AC, (SBD)) = d(A, (SBD)).
Gọi I là trung điểm của BD, ta có: BD ⊥ AI và BD ⊥ SA ⇒ BD ⊥ (SAI).
⇒ (SBD) ⊥ (SAI) theo giao tuyến SI.
Trong mặt phẳng (SAI), kẻ AH ⊥ SI tại H, ta có: AH ⊥ (SBD) ⇒ AH = d(A, (SBD)).
Tam giác SAI vuông tại A có đường cao AH.
1 1 1 1 4 19
⇒ 2
= 2
+ 2
= 2+ 2 = .
AH SA AI 4a √ 3a 12a2
12a2 2a 57
⇒ AH 2 = hay AH = .
19 √ 19
2a 57
Vậy d(SB, AC) = .
19
Ví dụ 34. Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình vuông cạnh bằng a, SA vuông góc với
đáy và SA = a. M là trung điểm của SB. Tính khoảng cách giữa các đường thẳng:
a) SC và BD. b) AC và SD. c) SD và AM .
46
S
K
A
E B
H
I
O
D C

BD ⊥ SA
a) Gọi O là giao điểm của AC và BD. Ta có: ⇒ BD ⊥ (SAC) tại O.
BD ⊥ AC
Trong mặt phẳng (SAC), kẻ OH ⊥ SC tại H, ta có OH ⊥ SC và OH ⊥ BD (vì BD ⊥ (SAC)).
Vậy OH là đoạn vuông góc chung của BD và SC. √
a 2 √
OH SA OC.SA ·a a 6
Ta có = [ ⇒ OH =
= sin ACS = 2√ = .
OC SC √ SC a 3 6
a 6
Vậy d(SC, BD) = OH = .
6
b) Dựng hình bình hành ACDE, ta có: AC k DE ⇒ AC k (SDE).
⇒ d(AC, SD) = d(AC, (SDE)) = d(A, (SDE)). 
DE ⊥ AI
Trong mặt phẳng (ABCD), kẻ AI ⊥ DE tại I, ta có ⇒ DE ⊥ (SAI).
DE ⊥ SA
⇒ (SDE) ⊥ (SAI) theo giao tuyến SI.
Trong mặt phẳng (SAI), kẻ AK ⊥ SI tại K, ta có:√AK ⊥ (SDE) ⇒ AK = d(A, (SDE)).
a 2
Ta có AIDO là hình bình hành nên AI = OD = .
2
1 1 1 2 1 3
Trong tam giác vuông SAI ta có: 2
= 2
+ 2
= 2 + 2 = 2.
√ AK AI SA a a a
a 3
Suy ra AK = .
3 √
a 3
Vậy d(AC, SD) = d(A, (SDE)) = AK = .
3
c) Ta có OM k SD và AC k DE nên (AM C) k (SDE). √
a 3
Suy ra d(SD, AM ) = d((AM C), (SDE)) = d(A, (SDE)) = AK = .
3
47
2. 5 Một số bài toán áp dụng phương pháp tọa độ trong không gian
Ví dụ 35 (Thi thử Lần 1, THPT Ninh Bình - Bạc Liêu, Ninh Bình, 2019). Cho
hình lăng trụ đều ABC.A0 B 0 C 0 có tất cả các cạnh đều bằng a. M là trung điểm của AA0 .
0
√ thẳng M B và BC. √
Tìm khoảng cách giữa hai đường
a a 3 a 6
A. . B. . C. . D. a.
2 2 3
L Cách 1:
a z
Đặt b = . Gọi O, O0 lần lượt là trung điểm BC, B 0 C 0 .
2
Chọn hệ trục Oxyz như hình vẽ, ta có O(0; 0; 0), B(−b; 0; 0),
√ # » A0 C0
C(b; 0; 0), B 0 (−b; 0; 2b), M (0; b 3; b), BC = (2b; 0; 0),
# » √ # »
M B 0 = (−b; −b 3; −b), CB 0 = (−2b; 0; 2b).
M B0
Khoảng cách giữa M B 0 và BC là
# » # » # »
√
[BC, M B 0 ] · CB 0 √

0 a 3 y x
d(M B , BC) = # » # » =b 3= .

[BC, M B 0
] 2 A C
O
B
L Cách 2:
Do BC k B 0 C 0 nên A
C
d (M B 0 , BC) = d (BC, (M B 0 C 0 )) = d (B, (M B 0 C 0 )) .

M B
0
BE BB
Gọi E = M B 0 ∩ A0 B. Ta có = = 2. E H
AE AM
Nên d (B, (M B 0 C 0 )) = 2d (A0 , (M B 0 C 0 )). A0
C0
Kẻ A0 H ⊥ M I suy ra A0 H ⊥ (M B 0 C 0 ).
I
Do đó
B0
A0 I · A0 M
d (A0 , (M B 0 C 0 )) = A0 H = √
A0 I 2 + A0 M 2
√
a 3 a √
· a 3
= … 2 2 2 = .
3a a2 4
+
4 4
√
0 a 3
0
Vậy d (M B , BC) = 2A H = .
2
48
Ví dụ 36 (Thi thử, Chuyên Phan Bội Châu - Nghệ An, 2019-L1). Cho hình lập
phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 có cạnh bằng 2. Khoảng cách giữa hai mặt phẳng (AB 0 D0 ) và
(BC 0 D)
√ bằng √ √
3 2 3 3 √
A. . B. . C. . D. 3.
3 3 2

Chọn hệ trục toạ độ như hình vẽ. z
0
A D0
Ta có A(0; 0; 0), B(2; 0; 0), C(2; 2; 0), D(0; 2; 0).
A0 (0; 0; 2), B 0 (2; 0; 2), C 0 (2; 2; 2), D0 (0; 2; 2). B0 C0
Mặt phẳng (AB 0 D0 ) qua A và có một véc-tơ pháp tuyến là y
1 î # » # »ó A
− AB 0 , AD0 = (1; 1; −1) nên có phương trình x + y − z = 0. D
4
B
x C
1 î # » # »ó
Mặt phẳng (BC 0 D) qua B và có một véc-tơ pháp tuyến là − BC 0 , BD = (1; 1; −1) nên có
4
phương trình x + y − z − 2 = 0.
Ta có (AB 0 D0 ) k (BC 0 D) nên
√
0 0 0 0 | − 2| 2 3
d((AB D ), (BC D)) = d(A, (BC D)) = p = .
12 + 12 + t(−1)2 3
Ví dụ 37. Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình vuông cạnh 2a, tam giác SAB đều, góc
giữa (SCD) và (ABCD) bằng 60◦ . Gọi M là trung điểm của cạnh AB. Biết rằng hình chiếu
vuông góc của đỉnh S trên mặt phẳng (ABCD) nằm trong hình vuông ABCD. Khoảng cách
giữa hai√đường thẳng SM và AC
√ là √ √
a 5 a 5 3a 5 5a 3
A. . B. . C. . D. .
5 10 10 3
 Hướng dẫn giải: 

