Dong Dao Thoi Chien Tranh - 349

ÀÖÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH 1
MUÅC LUÅC
Chûúng möåt CÊU ÀÖÌNG DAO BUÖÌN BAÄ..........................................................2
Chûúng hai ÀÖÌNG DAO CUÃA RÛÂNG TRAÂM ................................................. 13
Chûúng ba ÀÖÌNG DAO CUÃA THÖN NÛÄ......................................................... 44
Chûúng böën ÀÖÌNG DAO CUÃA DOÂNG SÖNG................................................. 54
Chûúng nùm ÀÖÌNG DAO KEÁP CUÃA THÖN NÛÄ ........................................... 83
Chûúng saáu ÀÖÌNG DAO CUÃA NGÛÚÂI LÑNH..............................................102
Chûúng baãy ÀÖÌNG DAO CUÃA TÒNH YÏU ...................................................135
Chûúng taám ÀÖÌNG DAO CUÃA NHÛÄNG SÖË PHÊÅN ...................................165
Chûúng chñn ÀÖÌNG DAO CUÃA HOAÂ BÒNH .................................................198

VÙN LÏ 2
Chûúng möåt
CÊU ÀÖÌNG DAO BUÖÌN BAÄ
1.
Sau àúåt phaáo cuöëi cuâng àaánh truâm lïn caánh rûâng traâm thûa
thúát doåc àöi búâ kïnh Taám Ngaân, àaåi àöåi trûúãng Lï Syä Quyá mú thêëy
mònh trúã vïì laâng Hiïìn Lûúng - möåt ngöi laâng nhoã nhoi, moãng manh
vúái nhûäng maái raå baåc phïëch, nùçm bïn naây doâng söng Àaáy, tuåc goåi laâ
söng Haát - núi tuám nhau cuãa anh àûúåc chön úã àoá.
Àaåi àöåi trûúãng ài theo löëi moân vùæt qua vïå àï hûúáng àïën con
àûúâng àêët chaåy ngoùçn ngoeâo giûäa nhûäng haâng xoan núã hoa trùæng
ngùæt, toãa muâi hûúng hùæc muâ, dêîn túái nhaâ anh.
Meå anh - baâ Buâi Thõ Son - àang vúát beâo dûúái ao, bêët chúåt ngûãng
lïn, nhòn anh chùçm chùçm. Tim àaåi àöåi trûúãng àêåp nhanh.
- Kòa meå! - Àaåi àöåi trûúãng cêët tiïëng - Meå khöng nhêån ra con sao?
Con àêy! Thùçng cuán Quyá cuãa meå àêy maâ!
- Anh àûâng nïn lûâa muå giaâ lêím cêím naây maâ phaãi töåi! - Baâ noái
möåt caách dûãng dûng - Muå khöng mùæc lûâa anh àêu. Anh khöng phaãi laâ
thùçng Quyá. Thùçng Quyá con töi àaä chïët röìi. Noá chïët úã mùåt trêån phña
Nam. Trong giêëy baáo tûã, ngûúâi ta àaä viïët nhû vêåy.
- Hoå nhêìm àêëy meå aå! - Àaåi àöåi trûúãng phên bua - con chñnh laâ
thùçng Quyá àêy maâ. Con vûâa múái àûúåc àún võ cho vïì pheáp thùm meå.
Meå lïn àêy, nhòn kyä xem, con coá phaãi laâ thùçng Quyá cuãa meå khöng?
- Töi khöng tin. - Baâ meå khùng khùng - anh chùèng phaãi laâ con
töi. Con töi laâ möåt thanh niïn lïî pheáp. Noá khöng bao giúâ daám ra lïånh
cho meå noá caã.
Sûå chöëi boã cuãa ngûúâi meå àaä laâm àaåi àöåi trûúãng tónh giêëc. Anh
duåi mùæt, nùçm im, raáng nhúá laåi nhûäng gò àaä xaãy ra trong cún mú, loâng
böìi höìi, tiïëc reã.
Coá thïí noái, kïí tûâ ngaây vaâo Nam chiïën àêëu àïën nay, àêy laâ lêìn
àêìu tiïn àaåi àöåi trûúãng mú thêëy meå vaâ laâng quï cuãa mònh. Giêëc mú coá
veã aãm àaåm nhûng laåi coá sûác xoa dõu kyâ laå, laâm cho anh caãm thêëy vúåi
ài phêìn naâo sûå taân khöëc cuãa chiïën tranh.
Laâng Hiïìn Lûúng, quï cuãa àaåi àöåi trûúãng úã caách laâng Vùn Cuá
nöíi tiïëng chûâng nùm cêy söë vïì phña àöng. Khi söng Àaáy chaãy àïën
Keäm Tröëng, thò bõ nuái Höìi Haåc chùån laåi, laâm cho doâng nûúác co thùæt,
taåo thaânh möåt caái vûåc xoaáy, ruát nûúác xuöëng êm ti.
Vaâo muâa luä, caái vûåc êëy àaä nhêën chòm vö söë thuyïìn beâ qua laåi.
Nhûng khi chaãy àïën laâng Hiïìn Lûúng thò doâng nûúác laåi trúã nïn ïm
àïìm, trong vùæt.
Vaâo thúâi nhaâ Maåc, Trònh Quöëc Cöng ài qua àêy, thêëy söng nuái
xum vêìy, ûng yá lùæm. Ngaâi noái vúái caác võ bö laäo trong laâng rùçng vuâng
àêët naây coá "Long maåch höåi tuå, vûúång khñ tuön traân, ngaây sau têët sinh
ra lùæm hiïìn taâi".
Vaâi nùm sau, quan phuã An Viïîn cho goåi thúå àaá àïën, sai laâm möåt
têëm bia, dûång trûúác miïëu thúâ thöí thêìn saát bïën söng. Têëm bia àaä bõ
thêët laåc, nhûng lúâi leä vùn veã cuãa noá vêîn àûúåc caác bêåc cao niïn trong
vuâng truyïìn tuång möåt caách raânh roåt. Bia viïët rùçng: "Töíng Thanh
Quyïët vaâ vuâng phuå cêån nùçm úã ngaä ba söng Hoaâng Long vaâ Haát
Giang, phña têy coá Lên Sún vaâ Phuång Sún ngêåm ngoåc; phña àöng bùæc
laåi coá Long Sún, Quy Sún phun chêu, àiïìm baáo ngaây sau têët coá lùæm
traång nguyïn".
Nùm Minh Maång thûá tû, muâa thu, thaáng taám, Nguyïîn Thaánh
Töí Hoaâng àïë ài tuêìn du Bùæc Haâ, àïën laâng Hiïìn Lûúng, thêëy caãnh sún
thuãy hûäu tònh, ngaâi cho xa giaá dûâng laåi, ngùæm maäi vêîn khöng chaán.
Ngaâi cho goåi thöí ti laåi hoãi chuyïån vaâ àûúåc biïët laâ ngaâi àang ngûå taåi
laâng Thûúång Chuâa, töíng Thanh Quyïët, phuã An Viïîn, nguyïn thuöåc
Thanh Hoa ngoaåi trêën.
- Coá phaãi àêët naây coá tûá linh, nhû Trònh Tuyïìn Hêìu tûâng phaán
àoá khöng? Àûác vua hoãi.
VÙN LÏ 4
- Bêím, phaãi, têu Hoaâng thûúång! - Caác thöí ti khuám nuám noái.
- Coá phaãi àêy cuäng laâ núi maâ Taã Ao thêìn àoaán vaâ Buâi Daám
Traåch khêm sai tûâng ca ngúåi trong cuöën "An Nam phong thuãy" àoá
chùng?
- Têu Hoaâng thûúång, àuáng thïë aå!
Nghe chuyïån, Àûác Vua toã veã khöng vui. Ngaâi biïët rùçng àêët naây
mai sau seä sinh ra "Thêåp baát quêån cöng", nhûäng keã thêu toám thiïn
haå. Suöët àïm êëy, Àûác Vua trùçn troåc, khöng nguã. Súám höm sau, ngaâi
giaáng chiïëu cho dên trong vuâng àaâo möåt con söng daâi chûâng ba cêy söë,
noái laâ àïí nùæn laåi khuác cong cuãa doâng söng Àaáy, nhûng tònh thûåc laâ
ngaâi muöën cùæt long maåch, khöng cho vuâng Thanh Hoa ngoaåi trêën
phaát tiïët hiïìn taâi.
Ngûúâi ta àöìn rùçng: khi khúãi cöng, trúâi nöíi giöng gioá, sêëm chúáp
àuâng àuâng, soáng dûúái söng dûång ngûúåc nhû gûúm kïì, giaáo dûång.
Nhûäng con giaãi chöìm lïn, mùæt saáng nhû àeân, miïång to nhû chêåu,
mònh àêìy nhûäng gai, vêåt vaä trïn soáng. Phu àaâo àêët daân thaânh haâng
ngang, keã cuöëc, ngûúâi khuên, àïm ngaây nûúâm nûúåp. Khi khai loâ àûúåc
hún möåt trûúång thò àuång long maåch. Nûúác tûâ loâng àêët traâo tuön, àoã
nhû maáu, sau àoá thêîm àen, coá muâi tanh.
Mêëy bûäa sau, con voi cuãa nhaâ vua àang cûúäi ùn phaãi kiïën, àau
buång röìi lùn ra chïët. Vua cho an taáng troång thïí saát bïn àûúâng thiïn
lyá. Quan phuã An Viïîn lo lùæm, ra lïånh cho dên trong vuâng àan möåt caái
roå bùçng tre hònh con voi, röìi bùæt dên àem tiïìn boã vaâo cho àêìy, àïí taå löîi
vúái àûác vua. Khöën thay, tiïìn boã vaâo roå bao nhiïu cuäng khöng àuã. Dên
laâng Thûúång Chuâa phaãi baán möåt nûãa nuái Long Sún cho laâng Miïîu
Giaáp múái àuã tiïìn. Sau naây, laâng Miïîu Giaáp yïím buâa, dûång lïn möåt
cêy thaánh giaá cao hún mûúâi trûúång taåi àêëy.
Trûúác têëm loâng cuãa dên trong vuâng, Àûác Vua caãm àöång lùæm.
Ngaâi cho àöíi tïn laâng Thûúång Chuâa thaânh laâng Hiïìn Lûúng vaâ laâng
Böåt úã bïn kia söng thaânh laâng Àoan Vô.
Khi khuác söng àaâo gêìn xong, thò nûúác êåp vaâo, dòm chïët hún möåt
trùm dên àinh trong vuâng. Àûác Vua rêët lêëy laâm àau xoát. Ngaâi cho lêåp
àaân traâng úã ven söng, tïë lïî suöët baãy ngaây liïìn. Laåi sai dên haâng maä
laâm thuyïìn beâ, àaân öng, àaân baâ, quêìn aáo, noán muä bùçng giêëy, thaã
xuöëng söng àïí an uãi ngûúâi quaá cöë. Trong buöíi lïî, boån treã con trong
laâng cuäng bùæt chûúác ngûúâi lúán lêëy mo cau, boå beân, thaã xuöëng söng röìi
haát. Haát rùçng:
Nhûäng con thuyïìn
Haäy tröi ài
Vïì vúái meå
Noái vúái meå
Trïn trúâi cao
Coá öng Giùng
Dûúái êm phuã
Coá con söng
Cha chïët ài
Vïì dûúái êëy!
Haäy tröi ài
Vïì vúái baâ
Noái vúái baâ
Trïn àêët naây
Coá Àûác Vua
Coá con cua
Dûúái êm phuã
Coá cêy cêìu
Khöng tay võn
Coá ngûúâi chïët
Sùæp haâng
Coá choá ngao
Lao xao...
Lúâi haát àöìng dao êëy àûúåc truyïìn tuång tûâ àoá, suöët àúâi naây sang
àúâi khaác, giöëng nhû möåt taâi saãn thûâa kïë cuãa moåi ngûúâi dên Hiïìn
Lûúng.
Nhûäng gia àònh sinh söëng úã gêìn con söng àaâo coân kïí rùçng: Vaâo
nhûäng àïm mûa buåi, gioá may, hoå nhòn thêëy nhûäng oan höìn uöíng tûã
VÙN LÏ 6
raách rûúái, lang thang khùæp bïën söng. Nhiïìu ngûúâi coân nghe thêëy caã
tiïëng khoác nó non, ai oaán laånh toaát caã söng àaâo. Àïën luác gaâ gaáy thò caác
höìn ma àïìu keáo nhau ài hïët.
Àoá laâ têët caã nhûäng gò maâ Àûác Vua àaä àem àïën cho laâng Hiïìn
Lûúng, laâng Àoan Vô vaâ caác laâng trong khu vûåc. Chuyïån ma quyã hiïån
höìn chûa hùèn laâ àaä thêåt nhûng noá vêîn coân laâ möåt nöîi aám aãnh sêu
nùång trong loâng nhiïìu thïë hïå úã àõa phûúng anh.
2.
Gêìn nhû àaä trúã thaânh möåt quy àõnh bêët thaânh vùn laâ têët caã
nhûäng thaânh viïn trong doâng hoå Lï Quyá úã Hiïìn Lûúng, trûúác khi ài
xa, phaãi biïët vïì gia töåc cuãa mònh. Dô nhiïn, àaåi àöåi trûúãng cuäng àaä
àûúåc meå vaâ baác trûúãng hoå cung cêëp cho toaân böå thöng tin êëy.
Meå anh kïí rùçng: öng töí cuãa doâng hoå Lï Quyá àïën àõnh cû úã laâng
Hiïìn Lûúng vaâo thúâi àiïím sau biïën cöë chïët ngûúâi taåi söng àaâo nùm
êëy. Öng tïn laâ Lï Quyá Cöng-huáy laâ Syä, nïn sau naây moåi ngûúâi thûúâng
lêëy hoå laâ Lï Syä. Öng töí laâ möåt ngûúâi coá hoåc, nhûng tñnh tònh ûúng
ngaånh, cûåc àoan. Nhên möåt vuå caäi vaä vúái quan phuã, öng tûâ boã cûúng
võ thû kyá àïí laâm möåt anh thúå thöí, söëng lang baåt kyâ höì. Gia taâi cuãa
öng khi àïën laâng Hiïìn Lûúng chó coá möåt caái mai àaâo àêët vaâ möåt chiïëc
tay naãi àûång vaâi böå quêìn aáo xïình xoaâng. Sau naây, öng sùæm àûúåc thïm
möåt chiïëc thuyïìn nan chúã àêët.
Vaâo muâa luä, nûúác mûa tûâ trïn nuái àöí xuöëng, laâng Hiïìn Lûúng bõ
chòm trong biïín nûúác. Ngûúâi ta laåi phaãi rúâi nhaâ lïn söëng taåm búå úã nuái
Quy Sún. Nhûäng gia àònh khöng muöën di chuyïín phaãi tòm àïën öng töí
hoå Lï, thuï vûúåt àêët, tön cao nïìn nhaâ. Nhûäng thûãa ruöång trong laâng
àaä trúã thaânh ao höì vaâo nhûäng nùm sau àoá.
Do khoãe maånh, laåi coá kiïën thûác, nïn cuöåc söëng cuãa öng töí Lï
Quyá Cöng cuäng khöng àïën nöîi naâo. Nhûng ngûúâi ta khöng kïí öng laâ
ngûúâi laâng vò öng laâ dên nguå cû, mêët göëc rïî. Àaä vaâo tuöíi ba mûúi,
nhûng chùèng ai chõu gaã con gaái trinh trùæng cho öng. Buöåc loâng, öng
phaãi lêëy möåt ngûúâi àaân baâ goáa chöìng tïn laâ Tûâ Xinh úã laâng Cung Quïë.
Baâ Tûâ Xinh àeã cho doâng hoå Lï nguå cû hai ngûúâi con trai vaâ möåt ngûúâi
con gaái. Doâng hoå Lï úã laâng Hiïìn Lûúng àûúåc sinh söi tûâ àêëy.
Mêëy nùm sau, öng töí Lï Quyá Cöng theo öng Lï Duy Lûúng laâm
phaãn, chöëng laåi Vua Thaánh Töí. Viïåc khöng thaânh, öng bõ bùæt, bõ àoáng
cuäi cuâng vúái nhiïìu ngûúâi khaác, giaãi vïì kinh röìi bõ cheám, àêìu boã möåt
núi, thên phanh möåt neão. Nhaâ Vua coân ra lïånh bùæt caã nhûäng ngûúâi
thuöåc doâng doäi nhaâ Lï, àem àaây vaâo Quaãng Nam, Quaãng Ngaäi, Bònh
Àõnh, cûá mûúâi lùm ngûúâi cho úã möåt huyïån, röìi phaát tiïìn, phaát ruöång
cho laâm ùn.
Baâ Tûâ Xinh phaãi nuöi con nhoã, nïn khöng bõ bùæt ài. Thïë laâ doâng
hoå Lï úã Hiïìn Lûúng may mùæn vêîn coân coá ngûúâi nöëi doäi. Theo têåp quaán
thúâi êëy, con trai túái mûúâi saáu tuöíi, con gaái mûúâi ba laâ coá thïí cûúái vúå,
gaã chöìng. Caác con cuãa baâ Tûâ Xinh cuäng tuên theo tuåc lïå êëy. Caã hai
ngûúâi con trai cuãa baâ àïìu sinh àûúåc con trai, nhûng hoå àïìu chïët khi
chûa àêìy böën mûúi tuöíi.
Phaãi noái rùçng con caái doâng hoå Lï úã Hiïìn Lûúng àïìu nhanh trñ,
chùm chó, nhûng àoaãn thoå. Chûa möåt ai trong doâng hoå söëng qua tuöíi
nùm mûúi. Ngûúâi ta àöìn rùçng do öng töí Lï Quyá Cöng chïët khöng toaân
thêy, nïn con chaáu sau naây phaãi gaánh chõu hêåu quaã.
Hún möåt thïë kyã tröi qua, doâng hoå Lï múái gêy dûång àûúåc saáu gia
àònh. Thúâi gian sau naây, hoå Lï khöng coân bõ coi laâ dên nguå cû nûäa,
nhûng viïåc lêëy vúå, gaã chöìng cuãa nhûäng ngûúâi trong doâng hoå vêîn cûá
gian nan. Chùèng ai muöën cûúái möåt ngûúâi maâ tûúng lai àûúåc baáo trûúác
laâ seä àûát gaánh.
Sau naây, duy nhêët chó coá möåt ngûúâi, möåt thiïëu nûä trong trùæng,
coá hoåc, daám laâm dêu nhaâ hoå Lï, àoá laâ cö Buâi Thõ Son - meå anh.
Vaâo cuöëi thïë kyã mûúâi chñn, khi phong traâo Cêìn Vûúng nöíi lïn,
hoå Lï coá túái ba ngûúâi vaâo têån Thûâa Thiïn theo Àûác Vua chöëng Phaáp.
Nhûng röìi chùèng bao lêu sau, hoå Lï cuäng bõ ngûúâi Phaáp bùæt àûúåc,
göng cöí, giaãi vïì Huïë chùåt àêìu. Ngûúâi Phaáp coân gúãi giêëy vïì àõa
phûúng, kïu hoå Lï laâ nghõch tùåc.
Möîi lêìn nghe meå kïí vïì doâng hoå cuãa mònh, àaåi àöåi trûúãng Lï Syä
Quyá thûúâng toã ra buöìn baä. Anh khöng hiïíu vò sao thaãm hoåa laåi
thûúâng rúi vaâo nhûäng gia àònh thuöåc doâng hoå anh? Phaãi chùng nhûäng
ngûúâi trong hoå Lï Quyá thûúâng quaá nhaåy caãm, bûác xuác trûúác thúâi thïë,
nïn hoå thûúâng ài àêìu, dêën thên vaâo cún löëc chñnh trõ; chñnh vò vêåy maâ
VÙN LÏ 8
hoå phaãi gaánh chõu nhûäng bêët haånh xaãy ra? Àaåi àöåi trûúãng khöng coá
àêìy àuã nhûäng thöng tin cêìn thiïët àïí xaác àõnh möåt caách roä raâng vïì
àiïìu êëy, nhûng coá möåt thûåc tïë maâ anh khöng thïí chöëi caäi àûúåc laâ cha
anh cuâng vúái öng baác hoå laâ nhûäng ngûúâi àêìu tiïn trong laâng tònh
nguyïån nhêåp nguä àaánh Phaáp vaâ caã hai ngûúâi àïìu hy sinh. Cha anh
mêët luác öng múái hai mûúi ba tuöíi.
Meå noái rùçng cha hy sinh vaâo Chiïën dõch Thu Àöng, luác anh gêìn
möåt tuöíi. Dô nhiïn, àaåi àöåi trûúãng khöng thïí biïët mùåt cha. Nhûng moåi
ngûúâi noái rùçng anh giöëng cha nhû àuác, rùçng anh chñnh laâ sûå löåt xaác
cuãa öng.
- Nhúâ trúâi, trûúác khi cha mêët, meå vêîn coân coá con! - Möåt lêìn, meå
anh noái - cha con laâ möåt ngûúâi töët. Öng rêët quyá ngûúâi.
Àaåi àöåi trûúãng rêët thûúng vaâ kñnh troång meå. Luác goáa chöìng, baâ
múái hai mûúi tuöíi. Baâ àaä hûáa trûúác vong linh cuãa chöìng laâ seä úã vêåy
nuöi con suöët àúâi, nhûng baâ khöng laâm àûúåc àiïìu êëy cuäng búãi loâng
thûúng ngûúâi cuãa mònh.
Àaåi àöåi trûúãng nhúá laåi: vaâo khoaãng thúâi gian sau caãi caách ruöång
àêët, laâng anh àoán möåt àún võ böå àöåi vïì sûãa sai. Chñnh trong nhûäng
ngaây thaáng êëy, meå anh - möåt caán böå phuå nûä xaä - àaä àem loâng yïu möåt
anh thûúng binh goáa vúå vaâ àaä coá möåt àûáa con trai. ñt lêu sau, anh
thûúng binh êëy àem ba lö, dùæt theo thùçng con vïì söëng vúái meå con anh
vaâ trúã thaânh möåt ngûúâi böë dûúång mêîu mûåc.
Sûå chùæp nöëi naây, trûúác tiïn àûúåc töí chûác uãng höå, sau àoá laâ doâng
hoå cuãa anh. Anh rêët quyá böë dûúång, búãi öng àaä àem àïën cho anh tònh
caãm cuãa möåt ngûúâi cha maâ anh chûa tûâng àûúåc hûúãng. Thùçng em cuãa
anh, Nguyïîn Minh Thùæng cuäng àûúåc hûúãng tònh yïu cuãa meå, maâ
trûúác àoá, noá khöng coá àûúåc.
Leä ra, gia àònh anh seä trúã thaânh möåt àiïín hònh mêîu mûåc cuãa sûå
gaäy àöí àûúåc chùæp nöëi, nïëu nhû dûúång laåi khöng mêët ài àöåt ngöåt vaâo
mêëy nùm sau àoá.
Öng mêët do chûáng viïm ruöåt thûâa cêëp, trong luác cuâng ài vúä
hoang vúái meå anh vaâ baâ con dên laâng úã maäi têån Àaá Haân, caách laâng löëi
chûâng hai chuåc cêy söë àûúâng rûâng. Nïëu úã vaâo thúâi naây, chùæc chùæn öng
khöng bõ chïët oan uöíng nhû vêåy. Nhûng ngaây àoá, thêìy thuöëc rêët
hiïëm. Hún nûäa, caã dûúång vaâ meå àïìu khöng coá kinh nghiïåm vaâ khöng
coá möåt chuát hiïíu biïët naâo vïì y hoåc.
Àaåi àöåi trûúãng khöng thïí naâo quïn àûúåc nhûäng gò àaä xaãy ra vaâo
ngaây höm êëy. Anh nhúá nhû in hònh aãnh meå cuâng vúái dên laâng khiïng
dûúång trong chiïëc voäng àay, chaåy gùçn tûâ rûâng vïì nhaâ. Moåi ngûúâi àùåt
dûúång nùçm trïn chiïëc giûúâng tre àûúåc traãi möåt chiïëc chiïëu múái nhêët.
Trong luác meå cuâng moåi ngûúâi têët bêåt tùæm rûãa vaâ thay quêìn aáo múái
cho dûúång, thò anh vaâ thùçng Thùæng vêîn nö àuâa, reo hoâ ngoaâi sên.
Khöng thïí chêëp nhêån àûúåc sûå vö lïî êëy, baâ baác hoå goåi hai anh em anh
laåi, taát cho möîi àûáa möåt caái:
- Tiïn sû chuáng maây! - Baâ baác chûãi - böë chïët maâ vêîn coân nö
nghõch àûúåc haã? Quên mêët daåy.
Caái taát cuãa baâ baác khöng àau, nhûng àaä laâm anh bêåt khoác. Àïën
luác àoá, anh múái thêëy thêëm thña nöîi àau cuãa möåt àûáa treã mêët böë. Nïëu
böë anh coân söëng, thò khöng ai daám àaánh hai anh em anh. Anh bûåc tûác
dêîn thùçng Thùæng chaåy vaâo trong buöìng, àûáng khoác.
Meå anh vêîn khöng biïët chuyïån caác con bõ àoân. Baâ cùæn möi, àau
khöí, nêng tay dûúång àùåt lïn buång, röìi duâng möåt dêy chó buöåc hai
ngoán tay cuãa dûúång laåi. Baâ cùæn möi, kïìm neán nöîi àau, miïång meáo
xïåch. Anh hïët nhòn meå laåi nhòn dûúång. Dûúång nùçm àoá, thaãn nhiïn
nhû möåt ngûúâi quaá mïåt moãi vúái cuöåc àúâi vaâ àïën luác cêìn phaãi nguã. Möåt
laát sau, ngûúâi ta àem àïën möåt túâ giêëy baãn maâu ngaâ, röìi phuã lïn mùåt
dûúång.
Dên laâng keáo àïën möîi luác möåt àöng. Ngûúâi giuáp laâm baân thúâ. Keã
giuáp dûång raåp, tïm trêìu, nêëu nûúác. Ngûúâi thò lïn xaä xin giêëy giúái
thiïåu mua vaãi liïåm, keã thò ài múâi thúå keân, laâm phûúán vaâ cúâ binh
chinh...
Trûúác khi liïåm, meå goåi anh vaâ thùçng Thùæng àïën. Caã ba ngûúâi
cuâng quyâ, laåy dûúång. Meå khêën:
- Töi laâ Buâi Thõ Son, vúå cuãa mònh àêy. Mònh haäy tha thûá cho töi
vò àaä khöng chùm soác mònh àïën núi àïën chöën, àïí xaãy ra nöng nöîi naây,
caác con phaãi möì cöi böë. Mònh coá khön thiïng thò haäy phuâ höå cho caác
con. Chuáng noá coân nhoã daåi...
VÙN LÏ 10
Khêën xong, meå lêåt túâ giêëy phuã mùåt dûúång, noái:
- Caác con haäy nhòn böë lêìn cuöëi ài. Nhòn kyä vaâo, sau naây, caác con
khöng bao giúâ àûúåc nhòn thêëy böë nûäa àêu.
Múái àoá thöi maâ dûúång anh àaä àöíi khaác. Maâu da öng trúã nïn
trùæng dúåt, vö höìn. Anh bûúác túái öm lêëy mùåt dûúång, coân thùçng Thùæng
thò öm chên. Caã ba meå con anh cuâng khoác. Cho àïën khi moåi ngûúâi
chuyïín aáo quan túái, chuêín bõ khêm liïåm, anh vaâ thùçng Thùæng àûúåc
dêîn ra ngoaâi.
Duâ coân nhoã, nhûng khöng bao giúâ àaåi àöåi trûúãng quïn àûúåc caãm
giaác söëng thiïëu dûúång. Luác naâo anh cuäng thêëy mònh cöi cuát, tröëng
vùæng. Dûúâng nhû dûúång laâ ngûúâi khöng thïí thiïëu trong gia àònh anh.
Mêët dûúång, gia àònh anh nhû mêët hùèn möåt caái gò àoá trong têm höìn.
Cûá nghô àïën chuyïån êëy, anh laåi thêëy khöng thïí chõu àûång nöíi. Luác àoá,
anh laåi dêîn thùçng Thùæng ra búâ söng, lêëy boå beân, beå chuöëi laâm thuyïìn,
thaã xuöëng nûúác.
- Àïí laâm gò vêåy, anh caã?
- Àïí cho böë coá thuyïìn vïì thùm chuáng ta.
- Böë cuäng ngöìi àûúåc trïn nhûäng chiïëc boå beân naây haã, anh caã?
- Maây im ài. Nhùæm mùæt laåi, röìi noái theo tao. Noái àuáng baãy lêìn,
nghe chûa?
- Em nghe!
Röìi hai àûáa cuâng àoåc:

Haäy tröi ài
Vïì vúái dûúång
Noái vúái dûúång
Trïn trúâi cao
Coá öng giùng
Dûúái êm phuã
Coá con söng
Ngûúâi chïët ài
Vïì dûúái êëy!

Haäy tröi ài
Vïì vúái böë
Noái vúái böë
Trïn àêët naây
Coá thùçng Quyá
Coá thùçng Thùæng
Nhúá cha.
Coá böng hoa
Mùåt trúâi
Coá con ngûúâi
Nhúá ngûúâi chïët!
Hai àûáa treã cûá àoåc luön möìm àuáng baãy lêìn baâi àöìng dao êëy, mùæt
khöng rúâi nhûäng con thuyïìn tuöíi thú àang àûúåc doâng nûúác cuöën ài.
Luác àoá, Quyá tin rùçng úã dûúái loâng àêët kia cuäng töìn taåi möåt thïë giúái
khaác. Thïë giúái êëy coá têët caã nhûäng ngûúâi thên trong àöìng töåc cuãa anh.
Lï Syä Quyá nhêåp nguä vaâo cuöëi nùm 1964, luác anh àang hoåc nùm
thûá nhêët Àaåi hoåc Sû phaåm, khoa Sûã. Àuáng ra, anh vêîn thuöåc diïån
chûa nhêåp nguä; Nhûng khöng khñ chiïën tranh àaä bùæt àêìu laâm tan
loaäng sûå chùm chó hoåc haânh. Laâ bñ thû chi àoaân, anh quyïët àõnh laâm
àún xin nhêåp nguä. Caái sûå laâm àêìu taâu cuãa anh àaä keáo theo haâng chuåc
sinh viïn caác khoa khaác àùng kyá lïn àûúâng.
Vúái lyá lõch trong saáng, sau ba thaáng têåp luyïån, anh àûúåc ài hoåc
trûúâng syä quan luåc quên, röìi àûúåc àiïìu vïì laâm àaåi àöåi trûúãng böå binh.
Cuöëi nùm 1966, anh laåi àûúåc cûã ài hoåc möåt khoáa huêën luyïån trinh saát
ngùæn ngaây, röìi àûúåc nghó pheáp, trûúác khi vaâo Nam chiïën àêëu.
VÙN LÏ 12
Trong giêëy chûáng minh taåm thúâi, anh thuöåc tiïíu àoaân 301 B.
Núi àïën laâ chiïën trûúâng Haãi Yïën S9, maâ moåi ngûúâi thûúâng goåi laâ "Bï
daâi", mêåt danh cuãa mùåt trêån Nam Böå.
Sau nùm thaáng trúâi haânh quên, tiïíu àoaân àaä vaâo túái miïìn Àöng.
Taåi àêy, àún võ chia leã, böí sung cho caác sû àoaân thuöåc mùåt trêån. Quyá
àûúåc àiïìu vïì Sû àoaân böå binh tinh nhuïå söë 9.
Vaâo möåt buöíi trûa, àaåi àöåi trûúãng coân àang chúi tu-lú-khú taåi
nhaâ khaách, thò trûúãng ban caán böå cùæp cùåp túái, laâm viïåc vúái anh.
- Theo nguyïån voång thò àöìng chñ muöën vïì àún võ naâo? E möåt, E
hai hay E ba? Trûúãng ban caán böå vui veã hoãi.
ÚÃ chiïën trûúâng maâ àûúåc tön troång nhû thïë naây, kïí cuäng tuyïåt
thêåt. Àaåi àöåi trûúãng nghô buång. Àûúåc quyïìn lûåa choån tûúng lai cho
mònh thò quaã laâ dên chuã söë möåt.
- Vïì àún võ naâo coá nïìn nïëp êëy. Àaåi àöåi trûúãng buöåt miïång noái.
- Vêåy thò chùèng coá àún võ naâo thuöåc sû àoaân khöng coá nïìn nïëp
caã. Trûúãng ban caán böå x1/2ng gioång.
- Thöi, cho töi vïì E ba vêåy! - Àaåi àöåi trûúãng quyïët àõnh nhanh
choáng.
Thïë laâ ngay höm êëy, àaåi àöåi trûúãng nhêån àûúåc quyïët àõnh vïì
trung àoaân ba böå binh, vúái cûúng võ àaåi àöåi trûúãng trinh saát. Sau naây,
khi trung àoaân àûúåc àiïìu trúã vïì miïìn Têy, chiïën trûúâng quaá nhiïìu
kïnh raåch, ài laåi khoá khùn, ngûúâi luác naâo cuäng nhúm nhúáp buân nûúác,
àaåi àöåi trûúãng múái thêëy quyïët àõnh cuãa mònh sai lêìm ghï gúám. Giaá
nhû höìi àoá, laåi giaá nhû, anh buöåt miïång xin vïì E möåt hoùåc E hai thò
sûå thïí àaä khaác, võ têët anh àaä phaãi coá mùåt úã chiïën trûúâng naây.
Nhûng úã àúâi, caái gò röìi cuäng quen. Sau möåt thúâi gian nhùn nhoá,
chaán chûúâng, cuöëi cuâng, àaåi àöåi trûúãng cuäng àaä quen dêìn vúái hiïån
thûåc vaâ coi nhû söë phêån àaä an baâi.
Chûúng hai
ÀÖÌNG DAO CUÃA RÛÂNG TRAÂM
Sau giêëc mú buöìn baä vûâa röìi, àaåi àöåi trûúãng Lï Syä Quyá thao
thûác, nghô ngúåi möåt höìi lêu múái bùæt àêìu nguã laåi. Tuy nhiïn, giêëc nguã
cuãa anh coá phêìn thùæc thoãm, rúâi vuån thïë naâo êëy.
Àaåi àöåi trûúãng khöng biïët laâ mònh nguã trong traång thaái möng
lung nhû thïë àûúåc bao lêu, cho túái khi anh nghe thêëy coá ai àoá goåi tïn
mònh möåt caách giêåt gioång. Anh bûâng tónh. Ai goåi thïë nhó? Anh tûå hoãi,
nhûng khöng thïí traã lúâi àûúåc. Hònh nhû tiïëng goåi êëy vang voång tûâ
möåt núi naâo àoá xa lùæc. Àaåi àöåi trûúãng chui àêìu ra khoãi muâng, lùæng tai
nghe ngoáng. Ngoaåi trûâ tiïëng vo ve àêåp caánh cuãa ngaân vaån con muöîi
coân thò caánh rûâng hoaân toaân im lùång. Hoåa hoùçn lùæm múái coá möåt vaâi
phaát suáng nöí bò boåp voång laåi tûâ hûúáng Xo Mo.
Nùçm bïn caånh anh, saát cùn hêìm chûä A nûãa chòm nûãa nöíi, trung
àöåi trûúãng Ba Trêìn nguã say nhû chïët. Qua aánh saáng múâ nhaåt cuãa
maân àïm, àaåi àöåi trûúãng nhòn thêëy miïång anh ta haá höëc, húi thúã khoâ
kheâ.
Àaåi àöåi trûúãng xem àöìng höì. Múái coá möåt giúâ hai mûúi lùm phuát.
Nhû vêåy coân lêu múái túái giúâ àaánh thûác anh nuöi dêåy nêëu cúm, chuêín
bõ haânh quên. Phaãi thûác tûâ giúâ cho túái luác àoá, quaã laâ möåt sûå laäng phñ
thúâi gian lúán. Coá leä phaãi raáng nguã tiïëp thöi, Anh tûå nhuã.
Àuáng luác àoá, luác anh àang chui àêìu vaâo trong muâng, thò coá tiïëng
àöång cú maáy bay nùång trònh trõch vang lïn tûâ phña biïín möîi luác möåt
to dêìn. Vúái linh caãm cuãa möåt ngûúâi lñnh, àaåi àöåi trûúãng nhaãy xuöëng
voäng, àêåp tay vaâo vai Ba Trêìn, miïång kïu möåt caách thaãng thöët:
- Xuöëng hêìm ngay. B52 àaánh àêëy!

VÙN LÏ 14
- Caái gò thïë? Ba Trêìn nhöím dêåy, ngú ngaác hoãi. Ngay sau àoá, anh
ta àaä nhêån ra tiïëng àöång cú maáy bay nùång nïì kia, baáo hiïåu möåt àiïìu
gò àoá chùèng töët laânh.
Hai ngûúâi vûâa kõp quúâ lêëy suáng, chui vaâo hêìm, thò möåt luöìng
aánh saáng cûåc maånh oâa ra, tiïëp theo laâ nhûäng tiïëng nöí dêy chuyïìn
vang döåi, laâm cùn hêìm rung lên bêìn bêåt. Àaåi àöåi trûúãng bõ soáng chêën
àöång neám tûâ vaách hêìm bïn naây sang vaách hêìm bïn kia, röìi bõ neám trúã
laåi, àêìu va vaâo cêy àaâ àau àiïëng.
Möåt luöìng khoái àen àêåm àùåc, nöìng nùåc muâi diïm sinh xöåc vaâo
hêìm, laâm anh ho sùåc suåa, nûúác mùæt traâo ra. Vûâa dûát loaåt bom, Ba
Trêìn toan chui ra ngoaâi, thò àaåi àöåi trûúãng keáo giêåt anh laåi:
- Khoan àaä. Coân quaã cuöëi cuâng!
Àaåi àöåi trûúãng chûa noái dûát cêu, thò möåt lêìn nûäa, chúáp lûãa
nhoaáng lïn. Chûa kõp nghe tiïëng nöí, anh àaä thêëy nhû mònh bõ nhêëc
böíng lïn khoãi mùåt àêët, röìi bõ àeâ beåp búãi möåt sûác nùång vö hònh.
Khó thêåt. Thïë laâ hïët! Àaåi àöåi trûúãng nghô buång. Àïën luác naây,
anh múái àuã tónh taáo àïí nhêån ra rùçng khöng phaãi hêìm bõ sêåp maâ laâ do
sûác eáp cuãa traái bom àaä xö àêët vaâ cêy úã möåt bïn vaách hêìm, döìn eáp anh
hïët cûåa quêåy. Àaåi àöåi trûúãng göìng mònh toan àêíy khöëi cêy ra, nhûng
vö voång. Gêìn nhû moåi khoaãng tröëng coá àûúåc trong hêìm àaä bõ àêët
chiïëm hïët röìi.
- Meå úi! Con chïët mêët! - Ba Trêìn hoaãng loaån, gaâo lïn.
- Bònh tônh naâo. Hêìm chûa bõ sêåp àêu. Raáng búái àêët ài. úã trong
naây, töi khöng thïí...
- Nhûng cûãa hêìm úã chöî naâo.
- Hûúáng trûúác mùæt êëy. Raáng lïn. Khöng chïët àêu! Mùåc duâ noái
nhû vêåy, nhûng àaåi döåi trûúãng àaä caãm thêëy tuyïåt voång. Baãn thên anh
cuäng khöng xaác àõnh àûúåc cûãa hêìm úã chöî naâo. Xung quanh anh chó laâ
möåt maâu àen khuãng khiïëp.
Hònh nhû Ba Trêìn àaä tónh taáo trúã laåi. Anh ta àang duâng hai tay
caâo àêët, tòm löëi ra. Bõ keåt cûáng búãi nhûäng khuác göî trong hêìm, caâng luác
àaåi àöåi trûúãng caâng thêëy khoá thúã. Ngûåc anh nhû bõ ai àoá boáp ngheåt,
laâm cho anh ngùæc ngûá.
- Sao lêu thïë? - Anh hoãi vúái gioång phïìu phaâo, rúâi vuån.
Ba Trêìn khöng traã lúâi. Nhûng roä raâng laâ anh ta àang raáng sûác
àaâo búái. buân àêët àûúåc döìn vaâo nhûäng khoaãng tröëng ñt oãi trong hêìm.
Àaåi àöåi trûúãng thêëy mònh khöng thïí chõu àûång àûúåc nûäa. Anh rïn
möåt caách cay àùæng:
- Khöng tòm thêëy cûãa hêìm sao?
- Raáng möåt chuát xñu nûäa ài... Ba Trêìn thúã höìng höåc, noái.
Nhûng àaåi àöåi trûúãng khöng coân nghe thêëy gò nûäa. Trong caái
khoaãnh khùæc cuöëi cuâng trûúác khi ngêët lõm, hònh nhû anh àaä döìn hïët
sûác lûåc cuãa mònh vuâng vêîy, hoâng phaá tung cùn hêìm àang nhöët chùåt
anh, nhûng chên tay khöng theo sûå chó huy cuãa anh nûäa. Àaåi àöåi
trûúãng laã dêìn. Moåi thûá xung quanh anh giöëng y nhû möåt giêëc mú.
Toaân thên anh trúã nïn nheå tïnh, tröi böìng bïình trong khoaãng trúâi
àïm vö têån. Àaåi àöåi trûúãng khöng hònh dung àûúåc mònh töìn taåi trong
traång thaái mï man nhû thïë bao lêu, cho túái khi anh lúâ múâ nhêån thêëy
coá möåt luöìng saáng yïëu úát, hiïån ra trûúác mùæt mònh.
- Àaåi àöåi trûúãng, ra ài thöi! - Tiïëng Ba Trêìn giuåc giaä.
Àaåi àöåi trûúãng nghe thêëy têët caã, nhûng anh khöng traã lúâi nöíi.
Anh àang thúã. Noái àuáng ra laâ anh àang cûúáp lêëy khöng khñ àïí thúã.
Anh thúã giöëng nhû con caá bõ bùæt tûâ dûúái nûúác lïn búâ.
Ba Trêìn chui vaâo hêìm, tuám lêëy chên àaåi àöåi trûúãng lay maånh:
- Ra ài thöi. Nùçm laâm gò maäi thïë haã?
Àaåi àöåi trûúãng bùæt àêìu nhuác nhùæc. Nhûng anh khöng sao cuái
thêëp hún àïí àûa caái àêìu ra khoãi haâng àaâ cêy bõ xö lïåch, bùæt cheáo nhau
trong cùn hêìm chûä A cho nöíi. Trúã ngaåi chñnh giúâ àêy laåi laâ caái àêìu cuãa
anh.
- Öng phaãi àûa hai chên ra trûúác, ngûúâi ngaã ra sau. Cûá nhû thïë
maâ nhñch tûâng tñ möåt. Ba Trêìn noái.
VÙN LÏ 16
Coá thïë maâ mònh cuäng khöng nghô ra. Àaåi àöåi trûúãng nghô buång.
Phaãi chùng sûå àe doåa cuãa caái chïët àaä laâm anh muå mêîm caã ngûúâi? Àaåi
àöåi trûúãng laâm theo hûúáng dêîn cuãa Ba Trêìn. Sau cuâng, anh cuäng àûa
àûúåc caái thên hònh rïåu raä, sêy saát cuãa mònh ra khoãi cùn hêìm töìi tïå.
Chó cho àïën khi àûúåc ngöìi trïn mùåt àêët, anh múái caãm thêëy kinh
hoaâng trûúác nhûäng gò àang hiïån hûäu. Caánh rûâng traâm àún võ àoáng
quên xanh tûúi laâ thïë àaä biïën khoãi mùåt àêët, chó coân laåi nhûäng àoaån
cêy bõ xeá toaác, nùçm ngöín ngang. Xung quanh anh, àêët buân bõ bom hêët
tung lïn thaânh tûâng àöëng, nhaäo nhoeát. úã ngay saát cûãa hêìm cuãa anh,
phña bïn traái laâ möåt höë bom àòa, röång àïën caã chuåc meát, nùçm toang
hoaác giûäa maân àïm.
- Anh em coá ai bõ sao khöng? - Àaåi àöåi trûúãng hoãi, gioång vêîn coân
run.
- Khöng. Ba Trêìn traã lúâi vúái veã tûå tin, chùæc nõch.
- Öng àaä nhòn thêëy têån mùæt tûâng ngûúâi chûa?
- Ngoaâi öng vaâ töi ra coân laåi coá mûúâi anh em, laâm sao maâ khöng
têån mùæt.
Àaåi àöåi trûúãng im lùång, nhòn caánh rûâng bõ taân phaá, möåt lêìn nûäa,
kheä ruâng mònh. Trêån bom B52 bûâa qua núi àoáng quên cuãa àún võ, maâ
khöng ai bõ chïët, bõ thûúng, quaã laâ möåt may mùæn, àaåi phuác. Àaåi àöåi
trûúãng tûå hoãi: vaâo caái giúâ êëy, nïëu anh khöng àöåt nhiïn thûác giêëc, thò
àiïìu gò seä xaãy ra? Vaâ, taåi sao, do àêu maâ anh laåi nghe thêëy coá ngûúâi
goåi tïn mònh. Theo anh biïët thò vaâo àuáng luác àoá, khöng coá ai goåi anh
hïët, maâ chó coá möîi möåt mònh anh goåi hoå xuöëng hêìm. Caâng nghô, àaåi
àöåi trûúãng caâng caãm thêëy bñ hiïím. Phaãi chùng àêy laâ sûå thûác dêåy bêët
ngúâ cuãa têm thûác, hay coân laâ möåt caái gò àoá huyïìn diïåu nùçm bïn ngoaâi
sûå hiïíu biïët cuãa anh? Nhûng duâ laâ gò thò àêy cuäng laâ möåt sûå kiïån, möåt
sûå kiïån laâm cho anh khöng thïí quïn.
Sau loaåt bom àïm höm êëy, àõch coân àaánh thïm hai loaåt nûäa,
nhûng têët caã àïìu rúi ra ngoaâi àöåi hònh àoáng quên cuãa trung àoaân.
Trêån bom cuäng baáo hiïåu cho àaåi àöåi trûúãng biïët rùçng caái thúâi gian
nan thûåc sûå àaä àïën.
Vûâa saáng, tham mûu trûúãng trung àoaân dêîn theo trúå lyá taác
chiïën xuöëng thùm àún võ. Öng vêån quêìn loát, trong khi cöí quaâng quêìn
daâi, tay phaãi chöëng gêåy, tay traái xaách àöi deáp muã maâu trùæng ngaâ.
Nhòn daáng ngûúâi gêìy yïëu, hom hem, ûúát suäng búãi sûúng súám vaâ buân
àêët, moåi ngûúâi biïët laâ öng ra ài tûâ rêët súám.
- Chaâo thuã trûúãng! - Trung àöåi trûúãng Ba Trêìn àang lau suáng,
àûáng dêåy noái - Bom àaánh thïë naây, àûúâng xaá mêët dêëu, maâ thuã trûúãng
àaä xuöëng thùm anh em súám thïë?
- Nghe bom àaánh, biïët trinh saát bõ dñnh röìi, ruöåt gan söi caã lïn
maâ khöng coá caách naâo nùæm tònh hònh àûúåc. Àiïån thoaåi bõ àûát dêy, chúâ
thöng tin nöëi xong, chûa biïët àïën bao giúâ. Coá cêåu liïn laåc laåi ài xuöëng
tiïíu àoaân hai. Tuåi töi phaãi lêìn theo àûúâng dêy hûäu tuyïën ài àêëy! -
Tham mûu trûúãng noái, gioång ön töìn. - Àïën àêy, thêëy mêëy öng bònh
thaãn nhû thïë naây, töi tin laâ öín caã. Thïë, àaåi àöåi trûúãng àêu?
- Daå, thûa - anh Quyá àang ài kiïím tra vuä khñ, lûúng thûåc thûåc
phêím, chuêín bõ haânh quên. Àïí töi kïu ngûúâi ài goåi. Noái röìi, Ba Trêìn
ngoùæc tay, kïu möåt chiïën sô túái, baão ài tòm àaåi àöåi trûúãng vïì.
- Àún võ khöng coá ai bõ gò laâ töët lùæm röìi. - Tham mûu trûúãng
nhòn quanh, gêåt guâ noái - àïm qua, noá àaánh têët caã ba àúåt. Töíng söë
thûúng vong cuãa mònh lïn túái saáu ngûúâi. Hai chïët, böën bõ thûúng. Söë
vuä khñ bõ mêët chûa thöëng kï àûúåc, nhûng cuäng khöng àaáng kïí.
Trong luác tham mûu trûúãng àang noái thò Lï Syä Quyá tûâ phña reão
rûâng thûa chaåy túái. Nhòn thên hònh phúâ phaåc, sêy saát cuãa anh, tham
mûu trûúãng tin laâ ngûúâi caán böå dûúái quyïìn vûâa traãi qua möåt cún huá
vña.
- Chaâo öng! - Tham mûu trûúãng lïn tiïëng, röìi àûa tay ra bùæt.
Àaåi àöåi trûúãng nùæm lêëy tay öng röìi quay sang bùæt tay trúå lyá taác
chiïën.
- Tònh hònh bï böëi quaá, mong thuã trûúãng thöng caãm! Anh noái.
- Öng chó maâu meâ, veä chuyïån. - Tham mûu trûúãng kheä cûúâi -
Thïë naâo, vuä khñ coá bõ mêët maát nhiïìu khöng?
VÙN LÏ 18
Àaåi àöåi trûúãng nhêím tñnh:
- Baáo caáo, toaân àún võ mêët nùm traái B41, ba traái B40 vaâ mûúâi
traái lûåu àaån, thuã phaáo duâ.
- Mêët àaån maâ khöng mêët suáng aâ? - Tham mûu trûúãng cûúâi tuãm
tóm. Nuå cûúâi cuãa öng nhû muöën noái "tao biïët toãng caái tñnh ma giaáo
cuãa tuåi bay röìi".
Öng naây tinh quaái thêåt. Àaåi àöåi trûúãng nghô. Gêìn hai nùm qua,
mònh chûa lûâa öng êëy àûúåc möåt lêìn naâo.
- Thûa anh, coá trúâi chûáng daám!
- Thöi ài! - Öng cûúâi - Nïëu vuä khñ bõ mêët thêåt, thò vûâa múái tröng
thêëy töi, mêëy öng àaä chùèng la toaáng lïn êëy chûá. Thïë naâo, àaåi àöåi
trûúãng trinh saát yïu quyá, liïåu àún võ coá thïí ài chiïën àêëu nhû kïë hoaåch
àaä àõnh khöng?
- Thûa, àûúåc! - Àaåi àöåi trûúãng traã lúâi - Nhûng xin thuã trûúãng cho
thïm möåt ñt àaån hoãa lûåc.
Tham mûu trûúãng kheä chau maây. Öng keáo àaåi àöåi trûúãng túái
möåt chöî tröëng, xa hùèn moåi ngûúâi, noái:
- Öng Quyá naây, coá leä höm qua, Phoá Chñnh uãy àaä laâm viïåc trûåc
tiïëp vúái öng röìi, töi khöng lùåp laåi nöåi dung àoá nûäa. Nhûng trûúác khi
àún võ ài, töi chó xin noái vúái öng àiïìu naây. - Ngûâng möåt laát, nhû àïí
thùm doâ thaái àöå cuãa anh, Tham mûu trûúãng noái tiïëp - öng Quyá biïët
khöng, hiïån thúâi, chuáng ta àang phaãi chiïën àêëu chöëng quên thuâ trong
möåt hoaân caãnh vö cuâng cam go, phûác taåp. Toaân böå söë vuä khñ maâ quên
khu hiïån coá chûa àêìy mûúâi lùm têën. Muöën bùæn chi viïån cho böå àöåi
möåt traái àaån cöëi, phaãi àûúåc Tû lïånh chuêín y. Tònh hònh bi àaát nhû thïë
àêëy. Töi noái àiïìu naây khöng phaãi àïí viïån lyá do tûâ chöëi cêëp thïm àaån
hoãa lûåc cho mêëy öng àêu, nhûng sûå thêåt laâ kho trung àoaân cuäng
khöng coân nûäa...
Chùèng cêìn àïën tham mûu trûúãng giaäi baây, àaåi àöåi trûúãng Lï Syä
Quyá múái biïët àûúåc nhûäng khoá khùn àang xaãy ra taåi chiïën trûúâng.
Ngay tûâ khi trung àoaân theo Tû lïånh Quên Khu tûâ miïìn Àöng laâm
möåt cuöåc tiïíu trûúâng chinh, lêåt caánh vïì chiïën trûúâng miïìn Têy, anh
àaä hiïíu laâ tònh hònh úã àêëy coá möåt àiïìu gò àoá khöng öín.
Àïí àaánh lûâa keã thuâ, cêëp trïn àaä giûä laåi toaân böå ï kñp àiïån baáo
viïn cuãa trung àoaân - Nhûäng ngûúâi coá caác thoái quen lïn soáng maâ keã
àõch àaä thuöåc loâng tûâng chên tú keä toác, thay vaâo àoá laâ möåt ï kñp àiïån
baáo viïn múái. Àöìng thúâi, cêëp trïn cuäng cho phaát ài liïn tuåc nhûäng bûác
àiïån giaã, baáo caáo vïì tònh hònh àún võ. Trung àoaân cuäng àûúåc thay àöíi
phiïn hiïåu, duâng toaân mêåt danh, liïn laåc vúái nhau. Àún võ lïn àûúâng
haânh quên chûa àûúåc möåt tuêìn, keã àõch àaä àaánh húi thêëy vaâ bùæt àêìu
àeo baám. Chuáng duâng bom, phaáo vaâ nhûäng àún võ biïåt kñch tinh quaái
luâng suåc, àaánh chùån, àöën saåch nhûäng caánh rûâng traâm doåc biïn giúái,
nghi trung àoaân haânh quên qua. Coá luác àún võ phaãi chia thaânh tûâng
toaán nhoã, cúä ba böën chuåc ngûúâi maâ ài. Phaãi mêët túái gêìn hai thaáng
trúâi, trung àoaân múái àûa àûúåc hai tiïíu àoaân cuâng caác àaåi àöåi trûåc
thuöåc vïì àïën cùn cûá chên thang taåi Ba Hoân.
Sau möåt thúâi gian daâi mêët dêëu, keã àõch laåi tòm thêëy haânh tung
cuãa trung àoaân. Tû lïånh vuâng böën chiïën thuêåt cuãa quên àöåi Saâi Goân
höëi haã tung sû àoaân 21 cuâng haâng chuåc tiïíu àoaân tùng phaái, tiïën
haânh möåt cuöåc bao vêy chiïën dõch nhùçm xoáa söí trung àoaân vaâ caác àún
võ cuãa ta àûáng chên taåi àêy.
Nhûäng trêån àaánh àêîm maáu, dai dùèng àaä liïn tuåc xaãy ra suöët
hún hai thaáng roâng taåi Xo Mo - Ba Hoân, cho túái khi caã hai bïn ta, àõch
hoaân toaân kiïåt sûác. Bùçng möåt cuá rûúán mònh kyâ diïåu, àaåi àöåi trinh saát
cuãa anh kïët húåp vúái möåt tiïíu àoaân thiïëu thuöåc trung àoaân vaâ möåt àaåi
àöåi àùåc cöng cuãa quên khu àaä àaánh tan taác tiïíu àoaân 44 biïåt àöång
quên taåi Vaâm Rêìy, kïët thuác cuöåc haânh quên cuãa àõch.
Sau naây, khi vïì àïën U Minh thûúång, àaåi àöåi trûúãng nhêån thêëy
tònh hònh úã àêy töìi tïå hún nhiïìu, so vúái nhûäng gò anh àûúåc biïët.
- Thûa thuã trûúãng, töi àaä hiïíu nhûäng khoá khùn cuãa ta. Àaåi àöåi
trûúãng noái.
- Cêåu chûa hiïíu hïët àêu. - Tham mûu trûúãng quaã quyïët - Trûúác
chiïën dõch Mêåu Thên, toaân khu coá 45.000 du kñch, hiïån chó coân
khoaãng möåt phêìn mûúâi. Tónh Caâ Mau coá mûúâi ba xaä giaãi phoáng, caã
nùm chó tuyïín àûúåc mûúâi tên binh. Trong khi àoá, caã khu coá haâng
VÙN LÏ 20
ngaân tay suáng boã nguä vïì nhaâ. Sûå thêåt laâ nhû vêåy àêëy! - Ngûâng möåt
laát, tham mûu trûúãng tiïëp tuåc - Ngoaâi khoá khùn vïì thiïëu vuä khñ, lûåc
lûúång, chuáng ta coân möåt khoá khùn, àoá laâ giûäa Khu uãy vaâ Quên khu uãy
- hònh nhû úã àêëy vêîn chûa tòm àûúåc tiïëng noái chung vïì àaánh giaá àõch,
phûúng thûác hoaåt àöång cuãa ta vaâ muåc tiïu àïì ra. Trong khi àoá, keã thuâ
laåi chuyïín hûúáng chiïën lûúåc rêët nhanh. Chuáng àaä bònh àõnh, lêën
chiïëm gêìn hïët vuâng giaãi phoáng trûúác àêy, chó coân coá cùn cûá U Minh
vaâ cuâng giaãi phoáng phña nam Caâ Mau laâ do ta nùæm giûä. Hiïån thúâi,
chuáng àang triïín khai chiïën dõch lêën chiïëm U Minh. Àïí mêët vuâng
chiïën lûúåc naây, chuáng ta seä bõ hêët ra biïín. Do vêåy, Trung ûúng Cuåc
múái àiïìu cuå Saáu Dên vaâ cuå Saáu Nam vïì àêy nhùçm caãi taåo tònh hònh.
Phaãi noái sûå thêåt naây, àïí öng coá möåt caái nhòn àuáng àùæn, khoa hoåc
trong viïåc giaãi quyïët moåi vêën àïì.
Àaåi àöåi trûúãng thúã daâi vò caãm thêëy bêët ngúâ trûúác nhûäng lúâi noái
chên tònh, bûác xuác cuãa cêëp trïn. Àoá laâ möåt maãng sûå thêåt maâ anh chûa
àûúåc biïët. Àaåi àöåi trûúãng tûå hoãi laâ vò sao tham mûu trûúãng laåi noái ra
vúái anh nhûäng sûå thêåt êëy? Vò leä gò? Öng khöng ngaåi laâ anh seä thöëi chñ
û? Rêët coá thïí laâ do öng tön troång anh, coi anh nhû laâ möåt ngûúâi baån
tri kyã, möåt àöìng chñ àaáng tin cêåy.
Gioång tham mûu trûúãng trúã nïn thöëng thiïët:
- Laâ ngûúâi lñnh vúái nhau, töi biïët mêëy öng ra trêån lêìn naây chûa
àûúåc thanh thaãn. Naâo laâ thiïëu vuä khñ, quên söë, naâo laâ khöng quen àõa
hònh, nhûng töi nghô vúái truyïìn thöëng khùæc phuåc khoá khùn cuãa àaåi
àöåi, vúái sûå thaáo vaát cuãa öng, moåi viïåc röìi seä ïm xuöi.
Cêëp trïn àaä noái nhû vêåy, àaåi àöåi trûúãng chùèng coân coá lyá do gò àïí
meâ nheo, thoaái thaác àûúåc. Hún nûäa, tûâ chöëi nhiïåm vuå khöng phaãi laâ
phêím chêët cuãa anh. Àaåi àöåi trûúãng cùæn möi, veã nghô ngúåi.
Dûúâng nhû hiïíu àûúåc têm traång cuãa ngûúâi chó huy cêëp dûúái,
tham mûu trûúãng noái tiïëp:
- Àïí giuáp mêëy öng coá lûng vöën àaánh àõch, töi àaä nùn nó muöën
gaäy lûúäi vúái cêëp trïn múái xin àûúåc cho öng nùm traái phi löi, nùm traái
ÀH10 caãi tiïën vaâ ba traái thuãy löi bêåp bïình. Vúái nhiïåm vuå àûúåc giao,
ngêìn êëy vuä khñ laâ quaá ñt. Nhûng trong hoaân caãnh hiïån taåi, töi chùèng
coân phuâ pheáp naâo àïí giuáp mêëy öng hún àûúåc. Chuáng ta àang bõ àõch
döìn àïën chên tûúâng röìi. Àïí töìn taåi, chó coân coá möîi möåt caách laâ phaãi
göìng mònh lïn maâ àaánh. Chó coá àaánh, hoåa may múái caãi taåo àûúåc tònh
hònh.
- Caãm ún thuã trûúãng àaä tin töi! - Àaåi àöåi trûúãng noái - Töi seä cöë
gùæng hïët mònh àïí coá thïí laâm àûúåc möåt caái gò àoá.
- Töi hy voång nhû vêåy. Thöi, chuác öng vaâ anh em lïn àûúâng bònh
an!
- Thuã trûúãng chúâ tin chiïën thùæng nheá!
- Dô nhiïn röìi! - Tham mûu trûúãng noái, röìi öm lêëy anh. Öng vöî
vai anh vaâ àöåt ngöåt quay ài. Àaåi àöåi trûúãng nhòn thêëy trong khoáe mùæt
öng coá nhûäng gioåt nûúác.
Vêët vaã lùæm àaåi àöåi trûúãng Lï Syä Quyá múái àûa àûúåc àaåi àöåi trinh
saát àïën phña nam êëp Hoâa Khaánh. êëp trûúác àêy thuöåc vuâng giaãi phoáng,
vúái hún möåt trùm gia àònh, nay chó coân laâ möåt khu àêët tröëng röîng, vö
höìn, àûúåc àaánh dêëu son àoã trïn baãn àöì taác nghiïåp cuãa anh.
Theo hiïåp àöìng tûâ trûúác, vaâo khoaãng tûâ mûúâi baãy àïën mûúâi chñn
giúâ, seä coá möåt phên àöåi vuä trang àõa phûúng àoán caác anh taåi möåt lïìu
coã, bïn caånh chaânh luáa boã hoang, caách êëp chûâng nûãa cêy söë vïì phña
bùæc, ùn thöng ra caánh rûâng traâm, nguyïn laâ cùn cûá cuãa cöng binh
xûúãng huyïån Goâ Quao. Taåi àêy, phên àöåi vuä trang àõa phûúng seä coá
nhiïåm vuå dêîn àûúâng, böë trñ xuöìng, àûa caác anh vûúåt söng Caái Beá vïì
möåt loäm cùn cûá àûúåc chuêín bõ trûúác, gêìn êëp Thúái An.
Nhiïåm vuå cuãa àaåi àöåi laâ vûâa trinh saát vûâa àaánh chùån caác àoaân
taâu cao töëc thuöåc haãi àoaân 41 cuãa Myä àang yïím trúå cho quên àöåi Saâi
Goân trïn söng Caái Lúán, nhùçm chiïëm U Minh thûúång. Coá thïí noái àêy
laâ möåt nhiïåm vuå múái meã, phûác taåp maâ cêëp trïn giao cho àaåi àöåi cuãa
anh.
Buöíi saáng höm êëy, sau khi tiïîn tham mûu trûúãng trúã vïì, àaåi àöåi
ùn saáng vaâ lêåp tûác lïn àûúâng. Goåi laâ àaåi àöåi, nhûng thûåc ra quên söë
chó coá hai mûúi böën ngûúâi. Àaä thïë, cêëp trïn laåi àiïìu möåt nûãa àún võ do
VÙN LÏ 22
chñnh trõ viïn àaåi àöåi chó huy, nhêån nhiïåm vuå taåi vaâm söng Àöëc, coân
laåi mûúâi hai ngûúâi, do àaåi àöåi trûúãng chó huy thò ài caánh àöng.
Sau hai ngaây haânh quên mang vaác nùång, àaåi àöåi àaä túái àõa àiïím
têåp kïët vaâ àang chúâ liïn laåc vúái àõa phûúng.
- Sao giúâ naây hoå vêîn chûa túái nhó? Trung àöåi trûúãng Ba Trêìn,
phoá chó huy àún võ hoãi troãng, trong luác àaåi àöåi trûúãng nhêëp nhöím, liïn
tuåc xem àöìng höì.
- Coân hún möåt tiïëng àöìng höì nûäa múái hïët giúâ hiïåp àöìng lûång.
Àaåi àöåi trûúãng trêën an, nhûng trong loâng thò noáng nhû lûãa àöët. Àïí
giaãm búát khöng khñ chúâ àúåi nùång nïì, anh àûáng dêåy, xaách khêíu AK
baáng gêåp ài ài laåi laåi, mùæt khöng rúâi hûúáng lïìu coã.
Trúâi bùæt àêìu tùæt nùæng, àïí laåi trïn caánh rûâng traâm phña têy möåt
vûâng saáng àoã rûåc nhû maáu. Theo phaán àoaán cuãa anh thò àoá laâ hûúáng
võnh Raåch Giaá, núi söng Caái Lúán vaâ söng Caái Beá àöí vïì. Chïëch vïì
hûúáng nam möåt chuát laâ cùn cûá Xeão Rö, núi àõch àang têåp trung möåt söë
lûúång lúán taâu thuyïìn, cuâng mûúâi lùm tiïíu àoaân böå binh, laâm thaânh
möåt cuåm phoâng ngûå höîn húåp, chuêín bõ tiïën àaánh U Minh. Tònh hònh
mùåt trêån ngaây möåt cùng thùèng. Cuâng vúái sûå têåp trung quên cuãa àõch,
caác dún võ chuã lûåc cuãa quên khu cuäng àang àûúåc bñ mêåt àiïìu vïì khu
vûåc naây, nhùçm baão vïå U Minh.
Múái höm qua àêy thöi, trïn àûúâng haânh quên ra mùåt trêån, àaåi
àöåi trûúãng bêët ngúâ gùåp laåi möåt ngûúâi baån, trung uáy Phan Vônh, hoåc
cuâng khoáa huêën luyïån trinh saát vúái anh taåi Sún Têy. Vûâa múái nhòn
thêëy nhau, Phan Vônh chaåy túái, thuåi vaâo lûng anh möåt caái àau àiïëng,
keâm theo möåt tiïëng chûãi thïì:
- Meå khó, maây vïì àêy höìi naâo thïë haã, thùçng mùæc dõch? - Phan
Vônh hoãi - Nghe noái maây hoaåt àöång úã chiïën trûúâng miïìn Àöng kia maâ.
- Àuáng thïë! - Àaåi àöåi trûúãng xaác nhêån - Nhûng àún võ tao àaánh
nhau dúã eåc, nïn múái bõ àêíy vïì àêy.
- Caái têåt maây vêîn thïë, chuyïn nhaåo baáng cuöåc àúâi.
- Bêy giúâ maây úã àún võ naâo? - Àaåi àöåi trûúãng hoãi.
- Tao úã quên baáo Quên khu!

