You are on page 1of 39

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z HISTORII

I. Ogólne kryteria stopni szkolnych.


celujący Uczniowie:
 są w swoich dociekaniach historycznych samodzielni i niezależni,
 wykazują wiedzę i umiejętności historyczne znacznie wykraczające
poza program nauczania,
 osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych, kwalifikując się do
finałów co najmniej na szczeblu rejonowym,
 (patrz: kryteria na ocenę bdb),
bardzo dobry Uczniowie:
 łącząwiedzę faktograficzną oraz rozumiejąróżne aspekty historii
Polski i innych krajów w zakresie programu nauczania,
 opisują minione społeczeństwa i czasy oraz porównują ich
właściwości w ramach jednego lub wielu okresów historycznych,
 sprawdzają i analizują przyczyny i skutki wydarzeń, zmian oraz
dostrzegają związki między nimi,
 opisują i wyjaśniają różne interpretacje wydarzeń i działania
uczestniczących w nich ludzi,
 na podstawie posiadanej wiedzy wartościują i wyróżniają źródła
informacji, krytycznie je wykorzystująw celu sformułowania
wniosków i poparcia ich dowodami,
 wybierają, porządkują i rozwijająinformacje w celu skonstruowania
dobrze ułożonej wypowiedzi,
 podejmują samodzielne dociekania historyczne, ujawniając
kreatywność myślenia i pomysłowość prezentacji rozwiązywalnych
problemów,
 podejmują różne role w zespole, wnosząc twórczy wkład
w wykonanie określonego zadania,
 sprawnie porozumiewają się i stosują różne formy wypowiedzi,
dobry Uczniowie:
 wykazują ogólną wiedzę faktograficzną w ramach programu
nauczania, natomiast w zakresie niektórych zagadnień prezentują
wiedzę szczegółową i zrozumienie poruszanych aspektów z historii
Polski i innych krajów,
 używają swej wiedzy do opisu wydarzeń, uczestniczących w nich
ludzi oraz przemian,
 dostrzegają związki między cechami byłych społeczeństw i okresów,
 dostrzegają i opisują przyczyny i skutki wydarzeń i zjawisk
historycznych,
 rozumieją, że niektóre wydarzenia, postępowanie ludzi, były
interpretowane na różne sposoby i potrafią zasugerować możliwe
tego przyczyny,
 wartościują źródła informacji i określają te, które mają szczególne
znaczenie dla danego zadania,
 wybierają i porządkują informacje z różnych źródeł, aby
skonstruować poprawnie ułożoną wypowiedź, z wykorzystaniem dat
i pojęć historycznych,
 podejmują próby samodzielnych dociekań historycznych,
wymagających nieznacznej korekty,
 potrafią przyjmować określone role w zespole i współpracować przy
wykonaniu określonego zadania,
 stosują w praktyce zasady sprawnego komunikowania się.
dostateczny Uczniowie:
 wykazują znajomość i zrozumienie ważnych aspektów z historii
Polski i innych krajów w zakresie programu nauczania, wykorzystują
wiedzę w celu opisania charakterystycznych cech minionych
społeczeństw i okresów, działalności ludzi i zachodzących przemian,
 podają niektóre przyczyny i następstwa ważnych wydarzeń i zjawisk
historycznych,
 wskazują, jak w różny sposób były przedstawiane i interpretowane
niektóre aspekty przeszłości,
 próbują wybierać i łączyć informacje z różnych źródeł,
 konstruują wypowiedzi ustne i pisemne, wewnętrznie
uporządkowane, z właściwym użyciem dat i pojęć historycznych,
 podejmują próby samodzielnych dociekań historycznych,
wymagających wielokrotnej korekty,
 podejmują współpracę w grupie przy zadaniach zespołowych,
 starają się stosować zasady sprawnego komunikowania się.
dopuszczający Uczniowie:
 odpowiadają na proste pytania o przeszłość, korzystając
z nieskomplikowanych źródeł informacji i uwzględniając
chronologię,
 wyjaśniają pojęcia historyczne przy użyciu pomocy naukowych,
 zauważają niektóre różnice w sposobie prezentacji przeszłości,
 rozpoznają znaczące okresy w dziejach i zachodzące w nich zmiany,
 podejmują próby współpracy przy zadaniach zespołowych.
niedostateczny Uczniowie:
 nie spełniają kryteriów oceny dopuszczającej.

Szczegółowe kryteria na poszczególne stopnie w załączniku.

II. Formy oceniania.


Bieżące ocenianie obejmuje: dłuższe formy pisemne (testy, wypracowanie) , krótkie formy
pisemne (kartkówki), sprawdziany z mapką, odpowiedzi ustne. Oceniana jest także aktywność
ucznia na lekcjach, prace domowe, udział w konkursach i olimpiadach.

a)odpowiedzi ustne obejmują materiał działu aktualnie omawianego(3-5 ostatnich lekcji).

b)krótkie formy pisemne „kartkówki", sprawdziany z mapką mogą obejmować materiał


nauczania od trzech do pięciu ostatnich lekcji (nie muszą być wcześniej zapowiadane).

c) dłuższe formy pisemne są obowiązkowe. Jeżeli z przyczyn losowych uczeń nie może
napisać z całą klasą, to powinien to uczynić w terminie wyznaczonym przez nauczyciela. W
razie ponownego nie przystąpienia ucznia do sprawdzianu decyzja o jego
terminie/formie/warunkach jest w wyłącznej gestii nauczyciela.

d) ocena może być poprawiona (jednokrotnie) przez ucznia w terminie


uzgodnionym z nauczycielem, w ciągu 2 tygodni. Ocenę wyższą niż niedostateczny uczeń ma
prawo poprawiać tylko raz w semestrze.
Poprawa sprawdzianu możliwa jest tylko w przypadku, gdy uczeń pisał sprawdzian w
pierwszym terminie (z wyjątkiem sytuacji szczególnych np. pobyt w szpitalu).

e) przyjmuje się następujący przelicznik wyników sprawdzianów na stopnie szkolne:

Niedostateczny – do 34%
Dopuszczający – 35 - 50%
Dostateczny – 51 - 70%
Dobry - 71 – 85%
Bardzo dobry – 86 - 99%
Celujący – 100%

f) krótkie odpowiedzi ustne z 3-5 ostatnich lekcji, krótkie zadania domowe, praca na lekcji,
krótkie kartkówki mogą być oceniane za pomocą plusów i minusów. Ustala się następujący
sposób przeliczania ich na oceny:
+ + + +(bardzo dobry)
+ + + - (dobry)
+ + - - (dostateczny)
+ - - - (dopuszczający)
- - - - (niedostateczny)

g)w przypadku niesamodzielnej pracy (sprawdzianu, zadania domowego, referatu) uczeń


może otrzymać ocenę niedostateczny bez możliwości poprawy

h) uczeń i jego rodzice (prawni opiekunowie) maja prawo wglądu do prac pisemnych w
szkole, w obecności nauczyciela

i) uczniowie mają prawo do zgłoszenia nieprzygotowania do lekcji w zależności od liczby


godzin(1-2 godziny w tygodniu 1 nieprzygotowanie w semestrze; 3-5 godzin – 2
nieprzygotowania w semestrze). Jest ono zgłaszane przed lekcją, odnotowywane przez
nauczyciela , lecz nie wpływa na ocenę.

Oceny klasyfikacyjne śródroczne oraz roczne ustala nauczyciel przedmiotu biorąc pod
uwagę wszystkie oceny cząstkowe z następującymi wagami.

Lp. Forma Waga uwagi

1 Sprawdzian 10 Kolor czerwony

2 Kartkówka , odpowiedź 5- 6
ustna

3 Zadanie domowe 2–3

4 Ocena z plusów i 3-5


minusów

5 Referat/ Prezentacja 3- 4

6 Praca w grupach, karty 3-4


pracy

7 Osiągnięcia w 7 – 20
konkursach/ zawodach

8 Zadania maturalne 6–7 fioletowy

9 Matura próbna 0 fioletowy

10 Poprawa 150% wagi oceny Nie obowiązuje w przypadku ,


poprawianej gdy uczeń ponownie napisał
sprawdzian na ocenę
niedostateczną .

j)Przy ustalaniu oceny końcowej nauczyciel może wziąć pod uwagę oceny z poprzednich lat
nauki.

III. Tryb odwoławczy.


Uczeń ma możliwość poprawienia zaproponowanej przez nauczyciela oceny śródrocznej lub
rocznej na warunkach zapisanych w statucie szkoły.
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

Historia
Przedmiotowy system oceniania. Klasa 1. Zakres podstawowy
Tematy 1.–40.

Ocena
Temat lekcji
dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca
1. Historia jako Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
nauka  formułuje  wymienia rodzaje  wyjaśnia  wyjaśnia pojęcie  wyjaśnia, jakie
definicję historii źródeł problemy, jakie historiografii korzyści i
 wymienia rodzaje historycznych i mogą się pojawić  wymienia nauki trudności wiążą
źródeł podaje przykłady przy podziale pomocnicze się z
historycznych. źródeł każdego dziejów historii i poszukiwaniem
rodzaju  wyjaśnia rolę przedstawia, informacji z
 przedstawia archeologii. czym się zajmują. historii w
periodyzację Internecie
dziejów.  na dowolnym
przykładzie
pokazuje, czego
możemy się
dowiedzieć ze
źródła
ikonograficznego
.
I. Pradzieje i historia starożytnego Wschodu
2. Rewolucja Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
neolityczna  pokazuje na  przedstawia, jak  posługuje się  dzieli przyczyny i  przedstawia
mapie tereny żyli ludzie w poprawnie skutki rewolucji przykładowe
Żyznego paleolicie, a jak terminem: neolitycznej na budowle
Półksiężyca w neolicie, rewolucja społeczne, megalityczne i
 wyjaśnia, na używając nazw neolityczna gospodarcze i hipotezy z nimi
czym polega tych epok  wymienia kulturalne związane.
przejście z  umiejscawia w przyczyny i  wskazuje na
koczowniczego czasie rewolucję skutki rewolucji mapie najstarsze
na osiadły tryb neolityczną i neolitycznej. miasta i zna czas

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

1
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

życia, i dostrzega, że jest ich powstania


umiejscawia je w to proces  charakteryzuje
czasie. długotrwały. warunki
naturalne miejsc,
gdzie powstały
najstarsze miasta
(Jerycho i
Çatalhöyük).
3. Cywilizacje Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
starożytnej  pokazuje na  wymienia różne  wymienia  umiejscawia w  wyjaśnia, do
Mezopotamii mapie tereny cywilizacje, które osiągnięcia czasie i czego może być
Mezopotamii i istniały w rejonie cywilizacji przestrzeni źródłem
przykładowe Mezopotamii sumeryjskiej imperium dziewiętnastowie
miasta (sumeryjską,  charakteryzuje Sargona czna wizja miasta
sumeryjskie (Ur, asyryjską, ustrój cywilizacji Wielkiego Nimrud
Uruk) babilońską) w starożytnej  formułuje i zamieszczona w
 rozumie i kolejności Mezopotamii nazywa zasadę podręczniku
poprawnie chronologicznej  formułuje zasadę prawną zawartą  wymienia bogów
posługuje się  charakteryzuje prawną zawartą w kodeksie sumeryjskich i
terminami: religię w kodeksie Hammurabiego babilońskich
system mieszkańców Hammurabiego.  wyjaśnia, na  wymienia inne
irygacyjny, Mezopotamii. czym polegał niż w
pismo klinowe, system pałacowy podręczniku
kodeks  porównuje osiągnięcia
Hammurabiego. osiągnięcia kultury
cywilizacji sumeryjskiej i
starożytnej babilońskiej.
Mezopotamii
 poprawnie
posługuje się
terminami
wymienionymi w
celach.
4. Starożytny Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

2
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

Egipt  pokazuje na  przedstawia  charakteryzuje  przedstawia  wyjaśnia pojęcie


mapie tereny strukturę pozycję związki między monarchii
starożytnego społeczną w poszczególnych religią, sztuką a despotycznej
Egiptu z starożytnym grup społecznych władzą w  porównuje
podziałem na Egipcie w państwie starożytnym monarchów
Egipt Górny i  wymienia faraonów Egipcie (np. despotycznych
Egipt Dolny uprawnienia  przedstawia mumifikacja, Mezopotamii z
 wie, kim był faraona osiągnięcia piramidy, faraon faraonem.
faraon  wymienia kultury egipskiej jako syn boga)
 wymienia przykładowe  charakteryzuje  wyjaśnia,
przykładowych osiągnięcia religię egipską dlaczego w
bogów egipskich. kultury egipskiej,  przedstawia Egipcie kapłani
w tym pismo cechy sztuki mieli wysoką
 charakteryzuje egipskiej pozycję
gospodarkę  zna atrybuty  zna symbole
egipską. przykładowych władzy faraona i
bogów egipskich. rozpoznaje
wizerunki
niektórych
bogów egipskich.
5. Dzieje i religia Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
starożytnego  pokazuje na  przedstawia  przedstawia  wymienia  wyjaśnia,
Izraela mapie tereny dzieje Izraela dzieje Izraela symbole ważne dlaczego przez
Palestyny związane z związane z dla judaizmu i stulecia Żydzi
 wymienia zasady Mojżeszem, postacią wyjaśnia ich rolę żyli w diasporze.
judaizmu Dawidem i Abrahama i  wyjaśnia różnicę
 posługuje się Salomonem niewolą między świątynią
terminami:  posługuje się babilońską a synagogą
judaizm, Tora, terminami:  posługuje się  posługuje się
Arka Przymierza. mesjasz, prorok, terminami: rabin, poprawnie
monoteizm, menora, wszystkimi
Talmud. synagoga, terminami
świątynia. wymienionymi w
celach.