AB ⊥ SM
Gọi I là trung điểm cạnh CD, khi đó ⇒ AB ⊥ S
AB ⊥ M I
(SM I).
Do CD k AB nên CD ⊥ (SM I) ⇒ ((SCD), (ABCD)) = SIM
[.
Vẽ SH ⊥ M I tại H ∈ M I thì SH ⊥ (ABCD).
A D
4SM I có SM 2 = M I 2 + SI 2 − 2M I · SI cos SIM
[
H
2 2 2
M I
⇔ 3a = 4a + SI − 2aSI
B C
⇔ SI 2 − 2aSI + a2 = 0 ⇔ SI = a. N
Cách 1:
49
√
SM · SI a 3
Theo định lý Pythagore đảo thì 4SM I vuông tại S ⇒ SH = = .
MI 2
Gọi N là trung điểm cạnh BC ta có AC k M N
3VSM N C
⇒ d(AC, SM ) = d(AC, (SM N )) = d(C, (SM N )) = .
S∆SM N
√ √
1 1 1 a 3 a3 3
Ta có VSM N C = VS.M N B = SH · BM · BN = · ·a·a= .
√3 2 √ 6 √2 12
Tam giác SIC có SC = SI 2 + IC 2 = a2 + a2 = a 2.
2 SB 2 + SC 2 BC 2 √
Tam giác SBC có SN = − = 2a2 ⇒ SN = a 2.
2 4 √ √ √
SM + SN + M N a 3+a 2+a 2
Tam giác SM N có nửa chu vi p = = .
2 2 √
2
p a 15
Và diện tích 4SM N là S4SM N = p(p − SM )(p − SN )(p − BC) = .
√ 4
a3 3 √
3VSM N C 3 · a 5
Vậy d(AC, SM ) = = 2 √12 = .
S∆SM N a 15 5
4
Cách 2: √
SM · SI a 3 3a
Ta thấy SM 2 + SI 2 = M I 2 nên 4SM I vuông tại S. Suy ra SH = = ; HM = .
MI 2 2
Gọi O = AC ∩ BD; N là trung điểm cạnh BC ta có AC k (SM N ).
2
Do đó, d(AC, SM ) = d(AC, (SM N )) = d(O, (SM N )) = d (H, (SM N )).
3 √
HM 3a 2
Gọi K là hình chiếu của H lên M N , ta có 4HKM vuông cân tại K nên HK = √ = .
√ 2 4
2 SH · HK a 5
Vậy d(AC, SM ) = √ = .
3 SH + HK
2 2 5
d Tổng Ôn
GÓC VÀ KHOẢNG CÁCH

Hướng Tới Kì Thi THPTQG 2019
Câu 1. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là nửa lục giác đều với AB = BC = CD = a,
AD = 2a. Đường thẳng SA vuông góc với mặt phẳng (ABCD) và SA = a. Tính góc tạo bởi hai
mặt phẳng (SCD) và (ABCD).
A. 45◦ . B. 30◦ . C. 60◦ . D. 75◦ .
(Đề thi thử THPT Hai Bà Trưng, Huế, Lần 2 - 2019)
Câu 2. Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD có cạnh đáy bằng 2a, góc giữa mặt bên và mặt đáy
bằng 60◦ . Tính khoảng cách từ B đến mặt phẳng (SCD).
√
√ a 3 a
A. a. B. a 3. C. . D. .
2 2
(Đề thi thử THPT Hai Bà Trưng, Huế, Lần 2 - 2019)
Câu 3. Cho tứ diện OABC có OA, OB, OC đôi một vuông góc với nhau và OA = OB = OC.
Gọi M là trung điểm của BC. Góc giữa hai đường thẳng OM và AB bằng
A. 90◦ . B. 30◦ . C. 60◦ . D. 45◦ .
50
(Đề tập huấn, Sở GD và ĐT - Vĩnh Phúc, 2019)
Câu 4. Cho tứ diện ABCD có AB = CD = a. Gọi M và N lần lượt là trung điểm của AD và
◦
BC. Xác định độ dài đoạn thẳng M N để √ AB và M N bằng 30 .
√ góc giữa hai đường thẳng
a a 3 a 3 a
A. M N = . B. M N = . C. M N = . D. M N = .
2 2 3 4
Câu 5. Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC.M N P có tất cả các cạnh bằng nhau. Gọi I là trung
√ M P . Cô-sin của góc√giữa hai đường thẳng BP

điểm cạnh √ và N I bằng √
15 6 6 10
A. . B. . C. . D. .
5 4 2 4
(Thi thử, Sở GD và ĐT - Hà Tĩnh, 2019)
Câu 6. Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B và SA vuông góc với mặt
√
đáy. Biết SA = a, AB = a, BC = a 2. Gọi I là trung điểm của BC. Tính cosin của góc giữa hai
… AI và SC.
đường thẳng … √
2 2 2 2
A. − . B. . C. . D. .
3 3 3 8
(THPT Đội Cần, Vĩnh Phúc, 2019)
Câu 7.
3 \ = 60◦ ,
Cho tứ diện ABCD với AC = AD, CAB
[ = DAB A
2
CD = AD. Gọi ϕ là góc giữa hai đường thẳng AB và CD.
Chọn khẳng định đúng về góc ϕ.
3
A. cos ϕ = . B. ϕ = 30◦ .
4
1
C. ϕ = 60◦ . D. cos ϕ = .
4
B D
C
(Thi thử, Chuyên Lê Quý Đôn - Điện Biên, 2019)
√
Câu 8. Cho khối chóp S.ABCD có ABCD là hình vuông cạnh a, SA = a 3 và SA vuông góc
√ giữa hai đường thẳng√SB và AC là