- Maây laâm caái troâ gò úã àún võ êëy?
- Trinh saát kyä thuêåt.
- Quaá tuyïåt! - Àaåi àöåi trûúãng bònh luêån - Coá tin tûác gò múái
khöng?
- Thiïëu cha gò, nhûng phaãi saâng loåc. Phan Vônh noái - Bûäa trûúác,
khi lïn àaâi theo doäi vö tuyïën cuãa àõch, tao thêëy boån Myä lïn soáng khaáo
chuyïån vúái nhau rùçng coá möåt tïn trung uáy, con trai àö àöëc tû lïånh lûåc
lûúång haãi quên Myä úã viïåt Nam, hiïån àang chó huy taâu PCF söë 35. Biïët
tin naây, cuå Saáu Nam rêët chuá yá. Chñnh cuå giao cho quên baáo theo doäi,
nïëu phaát hiïån thêëy con taâu naâo mang söë hiïåu êëy, thò phaãi bùçng moåi
caách tuám cho kyâ àûúåc thùçng êëy àem vïì. Khöën nöîi, cho àïën luác naây,
chuáng tao vêîn chûa thêëy con taâu naâo coá söë hiïåu 35 caã.
- Coá khi chuáng cuäng biïët ta theo doäi àaâi kyä thuêåt, nïn bõa
chuyïån cho chuáng ta töën cöng chúi cuäng khöng chûâng. Àaåi àöåi trûúãng
phaán àoaán.
- Laâ dên trinh saát kyâ cûåu maâ maây chùèng hiïíu àïëch gò caã. Phan
Vônh coá veã caáu - Chuáng noá coá thïí tung nhiïìu tin tûác giaã, nhûng bõa
chuyïån con trai gaä àö àöëc àang chó huy taâu nhanh taåi Viïåt Nam laâm
khó gò. Tao nghô, coá thïí chuáng sú yá thöi.
- Coá lyá. - Àaåi àöåi trûúãng gêåt àêìu - Nïëu àuáng nhû maây noái, thò caái
thùçng trung uáy chó huy taâu nhanh söë 35 chïët tiïåt êëy coá tïn laâ
Zumwalt.
- Àuáng laâ Zumwalt. - Phan Vônh tröë mùæt kinh ngaåc - nhûng vò
sao maây biïët?
- Bñ mêåt! - Àaåi àöåi trûúãng cûúâi möåt caách bñ hiïím. Sûå thêåt, anh
chó biïët tïn gaä àö àöëc chó huy haãi quên Myä úã Viïåt Nam möåt caách tònh
cúâ qua baãn tin àoåc chêåm úã trïn àaâi phaát thanh.
Mùåc duâ nùæm àûúåc nguöìn tin êëy, nhûng àaåi àöåi trûúãng Lï Syä Quyá
chùèng hïì nghô rùçng caái gaä àö àöëc chó huy haãi quên Myä kia laåi àïí cho
con trai mònh chó huy möåt con taâu hoaåt àöång taåi chiïën trûúâng aác liïåt,
àêìy ruãi ro nhû thïë naây.
VÙN LÏ 24
Cuöåc àúâi con ngûúâi ta, biïët àêu àêëy! Àaåi àöåi trûúãng nhúá laåi
chuyïån cuä, miïång lêím bêím. Àöi khi coá nhûäng sûå kiïån xoay chuyïín bêët
ngúâ, laâm thay àöíi cuöåc söëng, thay àöíi caã söë phêån cuãa rêët nhiïìu ngûúâi.
Maân àïm êåp xuöëng rêët nhanh. Trïn bêìu trúâi vuâng chêu thöí bùæt
àêìu nhöån nhõp hùèn lïn búãi caác loaåi maáy bay bêåt àeân saáng choang, ài
tuêìn trïn caác kïnh raåch. Tiïëng àöång cú vùng vùèng, luác xa luác gêìn, gêy
cho anh möåt caãm giaác khoá chõu.
Àaåi àöåi trûúãng àûáng laåi, röìi ngöìi xuöëng möåt goâ àêët nhoã, caách
àöìng àöåi chûâng vaâi chuåc meát. Möåt lêìn nûäa, anh laåi xem àöìng höì.
Nhûäng chiïëc kim coá gùæn daå quang baáo cho anh biïët àaä mûúâi taám giúâ
ba mûúi phuát.
Àuáng luác àaåi àöåi trûúãng àang xem àöìng höì thò tiïëng suáng böîng
nöí ran taåi möåt caánh rûâng gêìn àêëy. Thoaåt àêìu, anh chûa xaác àõnh
àûúåc suáng nöí úã hûúáng naâo, nhûng chó ñt giêy sau, anh nhêån roä suáng
nöí úã hûúáng kïnh Ba Vaån, núi caác anh múái vûúåt qua höìi chiïìu.
Tiïëng suáng nöí möîi luác möåt döìn dêåp, daây àùåc. Trong caái múá êm
thanh chiïën tranh höîn taåp, chïët choác êëy, anh nghe roä caã tiïëng nöí cuãa
lûåu àaån, tiïëng nöí cuãa suáng phoáng hoãa tiïîn vaâ caã tiïëng nöí choái tai, tûác
ngûåc cuãa phaáo khöng giêåt. Sau àoá laâ tiïëng nöí cuãa nhiïìu loaåt suáng
maáy, coá thïí laâ loaåi M60 àûúåc bùæn lïn tûâ möåt chiïëc taâu naâo àoá, nghe laå
tai, giöëng nhû tiïëng goä thuâng.
Suáng cöëi cuäng bùæt àêìu bùæn. Sau nhûäng tiïëng nöí àêìu noâng
"pung", "pung" laâ tiïëng àaån rñt xeâo xeâo trïn nïìn trúâi hêëp höëi röìi rúi
xuöëng àêu àoá trong caánh rûâng traâm, tiïëp theo laâ nhûäng tiïëng nöí êìm
aâo, rïìn rô. Trong maân àïm bõt buâng êëy, anh coân nhòn thêëy caã aánh lûãa
chaáy bêåp buâng.
Maáy bay cuäng bùæt àêìu keáo lïn thaã traái saáng vaâ bùæn röëc-kïët. Hoãa
chêu tûâ mùåt àêët cuäng thi nhau voåt lïn giûäa bêìu trúâi. Trûúác khi tùæt, noá
coân àïí laåi nhûäng daãi khoái trùæng ngoùçn ngoeâo, tang toác.
Àaåi àöåi trûúãng àûáng ngêy ngûúâi ra quan saát, miïång haá höëc.
- Xem ra àaánh nhau to àêëy! - Trung àöåi trûúãng Ba Trêìn thöët

lïn, gioång run vò höìi höåp - Töi coá caãm giaác laâ tao ngöå chiïën.
Àaåi àöåi trûúãng vêîn im lùång quan saát. ñt lêu sau anh múái böåc löå
suy nghô cuãa mònh:
- Àïëch phaãi, - Anh noái - Nghe tiïëng suáng thò roä raâng laâ möåt àún
võ naâo àoá cuãa ta phuåc kñch quên àõch. Cêåu khöng nhòn thêëy nhûäng
quêìng lûãa chaáy kia aâ?
Trong luác hai ngûúâi àang trao àöíi vúái nhau thò möåt töëp maáy bay
trûåc thùng loaåi "soái biïín" bay vuát qua àêìu hoå vïì hûúáng suáng nöí. Möåt
lêìn nûäa, chuáng thay nhau bùæn töëc-keát vaâ thaã traái saáng rûåc trúâi. Trong
aánh saáng laånh luâng ma quyã êëy, àaåi àöåi trúãng nhòn thêëy caác chiïën syä
cuãa anh nùçm nghó, lûng kï lïn ba lö, veã mùåt baâng quan, khoá hiïíu.
- Sao àïën giúâ naây hoå vêîn chûa túái nhó? - Tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn
Hûäu Phaách lïn tiïëng - Hay laâ coá truåc trùåc gò röìi?
Àaåi àöåi trûúãng caãm thêëy chöåt daå. Nïëu nhû viïåc hiïåp àöìng khöng
thaânh, seä àêíy àún võ anh lêm vaâo möåt hoaân caãnh tiïën thoaát lûúäng
nan. Tiïëp tuåc vûúåt söng thò khöng coá phûúng tiïån, maâ quay trúã vïì thò
khöng thïí coi àûúåc. Cûá xaâ quêìn maäi úã àêy cuäng chùèng coá ñch gò. Àaåi
àöåi trûúãng truát möåt tiïëng thúã sêu. Anh tiïëp tuåc cho àún võ àúåi thïm
möåt thúâi gian nûäa, loâng trúã nïn nùång nïì, u aám.
Sau möåt thúâi gian daâi im ùæng, tiïëng suáng laåi bùæt àêìu röå lïn. Lêìn
naây thò úã ngay hûúáng söng Caái Beá, núi caác anh seä phaãi vûúåt qua. Coá
àiïìu, anh khöng nghe thêëy tiïëng suáng bùæn traã vaâ cuäng khöng nghe
thêëy tiïëng lûåu àaån nöí rïìn. Röët cuöåc, àaåi àöåi trûúãng cuäng khöng buöìn
quan têm àïën chuyïån suáng nöí trong khu vûåc nûäa. Viïåc hiïåp àöìng truåc
trùåc àaä laâm anh lo lùæng vö cuâng. Àêy laâ möåt tònh huöëng nùçm ngoaâi dûå
kiïën, möåt tònh huöëng chùèng hay ho tñ naâo. thêåt xuái quêíy, anh nghô.
Nïëu nhû khöng coá hiïåp àöìng, àïí caác anh tûå chuã lo liïåu, thò coá leä vaâo
giúâ naây, caác anh àang vûúåt söng cuäng khöng chûâng. êëy vêåy maâ caác
anh phaãi nùçm chïët dñ úã àêy.
- Hònh nhû coá ngûúâi. - Ba Trêìn kheä àêåp vaâo vai àaåi àöåi trûúãng,
reo lïn - Kia kòa, gêìn lïìu coã.
Àaåi àöåi trûúãng múã cùng mùæt ra nhòn. Trong maân àïm lúâ múâ, anh
nhòn thêëy vaâi ba boáng ngûúâi êín hiïån. Àaåi àöåi trûúãng toan la lïn,
nhûng anh kõp thúâi chïë ngûå àûúåc. Dûúâng nhû linh tñnh àaä maách baão
anh coá möåt àiïìu gò àoá múâ aám qua nhûäng boáng àen kia. Anh ra hiïåu
VÙN LÏ 26
cho böå àöåi tuyïåt àöëi im lùång, nhanh choáng triïín khai àöåi hònh chiïën
àêëu, àïì phoâng tònh huöëng xêëu nhêët coá thïí xaãy ra. Xong, anh noái nhoã
vúái Ba Trêìn:
- Àïí töi ài xem thïë naâo. Öng cho böå àöåi s1/2n saâng nhaá. Nïëu coá
àiïìu bêët öín thò phaãi "Dô biïën, trõ biïën".
- Cûá yïn têm! - Ba Trêìn vöî vaâo vai baån, noái.
Àaåi àöåi trûúãng xaách khêíu AK tiïën vïì phña lïìu coã. Anh men theo
nhûäng buåi cêy trêm öíi cao quaá àêìu ngûúâi, moåc um tuâm, ài möåt caách
roán reán. Thónh thoaãng, anh dûâng laåi, lùæng tai nghe ngoáng àöång tônh
röìi múái doâ dêîm bûúác tiïëp.
Höìi naäy, luác xuêët phaát, anh coân nhòn thêëy ba boáng ngûúâi laãng
vaãng ài laåi gêìn chaânh luáa, saát lïìu coã, vêåy maâ khi anh tiïëp cêån gêìn
àïën núi, thò nhûäng boáng àen kia àïìu biïën mêët, giöëng nhû ma quyã vêåy.
Àaåi àöåi trûúãng khom ngûúâi thêåt thêëp, tay vaåch nhûäng caânh laá loâa xoâa
trûúác mùæt, quan saát. qua khoaãng tröëng lúâ múâ giûäa caác caânh cêy, anh
khöng nhòn thêëy gò caã, ngoaåi trûâ mêëy cêy dûâa bõ phaáo bùæn cuåt ngoån
àûáng trú giûäa trúâi.
Àaåi àöåi trûúãng phên vên. Anh àang àõnh bûúác tiïëp thò nghe
thêëy tiïëng ngûúâi trao àöíi vúái nhau rêët kheä úã möåt chöî khuêët naâo àoá.
Anh khöng nghe àûúåc nöåi dung cêu chuyïån, cho túái khi möåt trong
nhûäng ngûúâi êëy bêåt lïn tiïëng chûãi thïì:
- Àuâ maá, taåi sao maây khöng bùæt liïn laåc vúái àöìng boån cuãa maây,
haã? Àuâ maá maây, tuåi tao khöng giúän aâ nghen.
Àaåi àöåi trûúãng giêåt mònh, run bùæn. Hoáa ra sûå viïåc laåi xoay chiïìu
nhû vêåy. Heân chi... àaåi àöåi trûúãng nghô buång. Roä raâng laâ boån àõch àaä
tuám àûúåc ngûúâi du kñch ài bùæt liïn laåc vúái caác anh vaâ buöåc phaãi àûa
chuáng àïën àêy. Nhûng túái giúâ phuát choát, ngûúâi du kñch àaä thay àöíi yá
àõnh, vò vêåy maâ caác anh múái àûúåc an toaân.
Tònh thïë trúã nïn xêëu hún bao giúâ hïët. Dô nhiïn laâ boån àõch àïën
àêy khöng chó coá vaâi ba thùçng maâ laâ caã möåt àún võ lúán nùçm thu mònh
úã möåt chöî naâo àoá. Cuäng may laâ chuáng vö tònh àïí löå phêìn naâo sûå kiïån,
nïëu khöng, chûa biïët àiïìu gô seä xaãy ra.
Àaåi àöåi trûúãng lùång leä ruát lui, giöëng nhû khi anh tiïëp cêån vêåy.
Phaãi mêët caã mêëy phuát àöìng höì, anh múái vïì túái chöî eám quên.
- Àõch. Anh noái nhoã vúái Ba Trêìn - Cho böå àöåi ruát ngay. Ruát theo
hûúáng têy nam. Tuyïåt àöëi khöng àûúåc gêy ra tiïëng àöång. Ài ài, töi
chùån hêåu cho.
Àún võ lùång leä rúâi xa khu vûåc nguy hiïím. Möåt lêìn nûäa, moåi
ngûúâi àaä gùåp may. Trong trûúâng húåp hi hûäu naây, ngoaâi viïåc ngûúâi du
kñch bõ bùæt khöng chõu cöng taác vúái àõch, caác anh coân àûúåc sûå che chúã
cuãa boáng àïm. Trong hoaân caãnh naây, chñnh boáng àïm laâ cûáu caánh, laâ
thêìn höå mïånh cho àún võ anh.
Àaåi àöåi ruát ra khoãi khu vûåc lïìu coã àûúåc chûâng hún mûúâi phuát
àöìng höì, thò möåt loaåt suáng reá lïn, àún àöåc. Khöng coân nghi ngúâ gò nûäa,
boån àõch àaä saát haåi ngûúâi du kñch àaáng kñnh kia. Mùæt àaåi àöåi trûúãng
cay cay, ngêën lïå.
Trúâi bùæt àêìu saáng dêìn lïn búãi trùng muöån. Sau loaåt suáng àún
àöåc vûâa röìi, khöng gian trúã nïn tônh lùång. Thónh thoaãng múái coá möåt
cún gioá bêët chúåt aâo qua, laâm cho khu rûâng trúã nïn xao àöång, trùçn troåc.
Hoåa hoùçn lùæm múái coá möåt tiïëng phaáo trêìm àuåc voång laåi tûâ chên trúâi
xa lùæc.
Àoaân quên àaä tiïën sêu vaâo khu rûâng traâm êím ûúát, leáp nheáp àêìy
nhûäng dêy leo vaâ bõ bom, phaáo ùn thuãng tûâng maãng lúán, taåo thaânh
nhûäng vuäng nûúác tuâ àoång. Trong aánh saáng baâng baåc, trùæng nhû sûäa
cuãa maân àïm, àaåi àöåi trûúãng múã cùng mùæt ra nhòn, nhûng anh vêîn sa
chên xuöëng nhûäng vuäng lêìy maâ caái nùæng àêìu muâa khö chûa àuã sûác
laâm se cûáng.
Coá leä do cùng thùèng maâ moåi ngûúâi àaä quïn ài sûác nùång cuãa vuä
khñ àeâ xuöëng vai mònh. Tuyïåt nhiïn, àaåi àöåi trûúãng khöng hïì nghe
thêëy möåt chiïën sô naâo bêåt ra tiïëng kïu than hoùåc coá nhûäng biïíu hiïån
àaåi loaåi nhû thïë. Hoå kiïn nhêîn bûúác ài vaâ luön giûä gòn, traánh phaát ra
nhûäng tiïëng àöång, duâ laâ nhoã nhêët. Nïëu cêìn phaãi trao àöíi vúái nhau
àiïìu gò, hoå chó noái thêìm hoùåc ra hiïåu bùçng tay.
Trong luác moåi ngûúâi àang êm thêìm bûúác ài thò möåt cêåu coá leä do
nguã gêåt àaä va àêìu vaâo möåt cêy traâm, röìi ngaä nhaâo xuöëng nhûäng caânh
cuãi khö, laâm phaát ra nhûäng tiïëng kïu rùng rùæc, gêîy vuån. Àaåi àöåi
VÙN LÏ 28
trûúãng nhùn mùåt, trûâng mùæt nhòn, röìi àûa tay keáo anh ta àûáng dêåy.
Anh àaä khöng ngöëc nghïëch àïí vùng ra möåt tiïëng chûãi thïì.
Caách àêy nûãa nùm, trong möåt lêìn ài nùæm àõch taåi cua chûä S
trïn àûúâng mûúâi ba ài Bònh Long, àaåi àöåi cuãa anh àaä phaãi traã möåt giaá
àùæt vúái ba chiïën sô bõ thiïåt maång vaâ böën ngûúâi khaác bõ thûúng chó vò
möåt haânh àöång ngu xuêín cuãa möåt chiïën sô, khi anh ta cöë tònh, muöën
chûáng toã cho moåi ngûúâi biïët laâ anh ta khöng súå keã thuâ, bùçng caách
ngaáp möåt tiïëng thêåt to. Nïëu nhû sûå viïåc chó coá vêåy thò cuäng chûa àïën
nöîi tïå haåi lùæm, nhûng möåt ngûúâi khaác thêëy vêåy, tûác giêån chûãi toaáng
lïn. Chñnh sûå sú xuêët lêìn thûá hai naây àaä laâm cho tònh hònh trúã nïn
phûác taåp. Khöng ai coá thïí ngúâ rùçng chñnh haânh àöång ngu ngöëc àaä chó
löëi cho boån Myä "hïì" nùçm phuåc kñch taåi möåt khu rûâng gêìn àoá, moâ túái
ngay tûác thò vaâ chuáng àaä khöng boã qua cú höåi naây, giaáng cho àún võ
anh möåt àoân choaáng vaáng.
Nïëu nhû bûäa êëy chñnh trõ viïn khöng nhanh leå töí chûác möåt muäi
vu höìi, àaánh taåt sûúân vïì phña sau lûng àõch, thò àún võ coân bõ töín thêët
nhiïìu hún nûäa. Àiïìu trúá trïu úã àêy laâ keã gêy ra tai hoåa laåi khöng hïì
hêën gò, coân nhûäng ngûúâi söëng nghiïm chónh laåi phaãi gaánh chõu nhûäng
hêåu quaã thaãm khöëc.
Àaä khöng dûúái hai lêìn, àaåi àöåi trûúãng noái chuyïån vúái böå àöåi vïì
baâi hoåc chïët ngûúâi êëy. Anh muöën moåi ngûúâi phaãi giûä gòn, kiïím soaát
caác haânh àöång cuãa mònh, àïí khoãi rúi vaâo hoaân caãnh àaáng tiïëc. Àaåi àöåi
trûúãng cay àùæng nghô rùçng trong chiïën tranh, àún võ khoá traánh khoãi
thûúng vong; nhûng khöng nïn àïí àöìng àöåi bõ thûúng vong möåt caách
oan uöíng búãi haânh àöång thiïëu suy nghô tûâ phña ngûúâi chó huy.
Do mang vaác nùång, mïåt moãi, àoaân quên bõ vuöët daâi ra àïën mêëy
chuåc meát. Moåi ngûúâi bûúác ài möåt caách khoá khùn, cam chõu. Con àûúâng
möîi luác nhû muöën daän thïm ra, hun huát, vö têån. Ài àûúåc gêìn hai giúâ
àöìng höì, àaåi àöåi trûúãng múái cho pheáp moåi ngûúâi nghó giaãi lao. Àûúåc
thïí, nhûäng ngûúâi lñnh khöng noái khöng rùçng, cûá àïí caã ba lö, vuä khñ
trïn lûng maâ nùçm ûúân ra mùåt rûâng êím ûúát, àêìy nhûäng cêy dûúng xó.
Àaåi àöåi trûúãng lêëy trong ba lö ra cêy àeân pin àaä àûúåc che saáng,
chó coân chûâa möåt löî nhoã, röìi lêëy têëm baãn àöì taác nghiïåp traãi xuöëng àêët,
xem xeát. Ba Trêìn xaách suáng ài túái, ngöìi xuöëng, cuâng doäi mùæt vaâo têëm
baãn àöì.
Theo dûå kiïën ban àêìu thò àiïím vûúåt söng cuãa àaåi àöåi caách àöìn
baão an êëp Cêy Goâong löëi chûâng hai cêy söë vïì phña àöng. Qua sûå kiïån
xaãy ra vûâa röìi, moåi chi tiïët, kïë hoaåch àïìu phaãi thay àöíi hïët. Coá nghôa
laâ àaåi àöåi phaãi laâm laåi tûâ àêìu.
Àaåi àöåi trûúãng duâng ngoán tay xoáa ài vïët buát chò múâ vaâ vaåch laåi
àiïím vûúåt söng. Lêìn naây, bïën vûúåt phaãi nùçm úã phña têy, so vúái àöìn
àõch.
- Chuyïín àïën chöî múái naây liïåu coá öín hún chùng? Ba Trêìn doâ hoãi.
- Trong chiïën tranh, khöng coá gò coá thïí àaãm baão caã. Àaåi àöåi
trûúãng vûâa gêëp baãn àöì vûâa traã lúâi.
Àoaân quên laåi tiïëp tuåc lïn àûúâng ngay sau àoá. Hoå ài àûúåc chûâng
ba mûúi phuát thò àuång möåt daãi rûâng chïët, chaåy tûâ àöng sang têy. Daãi
rûâng naây bõ chêët àöåc hoáa hoåc Myä huãy diïåt trong chiïën dõch goåi laâ
"Ranch Hand", nhùçm haån chïë túái mûác thêëp nhêët khaã nùng têën cöng
cuãa lûåc lûúång ta vaâo caác taâu chiïën Myä hoaåt àöång trïn söng, tûâ phña
nhûäng caánh rûâng.
Theo phaán àoaán cuãa àaåi àöåi trûúãng thò daãi rûâng naây seä chaåy doåc
theo söng Caái Beá vaâ nhû vêåy, àiïím vûúåt söng cuãa àún võ anh seä àûúåc
tiïën haânh úã möåt chöî naâo àoá thuêån tiïån trïn caánh rûâng naây.
Khöën nöîi, thûåc tïë laåi khöng àuáng nhû vêåy. Sau khi àún võ vûúåt
qua caánh rûâng chïët löëi chûâng nûãa cêy söë, thò àuång möåt caánh àöìng
röång bõ boã hoang. Àêy quaã laâ möåt bêët lúåi cho àún võ khi phaãi tiïëp cêån
doâng söng qua caánh àöìng naây.
Àaåi àöåi trûúãng àûáng ngêy ngûúâi nhòn caánh àöìng hoang chòm
trong aánh trùng suöng, loâng hoang mang, lo lùæng. Anh khöng thïí naâo
daám liïìu lônh cho àún võ bùng qua àöìng maâ khöng soi àûúâng trûúác. Ai
coá thïí biïët àûúåc núi búâ söng kia, quên àõch àang laâm troâ tröëng gò úã
àêëy. Biïët àêu chuáng laåi chùèng cho quên nùçm chúâ, höët goån caác anh.
Àaåi àöåi trûúãng thúã daâi. Chaâ, sai möåt li laâ moåi viïåc trúã nïn röëi tung caã.
Töët nhêët laâ phaãi cho àún võ quay trúã laåi, nghó taåm núi caánh rûâng kia,
töí chûác nùæm àõch cho vûäng, röìi múái coá thïí vûúåt söng àûúåc. Hêëp têëp luác
naây laâ chùèng khön ngoan möåt chuát naâo.
- Öng àõnh tñnh sao àêy? - Ba Trêìn nön noáng hoãi.

VÙN LÏ 30
- Àaânh phaãi quay trúã laåi, nghó taåm qua àïm, röìi tñnh. - Àaåi àöåi
trûúãng noái - Cêìn phaãi tòm hiïíu xem tònh hònh àõch chöî chuáng ta vûúåt
söng thïë naâo.
Sau caã tiïëng àöìng höì vûúåt qua caánh àöìng nguát coã, àaåi àöåi trûúãng
Lï Syä Quyá dêîn töí trinh saát moâ mêîm, àïën àûúåc búâ söng Caái Beá.
Neáp mònh vaâo bïn möåt göëc cêy soaâi cuåt ngoån, chaáy dúã, àaåi àöåi
trûúãng cuái thêëp ngûúâi xuöëng, àïí coá thïí nhòn àûúåc roä hún àõa hònh
trûúác mùæt anh. Hoáa ra, núi àaåi àöåi dûå kiïën laâm bïën vûúåt nguyïn laâ
möåt xoám nhoã vúái vaâi ba noác nhaâ, nöëi liïìn nhau búãi nhûäng maãnh vûúân
chaáy truåi. Phña sau möîi ngöi nhaâ laâ nhûäng lïìu laá thêëp hún, coá thïí
duâng laâm núi chùn nuöi gia suác, cêët chûáa duång cuå saãn xuêët hoùåc àöì
àaåc lùåt vùåt cuãa gia àònh.
Àaåi àöåi trûúãng lùæng nghe xem coá àöång tônh gò, röìi múái ra hiïåu
cho àöìng àöåi bñ mêåt tiïëp cêån löëi xoám. Anh bùng qua nhûäng khoaãng
tröëng àêìy trêëu vaâ phên boâ khö, àöåt nhêåp vaâo möåt cùn nhaâ êím thêëp,
nöìng nùåc muâi cûát giaán. Roä raâng ngöi nhaâ khöng coá ngûúâi úã, ñt nhêët laâ
mêëy thaáng nay, nïn maái laá bõ nùæng mûa ùn thuãng tûâng maãng lúán. Àaåi
àöåi trûúãng chúåt giêåt mònh búãi nhûäng tiïëng àöång raâo raâo trong xoá töëi.
Ngay sau àoá, anh nhêån ra laâ tiïëng cuãa bêìy chuöåt - chuã nhên thûåc sûå
cuãa vuâng naây.
- Ngûúâi ta ài hïët röìi, anh Quyá aå! - Tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu
Phaách noái thêìm - Caã xoám vùæng tanh vùæng ngùæt.
Àaåi àöåi trûúãng gêåt àêìu. Anh noái vúái àöìng àöåi laâ haäy taãn ra xa,
xem coá àöång tônh gò, röìi quay vïì baáo caáo, coân mònh thò lêìn xuöëng saát
meáp nûúác. Gioá luâa tûâ mùåt söng lïn maát laånh, laâm àaåi àöåi trûúãng nöíi
gai ngûúâi. Anh raáng sûác kòm neán àïí khöng bêåt ra nhûäng tiïëng hùæt húi
àöåi ngöåt. Àaåi àöåi trûúãng àûáng trên ngûúâi möåt höìi lêu trûúác doâng söng
maãnh mai, maâ múái àêy thöi, anh chó àûúåc biïët trïn têëm baãn àöì.
Söng Caái Beá núi anh àûáng röång chûâng möåt trùm meát. Vúái
khoaãng caách êëy, vïì àïm, haån chïë rêët nhiïìu àïën têìm nhòn cuãa anh.
Mùåc duâ vêåy, anh vêîn nhòn thêëy möåt caách múâ toã nhûäng thên cêy chïët
núi búâ söng bïn kia vaâ xa hún nûäa laâ vïåt sêîm cuãa khu rûâng.
úã phña haå nguöìn, caách anh löëi chûâng hai cêy söë laâ êëp chiïën lûúåc
Cêy Goâong. Tûâ àêy, anh coá thïí nhòn thêëy aánh àeân le loái hùæt ra tûâ
nhûäng ö cûãa vaâ nghe thêëy caã tiïëng ra-ài-ö àang rïn ró möåt baãn nhaåc
chiïu höìi.
Giaá maâ gùåp àûúåc möåt ngûúâi dên naâo úã àêy àïí tòm hiïíu vïì quy
luêåt hoaåt àöång cuãa àõch thò hay biïët bao nhiïu. Àaåi àöåi trûúãng ao ûúác.
Nhûng khöën thay àiïìu àoá khöng coân laâ hiïån thûåc. Àõch àaä taát saåch
dên vuâng naây, gom vaâo caác êëp chiïën lûúåc vêy quanh caác chi khu, yïëu
khu hoùåc thõ trêën, thõ xaä vaâ biïën núi úã cuä cuãa hoå trúã thaânh vuâng tûå do
oanh kñch.
Trûúác àêy, trong nhûäng lêìn chónh huêën, caán böå chñnh trõ cêëp
trïn thûúâng noái vúái caác anh vïì yïëu töë quyïët àõnh cuãa nhên dên trong
cuöåc chiïën, nhûng àaåi àöåi trûúãng caãm thêëy yá nghôa êëy hïët sûác mú höì.
Anh chó thûåc sûå nhêån ra chên giaá trõ naây khi phaãi traãi qua nhûäng
ngaây thaáng khoác dúã, mïëu dúã vò bú vú, khöng coá dên nûúng tûåa. Suy
cho cuâng, muåc tiïu giaânh chiïën thùæng cuãa caác bïn tham gia chiïën
tranh hiïån nay, chñnh laâ viïåc kiïím soaát àûúåc con ngûúâi. Xeát trïn bònh
diïån thûåc tïë luác naây thò keã thuâ àaä laâm àûúåc àiïìu àoá, trûúác caác anh.
Trong luác àaåi àöåi trûúãng coân àang hûng phêën, nhêån xeát vïì
nhûäng àiïìu chùèng hïì coá liïn quan gò àïën cöng viïåc, thò coá tiïëng maáy
bay trûåc thùng xuêët hiïån. Nghe qua tiïëng àöång cú cuãa noá, àaåi àöåi
trûúãng linh caãm thêëy coá möåt àiïìu gò àoá gêìn vúái tai hoåa sùæp sûãa xaãy ra.
Vúái phaãn xaå cuãa möåt ngûúâi lñnh tûâng traãi, anh vöåi vaä chaåy lïn búâ röìi
neáp vaâo bïn göëc cêy ö möi àêìy coã. Àuáng luác àoá, maáy bay xuêët hiïån
ngang têìm mùæt cuãa anh.
Àoá laâ ba con "soái biïín", loaåi maáy bay cuãa haãi quên Myä, maâ caác
anh goåi laâ "caá leåp". Chuáng bay theo hònh chûä A. Chiïëc ài àêìu bay rêët
thêëp, bêåt àeân pha saáng trûng, raâ queát doåc àöi búâ söng hoang vùæng.
Hai chiïëc sau bay cao hún, s1/2n saâng nhaã àaån vaâo nhûäng muåc tiïu
khaã nghi trïn àûúâng tuêìn tiïîu.
VÙN LÏ 32
Mùåc duâ biïët boån giùåc laái khöng thïí nhòn thêëy mònh, nhûäng àaåi
àöåi trûúãng vêîn caãm thêëy thoát ruöåt trûúác caái luöìng saáng laånh ngùæt,
sûúåt trïn thõt da anh.
Töëp maáy bay vûâa aâo qua, àaåi àöåi trûúãng àaä thêëy chuáng àöåt ngöåt
quay trúã laåi, vaâ bêët thêìn xaã àaån vaâo xoám nhoã, núi phên àöåi anh àang
êín nêëp. Àaåi àöåi trûúãng kinh hoaâng. Caái yá nghô bõ àõch phaát hiïån nhû
möåt doâng àiïån laånh buöët, chaåy doåc söëng lûng anh. Ngay sau àoá, àaåi
àöåi trûúãng phuã nhêån sûå phaán àoaán cuãa mònh. Anh cho rùçng viïåc àõch
bùæn phaá khu xoám chó laâ do ngêîu nhiïn thöi. Mùåc duâ vêåy, anh vêîn coá
caãm giaác lo lùæng khöng yïn.
Töëp trûåc thùng vêîn khöng ngûâng bùæn phaá. Dûúái laân àaån hoãa
tiïîn, nhûäng ngöi nhaâ bùæt àêìu böëc chaáy. Ngoån lûãa quùçn quaåi, nöí leáp
beáp thùæp saáng caã möåt vuâng. Gioá nöíi lïn möîi luác möåt lúán, luâa lûãa vaâ
khoái vïì phña anh. Coã trong vûúân cuäng bùæt àêìu beán lûãa, chaáy rûâng rûåc.
Bõ bao vêy búãi laân khoái daây àùåc, àaåi àöåi trûúãng caãm thêëy ngheåt thúã,
nûúác mùæt, nûúác muäi chaãy giaân giuåa, nhûng anh vêîn raáng sûác chõu
trêån, cho àïën khi buöìng phöíi cuãa anh khöng thïí kham àûúåc nûäa. Àaåi
àöåi trûúãng öm ngûåc, ho sùåc suåa. Anh quúâ quaång àûa öëng tay aáo chuâi
nûúác mùæt röìi lêìn xuöëng caái raänh thoaát nûúác cuöëi khu vûúân.
Sau khi bùæn chaáy têët caã nhûäng gò coân laåi trïn mùåt àêët, töëp trûåc
thùng lêín vaâo boáng àïm, bay vïì phña biïín.
Àaåi àöåi trûúãng ruä ngûúâi àûáng dêåy. Trong luác anh coân àang ngú
ngaác, thò tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách tûâ phña nhûäng ngöi nhaâ
àang chaáy chaåy túái, thúã höín hïín, noái:
- Chuáng phaát hiïån thêëy coá ngûúâi vûúåt söng, anh Quyá aå! Chñnh
mùæt töi àaä nhòn thêëy möåt chiïëc xuöìng bõ truáng àaån, vúä tan. May laâ coá
ngûúâi coân kõp nhaãy lïn búâ.
- Vêåy thò chöî naây àïëch vûúåt àûúåc röìi! - Àaåi àöåi trûúãng thúã sêu,
noái - Coá leä chuáng ta phaãi ài tiïëp vïì phña thûúång nguöìn xem thïë naâo.
Khó thêåt. Thïë laâ cöng cöëc...
- Töi cuäng nghô nhû thïë! - Nguyïîn Hûäu Phaách hûúãng ûáng.
Ngay sau àoá, ba ngûúâi laåi tiïëp tuåc lïn àûúâng. Lêìn naây, hoå men
theo búâ söng ài ngûúåc vïì phña àöng bùæc. Phaãi mêët túái gêìn hai giúâ tòm
kiïëm, phên tñch, suy xeát, àaåi àöåi trûúãng múái quyïët àõnh àûúåc chöî vûúåt
söng. Àoá laâ möåt khuác quanh maâ àún võ coá thïí têån duång àûúåc àõa hònh
che khuêët, möåt khi taâu giùåc ài tuêìn, bêët ngúâ roåi àeân pha. Tuy nhiïn,
noá cuäng trúã nïn nguy hiïím möåt khi taâu cuãa chuáng eám s1/2n tûâ möåt
ngaã kïnh naâo àoá gêìn àêëy, àöåt ngöåt moâ ra, thò moåi ngûúâi cuäng khoá bïì
xoay súã. Biïët thïë, nhûng àaåi àöåi trûúãng khöng thïí cêìu toaân àûúåc. Suy
cho cuâng, trïn àoaån söng naây, anh khoá coá thïí tòm àûúåc chöî vûúåt naâo
khaã dô hún.
- Phaãi choån chöî naây thöi, Phaách aå! - Àaåi àöåi trûúãng noái - Kïí ra
cuäng khöng àûúåc toaåi nguyïån lùæm. Nhûng biïët tòm chöî naâo töët hún
àêy?
Ngay bêy giúâ, hai cêåu trúã vïì chöî taåm dûâng, thöng baáo tònh hònh
vúái Ba trêìn, àïí töí chûác haânh quên vûúåt söng vaâo töëi mai. Töi seä nùçm
laåi àêy xem xeát thïm vaâo ban ngaây...
- Theo anh thò mêëy giúâ ngaây mai böå àöåi coá mùåt taåi àêy? - Tiïíu
àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách keáo tay àaåi àöåi trûúãng xem keá giúâ, hoãi.
- Mûúâi chñn giúâ! Àuáng mûúâi chñn giúâ! Nhúá lêëy!
- Chùèng leä àaåi àöåi trûúãng úã laåi àêy möåt mònh sao? - Chiïën sô Buâi
Nhû Caáo aáy naáy hoãi - Ban ngaây, boån biïåt kñch ûa ài luâng lùæm.
- Coá möåt mònh súå quaái gò.
- Chùèng leä anh nhõn àoái tûâ giúâ cho túái töëi ngaây mai?
- Töi vêîn coân möåt nùæm cúm úã thùæt lûng àêy! - Àaåi àöåi trûúãng
cûúâi - Ùn nhiïìu chó töí nùång buång. Baáu gò. Àaåi àöåi trûúãng xem àöìng höì
- Thöi, mêëy cêåu vïì ài, trúâi sùæp saáng röìi.
Chúâ cho hai chiïën sô lïn àûúâng, àaåi àöåi trûúãng toan lêìn xuöëng búâ
söng rûãa mùåt, thò coá tiïëng àöång cú taâu àõch rung lïn. Hoáa ra, boån
chuáng eám s1/2n úã khuác cua trïn doâng söng tûâ luác naâo, bêët ngúâ nöí
maáy, bêåt àeân pha di chuyïín.
Àoaân taâu àõch coá ba chiïëc. Ài àêìu laâ chiïëc taâu nhanh PCF coá
biïåt danh "chim cùæt", lao vuát qua mùåt anh. Àaåi àöåi trûúãng cùng mùæt
quan saát. Chiïëc taâu daâi löëi chûâng hai chuåc meát. Àêìu vaâ àuöi taâu gùæn
àaåi baác 50 li vaâ hai àaåi liïn noâng xoay, coá töëc àöå nhaã àaån túái böën ngaân
VÙN LÏ 34
phaát phuát. Theo sau laâ hai chiïëc PBR, loaåi thûúâng, àûúåc trang bõ àaåi
baác 50 li vaâ suáng phoáng lûåu 81 li. qua aánh saáng hùæt ra tûâ buöìng laái
con taâu, àaåi àöåi trûúãng nhòn thêëy nhûäng tïn xaå thuã Myä àöåi muä sùæt,
mùåc aáo giaáp traánh àaån, daáng veã cùng thùèng, s1/2n saâng nöí suáng khi
cêìn thiïët. Anh coân nhòn thêëy nhiïìu tïn lñnh khaác ngöìi lêëp loá phña sau
têëm laá chùæn bùçng sùæt, tay lùm lùm suáng trung liïn, hoùåc suáng M79.
Roä raâng viïåc ài tuêìn ban àïm cuãa caác àún võ haãi quên Myä laâ möåt viïåc
laâm chùèng àùång àûâng.
Àaåi àöåi trûúãng àûáng sûäng möåt höìi lêu, nhòn àoaân taâu giùåc lûúát
qua trûúác mùåt. Möåt caãm giaác tiïëc reã hiïån lïn trong mùæt anh. Nïëu nhû
coá möåt lûåc lûúång maånh, laåi àûúåc yïím trúå búãi hai khêíu phaáo khöng
giêåt, chùæc chùæn, anh seä xúi taái mêëy chiïëc taâu naây; Àaåi àöåi trûúãng nghô
buång, lûäng thûäng lêìn xuöëng búâ söng. Thuãy triïìu xuöëng, nûúác chaãy
khaá maånh. Anh nhòn thêëy nhûäng maãng luåc bònh vaâ nhûäng mêíu cêy
lao vun vuát trïn doâng nûúác. Gioá àïm thöíi vïì maát rûúåi, mang ài nhûäng
gioåt möì höi ûúát àêîm trïn maái toác anh. Àaåi àöåi trûúãng dûång khêíu suáng
vaâo möåt mö àêët, röìi cuái xuöëng göåi àêìu, sau àoá, anh dûå àõnh tùæm cho
maát. Tuy vêåy, anh vêîn cûá chêìn chûâ. Hònh nhû nhûäng kinh nghiïåm úã
chiïën trûúâng àaä ngùn caãn anh. Anh àang àõnh truát boã quêìn aáo, bûúác
xuöëng doâng nûúác thò chúåt phaát hiïån thêëy möåt vïåt àen sêîm giöëng hònh
daång möåt con taâu thêëp thoaáng úã phña xa. Àaåi àöåi trûúãng quúâ lêëy suáng,
nhaãy vöåi lïn búâ, neáp vaâo möåt goâ àêët àêìy coã.
Vïåt àen úã dûúái söng vêîn tröi vïì phña anh möåt caách nùång nïì,
chêåm chaåp. ñt phuát sau, noá hiïån nguyïn hònh laâ möåt con "chim cùæt"
tùæt maáy, thaã tröi.
- Meå khó. chó möåt chuát xñu nûäa laâ mònh bõ vúái noá! - Àaåi döåi
trûúãng ruãa thêìm.
Chiïëc taâu tröi qua mùåt anh möåt caách trò trïå, biïëng nhaác. Àaåi àöåi
trûúãng xem àöìng höì. Àaä gêìn böën giúâ saáng. Anh buöåc loâng phaãi tûâ boã yá
àõnh tùæm àïm nay.
Röët cuöåc, àaåi àöåi trûúãng Lï Syä Quyá cuäng àaä àûa àûúåc àún võ vïì
àûáng chên úã phña bùæc laâng Hoâa Thaånh, thay vò laâng Thúái An nhû àaä
dûå kiïën trûúác. Àún võ àoáng quên trong möåt reão rûâng traâm xen lêîn vúái
ö rö coân soát laåi sau möåt trêån bom B52 huãy diïåt höìi thaáng trûúác.
Gêìn trûa, khi vûâa dêîn quên àïën, àaåi àöåi trûúãng àaä löåi möåt voâng,
xem xeát kyä khu rûâng naây. Reão rûâng khöng thêåt röång, nhûng cuäng
khöng quaá nhoã so vúái yïu cêìu àoáng quên. Mêåt àöå che phuã cuãa cêy
rûâng laâm anh ûng yá. Vaâo àêìu muâa khö, hoa traâm núã trùæng, toãa möåt
muâi hûúng thúm dõu, ngoåt ngaâo. Àaåi àöåi trûúãng coân nhòn thêëy mêëy
bêìy ong chuyïín töí, keáo qua rûâng, tröng nhû nhûäng àaám mêy àen öìn
aâo, chuyïín àöång. Möåt caãm giaác yïu àúâi, thû thaái bêët chúåt dêng lïn
trong loâng anh. Nïëu nhû khöng coá chiïën tranh? Laåi nïëu nhû ... anh coá
thïí söëng möåt mònh, buöng thaã trong caánh rûâng naây àïí àûúåc têån
hûúãng caái khöng khñ thúm tho, laäng maån giûäa khu rûâng. Vêåy maâ...
Àaåi àöåi trûúãng chúåt thúã daâi. Möåt caãm giaác cay àùæng tûâ trong sêu thùèm
loâng anh chúåt traâo dêng laâm cöí hoång khö raát.
Thêåt khöën naån, taåi sao laåi coá keã cûá muöën aáp àùåt löëi söëng cuãa
dên töåc naây lïn möåt dên töåc khaác? Chùèng leä hoå khöng àuã trñ khön àïí
nhêån ra rùçng àoá laâ möåt viïåc laâm àiïn röì, ngöëc nghïëch vaâ khöng bao
giúâ thûåc hiïån àûúåc hay sao? Thöi thò mùåc xaác hoå, cöng viïåc cuãa anh
hiïån nay laâ laâm sao coá thïí àaánh thùæng àûúåc keã thuâ, maâ àún võ khöng
ai phaãi chïët, hoùåc chñ ñt chó bõ thûúng xoaâng thöi, thïë cuäng àuã thoãa
maän lùæm röìi. Söëng trong doâng chaãy cuãa caã möåt dên töåc, anh phaãi
haânh àöång nhû têët thaãy moåi ngûúâi laâ raáng sûác goáp phêìn mònh àïí
giaânh lêëy chiïën thùæng. Chó coá chiïën thùæng múái kïët thuác àûúåc chiïën
tranh.
Mêëy thaáng nay, àaâi àõch noái ra raã vïì àaâm phaán hoâa bònh úã Pari,
nhûng anh chùèng tin. Tin thïë quaái naâo àûúåc caái boån Yùngki kia chûá.
Maãi nghô, àaåi àöåi trûúãng ài quanh co thïë naâo laåi àuång möåt con laåch
nhoã, röång chûâng ba meát, cùæt ngang reão rûâng traâm. Anh ài men theo
con laåch vïì phña tay phaãi löëi chûâng gêìn möåt trùm meát, thò àuång möåt
con àûúâng moân cuä chaåy theo hûúáng bùæc - nam. Àaåi àöåi trûúãng phên
vên möåt höìi, röìi ài theo con àûúâng moân. Anh bùæt gùåp mêëy cùn hêìm
àùæp nöíi àaä cuä, nùçm raãi raác àêy àoá. Coá hêìm àaä bõ suåt lúã, nhûng göî coân
töët. Têån duång àûúåc nhûäng chiïëc hêìm naây seä àúä cöng sûác cuãa böå àöåi rêët
nhiïìu.
VÙN LÏ 36
Sau khi cên nhùæc, àaåi àöåi trûúãng quyïët àõnh dúâi àún võ àïën àêy.
úã chöî naây, rûâng thoaáng àaäng, laåi coá con laåch thuêån tiïån cho viïåc
phoâng ngûå, möåt khi coá tònh huöëng xêëu xaãy ra.
Lïånh di chuyïín àún võ àïën chöî úã múái àaä gêy lïn sûå bûåc doåc, caáu
kónh cuãa möåt söë anh em. Moåi ngûúâi chêëp haânh mïånh lïånh vúái möåt
thaái àöå miïîn cûúäng, khoá chõu.
- Laâ lñnh, úã chöî naâo maâ chaã àûúåc. Di chuyïín hoaâi, mïåt boã cha.
Thaão "laånh luâng" - y sô cuãa àaåi àöåi, ngûúâi thuöåc trûúâng phaái "phúát
Ùng-lï" - caâu nhaâu, trong luác khïå nïå chuyïín àöì àaåc.
- Caán böå coá phaãi mang nùång nhû boån mònh àêu maâ thöng caãm. -
Möåt ngûúâi khaác phuå hoåa - Ngöìi chûa êëm àñt àaä ài.
- Meå khó, lñnh traáng gò maâ caâu nhaâu nhû àaân baâ thïë haã? Ba
Trêìn vûâa khoaác ba lö lïn vai vûâa noái - úã laåi thò phaãi àaâo hêìm. Di
chuyïín coá àöå mêëy trùm meát thò khoãi phaãi àaâo maâ coân kïu. Böå tuåi bay
thñch àaâo hêìm lùæm haã?
Nghe túái viïåc khöng phaãi àaâo hêìm, neát mùåt moåi ngûúâi vui veã
hùèn lïn. Tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách nhaáy mùæt vúái Thaão Laånh
Luâng, àöíi gioång:
- Khöng phaãi àaâo hêìm thêåt chûá, anh Ba? Öi thïë thò tuyïåt quaá!
Chó huy ra chó huy. Thïë múái laâ chó huy chûá.
- Caái gioång maây gheát boã meå. Ba Trêìn móm cûúâi - Thöi leå lïn röìi
coân nêëu cúm. Meå khó. Àoái raä ngûúâi röìi.
Viïåc di chuyïín àïën chöî úã múái xem ra húåp lyá. úã àêy, ngoaâi nhûäng
cùn hêìm, coân coá möåt caái bïëp Hoaâng Cêìm vaâ möåt caái giïëng, tuy khöng
thêåt sêu, nhûng nûúác ngoåt, coá maâu àoã búãi laá traâm ruång, phai ra.
Ngay buöíi trûa höm êëy, sau khi luâa vöåi ba cheán cúm vúái vaâi
miïëng caá khö nûúáng, àaåi àöåi trûúãng dêîn theo Nguyïîn Hûäu Phaách vaâ
chiïën sô giûä B41 - Phan Lêm, ài nghiïn cûáu thûåc àõa vúái anh úã ngoaâi
söng Caái Beá, chöî khuác quanh, núi caác anh vûúåt söng àïm qua. Nhòn
thaái àöå cuãa chó huy, Ba Trêìn tin rùçng àaåi àöåi trûúãng coá veã cay cuá vúái
boån tuêìn giang Myä.
- Sao khöng ài àiïìu nghiïn úã söng Caái Lúán? Hûúáng têën cöng
chñnh cuãa mònh úã àùçng kia maâ? - Ba Trêìn thùæc mùæc.
- Röìi seä àïën söng Caái Lúán. Àaåi àöåi trûúãng àuãng àónh nheát têëm
baãn àöì khu vûåc vaâo tuái quêìn sau, noái - Cêìn phaãi ruát kinh nghiïåm tûâ
möåt trêån àaánh nhoã, múái coá thïí thua àuã cho möåt trêån àaánh lúán. Öng úã
nhaâ cho moåi ngûúâi sûãa chûäa laåi mêëy cùn hêìm suåt lúã ài, röìi xua luä boå
maát trong hêìm ra, àúåi töi vïì röìi tñnh. Noái xong, àaåi àöåi trûúãng dêîn
quên ài.
Àoaån àûúâng tûâ cùn cûá ra àïën khuác cua trïn söng Caái Beá tûúãng
laâ gêìn maâ caác anh phaãi ài mêët hai giúâ àöìng hoâ, khöng keám hún àûúåc.
Ra khoãi khu rûâng traâm, vûâa àuång daãi rûâng chïët, àaåi àöåi trûúãng cho
moåi ngûúâi dûâng laåi vò maáy bay trinh saát quêìn àaão rêët dûä, àoaån tûâ êëp
Cêy Goâong àïën xaä Hoâa Bònh.
Chúâ maäi söët ruöåt, àaåi àöåi trûúãng cho nguåy trang àïí vûúåt qua
rûâng chïët. Phaãi mêët túái gêìn nûãa giúâ àöìng höì, anh múái àûa àûúåc hai
chiïën sô ra túái búâ söng.
Möåt lêìn nûäa, kïí tûâ ngaây höm qua, àaåi àöåi trûúãng laåi nhòn thêëy
con söng àoã quaåch phuâ sa, uöën lûúån möåt caách mïìm maåi, àêìy veã laäng
maån naây. Hònh aãnh tûúng phaãn vúái doâng söng laâ nhûäng caánh rûâng
treâm chïët truåi, nhiïìu chöî bõ chaáy àen, tröng vùçn vïån nhû da baáo.
Nhòn caánh rûâng, àaåi àöåi tûúãng laåi nhúá túái cêu chuyïån maâ trung uáy
Phan Vônh àaä kïí vúái anh. Anh nhúá àïën caái gaä àö àöëc Elmo Zumwat
trúâi àaánh thaánh vêåt kia. Àïí giaãm thiïíu caác cuöåc têën cöng öì aåt, ngaây
möåt nhiïìu cuãa lûåc lûúång ta trïn nhûäng doâng söng cuãa phûúng Nam,
chñnh gaä àö àöëc àaä ra lïånh cho maáy bay C123 raãi chêët àöåc, giïët chïët
nhûäng caánh rûâng. Laåi coân gaä trung uáy chó huy taâu nhanh, con trai
cuãa gaä nûäa? Chaâ, giaá maâ coá möåt caách naâo àoá àïí tuám àûúåc caái thùçng êëy
nhó? Luác àoá, ta seä chùèng theâm hoãi cung noá laâm gò cho mïåt xaác. Cûá cho
noá möîi ngaây ngöìi àöå chûâng mûúâi phuát bïn nhûäng caái thuâng chêët àöåc
sún maâu vaâng hoùåc trùæng nùçm raãi raác trong nhûäng caánh rûâng kia, àïí
noá àûúåc têån hûúãng nhûäng saãn phêím saáng taåo cuãa trñ tuïå Hoa Kyâ, àïí
noá thêëm hiïíu caái nöîi àau maâ ngûúâi dên úã àêy phaãi gaánh chõu.
Nghô àïën chuyïån traã thuâ àöåc àõa naây, àaåi àöåi trûúãng thêëy loâng
phêën chêën hùèn lïn. Coá thïí trong nhûäng luác bûåc böåi, anh nghô nhû thïë
thöi, nhûng baãn chêët cuãa anh khöng phaãi laâ möåt ngûúâi heân moån nhû
VÙN LÏ 38
vêåy. Vïì möåt chûâng mûåc naâo àoá, anh luön tin tûúãng vaâo nhûäng lúâi giaáo
huêën àuáng àùæn cuãa töí tiïn anh. "Di xuá vaån niïn". Cêu noái êëy chùèng
àaä daåy anh laâ laâm àiïìu aác àûác thò àïí laåi tiïëng xêëu muön àúâi û?
Moâ mêîm möåt höìi, àaåi àöåi trûúãng múái tòm àûúåc möåt mö àêët cao,
coã moåc um tuâm, coá têìm quan saát röång vaâ chuã yïëu laâ coá àõa thïë thuêån
lúåi cho viïåc böë trñ àöåi hònh chiïën àêëu.
- Tûâ chöî naây, trûúâng húåp xaãy ra taác chiïën, suáng cuãa cêåu coá thïí
vúái túái àûúåc khuác cua kia khöng? Àaåi àöåi trûúãng quay sang hoãi Phan
Lêm.
- Chaâ, anh coá veã coi thûúâng vïì khêíu suáng cuãa töi quaá àêëy! -
Phan Lêm lau möì höi, vui veã noái -Khoaãng caách tûâ àêy túái àoá laâ têìm
hiïåu quaã chñnh xaác cuãa noá.
Àaåi àöåi trûúãng gêåt àêìu, anh quay vïì phña Nguyïîn Hûäu Phaách:
- Nïëu laâ sô quan chó huy taâu nhanh, cêåu seä xûã trñ nhû thïë naâo,
nïëu bêët ngúâ phaát hiïån ra möåt baäi chaâ cêy úã bïn phaãi khuác cua kia?
Tiïíu àöåi trûúãng cùæn möi, nghô ngúåi:
- Töi seä cho taâu chaåy saát vaâo búâ bïn naây, àuáng thïë, àöìng thúâi
quay suáng vaâo búâ, s1/2n saâng naä àaån vaâo muåc tiïu. Trûúâng húåp bõ têën
cöng, töi seä cho nhûäng taâu chaåy úã phña sau quay muäi, lao vaâo búâ, tung
ngûúâi àaánh taåt sûúân vaâo àún võ chöët chùån cuãa àöëi phûúng.
- Nïëu àöìng thúâi ta vûâa têåp kñch bùçng phi löi, hoãa tiïîn, vûâa bêëm
mòn cuâng möåt luác thò cêåu tñnh sao?
- Tröng chúâ úã sûå may ruãi.
- Caãm ún! - Àaåi àöåi trûúãng toã veã hñ hûãng. Anh àûáng laåi quan saát
hai bïn búâ söng thïm möåt lêìn nûäa xem coá phaát hiïån gò múái khöng, àïí
böí sung vaâo phûúng aán taác chiïën, nhûng khöng thêëy gò caã. Àuáng luác
êëy, luác maâ anh ra hiïåu cho àöìng àöåi trúã vïì, thò coá tiïëng suáng nöí tûâ
phña xaä Hoâa Bònh. Múái àêìu laâ nhûäng loaåt suáng leã teã, xen lêîn tiïëng nöí
êm vang cuãa lûåu àaån, hoãa tiïîn vaâ sau àoá laâ tiïëng suáng àaåi liïn, tiïíu
liïn döìn dêåp, höîn àöån. Nhûäng ngoån coã rung lïn vaâ bêìu trúâi tûúãng nhû
àang söi suâng suåc.
Tiïëng suáng nöí àûúåc chûâng vaâi phuát thò im bùåt, sau àoá, laåi röå lïn.
Lêìn naây, anh nghe thêëy caã tiïëng suáng cöëi vaâ suáng phoáng lûåu. ñt lêu
sau, suáng nöí thûa thúát dêìn, leã teã röìi rúi vaâo im lùång.
Àaåi àöåi trûúãng àûáng ngêy ra trong ñt phuát vaâ caãm thêëy loâng se
thùæt laåi. Theo caãm nhêån cuãa anh thò roä raâng möåt àún võ nhoã leã naâo àoá
cuãa ta àaä àuång àêìu vúái möåt àún võ lúán cuãa àõch. Sûå chïnh lïåch quaá û
vïì hoãa lûåc àaä àêíy lûåc lûúång cuãa ta rúi vaâo thïë bõ aáp àaão hoaân toaân.
Trêån àaánh àaä kïët thuác vaâ sûå bêët bêët lúåi rúi vaâo lûåc lûúång yïëu hún.
Nhûng chñnh nhûäng phaát suáng nöí leã teã úã phêìn cuöëi trêån àaánh àaä àem
àïën cho anh möåt caãm giaác mú höì laâ vêîn coân coá ngûúâi söëng soát. Anh hy
voång nhû vêåy.
Vaâo khoaãng nùm giúâ chiïìu, àaåi àöåi trûúãng múái vïì túái àún võ.
Trûúác khi vïì hêìm chó huy, anh caãm thêëy coá möåt caái gò àoá khang khaác
vûâa múái xaãy ra taåi cùn cûá àoáng quên. Àaåi àöåi trûúãng nhòn quanh tòm
kiïëm möåt chiïën sô, nhûng khöng thêëy. Anh ngêìn ngaåi dûång khêíu
suáng vaâo vaách hêìm, röìi thaáo bao xe àaån. Vûâa quay ra, anh nghe thêëy
tiïëng chên chaåy gùçn cuãa möåt ngûúâi naâo àoá trúã vïì.
- Ba Trêìn àêu? - Àaåi àöåi trûúãng hoãi vúái möåt thaái àöå khoá chõu.
- aãnh sang chöî du kñch!
- Laåi coân du kñch naâo nûäa?
- Du kñch xaä Hoâa Bònh. Anh lñnh noái - Hoå múái bõ boån biïåt kñch
"Thêìn Höí" àaánh tan taác, múái chaåy vïì àêy.
- Töi biïët ngay maâ! - Àaåi àöåi trûúãng dêåm chên, àau khöí kïu lïn -
Hiïån thúâi hoå úã àêu? Hoå bõ thûúng vong nhiïìu khöng?
- Thûúng vong thò em khöng biïët cuå thïí, nhûng nghe noái laâ thiïåt
haåi nùång lùæm! Hiïån giúâ, hoå àang ngöìi úã phña sau giïëng nûúác, gêìn nhaâ
bïëp êëy.
Trûúác nöîi àau cuãa àöìng àöåi, àaåi àöåi trûúãng khöng thïí bònh têm
àûúåc. Anh vöåi vaä ài vïì phña nhaâ bïëp. Qua khoãi con laåch caån moåc àêìy
dûâa nûúác, anh nhòn thêëy möåt àaám àöng àang quêy tuå gêìn möåt cùn
hêìm.
VÙN LÏ 40
Vûâa múái tröng thêëy anh, Ba Trêìn hêët haâm noái vúái möåt cö gaái, coá
leä laâ chó huy, àêìu toác röëi búâi, quêìn aáo raách rûúái, bï bïët buân àêët, veã
mùåt vêîn chûa hïët kinh hoaâng, ngöìi thu lu bïn miïång hêìm, tröng
giöëng nhû laâ möåt àûáa treã.
- Àaåi àöåi trûúãng cuãa chuáng töi àêëy! - Ba Trêìn cêët tiïëng - Chõ coá
thïí noái chuyïån trûåc tiïëp vúái aãnh.
Cö gaái vêîn ngöìi im lùång, khöng möåt chuát biïíu caãm. Maäi sau cö
múái ngûãng lïn nhòn àaåi àöåi trûúãng bùçng cùåp mùæt tröëng röîng, vö höìn.
- Caác àöìng chñ àuång àõch vaâo luác hai giúâ hún, phaãi khöng? Àaåi
àöåi trûúãng nhòn cö gaái àau àaáu, cêët tiïëng hoãi.
Cö gaái lú àaäng gêåt àêìu. Dûúâng nhû cuá xöëc quaá nùång múái röìi vêîn
coân àeâ nùång trong têm trñ cuãa cö. Àaåi àöåi trûúãng khöng muöën quêëy
rêìy cö nûäa. Anh kheä lùæc àêìu, nhòn nhûäng ngûúâi khaách múái túái. Ngoaâi
cö gaái chó huy maâ anh vûâa tiïëp xuác, hoå coân hai ngûúâi, möåt nam, möåt
nûä. Ngûúâi àaân öng ngöìi xoay lûng vïì phña anh, coân ngûúâi con gaái thò
tûåa cùçm trïn àêìu göëi, cùåp mùæt mïåt moãi, àau buöìn, luön nhòn xuöëng
àêët. Roä raâng cuöåc chiïën àêëu höìi chiïìu àaä gêy cho hoå töín thêët àïën
mûác, khi àaä qua khoãi hiïím nguy, hoå vêîn chûa thïí hoaân höìn.
- Baãy Têm, chõ phaãi noái möåt àiïìu gò ài chûá? - Ba Trêìn söët ruöåt -
Haäy noái vúái cêëp trïn cuãa chuáng töi xem caác chõ cêìn gò. Chõ haäy noái
nhû àaä núái vúái töi vûâa röìi êëy!
Àaåi àöåi trûúãng ra hiïåu cho Ba Trêìn im lùång. eáp buöåc ngûúâi khaác
phaãi noái trong luác têm traång hoå chûa öín laâ khöng nïn möåt chuát naâo.
Haäy cûá àïí yïn cho cö gaái vúái nhûäng caãm xuác hiïån hûäu. Möåt luác naâo
àoá, nïëu thêëy cêìn thiïët, tûå cö seä noái nhûäng àiïìu cêìn noái.
- Caái cö beá thêåt kyâ quùåc! - Ba Trêìn phaân naân, cöë yá cho moåi ngûúâi
nghe thêëy - Luác múái túái àêy, ai cuäng tranh nhau noái, vêåy maâ khi gùåp
chó huy cuãa ngûúâi ta, cêëm thêëy ai heá rùng.
Àïën luác naây, cö gaái coá tïn laâ Baãy Têm múái ngûãng lïn nhòn àaåi
àöåi trûúãng. Caái nhòn cuãa cö buöìn baä, mïåt moãi, nhûng laåi coá möåt caái gò
àoá laâm röëi ruöåt gan anh.
- Tuåi em laâ du kñch xaä Hoâa Bònh! - Baãy Têm cêët tiïëng - Vaâo àêìu
giúâ chiïìu, boån em àang hoåp triïín khai chó thõ chöëng caân U Minh, thò
boån biïåt kñch êåp túái. Chuáng coá möåt àaåi àöåi, coân tuåi em chó coá hún chuåc
ngûúâi. May maâ tuåi em phaát hiïån, nöí suáng trûúác, khöng thò chùèng coân
ai söëng àûúåc... -Noái àïën àêy, Baãy Têm oâa khoác - Àöìng chñ bñ thû xaä
cuãa tuåi em hy sinh àêìu tiïn, röìi àïën xaä àöåi trûúãng. Tuåi em thïë yïëu,
vûâa àaánh vûâa chaåy... Mêëy anh úi, chuáng em mêët hïët caã röìi.
Àaåi àöåi trûúãng bùåm möi, cöë neán cho nûúác mùæt khoãi traâo ra.
- Thïë coân caác àöìng chñ kia? - Anh hoãi vaâo luác Baãy Têm àaä lùæng
ài phêìn naâo xuác àöång.
- Nûä àöìng chñ ngöìi kia tïn laâ Nùm Thi, phuå traách chi àoaân xaä.
Coân àöìng chñ nam thò phuå traách kinh taâi. Tïn àöìng chñ êëy laâ Ba
Thaånh... Mûúâi mêëy con ngûúâi chó coân söëng àûúåc coá ba. Múái àoá thöi, tuåi
em coân ngöìi vúái nhau, vêåy maâ hoå àaä lêìn lûúåt boã em ài... Trúâi úi laâ
trúâi... Baãy Têm gaâo lïn, hai tay àêëm xuöëng àêët.
Àaåi àöåi trûúãng thúã daâi. Anh bûúác túái öm lêëy vai cö, an uãi:
- Thöi, àuã röìi, Baãy Têm. Töi biïët em àau khöí khi àöìng àöåi khöng
coân nûäa. Nhûng nïëu cûá khoác loác maäi thò chuáng ta seä chùèng coân sûác lûåc
àêu. Haäy nghe töi, nñn ài, nñn ài röìi noái vúái moåi ngûúâi tùæm giùåt, xong,
ùn cúm. Chuáng ta khöng thïí cûá bõ thua maäi àûúåc.
Baãy Têm khoác möåt höìi lêu röìi àûáng dêåy. Cö noái vúái moåi ngûúâi
nhûäng àiïìu àaåi àöåi trûúãng vûâa dùån vaâ àûa hoå vïì úã chung vúái àún võ böå
àöåi. Àaåi àöåi trûúãng lêëy quêìn aáo daâi tay duy nhêët coân laåi, trao cho Baãy
Têm. Thaão Laånh Luâng cuäng àûa böå àöì ka-ki daây cöåp cho Nùm Thi
mùåc àúä. Quêìn aáo trïn ngûúâi hoå raách bûúm, khöng thïí naâo vaá àûúåc
nûäa.
Maân àïm buöng xuöëng rêët nhanh laâm cho khu rûâng trúã nïn
möng lung, nùång nïì êm khñ. Bêìu trúâi cuöëi nùm cao vúâi vúåi. Qua
khoaãng tröëng cuãa taân cêy, àaåi àöåi trûúãng nhòn thêëy nhûäng vò sao saáng
àïën laånh luâng. úã àêu àoá, dûúái voâm trúâi àêìy sao naây, suáng vêîn nöí giêåt
tûâng cún, laâm cho cêy rûâng rung lïn tûâng chùåp.
- Tònh hònh nghiïn cûáu höìi chiïìu thïë naâo röìi, anh? - Tûâ xa, Ba
Trêìn cêìm àeân bêëm, ài àïën chöî àaåi àöåi trûúãng, cêët tiïëng hoãi.
VÙN LÏ 42
Àaåi àöåi trûúãng ngöìi bêåt dêåy, vúái tay lêëy têëm baãn àöì àïí trïn nùæp
ba lö, traãi xuöëng àêët, trong luác Ba Trêìn soi àeân bêëm.
- Höìi chiïìu, töi àaä nghiïn cûáu khaá kyä taåi khu vûåc naây, chöî khuác
cua, núi chuáng ta vûúåt söng àïm trûúác êëy! - Àaåi àöåi trûúãng chó tay lïn
têëm baãn àöì - Àiïìu thuêån tiïån nhêët úã àêy laâ chuáng ta coá thïí thaã chaâ
cêy xuöëng söng, phña bïn kia khuác cua, buöåc àõch phaãi giaãm töëc àöå vaâ
cho taâu chaåy gêìn búâ bïn naây. Chuáng ta seä thiïu chaáy chiïëc PCF bùçng
B41 taåi àêy. Àöìng thúâi ÀH10 àûúåc böë trñ úã phña sau àïí àaánh àùæm
nhûäng chiïëc taâu coân laåi.
Trònh baây kïë hoaåch àaánh àõch xong, àaåi àöåi trûúãng nhòn Ba
Trêìn tòm kiïëm sûå àöìng tònh, nhûng ngûúâi caán böå dûúái quyïìn vêîn
trêìm ngêm, nghô ngúåi.
- Nïëu öng laâ chó huy taâu nhanh, khi àuång baäi chaâ, öng seä xûã trñ
thïë naâo? - Àaåi àöåi trûúãng gùång hoãi Ba Trêìn cêu hoãi maâ anh àaä tûâng
àùåt ra vúái tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách höìi chiïìu.
- Töi buöåc phaãi caãnh giaác trûúác khi cho taâu chaåy gêìn baäi chaâ
xuêët hiïån möåt caách àöåt ngöåt trïn söng. - Ba Trêìn àuãng àónh noái -
Nhûng àaåi àöåi trûúãng thên mïën cuãa töi aå, boån Myä khöng ngúá ngêín,
cuåm laåi möåt chöî cho àöëi phûúng höët goån àêu. Chuáng chó coá thïí bõ diïåt
chiïëc àêìu tiïn, nhûng nhûäng chiïëc ài sau seä nhanh choáng luâi xa búâ,
duâng toaân böå hoãa lûåc àoán chuáng ta, röìi goåi maáy bay höî trúå. Tûâ Raåch
Giaá túái àêy coá khoaãng mûúâi mêëy cêy söë àûúâng chim bay thöi, öng aå.
Luác àoá, khöng phaãi laâ chuáng bõ nguy maâ laâ chuáng ta.
Àaåi àöåi trûúãng haá höëc möìm nghe Ba Trêìn trònh baây. Anh àöåt
ngöåt nhaãy chöìm lïn, khoaái chñ la lúán:
- Öng noái àuáng! Nhû vêåy tònh thïë buöåc chuáng ta phaãi hoaán àöíi
võ trñ hoãa lûåc.
- Àuáng nhû vêåy! - Ba Trêìn phaát maånh tay vaâo vai ngûúâi chó huy
cuãa mònh, noái - Bûäa nay, chó söë thöng minh cuãa öng xem ra khaá àêëy.
- Thöi, xin böë! - Àaåi àöåi trûúãng noái - Chñnh caách àùåt vêën àïì cuãa
öng àaä gúåi yá caách àaánh cho töi.
- Öng àõnh chûâng naâo tiïën haânh?

Àaåi àöåi trûúãng xem àöìng höì. Anh noái chó àuã hai ngûúâi nghe
thêëy:
- Töi nghô, chiïìu mai haânh quên.
- Ngaây mai aâ? - Ba Trêìn bêëm àöët ngoán tay - Mai laâ ngaây Dêìn,
thuöåc Möåc. Maång öng thuöåc Hoãa seä tûúng sinh. Àõch tûâ hûúáng têy
àïën, thuöåc Kim. Kim seä khùæc Möåc vaâ laåi caâng khùæc vúái maång Hoãa cuãa
öng. Ngaây möët, àuång àõch, ta thùæng!
- Thöi ài. - Àaåi àöåi trûúãng gaåt tay - Öng biïët quaái gò vïì àöån giaáp
maâ noái.
VÙN LÏ 44
Chûúng ba
ÀÖÌNG DAO CUÃA THÖN NÛÄ
Baãy Têm kïí vúái àaåi àöåi trûúãng rùçng cö sinh vaâo nùm
Nhêm Thòn, thaáng baãy, taåi laâng Lûúng Têm bïn
Chûúng Thiïån, nïn cha cö lêëy àõa danh êëy àùåt tïn cho cö. Baãy
Lûúng Têm laâ tïn gheáp cuãa tïn cö vaâ meå. Àïí giaãn tiïån, moåi ngûúâi goåi
cö laâ Baãy Têm.
Khi Lûúng Têm vûâa troân möåt thaáng tuöíi, thò cha cö - àaåi àöåi
trûúãng Trûúng Gia Haånh, hy sinh trong möåt trêån àaánh àêîm maáu taåi
kïnh Baãy Ngaân, gêìn àöìn àiïìn cuãa Phaáp.
Baãy Têm hêìu nhû khöng coá khaái niïåm gò vïì quï hûúng cuãa
mònh. Cuöåc àúâi niïn thiïëu cuãa cö luön phaãi phiïu baåt trïn doâng chaãy
cuãa nhûäng sûå kiïån chñnh trõ vaâo nhûäng nùm cuöëi cuâng cuãa thêåp niïn
nùm mûúi.
Nhûäng nùm thaáng êëy, cö söëng cuâng vúái meå trïn nhûäng doâng
kïnh vaâ nhûäng caánh rûâng ngêåp mùån úã phña nam baán àaão Caâ Mau.
Baãy Têm chó nhúá àûúåc laáng maáng vïì möåt chiïëc xuöìng göî, khöng lúán
lùæm, nhûng noá vûâa laâ chöî úã vaâ cuäng vûâa laâ sên chúi cuãa cö.
Ngûúâi baån àêìu tiïn maâ cö nhúá àûúåc laâ möåt cêåu beá tïn laâ Dûúng,
lúán hún cö ba tuöíi, ngûúâi xûá Huïë - Thêåt ra laâ ngûúâi Bùæc - Vò dên quï
cö àïìu coi ngûúâi Huïë vaâ ngûúâi Bùæc laâ möåt. Cha meå cuãa cêåu àïìu laâ
ngûúâi Nam Thaái Sún - Möåt xaä toaân ngûúâi Bùæc di cû thuöåc huyïån Hoân
Àêët, cuâng laâm viïåc úã Khu vúái meå cö.
Cho àïën luác naây, cö cuäng vêîn nghô rùçng Dûúng laâ möåt cêåu beá
thöng minh nhêët maâ cö tûâng gùåp. Cêåu thûúâng baây ra nhûäng troâ chúi,
röìi cuâng chúi vúái cö. Àiïìu thuá võ laâ nhûäng troâ chúi êëy bao giúâ cuäng coá
möåt baâi haát ài keâm. Baâi haát àêìu tiïn maâ cö hoåc thuöåc laåi chñnh laâ möåt
baâi àöìng dao dïî nhúá. Haát rùçng:
Ngöìi trïn xuöìng Luác lùæc Àûâng ùn cùæp Duâ lúán lïn Àûâng ùn
xin Duâ àoái. Döët thò hoãi Gioãi thò baây. Àûâng leo cêy Àûâng quêåy phaá.
Baâi haát êëy àaä ùn sêu vaâo loâng cö nhû möåt luên lyá àún giaãn cuãa
àúâi söëng. Sau naây, khi cha cuãa Dûúng hy sinh, thò nhûäng baâi haát cuãa
cêåu cuäng thay àöíi, àûúåm buöìn.
Möåt bûäa, cêåu gêëp àûúåc möåt xêëp xuöìng giêëy röìi ruã cö ra bïën söng
chúi. Cêåu trao cho cö nhûäng chiïëc xuöìng nhoã, giûä laåi cho mònh nhûäng
chiïëc xuöìng lúán. Cêåu noái nhû ra lïånh:
- Haäy thaã xuöìng xuöëng nûúác röìi haát theo Hai!
Cö cêìm nhûäng chiïëc xuöìng nhoã trong tay, dêåm chên nguáng
nguêíy:
- Em höíng lêëy xuöìng beá xñu àêu. Em muöën coá nhûäng chiïëc
xuöìng bûå trïn tay anh Hai kia.
- Öi, maây ngöëc lùæm. Cêåu mùæng - Xuöìng beá tûúång trûng cho con
gaái. Xuöìng lúán tûúång trûng cho con trai.
- Ai biïíu vúái anh Hai nhû thïë?
- Öng baâ ngaây xûa. Thöi, maây àûâng hoãi nûäa. Xuöìng lúán àêy.
Cêìm lêëy, thaã xuöëng nûúác ài.
Cö sung sûúáng nhêån xêëp xuöìng giêëy lúán tûâ tay cêåu, thaã xuöëng
doâng nûúác, röìi haát theo:
Nu na nu nöëng
Xuöìng röång, chúã höìn cha
Xuöìng laá àa
Chúã baá taánh
Gioá maånh
Xuöìng ài
Xuöi vïì Êm phuã,
VÙN LÏ 46
Coá àuã: Vua quan.

Coá laâng, coá xaä.
Coá caã
Öng Têy
Uöëng rûúåu say
Nghe höìn khoác,
Nghe àêët khoác,
Loåc coåc
Xuöìng ài ....
Cö haát theo cêåu möåt lêìn, röìi hai lêìn; haát cho àïën luác thuöåc loâng;
haát cho àïën khi nhûäng chiïëc xuöìng giêëy bõ gioá cuöën vaâo búâ hoùåc bõ
chòm, tröi lêåp lúâ trong nûúác. Tuy vêåy, Baãy Têm vêîn khöng hiïíu àûúåc
hïët yá nghôa cuãa nhûäng lúâi haát êëy. Cö cuäng khöng hiïíu àûúåc do àêu maâ
baån trai cö laåi coá thïí biïët àûúåc baâi haát nhû vêåy.
- Êm phuã laâ gò vêåy, anh Hai? - Möåt lêìn, cö thùæc mùæc.
- Maây àuáng laâ ngöëc thêåt. Coá thïë maâ cuäng khöng biïët. Cêåu noái,
röìi giaãng giaãi - Êm phuã laâ núi söëng cuãa ngûúâi chïët, ngöëc aå.
- Nïëu vêåy thò ba cuãa anh Hai vaâ ba em vïì söëng úã àoá aâ?
- Chúá coân sao nûäa. Mêëy öng Têy chïët cuäng vïì úã dûúái êëy.
- Vêåy, êm phuã chó giaânh cho àaân öng thöi aâ?
- Öi, caái con nhoã naây, maây ngöëc quaá ài. Tao àaä chùèng noái laâ têët
caã nhûäng ngûúâi chïët àïìu vïì söëng úã àoá sao?
Baãy Têm suy nghô möåt höìi, röìi hoãi tiïëp:
- Vêåy chúá, ngoaâi êm phuã, coân coá núi naâo giaânh cho ngûúâi chïët úã
nûäa khöng?
- Coá. Àoá laâ nhûäng ngoån cêy cao. Maây khöng nghe noái laâ ma
thûúâng àêåu trïn nhûäng ngoån cêy hay sao?
- Coá. Nhûng chùèng leä ma laåi laâ ngûúâi chïët aâ?