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

3
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

6. Starożytne Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


Indie i Chiny  pokazuje na  przedstawia  charakteryzuje  przedstawia  wyjaśnia, co z
mapie tereny podział cywilizację sytuację kultury i religii
cywilizacji społeczeństwa Indusu polityczną w starożytnych
starożytnych starożytnych  porównuje Chinach Indii i Chin
Indii i Chin Indii, posługując hinduizm z  wyjaśnia związki przetrwało do
 przedstawia się terminem buddyzmem konfucjanizmu z dnia dzisiejszego.
podstawowe kasta  wymienia funkcjonowanie
zasady  wymienia osiągnięcia m państwa
hinduizmu, przykładowe cywilizacji  wymienia
buddyzmu i osiągnięcia chińskiej. dorobek
konfucjanizmu. cywilizacji piśmienniczy
chińskiej. starożytnych
Indii.
II. Świat starożytnych Greków
7. Hellada i jej Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
mieszkańcy  pokazuje na  przedstawia  wyjaśnia  charakteryzuje  wymienia skutki
mapie tereny cechy polis i przyczyny pozycję wielkiej
Półwyspu wyjaśnia związek wielkiej arystokracji w kolonizacji
Bałkańskiego i między jej kolonizacji polis greckiej
opisuje jego powstaniem a greckiej  charakteryzuje  dzieli te skutki na
warunki warunkami  pokazuje na ustroje poleis skutki dla
naturalne naturalnymi mapie obszar greckich poszczególnych
 wymienia panującymi na skolonizowany  przedstawia poleis, dla całego
niektóre cechy Półwyspie przez Greków kontakty Greków świata greckiego,
polis. Bałkańskim  wymienia etapy z Fenicjanami. dla innych ludów,
 wymienia zakładania z którymi
występujące w kolonii. zetknęli się
poleis ustroje Grecy
 wymienia  charakteryzuje
niektóre kulturę minojską
przyczyny i mykeńską.
wielkiej
kolonizacji
AUTORZY: Agnieszka Żuberek

4
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

greckiej i
umiejscawia je w
czasie.
8. Sparta – Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń Uczeń:
państwo żołnierzy  pokazuje na  wymienia  wyjaśnia związki  wyjaśnia, jak  przedstawia
mapie tereny przykładowe między wychowanie sposób
Sparty (polis i uprawnienia wychowaniem spartańskie podejmowania
ziemie przez nią organów władzy spartańskim a wpływało na decyzji na
podbite) w Sparcie funkcjonowanie kulturę zgromadzeniu
 wymienia organy  charakteryzuje m polis  przedstawia rolę obywateli
władzy w Sparcie wychowanie  charakteryzuje Likurga w  charakteryzuje
 wymienia grupy spartańskie. grupy społeczne historii Sparty pozycję
społeczne w występujące w  uzasadnia, że w obywateli w
Sparcie i Sparcie. Sparcie panował systemie
wskazuje, które z ustrój ustrojowym
nich miały prawa oligarchiczny. Sparty
polityczne  charakteryzuje
 rozumie termin: rolę geruzji w
spartańskie systemie
warunki. ustrojowym
Sparty.
9. Ateny Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
 pokazuje na  charakteryzuje  przedstawia  przedstawia  charakteryzuje
mapie tereny demokrację reformy Drakona reformy Solona pozycję
Aten (polis i ateńską w i Klejstenesa  wskazuje związki obywateli w
Attykę) czasach  charakteryzuje między rozwojem systemie
 wymienia organy Peryklesa społeczeństwo demokracji i ustrojowym Aten
władzy w  wyjaśnia, w jaki ateńskie kultury w  porównuje
Atenach w V w. sposób Perykles  ocenia zalety Atenach pozycję
p.n.e. zachęcał demokracji.  ocenia wady i obywateli w
 wymienia grupy obywateli Aten zalety Atenach i
społeczne w do udziału w demokracji. Sparcie.
Atenach i życiu publicznym
wskazuje, kto  wymienia

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

5
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

miał prawa najbardziej znane


polityczne w V zabytki ateńskie.
w. p.n.e.
10. Wojny w Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
świecie greckim  pokazuje na  przedstawia  omawia charakter  omawia  przedstawia
mapie Maraton, ekspansję perską wojen w świecie przyczyny i polityczną i
Termopile i w Azji Mniejszej greckim skutki wojny militarną rolę
Salaminę i jej  przedstawia peloponeskiej Aten i Sparty w
 przedstawia konsekwencje skutki wojen  wyjaśnia, co świecie greckim
przykładowe  opisuje przebieg grecko-perskich. pozostało do dnia w V–IV w. p.n.e.
przyczyny i wojen grecko- dzisiejszego z
skutki wojen perskich tradycji wojen
grecko-perskich  rozumie termin: grecko-perskich.
 rozumie termin: hoplita.
falanga.
11. Podboje Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Aleksandra  pokazuje na  przedstawia  charakteryzuje  ocenia trwałość  wyjaśnia,
Wielkiego mapie Macedonię działania Filipa II reformy Filipa II działań dlaczego bitwa
i tereny wobec Greków w Macedonii podejmowanych pod Issos jest
opanowane przez  wymienia  charakteryzuje przez Aleksandra uważana za jedną
Aleksandra przykładowe politykę Wielkiego na z decydujących
Wielkiego działania Aleksandra Wschodzie bitew w historii
 wymienia Aleksandra Wielkiego na  wyjaśnia,
najważniejsze Wielkiego wobec podbitych dlaczego
bitwy stoczone ludów podbitych terenach Aleksander
przez Aleksandra  wyjaśnia pojęcie: Macedoński jest
Wielkiego monarchia uważany za
 rozumie pojęcie: hellenistyczna jednego z
kultura największych
hellenistyczna wodzów w
historii
12. Religia i Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
kultura Greków  wymienia  rozpoznaje style  wyjaśnia, co  wyjaśnia związki  przedstawia
przykładowych architektoniczne i przyczyniło się sportu i teatru z wpływy i

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

6
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

bogów greckich i podaje przykłady do rozwoju religią motywy kultury


ich atrybuty, zabytków filozofii w starożytnych greckiej w
rozpoznaje ich architektury starożytnej Grecji Greków późniejszych
wizerunki greckiej  wymienia  przedstawia epokach
 wymienia  przedstawia osiągnięcia założenia  przedstawia
najważniejsze formy kultu w starożytnych stoicyzmu, wpływy kultury
poglądy starożytnej Grecji Greków epikureizmu i greckiej we
Sokratesa  wymienia  przedstawia rolę cynizmu. współczesnym
 wymienia najważniejsze teatru i igrzysk w świecie.
przykładowe poglądy Platona i życiu Greków.
osiągnięcia Arystotelesa i zna
kultury greckiej założone przez
(przede nich szkoły.
wszystkim z
dziedziny
literatury).
III. Imperium rzymskie
13. Rzym – od Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
królestwa do  pokazuje na  porównuje  opisuje początki  wyjaśnia związek  charakteryzuje
republiki mapie Półwysep warunki Rzymu symboliki kulturę Etrusków
Apeniński i naturalne  wyjaśnia związanej z  przedstawia
Rzym Półwyspu przyczyny zmian Rzymem z wpływ Etrusków
 wymienia Apenińskiego i w strukturze legendą o na Rzymian.
najważniejsze Półwyspu społecznej założeniu miasta
urzędy republiki Bałkańskiego Rzymian  wskazuje
rzymskiej  wymienia organy  charakteryzuje elementy
 wymienia władzy republiki ustrój republiki monarchiczne,
podstawowe rzymskiej i ich rzymskiej. oligarchiczne i
grupy obywateli przykładowe demokratyczne w
rzymskich. kompetencje. ustroju republiki
rzymskiej
 wskazuje mocne i
słabe strony tego
ustroju.

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

7
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

14. Ekspansja Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


terytorialna  pokazuje na  charakteryzuje  omawia  przedstawia  porównuje
Rzymu mapie obszary armię rzymską przyczyny rzymskie podboje ekspansję Rzymu
opanowane przez  wskazuje różnice ekspansji w okresie z wielką
Rzymian w organizacji terytorialnej republiki, kolonizacją
 przedstawia terenów Rzymu, biorąc umieszczając je grecką
organizację podbitych w Italii również pod w czasie  charakteryzuje
terenów i poza nią uwagę rzymskie  wyjaśnia politykę
podbitych w Italii  charakteryzuje pojmowanie przyczyny i wewnętrzną
i poza nią. położenie wojny skutki wojen Juliusza Cezara.
niewolników w  przedstawia domowych w I
Rzymie. wojny punickie. w. n.e.

15. Cesarstwo Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


rzymskie  pokazuje na  charakteryzuje  przedstawia  ocenia  charakteryzuje
mapie rozrost ustrój cesarstwa dojście do skuteczność rządy dwóch
imperium rzymskiego w władzy polityki cesarzy z I–III w.
rzymskiego w okresie Oktawiana Oktawiana i wyjaśnia,
okresie cesarstwa pryncypatu Augusta i jego Augusta dlaczego ich
 wymienia  wyjaśnia pojęcie politykę  omawia czynniki, rządy były, jego
najważniejsze romanizacji.  przedstawia które sprzyjały zdaniem, ważne
cechy ekspansję romanizacji dla cesarstwa
pryncypatu. terytorialną  wyjaśnia termin: rzymskiego.
Rzymu w okresie pax romana.
cesarstwa i
umiejscawia ją w
czasie.
16. Religia i Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
kultura Rzymian  wymienia  charakteryzuje  wskazuje wpływy  przedstawia  przedstawia
przykładowych religię i literaturę greckie w znaczenie prawa wpływy kultury
bogów rzymskich rzymską kulturze rzymskiego rzymskiej we
i ich atrybuty  wskazuje na rzymskiej  wyjaśnia różnice współczesnym
 wymienia specyfikę prawa  przedstawia między świecie.
budowle rzymskiego cechy sztuki igrzyskami

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

8
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

charakterystyczn (formułowanie rzymskiej greckimi a


e dla Rzymu norm ogólnych)  wymienia rzymskimi
 wymienia  przedstawia twórców kultury  ocenia wpływ
przykładowych funkcje budowli rzymskiej i ich kultury antycznej
autorów rzymskich (łuk dzieła. na późniejsze
rzymskich. triumfalny, epoki.
akwedukt,
termy).
17. Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Chrześcijaństwo  pokazuje na  przedstawia  przedstawia  przedstawia  przedstawia
w świecie mapie przyczyny sytuację w sytuację w sylwetkę cesarza
rzymskim przykładowe rozprzestrzeniani Palestynie w Palestynie w I w. Juliana Apostaty
pierwsze gminy a się okresie działania n.e.  wyjaśnia różnicę
chrześcijańskie chrześcijaństwa Jezusa  opisuje między
 wymienia zasady w świecie  wyjaśnia symbolikę męczennikiem a
chrześcijaństwa. rzymskim przyczyny związaną z wyznawcą.
 przedstawia prześladowań chrześcijaństwem
strukturę gmin chrześcijan przez  przedstawia
chrześcijańskich. władze rzymskie zmianę pozycji
 przedstawia religii
proces chrześcijańskiej
kształtowania się w cesarstwie
kanonu Pisma rzymskim w IV
Świętego i zasad w. n.e.
wiary (sobór
nicejski).
18. Upadek Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
cesarstwa  pokazuje na  wymienia  wskazuje różnice  przedstawia  przedstawia
rzymskiego na mapie przyczyny między częścią wzrost znaczenia stosunek różnych
Zachodzie orientacyjny kryzysu wschodnią a barbarzyńców w plemion
podział na część cesarstwa w III zachodnią cesarstwie germańskich do
wschodnią i w. cesarstwa rzymskim cesarstwa
zachodnią  charakteryzuje rzymskiego  przedstawia rzymskiego w
cesarstwa reformy  przedstawia konsekwencje III–V w.