với mặt√phẳng đáy. Cosin của góc √
3 2 5 5
A. . B. . C. . D. .
4 4 4 5
( THPT Lê Văn Hưu, Thanh Hóa, 2019)
Câu 9. Cho tứ diện ABCD có AB = CD = a. Gọi M , N lần lượt là trung điểm của AD và BC.
√
Biết M N = 3a, góc giữa hai đường thẳng AB và CD bằng
A. 45◦ . B. 90◦ . C. 60◦ . D. 30◦ .
51
(Thi thử, THPT chuyên KHTN Hà Nội, 2019)
Câu 10.
Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 . Gọi M , N , P lần A0
D0
0 0
lượt là trung điểm các cạnh AB, AD và C D . Tính cosin C0 P
B0
góc giữa √ M N và CP .
√ hai đường thẳng
10 15 1 3
A. . B. . C. √ . D. √ . A N
5 5 10 10 D
M
B
C
(Đề tập huấn Sở Ninh Bình, 2019)
Câu 11. Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD có đáy là hình vuông ABCD cạnh a, độ dài cạnh
bên cũng bằng a. Gọi M , N lần lượt là trung điểm các cạnh SA và BC. Góc giữa M N và SC
bằng
A. 30◦ . B. 45◦ . C. 60◦ . D. 90◦ .
(Thi thử, Toán học tuổi trẻ, 2019-2)
Câu 12. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông tâm O, cạnh bằng a, SA = a
vuông góc với mặt phẳng đáy. Tang
√ của góc giữa đường thẳng SO và mặt phẳng√(SAB) bằng
√ 5 √ 2
A. 2. B. . C. 5. D. .
5 2
(Thi thử lần I, Sở GD&ĐT Sơn La 2019)
Câu 13.
Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD với tất cả các cạnh bằng a. Gọi S
G là trọng tâm tam giác SCD (tham khảo hình vẽ bên). Tang góc
giữa AG
√ và (ABCD) bằng
√ √
17 5 √ 5
A. . B. . C. 17. D. . G
7 3 5
A D
O Q I
B C
(Đề tập huấn số 2, Sở GD và ĐT Quảng Ninh, 2019)
Câu 14. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông tâm O cạnh bằng a, SA = a và SA
√ của góc giữa đường thẳng SO và mặt phẳng√(SAB) bằng

vuông góc với mặt phẳng đáy. Tan
√ 2 √ 5
A. 2. B. . C. 5. D. .
2 5
(Thi thử, Chuyên Sơn La, 2018)
√
Câu 15. Cho hình chóp đều S.ABCD có cạnh đáy bằng a, cạnh bên bằng a 2. Góc giữa đường
thẳng SB và mặt phẳng (ABCD) bằng bao nhiêu?
A. 30◦ . B. 45◦ . C. 60◦ . D. 90◦ .
52
(Đề Tập Huấn -4, Sở GD và ĐT - Hải Phòng, 2019)
√
Câu 16. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình chữ nhật với AB = a, AD = a 3 . Cạnh
bên SA vuông góc với mặt phẳng đáy và SA = a. Gọi ϕ là góc giữa đường thẳng SD và mặt phẳng
(SBC). Khẳng√định nào dưới đây đúng? √
7 1 √ 7
A. tan ϕ = . B. tan ϕ = . C. tan ϕ = 7. D. tan ϕ = − .
7 7 7
(Tập huấn, Sở GD và ĐT - Bắc Giang, 2019)
Câu 17. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a. Đường thẳng SA vuông
góc với mặt phẳng đáy và SA = a. Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng (ABCD) là α. Khi đó
tan α bằng
√ 1 1
A. 2. B. √ . C. 1. D. √ .
3 2
Câu 18. Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD có tất cả các cạnh bằng 2a. Gọi M là trung điểm
của SD.
√ Tính tan của góc giữa√đường thẳng BM và mặt phẳng (ABCD).
2 3 2 1
A. . B. . C. . D. .
2 3 3 3
(Thi thử, Sở GD và ĐT - Vĩnh Phúc, 2018)
Câu 19. Cho hình chóp S.ABCD có mặt bên SAB là tam giác đều và nằm trong mặt phẳng
vuông góc với đáy (ABCD). Gọi I là trung điểm của AB. Mệnh đề nào dưới đây sai?
A. Góc giữa SC và mp(ABCD) là góc SCI. B. SI vuông góc với mp(ABCD).
C. Góc giữa SC và mp(ABCD) là góc SCA. D. Góc giữa SB và mp(ABCD) là góc SBA.
(Thi thử L1, THPT Yên Dũng-Bắc Giang, 2018)
Câu 20. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a, cạnh bên SA vuông góc
√
với mặt đáy và SA = a 2. Tìm số đo của góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng (SAD).
A. 45◦ . B. 30◦ . C. 90◦ . D. 60◦ .
(Thi thử L1, Quảng Xương I, 2019)
Câu 21. Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình vuông ABCD cạnh a. Tam giác SAB đều và
nằm trong mặt phẳng vuông góc với đáy. Gọi H, K lần lượt là trung điểm của các cạnh AB, AD.
√ của góc tạo bởi đường√thẳng SA và (SHK). √

Tính sin √
7 14 2 2
A. . B. . C. . D. .
4 4 4 2
(GHK2, Hội 8 trường Chuyên, 2019)
53
Câu 22. Cho hình lăng trụ đứng ABC.A0 B 0 C 0 có đáy ABC là tam giác cân với AB = AC = a và
[ = 120◦ , cạnh bên BB 0 = a, gọi I là trung điểm của CC 0 . Côsin của góc tạo bởi mặt phẳng
BAC
(ABC)√và (AB 0 I) bằng √ √
20 30 √ 30
A. . B. . C. 30 . D. .
10 5 10
(Thi thử lần I, Sở GD&ĐT Sơn La 2019)
Câu 23. Cho tứ diện ABCD có AC = AD = BC = BD = a, CD = 2x, (ACD) ⊥ (BCD). Tìm

giá trị của x√để (ABC) ⊥ (ABD). √
a 3 √ a 2
A. x = . B. x = a 2. C. x = a. D. x = .
3 2
(KSCL, Sở GD và ĐT - Thanh Hóa, 2018)
◦
√ S.ABCD có đáy ABCD là hình thoi tâm I, cạnh a, góc BAD = 60 .
Câu 24. Cho hình chóp \
a 3
SA = SB = SD = . Gọi α là góc giữa đường thẳng SD và mặt phẳng (SBC). Giá trị sin α
2
bằng √ √
1 2 5 2 2
A. . B. . C. . D. .
3 3 3 3
(Thi thử, Chuyên Phan Bội Châu - Nghệ An, 2019-L1)
Câu 25. Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD có cạnh đáy và cạnh bên đều bằng a. Tính cosin
của góc giữa hai mặt phẳng (SAB) và (SAD). √ √
1 1 2 2 2 2
A. − . B. . C. . D. − .
3 3 3 3
Câu 26. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình thang vuông tại A. Cạnh bên SA vuông
√
góc với mặt đáy và SA = a 2. Biết AB = 2AD = 2DC = 2a. Góc giữa hai mặt phẳng (SAB) và
(SBC) là
π π π π
A. . B. . C. . D. .
3 4 6 12
(Đề kiểm tra định kì lần 3, Chuyên Bắc Ninh, 2018-2019)
Câu 27. Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 . Tính góc giữa hai mặt phẳng (A0 B 0 C) và (C 0 D0 A).
A. 45◦ . B. 30◦ . C. 60◦ . D. 90◦ .
(THPT Chuyên Quang Trung - Bình Phước - Lần 2, 2018-2019)
√ 28. Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD có cạnh đáy bằng a, chiều cao của hình chóp bằng
Câu
a 3
. Góc giữa mặt bên và mặt đáy bằng
2
A. 60◦ . B. 75◦ . C. 30◦ . D. 45◦ .
(Thi thử Lần 1,THPT Tứ Kỳ, Hải Dương, 2019)
54
Câu 29. Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 có cạnh bằng a. Số đo góc giữa hai mặt phẳng
(BA0 C) và (DA0 C) bằng
A. 120◦ . B. 60◦ . C. 90◦ . D. 30◦ .
(GHK2, THPT Yên Định 2 - Thanh Hóa, 2019)

