ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΡΤΙΟ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΙ ΑΛΥΤΡΩΤΙΚΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΤΟΝ 19Ο ΑΙΩΝΑ
ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΝ 20Ο ΑΙΩΝΑ [1900 – 1913]
ΑΣΚΗΣΕΙΣ 28/02/2022
Α. Να δώσετε το περιεχόμενο των παρακάτω ιστορικών όρων
1. Μακεδονική Επιτροπή
2. Κεντρική Επιτροπή υπέρ των Κρητών
3. Αγγλοελληνική Επιτροπή
Β. ΣΩΣΤΟ/ΛΑΘΟΣ
1. Σε όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα, απελευθερωτικά κινήματα ξέσπασαν στην
τουρκοκρατούμενη ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη, με υποκίνηση ή ανοχή
του ελληνικού κράτους.
2. Τα προσφυγικά ρεύματα σε όλη τη διάρκεια του 19 ου αιώνα δεν συνέβαλλαν
ιδιαίτερα στην αύξηση του πληθυσμού της χώρας.
3. Το 1854 ο Κριμαϊκός πόλεμος γέννησε ελπίδες στους Έλληνες ότι έφθανε η
ώρα της απελευθέρωσης αρκετών αλύτρωτων ακόμη περιοχών.
4. Ο Κριμαϊκός πόλεμος δεν έπληξε τους πρόσφυγες μέσα στην Αθήνα.
5. Κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού πολέμου, τα γαλλικά στρατεύματα κατοχής
συνέβαλαν στη διάδοση της επιδημίας χολέρας στην Αθήνα.
6. Ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος αναθέρμανε το όνειρο της ανάκτησης της
Ηπείρου, της Θεσσαλίας και της Κρήτης.
7. Τον Ιανουάριο του 1878 ιδρύθηκε στην Αθήνα η Μακεδονική Επιτροπή, με
σκοπό την αποκατάσταση των Μακεδόνων προσφύγων.
8. Ο ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897 δημιούργησε το τελευταίο ρεύμα
(εσωτερικών) προσφύγων.
9. Η συνθήκη ειρήνης της Κωνσταντινούπολης προέβλεπε ρυθμίσεις στη
θεσσαλική συνοριακή γραμμή με μικρές βελτιώσεις υπέρ των Ελλήνων.
10. Μεγάλος αριθμός προσφύγων είχε καταφύγει στην Ελεύθερη Ελλάδα το 1841,
μετά την αποτυχία κινήματος στην Κρήτη.
11. Το γεγονός που προκάλεσε το μεγαλύτερο προσφυγικό κύμα Κρητών στο
δεύτερο μισό του 19ου αιώνα ήταν η Κρητική επανάσταση.
12. Οι πρώτες κρητικές οικογένειες έφθασαν τον Ιούλιο του 1866 στον Πειραιά
και τη Σύρο μέσω Κυθήρων.
13. Η Κεντρική Επιτροπή υπέρ των Κρητών ανέλαβε το έργο της αποκατάστασής
τους στην νέα τους πατρίδα.
ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΡΤΙΟ

14. Προκειμένου να ενισχυθεί ο κρητικός αγώνας και το έργο της περίθαλψης των
αμάχων προσφύγων, ιδρύθηκαν στο εξωτερικό διάφορες επιτροπές, όπως
αυτή του Λονδίνου.
15. Η «Αγγλοελληνική Επιτροπή» στην Αθήνα ανέλαβε την περίθαλψη 4.000
προσφύγων.
16. Ως τα μέσα του 1867, μικρός σχετικά αριθμός αμάχων κατόρθωσε να φύγει
από την Κρήτη.
17. Λόγω της διαμαρτυρίας της Οθωμανικής αυτοκρατορίας διεκόπη η μεταφορά
γυναικόπαιδων από την Κρήτη, μέσω ξένων πλοίων.
18. Το μεγάλο προσφυγικό ρεύμα από την Κρήτη ξέσπασε το 1869.
19. Στις τρεις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα, η προσφυγική κίνηση που
συνδεόταν με τις κρίσεις του Κρητικού ζητήματος ήταν πολύ μεγαλύτερης
κλίμακας και είχε προσωρινό χαρακτήρα.
20. Το 1895 ανακινήθηκε πάλι το Κρητικό ζήτημα.
Γ. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
1.Τι γνωρίζετε για τα αλυτρωτικά κινήματα του 19 ου αιώνα και τους πρόσφυγες που
αυτά δημιούργησαν;
2. Ποιες προσφυγικές ροές προκάλεσε ο ρωσοτουρκικός πόλεμος του 1877 – 1878;
3. Τι γνωρίζετε για τα προσφυγικά ρεύματα από την Κρήτη κατά τη διάρκεια της
Επανάστασης του 1866 – 1869;
4. Ποιοι οι τόποι προέλευσης των προσφύγων στις αρχές του 20 ου αιώνα, και πιο
συγκεκριμένα την περίοδο 1906 – 1913 και ποιοι οι λόγοι που τα προκάλεσαν;
Δ. ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΈΣ ΕΡΩΤΉΣΕΙΣ ΑΠΌ ΌΛΑ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ-
ΚΟΜΜΑΤΑ – ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ)
1. α) Να παρουσιάσετε τις προσφυγικές ροές που προκάλεσε ο Κριμαϊκός πόλεμος
(1853-1856).
β) Ποιες ήταν οι επιπτώσεις του Κριμαϊκού πολέμου για τα πολιτικά κόμματα της
εποχής;
γ) Ποιες συνέπειες είχε ο Κριμαϊκός πόλεμος, και ο ναυτικός αποκλεισμός των
Αγγλο-Γάλλων στην οικονομία της χώρας;
2. α) Ποιες προσφυγικές ροές προκάλεσε ο ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897;
β) Τι συνέπειες είχε η ήττα της Ελλάδας στον πόλεμο στον πολιτικό τομέα μέχρι
το 1909;
γ) Να περιγράψετε τις συνέπειες που είχε η ήττα της Ελλάδας για τα οικονομικά
της χώρας.
3. Να συγκρίνετε τον χαρακτήρα των προσφυγικών ρευμάτων προς την Ελλάδα τον
19ο και τον 20ο αιώνα.
ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΡΤΙΟ

Ε. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ (ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗΣ – ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ

ΕΠΙΛΟΓΗΣ)
1. Να αντιστοιχίσετε τις ημερομηνίες της ΣΤΗΛΗΣ Β με τα αντίστοιχα γεγονότα της
ΣΤΗΛΗΣ Α.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
α. Κρητική Επανάσταση 1. 1853 – 1856
2. 1866 – 1869
β. Κριμαϊκός πόλεμος 3. 1877 – 1878
4. 1897
γ. ελληνοτουρκικός πόλεμος 5. Αύγουστος 1913
6. 1922
δ. Ρωσοτουρκικός πόλεμος

ε. ξεριζωμός του Ελληνισμού της

Μικράς Ασίας και της Ανατολικής
Θράκης

στ. Συνθήκη του Βουκουρεστίου, τέλος

των Βαλκανικών πολέμων

2. Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της ΣΤΗΛΗΣ Α με τα αντίστοιχα στοιχεία της