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

9
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

 wyjaśnia pojęcia: Dioklecjana. przyczyny najazdu Hunów


tetrarchia i upadku cesarstwa pod wodzą Attyli
dominat. zachodniorzymsk  przedstawia
iego. działania
Odoakra.
IV. Europa wczesnego średniowiecza
19. Bizancjum Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
 pokazuje na  wymienia  charakteryzuje  wyjaśnia  wyjaśnia, na
mapie obszar przykładowe ustrój i przyczyny czym polegał
cesarstwa zabytki sztuki gospodarkę schizmy spór o obrazy
bizantyjskiego bizantyjskiej cesarstwa wschodniej (ikonoklazm) w
 przedstawia rolę  pokazuje na bizantyjskiego  ocenia zasługi Kościele
Konstantynopola mapie obszary  charakteryzuje cesarza Wschodnim.
 przedstawia zajęte przez okres panowania Justyniana dla
podział w religii cesarza cesarza cesarstwa
chrześcijańskiej. Justyniana Justyniana bizantyjskiego
 wymienia cechy  przedstawia  wskazuje związki
ustroju cesarstwa konsekwencje i wpływy cesarzy
bizantyjskiego schizmy bizantyjskich w
 posługuje się wschodniej Kościele.
terminem:  wymienia cechy
schizma kultury
wschodnia. bizantyjskiej.
20. Świat islamu Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
 pokazuje na  przedstawia  przedstawia  przedstawia  wyjaśnia,
mapie obszary działalność organizację sytuację na dlaczego bitwa
opanowane przez Mahometa polityczną i Półwyspie pod Poitiers jest
Arabów  wyjaśnia różnice religijną świata Arabskim przed uważana za jedną
 wymienia filary między odłamami arabskiego po działalnością z decydujących
islamu islamu. przyjęciu islamu Mahometa bitew w historii.
 wymienia dwa  charakteryzuje  ocenia wpływ
najstarsze odłamy kulturę arabską. kultury arabskiej
islamu. na kulturę
europejską.
AUTORZY: Agnieszka Żuberek

10
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

21. Narodziny i Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


rozwój państwa  pokazuje na  przedstawia na  przedstawia rolę  charakteryzuje  wyjaśnia,
Franków mapie obszar mapie etapy Chlodwiga w gospodarkę dlaczego Karol
monarchii ekspansji kształtowaniu się monarchii Karola Wielki jest
frankijskiej za państwa Franków państwa Franków Wielkiego wymieniany jako
panowania  charakteryzuje  przedstawia cały  uzasadnia, że jeden z
Karola Wielkiego okres rządów proces państwo prekursorów
 przedstawia Pepina Małego kształtowania się frankijskie było zjednoczonej
dążenia Karola (Krótkiego) państwa monarchią Europy.
Wielkiego do  przedstawia frankijskiego patrymonialną
odnowienia organizację  podaje definicję  wyjaśnia,
cesarstwa państwa monarchii dlaczego
rzymskiego Franków. patrymonialnej mówimy o
 pokazuje na  wymienia cechy renesansie
mapie renesansu karolińskim.
postanowienia karolińskiego.
traktatu w
Verdun.
22. Nowe państwa Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
w Europie  pokazuje na  wyjaśnia ideę  przedstawia  przedstawia  przedstawia
Zachodniej. mapie obszar cesarstwa sytuację w Anglii sytuację na związki Ottona
Początki monarchii uniwersalistyczne i na Półwyspie Półwyspie III z cesarzami
feudalizmu ottońskiej go Ottona III Apenińskim po Iberyjskim po bizantyjskimi i
 charakteryzuje  wyjaśnia, upadku cesarstwa upadku cesarstwa wyjaśnia, jaki to
rządy dynastii dlaczego doszło zachodniorzymsk zachodniorzymsk miało wpływ na
ottońskiej i jej do odnowienia iego iego koncepcje
dążenie do cesarstwa na  charakteryzuje  wskazuje różnice polityczne Ottona
odnowienia terenie Rzeszy drabinę feudalną między systemem III.
cesarstwa  przedstawia hołd (podział lennym a drabiną
rzymskiego lenny i jego społeczeństwa). feudalną
 wyjaśnia pojęcia: znaczenie  poprawnie używa
senior i wasal.  wymienia pojęć: hołd lenny,
obowiązki wasala inwestytura,
i seniora. immunitet.

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

11
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

23. Powstanie Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


państw w Europie  pokazuje na  charakteryzuje  wyjaśnia  przedstawia  charakteryzuje
Północnej i mapie pierwsze działalność św. dlaczego św. św. genezę kulturę ludów
Środkowo- państwa św. Cyryla i Cyryl i Metody pojawienia się skandynawskich.
Wschodniej słowiańskie i Metodego są nazywani Słowian w
główne trasy  wymienia Apostołami Europie
wypraw przyczyny Słowian  ocenia wkład św.
wikingów ekspansji  przedstawia św. Cyryla i
 wie, kim byli św. wikingów. konsekwencje Metodego w
św. Cyryl i wypraw rozwój kulturalny
Metody. wikingów Słowian
 przedstawia  przedstawia
proces proces
powstawania powstawania
państwa państwa
węgierskiego. bułgarskiego.
24. Papiestwo i Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
cesarstwo  przedstawia spór  przedstawia  wyjaśnia  wiąże przyczyny  wyjaśnia poglądy
Henryka IV z reformy przyczyny sporu o Innocentego III
papieżem przeprowadzone kryzysu w inwestyturę z na wzajemne
Grzegorzem VII w Kościele w X i Kościele w X–XI pozycją i relacje między
 wymienia XI w. w. uprawnieniami władzą cesarską a
postanowienia  charakteryzuje  posługuje się władcy papieską.
konkordatu skutki sporu o poprawnie  wyjaśnia, w jaki
wormackiego. inwestyturę. terminami: sposób Kościół
symonia, chciał się
nepotyzm, uniezależnić od
konkordat. władzy świeckiej.

V. Europa rozkwitu i schyłku średniowiecza


25. Wyprawy Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
krzyżowe i ich  pokazuje na  pokazuje na  pokazuje na  pokazuje na  przedstawia
następstwa mapie obszar mapie Królestwo mapie państwie mapie obszary stosunek
objęty Jerozolimskie utworzone przez objęte przykładowych
AUTORZY: Agnieszka Żuberek

12
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

wyprawami  wymienia krzyżowców na rekonkwistą władców


krzyżowymi przyczyny i Bliskim  charakteryzuje bliskowschodnic
 wymienia skutki krucjat, Wschodzie specyfikę h do krzyżowców
przykładowe dzieląc je na  wyjaśnia związki krucjaty ludowej i chrześcijan
przyczyny i polityczne, między sytuacją i czwartej  przedstawia
skutki krucjat gospodarcze i w Europie a krucjaty stosunek ludności
 wymienia religijne poparciem dla  przedstawia arabskiej do
przykładowych  wymienia zakony wypraw przenikanie się wypraw
przywódców rycerskie i krzyżowych wpływów krzyżowych.
krucjat. uczestników  przedstawia rolę kulturowych
krucjat. zakonów między
rycerskich. Wschodem a
Zachodem w
wyniku krucjat.
26. Przemiany Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
gospodarcze na  przedstawia  charakteryzuje  wyjaśnia, w jaki  wskazuje rolę  wyjaśnia, czym
wsi zmiany w zmiany, które sposób zmiany w samorządu różniła się włość
sposobie uprawy zachodziły w technice rolnej wiejskiego wczesnośredniow
roli, które zaszły technice rolnej w wpłynęły na jej  wyjaśnia i ocenia ieczna od
w XII w. XII−XIII w. wydajność konsekwencje majątku z XII–
 posługuje się  wymienia  przedstawia rozwoju XIII w.
terminami: narzędzia, które warunki życia rolnictwa.  wyjaśnia,
dwupolówka i przyczyniły się chłopów dlaczego włość
trójpolówka do rozwoju  wyjaśnia wczesnośredniow
 wymienia rolnictwa przyczyny ieczna była
przykładowe  przedstawia kolonizacji. samowystarczaln
skutki rozwoju sytuację chłopów a.
rolnictwa. (ich pozycję i
obowiązki).
27. Miasta w Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
średniowieczu  wymienia  przedstawia  charakteryzuje  ocenia rolę miast  na współczesnym
przykładowe proces strukturę w rozwoju planie miasta
przyczyny powstawania i społeczną gospodarki pokazuje jego
powstawania rozwoju miast mieszkańców średniowiecznej elementy

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

13
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

miast  charakteryzuje miasta  wyjaśnia, czym związane ze


 przedstawia organizację  wyjaśnia różnice była Hanza średniowieczem;
organizację wewnętrzną w organizacji  poprawnie uzasadnia swoje
przestrzeni miasta (władze, handlu lokalnego posługuje się decyzje
miejskiej organizacje i terminologią.  przedstawia
 definiuje termin: rzemieślnicze). międzynarodowe konflikty
lokacja. go społeczne w
 przedstawia rolę średniowiecznym
cechów i gildii. mieście.

28. Przemiany Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


polityczne  pokazuje na  wyjaśnia  przedstawia  przedstawia  wyjaśnia, w
późnego mapie obszar przyczyny i przemiany w zmiany jakich
średniowiecza ekspansji Turków skutki schizmy Czechach i na polityczne w okolicznościach
osmańskich zachodniej Węgrzech w XIV Europie XIV i odwoływano się
 wymienia  przedstawia rolę i XV w. XV w. (Rzesza, w XX w. do
przyczyny i Joanny d’Arc  przedstawia rolę Szwajcaria, bitwy na
skutki wojny  charakteryzuje Jana Husa Skandynawia, Kosowym Polu.
stuletniej rozwój państwa  przedstawia Hiszpania)
 wyjaśnia termin: krzyżackiego w rozwój państwa  przedstawia
schizma Prusach. moskiewskiego. zależności
zachodnia. polityczne
pomiędzy
państwami
europejskimi w
XIV i XV w.
29. Społeczeństwo Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
stanowe i kryzys  definiuje stan  przedstawia  przedstawia  wskazuje cechy  przedstawia
późnego  przedstawia proces proces wspólne biogramy Filipa
średniowiecza strukturę kształtowania się kształtowania się zgromadzeń IV Pięknego,
społeczeństwa monarchii monarchii stanowych w Jana bez Ziemi i
stanowego stanowej w stanowej we Europie XIII– Henryka III ze
 wymienia cechy Anglii Francji i XIV w. szczególnym
monarchii  przedstawia porównuje go z  ocenia uwzględnieniem

