ΟΙ ΧΑIΡΕΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗΝ
ΥΠΕΡΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΟ
(Ἑρμηνεία καί σχόλια)
Ἐπιμ. Κων/νος Δεσπότης
ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΜΑΙΟΣ 2022
Οἱ Χαιρετισμοί τῆς Θεοτόκου
Ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος1 ἐψάλη πρός τιμήν τῆς Θεοτόκου, ἐπει-
δή ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγός τό καλοκαίρι τοῦ 626 κατεπόντισε
μέ ὑπερφυῆ δάναμη τά πλοῖα τῶν Ἀβάρων πού πολιορκοῦσαν
τήν Πόλη καί ἀπάλλαξε τούς κατοίκους της ἀπό τήν ἀπειλή τῶν
βαρβάρων.
Ἀποτελεῖται ἀπό 24 οἴκους κατά ἀλφαβητική σειρά, ἐκ τῶν
ὁποίων τό πρῶτο μέρος (Α-Μ) θεωρεῖται ἱστορικό, ἐνῶ τό δεύ-
τερο μέρος εἶναι θεολογικό - δογματικό. Τό κοντάκιο (εἶναι τό
προοίμιο)
Ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος ἀποτελεῖται ἀπό τό προοίμιο (τώρα τῇ
Ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ…,παλαιότερα «τό προσταχθέν μυστικῶς
λαβών ἐν γνώσει…») καί 24 οἴκους σέ μέτρο ρυθμοτονικό. Ἀπό
τούς οἴκους οἱ μέν περιττοί ἀπαρτίζονται ἀπό 18 στίχους ἕκα-
στος, οἱ δέ ἄρτιοι ἀπό ἕξη. Οἱ ἕνδεκα τελευταῖοι στίχοι τῶν πε-
ριττῶν οἴκων ἀποτελοῦν τούς Χαιρετισμούς, οἱ ὁποῖοι ἀπευθύ-
νονται πρός τήν Θεοτόκο ἀπό τόν ἀρχάγγελο Γαβριήλ (Α, Γ),
ἀπό τόν Πρόδρομο ὡς ἔμβρυο (Ε), ἀπό τούς Ποιμένες (Η), ἀπό
τούς Μάγους (Ι), ἀπό τούς πιστούς πού σώθηκαν ἀπό τά εἴδω-
λα (Κ), ἀπό τούς πιστούς γενικά (Ν,Ο, Ρ,Τ, Φ, Ψ).Οἱ ἄρτιοι οἶκοι
ἀναφέρονται στήν Θεοτόκο (Β,Δ,Ζ, Ω) καί στόν Χριστό (Ζ,Κ,Μ,-
Ξ,Π, Σ,Υ,Χ). Γενικά τό Χαῖρε πρός τήν Θεοτόκο ἀκούγεται συνο-
λικά 144 φορές. Ὁ Ὕμνος ἔχει σχέση πρός τόν Εὐαγγελισμό (Α,-
Β,Γ, Δ), πρός τήν ἐπίσκεψη τῆς ἐγκύου Παρθένου στήν Ἐλισάβετ
(Ε), τίς ἀμφιβολίες τοῦ μνήστορος Ἰωσήφ (Ζ), τήν προσκύνηση
τοῦ γεννηθέντος Χριστοῦ ἀπό τούς ποιμένες (Η), τήν προσκύ-
νηση τῶν Μάγων (Θ,Ι,Κ), τήν ἀποδημία στήν Αἴγυπτο (Λ), τήν
Ὑπαπαντή (Μ). Τό πρῶτο μέρος (Α,Μ), ἔχει χαρακτῆρα ἱστορι-
κό, ἐνῶ τό δεύτερο θεολογικό - δογματικό, στό ὁποῖο ὁ ποιητής
1
Ἀπό Φώτη Σχοινᾶ
1
ἀσχολεῖται μέ τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ, τήν σωτηρία τῶν
πιστῶν καί τήν Θεομητορική ἀξία τῆς Παρθένου2.
Οἱ Χαιρετισμοί δέν εἶναι ὕμνος ἀποκλειστικά τῆς Θεοτόκου,
ἀλλά καί τοῦ Χριστοῦ. Ἄλλωστε στήν ὀρθόδοξη λατρεία καί
στήν ὀρθόδοξη θεολογία ἡ Θεοτόκος οὐδέποτε αὐτονομεῖται
καί θεωρεῖται ξεχωριστά ἀπό τόν Χριστό, ἀλλά πάντοτε θεωρεῖ-
ται σέ συνάφεια μέ τόν Χριστό, τοῦ ὁποίου εἶναι ἡ φυσική, ἐπί
γῆς Του μητέρα. «Στούς Χαιρετισμούς ὁ Θεός - Χριστός καλεῖται
βασιλεύς,ἅγιος, δεσπότης,Θεός ὑψηλός, κριτής δίκαιος,κτίστης,
κύριος φιλάνθρωπος, Λόγος ἁγιώτατος, ἀπερίγραπτος, λυτρω-
τής, ποιητής οὐρανοῦ καί γῆς, Σωτήρ, Χριστός», «ἐνῶ ἡ Πανα-
γία, ἁγία, ἀπειρόγαμος, ἄχραντος, Θεοτόκος, Μήτηρ πανύμνη-
τος, Παρθένος θεόληπτος, ἀνύμφευτος νύμφη, κουροτρόφος
παρθένων, νυμφοστόλος ἁγίων, φωτοδόχος λαμπάς, ἀνάκλησις
Ἀδάμ, λύτρωσις Εὔας κλπ.».
Κατά τόν Νικ. Τωμαδάκη πιθανώτερος ποιητής τοῦ Ὕμνου εἶναι
ὁ Γερμανός Α΄ Κωνσταντινουπόλεως. Κατά τόν Θ. Δετοράκη ὁ
Κοσμᾶς ὁ Μελῳδός συγκεντρώνει τίς περισσότερες πιθανότη-
τες νά εἶναι ὁ ποιητής τοῦ Ὕμνου3.
Τήν ἄποψη αὐτή ὅτι ὁ ἅγιος Ρωμανός ὁ Μελωδός εἶναι ὁ
ποιητής, ὑποστηρίζουν πολλοί ἐρευνητές (P. F. Krypiakiewicz, F.
Doelger, H.-G. Beck, E. Wellesz, P. Maas, Σ. Εὐστρατιάδης).
Πράγματι ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος εἶναι ἡ λαοφιλέστερη ἀκολουθία
τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας4.
Συνoπτικά καταγράφουμε αὐτά πού ἀναφέρει ὁ καθηγητής
Θεοχάρης Δετοράκης γιά τόν Ἀκάθιστο Ὕμνο: «Ὁ Ἀκάθιστος Ὕ-
μνος εἶναι ἴσως τό λαμπρότερο δημιούργημα τῆς βυζαντινῆς
2
Ἡ Βυζαντινή ὑμνογραφία καί ποίησις, ἐκδόσεις Π. Πουρναρᾶ, Θεσσαλονίκη
1993, σελ. 154-155.
3
Θεοχάρη Δετοράκη, Βυζαντινή φιλολογία. Τά πρόσωπα καί τά κείμενα,
τόμος Β‘, ἐκδόσεις Δοκιμάκης, Ἠράκλειο Κρήτης 2011, σελ. 373.
https://antifono.gr/%CE%BF%E1%BC%B1%CF%87
4
Ἐπιφανίου Ἰ. Θεοδωροπούλου, Ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος μετά ἑρμηνείας, ἔκδοσις ἐνάτη,
Ἱερόν Ἡσυχαστήριον «Κεχαριτωμένη Θεοτόκος» Τροιζήνα 1994, σελ.19.
ὑμνογραφίας. Γιά δεκατρεῖς καί περισσότερο αἰῶνες ὁ περιλά-
λητος Ὕμνος ἐξακολουθεῖ νά ψάλλεται στούς ναούς τῆς ἑλληνι-
κῆς Ὀρθοδοξίας, ἀλλά καί σέ ὁλόκληρο τόν χριστιανικό κόσμο,
καί νά γεμίζει τίς καρδιές τῶν πιστῶν μέ εὐφροσύνη καί κατά-
νυξη. Ἐγκώμιο καί δοξολογία καί ἱκεσία μαζί στήν Μητέρα τοῦ
Θεοῦ, τήν ἱερότερη καί δημοφιλέστερη μορφή τοῦ χριστιανι-
κοῦ ἑορτολογίου, ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος ἠχεῖ μέσα στήν εὐωδια-
στή ἀτμόσφαιρα τοῦ ἑλληνικοῦ ἀνοιξιάτικου δειλινοῦ ὡς νότα
ψυχικῆς εὐφροσύνης καί ἀνακουφίζει τόν πένθιμο καί αὐστηρό
κλῖμα τῶν ἀκολουθιῶν τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς5».
Σχεδιάγραμμα Χαιρετισμῶν πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο
Θέμα: Ἡ προσφερόμενη σωτηρία καί ἡ ἀποδοχή της ἀπό τόν
ἄνθρωπο.
Α' Στάση: Α.Γ.Ε. Εὐαγγελισμός. Ἐπουράνια κτίση, Θεοτόκος,
ἄνθρωποι.
Β' Στάση: Η.Ι.Λ. Γέννηση. Πιστοί, πιστοί στήν κτίση, πιστοί σέ
θεούς ἐθνῶν.
Γ' Στάση: Ν.Ο.Ρ. Ἀνακαίνιση. Ἔνδυση Χριστοῦ, ζωή κατά Χρι-
στόν, εὐαγγελισμός.
Δ' Στάση: Τ.Φ.Ψ. Σωτηρία. Ὁδηγία, φωτισμός, ἁγιασμός.
Οἱ Χαιρετισμοί ἔχουν καί μεγάλη προσευχητική ἀξία. Σέ κώ-
δικες τοῦ Ἁγίου Ὄρους μαρτυροῦνται πολλές ἐμφανίσεις τῆς
Παναγίας σέ ἁγιασμένους Γέροντες, στούς ὁποίους καί εἶπε:
«Ὅστις μέ χαιρετίζει μίαν φοράν τήν ἡμέραν μέ τούς Χαιρετι-
σμούς, τούς ὁποίους πολύ ἀγαπῶ, θά τόν προστατεύσω, θά τόν
διαφυλάττω ἀπό πᾶν κακόν,θά τόν ἐπιβλέπω καθ’ ὅλην τήν ζω-
ήν του καί ἐν ἐκείνῃ τήν ἡμέρα τῆς Δευτέρας Παρουσίας, θά
τόν ὑπερασπισθῶ ἐνώπιον τοῦ Υἱοῦ μου».
Στάσις Α΄
5
Θεοχάρη Δετοράκη, ἔνθ. ἀν., σελ. 371.
2
 Ἄγγελος πρωτοστάτης, οὐρανόθεν ἐπέμφθη, εἰπεῖν τῇ
Θεοτόκῳ τό, Χαῖρε (ἐκ γ´)· καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ φωνῇ,
σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε, ἐξίστατο, καὶ ἵστατο
κραυγάζων πρὸς αὐτὴν τοιαῦτα·
Ἄγγελος πρώτη θέση κατέχων μεταξύ τῶν Ἀγγέλων (δηλαδή
ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ) ἐστάλη ἀπό τόν Θεό) ἀπό τόν οὐρανό
(στήν γῆ) γιά νά πεῖ σ’ ἐκείνη, ἡ ὁποία ἔμελλε νά γίνει ἡ Μητέ-
ρα τοῦ Θεοῦ, τό Χαῖρε6! (γ΄).
Βλέπων δέ ὁ Ἄγγελος Ἐσένα, Κύριε, νά ἀρχίζεις νά λαμβάνεις
ὑλική σάρκα (μέσα στήν κοιλία της)7 τήν ἴδια στιγμή, κατά τήν
6
Ἡ ἑρμηνεία τῶν Χαιρετισμῶν εἶναι ἔργο τοῦ π. Ἐπιφανίου Θεοδωροπού-
λου. Ἐπίσης σχόλια ἔχουν ληφθεῖ ἀπό τό: Ὀρθόδοξο ἀντιαιρετικό ἱστολόγιο.
Μετάφραση καί ἑρμηνεία τῶν Χαιρετισμῶν πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο
https://panoszero.blogspot.com/2021/07/Xairetismoi-Erminia-Stasi-1.html
Γιατί ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ τήν εὐαγγελίζεται μέ τό «Χαῖρε»! Γιατί κα-
τέρχεται ὁ Θεός γιά νά καταργήσει τήν λύπη, νά παύσει τά δάκρυα καί νά
κάνει τόν ἄνθρωπο Υἱό τοῦ Θεοῦ.
7
«Συμβαίνει λοιπόν ὅ,τι καί παλαιά μέ τήν πλάση τῆς προμήτορος Εὔας,
ὁπότε ὁ Θεός ἔλαβε τήν ἔμψυχη πλευρά τοῦ Ἀδάμ καί τήν ἀναδόμησε σέ
γυναίκα· γι’ αὐτό λοιπόν δέν ἐνεφύσησε σ’ αὐτήν πνοή ζωῆς ὅπως στόν
Ἀδάμ, ἀλλά τό μέρος, τό ὁποῖο ἔλαβε ἀπό τήν σάρκα του, τό ὁλοκλήρωσε σέ
σῶμα γυναικός· καί τήν ἀπαρχή τοῦ πνεύματος, τήν ὁποία ἔλαβε μαζί μέ τήν
ἔμψυχη σάρκα, τήν ἐτελειοποίησε σέ ψυχή ζῶσα, δημιουργώντας καί μέ τά
δύο συγχρόνως ἕναν ἄνθρωπο.
Μέ τόν ἴδιο λοιπόν τρόπο ὁ πλαστουργός καί κτίστης Θεός, λαμβάνοντας
ἀπό τήν ἁγία Θεοτόκο καί ἀειπάρθενο Μαρία σάν ζύμη ἔμψυχη σάρκα καί
μικρή ἀπαρχή ἀπό τό φύραμα τῆς φύσεώς μας, δηλαδή ἀπό τήν ψυχή καί τό
σῶμα μαζί, ἕνωσε μέ τήν ἀκατάληπτη καί ἀπρόσιτη θεότητά του, ἤ καλύτε-
ρα ἕνωσε οὐσιωδῶς ὅλη τήν ὑπόσταση τῆς θεότητάς του μέ τήν δική μας
οὐσία· ἀνέμειξε ἀμίκτως τήν μία μέ τήν ἄλλη, τήν ἀνθρώπινη δηλαδή φύση
μέ τήν δική του, τήν οἰκοδόμησε σέ ἅγιο ναό γιά τόν ἑαυτό του κι ἔτσι κατά
τρόπο ἀναλλοίωτο καί ἄτρεπτο ὁ ἴδιος ὁ ποιητής τοῦ Ἀδάμ ἔγινε τέλειος
ἄνθρωπος. Ὁ Θεός Λόγος ἔλαβε ἀπό ἐμᾶς σάρκα τήν ὁποία κατά φύσιν δέν
εἶχε κι ἔγινε ἄνθρωπος, πρᾶγμα πού δέν ἦταν· μεταδίδει σ’ ἐκείνους πού
πιστεύουν σ’ αὐτόν τήν θεότητά του, τήν ὁποία κανείς οὔτε ἀπό τούς
ἀγγέλους οὔτε τούς ἀνθρώπους ἀπέκτησε, καί γίνονται θέσει καί χάριτι θεοί,
ὁποία χαιρέτιζε μέ τήν ἄϋλον φωνή του τήν Παρθένο, κατα-
λαμβάνετο ἀπό μεγάλη ἔκπληξη καί θαυμασμό καί, ἱστάμενος
μπροστά στήν Παρθένο, ἔλεγε πρός αὐτήν τά ἑξῆς:
Χαῖρε, δι΄ ἧς8 ἡ χαρὰ ἐκλάμψει·
Χαῖρε, ἐσύ, μέσω τῆς ὁποίας θά λάμψει (στόν κόσμο) ἡ χαρά
(τῆς λυτρώσεως·)
χαῖρε, δι΄ ἧς ἡ ἀρὰ ἐκλείψει·
Χαῖρε, ἐσύ, μέσω τῆς ὁποίας θά ἐξαφανισθεῖ ἡ κατάρα (πού δό-
θηκε στό ἀνθρώπινο γένος γιά τήν παρακοήν του).
Χαῖρε, τοῦ πεσόντος Ἀδὰμ ἡ ἀνάκλησις·
Χαῖρε, ἐσύ, πού γίνεσαι ἡ αἰτία νά ἐπανέλθει στόν Παράδεισο ὁ
ἐκπεσών Ἀδάμ·
χαῖρε, τῶν δακρύων τῆς Εὔας ἡ λύτρωσις.
Χαῖρε, ἐσύ, πού γίνεσαι ἡ αἰτία νά ἀπαλλαγεῖ ἡ Εὔα ἀπό τίς λύ-
πες καί τά δάκρυά της9.
Χαῖρε, ὕψος δυσανάβατον ἀνθρωπίνοις λογισμοῖς·
πρᾶγμα πού δέν ἦταν· ἔτσι λοιπόν χαρίζει σ’ αὐτούς ἐξουσία νά γίνουν υἱοί
Θεοῦ, γι αυτό καί ἔγιναν καί γίνονται πάντοτε ἔτσι καί οὐδέποτε παύουν νά
γίνονται». Ἁγίου Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου «Βίβλος τῶν ἡθικῶν», Λόγοι Α-
Στ’, Αἰ- κατερίνας Γκόλτσου, Θεσ/ κη 1988. χ.χρ.
