ประวัติวันสารทจีน

ทุกๆ ปี บรรดาลูกหลานแดนมังกรก็จะได้มีโอกาสร่วมเทศกาลอยู่มากมาย
เทศกาลสารทจีนก็เป็นหนึ่งในวันที่ค่อนข้างจะมีความครึกครื้นรื่นเริงอีกวัน
หนึ่ง ช่วงที่เด็กๆ ยังเป็นอาตี๋อาหมวยกันอยู่ เราก็จะเข้าใจว่าวันนี้ก็คงเป็น
วันไหว้เจ้าเหมือนวันสำคัญอื่นๆ ของประเพณีจีน แต่จริงๆ แล้วค่อนข้าง
จะแตกต่างอยู่บ้าง ตามไปดูกันเลยว่าวันสารทจีนนี้มีตำนาน และที่มาอย่าง
ไรครับ

วันสารทจีน คืออะไร?
เทศกาลสารทจีน ตรงกับวันที่ 15 เดือน 7 ตามปฏิทินจีน เป็นเท
ศกาลใหญ่ 1 ใน 8 เทศกาลสำคัญประจำปีของจีนแต้จิ๋ว ส่วนในไทยสารท
จีนถือเป็นเทศกาลจีนสำคัญอันดับ 2 รองจากตรุษจีนเท่านั้น มีชื่ออย่างเป็น
ทางการว่า จงหยวนเจี๋ย ชาวจีนแต้จิ๋วเรียก ตงหง่วงโจ็ย ซึ่งวันนี้ถ้าไปถาม
คนจีนแถบภาคเหนือจะไม่รู้จักเลย เพราะนิยมทำกันเฉพาะคนจีนภาคใต้
ฮ่องกง และไต้หวันเท่านั้น
ส่วนเหตุผลที่ต้องเซ่นไหว้วิญญาณกันในวันนี้ ก็เพราะเชื่อกันว่าเป็น
เดือนที่ประตูนรกเปิดให้วิญญาณกลับมารับส่วนกุศลผลบุญได้ จึงเป็นโอ
กาสให้ลูกหลานได้แสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ รวมถึงได้ทำบุญให้กับ
วิญญาณเร่ร่อน หรือสัมภเวสีด้วย

ตำนาน เรื่องเล่าวันสารทจีน
สำหรับตำนานของเทศกาลสารทจีนนั้นแบ่งออกได้ 2 เรื่องใหญ่ ได้แก่
1. วันสารทจีนจะเป็นวันที่เซ็งฮีไต๋ตี๋ (ยมบาล) จะตรวจดูบัญชีวิญญาณ
คนตาย ส่งวิญญาณดีขึ้นสวรรค์และส่งวิญญาณร้ายลงนรก ชาวจี
นทั้งหลายรู้สึกสงสารวิญญาณร้ายจึงทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้ในวันนี้
2.
3. มีชายหนุ่มผู้หนึ่งชื่อว่ามู่เหลียน ซึ่งเคร่งครัดในพุทธศาสนามากๆ
แต่แม่ของเขาเป็นกลุ่มคนที่ไม่เชื่อเรื่องนรก-สวรรค์ และในช่วงเทศ
กาลกินเจ ด้วยความหมั่นไส้ แม่ของมู่เหลียนได้ก่อกรรมหนัก ด้วย
การให้มู่เหลียนไปบอกคนที่กินเจ ว่าให้มากินข้าวที่บ้านโดยจะเลี้ยง
อาหารผู้ถือศีลให้ 1 มื้อ
4.
5. จากนั้นผู้ถือศีลทั้งหมดก็มากินอาหารที่บ้าน โดยไม่รู้ว่าในอาหา
รนั้นมีน้ำมันหมูเจือปนอยู่ แม่ของมู่เหลียนนับว่าทำบาปหนักตกนรก
ขุมที่ 8 ได้รับความทุกข์ทรมานอย่างแสนสาหัส ไม่ได้กินอาหาร อีก
ทั้งยังถูกแย่งจากภูตผีวิญญาณทั่วไป มู่เหลียนต้องการที่จะรับกร
รมแทนแม่ จึงไปอ้อนวอนต่อยมบาลเพื่อรับโทษแทน
6.
7. แต่ก่อนที่มู่เหลียนจะถูกลงโทษด้วยการนำร่างลงไปต้มในกระ
ทะทองแดง พระพุทธเจ้าได้เสด็จลงมาโปรดไว้ได้ทัน และได้สอนว่า
กรรมใดใครก่อก็ย่อมจะเป็นกรรมของผู้นั้น พร้อมทั้งมอบคัมภีร์อิ๋ว
หลันเผิน ให้มู่เหลียนท่องเพื่อเรียกเซียนทุกทิศทุกทางมาช่วยผู้มีพระ
คุณให้หลุดพ้นจากการอดอยากและทุกข์ทรมานต่าง ๆ โดยที่มู่
เหลียนจะต้องสวดคัมภีร์อิ๋ว หลันเผิน และถวายอาหารทุกปีในเดือนที่
ประตูนรกเปิดจึงจะสามารถช่วยมารดาของเขาให้พ้นโทษได้
8.
9. จากนั้นเป็นต้นมา ชาวจีนจึงถือเป็นประเพณีสืบต่อกันมา ด้วยการ
เซ่นไหว้บรรพบุรุษ โดยมีอาหารคาวหวาน กระดาษเงินกระดาษทอง
ให้กับบรรดาวิญญาณญาติของตน รวมถึงนำไปวางไว้หน้าบ้านหรือ
ตามทางแยกที่ไม่ไกลนัก เพื่อให้กับบรรดาวิญญาณเร่ร่อนด้วย
เทพจงหยวน เทพประจำเทศกาลสารทจีน
สำหรับเทศกาลสารทจีนจะมีเทพเจ้าประจำเทศกาล นามว่า เทพจง
หยวน หรือชื่อเต็มว่า จงหยวนต้าตี้ มีหน้าที่ควบคุมดูแลเทพแห่งมหา
บรรพตทั้งห้า (ของจีน) ภูเขาและแม่น้ำ เจ้าที่ประจำเมืองทุกเมือง เทพใน
เมืองที่มีหน้าที่เกี่ยวข้องกับมนุษย์ ตรวจดูโชคเคราะห์ของสรรพสัตว์ ตรวจ
บัญชีความดีความชั่วของมนุษย์ และหน้าที่สำคัญคือให้อภัยโทษแก่ผู้รู้
ผิดกระทำพลีบูชาท่าน วัน 15 ค่ำ เดือน 7 ท่านจะลงมาตรวจบัญชีชั่วดีขอ
งมนุษย์แล้วประทานอภัยให้ และท่านยังเป็นประธานดูแลการไหว้ผีไม่มี
ญาติด้วย
สำหรับในประเทศไทยนั้นไม่ได้มีพิธีที่เป็๋นการไหว้เทพจงหยวนโดยเฉ
พาะ แต่เราจะมี ตี่จู๋เอี๊ย ซึ่งเป็นเจ้าที่ประจำบ้าน ซึ่งก็นับว่าอยู่ภายใต้บัญชา
ของเทพจงหยวนอีกที การไหว้ตี่จู๋เอี๊ยจึงพออนุโลมแทนการไหว้เทพจง
หยวนได้