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

14
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

stanowej przyczyny i Anglią możliwości ich roli w


 wymienia skutki epidemii  wyjaśnia awansu powstawaniu
przykładowe dżumy w XIV w. konsekwencje społecznego w monarchii
przyczyny  przedstawia kryzysu XIV–XV w. stanowych.
kryzysu pozycję demograficznego  przedstawia
gospodarczo- poszczególnych z II poł. XIV w. związki między
społecznego w stanów w  przedstawia kryzysem
XIV w. państwie. proces demograficznym
kształtowania się i gospodarczym a
stanów wystąpieniami
 wymienia chłopskimi w
przyczyny XIV w.
wystąpień
chłopskich w
XIV w.
VI. Polska w X–XIII wieku
30. Państwo Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Mieszka I i  pokazuje na  pokazuje na  pokazuje na  wyjaśnia, co  przedstawia
Bolesława mapie granice mapie tereny mapie tereny miało wpływ na wyniki badań
Chrobrego państwa przyłączone przyłączone kształt archeologicznych
piastowskiego przez Mieszka I i przez Bolesława stosunków , które
ok. roku 1000 siedziby Chrobrego polsko- powiększają
 wymienia biskupstw i  wyjaśnia rolę niemieckich za naszą wiedzę o
przyczyny chrztu arcybiskupstwa św. Wojciecha w pierwszych początkach
Mieszka I  przedstawia budowaniu Piastów państwa
 przedstawia wojny polsko- struktur kościoła  przedstawia rolę polskiego.
okoliczności i niemieckie za w Polsce Dagome iudex
postanowienia panowania  charakteryzuje  ocenia rolę chrztu
zjazdu Bolesława organizację i organizacji
gnieźnieńskiego. Chrobrego państwa kościelnej w
 przedstawia wczesnopiastow umacnianiu
skutki przyjęcia skiego. władztwa
chrztu. pierwszych
Piastów.
AUTORZY: Agnieszka Żuberek

15
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

 wyjaśnia rolę
koronacji
31. Kryzys i Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
odbudowa  pokazuje na  przedstawia  charakteryzuje  przedstawia  wyjaśnia, czy
monarchii mapie granice proces odbudowy panowanie konsekwencje i zasady
wczesnopiastowsk państwa państwa Władysława kontrowersje testamentu
iej piastowskiego polskiego przez Hermana związane ze Bolesława
ok. roku 1138 Kazimierza  przedstawia sporem Krzywoustego
 wymienia Odnowiciela i stosunki Bolesława były wyjątkiem
przyczyny Bolesława Bolesława Śmiałego z czy regułą w
kryzysu Śmiałego Śmiałego, biskupem Europie
monarchii  charakteryzuje Władysława Stanisławem Środkowo-
piastowskiej stosunki Hermana i  przedstawia Wschodniej
 przedstawia Bolesława Bolesława konflikt  wyjaśnia, co
ekspansję Krzywoustego z Krzywoustego z Władysława pozwalało
Bolesława bratem Niemcami, Hermana z Bolesławowi
Krzywoustego Zbigniewem wyjaśniając, co synami Krzywoustemu
 przedstawia  wyjaśnia wpływało na  ocenia, które na takie
zasady przyczyny zmiany we działania sformułowanie
testamentu kryzysu wzajemnych Kazimierza postanowień
Bolesława monarchii relacjach Odnowiciela i sukcesyjnych.
Krzywoustego. wczesnopiastows  wyjaśnia, Bolesława
kiej. dlaczego Śmiałego były
Bolesław ważne z punktu
Krzywousty widzenia
podzielił Polskę niezależności
na dzielnice. państwa.
32. Państwo Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
polskie w dobie  pokazuje na  przedstawia  przedstawia  przedstawia  przedstawia
rozbicia mapie zagrożenia walki synów walki książąt stosunki książąt
dzielnicowego poszczególne zewnętrzne Bolesława piastowskich o mazowieckich i
dzielnice i państwa Krzywoustego o Kraków kujawskich z
wymienia ich polskiego w władzę  przedstawia Litwinami,
pierwszych okresie rozbicia zwierzchnią ekspansję Prusami i

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

16
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

władców dzielnicowego  przedstawia Mongołów Jaćwingami


 pokazuje na  wymienia ekspansje zakonu  wyjaśnia, co i  wyjaśnia ich
mapie straty czynniki krzyżackiego w dlaczego wpływ na
terytorialne sprzyjające XIII w. sprzyjało stosunki polsko-
Polski w okresie jednoczeniu ziem jednoczeniu ziem krzyżackie.
rozbicia polskich w XIII polskich w XIII
dzielnicowego. w. w.

33. Przemiany Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


społeczno-  wymienia główne  przedstawia  wyjaśnia  wyjaśnia  charakteryzuje
gospodarcze na postanowienia organizację przyczyny przyczyny sytuację ludności
ziemiach polskich aktów władz we wsiach kolonizacji na kształtowania się żydowskiej w
w XII–XIII w. lokacyjnych i miastach prawie stanów Polsce XIII– XIV
 wymienia lokowanych na niemieckim  przedstawia w.
przykładowe prawie  wyjaśnia różnice rozwój
skutki kolonizacji niemieckim między gospodarczy
na prawie  charakteryzuje kolonizacją ziem polskich i
niemieckim. układ niemiecką a wskazuje, jaką
przestrzenny kolonizacją na rolę odgrywały w
miasta prawie nim lokacje
lokowanego na niemieckim  posługuje się
prawie  przedstawia rolę poprawnie
niemieckim cechów. terminami
 przedstawia wymienionymi w
podział celach lekcji.
społeczeństwa na
stany.
VII. Polska w XIV–XV wieku
34. Zjednoczenie Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Polski  pokazuje na  charakteryzuje  przedstawia  wyjaśnia  wyjaśnia, jaką
mapie ziemie, stosunki polsko- działania przyczyny władzę na Śląsku
które mieli pod krzyżackie za Wacława II w problemów, z mieli królowie
swoim panowania procesie jakimi stykał się czescy
panowaniem Władysława jednoczenia ziem Władysław  pokazuje obszar

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

17
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

Przemysł II i Łokietka polskich Łokietek, Śląska, nad


Władysław  przedstawia  przedstawia jednocząc ziemie którym królowie
Łokietek w 1320 działania pierwsze próby polskie czescy
r. Władysława jednoczenia ziem  wyjaśnia rolę sprawowali
 wymienia skutki Łokietka w celu polskich w II poł. koronacji w zwierzchnictwo.
konfliktu polsko- zjednoczenia XIII w. procesie
krzyżackiego za ziem polskich. jednoczenia ziem
panowania polskich.
Władysława
Łokietka.
35. Polska pod Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
rządami  pokazuje na  charakteryzuje  charakteryzuje  ocenia, co było  wyjaśnia,
Kazimierza mapie granice stosunki polsko- stosunki polsko- największym dlaczego Ludwik
Wielkiego i monarchii krzyżackie za czeskie za osiągnięciem i Węgierski na
Andegawenów Kazimierza panowania panowania największą Węgrzech
Wielkiego w Kazimierza Kazimierza porażką uzyskał
roku 1370 Wielkiego Wielkiego Kazimierza przydomek
 wymienia skutki  charakteryzuje  przedstawia Wielkiego Wielki, a w
konfliktu polsko- politykę okoliczności  charakteryzuje Polsce jego
krzyżackiego za wewnętrzną objęcia władzy rządy panowanie jest
panowania Kazimierza przez Ludwika Andegawenów w oceniane źle.
Kazimierza Wielkiego w Węgierskiego Polsce
Wielkiego dziedzinie  wyjaśnia, jakie  wyjaśnia,
 wymienia administracji i korzyści odniosła dlaczego
działania prawa Polska z monarchię
gospodarcze  wymienia ekspansji na Ruś Kazimierza
Kazimierza postanowienia Halicką. Wielkiego
Wielkiego. przywileju nazywamy
koszyckiego. monarchią
stanową
 poprawnie
posługuje się
terminem:
Korona

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

18
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

Królestwa
Polskiego.
36. Pierwsi Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Jagiellonowie na  wymienia  przedstawia  charakteryzuje  wymienia  przedstawia
polskim tronie przykładowe skutki unii w stosunki polsko- postanowienia innych
przyczyny unii w Krewie krzyżackie za przywileju kandydatów do
Krewie  przedstawia panowania czerwińskiego ręki Jadwigi i
 wymienia przyczyny i Władysława  wyjaśnia wymienia
postanowienia przebieg wielkiej Jagiełły przyczyny powody, z
unii w Krewie wojny z zakonem  wymienia wydawania powodu których
 wymienia krzyżackim postanowienia przywilejów zostali odrzuceni
postanowienia I  wymienia unii w Horodle szlacheckich przez możnych
pokoju postanowienia  wyjaśnia, czy przez polskich.
toruńskiego. przywileju unia w Horodle Władysława
jedlneńsko- była w pełni unią Jagiełłę
krakowskiego. personalną  przedstawia
 przedstawia rolę okoliczności
Pawła powołania na
Włodkowica w tron Kazimierza
sporze z Jagiellończyka.
Krzyżakami.

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

19
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

37. Polska w Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


późnym  pokazuje na  przedstawia  charakteryzuje  wyjaśnia,  wyjaśnia,
średniowieczu mapie obszar przyczyny i politykę dlaczego ustrój, dlaczego Elżbieta
Prus Królewskich przebieg wojny zagraniczną który powstał w Rakuszanka jest
i Prus Zakonnych trzynastoletniej Kazimierza Polsce, nazywana matką
 wymienia  przedstawia Jagiellończyka określamy królów
postanowienia II postanowienia  przedstawia mianem  przedstawia rolę
pokoju przywilejów, postanowienia demokracji jaką odegrali za
toruńskiego które prowadziły przywilejów, szlacheckiej panowania
 wymienia do wzrostu które prowadziły  ocenia, czy pierwszych
postanowienia znaczenia do wzrostu politykę Jagiellonów:
przywileju politycznego znaczenia zagraniczną biskup Zbigniew
cerekwicko- szlachty gospodarczego Kazimierza Oleśnicki, Filip
nieszawskiego i  przedstawia szlachty Jagiellończyka Kallimach, Jan
konstytucji Nihil strukturę sejmu  charakteryzuje można określić Długosz.
novi. walnego. instytucję sejmu mianem polityki
walnego i jego dynastycznej.
rolę.
VIII. Kultura średniowiecza
38. Kultura Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
umysłowa wieków  wymienia cechy  przedstawia  przedstawia rolę  przedstawia  charakteryzuje
średnich kultury rycerskiej cechy kultury św. Tomasza z organizację literaturę
 wymienia średniowiecza Akwinu w uniwersytetów średniowiecza
przykładowe  przedstawia rolę kulturze  wyjaśnia rolę tworzoną w
dzieła literatury uniwersytetów średniowiecza pisma w kulturze językach
średniowiecznej  charakteryzuje  wyjaśnia wpływ średniowiecza narodowych
 wymienia gatunki nurt filozofii klasztorów na  ocenia zasięg związaną z
literackie średniowiecznej rozwój kultury społeczny kulturą dworską i
średniowiecza. – scholastykę. średniowiecznej oddziaływania plebejską.
 wyjaśnia wpływ średniowiecznej
dworów na literatury.
rozwój kultury
średniowiecznej.
39. Sztuka i Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
AUTORZY: Agnieszka Żuberek

20
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

architektura  wymienia  wymienia  w budowlach  charakteryzuje  wymienia epokę,


średniowiecza przykładowe przykładowe romańskich i rzeźbę i w której
zabytki cechy stylu gotyckich potrafi malarstwo nawiązywano do
romańskie romańskiego w wskazać cechy romańskie stylu
 wymienia architekturze stylu  charakteryzuje romańskiego i
przykładowe  wymienia romańskiego i rzeźbę i gotyckiego w
zabytki gotyckie. przykładowe gotyckiego malarstwo architekturze
cechy stylu  przedstawia gotyckie  charakteryzuje
gotyckiego w zasięg  porównuje styl styl neoromański
architekturze. terytorialny i czas romański i i neogotycki na
trwania stylu gotycki, przykładach.
romańskiego i wskazując
gotyckiego. różnice między
nimi.

40. Kultura Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


średniowiecznej  wymienia cechy  wskazuje  przedstawia  wskazuje różnice  wyjaśnia,
Polski średniowiecznej podobieństwa rozwój nauki między kulturą dlaczego
kultury polskiej między polskiej w polskiego mówimy o
 wymienia średniowieczną średniowieczu i średniowiecza a Akademii
przykładowe kulturą polską a wyjaśnia rolę kulturą Krakowskiej i
zabytki sztuki i europejską Akademii europejską Uniwersytecie
piśmiennictwa  wymienia zabytki Krakowskiej w  zwraca uwagę na Jagiellońskim
średniowieczneg piśmiennictwa w tym procesie wyjątkowość  przedstawia
o z Polski języku polskim  przedstawia rolę niektórych dorobek
 wymienia  zna postaci Janka klasztorów i zabytków sztuki uczonych
najstarsze kroniki z Czarnkowa i zgromadzeń średniowiecza w polskich
polskie. Jana Długosza. zakonnych w Polsce i wyjaśnia, wymienionych w
rozwoju kultury na czym ona rozdziale.
średniowiecznej polega.
w Polsce
 wskazuje związki
kultury polskiego
średniowiecza z

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

21
Historia | Historia | Klasa 1 Liceum i technikum

kulturą
europejską.