- Têët caã nhûäng ngûúâi chïët àïìu thaânh ma. Nhûäng ai chïët àûúåc
chön thò vïì söëng úã êm phuã. Ai khöng àûúåc chön thò höìn lang thang
trïn maãnh àêët naây. Ngûúâi chïët trïn söng thò höìn laãng vaãng núi àêìu
nguöìn, cuöëi baäi. Ngûúâi chïët trïn rûâng thò höìn bêëu vñu vaâo nhûäng khe
nûúác, ngoån cêy. Ngûúâi chïët khöng àûúåc cuáng giöî thò höìn àoái reát, khöí
súã. Búãi vêåy, cûá àïën rùçm thaáng baãy, ngûúâi ta phaãi cuáng cö höìn göìm coá
baánh traái vaâ nhûäng àöì duâng bùçng giêëy...
- Em chùèng tin, anh Hai aâ.
- Tin hay khöng, àoá laâ chuyïån cuãa maây. Coân öng baâ ta thò tin
nhû thïë. Hoå baây ra cuáng giöî laâ àïí an uãi linh höìn ngûúâi chïët... Röìi àïën
möåt luác naâo àoá, lúán lïn, maây cuäng seä tin thöi. Bêy giúâ thò vïì nhaâ. Trûa
röìi! Noái xong, cêåu dùæt tay cö vïì nhaâ.
- Àoá laâ nhûäng thaáng ngaây àeåp nhêët cuãa cuöåc àúâi em, anh aå! -
Baãy Têm noái - Tiïëc thay, thúâi gian êëy khöng àûúåc lêu. Sau naây, vaâo
khoaãng giûäa nùm möåt ngaân chñn trùm saáu mûúi ba, khi maá em ài
cöng taác úã Àêìm Dúi, bõ àõch bùæt vaâ bõ chuáng chön söëng úã raåch Caái Vöìn,
thò em àûúåc ngoaåi àoán vïì söëng úã xaä Hoâa Bònh... Nùm em mûúâi böën
tuöíi thò ngoaåi mêët. Kïí tûâ àoá, em trúã thaânh du kñch.
Àaåi àöåi trûúãng nhòn Baãy Têm àau àaáu. Cö gêìy yïëu, maãnh mai
vaâ trong saáng nhû möåt thûá àöì thuãy tinh dïî vúä. Nhûng trong têm höìn
cö luön chûáa àûång möåt sûác söëng deão dai.
- Cuöåc àúâi em chó coá thïë thöi, anh Quyá aå! - Baãy Têm kïët thuác -
Buöìn quaá, phaãi khöng anh? Hêìu nhû trong suöët thúâi gian lúán lïn, em
chó toaân chûáng kiïën sûå chia lòa. Tûúãng rùçng vaâo du kñch, söëng trong
têåp thïí, coá chõ coá em, vêåy maâ, moåi ngûúâi cuäng lêìn lûúåt boã em ài... Noái
àïën àêy, Baãy Têm böîng nhïëch möi cûúâi - Nuå cûúâi àau àúán vaâ àêìy
nhûäng gioåt nûúác mùæt.
Trong cuöåc àúâi mònh, chûa bao giúâ àaåi àöåi trûúãng nhòn thêëy möåt
nuå cûúâi naâo àau àúán hún nuå cûúâi cuãa Baãy Têm. Noá buöìn baä vaâ xoaáy
vaâo têm höìn anh nhû möåt muäi khoan vö hònh. Anh biïët rùçng seä chùèng
bao giúâ anh coá thïí quïn àûúåc nuå cûúâi êëy.
Bêët giaác, àaåi àöåi trûúãng nhòn laåi cuöåc àúâi mònh vaâ caãm thêëy coá
nhiïìu neát giöëng vúái söë phêån cuãa Baãy Têm. Coá àiïìu, anh thò àûúåc ùn
hoåc, coân cö thò ngûúåc laåi. Anh vêîn coân möåt ngúâûi meå lam luä, maâ cö thò
VÙN LÏ 48
chùèng coân ai. Àaåi àöåi trûúãng chúåt nhúá àïën nhûäng ngûúâi con gaái úã laâng
quï anh, loâng trúã nïn buöìn phiïìn ruä rûúåi.
Caách àêy böën nùm, sau möåt thúâi gian daâi hoåc têåp, huêën luyïån,
trûúác khi lïn àûúâng vaâo Nam chiïën àêëu, trung uáy Lï Syä Quyá àûúåc
nghó pheáp vïì quï thùm meå. Àoá laâ vaâo möåt àïm cuöëi nùm möåt ngaân
chñn trùm saáu saáu, mûa buåi, trúâi reát thaãm khöëc.
Xe àún bõ vûâa dûâng laåi trûúác cûãa àïìn Thûúång, trung uáy àaä nhaãy
xuöëng àêët. Sau hún mûúâi giúâ àöìng höì ngöìi trïn thuâng xe chaåy tûng
tûng qua nhûäng con àûúâng chiïën tranh lúã loái, àöi chên anh trúã nïn tï
daåi. Phaãi mêët túái caã phuát sau, trung uáy múái àûáng dêåy nöíi.
- Àaåi àöåi trûúãng àau lùæm haã? - Anh lñnh laái xe nhòn xuöëng trung
uáy, cêët lúâi - Thúâi buöíi chiïën tranh, khöng chaåy nhû thïë, laâm sao thuã
trûúãng coá thïí vïì kõp trong àïm?
- Àau nhûâ tûã caã ngûúâi. Àaåi àöåi trûúãng nhùn mùåt, lùæc àêìu noái,
trong khi thûúång uáy, tiïíu àoaân phoá ngöìi chung trïn xe, thaãy ba lö
xuöëng cho anh.
- Vïì pheáp kyâ naây, "dêëm" àûúåc cö naâo thò cûúái beáng ài, àaåi àöåi
trûúãng aå! - Thûúång uáy noái - Traã pheáp xong laâ ài tñt muâ àêëy!
- Cûúái vúå àïí úã nhaâ cho dên quên "laâm thõt" aâ? - Àaåi àöåi trûúãng
cûúâi, noái - Moa àêu coá khuâng.
- Thöi ài, böë! - Tham mûu trûúãng tiïíu àoaân ngöìi trong buöìng laái,
thoâ àêìu ra, goáp lúâi - Veä chuyïån. Cûá cûúái ài cho biïët muâi... keão röìi
xuöëng êm ti laåi tiïëc reã. Thöi, tuåi tao ài àêy. Nhúá cûúái vúå. Chó thõ àêëy!
Noái xong, anh vêîy tay chaâo, röìi ra hiïåu cho laái xe voåt ài.
Àaåi àöåi trûúãng nhòn theo xe möåt luác röìi xöëc ba lö lïn vai. Gioá
laånh rñt uâ uâ bïn tai laâm anh chúåt ruâng mònh. Anh dûång cöí aáo lïn cho
àúä reát, röìi vúái tay lêëy tûâ trong tuái ba lö ra chiïëc bêåt lûãa. Àaåi àöåi
trûúãng chûa kõp queåt lûãa, thò coá aánh àeân pin huú lïn tûâ phña trûúác.
aánh àeân pin soi lûúát qua mùåt anh. Àaåi àöåi trûúãng nhùn mùåt toan cêët
lúâi, thò ngûúâi roåi àeân pin àaä reo lïn:
- Öi, anh Quyá! Anh àûúåc vïì pheáp àêëy û?

Thò ra laâ möåt cö gaái. Àaåi àöåi trûúãng nghô buång. Anh hoãi:
- Ai àêëy?
- Ngûúâi gò maâ mau quïn thïë? - cö gaái traách cûá - Múái xa laâng coá
vaâi nùm maâ àaä quïn hïët röìi àêëy. Nïëu xa chûâng dùm baãy nùm, gùåp laåi,
chùæc anh seä dûãng dûng nhû ngûúâi qua àûúâng...
Cö gaái vûâa noái vûâa ài túái. Àaåi àöåi trûúãng bûúác laåi gêìn cö. Anh
cùng mùæt nhòn cö khöng chúáp:
- Trúâi àêët! Mai! - Anh sûãng söët kïu lïn - Khuya röìi maâ sao cö
coân úã àêy?
- Em àang trûåc chiïën anh aå. - Mai noái - Nghe thêëy tiïëng xe
dûâng, em nghô laâ coá ngûúâi vïì laâng. Thïë maâ àuáng thêåt...
- Coá möåt mònh Mai gaác thöi aâ? Anh hoãi.
- Tuåi em coá böën àûáa têët caã. Chuáng noá ngûúâi thön trïn. - Sau möåt
thoaáng ngêåp ngûâng, cö noái tiïëp -Anh Quyá vaâo chúi vúái tuåi em möåt laát
nhaá. Tuåi em úã caã trong àïìn êëy.
Àaåi àöåi trûúãng lûúäng lûå röìi nhêån lúâi. Anh bûúác theo Mai ài vïì
phña ngöi àïìn àang chòm trong maân mûa buåi trùæng xoáa.
Àïìn Thûúång úã laâng anh àûúåc xêy dûång caách àêy gêìn hai trùm
nùm àïí thúâ baâ Àaâo Thõ Haâo, nûä tûúáng coi lûúng cuãa Têy Sún, tûã trêån
khi haå àöìn Giaán Khêíu. Dên laâng anh àûa xaác Baâ vïì chön úã vûúân
Chay cuãa laâng, röìi lêåp àïìn thúâ cuáng. Nghe noái Baâ thiïng lùæm. Nhûäng
ai söëng trong saåch, nïët na, àïìu àûúåc Baâ phuâ höå, ban cho sûác khoãe. Keã
naâo gian traá, baáng böí thêìn linh, àïìu bõ Baâ "vêåt" cho öëm lïn öëm xuöëng,
röìi chïët. Suöët tûâ ngaây coá ngöi àïìn àïën nay, khöng möåt ngûúâi laâng naâo
daám tûå tiïån vaâo nöåi àiïån caã, ngoaåi trûâ cuå Tûâ Phuác - Ngûúâi àûúåc laâng
cûã ra àïí chùm lo viïåc thúâ cuáng. Vêåy maâ, con chaáu thúâi hêåu thïë daám
biïën ngöi àïìn thiïng liïng laâm núi trûåc chiïën.
- ÚÃ trong àïìn, caác cö khöng súå aâ? - Àaåi àöåi trûúãng àùåt ba lö lïn
nïìn gaåch, saát löëi cûãa ra vaâo, hoãi.
- Luác àêìu, tuåi em cuäng súå Baâ lùæm, nhûng vïì sau quen dêìn, hïët
súå luön. Múái laåi, baâ Haâo laâ chiïën binh, chùèng leä baâ laåi laâm khöí caác
VÙN LÏ 50
chiïën binh cuâng giúái vúái Baâ? - Vûâa noái, Mai vûâa queåt diïm chêm vaâo
ngoån àeân chai àïí úã saát chên cöåt àïìn.
Àïën luác naây, àaåi àöåi trûúãng múái nhòn thêëy caác cö gaái trûåc chiïën
úã quï anh. Hoå öëm yïëu, nùçm thu mònh nguã ngon laânh trong chiïëc öí
rom úã goác àïìn. Trïn ngûúâi hoå laâ möåt chiïëc chùn àún moãng manh, àêìy
nhûäng vuån vaá.
- Dêåy. Dêåy ài chuáng maây. Anh Quyá àaä vïì àêy naây! Mai goåi giêåt
gioång, tay keáo têëm chùn ra.
Caác cö gaái cûåa mònh tòm chùn, röìi laåi vuâi àêìu nguã tiïëp.
- Mêëy caái con naây... Àaä baão dêåy maâ vêîn coân ham nguã. Mai phaân
naân - dêåy ài. Coá caán böå cêëp trïn xuöëng kiïím tra àêy naây.
Möåt cö gaái gêìy goâ, keåp toác vöíng àuöi ngûåa, vöåi chui tûâ trong
chùn ra, ngoá giaáo giaác. Thêëy àaåi àöåi trûúãng loáng ngoáng àûáng àoá, cö
ngöìi dêåy, beän leän búái laåi nhûäng loån toác loâa xoâa trûúác traán, trong khi
hai cö baån vêîn nùçm im.
- Chaâo anh Quyá! Anh vïì thùm nhaâ àûúåc lêu khöng? - Cö gaái hoãi
vúái gioång ngaái nguã.
- Àûúåc nûãa thaáng! - Àaåi àöåi trûúãng traã lúâi. Anh cuái xuöëng múã ba
lö lêëy ra goái keåo Haãi Chêu, trao cho Mai - Cö boác ra àïí moåi ngûúâi
cuâng ùn cho vui. Ngûâng möåt laát, anh noái tiïëp - Thöi naâo, dêåy ài caác nûä
tiïíu tûúáng.
- Em ûá dêåy. Anh Quyá phaãi bïë, em múái dêåy cú! - Möåt gioång noái
nuäng nõu tûâ trong chùn voång ra.
- Thöi dêåy ài naâo. Mai giuåc - Cûá nùçm cuöån troân trong chùn thïë
kia, anh Quyá laåi nghô tuåi mi khöng mùåc quêìn aáo àêëy!
Lúâi caãnh caáo cuãa Mai àaä keáo hai cö gaái tûâ trong chùn ngöìi dêåy.
Thêëy àaåi àöåi trûúãng vêîn coân àûáng àoá, Mai baão:
- Anh coân àûáng laâm gò maäi thïë. Ngöìi xuöëng ài naâo. Ngöìi vaâo öí
cho êëm. Ngöìi saát vaâo em àêy naây. Thïë, àïí em truâm chùn cho. Noái röìi,
cö tung chùn choaâng lïn vai cho àaåi àöåi trûúãng - Öi, ngûúâi anh laånh
nhû ma êëy!
Àaåi àöåi trûúãng nhòn khùæp lûúåt caác cö gaái. Hoå coân rêët treã. Tuöíi
chûâng mûúâi taám, àöi mûúi. Ngoaåi trûâ Mai ra, anh chùèng biïët ai caã.
Hiïíu àûúåc têm traång cuãa àaåi àöåi trûúãng, Mai vûâa boác keåo, boã ra
chiïëu vûâa hoãi:
- Coá leä anh chùèng biïët caác baån em àêu, phaãi khöng?
Àaåi àöåi trûúãng kheä gêåt àêìu. Mai giúái thiïåu:
- Ngûúâi ngöìi kïë anh laâ Luåa, úã thön Traâ Lai. Ngöìi bïn Luåa laâ
Nhuå, úã thön Höëng. Tiïëp àïën laâ Maân, ngûúâi thön Àõch. Caã ba cö àïìu
chûa coá ngûúâi yïu. Anh choån àûúåc ai thò cûá choån.
Àûúåc thïí, caác cö gaái cuâng nhao nhao, noái:
- Choån em ài, anh. Em chùm laâm vaâ ùn ñt lùæm!
Àaä coá khöng ñt lêìn àaåi àöåi trûúãng tûå hoãi rùçng vò sao nhûäng cö
gaái úã quï anh thûúâng noái nùng baåo daån, taáo túån àïën thïë? Trûúác khi
noái, hoå nghô gò? Chùèng leä têm höìn hoå cuäng trêìn tuåc nhû nhûäng lúâi noái
û? Phaãi chùng àiïìu àoá phaãn aánh sûå ñt hoåc, keám hiïíu biïët, hay chó laâ
möåt hiïån tûúång têm lyá bõ ûác chïë quaá lêu, àïën nöîi phaãi duâng lúâi noái àïí
giaãi toãa nhûäng êu lo àang àeâ nùång trong loâng?
Àaåi àöåi trûúãng chúåt thúã sêu. Àïí khoãa lêëp nhûäng suy nghô vûâa
röìi, anh baão:
- Thöi, mêëy cö ùn keåo ài. Cêín thêån keão gêîy rùng àêëy! - Noái xong,
anh cêìm keåo trao cho caác cö gaái.
Moåi ngûúâi cuâng caãm ún röìi boác keåo ùn möåt caách ngon laânh.
- Coá leä caã nùm röìi múái laåi àûúåc ùn keåo àêëy! - Maân thöí löå.
- Chùèng leä vêåy sao? - Àaåi àöåi trûúãng tröë mùæt hoãi.
- Thò anh tñnh, möîi höå möåt nùm àûúåc mua coá ba laång àûúâng, thò
lêëy àêu ra keåo maâ ùn. Nhuå thïm vaâo - Múái laåi, coá keåo cuäng chùèng coá
tiïìn maâ mua nûäa.
Moåi ngûúâi àang ùn keåo, noái cûúâi vui veã, chúåt Luåa àûáng lïn, lùæng
tai nghe ngoáng:
VÙN LÏ 52
- Hònh nhû coá tiïëng maáy bay - Cö noái.
Caã boån im lùång lùæng nghe. Trong tiïëng gioá rñt êìm aâo, tiïëng maáy
bay vang lïn möåt caách múâ toã, luác xa luác gêìn. Sau àoá laâ tiïëng àaån cao
xaå nöí luåc buåc trïn nïìn trúâi xaám xõt. ñt phuát sau, khöng gian laåi trúã
nïn yïn tônh.
- Maáy bay cuãa tuåi haãi quên Myä àêëy. - Àaåi àöåi trûúãng phaá tan sûå
im lùång - úã miïìn têy Nghïå An, coá ngaây boån töi àaánh nhau vúái chuáng
caã chuåc trêån - Ngûâng möåt laát, anh hoãi - Nghe noái, cêìu Khuöët cuãa ta
cuäng bõ chuáng àaánh sêåp röìi, phaãi khöng?
- Chûa sêåp. Mai noái - Boån chuáng chó múái àaánh truáng möë cêìu
thöi. Nhûng súám muöån gò thò chuáng cuäng àaánh sêåp. Anh Quyá biïët
khöng, thaáng trûúác, chuáng noá moâ vaâo àaánh àïm, bõ bùæn, chuáng hoaãng
loaån, truát bûâa bom xuöëng laâng. Möåt quaã rúi ngay goác sên nhaâ cuå Ngúåi.
Nhaâ àöí, nhûng may mùæn laâ chùèng coá ai bõ gò caã. Saáng ra, moåi ngûúâi
nhòn xuöëng höë bom, thêëy möåt àöëng xûúng trùæng. Hoáa ra, bom àaánh
truáng maã con voi cuãa Vua Minh Maång, anh aå. Dên quên tuåi em ài lêëp
höë bom, lêëy àûúåc cùåp ngaâ voi to vaâ daâi túái hún möåt meát.
- Vêåy, cùåp ngaâ voi àïí úã àêu? - Àaåi àöåi trûúãng hoãi.
- Tónh cho ngûúâi vïì nêîng ài mêët röìi. Hoå baão àïí trûng baây úã baão
taâng cho moåi ngûúâi chiïm baái.
- Luác àïën lêëy, hoå coá giêëy túâ gò khöng?
Caác cö gaái úá ngûúâi ra, chöåt daå.
- Chùèng coá giêëy túâ gò caã. - Nhuå noái - Hoå tûå giúái thiïåu laâ ngûúâi cuãa
tónh, thïë laâ chuáng em àûa.
Àaåi àöåi trûúãng cùæn möi, nghe caác cö gaái noái chuyïån. Anh caãm
thêëy khoáe mùæt cay seâ. Caác cö söëng trong saáng, chên thûåc vaâ giaãn dõ
nhû chñnh töí tiïn cuãa mònh.
Àaåi àöåi trûúãng ngöìi naán laåi möåt luác lêu, röìi àûáng dêåy, tûâ biïåt
moåi ngûúâi. Sûå ra vïì cuãa anh laâm caác cö buöìn ra mùåt.
- Thöi, töi vïì nhaâ àêy. - Àaåi àöåi trûúãng noái - Caác cö cuäng phaãi ài
nghó ài, keão chuáng noá àïën, laåi thûác trùæng àêëy!
- Hay laâ anh nguã laåi vúái tuåi em vêåy? - Maân noái - úã nhaâ anh,
chùèng coá öí rúm maâ nguã àêu.
- Thöi ài maây, - Nhuå phêíy tay - Àuâa vûâa thöi, keão anh Quyá vïì
àún võ laåi khaáo êìm lïn laâ con gaái nöng thön bêy giúâ loaån lùæm. Phaãi
vêåy khöng, anh Quyá?
Àaåi àöåi trûúãng chûa kõp traã lúâi, Mai àaä noái:
- Boån em chó noái ra miïång cho noá búát àùæng loâng êëy maâ, anh Quyá
aå. Leä naâo anh laåi giïîu boån em, àuáng khöng?
Cêu noái cuãa Mai laâm cho àaåi àöåi trûúãng caãm thêëy ngheån cöí.
Chiïën tranh àaä laâm cho cuöåc söëng cuãa caác cö gaái úã quï anh leã loi, töåi
nghiïåp quaá chûâng. Tûâ trong sêu thùèm têm höìn cuãa caác cö luön le loái
nhûäng nöîi niïìm...
Trïn àûúâng trúã vïì nhaâ, àaåi àöåi trûúãng nghe thêëy khuác haát àöìng
dao cuãa caác cö cêët lïn tûâ phña sau lûng anh:
Naâo con gaái Haäy söëng ài Àûâng chúâ nûäa Àûâng àúåi nûäa Trai
hú húá Àaä ài röìi Gaái hú húá Giaâ àïën núi. Naâo con gaái Haäy söëng ài...
VÙN LÏ 54
Chûúng böën
ÀÖÌNG DAO CUÃA DOÂNG SÖNG
Sau gêìn möåt àïm vêët vaã chuêín bõ cho trêån phuåc kñch àaánh taâu
trïn söng Caái Beá, giúâ àêy, àaåi àöåi trûúãng Lï Syä Quyá coá thïí taåm yïn
loâng cho böå àöåi nghó ngúi taåi chöî, chúâ taâu giùåc túái.
Àaåi àöåi trûúãng thêëy cöng viïåc àûúåc moåi ngûúâi hoaân têët möåt caách
nhõp nhaâng. Ngoaåi trûâ hai lêìn phaãi giaán àoaån vò maáy bay àõch soi
àïm, àún võ khöng hïì gùåp bêët kyâ möåt trúã ngaåi naâo. Cöng viïåc coân laåi
chó laâ chuyïån àaánh àùæm taâu àõch nûäa thöi.
Trúâi vïì saáng. Vaâo thúâi àiïím naây, suáng àõch tûâ caác àöìn boát,cùn cûá
àoáng doåc theo hai bïn búâ söng thónh thoaãng laåi tru lïn tûâng höìi daâi
khöng ngúát. Tiïëng àöång cú maáy bay trûåc thùng ài tuêìn àïm vêîn êm ó,
taåo lïn möåt caãm giaác mïåt moãi, khoá chõu.
- Boån Myä súå chuáng ta röìi, öng Quyá aå. Ba Trêìn noái kheä - Coá leä
tranh thuã luác naây, cho böå àöåi ùn cúm thöi, suöët àïm àaâo hêìm, nguåp
lùån trong nûúác, thêëy àoái buång lùæm röìi.
- Ùn thò ùn. - Àaåi àöåi trûúãng húâ hûäng traã lúâi.
Ba Trêìn vöåi vaâng traãi têëm aáo mûa xuöëng àêët, röìi lêëy dao gùm
cùæt nùæm cúm ra nhiïìu laát nhoã, chêëm muöëi tiïu, ùn möåt caách ngon
laânh. Àaåi àöåi trûúãng vúái tay nhoán möåt miïëng boã vaâo miïång, nhai uïí
oaãi, biïëng nhaác. Nöîi lo taâu àõch khöng xuêët hiïån àeâ nùång trong loâng
anh.
- Naây, ùn maånh lïn ài chûá. Ba Trêìn höëi - Öng khöng ùn, töi laâm
raáo àêëy.
- Thò àùçng êëy cûá ùn ài! - Àaåi àöåi trûúãng noái möåt caách chiïëu lïå -
Buång àoái, nhûng töi khöng muöën ùn möåt chuát naâo.
- Taåi öng lo nghô quaá àêëy thöi. Àiïìu gò phaãi xaãy ra, têët seä àïën.
Nghô ngúåi laâm quaái gò cho mïåt xaác. Raáng ùn lêëy thïm vaâi miïëng, keão
chuáng túái laåi boã dúã bûäa ùn.
Röët cuöåc, àaåi àöåi trûúãng cuäng àaä ùn hïët non nûãa nùæm cúm, röìi
múã nùæp bi àöng nûúác, tu ûâng ûåc.
Trúâi saáng hùèn. Doâng söng Caái Beá phú phêët sûúng bay. Trêån àõa
im ùæng möåt caách laå thûúâng. Tûâ trïn miïång hêìm caá nhên àûúåc nguåy
trang möåt caách cêín troång, àaåi àöåi trûúãng àang lú àaäng nhòn vïì phña
haå nguöìn, chúåt Phan Lêm reo lïn khe kheä:
- Anh Quyá, nhòn kòa!
Àaåi àöåi trûúãng giêåt mònh quay laåi, veã mùåt höët hoaãng:
- Gò thïë?
- Bònh minh! - Lêm xuyát xoa - Bònh minh àeåp quaá. Trúâi àêët lùång
ngùæt nhû túâ.
- Meå khó. - Ba Trêìn ruãa - Coá thïë maâ cuäng tru lïn.
Àaåi àöåi trûúãng im lùång nhòn vïì phña àöng. Lêìn àêìu tiïn trong
cuöåc àúâi ngûúâi lñnh, anh caãm nhêån àûúåc sûå chuyïín àöång lùång leä giûäa
àïm vaâ ngaây. Dûúâng nhû coá möåt àêëng thiïng liïng naâo àoá àang àiïìu
khiïín cho goác trúâi vúä ra. Tûâ trong sûå raån nûát khöng roä raâng êëy, vêìng
mùåt trúâi thoaát thai, bay lïn möåt caách kyâ diïåu. Àaåi àöåi trûúãng sûäng súâ
trûúác veã àeåp rûåc rúä cuãa tûå nhiïn.
- Cêåu coá caái nhòn tinh tïë lùæm, Phan Lêm aå! Vaâo àuáng caái
khoaãnh khùæc êëy, anh lúâ múâ nghe thêëy tiïëng àöång cú cuãa taâu nhanh.
- Chuáng noá sùæp àïën àêëy! Têët caã vaâo võ trñ ài! - Ba Trêìn kïu lïn
khe kheä.
Moåi ngûúâi cuâng doãng tai, nghe ngoáng:
- Àuáng laâ chuáng sùæp àïën! - Àaåi àöåi trûúãng xaác àõnh dûát khoaát,
röìi quay vïì phña Ba Trêìn - Öng baáo ngay cho Phaách chuêín bõ s1/2n
VÙN LÏ 56
saâng vaâ úã laåi vúái noá. Chûâng naâo thêëy caãm giaác chùæc ùn thò cûá viïåc bêëm
mòn. Thöi, ài ài.
Giao nhiïåm vuå cho Ba Trêìn xong, àaåi àöåi trûúãng quay sang hoãi
Phan Lêm, xaå thuã B41:
- Cêåu gúä chöët baão hiïím traái àaån chûa?
- Daå, röìi. Em gúä tûâ höìi àïm lûång.
- Chuêín bõ s1/2n saâng, àúåi lïånh töi.
Trïn trêån àõa, moåi ngûúâi àang úã vaâo võ trñ s1/2n saâng chiïën àêëu,
taâu àõch tûâ hûúáng Raåch Giaá cuäng bùæt àêìu xuêët hiïån. Àoaân taâu coá nùm
chiïëc. Chiïëc noå ài caách chiïëc kia löëi chûâng baãy, taám chuåc meát. Ài àêìu
laâ chiïëc taâu nhanh mang söë hiïåu 31, reä soáng lûúát túái. Àaåi àöåi trûúãng
xuyát nûäa thò kïu lïn vò anh ngúä laâ söë 35 - Taâu cuãa trung uáy Zumwalt,
con trai gaä àö àöëc haãi quên Myä. Con taâu àang lao vïì phña anh. Khi
àïën gêìn khuác cua, tûå nhiïn noá giaãm töëc àöå. Àaåi àöåi trûúãng nñn thúã.
Anh coá caãm giaác laâ gaä chó huy taâu nhanh mang söë 31 àaä linh caãm
thêëy tai hoåa àoán àûúâng. Sau khi dûâng laåi trong giêy laát, noá quay têët
caã noâng suáng vaâo búâ vaâ truát àaån trong haânh tiïën. Nhûäng chiïëc taâu
PBR ài sau lêìn lûúåt giaãm töëc àöå, tiïën vaâo khuác cua.
- Bùæn àûúåc chûa, thuã trûúãng? - Phan Lêm hoãi.
Àaåi àöåi trûúãng vêîn im lùång, mùæt khöng ngûâng quan saát. Àúåi cho
chiïëc taâu thûá ba loåt vaâo khuác cua, àaåi àöåi trûúãng, phêíy tay, Phan Lêm
lêåp tûác xiïët coâ. Trong khaãnh khùæc chó àûúåc tñnh bùçng nhûäng phêìn
trùm cuãa giêy, àaåi àöåi trûúãng kõp nhòn thêëy aánh chúáp maâu da cam loáe
lïn úã phña muäi taâu, tiïëp theo laâ möåt tiïëng nöí giêåt maånh. Chiïëc taâu
nhanh khûång laåi trong giêy laát röìi quay troân nhû thïí khöng coân ngûúâi
àiïìu khiïín. Cuâng luác, lûãa vaâ khoái böëc lïn. Con taâu lao thùèng vaâo búâ.
Nhûäng tïn lñnh söëng soát la heát, chaåy qua chaåy laåi trïn saân taâu àang
böëc lûãa. Möåt vaâi tïn kõp nhaãy lïn búâ, lúåi duång àõa hònh, àaánh traã,
nhûng àaä bõ suáng böå binh cuãa ta quêåt ngaä.
Bõ àaánh bêët ngúâ, hai chiïëc PBR ài sau vöåi vaâng beã laái, tùng töëc
àöå, toan boã chaåy; nhûng do khuác cua quaá heåp, laåi bõ baäi chaâ caãn löëi,
nïn mêët khaã nùng xoay xúã. Vaâo àuáng thúâi àiïím àoá, Ba Trêìn ra lïånh
cho Nguyïîn Hûäu Phaách bêëm mòn.
Trong tiïëng suáng nöí höîn loaån, àaåi àöåi trûúãng nhòn thêëy möåt
chiïëc PBR bõ traái mòn nhêëc lïn khoãi mùåt nûúác, röìi laåi rúi xuöëng, vúä rúâi
ra. Möåt chiïëc khaác bõ mòn àuåc thuãng möåt löî höíng lúán, boâ cuäng coá thïí
chui loåt. Boån lñnh bõ neám vùng tûâ boong bïn naây sang bïn kia, röìi bõ
neám trúã laåi, cho túái khi chiïëc taâu bõ lêåt nghiïng vaâ tûâ tûâ chòm xuöëng.
Hai chiïëc taâu chaåy sau cuâng vöåi quay muäi, voâng trúã laåi, bùæn traã
möåt caách cuöìng nöå. Àaån caây tung àêët phña trûúác vaâ phña sau trêån àõa.
Nhûäng buåi coã cao bõ àaån cùæt truåi. Nhûäng cêy traâm khö trùæng, bõ àaån
àöën ngang, àeâ caã lïn cöng sûå. Sau vaâi giêy àöìng höì suy xeát, àaåi àöåi
trûúãng ra hiïåu cho böå àöåi ruát lui.
Tûâ caác cöng sûå, caác chiïën sô cuãa anh öm suáng, nhanh choáng voåt
lïn khoãi trêån àõa, chaåy vïì phña daãi rûâng xanh. Àaåi àöåi trûúãng laâ ngûúâi
ruát lui sau cuâng. Trûúác khi rúâi khoãi cöng sûå, anh ngoaái laåi nhòn möåt
lêìn nûäa hònh aãnh cuãa doâng söng. Dûúái voâm trúâi àen àùåc khoái vaâ lûãa,
mùåt nûúác nöíi lïìu bïìu nhûäng maãnh taâu vúä, nhûäng xaác ngûúâi, muä sùæt
vaâ caã nhûäng phao cûáu sinh vö chuã.
Kïí tûâ khi trong àöåi hònh trung àoaân, àaåi àöåi lêåt caánh vïì chiïën
trûúâng miïìn Têy, thò trêån phuåc kñch àaánh taâu úã trïn söng Caái Beá
àûúåc àún võ thûåc hiïån möåt caách töët àeåp. Röìi àêy, caác cú quan chuyïn
mön seä möí xeã, phên tñch, tòm ra nhûäng caái hay trong trêån àaánh naây.
Ngûúâi ta seä khöng tiïëc lúâi ca ngúåi, coi àêy nhû laâ sûå kyâ diïåu cuãa cöng
taác töí chûác nùæm àõch, sûå tinh khön trong caách choån quyïët chiïën àiïím
vaâ sûå haâi hoâa trong húåp àöìng taác chiïën giûäa caác phên àöåi.... Thöng
thûúâng, keã chiïën thùæng coá quyïìn àûúåc noái quaá lúâi. Nhûng àaåi àöåi
trûúãng Lï Syä Quyá khöng coi thaânh tñch laâ möåt caái gò ghï gúám. úã àêy,
ngoaâi möåt söë sai lêìm cuãa àõch, àún võ coân gùåp may nûäa. Nïëu nhû chiïëc
PCF ài àêìu, trûúác àoá, khöng dûâng laåi, maâ cûá thùèng tiïën voåt qua khuác
cua, vúái cûå ly giûäa caác taâu luön àûúåc giûä vûäng, thò may lùæm caác anh
chó tuám àûúåc noá laâ cuâng. Thïë maâ tûå nhiïn, noá dûâng laåi, döìn àöåi hònh
röìi múái haânh tiïën. Chñnh sûå sai lêìm chïët ngûúâi naây àaä taåo àiïìu kiïån
cho caác anh coá àûúåc thúâi cú ngaân vaâng àïí loaåi boã ba, trong söë nùm
chiïëc taâu cuãa chuáng. Àiïìu dúã húi nhêët trong trêån àaánh naây laâ àaåi àöåi
trûúãng àaä khöng böë trñ àöåi hònh möåt caách húåp lyá àïí coá thïí khoáa chùåt
VÙN LÏ 58
àuöi, döìn chuáng àïën khuác cua. Chñnh sûå lúi loãng naây àaä taåo cho keã
thuâ xöíng chuöìng möåt caách dïî daâng.
Nhûng duâ sao àaåi àöåi trûúãng vêîn thêìm caãm ún sûå bònh tônh,
chñnh xaác cuãa xaå thuã B41 - Phan Lêm. Kïë àïën laâ sûå mêîn caãm tuyïåt
vúâi trong viïåc choån thúâi àiïím bêëm mòn cuãa tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn
Hûäu Phaách. Chñnh hoå àaä àem àïën cho àún võ niïìm vinh quang naây.
Àaåi àöåi trûúãng chúåt nhúá àïën Baãy Têm. Nhûäng ngaây vûâa qua,
anh nhúá àïën cö nhiïìu hún luác naâo. Anh nhúá veã mùåt aãm àaåm cuãa cö
trong lêìn gùåp àêìu tiïn. Anh nhúá caã nhûäng lúâi noái xeá loâng, khi cö kïí vïì
baån beâ nùçm xuöëng. Anh nhúá àïën daáng veã maãnh mai vaâ caái nhòn ûúát
rûúåt cuãa cö. Röìi anh mûúâng tûúång àïën viïåc cö vui mûâng nhû thïë naâo
khi nghe anh kïí vïì trêån àaánh vûâa röìi. Anh muöën mang àïën cho cö
nhûäng nuå cûúâi àïí xoáa búát ài phêìn naâo nhûäng nöîi àau maâ cö phaãi gaánh
chõu.
- Biïët àûúåc tin chiïën thùæng cuãa tuåi mònh, mêëy nhoã du kñch chùæc
khoaái dûä lùæm! - Trïn àûúâng haânh quên vïì cùn cûá, Ba Trêìn àöåt nhiïn
cêët tiïëng, cùæt ngang nöîi nhúá cuãa àaåi àöåi trûúãng, gêy cho anh caãm giaác
laâ ngûúâi caán böå dûúái quyïìn àaä àoåc àûúåc suy nghô cuãa anh.
- Búãi vêåy, vïì cùn cûá, cêëp trïn phaãi khao quên chûá nhó? - Phan
Lêm doâ hoãi.
- Tònh hònh thûåc phêím khoá khùn thïë naây, lêëy gò maâ khao? - Ba
Trêìn hoãi laåi.
- Khoá khùn thò chùèng bao giúâ hïët caã, àuáng khöng àaåi àöåi trûúãng?
Nguyïîn Hûäu Phaách vui veã thïm lúâi - Nhûng laänh àaåo phaãi coá caách
chûá?
- Chùèng coá caách àïëch gò caã. Ba Trêìn noái - Töi chûa caåo àêìu cêåu
laâ may lùæm röìi. Chó huy lñnh traáng khó gò maâ àïí noá bùæn nhû choá àaái.
Chó möåt chuát xñu nûáa laâ noá chúi caã bùng àaån vaâo töi.
- Trung àöåi trûúãng chêëp laâm gò ngûúâi lñnh múái àaánh trêån lêìn
àêìu! - Nguyïîn Hûäu Phaách àay laåi -Anh ta bò laâm sao àûúåc vúái nhûäng
ngûúâi àaánh àêëm trêìy truåa nhû anh...
- Thöi, xin mêëy böë... Àuã röìi! - Àaåi àöåi trûúãng xua tay - Ài mau
lïn, vïì cûá, coân tùæm giùåt. Ngûúâi ngúåm dú nhû quyã...
- Coá phaãi vïì nhanh àïí tùæm giùåt hay coân laâm gò nûäa? - Ba Trêìn
nhaáy mùæt, hoãi àaåi àöåi trûúãng - Bûäa röìi, noái chuyïån vúái nûä xaä àöåi phoá,
mùæt öng cûá chúáp lia chúáp lõa.
Vïì viïåc naây, Ba Trêìn coá lyá. Àuáng laâ àaåi àöåi trûúãng rêët noáng loâng
mong gùåp Baãy Têm. Anh coá linh caãm rùçng giûäa cö vaâ anh àang hònh
thaânh möåt möëi dêy liïn hïå vö hònh naâo àoá nùçm bïn ngoaâi sûå kiïím
soaát cuãa anh. Chó múái àêy thöi, anh coân tûå hoãi mònh laâ coá phaãi anh àaä
yïu cö hay khöng maâ têm höìn cûá bõ aám aãnh búãi hònh boáng cö nhû thïë?
Àoá laâ tònh yïu hay chó laâ sûå xuác caãm àún thuêìn trûúác nöîi àau cuãa möåt
ngûúâi con gaái, àöìng thúâi laâ àöìng àöåi cuãa anh? Phaãi chùng möëi tònh cuãa
anh laâ do sûå sùæp àùåt mêìu nhiïåm cuãa thiïn cú hay laâ do sûå trúá trïu cuãa
söë phêån? Nhûng duâ laâ gò thò àaåi döåi trûúãng cuäng phaãi thûâa nhêån rùçng
nöîi nhúá Baãy Têm luön canh caánh trong têm höìn anh. Anh khöng biïët
mai àêy mònh söëng nhû thïë naâo, nïëu cûá phaãi àeo àùèng maäi têm traång
êëy? Vûâa vïì túái àún võ, àaåi àöåi trûúãng ài tùæt qua khu hêìm giaânh cho du
kñch, anh caãm thêëy baâng hoaâng trûúác caãnh tröëng trún, khöng möåt
boáng ngûúâi. Àaåi àöåi trûúãng thúã sêu, buöìn baä. Anh bûúác ài nhû möåt keã
vö höìn. Àaåi àöåi trûúãng caãm thêëy moåi caái trúã nïn nhaâm chaán, vö võ.
Anh uïí oaãi àùåt khêíu suáng tiïíu liïn lïn chiïëc baân laâm bùçng göî thuâng
àaån, mùæc vöåi chiïëc voäng, röìi nùçm ûúân ra, têm höìn trúã nïn tröëng röîng.
Möåt laát sau, Thaão Laånh Luâng - Y sô cuãa àaåi àöåi, ngûúâi àûúåc giao
nhiïåm vuå úã laåi giûä cùn cûá, ài túái.
- Àaám du kñch ài àêu caã röìi? - Àaåi àöåi trûúãng tuám lêëy anh ta,
hoãi döìn dêåp - Hoå ài àêu, haã?
Thaão Laånh Luâng nhòn cêëp trïn. Möåt thoaáng ngúä ngaâng hiïån lïn
trïn cùåp mùæt vöën vö caãm cuãa anh.
- Hoå ài röìi! - Y sô kheä traã lúâi - Baãy Têm coá gúãi mêëy chûä cho anh.
Cöí noái rùçng cöí phaãi vïì xaä àoâi núå keã thuâ cuãa cöí.
Àaåi àöåi trûúãng lùæc àêìu, nhêån túâ giêëy gêëp tû tûâ tay Thaão Laånh
Luâng, giúã ra coi, àöi baân tay anh run run nhû ngûúâi lïn cún söët. Baãy
Têm viïët:
VÙN LÏ 60
Anh thên!
Caãm ún anh vaâ moåi ngûúâi àaä giuáp àúä tuåi em trong nhûäng ngaây
thêët cú, lúä vêån. Àûúåc söëng vúái mêëy anh khöng lêu, nhûng nhûäng gò
maâ caác anh giaânh cho tuåi em, em khöng bao giúâ coá thïí quïn àûúåc. Nïëu
khöng may chïët ài, thò em cuäng mang theo noá vïì coäi têm höìn. Em phaãi
vïì xaä, nùæm laåi tònh hònh. Cho tuåi em gúãi lúâi thùm hoãi vaâ chia tay túái
têët caã mêëy anh. Caãm ún anh nhiïìu! Em nhúá anh!
Àaåi àöåi trûúãng àoåc laåi möåt lêìn nûäa, röìi gêëp laá thû boã vaâo tuái aáo
ngûåc. Cö êëy ài thêåt röìi! Anh thúã ra, veã mùåt chuâng xuöëng.
- Hoå coân nhùæn gò thïm khöng? Àaåi àöåi trûúãng lú àaäng hoãi.
- Khöng! Hoå chó gúãi lúâi chaâo anh em trong toaân àún võ.
- Leä ra, öng phaãi tòm moåi caách giûä bùçng àûúåc hoå laåi. Ai àúâi,
khaách àïën nhaâ, chuã ài vùæng, öng laåi àïí hoå ài...
Àaåi àöåi trûúãng lùæng nghe y sô noái, loâng anh chó thêëy buöìn.
- Rêët tiïëc, àún võ ta àaánh trêån hay nhû thïë, maâ töi laåi chùèng
àûúåc "giêy maáu ùn phêìn". Tiïëc thêåt! -Y sô chuyïín àïì taâi.
- Söë öng "saát àõch" thêëy meå! - Sau cuâng, àaåi àöåi trûúãng cûúâi, noái -
Lêìn naâo ài àaánh nhau coá mùåt öng, thò i nhû rùçng lêìn àoá, àún võ mang
àêìu maáu. Thöi thò, cûá àïí öng úã nhaâ coi cûá, cho anh em yïn têm.
Khuya höm êëy, àaåi àöåi trûúãng trúã nïn khoá nguã. Nùçm trïn voäng,
anh cûá trùçn troåc, suy nghô miïn man. Àaä mêëy lêìn anh nhuã mònh phaãi
quïn ài têët caã, àïí coá thïí nguã möåt caách ngon laânh, nhûng mñ mùæt anh
cûá cûáng àú, raáo hoaãnh. Hònh boáng cuãa Baãy Têm cûá múâ toã, êín hiïån
trong coäi loâng anh.
Thöi, àûâng nghô nûäa, àûâng nhúá nûäa, Lï Syä Quyá. Nïëu laâ yá muöën
cuãa trúâi, thò nhêët àõnh mi seä coá ngaây gùåp laåi. Bùçng khöng thò mi cûá coi
àêy nhû laâ nhûäng kyã niïåm vöåi vaâng, bêët chúåt cuãa chiïën tranh, nhûäng
kyã niïåm maâ ngûúâi ta gùåp vö söë trong àúâi, röìi lêìn lûúåt quïn ài theo
nùm thaáng. Kïí ra cuäng phuä phaâng àêëy! Nhûng cuöåc àúâi laâ vêåy. Chiïën
tranh maâ...
Phaãi mêët túái caã tuêìn sau, àaåi àöåi trûúãng múái nguöi dêìn nöîi nhúá
Baãy Têm, mùåc duâ àïí laâm àûúåc àiïìu àoá, anh khöí súã vö cuâng. Mêëy ngaây
qua, anh dêîn theo nùm chiïën sô lêìn moâ suöët àïm ngaây doåc búâ söng
Caái Lúán tòm àõa àiïím àaánh àõch. Nhûng anh vêîn chûa choån àûúåc chöî
naâo khaã dô. Sau nhiïìu àïm àùæn ào, suy xeát, àaåi àöåi trûúãng dûå àõnh seä
tiïën haânh chiïën thuêåt nghi binh, àiïìu àõch vaâo trong kïnh nhoã àïí dïî
bïì tiïu diïåt.
Buöíi chiïìu ngaây trinh saát cuöëi cuâng, trûúác khi quyïët kïë hoaåch,
anh àûa böå àöåi quay trúã laåi phña nam êëp An Bònh möåt lêìn nûäa. Àêy laâ
möåt êëp vöën rêët truâ phuá, vúái nhûäng vûúân sêìu riïng baåt ngaân tröìng tûâ
thúâi Têy, nhûng hiïån taåi, khöng coân ngûúâi úã. Phña nam êëp laâ kinh Baâ
Àêìm, röång chûâng hún nùm mûúi meát, sêu, ùn thöng ra söng Caái Lúán.
Sau khi quan saát kyä vaâm kïnh, àaåi àöåi trûúãng tiïën sêu vïì phña
hûäu ngaån - núi coá nhûäng khu vûúân boã hoang, ùn thöng ra caánh rûâng
traâm bõ maáy bay vaâ chêët àöåc hoáa hoåc àöën truåi, anh bùæt gùåp nhûäng cùn
hêìm àaâo vöåi, nhûäng bïëp lûãa daä chiïën vaâ nhûäng höë bom, phaáo daây àùåc,
suäng nûúác. Anh coân bùæt gùåp nhûäng maãnh quêìn aáo raách naát, nhûäng
maãnh bùng cûáu thûúng vaâ caã nhûäng chiïëc deáp roå maâu trùæng àûát quai,
àûúåc daán nhiïìu lêìn. Têët caã hiïån trûúâng khùèng àõnh rùçng: trûúác àêy,
taåi khu vûåc naây, tûâng coá lûåc lûúång ta hoaåt àöång. Coân bêy giúâ, boån àõch
hoaân toaân kiïím soaát.
Buöíi saáng ngaây höm trûúác, cuäng taåi khu vûåc naây, trong luác àaåi
àöåi trûúãng àang ngùæm nhòn chiïëc lûúåc laâm bùçng voã öëng phoáng bom bi,
coá leä do möåt nûä chiïën syä naâo àoá àaánh rúi, thò taâu àõch tûâ söng Caái Lúán
chaåy túái. Chuáng coá saáu chiïëc. Ài àêìu laâ ba chiïëc taâu nhanh PCF, coân
laåi laâ taâu thûúâng, loaåi PBR.
Chó cêìn nhòn chuáng ung dung lûúát soáng trïn söng, múã àaâi inh oãi,
àaåi àöåi trûúãng nhêån ra rùçng, àaä tûâ lêu, trïn khuác söng naây, chuáng
chûa bõ nïëm àoân naâo. Khi chaåy túái gêìn vaâm kïnh Baâ Àêìm, àoaân taâu
àõch taách ra laâm àöi. Möåt nûãa tiïëp tuåc ài, nûãa coân laåi reä vaâo doâng
kïnh, tûâ àoá, tiïën vaâo kïnh söë Saáu. Tûâ thûåc tïë trïn, àaåi àöåi trûúãng cho
rùçng töí chûác àaánh àõch úã ngay trïn söng Caái Lúán bùçng mòn ÀH10 vaâ
thuãy löi laâ möåt viïåc hïët sûác khoá khùn. Àoaån söng naây röång, nïn chó coá
thïí têën cöng bùçng phi löi, hoùåc hoãa tiïîn. Àaåi àöåi trûúãng böîng naãy ra yá
VÙN LÏ 62
àõnh duâng möåt lûåc lûúång nhoã duå àõch vaâo khu vûåc böë trñ s1/2n trïn
kïnh Baâ Àêìm, àïí tiïu diïåt chuáng. Muöën vêåy, cöng viïåc chuêín bõ chiïën
trûúâng cuãa anh phaãi tó mó, cöng phu.
Àïí thûåc hiïån töët caái meåo vùåt naây, àaåi àöåi trûúãng quyïët àõnh cho
böå àöåi phuåc kñch àïm ngay trïn söng Caái Lúán. Trûúâng húåp àõch xuêët
hiïån, coá thúâi cú, thò cûá nhùçm thùèng vaâo chuáng maâ bùæn. Nïëu diïåt àûúåc
taâu thò töët, bùçng khöng thò àêy cuäng laâ möåt sûå thöng baáo ngêìm cho
chuáng biïët laâ àaä coá möåt àún võ cuãa ta vïì hoaåt àöång taåi àêy.
Xêím töëi höm êëy, àaåi àöåi trûúãng dêîn caác chiïën sô bñ mêåt tiïëp cêån
söng Caái Lúán. Àõa àiïím têåp kñch cuãa àún võ caách vaâm kinh Baâ Àêìm
chûâng baãy cêy söë vïì phña àöng nam. Àêy laâ núi rêët thuêån tiïån cho
viïåc ruát lui, möåt khi bõ àõch phaãn kñch.
Àaåi àöåi trûúãng böë trñ möåt töí ba ngûúâi mai phuåc úã phña sau àïì
phoâng bêët trùæc, coân mònh dêîn Phan Lêm bñ mêåt tiïëp cêån doâng söng.
Hai ngûúâi àaâo möåt cùn hêìm nhoã bïn göëc möåt cêy si àaä chïët, dêîn
xuöëng möåt caái bïën, trûúác àêy duâng àïí tùæm giùåt. Sau khi hoaân têët cöng
viïåc, àaåi àöåi trûúãng vaâ Phan Lêm ngöìi àúåi.
Àêy laâ möåt vuâng àêët quaá nhiïìu muöîi. Ngay tûâ luác múái àaâo hêìm,
muöîi àaä keáo àïën àen àùåc; chó cêìn quúâ tay laâ coá thïí bùæt àûúåc vaâi con.
Àïí chöëng laåi loaâi cön truâng khoá chõu, huát maáu naây, àaåi àöåi trûúãng beã
möåt caânh laá phe phêíy liïn tuåc, xua chuáng ài hún laâ àïí giïët chuáng.
Nhûng chuáng daån dô àïën mûác baám vaâo ngay caánh tay cûã àöång cuãa
anh maâ huát maáu. Àaåi àöåi trûúãng chó coân biïët duâng caánh tay coân laåi
vuöët lïn mùåt, hoùåc tuöët möåt àûúâng laâ baân tay àoã maáu. Luä cön truâng coá
caánh naây àaä laâm cho anh vaâ Phan Lêm ruâng mònh liïn tuåc.
Hai ngûúâi chúâ àúåi gêìn möåt tiïëng àöìng höì thò nghe thêëy tiïëng
maáy bay trûåc thùng loaåi "soái biïín" ài tuêìn àïm. Chuáng coá nùm chiïëc.
Ba chiïëc ài àêìu bay rêët thêëp, bêåt àeân pha, queát doåc theo doâng söng.
Hai chiïëc phña sau bay cao hún, s1/2n saâng nöí suáng. Khöng àêìy nûãa
phuát àöìng höì, bêìy "soái biïín" lao vuát qua àêìu hoå. Tiïëng àöång cú phaânh
phaåch, uy hiïëp. Töëp maáy bay ài àûúåc chûâng hún hai chuåc phuát thò möåt
àoaân taâu àõch xuêët hiïån. Chuáng roåi àeân pha vaâ bêåt àeân trong cabin
tröng roä möìn möåt. Ài àêìu laâ hai chiïëc "Chim cùæt". Tiïëp àïën laâ möåt
chiïëc taâu dùæt, keáo theo hai chiïëc xaâ lan chúã nùång. Rêët coá thïí laâ chuáng
chúã àöì tiïëp tïë cho möåt cùn cûá naâo àoá úã Chûúng Thiïån.
- Bùæn chiïëc naâo, anh? - Xaå thuã B41 "thêìn sêìu" - Phan Lêm, kheä
hoãi.
- Chiïëc taâu dùæt.
- Noá loåt vaâo têìm ngùæm röìi àêëy!
- Chùæc ùn chûa?
- Röìi!
Chúâ möåt, hai giêy àöìng höì sau, àaåi àöåi trûúãng ra lïånh:
- Bùæn!
Tûác thò, möåt tiïëng nöí àêìu noâng chùæc nõch cuãa suáng phoáng hoãa
tiïîn vang lïn, laâm thûác tónh doâng söng. Trong chúáp mùæt, chiïëc taâu dùæt
bõ truáng àaån, khûång laåi giêy laát, röìi phaát lûãa. Cuâng luác, hai chiïëc xaâ
lan chúã nùång tûâ phña sau lao túái, àuång caái rêìm vaâo chiïëc taâu dùæt. Sûå
va àêåp cöång hûúãng maånh àïën nöîi, caã chuâm taâu, ba chiïëc, chòm tûác thò
xuöëng doâng söng.
- Ruát! Àaåi àöåi trûúãng ra lïånh.
Hai ngûúâi nhanh choáng voåt khoãi cöng sûå, lao xuöëng con raåch
thoaát nûúác trong khu vûúân, röìi cuâng töí caãnh giúái biïën mêët vaâo àïm,
boã laåi búâ söng cho taâu àõch vaâ maáy bay keáo lïn bùæn phaá.
Sau khi àaä taåo àûúåc möåt khoaãng caách an toaân, àaåi àöåi trûúãng
cuâng caác chiïën syä nùçm vêåt ra àêët thúã döëc. Hoå thúã nhû keáo bïî, trong
tiïëng phaáo tûâ caác núi döìn dêåp naä àaån xuöëng búâ söng. Àeân duâ chaáy
trïn trúâi saáng rûåc. Luä "Soái biïín" löìng löån raãi tûâng dêy àaån lûãa tûâ trïn
trúâi xuöëng àêët. Sûå traã àuäa àiïn cuöìng, muöån maâng cuãa àõch, dûå baáo
cho nhûäng àiïìu khöng laânh trong nhûäng trêån àaánh sùæp túái.
Nghó ngúi vûâa laåi sûác, àaåi àöåi trûúãng cho böå àöåi tiïëp tuåc haânh
quên. Hoå ài àûúåc chûâng hai giúâ àöìng höì thò àuång möåt caánh rûâng traâm
thêëp, thoaáng àaäng, àêìy nhûäng cêy dûúng xó. Àaåi àöåi trûúãng quyïët
àõnh cho moåi ngûúâi nghó laåi.
VÙN LÏ 64
Àoá laâ àïm duy nhêët trong chuyïën ài trinh saát lêìn naây, àaåi àöåi
trûúãng nguã ngon. Anh nguã thêåt sêu, liïìn möåt maåch, cho túái khi àöìng
àöåi àaánh thûác, anh múái tónh dêåy.
- Thuã trûúãng coá biïët mònh àang úã àêu khöng? - chiïën sô Buâi Nhû
Cao, kheä hoãi.
- Laâm sao maâ biïët àûúåc mêåy? - Àaåi àöåi trûúãng vûâa duåi mùæt vûâa
traã lúâi - Nhûng coá chuyïån gò khöng?
- Chuáng ta àoáng quên úã saát möåt àún võ baån. Saáng thûác dêåy, em
thêëy hoå àaánh rùng, rûãa mùåt.
- Hoå coá biïët chuáng ta àaä xêm nhêåp àún võ cuãa hoå khöng?
- Em nghô laâ biïët, vò hoå cûá chó tay vïì phña chuáng ta, rò rêìm trao
àöíi vúái nhau.
Àaåi àöåi trûúãng bûúác xuöëng àêët, lêëy bònh töng nûúác, tu möåt nguåm
xuác miïång, röìi rûãa tay, rûãa mùåt. Xong, anh vuöët laåi maái toác vaâ dêîn
Buâi Nhû Cao ài vïì phña cùn cûá cuãa baån.
- Mêëy öng thuöåc àún võ naâo àïën àêy? - Möåt ngûúâi lñnh vêån trang
phuåc theo kiïíu thûúâng dên, xaách suáng tûâ trong cùn hêìm nûãa chòm
nûãa nöíi, bûúác lïn, nhòn hai ngûúâi tûâ àêìu àïën chên, hoãi vúái gioång xaách
meá.
- Chuáng töi tûâ söng Caái Beá vïì àêy àïm qua. Mïåt quaá, lùn ra nguã
- Àaåi àöåi trûúãng ön töìn noái -Àöìng chñ coá thïí cho töi gùåp cêëp chó huy
cao nhêët úã àêy àûúåc khöng?
- Töi biïët öng laâ ai maâ àûa lïn gùåp chó huy? Laåi àoâi gùåp chó huy
cao nhêët nûäa?
- Öi, öng baån! - Àaåi àöåi trûúãng xïì xoâa - Nïëu khöng phaãi laâ àöìng
chñ vúái nhau thò liïåu chuáng töi coân söëng àûúåc àïí maâ noái chuyïån vúái
öng baån khöng chûá? Thöi, laâm khoá nhau laâm gò. Cho töi gùåp chó huy
ài.
- Ài vùæng röìi! - Anh lñnh mùåc thûúâng phuåc caãnh giaác - Thöi, mêëy
öng ài ài.
Àaåi àöåi trûúãng phên vên, toan quay trúã ra, thò anh nghe thêëy
tiïëng ngûúâi reo lïn tûâ phña möåt cùn hêìm gêìn àêëy, àûúåc nguåy trang,
tröng giöëng nhû laâ möåt goâ àêët.
- A, thùçng quyã! Laâm sao maây àaä laåi lêìn moâ àûúåc àïën àêy?
Tûâ dûúái hêìm, möåt ngûúâi lñnh xuêët hiïån. Anh ta vêån böå quên
phuåc vaãi töët, maâu löng chuöåt, coá li, nïëp hùèn hoi. Phaãi mêët túái mêëy
giêy àöìng höì sau, àaåi àöåi trûúãng múái nhêån ra anh lñnh àang dang
röång hai caánh tay, tûúi cûúâi, bûúác túái trûúác mùåt mònh.
- Meå khó! Trúâi xui àêët khiïën naâo maâ tao laåi gùåp àûúåc maây úã àêy
haã, Phan Vônh? - Vûâa noái, àaåi àöåi trûúãng vûâa chaåy túái öm chêìm lêëy
baån. Hai ngûúâi laåi àêëm nhau nhû lêìn gùåp bûäa naâo.
- Thöi, vaâo àêy uöëng nûúác caái àaä. Phan Vônh noái, röìi dùæt baån ài
vïì phña cùn hêìm cuãa mònh. Trûúác luác bûúác xuöëng cûãa hêìm, anh goåi
möåt chiïën sô túái, cùn dùån àiïìu gò àoá, röìi quay vïì phña àaåi àöåi trûúãng -
Thïë naâo, vêët vaã lùæm phaãi khöng? Anh hoãi.
- Cuäng khaá. Àaåi àöåi trûúãng vûâa traã lúâi vûâa ngöìi xuöëng thuâng
àaån àaåi liïn coá khoáa, chùæc laâ àûång taâi liïåu, àïí trong hêìm - Coân maây?
Vêîn úã chöî cuä chúá?
- Vêîn thïë! - Phan Vônh vûâa noái vûâa boác goái thuöëc laá Ara, ruát möåt
àiïëu, chêm lûãa huát, röìi thaãy lïn chiïëc baân laâm bùçng voã thuâng àaån -
Chó coá àiïìu khaác möåt chuát laâ àûúåc chuyïín xuöëng laâm cuåm trûúãng úã
àêy. Sau khi hñt möåt húi thuöëc daâi, Phan Vônh noái - Höìi àïm, coá àún
vò naâo àoá choaãng chuáng úã söng Caái Lúán, phaãi tuåi maây khöng?
- Thò tuåi tao chúá coân ai! - Àaåi àöåi trûúãng traã lúâi, ruát möåt àiïëu
thuöëc, chêm lûãa huát.
- Vêåy haã? Tuyïåt! - Phan Vônh vui veã - Höìi àïm lïn àaâi, nghe
chuáng la maâ haã daå. Theo chuáng thò coá möåt taâu dùæt vaâ hai xaâ lan chúã
haâng bõ àaánh chòm. Súám nay, chuáng seä caân úã àêëy! Nhûng laâm sao tuåi
maây àaánh àûúåc? Àaánh bùçng phi löi aâ?
- Coác coá phi löi maâ àaánh. Tuåi tao chó coá bùæn möîi möåt traái B41.
- Tao coá möåt thùçng xaå thuã thêìn àöìng. Hùæn bùæn nhû àïí.
VÙN LÏ 66
- Vêåy trêån àaánh caách àêy mêëy ngaây, gêìn êëp Cêy Gooâng, hûúáng
söng Caái Beá, cuäng laâ tuåi bay?
- ...
- Tuåi tao hïët! - Àaåi àöåi trûúãng dûãng dûng - Cuäng vêîn caái thùçng
xaå thuã cuãa tao, chúi àöåc coá möåt phaát khoáa àêìu.
Phan Vônh khoaái chñ, phaát möåt caái thêåt maånh vaâo vai baån, gioång
hïí haã:
- Maây quaá gioãi! - Ngûâng möåt laát àïí duåi taân thuöëc, Phan Vônh hoãi
tiïëp - Cêëp trïn àaä biïët thaânh tñch naây chûa?
- Coá liïn laåc àûúåc àêu maâ baáo caáo. Vïì tònh hònh chiïën trûúâng,
tao muâ tõt.
Hai ngûúâi àang noái chuyïån vúái nhau, thò möåt anh lñnh àem
xuöëng hêìm hai li caâ phï sûäa noáng. Phan Vônh lêëy möåt li trao cho baån,
coân möåt li, anh baão àem lïn àûa cho Buâi Nhû Cao.
- Uöëng ài cho tónh taáo, röìi tao seä tòm caách baáo caáo thaânh tñch cho
maây.
- UÃa, tuåi maây coá àûúâng dêy hûäu tuyïën aâ?
- Khöng. Vö tuyïën thöi. Coá àiïìu, maây phaãi viïët têët caã ra giêëy, àïí
tao dõch röìi phaát soáng. Viïët ngùæn thöi. Coá àïì nghõ gò thò viïët thïm vaâo
àoá. Giêëy buát àêy.
Quaã thêåt, àaåi àöåi trûúãng khöng thïí ngúâ rùçng mònh laåi gùåp may
àïën thïë. Thûåc tïë xaãy ra cûá nhû trong mú vêåy. Anh uöëng möåt húáp caâ
phï thúm lûâng, röìi cêìm buát viïët. Anh viïët liïìn möåt leâo, röìi trao cho
baån.
Phan Vônh nhêån bûác àiïån, röìi baão:
- Maây cûá ngöìi uöëng caâ phï ài nheá! Tao phaát xong, röìi nhêån chó
thõ luön giuâm cho.
Phan Vônh bûúác lïn khoãi hêìm chûâng nûãa giúâ sau thò quay laåi.
Anh vui veã trao cho àaåi àöåi trûúãng túâ àiïån, röìi noái:
- Àoåc ài, röìi traã laåi bûác àiïån cho tao!
Àaåi àöåi trûúãng àoåc lûúát nhanh túâ giêëy. Anh rêët vui mûâng vò àûúåc
thuã trûúãng trung àoaân khen ngúåi, àaánh giaá cao thaânh tñch cuãa àaåi àöåi.
Trung àoaân àïì nghõ ban chñnh trõ laâm baãn thaânh tñch gúãi lïn Quên
khu vaâ àïì nghõ Böå Chó huy Miïìn khen thûúãng. Riïng vïì vuä khñ, trung
àoaân seä laâm viïåc vúái Tû lïånh àïí cêëp cho àaåi àöåi úã kho 14 cho gêìn. Xem
xong bûác àiïån, àaåi àöåi trûúãng trao laåi cho Phan Vônh, veã mùåt anh toã
veã bùn khoùn.
- Sao mêëy cha trïn trung àoaân khöng noái gò àïën chuyïån cêëp
lûúng thûåc vaâ thûåc phêím cho tuåi tao nhó?
- Coá àêëy! Hoå liïn hïå vúái tao vay cho tuåi maây möåt taå gaåo vaâ möåt
söë thûåc phêím. Tao nhêån lúâi. Chûâng naâo ài, cho lñnh àïën àêy, tao cêëp
luön cho.
Àaåi àöåi trûúãng sûäng súâ trûúác lúâi hûáa cuãa Phan Vônh. Anh cûá
nùæm lêëy tay baån maâ lùæc:
- Maây laâ möåt thùçng baån àùåc biïåt cuãa tao, cuãa chuáng tao. Cêìu cho
maây söëng lêu maäi maäi.
- Àïí coân gaánh viïåc cho chuáng maây nûäa, àuáng khöng?
- Dô nhiïn röìi!
Sau möåt höìi troâ truyïån vui veã, àaåi àöåi trûúãng kïí cho Phan Vônh
nghe chuyïån du kñch xaä Hoâa Bònh bõ tai naån nhû thïë naâo vaâ àún võ
anh àaä giuáp àúä hoå ra sao. Trong cêu chuyïån, anh laåi nhùæc túái Baãy
Têm, xaä àöåi phoá, ngûúâi maâ anh àaä àem loâng yïu mïën. Anh cuäng kïí
cho baån nghe vïì sûå khoá khùn trong viïåc chuêín bõ taác chiïën taåi söng
Caái Lúán lêìn naây.
Phan Vônh nghe möåt caách chùm chuá. Thónh thoaãng mùæt anh kheä
nheo laåi, tröng tïu tïëu. Trûúác khi kïët thuác cêu chuyïån, àaåi àöåi trûúãng
hoãi:
- Phan Vônh naây, tònh hònh àõch hiïån taåi ra sao? Xa àún võ, tao
muâ tõt moåi chuyïån.
VÙN LÏ 68
- Cùng àêëy! - Cuåm trûúãng quên baáo noái - Chûa thêëy gò saáng suãa
caã. Hiïån taåi, ta vêîn rêët khoá khùn vïì vuä khñ, àaån dûúåc. Àùåc biïåt laâ vïì
quên söë. Tûâ xûa túái nay, Quên khu chûa phaãi xin Miïìn lñnh traáng bao
giúâ, vêåy maâ bêy giúâ phaãi xin àêëy. Múái röìi, Miïìn tùng cûúâng cho Khu
thïm Trung àoaân 95A vaâ lêåp tûác àûúåc àiïìu xuöëng baán àaão Caâ Mau àïí
baão vïå U Minh Haå. Àûúâng 1C bõ àaánh phaá liïn tuåc, thêåm chñ àõch
àaánh phaá aác liïåt hún U Minh Thûúång nhiïìu. Àaån dûúåc vuä khñ khöng
àûa xuöëng chiïën trûúâng àûúåc. Boån àõch thò rêët hung hùng. Chuáng dûå
kiïën seä lñp U Minh Thûúång vaâo giûäa nùm sau. Nhûng àïën giúâ, chuáng
àaä thûåc hiïån àûúåc hai phêìn ba kïë hoaåch. Hiïån taåi, chuáng àang têåp
trung quên, caân queát, lêåp cùn cûá 11 taåi chi khu Hiïëu Lïî, nhòn chung,
tònh hònh "heáo" lùæm.
- Àùçng êëy coá nùæm àûúåc tònh hònh cuãa àõch úã söng Caái Lúán
khöng?
- Ngoaåi trûâ trêån àaánh cuãa tuåi maây àïm qua, thò hêìu nhû chuáng
laâm chuã hoaân toaân tuyïën söng Caái Lúán tûâ Raåch Giaá túái Chûúng
Thiïån. Thêåm chñ, chuáng coân phaát triïín, vaâo sêu nhûäng kïnh raåch
nhoã, chia cùæt U Minh. Lûåc lûúång ta quaá moãng, khöng thïí bao sên nöíi.
- Chuáng phaãn ûáng thïë naâo?
- Àuång chuáng töëi qua, maây cuäng biïët sú qua röìi àêëy! Nhûng roä
raâng laâ chuáng rêët hung hùng, àùåc biïåt laâ boån taâu nhanh thuöåc haãi
àoaân 41 Myä. Caách àêy mêëy thaáng, coá möåt phên àöåi thanh niïn xung
phong khu, vêån taãi vuä khñ, tiïëp tïë cho Trung àoaân 10, bõ chuáng phaát
hiïån truy àuöíi àïën cuâng, diïåt ta ba xuöìng, thu toaân böå vuä khñ.
- ÚÃ khu vûåc naâo vêåy?
- Kinh Taám Ngaân.
- Caãm ún nhaá, Phan Vônh. Caãm ún rêët nhiïìu...
- Bêy giúâ maây tñnh sao?
- Tao coá dûå tñnh laâ duâng möåt phên àöåi nhûã chuáng tûâ söng Caái
vaâo kïnh nhoã àïí dïî bïì tiïu diïåt. Hiïìm möåt nöîi, khöng coá xuöìng.
- Sao maây khöng tñnh chuyïån àoáng beâ. Beâ cuäng àûúåc. Àiïìu quan
troång laâ maây phaãi nguåy trang cho kyä. Àoáng beâ coá khi coân lûâa àûúåc
chuáng dïî hún. Phan Vônh xem àöìng höì - Sùæp àïën giúâ tao lïn maáy röìi.
Thöi, chaâo. aâ quïn, cêëp trïn coá uãy thaác cho tao laâ giuáp àúä tuåi maây vïì
mùåt liïn laåc. Coá gò cêìn thiïët thò cûá àïën àêy. Lêåp àûúåc thaânh tñch, chúá
coá ùn möåt mònh, ngheån àêëy!
Àaåi àöåi trûúãng cuâng vúái anh em trinh saát coá mùåt taåi àún võ vaâo
buöíi chiïìu ngaây höm êëy. Cöng viïåc àêìu tiïn cuãa anh laâ cuâng vúái Ba
Trêìn baân baåc kïë hoaåch taác chiïën. Sau àoá, anh cûã tiïíu àöåi trûúãng
Nguyïîn Hûäu Phaách dêîn theo nùm chiïën sô ài nhêån vuä khñ úã kho 14.
Àaåi àöåi trûúãng coân dùån thïm rùçng cöë gùæng àöång viïn anh em mang
thïm lêëy möåt söë thuâng göî. Theo anh, àoá laâ nhûäng thûá töëi quan troång
cho trêån àaánh túái àêy.
Àïm höm êëy, trong phiïn gaác cuãa mònh, chiïën sô Buâi Nhû Cao
nhòn thêëy hai boáng ngûúâi tay cêìm àeân pin, lûng àeo böìng nùång, vai
vaác suáng, xêm nhêåp vaâo cùn cûá. Qua aánh saáng lúâ múâ cuãa maân àïm vaâ
aánh saáng hùæt ra tûâ chiïëc àeân pin bõt kñn, chó chûâa möåt löî nhoã, anh
nhêån ra àoá laâ hai ngûúâi con gaái. Hoå vûâa ài vûâa trao àöíi vúái nhau vïì
möåt àiïìu gò àoá, rêët kheä. Qua daáng veã vaâ caách ài trong àïm cuãa hoå,
Cao nhêån ra laâ ngûúâi àùçng mònh. Tuy vêåy, anh vêîn neáp mònh vaâo bïn
möåt göëc cêy, chôa suáng vïì phña trûúác, hoãi giêåt gioång:
- Ai! Àûáng im!
- UÃa. Phaãi anh Cao khöng? - Tiïëng möåt ngûúâi con gaái cêët lïn.
- Thò Cao àêy! Mêëy cö laâ du kñch xaä Hoâa Bònh haã? - Cao noái, röìi
tûâ bïn göëc cêy bûúác ra - Trúâi àêët! Baãy Têm, Nùm Thi, sao mêëy cö lïn
vaâo giúâ naây? Böå khöng ngaåi boån biïåt kñch sao?
- Thò coá chuyïån múái lïn vaâo giúâ naây chúá anh. - Baãy Têm tûâ phña
sau bûúác lïn, noái - Mêëy anh nguã hïët caã röìi haã?
- Nguã hïët röìi! Gêìn hai giúâ àïm röìi coân gò. Cao noái - Thöi, vïì
àùçng naây, töi thu xïëp chöî nghó cho.
- Anh khoãi lo, tuåi em coá voäng, muâng caã röìi! - Nùm Thi noái nhoã -
Mêëy anh coá khoãe khöng?
VÙN LÏ 70
- Cöng viïåc buâ àêìu, bõnh laâm sao àûúåc. Tuåi töi cuäng vûâa ài trinh
saát hûúáng söng Caái Lúán vïì àêëy! -Cao khoe - Laåi coân thõt àûúåc cuãa
chuáng möåt taâu keáo vaâ hai xaâ lan chúã àêìy haâng nûäa. Naâo, àùåt taåm
böìng xuöëng àêy, röìi töi lêëy nûúác cho uöëng! - Vûâa noái, Cao vûâa soi àeân
pin, vaâo trong bïëp, lêëy ra möåt bònh töng nûúác gaåo rang, roát ra cheán,
trao cho Baãy Têm - uöëng ài cho àúä khaát. Àïí töi kïu àaåi àöåi trûúãng.
Biïët tin mêëy cö lïn, aãnh vui lùæm aá.
- Àûâng, anh! - Baãy Têm giûä Cao laåi - Cûá àïí aãnh nguã. Mêëy anh
cêìn àûúåc nguã.
Cao bùn khoùn:
- Mêëy cö vïì, khöng lïn baáo. Saáng ra, öíng la töi. Cö khöng thïí
tûúãng tûúång àûúåc tûâ bûäa mêëy cö ài, öíng buöìn nhû thïë naâo àêu? Noái
xong, Cao roåi àeân, chaåy ài goåi àaåi àöåi trûúãng.
Biïët tin Baãy Têm vaâ Nùm Thi trúã laåi cùn cûá, àaåi àöåi trûúãng Lï
Syä Quyá lêåp cêåp ngöìi dêåy, xoã deáp, röìi ài theo Cao vïì phña nhaâ bïëp. Duâ
trúâi rêët töëi, anh vêîn nhêån ra Baãy Têm, qua daáng veã maãnh khaãnh,
chên chêët cuãa cö. Àaåi àöåi trûúãng bûúác àïën bïn cö. Anh nhòn cö thêåt
lêu. Caái nhòn cuãa anh laâm cho cö thöín thûác.
- Thïë laâ em àaä vïì! - Anh kheä thöët lïn, gioång tùæc ngheån.
- Daå, em vïì àêy! - Baãy Têm traã lúâi seä saâng, röìi nùæm lêëy hai baân
tay anh. Cö nhòn anh thêåt lêu. Caái nhòn cuãa cö húáp höìn anh nhû möåt
ma lûåc. Àaåi àöåi trûúãng khöng thïí kiïím soaát àûúåc haânh àöång cuãa mònh
trûúác caái nhòn àêìy thûúng yïu êëy. Anh nheå nhaâng öm lêëy cö. Cö aáp
maái àêìu nöìng muâi möì höi vaâ laånh toaát sûúng àïm vaâo ngûåc anh. Toaân
thên cö co ruám, run rêíy.
- Anh seä vö cuâng khöí têm, nïëu khöng coân àûúåc gùåp em. May
thay...
- Em cuäng thïë! Anh Quyá, em rêët... cö àõnh noái "thûúng anh",

nhûng àaä kòm laåi àûúåc.
- Rêët buöìn anh, phaãi khöng? - Anh tiïëp lúâi.
Baãy Têm àaánh vaâo vai anh, giêîy naãy:

