‫کشیي بزتز اًدیشِ بزًگذرد‬ ‫بِ ًام خداًٍدجاى ٍخزد‬

‫هحتَای تکویلی ریاضی هدارس استعدادّای درخشاى سال ّاست کِ یکی اس هٌابع هْن داًش آهَساى ٍ‬

‫دبیزاى هحتزم ایي هزاکش است‪.‬‬

‫با تَجِ بِ ایي کِ کتاب ریاضی تکویلی ًْن هدارس استعداد ّای درخشاى درًَبت دٍم‬

‫سال تحصیلی ‪ 69-69‬بِ دست داًش آهَساى ٍ ّوکاراى رسید بزآى شدین تا بِ کوک ّوکاراى ارجوٌدهاى‬

‫در سزاسزکشَرراٌّوایی ٍ پاسخ ًاهِ ی سَاالت ایي کتاب را تْیِ کٌین تا بیي ّوکاراى سزاسز کشَر یک‬

‫ّواٌّگی بِ ٍجَد آید‪.‬‬

‫در تْیِ ی ایي جشٍُ تعدادی اس ّوکاراى کِ اساهی ایشاى آهدُ است سحوت سیادی کشیدُ اًد‪.‬البتِ‬

‫هی داًین کِ ایي هجوَعِ ًیش هاًٌد ّوِ ی کار ّای بشز خالی اس ایزاد ًیست‪.‬لذا اس ّوِ ی بشرگَاراًی کِ‬

‫اس ایي اثز استفادُ هی کٌٌدخَاّشوٌدین اشکاالت راثبت کزدُ ٍها را هطلع کٌٌد تا در ٍیزایش ّای بعدی‬

‫اصالح شَد‪.‬‬

‫ًکتِ ی هْن ایي کِ ّوِ ی ّوکاراى عشیشی کِ در تْیِ ی ایي اثز شزکت داشتِ اًدصزفاً بزای ّواٌّگی بیي‬

‫ّوکاراى بِ اًجام ایي هْن پزداختِ اًد ٍ ّیچکدام اس ایشاى رضایت ًدارًد کِ با سپزدى ایي اثز بِ داًش آهَس‬

‫راُ اًدیشیدى ٍ بزٍس خالقیت را بز آى ّا ببٌدین ٍیک حل الوسائل بدٍى سحوت در اختیار آى ّا بگذارین‪.‬‬

‫در پایاى اس ّوِ ی دٍستاًی کِ در تْیِ ی ایي اثز سحوت کشیدُ اًدصویواًِ تشکز ٍ قدرداًی کزدُ ٍ سالهتی‬

‫ٍپیزٍسی ایشاى را اس خداًٍدهتعال خَاّاًین‪.‬‬

‫گزٍُ هدرساى سوپاد کشَر‬

 ‫صفحه ‪31‬‬

‫‪ -9‬الف)پژمان سکه ای را دو بار پرتاب کرده است‪.‬اگر سکه بار اول رو آمده باشد‪،‬احتمال اینکه بار دوم پشت‬
‫‪1‬‬
‫آمده باشد‪،‬چقدر است؟‬
‫‪2‬‬

‫دو بار پرتاب است‪.‬اگر بدانیم سکه یک بار رو آمده باشد؛احتمال اینکه بار دیگر نیز رو آمده باشد‬ ‫ب)منیژه سکه ای را‬
‫‪1‬‬
‫‪3‬‬
‫‪،‬چقدر است؟‬
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
 ‫دو مثلث ‪ AMC , ABP‬را در نظر بگیرید‬

‫‪ ‬اضالع مثلث متساوی االضالع‪AM AB‬‬

‫‪ ‬ض ز ض‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪  AMC APB‬‬
‫‪ ‬اضالع مثلث متساوی االضالع ‪AP  AC‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫طبق تساوی اجزای متناظر ‪‬‬
‫‪MAC PAB x  60 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪MCBP‬‬

‫بنا به حالت دو ضلع و زاویه بین مساویند و از تساوی دو مثلث فوق‪MCAN‬‬ ‫همچنین دو مثلث ‪BMC , ABN‬‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪  A A  ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪  O1  A2  O1  A1  AD DO‬مورب‪ED∥ AB , OA‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪B  B ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪  O 2  B2  O 2  B1  EB OE ‬مورب‪ED∥ AB , OB‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪‬‬

‫‪AD EB DO OE  AD  EB  ED‬‬

 ‫در حالت (ز ز ض ) حتما باید زوایای نظیر به نظیر وضلع هم نظیر به نظیر برابر باشد چون در غیر این‬
‫صورت به حالت ( ض ز ض ) تبدیل نخواهد شد ‪.‬‬

‫مثال ‪:‬‬

‫‪   ‬‬
‫باشد آنگاه دو مثلث به حالت ( ض ز ض ) برابر خواهند شد چون‬ ‫‪B  E , C  F , AB ED‬‬ ‫اگر‬

‫‪   ‬‬
‫)‬ ‫‪B  E , A  D , AB ED‬‬ ‫را بدست آورد (‬ ‫‪A, A‬‬ ‫می توان زاویه‬

‫‪   ‬‬
‫چنانچه ‪ B  E , C  G‬اما ضلع نظیر به نظیر نباشد ‪ .‬آن دو مثلث همنهشت نخواهند شد ‪.‬‬
‫الف ) صحیح است چون اگر دو ضلع از مثلث قائم الزاویه داشته باشیم با رابطه ی فیثاغورث ضلع سوم بدست می‬
‫آید که دو مثلث به حالت ( ض ض ض ) همنهشت خواهند شد ‪.‬‬

‫ب ) وتر و یک ضلع یکی از حالتهای عبارت با ال است ‪ .‬در عبارت باال ممکن است دو ضلع داده شده دو ضلع‬
‫قائم باشند که یا به کمک آنها می توان وتر را پیدا کرد یا به حالت دو ضلع وزاویه بین همنهشت می شوند در‬
‫حالت کلی تفاوتی ندارد ‪.‬‬

‫نقطه ‪ E‬رو عمود منصف پاره خطهای ‪ AB‬و ‪ CD‬قرار دارد پس‬

‫‪ECED , EAEB‬‬

‫‪‬‬
‫‪EA EB‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬ضزض ‪‬‬
‫طبق تساوی اجزای متناظر‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪EC ED‬‬ ‫‪  ECA  EBD‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪AC  BD‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪BED CDA2x ‬‬
‫‪AD  BD‬‬ ‫‪( ‬ض ض ض )‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪OD  OD‬‬ ‫ضلع مشترک‬ ‫‪  AOD  BOD‬‬
‫‪OA  OB‬‬ ‫شعاع دایره‬ ‫‪‬‬
‫طبق تساوی اجزای متناظر‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪AOD  BOD ‬‬ ‫‪90‬‬ ‫‪45‬‬
‫‪2‬‬

‫پس ‪ BD‬نیمساز است و طبق قضیه نیمساز هر نقطه‬

‫روی نیمساز زاویه از دو ضلع آن به یک فاصله است‬
 ‫نقطه ‪ p‬روی عمودمنصف پاره خط ‪ AB‬است در نتیجه‬
‫‪:‬‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫‪P1 P 2‬‬ ‫متقابل به راس‬ ‫‪‬‬
‫(ز ض ز ) ‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪  AP D  BPC‬‬
‫‪‬زاویه های محاطی مقابل به یک کمان‪A 1  B1‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪AP  BC‬‬ ‫‪ AD BC  AD  BC‬طبق تساوی اجزای متناظر ‪‬‬