8
Ἡ Θεοτόκος στό σχέδιο τοῦ Θεοῦ κατέχει μέγιστη θέση, ἡ ὁποία, δηλαδή
εἶναι μέσο σωτηρίας, ὅπως μέσο εἶναι οἱ ἀπόστολοι καί ὁ κάθε ἅγιος.
9
Μέ τήν πτώση ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα τιμωρήθηκαν. Ὁ μέν Ἀδάμ μέ κόπο καί
ἱδρῶτα θά τρώγει τό ψωμί του, μέχρι πού νά πεθάνει. Καί ἡ Εὔα μέ πόνο θά
γεννᾶ τά παιδιά της. (Γεν. γ, 16 -19). Ὁ Θεός δέν τιμωρεῖ μέ λύπες τήν Εὔα,
αὐτό πού λέει πρός τήν Εὔα εἶναι μία διαπίστωση τῆς ἐπιλογῆς τῆς Εὔας.
Ὅλο αὐτό πού θά ὑποστεῖ εἶναι παρά τήν θέληση τοῦ Θεοῦ. Ἡ Εὔα ἀντάλ-
λαξε τήν δόξα πού εἶχε δίδοντας σημασία στούς λόγους τοῦ διαβόλου ἐνῶ
ἔπειτα ἐπιδεικνύει ἀμετανοησία ὁπότε ἔτσι αὐτοκαταδικάστηκε. Περιφρό-
νησε ἀρχικά τόν Θεό ἀλλά ἔπειτα μετανόησε.
Καί ἡ Θεοτόκος μέ τήν γέννηση τοῦ Λυτρωτῆ μας, ἔγινε ἡ αἰτία νά ἐλευ-
θερωθοῦν ἀπό τήν δουλεία τῆς ἁμαρτίας καί τήν καταδυναστεία τοῦ δια-
βόλου.
3
Χαῖρε ὕψος πού εἶναι δύσκολο νά φθάσουν καί νά κατανοή-
σουν οἱ διάνοιες τῶν ἀνθρώπων·
χαῖρε, βάθος δυσθεώρητον καὶ ἀγγέλων ὀφθαλμοῖς·
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι βάθος, τό ὁποῖο δύσκολα δύνανται νά
δοῦν καί αὐτῶν τῶν Ἀγγέλων οἱ ὀφθαλμοί, γιατί τά μυστήρια
τοῦ Θεοῦ ἔχουν ἄπειρο βάθος σοφίας.
Χαῖρε, ὅτι ὑπάρχεις βασιλέως καθέδρα·
Χαῖρε, διότι εἶσαι θρόνος τοῦ Βασιλέως Χριστοῦ·
χαῖρε, ὅτι βαστάζεις τὸν βαστάζοντα πάντα·
Χαῖρε, διότι βαστάζεις στήν κοιλία σου Ἐκεῖνον, πού βαστάζει
ὁλόκληρο τό σύμπαν.
Χαῖρε, ἀστήρ ἐμφαίνων τόν ἥλιον·
Χαῖρε, ἐσύ, ὁ (πρωϊνός) ἀστέρας (ὁ αὐγερινός), πού προμηνύει
τήν ἐμφάνιση τοῦ Ἡλίου (Χριστοῦ·)
χαῖρε, γαστήρ ἐνθέου σαρκώσεως.
Χαῖρε, ἐσύ, ἡ ὁποία στήν κοιλία σου λαμβάνει σάρκα ὁ Θεός.
Χαῖρε, δι’ ἧς νεουργεῖται ἡ κτίσις·
Χαῖρε, ἐσύ, μέσω τῆς ὁποίας ἀνακαινίζεται ἡ (ἀπό τήν ἁμαρτία
ἡ καταστραφεῖσα) δημιουργία·
χαῖρε, δι’ ἧς βρεφουργεῖται ὁ Κτίστης.
Χαῖρε, ἐσύ, μέσω τῆς ὁποίας ὁ Δημιουργός γίνεται βρέφος.
Χαῖρε Νύμφη ἀνύμφευτε10.
10
Ὁ χαιρετισμός «Χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε» πού ἐπαναλαμβάνεται ὡς
ἐφύμνιο στούς περιττούς οἴκους τοῦ Ἀκάθιστου ἐκφράζει τό ὅτι ἡ Παναγία
συμβίβασε τά ἀσυμβίβαστα, τήν παρθενία καί τήν τεκνογονία. «Ἀλλότριον
τῶν μητέρων ἡ παρθενία καί ξένον τῶν παρθένων ἡ παιδοποιΐα» ψάλλεται
στήν Ἐκκλησία.«Καρύδα Πασχαλιᾶς,τό κοντάκιο τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου, Λειτουργι-
κή πράξη, πρόσληψη, παιδαγωγική ἀξία, Διπλωματική ἐργασία Α.Π.Θ. Θεσ/κη. 2016,
σελ. 43. Ἡ Παναγία εἶναι «Νύμφη ἀνύμφευτη» γιατί ἔγινε Μητέρα τοῦ Ἰησοῦ
Χριστοῦ. Παρέμεινε παρθένος καί δέν γνώρισε ἄνδρα νυμφίο. Ἐφόσον συ-
νέλαβε καί γέννησε, αὐτό σημαίνει «γάμο» καί «ἀνύμφευτος» γιατί ἡ σύλ-
Βλέπουσα ἡ ἁγία ἑαυτὴν ἐν ἁγνείᾳ φησὶ τῷ Γαβριὴλ
θαρσαλέως· Τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς δυσπαράδε-
κτόν μου τῇ ψυχῆ φαίνεται· ἀσπόρου γὰρ συλλήψεως
τὴν κύησιν πῶς λέγεις; κράζων· Ἀλληλούϊα.
Ἡ Ἁγία Παρθένος, γνωρίζουσα ὅτι ἦταν ἀπόλυτα ἁγνή καί
ἀμόλυντος, λέγει μέ θάρρος στόν Γαβριήλ: Οἱ λόγοι σου εἶναι
παράδοξοι καί δέν εἶναι εὔκολο νά τούς παραδεχθεῖ ἡ ψυχή
μου. Διότι ἐσύ μοῦ λέγεις ὅτι θά γεννήσω, ἀφοῦ συλλάβω χω-
ρίς ἀνδρικό σπέρμα! Πῶς εἶναι τοῦτο δυνατόν; Καί ὅμως ἐσύ
αὐτό λέγεις καί κράζεις: Αἰνεῖτε τόν Θεόν.
Γνῶσιν ἄγνωστον γνῶναι ἡ Παρθένος ζητοῦσα ἐβόησε
πρὸς τὸν λειτουργοῦντα· ἐκ λαγόνων ἁγνῶν υἱὸν πῶς
ἐστὶ τεχθῆναι δυνατόν; λέξον μοι πρὸς ἣν ἐκεῖνος ἔφη-
σεν ἐν φόβῳ πρὶν κραυγάζων οὕτω·
Ἡ Παρθένος,ἐπιζητοῦσα νά ἀποκτήσει γνώση ἀποκρύφων
καί ἀγνώστων πραγμάτων (διά τά ὁποία τῆς μιλοῦσε ὁ Ἄγγε-
λος), ἀνεφώνησε πρός τό ὑπηρετικό ὅργανο τοῦ Θεοῦ (δηλαδή
τόν Ἄγγελο): Ἀπό παρθενική κοιλία (ὅπως εἶναι ἡ δική μου),
πῶς εἶναι δυνατόν νά γεννηθεῖ υἱός; Ἀπάντησέ μου! Τότε ὁ Ἄγ-
γελος εἶπε σ’ αὐτήν μέ φόβο, ἀλλά καί μέ σταθερή φωνή, τά ἑ-
ξῆς:
Χαῖρε͵ βουλῆς ἀπορρήτου μύστις·
Χαῖρε, διότι εἶσαι ἡ μύστης τῆς ἀπόκρυφης βουλῆς τοῦ Θεοῦ·
χαῖρε, σιγῆς δεομένων πίστις11.
ληψη τοῦ Μονογενοῦς Υἱοῦ της πραγματοποιήθηκε ὄχι μέ φυσικό τρόπο
ἀλλά ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα. Γι’ αὐτό εἶναι «ἡ Νύμφη Κυρίου».
file:///C:/Users/Despotis/Desktop/Ἀκάθιστος Χαῖρε - Ἰ. Σιδηρᾶ.pdf
11
Πράγματι, ἡ πίστη τῆς σιγῆς τῶν δεομένων, ὅτι ἡ Θεοτόκος εἶναι ἡ προ-
σωποποίηση τῆς σιγῆς, τῆς ἡσυχίας. Τί εἶναι ἡ τῆς Θεομήτορος; Σύ Παναγία,
εἶσαι τό ἀντικείμενο τῆς πίστεως, ἡ ἐμπιστοσύνη, ἡ ἀσφάλεια αὐτῶν πού
δέονται ἐν σιγῆ, τῶν σιωπηλῶν ἀνθρώπων, Σύ εἶσαι ἡ ἀκοή τῆς σιγῆς τῶν
4
Χαῖρε διότι εἶσαι ἡ πίστη ὅλων ἐκείνων τῶν θαυμαστῶν πραγ- Χαῖρε, διότι εἶσαι ἡ ἐπουράνιος κλῖμαξ (σκάλα 14) διά τῆς ὁποίας
μάτων πού (δέν ἐπιδέχονται ἔρευνα, ἀλλά) γίνονται δεκτά μέ κατέβηκε ὁ Θεός (στήν γῆ·)
σιγή12, μέ ἡσυχία. χαῖρε, γέφυρα μετάγουσα τούς ἐκ γῆς πρός οὐρανόν.
Χαῖρε, τῶν θαυμάτων Χριστοῦ τό προοίμιον· Χαῖρε, διότι εἶσαι ἡ γέφυρα πού μεταφέρει τούς ἐκ γῆς πλα-
Χαῖρε, διότι εἶσαι ἡ ἀπαρχή τῶν θαυμάτων τοῦ Χριστοῦ·13 σθέντας ἀνθρώπους στόν οὐρανό.
χαῖρε, τῶν δογμάτων αὐτοῦ τό κεφάλαιον.
Χαῖρε, τό τῶν Ἀγγέλων πολυθρύλητον θαῦμα·
Χαῖρε, διότι εἶσαι ἡ βάση τῶν δογμάτων τῆς πίστεως Αὐτοῦ.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι μέγας θρύλος καί ἀντικείμενο θαυμα-
Χαῖρε, κλῖμαξ ἐπουράνιε, δι’ ἧς κατέβη ὁ Θεός· σμοῦ διά τούς Ἀγγέλους·
χαῖρε, τό τῶν δαιμόνων πολυθρήνητον τραῦμα.
δεομένων. Εἶσαι μία ἀπέραντη καί βαθειά σιωπή. Ἐλάχιστα λόγια εἶπε ἡ χαῖρε, ἐσύ, πού διά τούς δαίμονες εἶσαι αὐτό πού προκαλοῦν
Παναγία. Μετρημένα τά λόγοια της μᾶς διέσωσαν οἱ Εὐαγγελιστές, μάλιστα πολλούς θρήνους καί τραύματα.
ἀπό αὐτούς οἱ περισσότεροι εἰπώθηκαν πρίν γεννηθεῖ ὁ Χριστός. Μετά, όλα
βυθίζονται σέ μία μεγάλη σιγή. Δέν ἦταν δυνατόν νά γίνει διαφορετικά; Πα- Χαῖρε, τό φῶς ἀρρήτως γεννήσασα·
ρόντος τοῦ Θείου Λόγου τί, περισσότερο Αὐτοῦ, ἦταν δυνατόν νά πεῖ; Τί ἄλ-
λο, παρά σιγή. Εἶναι ἡ μοναδική πού βάσταξε, ἐπάνω στήν γῆ τόν Μονογενῆ
Χαῖρε, ἐσύ, πού μέ ἀνερμήνευτα λόγια ἐγέννησες15 τό φῶς·
Γυιό τοῦ Θεοῦ. Κράτησε στά σπλάχνα της καί στούς κόλπους της τό πῦρ τῆς χαῖρε, τό πῶς μηδένα διδάξασα.
Θεότητος.Τί νά πεῖ μέ τέτοιο ἀνέκφραστο καί ἀνερμήνευτο βίωμα;Εἶναι συγ- Χαῖρε, ἐσύ, πού σέ κανένα δέν φανέρωσες τόν τρόπο τῆς γεννή-
χρόνως καί Παρθένος καί Μητέρα. Τί ἄλλο μπορεῖ ν' ἀντέξει σ’ αὐτή τήν με- σεως αὐτῆς.
γαλη δοκιμασία, τό νά εἶναι κανείς τόσο κοντά, τόσο οἰκεῖος τοῦ Θεοῦ, ὅπως
ἡ Παναγία, τόσο ἐνώπιος ἐνωπίω; Τί ἄλλο μπορεῖ νά ἀντέξει, παρά θάμβο, Χαῖρε, σοφῶν ὑπερβαίνουσα γνῶσιν·
συντριβή καί σιγή. Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ὑπεράνω τῆς γνώσεως καί αὐτῶν ἀκόμη
Πηγή:www.paratiritis-news.gr[https://www.paratiritis-news.gr/koinonia/o-logos-tis-
sigis-chaire-sigis-deomenon-pistis/ τῶν σοφῶν (διότι δέν πίστευαν πώς ἀπό σένα ἔλαβε σάρκα ὁ
12
Ἡ Παναγία εἶναι γιά μᾶς διαπίστωση, ἡ βεβαίωση, ἡ ἀπόδειξη τῶν πραγ- Θεός·)
μάτων πού γίνονται δεκτά μέ σιγή, μέ ταπείνωση, μέ ὑποταγή. Βλέποντας τά χαῖρε, πιστῶν καταυγάζουσα φρένας.
θαυμαστά γεγονότα πού ἔγιναν σ’ αὐτήν, ἀποκτοῦμε βεβαιότητα περί τῆς
Χαῖρε, ἐσύ, πού φωτίζεις μέ ἄπλετο φῶς τίς διάνοιες τῶν πι-
ἀληθείας καί ὅλων τῶν ἄλλων θαυμαστῶν πραγμάτων τῆς ἁγίας μας πί-
στεως. Καί διέφυγε τήν προσοχή τοῦ ἄρχοντα τοῦ παρόντος κόσμου ἡ παρ- στῶν. Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
θενία τῆς Μαρίας καί ὁ τοκετός της, καθώς καί ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου· τρία
μυστήρια κραυγαλέα, πού ἔγιναν μέ ἡσυχία Θεοῦ. (Ἁγίου Ἰγνατίου Θεοφόρου,
ἐπιστολή προς Ἐφεσίους).
13
Ἡ Θεοτόκος ἔχει βασική καί θεμελιώδη θέση στήν Χριστιανική πίστη. Καί 14
Ὁ Ἰακώβ εἶδε στόν ὕπνο του μία σκάλα στηριγμένη στήν γῆ καί ἡ κεφαλή
μόνη ἡ λέξη Θεοτόκος ἀποτελεῖ συγκεφαλαίωση τῆς πίστεώς μας καί συνι- της στόν οὐρανό καί ὁ Κύριος στηριζόταν σ’ αὐτήν (Γέν.κη 12 -15). Ἡ Θεο-
στᾶ ὅλον τῆς οἰκονομίας τό μυστήριο γιατί ἐγέννησε τόν Θεόν καί ἔγινε καί τόκος εἶναι ἡ σκάλα δι’ αὐτῆς κατῆλθε ὁ Θεός στήν γῆ καί ἀνύψωσε τούς
Ἄνθρωπος (κατά τόν ἅγιο Ἰωάνννη τόν Δαμασκηνό), γι’ αὐτό παρακάτω ἀνθρώπους στόν οὐρανό.
ὀνομάζεται ἀσάλευτο βάθρο τῆς πίστεως. Ἡ λέξη Θεοτόκος ἀποτελεῖ τόν 15
Ὁ Χριστός εἶναι τό «φῶς τοῦ κόσμου» καί ὅποιος τόν ἀκολουθεῖ, δέν θά
κυματοθραύστη τῶν αἱρέσεων. περπατήσει στό σκοτάδι ἀλλά θά ἔχει τό φῶς τῆς ζωῆς.(Ἰωάνν. η, 12).
5
 Δύναμις τοῦ ὑψίστου ἐπεσκίασε τότε πρὸς σύλληψιν
τῇ ἀπειρογάμῳ· καὶ τὴν εὔκαρπον ταύτης νηδὺν ὡς ἀγρ-
ὸν ἀπέδειξεν ἡδὺν ἅπασι τοῖς θέλουσι θερίζειν σωτηρίαν
ἐν τῷ ψάλλειν οὕτως· Ἀλληλούϊα.
Ἀμέσως τότε (ὅταν δηλαδή ἡ Παρθένος εἶπε τό «Ἰδού ἡ δού-
λη Κυρίου· γένοιτό μοι κατά τό ρῆμα σου»,) ἡ δύναμη τοῦ Ὑψί-
στου Θεοῦ τήν ἐπεσκίασε ἐνῶ δέν ἔχει πεῖρα γάμου Κόρη, διά
νά συλλάβει (τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ). Καί ἔτσι τήν καρποφόρο κοι-
λία της ἀνέδειξε ἀγρό (φέροντα καρπό) γλυκύ γι’ ὅλους ἐκεί-
νους πού ψάλλουν: Αἰνεῖτε τόν Θεόν.