ΣΤΗΛΗΣ Β. (Προσοχή! Μερικά στοιχεία της ΣΤΗΛΗΣ Β αντιστοιχούν σε
περισσότερα από ένα στοιχεία της ΣΤΗΛΗΣ Α)
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
α. αντάρτες και άμαχοι μετά την 1. Κρητική Επανάσταση 1866 - 1869
αποτυχία των απελευθερωτικών
2. Φεβρουάριος 1868
κινημάτων σε Ήπειρο, Θεσσαλία και
Μακεδονία 3. μέχρι τα μέσα του 1867
β. Ίδρυση Μακεδονικής Επιτροπής 4. 1906
γ. γαλλικά στρατεύματα κατοχής και 5. 1854, Κριμαϊκός πόλεμος
επιδημία χολέρας στην Αθήνα
6. Ιανουάριος 1878
δ. προκάλεσε το μεγαλύτερο
προσφυγικό κύμα προς την Ελλάδα στο 7. ελληνοτουρκικός πόλεμος 1897
δεύτερο μισό του 19ου αιώνα
ε. σχετικά μικρός αριθμός αμάχων από
την Κρήτη φτάνει στην Ελλάδα
στ. περίπου 10.000 Κρήτες πρόσφυγες
στην Αθήνα
ζ. οι κάτοικοι της Κουτσούφλιανης
εγκαταλείπουν το χωριό τους και
εγκαθίστανται νοτιότερα σε ελληνικό
ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΡΤΙΟ

έδαφος
η. κάτοικοι της Ανατολικής Ρωμυλίας
μεταναστεύουν στην Ελλάδα
θ. απελάθηκαν Έλληνες της Ρουμανίας

3. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση

1. Με αυτή τη Συνθήκη έληξαν οι Βαλκανικοί πόλεμοι
α. Βουκουρεστίου β. Κωνσταντινούπολης γ. Αθήνας
2. Οι Έλληνες της Ρουμανίας απελάθηκαν το 1906, λόγω της έξαρσης που
γνώριζε το _____ _____, το οποίο επηρέαζε τις σχέσεις Ελλάδας – Ρουμανίας.
α. Μακεδονικό Ζήτημα β. Κρητικό Ζήτημα γ. Κουτσοβλαχικό Ζήτημα
3. Οι πρώτοι Έλληνες που πέρασαν μαζικά τα σύνορα τον 20 ο αιώνα ήταν
κάτοικοι της ______, περιοχής της ______ με σημαντικό ελληνικό πληθυσμό.
α. Ανατολικής Ρωμυλίας, Τουρκίας β. Κουτσούφλιανης, Τουρκίας
γ. Ανατολικής Ρωμυλίας, Βουλγαρίας
4. Έλληνες της περιοχής ___________ μετά την αναγγελία της προσάρτησης της
Μακεδονίας, άρχισαν να μεταναστεύουν στην Ελλάδα, με την ελπίδα ότι θα τους
παραχωρούσαν γη.
α. του Καυκάσου β. της Κρήτης γ. της Ρουμανίας
5. Για την ενίσχυση του Κρητικού Αγώνα και ιδιαίτερα για την περίθαλψη των
αμάχων προσφύγων ιδρύθηκαν στο εξωτερικό διάφορες επιτροπές, όπως αυτή
του _______, η οποία, σε συνεργασία με την ____________ στην Αθήνα, ανέλαβε
την περίθαλψη 4500 προσφύγων.
α. Λονδίνου, Μακεδονική Επιτροπή
β. Παρισιού, Κεντρική Επιτροπή υπέρ των Κρητών
γ. Λονδίνου, Αγγλοελληνική Επιτροπή
6. _____________ προκάλεσε το μεγαλύτερο κύμα προσφύγων στην Ελλάδα στο
δεύτερο μισό του 19ου αιώνα
α. Η Κρητική Επανάσταση (1866 – 1869)
β. Ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος
γ. Ο Μακεδονικός Αγώνας

7. Το τελευταίο ρεύμα εσωτερικών προσφύγων στην Ελλάδα δημιούργησε

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΡΤΙΟ

α. το Κουτσοβλαχικό Ζήτημα
β. ο Κριμαϊκός πόλεμος 1853-1856
γ. ο ελληνοτουρκικός πόλεμος 1897
8. Για την αποκατάσταση των προσφύγων του 1854, ιδρύθηκε προσφυγικός
συνοικισμός στο χωρίο
α. Κουτσούφλιανη στη Λάρισα
β. Ζαπάντι
γ. Ανίβιτσα στη Φθιώτιδα