‫‪ADBC BC DC  AD  DC  AC  BD ACBD‬‬

 ‫‪ BAD‬محاطی روبرو به قطر است پس ‪ 09‬درجه است‬ ‫زاویه ی‬

‫𝟐‬
‫𝟏𝟕√ = 𝟏 ‪𝑨𝑩 = √(𝟑√𝟐) −‬‬

‫نیمساز است پس دو زاویه ی ‪ BAC‬و ‪ DAC‬برابرند بنا براین کمانها ی روبروو وترهای نطیر آنها‬ ‫𝐂𝐀‬
‫‪ DCB‬قائم الزاویه ی متساوی الساقینی است که وتر آن برابر با قطر دایره است پس‬ ‫برابرند یعنی مثلث‬
‫𝟐‬
‫𝟔 = 𝑿 ⟹ 𝟔𝟑 = 𝟐𝑿 ⟹ 𝟐𝟕 = 𝟐𝑿𝟐 ⇒ )𝟐√𝟔( = 𝟐𝑿 ‪𝑿𝟐 +‬‬

‫𝟏𝟕√ ‪𝑷 = 𝟏 + 𝟔 + 𝟔 + √𝟕𝟏 = 𝟏𝟑 +‬‬ ‫بنابراین محیط برابر است با ‪:‬‬

‫میدانیم که هر نقطه روی نیمساز یک زاویه تا دو ضلع آن زاویه به یک فاصله است و برعکس ‪.‬نقطه ی ‪ C‬روی‬
‫‪YAB‬نیزقرار دارد پس ‪:‬‬ ‫همچنین این نقطه روی نیمساززاویه ی‬ ‫نیمساز ‪ XBA‬است‬

‫𝐻𝐶 = 𝑀𝐶‬
‫‪‬‬ ‫‪CM=CN‬‬

‫𝑁𝐶 = 𝐻𝐶‬
‫‪ XOY‬قرار دارد‬ ‫تا دو ضلع زاویه به یک اندازه است پس روی نیم ساز‬ ‫یعنی نقطه ی ‪C‬‬
 ‫دو مثلث را از طرف ضلعی که بابر است به هم میچسبانیم (مانند شکل زیر )میبینیم که‬

‫برابر میانه 𝑫𝑬 = 𝑬𝑨‬

‫𝑬 = 𝟏𝑬متقابل به راس‬ ‫ضزض‬

‫𝟐‬ ‫⇒‬ ‫)𝟏( 𝑩𝑫=𝑪𝑨⇒ 𝑫𝑬𝑩≅𝑪𝑬𝑨‬

‫𝐂𝐁 شده نصف𝑪𝑬 = 𝑬𝑩‬

‫به همین ترتیب دو مثلث ‪ ABE‬و ‪ DEC‬بنا به حالت ض زض هم نهشت هستند پس (‪AB=DC)2‬‬

‫)‪AB=DC(2‬‬

‫ضضض‬
‫)‪AC=BD(1‬‬ ‫⇒‬ ‫𝑫𝑪𝑩 ≅‪ABC‬‬

‫‪BC=BC‬مشترک‬
 ‫دو مثلث ‪ AMC ,BMN‬بنا به حالت (ض ز ض )هم نهشت هستند پس ‪)1(BN=AC‬‬

‫همچنین دو مثلث ‪ABM,MCN‬نیز هم نهشت هستند (ض ز ض )پس )‪AB=NC (2‬‬

‫‪)1(BN=AC‬‬

‫ضضض‬
‫)‪AB=NC (2‬‬ ‫⇒‬ ‫𝑵𝑪𝑨 ≅‪ABN‬‬

‫‪BC=BC‬‬
‫پس محیط آنها نیز برابر هستند‬
‫چون دو زاویه ای که مجاور به قطر ‪BD‬هستند با هم برابر خواهند شد در بعضی از شکلها مانند قسمت الف و در‬
‫بعضی دیگر مانند شکل رسم شده درقسمت ج بنابر این دوزاویه ی باقیمانده حتما برابر خواهند شد ‪.‬‬
 ‫𝐵𝐴𝐷 = ̂‬
‫𝐶𝐷𝐴‬ ‫الف) ̂‬

‫𝐴𝐵𝐷 = ̂‬
‫𝐶𝐴𝐷‬ ‫ب) ̂‬

‫درشکل زیر دو مثلث ‪ABD , ADC‬هم نهشت هستند ولی دو زاویه ی مشخص شده برابر نیستند‬
̂ = 𝐷𝐴𝐶
𝐴𝐵𝐷 ̂ )‫ج‬

AC=AB)‫د‬
 ‫الف ) نادرست‬
‫‪A‬‬

‫‪D‬‬

‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬

‫ب ) درست‬

‫‪D‬‬

‫‪A‬‬

‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬

‫ج) و ( د) درست‬

‫‪D‬‬

‫‪A‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪B‬‬
 ‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬ ‫الف ) نادرست‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪D‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪D‬‬

‫‪B‬‬ ‫‪A‬‬ ‫ب ) درست‬

‫‪C‬‬ ‫‪D‬‬ ‫‪C‬‬

‫‪D‬‬
‫‪F‬‬

‫مثال نقض یک متوازی االضالع‬

‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪E‬‬
‫‪D‬‬ ‫‪C‬‬
      
ABC  NBC , AMB  CMN , AMC  NMB

C B
M

N
 M H A
   
MHM  AAH
  M1A1

AH BA  MH NM  NM  BA

2 2
 
 AC
MP   AAB
 MMN

‫میانه ها برابرند‬
  AC
MP   BA NM


 
AA MM ‫ ض ز ض‬ 
MN AB 
   MNM  ABA
.
  
M1 A1   
ABC  MNP

AAMM ‫ ض ز ض‬ 
 MP
AC 
   AAC   MMP
  
M2 A 2 
    
OAB NBC90
OM ‫میانه‬
 
OAB  OMN

 
MON  90
   M
OMN : OMN 60
 
OM ‫میانه‬


 ‫تناسب بین اضالع برقرار نیست‬

‫خیر‬
‫هر گاه در دو چند ضلعی اضالع متناظر به یک نسبت تغییر کنند وانداره زاویه ها تغییر نکرده باشد دو‬
‫چند ضلعی متشابهند‬
‫می توان ) ‪ ، (n 2‬زاویه ی ‪ 09‬درجه رسم کرد که زاویه های نظیر برابر ولی متشابه‬ ‫چون پ‪3  n 10‬‬
‫نباشند‬

‫بلی‬
‫برای رسم چهارضلعی ها ‪.‬اگریکی مربع و دیگری لوزی با اضالع برابر انتخاب کنیم جواب مساله هست‬

‫ولی برای ‪ n > 4‬به صورت زیر انجام می دهیم چند ضلعی را منتظم در نظر میگیریم‬
 207

219 219

148/5 148/5
219
148/ 5 0176576
/  210 017661
841 1189 / 9
 ‫‪y‬‬

‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬

‫‪2‬‬
‫‪y  x  y 2 x  x  1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫نسبت مساحت‬ ‫نسبت تشابه ‪ xy  2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2x y‬‬ ‫‪y 2‬‬
‫‪2‬‬