Ἔχουσα θεοδόχον ἡ Παρθένος τὴν μήτραν ἀνέδραμε
πρὸς τὴν Ἐλισάβετ· τὸ δὲ βρέφος ἐκείνης εὐθὺς ἐπιγνόν
τὸν ταύτης ἀσπασμὸν ἔχαιρε καὶ ἅλμασιν ὡς ᾄσμασιν
ἐβόα πρὸς τὴν Θεοτόκον·
Ἀφοῦ πλέον εἶχε δεχθεῖ ἡ Παρθένος ἐντός τῆς κοιλίας της
τόν Θεό, μετέβη πρός ἐπίσκεψη στήν (συγγενή της) Ἐλισάβετ 16.
Τό δέ βρέφος (πού ἦταν στήν κοιλία) τῆς Ἐλισάβετ (ὁ ἅγιος
Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος,) ἀντελήφθηκε ἀμέσως τόν (πρός τήν Ἐλι
σάβετ) χαιρετισμό τῆς Παρθένου (ἐννόησε, δηλαδή,ὅτι ὁ χαιρε-
τισμός αὐτός προήρχετο ὄχι ἀπό ἁπλῆ γυναίκα, ἀλλ’ ἀπό τήν
Μητέρα τοῦ Θεοῦ) καί γέμισε ἀπό χαρά. Χρησιμοποιώντας δέ
ὡς ἄσματα τά σκιρτήματα, ἔλεγε πρός τήν Θεοτόκο:
Χαῖρε, βλαστοῦ ἀμαράντου κλῆμα·
Χαῖρε, κλῆμα, πού παρήγαγες τόν ἀμάραντο βλαστό (τόν Χρι-
στό·)
χαῖρε, καρποῦ ἀκηράτου κτῆμα.
Χαῖρε, κτῆμα πού μᾶς ἔδωσες τόν ἄφθαρτο καρπό.
16
Ὁ Ματθάν καί ἡ Μαριάμ γέννησαν τρεῖς θυγετέρες, τήν Μαρία, τήν Σωβή
καί τήν Ἄννα. Ἡ Σωβή γέννησε τήν Ἐλισάβετ, (τήν μητέρα τοῦ τιμίου Προδρό-
μου), ἡ Ἄννα γέννησε τήν Παναγία, ἄρα ἡ Ἐλισάβετ καί ἡ Παναγία ἦταν
πρῶτες ξαδέρφες, ὁ Χριστός καί ὁ Πρόδρομος ἦταν δεύτερα ξαδέρφια.
(Θεοφάνη Κεραμέως, Ὁμιλίες στά Εὐαγγέλια καί ἑορτές, Ἰεροσόλυμμα 1860).
Χαῖρε, γεωργόν γεωργοῦσα φιλάνθρωπον·
Χαῖρε, ἐσύ, πού κυοφορεῖς μέσα στά σπλάχνα σου τόν φιλάνθ-
ρωπο Γεωργό·
χαῖρε, φυτουργόν τῆς ζωῆς ἡμῶν φύουσα.
Χαῖρε, ἐσύ, πού γεννᾶς τόν Δημιουργό τῆς ζωῆς μας.
Χαῖρε, ἄρουρα βλαστάνουσα εὐφορίαν οἰκτιρμῶν·
Χαῖρε, γῆ εὐφορωτάτη, πού βλαστάνεις ἀφθονία (ὄχι ὑλικῶν
καρπῶν, ἀλλά θείας) εὐσπλαγχνίας·
χαῖρε, τράπεζα βαστάζουσα εὐθηνίαν ἱλασμῶν.
Χαῖρε, τράπεζα, πού βαστάζεις ἐπάνω σου τόν πλοῦτο τοῦ ἐλέ-
ους.
Χαῖρε, ὅτι λειμῶνα τῆς τρυφῆς ἀναθάλλεις·
Χαῖρε, διότι κάμνεις νά ἀνθίζει λειβάδι (πνευματικῆς) ἀπολαύ-
σεως17·
χαῖρε, ὅτι λιμένα τῶν ψυχῶν ἑτοιμάζεις.
Χαῖρε, διότι ἑτοιμάζεις λιμένα γιά τίς ψυχές μας.
Χαῖρε, δεκτόν πρεσβείας θυμίαμα·
Χαῖρε, διότι εἶσαι τό θυμίαμα 18 πρεσβείας πού τό δέχεται ὁ Θε-
ός·
χαῖρε, παντός τοῦ κόσμου ἐξίλασμα.
17
Ἡ φράση λειμῶνα τῆς τρυφῆς ἀναθάλλεις», ἐνθυμίζει τόν Παράδεισο τῆς
τρυφῆς» (Γέν. β, 15), μέσα στόν ὁποῖο ὁ Θεός τοποθέτησε τούς πρωτοπλά-
στους καί λόγω τῆς παρακοῆς τόν χάσαμε. Ἡ Παναγία μας κάνει τώρα νά
βλαστάνει γιά χάρη μας νέος Παράδεισος ἄπειρα τερπνότητας τοῦ παλαιοῦ.
Ποιός εἶναι ὁ νέος Παράδεισος; Ὁ Χριστός, ἡ διδασκαλία του, ἡ Ἐκκλησία
Του.
18
Τό θυμίαμα πάντοτε ἐθεωρεῖτο σύμβολο τῆς προσευχῆς, «κατευθυνθήτω
ἡ προσευχή μου ὡς θυμίαμα ἐνώπιόν σου»(Ψαλ. ρμ, 2), ἔλεγε ὁ Δαβίδ. Ὁ
Ἰωάννης στήν Ἀποκάλυψη γράφει περί τῶν εἴκοσι τεσσάρων πρεσβυτέρων,
πού ἔπεσαν ἐνώπιον τοῦ ἀρνίου, ἔχοντας ὁ καθένας κιθάρα καί φιάλες χρυ-
σές γεμάτες ἀπό θυμίαμα, πού εἶναι οἱ προσευχές τῶν ἁγίων (Ἀποκ. ε, 8).
6
Χαῖρε, ἐσύ,πού ἐξιλεώνεις (μέ τίς πρεσβείαις σου) τόν Θεό γιά
ὅλο τόν κόσμο.
Χαῖρε, Θεοῦ πρός θνητούς εὐδοκία·
Χαῖρε, διότι μέσω σοῦ ὁ Θεός ἔδειξε τήν εὔνοια καί ἀγαθότητά
Του πρός τούς θνητούς ἀνθρώπους·
χαῖρε, θνητῶν πρός Θεόν παρρησία.
Χαῖρε, διότι μέσω σοῦ οἱ ἄνθρωποι ἀπέκτησαν θάρρος νά πλη-
σιάζουν τόν Θεό. Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων, λογισμῶν ἀμφιβόλων, ὁ σώφρων
Ἰωσὴφ ἐταράχθη, πρὸς τὴν ἄγαμόν σε θεωρῶν, καὶ κλε-
ψίγαμον ὑπονοῶν ἄμεμπτε· μαθὼν δὲ σοῦ τὴν σύλληψιν
ἐκ Πνεύματος ἁγίου ἔφη· Ἀλληλούϊα.
Ὁ (προστάτης σου) σώφρονας Ἰωσήφ, ὦ ἄμεμπτε Παρθένε,
ἔχων ἐσωτερικούς λογισμούς ἀμφιβολίας, ἐπειδή σέ γνώριζε ἄ-
γαμο καί (ὡς ἐκ τούτου) ὑποπτεύετο ὅτι εἶχες ἄνομες σχέσεις
(στίς ὁποῖες ἀπέδιδε τήν ἐγκυμοσύνη σου), ἐταράχθη19. Ὅταν
ὅμως πληροφορήθηκε (ἀπό τόν Ἄγγελο)ὅτι ἡ σύλληψη τοῦ βρέ-
φους στήν κοιλία σου ἦταν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου, ἀνεφώνησε:
Αἰνεῖτε τόν Θεόν.
Στάση Β΄
19
Ἕνα ἰδιόμελο ἀπό τήν Α΄ ὥρα τῶν Χριστουγέννων/ Αὐτά τά λόγια ὁ Ἰω-σήφ
ἔλεγε στήν Παρθένο:/ Μαρία, «τί εἶν᾿ τό πρᾶγμα αὐτό πού εἶδα ἐγώ ἀπό
σένα;/Πάει νά μοῦ φύγῃ τό μυαλό, σαστίζω καί τά χάνω·/σήκω κρυφά, σήκω
γοργά καί φύγε ἀπό κοντά μου./Μαρία, τί εἶν᾿ τό πρᾶγμα αὐτό πού εἶδα ἐγώ
ἀπό σένα;
Ὄχι τιμή, μόνο ντροπή, ὄχι χαρά, μόν᾿ λύπη,/κι ὄχι παινέματα· πομπές εἶναι
ἡ δική σου ἡ προῖκα.Τοῦ κόσμου τήν καταλαλιά ἄλλο δέν ὑποφέρω./Γι᾿ ἁγνή
ἐκ Θεοῦ ἀπ᾿ τοῦ ναοῦ τούς ἱερεῖς σέ πῆρα/καί τώρα τί ᾿ναι τοῦτο ᾿δῶ πού
ἔξαφνα ἀντικρύζω;»
῎Ηκουσαν οἱ ποιμένες τῶν ἀγγέλων ὑμνούντων τὴν ἔν-
σαρκον Χριστοῦ παρουσίαν· καὶ δραμόντες ὡς πρὸς ποι-
μένα θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον ἐν τῇ γαστρὶ
Μαρίας βοσκηθέντα͵ ἣν ὑμνοῦντες εἶπον·
Οἱ βοσκοί (πού ἦσαν πλησίον τοῦ σπηλαίου ὅταν γεννήθηκε
ὁ Κύριος,) ἄκουσαν τούς Ἀγγέλους νά ὑμνοῦν τό γεγονός, ὅτι ὁ
Χριστός παρουσιάσθηκε (στήν γῆ) μέ ἀνθρωπίνη σάρκα. Καί
ἐνῶ ἔσπευσαν πρός Αὐτόν, μέ τήν σκέψη ὅτι θά Τόν ἔβλεπαν
ὡς Ποιμένα (ὡς Ἡγέτη, δηλαδή, μέ ὅλη τήν λαμπρότητα καί με-
γαλοπρέπειά Του), ἐν τούτοις βλέπουν Αὐτόν ὡς ἄμωμο ἀρνί 20
(κατάλληλο γιά θυσία), τό ὁποῖο εἶχε τραφεῖ μέσα στήν κοιλία
τῆς Μαρίας. Ὑμνοῦντες δέ αὐτήν, τῆς εἶπαν:
Χαῖρε, ἀμνοῦ καί ποιμένος μήτηρ·
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι Μητέρα Ἐκείνου, ὁ Ὁποῖος εἶναι καί Ἀμ-
νός (ὡς ἄνθρωπος) καί Ποιμένας (ὡς Θεός·)
χαῖρε, αὐλή λογικῶν προβάτων.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ἡ μάνδρα τῶν λογικῶν προβάτων (δηλα-
δή τῶν πιστῶν).
Χαῖρε, ἀοράτων ἐχθρῶν ἀμυντήριον·
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι τό ὅπλο, διά τοῦ ὁποίου ἀμυνόμεθα κατά
τῶν ἀοράτων ἐχθρῶν (δαιμόνων·)
χαῖρε, παραδείσου θυρῶν ἀνοικτήριον.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι τό κλειδί, διά τοῦ ὁποίου ἀνοίγονται οἱ
θῦρες τοῦ Παραδείσου.
Χαῖρε, ὅτι τά οὐράνια συναγάλλεται τῆ γῆ·
20
Ὁ «ἄμωμος ἀμνός» θυμίζει τόν ἀμνό τῆς Π. Διαθήκης (Ἔξ. κθ, 38), ἀμνό
χωρίς σωματικό ἐλάττωμα, ὁ ὁποῖος προσφερόταν ὡς θυσία γιά τήν ἐξιλέω-
ση τῶν ἁμαρτιῶν τοῦ λαοῦ. Ὁ Χριστός φανερώθηκε ὄχι σάν μέγας καί
ἰσχυρός ἡγεμόνας (Ποιμένας λαῶν), ἀλλά ἀδύνατος καί ταπεινός σάν μικρό
ἀρνί. Ὁ ὑμνωδός θέλει νά πεῖ ὅτι ὁ Χριστός φανερώθηκε σάν ἀρνί προορι-
ζόμενο διά θυσία, ὡς ἀρνί ἄμωμο.
7
Χαῖρε, διότι ἐξ αἰτίας σου τά οὐράνια ἀγάλλονται μαζί μέ τήν
γῆ·
χαῖρε, ὅτι τά ἐπίγεια συγχορεύει οὐρανοῖς.
χαῖρε, διότι ἐξ αἰτίας σου τά ἐπίγεια πανηγυρίζουν μαζί μέ τούς
οὐρανούς.
Χαῖρε, τῶν Ἀποστόλων τό ἀσίγητον στόμα·
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι τό ἀδιάκοπο κήρυγμα τῶν ἀποστόλων (οἱ
ὁποῖοι συνεχῶς ὁμίλουν διά τόν ἐκ σοῦ σαρκωθέντα Θεό·)
χαῖρε, τῶν ἀθλοφόρων τό ἀνίκητον θάρσος.
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἐμπνέεις στούς μάρτυρες (τῆς πίστεως) μέ ἀκα-
τάβλητο θάρρος.
Χαῖρε, στερρόν τῆς πίστεως ἔρεισμα·
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι τό ἀσάλευτο βάθρο τῆς πίστεως·
χαῖρε, λαμπρόν τῆς χάριτος γνώρισμα.
Χαῖρε, ἐσύ, στό πρόσωπο τῆς ὁποίας γνωρίσαμε τήν λαμπρότη-
τα τῆς Χάριτος (τοῦ Θεοῦ).
Χαῖρε, δι’ ἧς ἐγυμνώθη ὁ ἅδης·
Χαῖρε, ἐσύ, μέσω τῆς ὁποίας γυμνώθηκε ὁ ἅδης (ἀπό τήν ἐξου
σίαν του·)
χαῖρε, δι’ ἧς ἐνεδύθημεν δόξαν.
Χαῖρε, ἐσύ, μέσω τῆς ὁποίας ἐμεῖς ντυθήκαμε (οὐράνια) δόξα.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
Θεοδρόμον ἀστέρα θεωρήσαντες μάγοι τῇ τούτου ἠκο-
λούθησαν αἴγλῃ· καὶ ὡς λύχνον κρατοῦντες αὐτόν͵ δι΄
αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν ἄνακτα· καὶ φθάσαντες τὸν ἄφ-
θαστον ἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες· Ἀλληλούϊα.
Ὅταν οἱ μάγοι εἶδον τόν ἀστέρα, ὁ ὁποῖος ἔδειχνε τόν δρόμο
πού ἔφερε πρός τόν (γεννηθέντα) Θεόν, ἀκολούθησαν τήν λάμ-
ψη του. Ἔχοντες δέ αὐτόν σάν λύχνο (δεικνύοντα τόν δρόμο),
ἐρευνοῦσαν μέ αὐτόν νά βροῦν τόν (νεογέννητο) ἰσχυρό Βασι-
λέα. Ἀφοῦ δέ ἔφθασαν τοπικῶς πλησίον Ἐκείνου, πού (ὡς Θε-
ός) εἶναι ἄφθαστος καί ἀπλησίαστος, γέμισαν ἀπό χαρά καί εἶ-
παν γι’ Αὐτόν. Αἰνεῖτε τόν Θεόν.
Ἴδον παῖδες Χαλδαίων ἐν χερσὶ τῆς Παρθένου τὸν πλά-
σαντα χειρὶ τοὺς ἀνθρώπους· καὶ Δεσπότην νοοῦντες αὐ-
τόν͵ εἰ καὶ δούλου ἔλαβε μορφήν͵ ἔσπευσαν τοῖς δώροις
θεραπεῦσαι καὶ βοῆσαι τῇ εὐλογημένῃ·
Εἶδαν (λοιπόν) οἱ μάγοι, οἱ ἀπόγονοι τῶν Χαλδαίων, στά χέ-
ρια τῆς Παρθένου Ἐκεῖνον, πού ἔπλασε μέ τά χέρια Του τούς
ἀνθρώπους. Καί, αἰσθανόμενοι ὅτι τό βρέφος αὐτό ἦταν ὁ Κύ-
ριος, ἔστω καί ἄν εἶχε λάβει μορφή δούλου (ἀνθρώπου δηλα-
δή), ἔσπευσαν νά ἐκδηλώσουν τήν πρός Αὐτόν λατρεία των μέ
τήν προσφορά δώρων καί νά ποῦν στήν εὐλογημένη Μητέρα
Του:
Χαῖρε, ἀστέρος ἀδύτου Μήτηρ·
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ἡ Μητέρα τοῦ ἀστέρος ὁ ὁποῖος οὐδέπο-
τε δύει·21
χαῖρε, αὐγή μυστικῆς ἡμέρας.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ἡ αὐγή τῆς μυστικῆς ἡμέρας (δηλαδή τῆς
αἰωνίου Βασιλείας τοῦ Θεοῦ22).