√
Câu 30. Cho hình hộp chữ nhật ABCD.A0 B 0 C 0 D0 có BC = a, BB 0 = a 3. Góc giữa hai mặt
phẳng (A0 B 0 C) và (ABC 0 D0 ) bằng
A. 60◦ . B. 30◦ . C. 45◦ . D. 90◦ .
(Thi thử L3, Chuyên Quang Trung - Bình Phước, 2019)
Câu 31. Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 cạnh a. Các điểm M, N, P lần lượt thuộc các
đường thẳng AA0 , BB 0 , CC 0 thỏa mãn diện tích của tam giác M N P bằng a2 . Góc giữa hai mặt
phẳng (M N P ) và (ABCD) là
A. 60◦ . B. 30◦ . C. 45◦ . D. 120◦ .
(Thi thử L1, THPT Chuyên ĐHSP Hà Nội, 2019)

√
Câu 32. Cho lăng trụ đứng ABC.A0 B 0 C 0 có diện tích tam giác ABC bằng 2 3. Gọi M , N , P lần
lượt thuộc các cạnh AA0 , BB 0 , CC 0 , diện tích tam giác M N P bằng 4. Tính góc giữa hai mặt phẳng
(ABC) và (M N P ).
A. 120◦ . B. 45◦ . C. 30◦ . D. 90◦ .
( Hàm Rồng, Thanh Hóa, năm 2019)
Câu 33. Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 . Tính góc giữa hai mặt phẳng (A0 BC) và (A0 CD).
A. 90◦ . B. 120◦ . C. 60◦ . D. 45◦ .
(Đề KSCL Quỳnh Lưu 1, Nghệ An, năm 2019, Lần 1)
Câu 34. Cho hình chóp tam giác đều S.ABC có cạnh bên bằng 2a, cạnh đáy bằng a. Gọi α là góc
√ tính cos α.
giữa hai mặt bên của hình chóp đó. Hãy
8 3 7 1
A. cos α = . B. cos α = . C. cos α = . D. cos α = .
15 2 15 2
(KSCL Lần 1 Trường THPT Cộng Hiền - Hải Phòng, năm 2018 - 2019)
√
Câu 35. Cho lăng trụ đứng ABCD.A0 B 0 C 0 D0 có đáy ABCD là hình thoi, AC = 2AA0 = 2a 3.
Góc giữa hai mặt phẳng (A0 BD) và (C 0 BD) bằng
A. 90◦ . B. 60◦ . C. 45◦ . D. 30◦ .
(Thi thử L1, THPT Hậu Lộc 2, Thanh Hoá, 2019)
55
√
Câu 36. Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 có cạnh bằng 3. Mặt phẳng (α) song song với
AB và cắt tất cả các cạnh bên của hình lập phương. Tính diện tích thiết diện của hình lập phương
cắt bởi mặt phẳng (α) biết (α) tạo với mặt (ABB 0 A0 ) một góc 60◦ . √
√ 3 3 3
A. 2 3. B. . C. 6. D. .
2 2
(Thi thử lần 1, THPT Thăng Long - Hà Nội, 2019)
Câu 37. Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác vuông cân tại đỉnh B, AB = a, SA = 2a
và SA vuông góc với mặt phẳng đáy. Gọi H, K lần lượt là hình chiếu vuông góc của A lên SB,
SC. Diện√tích của tam giác AHK√bằng √ √
a2 3 a2 2 2 6a2 2a2 3
A. . B. . C. . D. .
3 3 15 3
(Thi thử L1, THPT Yên Dũng-Bắc Giang, 2018)
Câu 38. Cho hình chóp S.ABCD, đáy là hình thang vuông tại A và B, biết AB = BC = a,
√
AD = 2a, SA = a 3 và SA ⊥ (ABCD). Gọi M , N lần lượt là trung điểm của SB và SA. Tính
cách từ M đến (N CD) theo a.
khoảng √ √ √
a 66 √ a 66 a 66
A. . B. 2a 66. C. . D. .
22 11 44
(DTH, Sở GD và ĐT - Hà Nam, 2019)
Câu 39. Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD có cạnh a. Góc giữa cạnh bên và mặt phẳng đáy
bằng 60o . Khoảng cách từ đỉnh S√đến mặt phẳng (ABCD)
√ bằng
√ a 6 a 3
A. a 2. B. . C. . D. a.
2 2
(Thi tập huấn, Sở GD và ĐT - Bắc Ninh, 2019)
Câu 40. Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD có cạnh đáy bằng a. Góc giữa cạnh bên và mặt
phẳng đáy bằng 60◦ . Khoảng cách
√ từ đỉnh S đến mặt phẳng
√ (ABCD) bằng
√ a 6 a 3
A. a 2. B. . C. . D. a.
2 2
(Tập huấn SGD Bắc Ninh, 2019)
Câu 41. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a, mặt bên SAB là tam giác
đều và nằm trong mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng đáy. Tính khoảng cách h từ điểm A đến
mặt phẳng (SCD).
√ √ √
a 21 a 3 a 3
A. h = . B. h = a. C. h = . D. h = .
7 4 7
(Đề tập huấn tỉnh Lai Châu,2019)
Câu 42. Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B và SB ⊥ (ABC). Biết
SB = 3a,√AB = 4a, BC = 2a. Tính
√ khoảng cách từ B đến (SAC). √
12 61a 3 14a 4a 12 29a
A. . B. . C. . D. .
61 14 5 29
(Đề KSCL Toán 12 trường Nguyễn Trãi, Thanh Hoá, năm 2018, lần 1)
56 56
Câu 43. Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC.A0 B 0 C 0 có AB = a, AA0 = 2a. Tính khoảng cách
giữa hai√đường thẳng AB 0 và A0 C.
√ √
a 3 2 5 √ 2 17
A. . B. a. C. a 5. D. a.
2 5 17
(KSCL lần 2, THPT Chuyên Vĩnh Phúc)
Câu 44. Cho tứ diện đều ABCD có tất cả các cạnh đều bằng 2a, gọi M là điểm thuộc cạnh AD
sao cho DM
√ = 2M A. Tính khoảng cách từ M đến mặt phẳng
√ (BCD). √
2a 6 √ 4a 6 2a 6
A. . B. a 6. C. . D. .
9 9 3
(KSCL, THPT Nông Cống I, Thanh Hóa, lần 1, 2019)
Câu 45. Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD có cạnh đáy bằng cạnh bên bằng a. Khoảng cách từ
AD đến mặt phẳng (SBC) bằng
√ bao nhiêu?
2a 2a 3a a
A. √ . B. √ . C. . D. √ .
3 3 2 3
(KSCL lần 1, Lưu Đình Chất - Thanh Hóa, 2019)
√
Câu 46. Cho hình chóp S.ABC có đáy là tam giác vuông tại A, AB = a, AC = a 3, SA vuông
√ phẳng đáy và SA = 2a.