- Anh naây...
Möåt lêìn nûäa, cö laåi öm anh thêåt chùåt. Àêy laâ lêìn àêìu tiïn trong
àúâi, cö àaä daám öm möåt ngûúâi trai trûúác mùåt àöìng àöåi cuãa mònh. Cö öm
anh maâ khöng nghô rùçng seä laâm nhû thïë. Têët caã cûá diïîn ra möåt caách
tûå nhiïn, àún giaãn nhû laâ sûå sùæp àùåt thêìn bñ cuãa cuöåc söëng.
- Anh Quyá aâ, anh coá nhúá em khöng? - Cö hoãi nhoã - Coá nhúá thêåt
nhiïìu khöng?
Àaåi àöåi trûúãng êu yïëm, gêåt àêìu, röìi cuái xuöëng hön nheå lïn àöi
möi noáng bûâng bûâng, àang chúâ àúåi cuãa cö. Cö àoán nhêån nuå hön êëy
nhû àoán nhêån möåt moán quaâ thiïng liïng, vö giaá maâ cö hùçng ao ûúác.
Àún giaãn nhû thïë àêëy, nhûng àöëi vúái cö, noá laâ möåt lúâi thïì.
- Anh biïët khöng, bûäa nay coá caã Nùm Thi cuâng vïì vúái em nûäa. -
Sau cuâng, Baãy Têm kheä buöng anh ra, noái.
Àaåi àöåi trûúãng vêîn nùæm tay cö khöng rúâi. Anh vui veã cêët tiïëng
hoãi:
- Nùm Thi àêu? Àöìng chñ bñ thû xaä àoaân yïu quyá cuãa chuáng töi
àêu röìi?
Dûúâng nhû Nùm Thi muöën daânh riïng khoaãng thúâi gian hiïëm
hoi naây cho xaä àöåi phoá cuãa mònh, nïn ngay tûâ àêìu, cö àaä keáo Cao ra
sau bïëp noái chuyïån. Nghe tiïëng àaåi àöåi trûúãng goåi, cûåc chùèng àaä, cö
phaãi chaåy àïën, trònh diïån anh.
- Thûa thuã trûúãng, Nùm Thi coá mùåt.
Àaåi àöåi trûúãng tiïën laåi, vöî tay lïn àêìu cö nhû cûã chó cuãa möåt
ngûúâi anh caã.
-Tûâ bûäa em ài, tuåi lñnh cuãa anh chùèng theâm ùn cúm nûäa. Anh
noái àuâa.
- Em biïët mêëy aãnh mïåt vaâ cúm cuäng chùèng coá gò ùn, àuáng
khöng, anh?
Nùm Thi traã lúâi hoám hónh - Búãi vêåy, Chõ Baãy bùæt em phaãi mang
thûåc phêím lïn cho mêëy anh, vai sûng têëy caã àêy neâ.
VÙN LÏ 72
- Khaá lùæm! Bñ thû ra bñ thû! Thïë múái laâ bñ thû àoaân thanh niïn
chûá!
Caái tin àún võ du kñch quay trúã vïì cùn cûá nhû möåt cún mûa maát
meã vaâo muâa haå, laâm cho têët caã caác chiïën sô coân laåi trong àún võ thûác
dêåy. Moåi ngûúâi keáo àïën hoãi han, chuyïån troâ, nhû thïí ngûúâi thên ài xa
lêu ngaây múái àûúåc gùåp. Baãy Têm bêån tñu tñt. Cö traãi têëm ni löng ra
bïëp, röìi thùæp àeân cêìy lïn; trong khi Nùm Thi múã böìng, lêëy ra möåt goái
traâ "cuã nùng" vaâ mêëy bõch keåo àêåu phöång, boác boã ra àôa. Moåi ngûúâi
cuâng ngöìi xuöëng, quêy quêìn bïn ngoån àeân.
- Têm úi! Em maâ khöng lïn thò thùçng Quyá noá haânh tuåi anh àïën
chïët mêët thöi - Ba Trêìn cêët tiïëng -Em khöng biïët, tûâ bûäa mêëy em boã
ài, noá buöìn baä, tru lïn nhû soái êëy!
- Phaãi vêåy khöng anh Quyá? - Baãy Têm tròu mïën, nhòn àaåi àöåi
trûúãng, kheä hoãi.
- Em àûâng nghe hùæn! Caái thùçng chuyïn mön phaá bônh... Thöi,
tuåi ta ùn keåo ài, keão boån nhoã noá buöìn.
Moåi ngûúâi vûâa ùn keåo vûâa noái chuyïån vui veã. Sûåc nhû nhúá ra
àiïìu gò, àaåi àöåi trûúãng cêët tiïëng hoãi:
- UÃa, coân Nùm Thi àêu?
- Em àêy! - Nùm Thi lïn tiïëng trong luác cö àang canh nöìi nûúác
sùæp söi trïn bïëp Hoaâng Cêìm - Em àang nêëu nûúác pha traâ.
- Em khöng lïn ùn, tuåi noá ùn hïët àêëy! Tuåi naây laáo ùn lùæm!
- Em ùn nhiïìu röìi. Àïí phêìn mêëy anh àoá. Nùm Thi noái röìi chêm
nûúác söi vaâo bònh töng, trao cho Ba Trêìn.
Trung àöåi trûúãng beã àöi goái traâ, cho möåt nûãa vaâo chiïëc ca Myä,
röìi uáp caã bònh nûúác söi lïn. Àúåi traâ ngêëm, anh roát ra mêëy cheán:
- Chùèng leä dên lïn thùm quên, quâa chó coá thïë naây thöi sao? - Ba
Trêìn hoãi:
Baãy Têm àûa mùæt nhòn Nùm Thi. Hiïíu yá chó huy, cö cûúâi noái:
- Chõ Baãy coân àem lïn cho mêëy anh hai lñt rûúåu àïë ngon nûäa.
Nhûng súå àaåi àöåi trûúãng cêëm, nïn coân eám trong böìng êëy!
- Trúâi úi! - Ba Trêìn cûúâi lúán - Àem ngay ra ài. Coân chúâ gò nûäa.
Coá tñ cay, têm höìn noá phêën chêën lùæm!
Baãy Têm nhòn àaåi àöåi trûúãng, caái nhòn nhû muöën hoãi "Anh coá
àöìng yá khöng?". Àaåi àöåi trûúãng êìm ûâ. Sau cuâng, anh miïîn cûúäng noái:
- Uöëng möåt xñu thöi. Nhûng khöng nïn àïí Ba Trêìn laâm chuã xõ.
Uöëng rûúåu vaâo, hay leâ nheâ lùæm! Nhúá phaãi àïí phêìn tuåi thùçng Phaách
vúái.
Nùm Thi sung sûúáng múã böìng lêëy ra möåt höåp caá moâi vaâ can
rûúåu trao cho Ba Trêìn. Anh àoán lêëy möåt caách trên troång, roát ra möåt
cheán, röìi sai Phan Lêm múã höåp caá, cho vaâo àôa, baây ra giûäa nhaâ. Ba
Trêìn nêng cheán rûúåu lïn, trên troång tuyïn böë:
- Cheán rûúåu naây, trûúác tiïn, chuáng ta uöëng mûâng cho cuöåc höåi
ngöå höm nay. Tiïëp àïën, mûâng cho caác chuá lñnh trinh saát nhaâ ta luön
may mùæn. Cêìu mong cho têët caã chuáng ta ra trêån - thùæng lúåi vaâ bònh
an, khöng ai chïët. - Noái xong, anh trao cheán rûúåu àêìy cho àaåi àöåi
trûúãng.
Àaåi àöåi trûúãng àúä lêëy cheán rûúåu, uöëng möåt húáp, röìi trao cho Baãy
Têm. Cö nhêëp möi vaâ chuyïín noá cho Phan Lêm. Cûá thïë, cheán rûúåu
àûúåc kïët thuác úã Ba Trêìn. Sau mêëy lêìn xoay voâng, Ba Trêìn coá veã mïìm
möi. Anh hoãi:
- Ngoaâi rûúåu ra, coân gò nûäa khöng àaåi àöåi trûúãng phu nhên?
- Coân. Baãy Têm àoã mùåt noái - Em coân mang cho anh möåt böìng
lûúái raách nûäa.
- Lûúái raách? - Pham Lêm ngú ngaác hoãi - Lûúái raách àïí laâm gò?
- Àïí mêëy anh àaánh taâu!
- Coân àöìng chñ kinh taâi xaä, sao khöng thêëy lïn?
- AÃnh úã laåi bùæt liïn laåc vúái möåt söë cú súã, anh aâ! - Baãy Têm traã lúâi
- Ngoaâi ra, aãnh coân möåt nhiïåm vuå quan troång laâ phaãi liïn hïå vúái baác
VÙN LÏ 74
Tû bïn Vônh Hoâa Hûng, kiïëm möåt ñt traái thuãy löi. Vaâi bûäa nûäa, coá
traái, tuåi em cuäng àaánh cho mêëy anh coi.
- Mêëy em thò àaánh àêëm caái gò? - Ba Trêìn laåi roát rûúåu vaâo àêìy
cheán röìi noái - Cûá kiïëm traái vïì àêy àïí tuåi anh àaánh giuáp cho.
- Khoãi. - Baãy Têm quaã quyïët - Khoãi cêìn sûå haâo phoáng cuãa mêëy
anh, tuåi em cuäng seä kiïëm àûúåc chiïën thùæng cho mònh...
- Gioãi. Cûá thïë chõ Baãy aå! - Phan Lêm lïn tiïëng uãng höå - Lïå thuöåc
vaâo ngûúâi khaác chùèng phaãi laâ khön ngoan, àuáng khöng, chõ?
Sau khi uöëng gêìn hïët bònh rûúåu, laåi thïm möåt tuêìn traâ nûäa, moåi
ngûúâi múái giaãi taán. Suöët tûâ àoá àïën saáng, àaåi àöåi trûúãng khöng sao
chúåp mùæt laåi àûúåc nûäa. Baãy Têm xem ra cuäng khöng nguã àûúåc. Nùçm
trïn voäng, cö cûá thúã daâi, trùçn troåc maäi. Gêìn vïì saáng, cö nghe thêëy
tiïëng haát leâ nheâ cuãa ai àoá cêët lïn:
Naâo baån beâ
Haäy laåi àêy
Ta cuâng uöëng
Uöëng cho say...
Em uöëng ài
Àûâng khoác nûäa
Anh uöëng ài
Àûâng buöìn nûäa
Àúâi sûúáng, khöí
Biïët àêu cuâng
Söëng laâm baäo
Chïët laâm giöng
Naâo baån beâ
Haäy laåi àêy
Ta cuâng uöëng
Uöëng cho say...
Hoáa ra ngûúâi haát laâ Ba Trêìn. Möåt con ngûúâi söëng thiïn vïì baãn
nùng vaâ maånh meä coá tiïëng. Dûúâng nhû anh ta haát nhûäng lúâi àöìng dao
ruát ra tûâ têm thûác cuãa mònh. Gioång haát cuãa Ba Trêìn khï nùåc, nghe
buöìn nhû tiïëng cuãa quyã thêìn. Chûa bao giúâ àaåi àöåi trûúãng thêëy Ba
Trêìn haát nhûäng lúâi nhû vêåy. Phaãi chùng àoá laâ àiïìm baáo vïì möåt àiïìu
gò sùæp xaãy ra, hay àoá chó laâ nhûäng nöîi niïìm chêët chûáa quaá lêu trong
loâng anh ta, àïën luác naây múái àûúåc dõp böåc löå?
Vaâo buöíi chiïìu ngaây höm sau - Möåt buöíi chiïìu vaâng voåt, aãm
àaåm - Gioá tûâ biïín Têy xao xaác thöíi vïì, Baãy Têm àöåt ngöåt noái vúái àaåi
àöåi trûúãng rùçng cö ta àaä tòm àûúåc möåt àõa àiïím thuêån lúåi àïí àaánh taâu
vaâ chiïìu nay, cö vúái Nùm Thi seä thûåc hiïån nhiïåm vuå êëy.
Àaåi àöåi trûúãng àaä tûâng àûúåc thêëy rêët nhiïìu nhûäng cö gaái tham
gia àaánh giùåc vaâ àaánh rêët töët, nhûng anh cuäng cho àoá laâ möåt viïåc laâm
khöng nïn khuyïën khñch, vò àoá laâ cöng viïåc cuãa àaân öng. Hún nûäa,
Baãy Têm àaä laâ ngûúâi yïu cuãa anh. Anh khöng muöën bêët kyâ möåt sûå
ruãi ro naâo xaãy ra vúái cö.
- Coá hai ngûúâi maâ àaánh àêëm caái gò? - Àaåi àöåi trûúãng noái - Taâu
àõch chûá coá phaãi laâ bong boáng cuãa treã con chúi àêu.
Trûúác sûå caãn ngùn cuãa anh, Baãy Têm trúã nïn bùn khoùn. Cö bûát
rûát beã ngoán tay, mùæt nhòn xuöëng àêët veã suy nghô:
- Nhûng em laâ du kñch. - Cö phaãn ûáng möåt caách yïëu àuöëi - Em

khöng muöën boån àõch hñ hûãng, sau khi àaä diïåt àûúåc hêìu hïët lûåc lûúång
cuãa tuåi em.
- Vaâ, em muöën chûáng toã vúái moåi ngûúâi rùçng du kñch xaä Hoâa Bònh
vêîn töìn taåi vaâ coá thïí laâm àûúåc möåt caái gò àoá chûá gò? - Àaåi àöåi trûúãng
trúã nïn gay gùæt - Àoá laâ möåt yá nghô khöng bònh thûúâng.
- Ú, - Baãy Têm tröë mùæt kinh ngaåc nhòn anh - Laâm sao anh laåi coá
thïí nghô nhû thïë àûúåc, anh Quyá?
- Em nïn nghô kyä cêu noái cuãa anh... Ngûúâi coá yá nghô bònh
thûúâng laâ ngûúâi biïët roä keã thuâ vaâ biïët roä mònh, trûúác khi ài àïën möåt
quyïët àõnh àuáng àùæn. Àiïìu em nghô bïånh hoaån úã chöî laâ em chó biïët coá
em, hai àûáa em maâ khöng biïët quên thuâ maånh vaâ xaão quyïåt nhû thïë
VÙN LÏ 76
naâo. Chiïën tranh cho pheáp chuáng ta àöi khi phaãi phiïu lûu, nhûng
phaãi dûåa trïn cú súã cuãa sûå phên tñch mang tñnh thûåc tiïîn, khoa hoåc,
bùçng khöng, chó laâ liïìu maång, ngu xuêín.
- Öi, anh Quyá. Em khöng phaãi laâ möåt con beá böëc àöìng, haáo
thùæng nhû anh nghô àêu. Em biïët laâ tuåi em yïëu. Do àoá, em phaãi nghô
ra nhûäng caách àaánh húåp vúái sûác cuãa mònh vaâ em tin em seä laâm töët.
Àaåi àöåi trûúãng cùæn möi nhòn Baãy Têm àùm àùæm. Vúái möåt con
ngûúâi àêìy tñnh caách, quyïët liïåt nhû cö, viïåc àêëu lyá chùèng àûúåc tñch sûå
gò. Hún nûäa, anh vêîn chûa biïët caách àaánh cuãa cö ra sao.
- Vêåy em haäy cho anh biïët laâ em seä àaánh taâu àõch nhû thïë naâo
ài. - Àaåi àöåi trûúãng xuöëng gioång.
Baãy Têm kïí vúái anh laâ sau trêån cûúâng têåp cuãa caác anh vaâo àoaân
taâu àõch trïn söng Caái Beá, boån àõch úã àêy àaä thay àöíi ñt nhiïìu chiïën
thuêåt. Àïí baão àaãm an toaân, traánh nhûäng thiïåt haåi to lúán cho taâu ài
tuêìn, chuáng àiïìu möåt chiïëc hobo ài trûúác. Àêy laâ möåt loaåi xuöìng bay
nheå, nhoã, trang bõ möåt àaåi liïn vaâ ba tïn lñnh. Ûu àiïím cuãa loaåi xuöìng
naây laâ chaåy rêët nhanh, dïî luöìn laách. Noá coá thïí dûâng laåi bêët thûúâng vaâ
àöåt ngöåt tùng töëc. Vûâa múái nghe thêëy tiïëng e e tûâ xa, àaä thêëy noá xuêët
hiïån ngay trûúác mùæt mònh röìi. Vúái lúåi thïë naây, chuáng luön xuêët hiïån
möåt caách mau leå, laâm cho àöëi phûúng trúã tay khöng kõp. Nhiïìu àún võ
vûúåt söng àaä bõ chuáng àöën ngaä giûäa doâng. Nhûng loaåi xuöìng bay naây
coá möåt yïëu àiïím khöng thïí khùæc phuåc àûúåc laâ nïëu ta taác àöång vaâo noá
möåt lûåc nhêët àõnh, noá seä bõ lêåt cêëp kyâ.
- Tuåi em àaánh vaâo caái chöî yïëu àiïím chïët ngûúâi êëy cuãa chuáng! -
Baãy Têm kïët thuác.
Roä raâng laâ ngûúâi yïu cuãa anh suy nghô möåt caách khaá taáo baåo,
àuáng àùæn àöëi vúái loaåi taâu naây. Nhûng àoá chó laâ nghô. Cêu chuyïån cuãa
cö cuäng giöëng nhû möåt cêu chuyïån nguå ngön naâo àoá, kïí vïì chuyïån
nhûäng con chuöåt nhùæt, nghô kïë treo vaâo cöí meâo möåt caái chuöng. Vúái
caái meåo naây, luä chuöåt coá thïí nhêån ra meâo tûâ xa vaâ lêín tröën möåt caách
kõp thúâi. Nhûng khöën nöîi, khöng coá möåt con chuöåt naâo daám treo quaã
chuöng vaâo cöí meâo caã.
- Em nghô thò hay lùæm! Nhûng laâm thïë naâo àïí thûåc hiïån àûúåc yá
àöì cuãa em àêy?
Baãy Têm àûáng dêåy, múã böìng, lêëy ra caã cuöån dêy gên maâu àêët,
daâi caã trùm meát, àûúâng kñnh cúä hai mûúi ly, àûa cho anh xem.
- Vuä khñ cuãa tuåi em àêy! - Cö noái.
- Em àuâa vúái anh àêëy aâ? - Àaåi àöåi trûúãng cau coá hoãi - Em àõnh
duâng súåi dêy naây àïí troái taâu sao?
- Mêëy anh àûúåc trang bõ vuä khñ àaánh giùåc, coân tuåi em thò khöng.
Do vêåy, em phaãi tûå mònh tòm caách àaánh thñch húåp cho mònh. Tuåi em
àaánh àún giaãn, nhûng hiïåu quaã. Chùæc ùn thò àaánh. Khöng chùæc thò
nghó.
- Thöi, àûúåc röìi! - Àaåi àöåi trûúãng xuöëng gioång - Àïí anh baân vúái
Ba Trêìn, cûã möåt töí höî trúå cho tuåi em. Nhûng em àõnh ài ngay bêy giúâ
sao?
- Daå, ngay bêy giúâ. Nhiïåm vuå cuãa mêëy anh chó laâ höî trúå thöi.
Em nhùæc laåi - Höî trúå.
Ngay sau àoá, àaåi àöåi trûúãng baân baåc vúái Ba Trêìn cûã Phan Lêm
cuâng vúái hai chiïën sô trang bõ B41 vaâ AK ài theo Baãy Têm vaâ Nùm
Thi vïì söng Caái Beá. Moåi tònh huöëng xaãy ra àïìu do Phan Lêm vaâ Baãy
Têm baân baåc, xûã lyá. Ngay sau khi moåi ngûúâi àaä lïn àûúâng röìi, àaåi àöåi
trûúãng vêîn aáy naáy khöng yïn. Anh chùèng hiïíu hai cö gaái öëm nhaách seä
xûã lyá thïë naâo vúái nhûäng chiïëc hobo êëy? Sau cuâng, anh àïí Ba Trêìn úã
nhaâ coi cûá, coân mònh thò dêîn theo Buâi Nhû Cao, höî trúå thïm cho Baãy
Têm.
Phaãi mêët gêìn möåt giúâ àöìng höì sau, àaåi àöåi trûúãng múái àuöíi kõp
àöìng àöåi. Tuy vêåy, anh khöng cho moåi ngûúâi biïët vïì sûå coá mùåt cuãa
mònh. Anh muöën àïí Baãy Têm tûå lo liïåu cöng viïåc. Trûúâng húåp bêët
trùæc, anh múái ra tay.
Baãy Têm choån àõa àiïím àaánh àõch caách xaä cö chûâng hai cêy söë,
vïì phña àöng. Khoaãng söng naây röång chûâng taám mûúi meát, thùèng vaâ
sêu. Sau khi haânh quên túái búâ söng, Baãy Têm yïu cêìu Phan Lêm
cuâng anh em chiïën sô úã laåi caãnh giúái, coân cö thò khoaác cuöån dêy gên,
xaách suáng, cuâng Nùm Thi bûúác xuöëng búâ söng. Cö lêìn tòm möåt chiïëc
xuöìng nhoã, trûúác àoá àaä àûúåc àaánh àùæm vaâ àûúåc giêëu kñn bïn dûúái göëc
cêy gaáo nûúác cuåt ngoån, chao cho nûúác ra hïët, röìi cuâng Nùm Thi cheâo
VÙN LÏ 78
sang búâ bïn kia. Laâ dên àõa phûúng, caác cö hoaân toaân coá khaã nùng
ûáng phoá möåt caách chñnh xaác trong trûúâng húåp àõch kiïím tra giêëy giûäa
doâng.
Tûâ bïn naây söng, àaåi àöåi trûúãng Lï Syä Quyá cùng mùæt nhòn theo
chiïëc xuöìng àang rúâi bïën. Trong aánh saáng nhêåp nhoaång cuãa hoaâng
hön, boáng hai cö gaái trúã nïn àún àöåc giûäa bêìu trúâi vùçn vïån maâu vaãy
nïën. Chiïëc xuöìng nhñch qua söng möåt caách trò trïå, chêåm chaåp, nhûng
röìi cuäng àaä sang túái búâ bïn kia.
Baãy Têm khöng vöåi vaâng. Cö àïí Nùm Thi úã laåi trïn xuöìng, röìi
khoaác cuöån dêy, tûâ tûâ bûúác xuöëng nûúác. Sau khi leo lïn búâ, cö múã àêìu
dêy quêën hai voâng vaâo göëc cêy da, buöåc thêåt chùæc, röìi trúã laåi xuöìng,
raãi dêy qua söng. Súåi dêy chòm trong doâng söng maâu nûúác hïën.
Sang túái búâ bïn naây, cö àaánh àùæm xuöìng, bûúác lïn búâ, röìi trao
möåt àêìu dêy cho Phan Lêm.
Àaåi àöåi trûúãng neáp mònh bïn möåt göëc cêy khö, àêìy coã, caách chöî
Baãy Têm àûáng löëi chûâng hún möåt trùm meát, nhòn thêëy têët caã. Anh
vêîn chûa hiïíu àûúåc caách àaánh cuãa Baãy Têm thïë naâo. Xem ra, troâ chúi
vúái chiïën tranh cuãa cö phiïu lûu lùæm. Tuy vêåy, anh vêîn cûá phaãi chúâ
àúåi xem thûåc tïë ra sao.
Trúâi xêím töëi. Doâng söng Caái Beá trúã nïn vùæng lùång. Hoåa hoùçn
lùæm múái coá tiïëng maáy àuöi töm nöí nho nhoã úã phña xa. Taåi nhûäng cùn
cûá cuãa àõch úã ven söng, hoãa chêu bùæt àêìu àûúåc bùæn lïn leã teã. Sau
nhûäng tiïëng nöí buâng buåc, trïn nïìn trúâi àen xêîm vúä ra nhûäng ngoån
àeân duâ chêëp chúái.
Baãy Têm xem àöìng höì, röìi àûáng nhòn àùm àùm vïì phña êëp.
- Mêëy giúâ röìi chõ Baãy? - Phan Lêm lo êu hoãi.
- Saáu giúâ rûúäi! - Baãy Têm traã lúâi vúái veã thúâ ú - Vaâo giúâ naây, mêëy
bûäa trûúác, chuáng ài tuêìn röìi àoá. Vêåy maâ, sao bûäa nay vùæng hoe.
Cêu traã lúâi cuãa cö laâm cho xaå thuã thêìn àöìng Phan Lêm vaâ hai
chiïîn sô ài theo lùæc àêìu, thêët voång. Hoå im lùng chúâ àúåi möåt sûå thêåt
chûa thïí diïîn ra.
- Ài phöëi thuöåc vúái tuåi em buöìn lùæm haã, anh Lêm? - Nùm Thi cêët
tiïëng hoãi.
- Àûúåc ài àaánh nhau vúái tuåi em vui lùæm chúá! - Phan Lêm traã lúâi
khöng thaânh thêåt - Àiïìu thuá võ nhêët laâ tuåi anh hoåc àûúåc nhiïìu àiïìu.
Trong luác hai ngûúâi àang trao àöíi vúái nhau, Baãy Têm mú höì
caãm thêëy coá tiïëng hobo xuêët hiïån. Cö cêìm súåi dêy, noái vúái Phan Lêm:
- Noá sùæp túái àêëy! Hai anh cêìm chùåt súå dêy ài. Khöng phaãi vêåy.
Quêën vaâo tay cho chùæc. Thïë. Àuáng röìi! Keáo dêy tûâ tûâ lïn ài. Chûâng
naâo em baão giûåt, thò hai anh giûåt thêåt maånh vïì phña àuöi taâu cho em.
- Àûúåc röìi. Em cûá yïn trñ. Tuåi anh coá thïí giûåt noá bay lïn búâ cuäng
khöng chûâng. Phan Lêm noái àuâa.
- Têåp trung vaâo. Àûâng àuâa nûäa, anh Lêm! - Baãy Têm noái, trong
luác cö cùng mùæt nhòn chiïëc hobo bêåt àeân pha, àang xeá nûúác lao túái vúái
möåt töëc àöå kinh höìn.
Dûúái aánh saáng hùæt tûâ pha àeân, Baãy Têm nhòn thêëy chiïëc hobo
taåo ra nhûäng con soáng lúán, coá thïí laâm àùæm xuöìng, hoùåc nhûäng chiïëc
thuyïìn chúã nùång.
Khi chiïëc xuöìng bay lao túái caách hoå chûâng hún trùm meát, Baãy
Têm ra lïånh keáo dêy cùng hún chuát nûäa. Cö noái:
- Chuêín bõ... Giûåt!
Mïånh lïånh cuãa cö vûâa phaát ra, Phan Lêm vaâ möåt chiïën sô khaác
giûåt thêåt maånh. Vaâ, àiïìu kyâ diïåu àaä xaãy ra. Chiïëc xuöìng bay bõ hêët
tung lïn khoãi mùåt nûúác túái haâng meát, röìi lao àêìu xuöëng doâng söng
àaánh "rêìm" möåt tiïëng. Ba tïn lñnh ngöìi trïn bõ hêët tung theo vaâ cuâng
rúi xuöëng doâng söng. Bêìu trúâi trúã nïn töëi xêìm laåi.
- Àïí tuåi töi cho boån lñnh kia möåt bùng nhaá? - Möåt ngûúâi lñnh cêët
tiïëng.
- Chuáng àang búi vïì phña ta. Àûâng bùæn. Toám àûúåc chuáng sûúáng
hún.
VÙN LÏ 80
Àïën luác naây, àaåi àöåi trûúãng cuâng vúái chiïën sô Buâi Nhû Cao lùång
leä ruát vïì. Anh muöën giaânh cho Baãy Têm möåt sûå àoán tiïëp bêët ngúâ.
Àaåi àöåi trûúãng bûúác ài thêåt nhanh. Trúâi töëi nhûng anh vêîn caãm
nhêån àûúåc phûúng hûúáng möåt caách khaá roä raâng. Anh ài aâo aâo, laâm cho
Buâi Nhû Cao cûá phaãi chaåy gùçn. Àaåi àöåi trûúãng coá mùåt taåi cùn cûá vaâo
luác chñn giúâ hai mûúi böën phuát. Nhû vêåy laâ anh àaä ài nhanh hún dûå
kiïën gêìn nûãa tiïëng àöìng höì.
- Thïë naâo, tuåi nhoã àaánh chaác àûúåc chúá? - Ba Trêìn àoán àaåi àöåi
trûúãng úã phña ngoaâi nhaâ bïëp, hoãi.
- Töi chó coá thïí noái vúái àùçng êëy laâ rêët tuyïåt! - Àaåi àöåi trûúãng vûâa
dûång khêíu suáng vaâo vaách laá vûâa noái - Àún giaãn maâ hiïåu quaã! Röìi àaåi
àöåi trûúãng taã laåi toaân böå trêån àaánh maâ anh àaä muåc kñch cho Ba Trêìn
nghe - Theo töi biïët thò trêån àaánh khöng hïì nöí möåt phaát suáng naâo.
Àaåi àöåi trûúãng kïët luêån.
- Chaâ, thïë thò gioãi thêåt! Quaá gioãi! - Ba Trêìn thöët lïn, veã thaán
phuåc - Vêåy maâ chùèng coân gò àïí liïn hoan vúái tuåi nhoã.
- Coá àêëy! Trong söë thûåc phêím múái nhêån úã quên baáo vïì, ngoaâi
mêëy kyá caá khö, coân mêëy höåp sûäa "con chim" àêëy. Àïí töi noái vúái thùçng
Cao nöíi lûãa chiïn lïn, laâm keåo liïn hoan.
Maäi túái hún mûúâi giúâ àïm, Baãy Têm vaâ moåi ngûúâi múái vïì túái cùn
cûá. Nhòn veã mùåt mïåt moãi, buöìn baä giaã taåo cuãa hoå, àaåi àöåi trûúãng thêëy
tûác cûúâi. Hònh nhû hoå àaä baân baåc trûúác vúái nhau àïí "chúi" cho caác anh
möåt vöë.
- Kñnh chaâo àöìng chñ xaä àöåi phoá. Hònh nhû keã àõch súå caách àaánh
cuãa àöìng chñ, nïn àaä khöng moâ túái trêån àõa phaãi khöng? - Ba Trêìn
tuãm tóm cûúâi, lïn tiïëng trûúác - Tuy vêåy, tuåi töi úã nhaâ vêîn cûá chuêín bõ
traâ nûúác àïí liïn hoan vúái caác àöìng chñ àêëy.
- Trêån ra quên àêìu tiïn cuãa tuåi em maâ khöng àaåt kïët quaã gò nïn
buöìn lùæm! - Baãy Têm dûåa khêíu suáng vaâo göëc traâm bïn caånh, vuöët laåi
maái toác àêîm möì höi, noái.
Ba Trêìn àuãng àónh àem keåo sûäa àùåt ra giûäa nhaâ bïëp, noái:
- Vêåy maâ töi vúái àaåi àöåi trûúãng úã nhaâ bêëm àöån, àoaán giaâ àoaán
non rùçng quên cuãa xaä àöåi phoá haå àûúåc möåt chiïëc xuöìng bay, laåi coân
bùæt söëng àûúåc ba tïn tuâ binh nûäa kia àêëy.
Baãy Têm trúån troân mùæt, kinh ngaåc:
- Chùèng leä mêëy anh biïët hïët caã röìi sao? Khöng, em khöng tin.
Mêëy anh àoaán moâ.
Àïën luác naây àaåi àöåi trûúãng múái xuêët hiïån trong böå quên phuåc
goån gaâng. Anh vûâa tùæm xong, àêìu toác vêîn coân ûúát. Àaåi àöåi trûúãng
bûúác túái, nùæm tay Baãy Têm, noái:
- Thiïn cú àaä maách baão cho caác anh biïët kïët quaã trêån àaánh röìi.
Giaã àoâ laâm gò nûäa. Àûa tuâ binh ra àêy trònh diïån ài.
Sau vaâi giêy àöìng höì suy nghô, Baãy Têm quay sang, àêëm àaåi àöåi
trûúãng thuâm thuåp:
- Nhû vêåy laâ mêëy anh àaä baám theo tuåi em. Bùæt thûúâng anh àêëy!
Àaåi àöåi trûúãng cûúâi sùåc suåa. Anh neá ngûúâi traánh nùæm àêëm cuãa
Baãy Têm, noái tiïëp:
- Àem tuâ binh ra trònh diïån ài!
Baãy Têm sûång ngûúâi trong giêy laát, phên trêìn:
- Quaã laâ tuåi em coá bùæt söëng àûúåc ba tuâ binh thêåt. Em àaä tñnh
chuyïån giaãi chuáng vïì àêy, nhûng nghô laåi, em thêëy khöng nïn. Bùæn
chuáng thò khöng àûúåc. Giûä chuáng thò mònh khöng coá ngûúâi. Nuöi
chuáng khöng ra sao cuäng mùæc töåi. Sau khi baân baåc, tham khaão yá kiïën
mêëy anh, em vaâ Nùm Thi chó giaãi thñch chñnh saách cuãa ta cho chuáng
hiïíu, röìi tha cho chuáng vïì. Trûúác linh höìn cuãa àöìng àöåi, em cûá phên
vên maäi, khöng biïët viïåc laâm cuãa mònh coá àuáng hay khöng?
Àaåi àöåi trûúãng chùm chuá lùæng nghe Baãy Têm trònh baây, sau
cuâng, anh vöî vai cö röìi noái:
- Viïåc laâm cuãa em rêët àuáng, Baãy Têm aå!
Àöëi vúái àaåi àöåi trûúãng, kïí tûâ luác gùåp vaâ yïu Baãy Têm àïën giúâ,
àïm höm êëy laâ àïm hai ngûúâi thûác troån vúái nhau. Hoå kïí cho nhau
VÙN LÏ 82
nghe bao nhiïu laâ chuyïån. Baãy Têm nghe anh kïí vïì gia àònh, quï
hûúng vaâ caã thúâi trai treã cuãa anh. Anh noái vïì nhûäng baâi àöìng dao maâ
boån treã úã quï anh thûúâng haát - Nhûäng baâi àöìng dao, theo anh, buöìn
nhû nhûäng gioåt nûúác mùæt, chaãy trïn goâ maá caác thïë hïå.
Baãy Têm cuäng àaä gùåp nhiïìu anh lñnh quï miïìn Bùæc. Hoå thûúâng
kïí vïì quï hûúng xinh àeåp, giaâu coá cuãa mònh. Coân àaåi àöåi trûúãng thò
ngûúåc laåi. Anh kïí vïì laâng Hiïìn Lûúng ngheâo khoá, khöí súã cuãa anh vúái
möåt nöîi buöìn vaâ möåt tònh yïu sêu nùång. Àùåc biïåt, khi kïí vïì ngûúâi meå
cuãa mònh, anh àaä khoác:
- Meå anh laâ möåt ngûúâi àaân baâ töët buång, nhûng laåi gùåp quaá nhiïìu
ruãi ro vaâ àau khöí, em aå. Baâ àaä hai lêìn xêy dûång gia àònh vaâ caã hai
lêìn àïìu dúã dang. May thay, khi anh ài böå àöåi, thò meå anh vêîn coân
àûúåc möåt ngûúâi con trai cuãa ngûúâi chöìng sau, úã bïn caånh - Thùçng
Thùæng - Àûáa em khöng cuâng doâng maáu, nhûng anh rêët àöîi mïën yïu.
- Anh Quyá naây, - Baãy Têm nùæm lêëy tay anh, ngêåp ngûâng - Em
muöën hoãi chuyïån naây, nhûng anh khöng àûúåc buöìn thò em múái hoãi.
- Em cûá hoãi ài. Anh s1/2n saâng traã lúâi em.
Sau möåt höìi àùæn ào, cö noái:
- ÚÃ ngoaãi, anh àaä yïu ai chûa? Àaä hön möåt ngûúâi con gaái naâo
chûa? Trong luác àaåi àöåi trûúãng im lùång, nghô caách traã lúâi, Baãy Têm
noái tiïëp:
- Em biïët hoãi anh nhû vêåy laâ khöng nïn, búãi vò, em àaä chêëp
nhêån yïu anh röìi, àuáng khöng? Nhûng, em vêîn cûá muöën biïët. Con gaái
tuåi em mêu thuêîn lùæm! Anh àûâng giêån nghe?
Chûúng nùm
ÀÖÌNG DAO KEÁP CUÃA THÖN NÛÄ
Trúã vïì thùm gia àònh chûa àûúåc ba ngaây, vaâo buöíi trûa ngaây
höm sau, khi ùn cúm nûúác xong xuöi, baâ baác hoå cuãa anh gheá thùm. Baâ
thò thêìm vúái meå anh möåt höìi, röìi goåi anh túái, baão:
- Naây, anh caã Quyá! Vïì pheáp kyâ naây, anh seä ài xa phaãi khöng?
- Thûa baác... Àaåi àöåi trûúãng ngêåp ngûâng.
- Vêåy, anh coá biïët rùçng laâ con trai cuãa doâng hoå Lï Syä, trûúác khi
ài xa, anh phaãi coá nghôa vuå gò vúái meå cuãa anh khöng? Gioång cuãa baâ
baác hoå chuâng xuöëng - Töi khöng coá chûä nghôa nhiïìu nhû meå anh, nhû
anh, nhûng töi nghô laâ anh nïn hiïíu chuáng töi, nhûäng muå giaâ goáa
chöìng úã thön quï naây. Anh cuäng biïët àêëy, chuáng töi vêët vaã àeã ra caác
anh, röìi nuöi caác anh, cho caác anh ùn hoåc. Lúán lïn, caác anh trúã thaânh
ngûúâi cuãa nhaâ nûúác, do nhaâ nûúác sai khiïën. Chuáng töi chùèng àoâi hoãi
gò úã anh sêët, ngoaâi viïåc anh phaãi cho chuáng töi möåt àûáa chaáu nöåi, vêåy
thöi. Anh lúán röìi, nghô thïë naâo thò nghô.
Àaåi àöåi trûúãng im lùång. Àêy laâ lêìn thûá hai, sau meå anh, baâ baác
hoå chñnh thûác àïì nghõ anh cûúái vúå, trûúác khi lïn àûúâng. Àêy laâ viïåc
hïët sûác nhaåy caãm àöëi vúái anh. Cûúái vúå vaâo thúâi buöíi chiïën tranh naây,
khöng phaãi laâ viïåc khoá, chùèng töën keám sñnh lïî gò, nhûng àaåi àöåi
trûúãng vêîn caãm thêëy coá möåt caái gò àoá söëng sñt, chuåp giûåt. Chó riïng úã
laâng anh àaä coá hún nùm mûúi àaám cûúái àûúåc tiïën haânh möåt caách vöåi
vaâng àöåt ngöåt nhû thïë. Coân anh, anh khöng muöën chuyïån trùm nùm
laåi àûúåc quyïët àõnh möåt caách chöëc laát, àún giaãn nhû vêåy.
- Thöi, anh àûâng bùn khoùn nûäa. - Baâ baác hoå tiïëp tuåc - Anh
muöën cûúái vúå trong xaä cuäng àûúåc, ngoaâi xaä cuäng àûúåc. Anh muöën ai,
chuáng töi seä cûúái cho anh ngûúâi êëy. Nghe tin anh vïì, laát nûäa, caái
VÙN LÏ 84
Xuyïën seä gheá thùm anh. Noá thuöåc vaâo loaåi ngûúâi mùæn àeã, chùm laâm
vaâ àeåp nhêët laâng àêëy. Nïëu anh lêëy àûúåc noá thò meå chöìng naâng dêu seä
têm àêìu yá húåp. Töi nghô, úã laâng naây, khöng coá àûáa naâo hún àûúåc noá
àêu.
Xuyïën, cö gaái maâ baác trûúãng hoå vûâa nhùæc laâ con thûá cuãa cuå
hûúng Àoaân. Nùm nay, cö hai mûúi tuöíi, bùçng tuöíi anh. Cö khoãe
maånh, nhanh nheån vaâ khaá thaáo vaát. Àaä coá thúâi cö laâm cöng nhên taåi
cöng trûúâng àaá Hïå Dûúäng, nhûng khöng biïët vò sao laåi boã vïì nhaâ. Àöëi
vúái dên laâng, cö khöng coá àiïìu tiïëng gò caã. Buöíi chiïìu, trïn àûúâng ài
cêëy vïì, cö gheá thùm meå anh vaâ àûúåc baâ giûä úã laåi ùn cúm. Qua tònh
caãm vaâ thaái àöå cuãa meå, anh hiïíu rùçng cö laâ ngûúâi àûúåc baâ choån laâm
con dêu.
- Em chaâo anh Quyá! Xuyïën ngaã noán khi bûúác vaâo sên, lïn tiïëng -
Anh múái àûúåc vïì chúi aå?
- Vêng, töi múái vïì! - Àaåi àöåi trûúãng àang sûãa laåi chiïëc röí saão cho
meå, àûáng dêåy, vui veã - Múâi cö Xuyïën vaâo trong nhaâ xúi nûúác. Öng cuå
àùçng nhaâ vêîn khoãe chûá, cö?
Xuyïën bûúác theo àaåi àöåi trûúãng vaâo trong nhaâ. Trong luác anh
àang traáng li, roát nûúác, thò cö ngöìi xuöëng goác chiïëc ghïë tûåa, tay vêîn
öm noán.
- Böë em vêîn khoãe anh Quyá aå! - Cö traã lúâi kheä khaâng, mùæt vêîn
khöng rúâi anh. Caái nhòn cuãa cö sùæc leåm, laâm cho àaåi àöåi trûúãng sûäng
súâ - Vïì pheáp kyâ naây, anh Quyá lêëy vúå chûá?
- Öi, töi khöí súã vúái caác cuå... Cûá nhùæc lêëy vúå hoaâi, laâm cho töi coá
caãm tûúãng rùçng caác cuå chùèng coân viïåc gò àïí maâ laâm nûäa. Thöi, khöng
noái túái chuyïån àoá nûäa. Múâi cö Xuyïën duâng nûúác.
- Khöng nhùæc túái chuyïån àoá laâm sao àûúåc! - Xuyïën àúä lêëy li nûúác
tûâ tay anh, noái - Caác anh suy nghô khaác, caác cuå suy nghô khaác. Àêët coá
lïì, quï coá thoái...
- Àuáng thïë! - Àaåi àöåi trûúãng thûâa nhêån - Lïì vaâ thoái khöng phaãi
ngaây möåt ngaây hai maâ coá. Cuäng khöng phaãi ngaây möåt ngaây hai maâ
mêët ài, thïë múái nguy.
- Nguy caái gò cú aå? Cûúái vúå sao laåi nguy aå? - Sau möåt thoaáng ngú
ngaác, gioång cö trúã laåi vui veã -Em noái thêåt nhaá, úã laâng ta, anh thêëy vûâa
mùæt ai, em laâm möëi cho.
- Öi, cö Xuyïën! Cö thêåt töët. Nhûng ai maâ daám lêëy töi? Cö chùèng
nghe ngûúâi ta noái rùçng doâng hoå nhaâ töi laâ doâng hoå chïët yïíu aâ?
- Öi daâo, anh húi àêu maâ nghô túái chuyïån thiïn haå. - Xuyïën gaåt
ài - Bêy giúâ úã laâng quï, con gaái vö khöëi. Anh chó cêìn quú möåt caái laâ
àûúåc caã chuåc cö. - Noái röìi, Xuyïën laåi liïëc mùæt nhòn anh. Caái nhòn sûúåt
qua nhû möåt tia chúáp, laâm cho àaåi àöåi trûúãng ruâng mònh - Anh chùèng
nghe ngûúâi ta noái sao? "Viïåt Nam dên chuã cöång hoâa, àaân öng phên
phöëi àaân baâ tûå do".
Àaåi àöåi trûúãng cûúâi ra nûúác mùæt. Miïång lûúäi thïë gian, chùèng coá
gò bõt àûúåc caã. Hai ngûúâi àang noái chuyïån vúái nhau, thò meå anh vûâa
vúát beâo tûâ ngoaâi ao trúã vïì. Múái tröng thêëy baâ, Xuyïën boã noán vaâo goác
nhaâ, àon àaã chaåy ra giùçng lêëy röí beâo nùång, nûúác coân chaãy tong tong.
- Baác àïí chaáu! - Xuyïën noái.
Baâ Son àïí cho Xuyïën àúä lêëy röí beâo, röìi àûáng thùèng ngûúâi lïn,
tay kheä àêëm lûng:
- Chaáu múái ài cêëy vïì àêëy aâ? Liïåu nùm nay töí cêëy coá thïí àaãm baão
cêëy xong trûúc tïët khöng? - Baâ Son hoãi.
- Daå, chaáu múái ài cêëy vïì baác aå! - Xuyïën nhanh nhaãu traã lúâi, mùæt
àaão quanh tòm caái thúát àïí bùm beâo - Nùm nay reát súám, khöng biïët coá
cêëy xong trûúác tïët àûúåc khöng. Töí caây cuäng ò aåch lùæm baác aå!
Xuyïën àang àõnh chaåy bùm beâo thò Baâ Son bûúác túái, giûä tay cö
laåi:
- Chaáu cûá àïí àêëy cho caác. - Baâ noái - Vaâo trong nhaâ uöëng nûúác noái
chuyïån vúái thùçng Quyá. Caái thùçng àaä hai mûúi tuöíi röìi maâ coân daåi
lùæm!
Xuyïën àûáng laåi chuyïån troâ vúái meå anh möåt laát röìi múái quay vaâo
trong nhaâ nhûng khöng noái chuyïån gò caã. Thónh thoaãng, cö laåi liïëc
nhòn anh, vaânh tai àoã rûång lïn. Àaåi àöåi trûúãng caãm thêëy böëi röëi trûúác
VÙN LÏ 86
caái nhòn húáp höìn cuãa cö. Cuãa àaáng töåi, anh coá yá nghô rùçng: nïëu nhû
phaãi cûúái vúå àúåt naây, thò cö seä laâ ngûúâi anh coá thïí chêëp nhêån àûúåc.
Vûâa ngöìi vúái àaåi àöåi trûúãng àûúåc möåt laát thò àaám con gaái trong
laâng keáo túái. Xuyïën àûáng dêåy, chaâo meå anh ra vïì, nhûng baâ giûä cö laåi.
Baâ kiïëm cúá nhúâ cö nêëu giuáp nûúác múâi khaách, röìi giûä cö úã laåi ùn cúm.
Coá túái caã chuåc cö gaái treã trong laâng bûúác vaâo trong nhaâ, ngöìi
chêåt hïët caã giûúâng, phaãn nhaâ anh. Hoå chó tay vïì phña Xuyïën, to nhoã
vúái nhau nhûäng àiïìu gò àoá. Möåt cö gaái tïn laâ Hûúng, ngûúâi xoám Àöìi,
àaánh tiïëng:
- Kyâ naây anh Quyá vïì, coá nïåm êëm cuãa cöng trûúâng àaá röìi nheá!
Tuåi em, con gaái quï muâa, gêìy goâ, raách rûúái, chùæc chùæn chùèng vûâa mùæt
anh àêu, anh Quyá nhó?
Hûúng vûâa dûát lúâi, àaám con gaái cûúâi röå lïn laâm cho àaåi àöåi
trûúãng luáng tuáng. Cêu noái cuãa Hûúng roä raâng laâ nhùçm vaâo Xuyïën -
Ngûúâi maâ theo hoå, coá haånh kiïím chùèng ra gò.
- Caái con naây, miïång lûúäi gò maâ nhû coá noåc rùæn êëy! - Möåt cö gaái
trong boån àaánh vaâo vai Hûúng nhùæc kheáo - Maây laâm anh Quyá giêån röìi
kòa.
- Tñn ngön bêët myä, phaãi vêåy khöng anh Quyá? - Vêîn Hûúng noái.
- Laåi nho nhe nûäa, - Àaåi àöåi trûúãng lïn tiïëng - Thöi naâo, múâi caác
cö uöëng nûúác ài. Noái röìi, anh trao nûúác cho tûâng cö gaái möåt.
- Tuåi em trong buång toaân nhûäng nûúác thöi, anh Quyá aå! - Cö gaái
nhoã beá nhêët trong àaám noái - Tuåi em àïën àêy laâ àïí nghe anh kïí
chuyïån chiïën àêëu chöëng boån saâi lang cú.
- Töi àaä àaánh àûúåc trêìn naâo àêu maâ kïí.
- Anh khöng àaánh trêån maâ laåi àûúåc phong trung uáy aâ? Tuåi em
khöng tin. Chùèng ai tin caã, phaãi khöng, tuåi maây?
- Àuáng àêëy. Chùèng ai tin caã. Caác cö gaái àöìng thanh noái.
- Thöi, àûâng phaá anh Quyá nûäa. - Hûúng noái möåt caách trõnh
troång - Tuåi em múái ài laâm thuãy lúåi vïì, nghe tuåi caái Mai, caái Maân trûåc
chiïën noái anh àaä vïì, nïn tuåi em àïën thùm, chaâo anh thöi, keão röìi àêy,
anh ài, tuåi em laåi khöng àûúåc gùåp.
- Laâ ngûúâi trong laâng vúái nhau, taåi sao khöng gùåp àûúåc?
- Tuåi em úã àöåi thuãy lúåi, anh Quyá aâ. Hûúng kïí - Hiïån tuåi em àang
àùæp àï têån Àïë, Viïën êëy. Bêy giúâ, caác anh ài hïët, chó coân tuåi con gaái
chuáng em söëng vúái nhau thöi. Caây, bûâa cuäng tuåi em. Trûåc chiïën cuäng
tuåi em. Àùæp àï, chöëng uáng cuäng tuåi em. Caái gò cuäng qua tay tuåi em têët
caã. Khöng kheáo röìi quï ta biïën thaânh "nûä quöëc" êëy!
Àaåi àöåi trûúãng thúã daâi:
- Trai thúâi loaån. Biïët laâm sao àûúåc.
- Vêng, tuåi em hiïíu lùæm chûá, nïn coá kïu ca gò àêu. Chó mong caác
anh ài cho khoãe, súám giaãi phoáng miïìn Nam, röìi vïì laâng vúái tuåi em caây
cêëy cho vui, thïë thöi. Bêy giúâ chaâo anh, tuåi em phaãi ài hoåp chi àoaân.
Nïëu chûa phaãi ài laâm ngay, luác naâo raãnh röîi, tuåi em seä laåi àïën quêëy
phaá anh cho vui.
Hûúng vûâa noái dûát lúâi, caác cö gaái cuâng àûáng dêåy, tñu tñt chaâo
anh, röìi ra vïì. Àaåi àöåi trûúãng tiïîn caác cö ra ngoä, loâng thêëy bêng
khuêng. Anh cûá àûáng ngêy ngûúâi nhòn caác cö baá vai nhau bûúác, húi
thúã trúã nïn ngheân ngheån. Quï hûúng anh hêìu nhû àaä vùæt kiïåt sûác röìi.
Têët caã àïí chiïën thùæng! Cêu noái êëy khöng chó laâ khêíu hiïåu, maâ coân laâ
khaát voång muön àúâi cuãa moåi ngûúâi dên úã quï anh. Noá àaä trúã thaânh
möåt töë chêët laâm nïn phêím giaá cuãa ngûúâi nöng dên Bùæc Böå. Noá trúã
thaânh möåt luêåt lïå khöng thaânh vùn, buöåc moåi ngûúâi phaãi söëng theo
phêím chêët êëy, nïëu khöng muöën bõ só nhuåc. Àaåi àöåi trûúãng chúåt lùång
ngûúâi khi nghe thêëy tiïëng àöìng dao cuãa möåt cö gaái naâo àoá cêët lïn:
Thúâi chiïën tranh
Àúâi con gaái
Reã nhû beâo,
Thêëy àaân öng
Buång oãng
Cuäng chaåy theo
Xin laâm vúå
VÙN LÏ 88
Àûúåc laâm vúå