‫است‬ ‫‪2‬‬ ‫نسبت طول به عرض که برابر‬

‫‪1189  2 1/ 4142‬‬

‫‪841‬‬

‫‪297  2 1/ 4142‬‬

‫‪210‬‬
 ‫فصل ‪( 4‬توان و ریشه)‬ ‫سؤال‬
‫صفحه ‪ 86‬و ‪86‬‬ ‫درس اول‪ :‬توان صحیح‬
‫حاصل عبارتهای زیر را بدست آورید‪:‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪33‬‬
‫= ‪(23 − 2−3 = 8 −‬الف‬
‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪−3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1331‬‬
‫‪(5 + 5 − 3‬ب‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪= 25 + 25 −‬‬ ‫=‬
‫‪22‬‬ ‫‪22‬‬
‫‪−2‬‬ ‫‪−2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪302‬‬
‫‪(3 × 5‬ج‬‫‪3‬‬
‫‪−2‬‬ ‫× ‪= 81‬‬ ‫= ‪−‬‬ ‫‪= 3/02‬‬
‫‪25‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪100‬‬
‫‪1‬‬
‫‪(52 − 32 × (−3)−2 = 25 − 1 × = 25 − 1 = 23‬د‬
‫‪1‬‬
‫‪−3‬‬ ‫‪−3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1025‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪(−2‬ه‬ ‫)‪× (−2‬‬ ‫× ‪−8=−‬‬ ‫‪−8=−‬‬ ‫‪−8=−‬‬ ‫‪= −8‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪128‬‬ ‫‪128‬‬ ‫‪128‬‬
‫‪−3‬‬ ‫‪−3‬‬ ‫‪−2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪231‬‬
‫= ‪(2 × 5 + 2 × 3 = 2 × + × = +‬و‬
‫‪325‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪325‬‬ ‫‪22‬‬ ‫‪3500‬‬
‫‪(33 × 35 × 52 × 3−2 − 53 = 31 × 3−2 × 52 − 53 = 152 − 53 = 100‬ز‬
‫‪1‬‬
‫‪(33 + 33 + 33 − 33 × 3−1 = (3 × 33 ) − 33 × = 3 × 33 − 22 = 135‬ح‬
‫‪3‬‬
‫‪ 3 × 33 − 33 = 3 × 33 − 22 = 112 − 22 = 135‬یا‬
‫‪33 ×52 ×33‬‬ ‫‪32 ×52‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬
‫(ط‬ ‫=‬ ‫‪= ( )2 × ( )2‬‬
‫‪53 ×22 ×5‬‬ ‫‪53 ×22‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3 2‬‬ ‫‪32‬‬
‫‪2+3×3−1 −2×5−1‬‬ ‫×‪2+3× −2‬‬ ‫‪2+ −‬‬ ‫‪32‬‬
‫(ی‬ ‫=‬ ‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬
‫=‬ ‫‪3 5‬‬
‫=‬ ‫‪20‬‬
‫‪=−‬‬
‫‪32 ×2−2 −5‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪11‬‬
‫‪1× −5‬‬ ‫‪−5‬‬ ‫‪−‬‬ ‫‪55‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫عبارتهای زیر را ساده کنید و توانهای منفی را از بین ببرید‪:‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪3−3‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫(الف‬ ‫=‬ ‫=‬
‫‪5−1‬‬ ‫‪33‬‬ ‫‪81‬‬
‫‪−1‬‬
‫𝑏 𝑎‪2‬‬ ‫‪−2‬‬ ‫‪2𝑎3‬‬
‫(ب‬ ‫=‬ ‫‪= 2𝑎2‬‬
‫‪𝑎−3 𝑏−2‬‬ ‫𝑎‬
‫‪(0/1)−1‬‬ ‫‪10‬‬
‫(ج‬ ‫=‬ ‫‪= 10 × 10 = 100‬‬
‫‪10−1‬‬ ‫‪0/1‬‬
‫‪2𝑥 −3‬‬ ‫‪2×33‬‬ ‫‪53‬‬
‫(د‬ ‫=‬ ‫=‬
‫𝑦 ‪3−3‬‬ ‫𝑦‪𝑥3‬‬ ‫𝑦‪𝑥3‬‬
‫عبارتهای زیر را ساده کنید و توانهای منفی را از بین ببرید‪:‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪1‬‬
‫‪(( )−3 = 53‬الف‬
‫‪5‬‬
‫‪3 −2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪(( ) = ( )2‬ب‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪2𝑎−1 −2‬‬ ‫‪2×32‬‬ ‫𝑎‬
‫‪(( −2 ) = ( )−2 = ( )2‬ج‬
‫‪3‬‬ ‫𝑎‬ ‫‪18‬‬
‫‪𝑥 −1 −1‬‬ ‫‪𝑦 −1‬‬ ‫𝑧𝑥‬
‫= ) ( = ) ‪( ( −1‬د‬
‫𝑧 𝑦‬ ‫𝑧𝑥‬ ‫𝑦‬
‫هر یک از عبارتهای زیر را ساده کنید و توانهای منفی را از بین ببرید‪:‬‬ ‫‪3‬‬
‫𝑏 ‪2𝑎−1‬‬ ‫‪2𝑏3‬‬ ‫‪𝑎3‬‬ ‫‪𝑎1‬‬
‫((الف‬ ‫( = ‪)−3‬‬ ‫( = ‪)−3‬‬ ‫= ‪)3‬‬
‫‪𝑎2 𝑏 −3‬‬ ‫‪𝑎3‬‬ ‫‪2𝑏3‬‬ ‫‪8𝑏12‬‬
 ‫‪𝑞 −1 𝑟 −1 𝑠 −2 −1‬‬ ‫‪𝑟 5 𝑞 8 −1‬‬ ‫‪𝑟 3 𝑞 2 −1‬‬ ‫‪𝑠3‬‬
‫((ب‬ ‫)‬ ‫=‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫=‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫=‬
‫‪𝑟 −5 𝑠𝑞 −8‬‬ ‫‪𝑞𝑟𝑠 3‬‬ ‫‪𝑠3‬‬ ‫‪𝑟 3𝑞2‬‬
‫𝑡 𝑠‬
‫‪2‬‬ ‫‪−3‬‬ ‫𝑠‬ ‫‪3‬‬ ‫𝑡‪5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫𝑡‪25‬‬ ‫‪10‬‬
‫‪(( −1 )−2 = ( 5)−2 = ( 3 )2 = 3‬ج‬
‫𝑡 𝑠‪5‬‬ ‫𝑡‪5‬‬ ‫𝑠‬ ‫𝑠‬
‫‪𝑥𝑦 −2 𝑧 −3 −3‬‬ ‫‪𝑧 −3‬‬ ‫‪𝑥𝑦 5 3‬‬ ‫‪𝑥 3 𝑦 15‬‬
‫‪(( 2 3 −3 ) = ( 5 ) = ( ) = 3‬د‬
‫𝑧 𝑦 𝑥‬ ‫𝑦𝑥‬ ‫𝑧‬ ‫𝑧‬