góc với mặt √ Khoảng cách từ điểm√A đến mặt phẳng (SBC)
√ bằng
2a 3 2a 57 2a 38 a 57
A. . B. . C. . D. .
19 19 19 19
(Đề KSCL, Chuyên Lam Sơn, Thanh Hóa năm 2018-2019)
Câu 47. Cho hình chóp S.ABC có đáy là tam giác vuông cân tại B, 2SA = AC = 2a và SA vuông
√ Khoảng cách từ A đến

góc với đáy. √ mặt phẳng (SBC) bằng
√ √
2a 6 4a 3 a 6 a 3
A. . B. . C. . D. .
3 3 3 3
(Thử sức trước kì thi - THTT, 2019)
Câu 48. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a, cạnh bên SA vuông góc
√
√SA = a 3. Khoảng cách từ A đến mặt phẳng (SBC) bằng
với đáy và √
2a 5 √ a a 3
A. . B. a 3. C. . D. .
5 2 2
[ = 30◦ , SA = a
Câu 49. Cho hình chóp S.ABC có SA vuông góc với mặt phẳng đáy. Biết góc BAC
và BA = BC = a. Gọi D là điểm đối xứng với B qua AC. Khoảng cách từ B đến mặt (SCD)
bằng √ √ √ √
21 2 2 21 21
A. a. B. a. C. a. D. a.
7 2 7 14
(Thi thử L3, Chuyên Quang Trung - Bình Phước, 2019)
57
Câu 50. Cho tam giác đều ABC có cạnh bằng 3a. Điểm H thuộc cạnh AC với HC = a. Dựng
đoạn thẳng SH vuông góc với mặt phẳng (ABC) với SH = 2a. Khoảng cách từ điểm C đến mặt
phẳng (SAB) bằng √ √
3a a 21 3a 21
A. . B. . C. . D. 3a.
7 7 7
(THPT Chuyên Thái Nguyên - Lần 1)
Câu 51. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là nửa lục giác đều nội tiếp đường tròn đường
√
kính AD = 2a, SA vuông góc với đáy và SA = a 3. Gọi H là hình chiếu của A trên SB. Khoảng
H đến mặt phẳng (SCD)√bằng
cách từ √ √ √
a 6 3a 6 a 6 3a 6
A. . B. . C. . D. .
3 8 2 16
(Thi thử L1, THPT Hậu Lộc 2, Thanh Hoá, 2019)
Câu 52. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông tâm O cạnh a. Tính khoảng cách
giữa SC và AB biết rằng SO = √
a và vuông góc với mặt đáy của hình chóp.
a 5 2a 2a
A. a. B. . C. . D. √ .
5 5 5
(De tap huan, So GD&DT Dien Bien, 2019)
Câu 53. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông tâm O cạnh a, SO vuông góc với
√ (ABCD) và SO = a.√Khoảng cách giữa SC và√AB bằng

mặt phẳng √
a 3 a 5 2a 3 2a 5
A. . B. . C. . D. .
15 5 15 5
(DTH, Sở GD và ĐT - Hà Nam, 2019)
Câu 54. Cho hình chóp tam giác S.ABC có SA ⊥ (ABC), AB = 6, BC = 8, AC = 10. Tính
khoảng cách d giữa hai đường thẳng SA và BC.
A. d = 0. B. d = 8. C. d = 10. D. d = 6.
(Tập Huấn - Ninh Bình-2019)
Câu 55. Cho tứ diện OABC có OA, OB, OC đôi một vuông góc và đều bằng a. Khoảng cách
giữa hai đường thẳng OA và BC bằng √ √
√ a 2 a 3
A. a. B. a 2. C. . D. .
2 2
(Thi thử, Chuyên Sơn La, 2018)
√
a 5
Câu 56. Cho hình chóp đều S.ABCD có độ dài cạnh đáy bằng a, độ dài cạnh bên bằng .
2
√thẳng AB và SC.
Tính khoảng cách giữa hai đường √ √
a 5 a 3 a 6
A. a. B. . C. . D. .
2 2 3
(Đề tập huấn, Sở GD và ĐT - Quảng Trị, 2018)
58
Câu 57. Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác vuông cân tại A, mặt bên SBC là tam
giác đều cạnh a và mặt phẳng (SBC) vuông góc với mặt đáy. Tính theo a khoảng cách giữa hai
đường thẳng
√ SA, BC được kết quả
√ √ √
a 3 a 3 a 5 a 2
A. . B. . C. . D. .
4 2 2 2
(Thi thử, Lào Cai - Phú Thọ, 2019)
Câu 58. Cho tứ diện đều ABCD cạnh bằng 4. Khoảng cách giữa hai đường thẳng AB và CD
bằng
√ √
A. 2 2. B. 2. C. 3. D. 2 3.
Câu 59. Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD, có tất cả các cạnh đều bằng a. Tính khoảng cách
giữa hai√đường thẳng AD và SB.
√ √ √
a 6 a 6 a 3 a 3
A. . B. . C. . D. .
2 3 3 2
(Thi KSCL,M.V.Lômônôxốp Hà Nội, 2019)
Câu 60. Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình vuông cạnh a. Cạnh bên SA vuông góc với đáy.
Góc giữa SC và mặt đáy là 45◦ . Gọi E là trung điểm của BC. Tính khoảng cách giữa hai đường
thẳng DE
√ và SC. √ √ √
a 5 a 38 a 5 a 38
A. . B. . C. . D. .
19 19 5 5
(Giữa HK1 THPT Hoằng Hóa 2 - Thanh Hóa - 19)
[ = 60◦ , tam giác SAB cân

Câu 61. Cho hình chóp S.ABCD đáy là hình thoi cạnh a, góc BAC
tại S và nằm trong mặt phẳng vuông góc với đáy. Mặt phẳng (SCD) tạo với đáy góc 30◦ . Tính
√ d giữa hai đường thẳng√SB và AD.