Röìi buöìn khöí
Röìi phiïìn loâng.
Trai vùæng boáng
Gaái thò àöng
Thúâi chiïën tranh,
Àúâi con gaái
Reã nhû beâo...
Lúâi àöìng dao àau buöìn cûá lúãn vúãn trong gioá laånh, laâm cho àaåi
àöåi trûúãng chïët lùång ngûúâi. Nûúác mùæt anh cûá chûåc traâo ra. Lúâi haát sao
maâ thûúng têm thïë. Nghe xoát xa nhû coá ai àoá xaát muöëi vaâo vïët
thûúng trong loâng anh. Luác anh quay trúã vaâo nhaâ thò gùåp Xuyïën, tay
xaách êëm nûúác söi, àûáng sûäng núi bêåu cûãa, nhòn vïì phña anh, veã mùåt
trúã nïn buöìn tuãi. Àaåi àöåi trûúãng caãm nhêån àûúåc nöîi buöìn sêu lùæng êëy
cuãa cö...
Töëi höm êëy, Xuyïën úã laåi ùn cúm cuâng gia àònh anh, röìi úã chúi túái
gêìn chñn giúâ khuya múái vïì. Meå anh vaâ baâ baác hoå yïu cêìu anh phaãi
àûa Xuyïën vïì àïën têån nhaâ. Àaåi àöåi trûúãng vaâo trong buöìng, lêëy àeân
pin, khöng quïn khoaác theo chiïëc aáo baåt, röìi tiïîn cö ài.
Trúâi reát cùm cùm. Mûa phuân vaâ gioá bêëc aâo aåt thöíi. Nhûäng luác
gioá giêåt maånh, xö Xuyïën daåt vaâo ngûúâi anh. Xuyïën ài chên khöng. Cö
bûúác tûâng bûúác roán reán trïn con àûúâng traãi àaá dùm, hai tay keåp vaâo
naách cho êëm. Gioá vêîn rñt tûâng cún. Haâng tre bïn àûúâng coå vaâo nhau
ken keát, nghe nhû tiïëng nghiïën rùng cuãa trúâi àêët. Àaåi àöåi trûúãng keáo
cö vaâo saát mònh cho àúä reát, röìi choaâng chiïëc aáo baåt lïn ngûúâi cö. Sûå êu
yïëm cuãa anh laâm cö sûäng ngûúâi laåi. Cö nùæm chùåt hai baân tay anh, röìi
quay ngûúâi laåi. Cö ngûãa mùåt lïn nhòn anh, thöín thûác. Àaåi àöåi trûúãng
caãm nhêån roä húi thúã nöìng êëm, phêåp phöìng cuãa cö toãa saát möi mònh.
- Anh Quyá! - Xuyïën kheä kïu lïn, gioång laåc ài.
- Gò cú? - Anh hoãi. Nhûng Xuyïën khöng noái nûäa.
Trong khoaãnh khùæc êëy, baãn nùng àaân öng cuãa anh àûúåc cú thïí
rûâng rûåc úã ngûúâi con gaái àaánh thûác, tröîi dêåy. Anh ghò chùåt lêëy cö, röìi
tûâ tûâ hön lïn cùåp möi noáng boãng chúâ àúåi. Xuyïën ruâng mònh sung
sûúáng, röìi hön laåi anh möåt caách cuöìng nhiïåt. Cö keáo baân tay anh àùåt
lïn ngûåc mònh. Àaåi àöåi trûúãng run lïn vò caãm xuác trûúác sûå caám döî ma
quyã cuãa cö. Anh khaám phaá cú thïí cö nhû khaám phaá möåt àiïìu gò àoá
múái meã vaâ àêìy bñ êín. Àaåi àöåi trûúãng chúåt ruåt tay laåi khi nhêån ra mònh
àaä ài quaá xa, àaä khöng kiïím soaát àûúåc viïåc laâm àaáng ra phaãi kiïím
soaát.
- Àûâng súå, anh Quyá. Xuyïën khñch lïå khi nhêån ra sûå àùæn ào vûâa
xaãy ra úã trong anh - Em khöng taåo cúá àïí raâng buöåc anh àêu. Raáng
lïn!
Àaåi àöåi trûúãng vêîn öm cö, rêët muöën cö, nhûng anh khöng thïí
naâo vûúåt qua àûúåc caái luên lyá ngaân àúâi cuãa quï anh. Noá khöng cho
pheáp anh biïën cö trúã thaânh àaân baâ, trûúác khi töí chûác lïî thaânh hön.
- Ta vïì thöi em, Xuyïën! - Àaåi àöåi trûúãng buöng cö ra, kheä noái -
Em laâ möåt ngûúâi rêët töët. Anh khöng thïí...
Xuyïën ngú ngaác nhòn anh. Cêu noái cuãa anh nhû möåt gaáo nûúác
laånh hùæt vaâo ngûúâi cö. Cö hêët tung chiïëc aáo baåt xuöëng àêët, dang tay
taát anh möåt caái naãy lûãa, röìi oâa khoác, boã chaåy.
Àaåi àöåi trûúãng àûáng sûäng súâ nhòn theo cö, loâng trúã nïn röëi búâi, lo
lùæng.
Phaãi túái hún mûúâi möåt giúâ àïm, àaåi àöåi trûúãng Lï Syä Quyá múái vïì
àïën nhaâ. Àeân vêîn coân saáng, tuy àaä àûúåc vùån nhoã xuöëng. Qua aánh
saáng yïëu úát, anh nhòn thêëy Thùæng ngöìi thu lu trïn chiïëc ghïë tûåa, chúâ
anh. So vúái ngaây anh ài, noá coá veã cao hún, nhûng gêìy hún. Coá thïí
Thùæng nhêån àûúåc tin anh vïì, nïn àaä cuöëc böå suöët hai mûúi cêy söë tûâ
trûúâng cêëp ba Hoa Lû, úã têån Ngö Àöìng, vïì thùm anh.
Àaåi àöåi trûúãng vûâa bûúác lïn vóa heâ, Thùæng àaä àûáng vuåt dêåy,
bûúác ra àoán anh. Noá nhòn anh vúái veã thên thûúng, tròu mïën.
- Anh tiïîn khaách gò maâ lêu thïë? Em chúâ gêìn hai tiïëng àöìng höì!
Thùæng noái vúái veã khöng bùçng loâng.
VÙN LÏ 90
- Tiïîn khaách thò nhanh, nhûng tao cûá tha thêín möåt mònh úã
ngoaâi àï êëy. Khöng hiïíu vò sao töëi nay tao thêëy buöìn nêîu ruöåt.
- Trúâi reát thïë naây maâ anh vêîn lang thang úã ngoaâi àï, em chõu
anh àêëy! - Ngûâng möåt laát, Thùæng noái tiïëp - Meå baão, anh vïì pheáp kyâ
naây röìi ài Nam, phaãi khöng?
- ÛÂ, maâ sao?
- Em biïët ngay maâ... Vaâ meå cuäng àöëc anh cûúái vúå chûá?
- Thò caác cuå cûá àöëc luön miïång.
- Nhûng yá anh thïë naâo?
- Maây àïí tao ngöìi xuöëng ghïë àaä chûá? - Àaåi àöåi trûúãng traách cûá.
- Xin löîi anh, em thêåt àoaãng quaá.
Caã hai ngûúâi cuâng ngöìi xuöëng ghïë, àöëi diïån nhau. Sau khi uöëng
möåt húáp nûúác, àaåi àöåi trûúãng kheä truát möåt tiïëng thúã daâi:
- Vïì viïåc xêy dûång gia àònh, tao thêëy luáng tuáng quaá. Cuäng coá
khi phaãi nghe lúâi caác cuå thöi..
- Nhûng... Vúái ai?
- Chêåc... Àaåi àöåi trûúãng êëp uáng.
- Vúái ngûúâi anh vûâa tiïîn chên êëy aâ?
- Thò sao? Em thêëy coá nïn khöng?
Thùæng im lùång nhòn xuöëng àêët. Möåt laát sau, noá ngûãng lïn nhòn
anh. Dûúâng nhû noá àaä nhêån ra àûúåc phêìn naâo yá àõnh buöng xuöi cuöåc
àúâi cuãa anh.
- Nïëu úã vaâo cûúng võ anh, thò em seä khöng cûúái vúå!
Àaåi àöåi trûúãng chúâ àúåi úã Thùæng cêu traã lúâi khaác vúái nöåi dung êëy.
Anh caãm thêëy bùn khoùn trûúác sûå viïåc vûâa xaãy ra vúái Xuyïën úã ngoaâi
àï.
Thùæng àûáng dêåy, roán reán bûúác vaâo saát cûãa buöìng, xem meå coân
thûác khöng. Biïët àûúåc baâ àaä nguã say, noá quay trúã laåi, ngöìi saát bïn
anh, noái nhoã:
- Em chùèng coá yá àõnh caãn trúã chuyïån riïng tû cuãa anh, nhûng
em nghô anh khöng nïn cûúái vúå vaâo luác naây. Duåc töëc bêët thaânh. Anh
cûá nhòn cuöåc àúâi cuãa meå vaâ baâ baác trûúãng hoå xem...
Àaåi àöåi trûúãng thúã sêu. Anh caãm thêëy bùn khoùn trûúác cêu noái
cuãa Thùæng. Caái thùçng, tuy nhoã tuöíi maâ àaä nhòn xa tröng röång. Coân
anh, xem ra laåi chùèng coá tñnh quyïët àoaán möåt chuát naâo.
- Chuyïån riïng cuãa anh thò chó coá anh múái quyïët àõnh àûúåc. Caác
cuå bao giúâ cuäng muöën con caái nghe theo mònh vaâ muöën nhòn thêëy
nhûäng kïët quaã ngay tûác thò. Vïì mùåt naây caác cuå nhaâ mònh chùèng ruát
ra àûúåc àiïìu gò tûâ ngay cuöåc àúâi mònh.
- Coá leä maây àuáng! - Sau möåt höìi suy nghô, anh noái.
Kïí tûâ caái àïm höm êëy, àaåi àaåi àöåi trûúãng luön tòm moåi caách
thoaái thaác chuyïån lêåp gia àònh. Dô nhiïn laâ meå anh vaâ baâ con hoå haâng
rêët buöìn, nhûng hoå àïìu phaãi chêëp nhêån quyïët àõnh cuãa anh. Nghe tin
êëy, têët caã caác cö gaái trong laâng anh àïìu caãm thêëy sung sûúáng. Àún
giaãn laâ hoå khöng muöën ai nêîng mêët anh trung uáy àeåp trai vaâo luác
naây.
Cuäng tûâ bûäa êëy, àaåi àöåi trûúãng khöng gùåp laåi Xuyïën nûäa, cho
àïën saát caái ngaây anh lïn àûúâng, cö múái gheá thùm anh. Hònh nhû cö
vêîn coân giêån anh, sau caái àïm höm êëy.
- Xuyïën uöëng nûúác ài. - Àaåi àöåi trûúãng roát nûúác ra ly, bûng múâi
Xuyïën. Cö àúä lêëy li nûúác, nhûng laåi àùåt xuöëng baân, khöng noái khöng
rùçng. Thónh thoaãng, cö laåi àûa mùæt nhòn anh. Caái nhòn cuãa cö vûâa xoát
xa, ên hêån vaâ cuäng àêìy oaán traách.
- Xuyïën buöìn töi lùæm phaãi khöng? - Àaåi àöåi trûúãng bùn khoùn
hoãi.
Xuyïën lùæc àêìu, mùæt nhoâa lïå. Àaåi döåi trûúãng nùæm lêëy baân tay cö,
veã ên hêån:
VÙN LÏ 92
- Àûâng traách töi, Xuyïën. Thûåc loâng, luác àêìu töi cuäng coá yá àõnh laâ
seä cûúái vúå trong àúåt vïì pheáp naây vaâ ngûúâi töi àõnh ngoã lúâi cêìu hön
chñnh laâ em. Sau nhiïìu àïm suy nghô, töi thêëy viïåc êëy chùèng ài àïën
àêu, khi nhòn thêëy cuöåc àúâi cuãa chñnh meå töi. Chiïën tranh thò caâng
ngaây caâng trúã nïn aác liïåt. Sinh maång con ngûúâi thêåt moãng manh
trûúác àaån bom. Töi caãm thêëy khöng àaânh loâng, nïëu raâng buöåc cuöåc
àúâi vúái em, àïí röìi laåi àêíy em vaâo caái voâng luêín quêín nhû meå töi àang
söëng. Vò leä àoá maâ quan hïå giûäa chuáng ta khöng thïí tiïën triïín hún
àûúåc. Töi thaânh thêåt xin löîi em...
- Anh chùèng coá löîi gò caã. - Xuyïën lau nûúác mùæt, noái - Laâ con trai,
anh coá quyïìn nhû thïë. Vaâ em cuäng khöng daám àoâi hoãi nhûäng gò hún úã
anh. Coá thïí möåt luác naâo àoá, nghô laåi nhûäng gò xaãy ra vaâo buöíi töëi höm
röìi, anh seä coi thûúâng em, vò em laâ möåt àûáa con gaái mêët nïët, söëng
buöng thaã. Em bõ anh àöëi xûã nhû thïë laâ àaáng àúâi. Em cuäng xin löîi anh
vò àaä coá nhûäng haânh àöång xuác phaåm àïën anh.
- Xuyïën, em àûâng tûå dùçn vùåt mònh nûäa. Em chùèng hïì coá löîi
trong chuyïån naây.
Sau lúâi an uãi cuãa àaåi àöåi trûúãng, hai ngûúâi chùèng noái thïm möåt
àiïìu gò nûäa. Caã Xuyïën vaâ caã anh àïìu caãm thêëy khöng khñ thêåt aãm
àaåm, nùång nïì.
- Ngaây mai, anh ài röìi phaãi khöng, anh Quyá? - Sau cuâng, Xuyïën
phaá vúä sûå bïë tùæc.
- ÛÂ, - Àaåi àöåi trûúãng gêåt àêìu - Töi ài luác taám giúâ.
Xuyïën thúã daâi, nhòn anh bûát rûát:
- Luác àoá thò em laåi chùèng coân úã nhaâ àïí tiïîn anh ài nûäa. Ngay
sau khi ngöìi àêy vúái anh, ra vïì, em phaãi gaánh dong ài chúå Giaâ baán.
Khöng àûúåc tiïîn anh ài, em rêët buöìn.
Àaåi àöåi trûúãng nhòn Xuyïën, loâng se laåi. Möåt lêìn nûäa, anh laåi
cêìm lêëy tay cö, an uãi:
- Àûâng buöìn, Xuyïën aå. Em laâ möåt cö beá àaä àïí laåi cho töi möåt êën
tûúång rêët sêu. Coá thïí noái laâ ngûúâi dïî mïën nhêët maâ töi àûúåc gùåp tûâ
trûúác àïën giúâ.
Xuyïën vêîn ngöìi im khöng noái. Sau möåt höìi àùæn ào, cö quyïët
àõnh thöí löå vúái anh nhûäng àiïìu àang àeâ nùång trong loâng, nhûäng àiïìu
maâ theo cö, anh cêìn phaãi àûúåc nghe trûúác luác ra ài.
- Thêåt loâng, em rêët yïu anh, anh Quyá aå! Em rêët muöën àûúåc laâm
vúå anh. Nhûng àïën giúâ thò em nhêån ra yá nghô cuãa mònh thêåt haäo
huyïìn...
- Xuyïën, em àûâng noái nûäa. Töi khöng muöën nghe nhûäng lúâi nhû
thïë! - Bùçng möåt cûã chó êu yïëm, àaåi àöåi trûúãng bõt miïång cö laåi - Im
ngay!
Xuyïën nheå nhaâng gúä tay anh ra, röìi giûä rõt lêëy. Sau cuâng, cö
àûáng dêåy, nhûng vêîn khöng buöng tay anh:
- Thöi em vïì àêy! Ài maånh khoãe, anh Quyá nheá! Àûâng quïn em..
Gioång cö trúã nïn laåc ài - Nïëu sau naây trúã vïì, anh khöng chï, thò àïën
vúái em...
- Khöng, töi khöng bao giúâ coá thïí quïn àûúåc em! - Àaåi àöåi trûúãng
noái nhû rïn ró.
- Anh coá thïí àûa em vïì àûúåc khöng?
- Têët nhiïn, Xuyïën aå! Anh seä àûa em ài!
Àaåi àöåi trûúãng lêëy àeân pin àûa cö vïì. Trúâi vêîn reát. Ra khoãi laâng,
gioá thöíi caâng maånh hún. Xuyïën neáp vaâo ngûúâi anh cho àúä laånh. Hai
ngûúâi ài túái àoaån àï lêìn trûúác chia tay nhau, Xuyïën àûáng laåi.
- Thöi, anh vïì ài. Caãm ún anh! - Cö noái, röìi buöng tay anh ra,
quay ngûúâi, bûúác vöåi.
Àaåi àöåi trûúãng àûáng nhòn theo cho túái khi boáng Xuyïën chòm hùèn
trong maân àïm buöët giaá.
Àaåi àöåi trûúãng àaä kïí cho Baãy Têm nghe têët caã moåi chuyïån diïîn
ra trong lêìn ài pheáp cuöëi cuâng cuãa mònh. Anh kïí bùçng möåt nöîi buöìn
chên thaânh, thöëng thiïët. Cêu chuyïån cuãa anh laâm Baãy Têm muãi loâng.
VÙN LÏ 94
Cö caãm thêëy nhû mònh phaåm vaâo möåt löîi lêìm naâo àoá thêåt àaáng traách,
vò àaä yïu anh. Leä ra, cö khöng nïn hoãi anh cêu chuyïån vûâa röìi. Àuáng
laâ khöng nïn. Cö chó cêìn biïët laâ anh àaä yïu cö, yïu thêåt loâng, thïë laâ
àuã. Coân quaá khûá cuãa anh xaãy ra nhû thïë naâo, cö khöng cêìn phaãi biïët,
khöng nïn biïët. Thïë maâ, ma quyã xui khiïën thïë naâo, cö laåi ài hoãi
chuyïån anh. Vaâ cuäng taåi anh nûäa. Taåi sao, anh khöng biïët noái döëi cö?
Giaá nhû anh cûá noái laâ anh chûa tûâng yïu ai, ngoaåi trûâ cö, nhû thïë seä
an uãi cö biïët bao nhiïu. Àùçng naây, cö laåi muöën biïët sûå thêåt vaâ cö àaä
àûúåc nghe noá, àïí röìi laåi dùçn vùåt, laåi tûå vêën lûúng têm vïì sûå sai, àuáng
trong quan hïå yïu àûúng cuãa mònh.
Àaåi àöåi trûúãng bùn khoùn búãi daáng veã trêìm mùåc cuãa ngûúâi yïu.
Anh nhêån ra laâ mònh àaä thêåt thaâ möåt caách àêìn àöån. Khöng phaãi ai
cuäng coá thïí dung naåp àûúåc hïët sûå thêåt, mùåc duâ rêët khao khaát noá.
Cheán nûúác àaä àöí xuöëng àêët röìi, laâm sao coá thïí höët laåi àûúåc nûäa. Àiïìu
anh caãm thêëy yïn loâng laâ àaä rêët thaânh thêåt vúái Baãy Têm. Anh tön
troång cö vaâ tön troång tònh yïu cuãa anh.
- Anh àaä laâm em buöìn phaãi khöng, em yïu? - Àaåi àöåi trûúãng hoãi.
- Àuáng laâ em cuäng húi buöìn, anh thên yïu aå! - Baãy Têm seä saâng,
noái - Nhûng em caãm ún anh vò àaä khöng noái döëi em. Chñnh àiïìu naây
laâm cho em sung sûúáng... Àaåi àöåi trûúãng yïu quyá cuãa em, -Baãy Têm
ngaã àêìu vaâo vai anh, gioång cö trúã nïn êëm aáp - Khi àaä yïu anh, coá
nghôa laâ em chêëp nhêån têët caã: quaá khûá, hiïån taåi vaâ caã tûúng lai cuãa
anh. Thêåm chñ, em chêëp nhêån caã caái àaáng nguyïìn ruãa nhêët laâ chiïën
tranh bùæt chuáng ta phaãi chia lòa. Àiïìu laâm em súå nhêët laâ anh khöng
thêåt loâng yïu em. Nhûng chó cêìn nhòn vaâo mùæt anh laâ em khöng coân
súå nûäa.
Àaåi àöåi trûúãng keáo ngûúâi yïu ngöìi vaâo saát bïn mònh. Nhûäng
ngoán tay chai saån cuãa anh vuöët nheå lïn maái toác ûúát meâm sûúng àïm
cuãa cö. Anh thêëy loâng mònh trúã nïn thanh thaãn, haånh phuác. Tònh yïu
cuãa cö àaä laâm cho anh nguöi dêìn nhûäng nöîi àau, vêët vaã sau nhûäng
thaáng nùm chiïën àêëu àùçng à1/2ng. Anh thêìm caãm ún söë phêån àaä àem
tònh yïu cuãa cö àïën vúái anh trong nhûäng thaáng ngaây naây.
- Nhûäng àiïìu em vûâa noái laâm anh thêåt sung sûúáng, thûúng mïën
aå! - Àaåi àöåi trûúãng chó noái àûúåc coá thïë.
Baãy Têm àan chùåt baân tay mònh vaâo tay anh. Mùæt cö trúã nïn mú
maâng nhû àang nhòn vaâo möåt núi naâo àoá thêåt xa xùm.
- Anh Quyá aâ, - Baãy Têm thoã theã - Kïí tûâ bûäa gùåp anh, àïm naâo
em cuäng mú thêëy anh. Coá bûäa, em thêëy anh ài tòm em trong möåt caánh
rûâng naâo àoá xa laå lùæm. Em àaä cêët tiïëng goåi anh, nhûng anh laåi khöng
nghe thêëy. Em goåi anh àïën khaãn caã tiïëng maâ anh vêîn cûá ài. Anh ài
nhû möåt keã möång du. Ài lang thang nhû gioá. Bûåc quaá, em oâa khoác.
Àuáng luác àoá, em tónh dêåy. Xung quanh em vêîn laâ caánh rûâng traâm
chïët vaâ tiïëng bom phaáo nöí rêìm rêìm úã phña xa. Suöët tûâ àoá túái saáng, em
khöng nguã laåi àûúåc nûäa. Têm höìn em trúã nïn tröëng röîng, xaác xú.
Nhûäng luác nhû thïë, em chó cêìu mong mònh nguã àûúåc möåt giêëc thêåt
sêu, thêåt daâi, àïí röìi khi tónh dêåy, chiïën tranh àaä chêëm dûát vaâ ngûúâi
nùçm bïn em vêîn laâ anh... Noái röìi, Baãy Têm quay laåi, nhòn thùèng vaâo
mùæt anh. Caái nhòn cuãa cö aánh lïn niïìm khao khaát - Anh yïu, anh coá
mong muöën nhû thïë khöng? Coá mú ûúác giöëng nhû em khöng?
Àaåi àöåi trûúãng móm cûúâi, kheä gêåt àêìu:
- Coá, Baãy Têm aå! - Anh noái - Trong giêëc nguã cuãa mònh, anh cuäng
thûúâng mú thêëy em. Coá àiïìu giêëc mú cuãa anh khöng àûúåc àeåp nhû
thïë. Mêëy nùm qua, àaánh nhau, anh àaä tûâng nhòn thêëy nhiïìu maáu,
vêåy maâ luác mú vêîn chó thêëy maáu, thêëy chïët choác. Múái höm röìi, anh
mú thêëy mònh bõ àõch bùæn, chïët tröi trïn söng àêìy maáu. Röìi thò anh
nhòn thêëy em mùåc àöì tang, dùæt theo möåt àûáa treã bûúác lêîm chêîm. Em
kïu höìn anh lïn nhêån mùåt con. Anh nghe rêët roä tiïëng em, nhûng
khöng sao búi túái àûúåc. Doâng nûúác triïìu cûá cuöën anh ài. Nhûng anh
cuäng àaä nhòn thêëy con. Noá rêët giöëng anh. Giöëng lùæm. Röìi thò anh cuäng
khoác. Anh khoác vò sung sûúáng!
- Chùèng leä anh cuäng mú thêëy vêåy sao, anh Quyá? ngûúâi mú ta baão
mú thêëy maáu laâ xui lùæm àoá!
- Sinh dûä, tûã laânh! Caác cuå àaä noái nhû thïë. Giêëc mú cuãa anh laâ
dûå baáo cuãa àiïìu laânh, tiïëng sêëm laânh, em aå!
- Anh cuäng tin vêåy sao?
- ÚÃ àúâi, coá nhûäng niïìm tin hay vêån vaâo ngûúâi, em aå. Dûúâng nhû
noá coá caái gò àoá huyïìn bñ, thêåt khoá lyá giaãi.
VÙN LÏ 96
- Coá thïí em chûa àuã kinh nghiïåm söëng àïí coá thïí tin àûúåc nhû
anh, nhûng nhêët àõnh em seä sinh cho anh möåt àûáa con trai. Thïì coá
trúâi chûáng daám, khöng ai coá thïí ngùn caãn àûúåc em thûåc hiïån yá àõnh
êëy. Anh thên yïu cuãa em, coá àiïìu, chûa phaãi luác naây.
- Caãm ún em! Anh rêët caãm ún em! - Àaåi àöåi trûúãng noái, röìi nheå
nhaâng hön lïn cùåp möi heá múã cuãa ngûúâi yïu. Baãy Têm àu ngûúâi lïn cöí
anh, àoán nhêån nuå hön nöìng chaáy êëy. Hai ngûúâi hön nhau thêåt lêu.
Hön nhû thïí sau àoá, hoå khöng coân coá àiïìu kiïån naâo àïí hön nhau àûúåc
nûäa.
Möåt tiïëng chim thaãng thöët, àöåt ngöåt rúi giûäa trúâi àïm, laâm cho
àaåi àöåi trûúãng sûåc tónh. Anh noái vúái Baãy Têm:
- Em yïu, haäy chúåp mùæt lêëy möåt chuát, em aå. Trúâi sùæp saáng röìi!
Baãy Têm lùæc àêìu, mú maâng:
- Em chùèng buöìn nguã möåt chuát xñu naâo, anh thên yïu aå! Em chó
mong àûúåc thûác maäi nhû thïë naây bïn caånh anh.
Höm êëy laâ möåt ngaây thêåt yïn bònh. Suöët caã buöíi saáng, hêìu nhû
khöng coá tiïëng àaån bom. Àaä lêu lùæm röìi, àaåi àöåi trûúãng múái thêëy möåt
buöíi saáng yïn laânh nhû thïë. Bêìu trúâi cûá trong leo leão. Rûâng traâm núã
trùæng hoa. Thónh thoaãng laåi coá möåt àaân haåc trùæng chûâng vaâi chuåc con
bay tùæt qua rûâng vïì phña biïín. Àaåi àöåi trûúãng böîng giêåt mònh khi
nhêån ra rùçng muâa xuên àaä àïën. Noá àïën theo sûå àiïìu khiïín bñ hiïím
cuãa taåo hoáa muön àúâi.
Laâ möåt ngûúâi khöng hiïíu biïët nhiïìu vïì dõch lyá, nhûng àaåi àöåi
trûúãng nhêån thêëy sûå hiïån diïån cuãa sao Thaái Dûúng Quan Hoãa àaä àiïìu
khiïín cho àêët trúâi trong treão, vaån vêåt naãy núã, giao hoâa. Sûå chuyïín vêån
cuãa thiïn khñ àaä àaánh thûác, laâm bêåt dêåy nhûäng khaã nùng thêìn bñ
trong tûâng con ngûúâi vaâ laâm naãy löåc nhûäng chöìi cêy.
Thïë nhûng àaåi àöåi trûúãng vêîn caãm thêëy sûå thanh bònh êëy coá
möåt caái gò àoá thêåt mong manh, khöng bïìn vûäng. Noá giöëng nhû sûå giaã
taåo, vay mûúån, khöng coá thêåt giûäa nhûäng nùm thaáng chiïën tranh naây.
Àaåi àöåi trûúãng àùm chiïu nhòn ngùæm Baãy Têm àang ngöìi giùåt
giuä bïn giïëng. Cö xùæn aáo lïn quaá khuyãu tay, toác keåp ngûúåc, àïí löå ra
chiïëc cöí cao trùæng ngêìn, quyïën ruä. Veã mùåt cö hêy hêy, söëng àöång laå
thûúâng. Tònh yïu àaä laâm cho dung nhan cuãa cö thay àöíi khöng ngúâ.
Noá laâm cho aánh mùæt cö thïm long lanh, löång lêîy... Àaåi àöåi trûúãng caãm
thêëy thêåt àau loâng nïëu nhû, möåt trong hai ngûúâi, anh hoùåc cö, phaãi tûâ
giaä cuöåc àúâi naây vò chiïën tranh thaãm khöëc. Caách àêy hún möåt nùm,
taåi cuâng Tam Giaác Sùæt, àaåi àöåi trûúãng àaä tûâng nhòn thêëy khöng dûúái
möåt chuåc cö gaái, thuöåc liïn àöåi Nùm -Thanh niïn xung phong, tuöíi àúâi
hún húán nhû Baãy Têm, àang vui àuâa sau möåt ngaây taãi àaån vêët vaã, thò
bom rúi xuöëng... Haâng chuåc sinh maång bõ bom töëc hïët caã quêìn aáo,
nùçm chöìng lïn nhau, quùçn quaåi, tan naát. Hoå chïët maâ mùæt vêîn múã to,
ngú ngaác nhòn trúâi... Àaåi àöåi trûúãng khöng bao giúâ coá thïí quïn àûúåc
trêån têåp kñch hoáa hoåc cuãa àõch vaâo Loâ Cheán, Bònh Dûúng, àaä xoáa saåch
möåt àún võ phöëi thuöåc vúái caác anh. Nöîi àau êëy àaä laâm anh ngú ngaác caã
thaáng trúâi.
Àaåi àöåi trûúãng cùæn möi, ngûãa mùåt nhòn lïn trúâi, loâng quùån thùæt.
Nïëu nhû anh khöng thïí traánh khoãi nhûäng àûúâng àaån cuãa söë phêån, thò
anh cuäng chó cêìu xin àêëng thiïng liïng cho Baãy Têm àûúåc söëng. Nïëu
nhû möåt ngûúâi coá cuöåc àúâi nhû cö maâ phaãi chïët, thò traái àêët chùèng nïn
coá laâm gò.
- Ú, cha naây, àang yïu, laâm sao mùåt maây tröng nhû thùçng chïët
tröi êëy thïë? - Ba Trêìn àang huyát saáo, nhòn thêëy veã mùåt thêët thêìn cuãa
àaåi àöåi trûúãng, tröë mùæt kinh ngaåc, hoãi.
- Öng vûâa ài àêu vïì maâ coá veã phúãn chñ thïë?
- Nhòn lúáp treã yïu nhau, töi böîng thêëy chaånh loâng, taãn böå möåt
chuát cho àúä tuãi. - Ba Trêìn noái vúái veã tûng tûãng, röìi thaáo deáp ngöìi
xuöëng, àöëi diïån vúái àaåi àöåi trûúãng - Àöìng chñ xaä àöåi phoá yïu quyá cuãa
chuáng ta àêìu röìi?
- Vûâa múái thêëy giùåt àöì úã àêu àoá!
Ba Trêìn àuãng àónh:
- Múái bûäa naâo, con nhoã coân heáo quùæt nhû meâo öëm, vêåy maâ bûäa
nay, tröng xoan ra phïët. Caã nhoã Thi cuäng vêåy. Caác cuå noái cêëm coá sai.
Gaái phaãi húi trai nhû thaâi laâi gùåp cûát choá.
VÙN LÏ 98
- Öng chó àûúåc caái noái nùng phuä phaâng! Àaåi àöåi trûúãng noái röìi
vûún tay àêëm vaâo vai baån.
- Lúâi noái thêåt thûúâng khöng àeåp, àuáng khöng? - Ba Trêìn noái
xong, cûúâi lúán.
Hai ngûúâi àang noái chuyïån vui thò Baãy Têm tûâ trong nhaâ tùæm
bûúác ra. Cö vêån böå àöì àen àaä cuä, cöí aáo hònh traái tim, àûúåc may rêët
vûâa vùån. Tröng thêëy Ba Trêìn, cö kheä nhoeãn miïång cûúâi, gêåt àêìu chaâo.
- Hai anh vûâa noái leán gò em àêëy? - Cö hoãi, trong luác àang chaãi
toác.
- Töi vûâa tùång gaä àaåi döåi trûúãng yïu quyá cuãa em möåt cêu ca dao
rêët tuyïåt - Ba Trêìn noái.
- Ca dao? - Baãy Têm tröë mùæt hoãi laåi - Anh Ba àoåc cho em nghe
ài!
Sau möåt thoaáng lûúäng lûå, Ba Trêìn àoåc thêåt to:
- Cêìm vaâng coân súå vaâng rúi, lêëy àûúåc cö Baãy, àúâi àúâi êëm no!
- Caái anh naây! - Cö noái, mùåt àoã rûång lïn - Mêëy anh chó nhaåo em
khöng haâ.
Ba Trêìn sung sûúáng, cûúâi ngêët. Baãy Têm beän leän cûúâi theo. Cö
vêën laåi chiïëc khùn rùçn trïn àêìu, quay vïì phña ngûúâi yïu, hoãi:
- Anh úi! Anh xem giuáp em mêëy giúâ röìi?
- Múái coá taám giúâ thöi, em aå! - Àaåi àöåi trûúãng veán tay aáo, xem
àöìng höì, röìi noái - Coá gò khöng, em?
- Theo húåp àöìng thò vaâo khoaãng baãy giúâ saáng nay, anh Ba
Thaånh, caán böå kinh taâi xaä, phaãi coá mùåt taåi àêy. Vêåy maâ, túái giúâ naây
aãnh vêîn chûa vïì, em lo lùæm!
- Trúâi úi! - Ba Trêìn kïu lïn - Tûúãng chuyïån gò chúá chuyïån êëy, húi
sûác àêu maâ lo. Thúâi buöíi chiïën tranh, heån hoâ laâm sao maâ àuáng giúâ
àûúåc?
- Em cuäng biïët thïë, nhûng khöng hiïíu taåi sao em thêëy böìn chöìn
trong ngûúâi lùæm! Chó súå rùçng aãnh coá chuyïån gò...
Thïë nhûng Ba Thaånh àaä khöng vïì. Baãy Têm vaâ Nùm Thi àaä chúâ
anh hïët ngaây höm êëy, röìi àïën ngaây höm sau nûäa, vêîn bùåt tùm húi.
- Anh Ba khöng vïì, mònh tñnh sao àêy, chõ Baãy? - Nùm Thi lo
lùæng hoãi.
Baãy Têm cùæn àuöi toác, im lùång. Cö nhêån thêëy tònh hònh thêåt trúá
trïu. Ngay tûâ luác Ba Thaånh tònh nguyïån xin vïì Goâ Quao, gùåp chuá Tû
Múái, àïí xin möåt ñt thuãy löi, cö àaä caãm thêëy khöng thêåt yïn loâng. Luác
àoá, cö àaä àõnh khöng cûã anh ài nûäa, nhûng anh cûá nùçng nùåc, nhêët
quyïët xin ài, laâm cö phaãi mïìm loâng. Cö tûå dùçn vùåt, oaán traách mònh laâ
taåi sao khöng coá can àaãm hún, àïí giûä anh úã laåi? Cö biïët àaánh giùåc
trong luác naây laâ rêët cêìn thiïët, nhûng phaát triïín vaâ giûä gòn lûåc lûúång
cuäng cêìn thiïët khöng keám. Khöng coá lûåc lûúång thò laâm sao àaánh àûúåc
quên thuâ?
Múái ngaây naâo àêy thöi, khi xaä àöåi coân àöng àuã, cö àaä dêîn tiïíu
àöåi nûä bao vêy, bùæn tóa, bûác haâng caã möåt trung àöåi baão an cuãa àõch úã
êëp xoám Múái - Khuya vïì, caác cö sung sûúáng chuyïån troâ, baây veä ùn uöëng
suöët àïm. Röìi thò Tïët Mêåu Thên àïën, cö dêîn àêìu caã àoaân xuöìng trïn
ba chuåc chiïëc cuãa xaä lïn têån Tuá Mña - Luåc Sún chúã haâng cho Quên
khu àaánh àõch. Xuöìng tûâ caác núi têåp trung vïì Ba Höì chêåt nñch caã
doâng kïnh... Tiïëng cûúâi con gaái rñu ran toãa trong rûâng traâm, bay xa caã
haâng cêy söë. Vuâng giaãi phoáng röång thïnh thang. Böå àöåi, dên cöng gùåp
nhau trïn àûúâng haânh quên, haát hoâ êìm ô. Tiïëng maáy àuöi töm nöí roân
raä, aát caã tiïëng ngûúâi. Vêåy maâ bêy giúâ vùæng hoe, vùæng ngùæt. Ài àêu
cuäng chó thêëy àöìn boát cuãa quên thuâ.
Chiïën tranh àaä àöën ngaä àöìng àöåi cuãa cö tûâng ngûúâi möåt. Mûúâi
mêëy anh chõ em bêy giúâ chó coân coá hai. Nghô àïën nöîi àau naây, Baãy
Têm laåi khöng dùçn loâng nöíi. Cö bêåt khoác laâm cho Nùm Thi cuäng bêåt
khoác theo.
- Tònh hònh naây, tuåi mònh phaãi trúã vïì baám xaä thöi, Nùm aâ! - Sau
cuâng, Baãy Têm lau nûúác mùæt, noái -Coân möåt ngûúâi cuäng àaánh. Biïët
chïët cuäng àaánh. Cûá thïë naây, àïën ngaây chiïën thùæng, biïët ùn noái laâm
sao?
VÙN LÏ 100
Nùm Thi hó muäi, röìi hoãi:

- Chõ tñnh, chûâng naâo vïì?
- Raáng chúâ thïm möåt ngaây nûäa, Nùm aå. Luác naâo mêëy anh trinh
saát nhêån vuä khñ vïì, chuêín võ ruát ài, tuåi mònh cuäng ài luön.
- Chuyïån cuãa chõ vúái anh Quyá ra sao röìi? aãnh àaä noái gò vúái chõ
chûa?
Baãy Têm êëp uáng:

- Röìi, Nùm aå! Noái röìi... aãnh rêët yïu töi vaâ töi cuäng yïu aãnh.
- Vïì xaä röìi, laâm sao chõ gùåp aãnh àûúåc nûäa?
- Biïët laâm sao àûúåc? Chiïën tranh laâ thïë! Tú duyïn do trúâi.
Nùm Thi buöìn baä, beã ngoán tay, röìi noái:
- Bûäa saáng höm röìi, anh Phan Lêm àaä ûúám hoãi em laâ sau naây
hoâa bònh, coá daám theo aãnh vïì laâm dêu ngoaâi Bùæc khöng? Em baão
daám. Thïë laâ mùåt muäi aãnh àoã lïn, chên tay cûá run bêìn bêåt. Hònh nhû
em cuäng àaä thûúng aãnh...
Baãy Têm nùæm lêëy tay baån, an uãi. Cö nhêån thêëy tònh yïu thúâi
chiïën tranh múái khöí súã vaâ töåi nghiïåp laâm sao.
Hai ngûúâi chúâ tiïëp àïën ngaây thûá ba, khi caác chiïën sô trinh saát ài
nhêån vuä khñ úã kho 14 trúã laåi cùn cûá, Baãy Têm quyïët àõnh vïì xaä.
Ngay sau bûäa cúm trûa ùn chung vúái böå àöåi, Baãy Têm noái vúái
Nùm Thi chuêín bõ àöì àaåc, s1/2n saâng ra ài. Sau àoá, cö lïn gùåp àaåi àöåi
trûúãng àïí chia tay. Vûâa bûúác túái cùn hêìm chó huy, cö böîng thuåt ngûúâi
laåi khi nhòn thêëy anh àang ngöìi trûúác têëm baãn àöì, miïång cùæn buát chò,
suy nghô cùng thùèng. Thoaáng thêëy boáng cö, àaåi àöåi trûúãng vêîy tay,
kïu cö laåi, sûãng söët hoãi:
- Ú kòa, em chuêín bõ ài àêu maâ nai nõt chónh tïì thïë?
Cûåc chùèng àaä, Baãy Têm buöåc loâng bûúác túái, deâ dùåt baáo vúái anh
vïì quyïët àõnh cuãa mònh.
- Khoan àaä. Em chûa thïí vïì xaä vaâo ngaây höm nay àûúåc! - Àaåi
àöåi trûúãng noái - Boån anh vûâa hoåp baân cöng viïåc, coá chuyïån gêëp, muöën
nhúâ túái tuåi em.
- Mêëy anh nhúâ tuåi em? - Cö tröë mùæt hoãi.

- Àuáng thïë! Laåi gêìn àêy, ngöìi xuöëng ài! - Àaåi àöåi trûúãng ön töìn -
Boån anh muöën nhúâ hai em giuáp vêån chuyïín möåt ñt vuä khñ vïì kinh Baâ
Àêìm, em thêëy sao?
Sau vaâi giêy suy nghô, Baãy Têm noái:
- Mêëy anh àaä tûâng giuáp tuåi em röìi, taåi sao tuåi em laåi khöng?
- Öi, thïë thò tuyïåt lùæm! - Àaåi àöåi trûúãng vöî tay - Caãm ún em!
- Nhûng, chûâng naâo tiïën haânh, anh?
- Saáng ngaây mai, em thên yïu aå! Àuáng baãy giúâ!
- Em àöìng yá! - Baãy Têm ngûúác mùæt nhòn ngûúâi yïu, traã lúâi.
Àaåi àöåi trûúãng xoay chiïëc buát chò trong tay, veã mùåt trõnh troång:
- Baãy aâ, trong buöíi hoåp vûâa röìi, anh àaä chñnh thûác baáo vúái àaåi
àöåi vïì möëi quan hïå cuãa chuáng ta vaâ àûúåc moåi ngûúâi uãng höå. Leä ra,
anh phaãi noái trûúác vúái em, nhûng anh nghô chùæc chùæn em cuäng àöìng yá
vúái anh, phaãi vêåy khöng?
Mùåc duâ luön mong àúåi tin naây, nhûng khi nghe anh noái, Baãy
Têm vêîn caãm thêëy àöåt ngöåt. Anh laâm viïåc àoá thêåt àuáng luác. Noá khöng
chó khùèng àõnh sûå trong saáng trong tònh yïu giûäa anh vaâ cö, maâ coân
traánh àûúåc sûå àaâm tiïëu, nïëu coá. Noá buöåc têët caã moåi ngûúâi phaãi thûâa
nhêån vaâ tön troång möëi tònh cuãa hoå. Àêy cuäng laâ möåt sûå kiïån troång
àaåi, laâ möåt bûúác ngoùåt lúán trong cuöåc àúâi con gaái cuãa cö. Sûå kiïån naây
àaä laâm cö xuác àöång àïën traâo nûúác mùæt.
- Caãm ún anh! - Baãy Têm noái seä saâng, röìi hön nheå lïn àöi möi
cuãa anh.
Vaâo àuáng luác êëy, caã cö vaâ anh àêu coá biïët rùçng, taåi Cêìn Thú, tû
lïånh quên khu IV cuãa àõch, àaä àùåt buát kyá vaâo têëm baãn àöì taác chiïën,
ra lïånh cho caác àún võ trïn chiïën trûúâng Miïìn Têy tiïën haânh cuöåc caân
"Nhöí coã U Minh" lêìn thûá II.
VÙN LÏ 102
Chûúng saáu
ÀÖÌNG DAO CUÃA NGÛÚÂI LÑNH
Trúâi vûâa saáng roä, àaåi àöåi trûúãng Lï Syä Quyá àaä àaánh thûác caác
chiïën sô trinh saát thûác dêåy, chuêín bõ cúm nûúác, haânh quên. Trong luác
moåi ngûúâi coân àang phên cöng nhau mang vaác thûåc phêím, thò caác àún
võ phaáo binh cuãa àõch trong vuâng àöìng loaåt naä àaån vaâo caác khu vûåc
àûúåc àaánh dêëu túái tûâng phên vuöng trïn têëm baãn àöì taác chiïën.
Mùåt àêët yïn bònh böîng nhiïn rïìn rô búãi nhûäng tiïëng nöí döìn dêåp,
khöng dûát.
Tiïëng àaån phaáo noâng daâi huá trïn àêìu hoå, nghe súãn da gaâ.
- Röìi, meå kiïëp. Chuáng bùæt àêìu röìi àêëy! - Ba Trêìn bûng cheán cúm
ùn dúã trïn tay, nhòn lïn bêìu trúâi, bêåt ra tiïëng chûãi.
- Chuáng noá bùæn vaâo khu vûåc naâo thïë nhó? - Chiïën sô Buâi Nhû
Cao hoãi troãng.
- Ai maâ biïët àûúåc chuáng bùæn vaâo khu vûåc naâo. Chuáng bùæn lung
tung. - Möåt chiïën sô khaác cêët lúâi -Thöi, ùn ài cho xong bûäa, keão röìi
khöng may, truáng àaån vu vú, laåi trúã thaânh ma àoái bêy giúâ.
Àaåi àöåi trûúãng lùæng tai nghe ngoáng. Theo phaán àoaán cuãa anh,
têët caã caác trêån àõa phaáo cuãa àõch trong khu vûåc, àùåc biïåt laâ tuyïën
kinh xaáng Xeão Rö vaâ cùn cûá thûá 11, àang bùæn phaá dûä döåi vaâo böën
huyïån: An Biïn, Vônh Thuêån, Giöìng Riïìng vaâ Thúái Bònh. Trïn möåt
bònh diïån lúán nhû vêåy, thêåt khoá coá thïí xaác àõnh àûúåc núi naâo bõ bùæn
phaá dûä döåi nhêët.
Phaáo àõch bùæn döìn dêåp trong voâng ba mûúi phuát thò àöìng loaåt
ngûâng. Cuâng luác, trïn bêìu trúâi, tûâng àoaân maáy bay neám bom cuãa àõch
aâo aåt lûúát qua. Tiïëng àöång cú rïn rô vaâ tiïëng bom nöí rêìm rêìm laâm cho
mùåt àêët rung lïn tûâng chùåp. Tiïëp sau laâ haâng bêìy trûåc thùng tûâ phña
biïín aâo túái, bùæn hoãa tiïîn vaâ àaåi liïn doåc theo tuyïën söng Caái Lúán.
Cuâng vúái tiïëng suáng bùæn phaá tûâ trïn trúâi, àaåi àöåi trûúãng coân nghe
thêëy tiïëng suáng tûâ dûúái taâu bùæn lïn nûäa.
- Khêín trûúng lïn! - Àaåi àöåi trûúãng xem àöìng höì, noái - Cheán dôa
rûãa xong, cho hïët vaâo böìng ài. Caác phên àöåi kiïím tra xeãng, cuöëc, cûa,
vuä khñ xem coân soát thûá gò khöng, àuáng baãy giúâ haânh quên.
Sau khi ra lïånh cho böå àöåi, àaåi àöåi trûúãng bûúác laåi gêìn Baãy Têm.
Ngoaâi tû trang, vuä khñ cuãa mònh, cö coân mang thïm hai traái phi löi vaâ
möåt tuái lûúái raách. Àaåi àöåi trûúãng nhêëc thûã trang bõ cuãa cö, aái ngaåi:
- Nùång lùæm phaãi khöng, em yïu? - Anh hoãi.
- Khöng nùång lùæm, anh aâ! Toaân böå khoaãng hún böën mûúi kyá.
- Thöi àûúåc, trûúác mùæt, em cûá taåm thúâi mang nhû thïë! Coá gò,
anh phuå cho.
- Em thò khöng sao àêu! - Baãy Têm lùæc àêìu - Chó súå Nùm Thi
thöi. Noá mang túái ba traái ÀH10 àêëy!
- Em cuäng nùång, nhûng khöng bùçng mêëy aãnh. Nùm Thi lïn
tiïëng - Chõ nhòn anh Phan Lêm kòa. Möåt mònh aãnh coäng túái hai thuâng
àaån B41.
Chuêín bõ àöì àaåc, vuä khñ xong xuöi, moåi ngûúâi döìn hïët ra àûúâng
moân, beã laá cêy nguåy trang cêín thêån. Àuáng giúâ quy àõnh, àoaân quên
lïn àûúâng. Hoå baám theo löëi moân coá tûâ trûúác, röìi bùæt àêìu cùæt rûâng,
bûún vïì phña têy nam.
Muâa khö àaä se cûáng nhûäng caánh rûâng coân soát laåi phña taã ngaån
söng Caái Lúán, tuy àöi chöî vêîn coân êím ûúát. Thónh thoaãng, àoaân quên
phaãi dûâng laåi, chùåt cêy bùæc cêìu àöåc möåc, vûúåt qua nhûäng con laåch
nhoã. Hoå ài àûúåc hún möåt giúâ thò àuång caánh rûâng chïët. Túái àêy, trúâi
nùæng hún, nhûng dïî ài hún. Möîi lêìn bùng qua nhûäng traãng tröëng,
àoaân quên laåi phaãi chaåy gùçn. Nhiïìu chiïën sô mang vaác quaá nùång àaä
tuåt laåi sau.
VÙN LÏ 104
Trong luác dûâng laåi, àön àöëc moåi ngûúâi raáng sûác vûúåt nhanh qua
baäi tröëng, àaåi àöåi trûúãng lúâ múâ nghe thêëy tiïëng maáy bay B52 voång túái.
Anh àûáng laåi quan saát. Tûâ trïn têån mêy xanh, ba chiïëc B52 giùng
haâng, bay qua àêìu hoå, nhaã ra bêìu trúâi nhûäng daãi khoái trùæng, thùèng
bùng, cuöìn cuöån nhû mêy. Ngay sau àoá laâ tiïëng bom huá kinh ngûúâi,
tiïëp theo laâ nhûäng tiïëng nöí giêåt maånh, liïn tuåc, laâm cho mùåt àêët lung
lay, chao àaão.
- Meå kiïëp. Chuáng noá laåi chúi vaâo vïåt rûâng cùn cûá cuãa mònh röìi! -
Ba Trêìn noái - Huá vña thêåt! Mònh maâ chêåm chên möåt chuát laâ laänh àuã.
Àûáng trûúác caãnh huãy diïåt tûå do cuãa bom àaån, àaåi àöåi trûúãng úán
laånh caã ngûúâi. Anh àaä tûâng àöåi nhiïìu trêån bom B52, nhûng anh
khöng caãm nhêån àûúåc möåt caách roä raâng sûå taân phaá khuãng khiïëp nhû
lêìn naây. Cuãa àaáng töåi, phêìn nhiïìu nhûäng lêìn döåi bom cuãa àõch trûúác
àêy àïìu xaãy ra vïì àïm, luác êëy anh laåi úã trong hêìm, nïn chó nhòn thêëy
nhûäng tia chúáp saáng loâa vaâ nhûäng tiïëng nöí oâa theo. Sau àoá laâ nhûäng
àúåt soáng xung kñch vaâ soáng chêën àöång àaä xö àêíy anh, giöëng nhû chiïëc
xuöìng nhoã bõ soáng nhöìi. Coân bêy giúâ, trûúác mùæt anh, trïn möåt diïån
röång, thiïn nhiïn àang bõ taão thanh triïåt àïí. Sau möîi loaåt bom rúi,
mùåt àêët laåi hêët lïn trúâi nhûäng vïåt khoái hònh phïîu, maâu xi mùng, liïn
tiïëp àan nhau, theo tiïëng nöí dêy chuyïìn.
Sau nhûäng giêy phuát xao àöång, àaåi àöåi trûúãng tiïëp tuåc bùng qua
caánh rûâng xú xaác. Sau thúâi gian daâi bõ chêët àöåc khai quang, dûúái
nhûäng göëc traâm chïët, nhûäng àaám dûúng xó, ö rö bùæt àêìu moåc lïn nhû
muöën chûáng minh khaã nùng bêët diïåt cuãa sûå söëng. Thónh thoaãng, àaåi
àöåi trûúãng laåi nhòn thêëy nhûäng con coâ búå tûâ trong nhûäng buåi cêy, àêåp
caánh bay lïn, búãi tiïëng àöång cuãa àoaân quên.
Àaåi àöåi trûúãng xem àöìng höì. Àaä taám giúâ rûúäi àuáng. Thïë laâ caác
anh àaä ài àûúåc möåt tiïëng rûúäi àöìng höì. Theo dûå kiïën cuãa anh, nïëu
khöng coá gò bêët ngúâ xaãy ra thò khoaãng ba giúâ chiïìu, àún võ seä coá mùåt
taåi khu vûúân sêìu riïng boã hoang, gêìn kïnh Baâ Àêìm.
Trúâi bùæt àêìu nùæng gùæt. Do mang vaác nùång, ngûúâi naâo ngûúâi nêëy
mùåt maây àoã au, möì höi àöí ra, ûúát àêîm caã aáo quêìn. Thónh thoaãng laåi
coá möåt chiïën sô dûâng bûúác, uöëng nûúác ûâng ûåc.
- Nghó giaãi lao möåt chuát röìi haäy ài, thuã trûúãng úi! - Thaão Laånh
Luâng àûáng laåi, nhòn àaåi àöåi trûúãng, cêìu khêín - Baãy Têm khöng coân
bûúác nöíi nûäa!
- Caái anh Thaão naây, anh mïåt thò cûá àïì nghõ nghó giaãi lao, chúá
sao laåi mûúån tïn em?
- Em ngöëc boã meå, - Thaão noái - Ngûúâi ta chó àöång loâng trùæc êín khi
noái àïën con gaái, chúá ngang ngaånh nhû tuåi anh, ai maâ caãm tònh nöíi?
- Raáng ài ài! - Àaåi àöåi trûúãng noái - Túái con laåch caån phña rûâng
mua kia, seä nghó. Nghó úã chöî naây nùæng lùæm!
Cuöëi cuâng thò giúâ giaãi lao cuäng àaä túái. Àûúåc lïånh, moåi ngûúâi taãn
ra, neáp vaâo nhûäng buåi mua núã hoa tñm ngùæt. Àaåi àöåi trûúãng bûúác túái
chöî Baãy Têm, neá ngûúâi àùåt chiïëc ba lö nùång trõch àaån dûúåc xuöëng àêët,
vúái tay, beã möåt caânh hoa mua tùång cö.
- Mïåt lùæm phaãi khöng, em yïu? Anh hoãi.
Baãy Têm àoán nhêån caânh hoa tûâ tay anh, êu yïëm lùæc àêìu.
- Em khöng mïåt lùæm! - Cö noái - Coân anh, anh coá mïåt khöng?
- Chó cêìn nhòn thêëy em laâ anh àaä hïët mïåt röìi! - Àaåi àöåi trûúãng
baão - Thöi, ngöìi xuöëng ài. Ngöìi vaâo chöî maát maâ nghó. Àûúâng haânh
quên coân daâi àêëy!
Caách chöî nghó cuãa àaåi àöåi trûúãng khöng xa, Ba Trêìn vûâa cúãi
phanh nuát aáo ngûåc vûâa noái:
- Nïëu biïët trûúác àûúåc tònh yïu laäng maån nhû thïë naây, thò ta
phaãi sùæm cho mònh möåt cö tûâ lêu röìi.
- Coá khöëi êëy maâ xùæm! - Tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách noái
chen vaâo.
- Vö thiïn luãng, chuá maây aå. úã liïn àöåi thanh niïn xung phong
Miïìn Têy cuãa öng Hai Nïn, coá túái mêëy trùm cö gaái. Phaãi caái cö naâo cö
nêëy gheã, laác àêìy ngûúâi. Sùæm àûúåc möåt trong nhûäng cö nhû thïë, tay
àûúåc gaäi bùçng thñch.
VÙN LÏ 106
- Chó riïng viïåc anh noái xêëu phuå nûä trûúác mùåt phuå nûä, cuäng àuã
àïí anh khöng kiïëm àûúåc ngûúâi yïu, trung àöåi trûúãng aå! - Nùm Thi lïn
tiïëng - Anh phaãi hoåc têåp anh Phan Lêm thöi. aãnh vûâa ngùæt hoa tùång
em àêëy!
- Tùång hoa thò ùn nhùçm gò! - Ba Trêìn vui veã - Nïëu ta àaä yïu ai
vaâ àûúåc yïu laåi, thò ta s1/2n saâng tònh nguyïån laâm möåt tïn nö lïå hêìu
haå ngûúâi yïu ta suöët àúâi. Ta seä khöng bao giúâ àïí naâng phaãi coäng àaån
vêët vaã thïë kia, phaãi khöng àaåi àöåi trûúãng?
- Hoan hö anh Ba! Thïë múái laâ anh Ba chúá! - Möåt anh lñnh reo
lïn...
Moåi ngûúâi àang cûúâi noái vui veã thò möåt con "Àêìm Giaâ" xuêët
hiïån. Sau khi quêìn àaão vaâi voâng taåi khu vûåc B52 vûâa oanh taåc, noá
böîng voâng ra xa, röìi bêët ngúâ saâ xuöëng thêåt thêëp, lao vuát qua caánh
rûâng mua luáp xuáp, núi àaåi àöåi trinh saát àang nghó giaãi lao. Nïëu nhû
chó coá vaâi ba ngûúâi, mang vaác goån nheå, rêët coá thïí laâ àaåi àöåi trûúãng àaä
noáng tiïët tùång cho noá vaâi loaåt tiïíu liïn röìi. Nhûng trong trûúâng húåp
naây, anh khöng thïí xûã sûå möåt caách khinh xuêët àûúåc.
Sau khi bay thêëp quan saát, con "Àêìm Giaâ" laåi voåt lïn cao, tiïëp
tuåc quêìn àaão trïn hûúáng haânh quên cuãa àún võ.
- Maã meå con "Àêìm Giaâ" khöën kiïëp kia. Noá àang toan tñnh
chuyïån gò thïë nhó? - Ba Trêìn nhòn lïn trúâi theo doäi, cêët tiïëng chûãi
àöíng.
- Noá tñnh mûúån anh Ba möåt tïn nö lïå àêëy! - Tiïíu àöåi trûúãng
Nguyïîn Hûäu Phaách pha troâ.
Cêu noái cuãa anh vûâa dûát cuäng laâ luác con "Àêìm Giaâ" quay laåi, böí
nhaâo xuöëng caánh rûâng phña trûúác. Lêìn naây, noá khöng quan saát maâ laâ
phoáng tïn lûãa. Hai traái hoãa tiïîn phuåt ra tûâ bïn höng maáy bay, lao
xuöëng àêët nöí rïìn rô, caách àaân quên löëi chûâng non möåt cêy söë.
Khöng àêìy nùm phuát sau, möåt bêìy nùm chiïëc trûåc thùng loaåi
"Soái Biïín" xuêët hiïån, xaã àaån vaâo khu vûåc con "Àêìm Giaâ" vûâa chó
àiïím. Quan saát àûúâng bay cuãa noá, àaåi àöåi trûúãng nhêån ra àún võ anh
loåt vaâo trong voâng nguy hiïím. Khöng thïí chuã quan àûúåc, anh ra lïånh
cho moåi ngûúâi nhanh choáng chuyïín toaân böå vuä khñ, tû trang xuöëng
con laåch caån.
- Em ài trûúác ài! - Àaåi àöåi trûúãng noái vúái Baãy Têm - Àïí vuä khñ
àêëy, anh chuyïín xuöëng cho, khêín trûúng lïn.
Noái röìi, anh àêíy ngûúâi yïu ài trûúác vaâ khïå nïå chuyïín dêìn vuä
khñ, tû trang xuöëng con laåch. Khi moåi ngûúâi àaä di chuyïín hïët moåi thûá
xuöëng loâng suöëi, àaåi àöåi trûúãng vêîn coân thêëy möåt chiïën sô ngöìi xoay
lûng vïì phña anh, chûa chõu xuöëng. Giêån quaá, anh heát toaáng lïn:
- Lñnh traáng gò maâ ngu thïë. Chuyïín vuä khñ xuöëng con laåch ngay
ài, muöën chïët haã?
Àïën luác naây, anh lñnh múái uïí oaãi nhêëc àûúåc thên hònh, àûáng
dêåy.
Nùçm úã ngoaâi voâng bùæn phaá, trong tiïëng maáy bay quêìn àaão
phaânh phaåch, tiïëng hoãa tiïîn nöí àuâng àuâng vaâ tiïëng suáng àaåi liïn nöí
toang toaác liïn höìi, àaåi àöåi trûúãng ruâng mònh, chöåt daå. Anh thêìm nghô
àún võ mònh àaä liïn tuåc gùåp may. Nïëu nhû, anh raáng keáo moåi ngûúâi
haânh quên thïm mûúâi phuát nûäa, chó cêìn mûúâi phuát thöi, túái daãi rûâng
phña trûúác múái nghó, thò khöng biïët àiïìu gò seä xaãy ra. Trong chiïën
tranh, sûå nhanh, chêåm chó cêìn möåt chuát xñu, àöi khi keáo ngûúâi ta
thoaát khoãi tai hoåa chïët ngûúâi. Àaåi àöåi trûúãng cûúâi thêìm. Nuå cûúâi cuãa
anh chûa kõp tùæt trïn möi, thò con "Àêìm Giaâ" tûâ trïn cao laåi lao xuöëng
bùæn traái àiïím. Möåt traái khoái maâu àoã nöí tung caách chöî anh nêëp chûâng
non möåt trùm meát. Ngay lêåp tûác, bêìy trûåc thùng uâa túái bùæn phaá ngay
khu rûâng mua luáp xuáp, núi caác anh àang lêín traánh. Lêìn naây khöng
phaãi laâ caác anh chûáng kiïën maâ laâ chõu àûång.
Nùçm bïn ngoaâi, che àaån cho Baãy Têm, àai àöåi trûúãng nhòn thêëy
têån mùæt nhûäng àûúâng àaån àaåi liïn caây tung àêët xung quanh anh.
Nhûäng caânh mua bõ àaån àöën, ngaã raåp trïn mùåt àêët. Nhiïìu viïn àaån
rúi xuöëng con laåch, laâm vùng sònh lïn ngûúâi anh. Bêìu trúâi bõ bêìy trûåc
thùng chiïëm àoaåt, thaã sûác tung hoaânh, bùæn phaá. Trong phuát chöëc,
caánh rûâng mua àaä bõ àaån nhoån àöën truåi vaâ bõ tïn lûãa àöët chaáy. Gioá tûâ
hûúáng biïín uâa túái, àuöíi ngoån lûãa chaåy daâi trïn caánh rûâng. Nhûäng
ngoån khoái daây àùåc xöåc vaâo, laâm cho àaåi àöåi trûúãng ho sùåc suåa. úã trong
voâng tay anh, Baãy Têm cuäng bùæt àêìu ho. Toaân thên cö rung lïn, phêåp
VÙN LÏ 108
phöìng dûúái ngûåc anh. Àaåi àöåi trûúãng ghò chùåt lêëy baân tay cuãa Baãy
Têm, rùng cùæn vaâo vai aáo cö, chõu àûång.
Sau cún ho sùçng sùåc, Baãy Têm giêåt tay ra khoãi baân tay ngûúâi
yïu, cö quúâ quaång, nhoaâi ngûúâi trïn buân nûúác, nhùçm thoaát khoãi biïín
khoái. Nhûng anh vêîn raáng giûä cö laåi. Anh tin rùçng tûâ trïn cao, boån xaå
thuã Myä àang tröng chúâ sûå non gan, boã chaåy, cuãa con ngûúâi, nïëu coá.
- Àûa Baãy Têm laåi àùçng naây, thuã trûúãng úi! - Caách chöî àaåi àöåi
trûúãng êín nêëp löëi chûâng hún mûúâi meát, Buâi Nhû Cao kïu lïn - chöî
naây an toaân hún.
Nhûng àaåi àöåi trûúãng kiïn quyïët khöng chaåy. Chaåy luác naây laâ
chïët. Chó cêìn ai àoá sú xuêët möåt chuát laâ coá thïí àêíy àún võ rúi vaâo tònh
thïë hiïím nguy.
- Raáng chõu àûång möåt chuát nûäa ài em! - Àaåi àöåi trûúãng lêëy húi,
noái möåt caách rïn ró, rúâi raåc, trong khi lûãa xung quanh anh böëc chaáy
àuâng àuâng.
Àaåi àöåi trûúãng êën Baãy Têm nùçm raåp xuöëng sònh. Lûãa liïëm trïn
khoaãng khöng laâm lûng anh raát boãng. Anh caãm thêëy muâi kheát cuãa toác
chaáy vaâ muâi àêët bõ hêm noáng tanh nöìng.
Trong khoaãnh khùæc nguy kõch êëy, coá möåt luöìng gioá tûâ hûúáng bùæc
uâa túái, laâm thaânh möåt cún löëc cuöën caã lûãa vaâ tro bay lïn trúâi muâ mõt.
Chñnh ngoån gioá xoaáy naây àaä ngùn khöng cho ngoån lûãa tiïën xa hún.
Boån trûåc thùng bùæn phaá chûâng hún nûãa tiïëng àöìng höì thò ruát ài,
boã laåi trïn caánh rûâng nhûäng höë àaån vaâ nhûäng àaám khoái êm ó.
- ÖÍn röìi, em thên yïu aå! - Àaåi àöåi trûúãng noái, röìi keáo Baãy Têm
tûâ tûâ àûáng dêåy.
- Anh coá sao khöng? - Baãy Têm hoãi nhû bõ huåt húi.
Àaåi àöåi trûúãng lùæc àêìu. Anh caãm thêëy vö cuâng khöí têm khi phaãi
chûáng kiïën gûúng mùåt àoã au vò húi noáng vaâ cùåp mùæt sûng vuâ vò khoái úã
ngûúâi yïu. Anh bùåm möi, duâng ngoán tay lau nhûäng vïët buân dñnh trïn
khoáe möi cuãa cö.
- Toác trïn àêìu anh chaáy hïët röìi kòa! - Baãy Têm noái nhû khoác. Cö
keáo àêìu anh xuöëng röìi duâng tay vuöët nheå trïn maái toác bõ chaáy quùn
tñt, voán cuåc.
Àïën luác naây, àaåi àöåi trûúãng múái caãm thêëy raát boãng úã hai vai.
Bêët giaác, anh àûa tay ra sau keáo aáo lïn vaâ nhêån ra aáo mònh àaä buåc.
Tûâ dûúái laåch caån, moåi ngûúâi cuäng nhöím dêåy, daáo daác goåi nhau.
Gûúng mùåt ngûúâi naâo cuäng lêëm lem vò buân àêët vaâ khoái buåi. Quêìn aáo
nhiïìu ngûúâi bõ raách taã túi. Àaåi àöåi trûúãng yïu cêìu àöìng àöåi kiïím tra
xem coá ai bõ thûúng vong khöng, cho túái khi nhêån diïån àuã mùåt caác
chiïën sô, anh ra lïånh lïn àûúâng.
Àaåi àöåi trinh saát vïì túái vûúân sêìu riïng boã hoang úã phña nam êëp
An Bònh vaâo luác ba giúâ chiïìu. Núi àoáng quên cuãa àún võ caách kïnh Baâ
Àêìm, àoaån gêìn nhêët, khoaãng böën cêy söë vaâ caách söng Caái Lúán khoaãng
baãy cêy. Vûâa haânh quên àïën núi, àaåi àöåi trûúãng Lï Syä Quyá yïu cêìu
moåi ngûúâi phaãi tuyïåt àöëi giûä gòn bñ mêåt. Anh cho böå àöåi duâng cûa, haå
vaâi cêy sêìu riïng àïí laâm hêìm truá êín vaâ hêìm chûáa vuä khñ. Nhûäng
cöng sûå chiïën àêëu phaãi àaâo ngay. Viïåc nêëu ùn trûúác mùæt, anh nhúâ Baãy
Têm vaâ Nùm Thi giuáp àúä. Dô nhiïn, hai cö gaái rêët vui veã nhêån lúâi.
Cöng viïåc àang tiïën triïín töët àeåp thò Phan Lêm chaåy lïn, baáo
vúái àaåi àöåi trûúãng rùçng coá möåt àún võ àùåc cöng cuãa khu cuäng vûâa
haânh quên túái núi. Hoå cùæm traåi caách núi àoáng quên cuãa àún võ chûâng
ba trùm meát vïì phña nam. Hiïån thúâi, thuã trûúãng cuãa àún võ baån àïën
àêy àïí xin gùåp anh.
Àaåi àöåi trûúãng hoaân toaân sûãng söët vò sûå viïåc naây. Anh khöng hïì
àûúåc cêëp trïn giao nhiïåm vuå quan hïå taác chiïën vúái bêët kyâ möåt àún võ
naâo caã, nïn anh coá quyïìn khûúác tûâ moåi àïì nghõ tiïëp kiïën.
- Khöng àûúåc àêu, Lêm aå! - Anh noái - Cêåu baáo laåi vúái chó huy
cuãa àún võ êëy laâ töi khöng thïí tiïëp àûúåc.
Phan Lêm gaäi àêìu, toã yá aáy naáy:
- Hoå chó xin gùåp anh vaâi phuát thöi. Hònh nhû hoå muöën trao àöíi
vúái anh möåt viïåc rêët quan troång.
VÙN LÏ 110
- Thöi àûúåc. - Àaåi àöåi trûúãng tùåc lûúäi - Cêåu múâi hoå àïën àêy.
Vaâi phuát sau, Phan Lêm dêîn túái möåt caán böå chó huy coân treã,
ngûúâi thêëp. Sau caái bùæt tay, anh ta vöìn vaä tûå giúái thiïåu tïn laâ Taå
Ngoåc Minh, chñnh trõ viïn tiïíu àoaân àùåc cöng, àún võ vûâa múái àûúåc
Trung ûúng chi viïån cho khu.
- Chuáng töi àang trïn àûúâng haânh quên vïì U Minh Haå, àöìng chñ
aå! - Anh ta noái - Chùèng giêëu gò àöìng chñ, saáng nay, trïn àûúâng haânh
quên, chuáng töi bõ maáy bay àõch bùæn phaá dûä döåi. Hiïån thúâi, chuáng töi
coá böën thûúng binh, coá hai thûúng binh nùång. Trong khi àoá, trïn lïånh
cho chuáng töi phaãi ài gêëp. Do vêåy, chuáng töi nhúâ caác àöìng chñ chùm
soác giuâm thûúng binh vaâi bûäa. Chêåm nhêët laâ vaâo ngaây möët, chuáng töi
seä cho ngûúâi àïën àoán ài.
Hoáa ra chñnh àún võ naây àaä laâm cho caác anh bõ vaå lêy höìi saáng.
Àaåi àöåi trûúãng nghô buång vaâ caãm thêëy vïët boãng trïn vai laåi raát àau.
Tuy vêåy, anh cuäng khöng coá lyá do gò àïí oaán traách võ chñnh trõ viïn naây
caã. Sûå liïn luåy trong chiïën tranh chùèng phaãi laâ chuyïån múái meã gò.
Nhûng, àiïìu quan troång laâ anh khöng thïí giuáp àúä hoå àûúåc. Caác anh
cuäng laâ àún võ taác chiïën. Caác anh cuäng coá thïí bõ cêëp trïn àiïìu ài möåt
caách bêët ngúâ. Húän nûäa, caác anh khöng phaãi laâ àún võ thu dung, hoùåc
traåm phêîu coá nhiïåm vuå thu nhêån thûúng binh.
- Thïë naây thò khoá thêåt, àöìng chñ Minh aå! - Àaåi àöåi trûúãng noái vúái
veã tïë nhõ - Xin àöìng chñ àûâng buöìn. Chuáng töi cuäng àang trïn àûúâng
haânh quên, nïn khöng thïí giuáp caác àöìng chñ àûúåc.
Võ chñnh trõ viïn tiïíu àoaân lùæng nghe ra àiïìu chùm chuá, nhûng
mùæt thò àïí yá àïën cùn hêìm khaá kiïn cöë àang àûúåc xêy dûång. Cùn hêìm
giaán tiïëp cho biïët laâ àún võ anh àaä dûâng chên.
- Töi nghô laâ caác àöìng chñ coân úã àêy ñt nhêët möåt tuêìn lïî! - Anh ta
noái - Coân chuáng töi chó nhúâ caác àöìng chñ tröng giuáp thûúng binh cho
àöå ba ngaây.
Thùçng cha naây tinh quaái thêåt! Àaåi àöåi trûúãng thêìm nghô. Hùæn
chó nhòn cùn hêìm cuãa mònh laâ suy àoaán ra vêën àïì. Nhûng nguyïn tùæc
vêîn laâ nguyïn tùæc. Anh khöng thïí nhêån nuöi giuáp möåt luác böën thûúng
binh, duâ chó möåt ngaây. Thûúng nhau thò rêët thûúng, nhûng úã vaâo
hoaân caãnh naây, anh phaãi tûâ chöëi.
- Biïët laâ caác àöìng chñ gùåp khoá khùn, nhûng chuáng töi khöng thïí
giuáp caác àöìng chñ àûúåc!
Hai ngûúâi àang noái chuyïån vúái nhau thò Baãy Têm àem nûúác traâ
vûâa múái pha lïn cho àaåi àöåi trûúãng. Anh àoán lêëy ca nûúác, röìi roát ra
cheán múâi khaách.
- Múâi àöìng chñ uöëng nûúác! - Lúâi múâi cuãa àaåi àöåi trûúãng ngêìm yá
baáo cho võ khaách biïët laâ cêu chuyïån cuãa hoå àaä kïët thuác.
Võ chñnh trõ viïn tiïíu àoaân àoán lêëy cheán traâ noáng, uöëng möåt húáp,
röìi àùåt xuöëng àêët, hñt haâ khen ngon, röìi tiïëp tuåc thuyïët phuåc:
- Caác àöìng chñ coá àiïìu kiïån, laåi coá caã nûä cûáu thûúng, caác àöìng chñ
giuáp chuáng töi vúái. Chuáng töi khöng coá yá àõnh àùåt khoá khùn cuãa mònh
lïn vai caác àöìng chñ, nhûng quaã thêåt, chuáng töi khöng coân caách naâo
hún.
- Töi biïët! - Àaåi àöåi trûúãng noái vúái veã khoá chõu - Nhûng töi khöng
thïí giuáp caác àöìng chñ àûúåc. Caác àöìng chñ coá quên àöng. Caác àöìng chñ
cêìn phaãi cûã ngûúâi àûa thûúng binh vïì traåm phêîu tiïìn phûúng ngay.
Ngoaâi ra, khöng coá caách giaãi quyïët naâo húåp tònh húåp lyá hún àêu.
Mùåc duâ àaåi àöåi trûúãng traã lúâi dûát khoaát nhû vêåy, nhûng võ chñnh
trõ viïn vêîn möåt mûåc kiïn trò.
- Têët caã chuáng ta àïìu vò nhiïåm vuå caách maång caã! - Anh ta noái -
Möåt con ngûåa àau, caã taâu boã coã. Chuáng töi gùåp khoá khùn, coân caác
àöìng chñ thò...
Cêu noái cuãa võ khaách laâm àaåi àöåi trûúãng vö cuâng bûåc böåi. Mùåt
anh àoã rûång lïn:
- Xin löîi, - Anh noái - Nïëu úã vaâo cûúng võ àöìng chñ, töi seä khöng
noái nhû vêåy vaâ töi cuäng khöng àöëi xûã vúái thûúng binh cuãa mònh nhû
vêåy. Àöìng chñ khöng àûúåc pheáp boã hoå úã doåc àûúâng, ngay caã khi chuáng
töi àöìng yá giuáp àúä ài nûäa. Leä ra, àöìng chñ phaãi laâ ngûúâi hiïíu möåt caách
sêu sùæc àiïìu êëy múái phaãi.
Biïët laâ khöng thuyïët phuåc àûúåc àaåi àöåi trûúãng, võ khaách uïí oaãi
àûáng dêåy. Anh ta nhòn Baãy Têm vúái veã mùåt cêìu cûáu. Àaåi àöåi trûúãng
àûáng nhòn anh ta lùæc àêìu, töåi nghiïåp.
VÙN LÏ 112
- AÃnh àïì nghõ vúái anh chuyïån gò vêåy? - Baãy Têm bûúác àïën bïn
ngûúâi yïu, seä saâng hoãi.
- Chùèng coá chuyïån gò caã, em aå! - Àaåi àöåi trûúãng noái - Anh ta nhúâ
mònh chùm soác giuáp böën thûúng binh bõ maáy bay bùæn höìi súám mai.
- Vaâ, anh nhêån lúâi chúá?
- Khöng, khöng thïí àûúåc em aå! - Àaåi àöåi trûúãng nhòn Baãy Têm,
lùæc àêìu - Em thûã nghô xem, nïëu nhû mònh nhêån lúâi, ngay ngaây mai,
cêëp trïn quyïët àõnh àiïìu àún võ ài núi khaác, thò mònh seä giaãi quyïët
thïë naâo?
Baãy Têm beã ngoán tay, bùn khoùn:
- Hay laâ, anh àïí boån em, em vaâ Nùm Thi, nhêån chùm soác thûúng
binh vêåy?
Àaåi àöåi trûúãng ngúä ngaâng nhòn ngûúâi yïu. Anh rêët xuác àöång
trûúác yá nghô chên thaânh, àa caãm cuãa cö. Àoá laâ möåt àûác tñnh töët àeåp,
möåt àûác tñnh chó coá thïí coá àûúåc úã caác võ Thaánh.
- YÁ nghô cuãa em rêët töët, em thên mïën aå! - Àaåi àöåi trûúãng vöî vïì -
Trong trûúâng húåp naây, chó coá loâng töët thöi thò chûa àuã, maâ cêìn phaãi coá
chuyïn mön, thuöëc men múái giuáp àúä àûúåc hoå. Nïëu nhû nhêån lúâi röìi,
nhûng laåi àïí hoå chïët thò coá phaãi chuáng ta mang töåi khöng? Theo anh,
töët nhêët laâ haäy àïí cho võ chó huy àún võ kia laâm troân böín phêån. Anh
ta phaãi coá nhiïåm vuå thu xïëp möåt caách töët àeåp nhêët cho thûúng binh
cuãa mònh. Chó khi naâo anh ta thêëu hiïíu àûúåc àiïìu àoá, moåi chuyïån seä
àûúåc giaãi quyïët ïm xuöi. Nïëu chuáng ta nhêån traách nhiïåm thay cho
anh ta seä chó taåo àiïìu kiïån cho anh ta yã laåi sau naây.
- Öi, anh cuãa em! Luác naâo anh cuäng àuáng... Nhûng dêîu sao, em
vêîn caãm thêëy viïåc tûâ chöëi lúâi thónh cêìu cuãa ngûúâi khaác coá caái gò àoá
khöng àaânh loâng, khöng àaânh loâng möåt chuát xñu naâo, anh aå.
Àaåi àöåi trûúãng àùåt nheå tay lïn vai ngûúâi yïu, xuöëng gioång, hoãi:
- Em àaä nêëu ùn xong chûa? Röìi aâ? Thöi, haäy cuâng vúái Nùm Thi
ài tùæm ài, röìi ùn cúm. Sau àoá, chuáng ta seä baân tñnh laåi xem coá thïí laâm
àûúåc caái gò.
Baãy Têm móm cûúâi vúái anh. Àêy laâ nuå cûúâi êu yïëm àêìu tiïn cuãa
cö daânh cho anh, sau möåt ngaây haânh quên.
Raång saáng ngaây höm sau, àaåi àöåi trûúãng Lï Syä Quyá dêîn theo
saáu chiïën sô tiïën haânh trinh saát thûåc àõa möåt lêìn nûäa. Àêy laâ chuyïën
ài cuöëi cuâng àïí anh coá thïí raâ soaát laåi àõa àiïím, kïë hoaåch àaánh àõch.
Thúâi tiïët àaä sang xuên, khö raáo, nhûng àïm xuöëng vêîn coá sûúng
muâ. Sûúng rúi daây àùåc, bao phuã toaân böå khu vûåc laâm cho àaåi àöåi
trûúãng khoá coá thïí nhêån diïån àõa hònh tûâ xa möåt caách chñnh xaác. Têët
caã caãnh vêåt trûúác mùæt anh hiïån ra möåt caách múâ aão, nhaåt nhoâa. Sûå
chòm àùæm cuãa cêy cöëi trong maân sûúng trùæng àuåc gêy cho anh caãm
giaác nhû àang ài vaâo möåt thïë giúái khaác, möåt thïë giúái huyïìn aão, coá
phêìn xa laå àöëi vúái anh, möåt thïë giúái êím ûúát, êm khñ nùång nïì.
Buöíi töëi höm trûúác, àaåi àöåi trûúãng nhúá laåi, sau khi ùn cúm xong,
anh dêîn Baãy Têm vaâ Nùm Thi sang tiïíu àoaân àùåc cöng, tòm gùåp anh
chaâng chñnh trõ viïn vaâ baáo cho anh ta biïët laâ caác cö chêëp nhêån viïåc
chùm soác giuáp thûúng binh. Böîng dûng coá àûúåc ngûúâi tònh nguyïån
gaánh lêëy phêìn khoá khùn cho mònh, võ chñnh trõ viïn vö cuâng sung
sûúáng. Anh ta thao thao:
- Töi vö cuâng caãm kñch vaâ àaánh giaá rêët cao tinh thêìn Lïninnñt
cuãa caác àöìng chñ. Chó coá nhûäng ngûúâi cöång saãn toaân têm toaân yá phuåc
vuå caách maång, phuåc vuå nhên dên múái coá nhûäng nghôa cûã cao àeåp nhû
thïë naây. Thay mùåt caán böå, chiïën sô tiïíu àoaân, töi xin chên thaânh caãm
ún caác àöìng chñ. Nïëu khöng coá sûå giuáp àúä cuãa caác àöìng chñ, töi thêåt
khöng biïët seä xûã trñ tònh huöëng naây thïë naâo. Töi seä àiïån vïì khu, baáo
caáo vúái cêëp trïn vïì viïåc laâm hûäu aái naây vaâ àïì nghõ khen thûúãng thñch
àaáng cho caác àöìng chñ.
Àaåi àöåi trûúãng ruâng mònh, kiïn nhêîn, raáng nghe lúâi phaát biïíu
trún tru cuãa anh ta vaâ caãm thêëy nghi ngúâ úã phêím chêët, cûúng võ maâ
anh ta àang nùæm giûä. Trong khi àoá, Baãy Têm vaâ Nùm Thi tröë mùæt
nhòn vaâo miïång anh ta, nhû àang nuöët tûâng lúâi. Àaåi àöåi trûúãng lùæc
àêìu, thêët voång. Anh thêìm nguyïìn ruãa anh chaâng Phan Lêm ngêy
thú, nhanh nhêíu àoaãng cuãa anh. Anh cuäng tûå nguyïìn ruãa mònh laâ àaä
VÙN LÏ 114
kïí cho Baãy Têm nghe toaân böå sûå thêåt, àïí röìi böîng nhiïn, nhêån lêëy
traách nhiïåm nùång nïì khöng phaãi cuãa cö. Àaåi àöåi trûúãng khöng hïì
traách moác cö, thêåm chñ coân àïì cao phêím chêët cöng dên cuãa caác cö nûäa.
Caác cö laâ nhûäng ngûúâi quaá trong saáng, trong saáng àïën mûác s1/2n
saâng chêëp nhêån caã sûå lúåi duång cuãa ngûúâi khaác möåt caách tûå nhiïn,
khöng hïì do dûå.
Chuyïån àaä xaãy ra nhû thïë, àaåi àöåi trûúãng chó coân möåt caách laâ
miïîn cûúäng, chêëp nhêån hiïån thûåc vaâ coi nhû sûå thïí àaä röìi.
- Anh buöìn tuåi em lùæm phaãi khöng, anh Quyá? - Sau khi àûa
thûúng binh vïì khu vûåc cuãa àún võ, Baãy Têm hoãi anh.
- Khöng, em yïu aå! - Àaåi àöåi trûúãng noái - Anh rêët tön troång
quyïët àõnh cuãa hai em.
Baãy Têm trúã nïn xao xuyïën. Cö chuã àöång nùæm tay anh, noái:
- Khöng phaãi laâ tuåi em khöng àuã tónh taáo àïí nhêån ra rùçng loâng
töët cuãa mònh àang bõ lúåi duång àêu. Nhûng em lo cho thûúng binh.
Mêëy aãnh khöng àaáng bõ àuân àêíy nhû thïë... Mêëy aãnh àaä tûâ boã gia
àònh, laâng xoám, vaâo àêy chiïën àêëu cho quï hûúng cuãa tuåi em...
- Àuáng vêåy, em thên yïu aå! - Àaåi àöåi trûúãng xuác àöång noái -
Chuáng ta khöng àïì cêåp àïën chuyïån naây nûäa, em nheá!
Baãy Têm nhòn anh vúái cùåp mùæt biïët ún, tròu mïën...
Àaåi àöåi trûúãng dêîn quên ra túái vaâm kïnh Baâ Àêìm vaâo luác ba giúâ
hai mûúi phuát. Nhû vêåy laâ coân rêët lêu trúâi múái saáng. Taåi àêy, àaåi àöåi
trûúãng phên chia àöåi hònh ra laâm hai töëp, möîi töëp caách nhau khoaãng
nûãa cêy söë, theo doäi àõch tònh. Tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách
chõu traách nhiïåm khu vûåc kïnh Baâ Àêìm, coân àaåi àöåi trûúãng thò
nghiïn cûáu khu vûåc vaâm Lúán.
So vúái àúåt trinh saát lêìn trûúác, lêìn naây, tuyïåt nhiïn boån àõch
khöng bùæn hoãa chêu. Thûåc tïë àoá cho pheáp àaåi àöåi trûúãng coá cú súã àïí
nghi ngúâ khaã nùng taâu àõch lúåi duång sûúng muâ, nùçm phuåc kñch úã àêu
àoá. Anh noái vúái Nguyïîn Hûäu Phaách suy nghô cuãa mònh vïì hiïån tûúång
naây, nhùçm lûu yá moåi ngûúâi phaãi caãnh giaác hún.
Khi tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách dêîn quên ài röìi, àaåi àöåi
trûúãng múái lêìn xuöëng saát meá söng. Anh lúåi duång cêy bêìn quyâ, boâ ra xa
àïí coá têìm quan saát röång lúán hún.
Vaâo thúâi àiïím naây, úã phña thûúång nguöìn, anh nhòn thêëy saát búâ
söng coá nhiïìu aánh àeân le loái. Rêët coá thïí àoá laâ êëp chiïën lûúåc Vônh Höåi -
Núi boån àõch vûâa taái dûång möåt àöìn baão an trïn nïìn boát cuä, coá quy mö
lúán hún, cúä möåt àaåi àöåi. Tûâ àêëy, boån àõch thûúâng tung lûåc lûúång ài caân
queát trong rûâng traâm.
Sau khi xem xeát möåt höìi lêu, àaåi àöåi trûúãng boâ trúã vaâo búâ. Àuáng
luác êëy, anh lúâ múâ nhòn thêëy boáng àen cuãa möåt chiïëc taâu tûâ phña haå
nguöìn, lúåi duång nûúác lúán, thaã tröi vïì phña anh. Cuâng luác, tiïíu àöåi
trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách cuäng cho ngûúâi baáo àïí anh biïët laâ hoå cuäng
phaát hiïån thêëy hai chiïëc taâu chiïën khaác buöng neo, nùçm phuåc trïn
doâng kïnh.
Meå kiïëp! Àaåi àöåi trûúãng bêët giaác chûãi thïì. Nïëu thûåc tïë diïîn ra
àuáng nhû nhûäng gò caác anh nhòn thêëy thò roä raâng laâ keã àõch àaä àoán
loäng, nhùçm ngùn chùån caác cuöåc chuyïín quên cuãa ta tûâ hûúáng Giöìng
Riïìng, Goâ Quao thoåc xuöëng chi khu Hiïëu Lïî, maâ caác anh goåi laâ cùn cûá
thûá Mûúâi Möåt.
Àaåi àöåi trûúãng bêng khuêng àûáng nhòn doâng söng Caái Lúán möåt
höìi lêu, röìi dêîn Phan Lêm men theo búâ söng, tòm àõa àiïím phuåc kñch.
Khi anh vûâa trúã vïì àêìu vaâm thò Nguyïîn Hûäu Phaách laåi cûã möåt chiïën
sô túái baáo cho anh biïët laâ hai chiïëc taâu àõch, hoå nhòn thêëy höìi naäy, àaä
biïën mêët, giöëng nhû möåt boáng ma. Tònh hònh êëy laâm cho àaåi àöåi
trûúãng trúã nïn bùn khoùn. Anh goåi Phan Lêm laåi cùn dùån cöng viïåc
vaâ hûúáng ruát lui, möåt khi tònh huöëng xêëu xaãy ra, röìi cuâng möåt chiïën
sô ài vïì hûúáng kïnh Baâ Àêìm.
Trong àïm töëi nhêåp nhoaång, àêåm àùåc sûúng muâ, àaåi àöåi trûúãng
reä coã, bûúc ài möåt caách cêín troång. Anh gùåp Nguyïîn Hûäu Phaách àang
ài ài laåi laåi bïn möåt goâ möëi cao, caách búâ kïnh möåt khoaãng àêët röång.
Nguyïîn Hûäu Phaách bûúác túái, tay chó vïì hûúáng thûúång nguöìn,
gheá saát miïång vaâo tai anh, noái:
VÙN LÏ 116
- Töi àaä nhòn thêëy hai chiïëc taâu àõch úã hûúáng naây. Chó thoaáng
möåt caái laâ àaä khöng thêëy noá nûäa. Taâu sùæt chúá coá phaãi traái boáng bay
àêu.
- Rêët coá thïí laâ noá àaä lúåi duång sûúng muâ, daåt vaâo möåt chöî naâo àoá.
Àaåi àöåi trûúãng noái nhoã - Noái vúái anh em phaãi têåp trung theo doäi, àïì
phoâng. Boån Myä ranh ma lùæm. Chó cêìn sú sêíy möåt chuát xñu laâ oãm cuã toãi
nhû chúi. Caách àêy vaâi thaáng, nhiïìu àún võ cuãa ta bõ chuáng cho "phúi
aáo" úã khu vûåc naây àêëy!
Àaåi àöåi trûúãng vûâa noái dûát cêu thò chiïën sô Lï Vùn Àûác höín hïín
chaåy túái, noái laåc caã gioång:
- Thuã trûúãng úi! Em nghe thêëy coá tiïëng maái cheâo khua nûúác úã
hûúáng naây.
Àaåi àöåi trûúãng baán tñn baán nghi, keáo Nguyïîn Hûäu Phaách ài vïì
phña goâ àêët, caách chöî anh àang àûáng löëi chûâng möåt trùm meát, núi coá
hai chiïën sô àang caãnh giúái, dûâng laåi, nghe ngoáng. Khöng gian vùæng
lùång nhû túâ, ngoaåi trûâ tiïëng gioá vi vu thöíi. Nhûng ñt giêy sau, àaåi àöåi
trûúãng nghe thêëy tiïëng maái cheâo cheám xuöëng nûúác, roä möìn möåt.
- Meå khó, àaám naâo vûúåt kinh liïìu thïë? Böå chuáng àiïn caã röìi sao?
- Àaåi àöåi trûúãng ruãa thêìm.
Àuáng luác àoá, luác anh caãm thêëy ngûúâi noáng bûâng bûâng thò coá hai
tiïëng nöí luåp buåp vúä ra, àöìng thúâi laâ hai traái hoãa chêu bûâng saáng giûäa
bêìu trúâi. Giûäa aánh saáng laånh ngùæt nhû thanh thiïn baåch nhêåt, àaåi àöåi
trûúãng nhòn thêëy hai chiïëc xuöìng chúã khoaãng böën, nùm ngûúâi, tûâ búâ
bïn kia àang búi qua, böîng khûång laåi úã giûäa doâng. Hai chiïëc taâu àõch
eám s1/2n trong àêìm lêìy, böîng ruá ga, lao túái. Àaån 50 ly nöí rïìn, phaá tan
caã maân àïm yïn lùång. Àaån nöí dûä döåi laâm dûång lïn nhûäng cöåt nûúác.
Àaåi àöåi trûúãng nghe thêëy tiïëng kïu thêët thanh. Nhûäng ngûúâi söëng soát
nhaãy tuâm xuöëng doâng nûúác, trong khi hai chiïëc xuöìng chòm nghóm.
Hai chiïëc taâu àõch bêåt àeân pha, lûúát soáng chöìm túái, truát àaån nhû
mûa xuöëng doâng söng. Khöng thïí boã mùåc àöìng àöåi àang lêm naån, àaåi
àöåi trûúãng heát lïn:
- Bùæn! - Anh ra lïånh - bùæn ài!