AUTORZY: Agnieszka Żuberek

22
AUTOR: Agnieszka Żuberek
Przedmiotowy system oceniania. Klasa 1. Zakres rozszerzony

Historia | Zakres rozszerzony | Klasa 1


Ocena
Temat lekcji
dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra
1. Historia – Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
periodyzacja, • formułuje definicje terminów • podaje przykłady źródeł • wyjaśnia problemy, które wiążą się • wyjaśnia termin historiografia;
źródła historia i prehistoria; historycznych należących do z podziałem dziejów na epoki; • wyjaśnia, na czym polega krytyka
• wymienia różne rodzaje źródeł różnych kategorii; • zwraca uwagę na wewnętrzne wewnętrzna i krytyka zewnętrzna źródła
historycznych • przedstawia periodyzację dziejów podziały w ramach poszczególnych oraz dlaczego są one ona niezbędnym
wraz z cezurami poszczególnych epok; elementem interpretacji źródła;
epok • wyjaśnia, na czym polega krytyka • przedstawia, na czym mogą polegać
źródła historycznego; fałszerstwa źródeł historycznych
• wyjaśnia rolę archeologii
w poznawaniu dziejów

I. Pradzieje i historia starożytnego Wschodu


2. Źródła Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
do historii • wymienia różne rodzaje źródeł • wyjaśnia, z jakimi problemami • rozpoznaje różne sposoby datacji • wyjaśnia, czym zajmują się nauki
1

starożytnej do historii starożytnej i podaje stykają się historycy badający dzieje stosowane w źródłach do historii pomocnicze historii, i wymienia te
przykłady źródeł należących starożytne; starożytnej; z nich, które odgrywają ważną rolę
do różnych kategorii; • wymienia metody datowania źródeł • zna różnice między kalendarzem w badaniach nad starożytnością
• wymienia materiały piśmienne do historii starożytnej; słonecznym a księżycowym;
wykorzystywane w starożytności • przedstawia rolę archeologii • podaje przykłady wydarzeń,
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2019

i podaje przykłady języków, w badaniach nad starożytnością od których w starożytności liczono


w których spisano źródła do tej czas
epoki

3. Najdawniejsze Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


dzieje człowieka • wskazuje na mapie tereny Żyznego • wyjaśnia termin antropogeneza; • przedstawia proces antropogenezy; • dzieli przyczyny i skutki rewolucji
Półksiężyca; • przedstawia, jak żyli ludzie • posługuje się poprawnie terminem neolitycznej na społeczne, gospodarcze
• wyjaśnia, na czym polegało w okresach paleolitu i neolitu, rewolucja neolityczna; i kulturowe;
przejście od koczowniczego do używając nazw tych epok; • wymienia przyczyny i skutki • wskazuje na mapie najstarsze znane

Liceum i technikum
osiadłego trybu życia i umiejscawia • wymienia przykłady dzieł sztuki rewolucji neolitycznej; nam osady neolityczne oraz podaje
w czasie ten proces; z epoki paleolitu; • charakteryzuje kolejne epoki przybliżony czas ich powstania;
• wskazuje kolejne przemiany • umiejscawia w czasie rewolucję w rozwoju cywilizacyjnym (od • charakteryzuje warunki naturalne
cywilizacyjne związane neolityczną i dostrzega, że był to paleolitu do epoki żelaza) obszarów, na których powstały
z wykorzystywaniem metali proces długotrwały; najstarsze znane nam osady neolityczne
(Jerycho i Çatalhöyük);
AUTOR: Agnieszka Żuberek
Ocena
Temat lekcji
dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra

Historia | Zakres rozszerzony | Klasa 1


• umiejscawia w czasie kolejne epoki • charakteryzuje grupy językowe
(od paleolitu do epoki żelaza) indoeuropejską i semicką w kontekście
prehistorii i starożytności
4. Starożytna Uczeń: Uczeń: Uczeń: • umiejscawia w czasie i przestrzeni
cywilizacja • wskazuje na mapie obszary • wymienia w kolejności • wymienia osiągnięcia cywilizacji imperium Sargona Wielkiego;
Mezopotamii Mezopotamii, przykładowe miasta chronologicznej różne cywilizacje / starożytnej Mezopotamii; • przedstawia relacje władca–bóstwo
i pierwsze imperia sumeryjskie (Ur, Uruk) i zasięg państwa, które istniały w na • wymienia przyczyny upadku (bóstwa) w starożytnej Mezopotamii;
imperium perskiego; obszarze starożytnej Mezopotamii imperiów w Mezopotamii; • wymienia insygnia władzy monarszej
• rozumie i poprawnie stosuje (cywilizacja Sumerów, Asyria, • przedstawia podziały społeczeństwa w starożytnej Mezopotamii;
terminy: system irygacyjny, pismo Babilonia, Persja); Babilonii w czasach Hammurabiego; • porównuje osiągnięcia cywilizacji
klinowe, politeizm, urbanizacja, • charakteryzuje wierzenia • formułuje zasadę prawną, na której różnych ludów starożytnej Mezopotamii
Kodeks Hammurabiego, imperium, starożytnych ludów Mezopotamii; opierał się Kodeks Hammurabiego • poprawnie posługuje się wszystkimi
despotia wschodnia • przedstawia ustrój despotii terminami wymienionymi w celach lekcji
wschodniej i organizację imperium (system irygacyjny, politeizm, ziggurat,
perskiego pismo klinowe, ustrój teokratyczny,
despotia wschodnia, satrapia,
urbanizacja)
2

5. Egipt faraonów Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


• wskazuje na mapie obszary • przedstawia strukturę społeczną • charakteryzuje pozycję • przedstawia związki między religią,
starożytnego Egiptu starożytnego Egiptu; poszczególnych grup społecznych sztuką i władzą w starożytnym Egipcie
z uwzględnieniem podziału na • charakteryzuje ustrój polityczny w państwie egipskim; (np. mumifikacja zwłok, piramidy, faraon
Górny i Dolny Egipt; starożytnego Egiptu; • przedstawia osiągnięcia kultury jako syn boga);
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2019

• wie, kto to był faraon; • wymienia przykładowe osiągnięcia i cechy charakterystyczne sztuki • wyjaśnia, dlaczego w starożytnym
• wymienia przykładowych bogów kultury egipskiej, w tym pismo; starożytnego Egiptu; Egipcie kapłani zajmowali wysoką
egipskich • charakteryzuje gospodarkę • charakteryzuje religię egipską pozycję w hierarchii społecznej;
starożytnego Egiptu i jej związki z funkcjonowaniem • zna symbole władzy faraona i porównuje
z uwzględnieniem roli warunków państwa; je z insygniami władzy monarszej
naturalnych • zna sposoby przedstawiania bogów charakterystycznymi dla starożytnej
w starożytnym Egipcie i rozpoznaje Mezopotamii
przykładowe wizerunki tych bóstw
6. Fenicjanie i lud Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:

Liceum i technikum
Izraela • wskazuje na mapie obszary • przedstawia polityczną rolę • przestawia rolę Fenicjan • wymienia symbole ważne dla judaizmu
Palestyny i najważniejsze miasta Kartaginy w dziejach kolonizacji w starożytnym świecie i wyjaśnia ich znaczenie;
Fenicji (Tyr, Sydon, Byblos) oraz fenickiej; śródziemnomorskim; • wyjaśnia różnicę między świątynią
Kartaginę; • przedstawia dzieje starożytnego • przedstawia dzieje Izraela jerozolimską a synagogą;
• wymienia zasady judaizmu; Izraela w kontekście biblijnych w kontekście biblijnej postaci • przedstawia znaczenie języka
postaci Mojżesza, Dawida i Salomona Abrahama i niewoli babilońskiej; hebrajskiego w dziejach Żydów;
AUTOR: Agnieszka Żuberek
Ocena
Temat lekcji
dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra

Historia | Zakres rozszerzony | Klasa 1


• posługuje się terminami: judaizm, • posługuje się terminami: rabin, • posługuje się poprawnie wszystkimi
Tora, Arka Przymierza, mesjasz, synagoga, świątynia jerozolimska terminami wymienionymi w celach
prorok, monoteizm, Talmud lekcji (monoteizm, Tora, Talmud, Biblia,
prorok, Arka Przymierza, synagoga, rabin,
diaspora, szabat)
7. Starożytne Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
cywilizacje Indii • wskazuje na mapie obszary • przedstawia podziały społeczeństwa • charakteryzuje cywilizację doliny • przedstawia zmiany sytuacji politycznej
i Chin starożytnych cywilizacji Indii i Chin starożytnych Indii, posługując się Indusu; w starożytnych Chinach;
oraz miasta Mohendżo-Daro terminami warna i kasta; • porównuje hinduizm i buddyzm; • wymienia dzieła piśmiennictwa
i Harappę; • wymienia przykładowe osiągnięcia • wyjaśnia związki konfucjanizmu starożytnych Indii;
• przedstawia podstawowe zasady cywilizacji starożytnych Indii i Chin z funkcjonowaniem państwa; • porównuje ustroje starożytnych Indii
hinduizmu, buddyzmu, taoizmu • wymienia osiągnięcia starożytnych i Chin;
i konfucjanizmu cywilizacji Indii i Chin • przedstawia rolę Ariów w historii
starożytnych Indii

II. Świat starożytnych Greków


8. Początki Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
3

cywilizacji greckiej • pokazuje na mapie tereny Półwyspu • charakteryzuje kulturę minojską; • charakteryzuje kulturę mykeńską; • uzasadnia pogląd, że polis była
Bałkańskiego i opisuje jego warunki • wymienia zabytki kultury • charakteryzuje ustroje poleis wspólnotą obywateli;
naturalne; mykeńskiej; greckich; • przedstawia kontakty Greków
• pokazuje na mapie zasięg kultury • przedstawia cechy polis i wyjaśnia • wyjaśnia przyczyny wielkiej z Fenicjanami w czasie wielkiej
minojskiej i mykeńskiej; związek między jej powstaniem kolonizacji greckiej; kolonizacji;
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2019

• wymienia niektóre cechy polis a warunkami naturalnymi • pokazuje na mapie obszar • przedstawia skutki wielkiej kolonizacji
na Półwyspie Bałkańskim; skolonizowany przez Greków; greckiej
• wymienia ustroje występujące • wymienia etapy zakładania kolonii
w poleis;
• wymienia niektóre przyczyny
wielkiej kolonizacji greckiej
i umiejscawia ją w czasie
9. Ateny i Sparta Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
• pokazuje na mapie tereny Sparty • wymienia przykładowe uprawnienia • wyjaśnia związki między • wyjaśnia, jak wychowanie spartańskie

Liceum i technikum
(polis i ziemie przez nią podbite); organów władzy w Sparcie; wychowaniem spartańskim wpływało na kulturę;
• pokazuje na mapie tereny Aten • charakteryzuje wychowanie a funkcjonowaniem polis; • przedstawia cele polityczne Sparty;
(polis i Attykę); spartańskie; • charakteryzuje grupy społeczne • przedstawia rolę Likurga w historii
• wymienia organy władzy w Sparcie; • charakteryzuje demokrację ateńską występujące w Sparcie; Sparty;
• wymienia organy władzy w Atenach w czasach Peryklesa; • przedstawia reformy Drakona • uzasadnia pogląd, że w Sparcie panował
w V w. p.n.e.; i Klejstenesa; ustrój oligarchiczny;
AUTOR: Agnieszka Żuberek
Ocena
Temat lekcji
dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra

Historia | Zakres rozszerzony | Klasa 1


• wymienia grupy społeczne • wyjaśnia, w jaki sposób Perykles • charakteryzuje społeczeństwo • przedstawia reformy Solona;
w Sparcie i wskazuje, kto miał prawa zachęcał obywateli Aten do udziału ateńskie; • ocenia wady i zalety demokracji
polityczne; w życiu publicznym • ocenia zalety demokracji
• wymienia grupy społeczne
w Atenach i wskazuje, kto miał
prawa polityczne w V w. p.n.e.;
• rozumie termin spartańskie warunki