‫کدامیک از اعداد زیر بین صفر و یک است؟‬ ‫‪5‬‬

‫‪32 ×2−3 −1‬‬ ‫‪1×53 −1‬‬ ‫‪8‬‬
‫((الف‬ ‫)‬ ‫=‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫=‬ ‫‪<1‬‬
‫‪5−3‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪1×325‬‬
‫‪−2‬‬
‫‪2 ×5‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2 ×5‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪22 ×33‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪22‬‬ ‫‪3×22‬‬
‫‪(( 3 −2 )−2 = ( 2 3 )−2‬ب‬ ‫=‬ ‫‪( 2 3 )2‬‬ ‫( = ‪= ( )3 × ( ) 3 = ( )2 × ( )2‬‬ ‫‪)2 < 1‬‬
‫‪3 ×2‬‬ ‫‪2 ×3‬‬ ‫‪2 ×5‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪31‬‬ ‫‪125‬‬ ‫‪31×125‬‬
‫هر دو عدد بین صفر و یک قرار دارند‬

‫راه حل دوم‪:‬در اعداد تواندار منفی‪ ،‬عددی بین صفر و یک قرار میگیرد که پایه آن بزرگتر از یک باشد‪ ،‬در قسمت‬
‫الف و ب‪ ،‬به وضوح صورت بزرگتر از مخرج است بنابراین هر دو بین صفر و یک قرار میگیرند‪.‬‬

‫اعداد زیر را از کوچک به بزرگ مرتب کنید‪:‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪(− )−1 , (− )−1 , (− )−2 , (− )−3‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪1 −1‬‬ ‫‪1 −1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪22‬‬
‫‪(− ) = −3 , (− ) = −2 , (− )−2 = , (− )−3 = −‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪33‬‬
‫‪1 −1‬‬ ‫‪1 −1‬‬ ‫‪3 −3‬‬ ‫‪3 −2‬‬
‫) ‪(− ) < (− ) < (− ) < (−‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫عدد ‪ ( )−12‬را به صورت 𝑚‪ 2‬نوشتهایم مقدار 𝑚 را بیابید‪:‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪33‬‬
‫‪1‬‬
‫‪( )−12 = 3312 = (23 )12 = 222 = 2𝑚 ⇒ 𝑚 = 22‬‬
‫‪33‬‬
‫اگر 𝑎 عددی گویا و 𝑏 عددی صحیح باشد و 𝑏𝑎 × ‪ 38 = 32‬آنگاه حداقل پنج مقدار مختلف برای 𝑏 ‪𝑎 +‬‬ ‫‪8‬‬
‫بیابید‪:‬‬
‫𝑏𝑎 × ‪1)38 = 32 × 33 × 23 × 22 = 32 × 33 × 3 = 32 × (332)2 = 32‬‬
‫‪⇒ 𝑎 + 𝑏 = 332 + 2 = 333‬‬
‫‪2)38 = 32 × (−332)2 = 32 × 𝑎𝑏 ⇒ 𝑎 + 𝑏 = (−332) + 2 = −330‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪833‬‬
‫( × ‪3)38 = 32‬‬ ‫= 𝑏 ‪)−2 = 32 × 𝑎𝑏 ⇒ 𝑎 +‬‬ ‫‪+ (−2) = −‬‬
‫‪332‬‬ ‫‪332‬‬ ‫‪332‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪−2‬‬ ‫𝑏‬ ‫‪1‬‬ ‫‪835‬‬
‫‪3)3 = 3 × (−‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪2‬‬
‫)‬ ‫‪=3 ×𝑎 ⇒𝑎+𝑏 =−‬‬
‫‪2‬‬
‫‪+ (−2) = −‬‬
‫‪332‬‬ ‫‪332‬‬ ‫‪332‬‬
‫‪5)38 = 32 × (183323)1 = 32 × 𝑎𝑏 ⇒ 𝑎 + 𝑏 = 183325‬‬
 ‫فرض کنید 𝑚 و 𝑛 دو عدد صحیح باشند‪:‬‬ ‫‪1‬‬
‫الف)برای 𝑚‪ 𝑛−‬چند مقدار وجود دارد به طوری که تساوی ‪ 𝑚𝑛 = 210‬برقرار باشد؟‬
‫ب)برای 𝑛‪ 𝑚−‬چند مقدار وجود دارد به طوری که تساوی ‪ 𝑚𝑛 = 220‬برقرار باشد؟‬
‫⇒ ‪) 𝑚𝑛 = 210 , 35 , 322 , 10231 , (−2)10 , (−32)2‬الف‬
‫‪𝑛−𝑚 = 10−2 , 5−3 , 2−32 , 1−1023 , 102 , 232‬‬

‫‪( 𝑚𝑛 = 220 , 310 , 135 , 323 , 10232 , 10385231 , (−2)20 , (−3)10 , (−1023)2 , (−32)3‬ب‬
‫‪𝑚−𝑛 = 2−20 , 3−10 , 13−5 , 32−3 , 1023−2 , (220 )−1 , (−2)−20 , (−3)−10 ,‬‬
‫‪(−1023)−2 , (−32)−3‬‬

‫به جای 𝑥 چه عددی باید قرار گیرد؟‬ ‫‪10‬‬

‫‪−102‬‬ ‫‪−101‬‬ ‫‪−100‬‬ ‫‪−11‬‬ ‫‪−11‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪−3‬‬ ‫‪+3‬‬ ‫‪−3‬‬ ‫𝑥 ‪=3‬‬
‫‪−102 (1‬‬
‫‪3‬‬ ‫𝑥 ‪− 3 + 3 − 3 = 3 𝑥 ⇒ 3−102 × (−20) = 3−11‬‬
‫‪2‬‬ ‫)‪3‬‬ ‫‪−11‬‬

‫)‪3−102 × (−20‬‬ ‫‪20‬‬

‫=𝑥⇒‬ ‫=‬ ‫‪−‬‬
‫‪3−11‬‬ ‫‪22‬‬
‫راه حل دوم‪:‬‬
‫‪1 1 1‬‬ ‫‪20‬‬
‫= 𝑥 ⇒ 𝑥 ‪3−11 (3−3 − 3−2 + 3−1 − 1) = 3−11‬‬ ‫‪− + −1=−‬‬
‫‪22 1 3‬‬ ‫‪22‬‬