khoảng cách √ √
21 3 2 3 21
A. d = a. B. d = a. C. d = a. D. d = a.
14 5 5 7
(Thi thử L1, THPT Thuận Thành Bắc Ninh, 2019)
Câu 62. Cho hình hộp ABCD.A0 B 0 C 0 D0 có A.A0 B 0 D0 là hình chóp đều, A0 B 0 = AA0 = a. Tính
0 0 0
theo a khoảng
√ √ thẳng AB và A C . √
cách giữa hai đường √
a 22 a 11 a 22 3a 22
A. . B. . C. . D. .
22 2 11 11
(Thi thử, THPT Thiệu Hóa-Thanh Hóa, 2018)
√
Câu 63. Cho hình lăng trụ đứng ABC.A0 B 0 C 0 có cạnh bên AA0 = a 2. Biết đáy ABC là tam giác
vuông có BA = BC = a, gọi M là trung điểm của BC. Tính khoảng cách giữa hai đường thẳng
AM và B 0 C. √ √
0 a 5 0 a 3
A. d(AM, B C) = . B. d(AM, B C) = .
5
√ 3
√
a 2 a 7
C. d(AM, B 0 C) = . D. d(AM, B 0 C) = .
2 7
59
(Thi thử, THPT Chuyên Thoại Ngọc Hầu - An Giang, 2018-2019)
Câu 64. Cho lăng trụ ABC.A0 B 0 C 0 có đáy là tam giác đều cạnh bằng 4. Hình chiếu vuông góc
của A0 lên mặt phẳng (ABC) trùng với tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC. Gọi M là trung
điểm cạnh AC. Khoảng cách giữa hai đường thẳng BM và B 0 C bằng
√ √
A. 2. B. 2. C. 1. D. 2 2.
(THPT Đội Cấn, Vĩnh Phúc, 2018-2019)
Câu 65. Cho tứ diện đều ABCD có các cạnh bằng a. Khoảng cách giữa hai đường thẳng AB và
CD bằng
√ √ √ √
a 2 a 2 a 3 a 3
A. . B. . C. . D. .
3 2 2 3
(Thử sức trước kì thi - THTT, 2019)
Câu 66. Cho tứ diện OABC có OA, OB, OC đôi một vuông góc với nhau và OC = 2a, OA =
OB = a. Gọi M là trung điểm của
√ AB. Tính khoảng cách
√ giữa hai đường thẳng√OM và AC.
2a 2 5a 2a 2a
A. . B. . C. . D. .
3 5 3 2
(Chuyên Quang Trung, BìnhPhước, Lần2)
Câu 67. Cho hình trụ đứng ABC.A0 B 0 C 0 có đáy là tam giác ABC vuông tại A có BC = 2a,
√ 0
AB = a√3. Khoảng cách giữa hai
√ đường thẳng AA và BC √ là √
a 21 a 3 a 5 a 7
A. . B. . C. . D. .
7 2 2 3
Câu 68.
Cho hình chóp S.ABC có đáy là tam giác đều cạnh bằng 4, S
góc giữa SC và mặt phẳng (ABC) là 45◦ . Hình chiếu của S
lên (ABC) là điểm H thuộc cạnh AB sao cho HA = 2HB.
Tính khoảng√cách d giữa hai đường thẳng
√ SA và BC.
4 210 210
A. d = . B. d = .
√45 √5 A B
4 210 2 210 H
C. d = . D. d = .
15 15
C
(Thi thử, Chuyên Lê Quý Đôn - Điện Biên, 2019)
Câu 69. Cho lăng trụ đứng ABC.A0 B 0 C 0 có đáy ABC là tam giác vuông, BA = BC = a, cạnh
√
bên AA0√= a 2, M là trung điểm√của BC. Khoảng cách giữa 0
√ hai đường thẳng AM√và B C bằng
a 2 a 5 a 7 a 3
A. . B. . C. . D. .
2 5 7 3
(GHK2, THPT Yên Định 2 - Thanh Hóa, 2019)
60
Câu 70. Cho hình lăng trụ đứng ABC.A0 B 0 C 0 có đáy ABC là tam giác vuông BA = BC = a,
√
cạnh bên AA0 = a 2, M là trung điểm của BC. Khoảng cách giữa hai đường thẳng AM và B 0 C
là √ √ √ √
a 7 a 2 a 5 a 3
A. . B. . C. . D. .
7 2 5 3
(Thi thử, Hải Hậu A, 2019, lần 1)
Câu 71. Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình vuông cạnh 2a. Biết √ các mặt bên của hình chóp
3
4 3a
cùng tạo với đáy các góc bằng nhau và thể tích của khối chóp bằng . Tính khoảng cách giữa
3
hai đường thẳng SA và CD.
√ √ √ √
A. 5a. B. 3 2a. C. 2a. D. 3a.
(Thi thử L1, Hai Bà Trưng, Huế, 2019)
Câu 72. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình chữ nhật, AB = a, BC = 2a, SA vuông
góc với mặt phẳng đáy và SA =
√a. Khoảng cách giữa hai đường AC và SB bằng.
a 6a a 2a
A. . B. . C. . D. .
2 2 3 3
(Đề thi thử THPT Gia Định - HCM, 2019)
Câu 73. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a. Mặt bên (SAB) là tam
giác đều nằm trong mặt phẳng vuông góc với đáy. Khoảng cách giữa hai đường thẳng AB và SC
bằng √ √ √ √
a 2 a 21 a 7 a 21
A. . B. . C. . D. .
2 7 3 3
(THPT Quảng Xương 1 - Thanh Hóa - 2019)
Câu 74. Cho hình chóp S.ABCD đáy là hình vuông với đường chéo AC = 2a, SA ⊥ (ABCD).
Khoảng cách giữa hai đường thẳng SB và CD là
a a √ √
A. √ . B. √ . C. a 2. D. a 3.
3 2
(Thi thử, THPT Bạch Đằng - Quảng Ninh, 2019)
Câu 75. Cho hình chóp S.ABCD có ABCD là hình vuông cạnh a. Tam giác SAB đều và nằm
trong mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng (ABCD). Khoảng cách giữa hai đường thẳng BC và
SD là √ √ √
a 3 a 3 a 2
A. a. B. . C. . D. .
2 3 2
(Thi thử L1, THPT Chuyên ĐHSP Hà Nội, 2019)
Câu 76. [Trương Quan Kía, 12EX10]Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh
√
bằng a, SA ⊥ (ABCD) , SA = a 3. Gọi M là trung điểm SD. Tính khoảng cách giữa hai đường
thẳng AB
√ và CM . √ √
a 3 2a 3 3a a 3
A. . B. . C. . D. .
4 3 4 2
61
(Thi thử, Trường THPT Yên Dũng 2, Bắc Giang-Lần 2-2019)
Câu 77. Cho hình chóp đều S.ABCD có đáy là hình vuông ABCD tâm O cạnh 2a, cạnh bên
√
SA = a √5. Khoảng cách giữa BD
√ và SC là √ √
a 15 a 30 a 15 a 30
A. . B. . C. . D. .
5 5 6 6
( Hàm Rồng, Thanh Hóa, năm 2019)
Câu 78. Cho tứ diện OABC có OA, OB, OC đôi một vuông góc với nhau, OA = a, OB = OC =
2a. Gọi √
M là trung điểm của BC.√Khoảng cách giữa hai đường thẳng OM và AB√bằng
a 2 2a 5 a 6
A. . B. . C. a. D. .
2 5 3
(Thi thử, Triệu Quang Phục - Hưng Yên Lần 2, 2019)
Câu 79. Cho lăng trụ đứng ABC.A0 B 0 C 0 có AC = a, BC = 2a, ACB