10. Wojny grecko- Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


-perskie i ich • pokazuje na mapie Maraton, • przedstawia ekspansję perską w Azji • przedstawia skutki wojen grecko- • charakteryzuje sytuację miast greckich
następstwa Termopile, Salaminę; Mniejszej i jej konsekwencje; -perskich; w Azji Mniejszej i wyjaśnia, co miało
• przedstawia przykładowe przyczyny • opisuje przebieg wojen grecko- • wyjaśnia, co pozostało do dziś na nią wpływ;
i skutki wojen grecko-perskich; -perskich; z tradycji wojen grecko-perskich; • przedstawia rywalizację w świecie
• przedstawia konsekwencje • wyjaśnia przyczyny dominacji Aten greckim w IV w. p.n.e.
rywalizacji Aten i Sparty i Sparty w świecie greckim
w II połowie V w. p.n.e.
4

11. Społeczność Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


polis. Religia, teatr • wymienia przykładowych bogów • charakteryzuje religię grecką; • przedstawia sytuację niewolników • charakteryzuje życie rodziny greckiej;
i sport w życiu greckich i ich atrybuty, rozpoznaje • przedstawia formy kultu i wyjaśnia ich rolę w gospodarce • wyjaśnia związki sportu i teatru z religią
Greków ich wizerunki; w starożytnej Grecji; greckiej; starożytnych Greków;
• wymienia przykładowe dzieła • przedstawia rolę teatru i sportu • przedstawia rolę literatury w życiu • posługuje się poprawnie wszystkimi
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2019

literatury greckiej i ich autorów w życiu starożytnych Greków starożytnych Greków; terminami zawartymi w celach lekcji
• przedstawia rolę wyroczni w życiu
starożytnych Greków (szczególnie
wyroczni delfickiej)

12. Nauka, sztuka Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


i architektura • wymienia okresy występujące • wymienia najważniejsze poglądy • przedstawia poglądy jońskich • wskazuje różnice w sztuce greckiej
w Grecji w kulturze greckiej i podaje czas ich Platona i wie, jakie szkoły załozyli filozofów przyrody; między okresem archaicznym
archaicznej trwania; Platon i Arystoteles; • charakteryzuje malarstwo greckie, a klasycznym;

Liceum i technikum
i klasycznej • wymienia najważniejsze poglądy • wie, kto to byli sofiści, i zna w tym malarstwo wazowe; • przedstawia różnicę w opisywaniu
Sokratesa i Arystotelesa; przykładowych jońskich filozofów • przedstawia historiografię grecką historii między Herodotem
• rozpoznaje style architektoniczne przyrody; a Tukidydesem;
i daje przykłady zabytków • charakteryzuje rzeźbę grecką • posługuje się poprawnie wszystkimi
architektury greckiej i wymienia najbardziej znanych terminami zawartymi w celach lekcji
rzeźbiarzy greckich
AUTOR: Agnieszka Żuberek
Ocena
Temat lekcji
dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra

Historia | Zakres rozszerzony | Klasa 1


13. Aleksander Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Wielki i hellenizm • pokazuje na mapie Macedonię • przedstawia działania Filipa II wobec • charakteryzuje reformy Filipa II • ocenia trwałość działań podejmowanych
i tereny opanowane przez Greków; w Macedonii; przez Aleksandra Wielkiego
Aleksandra Macedońskiego; • wymienia przykładowe działania • charakteryzuje politykę Aleksandra na Wschodzie;
• wymienia najważniejsze bitwy Aleksandra Wielkiego w stosunku Wielkiego na podbitych terenach; • przedstawia specyfikę kultury
stoczone przez Aleksandra do ludów podbitych; • przedstawia sytuację w imperium hellenistycznej;
Wielkiego; • wyjaśnia pojęcie monarchia Aleksandra Macedońskiego po jego • porównuje sztukę helleńską (klasyczną)
• rozumie pojęcie kultura hellenistyczna; śmierci; z hellenistyczną
hellenistyczna • wymienia przykładowe osiągnięcia • wyjaśnia rolę, jaką odegrała
kultury hellenistycznej i ich Aleksandria w Egipcie w rozwoju
twórców; kultury hellenistycznej
• przedstawia założenia stoicyzmu,
epikureizmu, cynizmu
III. Rzym i świat śródziemnomorski pod rzymskim panowaniem
14. Początki Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
dziejów Rzymu • pokazuje na mapie Półwysep • porównuje warunki naturalne • opisuje początki Rzymu; • wyjaśnia związek symboliki związanej
i narodziny Apeniński i Rzym; Półwyspu Apenińskiego i Półwyspu • charakteryzuje Etrusków; z Rzymem z legendą o założeniu miasta;
5

Imperium • pokazuje na mapie obszary Bałkańskiego; • omawia przyczyny ekspansji • przedstawia wpływy etruskie
opanowane przez Rzymian; • charakteryzuje armię rzymską; terytorialnej Rzymu, przedstawia w starożytnym Rzymie;
• przedstawia organizację terenów • przedstawia rzymskie podboje wojny punickie oraz wyjaśnia ich • przedstawia przemiany ustrojowe
podbitych w Italii i poza nią; w okresie republiki, umieszczając przyczyny i skutki; w VI w. p.n.e.
• wymienia podstawowe grupy je w czasie; • wyjaśnia źródła konfliktu między
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2019

obywateli rzymskich • wskazuje różnice w organizacji grupami społecznymi w Rzymie


terenów podbitych w Italii
i poza nią;
• wymienia ludy zamieszkujące
Półwysep Apeniński
15. Państwo Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
rzymskie • wymienia najważniejsze • charakteryzuje położenie • wyjaśnia przyczyny zmian • wyjaśnia przyczyny i skutki wojen
w II–I w. p.n.e. urzędy republiki rzymskiej i ich niewolników w Rzymie; w strukturze społecznej Rzymian; domowych w I w. p.n.e.;

Liceum i technikum
przykładowe kompetencje; • charakteryzuje ustrój republiki • wyjaśnia związki między • ocenia wpływ obywateli na
• przedstawia strukturę rzymskiej; przekształceniami społecznymi podejmowanie decyzji w okresie
społeczeństwa rzymskiego; • przedstawia reformy braci i gospodarczymi a funkcjonowaniem republiki;
• charakteryzuje dyktaturę Cezara Grakchów; państwa; • wskazuje na mocne i słabe strony ustroju
• przedstawia przekształcenia w armii • wymienia przykładowe przyczyny republikańskiego;
rzymskiej wojen domowych w Rzymie; • przedstawia przekształcenia ustrojowe
za rządów Oktawiana Augusta
AUTOR: Agnieszka Żuberek
Ocena
Temat lekcji
dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra

Historia | Zakres rozszerzony | Klasa 1


• wskazuje na elementy monarchiczne,
oligarchiczne i demokratyczne
w ustroju republiki rzymskiej
16. Państwo Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
i społeczeństwo • pokazuje na mapie rozrost • przedstawia udział różnych grup • wyjaśnia, co wpływało na sytuację • wyjaśnia, co wzmacniało władzę cesarzy
rzymskie Imperium Rzymskiego w okresie społecznych w sprawowaniu materialną i polityczną różnych grup w okresie pryncypatu;
w I–II w. n.e. cesarstwa; władzy; społecznych; • porównuje położenie niewolników
• przedstawia zakres władzy • wyjaśnia pojęcie romanizacji; • wymienia czynniki wspierające w starożytnej Grecji i starożytnym
cesarskiej; • umiejscawia w czasie rozwój proces romanizacji; Rzymie;
• przedstawia sytuację niewolników terytorialny cesarstwa • przedstawia życie rodziny rzymskiej • wyjaśnia, co i w jaki sposób sprzyjało
w cesarstwie romanizacji;
• wyjaśnia termin pax Romana
17. Kultura Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Imperium • wymienia budowle • charakteryzuje literaturę i filozofię • wskazuje wpływy greckie w kulturze • przedstawia znaczenie prawa
Rzymskiego charakterystyczne dla Rzymu; rzymską, podaje przykłady dzieł rzymskiej; rzymskiego, przytaczając przykładowe
• wymienia przykładowych autorów i ich autorów; • przedstawia cechy sztuki rzymskiej; zasady prawa rzymskiego obowiązujące
rzymskich • wskazuje na specyfikę prawa • przedstawia założenia do dziś;
6

rzymskiego (formułowanie norm urbanistyczne miasta rzymskiego; • porównuje cechy rzeźby greckie
ogólnych); • wymienia twórców kultury i rzymskie;
• przedstawia funkcje budowli rzymskiej i ich dzieła • ocenia wpływ kultury antycznej
rzymskich (łuk triumfalny, na późniejsze epoki
akwedukt, termy)
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2019

18. Religie Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


tradycyjne • wymienia przykładowych bogów • charakteryzuje religie tradycyjne • przedstawia rolę kultu cesarskiego; • porównuje politeizm grecki
i rozwój rzymskich i ich atrybuty; w Rzymie; • wyjaśnia przyczyny prześladowań z politeizmem rzymskim;
chrześcijaństwa • pokazuje na mapie pierwsze gminy • przedstawia sytuację w Palestynie chrześcijan przez władze rzymskie; • opisuje symbolikę związaną
chrześcijańskie; w I w. p.n.e.; • przedstawia rolę św. Pawła z chrześcijaństwem;
• wymienia zasady chrześcijaństwa • przedstawia przyczyny • przedstawia rolę biskupów i wzrost
rozprzestrzeniania się znaczenia niektórych z nich
chrześcijaństwa w świecie rzymskim;
• przedstawia strukturę gmin

Liceum i technikum
chrześcijańskich
19. Kryzys Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Imperium • pokazuje na mapie orientacyjny • wymienia przyczyny kryzysu • przedstawia przemiany społeczno- • porównuje najazdy germańskie na Rzym
Rzymskiego podział na część wschodnią cesarstwa w III w.; -gospodarcze w cesarstwie w III w.; w IV i V w.;
i upadek cesarstwa i zachodnią cesarstwa; • charakteryzuje reformy Dioklecjana; • wyjaśnia konsekwencje kryzysu • przedstawia konsekwencje tych
na Zachodzie cesarstwa w III w.; najazdów dla Cesarstwa Rzymskiego;
AUTOR: Agnieszka Żuberek
Ocena
Temat lekcji
dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra

Historia | Zakres rozszerzony | Klasa 1


• wymienia różnice między częścią • przedstawia przyczyny upadku • przedstawia zmianę pozycji religii • wyjaśnia, co spowodowało przetrwanie
wschodnią a zachodnią Cesarstwa cesarstwa zachodniorzymskiego chrześcijańskiej w Cesarstwie cesarstwa wschodniorzymskiego;
Rzymskiego; Rzymskim w IV w. • przedstawia proces kształtowania się
• wyjaśnia pojęcia: tetrarchia doktryny chrześcijańskiej (sobór w Nicei)
i dominat

IV. Kształtowanie się średniowiecznej Europy


20. Źródła Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
do historii • wymienia rodzaje źródeł do historii • przedstawia rolę archeologii i źródeł • charakteryzuje specyfikę źródeł • przedstawia rolę języka, obyczaju,
średniowiecza średniowiecznej i podaje ich niepisanych w poznawaniu historii średniowiecznych krajobrazu jako źródeł historycznych;
przykłady średniowiecznej • charakteryzuje nauki pomocnicze
historii

21. Powstanie Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


państw • pokazuje na mapie obszary zajęte • przedstawia proces kształtowania • wyjaśnia, co wpłynęło na trwałość • przedstawia wzajemne relację między
barbarzyńskich na przez Longobardów i Franków; się państwa Franków; państw barbarzyńskich, które ludnością rzymską a germańską;
gruzach cesarstwa • przedstawia rolę św. Benedykta • pokazuje na mapie obszary powstały na gruzach cesarstwa; • przedstawia rolę papieża Grzegorza
7

zachodniego z Nursji Cesarstwa Rzymskiego, na których • przedstawia rolę św. Augustyna Wielkiego


powstawały państwa barbarzyńskie

22. Bizancjum – Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


nowy Rzym • pokazuje na mapie obszar cesarstwa • charakteryzuje rządy cesarza • charakteryzuje ustrój i gospodarkę • wyjaśnia przyczyny schizmy wschodniej;
bizantyjskiego; Justyniana; cesarstwa bizantyjskiego; • ocenia zasługi cesarza Justyniana dla
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2019