- Bùæn vaâo àêu? - Thùæng giûä khêíu B41 neáp bïn caånh àaåi àöåi
trûúãng, run lêíy bêíy, hoãi laåi.
- Bùæn vaâo taâu àõch chúá bùæn vaâo àêu! - Àaåi àöåi trûúãng quaát.
Phaãi mêët túái vaâi giêy àöìng höì sau, Thùæng múái bùæn àûúåc traái àaån
vïì phña taâu àõch. Traái àaån vuåt bay nhû möåt tia lûãa, röìi nöí tung trûúác
muäi con taâu. Têët caã caác cúä suáng cuãa àõch àïìu têåp trung vïì hûúáng àaåi
àöåi trûúãng truát àaån.
Nguyïîn Hûäu Phaách giêåt lêëy khêíu suáng trong tay Thùæng, lùæp
traái àaån khaác vaâo noâng, röìi nhùçm thùèng vaâo hai chiïëc taâu ài trûúác,
xiïët coâ. Traái àaån àûúåc phoáng ài, lao thùèng vaâo thaáp phaáo cuãa àõch.
Giûäa böån bïì tiïëng suáng, àaåi àöåi trûúãng coá caãm giaác nhû traái àaån chui
toåt vaâo àêu àoá, röìi bêët ngúâ vúä tung ra, laâm buâng lïn möåt àaám chaáy.
Lêìn naây thò tiïëng la heát hoaãng loaån xaãy ra trïn con taâu àõch.
Tranh thuã luác quên àõch àang röëi ren, àaåi àöåi trûúãng heát to:
- Têët caã, ruát!
Nhûäng ngûúâi lñnh uâa chaåy theo anh vïì phña con mûúng nhoã,
caách búâ kïnh gêìn nûãa cêy söë. Cho túái khi nhaãy xuöëng àûúåc con
mûúng, àaåi àöåi trûúãng múái hoaân höìn. Anh tûåa lûng vaâo thaânh àêët,
àûáng thúã. Anh thúã lêëy thúã àïí. Thúã ra caã àùçng tai.
Cuöåc chaåm suáng trïn kïnh Baâ Àêìm múái röìi àaä àaánh thûác têët caã
taâu xuöìng vaâ àöìn boát àõch trong vuâng. Gêìn nhû cuâng möåt luác, hoãa
chêu àûúåc bùæn túái têëp lïn trúâi, giöëng y nhû múã maân chiïën dõch. Mùåt
àêët thoi thoáp, phêåp phoâng trong aánh saáng laånh luâng ma quyã. Tiïëng
taâu àõch nöí ran trïn hûúáng söng Caái Lúán. Vûâa chaåy, chuáng vûâa naä
tûâng loaåt àaån vaâo hai bïn búâ. Àaån bay chiu chñu, xeá raách bêìu trúâi búãi
muön ngaân hoân lûãa.
Vaâi phuát sau, Phan Lêm vaâ Buâi Nhû Cao cuäng àaä chaåy túái,
cuângnhaãy xuöëng con mûúng thoaát nûúác trong vûúân. Sau khi lêëy laåi
àûúåc bònh tônh, tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách múái xöí têët caã nöîi
bûåc doåc ra:
- Thùçng Thùæng êëm úá àêu röìi? - Ài vúái tao bao nhiïu lêìn röìi maâ
vêîn khöng múã mùæt ra àûúåc. Taâu àõch luâ luâ trûúác mùåt, àaåi àöåi trûúãng
VÙN LÏ 118
ra lïånh bùæn thò laåi hoãi laâ bùæn vaâo àêu? ... Àaä thïë, laåi bùæn nhû cûát, laâm
mêët toi traái B41 cuãa tao.
Àaåi àöåi trûúãng xua tay:
- Thöi, trong àaánh nhau, höët hoaãng laâ chuyïån bònh thûúâng. Túá
nghô lêìn sau noá seä khöng thïë àêu.
- Thùçng naây ngu dai lùæm. Noái maäi cuäng vêîn thïë thöi. Àuáng laâ oác
àêët.
Thùæng àau khöí, phên trêìn:
- Em cuäng khöng biïët taåi sao mònh laåi ngöëc nhû thïë khöng biïët.
Khi thêëy traái saáng voåt lïn laâ chên tay em rúâi ruång, khöng thïí cûã àöång
àûúåc nûäa. Moåi bûäa, em cuäng dúã, nhûng khöng dúã àïën thïë.
- Thöi, biïët röìi - Phan Lêm lïn tiïëng - Haäy im lùång giuâm cho
möåt chuát ài. Hònh nhû coá ngûúâi àang chaåy kia kòa.
Moåi ngûúâi lêåp tûác im lùång, nhòn vïì phña doâng kïnh. Trong aánh
saáng rúân rúån cuãa àeân duâ, hoå tröng thêëy hai ngûúâi lñnh àang keâ möåt
ngûúâi khaác lom khom chaåy túái. Caã ba àïìu vêån quên phuåc maâu àen,
may bùçng vaãi ni-löng. Coá ngûúâi vêîn coân mang àûúåc caã thùæt lûng, suáng
ngùæn. Chùèng cêìn phaãi coá con mùæt tinh tûúâng, hoå cuäng nhêån ra ba
ngûúâi àaân öng kia vûâa múái thoaát naån xong.
- Chaåy àïën àêy nhanh lïn! - Tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách
lïn tiïëng - Lñnh àún võ naâo thïë?
Nhêån ra ngûúâi àaâng mònh, ba ngûúâi lñnh dòu nhau chaåy thùèng
túái con mûúng nûúác, thúã höín hïín.
- Coá phaãi mêëy öng vûâa múái bùæn chaáy chiïëc taâu sùæt trïn kïnh
khöng? Trúâi àêët! Tui àoaán àêu coá sai! Caãm ún. Caãm ún nhiïìu lùæm! -
Khöng coá mêëy öng, tuåi tui chùæc chùæn phuãi chên lïn baân thúâ raáo troåi
röìi! - Möåt anh lñnh trong àoaân noái - Mêëy öng úã àún võ naâo?
- Trinh saát àoaân Löåc Ninh! - Àaåi àöåi trûúãng traã lúâi.
- Chûa nghe! - Anh lñnh lùæc àêìu, hoãi tiïëp - Múái dïì àêy haã.
- ÛÂa, múái vïì àûúåc nûãa nùm!

- Thïë thò coân múái meå gò nûäa. - Anh lñnh kïí - Tuåi töi laâ lñnh cuãa
tónh àûúåc cûã lïn àoán àoaân 95A. Àún võ cuãa öng Àöng êëy, biïët khöng?
- Lñnh àõa phûúng maâ sao mêëy cha chuã quan thêëy meå? - Tiïíu àöåi
trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách noái chen vaâo.
- Búãi vêåy... Anh lñnh chûãi thïì - Àuâ maá, bûäa nay xui sao àêu. Ài
böën, coân ba. Chûa tñnh àïën hai con nhoã àûa àoâ nûäa.
- Hai àûáa khöng sao àêu! - Anh lñnh bõ thûúng noái - Töi nhòn
thêëy tuåi chuáng búi trúã vïì phña bïín.
- Chuáng töi cuäng hy voång nhû thïë! - Àaåi àöåi trûúãng noái. - Thöi,
mêëy öng ruát nhanh lïn, tuåi töi cuäng sùæp ruát àêëy. Ài ài, tuåi töi chùån
hêåu cho.
Ba ngûúâi lñnh àõa phûúng röëi rñt caãm ún, röìi laåi dòu nhau lïn
àûúâng. Àaåi àöåi trûúãng nhòn theo, lùæc àêìu. Anh vûâa thûúng, vûâa thêëy
giêån.
Trúâi saáng roä. Trïn söng Caái Lúán vùng vùèng tiïëng taâu àõch chaåy
vïì hûúáng kïnh Baâ Àêìm. Thónh thoaãng, chuáng laåi bùæn möåt vaâi loaåt
àaån uy hiïëp. Röìi tiïëng maáy taâu nöí nhoã hùèn ài úã hûúáng vûâa xaãy ra
chiïën sûå. Theo phaán àoaán cuãa àaåi àöåi trûúãng thò coá veã nhû chuáng
àang chuêín bõ keáo chiïëc taâu bõ thûúng.
- Liïåu boån àõch coá khaã nùng moâ lïn àêy khöng anh? - Tiïíu àöåi
trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách kheä hoãi.
- Túá nghô laâ khöng. Àaåi àöåi trûúãng traã lúâi khöng àûúåc dûát khoaát
lùæm.
- Bêy giúâ, anh tñnh sao?
- Cûá chúâ úã àêy àïën trûa röìi tñnh. Noái vúái anh em, ai àoái thò cûá ùn
trûúác ài. Nhúá phaãi cûã ngûúâi caãnh giúái cêín thêån.
Möåt chiïëc "Àêìm Giaâ" tûâ hûúáng Võ Thanh bay lïn, quêìn àaão doåc
theo kïnh Baâ Àêìm àïën vaâm Lúán. Noá bay rêët cao, röìi bêët chúåt saâ
xuöëng thêåt thêëp àïí quan saát. Trïn doâng kïnh, tiïëng àöång cú taâu àõch
bêët ngúâ laåi ruá lïn. Rêët nhiïìu tiïëng àöång cú cuâng ruá möåt luác. Rêët coá thïí
laâ chuáng àang keáo chiïëc taâu ài.
VÙN LÏ 120
Mùåt trúâi àaä lïn cao. Chiïëc "Àêìm Giaâ" sau möåt höìi quêìn àaão,
cuäng ruát ài, traã laåi cho khöng gian sûå yïn tônh vöën coá.
Sau thúâi gian nghó ngúi, vaâo khoaãng hai giúâ chiïìu, àaåi àöåi
trûúãng laåi dêîn böå àöåi moâ ra kïnh Baâ Àêìm möåt lêìn nûäa. Anh muöën
quan saát möåt caách tûúâng têån toaân böå khu vûåc naây vaâo ban ngaây. Nïëu
coá àiïìu kiïån, anh seä vúát hai chiïëc xuöìng cuãa àún võ baån bõ àùæm höìi
àïm.
Doâng kïnh hiïån dêìn lïn möåt caách tröëng vùæng trong mùæt anh.
Taåi khu vûåc xaãy ra taác chiïën, têët caã nhûäng buåi coã, búâ cêy àaä bõ àaån
nhoån xeán bùçng, tröëng höëc, àen xaåm. Khöng gian hoaân toaân tônh lùång.
Nhûng àoá laâ sûå tônh lùång khöng bïìn vûäng, sûå tônh lùång nùång nïì. Dûúái
aánh nùæng cuãa mùåt trúâi, húi noáng tûâ mùåt àêët böëc lïn nöìng nùåc muâi
thuöëc suáng vaâ muâi tanh tûúãi cuãa buân àêët. Trïn doâng kïnh loang löí búãi
nhûäng vïåt dêìu àen, nhûäng phao cûáu sinh chaáy dúã vaâ nhûäng voã böng
bùng bõ xeá vöåi.
Trïn búâ, coá rêët nhiïìu dêëu giaây vaâ àêìu mêíu thuöëc laá. Àaåi àöåi
trûúãng baám theo nhûäng dêëu giaây êëy ài thêåt xa, nhûng anh khöng
phaát hiïån àûúåc àiïìu gò khaác laå. Anh tin rùçng nhûäng dêëu giaây trïn
phaåm vi heåp naây laâ cuãa boån lñnh haãi quên lïn búâ, àiïìu khiïín viïåc keáo
taâu. Thûåc tïë trïn hiïån trûúâng àaä xaác àõnh baão chûáng cho sûå nhêån
àõnh cuãa anh.
Sau khi cuâng àöìng àöåi xem xeát thêåt kyä khu vûåc bïn naây kïnh,
àaåi àöåi trûúãng vêîy tay, ra hiïåu cho Nguyïîn Hûäu Phaách túái, hoãi:
- Cêåu coá nhúá chöî hai chiïëc xuöìng bõ àùæm höìi àïm khöng?
Tiïíu àöåi trûúãng cùæn möi, kheä gêåt àêìu möåt caách khöng mêëy tin
tûúãng:
- Theo töi thò möåt chiïëc àùæm úã chöî naây, - Anh noái - Nïëu ta keáo
möåt àûúâng thùèng tûâ goâ àêët mònh àûáng höìi àïm ra giûäa kïnh. Chiïëc
thûá hai chòm caách chiïëc àêìu cúä mûúâi meát, lui vïì phña bïn traái. Ngûâng
möåt laát nhû thïí doâ yá cêëp trïn, anh noái tiïëp - Anh àõnh lêëy hai chiïëc
xuöìng chuêín bõ cho trêån àaánh túái àêy, àuáng khöng?
Àaåi àöåi trûúãng gêåt àêìu.

Tiïíu àöåi trûúãng ra hiïåu cho chiïën sô Nguyïn Vùn Thùæng, ngûúâi
bùæn hoãng möåt traái B41 höìi àïm, bûúác túái, hoãi:
- Biïët búi chûá?
- Biïët! - Thùæng quaã quyïët.
- Vêåy thò trao laåi khêíu suáng cho àaåi àöåi trûúãng, cúãi quêìn aáo ra,
cuâng vúái túá moâ bùçng àûúåc hai chiïëc xuöìng bõ chòm höìi àïm, khêín
trûúng lïn.
Trong luác Phaách vaâ Thùæng chuêín bõ, àaåi àöåi trûúãng yïu cêìu caác
chiïën sô s1/2n saâng chi viïån cho hoå.
Sau khi tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách vaâ chiïën sô Nguyïîn
Vùn Thùæng truát boã böå quên phuåc nhaâu naát xuöëng àêët, lom khom túái
búâ kïnh tröëng traãi, àaåi àöåi trûúãng thêëy tim àêåp röån lïn, cùng thùèng.
Anh chó lo quên àõch nùçm phuåc úã phña búâ bïn kia nöí suáng vaâo hoå, thò
sûå viïåc seä phûác taåp hún nhiïìu. Anh nñn thúã, theo doäi tûâng bûúác tiïën
cuãa hai ngûúâi. May mùæn thay, khöng coá chuyïån gò xaãy ra.
Bêy giúâ thò Phaách vaâ Thùæng àang lùån nguåp dûúái doâng kïnh. Möîi
möåt lêìn hoå ngoi lïn mùåt nûúác àïí thúã, àaåi àöåi trûúãng laåi caãm thêëy böìn
chöìn. Àaä mêëy phuát tröi qua, maâ chûa coá chiïëc xuöìng naâo àûúåc tòm
thêëy. Àaåi àöåi trûúãng chúåt nhêån ra rùçng rêët coá thïí nûúác triïìu lïn àaä
àêíy chiïëc xuöìng tröi ài xa so vúái dûå kiïën. Chúâ Nguyïîn Hûäu Phaách
ngoi lïn thúã, àaåi àöåi trûúãng ra hiïåu cho Phaách moâ vïì phña tay traái.
Hún möåt phuát sau, Phaách nhö lïn, cûúâi. Nuå cûúâi baáo cho anh biïët laâ
àaä tòm àûúåc möåt chiïëc xuöìng.
Tiïíu àöåi trûúãng ngoùæc tay kïu Thùæng laåi, röìi caã hai cuâng lùån
möåt lêìn nûäa. Hoå àaä àem àûúåc chiïëc xuöìng lïn khoãi mùåt nûúác vaâ àêíy
vaâo búâ. Ngoaåi trûâ Phan Lêm vaâ Buâi Nhû Cao coá nhiïåm vuå caãnh giúái,
nhûäng ngûúâi coân laåi chaåy uâa ra, giuáp sûác keáo chiïëc xuöìng lïn búâ.
Trong luác Phaách vaâ Thùæng tiïëp tuåc búi ra kiïëm tòm chiïëc xuöìng
coân laåi, àaåi àöåi trûúãng ra lïånh cho hai chiïën sô khiïng chiïëc xuöìng
àem vïì phña con mûúng thoaát nûúác.
Dûúái doâng kïnh, Phaách vaâ Thùæng cuäng àaä tòm àûúåc chiïëc xuöìng
thûá hai khöng mêëy khoá khùn. Hoå cuâng nhau keáo chiïëc xuöìng vaâo gêìn
VÙN LÏ 122
túái búâ múái phaát hiïån ra trong xuöìng coá xaác chïët cuãa möåt cö gaái cuâng
vúái khêíu suáng cuãa cö. Cö gaái bõ truáng möåt viïn àaån cúä 12,7mm vaâo
buång, thên thïí tan naát. Cö bõ chòm theo xuöìng do quai suáng vûúáng
vaâo coåc dêìm.
Àaåi àöåi trûúãng cho chuyïín xaác cö lïn trûúác, röìi múái keáo xuöìng
lïn. Ngay sau àoá, anh cho khiïng ngay xuöìng ài, coân mònh thò úã laåi
xoáa caác dêëu vïët. Xong xuöi, anh 1/2m xaác cö gaái ài theo.
Vïì túái mûúng nûúác, àaåi àöåi trûúãng cho moåi ngûúâi nghó laåi ñt
phuát, röìi àöång viïn anh em chuyïín tiïëp hai chiïëc xuöìng àïën caánh
rûâng traâm gioá, xen lêîn vúái ö rö, caách mûúng nûúác khaá xa vaâ giêëu laåi úã
àoá.
Àïën àêy, àaåi àöåi trûúãng cho moåi ngûúâi nghó laåi, röìi nheå nhaâng
àùåt xaác cö gaái xuöëng àêët. Anh khöng muöën laâm thi thïí cö àau möåt lêìn
nûäa. Àaåi àöåi trûúãng àûáng dêåy, nhòn cö. Cö gaái coân quaá treã, tuöíi chûâng
mûúâi taám laâ cuâng. Tûâ vïët thûúng trïn ngûúâi cö, maáu vêîn ró ra, coá àiïìu
nhúåt nhaåt. Àaåi àöåi trûúãng vuöët mùæt cho cö, röìi gúä têëm aáo choaâng buöåc
úã thùæt lûng, traãi ra vaâ cuâng Phan Lêm khiïng xaác cö àùåt lïn. Anh cêín
troång xïëp cho cö nùçm ngay ngùæn, khöng quïn àùåt khêíu suáng cuãa cö
bïn caånh. Anh muöën sau naây, nïëu nhû coá ai àoá tòm àûúåc xaác cö, thò
khêíu suáng vö tri vö giaác kia seä cêët lïn tiïëng noái, rùçng: cö laâ möåt ngûúâi
lñnh.
Sau khi àaâo huyïåt xong, àaåi àöåi trûúãng cho kiïím tra dêy buöåc
möåt lêìn nûäa röìi múái chuyïín xaác xuöëng. Trûúác khi lêëp àêët, moåi ngûúâi
àûáng nghiïm, giaânh möåt phuát mùåc niïåm, tiïîn àûa cö.
- Em úi! - Tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách thêìm thò - Nguã
ngon nhaá! Nïëu coá khön thiïng thò mong em haäy cho chuáng töi àûúåc
maånh khoãe. Nïëu coân söëng àûúåc cho túái ngaây chiïën thùæng, töi seä ghi
nhúá maäi ngaây naây. Töi seä laâm giöî cho em, laâm caã giöî böën mûúi chñn
ngaây mêët cuãa em nûäa.
Nhûäng hoân àêët àaä àûúåc neám xuöëng huyïåt. Àêët úã àêy quaá xêëu.
Àaâo lïn maâ lêëp xuöëng khöng àêìy. Moåi ngûúâi phaãi àaâo thïm àêët úã bïn
ngoaâi, àùæp cho nêëm möå cao lïn, vuöng vùæn.
Cöng viïåc hoaân têët, moåi ngûúâi múái caãm thêëy mïåt moãi. Àaåi àöåi
trûúãng nùçm lùn trïn mùåt àêët êím ûúát, têm höìn trúã nïn phiïìn muöån.
Anh nghô àïën söë phêån, sûå ruãi ro cuãa con ngûúâi trong chiïën tranh. Anh
nghô túái nhûäng baån beâ àaä chïët vaâ caãm thêëy coá möåt caái gò àoá thêåt chua
xoát, àùæng cay. Biïët thïë, nhûng anh, caác anh khöng thïí söëng khaác
àûúåc. Trûúác khi trúã thaânh möåt ngûúâi lñnh, anh àaä laâ möåt cöng dên.
Vaâ, dô nhiïn, anh phaãi laâm troân böín phêån àöëi vúái àêët nûúác cuãa anh,
giöëng nhû baác anh, cha anh cuäng àaä laâm nhû thïë!
Caách àêy hún möåt nùm, trong chuyïën ài trinh saát vaâo cûá àiïím
cuãa möåt tiïíu àoaân Myä thuöåc sû àoaân "Tia Chúáp Nhiïåt Àúái", taåi Suöëi
Mêy, bïn Têy Ninh, àaåi àöåi anh àaä moâ vaâo àuáng öí phuåc kñch cuãa àõch.
Àoá laâ vaâo möåt buöíi saáng, luác êëy, caánh rûâng vùæng tanh. Boån Myä àêu coá
vöåi vaâng gò. Chuáng cûá àïí cho trung àöåi ài àêìu vaâo thêåt gêìn, röìi múái
àöìng loaåt bêëm mòn, nöí suáng.
Àaåi àöåi trûúãng àaä nhòn thêëy àöìng àöåi cuãa anh bõ àöën ngaä haâng
loaåt. Tiïëng theát vang lïn trong tiïëng suáng nöí àiïn loaån. Coân hún nûãa
quên söë trong tay, àaåi àöåi trûúãng yïu cêìu moåi ngûúâi nùçm im, khöng
chöëng traã, chúâ àõch xung phong. Àöìng thúâi, anh töí chûác möåt muäi vu
höìi, do Ba Trêìn, luác àoá laâ trung àöåi phoá chó huy, bñ mêåt voâng vïì phña
sau lûng àõch, àaánh boåc hêåu.
Khoái àaån tan dêìn. Khöng thêëy tiïëng suáng chöëng traã, boån Myä
àöìng loaåt tiïën lïn. Nhûäng tïn lñnh àêìu tiïn àaä bùæt àêìu nhaãy túái thu
suáng. Coá tïn duâng muäi giaây lêåt xaác lïn röìi cuái xuöëng moác tuái, tòm
kiïëm taâi liïåu, tû trang cuãa liïåt sô.
Vaâo àuáng luác àoá, àaåi àöåi trûúãng àûáng bêåt dêåy. Nhûäng ngûúâi lñnh
nùçm im nhû nhûäng xaác chïët cuäng àöìng loaåt àûáng lïn, xaã àaån vaâo
quên àõch. Àaåi àöåi trûúãng àaä nhòn thêëy nhûäng cùåp mùæt kinh hoaâng,
ngú ngaác cuãa keã thuâ ngoaái laåi nhòn anh, trûúác khi ngaä xuöëng.
Cuâng luác, caánh vu höìi cuäng àaä bùæt àêìu nöí suáng. Boån Myä trúã nïn
röëi loaån. Chuáng vûâa àaánh vûâa ruát ra khoãi trêån àõa.
Vúái gêìn möåt nûãa quên söë bõ thûúng vong, àïm höm êëy, àaåi àöåi
trûúãng phaát àiïn. Anh ài lang thang trong rûâng nhû möåt boáng ma.
Ngaây höm sau, Phoá chñnh uãy trung àoaân àaä xuöëng thùm àún võ, àöång
viïn, an uãi anh. Nhûng nhûäng lúâi noái chên thaânh cuãa cêëp trïn cuäng
khöng xoáa nöíi nöîi buöìn sêu nùng vaâ mùåc caãm töåi löîi úã trong anh. Anh
VÙN LÏ 124
tûå chûãi ruãa mònh laâ taåi sao laåi àûa böå àöåi ài àuáng vaâo hûúáng êëy? Sûå
hy sinh cuãa àöìng àöåi àaä laâm anh mêët nguã caã thaáng trúâi.
Ngay trong cuöåc hoåp ruát kinh nghiïåm trêån àaánh, àaåi àöåi trûúãng
àaä àûáng lïn xin tûâ chûác. Anh khöng phaãi laâ ngûúâi húân lêîy, hoùåc bêët
maän, maâ caái chñnh laâ anh thêëy mònh khöng xûáng àaáng chó huy àún võ.
Vúái nhûäng gò àaä gêy ra cho àöìng àöåi, anh thêëy mònh chùèng hún gò möåt
gaä töåi àöì.
- Chuáng töi khöng cho öng tûâ chûác àêu, öng Quyá aå! - Phoá chñnh
uãy tuyïn böë thùèng thûâng - Chiïën tranh laâ nhû vêåy, coá luác thùæng, luác
thua. Keã àõch cuãa ta cuäng laâ ngûúâi. Chuáng cuäng thöng minh, laáu caá.
Coá àiïìu, öng khöng àûúåc bi quan. Àõch chïët mûúâi lùm, ta chïët mûúâi
baãy, kïí nhû hoâa. Nhûng ta àaä thùæng vïì thïë trêån. Trong möåt hoaân
caãnh thua mûúâi mûúi, nhûng öng àaä lêåt àûúåc thïë cúâ, àoá laâ àiïìu thêåt
àaáng khêm phuåc. Chùèng phaãi lêëy loâng öng laâm gò, nhûng nïëu rúi vaâo
trûúâng húåp àoá, töi khöng biïët laâ mònh coá xûã trñ àûúåc nhû öng khöng.
Thöi àûâng buöìn nûäa...
Dêìn daâ, nöîi àau trong loâng àaåi àöåi trûúãng cuäng theo nùm thaáng
nguöi ngoai dêìn ài. Nhûng möîi möåt lêìn nhòn thêëy àöìng àöåi cuãa mònh
bõ chïët, cho duâ khöng phaãi laâ ngûúâi cuãa àún võ, anh vêîn thêëy buöìn
loâng.
Àïm höm êëy, sau khi nghiïn cûáu tònh hònh àõch möåt lêìn nûäa,
àún võ quay vïì nghó taåm trong caánh rûâng traâm gioá vaâ ö rö, àaåi àöåi
trûúãng laåi caãm thêëy têm höìn tröëng vùæng. Gêìn saáng, vûâa múái chúåp mùæt
àûúåc möåt laát, anh lúâ múâ nhòn thêëy boáng möåt ngûúâi con gaái àûáng ngay
àêìu voäng nhòn anh. Caái nhòn cuãa cö gaái buöìn rûúâi rûúåi.
- Em haã? Baãy Têm haã? - Àaåi àöåi trûúãng nghô laâ mònh àaä hoãi nhû
vêåy.
Cö gaái kheä lùæc àêìu, nhûng mùæt vêîn khöng rúâi anh. Hònh nhû cö
muöën noái vúái anh möåt àiïìu gò àoá maâ khöng noái àûúåc. Cho àïën khi coá
tiïëng gaâ gaáy cêët lïn, cö gaái giêåt mònh, quay goát.
Àaåi àöåi trûúãng choaâng dêåy. Trúâi vêîn töëi. Tûâ hûúáng söng Caái
Lúán, tiïëng taâu àõch vêîn vùng vùèng döåi vïì. Trïn nïìn trúâi, hoãa chêu àoã
quaåch. Thónh thoaãng múái coá möåt vaâi loaåt suáng nöí reá lïn.
Àaåi àöåi trûúãng lêëy àeân pin xem àöìng höì. Àaä gêìn nùm giúâ saáng.
Anh rêët muöën nguã röën möåt chuát, nhûng mùæt cûá raáo khö. úã caånh anh,
Phan Lêm thûác tûâ luác naâo. Thêëy àaåi àöåi trûúãng roåi àeân pin, anh ta
ngöìi bêåt dêåy, roán reán bûúác túái bïn caånh, thò thaâo:
- Thuã trûúãng úi. Hònh nhû cöí vïì, thuã trûúãng aå. Em nhòn thêëy rêët
roä. Cöí öm buång, àûáng àêìu voäng, nhòn em. Em àaä cêët tiïëng hoãi, nhûng
cöí khöng traã lúâi, röìi boã ài. Luác àoá, em caãm thêëy laånh toaát caã ngûúâi.
Àaåi àöåi trûúãng vöî vai Phan Lêm:
- Thöi, nguã ài! - Anh noái - Coá thïí cêåu quaá nhaåy caãm vúái caái chïët
cuãa cöí, sinh ra mú maâng àêëy thöi.
- Töi nghô khöng phaãi mú! - Nguyïîn Hûäu Phaách cuäng ngöìi bêåt
dêåy, goáp chuyïån - Töi cuäng nhòn thêëy cö êëy. Töi nhòn thêëy cöí àûáng úã
ngay bïn àêìu voäng cuãa mònh.
- Caác cêåu bõ bïånh tûúãng hïët röìi! - Àaåi àöåi trûúãng noái, nhûng
trong thêm têm, anh thêëy coá möåt hiïån tûúång thêìn bñ naâo àoá qua giêëc
mú cuãa àöìng àöåi vaâ cuãa chñnh anh. Anh sûåc nhúá àïën baâi àöìng dao maâ
thúâi treã con, anh thûúâng haát möîi khi tûúãng nhúá cha mònh. Giúâ àêy,
anh muöën haát laåi baâi ca êëy àïí vônh biïåt cö:
Haäy tröi ài
Vïì dûúái êëy
Noái vúái vua
Noái vúái quan
úã trong laâng
Coá ngûúâi
Chïët treã
Mùæt khöng nhùæm
Tim khöng tan

Haäy tröi ài...
VÙN LÏ 126
Àaåi àöåi trûúãng dêîn phên àöåi trinh saát trúã vïì khu vûúân sêìu riïng
vaâo buöíi chiïìu höm sau nûäa. Sau ba ngaây nghiïn cûáu kyä lûúäng tònh
hònh àõch trïn toaân khu vûåc, chuêín bõ cho phûúng aán taác chiïën, anh
thêëy trong loâng trúã nïn thû thaái, ung dung. Têët caã caác dûä kiïån, thöng
tin, thu àûúåc qua hai àúåt trinh saát, àaä giuáp anh coá àûúåc möåt caái nhòn
tûúng àöëi toaân diïån vïì hoaåt àöång cuãa taâu àõch taåi àêy, àïí vaåch kïë
hoaåch taác chiïën möåt caách chu àaáo. Vúái têm traång hûng phêën, àaåi àöåi
trûúãng bûúác ài rêët nhanh, laâm cho àöìng àöåi theo sau phaãi bûåc böåi.
- Thuã trûúãng yïu mïën úi! Böå nhúá lùæm hay sao maâ ài dûä vêåy? -
Tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách lïn tiïëng.
Àaåi àöåi trûúãng bûúác chêåm laåi, nhïëch möi cûúâi:
- Mêëy cêåu ài nhû ruâa. - Anh noái - Leå leå lïn, vïì, coân tùæm. Mêëy
bûäa nay, túá thêëy ngûúâi taä lùæm röìi, chó buöìn nguã thöi.
- Anh seä khöng nguã àûúåc. Khöng bao giúâ nguã àûúåc, thuã trûúãng aå!
- Phan Lêm khùèng àõnh chùæc nõch - Àïën nhû em àêy, chûa àêu vaâo
àêu, maâ àaä nhúá nhû àiïn nhû daåi röìi. Nïëu nhû túái àêy, xa cö naâng,
chùæc em phaãi xin àaåi àöåi trûúãng cho chuyïín vïì xaä cöng taác quaá.
- Thöi ài, maây - Thùæng lïn tiïëng - Múái tùång nhau coá möîi möåt
caânh hoa daåi maâ àaä tûúãng búã.
- Maây... vö duyïn! - Phaách trûâng mùæt giêån dûä - Àaánh giùåc dúã eåc.
Múã miïång thò höi muâ, maâ coân ham noái.
- Thöi... - Àaåi àöåi trûúãng xua tay - Túá khöng mï tñn àêu. Cûá troâ
chuyïån cho thoãa thñch. Nhûng àaánh àêëm maâ nhû bûäa röìi laâ túá vùån cöí
àêëy.
Cuöëi cuâng thò moåi ngûúâi cuäng àaä vïì àïën cùn cûá. Chûa kõp àùåt ba
lö xuöëng àêët, tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách àaä la toaáng lïn:
- Xaä àöåi phoá àêu röìi? Ra àoán chaâng neâ!
Nhûng chùèng coá ai ra àoán caác anh caã. Àaåi àöåi trûúãng àûáng sûäng
ngûúâi, nhòn cùn cûá vùæng tanh vùæng ngùæt, anh vuåt hiïíu rùçng nhûäng
ngûúâi úã laåi àaä phaãi thûåc hiïån cöng viïåc cuãa "keã oan gia".
- Khöng coá ai coi cûá sao, bay? - Nguyïîn Hûäu Phaách laåi lïn tiïëng.
Tûâ trong hêìm cêët vuä khñ, chiïën sô Buâi Nhû Cao thoâ àêìu ra, tay
duåi mùæt, gùæt goãng:
- Laâm gò maâ nhùæng lïn thïë? - Cao quaát laåi - Cêëp trïn thò àïëch
phaãi. Böë vúå cuäng khöng...
- Thöi, àûâng caäi nhau nûäa. - Àaåi àöåi trûúãng lïn tiïëng - Ba Trêìn
vaâ anh em ài àêu caã röìi?
- AÃnh cuâng vúái moåi ngûúâi phaãi chuyïín söë thûúng binh cuãa àùåc
cöng ài viïån tûâ ngay buöíi saáng bûäa àoá lûång, coá thïí töëi nay, hoå vïì.
- Tao biïët ngay maâ. Àaåi àöåi trûúãng dêåm chên, kïu trúâi - Biïët roä
mûúâi mûúi maâ khöng caãn àûúåc, thïë múái àau chûá.
- Thuã trûúãng àûâng traách mêëy cöí töåi nghiïåp! Cao ruåt reâ noái - Àïí
moåi ngûúâi phaãi ài caáng thûúng, mêëy cöí khöí têm lùæm röìi.
Àaåi àöåi trûúãng lùæc àêìu, buöìn chaán. Moåi hûng phêën nhû tröi tuöåt
khoãi loâng anh. Cêåu Cao àaä noái àuáng. Hùèn laâ mêëy ngaây qua, Baãy Têm
rêët àöîi ùn nùn. Thêåt laâ laâm ún phaãi töåi. Àaåi àöåi trûúãng nghô buång.
Anh thêìm dùån mònh laâ phaãi cöë gùæng quïn ài, khöng àûúåc àïí sûå bûåc
böåi vûúng vêën trong loâng. Biïët thïë, nhûng veã mùåt anh cûá bò bò, nùång
trõch, noái nùng cêëm cùèn, chùèng ra àêu vaâo àêu.
- Phaách àêu röìi? - Anh noái - Cùæt cûã cêåu naâo àoá nêëu cúm ài. Nêëu
luön cho mêëy àûáa nûäa. Noái cêåu Cao canh gaác. Söë coân laåi tranh thuã
tùæm trûúác ài.
Giao nhiïåm vuå xong, àaåi àöåi trûúãng vuâng vùçng múã böìng, lêëy
voäng ra mùæc, röìi ài ra con mûúng thoaát nûúác trong vûúân, tùæm. Vïët
boãng úã vai vêîn coân àau raát, khöng cho pheáp anh kyâ coå maånh tay. Anh
tùæm qua loa, lêëy lïå, röìi quay trúã vïì, nùçm ûúân lïn voäng, mùæt kheáp húâ.
Mùåt trúâi bùæt àêìu chòm xuöëng caánh rûâng phña têy. aánh nùæng cuöëi
ngaây trúã nïn nhaåt thïëch. Bêìu trúâi vêîn êm ó tiïëng maáy bay vaâ tiïëng
suáng nöí bò boåp úã möåt núi naâo àoá thêåt khoá xaác àõnh. Àaåi àöåi trûúãng
ngaáp daâi, göëi àêìu lïn tay. Giêëc nguã àïën vúái anh luác naâo khöng biïët.
VÙN LÏ 128
Baãy Têm cuâng moåi ngûúâi àûa thûúng binh trúã vïì vaâo luác chêåp
töëi. Vúái möåt têm trang bùn khoùn, súå haäi, cö roán reán àïën bïn voäng
ngûúâi yïu. Cö muöën xin löîi anh vïì sûå viïåc vûâa röìi. Chó vò cö, vò sûå àa
mang cuãa cö, maâ caác chiïën sô phaãi khöí súã. Cö cuäng àaä chuêín bõ s1/2n
tinh thêìn àïí nghe nhûäng lúâi traách mùæng cuãa anh.
Àaåi àöåi trûúãng àang nguã. Anh nguã mï mïåt, àêìu ngoeåo sang möåt
bïn. Húi thúã nùång nïì, khoá nhoåc. Chó cêìn nhòn thoaáng qua, Baãy Têm
cuäng àaä nhêån biïët rùçng anh rêët mïåt. Bùçng möåt cûã chó êu yïëm, cö nheå
nhaâng keáo tay anh xuöëng, sûãa laåi maái àêìu cho ngay ngùæn, röìi mùæc
muâng cho anh. Sau khi eám cêín thêån, cö kheä truát möåt tiïëng thúã daâi,
röìi nheå nhaâng quay vïì chöî úã cuãa mònh.
- Baãy úi! Kïu nhoã Nùm ài tùæm ài, em aå! Tùæm khuya dïî caãm laånh
lùæm! Tûâ àùçng xa, Ba Trêìn cêët tiïëng nhùæc nhúã.
Baãy Têm kheä "daå", nhûng vêîn chûa muöën ài tùæm. Cö àûáng
lûúäng lûå möåt luác röìi búái laåi maái toác. Giûäa luác cö àang chuêín bõ quêìn
aáo, thò Nùm Thi vûâa ài àêu àoá, quay trúã vïì.
- Mêëy anh ài chuyïën röìi, cuäng àuång àõch àêëy! - Nùm Thi noái
nhoã.
- UÃa, vêåy sao? - Baãy Têm chöìm túái hoãi - Coá ai viïåc gò khöng?
- Dô nhiïn laâ khöng. Röìi cö kïí sú qua diïîn biïën cuãa trêån àaánh
trïn kïnh Baâ Àêìm cho Baãy Têm nghe. Xong, cö ngúâ vûåc hoãi - Böå, anh
Quyá chûa noái gò vúái chõ ha?
Baãy Têm buöìn baä lùæc àêìu:
- AÃnh vêîn àang nguã. Nguã nhû treã con.
Nùm Thi thò thêìm:
- Anh Lêm kïí vúái em rùçng mêëy aãnh coân kiïëm àûúåc hai chiïëc
xuöìng nûäa lûång. Trong xuöìng, coá möåt cö bõ chïët. Mêëy aãnh àem lïn búâ,
chön cêët cêín thêån. Röìi àïën khuya, cöí hiïån vïì, àûáng úã àêìu voäng mêëy
aãnh. Mêëy aãnh hoãi hoaâi, nhûng cöí im lùång. Àïën gaâ gaáy thò boã ài...
- Nùm tin chuyïån êëy aâ? - Baãy Têm lûúäng lûå hoãi.
- Anh Phaách cuäng khùèng àõnh nhû vêåy nûäa!
Baãy Têm chûa bao giúâ tin coá chuyïån ngûúâi chïët hiïån höìn vïì vúái
ngûúâi söëng. Tuy cö cuäng àaä tûâng nghe nhiïìu ngûúâi thïì söëng, thïì chïët
vúái cö rùçng hoå àaä nhòn thêëy têån mùæt vaâ àaä noái chuyïån vúái linh höìn.
Nhûng àïën khi cö hoãi rùçng nïëu quaã thêåt coá chuyïån êëy thò taåi sao cö
laåi khöng gùåp àûúåc ba, meå vaâ öng baâ ngoaåi cuãa mònh? Chùèng leä hoå laâ
nhûäng ngûúâi ngoaåi lïå, nhûäng ngûúâi khöng coá linh höìn? Caách àùåt vêën
àïì ngay thùèng cuãa cö àaä laâm cho nhiïìu ngûúâi kïí chuyïån khöng tòm
àûúåc lúâi giaãi thñch naâo àaáng thuyïët phuåc. Hoå chó giaãi thñch rùçng: linh
höìn thuöåc daång tû tûúãng, khaác vúái con ngûúâi. Linh höìn chó coá thïí gùåp
ngûúâi söëng, khi baãn thên ngûúâi söëng coá nhu cêìu gùåp hoå. Ngûúâi naâo
khöng tin coá linh höìn, thò seä khöng bao giúâ gùåp àûúåc linh höìn. Súã dô cö
khöng gùåp àûúåc ba, meå vaâ ngûúâi thên cuãa mònh vò cö khöng tin rùçng
hoå vêîn töìn taåi dûúái möåt hònh thûác khaác. Cö coá thïí khöng nhêån ra hoå,
nhûng hoå vêîn nhêån ra cö, theo doäi cö, nhûng khöng kiïím soaát àûúåc
caác haânh àöång cuãa cö.
- Mêëy aãnh bõa ra chuyïån ma quyã àïí doåa mònh thöi, Nùm Thi aå. -
Sau cuâng, Baãy Têm noái - Mêëy aãnh bao giúâ cuäng khoaái chñ khi thêëy tuåi
mònh khiïëp vña, àuáng vêåy khöng?
Nùm Thi lûúäng lûå gêåt àêìu.
Tiïëng Ba Trêìn voång lïn tûâ phña bïëp:
- Mêëy àûáa chuyïån troâ gò lùæm thïë? Tùæm nhanh lïn röìi coân ùn
cúm!
Àïën luác naây, Baãy Têm múái uïí oaãi cuâng Nùm Thi öm àöì, soi àeân
pin ài vïì phña con mûúng nûúác cuöëi khu vûúân.
Àaåi àöåi trûúãng thûác giêëc vaâo luác nûãa àïm. Caãm giaác àêìu tiïn
cuãa anh laâ thêëy àoái buång. Anh uïí oaãi ngöìi dêåy vaâ nhêån ra mònh àang
úã trong muâng. Thïë laâ Baãy Têm àaä vïì. Anh vùæt maân lïn, nghô buång, röìi
nhoaâi ngûúâi lêëy cêy àeân pin, soi tòm deáp. Anh àõnh buång moâ xuöëng
bïëp kiïëm möåt cheán cúm, ùn cho àúä àoái.
Àaåi àöåi trûúãng àûáng lïn, toan bûúác thò àaä thêëy Baãy Têm soi àeân,
bûng dôa cúm, bûúác túái trûúác mùåt anh. Sûå xuêët hiïån àöåt ngöåt cuãa cö
VÙN LÏ 130
chûáng toã suöët tûâ töëi àïën giúâ, cö vêîn thûác àúåi anh. Àaåi àöåi trûúãng sûäng
ngûúâi, nhòn thêåt lêu vaâo mùæt cö, traái tim rung lïn vò xuác àöång.
- Em thêåt àaáng àaánh àoân! - Anh traách cûá - Vïì höìi naâo maâ khöng
goåi anh?
- Em vïì höìi höm lûång. - Cö traã lúâi kheä khaâng - Thêëy anh nguã
say, em khöng núä àaánh thûác anh. Ngûâng möåt laát, cö noái tiïëp - Em
mang cúm cho anh àêy!
Àaåi àöåi trûúãng àùåt àeân pin vaâo voäng, àúä lêëy cheán cúm tûâ tay
ngûúâi yïu, hoãi nhoã:
- Ài àûúâng daâi, laåi khiïng caáng nùång nhoåc, em coá mïåt lùæm
khöng?
Sûå quan têm cuãa anh laâm cö thêëy êëm loâng. Noá nhû cêët ài sûå
mùåc caãm töåi löîi, gaánh nùång têm trñ luön aám aãnh cö suöët mêëy ngaây
qua.
- Anh coân buöìn em khöng, anh Quyá? - Sau möåt thoaáng ûu tû, cö
hoãi.
- Caái gò? Buöìn em haã? - Àaåi àöåi trûúãng lùæc àêìu - Hïët buöìn röìi,
em thên yïu aå. Tröng thêëy em laâ anh hïët buöìn luön.
- Thiïåt khöng, anh? Anh hïët buöìn thiïåt röìi chúá?
Àaåi àöåi trûúãng êu yïëm gêåt àêìu.
Baãy Têm sung sûúáng nhaãy lïn, hön vaâo maá anh. Chó möåt chuát
xñu nûäa laâ cö laâm àöí caã dôa cúm trïn tay àaåi àöåi trûúãng.
- Caãm ún anh! Em thêåt sung sûúáng, anh aå! - Cö noái - Em coá löîi,
nhûng khöng möåt ai trong àún võ traách cûá em... Thöi, anh ùn cúm ài.
Em soi àeân cho.
Àaåi àöåi trûúãng ngöìi xuöëng voäng, xuác cúm ùn vúái caá khö nûúáng
möåt caách ngon laânh. Baãy Têm vûâa soi àeân, vûâa nhòn anh ùn, veã mùåt
trúã nïn tû lûå. Cö mûúâng tûúång túái möåt ngaây naâo àoá, khi àêët nûúác hoâa
bònh, cö seä ài chúå, mua thûåc phêím vïì nhaâ, tûå nêëu cho anh nhûäng moán
ùn cuãa quï hûúng cö, nhûäng moán ùn maâ cö tin laâ anh seä rêët thñch.
- Em àang nghô gò vêåy? - Àaåi àöåi trûúãng cêët tiïëng hoãi.
Baãy Têm chúåt thúã daâi, cöë núã möåt nuå cûúâi:
- Em nghô àïën ngaây hoâa bònh, anh aå! - Cö noái, gioång trúã nïn mú
maâng - Luác àoá, anh biïët khöng, em seä nêëu canh chua caá böng lau, seä
laâm moán caá cheäm chûng tûúng, caá rö kho töå, hoùåc lêíu lûún cho anh
ùn. Em seä laâm caã moán khö sùåc nûúáng tröån xoaâi àïí anh nhêåu vúái baån
beâ. Luác àoá, em cuäng seä laåi ngöìi bïn anh, nhû bêy giúâ vaâ tiïëp thûác ùn
cho anh... Noái àïën àêy, tûå nhiïn cö nêëc lïn, ngûãa mùåt lïn trúâi, thöín
thûác.
Àaåi àöåi trûúãng lùång ngûúâi khi nhòn thêëy trong khoáe mùæt cuãa
ngûúâi yïu long lanh hai gioåt lïå.
Möåt ngaây múái laåi àïën vúái nhûäng ngûúâi lñnh trinh saát àoáng quên
trong vûúân sêìu riïng boã hoang, gêìn söng Caái Lúán. Ngay tûâ saáng súám,
khi mùåt trúâi vûâa loá raång, àaåi àöåi trûúãng Lï Syä Quyá àaä vuâi àêìu vaâo
têëm baãn àöì taác nghiïåp àùåt úã dûúái àêët, trong àoá caác muäi têën cöng dûå
kiïën àûúåc tö àêåm bùçng buát chò maâu.
Àaåi àöåi trûúãng khöng thïí nhúá àûúåc àêy laâ lêìn thûá bao nhiïu,
anh àaä suy nghô, phên tñch, nhùçm vaåch ra phûúng aán taác chiïën khaã
thi nhêët cho trêån àaánh dûå tñnh vaâo ngaây mai. Theo kïë hoaåch ban àêìu,
anh seä böë trñ àöët haâng chuåc àöëng lûãa, nùçm raãi raác trïn tuyïën kïnh Baâ
Àêìm, nhùçm cung cêëp cho keã thuâ nhûäng thöng tin giaã vïì sûå coá mùåt cuãa
chuã lûåc Khu taåi khu vûåc naây.
Nhûng, nhûäng cuöåc haânh quên coá thêåt, vûúåt söng coá thêåt vaâ caã
nhûäng trêån àaánh coá thêåt liïn tuåc xaãy ra trong voâng nûãa thaáng qua àaä
cung cêëp cho caác cú quan tham mûu cuãa àõch nhûäng dûä kiïån vïì sûå
hoaåt àöång cuãa ta taåi àêy, nïn chùèng cêìn phaãi duâng àïën nhûäng àöëng
lûãa.
Àiïìu laâm cho àaåi àöåi trûúãng quan têm nhêët laâ khi trêån àõa àaä
àûúåc baây böë s1/2n saâng, nhûng keã àõch laåi khöng sa vaâo bêîy theo caách
böë trñ cuãa anh, thò phaãi chuyïín àöí phûúng aán taác chiïën nhû thïë naâo?
VÙN LÏ 132
Sau nhiïìu lêìn nghiïn cûáu thûåc àõa vaâ quy luêåt hoaåt àöång cuãa
àõch, àaåi àöåi trûúãng quyïët àõnh choån phûúng aán töëi ûu nhêët laâ duå àõch
vaâo caái bêîy àaä àûúåc giùng s1/2n. Àaåi àöåi trûúãng gaäi nheå lïn mu baân
tay, tûå àùåt ra caác tònh huöëng vaâ tûå traã lúâi. Sau khi nhêån thêëy àaä àaåt
àûúåc sûå tûúng àöëi öín thoãa, sau bûäa ùn saáng, anh cho múâi Ba Trêìn vaâ
Nguyïîn Hûäu Phaách àïën àïí nghe trònh baây vïì kïë hoaåch àaánh àõch.
- Dûå kiïën cuãa töi nhû thïë àêëy. Mêëy võ cho yá kiïën ài.
Ba Trêìn tò cùçm lïn àêìu göëi, mùæt nhòn xoái vaâo têëm baãn àöì. Anh
cùæn möi suy nghô röìi noái:
- Nhû vêåy laâ chuáng ta khöng duå àõch vaâo kïnh Baâ Àêìm nhû àaä
tñnh toaán trûúác àêy, àuáng khöng?
- Àuáng thïë! - Àaåi àöåi trûúãng traã lúâi - Nïëu duå àõch vaâo kïnh Baâ
Àêìm thò seä nguy hiïím àïën tñnh maång cuãa ngûúâi nghi binh. Hún nûäa,
chûa chùæc chuáng àaä daám liïìu lônh àuöíi theo.
Trung àöåi trûúãng Ba Trêìn gêåt àêìu, taán thûúãng.
- Nïëu nhû àõch khöng di chuyïín tûâ hûúáng Raåch Giaá lïn maâ laåi
di chuyïín theo hûúáng ngûúåc laåi, thò tònh thïë seä ra sao? Trûúâng húåp
naây, kïë hoaåch nghi binh seä huãy boã, àuáng khöng? - Tiïíu àöåi trûúãng
Nguyïîn Hûäu Phaách lïn tiïëng.
- Buöåc phaãi boã nghi binh. - Àaåi àöåi trûúãng quaã quyïët - Chuáng ta
chó sûã duång nghi binh trong trûúâng húåp taâu àõch tûâ hûúáng Raåch Giaá
lïn. Àêy laâ lûåc lûúång taác chiïën söng raåch cuãa haãi quên Myä. Boån naây
hung hùng vaâ cuäng rêët chõu chúi. Àiïìu maâ chuáng ta cêìn baân cuå thïí laâ
seä cûã ai nhûã àõch àêy?
- Coá thïí töi, kïët húåp vúái thùçng Cao, hoùåc thùçng Thùæng cuäng
àûúåc. Ba Trêìn àïì nghõ.
- Öng phaãi laâ ngûúâi phuå traách töí chöët chùån úã cûãa vaâm Lúán! - Àaåi
àöåi trûúãng lùæc àêìu, baác boã -Nhiïåm vuå cuãa öng rêët quan troång, vûâa coá
nhiïåm vuå baão vïå nghi binh vûâa khoáa chùåt àêìu theo kïë hoaåch möåt hoùåc
khoáa àuöi, theo kïë hoaåch hai.
- Vïì ngûúâi nghi binh, töi àïì nghõ cûã thùçng Thùæng vaâ thùçng Thaái.
Hai thùçng naây vûâa biïët búi, vûâa muöën lêåp cöng. Chuáng noá muöën xoáa
ài hònh aãnh "thùçng ngöëc" trûúác mùæt moåi ngûúâi - Phaách noái.
- Thïë thò töët. Àaåi àöåi trûúãng gêåt àêìu - Nhûng phaãi noái cho tuåi noá
hiïíu rùçng nïëu cûá tòm caách àïí chûáng toã mònh khöng ngöëc, thò seä trúã
thaânh ngöëc thêåt àêëy!
Nguyïîn Hûäu Phaách cûúâi sùåc suåa, cûúâi chaãy ra nûúác mùæt. Sau àoá,
anh hoãi:
- Thuã trûúãng tñnh giúâ naâo ta lïn àûúâng?
- Töi tñnh chiïìu nay haânh quên! - Àaåi àöåi trûúãng noái - Chêåp töëi
àïën núi. Thúâi gian coân laåi laâ töí chûác böë trñ lûåc lûúång. Khaã nùng nöí
suáng seä laâ vaâo ngaây mai. Noái àïën àêy, àaåi àöåi trûúãng quay sang nhòn
Ba Trêìn - Theo öng, ta nïn khúãi haânh vaâo giúâ naâo thò kiïët?
Ba Trêìn bêëm àöët ngoán tay, suy nghô möåt höìi, röìi noái:
- Ta tûâ phûúng nam lïn, thuöåc haânh hoãa. Àõch tûâ hûúáng Têy túái,
thuöåc haânh kim. Höm nay laâ ngaây Bñnh Ngoå, caã can chi àïìu haânh
hoãa. Vêåy ta ài vaâo giúâ Àinh Muâi seä trúã thaânh biïín lûãa. Tam hoãa seä
chïë khùæc àûúåc nhêët kim. Ta toaân thùæng.
Àaåi àöåi trûúãng kheä cûúâi:
- Nïëu àõch khúãi haânh vaâo giúâ thuãy thò sao? Ta thua aâ?
- Noá khúãi haânh vaâo giúâ thuãy thò cuäng thêët baåi nhûng àúä hún.
Kim sinh cho thuãy, tûác laâ sûå mêët ài. Hún nûäa, trong trûúâng húåp naây,
nhêët thuãy khöng chïë ngûå nöíi tam hoãa. Tam chên muöåi laâ lûãa loâng.
Nûúác laâm sao dêåp tùæt àûúåc lûãa loâng...
- Töi khêm phuåc sûå nguåy lyá cuãa öng. Nhûng töi cuäng cûá ghi vaâo
söí xem thïë naâo. Ngaây mai, mûúâi böën giúâ, haânh quên. aâ quïn, nhúá giao
cho cêåu naâo àoá laâm lêëy hai chiïëc dêìm nhaá!
Chúâ cho moåi ngûúâi ài hïët, àaåi àöåi trûúãng túái gùåp Baãy Têm vaâ
Nùm Thi, baáo cho hai cö biïët vïì trêån àaánh sùæp túái cuãa àún võ. Baãy
Têm chùm chuá nghe anh noái nhûng khöng coá biïíu caãm roä rïåt, ngoaâi
veã laånh bùng. Chúâ cho anh noái xong, cö buöìn baä hoãi:
VÙN LÏ 134
- Mêëy anh àõnh àuöíi kheáo tuåi em ài, phaãi khöng?
- Öi em! sao em laåi noái thïë? - Àaåi àöåi trûúãng giaäy naãy lïn.
- Nïëu khöng coá yá àuöíi tuåi em, taåi sao mêëy anh khöng giao cho
tuåi em möåt cöng viïåc gò?
- Àuáng vêåy! - Nùm Thi goáp lúâi - Mêëy anh coi thûúâng tuåi em. Coi
tuåi em nhû laâ möåt gaánh nùång.
- Haäy nghe anh noái hïët àaä. Àaåi àöåi trûúãng phên trêìn - Àuáng ra
laâ anh, mêëy anh, khöng thïí giao bêët kyâ möåt cöng viïåc naâo cho tuåi em
caã. Mêëy anh khöng phaãi laâ ngûúâi chó huy trûåc tiïëp tuåi em. Mêëy anh
chó nhúâ tuåi em giuáp àúä chuyïín möåt söë vuä khñ ra trêån. Sau àoá, tuåi em
seä úã laåi giuáp mêëy anh laâm nhiïåm vuå cûáu thûúng, àûúåc chûa?
- Ñt ra laâ nhû thïë! - Baãy Têm noái. Cö àaä móm cûúâi.
- Bêy giúâ tuåi em chuêín bõ tû trang ài, coân thúâi gian thò giuáp mêëy
anh nêëu ùn. Àuáng hai giúâ chiïìu haânh quên, roä chûa?
- Tuåi em àaä nghe roä. Àuáng hai giúâ chiïìu haânh quên, thûa àöìng
chñ chó huy.
Chûúng baãy
ÀÖÌNG DAO CUÃA TÒNH YÏU
Àaåi àöåi trûúãng tónh dêåy vaâo luác chiïìu taâ. Anh kinh hoaâng khi
thêëy mònh àang nùçm giûäa höë bom àêìy buân nhaäo, tanh tûúãi. Caãm giaác
àêìu tiïn àïën vúái anh laâ sûå tröëng vùæng, cö àún àïën cuâng cûåc. Xung
quanh anh, moåi vêåt dûúâng nhû vêîn coân chao àaão, quay cuöìng, trong
sûå tônh lùång àöng cûáng. Àaåi àöåi trûúãng raáng cûåa mònh vaâ nhêån thêëy
àau nhûác, tï daåi núi beå sûúân phña tay traái. Khöng nhòn thêëy dêëu maáu,
anh tin laâ mònh àaä khöng bõ thûúng.
Àaåi àöåi trûúãng nùçm im löëi chûâng mêëy phuát àöìng höì, múái laåi cûåa
quêåy möåt lêìn nûäa. Lêìn naây, anh quúâ tay keáo khêíu suáng AK túái gêìn,
àùåt nùçm ngang trïn mùåt buân, laâm àiïím tûåa, àêíy ngûúâi lïn. Anh
nghiïën rùng, göìng mònh àïën toaát möì höi, cuöëi cuâng cuäng àaä keáo àûúåc
thên hònh ra khoãi sûå trò nñu cuãa buân nhaäo. Khöën thay, anh vûâa múái
àûáng lïn àûúåc thò hai chên laåi tuåt sêu xuöëng vuäng lêìy trong loâng höë
bom. Möîi lêìn anh nhêëc àûúåc chên bïn naây, thò chên bïn kia laåi luán
sêu xuöëng. Loay hoay möåt höìi, nhûng anh vêîn khöng sao thoaát khoãi
caái höë bom chïët tûã chïët tiïåt naây. Trong luác àang vö voång, àaåi àöåi
trûúãng nhòn thêëy úã phña trûúác mùåt, chïëch vïì phña tay phaãi, coá möåt caái
rïî cêy to bùçng cöí tay, löå ra giûäa àêët sònh. Àaåi àöåi trûúãng raáng sûác neám
khêíu suáng lïn trûúác, röìi nhoaâi ngûúâi tuám lêëy rïî cêy, trûúân lïn tûâng
chuát möåt. Khoá nhoåc lùæm, anh múái boâ lïn àûúåc miïång höë bom nhaäo
nhoeát, chïët dêëp êëy. Àïën àêy, àaåi àöåi trûúãng khöng coân sûác lûåc àïí
àûáng dêåy nûäa. Thên thïí anh trúã nïn rïåu raä àïën mûác thaãm haåi. Anh
nùçm sêëp dûúái àêët, hai tay dang röång ra, thúã höín hïín, miïång àùæng
ngheát.
Àaåi àöåi trûúãng nhùæm mùæt laåi. Anh cöë hònh dung ra têët caã nhûäng
gò àaä xaãy ra tûâ höìi àïm àïën giúâ, chùæp nöëi, sùæp xïëp têët caã nhûäng maãnh
vuån êëy laåi vúái nhau, àïí röìi sau àoá, anh àau àúán nhêån ra rùçng: anh laâ
VÙN LÏ 136
möåt thùçng ngöëc. Sûå ngu ngöëc bùæt àêìu bùçng viïåc anh sú suêët khöng
chõu kiïím tra xem hai chiïën sô Thaái vaâ Thùæng coá biïët cheâo thuyïìn hay
khöng? Sûå sú suêët êëy àaä àûúåc Baãy Têm vaâ Nùm Thi sûãa chûäa kõp
thúâi, nhûng laåi dêîn túái möåt tai hoåa khaác laâ xuöìng cuãa Baãy Têm bõ àaån
tan taânh. Vaâ, cho àïën bêy giúâ, àaåi àöåi trûúãng cuäng khöng biïët àûúåc söë
phêån cuãa cö ra sao?
Ngay tûâ àïm höm qua, sau khi àûa phên àöåi möåt, do Ba Trêìn
chó huy, vûúåt kïnh Baâ Àêìm, eám quên troát loåt taåi doi àêët hònh moã võt
nhòn ra vaâm Lúán, àaåi àöåi trûúãng cho xuöìng quay vïì àiïím böë trñ cuãa
phên àöåi hai, do tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách chó huy. Taåi àêy,
chiïëc xuöìng thûá hai àaä àûúåc böå àöåi chuyïín túái cuâng vúái mòn vaâ thuãy
löi.
Àïm trïn tiïìn duyïn vêîn lùång leä vaâ tônh mõch, hoåa hoùçn lùæm
múái coá möåt vaâi tiïëng phaáo cuãa àõch bùæn vu vú úã phña chên trúâi. Àaåi àöåi
trûúãng lùæng nghe tiïëng xeãng àaâo cöng sûå àang khoeát sêu vaâo loâng àêët,
caãm thêëy yïn loâng. Anh bûúác túái gêìn Nguyïîn Hûäu Phaách, gheá saát
miïång vaâo tai anh ta, noái nhoã:
- Àaâo hêìm xong, cêåu phaãi cho nguåy trang thêåt kyä vaâo àêëy. Laâm
vúá vêín, tùæc traách laâ khöng àûúåc àêu. Àeân pha cuãa taâu chiïën saáng lùæm
àêëy. Noá maâ phaát hiïån ra hêìm höë laâ toi maång nhû chúi.
- Àûúåc röìi. Anh cûá yïn trñ ài...
Trong luác moåi ngûúâi àang nguåy trang cöng sûå thò möåt töëp taâu
àõch tûâ hûúáng Chûúng Thiïån chaåy túái. Àaåi àöåi trûúãng vöåi vaä nùçm raåp
xuöëng àêët, chúâ aánh àeân pha queát ngang qua ngûúâi anh. Àaåi àöåi
trûúãng ruâng mònh, úán laånh. Qua aánh saáng hùæt ra tûâ phña àêìu taâu, àaåi
àöåi trûúãng nhòn thêëy nhûäng tïn lñnh àöåi muä sùæt, mùåc aáo giaáp traánh
àaån, suáng lùm lùm trong tay, s1/2n saâng nhaã àaån vaâo hai bïn búâ söng
bêët cûá luác naâo. Àoaân taâu àõch chaåy túái àêu, thò hoãa chêu cuãa caác àöìn
boát àõch àoáng úã hai bïn búâ söng bùæn lïn túái àoá. Chuáng bùæn nhû thïí
chaâo àoán nhûäng quan chûác sang troång.
- Mòn vaâ thuãy löi àaä chuyïín ra hïët chûa? - Àaåi àöåi trûúãng hoãi
nhoã.
- Coân chúâ chuyïën cuöëi cuâng nûäa. Chùæc hoå cuäng sùæp túái röìi...
Àaåi àöåi trûúãng ài ài laåi laåi, veã söët ruöåt. Thónh thoaãng, anh laåi
vaåch tay aáo xem àöìng höì. Phaãi túái hún mûúâi phuát sau, Baãy Têm, Nùm
Thi vaâ caác chiïën sô múái àem hïët söë vuä khñ túái. Thêëy Baãy Têm àeâo theo
möåt caái böìng to tûúáng, àaåi àöåi trûúãng bûúác túái, êën nheå vaâo lúáp vaãi, kheä
hoãi:
- Em mang theo caái gò thïë naây, Baãy Têm?
- Lûúái röëi! - Cö thò thaâo - Laát nûäa, anh cûá cho thaã úã ngoaâi söng
êëy. Taâu chuáng ài, thïë naâo cuäng bõ quêën vaâo chên võt, khöng thïí chaåy
nhanh àûúåc. Luác àoá, mêëy anh cûá tha höì maâ ngùæm bùæn cho chñnh xaác.
Àaåi àöåi trûúãng lùæc àêìu:
- Em thêåt lùæm troâ.
Chúâ cho taâu àõch ài qua möåt höìi lêu, anh múái cho chuyïín mòn,
thuãy löi àaä àûúåc neo àaá xuöëng xuöìng. Anh dùån Nguyïîn Hûäu Phaách laâ
phaãi thaã theo hònh chûä zeát, haâng trûúác caách haâng sau chûâng mûúâi
lùm meát. Theo tñnh toaán cuãa anh, thaã thuãy löi kiïíu naây coá thïí àaánh
tan àûúåc taâu àõch, thay vò chó gêy cho chuáng bõ thûúng. Àïí chùæc ùn,
anh coân cho cùæm nhûäng coåc tiïu úã trïn búâ, àïí ngûúâi sûã duång mòn coá
thïí ngùæm trûúác khi àiïím hoãa.
Khi xuöìng chúã thuãy löi vaâ mòn bùæt àêìu rúâi bïën, àaåi àöåi trûúãng
nhòn theo, trong loâng höìi höåp, lo êu. Anh lo nhêët laâ khi àang raãi traái
thò taâu àõch xuêët hiïån seä laâm cho tònh hònh trúã nïn rùæc röëi, phûác taåp.
Thúâi gian nùång nïì tröi. Möîi lêìn hoãa chêu cuãa àõch voåt lïn nïìn
trúâi, duâ úã rêët xa, cuäng laâm cho con tim cuãa àaåi àöåi trûúãng thoát laåi, àau
nhoái. Caãm giaác naây giöëng y nhû lêìn àêìu tiïn caác anh àem chaâ cêy raãi
úã söng Caái Beá vêåy.
Raãi mòn xong, Nguyïîn Hûäu Phaách búi xuöìng vïì phña haå nguöìn,
raãi àöëng lûúái raách cuãa Baãy Têm àem theo. Laâm xong cöng viïåc naây,
anh cho thuyïìn cêåp bïën, lïn búâ. Àaåi àöåi trûúãng thúã phaâo, nheå nhoäm.
Cöng viïåc coân laåi cuãa anh laâ cho chuyïín nhûäng hoâm àaån àaä àûúåc leân
àêìy àêët xuöëng xuöìng, vaâ cho nguåy trang thêåt kyä. Xong, anh cho keáo
vaâo trong con laåch nhoã, chúâ àúåi.
VÙN LÏ 138
- Cöng viïåc cuãa mêëy em coi nhû àaä xong röìi! - Àaåi àöåi trûúãng noái
vúái Baãy Têm - Bêy giúâ, mêëy em trúã vïì hêìm ài. Khöng àûúåc tûå yá rúâi
khoãi cöng sûå, nïëu khöng coá sûå àöìng yá cuãa y sô Thaão, roä chûa?
- Roä röìi! - Baãy Têm buáng nheå vaâo muäi anh, kheä noái.
- Töët! - Anh gêåt àêìu - Mêëy em phaãi thêåt cêín thêån, anh múái yïn
loâng àûúåc.
- Em coá coân laâ con nñt àêu anh?
- Em khöng coân laâ con nñt, àuáng thïë! Nhûng em vêîn chûa
trûúãng thaânh. Anh noái - Thöi, vïì hêìm ài.
Mùåc duâ àaä cùn dùån ngûúâi yïu nhû thïë, nhûng àaåi àöåi trûúãng
vêîn caãm thêëy coá möåt caái gò àoá laâm anh chûa thêåt yïn têm. Anh goåi
Thaão Laånh Luâng túái, nhùæc nhúã laâ phaãi àïí mùæt túái "tuåi nhoã" giuâm.
Xong xuöi, anh quay trúã vïì chöî Nguyïîn Hûäu Phaách:
- Phaách naây, khi taâu àõch tûâ hûúáng Raåch Giaá túái, töi vêîy tay, thò
cho xuöìng cheâo ài nhaá. Nhúá laâ àûâng rúâi xa búâ àêëy! - Anh noái.
- Röìi. Phaách traã lúâi vúái veã bûåc böåi - Coá möîi chuyïån êëy maâ anh cûá
nhùæc ài nhùæc laåi hoaâi.
Àaåi àöåi trûúãng quay vïì chöî Phan Lêm thò àaä nùm giúâ saáng. Luác
àoá, anh chaâng xaå thuã thêìn sêìu àang ngöìi bïn búâ cöng sûå, nhòn ra
doâng söng möåt caách say àùæm.
- Chuêín bõ xong chûa maâ àaä thaã höìn theo mêy gioá, haã? - Àaåi àöåi
trûúãng hoãi kheä.
- Xong tûâ àúâi taám hoaánh röìi! - Phan Lêm traã lúâi - Naâo, múâi anh
ài kiïím tra cho chùæc ùn.
Àaåi àöåi trûúãng ài xem xeát caách böë trñ trêån àõa phi löi cuãa anh ta
vaâ lêëy laâm têm àùæc.
Trúâi saáng dêìn. Doâng söng Caái Lúán trúã nïn múâ toã, thú möång dûúái
sûúng mai. Gioá súám thöíi nheâ nheå, àem theo húi nûúác maát laånh. Thónh
thoaãng, úã àêu àoá laåi coá möåt tiïëng suáng "tùæc boåp" nêëc lïn. Tûâ phña êëp
Vônh Höåi, hoãa chêu vêîn àûúåc bùæn lïn möåt caách muöån maâng. aánh saáng
thoi thoáp cuãa noá trúã nïn haâi hûúác trûúác aánh ngaây àang raång.
Thúâi gian nhû àöng cûáng laåi. Àaåi àöåi trûúãng liïn tuåc xem àöìng
höì. Àaä hún baãy giúâ saáng, nhûng vêîn khöng thêëy boáng daáng möåt con
taâu naâo beán maãng túái. Àaåi àöåi trûúãng thúã daâi thûúân thûúåt. Anh ngöìi
xuöëng caånh Phan Lêm, loâng böìi höìi, lo ngaåi. Möåt luác lêu sau, coá leä túái
hún mûúâi phuát àöìng höì, àaåi àöåi trûúãng nghe thêëy tiïëng suáng nöí döìn
dêåp, tûâ phña búâ söng bïn kia voång laåi. úã möåt cûå li khaá xa, anh khoá coá
thïí phên biïåt àûúåc giûäa àõch vaâ ta, bïn naâo nöí suáng trûúác. Ngay luác
àoá, luác àaåi àöåi trûúãng coân àang phên vên, suy xeát, thò maáy bay neám
bom cuãa àõch àaä xeåt qua àêìu anh, bay vïì phña suáng nöí. ñt phuát sau,
anh nghe thêëy tiïëng bom nöí ruâng àêët vaâ caã tiïëng suáng phoâng khöng
12,8 mm voång laåi. Nhûäng cöåt khoái àen böëc lïn muâ mõt úã hûúáng rûâng
traâm phña xa. Àaåi àöåi trûúãng quay laåi, àõnh hoãi Phan Lêm xem bom
àaánh úã hûúáng naâo, chúåt nhòn thêëy möåt àoaân taâu àõch tûâ hûúáng kïnh
thûá Saáu lao thùèng ra söng, röìi quay ngoùæt vïì phña anh. Qua lúáp soáng
hiïån lïn trùæng phau trûúác muäi taâu, àaåi àöåi trûúãng tin rùçng àoá laâ loaåi
taâu nhanh, biïåt hiïåu "chim cùæt" cuãa haãi quên Myä, boáng ma gêy kinh
hoaâng cho caác àún võ vûúåt söng. Àaåi àöåi trûúãng thêëy tim mònh àêåp
maånh. Anh noái nhoã vúái Phan Lêm:
- Chuêín bõ ài. Chuáng noá sùæp túái àêëy! - Noái xong, anh khoaát tay,
ra hiïåu cho xuöìng nghi binh rúâi bïën.
Anh khoaát tay túái hai ba lêìn, nhûng vêîn khöng thêëy möåt chiïëc
xuöìng naâo lao ra. Àaåi àöåi trûúãng run lïn, buång anh söi suâng suåc.
Àoaân taâu cuãa àõch böîng giaãm töëc àöå. Chiïëc ài àêìu àang trïn àûúâng
quay voâng trúã vïì hûúáng Raåch Giaá, thò hai chiïëc xuöìng nhûã àõch múái tûâ
trong raåch lao ra, búi vïì phña vaâm Lúán. Ngûúâi cheâo xuöìng khöng phaãi
laâ hai chiïën sô cuãa anh, maâ laâ Baãy Têm vaâ Nùm Thi.
Àaåi àöåi trûúãng taái mùåt, giêån dûä:
- Tiïn nhên thùçng Phaách. Noá haåi tao röìi! - Anh chûãi thïì, nhòn
theo hai chiïëc xuöìng àang búi möåt caách tuyïåt voång. Cuâng luác, anh
nghe thêëy tiïëng hoâ cêët lïn:
Hoâ ú, xuöìng em xuöëng raåch Caái Bêìn.
Anh úi! Mau dêåy, ài mêìn vúái em...
VÙN LÏ 140
Tiïëng hoâ cuãa Baãy Têm laâm anh xuác àöång chaãy nûúác mùæt. Anh
khöng phaãi xuác àöång vò tiïëng hoâ, maâ laâ vò sûå bònh tônh trûúác nguy
hiïím cuãa cö. Roä raâng cö àaä choån thúâi àiïím möåt caách chñnh xaác, àïí anh
khöng thïí thay àöíi àûúåc gò nûäa.
Sûå xuêët hiïån cuãa hai chiïëc xuöìng chúã nùång, àûúåc nguåy trang, àaä
kñch thñch taâu àõch. Ngay lêåp tûác, chuáng röì maáy, quay trúã laåi, lao vïì
phña hai cö gaái vúái möåt töëc àöå kinh ngûúâi. Trûúác sûå mùæc bêîy cuãa keã
thuâ, àaåi àöåi trûúãng móm cûúâi. Ngay sau àoá, anh caãm thêëy troâ chúi cuãa
mònh quaá û taân nhêîn. Khöën thay, anh chó nhêån ra àiïìu êëy trong sûå
àaä röìi. Àoaân taâu àõch vêîn àiïn cuöìng lao vïì phña anh. Anh thoát tim
chúâ àúåi nhûäng loaåt suáng nöí vang tûâ phña taâu àõch, nhûng may mùæn laâ
àiïìu àoá vêîn chûa xaãy ra. Rêët coá thïí laâ boån Myä muöën bùæt söëng hai cö
gaái cuâng vúái nhûäng "hoâm àaån" kia.
Chiïëc PCF ài àêìu àaä hiïån ra luâ luâ trûúác mùæt anh. Töëc àöå cuãa noá
tûå nhiïn chêåm laåi, trong khi maáy vêîn gêìm ruá tuyïåt voång. Rêët coá thïí
böå phêån caách ngêìm cuãa taâu àaä cuöën phaãi àöëng lûúái raách cuãa Baãy
Têm. Chiïëc PCF thûá hai bùæt àêìu voåt lïn thò chiïëc xuöìng cuãa Nùm Thi
àaä reä ngoùåt vaâo kïnh Baâ Àêìm. Àöìng thúâi, xuöìng cuãa Baãy Têm cuäng
reä ngoùåt theo. Àïën luác àoá, chiïëc PCF bùæt àêìu nhaã àaån. Àaåi àöåi trûúãng
run ngûúâi khi nhòn thêëy nhûäng cöåt nûúác buãa vêy quanh xuöìng cuãa
Baãy Têm. Chiïëc xuöìng nhû khöng coân ngûúâi laái, quay troân trong laân
àaån. Cho túái khi noá bõ bùæn tan taânh. Àaåi àöåi trûúãng baâng hoaâng vò
kinh haäi.
- Bùæn! - Anh cùm húân ra lïånh.
Búâ söng böîng rung lïn búãi tiïëng nöí àïì pa cuãa phi löi. Haâng loaåt
traái àaån àûúåc phoáng ài, giöëng nhû nhûäng tia saáng laånh bùng, lao
thùèng vaâo taâu àõch. Suáng nöí rïìn trúâi. Têët caã caác cöng sûå àïìu àaä truát
àaån vïì phña chuáng. Hai chiïëc PBR ài sau truáng phi löi, buâng chaáy.
Khoái àen böëc lïn cuöìn cuöån che khuêët caã mùåt söng. Nhûäng chiïëc PCF
ài àêìu röì maáy tùng töëc, nhùçm thoaát khoãi laân àaån, àaä lao thùèng vaâo
baäi thuãy löi. Trong khoaãnh khùæc múâ mõt cuãa khoái àen, àaåi àöåi trûúãng
nhòn thêëy chiïëc PCF ài àêìu nhaãy dûång lïn. Möåt cöåt nûúác àoã ngêìu, cao
haâng chuåc meát, àöí uåp xuöëng con taâu. Ngay sau àoá, noá laåi nöíi lïn vúái
phña thên sau vúä toang, chuái àêìu xuöëng, röìi tûâ tûâ chòm nghóm. Mòn
vêîn nöí. Nhûäng cöåt nûúác tiïëp tuåc tung lïn. Chiïëc PCF ài giûäa bõ truáng
mòn vùng ra xa, nghiïng túái böën mûúi lùm àöå. Boån lñnh bõ sûác giêåt
àaánh vùng khoãi boong taâu, tröi tuöåt xuöëng doâng söng. Tiïëng suáng nöí,
tiïëng la heát, chûãi búái tröån lêîn vaâo nhau, khöng sao phên biïåt nöíi.
Chiïëc PCF bõ vûúáng lûúái luác àêìu vaâ chiïëc thûá tû laách lïn bõ mòn löi
tuöåt xuöëng doâng söng luác naâo khöng biïët. Nhûäng chiïëc bõ thûúng cöë
chaåy vïì phña búâ bïn kia, quay suáng laåi, bùæn nhû truát àaån lïn trêån àõa.
- Ruát ài, Phan Lêm. - Àaåi àöåi trûúãng ra lïånh - Ruát ngay, khöng
maáy bay lïn àêëy!
Noái röìi, àaåi àöåi trûúãng töëc hêìm, xaách theo khêíu AK chaåy vïì phña
vaâm Lúán, tòm Baãy Têm. Àaåi àöåi trûúãng chaåy baán söëng baán chïët, trong
khi àaån tûâ taâu àõch vêîn bùæn xöëi xaã lïn búâ. Anh chaåy maâ khöng cêìn
quan saát taâu giùåc chaáy nhû thïë naâo nûäa. Àöëi vúái anh, chiïën cöng luác
naây khöng coân yá nghôa gò hïët, nïëu nhû anh khöng tòm àûúåc ngûúâi yïu.
Maáy bay àõch bùæt àêìu keáo lïn, bùæn phaá. Bom napan nöí buâng
buåc, öåc lûãa phña sau anh. Mùåc bom àaån, àaåi àöåi trûúãng cûá chaåy. Vaâm
Lúán, núi chiïëc xuöìng cuãa Baãy Têm biïën mêët, hiïån lïn trûúác mùåt anh.
Àaåi àöåi trûúãng tiïëp tuåc chaåy. Böîng dûng, anh thêëy mònh chúái vúái.
Dûúâng nhû coá möåt xung lûåc rêët maånh naâo àoá àêíy anh bay lïn giûäa
bêìu trúâi, röìi neám anh vaâo möåt khoaãng töëi vö àõnh...
Giúâ àêy, khi àaä höìi tónh trúã laåi, àaåi àöåi trûúãng tin rùçng trong luác
anh àang chaåy, möåt traái bom naâo àoá nöí gêìn àaä thöíi anh bay ài vaâ
lùèng anh xuöëng höë bom múái àaâo naây.
Nùçm möåt höìi cho laåi sûác, àaåi àöåi trûúãng uïí oaãi nhöím dêåy, kinh
hoaâng, khöng nhêån ra maãnh àêët àang àûáng nûäa. Têët caã bõ bom lêåt
ngûúåc, ngöín ngang. Anh raáng sûác xaách khêíu suáng lêëm lem, àaåp lïn
mùåt àêët nhaäo nhoeát, lùåc leâ ài vïì phña vaâm Lúán.
Mùåt trúâi àaä lùån. Hoaâng hön tñm ngùæt caã mùåt söng. Trêån àõa
khöng coân gò nûäa. Khöng coân nhûäng àaám chaáy. Khöng coân taâu giùåc bõ
thûúng. Cuäng khöng coân bêët kyâ möåt dêëu tñch naâo cuãa chiïëc xuöìng.
Àaåi àöåi trûúãng ài men theo kïnh Baâ Àêìm möåt àoaån, loâng röëi
nhû tú voâ. Anh ngöìi xuöëng búâ kïnh, àêëm tay xuöëng àêët möåt caách vö
voång.
- Thïë laâ hïët! Lï Syä Quyá aå! Lêìn naây thò tao khöng bao giúâ tha thûá
cho maây nûäa. Àaåi àöåi trûúãng ruãa thêìm, uã ruä àûáng dêåy. Anh keáo lï
VÙN LÏ 142
khêíu suáng trïn mùåt àêët, loâng ngöín ngang àau khöí. Anh cûá ài nhû vêåy
cho túái khi nhòn thêëy nhûäng boáng ngûúâi nhoâe nhoeåt, löë nhöë ài vïì phña
anh.
- Anh phaãi khöng? - Gioång noái quen thuöåc, gêìn nhû huåt húi cuãa
boáng àen lúâ múâ, àang tûâ tûâ taách khoãi nhûäng boáng àen khaác, tiïën vïì
phña trûúác, laâm cho àaåi àöåi trûúãng àûáng khöng vûäng nûäa. Mïåt moãi.
Cay àùæng. Buöìn baä. Xuác àöång. Têët caã nhûäng àiïìu êëy cûá tröån lêîn vaâo
nhau, taåo thaânh möåt maâng moãng vö hònh, chùæn ngang têìm mùæt cuãa
anh. Àaåi àöåi trûúãng run lêíy bêíy, àêìu göëi muöën suåm xuöëng. Phaãi mêët
túái mêëy giêy àöìng höì sau, anh múái nhêån ra rùçng: boáng àen lúâ múâ
trûúác mùåt chùèng phaãi ai khaác, maâ chñnh laâ ngûúâi yïu cuãa anh, Baãy
Têm. Àaåi àöåi trûúãng thêëy mònh trúã nïn nheå hêîng, tröi böìng bïình,
nhû khöng coân troång lûúång. Súåi dêy suáng trïn tay anh loãng ra, rúi
xuöëng àêët.
- Anh coân söëng, trúâi aå! Vêîn coân söëng! - Baãy Têm reo lïn ngheån
ngaâo. Cö bay túái, àu ngûúâi lïn cöí anh, laâm cho anh loaång choaång, chúái
vúái. Coá thïí do boáng töëi vaâ do niïìm vui àöåt ngöåt lêën aát, cö àaä khöng
nhòn thêëy nhûäng gioåt nûúác mùæt chaãy daâi trïn goâ maá cuãa anh.
Baãy Têm àùåt chên xuöëng àêët, cuái xuöëng nhùåt khêíu suáng, röìi löi
anh xïình xïåch vïì phña àöìng àöåi, miïång röëi rñt:
- Anh Ba úi! Anh Thaão úi! Mêëy anh úi! Laåi àêy! Anh Quyá vêîn
coân söëng. Vêîn coân söëng!
Cho àïën luác naây, nhûäng ngûúâi lñnh trinh saát múái chaåy túái, àoán
àaåi àöåi trûúãng cuãa mònh. Thêåt ra, hoå àaä nhòn thêëy anh ngay tûâ luác
anh coân àang keáo lï khêíu suáng, loaång choaång bûúác ài kia, nhûng
khöng ai núä giaânh cuãa Baãy Têm niïìm sung sûúáng êëy. Hoå cuäng khöng
muöën tûúác ài cuãa cö nhûäng giêy phuát thiïng liïng àêìu tiïn, khi cö tòm
thêëy anh.
Àaåi àöåi trûúãng nùæm lêëy tay àöìng àöåi, kheä nhïëch möi cûúâi. Nuå
cûúâi cuãa anh coá phêìn khö heáo, töåi nghiïåp.
- Chùèng leä àaåi àöåi coân coá ngêìn naây ngûúâi thöi sao, Ba Trêìn? -
Àaåi àöåi trûúãng ngú ngaác hoãi.
- Coân thïë naây thò coá maâ chïët aâ! - Ba Trêìn vui veã noái - Têët caã vêîn
coân nguyïn, ngoaåi trûâ xêy xaát chuát àónh. Ngûâng möåt laát, anh noái tiïëp
- Ngay sau khi ruát lui vïì "Rûâng Möåt Cö", töi cho thùçng Phaách àûa
anh em vïì khu rûâng traâm gêìn cùn cûá cuãa huyïån Goâ Quao, röìi ài tòm
öng ngay. Tuåi töi luâng suåc suöët tûâ trûa túái giúâ àêëy. Chó töåi cho nhoã
Têm, thûúng öng, khoác àïën moång caã mùæt...
Ba Trêìn chûa noái hïët cêu, Baãy Têm àaä "hûá" möåt caách sung
sûúáng.
Àaåi àöåi trûúãng nhòn ngûúâi yïu, kheä lùæc àêìu, möi mêëp maáy
khöng thaânh tiïëng. Àöëi vúái anh, viïåc Baãy Têm coân söëng laâ möåt bêët
ngúâ ngoaâi sûác tûúãng tûúång cuãa anh. Bêët ngúâ hún caã viïåc anh thoaát
khoãi caái chïët nûäa. Sûå kiïån naây giöëng nhû möåt loaåi thêìn dûúåc xoáa ài sûå
daây voâ, àau àúán, thêët voång, múái röìi vêîn coân ngûå trõ trong loâng anh. Noá
xua tan nöîi nhoåc nhùçn, mïåt moãi trong suöët möåt ngaây anh phaãi chõu
àûång.
- Khi nhòn thêëy thuã trûúãng chaåy bùng bùng ài tòm Baãy Têm, em
haäi quaá. Phan Lêm cêët tiïëng -Trong khi àoá, àaån tûâ taâu bùæn lïn cûá
nhû buãa quanh ngûúâi. Nhêët laâ khi bom napan neám xuöëng, lûãa öåc ra
tûâng àöëng, truâm kñn têët caã. Luác àoá, khöng thêëy thuã trûúãng àêu, em
àaä nghô "thöi röìi". Vêåy maâ...
- Taåi nhoã naây! - Àaåi àöåi trûúãng giêåt maånh tay Baãy Têm - Khi
nhòn thêëy chiïëc xuöìng cuãa hùæn bõ bùæn tan, chên tay töi buãn ruãn,
chùèng coân têm trñ naâo nûäa. Luác àoá, töi chó mong cho trêån àaánh kïët
thuác nhanh, àïí ài tòm hùæn!
- Mêëy öng úã búâ söng nïn têìm nhòn haån chïë, chúá úã chöî töi nhòn roä
möìn möåt. Khi phaát hiïån ra xuöìng cuãa tuåi nhoã naây, chuáng quay taâu
laåi, àuöíi theo, töi tin rùçng chuáng sêåp bêîy röìi. Àïën khi xuöìng cuãa nhoã
Thi reä vaâo kïnh Baâ Àêìm, töi bùæt àêìu chöåt daå, thò thêëy nhoã Têm boã
xuöìng, lao xuöëng doâng kïnh. Noá vûâa vaâo túái búâ thò chiïëc xuöìng bõ bùæn
tan ra muön maãnh... Noái àïën àêy, Ba Trêìn chó tay vaâo Baãy Têm -
Nhoã naây ñt tuöíi maâ àaä tinh quaái lùæm!
VÙN LÏ 144
- Thûåc ra, em àaä tñnh àïën chuyïån naây tûâ trûúác röìi kia! - Baãy
Têm tûâ töën noái - Khi xuöìng cuãa Nùm Thi reä vaâo kïnh, thoaát khoãi sûå
kiïím soaát cuãa àõch, thò nhêët àõnh chuáng seä bùæn vaâo em. Do vêåy maâ
em phaãi thoaát trûúác khi chuáng nöí suáng. Mêëy anh tñnh, lûng em àêu
phaãi laâ sùæt àaá maâ thi gan vúái suáng àaån àûúåc?
Àaåi àöåi trûúãng móm cûúâi, tay vöî nheå lïn maái àêìu Baãy Têm. Nïëu
àïí cho cêu chuyïån cûá tûå nhiïn phaát triïín thò seä khöng biïët luác naâo
ngûâng, anh baão:
- Ta vïì thöi, Ba Trêìn aå! Vïì cho moåi ngûúâi nghó ngúi.
Moåi ngûúâi luåc tuåc lïn àûúâng. Hoå vïì túái cùn cûá taåm dûâng vaâo
khoaãng chñn giúâ àïm höm êëy. Àïën luác naây, àaåi àöåi trûúãng múái caãm
thêëy mïåt moãi, àau ï êím caã ngûúâi. Vïët thûúng núi beå sûúân bïn traái
anh thónh thoaãng laåi nhoái lïn tûâng chùåp. Àaåi àöåi trûúãng ngöìi vêåt
xuöëng mùåt rûâng êím ûúát, lûng tûåa vaâo möåt cêy traâm, thúã höín hïín. Möåt
laát sau, Baãy Têm àem quêìn aáo, khùn tùæm vaâ xaâ böng àïën gêìn anh.
- Anh aâ, - cö döî daânh - Em chuêín bõ àöì tùæm cho anh röìi neâ. Raáng
tùæm ài anh. Boã quêìn aáo dú laåi, súám mai em giùåt cho.
Àaåi àöåi trûúãng vêîn ngöìi im, khöng nhuác nhñch. Nghô laâ ngûúâi
yïu öëm, Baãy Têm àùåt tay lïn traán anh xem coá noáng khöng, xong, cö
van naâi:
- Thöi naâo, àûa tay àêy, em keáo dêåy. Leå lïn anh. Tùæm khuya
quaá, dïî bõ caãm laånh lùæm àoá.
Àai àöåi trûúãng miïîn cûúâng àûa tay cho Baãy Têm keáo lïn. Anh
truát boã böå quêìn aáo daâi, vùæt lïn möåt caânh traâm loâa xoâa, roåi àeân pin ra
bïën tùæm. Phaãi mêët túái gêìn nûãa giúâ àöìng höì, xaát hïët giaâ nûãa cuåc xaâ
böng Cö Ba, anh múái göåt saåch àûúåc buân àêët dñnh trïn ngûúâi.
Àïm àaä khuya. Trùng haå tuêìn nhoã xñu, giöëng nhû möåt con
thuyïìn maâu trùæng tröi lêåp lúâ giûäa nhûäng taãng mêy tûåa nhû bùng,
trïn bêìu trúâi àen thùm thùèm. Gioá chûúáng vêåt vaä thöíi, àem theo húi
laånh vaâ tiïëng suáng nöí chêåp chúân, voång laåi tûâ phña trúâi xa. Àaåi àöåi
trûúãng ruâng mònh, nöíi gai ngûúâi. Anh hùæt húi liïn tuåc, co ro chaåy vïì
chöî úã cuãa mònh.
Baãy Têm vêîn chûa ài tùæm. Sau khi mùæc voäng cho anh, cö ngöìi
àúåi anh vïì, trong tay laâ möåt loå dêìu Con Soác.
- Anh lïn voäng ài! - Cö noái nhû ra lïånh - Cúãi aáo ra, em thoa dêìu
cho. Muäi anh laåi suåt sõt röìi àoá.
Àaåi àöåi trûúãng coân àang chêìn chûâ, lûúäng lûå, Baãy Têm àaä noái:
- Trúâi àêët úi! Coá gò maâ phaãi mùæc cúä khöng biïët nûäa? - Vûâa noái, cö
vûâa maånh daån cúãi haâng nuát aáo trïn ngûåc anh, röìi löåt ngûúåc ra sau
lûng. Qua aánh saáng cuãa cêy àeân pin àùåt xuöi trïn voäng, cö kinh
hoaâng nhòn thêëy möåt vïët bêìm to nhû baân tay, keáo daâi tûâ baã vai xuöëng
túái beå sûúân bïn traái cuãa anh -Trúâi àêët! Cö ca cêím - Lûng anh tñm ngùæt
haâ. Raáng chõu àau chuát xñu nghe, anh. Em thoa dêìu, xoa boáp möåt luác
laâ tan maáu bêìm thöi haâ.
Àaåi àöåi trûúãng coân biïët laâm gò khaác nûäa, ngoaâi viïåc nghe theo lúâi
ngûúâi yïu. Baãy Têm àöí dêìu ra loâng baân tay, röìi bùæt àêìu thoa khùæp
lûng anh. Anh quaá öëm. Trïn ngûúâi coá bao nhiïu xûúng sûúân, thò coá
ngêìn êëy caái nhö lïn dûúái laân da.
- Ngûúâi gò maâ öëm dûä vêåy khöng biïët? - Cö chua xoát thöët lïn - Böå
mêëy anh àoái ùn lùæm haã?
- Lñnh traáng thúâi chiïën tranh, ai maâ chaã thïë. Loaåi ngûúâi nhû
anh vêîn coân thuöåc diïån coá xûúng, coá thõt àêëy! Lùæm àûáa tröng töåi lùæm
caâ. Thên thïí chó coân da boåc xûúng. - Àaåi àöåi trûúãng tùæc lûúäi - Maâ em
cuäng coá hún gò anh àêu.
Hai ngûúâi àang chuyïån troâ vúái nhau, chúåt coá aánh àeân pin huú
doåc huú ngang, hûúáng vïì phña hoå. Àaåi àöåi trûúãng giêåt thoát ngûúâi, toan
keáo aáo lïn, nhûng Baãy Têm giûä laåi.
- Anh laâm gò maâ súå dûä vêåy? Cûá laâm nhû mònh àang ùn cùæp bõ
bùæt quaã tang khöng bùçng. - Cö noái, röìi àöí dêìu, xoa khùæp lûng anh möåt
lêìn nûäa - xong röìi àêëy! - Cö keáo aáo anh lïn, àêåy nùæp loå dêìu laåi -Anh
nùçm xuöëng nghó möåt laát ài. Chúâ em tùæm xong, röìi ài ùn. Bûäa nay, anh
Phaách vaâ Nùm Thi nêëu túái hai nöìi chaáo caá loác lûång.
Maäi túái nûãa àïm höm êëy, moåi ngûúâi múái keáo xuöëng nhaâ bïëp,
quêy quêìn bïn hai nöìi chaáo to tûúáng, thúm phûác, nghi nguát khoái.
VÙN LÏ 146
Tiïëng laâ úã miïìn Têy lùæm caá, nhûng maäi túái höm êëy, moåi ngûúâi múái
àûúåc ùn möåt bûäa chaáo caá loác thêåt ngon laânh. Chaáo àûúåc nïm nhiïìu
haânh vaâ tiïu, nïn ùn àïën àêu, möì höi ra àïën àêëy.
Ùn xong, trong luác moåi ngûúâi coân àang uöëng nûúác, noái chuyïån
laåi vïì trêån àaánh vûâa röìi, thò Baãy Têm thuác eáp àaåi àöåi trûúãng ài nghó.
Cö khöng muöën ngûúâi yïu mïåt thïm nûäa.
- Chõ Baãy biïët khöng, - Nùm Thi noái thêìm, trong luác hai cö àang
rûãa cheán dôa - Anh Lêm laâm thú hay lùæm àoá. aãnh vûâa múái tùång em baâi
thú hay úi laâ hay.
- Baâi thú viïët thïë naâo?
- Em chûa nhúá àûúåc toaân baâi. Chó biïët rùçng aãnh goåi em laâ
"Thûúng nhúá cuãa anh". Röìi cö àoåc -Thûúng nhúá úi! Cêìu mong em àeåp
maäi. Àïën keã thuâ nhòn thêëy cuäng buöng gûúm.
- ÛÂ cuãa aãnh laå, rêët laå! - Baãy Têm nhêån xeát - Noá khöng giöëng vúái
nhûäng baâi thú maâ mònh àaä hoåc.
- Àêëy. Em àaä chùèng noái röìi maâ. - Nùm Thi sung sûúáng - Thú cuãa
aãnh hay lùæm. Nhûng aãnh laåi baão thú cuãa anh Quyá múái hay. Thú anh
Quyá sêu sùæc lùæm, buöìn lùæm! uãa, nhûng chùèng leä aãnh chûa àoåc cho chõ
nghe sao?
- Töi chùèng thêëy aãnh laâm thú luác naâo. Maâ cuäng chùèng nghe aãnh
àoåc nûäa.
- Vêåy ha? - Nùm Thi ngêåp ngûâng - Em nghô rùçng anh Lêm
khöng noái doác vúái em àêu. Coá thïí laâ do quaá cùng thùèng, laåi khöng coá
thúâi gian raãnh, nïn chõ chûa àûúåc nghe aãnh àoåc thú thöi. Chõ cuäng
thêëy àoá. Tûâ bûäa gùåp mêëy aãnh àïën giúâ coá raãnh bûäa naâo àêu?
- Cuäng coá thïí. - Baãy Têm suy tñnh. Cö àõnh buång, vaâo möåt luác
naâo àoá, coá dõp, cö seä hoãi anh chuyïån naây.
Hai ngûúâi rûãa cheán dôa xong, uáp vaâo trong nöìi, röìi vïì chöî nghó.
Baãy Têm mùæc voäng caách àaåi àöåi trûúãng möåt cùn hêìm traánh àaån. Cuöëi
àïm höm êëy, vaâo luác tónh giêëc, cö thêëy coá aánh àeân pin hùæt ra tûâ voäng
ngûúâi yïu. Cö giaã àoâ trúã mònh, ngoaái àêìu nhòn vïì phña anh. Àaåi àöåi
trûúãng xïëp bùçng trong voäng, cuöën söí àùåt núi àêìu göëi. Tay traái roåi àeân,
tay phaãi viïët hñ hoaáy. Anh viïët röìi xoáa. Xoáa röìi laåi viïët, miïång lêím
bêím khöng thaânh tiïëng. Baãy Têm rêët muöën ngöìi dêåy, bûúác àïën bïn
anh, bùæt anh àoåc cho nghe nhûäng àiïìu anh vûâa viïët, nhûng cö súå laâm
giaán àoaån suy nghô cuãa anh. Cö chúâ àúåi cho túái khi anh tùæt àeân pin,
ngöìi im khöng viïët nûäa, cö múái bûúác xuöëng àêët, uöëng möåt húáp nûúác,
röìi bûúác àïën bïn voäng anh.
- Em khöng nguã àûúåc sao, em yïu? - Àaåi àöåi trûúãng nùæm lêëy tay
cö, hoãi nhoã.
- Em àaä nguã àûúåc möåt giêëc röìi anh aâ. - Cö gheá miïång vaâo saát tai
anh, traã lúâi - Nhûng khöng biïët vò sao, tûå nhiïn em thûác giêëc. Nhòn
sang voäng anh, thêëy coá àeân... Ngûâng möåt laát, cö hoãi - Anh viïët gò vêåy?
Àoåc cho em nghe àûúåc khöng?
- Anh viïët lùng nhùng êëy maâ. - Àaåi àöåi trûúãng tûâ chöëi - Viïët vïì
nhûäng caái vuån vùåt.
- Vuån vùåt? - Cö hoãi - Anh àang laâm thú, àuáng khöng?
- Sao em biïët? Böå coá thùçng naâo maách leão vúái em haã?
- Khöng. Em nghô thïë. Àoåc cho em nghe ài, anh yïu. Em muöën
nghe nhûäng àiïìu anh viïët!
- Anh súå em nghe khöng nöíi.
- Chùèng leä phuä phaâng nhû vêåy sao? Khöng, anh cûá àoåc ài. Em
nghe àûúåc.
Àaåi àöåi trûúãng ngöìi im möåt laát röìi àoåc. Gioång anh àêìm êëm, khaác
hùèn vúái gioång noái haâng ngaây:
Anh àaä söëng nhûäng ngaây daâi hun huát
Trong nhûäng caánh rûâng ngêåp mùån phûúng Nam.
Anh àaä boã caã möåt thúâi trai treã
Trïn nhûäng doâng kïnh àoã maáu, tuön traân.
Söng Àêìm Dúi vêîn chaãy xuöi vïì biïín.