21
Πολλοί ἄνθρωποι βασιλεῖς κυβερνῆτες, μεγιστάνες ἔλλαψαν γιά λίγο καιρό
ὡς ἀστέρες ἀλλά ὅλοι πέθαναν καί ξεχάστηκαν. Ὁ Υἱος τῆς Παρθένου
σελαγίζει ἀνά τούς αἰῶνες καί μᾶς καταυγάζει μέ τό θεῖο φῶς Του. Ὁλό-
κληρο τό ἡλιακό σύστημα ἀδυνατεῖ νά φωτίσει ὅση μία ἀκτίνα Του. Ὁ Υἱός
τῆς Παρθένου εἶναι ὁ «ἄδυτος Ἀστέρας» καί θά ἐξακολουθεῖ νά μᾶς καταυ-
γάζει μέ τό ἱλαρό φῶς Του στήν Βασιλεία Του εἰς αἰώνα αἰώνων. (Ἀποκ. κα,
23, κβ, 5).
22
Ἡ «ἡμέρα σωτηρίας» εἶναι ἀπό τήν Ἀνάσταση ἕως τήν Β' Παρουσία. Αὐγή
λοιπόν ἡμέρας και μάλιστα μυστικῆς. Μυστική ἡμέρα ὀνομάζεται διότι ἡ
Χάρη λαμβάνεται μέ τά μυστήρια. Στήν φωτεινή ἡμέρα, στήν ἡμέρα σωτη-
ρίας, οἱ ἄνθρωποι σώζονται μέ τά μυστήρια. Μυστικά μέ τό βάπτισμα μετα-
φερόμαστε σέ ἕναν νέο κόσμο, ἀναγεννιόμαστε, μυστικά μέ τό Χρῖσμα λαμ-
8
Χαῖρε τῆς ἀπάτης τήν κάμινον σβέσασα·
Χαῖρε,ἐσύ, πού ἔσβησες τήν κάμινο τῆς (εἰδωλολατρικῆς) πλά-
νης·
χαῖρε, τῆς Τριάδος τούς μύστας φωτίζουσα.
Χαῖρε, ἐσύ, πού φωτίζεις τούς ὁπαδούς τῆς Τριαδικῆς Θεότη-
τος.
Χαῖρε τύραννον ἀπάνθρωπον ἐκβαλοῦσα τῆς ἀρχῆς·
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἐξεθρόνισες τόν ἀπάνθρωπο τύραννο (τόν διά-
βολο) ἀπό τήν ἐξουσία του·
χαῖρε Κύριον φιλάνθρωπον ἐπιδείξασα Χριστόν.
Χαῖρε, ἐσύ, πού παρουσίασες (στόν κόσμο) τόν Χριστό ὡς φι-
λάνθρωπο Κύριο23.
Χαῖρε, ἡ τῆς βαρβάρου λυτρουμένη θρησκείας·
βάνουμε μέρος στήν Πεντηκοστή, ἀπό τήν θ. Εὐχαριστία, τό Σῶμα καί Αἷμα
Θεοῦ, λαμβάνουμε ζωή αἰώνια.
Μετάφραση καί ἑρμηνεία τῶν Χαιρετισμῶν πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο:
https://panoszero.blogspot.com/2021/07/Xairetismoi-Erminia-Stasi-1.html.
Ὁ ἱερός ὑμνογράφος, ὑμνώντας τήν Παναγία, τῆς λέγει: «Χαῖρε αὐγή μυστι-
κῆς ἡμέρας». Αὐγή εἶναι τό χάραμα, τό πέρασμα ἀπό τό σκοτάδι στό φώς. Τί
ὄμορφη εἶναι ἡ αὐή τότε πού ἀρχίζει νά φέγγει καί ἀνατέλλει ὁ ἥλιος! Αὐτήν
τήν πνευματική αὐγή μᾶς δείχνει ἡ Παναγία μέ τήν ζωή της. Ἡμέρα εἶναι τό
ἄκτιστο Φῶς τοῦ Θεοῦ πού φωτίζει τά πάντα, ἡ βαασιλεία Του. Καί, βέβαια,
αὐτή ἡ ἡμέρα εἶναι μυστική, πού σημαίνει ὅτι δέν κατανοεῖται μέ τήν λογική,
τίς αἰσθήσεις, ἀλλά χορηγεῖται σέ αὐτούς πού ξέρουν νά ἀγαποῦν τόν Χριστό
μέ τήν καρδιά τους. Μέ αὐτήν τήν πίστη ὑπερνικοῦμε ὅλα τά ἐμπόδια, διώ-
χνουμε ὅλες τίς θλίψεις, ἡ Παναγία πού εἶναι ἡ «αὐγή τῆς μυστικῆς ἡμέρας»
χαροποιῆ τήν ζωή μας, μᾶς ὁδηγεῖ στό Φώς αὐτῆς τῆς μυστικῆς ἡμέρας, πού
εἶναι ὁ Χριστός. ("Ἐκκλησιαστική Παρέμβαση" Ἰούλιος 2011)
23
Ἡ Θεοτόκος ἐξεθρόνησε τόν ἀπάνθρωπο τύρρανο, δηλ τόν διάβολο, μᾶς
ἀπάλλαξε ἀπό τήν καταδυναστεία τοῦ στυγνοῦ καί ἀπανθρώπου τυρράνου.
Ἀλλά τονίζει ὅτι μᾶς ἔφερε αὐθέντη φιλάνθρωπο. Αὐτόν πού γέννησε ἡ
Θεοτόκος εἶναι ὁ γλυκύτατος Κύριος, ὁ εὔσπλαχνος, πλήρης ἀγάπης καί
ἐπιεικείας. Μᾶς ὁδήγησε στήν Βασιλεία τοῦ Ἐλεήμονος Θεοῦ καί τῆς Χά-
ριτός Του.
Χαῖρε, ἐσύ, πού μᾶς ἀπαλλάττεις ἀπό τήν βάρβαρη θρησκεία
(τῆς πολυθεΐας·)
χαῖρε, ἡ τοῦ βορβόρου ρυομένη τῶν ἔργων.
Χαῖρε, ἐσύ, πού μᾶς ἐλευθερώνεις ἀπό τόν βόρβορο τῶν (αἰσ-
χρῶν) ἔργων.
Χαῖρε, πυρός προσκύνησιν παύσασα·
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἔπαυσες τήν λατρεία τοῦ πυρός (τό ὁποῖο ἐπι-
στεύετο ὡς θεός·24)
χαῖρε, φλογός παθῶν ἀπαλλάττουσα.
Χαῖρε, ἐσύ, πού μᾶς σώζεις ἀπό τίς φλόγες τῶν (ἁμαρτωλῶν)
παθῶν.
Χαῖρε, πιστῶν ὁδηγέ σωφροσύνης·
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ὁδηγός σωφροσύνης διά τούς πιστούς·
χαῖρε, πασῶν γενεῶν εὐφροσύνη.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ἡ χαρά καί εὐφροσύνη ὅλων τῶν γενεῶν.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
Κήρυκες θεοφόροι γεγονότες οἱ μάγοι ὑπέστρεψαν εἰς
τὴν Βαβυλῶνα͵ ἐκτελέσαντές σου τὸν χρησμὸν καὶ κηρύ-
ξαντές σε τὸν Χριστὸν ἅπασιν͵ ἀφέντες τὸν Ἡρώδη ὡς λη-
ρώδη μὴ εἰδότα ψάλλειν· Ἀλληλούϊα.
Οἱ μάγοι, ἀφοῦ (μετά τά ὅσα εἶδαν στήν Βηθλεέμ) ἔγιναν κήρυ-
κες τοῦ Θεοῦ, ἐπέστρεψαν στήν (πατρίδα των) τήν Βαβυλώνα
καί ἀφοῦ (μέ τήν προσφορά τῶν δώρων των) ξεπλήρωσαν τόν
χρησμόν Σου25 σέ κήρυξαν σέ ὅλους ὡς τόν ἀπό Θεόν κεχρισμέ-
24
Διάφοροι λαοί λάτρευαν τήν φωτιά. Ἡ Παναγία πού γέννησε τόν Κύριο, ὄχι
μόνον ἔπαυσε τήν ἀνόητη λατρεία τῆς φωτιᾶς, ἀλλά καί μᾶς ἀπαλάσσει ἀπό
τίς φλόγες τῶν ἁμαρτωλῶν παθῶν μας.
25
Ἡ φράση: «ἐκτελέσαντές σου τόν χρησμόν» ἔχει πολλές ἑρμηνεῖες: α)Στό
βιβλίο τῶν Ψαλμῶν ἀνεφέρεται: «Βασιλεῖς Θαρσίς καί νῆσοι δῶρα προ-
σοίσωσι, βασιλεῖς Ἀράβων καί Σαββᾶ δῶρα προσάξουσι». (Ψαλμ. οα, 10). Ἡ
9
νο Μεσσία, ἄφησαν δέ τόν Ἡρώδη, ὁ ὁποῖος, ὡς μωρολόγος καί
ἀνόητος πού ἦταν δέν γνώριζε νά ψάλλει26:
Αἰνεῖτε τόν Θεόν.
Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ φωτισμὸν ἀληθείας ἐδίωξας
τοῦ ψεύδους τὸ σκότος· τὰ γὰρ εἴδωλα ταύτης͵ Σωτήρ͵ μὴ
ἐνέγκαντά σου τὴν ἰσχὺν πέπτωκεν· οἱ τούτων δὲ ῥυσθέν-
τες ἐβόων πρὸς τὴν Θεοτόκον·
λέξη «χρησμόν», ἀναφέρεται πιθανῶς στό ἀνωτέρω προφητικό χωρίο καί
βλέπει ὅτι νά ἐκπληρώνεται αὐτό μέ τήν προσφορά τῶν δώρων ἀπό τούς
Μάγους πού προσέφεραν στό νεογέννητο Χριστό. Αὐτή τήν ἑρμηνεία προ-
τιμοῦμε. β) Στούς Ἀριθμούς στήν βίβλο λέγει: «Ἀνατελεῖ ἄστρον ἐξ Ἰωακώβ,
ἀναστήσεται ἄνθρωπος ἐξ Ἰσραήλ καί θραύσει τούς ἀρχηγούς Μωάβ. (Ἀριθ.
κδ, 17). Οἱ μάγοι ὁδηγούμενοι ἀπό τόν ἀστέρα πού εἶδαν στόν οὐρανό.γ)
«Χρησμός» ἐννοεῖται ἡ παραγγελία τοῦ Θεοῦ πρός τούς μάγους, ὅπως νά
φύγουν δι’ ἄλλης ὁδοῦ πρός τήν πατρίδα τους, χωρίς νά περάσουν ἀπό τόν
Ἡρώδη. δ) Ὁ «χρησμός» ἀναφέρεται στό κηρύξαντές Σε τόν Χριστόν ἅπασι»,
δηλ.: ἐκτελοῦντες τόν χρησμόν Σου, Σέ ἐκήρυξαν. Στήν περίπτωση αὐτή ὡς
«χρησμός» νοεῖται ὡς θεία παραγγελία ὄχι μόνο ὡς εἰδική ἐντολή τοῦ Βρέ-
φους Ἰησοῦ ἀλλά καί μία προφητεία τῆς Π. Διαθήκης (Ἡσ. νε, 5), οἱ μάγοι
ἐκπληροῦντες, τρόπον τινά, τήν προφητεία αὐτήν ἐκήρυξαν τόν Χριστόν σέ
ὅλους τούς συμπατριῶτες των τούς Πέρσες πού ἀγνοοῦσαν τόν ἀληθινό
Θεό.
26
Ὁ ληρώδης Ἡρώδης δέν ἔψαλλε ὅτι οἱ θεοφόροι κήρυκες ἔψαλλαν καί
ψάλλουν. «Φῶς ἱλαρὸν ἁγίας δόξης, ἀθανάτου Πατρός, οὐρανίου, ἁγίου,
μάκαρος, Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλθόντες ἐπὶ τὴν ἡλίου δύσιν, ἰδόντες φῶς ἑσπερι-
νόν, ὑμνοῦμεν Πατέρα, Υἱόν, καὶ ἅγιον Πνεῦμα Θεόν. Ἄξιόν σε ἐν πᾶσι και-
ροῖς, ὑμνεῖσθαι φωναῖς αἰσίαις, Υἱὲ Θεοῦ, ζωὴν ὁ διδούς, Διὸ ὁ κόσμος σὲ
δοξάζει». Δόξα στόν Κύριο. Ἀλληλούϊα.
Μετάφραση καί ἑρμηνεία τῶν Χαιρετισμῶν πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο https://
panoszero.blogspot.com/2021/07/Xairetismoi-Erminia-Stasi-1.html
Ἀφοῦ διέφυγες στήν Αἴγυπτο27 (γιά νά σωθεῖς ἀπό τήν μανία
τοῦ Ἡρώδη,) ἐσύ πού εἶσαι τό φῶς τῆς ἀληθινῆς θεογνωσίας 28,
ἐξαφάνισες τό σκοτάδι τῆς ψεύτικης (εἰδωλολατρικῆς) θρησκεί-
ας. Διότι τά εἴδωλα τῆς Αἰγύπτου, Σωτήρ, κατέπεσαν, ἐπειδή
δέν ὑπέφεραν τήν ἰσχύ τῆς παρουσίας Σου. Ἐκεῖνοι δέ πού
ἀπηλλάγησαν ἀπό τήν ἀπαίσια ὑποδούλωση στήν λατρεία τῶν
εἰδώλων, ἐκραύγαζαν πρός τήν Θεοτόκο:
Χαῖρε, ἀνόρθωσις τῶν ἀνθρώπων·
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ἡ ἀνόρθωση τῶν ἀνθρώπων·
χαῖρε, κατάπτωσις τῶν δαιμόνων.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ἡ κατάπτωση τῶν δαιμόνων.
Χαῖρε, τῆς ἀπάτης τήν πλάνην πατήσασα˙
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἐξαφάνισες τήν πλάνη τῆς ἀπάτης (τοῦ διαβό-
λου·)
χαῖρε, τῶν εἰδώλων τόν δόλον ἐλέγξασα.
27
Αἴγυπτος ἐδῶ δέν εἶναι ἡ χώρα στήν ὁποία ὁ Χριστός μετέβη ὥστε νά
φύγει ἀπό τήν μανία τοῦ Ἡρώδη καί ἔτσι πῆγε καί ἔλαμψε φῶς ἀλλά Αἴγυ-
πτος νοεῖται ἡ ἐποχή πρό τῆς ἐνανθρωπήσεως, μία μεταφορική χώρα ὅπου
λόγω τῆς πτώσεως ὁ διάβολος ἔχει τήν ἐξουσία καί μέ τήν ἐνανθρώπιση
φεύγουν οἱ θέλοντες καί περνοῦν ἀπό τήν ἔρημο, ἡ ζωή τοῦ Χριστιανοῦ καί
ἐν τέλει φτάνουν στήν Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας.
Μετάφραση καί ἑρμηνεία τῶν Χαιρετισμῶν πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. https://
panoszero.blogspot.com /2021/07/Xairetismoi-Erminia-Stasi-1.html
28
Ὁ Θεός Υἱός μέ τήν ἐνανθρώπισή του καί τήν θυσία Του φέρνει τό φῶς, ἡ
σωτηρία προσφέρεται, ὁ Χριστός εἶναι τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ὃ φωτίζει πάντα
ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον, φωτίζει κάθε ἄνθρωπο πού γεννιέται
μέν ἀλλά ἡ σωτηρία γίνεται κτῆμα τῶν θελόντων, γι’ αὐτό τόν λόγο ἐνῶ φω-
τίζει κάθε ἄνθρωπο δέν εἶναι ὅλοι φωτισμένοι. Ὅποιος ἀκολουθεῖ τίς
ἐντολές ἀποδέχεται τόν φωτισμό ἔρχεται στό φῶς καί φεύγει ἀπό τό σκο-
τάδι, ἡ σκοτία παράγεται, σέ ἀντίθετη περίπτωση παραμένει τό σκότος, «ἐν
τῇ σκοτίᾳ ἐστὶν».
Μετάφραση καί ἑρμηνεία τῶν Χαιρετισμῶν πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. https://
panoszero.blogspot.com/2021/07/Xairetismoi-Erminia-Stasi-1.html
10
Χαῖρε, ἐσύ, πού φανέρωσες τόν δόλο (τοῦ σατανᾶ) πού κρυβό-
ταν στά εἴδωλα29.
Χαῖρε, θάλασσα ποντίσασα Φαραώ τόν νοητόν·
30
Χαῖρε, θάλασσα, πού βύθισες τόν νοητό Φαραώ (τόν διάβο-
λο·)
χαῖρε, πέτρα ἡ ποτίσασα τούς διψώντας τήν ζωήν.
31
Χαῖρε, βράχε, πού (ἀνέβλυσες ὕδωρ καί) πότισες ὅσους δι-
ψοῦσαν τήν ζωή.
Χαῖρε, πύρινε στύλε, ὁδηγῶν τούς ἐν σκότει˙
Χαῖρε, πύρινε στύλε32, πού φωτίζεις καί (μέ ἀσφάλεια) ὁδηγεῖς
ὅσους πορεύονται στό σκοτάδι·
χαῖρε, σκέπη τοῦ κόσμου, πλατυτέρα νεφέλης.