• pokazuje na mapie obszary zajęte • wymienia cechy kultury • charakteryzuje sytuację polityczną cesarstwa bizantyjskiego;
przez cesarza Justyniana; bizantyjskiej i przykładowe zabytki po śmierci cesarza Justyniana; • wskazuje na związki i wpływy cesarzy
• przedstawia podział w religii sztuki bizantyjskiej; • przedstawia konsekwencje schizmy bizantyjskich w Kościele
chrześcijańskiej • wymienia cechy ustroju cesarstwa wschodniej;
bizantyjskiego; • przedstawia konflikty wewnętrzne
• charakteryzuje chrześcijaństwo na tle religijnym
wschodnie

23. Arabowie Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:

Liceum i technikum
i świat islamu • pokazuje na mapie obszary • przedstawia działalność Mahometa; • przedstawia organizację polityczną • przedstawia gospodarczą rolę Arabów;
opanowane przez Arabów; • wyjaśnia różnice między odłamami i religijną świata arabskiego • ocenia wpływ kultury arabskiej
• wymienia filary islamu; islamu; po przyjęciu islamu; na kulturę europejską;
• wymienia dwa najstarsze odłamy • przedstawia podział polityczny • charakteryzuje kulturę arabską; • wyjaśnia, co i w jaki sposób wpływało
islamu świata muzułmańskiego • wymienia czynniki jednoczące świat na jedność świata arabskiego oraz jego
arabski ekspansję
AUTOR: Agnieszka Żuberek
Ocena
Temat lekcji
dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra

Historia | Zakres rozszerzony | Klasa 1


24. Monarchia Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Karola Wielkiego • pokazuje na mapie obszar • przedstawia na mapie etapy • wymienia cechy renesansu • charakteryzuje gospodarkę monarchii
monarchii frankijskiej za panowania ekspansji państwa Franków; karolińskiego i przykładowych Karola Wielkiego;
Karola Wielkiego; • podaje definicję monarchii twórców; • uzasadnia pogląd, że państwo frankijskie
• przedstawia dążenia Karola patrymonialnej; • charakteryzuje okres rządów Pepina było monarchią patrymonialną;
Wielkiego do odnowienia Cesarstwa • przedstawia organizację państwa Małego (Krótkiego); • wyjaśnia, dlaczego mówimy o renesansie
Rzymskiego; Franków • wyjaśnia, dlaczego i w jaki sposób karolińskim;
• pokazuje na mapie postanowienia Karol Wielki dążył do odnowienia • wyjaśnia przyczyny rozpadu monarchii
traktatu w Verdun Cesarstwa Rzymskiego frankijskiej
25. Europa Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
pokarolińska • pokazuje na mapie państwa, które • charakteryzuje system lenny; • wyjaśnia genezę systemu • przedstawia sytuację miast
i początki powstały po rozpadzie monarchii • opisuje włość ziemską, feudalnego; we wczesnym średniowieczu;
feudalizmu karolińskiej; zwracając uwagę na jej cechy • przedstawia proces powstawania • wskazuje różnice między systemem
• wymienia obowiązki wasala charakterystyczne i wpływ Francji i Rzeszy; feudalnym a systemem lennym
i seniora; na gospodarkę • charakteryzuje rolnictwo
• wyjaśnia, co był hołd lenny wczesnośredniowieczne
26. Kształtowanie Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
8

się państw • pokazuje na mapie pierwsze • przedstawia proces powstawania • przedstawia proces powstawania • ocenia wkład świętych Cyryla
w północnej, państwa słowiańskie; państwa czeskiego i Rusi Kijowskiej; państw wielkomorawskiego i Metodego w rozwój kulturalny Słowian;
środkowej • pokazuje na mapie główne trasy • wymienia podstawowe różnice i węgierskiego; • wyjaśnia różnice między dwoma kręgami
i wschodniej wypraw wikingów; między kręgami cywilizacji • wyjaśnia przyczyny i konsekwencje kultury chrześcijańskiej w Europie
Europie • przedstawia rolę Cyryla i Metodego chrześcijańskiej w Europie wypraw Normanów; Środkowo-Wschodniej
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2019

w rozwoju cywilizacyjnym Słowian Środkowo-Wschodniej • przedstawia genezę Słowian


27. Władze i idee Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
uniwersalne • przedstawia działania Ottona I • wymienia przykładowe przyczyny • charakteryzuje sztukę romańską; • porównuje cesarstwo ottońskie
– cesarstwo, i Ottona III zmierzające do odnowy kryzysu w Kościele w X–XI w.; • porównuje cesarstwo ottońskie z karolińskim pod względem idei władzy
Kościół, kultura Cesarstwa Rzymskiego; • przedstawia przykładowe reformy z karolińskim pod względem zasięgu cesarskiej;
• przedstawia spór papieża podjęte przez papieży i sobory; terytorialnego; • przedstawia, w jaki sposób po sporze
Grzegorza VII z królem • wymienia postanowienia • wyjaśnia przyczyny kryzysu o inwestyturę Kościół uniezależnił się
Henrykiem IV; konkordatu wormackiego w Kościele X–XI w. od władzy świeckiej;

Liceum i technikum
• wymienia przykładowe cechy • wiąże przyczyny sporu o inwestyturę
architektury romańskiej z pozycją władcy w państwie
28. Powstanie Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
państwa • wymienia przyczyny chrztu • pokazuje na mapie tereny • charakteryzuje stosunki polsko- • wyjaśnia, co miało wpływ na kształt
polskiego Mieszka I; przyłączone przez Mieszka I; -czeskie; stosunków polsko-niemieckich i polsko-
• przedstawia skutki przyjęcia chrztu; -czeskich za Mieszka I;
AUTOR: Agnieszka Żuberek
Ocena
Temat lekcji
dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra

Historia | Zakres rozszerzony | Klasa 1


• przedstawia organizację państwa • charakteryzuje stosunki Mieszka I • przedstawia organizacje plemienne • przedstawia rolę Dagome iudex;
Mieszka I z Niemcami na ziemiach polskich • ocenia rolę chrztu i organizacji kościelnej
w umacnianiu państwa Mieszka I
29. Monarchia Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
piastowska • pokazuje na mapie granice państwa • charakteryzuje dążenia Bolesława • porównuje stosunki polsko- • ocenia, które wydarzenia z okresu
do 1138 r. piastowskiego około roku 1000 i 1138; Chrobrego i Bolesława Śmiałego -niemieckie za pierwszych Piastów panowania pierwszych Piastów były
• przedstawia okoliczności do wzmocnienia niezależności i wyjaśnia, co wpływało na ich najważniejsze z punktu widzenia
i postanowienia zjazdu państwa polskiego; kształt; niezależności państwa;
gnieźnieńskiego; • charakteryzuje ekspansję Bolesława • wymienia przyczyny osłabienia • przedstawia konflikty w łonie dynastii
• przedstawia wojny polsko- Krzywoustego państwa za panowania Mieszka II; za panowania pierwszych Piastów;
-niemieckie za panowania • przedstawia proces odbudowy • wyjaśnia przyczyny osłabienia państwa
Bolesława Chrobrego i Bolesława państwa przez Kazimierza za panowania Mieszka II
Krzywoustego Odnowiciela;
• przedstawia konflikt Bolesława
Śmiałego z biskupem Stanisławem
30. Społeczeństwo, Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
gospodarka • przedstawia strukturę • charakteryzuje kulturę romańską • przedstawia rolę ośrodków • uzasadnia pogląd, że monarchia
9

i kultura administracyjną państwa pierwszych w Polsce; wczesnomiejskich w monarchii pierwszych Piastów miała charakter
w czasach Piastów; • przedstawia przekształcenia piastowskiej; patrymonialny;
pierwszych • wymienia przykładowe zabytki w rolnictwie w okresie panowania • przedstawia rolę wsi służebnych; • wyjaśnia rolę handlu w monarchii
Piastów kultury romańskiej w Polsce pierwszych Piastów; • wskazuje na związki kultury pierwszych Piastów;
• wymienia obowiązki poddanych romańskiej w Polsce z kręgiem • przedstawia kulturę przedchrześcijańską
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2019

księcia kultury łacińskiej na ziemiach polskich


V. Rozkwit średniowiecza
31. Wieś i miasto Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
w Europie • przedstawia pozycję i zobowiązania • charakteryzuje zmiany, które • wyjaśnia i ocenia konsekwencje • ocenia rolę miast w rozwoju gospodarki
Zachodniej ludności chłopskiej w XIII w.; zachodziły w technice rolnej rozwoju rolnictwa; średniowiecznej;
• opisuje organizację przestrzeni w XII–XIII w.; • wskazuje związki organizacji • porównuje rytm życia wiejskiego
miejskiej; • charakteryzuje władze i strukturę przestrzeni miejskiej i miejskiego oraz wyjaśnia, co na niego
• posługuje się terminem prawo społeczną mieszkańców miasta; z funkcjonowaniem miasta; wpływało;

Liceum i technikum
miejskie • przedstawia rolę Hanzy • charakteryzuje handel • przedstawia konflikty społeczne
średniowieczny (XII–XIII w.) w mieście średniowiecznym (XIII w.)
32. Władza Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
i społeczeństwo • przedstawia podział społeczeństwa • przedstawia proces kształtowania • przedstawia konsekwencje rozwoju • wyjaśnia różnice między systemem
w Europie na stany; się stanów; systemu lennego; (społeczeństwem) feudalnym
Zachodniej • charakteryzuje system lenny; a systemem lennym;
AUTOR: Agnieszka Żuberek
Ocena
Temat lekcji
dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra

Historia | Zakres rozszerzony | Klasa 1


• przedstawia proces kształtowania • przedstawia sytuację we Francji • wskazuje różnice w sytuacji • przedstawia sytuację w Italii
się monarchii stanowej w Anglii; i Anglii w XIII w. społeczno-politycznej w Anglii w XII–XIII w.;
• przedstawia okoliczności zwołania i Francji w XIII w.; • charakteryzuje politykę cesarzy wobec
Stanów Generalnych we Francji • przedstawia sytuację w Rzeszy miast włoskich
w XII–XIII w.

33. Krucjaty Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


i zagrożenia • pokazuje na mapie obszar objęty • pokazuje na mapie Królestwo • pokazuje na mapie państwie • wyjaśnia, dlaczego można uznać
zewnętrzne wyprawami krzyżowymi; Jerozolimskie; utworzone przez krzyżowców za krucjaty walkę z poganami
Europy • pokazuje na mapie zasięg imperium • wymienia przyczyny i skutki na Bliskim Wschodzie; w Europie;
mongolskiego w XIII w.; krucjat, dzieląc je na polityczne, • wyjaśnia związki między sytuacją • charakteryzuje specyfikę krucjaty
• wymienia przykładowe przyczyny gospodarcze, religijne; w Europie a poparciem dla wypraw ludowej i czwartej krucjaty;
i skutki krucjat; • wymienia zakony rycerskie krzyżowych; • przedstawia przenikanie się wpływów
• wymienia przykładowych i uczestników krucjat; • przedstawia rolę zakonów kulturowych między Wschodem
przywódców krucjat • przedstawia najazdy Mongołów rycerskich; a Zachodem w wyniku krucjat
na Europę Środkowo-Wschodnią • charakteryzuje imperium
mongolskie;
• przedstawia etapy rekonkwisty
10

34. Kościół Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


i kultura • wymienia cechy stylu gotyckiego • przedstawia rolę uniwersytetów; • przedstawia rolę św. Tomasza • charakteryzuje poglądy katarów;
europejska w architekturze; • charakteryzuje nurt filozofii z Akwinu; • przedstawia poglądy średniowiecznych
rozkwitu • wymienia zmiany, jakie zaszły średniowiecznej – scholastykę; • charakteryzuje tematykę literatury filozofów na państwo;
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2019

średniowiecza w formach pobożności w pełnym • przedstawia rolę nowych zakonów; średniowiecznej; • wyjaśnia, w jaki sposób różne formy
średniowieczu; • rozpoznaje w przykładowej budowli • wyjaśnia, co w XIII w. świadczyło przekazu w kulturze oddziaływały
• wymienia nowo powstałe zakony gotyckiej charakterystyczne cechy o silnej pozycji papiestwa na społeczeństwo średniowieczne
i wyjaśnia, czym różniły się stylu
od istniejących wcześniej