Núi baån beâ baåc toác, möîi lêìn qua.
VÙN LÏ 148
Söng Cûãa Lúán bao giúâ thöi rïn ró

Xaác baån anh tröi trïn soáng nhêåp nhoâa.
Röìi seä àïën möåt ngaây söng thöi khoác...

Nhûäng doâng söng chêët àöåc cuãa ta úi!
Röìi seä àïën möåt ngaây em thöi khoác
Trong bònh minh àoã rûåc caã àêët trúâi...
Àaåi àöåi trûúãng chûa àoåc hïët àoaån thú, Baãy Têm àaä oâa khoác. Cö
khoác búãi nhûäng cêu thú chên thûåc, sêu lùæng cuãa anh. Cö khoác cho ba,
meå, cho baån beâ vaâ cuäng khoác cho caã mònh nûäa. Cö biïët, anh viïët
nhûäng àiïìu naây laâ àïí tùång cho cö, cho quï hûúng cuãa cö. Thú anh
buöìn quaá. Nhûng àoá laâ nöîi buöìn cuãa möåt ngûúâi tûâng traãi, möåt ngûúâi
vaâo söëng ra chïët, möåt ngûúâi àaä tûâng nhòn thêëy quaá nhiïìu àöìng àöåi
ngaä xuöëng trong chiïën tranh. Anh coá quyïìn àûúåc buöìn vaâ àûúåc viïët
nhû thïë!
- Àûâng khoác nûäa, em yïu! - Àaåi àöåi trûúãng xiïët chùåt tay ngûúâi
yïu, noái vúái veã àau buöìn - Biïët thïë, anh àaä chùèng àoåc cho em nghe.
- Àûâng traách em, anh aå! - Baãy Têm àûa tay lau nûúác mùæt - Con
gaái tuåi em thûúâng thïë! Khoác àûúåc seä nheå loâng. Anh biïët khöng, höìi
höm, nghe anh Lêm kïí vïì viïåc anh àaä chaåy ài tòm em nhû thïë naâo,
em àaä khöng cêìm loâng àûúåc. Em biïët laâ anh rêët yïu em. Anh lo cho
cuöåc söëng cuãa em coân hún lo cho tñnh maång cuãa anh nûäa. Em àaä khoác
trïn suöët caã àoaån àûúâng ài tòm anh. Cho àïën khi, tòm àûúåc anh röìi,
em múái yïn loâng... Noái àïën àêy, Baãy Têm böîng dûâng laåi trong giêy laát
- Anh Quyá, em yïu anh! Em maäi maäi yïu anh!
Möåt lêìn nûäa, àaåi àöåi trûúãng laåi nùæm lêëy àöi baân tay cuãa ngûúâi
yïu, röìi nhòn thùèng vaâo mùæt cö, khöng chúáp:
- Anh cuäng thïë, Baãy Têm aå! - Anh noái - Anh rêët yïu em! Trong
suöët thúâi gian qua, anh nghô àïën em rêët nhiïìu.
Baãy Têm sung sûúáng, khom ngûúâi xuöëng, àïí àûúåc guåc àêìu vaâo
ngûåc anh. viïåc laâm cuãa cö khiïën cho chiïëc voäng chao nghiïng, suyát
hêët anh xuöëng àêët. Àaåi àöåi trûúãng àûáng dêåy, öm ngang thùæt lûng cö.
Anh nheå nhaâng nêng cùçm cö lïn, röìi hön lïn cùåp möi cuãa cö àang chúâ
àúåi. Baãy Têm àoán nhêån nuå hön möåt caách nöìng nhiïåt. Cö eáp saát ngûúâi
vaâo anh, húi thúã höín hïín. Toaân thên cö trúã nïn noáng bûâng, miïång uá úá
khöng thaânh tiïëng.
Tònh yïu nöìng naân vaâ cuöìng nhiïåt cuãa Baãy Têm àaä àaánh thûác
baãn nùng phaái maånh trong con ngûúâi anh. Anh caãm thêëy tûâ trong sêu
thùèm têm höìn nhû coá tiïëng sêëm nöí. Maåch maáu chuyïín àöång rêìn rêìn
trong tûâng thúá thõt cuãa anh. Àaåi àöåi trûúãng bïë böíng ngûúâi yïu lïn, röìi
nheå nhaâng àùåt cö nùçm xuöëng vaåt dûúng xó ngay dûúái chên mònh. Anh
nùçm xuöëng bïn cö. Hoå cuöìng nhiïåt êu yïëm, cho túái khi caã hai ngûúâi
cuâng chuã àöång hoâa nhêåp vaâo nhau.
Raång saáng, khi sûúng mai coân àang nhoâe nhoeåt trong caánh
rûâng, àaåi àöåi trûúãng àaä àaánh thûác moåi ngûúâi dêåy. Anh vöî tay, la to:
- Dêåy! Têët caã dêåy ài! Dêåy nêëu cúm, khöng coá maáy bay sùæp lïn
bêy giúâ àêëy!
Noái xong, àaåi àöåi trûúãng bùæt àêìu chaåy böå voâng quanh cùn cûá.
Moåi ngûúâi cuäng bùæt àêìu luåc tuåc dêåy.
Baãy Têm ngöìi trïn voäng, chaãi àêìu. Cö buái toác lïn cao, duâng möåt
súåi dêy thun quêën chùåt laåi, röìi öm quêìn aáo cuãa ngûúâi yïu ra kïnh
giùåt.
Sau khi chaåy böå àûúåc vaâi voâng, àaåi àöåi trûúãng keáo theo möåt söë
chiïën sô chaåy ra kïnh tùæm. Coá leä trong suöët caã thúâi gian hoaåt àöång
vûâa qua, àêy laâ lêìn àêìu tiïn anh àûúåc söëng trong nhûäng khoaãnh khùæc
tuyïåt vúâi. Caãm giaác chiïën thùæng vaâ caãm giaác àûúåc yïu àaä laâm thay àöíi
cuöåc söëng cuãa anh vaâ àem àïën cho anh nhûäng giêy phuát thêåt ngoåt
ngaâo. Àaåi àöåi trûúãng saãi tay, vuâng vêîy trïn mùåt nûúác. Anh nhòn lïn
búâ, thêëy Baãy Têm àang ngöìi giùåt giuä trïn chiïëc cêìu cêy vûún ra doâng
kïnh. Veã mùåt maän nguyïån cuãa cö trúã nïn löång lêîy, saáng bûâng. Anh
bùæt gùåp caái nhòn long lanh, ûúát rûúåt, tha thiïët cuãa cö. Àaåi àöåi trûúãng
chúåt nhêån ra laâ cö rêët àeåp. Veã àeåp êëy nhû vûâa àûúåc thoaát thai búãi
chñnh tònh yïu.
VÙN LÏ 150
- Àaåi àöåi trûúãng coá nhêån thêëy súám nay, Baãy Têm rêët àeåp khöng?
- Phan Lêm búi túái gêìn anh, hoãi - Nïëu nhû thuã trûúãng nhòn thêëy bûäa
qua cö êëy tiïìu tuåy, àau khöí nhû thïë naâo, thò bûäa nay, thuã trûúãng seä
phaãi heát lïn vò sung sûúáng àêëy... Ngay caã nhoã Thi cuäng thïë. Cöí cuäng
coá nhûäng thay àöíi trïn cú thïí kyâ laå...
- Con nhoã yïu cêåu röìi, àuáng khöng?
- Em cuäng coá caãm giaác êëy!
- Coân cêåu? - Àaåi àöåi trûúãng hoãi trong luác hai ngûúâi búi vaâo búâ -
cêåu coá yïu noá khöng?
- Dô nhiïn laâ em cuäng yïu cö êëy! Phan lêm trúã nïn ngêåp ngûâng -
coá àiïìu, tuåi em chûa hön nhau lêìn naâo.
- Khi àaä coá tònh yïu, thò viïåc hön hay chûa hön nhau, àêu coá gò
laâ quan troång. Àiïìu gò phaãi àïën thò cêåu khöng thïí cûúäng laåi àûúåc àêu.
Àaåi àöåi trûúãng vaâ Phan Lêm bûúác lïn búâ kïnh, thaã böå vïì cùn cûá.
Hai ngûúâi vûâa ài vûâa noái chuyïån vúái nhau.
- Cûá nghô àïën chuyïån yïu nhau röìi laåi phaãi chia tay, loâng buöìn
chïët ài àûúåc, àaåi àöåi trûúãng aå. -Phan Lêm thöí löå - Chiïën tranh chùæc
coân daâi lùæm. Khöng biïët anh em mònh coá söëng àûúåc àïën caái ngaây chiïën
thùæng hay khöng?
- Sao laåi khöng? - Àaåi àöåi trûúãng khùèng àõnh - Nïëu chuáng ta tin
rùçng mònh seä söëng thò khöng thïí chïët àûúåc. Nïëu cûá nghô àïën caái chïët
nhiïìu, thò noá dïî vêån vaâo mònh lùæm. Trûúác khi ra trêån, àûâng bao giúâ
nghô vïì caái chïët vaâ noái àïën noá. Àêy khöng phaãi laâ chuyïån duy têm
hay khöng duy têm. Àún giaãn laâ coá nhiïìu àiïìu thuöåc vïì bñ êín cuãa têm
linh maâ chuáng ta chûa biïët àûúåc.
Mùåc duâ noái nhû vêåy, nhûng àaåi àöåi trûúãng vêîn nhêån thêëy cuöåc
söëng cuãa nhûäng ngûúâi lñnh chiïën àêëu thêåt khùæc nghiïåt. Trong chiïën
tranh, caác anh coá thïí gùåp may nhiïìu lêìn, nhûng khöng thïí gùåp may
maäi. Biïët thïë, nhûng ñt coá ai ài ngûúåc laåi doâng chaãy cuãa dên töåc mònh.
Àaä coá lêìn, àaåi àöåi trûúãng hoãi möåt ngûúâi lñnh trong àaåi àöåi cuãa anh
rùçng: coá súå chïët khöng, khi àûúåc giao nhiïåm vuå öm böåc phaá àaánh vaâo
chöët àêìu cêìu, múã àûúâng cho àún võ tiïën lïn, trong khi, trûúác àoá àaä coá
böën ngûúâi hy sinh trûúác haâng raâo?
Anh lñnh móm cûúâi, e lïå:
- Chïët, ai maâ khöng súå, thuã trûúãng. - Anh lñnh noái - Nhûng àiïìu
em súå hún caã caái chïët, chñnh laâ súå bõ só nhuåc!
Anh lñnh àaä noái rêët àuáng! Àaåi àöåi trûúãng nghô. Chó cêìn möåt lêìn
heân nhaát thöi, thò duâ ngûúâi lñnh coá chûác vuå cao nhû thïë naâo, dûúái con
mùæt cuãa moåi ngûúâi, anh ta cuäng bõ coi laâ àaä chïët.
Àaåi àöåi trûúãng cuäng àaä tûâng chûáng kiïën möåt caán böå cêëp tiïíu
àoaân tòm caách thoaát khoãi cuöåc chiïën bùçng viïåc tûå thûúng. Anh ta thûâa
khön àïí khöng tûå bùæn vaâo mònh, maâ nhúâ möåt ngûúâi baån giuáp sûác.
Khöën thay, sûå viïåc bõ löå vaâ anh ta khöng daám ngûãng mùåt nhòn ai nûäa.
Cuäng khöng möåt ngûúâi naâo trong àún võ coi anh ta coân söëng trïn coäi
àúâi naây. Ngûúâi ta traánh mùåt anh nhû traánh huãi. Vaâ, àiïìu gò àïën àaä
àïën. Vaâo möåt buöíi trûa, khi moåi ngûúâi coân àang nguã thò võ caán böå kia
àaä tûå nöí suáng vaâo mònh. Lêìn naây khöng phaãi laâ tûå thûúng maâ laâ tûå
saát. Coá thïí anh ta tûå ghï túãm mònh. Nhûng cuäng coá thïí laâ anh ta thêët
voång úã sûå caãm thöng núi àöìng àöåi.
- Uöëng traâ àaä, àaåi àöåi trûúãng. - Tûâ trong nhaâ bïëp, tröng thêëy hai
ngûúâi tûâ kïnh ài lïn, Ba Trêìn àang pha traâ, cêët tiïëng goåi - Sao, tûâ
chöëi haã?
- Chúâ tuåi töi thay àöì caái àaä! - Àaåi àöåi trûúãng noái - Uöëng traâ thò
phaãi thêåt thaãnh thúi.
- Thò nhanh lïn, khöng, töi uöëng hïët nûúác cöët àêëy!
Möåt laát sau, àaåi àöåi trûúãng coá mùåt. Anh ngöìi xuöëng möåt khuác
cêy, röìi àoán lêëy cheán nûúác traâ noáng höíi, thúm phûác tûâ tay Ba Trêìn,
àûa lïn miïång uöëng.
- Chaâ, quaá àaä! - Anh noái - Àùçng êëy kiïëm úã àêu ra cuãa hiïëm naây
thïë?
- Dên vêån! - Ba Trêìn noái tûng tûãng - Súám nay, trong luác chaåy
böå, may sao àuång nhaâ bïëp cuãa Quêån uãy. Thêëy hoå múái àöåt êëp vïì, mua
àûúåc bao nhiïu laâ àöì, töi hoãi chia möåt goái traâ. Thïë laâ hoå tùång luön.
VÙN LÏ 152
- Coá leä mai möët, chuáng ta cuäng phaãi sang thùm hoå, tiïån thïí baân
vïì chuyïån hai àûáa nhoã, Ba Trêìn aå. Àïí tuåi noá hoaåt àöång vúái ta maäi
cuäng khöng tiïån, maâ àïí tuåi noá àún àöåc vïì xaä, trong hoaân caãnh hiïån
nay, thêåt khöng yïn têm möåt chuát naâo.
Ba Trêìn im lùång. Cùåp löng maây chau laåi, veã nghô ngúåi:
- Àuáng thïë! Nhòn thêëy hoaân caãnh cuãa hai àûáa, töi thêëy loâng daå
thïë naâo êëy! - Nhûäng nïëp nhùn trïn vêìng traán Ba Trêìn xñch gêìn laåi -
Theo töi, àùçng êëy cêìn phaãi thu xïëp tuåi nhoã vïì phuåc vuå úã möåt núi naâo
àoá. Àöëi vúái chuáng, àau khöí nhû thïë laâ quaá àuã röìi... Àaåi àöåi trûúãng
nhòn baån vúái veã biïët ún. Thûåc loâng, àaä khöng ñt lêìn anh nghô túái àiïìu
naây. Nhûng thúâi buöíi naây, kiïëm àêu ra chöî naâo khöng coá chïët choác,
àaån bom? Giaá nhû anh coá thïí nhêån àûúåc caác cö vïì àún võ mònh, giaânh
cho caác cö möåt cöng viïåc naâo àoá, nhû tiïëp phêím, nêëu ùn chùèng haån,
thò töët biïët bao nhiïu? Nhûng àöëi vúái àún võ trinh saát cuãa anh, àiïìu àoá
khöng thïí thûåc hiïån àûúåc - Anh cuäng khöng coá àuã quyïìn haån àïí laâm
àiïìu àoá.
- Bêy giúâ thïë naây, àaåi àöåi trûúãng aå, - Ba Trêìn tiïëp tuåc - Ngay
ngaây mai, tiïån thïí ài baáo caáo vúái cêëp trïn, àùçng êëy nïn trûåc tiïëp àùåt
vêën àïì vúái thùçng Phan Vônh xem. Biïët àêu noá laåi chùèng coá phuâ pheáp
naâo àoá giuáp àúä àûúåc.
- Thùçng Phan Vônh thò coá hún gò minh. - Àaåi àöåi trûúãng lùæc àêìu,
ngao ngaán - Hún nûäa, töi àaä yïu Baãy Têm röìi... Noái àiïìu naây ra, seä coá
ngûúâi nghô rùçng thùçng Syä Quyá chó lo thu veán cho ngûúâi yïu.
- Meå khó. Àoá laâ sûå khiïm töën khöng chên chñnh vaâ cuäng khöng
cöång saãn möåt chuát naâo. - Ba Trêìn bûåc böåi.
- Hiïíu röìi, Ba Trêìn. Àïí töi tñnh thûã xem, coá thïí laâm àûúåc caái gò.
- Coân tñnh khó gò nûäa. - Ba Trêìn noáng naãy - Ngaây mai, öng túái
chöî thùçng Vônh. Coân töi seä sang chöî Quêån uãy àùåt vêën àïì thùèng vúái hoå.
biïët àêu, chuáng ta laåi chùèng gùåp may. Àïí hai àûáa nhoã vïì xaä luác naây,
khöng àûúåc àêu...
- ÛÂ. Àùçng êëy noái phaãi!

Àaåi àöåi trûúãng coá mùåt taåi cùn cûá cuãa Phan Vônh vaâo buöíi trûa
ngaây höm sau. Khu rûâng hoaân toaân khaác laå so vúái lêìn trûúác anh túái.
Têët caã cêy cöëi àïìu bõ chêët àöåc hoáa hoåc tuöët saåch laá chó coân laåi loaâi ö rö
ûúng ngaånh laâ khöng hïì hêën gò. Qua cung caánh têët bêåt cuãa moåi ngûúâi,
àaåi àöåi trûúãng coá caãm giaác laâ böå phêån quên baáo àang chuêín bõ di
chuyïín.
Vûâa múái nhòn àaåi àöåi trûúãng, Phan Vônh àaä toeát miïång cûúâi,
nhaãy böí túái, xoa àêìu baån, röëi rñt:
- Meå khó! Sao bûäa nay múái túái haã, quyã sûá? - Phan Vônh buöng
tay ra, nhòn chùçm chùçm vaâo mùæt baån, noái - Tao tröng maây cûá nhû
tröng meå vïì chúå. Töëi qua, trung àoaân trûúãng cuãa maây àiïån xuöëng hoãi
tao coá phaãi tuåi maây àaánh taâu úã trïn söng Caái Lúán, gêìn kïnh Baâ Àêìm
khöng? Nhûng vò khöng biïët chñnh xaác, nïn tao khöng thïí traã lúâi
àûúåc. Nhûng àuáng laâ tuåi maây àaánh chúá gò?
- Naây, khoan haäy noái túái chuyïån êëy! - Àaåi àöåi trûúãng nùæm lêëy
tay baån, noái doäng daåc - Maây phaãi cho tao uöëng möåt nguåm nûúác àaä chúá.
- ÛÂ nhó! - Phan Vônh vui veã keáo baån àïën bïn chiïëc baân laâm bùçng
cêy dûâa nûúác, saát miïång hêìm truá êín, hoãi - Maây uöëng traâ hay lacövö
àêy?
Phan Vônh kïu möåt chiïën sô laåi, dùån doâ àiïìu gò àoá, röìi quay vïì
phña baån:
- Trûa nay, maây phaãi úã laåi nhêåu vúái tuåi tao àêëy. Múái kiïëm àûúåc
con cua àinh to lùæm. Maâ maây uöëng rûúåu pha vúái tiïët cua àinh chûa
nhó? Chûa aâ? Thïë thò uöëng cho biïët. Nghe noái tiïët cua àinh böí caái
khoaãn kia lùæm!
Àaåi àöåi trûúãng vaâ Phan Vônh cûúâi phaá lïn. Möåt laát sau, anh lñnh
àem nûúác túái. Àaåi àöåi trûúãng àúä lêëy ca lacövö thúm phûác, nghi nguát
khoái, uöëng möåt húáp röìi "khaâ" möåt caách sung sûúáng. Sau khi uöëng hïët
non nûãa ca, anh múái kïí cho Phan Vônh nghe toaân böå diïîn biïën trêån
àaánh xaãy ra trïn söng Caái Lúán höm röìi.
VÙN LÏ 154
- Tao biïët ngay maâ. - Phan Vônh vöî àuâi caái àeát khoaái chñ, thöët
lïn - Duâng nghi binh, duå àõch vaâo baäi thuãy löi, khoáa àuöi maâ diïåt, àoá
laâ löëi àaánh cuãa maây, löëi àaánh àêìy trñ tuïå. Chó tiïëc rùçng tuåi maây àaä
khöng toám àûúåc caái thùçng chó huy taâu nhanh, trung uáy Elmo
Zumwalt.
Àaåi àöåi trûúãng tröë mùæt kinh ngaåc:
- Maây vûâa noái sao? Caái gò liïn quan túái Elmo Zumwalt?
Cuåm trûúãng quên baáo Phan Vônh giaãng giaãi:
- Tao noái rùçng tuåi maây àaä àaánh truáng vaâo àoaân taâu tuêìn tra cuãa
con trai àö àöëc haãi quên Myä Zumwalt, trung uáy Elmo thûá ba. Àoaân
taâu naây thûúâng tûâ "Cùn cûá nöíi" trïn söng Cûãa Lúán, theo búâ biïín, ài
lïn Haâ Tiïn, röìi quay vïì söng Caái Lúán. Bûäa àoá, chuáng àaä gùåp tuåi maây.
- Laâm sao maây biïët kyä thïë? - Àaåi àöåi trûúãng hoãi vúái veã ngúâ vûåc.
- Maây khöng nïn hoãi cuåm trûúãng quên baáo àiïìu àoá, maâ chó nïn
biïët laâ maây àaä chúi àuáng vaâo taâu chó huy mang söë 35 cuãa Zumwalt.
Coá àiïìu, con taâu êëy chó bõ thûúng, gaäy baánh laái vaâ hû chên võt thöi.
- Meå kiïëp. Tao nhúá chiïëc taâu àoá. Àaåi àöåi trûúãng noái vúái veã tiïëc reã
- Noá bõ möåt quaã thuãy löi àaánh vùng ra xa, röìi nghiïng túái böën mûúi
lùm àöå. Möåt cöåt nûúác cao haâng chuåc meát àöí uåp lïn noá. Tao àaä tûúãng
noá chòm. Naâo ngúâ, khi nûúác truöåi khoãi boong taâu, tao thêëy noá laåi nöíi
lïn, röì maáy, cöë söëng cöë chïët lao vaâo búâ bïn kia.. Àaåi àöåi trûúãng gaäi
nheå lïn mu baân tay - Tao nhúá, con taâu êëy söë rêët lem nhem...
- Àuáng thïë! - Phan Vônh noái - Noá nghi rùçng quên baáo ta nghe
àûúåc nhûäng trao àöíi cuãa noá qua àiïån àaâm, nïn àaä cho xoáa söë taâu ài,
àïí ta khöng biïët àêu maâ theo doäi. Noá ranh lùæm!
Àïën luác naây, àaåi àöåi trûúãng caâng caãm thêëy tiïëc reã. Nhûng thöi,
moåi chuyïån àaä kheáp laåi röìi. Àaåi àöåi trûúãng thúã daâi. Con caá sïính cêu
lêìn naây, àuáng laâ con caá to thêåt.
- Theo tin chuáng tao nùæm àûúåc, thò trong trêån àaánh vûâa röìi, tuåi
maây àaä àaánh chòm ba taâu, bùæn chaáy vaâ bùæn bõ thûúng ba chiïëc khaác.
Àõch chïët mûúâi möåt, bõ thûúng baãy... Meå kiïëp, àêy laâ möåt thaânh tñch
rêët lúán, trung uáy Lï Syä Quyá aå. Maây àaä laâm tao kinh ngaåc. Noái xong,
möåt lêìn nûäa, Phan Vônh àêåp maånh vaâo vai baån.
- Naây, tuåi maây bõ chêët àöåc hoáa hoåc bûäa naâo àêëy? - Àaåi àöåi trûúãng
nhòn khu rûâng truåi laá, hoãi.
- Bûäa saáng chuáng maây àaánh, thò àïm êëy, chuáng chúi hoáa hoåc vaâo
tuåi tao. Phan Vônh traã lúâi - Cuâng luác, chuáng coân raãi doåc söng Öng Àöëc,
söng Àêìm Dúi nûäa. Maây biïët khöng, àang àïm, cêåu lñnh gaác cuãa tao
nghe thêëy tiïëng maáy bay C123 bay qua, noá nghi ngúâ, liïìn baáo àöång.
Vaâi phuát sau, tao ngûãi thêëy coá muâi toãi vaâ biïët laâ chuáng àaánh chêët àöåc
röìi. Tuåi tao chó kõp che giïëng, che àöì ùn thûác uöëng, röìi duâng khùn mùåt
ûúát che lêëp mùåt. Saáng ra, àûáa naâo àûáa nêëy ûúát nhû chuöåt löåt. Quêìn aáo
phaãi boã ài hïët. Àïën chiïìu thò cêy bùæt àêìu ruä laá. Qua àïm, tónh dêåy, caã
caánh rûâng khöng coân möåt chiïëc laá naâo... Àêy cuäng laâ saãn phêím cuãa àö
àöëc Elmo Zumwalt àêëy.
- Tuåi maây chuêín bõ chuyïín cûá aâ? - Sau cuâng, àaåi àöåi trûúãng hoãi.
- Phaãi chuyïín thöi! - Phan Vônh chaåy vaâo trong hêìm, lêëy ra têëm
baãn àöì traãi lïn baân. Chuáng tao seä vïì khu vûåc naây, phña bùæc kïnh Chïåt
úát. Coá gò cêìn thò liïn laåc vúái tao.
- Dô nhiïn röìi! - Ngûâng möåt laát, àaåi àöåi trûúãng hoãi - Tao muöën
àiïån vïì trung àoaân baáo caáo, àûúåc khöng?
- Àûúåc. Maây viïët àiïån ài. Tao lïn maáy. Viïët ngùæn thöi.
Àaåi àöåi trûúãng ngöìi thaão àiïån. Xong, anh trao laåi cho Phan
Vônh. Cuåm trûúãng quên baáo cêìm bûác àiïån, chaåy ài. Möåt laát sau, anh
quay trúã vïì tay khöng.
- Sao, maáy bêån aâ?
- Chúâ khoaãng nûãa giúâ àöìng höì nûäa múái bùæt àêìu phaát àûúåc.
Àaåi àöåi trûúãng uöëng hïët ca lacövö, röìi xùæp gioång bùçng möåt nguåm
nûúác traâ. Anh noái:
- Túá coân möåt viïåc khöng keám phêìn quan troång, àõnh nhúâ vaã àêy?
- Viïåc gò? Noái ài!

VÙN LÏ 156
Àaåi àöåi trûúãng bùæt àêìu kïí cho cuåm trûúãng quên baáo nghe vïì
tònh yïu cuãa mònh. Anh kïí tûâ àêìu àïën cuöëi, khöng soát möåt chi tiïët
naâo. Gêìn àêy nhêët laâ chuyïån cö àaä liïìu lônh laâm "con möìi" nhûã taâu
àõch vaâo bêîy, trong trêån àaánh trïn söng Caái Lúán.
Phan vônh ngöìi nghe vúái thaái àöå hûáng khúãi, thñch thuá.
- Chuác mûâng cêåu! - Phan Vônh vui veã nùæm lêëy tay baån - Túá thûåc
sûå chuác mûâng cêåu!
- Àûâng laâm túá cuåt hûáng. Chûa hïët àêu! Àaåi àöåi trûúãng noái tiïëp -
Túá muöën hoãi àùçng êëy laâ coá thïí thu xïëp cho hai cö beá trúã vïì phuåc vuå taåi
àún võ àûúåc khöng? Àïí tuåi nhoã trúã vïì xaä trong tònh hònh thïë naây, túá
thêåt khöng àaânh loâng.
Phan Vônh cûúâi, àaánh maånh vaâo vai àaåi àöåi trûúãng:
- Tûúãng chuyïån gò quan troång chúá chuyïån êëy dïî thöi, trong uáy
Lï Syä Quyá aå. Maây muöën hai àûáa cuâng vïì laâm viïåc úã chöî tao, phaãi
khöng?
- Àuáng thïë!
- Tao nhêån! Phan Vônh hûáa - Tuåi tao cuäng àang thiïëu ngûúâi.
Nhûng phaãi noái trûúác cho maây biïët laâ vïì àêy, chuáng noá seä phaãi ài hoåc
möåt khoáa àaâo taåo ngùæn haån, múái laâm viïåc àûúåc. Mùåt khaác, maây phaãi
cho tao lyá lõch trñch ngang cuãa tuåi noá, àïí tao baáo caáo cêëp trïn, röìi laâm
quyïët àõnh.
Àaåi àöåi trûúãng sung sûúáng, öm chêìm lêëy baån, cûúâi lúán:
- Tao thûåc sûå biïët ún maây, Phan Vônh aå! Maây àuáng laâ võ cûáu
tinh cuãa tao.
Trong luác hai ngûúâi troâ chuyïån vúái nhau, thò möåt chiïën sô xuêët
hiïån. Anh ta trao bûác àiïån cho Phan Vônh, röìi àûáng chúâ bïn caånh.
Phan Vônh liïëc sú qua, trao laåi cho àaåi àöåi trûúãng:
- Cuãa maây àêëy! Àoåc ài!
Àaåi àöåi trûúãng àoán lêëy bûác àiïån, àoåc ài, àoåc laåi nhiïìu lêìn. Sau
khi ghi nhûäng yá cêìn thiïët, anh traã laåi cho Phan Vônh. Àêy laâ bûác àiïån
khêín cuãa trung àoaân trûúãng biïíu dûúng thaânh tñch cuãa àún võ, àöìng
thúâi chó thõ cho anh nhanh choáng quay trúã vïì kïnh thûá Mûúâi Möåt,
hoaåt àöång trong àöåi hònh cuãa trung àoaân.
- Mêëy öíng kïu tuåi tao quay trúã vïì kïnh thûá Mûúâi Möåt, maây aå! -
Àaåi àöåi trûúãng noái.
- Àoá laâ vuâng troång àiïím bònh àõnh cuãa àõch. - Phan Vônh noái - úã
àoá, rêët aác liïåt. Taåi àêëy, chuáng têåp trung sû àoaân 21 vúái mûúâi hai tiïíu
àoaân, böën tiïíu àoaân cuãa trung àoaân 14 sû àoaân 9. Ngoaâi ra, chuáng coân
nùm tiïíu àoaân phaáo, baãy giang àoaân vaâ mûúâi hai tiïíu àoaân àõa
phûúng quên. Chûa kïí túái 46 àaåi àöåi àöåc lêåp khaác. Vïì àêëy, maây phaãi
thêåt cêín thêån,... Thöi, maây viïët lyá lõch trñch ngang cuãa tuåi nhoã ài, röìi
ùn cúm.
Àaåi àöåi trûúãng trúã vïì àïën àún võ vaâo luác xêím töëi trong möåt têm
traång vûâa vui, vûâa buöìn. Anh vui vò àaä thu xïëp àûúåc chöî laâm viïåc múái
cho ngûúâi yïu vaâ Nùm Thi. Nhûng anh buöìn laâ sùæp phaãi söëng xa cö,
khöng biïët bao giúâ múái àûúåc gùåp laåi.
Trung àöåi trûúãng Ba Trêìn hñ hûãng àoán anh úã nhaâ bïëp, toeát
miïång cûúâi, hoãi:
- Coá àûúåc viïåc gò khöng, öng tûúáng?
- Àûúåc! - Anh traã lúâi cùæm cùèn, khöng vui - Thùçng Phan Vônh àaä
àöìng yá nhêån hai àûáa nhoã vïì chöî noá laâm viïåc. Coân chuáng ta thò àûúåc
àiïìu vïì nghiïn cûáu cûá àiïím höîn húåp thûá Mûúâi Möåt.
- Töi cuäng àaä sang laâm viïåc vúái Quêån uãy. Hoå cuäng àaä àöìng yá
nhêån hai àûáa nhoã vïì quêån, röìi seä böë trñ cöng taác sau. Thïë àêëy! Bêy giúâ
chuáng ta cêìn phaãi baân vúái tuåi nhoã xem laâ nïn vïì chöî naâo töët hún.
- Caãm ún! - Àaåi àöåi trûúãng noái, röìi öm lêëy Ba Trêìn. Àêy laâ möåt
cûã chó hiïëm coá. Noái àuáng ra laâ chûa bao giúâ xaãy ra giûäa hai ngûúâi vúái
nhau. Dûúâng nhû noá laâ àiïìm baáo trûúác cho sûå chùèng laânh.
- Bûäa nay, öng laâm sao thïë?- Ba Trêìn hoãi vúái veã ngú ngaác.
VÙN LÏ 158
Àaåi àöåi trûúãng khöng traã lúâi, lêîm luäi ài vïì núi úã cuãa mònh. Anh
hêët buåi trong voäng, röìi nùçm õch xuöëng, mùæt kheáp húâ. Cho àïën luác naây
anh múái thûåc sûå caãm thêëy day dûát, ûu buöìn. Möåt ngûúâi lñnh àaä yïu vaâ
àûúåc yïu, nhûng trong chiïën tranh, nïn khöng àûúåc hûúãng troån veån
tònh yïu êëy, theo yá nghôa thöng thûúâng cuãa àúâi söëng. Noá giöëng nhû
troâ àuâa cuãa söë phêån, laâm cho anh dúã khoác, dúã cûúâi.
Töëi höm êëy, sau khi àaåi àöåi trûúãng hoåp àaåi àöåi, phöí biïën chó thõ
cuãa trung àoaân, moåi ngûúâi trúã nïn buöìn rûúâi rûúåi. Àoá laâ nöîi buöìn sêu
lùæng, thöëng thiïët maâ khöng roä nguöìn laåch tûâ àêu. Rêët coá thïí laâ viïåc
phaãi xa rúâi hai cö gaái thên quen àaä laâm cho hoå khöí têm. Ai cuäng coá
caãm giaác nhû sùæp phaãi chia lòa möåt caái gò àoá thiïng liïng vûâa múái
àûúåc hònh thaânh trong sêu thùèm loâng hoå.
Baãy Têm vaâ Nùm Thi ài thùm ngûúâi quen bïn Quêån uãy, àang
trïn àûúâng trúã vïì. Hai cö vûâa ài vûâa noái chuyïån oang oang, laâm cho
àaåi àöåi trûúãng chaånh loâng. Anh nghïín cöí nhòn theo aánh àeân pin loang
loaáng, röìi laåi nùçm xuöëng voäng.
- Anh Quyá vïì chûa, anh Ba? - Tiïëng Baãy Têm röín raãng cêët lïn
tûâ xa.
- Röìi! - Ba Trêìn traã lúâi - Tröng nhû thùçng mêët höìn. Tuåi bay vïì
xem noá thïë naâo. Caái thùçng tñnh nïët nhû thúâi tiïët...
- Chõ vaâo vúái aãnh xem sao. Em úã laåi àêy taâo lao vúái mêëy aãnh...
Nùm Thi àêíy vaâo vai Baãy Têm, noái.
Xaä àöåi phoá im lùång quay ài. Cö roán reán bûúác àïën gêìn ngûúâi yïu,
röìi bêët chúåt öm chêìm lêëy anh. Àaåi àöåi trûúãng nùçm im, vö caãm. Baãy
Têm thoaáng lo lùæng. Cö àùåt tay lïn traán anh, kheä hoãi:
- Anh laâm sao thïë, anh Quyá?
Àaåi àöåi trûúãng cûåa mònh, nhûng khöng traã lúâi.
- Coá chuyïån gò vêåy, anh? - Baãy Têm söët ruöåt, hoãi - Noái cho em
nghe ài naâo? Anh buöìn em lùæm, phaãi khöng?
Àaåi àöåi trûúãng lùæc àêìu.
Vêåy thò coá chuyïån gò? Chuyïån anh sùæp phaãi xa em, àuáng khöng?
Àaåi àöåi trûúãng bùåm möi, öm lêëy mùåt ngûúâi yïu, möåt luác lêu sau
múái gêåt àêìu, noái kheä:
- Mêëy anh vûâa múái nhêån àûúåc chó thõ laâ phaãi trúã vïì phña têy
rûâng, àiïìu nghiïn cùn cûá thûá Mûúâi Möåt, em aå...
Trong aánh saáng lúâ múâ cuãa àïm töëi, àaåi àöåi trûúãng nhòn thêëy veã
mùåt sûãng söët cuãa Baãy Têm. Nhûng ngay sau àoá, cö trêën tônh àûúåc.
- Ngay tûâ bûäa qua, em àaä coá linh caãm laâ sau trêån àaánh naây, anh
seä ra ài... Nhûng em khöng ngúâ noá laåi xaãy ra nhanh nhû thïë! - Baãy
Têm chua xoát noái.
Àaåi àöåi trûúãng ngöìi xñch lïn möåt bïn voäng, chûâa chöî cho ngûúâi
yïu. Anh xoa vai cö, an uãi. Veã mùåt Baãy Têm trúã nïn hoang vùæng.
- Tûâ súám nay, khöng biïët taåi sao em laåi súå gùåp mùåt anh. - Cö noái
- Em ruã Nùm Thi sang bïn Quêån uãy thùm mêëy chuá, cöët laâ àïí laánh
mùåt anh vaâ àïí khoãi phaãi nghe nhûäng lúâi noái vûâa röìi. Nhûng, em cuäng
khöng traánh àûúåc... Baãy Têm nêëc lïn - Anh yïu cuãa em. Phaãi xa anh,
em rêët súå... Em khöng súå chïët àêu, thêåt loâng vêåy.
Nhûng em súå cö àún... Em súå röìi seä àïën luác anh phaãi ài, nhêët
àõnh seä phaãi ài, chó coân laåi em, hai ngûúâi chuáng em, trúã vïì xaä, gêy
dûång laåi phong traâo, em thêëy cö quaånh - Ngûâng möåt laát nhû laâ àïí lêëy
húi, Baãy Têm noái tiïëp - Nhûng thöi, bêy giúâ em àaä biïët têët caã sûå thêåt
röìi, coá lêín traánh cuäng khöng àûúåc nûäa. Êu cuäng laâ söë phêån, anh aå. Coá
àuáng laâ söë phêån khöng anh?
Nhûäng lúâi noái buöìn baä, thöëng thiïët cuãa ngûúâi yïu laâm cho àaåi
àöåi trûúãng thêëy ngheåt thúã. Têm höìn anh trúã nïn nùång trôu, ûu tû.
- Trûúác luác xa em, tuåi anh àaä baân baåc sùæp xïëp, böë trñ em vaâ Nùm
Thi vïì cöng taác úã möåt núi naâo àoá thuêån tiïån. May mùæn laâ moåi viïåc àïìu
àaä xong xuöi! - Anh kïí - Böå phêån quên baáo kyä thuêåt Khu àaä àöìng yá
nhêån hai em vïì phuåc vuå taåi àún võ cuãa hoå. Quêån uãy cuäng àaä àöìng yá böë
trñ cöng viïåc cho hai em. Bêy giúâ ta nïn tñnh toaán xem nïn vïì àêu cho
tiïån.
- Sao mêëy anh laâm viïåc àoá maâ khöng hoãi tuåi em trûúác? - Baãy
Têm traách cûá - Mêëy anh phaãi hoãi tuåi em àaä chúá?
VÙN LÏ 160
- Anh tûå cho mònh caái quyïìn laâ khöng cêìn phaãi hoãi yá kiïën mêëy
em! - Àaåi àöåi trûúãng khùèng àõnh möåt caách chùæc nõch - Coân vò sao anh
coá àûúåc quyïìn êëy, thò em biïët röìi... Thûåc loâng, anh khöng thïí chõu nöíi
viïåc àïí hai em phaãi quay trúã vïì xaä möåt caách àún àöåc.
Baãy Têm im lùång möåt caách laånh giaá. Trong àïm töëi, àaåi àöåi
trûúãng khoá coá thïí phên biïåt àûúåc möåt caách tûúâng têån têm traång cuãa
cö. Nhûng anh tin rùçng: laâ möåt ngûúâi thöng minh, cö seä nghe theo lúâi
anh.
Sau khi truát ra möåt tiïëng thúã sêu nhû nêëc cuåc, Baãy Têm nùæm
lêëy tay anh. Cö nhòn thêåt lêu vaâo mùæt anh, gioång trúã nïn dùçn vùåt:
- Em biïët rùçng anh, anh Ba vaâ mêëy anh rêët quan têm àïën em,
lo lùæng cho cuöåc söëng cuãa tuåi em, nhûng em khöng thïí vêng lúâi anh
àûúåc. - Baãy Têm lùæc àêìu, kiïn quyïët - Em khöng muöën thïë! Mêëy anh
coá thïí cûáu àûúåc tuåi em, nhûng mêëy anh khöng thïí cûáu àûúåc hïët thaãy
moåi ngûúâi àang baám àõa baân, àaánh nhau vúái àõch. Haâng ngaây, hoå vêîn
moân moãi chiïën àêëu vaâ lêìn lûúåt ngaä xuöëng... Thûåc loâng, phaãi xa anh,
xa mêëy anh, em rêët àau khöí, cö àún. Nöîi khöí êëy khöng biïët seä keáo
àïën bao giúâ. Nhûng em khöng muöën rúâi xa maãnh àêët naây. Em phaãi úã
laåi vúái keã thuâ cuãa em. Anh àûâng traách em, anh aå. Baãn tñnh con ngûúâi
em xûa naây àaä nhû vêåy röìi...
Àaåi àöåi trûúãng hoaân toaân bêët ngúâ trûúác sûå sùæt àaá cuãa ngûúâi yïu.
Dûúâng nhû cö khöng thuöåc vaâo loaåi ngûúâi dïî bõ khuêët phuåc.
- Em laâ möåt cö beá ûúng ngaånh! - Àaåi àöåi trûúãng bûåc böåi dùçn tûâng
tiïëng - Em cêìn phaãi biïët rùçng chiïën tranh seä coân keáo daâi. Nïëu coá
chuyïån gò àoá khöng hay xaãy ra vúái em, anh laâm sao maâ söëng yïn thên
àûúåc.
- Àûâng nöíi noáng vúái em, anh yïu! - Baãy Têm vêîn giûä veã kiïn
quyïët - Em biïët anh nghô gò. Anh muöën hai chuáng ta, ñt nhêët phaãi coá
möåt ngûúâi söëng soát vaâ ngûúâi àoá laâ em... Nhûng anh àêu coá theâm hiïíu
cho em rùçng: nïëu nhû anh coá bïì gò, chùèng leä em vêîn söëng àûúåc yïn öín
sao?... Thöi, anh yïu, chuáng ta chêëm dûát chuyïån naây úã àêy nha? Em
khöng muöën trûúác ngaây lïn àûúâng, chuáng ta laåi caäi löån vúái nhau. Naâo,
cûúâi lïn anh yïu. Cûúâi lïn! Noái röìi, cö nheå nhaâng àêíy anh nùçm xuöëng
voäng vaâ ngaä theo anh. Cö hön lïn möi anh, maá anh, noái thïìu thaâo -
Anh yïu cuãa em. Anh khöng bao giúâ coá thïí biïët àûúåc rùçng em yïu anh
nhû thïë naâo àêu. Àûâng lo nghô gò vïì em caã. Em khöng sao àêu. Noái
theo anh thò, khi àêëng thiïng liïng cho pheáp em ra àúâi vaâ ngaâi cuäng
lêëy ài cuãa em nhûäng ngûúâi thên yïu nhêët, khöng leä naâo, ngaâi laåi lêëy
nöët cuöåc söëng cuãa em? Anh cûá tin lúâi em noái... Gioång cö trúã nïn sêu
lùæng, khñch lïå - Naâo, haäy vui lïn, anh yïu. Em coân söëng úã bïn anh
ngaây naâo, thò anh phaãi àïí cho em laâm àûúåc àiïìu em muöën... Àaåi àöåi
trûúãng yïu thûúng cuãa em, em muöën coá con vúái anh...
Àöëi vúái àaåi àöåi trûúãng, àêy laâ khoaãng thúâi gian haånh phuác nhêët
cuãa àúâi anh. Khoaãng thúâi gian êëy khöng coá chiïën tranh, khöng coá chïët
choác, chó coá tònh thûúng yïu nöìng naân. Àaåi àöåi trûúãng àaä sûã duång
khoaãng thúâi gian êëy möåt caách coá yá nghôa nhêët, cho túái khi caã hai ngûúâi
àïìu maän nguyïån, sung sûúáng vaâ nguã vuâi trong loâng nhau.
Saáng súám, vûâa thûác dêåy, àaåi àöåi trûúãng àaä thêëy ngûúâi yïu ngöìi
boá göëi, nhòn vïì phña doâng kïnh, veã mùåt xuác àöång, böìn chöìn. Anh nheå
nhaâng tiïën laåi bïn cö, lo lùæng hoãi:
- Coá chuyïån gò laâm em bûát rûát vêåy, em yïu?
Baãy Têm ngûãa mùåt nhòn anh, mùæt chúáp chúáp.
- Em vûâa mú thêëy möåt chuyïn thêåt kyâ dõ, anh aå! - Cö noái - Ngöìi
xuöëng ài, röìi em kïí cho anh nghe.
Àaåi àöåi trûúãng haáo hûác, ngöìi xuöëng bïn cö. Baãy Têm thöín thûác:
- Àïm qua, em mú thêëy chuáng mònh cûúái nhau, anh aâ. Àiïìu kyâ
laå laâ àaám cûúái àûúåc töí chûác bïn doâng kïnh naây, laåi coá mùåt ba, meå em
nûäa. Anh cuäng thûâa biïët laâ em chùèng hïì biïët mùåt ba, vêåy maâ khi àoá,
caã anh vaâ em àïìu nhêån ra öíng... Ngûúâi àïën dûå àaám cûúái àöng lùæm. Coá
caã mêëy chuá, mêëy anh úã xaä uãy àïën nûäa. Luác chuáng mònh coân àang noái
chuyïån vúái mêëy anh trong àún võ thò ba túái. öíng chó vaâo anh, hoãi:
"Chöìng con àêy phaãi khöng?" Em haänh diïån gêåt àêìu. Öng tûúi cûúâi
nùæm tay anh, röìi baão: "Con laåi àùçng naây vúái ba àïí chaâo öng baâ nöåi".
Noái xong, öíng dùæt anh ài. Àuáng luác àoá, em tónh dêåy, baâng hoaâng caã
ngûúâi... Mú nhû thïë coá xui khöng anh? - Cö lo lùæng hoãi.
- Öi, em yïu! Khöng sao àêu! - Anh öm lêëy vai cö, an uãi - Mú
thêëy haånh phuác laâ àiïìm laânh, em aâ. Rêët laânh nûäa laâ àùçng khaác.
VÙN LÏ 162
- Phaãi vêåy khöng, anh? - Cö hoãi vúái veã ngúâ vûåc.
- Têët nhiïn röìi!
Ngûâng möåt luác àïí suy nghô, Baãy Têm noái tiïëp:
- Anh aâ, khöng biïët taåi sao, tûâ luác thûác dêåy àïën giúâ, em luön
caãm thêëy böìn chöìn thïë naâo êëy. Nhûäng luác thïë naây, em chó mong cho
àêët nûúác súám hoâa bònh. Cûá hoâa bònh àaä, röìi sau àoá, caåp àêët maâ söëng
cuäng àûúåc. Em muöën hoâa bònh ngay bêy giúâ àïí àûúåc biïët rùçng chuáng
mònh coân söëng bïn nhau...
- Chuáng ta chùèng àaä àang söëng bïn nhau àoá sao?
- Söëng nhû thïë naây chûa phaãi laâ söëng. Söëng maâ têm traång luác
naâo cuäng bõ aám aãnh búãi caái chïët thò sao laåi coá thïí goåi laâ söëng àûúåc? -
Noái àïën àêy, Baãy Têm böîng oâa khoác.
Trong hai ngaây nay, àaåi àöåi trûúãng thûúâng thêëy úã ngûúâi yïu têm
traång khöng mêëy thanh thaãn, mùåc duâ cö vêîn rêët àùçm thùæm, dõu daâng.
Nhûng àùçng sau veã àùçm thùæm, dõu daâng êëy laâ möåt têm traång khùæc
khoaãi, buöìn àau. Baãy Têm cûáng rùæn àêëy, nhûng laåi mïìm yïëu àêëy; vui
veã àêëy, röìi buöìn baä àêëy! Dûúâng nhû úã trong cö luön coá sûå mêu thuêîn
töìn taåi song haânh, noá giöëng nhû möåt thûá bïånh lyá, khoá hiïíu.
- Àûâng khoác nûäa, em yïu! Seä chùèng coá chuyïån gò xui xeão xaãy ra
cho chuáng ta àêu, em aâ! - Àaåi àöåi trûúãng an uãi.
- Ngaây mai, chuáng mònh phaãi xa nhau röìi, àuáng khöng, anh? -
Baãy Têm lau nûúác mùæt noái - thúâi gian tröi nhanh quaá, anh aå! Trûúác
luác xa em, anh àûa cho em hai têëm hònh vaâ cuöën nhêåt kyá, anh nha?
Em muöën coá noá... Em cuäng muöën anh àïí cho em böå quêìn aáo maâ anh
àaä mùåc. Àïí laâm gò, anh biïët khöng? Àïí luác naâo nhúá anh, em seä hú noá
trïn ngoån lûãa, àïí anh phaãi böìn chöìn nhúá àïën em...
- Anh seä àïí laåi cho em têët caã nhûäng gò maâ em muöën! - Àaåi àöåi
trûúãng hûáa.
Baãy Têm coân àõnh noái vúái anh möåt chuyïån bñ mêåt nûäa, chuyïån
khaã nùng coá con cuãa cö, nhûng cö àaä khöng noái. Cö súå anh seä nùång
loâng.
Ngaây àún võ trinh saát lïn àûúâng röìi cuäng àaä àïën. Àoá laâ möåt buöíi
chiïìu vaâng voåt, aãm àaåm. Mùåt àêët trúã nïn quùçn quaåi trong gioá chûúáng
hun huát thöíi vïì. Caánh rûâng àang söi àöång böîng chöëc hoang vùæng,
laånh leäo. Moåi ngûúâi luåc tuåc mang ba lö, vuä khñ, keáo ra àûúâng moân.
Àaåi àöåi trûúãng khoaác ba lö lïn vai, bûúác àïën bïn ngûúâi yïu. Baãy
Têm ngoaãnh mùåt ài, oâa khoác.
- Duâ thïë naâo, em cuäng àûâng boã anh, nghe em! - Àaåi àöåi trûúãng
kheä noái.
Baãy Têm mñm möi, kheä gêåt àêìu.
- Thöi, anh ài ài... Cö noái - Raáng giûä gòn sûác khoãe. Àûâng lo cho
em! Noái röìi, cö tuám chùåt lêëy tay anh, khöng muöën rúâi ra nûäa.
Moåi ngûúâi cuäng lêìn lûúåt àïën chia tay vúái Baãy Têm vaâ Nùm Thi.
Hoå quyïën luyïën nùæm tay nhau, cùn dùån àuã àiïìu, nhû thïí chùèng bao
giúâ gùåp laåi. Trong khöng khñ buöìn baä, tûúãng nhû àöng cûáng êëy, tiïëng
Phan Lêm cêët lïn:
Naâo anh lñnh
Haäy àûáng lïn
Naâo cö beá
Haäy àûáng lïn
Ta chia tay
Vïì hai ngaã
Àûâng ai ngaä
Trïn coäi àúâi
Àûâng ai ngaä
Trûúác bom rúi.
Naâo anh lñnh
Haäy àûáng lïn
Àûâng khöí nûäa
Naâo tònh yïu
Haäy àûáng lïn
VÙN LÏ 164
Àûâng àau nûäa...