[ = 120◦ . Gọi M là trung
điểm của√BB 0 . Tính khoảng cách giữa hai đường thẳng AM 0
√ và CC theo a.
√
…
3 7 3
A. a . B. a 3. C. a . D. a .
7 7 7
(Thi thử lần 1, Chuyên Lê Thánh Tông Quảng Nam, 2019)
Câu 80. Cho hình chóp S.ABC đáy ABC là tam giác đều cạnh a, SA vuông góc với đáy và
SA = a. Gọi M , N lần lượt là trung điểm của các cạnh BC và CA. Khoảng cách giữa hai đường
thẳng AM và SN bằng
a a a a
A. . B. √ . C. . D. .
4 17 17 3
(Thi thử, Toán học tuổi trẻ, 2019-2)
Câu 81. Cho hình chóp tam giác S.ABC có SA ⊥ (ABC), AB = 6, BC = 8, AC = 10. Tính
khoảng cách d giữa hai đường thẳng SA và BC.
A. d = 0. B. d = 8. C. d = 10. D. d = 6.
Câu 82.
Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình vuông cạnh bằng 2; cạnh SA = 1 S
và vuông góc với đáy. Gọi M là trung điểm của CD. Tính cos α với α
là góc tạo bởi hai đường thẳng SB và AM .
2 2 1 4
A. . B. − . C. . D. .
5 5 2 5 D
A
M
B C
(Thi thử, Lý Thường Kiệt - Bắc Ninh, 2019)
62
Câu 83.
Cho hình chóp tứ giác đều S.ABCD với tất cả các cạnh bằng S
a. Gọi G là trọng tâm tam giác SCD (tham khảo hình vẽ
bên). Giá giữa AG và (ABCD) bằng √
√ trị tan góc √
17 5 √ 5
A. . B. . C. 17. D. . G
17 3 5 A
D
I
O Q
B C
(Đề tập huấn, Sở GD và ĐT - Quảng Ninh, 2019)
\ = 60◦ .
Câu 84. Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình thoi cạnh a, SA = SB = SD = a, BAD
Góc giữa đường thẳng SA và mặt phẳng (SCD) bằng
A. 30◦ . B. 90◦ . C. 45◦ . D. 60◦ .
(GHK1, THPT Đội Cấn, Vĩnh Phúc, 2018-2019)
Câu 85. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình thang cân (AD k BC), BC = 2a,
AB = AD = DC = a với a > 0. Gọi O là giao điểm của AC và BD. Biết SD vuông góc AC. M
là một điểm thuộc đoạn OD; M D = x với x > 0. M khác O và D. Mặt phẳng (α) qua M và song
song với hai đường thẳng SD và AC cắt khối chóp S.ABCD theo một thiết diện. Tìm x để diện
tích thiết
√ diện là lớn nhất? √
3 √ 3
A. a . B. a 3. C. a . D. a.
4 2
(Thi thử lần 1, Chuyên Lê Thánh Tông Quảng Nam, 2019)
Câu 86. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a, SAB là tam giác đều và
(SAB) vuông góc với (ABCD).√Tính cos ϕ với ϕ là góc√tạo bởi (SAC) và (SCD).
√
5 3 6 2
A. . B. . C. . D. .
7 7 7 7
(Thi thử lần 1, THPT Lương Thế Vinh - Hà Nội, 2019)
Câu 87. Cho hình chóp S.ABC có SC ⊥ (ABC) và tam giác ABC vuông tại B. Biết AB = a,
√ √
AC = …
a 3, SC = 2a 6. Tính sin của góc giữa hai mặt phẳng (SAB) và (SAC).
…
2 2 5
A. . B. √ . C. 1. D. .
3 13 7
(De tap huan, So GD&DT Dien Bien, 2019)
√
Câu 88. Cho hình lăng trụ tam giác đều ABC.A0 B 0 C 0 có AB = 2 3 và AA0 = 2. Gọi M , N , P
lần lượt là trung điểm các cạnh A0 B 0 , A0 C 0 và BC. Cô-sin của góc tạo bởi hai mặt phẳng (AB 0 C 0 )
và (M N√
P ) bằng √ √ √
6 13 13 17 13 18 13
A. . B. . C. . D. .
65 65 65 65
63 63
Câu 89. Cho khối chóp S.ABCD có đáy là hình bình hành, AB = 3, AD = 4, BAD \ = 120◦ . Cạnh
√
bên SA = 2 3 vuông góc với đáy. Gọi M, N, P lần lượt là trung điểm các cạnh SA, AD và BC và
α là góc giữa hai mặt phẳng (SAC) và (M N P ). Chọn khẳng định đúng trong các khẳng định sau
đây.
A. α ∈ (60◦ ; 90◦ ). B. α ∈ (0◦ ; 30◦ ). C. α ∈ (30◦ ; 45◦ ). D. α ∈ (45◦ ; 60◦ ).