35. Polska Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


dzielnicowa • pokazuje na mapie poszczególne • przedstawia zagrożenia zewnętrzne • wyjaśnia, jaki cel miały zasady • wyjaśnia przyczyny wzrostu zagrożenia
– przemiany dzielnice i wymienia ich pierwszych państwa polskiego w okresie pryncypatu i senioratu zewnętrznego;
polityczne władców; rozbicia dzielnicowego; wprowadzone przez Bolesława • przedstawia ekspansję Brandenburgii;

Liceum i technikum
i zagrożenia • pokazuje na mapie straty • charakteryzuje zagrożenie Krzywoustego; • charakteryzuje monarchię Henryków
zewnętrzne terytorialne Polski w okresie mongolskie • przedstawia walki synów Śląskich
rozbicia dzielnicowego; Bolesława Krzywoustego o władzę
• wymienia państwa i ludy, które zwierzchnią;
zagrażały księstwom piastowskim • przedstawia ekspansję zakonu
krzyżackiego w XIII w.
AUTOR: Agnieszka Żuberek
Ocena
Temat lekcji
dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra

Historia | Zakres rozszerzony | Klasa 1


36. Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Społeczeństwo, • wymienia główne postanowienia • przedstawia organizację władz • wyjaśnia przyczyny kolonizacji na • wyjaśnia przyczyny kształtowania się
gospodarka aktów lokacyjnych; we wsiach i miastach lokowanych prawie niemieckim; stanów;
i kultura Polski • wymienia przykładowe skutki na prawie niemieckim; • wyjaśnia różnice między kolonizacją • wyjaśnia, jakie wydarzenia polityczne
dzielnicowej kolonizacji na prawie niemieckim • charakteryzuje układ przestrzenny niemiecką a kolonizacją na prawie wpłynęły na wzmocnienie odrębności
miasta lokowanego na prawie niemieckim; poszczególnych stanów;
niemieckim; • wymienia przykładowe zabytki • przedstawia rozwój gospodarczy ziem
• przedstawia podział społeczeństwa kultury polskiej XII–XIII w. polskich i wskazuje, jaką rolę odgrywały
na stany; w nim lokacje;
• wymienia kroniki z XII–XIII w. • przedstawia sytuację ludności
i najstarsze zabytki w języku polskim żydowskiej na ziemiach polskich

VI. Schyłek średniowiecza


37. Kryzys Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
społeczno- • pokazuje na mapie obszar ekspansji • przedstawia rolę Joanny d’Arc; • przedstawia rolę Jana Husa; • wyjaśnia przyczyny i skutki rozwoju
-ekonomiczny Turków Osmańskich; • przedstawia poglądy husytów; • wskazuje na specyfikę sytuacji husytyzmu w Czechach;
i wielkie konflikty • wymienia przyczyny i skutki wojny • przedstawia etapy ekspansji gospodarczej Europy Środkowo- • wyjaśnia przyczyny zawarcia unii
polityczne stuletniej; osmańskiej; -Wschodniej w II połowie XIV w.; florenckiej;
11

w Europie • wymienia przyczyny kryzysu • wymienia skutki kryzysu • wyjaśnia wpływ wojny stuletniej • wyjaśnia konsekwencje upadku
gospodarczego w II połowie XIV w. gospodarczego w II połowie XIV w. na sytuację w Anglii i Francji Konstantynopola
w XIV–XV w.
38. Władze Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2019

uniwersalne • wyjaśnia termin schizma zachodnia; • wyjaśnia przyczyny i skutki schizmy • przedstawia specyfikę sytuacji • przedstawia sytuację w Hiszpanii
i państwa Europy • wymienia przyczyny osłabienia zachodniej; politycznej we Włoszech w XIV–XV w.; w XIV–XV w.;
Zachodniej władzy cesarskiej; • przedstawia sytuację we Francji • wyjaśnia przyczyny i skutki • wyjaśnia związki między dążeniem
• wymienia postanowienia Złotej Bulli w XIV–XV w.; osłabienia władzy cesarskiej; do suwerenności państw a przemianami
Karola IV • charakteryzuje nurt koncyliaryzmu • przedstawia proces dążenia wewnętrznymi w tych państwach
w Kościele i przedstawia działania władców do suwerenności na
jego zwolenników przykładzie Francji
39. Państwa Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
w środkowej, • pokazuje na mapie obszar państw • przedstawia rozwój państwa • przedstawia konflikty w Czechach • wyjaśnia pojęcie unii kalmarskiej;

Liceum i technikum
wschodniej, w XIV w.: Czechy, Węgry, państwo moskiewskiego; wynikłe z panowania dynastii • przedstawia rolę Nowogrodu Wielkiego;
i północnej krzyżackie, Wielkie Księstwo • przedstawia przemiany w Czechach Luksemburgów; • wyjaśnia związki między sytuacją
Europie Litewskie, Wielkie Księstwo i na Węgrzech w XIV i XV w.; • charakteryzuje sytuację na Rusi wewnętrzną a zagrożeniami
Moskiewskie; • przedstawia wpływ państwa w XIII–XIV w.; zewnętrznymi dla państwa litewskiego;
• charakteryzuje rozwój państwa krzyżackiego na kulturę Europy • charakteryzuje sytuację wewnętrzną • wyjaśnia wyjątkowość malarstwa
krzyżackiego w Prusach Środkowej w Wielkim Księstwie Litewskim Andrieja Rublowa
AUTOR: Agnieszka Żuberek
Ocena
Temat lekcji
dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra

Historia | Zakres rozszerzony | Klasa 1


40. Zjednoczenie Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
ziem polskich • pokazuje na mapie ziemie, które mieli • wymienia czynniki jednoczące • wyjaśnia, co sprzyjało działaniom • wyjaśnia rolę koronacji w procesie
i budowa pod swoim panowaniem Przemysł II, ziemie polskie w XIII w.; władców piastowskich jednoczenia ziem polskich;
Królestwa Wacław II, Władysław Łokietek • charakteryzuje stosunki polsko- zmierzających do zjednoczenia ziem • ocenia, co było największym
Polskiego w 1320 r. i Kazimierz Wielki w 1370 r.; -krzyżackie za panowania Władysława polskich, a co je utrudniało; osiągnięciem, a co największą porażką
• wymienia skutki konfliktu polsko- Łokietka i Kazimierza Wielkiego; • charakteryzuje stosunki polsko- Kazimierza Wielkiego;
-krzyżackiego za panowania • wymienia etapy jednoczenia ziem -czeskie za panowania Kazimierza • charakteryzuje rządy Andegawenów
Władysława Łokietka; polskich przez Władysława Łokietka; Wielkiego; w Polsce;
• wymienia skutki konfliktu polsko- • charakteryzuje politykę wewnętrzną • przedstawia okoliczności • wyjaśnia, dlaczego monarchię Kazimierza
-krzyżackiego za panowania Kazimierza Wielkiego w dziedzinie objęcia władzy przez Ludwika Wielkiego nazywamy monarchią
Kazimierza Wielkiego; administracji i prawa; Węgierskiego; stanową;
• wymienia działania gospodarcze • wymienia postanowienia przywileju • wyjaśnia, jakie korzyści odniosła • poprawnie posługuje się terminem
Kazimierza Wielkiego koszyckiego Polska z ekspansji na Ruś Halicką Korona Królestwa Polskiego
41. Unia Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Polski z Litwą. • wymienia przyczyny unii w Krewie; • charakteryzuje stosunki polsko- • wymienia postanowienia unii • przedstawia sytuację na Litwie
Panowanie • wymienia postanowienia unii -krzyżackie za panowania Jagiełły; w Horodle; po przyjęciu chrztu;
Władysława w Krewie; • wymienia postanowienia przywileju • wyjaśnia, czy unia w Horodle była • przedstawia rolę królowej Jadwigi;
12

Jagiełły • wymienia postanowienia jedlneńsko-krakowskiego; w pełni unią personalną; • przedstawia konsekwencje unii dla Polski
pierwszego pokoju toruńskiego • wyjaśnia, dlaczego Władysław • przedstawia rolę Pawła Włodkowica i Litwy na różnych płaszczyznach
Jagiełło wydał przywileje; w sporze z Krzyżakami;
• wymienia przykładowe • wymienia postanowienia
konsekwencje unii polsko-litewskich przywilejów szlacheckich
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2019

42. Polska i Litwa Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:


w średniowieczu • pokazuje na mapie obszar Prus • przedstawia konsekwencje drugiej • charakteryzuje politykę zagraniczną • ocenia, czy politykę zagraniczną
pod rządami Królewskich i Prus Zakonnych; unii polsko-węgierskiej; Kazimierza Jagiellończyka; Kazimierza Jagiellończyka można określić
Jagiellonów • wymienia postanowienia drugiego • przedstawia okoliczności powołania • przedstawia rolę i pozycję mianem polityki dynastycznej;
pokoju toruńskiego; na tron Kazimierza Jagiellończyka; możnowładztwa za panowania • wyjaśnia, jakie działania rycerstwa i króla
• wymienia postanowienia • charakteryzuje stosunki polsko- pierwszych Jagiellonów; doprowadziły do stałego zwoływania
przywilejów cerekwicko- -krzyżackie za panowania • wyjaśnia, dlaczego stany pruskie sejmów walnych
-nieszawskich Kazimierza Jagielończyka; występowały przeciwko Krzyżakom
• przedstawia genezę zwołania sejmu

Liceum i technikum
dwuizbowego
43. Gospodarka Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
i społeczeństwo • przedstawia etapy rozwoju folwarku • przedstawia sytuację miast w Polsce • wyjaśnia, w jaki sposób rozwój • charakteryzuje drogi awansu
Polski w XIV i XV w. pańszczyźnianego; w XV w.; folwarku pańszczyźnianego społecznego w XV w.;
• wymienia postanowienia statutu • wyjaśnia, co wpływało na rozwój ograniczał możliwości rozwoju • przedstawia kształtowanie się małej
piotrkowskiego miast; miast i wsi; rodziny w późnym średniowieczu
AUTOR: Agnieszka Żuberek
Ocena
Temat lekcji
dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra

Historia | Zakres rozszerzony | Klasa 1


• pokazuje na mapie szlaki handlowe • wymienia zmiany w strukturze
przechodzące przez Polskę społeczeństwa polskiego;
• przedstawia pozycję rycerstwa
i możnowładztwa w XV w.
44. Kultura Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
polska późnego • wymienia przykłady zabytków • charakteryzuje sztukę gotycką • przedstawia rolę władców polskich • wyjaśnia przyczyny rozwoju
średniowiecza sztuki gotyckiej i piśmiennictwa w Polsce; w rozwoju sztuki gotyckiej w Polsce; piśmiennictwa w języku polskim;
późnego średniowiecza z terenów • przedstawia zasięg sztuki gotyckiej • charakteryzuje rozwój szkolnictwa • wskazuje na wpływy bizantyjskie
polskich; poza rdzennymi ziemiami polskimi; w Polsce i możliwości kształcenia się w kulturze polskiej
• wymienia przykłady zabytków • charakteryzuje rolę Uniwersytetu kobiet
w języku polskim Jagiellońskiego w rozwoju nauki
polskiej
45. Koniec Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
średniowiecza • uzasadnia stosowanie różnych cezur • wymienia różnego rodzaju kryzysy • wyjaśnia przyczyny różnego rodzaju • wyjaśnia przyczyny pojawienia się
i spadek po epoce końca średniowiecza; u schyłku średniowiecza; kryzysów u schyłku średniowiecza; nowych prądów w kulturze u schyłku
• wymienia przykładowe osiągnięcia • pokazuje na mapie rejony Europy, • przedstawia nowe prądy w kulturze średniowiecza;
średniowiecza; gdzie pojawiły się nowe prądy w XV w.; • wyjaśnia, co pozostało jako spuścizna
13

• przedstawia formy kontaktów w kulturze; • wyjaśnia, co wpływa na różną ocenę średniowiecza


Europejczyków z innymi kręgami • wymienia, co łączyło, a co dzieliło średniowiecza
kulturowymi Europę w średniowieczu
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2019

Liceum i technikum

You might also like