‫اگر 𝑧 ∈ 𝑛 و ‪ ، (𝑛𝑛 )1313 = 1‬آنگاه مقدار 𝑛 را بیابید‪:‬‬ ‫‪11‬‬

‫‪(𝑛𝑛 )1313 = 1 ⇒ 𝑛 = −1, +1‬‬
‫اگر 𝑁 ∈ }𝑛 ‪ {𝑚,‬و 𝑅 ∈ 𝑎‬ ‫‪12‬‬
‫الف)مثالی بیابیدکه 𝑛‪𝑎𝑚 + 𝑎𝑛 = 𝑎𝑚+‬‬
‫ب)مثالی بیابید که 𝑛𝑚𝑎 = 𝑛𝑎 ‪𝑎𝑚 +‬‬
‫اگر ‪ 𝑎 = 0‬باشد‪ 𝑚 ،‬و 𝑛 هر عددی میتوانند باشند‪.‬‬
‫مثال‪02 + 01 = 01+2 = 03 :‬‬
‫اگر ‪ 𝑎 = 0‬باشد‪ 𝑚 ،‬و 𝑛 هر عددی میتوانند باشند‪.‬‬
‫مثال‪05 + 03 = 05×3 :‬‬
‫𝑥 و 𝑦 چه اعدادی هستند؟‬ ‫‪13‬‬
‫‪22‬‬
‫𝑦 ‪22 = 22 𝑥 = 3‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪22‬‬
‫‪2‬‬
‫‪22‬‬
‫‪213‬‬
‫‪2 = 2 = 2 𝑥 ⇒ 2 = 2 𝑥 ⇒ 𝑥 = 3 = 212‬‬
‫‪13‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪2‬‬
‫‪𝑦3‬‬ ‫‪2 𝑦3‬‬
‫‪2 = 3 = (2 ) ⇒ 𝑦 = 8 ⇒ 𝑦 = 2‬‬
‫‪13‬‬ ‫‪3‬‬
 ‫حاصل عبارت زیر را به صورت یک عدد تواندار با توان ‪ 5‬بنویسید‪:‬‬ ‫‪13‬‬
‫‪1‬‬
‫‪33 + 33 × 3 + × 222 81 + 22 × 3 + 22 × 3 3 × 81 35‬‬ ‫‪3 5‬‬
‫‪1‬‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫(‬ ‫)‬
‫‪1‬‬
‫‪(23 )2 × ( )−2 × 2−3‬‬ ‫‪212 × 22 × 2−3‬‬ ‫‪210‬‬ ‫‪35‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪2‬‬
‫در هر یک از قسمتهای زیر‪ 𝑥 ،‬و 𝑦 را بیابید‪:‬‬ ‫‪15‬‬
‫‪153‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪33 ×53‬‬ ‫‪5‬‬
‫(الف‬ ‫⇒ 𝑦‪= ( )𝑥 × 3‬‬ ‫‪= ( )3 × 33 ⇒ 𝑥 = 𝑦 = 3‬‬
‫‪23‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪23‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪155‬‬ ‫𝑦 ‪3 𝑥 5‬‬ ‫‪155‬‬ ‫‪55 ×35‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪( 5 = ( ) ( ) ⇒ 5 = 5 5 = ( )5 × ( )5 ⇒ 𝑥 = 𝑦 = 5‬ب‬
‫‪13‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪2 ×2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪215‬‬ ‫‪2−10‬‬ ‫𝑦 ‪2 𝑥 2‬‬ ‫‪215‬‬ ‫‪2−10‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫× ‪( 2‬ج‬ ‫×‪=( ) ( ) ⇒ 2 2‬‬ ‫𝑦 ‪= 3 2 = ( )2 × ( )3 ⇒ 𝑥 = 2,‬‬ ‫‪=3‬‬
‫‪15‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5 ×3‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5 ×3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪213 ×32‬‬ ‫𝑦 ‪2 𝑥 3‬‬ ‫‪33 ×23 ×32‬‬ ‫‪23 ×35‬‬ ‫‪2 3‬‬ ‫‪3 5‬‬
‫⇒ ) ( ) ( = ‪( 13‬د‬ ‫‪= 3 10 ⇒ ( ) × ( ) ⇒ 𝑥 = 3, 𝑦 = 5‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪213‬‬ ‫‪2 ×2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬

‫فصل ‪( 4‬توان و ریشه)‬

‫صفحه ‪86‬‬ ‫درس دوم‪ :‬توان نماد علمی‬
‫کدامیک از اعداد زیر به صورت نماد علمی نوشته شده اند؟‬ ‫‪1‬‬
‫‪)12 × 105‬الف‬ ‫‪)1/1111 × 10−13‬ب‬
‫‪)1/83 × 210‬ج‬ ‫‪)0/111 × 10−8‬د‬
‫گزینهی ب به صورت نماد علمی نوشته شده است‪.‬‬
‫هر یک از اعداد زیر را به صورت نماد علمی بنویسید‪:‬‬ ‫‪2‬‬
‫الف)یک سال نوری تقریبأ ‪1,330,528,300,000‬کیلومتر است‪.‬‬
‫‪1/3305283 × 1012‬‬
‫ب)جرم یک مولکول اکسیژن تقریبأ ‪ 0/000000000000000000000053‬گرم است‪ 22(.‬تا صفر بعد از ممیز)‬
‫‪5/3 × 10−23‬‬
 ‫فصل ‪( 3‬توان و ریشه)‬
‫سوال‬
‫صفحه ‪20‬‬ ‫درس سوم (ریشه گیری)‬
‫‪X,-x‬‬ ‫الف) اگر ‪ x‬عددی نامنفی باشد‪ ،‬ریشه های دوم ‪ x‬را بیابید‪.‬‬ ‫‪1‬‬
‫ب) اگر ‪ x‬عددی نامنفی باشد‪ ،‬حاصل ‪ √x 2‬چیست؟ ‪√x 2 =|x|=x‬‬
‫ج) اگر ‪ x‬عددی منفی باشد‪ ،‬ریشه های دوم ‪ x 2‬را بیابید‪X,-x .‬‬
‫د) اگر ‪ x‬عددی منفی باشد‪ ،‬حاصل ‪ √x 2‬چیست؟ ‪√x 2 =|x|=-x‬‬
‫می دانیم ‪ √53a3 z 8‬عددی حقیقی است‪ .‬کدام عبارت درست و کدام نادرست است؟ برای عبارت درست دلیل‬
‫‪3‬‬
‫‪2‬‬
‫بیاورید و برای عبارت نادرست مثالی بیاورید که درستی آن را نقض کند‪.‬‬
‫الف) ‪ √53a3 z 8 =3|a|z2 √2z2‬نادرست است‪ .‬برای مثال کافیست ‪ a‬را عددی منفی مانند ‪ -2‬در نظر بگیریم‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬

‫ب) ‪ √53a3 z 8 =3az2 √2z 2‬درست است‪ .‬چون گذاشتن قدر مطلق برای ریشه های فرد تعریف نشده است‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬

‫می دانیم ‪ √53a3 z 8‬عددی حقیقی است‪ .‬کدام عبارت درست و کدام نادرست است؟ برای عبارت درست دلیل‬ ‫‪3‬‬
‫بیاورید و برای عبارت نادرست مثالی بیاورید که درستی آن را نقض کند‪.‬‬
‫ب) ‪√53a3 z 8 =3az3 √3a‬‬ ‫الف) ‪√53a3 z 8 =3|a|z3 √3a‬‬
‫هردو درست هستند‪ .‬زیرا در صورت مسئله ذکر شده ‪ √53a3 z 8‬عددی حقیقی می باشد‪ .‬پس ‪ a3‬باید مثبت‬
‫باشد یعنی ‪ . a<0‬با این توصیف قرار دادن قدر مطلق تاثیری در حاصل ندارد‪.‬‬
‫پس از آزمون ریاضی نیم سال اول‪ ،‬نمره دانش آموزان ‪ 20 ، ... ،3 ،2 ،1 ،0‬شده بود! معلم ریاضی تصمیم گرفت‬ ‫‪3‬‬
‫برای کمک به دانش آموزان نمره هر دانش آموز را در ‪ 20‬ضرب کند‪ ،‬سپس از حاصل جذر بگیرد و نمره به‬
‫دست آمده را در کارنامه وارد کند‪.‬‬
‫الف) چه نمره هایی تغییر نمی کنند؟‬
‫طرفین به توان ‪2‬‬
‫⇒ ‪√20x=x‬‬ ‫‪20x=x2 ⇒ x 2 -20x=0 ⇒ x(x-20)=0 ⇒ x=0,x=20‬‬
‫ب) چه نمره هایی بیشترین تغییر را دارند؟‬
‫‪ -‬بیشترین تغییر در نمره ‪ 5‬اتفاق می افتد که به ‪ 10‬تبدیل می شود‪ .‬تغییرات از ‪ 1‬تا ‪ 5‬سیر صعودی و به بعد‬
‫سیر نزولی خواهند داشت‪ .‬پس عدد ‪ 5‬بیشترین تغییر و اعداد ‪ 4‬و ‪ 8‬بعد از ‪ 5‬بیشترین تغییرات را خواهند‬
‫داشت‪.‬‬
‫ج) چه نمره ای پس از تغییر عدد صحیح خواهد بود؟‬
‫‪ -‬نمرات ‪ 0‬و ‪ 5‬و ‪20‬بعد از تغییر اعداد صحیح خواهند بود ‪.‬‬
 ‫ چه عددی است؟‬3√xy ‫ آنگاه‬3√y=8 ‫√ و‬x=6281 ‫اگر‬ 5
2 ‫به توان‬
√x=6281=3 ×7 ⇒ 3 3
x=38 ×78
√y=8 ⇒ y=83
3

√xy= √38 ×78 ×83 =32 ×72 ×8=2848

3 3

:‫ چه عددی است؟ راه حل اول‬x ‫ آنگاه‬، √x√x=4 ‫اگر‬

3
8
3
3 2
( √x√x=4) ⇒ (x√x=43 ) ⇒ x 2 ×x=48 ⇒ x 3 =48 ⇒ x= √48 =42 =18
3

√x√x=4 ⇒ √√x3 =4 ⇒ √x
3 8 3
3 =4 ⇒ x=4 ⇒ x=18 :‫راه حل دوم‬
√

.‫هریک از عبارت های زیر را ساده کنید‬ 7

‫√ (الف‬75a3 x=√25×3a2 ax=5|a|√3ax
3 3 3 3
‫√ (ب‬a2 b √84a4 b=√84a8 b 2 =4a2 √b 2
182b 5 c 5 61×2b 4 c4 bc 6b2 c 2 √2bc √5 6b2 c 2 √10bc
‫√(ج‬ 4 =√ = × =
125x 2 y 25×5x 2 y4 5|x|y 2 √5 √5 25|x|y 2
3
3 54b 4 c8 3bc2 √2b
3 √2x 3bc2 √4bx
3
‫√ (د‬ = 3 ×3 =-
-32x 5 y6
-2xy3 √4x 2 √2x 4x 2 y3
‫√(هـ‬126a5 b3 =6a2 |b|√2ab
3 3
‫√ (و‬250a4 b 3 c 2 =5ab√2ac 2
150x 2 y 8 5|x||y 3 |√8 √a 5|xy3 |√8a
‫√(ز‬ 4 = × =
61a7 b 6|a3 |b 2 √a √a 6a4 b2
3 3 3
3 -40x 3 y5 -2xy √5y 2 √6ts2 2xy √45y2 ts2
‫√ (ح‬ = 3 ×3 =-
61t 5 s7 3ts2 √3t 2 s √6ts2 6t 2 s3
.‫حاصل عبارت های زیر را به دست آورید‬ 6
3 1 8 1 2
-8 √
‫√ (الف‬-(-7) = - ( ) =- ( ) =-
3 1
‫(√(ب‬π-10)2 =|π-10|=10-π
7 7 46
610 +410 220 (210 +1)
√ 212 +233 =√ 210 +1
30 20
‫√(ج‬ 11 = =24 √
64 +6 2 +2 212 (1+221 ) 221 +1
 ‫‪2‬‬
‫‪((√3-√8) =3-2√16+8=6-2√16‬د‬
‫‪2√6-√50+3√16+√182‬‬ ‫‪4√2-5√2+6√2+6√2 17√2 17‬‬
‫(هـ‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬
‫‪√200‬‬ ‫‪10√2‬‬ ‫‪10√2‬‬ ‫‪10‬‬
‫اگر ‪ ،3>a>5‬آنگاه درستی تساوی زیر را بررسی کنید‪.‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪√(a-8)8 (a-3)3 =-(a-8)3 (a-3)√a-3‬‬
‫از آنجا که ‪ 3>a>5‬درنتیجه داریم‪ a -8>0 :‬و ‪ a -3 <0‬بنابراین‪:‬‬
‫‪=|(a-8)3 ||a-3|√a-3=-(a-8)3 (a-3)√a-3‬طرف اول تساوی‬
‫اگر ‪ b <0 ، a>0‬و ‪ ، c>0‬آنگاه عبارت های زیر را ساده کنید‪.‬‬ ‫‪10‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪( √a2 b5 c4 =|a|b2 c2 √b=-ab2 c2 √b‬الف‬ ‫‪( √a2 b 5 c4 =bc√a2 b2 c‬ب‬

‫‪3‬‬
‫ابراهیم برای محاسبه اولین رقم بعد از ممیز عدد ‪ √6‬این گونه عمل کرد‪:‬‬ ‫‪11‬‬
‫‪3‬‬
‫الف) اولین رقم بعد از ممیز ‪ √10‬را بدست آورید‪.‬‬
‫کافی است بدانیم ‪ 10 √10‬بین کدام دو عدد طبیعی قرار دارد‪10 √10= √10000 .‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪6281=213 <10000<223 =10846 ⇒ 21<10 √10<22 ⇒ 2.1< √10<2.2‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬

‫پس اولین رقم بعد از ممیز ‪ 1‬می باشد‪.‬‬

‫‪3‬‬
‫ب) دومین رقم بعد از ممیز ‪ √10‬را بدست آورید‪.‬‬
‫کافی است بدانیم ‪ 100 √10‬بین کدام دو عدد طبیعی قرار دارد‪100 √10= √10000000 .‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪2153 <10000000<2183 ⇒ 215<100 √10<218 ⇒ 2.15< √100<2.18‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬

‫پس دومین رقم بعد از اعشار ‪ 5‬می باشد‪.‬‬

‫فصل چهارم(توان و ریشه)‬
‫صفحه‪73 :‬‬ ‫درس چهارم‪ :‬جمع و تفریق رادیکال ها‬
‫حاصل عبارت زیر را بدست آورید‪.‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪-1‬‬ ‫‪-1‬‬ ‫‪-1‬‬
‫‪√6+2‬‬ ‫‪2√2+2‬‬ ‫)‪2(√2+1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪(1+‬‬ ‫‪) = (1+‬‬ ‫‪) = (1+‬‬ ‫= ‪) =(1+2)-1 =3-1‬‬
‫‪1+√2‬‬ ‫‪1+√2‬‬ ‫‪√2+1‬‬ ‫‪3‬‬
‫در هر یک از قسمت های زیر ‪ x‬را بیابید‪.‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪( x-√8=8√8 ⇒ x=8√8+√8=7√8‬الف‬