29
Κατά τήν Ἁγία Γραφή τά εἴδωλα εἶναι ἐφευρήματα τοῦ διαβόλου. Αὐτός
εἰσηγεῖται τά εἴδωλα στούς ἀνθρώπους γιά νά τούς κρατεῖ πάντοτε στήν
πλάνη. Κάτω ἀπό τά εἴδωλα κρύβεται ὁ ἴδιος ὁ σατανᾶς. (Ψαλμ. 95, 5)
30
Ὁ Φαραώ καταδιώκοντας τούς Ἑβραίους πνίγηκε στήν Ἐρυθρά θάλασσα
(Ἔξοδ. ιδ, 27 -28). Ὁ νοητός Φαραώ ὁ διάβολος καταδιώκει τούς ἀνθρώπους
μέ σκοπό νά τούς κάνει αἰωνίως δούλους του, ὁ διάβολος καταποντίστηκε
στήν νοητή θάλασσα: τήν Παναγία! Ἀπό αὐτήν ἦλθε ὁ Κύριος καί συνέτριψε
τήν κεφαλή του (Γέν.γ, 15) καί ἐλευθέρωσε τούς ἀνθρώπους ἀπό τήν κα-
ταδυναστεία του.
31
Φεύγοντας ἀπό τήν Αἴγυπτο οἱ Ἑβραῖοι δέν εὕρισκαν νερό γιά νά πιοῦν. Ὁ
Θεός μέ θαυματουργικό τρόπο ἀνέβλυσε νερό ἀπό ἕναν βράχο, (Ἔξοδ. ιζ, 6,
Ἀριθ. κ, 11). Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γράφει ὅτι ἡ «πέτρα» αὐτή ἦταν ὁ Χρι-
στός, (Α΄, Κορ. ι, 4). Ὁ ὑμνωδός ἐπεκτείνει αὐτό καί στήν Παναγία, γιατί ἦταν
ἡ παλαιά ἐκείνη «πέτρα», πού ἀνέβλυσε ἀπό τά σπλάχνα της τό «ὕδωρ τῆς
ζωῆς», δηλ. ἐγέννησε τόν Χριστό.
32
Στήν ἔρημο ὁ Θεός σκέπαζε τούς Ἑβραίους μέ μία νεφέλη τήν ἡμέρα πού
τούς ἔδειχνε τόν δρόμο καί κατά τήν νύκτα τούς φώτιζε μέ στήλη φωτεινῆς
νεφέλης (Ἔξοδ. ιγ, 21). Ἐπίσης πολλές φορές ὁ Θεός ἤ ἡ δόξα Του ἐμφα-
νίζεται ὡς νεφέλη, τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ. (Ἔξοδ. ιστ, 10, κδ΄, 15). Ἡ Πα-
ναγία ξεπερνᾶ ἀσύγκριτα τήν παλαιά νεφέλη, γιατί δι’ αὐτῆς ἔλλαμψε σω-
ματικῶς αὐτός ὁ Ἴδιος ὁ Θεός καί μέ τό παράδειγμά της ὅλους τούς πι-
στούς, στήν νέα Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας, τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
Χαῖρε, σκέπη τοῦ κόσμου, πού εἶσαι πλατυτέρα τῆς (παλαιᾶς
ἐκείνης) νεφέλης33.
Χαῖρε, τροφή τοῦ μάννα διάδοχε·
Χαῖρε, ἐσύ,πού εἶσαι ἡ τροφή μας, ἡ ὁποία διαδέχθηκε τό μάν-
να·34
Χαῖρε, τρυφῆς ἁγίας διάκονε.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ἡ διάκονος τῆς ἁγίας (πνευματικῆς) ἀπο-
λαύσεως35.
Χαῖρε, ἡ Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας·
33
Βλέπε τήν 17η παραπομπή.
34
Στήν ἔρημο οἱ Ἑβραῖοι γόγγυζαν κατά τοῦ Θεοῦ, γιά τήν ἔλλειψη τροφῆς. Ὁ
Θεός τούς ἔστειλε τήν οὐράνια τροφή, τό «μάννα», (Ἔξοδ. ιστ. 13 κ. ἑξ.). Ὁ
Μωϋσῆς εἶπε στόν Ἀαρών νά γεμίσει μέ «μάννα» σέ μία χρυσῆ στάμνα καί
νά τήν βάλλει στή «Σκηνή τοῦ Μαρτυρίου», (Ἔξοδ. στ΄, 33) ὥστε νά θυμίζει
τό θαῦμα τοῦ Θεοῦ στούς Ἰσραηλῖτες. Ἡ στάμνος αὐτή εἶναι προτύπωση τῆς
Θεοτόκου, πού ἔφερε μέσα της τόν «Ἄρτο τῆς ζωῆς» (Ἰωάνν. στ΄, 35) τόν Χρι-
στό ὁ Ὁποῖος εἶναι γιά τούς πιστούς ἡ πραγματική τροφή μέ τό Μυστήριο
τῆς θείας Εὐχαριστίας, πού εἶναι ἄπειρη γλυκύτερη ἀπό τό παλαιό «μάν-
να».
35
«Τροφή ἁγία» εἶναι τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Κυρίου. Ἡ Παναγία δίνοντας
Σῶμα καί Αἷμα στόν Κύριο, ὑπῆρξε «διάκονος» καί συνετέλεσε στήν παρά-
θεση τοῦ θείου συμποσίου. Ὑπάρχει καί ἄλλη ἑρμηνεία.
Ὅτι «ἡ τρυφή ἁγία» εἶναι ἡ μέλλουσα ἀπόλαυση τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ἡ
Παναγία πού γέννησε τόν Λυτρωτή, συνετέλεσε στό νά ἀπολαύσουν οἱ πι-
στοί τόν Παράδεισο.
11
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ἡ Γῆ36 τῆς Ἐπαγγελίας (ἐκείνης δηλαδή
πού εἶχε ὑποσχεθεῖ ὁ Θεός·)
χαῖρε, ἐξ ἧς ρέει μέλι καί γάλα.
χαῖρε, ἐσύ, ἐκ τῆς ὁποίας ρέει (πνευματικό) μέλι καί γάλα.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
Μέλλοντος Συμεῶνος τοῦ παρόντος αἰῶνος μεθίστα-
σθαι τοῦ ἀπατεῶνος͵ ἐπεδόθης ὡς βρέφος αὐτῷ͵ ἀλλ΄ ἐγ-
νώσθης τούτῳ καὶ Θεὸς τέλειος· διόπερ ἐξεπλάγη σου τὴν
ἄρρητον σοφίαν κράζων· Ἀλληλούϊα.
Ὅταν ὁ (πρεσβύτης) Συμεών ἐπρόκειτο νά φύγει ἀπό τήν πα-
ροῦσα ζωή, τήν μάταιη καί ἀπατηλῆ, δόθηκε στά χέρια του ὡς
βρέφος (κατά τήν ἡμέρα τοῦ «Σαραντισμοῦ»), ἀλλά τόν ἔκανες
νά ἐννοήσει ὅτι εἶσαι (ὄχι μόνο τέλειος ἄνθρωπος, ἀλλά) καί τέ-
λειος Θεός.Γι’ αὐτό στάθηκε μέ ἔκπληξη καί θαυμασμό ἐμπρός
στήν ἀπερίγραπτη σοφία Σου καί ἀνεφώνησε:
Αἰνεῖτε τόν Θεόν.
Στάσις Γ
Νέαν ἔδειξεν κτῖσιν, ἐμφανίσας ὁ Κτίστης, ὑμῖν τοῖς ὑπ’
αὐτοῦ γενομένοις, ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας γαστρός καί
φυλάξας ταύτην ὥσπερ ἥν ἄφθορον˙ ἵνα τό θαῦμα βλέ-
ποντες, ὑμνήσωμεν αὐτήν, βοῶντες·
Νέαν ἔκαμε δημιουργία ὁ Δημιουργός καί τήν φανέρωσε σέ
ἐμᾶς τά πλάσματά Του. Τοῦτο ἔκανε μέ τό νά γεννηθεῖ ἀπό κοι-
36
Ὁ Θεός ὑποσχέθηκε ὅτι θά ἔδινε στούς Ἰσραηλίτες τήν εὔφορη γῆ τῆς Χα-
ναάν (Γεν. ιβ΄,1). Ἡ γῆ αὐτή ὀνομαζόταν «Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας» δηλ. γῆ τῆς
ὑποσχέσεως τοῦ Θεοῦ. Ὁ ὑμνωδός ὀνομάζει τήν Παρθένο «Γῆν τῆς Ἐπαγ-
γελίας» δηλ. γῆ εὔφορη καί πλουσιωτάτη, γιατί μᾶς ἔδωσε τόν μέγα καί ἀνε-
ξάντλητο πλοῦτο, τόν Χριστό! ὑπόσχεση τοῦ Θεοῦ στό ἀνθρώπινο γένος. Ἡ
Παναγία λοιπόν ἦταν ἡ Κόρη τῆς Ἐπαγγελίας!». Ἡ πνευματική «Γῆ Ἐπαγ-
γελίας», ἀπό τήν ὁποία ἔρρευσε τό οὐράνιο «μέλι καί γάλα», γιατί προῆλθε
τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Κυρίου, τά ὁποῖα οἱ πιστοί γεύονται στό Μυστήριο
τῆς θείας Εὐχαριστίας.
λία, ἡ ὁποία δέν γνώρισε ἀνδρικό σπέρμα, καί μέ τό νά διατη-
ρήσει αὐτήν παρθενική καί ἀδιάφθορη, ὅπως ἦταν καί προη-
γουμένως, βλέποντες ἐμεῖς τό θαῦμα, ὑμνοῦμε τήν Παρθένο,
βοῶντες πρός αὐτήν:
Χαῖρε, τό ἄνθος τῆς ἀφθαρσίας·
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι τό ἄφθαρτο καί ἀμάραντο ἄνθος·
χαῖρε, τό στέφος τῆς ἐγκρατείας.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ὁ στέφανος τῆς παρθενίας.
Χαῖρε, ἀναστάσεως τύπον ἐκλάμπουσα˙
Χαῖρε, ἐσύ, πού μᾶς δίδεις μία λαμπρή εἰκόνα τοῦ πῶς θά ζοῦ-
με μετά τήν ἀνάσταση37τῶν νεκρῶν·
χαῖρε, τῶν Ἀγγέλων τόν βίον ἐμφαίνουσα.
Χαῖρε, ἐσύ, πού (μέ τόν δικό σου ἄσπιλο βίο) μᾶς φανερώνεις
τόν βίο τῶν Ἀγγέλων.
Χαῖρε, δένδρον ἀγλαόκαρπον, ἐξ’ οὗ τρέφονται πιστοί·
Χαῖρε, δένδρο, γεμᾶτο ἀπό λαμπρούς καρπούς, ἐκ τῶν ὁποίων
τρέφονται οἱ πιστοί·
χαῖρε, ξύλον εὐσκιόφυλλον, ὑφ’ οὗ σκέπονται πολλοί.
Χαῖρε, δένδρο παχύσκιο, κάτω ἀπό τό ὁποῖο βρίσκουν πολλοί
(ἀναπαυτική) σκιά.
Χαῖρε, κυοφοροῦσα ὁδηγόν πλανωμένοις˙
Χαῖρε, ἐσύ, διότι κυοφορεῖς ὁδηγό διά τούς πλανωμένους (στά
σκοτάδια τῆς πλάνης·)
χαῖρε, ἀπογεννῶσα λυτρωτήν αἰχμαλώτοις.
Χαῖρε, ἐσύ, διότι γεννᾶς τόν ἀπελευθερωτή γιά τούς αἰχμαλώ-
τους (στόν διάβολο).
37
Ἡ ζωή τῆς Παναγίας ἦταν τόσο ἁγία, τέλεια πνευματική, ὥστε νά ἀπο-τελεῖ
μία εἰκόνα τοῦ πῶς θά ζοῦν οἱ ἄνθρωποι μετά τήν ἀνάσταση τῶν νε-κρῶν,
ἀπαλλαγμένοι ἀπό τά πάθη καί τίς ἀδυναμίες των. Θά ζοῦν «ὡς ἄγ-γελοι
Θεοῦ στόν οὐρανό» (Ματθ. κβ, 30).
12
Χαῖρε, Κριτοῦ δικαίου δυσώπησις˙
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἱκετεύεις (γιά ἐμᾶς) τόν Δίκαιο Κριτή·
χαῖρε, πολλῶν πταιόντων συγχώρησις.
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἐξ αἰτίας τῶν ἱκεσιῶν σου δίνεται σέ πολλούς
φταῖχτες συγχώρηση.
Χαῖρε, στολή τῶν γυμνῶν παρρησίας·
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι στολή ὅσων στεροῦνται παρρησίας ἐνώ-
πιον τοῦ Θεοῦ (ἐξ αἰτίας τῶν ἁμαρτιῶν των·)
χαῖρε, στοργή πάντα πόθον νικῶσα.
Χαῖρε, ἐσύ, τῆς ὁποίας τήν στοργή ποθοῦμε περισσότερο παν-
τός ἄλλου πράγματος38. Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
Ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου͵ τὸν νοῦν
εἰς οὐρανόν μεταθέντες· διὰ τοῦτο γὰρ ὁ ὑψηλὸς Θεός
ἐπὶ γῆς ἐφάνη ταπεινὸς ἄνθρωπος͵ βουλόμενος ἑλκύσαι
πρὸς τὸ ὕψος τοὺς αὐτῷ βοῶντας· Ἀλληλούϊα.
Ἐπειδή εἴδαμε τήν ξένη καί παράδοξη γέννηση τοῦ Κυρίου,
ἄς ἀποξενωθοῦμε ἀπό τό κοσμικό φρόνημα καί ἀπό τίς ὑλικές
μέριμνες, καί ἄς μεταθέσουμε τήν σκέψη μας στόν οὐρανό.Διό-
τι γι’ αὐτό ὁ ὑψηλός Θεός χαμήλωσε καί παρουσιάσθηκε στήν
γῆ ὡς ταπεινός άνθρωπος, ἐπειδή ἤθελε νά ἑλκύσει πρός τό
ὕψος τοῦ οὐρανοῦ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι (Τόν πιστεύουν καί) ἀνα-
φωνοῦν γι’ Αὐτόν: Αἰνεῖτε τόν Θεόν.
Ὅλος ἦν ἐν τοῖς κάτω καὶ τῶν ἄνω οὐδ΄ ὅλως ἀπῆν ὁ
ἀπερίγραπτος Λόγος· συγκατάβασις γὰρ θεϊκή͵ οὐ μετά-
38
Ἔχει πολλές ἑρμηνεῖες: α) «Χαῖρε ἐσύ, ἡ πρός τήν ὁποία ἡ ἀγάπη μας εἶ-
ναι τόσο μεγάλη, ὥστε νά ὑπερτερεῖ ἀπό κάθε ἄλλο συναίσθημά μας». β)
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἡ στοργή σου πρός ἐμᾶς ὑπερβαίνει κάθε ἄλλη στοργή, κά-
θε ἄλλη ἀγάπη». γ) «Χαῖρε, ἐσύ, πού ἡ στοργή κατανικᾶ τούς ἁμαρτωλούς
πόθους μας (καί μᾶς ἀπαλλάσσει ἀπό αὐτούς)». δ) «Χαῖρε ἐσύ, πού ἡ
στοργή σου ἱκανοποιεῖ μέ κάθε ὑπερβολή ὅλους τούς ἱερούς πόθους μας».
βασις δὲ τοπικὴ γέγονε καὶ τόκος ἐκ Παρθένου θεολή-
πτου ἀκουούσης ταῦτα·
Ὁ (Υἱός καί) Λόγος (τοῦ Θεοῦ), τόν Ὁποῖο κανένας τόπος δέν
μπορεῖ νά περιχωρήσει, ἦταν ὁλόκληρος στήν γῆ (ἑνωμένος μέ
τήν ἀνθρώπινη φύση πού προσέλαβε) ἀλλά καθόλου δέν ἀπου-
σίαζε καί ἀπό τόν οὐρανό. Αὐτό συνέβαινε, διότι ἡ ἐνανθρώπη-
ση τοῦ Λόγου δέν ἀποτελοῦσε μετάβαση τοῦ Θεοῦ ἀπό τόν ἕνα
τόπο (τόν οὐρανό) στόν ἄλλον (τήν γῆ), ἀλλά μία συγκατάβαση
καί ταπείνωση, τήν ὁποία μόνον ὁ Θεός μποροῦσε νά κάνει. Ἡ
συγκατάβαση δέ αὐτή πραγματοποιήθηκε μέ τό γεγονός, ὅτι ὁ
Κύριος (ἔγινε ἄνθρωπος καί) γεννήθηκε ἀπό μία Παρθένο ἀφο-
σιωμένη ἐξ ὁλοκλήρου στόν Θεό, ἡ ὁποία ἀκούει νά τῆς λένε
(τώρα) αὐτά τά (ἐγκωμιαστικά) λόγια:
Χαῖρε, Θεοῦ ἀχωρήτου χώρα·
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἐχώρησες (στήν κοιλία σου) τόν Θεό, τόν Ὁποῖο
δέν χωρεῖ κανένας τόπος·
χαῖρε, σεπτοῦ μυστηρίου θύρα.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ἡ θύρα (δηλαδή ὄργανο πραγματοποιή-
σεως) τοῦ σεπτοῦ μυστηρίου (τῆς σαρκώσεως τοῦ Θεοῦ).