√ √
Câu 90. Cho tứ diện ABCD có AB = 3a, AC = a 15, BD = a 10, CD = 4a. Biết rằng góc
giữa đường thẳng AD và mặt phẳng (BCD) bằng 45◦ , khoảng cách giữa hai đường thẳng AD và
5a
BC bằng và hình chiếu của A lên mặt phẳng (BCD) nằm trong tam giác BCD. Tính độ dài
4
√ AD biết rằng AD > a.
đoạn thẳng √
5a 2 √ 3a 2
A. . B. 2a. C. 2 2a. D. .
4 2
(KSCL, Sở GD và ĐT - Thanh Hóa, 2018)
Câu 91. Cho hình lăng trụ đứng ABC.A0 B 0 C 0 có AB = 1, AC = 2, AA0 = 3 và BAC
[ = 120◦ . Gọi
M , N lần lượt là các điểm trên cạnh BB 0 , CC 0 sao cho BM = 3B 0 M , CN = 2C 0 N . Tính khoảng
cách từ √ (A0 BN ).
điểm M đến mặt phẳng √ √ √
9 138 3 138 9 3 9 138
A. . B. . C. √ . D. .
184 46 16 46 46
(Đề tập huấn số 2, Sở GD và ĐT Quảng Ninh, 2019)
√
Câu 92. Cho hình lăng trụ đứng ABC.A0 B 0 C 0 có AB = a, AC = 2a, AA0 = 2a 5 và BAC
[ = 120◦ .
Gọi K, I lần lượt là trung điểm của các cạnh CC 0 , BB 0 . Khoảng cách từ điểm I đến mặt phẳng
(A0 BK) bằng √ √ √
√ a 5 a 15 a 5
A. a 15. B. . C. . D. .
6 3 3
(Thi thử Lần 1,THPT Tứ Kỳ, Hải Dương, 2019)
Câu 93. Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 cạnh a . Gọi M, N lần lượt là trung điểm của AC
và B 0 C 0 . Khoảng cách giữa hai đường
√ thẳng M N và B 0 D0 bằng
√ a 5 a
A. a 5. B. . C. 3a. D. .
5 3
(Thi thử, Sở GD và ĐT -Lạng Sơn, 2019)
√
Câu 94. Cho hình chóp đều S.ABC có cạnh đáy bằng a 6, khoảng cách giữa hai đường thẳng
3a
SA và BC bằng . Tính thể tích khối chóp S.ABC.
√ 2 √ √ √
a3 6 a3 6 a3 6 a3 6
A. . B. . C. . D. .
2 8 12 4
64
Câu 95. Cho hình chớp S.ABCD có đáy là hình vuông ABCD, SAD là tam giác đều và nằm
trong mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng đáy. Biết rằng diện tích mặt cấu ngoại tiếp của khối
chóp S.ABCD là 4π. Khoảng cách giữa hai đường thẳng SD và AC gần với giá trị nào sau đây
nhất?
2 3 6 4
A. . B. . C. . D. .
7 7 7 7
(Hải Phòng, 2018)
Câu 96. Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 cạnh a. Gọi M , N lần lượt là trung điểm của BC
và DD0 . Tính theo a khoảng cách
√ giữa hai đường thẳng√M N và BD. √
√ 3a 3a 3a
A. 3a. B. . C. . D. .
2 3 6
(THPT Nguyễn Huệ, Vĩnh Phúc, 2019)
Câu 97. Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vuông, SAD là tam giác đều và nằm
trong mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng đáy. Biết rằng diện tích mặt cầu ngoại tiếp khối chóp
S.ABCD là 4π. Khoảng cách giữa hai đường thẳng SD và AC gần với giá trị nào nhất sau đây?
2 3 4 6
A. dm. B. dm. C. dm. D. dm.
7 7 7 7
(Đề Tập Huấn -4, Sở GD và ĐT - Hải Phòng, 2019)
Câu 98.
Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 cạnh a. (tham khảo B C
hình vẽ bên). Khoảng cách giữa hai đường thẳng AB 0 và BC 0
bằng √ √ A D
a 3 a 2 √ √
A. . B. . C. a 3. D. a 2.
3 2
B0
C0
A0 D0
(KSCL Lần 1 Trường THPT Cộng Hiền - Hải Phòng - 2019)
Câu 99. Cho khối lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 . Gọi M là trung điểm của AD, φ là góc giữa hai
mặt phẳng (BM C 0 ) và (ABB 0 A0 ). Khẳng định nào dưới đây đúng?
3
A. cos φ = . A B
4
4 M
B. cos φ = .
5
1 D C
C. cos φ = .
3
2
D. cos φ = .
3 A0 B0
D0 C0
65
(THPT Nghèn - Hà Tĩnh, 2019)
ĐÁP ÁN CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
1. B 2. B 3. C 4. B 5. B 6. C 7. D 8. B 9. C 10. C
11. A 12. B 13. A 14. D 15. C 16. A 17. D 18. D 19. C 20. B
21. C 22. D 23. A 24. C 25. B 26. A 27. D 28. A 29. B 30. A
31. A 32. C 33. C 34. C 35. A 36. A 37. C 38. D 39. B 40. B
41. A 42. A 43. D 44. C 45. B 46. B 47. C 48. D 49. A 50. C
51. D 52. D 53. D 54. D 55. C 56. C 57. A 58. A 59. B 60. B
61. D 62. C 63. D 64. A 65. D 66. B 67. B 68. B 69. C 70. A
71. D 72. D 73. B 74. C 75. B 76. D 77. B 78. D 79. D 80. B
81. D 82. A 83. A 84. C 85. A 86. A 87. B 88. B 89. A 90. B
91. A 92. B 93. D 94. A 95. C 96. D 97. D 98. A 99. D
66

(Thuvientoan.net) Chuyên Đề Góc Và Khoảng Cách Trong Không Gian

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

(Thuvientoan.net) Chuyên Đề Góc Và Khoảng Cách Trong Không Gian

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Hướng tới kì thi THPTQG 2019

GÓC - KHOẢNG CÁCH

§1. Các dạng toán liên quan đến tính Góc

1. 1 Góc giữa hai đường thẳng

¹ Phương pháp 2: Sử dụng tích vô hương của hai vec-tơ.

 Hướng dẫn giải:

3a2 3a2 9a2

Vậy góc giữa hai đường thẳng AB và DE bằng 60◦ .

Ví dụ 2. Cho tứ diện ABCD

Góc giữa hai đường thẳng AB và CE bằng

 Hướng dẫn giải:

A. 90◦ . B. 30◦ . C. 45◦ . D. 60◦ .

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải: Giả sử cạnh của tứ diện đều bằng a.

 Hướng dẫn giải:

Ví dụ 6. Cho hình lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 . Góc giữa A0 C 0 và D0 C là

 Hướng dẫn giải:

Dễ thấy tam giác ACD0 là tam giác đều nên D

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

(IJ, SB) = (IJ, IM ) = M

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

Vậy (M N, BD) = 90◦ .

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

• Gọi M là trung điểm AB, ta có DM k BC. Do đó (BC,√SD) = (DM, SD).

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

P M k CD, P N k AB. Suy ra góc giữa AB và CD bằng góc

 Hướng dẫn giải:

1. 2 Góc giữa đường thẳng và mặt phẳng

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

1. 3 Góc giữa hai mặt phẳng

Góc giữa hai mặt phẳng là góc giữa hai đường m n

với ϕ là góc giữa (α) và (β).

Bước 1. Tìm giao tuyến c của (α) và (β).

¹ Trường hợp 1: ∆ABC = ∆DBC.

Gọi I là chân đường cao của ∆ABC.

¹ Trường hợp 3: Hai mặt phẳng cắt nhau (α) ∩ (β) = ∆.

Tìm giao tuyến ∆ của hai mặt phẳng.

¹ Trường hợp 4: Nếu a ⊥ (α); b ⊥ (β) thì ((α),

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

có đáy là hình vuông cạnh a, cạnh bên

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

 Hướng dẫn giải:

Ví dụ 34 ( THPT Nghèn - Hà Tĩnh, 2019). Cho khối lập phương ABCD.A0 B 0 C 0 D0 .

 Hướng dẫn giải:

A0 (0, 0; 0), B 0 (0; 1; 0), D0 (1; 0; 0), A(0; 0; 1).