‫‪( -2√7-x=-5√7 ⇒ -x=-5√7+2√7=-3√7 ⇒ x=3√7‬ب‬

‫‪( √12+3 √68-x=-6 √12 ⇒ -x=- √12-8 √12-6 √12 ⇒ x=18 √12‬ج‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪6 3‬‬ ‫‪6 3‬‬ ‫‪1 3‬‬ ‫‪1 3‬‬

‫‪( √61+ √-24-x= √3 ⇒ -x=-3 √3+2 √3+ √3=- √3 ⇒ x= √3‬د‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪10‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪10‬‬

‫‪(2√20+√60+x=4√5+23√10 ⇒ x=-4√5-3√10+4√5+23√10=20√10‬هـ‬
‫‪5‬‬ ‫‪125‬‬ ‫‪213‬‬ ‫‪√5 5√5 213‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪2‬‬
‫= √‪(√ +x+3‬و‬ ‫‪√5 ⇒ x=-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪+ √5= √5‬‬ ‫‪⇒ x= √5‬‬
‫‪46‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪5‬‬

‫در هر یک از قسمت های زیر‪ A ،‬را بر حسب ‪ x‬و ‪ y‬بدست آورید‪.‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪( √18x+A=(4+x2 )√x ⇒ 4√x+A=4√x+x2 √x ⇒ A=x2 √x‬الف‬

‫‪( √2y4 -A=(y-3) 3√2y ⇒ y 3√2y-A=y 3√2y-3 3√2y ⇒ A=3 3√2y‬ب‬

‫‪3‬‬

‫‪( √250x4 y 5 -A=xy√2xy 2 ⇒ 5xy√2xy2 -A=xy√2xy2 ⇒ A=4xy√2xy 2‬ج‬

‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪( A+√6x5 y6 =5x2 y4 √xy ⇒ A+3x2 y4 √xy=5x2 y 4 √xy ⇒ A=2x2 y 4 √xy‬د‬

‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬
‫بیشتر می پسندید؟!‬ ‫‪3‬‬ ‫کدام یک از راه حل های زیر را برای گویا کردن مخرج کسر‬
‫‪√4‬‬
‫‪ -‬هر دو راه حل مناسب اند‬
‫درستی یا نادرستی هر یک از عبارت های زیر را بررسی کنید‪.‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪2‬‬ ‫)‪√3-1 2(√3-1‬‬
‫‪2‬‬
‫(الف‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫×‬
‫درست ‪=√3-1‬‬
‫‪√3+1 √3+1 √3-1‬‬ ‫‪3-1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪√3-1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪√3‬‬ ‫‪2(√3-1) 3√3‬‬
‫(ب‬ ‫×‬ ‫⇒ ‪= × -1‬‬ ‫=‬ ‫‪-1 ⇒ √3-1=√3-1‬‬ ‫درست‬
‫‪√3+1 √3-1 √3 √3‬‬ ‫‪3-1‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪√4‬‬ ‫‪√4‬‬ ‫‪√2‬‬
‫‪( 3‬ج‬ ‫=‬ ‫‪3‬‬ ‫نادرست ≠‬ ‫(د‬ ‫‪3‬‬ ‫= ‪×3‬‬ ‫≠‬ ‫نادرست‬
‫‪√2‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪4 √4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪√2‬‬ ‫‪√4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫مخرج هر یک از کسرهای زیر را گویا کنید‪.‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪√2×132‬‬ ‫‪√2×132‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪√3 24√3‬‬
‫‪( 3‬الف‬ ‫‪=3‬‬ ‫‪×3‬‬ ‫=‬ ‫(ب‬ ‫=‬ ‫×‬ ‫=‬ ‫‪=4√3‬‬
‫‪√52‬‬ ‫‪√22 ×13‬‬ ‫‪√2×13‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪√12‬‬ ‫‪2√3‬‬ ‫‪√3‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪√5 √72‬‬ ‫‪11 √53 √74‬‬
‫‪8‬‬
‫‪11‬‬ ‫‪11 √300125‬‬
‫(ب‬ ‫‪3‬‬ ‫×‬ ‫‪3‬‬ ‫=‬ ‫=‬
‫‪√5 √7‬‬ ‫‪√5 √72‬‬ ‫‪35‬‬ ‫‪35‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪3‬‬
‫‪√15‬‬ ‫‪√15‬‬
‫‪3‬‬
‫‪√15√15‬‬ ‫‪√15 √153‬‬ ‫‪√155‬‬
‫(ج‬ ‫= ×‬ ‫=‬ ‫=‬
‫‪√15‬‬ ‫‪√15‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪15‬‬
 ‫هر یک از اعداد زیر را روی محور اعداد نمایش دهید‪.‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪√2‬‬ ‫‪2√2‬‬

‫(الف‬ ‫=‬ ‫×‬ ‫=‬ ‫‪= √2‬‬
‫‪√2‬‬ ‫‪√2‬‬ ‫‪√2‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪9‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪√3‬‬ ‫‪9√3‬‬

‫(ب‬ ‫=‬ ‫×‬ ‫=‬ ‫‪= 3 √3‬‬
‫‪√3‬‬ ‫‪√3‬‬ ‫‪√3‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪3 √3‬‬
‫‪√2‬‬ ‫‪√2‬‬ ‫‪1 2‬‬ ‫‪1 2‬‬
‫) ( ‪= √ = √ + = √( ) +‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫(ج‬ ‫=‬ ‫روش اول ‪:‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪√4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬

‫روش دوم ‪ :‬استفاده از قضیه تالس که برای نهمی ها مناسب نیست‪.‬ولی برای اطالعات معلم‬

‫مناسب است‪.‬‬

‫ابتدا ‪ √2‬را مشخص می کنیم‪.‬سپس یک پاره خط ‪ 2‬واحدی رسم می کنیم ‪.‬انتهای پاره خط را به ‪√2‬‬

‫سپس خطوط مواری با آن را میکشیم‪.‬‬ ‫وصل کرده و‬

‫‪1‬‬

‫‪1‬‬

‫‪√22‬‬ ‫‪5√4×5‬‬ ‫‪2√5‬‬ ‫‪√5‬‬ ‫‪1 2‬‬

‫) ( ‪= √ = √1 + = √1 +‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪1‬‬
‫(د‬ ‫=‬ ‫×‬ ‫=‬ ‫=‬ ‫=‬
‫‪√22‬‬ ‫‪√22‬‬ ‫‪√22‬‬ ‫‪22‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬
 ‫روش اول ‪:‬‬

‫روش دوم ‪ :‬با استفاده از قضیه تالس ‪:‬‬

 ./
N' ^\
t,g*

"r--**PG
t e*/.. gr)1"; I L^
.Y
_rt) till - t'/l X
y ?) aL X rJ-rr*
e) I'a
-;v / )) -li{2( /
I
-s) t xY / s) ,lt +.lr /
^t*
Y lrt\ + I^Yl x e) \A-l ./
>,/ t/

,/'
-,'}rtr I o(n',o <, : r t f o r"/-ut *,) -Y

rr/to afi=-*i?-'!n - -t
t'='rr
*)t ) rt (-* t'.) = *
-) n(li = n= rw"N
P'1.')
Y{r""-' Y'/T
T) (^'-Y^b)fi = fa.Yx - \Y a"bv = fx (a'-\ xb)
=> ft = f x