Χαῖρε, τῶν ἀπίστων ἀμφίβολον ἄκουσμα·
Χαῖρε, ἐσύ, τήν ὁποία οἱ ἄπιστοι ἀκούουν μέ πολλές ἀμφιβολί-
ες (διότι δέν πιστεύουν ὅτι ἀπό σένα γεννήθηκε ὁ Θεός·)
χαῖρε, τῶν πιστῶν ἀναμφίβολον καύχημα.
Χαῖρε,ἐσύ,διά τήν ὁποία οἱ πιστοί καυχῶνται μέ πεποίθηση βα-
θειά.
Χαῖρε, ὅχημα πανάγιον τοῦ ἐπί τῶν Χερουβίμ·
Χαῖρε, ἅρμα πανάγιον Ἐκείνου, ὁ Ὁποῖος κάθεται πάνω στά Χε-
ρουβείμ·39
39
Ἡ ἀναφορά στούς Ψαλμούς (οδ, 2) ὅπου λέγεται: «Ὁ καθήμενος ἐπί τῶν
Χερουβείμ, ἐμφάνηθι». Τά Χερουβείμ εἶναι ἕνα ἀπό τά ἐννέα Ἀγγελικά Τάγ-
13
χαῖρε, οἴκημα πανάριστον τοῦ ἐπί τῶν Σεραφείμ.
Χαῖρε, ὑπερτέλειε τόπε κατοικίας Ἐκείνου,ὁ Ὁποῖος κάθεται πά-
νω στά Σεραφείμ.
Χαῖρε, ἡ τἀναντία εἰς ταὐτό ἀγαγοῦσα·
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἕνωσες40 τά ἀντίθετα (τήν γῆ μέ τόν οὐρανό·)
χαῖρε, ἡ παρθενίαν καί λοχείαν ζευγνῦσα.
Χαῖρε, ἐσύ, πού συνδυάζεις παρθενία καί ἐγκυμοσύνη.
Χαῖρε, δι’ ἧς ἐλύθη παράβασις·
Χαῖρε, ἐσύ, διά τῆς ὁποίας συγχωρήθηκε 41 ἡ παράβαση τοῦ (Ἀ-
δάμ·)
χαῖρε, δι’ ἧς ἠνοίχθη Παράδεισος.
χαῖρε, ἐσύ, διά τῆς ὁποίας ἀνοίχθηκε ὁ Παράδεισος (τόν ὁποῖο
εἶχε κλείσει ἡ ἁμαρτία τῶν πρωτοπλάστων).
Χαῖρε, ἡ κλείς τῆς Χριστοῦ βασιλείας·
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι τό κλειδί διά τοῦ ὁποίου ἀνοίγεται ἡ Βα-
σιλεία τοῦ Χριστοῦ·
χαῖρε, ἐλπίς ἀγαθῶν αἰωνίων.
Χαῖρε ἐσύ, πού εἶσαι ἡ ἐλπίδα γιά μᾶς ὅτι θά ἀπολαύσουμε τά
αἰώνια ἀγαθά. Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
Πᾶσα φύσις ἀγγέλων κατεπλάγη τὸ μέγα τῆς σῆς ἐναν-
θρωπήσεως ἔργον· τὸν ἀπρόσιτον γὰρ ὡς Θεὸν ἐθεώρει
πᾶσι προσιτὸν ἄνθρωπον͵ ἡμῖν μὲν συνδιάγοντα͵ ἀκού-
οντα δὲ παρὰ πάντων οὕτως· Ἀλληλούϊα.
ματα: Ἄγγελοι, Ἀρχάγγελοι, Ἀρχές, Ἐξουσίες, Δυνάμεις, Κυριότητες, Θρόνοι,
Χερουβείμ καί Σεραφείμ.
40
Ὁ Ἀπ. Παῦλος (Ἐφεσ. β, 14) λέγει ὅτι ὁ Κύριος εἶναι ἡ εἰρήνη μας, αὐτός
πού ἐδημιούργησε τούς δύο ἀντιμαχόμενους κόσμους ἕνα λαό καί γκρέμισε
μέ τόν σταυρικό Του θάνατο ὅ, τι σάν τεῖχος τούς χώριζε καί προκαλοῦσε
ἐχθρότητα μεταξύ τους.
41
Συγχωρήθηκε ἡ ἁμαρτία - παράβαση τοῦ Ἀδάμ, ἡ φρικτότερη ἁλυσίδα,
ἀπό τόν Υἱό τῆς Παρθένου τόν Ἰησοῦν Χριστό,διά τοῦ Αἵματός Του.
Ὅλα τά τάγματα τῶν Ἀγγέλων, Κύριε, καταλήφθηκαν ἀπό ἔκ-
πληξη καί θαυμασμό μπροστά στό μέγα γεγονός τῆς ἐνανθρω-
πήσεώς Σου (συνέβη δέ αὐτό,) διότι ἔβλεπαν Ἐσένα, πού εἶσαι
ἀπλησίαστος ὡς Θεός, νά ἔχεις γίνει ἄνθρωπος εὐκολοπλησία-
στος ἀπό ὅλους τόσο, ὥστε νά ζεῖς μαζί μέ μᾶς καί νά ἀκοῦς
ἀπό ὅλους τοῦτο: Αἰνεῖτε τόν Θεόν.
Ρήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνους ὁρῶμεν
ἐπὶ σοί͵ Θεοτόκε· ἀποροῦσι γὰρ λέγειν τὸ πῶς, καὶ Παρ-
θένος μένεις καὶ τεκεῖν ἴσχυσας; ἡμεῖς δὲ τὸ μυστήριον
θαυμάζοντες πιστῶς βοῶμεν·
Στήν δική σου περίπτωση, ὦ Θεοτόκε, βλέπουμε τούς ρήτο-
ρες, οἱ οποῖοι σέ ἄλλα θέματα ὁμιλοῦν χωρίς νά τελειώνουν, νά
μένουν ἄφωνοι ὅπως οἱ ἰχθεῖς. Διότι εἶναι ἀδύνατο σέ αὐτούς
νά ἐξηγήσουν πώς καί Παρθένος μένεις καί νά γεννήσεις μπό-
ρεσες. Ἡμεῖς δέ (πιστεύοντες ἀκλόνητα καί μή ζητοῦντες διά
τῆς λογικῆς νά ἐξηγήσουμε τά ἀκατάληπτα ἔργα τοῦ Θεοῦ,)
θαυμάζουμε τό μυστήριο καί ἀναφωνοῦμε σέ σένα μέ πίστη:
Χαῖρε, σοφίας Θεοῦ δοχεῖον·
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἔγινες τό σκεῦος τῆς σοφίας 42 τοῦ Θεοῦ (διότι
σέ σένα ἐτελέσθησαν τόσα ἀπερινόητα μυστήρια·)
χαῖρε, προνοίας αὐτοῦ ταμεῖον.
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἔγινες τό θησαυροφυλάκιο τῶν προαιωνίων
σχεδίων Αὐτοῦ.
Χαῖρε, φιλοσόφους ἀσόφους δεικνύουσα·
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἀποδεικνύεις ἀνοήτους τούς φιλοσόφους·
χαῖρε, τεχνολόγους ἀλόγους ἐλέγχουσα.
42
Ἡ φράση «σοφία τοῦ Θεοῦ», ἀναφέρεται στήν ἰδιότητα τοῦ Θεοῦ καί ὄχι
στόν αἰώνιο Λόγο τοῦ Θεοῦ. Ἡ Παναγία δέχθηκε ἔγινε «δοχεῖο τῆς Σοφίας
τοῦ Θεοῦ», πού τόν γέννησε.
14
Χαῖρε, ἐσύ, πού φανερώνεις ὅτι οἱ τεχνολόγοι 43 δέν ἔχουν λο-
γική.
Χαῖρε, ὅτι ἐμωράνθησαν οἱ δεινοί συζητηταί·
Χαῖρε, διότι ἐξ αἰτίας σου ἀπεδείχθησαν μωροί οἱ φημιζόμενοι
ὡς ἀκαταμάχητοι συζητητικοί·
χαῖρε, ὅτι ἐμαράνθησαν οἱ τῶν μύθων ποιηταί.
Χαῖρε, διότι ἐξ αἰτίας σου ἐξαφανίσθηκαν οἱ μυθολόγοι.
Χαῖρε, τῶν Ἀθηναίων τάς πλοκάς διασπῶσα·
Χαῖρε, ἐσύ, πού διαλύεις τά περίτεχνα λογικά κατασκευάσμα-
τα τῶν Ἀθηναίων (δηλαδή τῶν φιλοσόφων·)
χαῖρε, τῶν ἁλιέων τάς σαγήνας πληροῦσα.
Χαῖρε, ἐσύ, πού γεμίζεις τά (πνευματικά) δίχτυα τῶν ἁλιέων
(τῶν μαθητῶν δηλαδή τοῦ Χριστοῦ).
Χαῖρε, βυθοῦ ἀγνοίας ἐξέλκουσα·
Χαῖρε, ἐσύ, πού μᾶς ἀνασύρεις ἀπό τόν βυθόν τῆς ἀγνοίας (πε-
ρί τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ·)
χαῖρε, πολλούς ἐν γνώσει φωτίζουσα.
Χαῖρε, ἐσύ, πού φωτίζεις πολλούς μέ θεία γνώση.
Χαῖρε, ὁλκάς τῶν θελόντων σωθῆναι·
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι τό (ἀσφαλές) πλοῖο δι’ ὅσους θέλουν νά
σωθοῦν·
χαῖρε͵ λιμὴν τῶν τοῦ βίου πλωτήρων·
χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ὁ λιμήν τῶν πλεόντων στό πέλαγος τοῦ
βίου. Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
Σῶσαι θέλων τὸν κόσμον ὁ τῶν ὅλων κοσμήτωρ πρὸς
τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθε· καὶ ποιμὴν ὑπάρχων ὡς Θε-
43
«Τεχνολόγοι» εἶναι οἱ ἐπιστήμονες οἱ γραμματικοί, οἱ ὁρθολογιστές.
ὸς δι΄ ἡμᾶς ἐφάνη καθ΄ ἡμᾶς ἄνθρωπος· 44 ὁμοίῳ γὰρ τὸ
ὅμοιον καλέσας ὡς Θεὸς ἀκούει· Ἀλληλούϊα.
Ἐπειδή Αὐτός πού (δημιούργησε καί) στόλισε τά πάντα θέ-
λησε νά σώσει τόν κόσμο, ἦλθε σ’ αὐτόν κινούμενος ἀπό τήν
ἰδίαν Του θέληση καί ἀγάπη καί ἐνῶ ὡς Θεός, ἦταν Βασιλεύς
καί Κύριος, ἔγινε γιά χάρη μας ὅμοιος μέ μᾶς, δηλαδή ἄνθρω-
πος. Ἔτσι λοιπόν καλέσας σέ σωτηρία τούς ὁμοίους (μέ ἐμᾶς
δηλαδή τούς ἀνθρώπους,) μέσω τοῦ ὁμοίου (τῆς ἀνθρωπίνης
δηλαδή φύσεώς Του), ἀκούει (τώρα) ἀπό ὅλους, ὡς Θεός πού
εἶναι, τοῦτον τόν ὕμνο: Αἰνεῖτε τόν Θεόν.
Στάσις Δ΄
44
Γιατί ὁ Χριστός ἔγινε ἄνθρωπος; Ἀπό τό Θεοτοκάριο τοῦ ἁγίου Νικο-δήμου
τοῦ Ἁγιορείτου.
Ποιό εἶναι τό ξένο μυστήριο πού προκαλεῖ φρίκη; «Ὅτι ὁ Θεός γυναικός υἱός
γέγονε· πραγματικά καί ὄχι σχηματικά». (Βαρύς, Σαββ. ζ. 1).
Γιά νά θεοποιήσει τόν ἄνθρωπο.((Ἦχος) Β΄, Τετ.(ἡμέρα). στ (ὠδή), 1,(τροπ.).
Γιά νά μᾶς λυτρώσει ἀπό τά πάθη καί ἀπό φοβερές ἀρρώστιες. (Β΄.Πέμπτη,
κάθισμα).
Γιά νά μᾶς εἰσάγει στήν βασιλεία τῶν οὐρανῶν. (Β΄., Παρ., α, 2).
Γιά νά μᾶς λυτρώσει ἀπό τόν θάνατο καί ἀπό τήν θρασύτητα τοῦ ἅδου. (Γ΄.
Σαββ. α, 2).
Τήν σκοτισμένη ἀμορφία τοῦ Ἀδάμ ἀναμόρφωσε. (Πλ. δ΄, Κυρ. ε, 4).
Ἔσωσε τό ἀνθρώπινο γένος ἀπό τήν φθορά τοῦ θανάτου. (Πλ. δ΄Κυρ. ζ, 2)
Γιά νά μᾶς ἀπαλλάξει ἀπό κάθε καταστροφική δυναστεία τῆς ἁμαρτίας καί
ἀπό την ἀρχαία κατάρα.(Γ΄. Σαββ. θ. 2).
Νά εἰρηνεύσει τόν κόσμο καί σώσει τίς ψυχές μας. (Α΄.Τετ. Κάθισμα).
Νά σώσει τούς ἀνθρώπους ἀπό κάθε ἀσθένεια, ἀκαθαρσία, θεραπεύοντας
τούς τραυματισθέντας, ἀπό τή δυσμένεια τοῦ διαβόλου. (Α΄.Πέμπ.,Προσ. 4).
Γιά νά καταστρέψει τήν ἐξουσία καί δύναμη τοῦ σκότους.(Β΄ Σάββ. ζ΄ 4).
Γιά νά σώσει ἀπό τήν πλάνη τό γένος των ἀνθρώπων. (Πλ. δ, Δευτ., κάθι-
σμα).
Νά ἀφαιρέσει τήν πικρία τοῦ θανάτου καί νά φέρει τόν ἀληθινό γλυκασμό
καί φωτισμό στόν κόσμο. (Πλ. δ΄, Τρίτη, ζ, 1).
15
 Τεῖχος εἶ τῶν παρθένων͵ Θεοτόκε Παρθένε͵ καὶ πάντων
τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων· ὁ γὰρ τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς
γῆς κατεσκεύασέ σε Ποιητής͵ ἄχραντε͵ οἰκήσας ἐν τῇ μή-
τρᾳ σου καὶ πάντα σοι προσφωνεῖν διδάξας·
Ὦ Θεοτόκε Παρθένε,εἶσαι τό (προστατευτικό) τεῖχος τῶν παρ
θένων καί ὅλων ἐκείνων πού καταφεύγουν σέ σένα. Εἶσαι δέ, ὦ
Ἁγνή Κόρη, τεῖχος (ἰσχυρό καί ἀπόρθητο), διότι (ὄχι ἄνθρωπος,
ἀλλ’ Αὐτός) ὁ Ποιητής τοῦ οὐρανοῦ καί τῆς γῆς σέ κατέστησε.
Ἔτσι δέ δίδαξες ὅλους νά λέγουν σέ σένα:
Χαῖρε, ἡ στήλη τῆς παρθενίας˙
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ἡ στήλη τῆς παρθενίας· 45
χαῖρε ἡ πύλη τῆς σωτηρίας.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ἡ πύλη διά τῆς ὁποίας εἰσερχόμεθα στήν
σωτηρία46.
Χαῖρε, ἀρχηγέ νοητῆς ἀναπλάσεως·
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἀπετέλεσες τήν ἀρχή τῆς πνευματικῆς νέας δη-
μιουργίας·47
χαῖρε, χορηγέ θεϊκῆς ἀγαθότητος.
Χαῖρε, ἐσύ, πού παρέχεις σέ μᾶς τό θεῖον ἔλεος.
Χαῖρε, σύ γάρ ἀνεγέννησας τούς συλληφθέντας αἰσχρῶς·
45
Στήλη παρθενίας δηλαδή ἁγιασμός, παρθένοι οἱ ἅγιοι. Στήλη παρθενίας
εἶναι ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ἡ ὁποία ταυτόχρονα ὁδηγεῖ τούς ἁγίους ὅπως ἡ
πύρινη στήλη.
Μετάφραση καί ἑρμηνεία τῶν Χαιρετισμῶν πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. https://
panoszero.blogspot.com /2021/07/Xairetismoi-Erminia-Stasi-1.html
46
Πύλη σωτηρίας ἐπειδή ἦρθε διά μέσου αὐτῆς ὁ Κύριος.
Μετάφραση καί ἑρμηνεία τῶν Χαιρετισμῶν πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. https://
panoszero.blogspot.com /2021/07/Xairetismoi-Erminia-Stasi-1.html
47
Ὁ Χριστός εἶναι ὁ δεύτερος Ἀδάμ (Α΄ Κορ.ιε, 45) καί ἀπό Αὐτόν ἀρχίζει ἡ
νέα κτίση (Β΄. Κορ. ε, 17), ἡ νέα δημιουργία. Ἐπειδή δέ Αὐτός προῆλθε ἀπό
τήν Παρθένο, ὁ ὑμνωδός, τήν βλέπει ὡς τήν πρώτη ἀρχή τῆς νέας δημιουρ-
γίας, ὡς τήν πρώτη πού εἰσέρχεται στήν «καινήν κτίσιν».