การไหว้ในเทศกาลสารทจีน

การไหว้สารทจีน จะต่างจากการไหว้ในเทศกาลอื่นๆ ตรงที่แบ่งการไหว้

ออกเป็น 3 ชุด ดังนี้

1. ชุดสำหรับไหว้เจ้าที่
2.
3. ไหว้ในช่วงเช้า มีอาหารคาวหวาน ขนมเทียน ขนมเข่ง ซึ่งต้องแต้ม
จุดสีแดงไว้ตรงกลางเพื่อความเป็นมงคล
4.
5. ชุดสำหรับไหว้บรรพบุรุษ
6.
 7. ไหว้ในช่วงสาย ประมาณ 09.00-11.00 น. ลักษณะสำรับคล้ายของ
ไหว้เจ้าที่ แต่จะมีกับข้าวที่บรรพบุรุษชอบเพิ่มมาด้วยและต้องมีน้ำ
แกง หรือขนมใส วางข้างชามข้าวสวย และถ้วยน้ำชาต้องตรงตาม
จำนวนบรรพบุรุษ และขนมเทียนขนมเข่ง ผลไม้กระดาษเงินกระดาษ
ทอง
8.
9. ชุดสำหรับไหว้สัมภเวสี



ช่วงบ่ายๆ ประมาณหลังบ่ายโมง หรือบ่าย 2 โมงไปแล้ว ก็จะจัดของ
ไหว้สำหรับผีไร้ญาติไว้นอกบ้าน มีของคาวหวาน ผลไม้ และที่พิเศษ
คือมีข้าวหอมแบบจีนโบราณ คอปึ่ง หรือเผือกนึ่งผ่าซีกเป็นเสี้ยวใส่
ถาด เส้นหมี่ห่อใหญ่ เหล้า น้ำชา และกระดาษเงินกระดาษทอง

นับว่าเทศกาลสารทจีนนี้ นอกจากจะเป็นโอกาสอันดีให้ญาติพี่น้อง คน
ในครอบครัวมีโอกาสอยู่กันพร้อมหน้าพร้อมตากันอย่างมีความสุขแล้ว
ยังเป็นการสอนให้ลูกหลานได้แสดงความเคารพ รำลึกถึงบรรพบุรุษที่ล่วง
ลับ รวมถึงเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ให้กับบรรดาวิญญาณไร้ญาติด้วย นับเป็นการ
ปลูกฝังเรื่องความแบ่งปันได้เป็นอย่างดี

7 ข้อห้ามวันสารทจีน
เนื่องจากเป็นวันที่ประตูนรกเปิดออก วันนี้จึงเป็นวันที่มีข้อห้ามบาง
อย่างอยู่ด้วย ระวังอย่าไปเผลอทำ ไม่งั้นอาจซวยไปทั้งปีได้ ดังนี้ครับ

1. ห้ามแต่งงานเดือนนี้

2. ห้ามซื้อบ้าน หรือย้ายบ้าน

3. ห้ามเริ่มก่อสร้างใดๆ ในเดือนนี้
4. ห้ามเริ่มทำธุรกิจใดๆ ในเดือนนี้

5. ห้ามอยู่นอกบ้านช่วงดึกๆ ในเดือนนี้

6. ห้ามเดินทางบ่อยในเดือนนี้

7. ห้ามว่ายน้ำตอนกลางคืน