>) (3*z) /1
= t"a - -Y,
Y
z?r = {-r( A-?)*> n = lx
./ :
/,,/1 ug/@.P" fiB='x'Jl ;/,
t/ '/
t'
(Jrlz 4r0 ! jcV/lz---,'S s fl -/6r; -f
/1 '-x
\ ,q, -n \ n=t ( B=l -p'-a 1,, Jb )1, A 8: fi
b r'/ 1 *, -ro 1 ,=r.' \o = /
ir,-, ) 8,,
\8,-roY l r.-*'
 r'J*-
I ^l
'^r,
./
f nr/65f.J6l,LI-:s ( !,_t, .f i-'U/lbr/r',:i4t tr* -y
-)t) *d'*A'x/ :)#r#-or e) ^\f{7
)) -6x
" lTx/
-*) o'* {7C x :) lil ".1 X
; -; -*91

,/ (JrG-Jt4 6r/" //4

ui'{" c,rl.b
r-
0J;/ Pr4
z-a z t-Z I -l

-Yorbt-fpt r -Yab\' 2 -zb\cr r -r

)t ab
---- -L> - - cxb )* _t-
--- k
aY -
,3.- '/ f a r
',17u-'^Fnb' 'Fu-t,r -tFnl'
rn -lr

/? tr)f: -:-^/ut-t,> fi l, 6,7,' 4;

Jt) xfi = ?LA- x' = x(a; -tt) :) fi, TS:T) = A-x
Yl

--, ) ,q (-15( ) = \
6'*tz -l ,dr :7 ,1 = -,u'z ,y d
e ) 'ff ,a = Ya-b *ry:) fi = -lb -;_ *.L
)) tn liTx; = ftY-t*J :1 71 = {d {rrE, ,[N -YFnl
=

( )-?dI; ud
 Af "n"-/'

-fruAo7 Y ^? g,)i, n/id {-: nr{utrrrr-, 6D2-> /---to* -y

(e*b) ( atc) =d * @+c)k +bc 6/y'.t ,)rdifio?, ^.ir,
(arb)(a-b)= a'-bY Gry",
(at b)(ed) , o,cr ad +bc, bJ cr4y'
(71-
d ) (d x) = x,-6't\ y .d 6 . ) ?c/ o*?i,(rbi' J o/ --:rb/p
. - 'l
.'9u
(*<Yt oLr(t ))(^f b J -rf7fco Z,1,,, o dt ;i:t{ ),,r2t b ,4rX -x
-!{;li
? :-,1 -74t t/
6il,o-,j,i orr,(ru-t51
-lpt / r-' r';-; ori4dvt5J--,ro0,,e*>!4
-=
/
" rr, rrr* x( -
);" / ao, -bfi --;i
-
(aY+ orxt r)(t-a) -- 8*n--q4'- aY+l) -4 -: nU,
^f*
/rJ , y'
,/.*ul r'Y -L l"-f r-tyluu-'/4/r"4*'o-2y,/i /2/
oL,t b,"./t (--
(^'-r4-'r'-Tl) X = xY'r&IY-tr' 0(f' _/
ll
(*t-ot?t -+-'
,\ )t -- ,nt * K a-")l,-r.

s-? 4, -q
-"t) 1 ,/
fr^
Z) /o rx,/

. ->zt ,,.4/4u*' 4o;/r 6,/$.2.>,/) cj,r f, 4),.2 -t'

A
ers
,fr :,7i uz:G: .e,..6j 2;/.2* ri a,rt /t {,t; " -}+.,,p,,
-'Or/
, J.yhpi?) */rO4tr'g'k/ c O,r2,9rg?6/!.t-, -?
'r/t./r//
orb of b i^>, 6 /.^? 4 6 hL;l? /rg a':-/ o
=.:
 ttY ' ;r

6lt u,c,

(il" NYtl ) (z.Ytx-\ \ )

(l,t) t r[ Y
',.. r)(n-\t^t\)
(f*X* \)(v.\r*r-\)
(J* Xt \)(rt+xrt)
tL\+ Z(+ l)(X\t i.t 1)

( x( t z'. t (-i))(x\1 9( r I)

(d-t-x)+r)irJ*lctl)
(n\ -n Yrt '* \ ) ( y.t + 1-rlrt Y )

t.o*

?utt; ) -lY
/,
-t).c
 (r'/ AY ,-?4

'tre -tf (grerz /or/, </; 6P4!,

a-.//r/r,r/
_r) /z"gri7a-l ,/f-, - lf

*+l -x_ ?c- I 'l'*l 7tx\

:2L r-l ltJ -L t-l rt t

.,etd
1lt 1)"r> I 2g 4'/l &f-**z *-/u Aa
t-'f

.r

o/, )
-

oYt L1; aY, c'- /

:-P
'/

/
I' n
lf
.//
tt 1cr6,/. (/r .L x,/;?6'/1,
,,t
j /, fr/r.bt?_,
, ,/
or ptt) (Jl
Y^** x t I *Y = f, *. x. y-trtf I tY . /[ l,r
O"OOn- ')rdC)n)

*iq
(Y
7t'+ 7t'\ X t\. =,h.r.rA r k.?(r x1\.iY="rlru )l'y'a)r,)
-;-"-c-;'0 0E
v,re,tr rL t) ogr-l 5d** o{f ' p(x)'rt(f,-r 1qx-r);X *V L? 5k
./

--Yt) f G) =" <) 9ct1=' e) PLv)=" >) PIY) =cl

?.9 L yf !o-.b !Z{rrai*-'t j

\- 2-/
-')l) Irr-t V =o -+x= -y
('='
f) x(t-f)(r,--/rl =" ,1 x=y ))^, 'l r

\Ir-x=VY '
r' f
' *)7, *i) -f dyrl {) t6/ ;4
a
intd; f ..9, $ t12 )g f- .t q1"lrt - l^
(r-))(rt t)(x"rt) (x-\ ) (i)
(-x -t) (- x -t) (x- y ) (2.-r ) t
l',.r

(x+ t) (xrr) (v-t) 1r -x)

lf)
1
Scanned by CamScanner
1
2
3
4
5
6
7
8
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
Scanned by CamScanner
‫پاسخ سواالت کتاب تکمیلی فصل هشتم‬
‫صفحه ‪821‬‬
‫ص ‪811‬‬

‫‪ 51‬یال‬
‫‪ 42‬یال‬ ‫‪ 51‬راس‬

‫سوال ‪2‬ص‪ : 311‬الف )چون از همه طرف توسط صفحه محصور نشده اند ‪.‬‬

‫ب )چون از همه طرف توسط صفحه محصور نشده اند ‪.‬‬

‫صفحه ‪811‬‬
‫صفحه ‪816‬و ‪811‬‬
‫صفحه ‪811‬و‪811‬‬
‫سوال ‪ 1‬ص ‪811‬‬

‫سوال ‪ 1‬ص‪811‬‬
‫صفحه ‪811‬‬

‫محاسبه حجم هریک از این هرم ها مانند جواب سوال ‪ 3‬ص ‪931‬می باشد‬
‫سوال ‪ 3‬صفحه ‪ 931‬و سواالت ‪4‬و ‪ 5‬ص ‪941‬‬
‫صفحه ‪941‬‬

‫قسمت د‬
‫سوال ‪ 81‬ص ‪812‬‬