Χαῖρε, διότι ἐσύ γέννησες σέ νέα (πνευματική) ζωή ὅλους ἐμᾶς,
πού ἀπό τήν στιγμή τῆς συλλήψεως (στήν κοιλία τῆς μητέρας)
μας εἴμαστε ἁμαρτωλοί·
χαῖρε, σύ γάρ ἐνουθέτησας τούς συληθέντας τόν νοῦν.
Χαῖρε, διότι σύ μᾶς ἔδωσες σύνεση,τῶν ὁποίων τόν νοῦ εἶχε
ἀφαιρέσει ὁ σατανᾶς.
Χαῖρε, ἡ τόν φθορέα τῶν φρενῶν καταργοῦσα·
Χαῖρε, ἐσύ, πού καταργεῖς τόν διάβολο48, ὁ ὁποῖος καταστρέ-
φει τήν ὀρθοφροσύνη μας·
χαῖρε ἡ τόν σπορέα τῆς ἁγνείας τεκοῦσα.
Χαῖρε, ἐσύ, πού γέννησες τόν σπορέα τῆς ἁγνότητος.
Χαῖρε, παστάς ἀσπόρου νυμφεύσεως·
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἔγινες νυμφικός θάλαμος γάμου ὑπερφυσι-
κοῦ·49
χαῖρε, πιστούς Κυρίῳ ἁρμόζουσα.
Χαῖρε, ἐσύ, πού ἑνώνεις,ὡς νυμφαγωγός, τίς ψυχές τῶν πιστῶν
μέ τόν Κύριο.
Χαῖρε, καλή κουροτρόφε παρθένων·
48
Ὁ Διάβολος σχετίζεται μέ τίς ἀσύνετες καί παράλογες ἐνέργειες τῶν
ἁμαρτωλῶν ἀνθρώπων, εἰσηγεῖται αὐτές τίς ἐνέργειες ἀλλά καί βοηθεῖ στήν
ἐπιτέλεσή τους. Δηλαδή οἱ ἄνθρωποι πού ἐγκαταλείπουν τόν Θεό καί πηγαί-
νουν μέ τόν Διάβολο ὄχι μόνο ἐπιτελοῦν κάτι τό παράλογο, ἀπομάκρυνση
ἀπό τόν Πατέρα ὅπως ὁ ἄσωτος, ἀλλά κάνουν ἄτοπα ἀπερίσκεπτα καί τρελά
πράγματα. Προβαίνουν ὄχι μόνο σέ ἁμαρτίες, ἡ ἁμαρτία εἶναι μία τρέλα
ἀφοῦ μᾶς βλάπτει, ἀλλά καί σέ ἐνέργειες καί πράξεις πού δέν συμβιβά-
ζονται μέ τήν λογική καί προέρχονται ἀπό τήν ἀποδεχθεῖσα ἄσχημη Σατα-
νική πρόταση καί βοήθεια.
Μετάφραση καί ἑρμηνεία τῶν Χαιρετισμῶν πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. https://
panoszero.blogspot.com /2021/07/Xairetismoi-Erminia-Stasi-1.html
49
Ὁ Θεός γίνεται Ἄνθρωπος χωρίς ἀνδρικό σπέρμα. Ἡ Παρθένος εἶναι «ὁ
βασιλικός θάλαμος» τῶν δύο φύσεων Θεός καί Ἄνθρωπος».
16
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ἡ ἰδιαίτερη τροφός (καί διδάσκαλος) τῶν
παρθένων·
χαῖρε, ψυχῶν νυμφοστόλε ἁγίων.
Χαῖρε, ἐσύ, πού στολίζεις μέ νυμφικά ἐνδύματα τίς ἅγιες ψυχές
(καί τίς ὁδηγεῖς στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ50).
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
Ὕμνος ἅπας ἡττᾶται συνεκτείνεσθαι σπεύδων τῷ πλή--
θει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σου· ἰσαρίθμους γάρ τῆ ψάμ-
μω ᾠδὰς, ἂν προσφέρωμέν σοι͵ Βασιλεῦ ἅγιε͵ οὐδὲν τε-
λοῦμεν ἄξιον͵ ὧν δέδωκας ἡμῖν τοῖς σοὶ βοῶσιν·
Ἀλληλούϊα.
Ὅλοι οἱ ὕμνοι ἀποδεικνύονται μηδαμινοί, ὅσο καί ἄν προ-
σπαθοῦν νά ἀνταποκριθοῦν πρός τό πλῆθος τῆς ἀπείρου εὐσπ-
λαχνίας Σου. Διότι κι’ ἄν ἀκόμη προσφέρουμε σέ Σένα, ὦ Ἅγιε
Βασιλιᾶ, ψαλμωδίες τόσες σέ ἀριθμό, ὅσος εἶναι ὁ ἀριθμός τῶν
κόκκων τῆς ἄμμου, δέν κάνουμε τίποτε τό ἀντάξιο τῶν εὐεργε-
σιῶν πού ἔκανες σέ μᾶς, οἱ ὁποῖοι βοῶμεν γιά Σένα:
Αἰνεῖτε τόν Θεόν.
Φωτοδόχον λαμπάδα τοῖς ἐν σκότει φανεῖσαν ὁρῶμεν
τὴν ἁγίαν Παρθένον· τὸ γὰρ ἄϋλον ἅπτουσα φῶς ὁδηγεῖ
πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπαντας͵ αὐγῇ τὸν νοῦν φωτίζουσα͵
κραυγῇ δὲ τιμωμένη ταῦτα·
Βλέπουμε τήν ἁγία Παρθένο ὡς φωτεινή λαμπάδα, ἡ ὁποία
δόθηκε χάρη ἐκείνων πού πορεύονται στό σκοτάδι (τῆς πλάνης
καί τῆς ἁμαρτίας). Διότι αὐτή, ἄναψε τό ἄϋλο φῶς, (γεννῶσα
δηλαδή τόν Χριστό,) ὁδηγεῖ ὅλους πρός τήν ἀληθινή θεογνω-
σία, φωτίζουσα μέ τήν λάμψη της τόν νοῦ μας. Γι’ αὐτό καί τι-
μᾶται ἀπό μᾶς, οἱ ὁποῖοι κραυγάζουμε πρός αὐτήν τά ἑξῆς:
50
Δέν σημαίνει μόνον ὅτι ἡ Παρθένος τρέφει παιδί, ἀλλά εἶναι τροφός τῶν
παρθενικῶν ὑπάρξεων καί νυμφοστόλος τῶν ἁγίων ψυχῶν.
Χαῖρε, ἀκτίς νοητοῦ Ἡλίου·
Χαῖρε, ἀκτίνα τοῦ πνευματικοῦ Ἡλίου (Χριστοῦ·)
χαῖρε, βολίς τοῦ ἀδύτου φέγγους.
Χαῖρε, λάμψη τοῦ ἄστρου πού δέν δύει ποτέ.
Χαῖρε, ἀστραπή τάς ψυχάς καταλάμπουσα·
Χαῖρε, ἀστραπή πού φωτίζεις καί λαμπρύνεις τίς ψυχές·
χαῖρε, ὡς βροντή τούς ἐχθρούς καταπλήττουσα.
Χαῖρε, ἐσύ,πού ὡς βροντή συνταράσσεις καί τρομοκρατεῖς τούς
ἐχθρούς (δαίμονες).
Χαῖρε, ὅτι τόν πολύφωτον ἀνατέλλεις φωτισμόν·
Χαῖρε, διότι ἀνατέλλεις (διά τῆς γεννήσεως) τόν πολύφωτο φω-
τισμό (τόν Χριστό·)
χαῖρε, ὅτι τόν πολύρρητον ἀναβλύζεις ποταμόν.
Χαῖρε, διότι ἀναβλύζεις τόν πολύρρητο ποταμό51.
Χαῖρε, τῆς κολυμβήθρας ζωγραφοῦσα τόν τύπον·
Χαῖρε, ἐσύ πού παριστᾶς καί συμβολίζεις 52 τήν κολυμβήθρα
(διά τῆς ὁποίας γεννώμεθα στήν νέα ζωή·)
χαῖρε, τῆς ἁμαρτίας ἀναιροῦσα τόν ρῦπον.
Χαῖρε, ἐσύ, πού (διά τῆς γεννήσεως τοῦ Λυτρωτοῦ) ἐξαφανίζεις
τόν μολυσμό τῆς ἁμαρτίας.
Χαῖρε, λουτήρ ἐκπλύνων συνείδησιν·
51
Ὁ προφήτης Ἰεζεκιήλ (μζ, 1 κ. ἑξ.) εἶδε ἀρχικά ἕνα ρυάκι στό κατώφλι τοῦ
ναοῦ καί αὐτό ἐξελίχθηκε σέ μεγάλο ποτάμι καί στίς ὄχθες του γέμισε μέ
δένδρα. Ὁ ποταμός ἦταν τύπος τοῦ Κυρίου καί τῆς διδασκαλίας Του καί ἐπε-
ξετάθη σέ ὅλη τήν γῆ. Ὁ Κύριος προῆλθε ἐκ τῶν Ἰουδαίων, ὅπως τό νερό ἀπό
τόν Ἰουδαϊκό ναό. Ὁ ὑμνωδός μέ τόν συμβολισμό αὐτό τοῦ Ἰεζεκιήλ ἀνυμνεῖ
τήν Θεοτόκο ἡ ὁποία ἀνέβλυσε τόν πολύρρυτον ποταμό.
52
Πιθανόν ἡ λέξη «κολυμβήθρα» νά ἐννοεῖται ἡ κολυμβήθρα τῆς Βησθεδᾶ,
(Ἰωάνν. ε, 2). Ὅπως ἡ κολυμβήθρα αὐτή θεράπευε θαυματουργικά τούς ἀρ-
ρώστους ἀπό νόσους τοῦ σώματος καί τῆς ψυχῆς. Ἔτσι καί ἡ Θεοτόκος θε-
ραπεύει κάθε ἀρρώστεια, ὡς Μητέρα τοῦ Κυρίου μας.
17
Χαῖρε, ἐσύ,πού ὡς (θεῖο) λουτρό καθαρίζεις τήν συνείδησή
μας·
χαῖρε, κρατήρ κιρνῶν ἀγαλλίασιν.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι τό ποτήρι, τό ὁποῖο μᾶς προσφέρει ἀγαλ-
λίαση.
Χαῖρε, ὀσμή τῆς Χριστοῦ εὐωδίας·
Χαῖρε ἐσύ, πού ἀναδίδεις τήν εὐωδία τοῦ Χριστοῦ·
χαῖρε, ζωή μυστικῆς εὐωχίας.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ζωή τροφοδοτουμένη ἀπό μυστικό συμ-
πόσιο53. Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
Χάριν δοῦναι θελήσας ὀφλημάτων ἀρχαίων ὁ πάντων
χρεωλύτης ἀνθρώπων͵ ἐπεδήμησε δι΄ ἑαυτοῦ πρὸς τοὺς
ἀποδήμους τῆς αὑτοῦ χάριτος· καὶ σχίσας τὸ χειρόγρα-
φον ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως· Ἀλληλούϊα.
Ἐπειδή ὁ Κύριος, πού ἐξοφλεῖ τά χρέη ὅλων τῶν ἀνθρώπων,
θέλησε νά δώσει χάρη στίς παλιές ὀφειλές μας πρός Αὐτόν (νά
συγχωρήσει δηλαδή ὅλες τίς ἁμαρτίες μας, ἀπό τήν ἐποχή τοῦ
Ἀδάμ), ἦλθε πρός ἐμᾶς,οἱ ὁποῖοι εἴχαμε ἀπομακρυνθεῖ ἀπό τήν
Χάρη Του διά τοῦ Ἰδίου Ἑαυτοῦ Του (δηλαδή μέ τό νά προσφέ-
ρει γιά χάρη μας τόν Ἑαυτόν Του ὡς θυσία). Ἐπειδή δέ (μέ τήν
θυσίαν Του) ἔσχισε τό γραμμάτιο τοῦ χρέους μας, ἀκούει (τώ-
ρα) ἀπό ὅλους τήν ἑξῆς (εὐγνώμονα) ἀναφώνηση:
Αἰνεῖτε τόν Θεόν.
53
Ἡ ἑρμηνεία τῆς φράσεως αὐτῆς εἶναι: «Χαῖρε, ζῶσα μυστική εὐωχία», δηλ.
ἡ Παναγία εἶναι «πραγματικόν» - «ζωντανόν» πνευματικό συμπόσιο μέ
ὑπέρτατη γλυκύτατη καί εὐφροσύνης. Ἴσως ὁ ὑμνωδός, λέγοντας τήν φρά-
ση «μυστικήν εὐωχίαν», νά ἐννοεῖ τήν θεία Εὐχαριστία, τό Σῶμα καί τό Αἷμα
Του πού τοῦ ἔδωσε ἡ Παναγία. Ἤ τέλος, ἡ Παναγία εἶναι ὕπαρξη γεμάτη ἀπό
ζωή, γιατί τροφοδοτεῖται ἀπό «μυστικόν συμπόσιον», ἀπό τήν ἄφθονη καί
πλούσια Χάρη τοῦ Θεοῦ, ὅσο κανένα ἄλλο δημιούργημα.
Ψάλλοντές σου τὸν Τόκον, ἀνυμνοῦμεν σε πάντες ὡς
ἔμψυχον ναόν͵ Θεοτόκε· ἐν τῇ σῇ γὰρ οἰκήσας γαστρὶ, ὁ
συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος, ἡγίασεν͵ ἐδόξασεν͵ ἐδί-
δαξε βοᾶν σοι πάντας·
Μέ τό νά δοξολογοῦμε τόν Υἱόν Σου, ὦ Θεοτόκε, ἀνυμνοῦ-
μεν σε ὅλοι ὡς ἔμψυχο Ναό (τοῦ Υἱοῦ Σου). Διότι ὁ Κύριος, πού
συγκρατεῖ τό σύμπαν μέ τήν χεῖρά Του, κατοικήσας στήν κοιλί-
αν σου, σέ ἁγίασε, σέ δόξασε καί δίδαξε ὅλους νά ἀναφωνοῦν
πρός ἐσένα:
Χαῖρε, σκηνή τοῦ Θεοῦ καί Λόγου·
Χαῖρε, Σκηνή (κατοικία δηλαδή) τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ὁ Λόγος
τοῦ Θεοῦ καί Θεός·
χαῖρε, Ἁγία ἁγίων μείζων.
Χαῖρε, Ἁγία, πού εἶσαι ὑπερτέρα ἀπό τά Ἅγια τῶν ἁγίων54.
54
Ἡ ἱερή Σκηνή, Σκηνή τῆς Μαρτυρίας (κοινή ἑλληνική: Σκηνή τοῦ Μαρ-
τυρίου), Σκηνή τοῦ Εκκλησιασμοῦ καί Σκηνή τῆς Συνάντησης.
Ἡ κιβωτός τῆς διαθήκης ἦταν τοποθετημένη στόν ἁγιότατο τόπο τοῦ Ναοῦ
τοῦ Σολομῶντα, στά Ἅγια τῶν ἁγίων (Ἑβρ. Καντός χε Καντασίμ), ὅπου εἶχε
πρόσβαση ὁ Ἀρχιερέας μία φορά τόν χρόνο κατά τόν ἑορτασμό τῆς Ἡμέρας
τοῦ Ἐξιλασμοῦ (Ἑβρ., γιόμχα Κιπουρίμ). (Ἑβρ. 9:4, 7, Λευϊτ. 16:2, 12, 14, 15)
Ἐννέα πράγματα ἦταν μέσα στόν ναό τού Σολομῶντος, τά ἱερώτερα καί σε-
βασμιώτερα·
α) ἡ Ἑπτάφωτος λυχνία,·β) ἡ τράπεζα τῆς προθέσεως τῶν ἄρτων, γ) τό
χρυσοῦν θυμιατήριον, δ) ἡ στάμνος ἡ χρυσή, ὅπου εἶχε τό μάννα,·ε) οἱ πλά-
κες τῆς Διαθήκης, ὅπου ἦταν γραμμένος ὁ δεκάλογος,·στ) ἡ ράβδος τοῦ
Ἀαρών, ὅπου ἐβλάστησε, ζ) ἡ κιβωτός,· (Δευτ. 31,26) η) τά Χερουβίμ, ὅπου
ἐπεσκίαζον τό Ἱλαστήριο καί θ) τά Ἅγια τῶν ἁγίων ὅλα τύπος, ὅλα αἰνίγματα
καί σκιές τῶν προνομίων τῆς Θεομήτορος.
Αὐτή ἦταν ὅντως ἡ ἑπτάφωτος λυχνία τῶν ἑπτά χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου
Πνεύματος, μέ τά ὁποία ἔλαμπε - λέγει ὁ μέγας Ἀθανάσιος - ἀπό τούς πρώ-
τους χρόνους τῆς ἡλικίας της. Αὐτή ἦταν ἡ ζωηφόρος τράπεζα τοῦ ἄρτου τῆς
ζωῆς.
Αὐτή τό χρυσοῦν θυμιατήριον ὅπου ἐκράτησεν ἀφλέκτως τό πῦρ τῆς Θεό-
τητος.
Αὐτή ἡ στάμνος ἡ χρυσή, ὅπου ἐβάσταξε τόν οὐράνιο μάννα.
18
Χαῖρε, κιβωτέ χρυσωθεῖσα τῶ Πνεύματι·
55
Χαῖρε, Κιβωτέ πού σέ χρύσωσε (ὄχι χέρι ἀνθρώπινο, ὅπως τήν
Κιβωτό τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἀλλά) τό Πνεῦμα τό Ἅγιο·
χαῖρε, θησαυρέ τῆς ζωῆς ἀδαπάνητε.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ὁ ἀνεξάντλητος θησαυρός τῆς ζωῆς.
Χαῖρε, τίμιον διάδημα βασιλέων εὐσεβῶν·
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι τό πολύτιμο στέμμα βασιλέων εὐσεβῶν·
χαῖρε, καύχημα σεβάσμιον ἱερέων εὐλαβῶν.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι τό σεβάσμιο καύχημα ἱερέων εὐλαβῶν.
Χαῖρε, τῆς Ἐκκλησίας ὁ ἀσάλευτος πύργος·
Χαῖρε,ἐσύ,πού εἶσαι ὁ ἀκλόνητος πύργος τῆς Ἐκκλησίας (ὁ προ-
φυλάσσων αὐτήν ἀπό τίς ἐπιθέσεις τῶν ἐχθρῶν·)
χαῖρε, τῆς βασιλείας τό ἀπόρθητον τεῖχος.
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι τῆς (χριστιανικῆς) πολιτείας τό ἀπόρθητο
τεῖχος.
Αὐτή ἡ πλάκα, ὅπου ἔφερε σωματούμενο τόν ἐνυπόστατο Λόγο.
Αὐτή ἡ ράβδος, ὅπου ἐβλάστησε παραδόξως τό ἄνθος τῆς ἀφθαρσίας.
Αὐτή ἡ κιβωτός, ὅπου ἔσωσεν ἐκ τοῦ κατακλυσμοῦ τῆς ἁμαρτίας τό ἀνθρώ-
πινο γένος. Αὐτή τό θεῖον ἱλαστήριον, ὅπου ἐπεσκίαζε, ὄχι τά Χερουβίμ, ἀλλ'
αὐτή ἡ δύναμη τοῦ Ὑψίστου.
Αὐτή ἡ θεοδόχος γαστήρ, τά ὅντως Ἅγια τῶν ἁγίων, ὅπου ἅπαξ εἰσῆλθε
ἀσπόρως καί ἐξῆλθε ἀφθόρως ὁ ἀθάνατος Ἀρχιερεύς, ὅταν ὁ «Λόγος σάρξ
ἐγένετο»[.....] Ἡλίας Μηνιάτης - Λόγος πανηγυρικὸς εἰς τὰ εἰσόδια τῆς Θεοτόκου.
55
Στήν Σκηνή τοῦ Μαρτυρίου, ὁ τόπος ἐμφανίσεως τοῦ Θεοῦ. Αὐτή διακρι-
νόταν στά «Ἅγια» καί τό ἄλλο «Ἅγια ἁγίων», στό ὁποῖο εἰσερχόταν ὁ Ἀρχιε-
ρέας μία φορά τόν χρόνο καί τελοῦσε θυσία ζώων, (Ἑβρ. κεφ. θ).Ἡ Σκηνή
ἦταν τύπος τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά καί εἰδικῶς τῆς Παναγίας. Στόν στίχο λέγε-
ται «χαῖρε, Ἁγία ἁγίων μείζων» καί ἡ σύγκριση γίνεται μέ τά Ἅγια τῶν ἁγί-
ων». Δέν ἀποκλείεται καί ἡ ἑρμηνεία: «Τό ἁγίων» εἶναι ἀρσενικοῦ γένους
δηλ. ἡ Παναγία εἶναι ὑπερτέρα ἀπό ὅλους τούς ἁγίους, γιατί ἔγινε ἡ «Σκηνή»
ἡ κατοικία τοῦ Θεοῦ καί Λόγου. Στήν Κιβωτό ὑπῆρχαν οἱ πλᾶκες τῆς Διαθή-
κης καί ἦταν ὁλόχρυση. Ἡ Παναγία μας εἶναι πολύ ἀνωτέρα τῆς παλαιᾶς
ἐκείνης Κιβωτοῦ, γιατί χρυσώθηκε ὄχι ἀπό ὑλικό χρυσό, ἀλλά μέ οὐράνιες
χάριτες ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα καί ὄχι ἀπό ἄνθρωπο.
Χαῖρε, δι’ ἧς ἐγείρονται τρόπαια·
Χαῖρε, ἐσύ, μέ τῆς ὁποίας τήν βοήθεια στήνονται τρόπαια νι-
κῶν·
χαῖρε, δι’ ἧς ἐχθροί καταπίπτουσι.
Χαῖρε, ἐσύ, μέ τῆς ὁποίας τήν βοήθεια κατατροπώνονται οἱ ἐχ-
θροί.
Χαῖρε, χρωτός τοῦ ἐμοῦ θεραπεία·
Χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ἡ θεραπεία (τῶν ἀσθενειῶν) τοῦ σώμα-
τός μου·
χαῖρε, ψυχῆς τῆς ἐμῆς σωτηρία.
χαῖρε, ἐσύ, πού εἶσαι ἡ σωτηρία τῆς ψυχῆς μου.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
Ὦ Πανύμνητε Μῆτερ͵ ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίων
ἁγιώτατον Λόγον (γ΄)͵ δεξαμένη τὴν νῦν προσφοράν͵ ἀπὸ
πάσης ῥῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας καὶ τῆς μελλούσης λύ-
τρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας· Ἀλληλούϊα.
Ὦ Μητέρα τοῦ Θεοῦ, πού ἀξίζεις ἀπείρους ὕμνους, ἐσύ, ἡ
γεννήσασα τόν Λόγον τοῦ Θεοῦ, τόν ὑπερέχοντα σέ ἁγιότητα
ὅλους τούς ἁγίους! (γ΄).Δέξε τήν παροῦσα προσφορά τῶν πρός
ἐσένα ὕμνων μας καί ἀπάλλαξέ μας ἀπό οἰανδήποτε συμφορά
καί σῶσε ἀπό τήν μέλλουσα τιμωρία ὅλους ἐμᾶς πού μέ μία
φωνή βοῶμεν: Αἰνεῖτε τόν Θεόν.
Ἄγγελος πρωτοστάτης οὐρανόθεν ἐπέμφθη εἰπεῖν τῇ
Θεοτόκῳ τό Χαῖρε˙…….
Ἀκολούθως ψάλλεται τό Κοντάκιον. Ήχος πλ. δ΄.
«Τῆ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ τά νικητήρια, ὡς λυτρωθεῖσα τῶν
δεινῶν εὐχαριστήρια, ἀναγράφω σοι ἡ Πόλη σου, Θεοτόκε. Ἀλ-
λ’ ὡς ἔχουσα τό κράτος ἀπροσμάχητον, ἐκ παντοίων με κινδύ-
νων ἐλευθέρωσον, ἵνα κράζω σοί· Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
19
 Σάν ἐπίλογο
Γιατί ἀρέσουν πάρα πολύ οἱ χαιρετισμοί στήν Παναγία μας;
«Οἱ Χαιρετισμοί εἶναι ὁ ὑψηλότερος, ὁ ὁσιότερος καί θεοπρε-
πέστερος Ὕμνος πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο καί πολύ εὐχαρι-
στεῖται μέ τήν ἀνάγνωση τούτων καί παρέχει τήν Χάρη καί τήν
Βοήθειά της σέ ἐκείνους, πού τούς ἀναγιγνώσκουν, καθώς καί ἡ
ἴδια τό εἶπε σέ πολλούς ἁγίους».
Εἶναι μία μεγάλη προσευχή, ἕνας ὕμνος παναρμόνιος μέ πάρα
πολλά «χαῖρε» 144.Ἀναφέρονται στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί στό
Πρόσωπό της γιά τόν ἄνθρωπο. Περιέχει δύο αἰτήματα: νά λυ-
τρώσει ὅλον τόν κόσμο ἀπό συμφορές καί νά μᾶς διαφυλάξει
ἀπό τήν αἰώνιο κόλαση.
Γιατί ὅρισε ἡ Ἐκκλησία μας νά λέγονται στίς πέντε πρῶτες ἑβ-
δομάδες τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς;
Μετά ὁδηγούμαστε πρός τό θεῖο Πάθος καί στό δικό της μαρ-
τύριο πού θά περάσει κατά τήν Μ. Παρασκευή. Αὐτό τό γνωρίζει
ἡ Παναγία μας καί ἐμεῖς τῆς λέμε: «Χαῖρε» γιατί ἡ δημιουργία ὅ-
λη σώθηκε,ὁ Γυιός σου θά ἀναστηθεῖ καί θά μᾶς χαρίσει τήν νίκη
κατά τῆς δαιμονικῆς τριάδος, τόν διάβολο, τήν ἁμαρτία καί τόν
θάνατο καί τήν «αἰώνιο εὐφροσύνη», πού γράφει ὁ ἅγιος Ἰωάν-
νης ὁ Δαμασκηνός στόν ἀναστάσιμο Κανόνα.
Εἶναι ἄπειρα τά θαύματα σέ ἐκείνους πού τήν χαιρετοῦν μέ
πίστη, ἐλπίδα καί ἀγάπη πρός τόν Γυιό της καί πρός αὐτήν.
Περί εὐχαριστίας στόν Θεό.
Ἐάν ὁ Ἀδάμ, εὐχαριστοῦσε τόν Θεόν στόν καιρό, πού εὑρίσκε-
το, (στόν Παράδεισο), σέ πολλή μεγάλη ἀνάπαυση, καί ἀνέκφρα-
στη χαρά, βέβαια δέν ἤθελε νά πλανηθεῖ μήτε ἤθελε νά δεχθεῖ
ποτέ ἐκείνην τήν πονηρή συμβουλή τοῦ διαβόλου, μήτε ἤθελε νά
ἐπιθυμήσει νά γίνει θεός. Διά τοῦτο καί ἐμεῖς καθώς χρειαζόμαστε
τήν ἀναπνοή τοῦ ἀέρος, ἔτσι χρειαζόμαστε καί τήν εὐχαριστίαν
στόν Θεό, ἐάν θέλουμε νά μή πέσουμε σέ πειρασμούς, θλίψεις καί
λύπες. (Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, κεφάλαια πρακτικά καί Θεολογικά. Ἔκδο-
ση Βασ. Ρηγοπούλου, Θεσ/κη 1969, λόγος 7ος, σελ. 57).
Περί εὐχαριστίας στόν Θεό.
Ἐάν ὁ Ἀδάμ, εὐχαριστοῦσε τόν Θεόν στόν καιρό, πού εὑρίσκε-
το, (στόν Παράδεισο), σέ πολλή μεγάλη ἀνάπαυση, καί ἀνέκφρα-
στη χαρά, βέβαια δέν ἤθελε νά πλανηθεῖ μήτε ἤθελε νά δεχθεῖ
ποτέ ἐκείνην τήν πονηρή συμβουλή τοῦ διαβόλου, μήτε ἤθελε νά
ἐπιθυμήσει νά γίνει θεός. Διά τοῦτο καί ἐμεῖς καθώς χρειαζόμαστε
τήν ἀναπνοή τοῦ ἀέρος, ἔτσι χρειαζόμαστε καί τήν εὐχαριστίαν
στόν Θεό, ἐάν θέλουμε νά μή πέσουμε σέ πειρασμούς, θλίψεις καί
λύπες. (Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, κεφάλαια πρακτικά καί Θεολογικά. Ἔκδο-
ση Βασ. Ρηγοπούλου, Θεσ/κη 1969, λόγος 7ος, σελ. 57).
Περί εὐχαριστίας στόν Θεό.
Ἐάν ὁ Ἀδάμ, εὐχαριστοῦσε τόν Θεόν στόν καιρό, πού εὑρίσκε-
το, (στόν Παράδεισο), σέ πολλή μεγάλη ἀνάπαυση, καί ἀνέκφρα-
στη χαρά, βέβαια δέν ἤθελε νά πλανηθεῖ μήτε ἤθελε νά δεχθεῖ
ποτέ ἐκείνην τήν πονηρή συμβουλή τοῦ διαβόλου, μήτε ἤθελε νά
ἐπιθυμήσει νά γίνει θεός. Διά τοῦτο καί ἐμεῖς καθώς χρειαζόμαστε
τήν ἀναπνοή τοῦ ἀέρος, ἔτσι χρειαζόμαστε καί τήν εὐχαριστίαν
στόν Θεό, ἐάν θέλουμε νά μή πέσουμε σέ πειρασμούς, θλίψεις καί
λύπες. (Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, κεφάλαια πρακτικά καί Θεολογικά. Ἔκδο-
ση Βασ. Ρηγοπούλου, Θεσ/κη 1969, λόγος 7ος, σελ. 57).
20
 Περί εὐχαριστίας στόν Θεό. Περί εὐχαριστίας στόν Θεό.
Ἐάν ὁ Ἀδάμ, εὐχαριστοῦσε τόν Θεόν στόν καιρό, πού εὑρίσκε-
Ἐάν ὁ Ἀδάμ, εὐχαριστοῦσε τόν Θεόν στόν καιρό, πού εὑρίσκε-
το, (στόν Παράδεισο), σέ πολλή μεγάλη ἀνάπαυση, καί ἀνέκφρα-
το, (στόν Παράδεισο), σέ πολλή μεγάλη ἀνάπαυση, καί ἀνέκφρα-
στη χαρά, βέβαια δέν ἤθελε νά πλανηθεῖ μήτε ἤθελε νά δεχθεῖ
στη χαρά, βέβαια δέν ἤθελε νά πλανηθεῖ μήτε ἤθελε νά δεχθεῖ
ποτέ ἐκείνην τήν πονηρή συμβουλή τοῦ διαβόλου, μήτε ἤθελε νά
ποτέ ἐκείνην τήν πονηρή συμβουλή τοῦ διαβόλου, μήτε ἤθελε νά
ἐπιθυμήσει νά γίνει θεός. Διά τοῦτο καί ἐμεῖς καθώς χρειαζόμαστε
ἐπιθυμήσει νά γίνει θεός. Διά τοῦτο καί ἐμεῖς καθώς χρειαζόμαστε
τήν ἀναπνοή τοῦ ἀέρος, ἔτσι χρειαζόμαστε καί τήν εὐχαριστίαν
τήν ἀναπνοή τοῦ ἀέρος, ἔτσι χρειαζόμαστε καί τήν εὐχαριστίαν
στόν Θεό, ἐάν θέλουμε νά μή πέσουμε σέ πειρασμούς, θλίψεις καί
στόν Θεό, ἐάν θέλουμε νά μή πέσουμε σέ πειρασμούς, θλίψεις καί
λύπες. (Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, κεφάλαια πρακτικά καί Θεολογικά. Ἔκδο-
λύπες. (Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, κεφάλαια πρακτικά καί Θεολογικά. Ἔκδο- ση Βασ. Ρηγοπούλου, Θεσ/κη 1969, λόγος 7ος, σελ. 57).
ση Βασ. Ρηγοπούλου, Θεσ/κη 1969, λόγος 7ος, σελ. 57).

Περί εὐχαριστίας στόν Θεό.

Ἐάν ὁ Ἀδάμ, εὐχαριστοῦσε τόν Θεόν στόν καιρό, πού εὑρίσκε-
το, (στόν Παράδεισο), σέ πολλή μεγάλη ἀνάπαυση, καί ἀνέκφρα-
στη χαρά, βέβαια δέν ἤθελε νά πλανηθεῖ μήτε ἤθελε νά δεχθεῖ
ποτέ ἐκείνην τήν πονηρή συμβουλή τοῦ διαβόλου, μήτε ἤθελε νά
ἐπιθυμήσει νά γίνει θεός. Διά τοῦτο καί ἐμεῖς καθώς χρειαζόμαστε
τήν ἀναπνοή τοῦ ἀέρος, ἔτσι χρειαζόμαστε καί τήν εὐχαριστίαν
στόν Θεό, ἐάν θέλουμε νά μή πέσουμε σέ πειρασμούς, θλίψεις καί
λύπες. (Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, κεφάλαια πρακτικά καί Θεολογικά. Ἔκδο-
ση Βασ. Ρηγοπούλου, Θεσ/κη 1969, λόγος 7ος, σελ. 57).

Περί εὐχαριστίας στόν Θεό.

Ἐάν ὁ Ἀδάμ, εὐχαριστοῦσε τόν Θεόν στόν καιρό, πού εὑρίσκε-
το, (στόν Παράδεισο), σέ πολλή μεγάλη ἀνάπαυση, καί ἀνέκφρα-
στη χαρά, βέβαια δέν ἤθελε νά πλανηθεῖ μήτε ἤθελε νά δεχθεῖ
ποτέ ἐκείνην τήν πονηρή συμβουλή τοῦ διαβόλου, μήτε ἤθελε νά
ἐπιθυμήσει νά γίνει θεός. Διά τοῦτο καί ἐμεῖς καθώς χρειαζόμαστε
τήν ἀναπνοή τοῦ ἀέρος, ἔτσι χρειαζόμαστε καί τήν εὐχαριστίαν
στόν Θεό, ἐάν θέλουμε νά μή πέσουμε σέ πειρασμούς, θλίψεις καί
λύπες. (Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, κεφάλαια πρακτικά καί Θεολογικά. Ἔκδο-
ση Βασ. Ρηγοπούλου, Θεσ/κη 1969, λόγος 7ος, σελ. 57).

21