Röìi gian khöí
Cuäng seä qua
Röìi con chaáu
Seä àêìy nhaâ.
Naâo anh lñnh

Haäy àûáng lïn
Naâo tònh yïu
Haäy àûáng lïn...
Thïë laâ tûâ buöíi chiïìu höm êëy, hoå chia tay nhau, möîi ngûúâi möåt
ngaã. Àaåi àöåi trûúãng dêîn quên ài vïì phña têy rûâng. Coân Baãy Têm cuâng
vúái Nùm Thi quay vïì cú quan huyïån uãy, àïí röìi bûäa sau, vïì laåi xaä Hoâa
Bònh. Hoå lùång leä ra ài. Khöng ai biïët àiïìu gò àang chúâ àúåi hoå.
Chûúng taám
ÀÖÌNG DAO CUÃA NHÛÄNG SÖË PHÊÅN
Àaåi àöåi trinh saát dûâng chên trong möåt reão rûâng traâm nhoã, bïn
caånh baäi nhêån haâng, gêìn kïnh Ngö Vùn Xuên, caách cùn cûá thûá Mûúâi
Möåt, chi khu Hiïëu Lïî, chûâng mûúâi lùm cêy söë àûúâng chim bay. Àêy laâ
möåt baäi nhêån haâng daä chiïën, múái àûúåc thaânh lêåp caách àêy möåt tuêìn,
nïn cú súã chùèng coá gò àaáng kïí.
Ngûúâi ta àïí taåm lûúng thûåc, thûåc phêím lïn nhûäng cêy traâm
àûúåc kï vöåi vaâng ngay trïn mùåt àêët vaâ àûúåc phuã lïn bùçng nhûäng têëm
ni löng maâu noän chuöëi.
Baäi haâng hêìu nhû hoaåt àöång suöët àïm. Hïët töëp böå àöåi naây ài,
töëp khaác laåi túái. Coá khi hoå chó dûâng chên, nghó vaâi giúâ àöìng höì cho laåi
sûác, röìi laåi lïn àûúâng haânh quên ài tiïëp.
Àaåi àöåi trinh saát túái àêy vaâo luác raång saáng, sau khi töí chûác
khöng thaânh cöng chuyïën vûúåt kïnh Cö Ba àïí luöìn sêu vaâo cùn cûá
àõch. Ngay tûâ buöíi chiïìu höm trûúác, luác àún võ sùæp sûãa lïn àûúâng,
trong loâng àaåi àöåi trûúãng böîng dêëy lïn möåt caãm giaác höìi höåp, lo lùæng
mú höì, hêìu nhû khöng thïí chïë ngûå àûúåc. Thêåt khoá coá thïí giaãi thñch
àûúåc taåi sao caãm giaác êëy laåi xuêët hiïån vaâo möåt thúâi àiïím gêìn nhû
hoaân toaân suön seã, thuêån lúåi cuãa àún võ. Naây nheá: saáng súám, anh àûa
böå àöåi ài nhêån vuä khñ, coá ngay. Töëp ài nhêån lûúng thûåc, thûåc phêím do
Ba Trêìn chó huy, cuäng hoaân toaân tröi chaãy; thêåm chñ, coân nhêån àûúåc
caã nhûäng loaåi àöì höåp thêåt ngon laânh. Àïën chiïìu, sau bûäa ùn thõnh
soaån, chúâ àïën giúâ lïn àûúâng, moåi ngûúâi coân uöëng traâ àêåm vaâ huát thuöëc
Ara nûäa. Chó coá möåt àiïìu khaác laå laâ chiïën sô Lï Vùn Àûác, möåt ngûúâi
chuyïn giaã ngheâo, giaã khöí, böîng nhiïn àem böå quêìn aáo múái toanh ra
mùåc.
VÙN LÏ 166
- Naây, böå maây tñnh ài hoãi vúå hay sao maâ ùn mùåc keãng thïë? - Ba
Trêìn àang cêìm ca nûúác uöëng dúã trïn tay, àùåt xuöëng àêët, hoãi.
- Öi daâo, thuã trûúãng tñnh, trïn cêëp, khöng mùåc, àïí laâm gò? - Àûác
noái tûng tûãng - Mùåc böå àöì naây, khöng may coá nghoeão, mêët xaác, boån
àõch nhòn thêëy, khoãi nghô laâ chuáng ta ngheâo.
- Maây àaánh giùåc thuöåc vaâo loaåi àûúåc. Nhûng caái möìm bûäa nay
noái toaân nhûäng àiïìu thöëi hoùæc. Ba Trêìn vùåc laåi vúái veã bûåc böåi.
- Söë àaä khöng chïët thò duâ coá ài nhún nhún trûúác bom àaån, cuäng
chùèng sûát nûãa caái löng chên. Coân nïëu àaä túái söë, thò chui dûúái hêìm
boong ke cuäng "oãm". Àûác noái vúái gioång bêët cêìn àúâi.
- Meå caái thùçng... ùn noái dúã húi, êëm a êëm úá! - Tiïíu àöåi trûúãng
Nguyïîn Hûäu Phaách chöåt daå, noái.
Àuáng giúâ, àún võ bùæt àêìu lïn àûúâng. Hoå vûúåt qua kïnh Ngang
möåt caách troát loåt vaâ bùæt àêìu tiïën qua khu rûâng chïët, hûúáng àïën kïnh
Cö Ba. Cho àïën luác êëy, moåi viïåc vêîn àûúåc tiïën haânh tröi chaãy. Sûå cöë
bùæt àêìu xaãy ra vaâo luác nûãa àïm, khi töëp trinh saát ài àêìu, do tiïíu àöåi
trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách chó huy, vêëp phaãi mòn traái saáng trïn daãi
àêët tröëng dêîn ra búâ kïnh.
Trong àïm töëi vùæng lùång, vúái khoaãng caách chûâng vaâi chuåc meát,
àaåi àöåi trûúãng chúåt nghe thêëy tiïëng "taách" nheå cuãa kim hoãa möí vaâo
haåt nöí, ngay lêåp tûác, liïìn möåt luác, hai aánh chúáp loáe lïn tûâ mùåt àêët, tûác
thò hai traái hoãa chêu voåt lïn trúâi. Sûå viïåc diïîn ra quaá bêët ngúâ, khöng
möåt ai phaãn ûáng kõp, àûáng chïët trên.
- Àuâ meå, nùçm xuöëng ài! - Tiïëng ai àoá heát lïn tûâ phña sau, laâm
moåi ngûúâi bûâng tónh, nùçm vöåi xuöëng.
Liïìn sau àoá, suáng àõch bùæt àêìu nöí. Khöng phaãi möåt khêíu maâ laâ
mêëy chuåc khêíu cuâng bùæn möåt luác. Chúáp lûãa àêìu noâng nhoaáng lïn liïn
tuåc, traãi daâi trïn möåt daãi àêët göì ghïì, àen sêîm, haâng mêëy trùm meát,
doåc theo búâ kïnh.
Hoãa chêu tûâ khùæp núi thi nhau voåt lïn trúâi. Mùåt àêët thoi thoáp,
thu mònh dûúái aánh saáng trùæng xanh, laånh ngùæt, ma quyã. Trong tiïëng
nöí döìn dêåp, höîn loaån, àaåi àöåi trûúãng nghe thêëy caã tiïëng suáng cöëi nöí
"pung, pung" àanh, goån, theo sau laâ nhûäng tiïëng nöí "uâng, oaânh", liïn
tuåc. Àaåi àöåi trûúãng uáp mùåt xuöëng àêët, chõu trêån, mùåc cho àaån bay
chiu chñu vaâ àêët rúi àuâm àuåp trïn ngûúâi.
Taâu giùåc àang chöët trïn cûãa laåch naâo àoá cuäng bùæt àêìu nöí maáy,
suâng suåc chaåy trïn kïnh. Chuáng queát àeân pha doåc àöi búâ vaâ naä àaån
50 ly vaâo nhûäng caánh rûâng úã phña sau àoaân quên.
Àaåi àöåi trûúãng caãm thêëy höìi húåp, e ngaåi. Anh súå nhêët laâ chuáng
àiïìu àöång lûåc lûúång tûâ cùn cûá söë Hai, àoáng úã ngaä tû kïnh Ngang vaâ
kïnh Ba Àiïìn, àaánh têåp hêåu vaâo àún võ. Nïëu boån chuáng thûåc hiïån
ngay àiïìu àoá thò coi nhû caác anh seä ài àûát.
- Tònh hònh coá veã nguy àêëy, Ba Trêìn aå! - Àaåi àöåi trûúãng noái vúái
veã lo lùæng - öng cho böå àöåi triïín khai, caãnh giúái úã phña sau, àïì phoâng
àõch àaánh taåt sûúân, àïí töi lïn xem tuåi thùçng Phaách thïë naâo?
Noái xong, àaåi döåi trûúãng quay àêìu, khoaác cheáo khêíu AK trïn
lûng, röìi trûúân vïì phña trûúác. Àêët rûâng vûâa múái àûúåc tûúái búãi nhûäng
cún mûa àêìu muâa trúã nïn êím xò, nhúáp nhaáp. Nhûäng göëc cêy chaáy àen,
nhoån hoùæt nhö lïn khoãi mùåt àêët, caãn trúã hûúáng ài cuãa anh. Àaåi àöåi
trûúãng vêîn trûúân lïn möåt caách chêåm chaåp.
Trûúác mùåt anh, chïëch vïì phña tay traái vaâi trùm meát laâ hai caái lö
cöët xêy êm xuöëng àêët, tröng xa giöëng nhû hai khuác göî àen xò. Taåi àêëy,
hai khêíu àaåi liïn cuãa àõch cûá "tùçng tùåc" truát àaån xöëi xaã vïì phña anh.
Thêåt khoá coá thïí xaác àõnh àûúåc laâ keã thuâ àaä thûåc sûå nhòn thêëy
caác anh, hay chó do thêëy àöång, nïn bùæn traân vaâo khu vûåc xaãy ra sûå cöë.
Nhûng duâ rúi vaâo khaã nùng naâo thò viïåc àiïìu nghiïn cuãa caác anh àïm
nay coi nhû àaä xöi hoãng boãng khöng.
Àaåi àöåi trûúãng vûâa nghô vûâa trûúân lïn tûâng tñ möåt. Vúái khoaãng
caách chó coá vaâi chuåc meát maâ anh caãm thêëy nhû quaäng àûúâng daâi dùçng
dùåc. Trûúân maäi, cuöëi cuâng, anh cuäng àaä gùåp àûúåc ngûúâi lñnh àêìu tiïn,
chiïën sô Lï Vùn Àûác.
- Em bõ thûúng röìi, thuã trûúãng aå! - Àûác thïìu thaâo - Bõ thûúng

vaâo chên.
- Coá tûå boâ ra àûúåc khöng? - Àaåi àöåi trûúãng thúã döëc, hoãi.
VÙN LÏ 168
Ngûúâi chiïën sô nhòn anh vúái cùåp mùæt baåc phïëch, cam chõu. Àaåi
àöåi trûúãng nhòn thêëy núi bùæp chên àang co lïn cuãa Àûác, hiïån ra möåt löî
thuãng toang hoaác, nhêìy nhuåa thõt vaâ maáu. Khöng noái khöng rùçng,
anh vúái tay tòm núi thùæt lûng möåt cuöån bùng to, röìi duâng rùng xeá ra,
bùng boá cho anh ta. Àöång maåch bõ àûát, nïn maáu tuön öìng öåc, ûúát àêîm
caã tay anh. Vêët vaã lùæm anh múái bùng kñn àûúåc vïët thûúng cho Àûác.
Xong, anh rûúán ngûúâi, vêîy tay, ra hiïåu cho Ba Trêìn àûa ngûúâi lïn,
dòu Àûác ra.
- Cêåu nùçm yïn úã àêy möåt laát! - Àaåi àöåi trûúãng noái - Ba Trêìn seä
cho ngûúâi vaâo àûa cêåu ra. Töi phaãi lïn xem thùçng Phaách thïë naâo.
Àaåi àöåi trûúãng tiïëp tuåc trûúân lïn phña trûúác. Anh múái boâ àûúåc
chûâng vaâi meát, thò hai traái àaån cöëi nöí nhoaáng lûãa úã phña trûúác, hêët
àêët vaâ buân vaâo giûäa mùåt anh, laâm möåt bïn mùæt boãng raát, khöng múã ra
àûúåc. Àaåi àöåi trûúãng vuöët mùåt, röìi duâng möåt tay bûng lêëy mùæt, tiïëp
tuåc trûúân ài. Anh khöng daám duåi mùæt, búãi anh nghô, laâm nhû vêåy, àêët
caát seä khöng cho anh múã mùæt ra àûúåc nûäa. Mùåc duâ àïí nguyïn traång,
seä rêët khoá xoay súã, nhûng anh buöåc loâng phaãi laâm nhû thïë.
Àaåi àöåi trûúãng boâ túái gêìn phña trûúác mùåt, thò gùåp möåt boáng
ngûúâi àöång àêåy boâ vïì phña anh. Dûúái aánh saáng nhêåp nhoâa cuãa ngoån
àeân duâ, anh nhêån ra àoá laâ tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách.
- Cao àêu? - Àaåi àöåi trûúãng hoãi nhoã.
- Noá chïët röìi! - Phaách hêët haâm vïì phña sau, noái - Töi bõ thûúng
vaâo vai, nïn khöng àem noá ra àûúåc.
Caái tin Cao chïët laâm cho àaåi àöåi trûúãng baâng hoaâng. Anh cùæn
möi, lùång ngûúâi trong giêy laát.
- Mùæt anh laâm sao thïë? Cuäng bõ thûúng aâ? - Phaách thúã daâi, nhùn
nhoá hoãi.
- Bõ sònh bùæn vö, khöng múã ra àûúåc. Khoá chõu lùæm!
- Taåm thúâi lêëy bùng, bùng laåi. Röìi ra kïnh, tñnh sau! - Phaách baão
- Múã mùæt ra luác naây khöng chõu àûúåc àêu. Bùng úã tuái quêìn töi àêy
naây. Hai cuöån àêëy. Anh lêëy möåt cuöån maâ bùng, khoãi giûä tay laâm gò.
Coân möåt cuöån, bùng giuáp töi.
Àaåi àöåi trûúãng thoåc tay vaâo tuái quêìn cuãa Phaách, lêëy bùng ra, röìi
bùæt àêìu bùng boá cho baån. Hoáa ra Phaách khöng phaãi bõ thûúng vaâo vai,
maâ laâ bõ thûúng vaâo beå sûúân. Viïn àaån caây möåt àûúâng daâi chaåy tûâ
ngûåc vïì phña sau lûng. May mùæn laâ vïët thûong chó úã phêìn mïìm,
khöng aãnh hûúãng gò àïën nöåi taång. Àaåi àöåi trûúãng phaãi duâng hïët hai
cuöån bùng múái taåm thúâi bõt àûúåc miïång vïët thûúng laåi.
- Raáng boâ ra ài! - Àaåi àöåi trûúãng noái - Röìi ta seä tòm caách àûa xaác
Cao ra. Bûäa nay thêåt xuái quêíy, thùçng Àûác cuäng bõ thûúng vaâo chên,
nùång lùæm!
Tiïíu àöåi trûúãng nhòn chó huy, im lùång. Phaách baão:
- Anh àïí suáng laåi, töi caãnh giúái cho. Àem theo suáng, mang vaác
khoá lùæm.
Àaåi àöåi trûúãng àïí khêíu suáng laåi, röìi tiïëp tuåc boâ lïn. Thónh
thoaãng, anh dûâng laåi, nghe ngoáng. Hai khêíu àaåi liïn cuãa àõch vêîn
truát àaån vïì phña anh möåt caách ngoan cöë. Àaån tuáa ra nhû hoa caâ hoa
caãi, bay veâo veâo. Cuöëi cuâng, àaåi àöåi trûúãng cuäng tòm thêëy Cao nùçm
guåc bïn vuäng maáu, àêìu ngoeåo vïì phña sau, nhû thïí àang ngoáng chúâ ai
àoá. Phaách noái àuáng. Cao àaä chïët. Möåt viïn àaån àaåi liïn àaä xuyïn
thuãng höåp soå cuãa anh. Khêíu AK cuãa Cao rúi xuöëng bïn caånh.
Àaåi àöåi trûúãng lùæc àêìu chua chaát. Sau vaâi giêy nghô ngúåi, anh
xoay súã, keáo xaác Cao lïn lûng mònh, lûúåm khêíu suáng, röìi tûâ tûâ boâ ra.
Sau möåt höìi bùæn phaá, khöng thêëy sûå chöëng traã, suáng àõch bùæn
thûa dêìn röìi im bùåt. Hoãa chêu cuäng tùæt ngêëm trïn bêìu trúâi. Chó coân
tiïëng taâu àõch chaåy êìm aâo tûâ kïnh xaáng Xeão Rö voâng lïn kïnh Ba Àöì,
röìi mêët huát trong möåt caánh rûâng naâo àoá. Lúåi duång khoaãnh khùæc töëi
àen, àaåi àöåi trûúãng chöëng suáng àûáng dêåy. Anh chaåy thêåt mau vïì chöî
Nguyïîn Hûäu Phaách. Taåi àêy, y sô Thaão vaâ àöìng àöåi àang chúâ anh.
Moåi ngûúâi nhanh choáng àûa thûúng binh, tûã sô vûúåt qua baäi
tröëng, röìi trúã laåi khu rûâng xuêët phaát -Baäi nhêån haâng naây.
Vûâa túái búâ kïnh, àaåi àöåi trûúãng chuyïín xaác Cao cho Ba Trêìn, röìi
löåi xuöëng doâng kïnh. Cöng viïåc àêìu tiïn cuãa anh laâ uáp mùåt xuöëng
nûúác möåt höìi lêu vaâ chúáp lêëy chúáp àïí cho mi mùæt àêíy buân àêët rúi ra.
Anh laâm viïåc naây möåt caách kiïn nhêîn, nheå nhaâng. Cho túái khi caãm
VÙN LÏ 170
thêëy khöng coân bõ cöåm nûäa thò cuäng laâ luác anh thêëy mùæt mònh raát
boãng. Rêët coá khaã nùng thuãy tinh thïí àaä bõ xêy saát, laâm cho têìm nhòn
trúã nïn múâ mõt, khoá chõu.
Àaåi àöåi trûúãng vûâa tûâ dûúái kïnh bûúác lïn thò Ba Trêìn cêìm àeân
pin, hoaãng höët chaåy túái, gioång lêåp cêåp:
- Quyá úi! Thùçng Àûác vûâa tùæt thúã röìi!
Àaåi àöåi trûúãng àûáng sûäng möåt höìi lêu. Anh hïët nhòn trúâi laåi ngoá
àêët, dêåm chên, miïång kïu khöí. Thïë laâ àúåt ra quên lêìn nay, caác anh
àaä khöng gùåp may. Chûa laâm nïn cúm chaáo gò, caác anh àaä mêët hai
ngûúâi, bõ thûúng möåt. Àöëi vúái àún võ, àêy laâ sûå mêët maát quaá lúán, nhêët
laâ úã vaâo möåt thúâi àiïím àêìy khoá khùn, tïå haåi nhû luác naây.
Àaåi àöåi trûúãng buöìn bûåc theo Ba Trêìn trúã vïì núi dûâng chên cuãa
àún võ. Dûúái maái laán ni löng che taåm, moåi ngûúâi àang tuám tuåm giuáp y
sô Thaão tùæm rûãa, thay aáo quêìn cho tûã sô, chuêín bõ khêm liïåm.
Mang danh laâ ngûúâi laånh luâng, nhûng bûäa nay, Thaão rêët xuác
àöång. Anh vûâa laâm viïåc, vûâa khoác. Nûúác mùæt anh rúi laä chaä xuöëng thi
thïí baån beâ.
- Thùçng Thùæng àêu, keáo thùçng Thaão ra ngay! - Ba Trêìn böîng

heát lïn, laâm ai nêëy àïìu giêåt mònh -Àïí nûúác mùæt noá rúi xuöëng tûã thi
thïë kia, linh höìn ngûúâi chïët laâm sao thanh thaãn àûúåc. Chûâng naâo noá
hïët khoác, haäy cho laâm!
Noái röìi, Ba Trêìn quay sang Phan Lêm, luác àoá àang àûáng loáng
ngoáng cêìm têëm ni löng vaâ cuöån dêy duâ, chúâ khêm liïåm:
- Maây hoãi xem thùçng naâo coân tiïìn, àûa àêy vaâi túâ, boã vaâo tuái aáo
cho tuåi noá. Trûúác khi ruát cêy àuäa úã miïång ra, thò nhúá boã vaâo möåt ñt
gaåo.
- Taåi sao phaãi laâm nhû vêåy, trung àöåi trûúãng? Phan Lêm e deâ
hoãi.
- Têët caã nhûäng ngûúâi chïët úã quï tao àïìu àûúåc laâm nhû thïë! - Ba
Trêìn noái - Ngûúâi chïët cuäng phaãi coá tiïìn, coá gaåo khi söëng úã thïë giúái bïn
kia. Chuáng maây coân treã, khöng ai daåy nïn chùèng biïët àïëch gò caã. Nïëu
ngaây mai, khöng may, tao coá chïët, thò thùçng naâo coân söëng, coá àiïìu
kiïån, cuäng phaãi laâm nhû vêåy. Àêëy laâ phong tuåc töët àeåp cuãa töí tiïn...
Sûåc nhúá ra àiïìu gò àoá, Ba Trêìn noái tiïëp - Bùæt àêìu tûâ ngaây mai trúã ài,
töi xin mêëy ngûúâi nhúá cho rùçng: trûúác luác ra trêån, àûâng möåt thùçng
naâo ngûáa möìm noái ra nhûäng àiïìu xuái quêíy àêëy! Àûáa naâo cöë tònh vi
phaåm thò àûâng coá traách.
Àïm höm êëy, sau khi chön cêët àöìng àöåi xong, moåi ngûúâi nhanh
choáng mùæc voäng nùçm nghó. Möåt khöng khñ aãm àaåm, buöìn teã bao truâm
caã khu rûâng. Àaåi àöåi trûúãng lûäng thûäng ài àïën chöî Thaão, nhúâ xem cho
con mùæt. Thaão àöí cöìn ra rûãa tay, röìi roåi àeân pin, xem xeát. Coá thïí con
mùæt cuãa anh bõ xêy saát nùång, nïn ngûúâi y sô vûâa tra thuöëc vûâa luön
miïång kïu trúâi. Xong, anh ta duâng gaåc vaâ bùng keo bùng con mùæt anh
laåi.
- Thùçng Àûác coá trùng tröëi gò khöng? - Àaåi àöåi trûúãng hoãi.
- Khöng! - Thaão noái - Noá chó mong moåi ngûúâi boã qua cho noá, viïåc
noá vêån quêìn aáo múái bûäa qua.
- Chó coá thïë thöi aâ?
- Coá thïë thöi...
Àaåi àöåi trûúãng gêåt àêìu. Nûúác mùæt cûá chûåc traâo ra.
Cuöëi cuâng, àaåi àöåi trûúãng Lï Syä Quyá cuäng àaä chúåp mùæt àûúåc.
Giêëc nguã àïën vúái anh möåt caách chêåp chúân, rúâi vuån. Trong khi nguã,
hònh nhû coá möåt àún võ naâo àoá àaä têëp xuöìng vaâo trong laåch, traân sang
núi àoáng quên cuãa àún võ, traãi ni löng, mùæc voäng nùçm la liïåt. Àaåi àöåi
trûúãng nghe thêëy tiïëng con gaái goåi nhau, tiïëng xuöìng va chaåm laåch
caåch, tiïëng chûãi thïì vaâ caã tiïëng ca cöí khï nöìng phaát ra tûâ möåt núi naâo
àoá.
Àaä mêëy lêìn anh àõnh ngöìi dêåy xem sûå thïí ra sao, nhûng buång
laåi nghô rùçng àoá chó laâ möåt giêëc mú, nïn laåi nùçm röën.
VÙN LÏ 172
Tiïëng con gaái vêîn rò rêìm noái chuyïån, lêìn naây khöng phaãi xa xöi
gò, maâ laâ úã ngay bïn caånh anh. Àiïìu kyâ laå laâ chñnh anh cuäng khöng
thïí xaác àõnh àûúåc àoá laâ thûåc hay mú nûäa.
- UÃa, maâ chïë vûâa múái noái àïën chuyïån ai chiïu höìi? - Tiïëng möåt
ngûúâi con gaái hoãi.
- Thò mêëy hia àaä chùèng vûâa noái àoá thöi. Coá möåt thùçng cha úã tiïíu
àoaân böå binh, bïí baåc, moâ ra chiïu höìi, khai teát leát vúái àõch vïì nhûäng
hoaåt àöång sùæp túái cuãa ta, nïn chuáng múái neám bom, àöí quên, tùng
cûúâng kiïím soaát haânh lang tûâ mêëy bûäa nay lûång. Böå maây khöng thêëy
chuáng bùæn phaá dûä sao?
- Heân chi... Bûäa qua, chuáng àaánh suöët àïm.
- Àún võ naâo nùçm úã àêy vêåy ta?
- Ai maâ biïët. Nhûng ngoá böå thò àêy laâ möåt àún võ thoåc sêu. Nhòn
hoå nguã thò biïët, trùçn troåc, khöí súã...
Cêu chuyïån qua laåi cuãa caác cö gaái laâm àaåi àöåi trûúãng bûâng tónh.
Caãm giaác àêìu tiïn cuãa anh laâ con mùæt bõ trêìy xûúác, qua àïm, sûng to,
cay xeâ, laâm cho caái nhòn trúã nïn nhoâe nhoeåt. Àaåi àöåi trûúãng nùçm im
möåt höìi, röìi nhöím dêåy.
Trúâi àaä saáng. Reão rûâng trûúác mùæt anh giúâ àêy àaä quaá taãi, daây
àùåc ngûúâi. Nhûäng cêy traâm thanh maãnh, nhoã beá, khöng kham nöíi sûác
nùång cuãa hai têìng voäng, ngoån ngaã vaâo nhau, oùåt oeåo. Ngay trûúác àêìu
voäng anh, coá túái böën cö thanh niïn xung phong, traãi têëm choaâng
xuöëng àêët, ngûúâi lêëm lem, nùçm öm nhau nguã. Dûúái con laåch caån, coá
túái mûúâi mêëy chiïëc xuöìng chúã àêìy vuä khñ àûång trong nhûäng thuâng
nhûåa haân kñn, àûúåc thaáo rúâi vaâ nhûäng thuâng thuöëc têy kïình caâng cuãa
chñnh phuã Thuåy Àiïín gúãi tùång. Nhûäng chiïëc xuöìng êëy nùçm ghïëch muäi
lïn nhau, tûåa nhû cuäng àang nùçm nguã, sau möåt àïm thûác trùæng.
Caách con laåch chûâng hai chuåc meát, dûúái göëc cêy traâm, laâ möåt caái bïëp
daä chiïën. Taåi àêëy, coá böën thanh niïn vêån quêìn loát, cúãi trêìn, àêìu quêën
khùn rùçn, khöng roä thuöåc àún võ naâo, àang nêëu nûúác pha traâ, khoái
àuân lïn cuöìn cuöån.
Àaåi àöåi trûúãng khöng yïn têm möåt chuát naâo. Nïëu maáy bay àõch
bay ngang qua, phaát hiïån, khöng hiïíu ngêìn naây ngûúâi seä chui vaâo
àêu. Dûúâng nhû khi àaä quaá mïåt, giêëc nguã àöëi vúái ngûúâi ta àöi khi coân
quan troång hún caã cuöåc söëng nûäa.
- Khoái quaá àêëy, mêëy öng úi! - Àaåi àöåi trûúãng nhùæc kheáo.
- Öng súå aâ? - Möåt ngûúâi trong boån cêët tiïëng - Súå thò ài núi khaác.
Àaåi àöåi trûúãng àoã mùåt vò cêu noái phaách löëi cuãa anh ta. Nhûng àïí
tranh caäi phaãi, quêëy àöëi vúái nhûäng ngûúâi khöng quen biïët thò chùèng
àûúåc tñch sûå gò. Àaåi àöåi trûúãng tñnh cho qua chuyïån naây, nhûng Ba
Trêìn luác àoá àaä thûác dêåy, khöng chõu àûúåc, tung voäng, bûúác xuöëng àêët,
tiïën túái trûúác mùåt mêëy ngûúâi thanh niïn àang nêëu nûúác, hêët haâm hoãi:
- Thùçng naâo vûâa noái xoác höng àêëy, lïn tiïëng tao coi?
Nhòn veã mùåt phûâng phûâng, mùæt ngêìu àuåc, àang muöën gêy sûå
cuãa Ba Trêìn, mêëy thanh niïn im bùåt.
- Meå kiïëp! - Ba Trêìn chûãi thïì, múã phanh nuát aáo, cöë tònh àïí löå
nhûäng vïët seåo chùçng chõt chaåy daâi tûâ ngûåc túái buång - Chuáng tao trêìy
truåa àaánh giùåc khùæp núi, maâ maây daám noái vêåy haã. Hai thùçng lñnh cuãa
tao vûâa múái chïët àïm qua, coân nùçm kia kòa, múã to mùæt ra maâ nhòn.
Àaåi àöåi trûúãng khöng thïí ngúâ rùçng sûå viïåc laåi diïîn ra theo chiïìu
hûúáng naây. Anh vöåi bûúác túái, chùæn ngang mùåt Ba Trêìn, can thiïåp,
traánh cuöåc êíu àaã coá thïí xaãy ra.
- Noáng naãy, mêët khön! Àaåi àöåi trûúãng noái - Haäy boã qua chuyïån
naây ài! àöìng àöåi vúái nhau caã maâ.
Möåt ngûúâi trong boån, coá leä laâ chó huy cuäng bûúác túái, vöî vai Ba
Trêìn, noái:
- Àöìng chñ búát giêån. Anh ta lúä lúâi thöi!
Ba Trêìn bûåc böåi, phêíy tay bûúác ài, khöng quay laåi. Àaåi àöåi
trûúãng yïn têm, quay sang ngûúâi àöëi diïån, hoãi:
- Caác àöìng chñ úã àún võ naâo?
- Tuåi töi laâ caán böå, chiïën sô thuöåc trung àoaân böën mûúi taám àùåc
cöng, quên tònh nguyïån Khu Têy Bùæc. - Anh lñnh kïí - Àún võ vûâa múái
bõ giaãi thïí vaâ chuáng töi àûúåc àiïìu vïì àaåi àöåi trinh saát cuãa Àoaân Hai.
VÙN LÏ 174
Tuåi töi àïën àêy höìi höm, nïn chûa tòm àûúåc àún võ. Nghe noái, hoå àaä
thoåc sêu röìi.
- Ra laâ thïë. - Àaåi àöåi trûúãng xuöëng gioång - Àöìng chñ coá àem theo
giêëy túâ gò khöng?
Anh lñnh xin pheáp àaåi àöåi trûúãng, chaåy vïì chöî úã, múã xùæc cöët, lêëy
ra chiïëc phong bò múã s1/2n, chaåy laåi, veã ngêåp ngûâng...
- Nhûng... Àöìng chñ laâ...
- Töi laâ Lï Syä Quyá, àaåi àöåi trûúãng trinh saát.
- Trúâi àêët! - Anh lñnh reo to laâm moåi ngûúâi xung quanh ngoaái cöí
laåi, ngú ngaác, khöng roä chuyïån gò xaãy ra - Àaánh nhau röìi múái nhêån
hoå. Têët caã tuåi bay laåi àêy, laåi caã àêy. Chuáng ta tòm thêëy àún võ röìi.
Àêy laâ àöìng chñ àaåi àöåi trûúãng.
Nhûäng ngûúâi lñnh múái túái trúã nïn beän leän. Tuy vêåy, hoå vêîn bûúác
àïën chaâo àaåi àöåi trûúãng, miïång cûúâi chiïëu lïå.
- Àêy laâ thû cuãa thuã trûúãng trung àoaân gúãi cho anh. Têët caã giêëy
túâ coá liïn quan àïën chuáng töi vaâ àún võ àïìu úã trong naây! - Anh caán böå
múái túái noái.
Àaåi àöåi trûúãng vui veã múã phong bò ra. Ngoaâi quyïët àõnh àiïìu
àöång cuãa Phoâng Caán böå Quên khu, coân coá quyïët àõnh àiïìu àöång cuãa
quên lûåc àöëi vúái nhûäng ngûúâi múái túái. Tiïëp àïën laâ thû àöång viïn cuãa
thuã trûúãng trung àoaân, nhûäng yá kiïën àoáng goáp vïì viïåc àiïìu nghiïn
caác muåc tiïu cuå thïí, quyïët àõnh khen thûúãng, phong cêëp, cho möåt söë
caán böå, chiïën sô trong àún võ. Àaåi àöåi trûúãng xem xong, móm cûúâi:
- Nhû vêåy, öng laâ...? - Àaåi àöåi trûúãng hoãi.
- Töi laâ Lï Àònh Thûåc, chñnh trõ viïn phoá àaåi àöåi! - Anh lñnh tûå
giúái thiïåu - Coân àêy laâ chiïën sô Taå Ngoåc Lúäi, xaå thuã B40, kïë bïn laâ
tiïíu àöåi phoá, Buâi Àoaân. Coân ngûúâi noái lúä lúâi höìi naäy laâ trung àöåi
trûúãng Nguyïîn Thïë Quang. Anh ta laâ möåt ngûúâi trung thûåc vaâ duäng
caãm...
- Töët röìi! - Àaåi àöåi trûúãng noái - Coá thïm mêëy öng, töi nheå caã
ngûúâi. Àaåi àöåi ta vûâa traãi qua möåt àúåt hoaåt àöång àöåc lêåp, daâi ngaây,
chûa àûúåc nghó ngúi bao lêu, àaä laåi vïì àêy. Múái àïm qua, àún võ gùåp
tai naån, hai chiïën sô hy sinh, möåt bõ thûúng nùçm àoá. Ngûúâi luác naäy cûå
lûå vúái mêëy öng laâ Ba Trêìn. Anh êëy laâ möåt ngûúâi böåc trûåc, ngay thùèng,
duäng caãm vaâ cuäng rêët àaåi lûúång.
Noái àïën àêy, àaåi àöåi trûúãng vúâi Ba Trêìn laåi, tiïëp tuåc:
- Öng chuêín bõ khao ài. Cêëp trïn àaä coá quyïët àõnh phong cêëp
àaåi àöåi bêåc phoá vaâ Huên chûúng Chiïën cöng cho öng àêëy! Coân àêy laâ
chñnh trõ viïn phoá àaåi àöåi ta, thiïëu uáy Lï Àònh Thûåc... Kïí tûâ luác naây,
chuáng ta laâ anh em möåt nhaâ.
- Thöi, ta laåi àùçng naây uöëng nûúác! - Chñnh trõ viïn phoá noái röìi
keáo Ba Trêìn vaâ àaåi àöåi trûúãng vïì chöî bïëp daä chiïën.
Hai ngûúâi ngöìi xuöëng bïn caác chiïën sô múái. Trung àöåi trûúãng
Nguyïîn Thïë Quang roát nûúác ra cheán, múã ùng-gö lêëy ra miïëng àûúâng
thöët nöët maâu ngaâ, beã àöi, àûa cho àaåi àöåi trûúãng vaâ Ba Trêìn, möîi
ngûúâi möåt nûãa.
- Àêy laâ saãn phêím töi mang tûâ Pusat vïì! - Trung àöåi trûúãng noái
- Múâi hai anh... Luác naäy, töi lúä lúâi, coá gò khöng phaãi, anh thïí têët cho...
Ba Trêìn cêìm miïëng àûúâng, nhòn trung àöåi trûúãng lom lom.
- Öng coá veã yá tûá quaá àêëy! - Anh noái vúái veã khöng haâi loâng - Lñnh
traáng vúái nhau, söëng nay chïët mai, ai maâ àïí buång laâm gò. Vïì àêy röìi,
öng seä thêëy. Tuåi naây khöng coá têåt àaá gioâ laái nhau àêu.
- Lñnh vúái nhau, phaãi thïë chûá! - Phoá chñnh trõ viïn àaåi àöåi cûúâi,
noái - Thïë, öng quï úã àêu, Ba Trêìn?
- Laâng Vùn Cuá, àêët Ninh Bònh cuä.
- AÂ haá, coân hùæn, - Chñnh trõ viïn phoá hêët haâm vïì phña Quang - úã
ngay thõ trêën Kim Sún.
- Coân àaåi àöåi trûúãng thò úã Hiïìn Lûúng! - Ba Trêìn goáp lúâi.
- Biïët quï hûúng vúái nhau, àïí söëng cho töët hún vúái moåi ngûúâi,
chúá úã àaåi àöåi naây, chùèng ai coá tû tûúãng cuåc böå àêu. Àaåi àöåi trûúãng noái
VÙN LÏ 176
- yá thûác àõa phûúng úã àêy keám lùæm! Àaä laâ cöång saãn, maâ laåi coân phên
biïåt miïìn noå, miïìn kia, thò coá khaác quaái gò boån thûåc dên.
Chñnh trõ viïn phoá lùæng nghe, kheä gêåt àêìu. Anh noái:
- Bûäa úã trung àoaân, chñnh uãy coá kïí vúái töi vïì thaânh tñch chiïën
àêëu cuãa àaåi àöåi, töi rêët phuåc. öíng coá noái vïì sûå àoaân kïët, thûúng yïu
nhau muön ngûúâi nhû möåt úã àêy. Gùåp caác öng, töi thêëy chñnh uãy àaä
noái àuáng. Ngûâng möåt laát, chñnh trõ viïn phoá noái tiïëp - Chñnh uãy coân
noái rùçng àaåi àöåi coân laâ núi saãn sinh ra nhûäng baâi àöìng dao hay tuyïåt.
Coá àuáng vêåy khöng?
- Hay thò chûa biïët, nhûng àöìng dao thò coá. Ba Trêìn cuäng laâ möåt
trong nhûäng öng truâm.
Moåi ngûúâi tiïëp tuåc uöëng traâ àûúâng möåt höìi lêu múái giaãi taán. Àaåi
àöåi trûúãng àûa chñnh trõ viïn phoá túái thùm Nguyïîn Hûäu Phaách vaâ
àöång viïn anh vïì quên y viïån àiïìu trõ. Tiïíu àöåi trûúãng buöìn rûúâi rûúåi.
Anh khùng khùng, nhêët àõnh khöng chõu ài.
- Töi chó bõ thûúng vaâo phêìn mïìm, ài bïånh viïån laâm gò cho mïåt!
- Tiïíu àöåi trûúãng noái - úã àêy coân àûúåc söëng. Vïì bïånh viïån, coá khi bõ
taâu nhanh noá uám giûäa àûúâng, khöng biïët chûâng.
- Noái bêåy naâo! Öng phaãi vïì àiïìu trõ múái mau khoãi bïånh àûúåc. úã
laåi àêy, chùèng leä tuåi töi boã öng möåt mònh. Àún võ hïët ngûúâi röìi. Öng
phaãi thûúng tuåi töi chúá!
-- Töi ài bïånh viïån, àún võ laåi phaãi mêët mêëy ngûúâi khiïng! - Sau
cuâng, tiïíu àöåi trûúãng Nguyïîn Hûäu Phaách noái.
- Chiïìu töëi nay, àún võ laåi lïn àûúâng röìi! - Chñnh trõ viïn phoá noái
- Àûa öng ài, àaä coá àaåi àöåi thanh niïn xung phong. úã viïån, coá mêëy em
chùm soác, öng seä mau khoãi thöi.
Nhûäng cún mûa àêìu muâa bùæt àêìu truát nûúác xuöëng caánh rûâng xú
xaác vò àaån bom vaâ röåp boãng búãi chêët àöåc taåi vuâng chêu thöí. Nhû
thûúâng lïå, vaâo nhûäng buöíi chiïìu, mêy àen khöng biïët tûâ àêu keáo àïën,
döìn cuåc úã möåt goác trúâi. Khi aánh chúáp tñm ngùæt, nhoaáng nhoaâng, loáe lïn
laâ tiïëng sêëm nöí rïìn rô, nghe nhû tiïëng bom àaån, loang daâi trong
khöng gian. Àaåo quên mêy, sau khoaãng thúâi gian uân tùæc, bùæt àêìu
chuyïín àöång aâo aåt, laâm töëi sêìm caã trúâi àêët.
- Khêín trûúng lïn, mêëy cha! - Chñnh trõ viïn phoá àaåi àöåi giuåc -
Caác phên àöåi cho anh em laänh cúm, nûúác ài, röìi coân ùn, keão mûa
xuöëng bêy giúâ àêëy!
Moåi ngûúâi luåc tuåc keáo àïën bïëp daä chiïën, nhêån cúm vùæt vaâ nûúác
uöëng. Tûâ trïn voäng, àûúåc che búãi têëm tùng, nhòn ra ngoaâi, àaåi àöåi
trûúãng caãm thêëy thêåt khöí têm khi phaãi chûáng kiïën àöìng àöåi cuãa mònh
möîi ngaây möåt gêìy yïëu, nhïëch nhaác. Tuy vêåy, úã trong con ngûúâi hoå
luön luön töìn taåi möåt sûác maånh dai dùèng, thêìn bñ. Àaä khöng ñt lêìn àaåi
àöåi trûúãng tòm caách lyá giaãi vêën àïì naây, nhûng khöng thêëy thoãa àaáng.
Dûúâng nhû úã àêy, tûâ trong sêu thùèm cuãa maåch àêët naây, luön toãa ra
möåt loaåi thiïn khñ thiïng liïng, coá khaã nùng liïn kïët, bïån chùåt moåi
cuöåc àúâi vaâo sûå nghiïåp chung. Àiïìu naây caâng àûúåc chûáng minh khi
àêët nûúác lêm nguy, hûäu sûå.
- Lñnh traáng gò, tröng chûá nhû ma àoái! - Àaåi àöåi trûúãng buöåt
miïång, noái bêng quú.
-- Thuã trûúãng cuäng coá hún gò àêu maâ noái! - Phan Lêm nhêån
khêíu phêìn ùn giuáp àaåi àöåi trûúãng trúã vïì, àûáng loáng ngoáng núi àêìu
voäng, noái - Bûäa nay, baâ Baãy Têm maâ nhòn thêëy anh, chùæc khöng nhêån
ra quaá.
Àaåi àöåi trûúãng cûúâi nhùn nhoá. Kïí tûâ bûäa xa ngûúâi yïu àïën nay,
tñnh ra àaä hún ba thaáng röìi. Àöëi vúái anh, àêy laâ möåt khoaãng thúâi gian
daâi àùçng à1/2ng, àêìy nhûäng têm tû. Trïn àûúâng haânh quên, nhêët laâ
khi taåm dûâng, anh thûúâng nhúá cö àïën quùån thùæt. Nöîi nhúá àöi khi laâm
anh muå mêîm caã ngûúâi. Nhûng cho túái höm nay, anh gêìn nhû àaä lêëy
laåi àûúåc quên bònh.
Moåi ngûúâi keáo xuöëng bïëp quêy quêìn ùn cúm. Thûác ùn cuãa hoå
chiïìu nay chùèng coá gò khaác hún ngoaâi mùæm ruöëc rang khö, chó cêìn
ngûãi muâi àaä thêëy úán laånh. Nhûng moåi ngûúâi vêîn raáng ùn nhû möåt
böín phêån.
VÙN LÏ 178
Gioá bùæt àêìu nöíi lïn möîi luác möåt maånh. Nhûäng haåt mûa to, troân,
tûâ trïn bêìu trúâi rúi xöëi xaã xuöëng àêët. Rûâng cêy vêåt vaä, run rêíy trong
cún mûa trùæng xoáa caã àêët trúâi.
Àaåi àöåi trûúãng àúm vöåi cheán cúm àêìy, gùæp möåt ñt mùæm ruöëc,
bùng qua mûa, vïì voäng cuãa mònh. Àaåi àöåi phoá Ba Trêìn cuäng bï cúm
chaåy theo. Hoå àûáng khom lûng trong têëm tùng, ùn vöåi ùn vaâng.
Nhûäng ngûúâi khaác cuäng rúâi mêm cúm, boã chaåy, nuáp vaâo dûúái nhûäng
têëm tùng, traánh mûa.
Ba Trêìn nhai cúm möåt caách rúâi raåc, biïëng nhaác, mùæt khöng
ngûâng ngoá lïn nhûäng àaám mêy àang aâo aåt chuyïín àöång.
- Öng Quyá aâ, nhòn lïn trúâi maâ xem àiïìu gò àang xaãy ra úã àêëy! -
Ba Trêìn noái - Hònh nhû coá möåt baân tay thêìn bñ naâo àoá àang àiïìu
khiïín vuä truå, àuáng khöng?
- Àuáng vêåy. Nhûng röìi sao? - Àaåi àöåi trûúãng thúâ ú hoãi.
- Chùèng sao caã! - Àaåi àöåi phoá ngêåp ngûâng - Töi nghô, trïn àúâi
naây, moåi thõnh-suy, tiïën-thoaái, maånh-yïëu, hïn-xui, thùæng-baåi, söëng-
chïët, dûúâng nhû àaä àûúåc thiïn cú êën àõnh caác maä söë vaâ àûúåc caâi àùåt
möåt caách bñ hiïím, giöëng nhû vuä truå vêåy...
Àaåi àöåi trûúãng hûáng möåt ñt nûúác mûa vaâo cheán cúm àang ùn dúã,
röìi luâa hïët vaâo trong miïång, nhai dêåp daåp, hoãi:
- Theo öng thò maä söë cuãa con ngûúâi àûúåc thiïn cú caâi àùåt úã àêu?
- ÚÃ caác vên tay! - Ba Trêìn traã lúâi khöng cêìn suy nghô - Chñnh
hònh veä trïn caác vên tay laâ maä söë bñ hiïím àûúåc thiïn cú caâi àùåt núi
con ngûúâi tûâ luác hònh thaânh trong buång meå. Khöng möåt ai trïn àúâi
naây coá vên tay giöëng nhau, cho duâ anh em sinh àöi ài chùng nûäa. Möîi
ngûúâi möåt kiïíu, möåt caách, möåt cuöåc àúâi, möåt söë phêån khaác nhau, maâ
khöng phuå thuöåc nhiïìu lùæm vaâo giúâ sinh, thaáng àeã.
- Tûâ luác naâo, àùçng êëy nghô ra àiïìu naây thïë? - Àaåi àöåi trûúãng hoãi.
- Chùèng roä. Böîng dûng töi nghô thïë!
Àaåi àöåi trûúãng hûáng nûúác mûa rûãa cheán, röìi hoãi:
- Öng coá nghô rùçng caác söë phêån cuäng coá luác thay àöíi?
- Thay àöíi. Àûúng nhiïn, nïëu nhû nhûäng söë phêån tu sûãa haånh
kiïím, hoùåc coá nhûäng viïåc laâm gêy thiïån caãm vúái ngûúâi àúâi, thò söë phêån
nghiïîm nhiïn seä àûúåc caãi thiïån. Àûác nùng thùæng söë. Töí tiïn chùèng àaä
daåy chuáng ta nhû vêåy sao?
Sau möåt höìi vêåt vaä, cún mûa taånh hùèn. Bêìu trúâi xanh dêìn lïn.
Caãnh vêåt trúã nïn trong vùæt, kyâ laå. Vêìng mùåt trúâi cuöëi ngaây laåi loáe
saáng, truát boã nhûäng tia nùæng yïëu úát, àuöëi sûác xuöëng caánh rûâng.
Tûâ dûúái maái tùng, moåi ngûúâi toãa ra, thu doån nöìi niïu, chiïën dôa,
chuêín bõ haânh quên.
Trûúác khi ài, àaåi àöåi trûúãng àûa caác chiïën sô ra viïëng möå hai
àöìng àöåi. Nhòn nhûäng ngûúâi lñnh treã mùng lùång leä cuái àêìu, àaåi àöåi
trûúãng caãm thêëy chaånh loâng. Anh bùn khoùn tûå hoãi: liïåu röìi nhûäng
trêån àaánh sùæp túái, ai seä laâ ngûúâi tiïëp tuåc nùçm xuöëng àêy?
Sêím töëi, àoaân quên bùæt àêìu lïn àûúâng. Theo yïu cêìu cuãa àaåi àöåi
trûúãng, moåi ngûúâi phaãi ài giaây cuãa àõch, àïí khoãi töën thúâi gian xoáa dêëu
vïët trïn àûúâng. Ba Trêìn ài àêìu àoaân quên. Hoå vûúåt qua kïnh Ngang,
röìi cùæt cheáo vïì hûúáng kïnh Kim Quy. Sau gêìn hai giúâ haânh quên, àaåi
àöåi phoá múái túái àiïím taåm dûâng. Taåi àêy, sau khi nghó ngúi cho laåi sûác,
àún võ chia laâm hai töëp. Töëp möåt do Ba Trêìn vaâ chñnh trõ viïn phoá Lï
Àònh Thûåc chó huy. Hoå coá nhiïåm vuå trinh saát toaân böå khu A, röång
chûâng hún böën cêy söë vuöng, giúái haån búãi con kïnh Kim Quy - Xeão Rö
vaâ Cö Ba. Töëp hai do àaåi àöåi trûúãng trûåc tiïëp laänh àaåo, nghiïn cûáu
khu B - Khu vûåc quan troång, nùçm úã phña bïn traái khu A, nïëu lêëy
kïnh Kim Quy laâm ranh giúái.
Chúâ cho töëp cuãa Ba Trêìn ài àûúåc chûâng nùm phuát, àaåi àöåi
trûúãng múái cho phên àöåi haânh quên. Ài àêìu àöåi hònh laâ Nguyïîn Vùn
Thùæng, tiïëp àïën laâ trung àöåi trûúãng Nguyïîn Thïë Quang, Phan Lêm,
Buâi Àoaân. Hai ngûúâi ài sau cuâng laâ anh vaâ y sô Thaão. Moåi ngûúâi ài
àûúåc chûâng hún mûúâi phuát àöìng höì thò àuång möåt caánh rûâng traâm
non, cêy bõ àöën ngang, beã gêåp xuöëng, cao ngang ngûåc, bïn dûúái coá
chöng vaâ mòn. Àêy laâ möåt loaåi haâng raâo phaãn xung phong khaá hiïåu
quaã. Kiïíu böë trñ haâng raâo tûå nhiïn loaåi naây, nguyïn laâ cuãa böå àöåi
miïìn Àöng. Rêët coá thïí boån chiïu höìi àaä cung cêëp kinh nghiïåm naây
VÙN LÏ 180
cho àõch vaâ chuáng àaä têån duång saáng kiïën tuyïåt vúâi naây àïí chöëng laåi
caác anh, nhûäng ngûúâi saãn sinh ra noá.
Àaåi àöåi trûúãng rûúán ngûúâi quan saát, nhûng anh khöng nhòn
thêëy gò caã, ngoaåi trûâ sûúng trùæng vaâ nhûäng aánh àeân múâ aão úã phña xa.
Àaåi àöåi trûúãng ngöìi xuöëng, lêëy cêy àeân bêëm, roåi saát xuöëng mùåt
àêët, xem xeát, röìi kïu Thùæng laåi, hoãi nhoã:
- Lñnh trinh saát, trûúác khi vûúåt qua haâng raâo cuãa àõch, phaãi laâm
gò?
Thùæng hoaân toaân bêët ngúâ trûúác cêu hoãi cuãa cêëp trïn. Sau vaâi
giêy luáng tuáng, anh noái nhû möåt àûáa treã traã baâi:
- Thûa, phaãi kiïím tra kyä xem coá mòn thò gúä, coá hêìm chöng, phaãi
àaánh dêëu. Ài trong rûâng phaãi coâ cêy, qua ngaä ba phaãi rêëp löëi. Sinh
mïånh ngûúâi lñnh laâ vö cuâng quan troång, nïn phaãi hïët sûác cêín thêån,
traánh cêíu thaã, chuã quan...
- Rêët töët! - Àaåi àöåi trûúãng noái - Bêy giúâ, cêåu haäy thûåc haânh ài.
Töi nhùæc laåi, phaãi tuyïåt àöëi cêín thêån, roä chûa?
- Thûa, roä!
- Roä thò laâm ài!
Àaåi àöåi trûúãng khöng thïí ngúâ rùçng haâng raâo phaãn xung phong
cuãa àõch laåi àûúåc thûåc hiïån cêín thêån vaâ chu àaáo àïën nhû thïë. Àïí vûúåt
qua àûúåc noá, àún võ phaãi mêët túái hai giúâ àöìng höì. Nhûng nïëu chó coá
cêy rûâng cûa nûãa chûâng röìi beã gêåp xuöëng, thò àún võ khöng phaãi töën
nhiïìu thúâi gian nhû thïë. Àùçng naây, ngoaâi chöng sùæt cùæm xiïn, boån
àõch coân caâi nhiïìu loaåi mòn saát thûúng xen keä, laâm cho viïåc thaáo gúä
mêët rêët nhiïìu thúâi gian.
Phaãi thûâa nhêån rùçng Thùæng laâ möåt chiïën sô coá nhiïìu kinh
nghiïåm trong viïåc gúä mòn. Anh ta àaä khoáa moäm àûúåc hún saáu mûúi
traái mòn caác loaåi, múã ra möåt löëi moân an toaân, röång raäi, giuáp cho phên
àöåi yïn têm boâ qua.
Tiïëp vúái haâng raâo phaãn xung phong laâ khoaãng tröëng röång, àêìy
coã, dêîn ra con àûúâng àaá àoã, nöåi haåt, rêët ñt ngûúâi qua laåi. Túái àêy, moåi
ngûúâi coá thïí nhòn thêëy aánh àiïån saáng trûng, traãi daâi theo kïnh xaáng
Xeão Rö, suöët tûâ kïnh Cö Ba túái kïnh Ba Àöì. Gioá liu riu thöíi. Thónh
thoaãng, caánh àöìng coã laåi ruâng mònh àung àûa, phaát ra nhûäng tiïëng
àöång, nghe nhû tiïëng thúã daâi.
Àaåi àöåi trûúãng cho böå àöåi dûâng chên trong giêy laát, röìi cùæt thùèng
vïì hûúáng têy nam. Ài àûúåc chûâng non nûãa cêy söë, hoå laåi àuång haâng
raâo àún, tiïëp àïën laâ haâng raâo buâng nhuâng, bao boåc xung quanh cùn
cûá. Àaåi àöåi trûúãng thúã daâi, cho böå àöåi dûâng laåi, röìi bûúác túái xem xeát.
Sau ñt phuát baân baåc vúái Quang vaâ Thùæng, anh quyïët àõnh cho cùæt
haâng raâo, tiïìn nhêåp vaâo khu vûåc ngaä tû, àoaån giao nhau giûäa kïnh
Kim Quy vaâ kïnh xaáng Xeão Rö.
Theo chó àaåo cuãa trung àoaân, hûúáng àöåt kñch chñnh seä laâ khu
vûåc naây - Cùn cûá höîn húåp thûá Mûúâi Möåt - Keã àõch goåi laâ chi khu Hiïëu
Lïî.
Phaãi mêët túái ba àïm liïìn, àaåi àöåi trûúãng múái àûa àûúåc phên àöåi
vûúåt qua nhûäng lúáp haâng raâo daây àùåc, tiïëp cêån khoaãng tröëng xaå giúái,
röång chûâng hai trùm meát. Khoaãng xaå giúái naây, trûúác àoá àêìy coã, àaä
àûúåc àöët truåi vaâo muâa khö, hiïån taåi coã non àaä bùæt àêìu moåc laåi. Àaåi àöåi
trûúãng nùçm xuöëng saát mùåt àêët, quan saát. Anh nhòn thêëy phña sau
khoaãng tröëng trûúác mùåt laâ möåt tuyïën cöng sûå, daây àùåc nhûäng öí àïì
khaáng tröìi suåt, nhêëp nhö. Cûá vaâi meát, boån àõch laåi dûång lïn caái choâi
nhoã cho hai, ba ngûúâi úã. Tuyïåt nhiïn, àaåi àöåi trûúãng khöng hïì nghe
thêëy möåt tiïëng àöång naâo, duâ laâ rêët nhoã, phaát ra tûâ tuyïën böë phoâng êëy.
Sau khi quan saát möåt caách tûúâng têån, àaåi àöåi trûúãng nhêån thêëy
úã phña bïn phaãi anh, nöëi liïìn giûäa tuyïën cöng sûå laâ möåt con àûúâng
röång, dêîn túái khu nhaâ lúán úã phña sau, coá khaã nùng laâ möåt caái kho
quên duång. Muöën loåt àûúåc vaâo bïn trong cùn cûá cuãa àõch, phên àöåi chó
coá thïí àöåt nhêåp tûâ con àûúâng êëy. Àïí kiïím tra àöå chñnh xaác cuãa mònh,
àaåi àöåi trûúãng kheä hoãi Nguyïîn Thïë Quang:
- Öng nhòn laåi xem, coá àuáng bïn tay phaãi ta laâ möåt con àûúâng ùn
thöng ra khu nhaâ cao phña sau khöng?
- Àuáng thïë! - Quang gêåt àêìu xaác nhêån.

VÙN LÏ 182
Àaåi àöåi trûúãng yïn loâng, cho àún võ tiïëp tuåc boâ lïn. Con àûúâng
khöng xa nhû àaåi àöåi trûúãng nghô. Noá caách caác anh löëi chûâng möåt
trùm rûúãi meát laâ cuâng. Vaâo túái con àûúâng, moåi ngûúâi men theo boáng
töëi dûúái nhûäng buåi trêm öíi, tiïën vaâo möåt khoaãng sên röång, duâng laâm
baäi àïí xe. Hiïån taåi, trong sên chó coá taám chiïëc, phêìn lúán bõ hoãng. Giaáp
vúái baäi àïí xe laâ àöëng löëp cao su, thuâng phuy röîng vaâ vaâi caái xi teåc.
Bïn caånh hai cêy me lúán laâ möåt daäy nhaâ kho daâi, cûãa àoáng kñn, nûãa
chòm nûãa nöíi. Thêåt khoá coá thïí xaác àõnh àûúåc möåt caách chñnh xaác trong
kho coá nhûäng gò. Àaåi àöåi trûúãng yïu cêìu moåi ngûúâi toãa röång ra, tòm
kiïëm súã chó huy, baäi xe tùng, bïën taâu vaâ trêån àõa phaáo. Anh cuäng cùn
dùån moåi ngûúâi phaãi coá mùåt laåi taåi àêy vaâo luác ba giúâ àuáng, àïí kõp ruát
ra ngoaâi. Theo àöìng höì cuãa anh thò moåi ngûúâi coân àûúåc khoaãng hai giúâ
úã cùn cûá àõch.
Khi moåi ngûúâi ài hïët, àaåi àöåi trûúãng múái lêìn theo nhûäng khoaãng
töëi àûúåc taåo búãi àõa hònh, tiïëp cêån khu nhaâ tûúâng, coá aánh àeân maâ anh
nghi laâ traåi lñnh. So vúái nhûäng cùn cûá àaåi àöåi trûúãng àaä tûâng nghiïn
cûáu, thò àêy laâ möåt cùn cûá höîn húåp rêët maånh, àûúåc töí chûác phoâng ngûå
chu àaáo, coá chiïìu sêu. Nöëi liïìn giûäa caác khu vúái nhau laâ nhûäng con
àûúâng ngoùæt ngoeáo, coá haâng raâo keäm gai bao boåc.
Tûâ möåt khoaãng tröëng, àûúåc höî trúå búãi aánh àeân, àaåi àöåi trûúãng
nhòn khùæp cùn cûá. Anh böîng ruâng mònh, caãm thêëy nhû àang loåt vaâo
giûäa mï höìn trêån. Vúái ngêìn êëy ngûúâi, caác anh thêåt khoá coá thïí nùæm
àûúåc möåt caách toaân diïån caách böë trñ lûåc lûúång àõch úã àêy. Nghô nhû
thïë, àaåi àöåi trûúãng vêîn cöë tòm caách thûåc hiïån cöng viïåc möåt caách veån
toaân. Anh nhanh choáng lêìn àïën khu traåi lñnh. Coá möåt àiïìu anh caãm
thêëy khaác laå laâ àeân trong nhaâ vêîn saáng, nhûng xung quanh laåi khöng
àûúåc queát doån saåch seä. Àaåi àöåi trûúãng khöng tin rùçng quên àõch laåi úã
àún sú nhû thïë. Anh leán àïën bïn cûãa söí, nhòn vaâo tröng vaâ böîng
chûng hûãng khi nhêån ra rùçng nhaâ khöng hïì coá ngûúâi úã. Àaåi àöåi
trûúãng kiïím tra túái ba böën cùn, nhûng tuyïåt nhiïn, anh khöng thêëy
bêët kyâ boáng daáng möåt tïn lñnh naâo. Meå kiïëp. Chuáng noá moâ ài àêu
nhó? Àaåi àöåi trûúãng chûãi thêìm. Chùèng leä chuáng àaä àiïìu boån lñnh úã àêy
ài ûáng cûáu möåt núi naâo àoá bñ mêåt túái mûác maâ cêëp trïn khöng hay biïët
gò û? Suy nghô möåt höìi, àaåi àöåi trûúãng ài voâng vïì phña nhaâ vïå sinh,
caách traåi lñnh vaâi chuåc meát. Nhaâ vïå sinh khöng coá muâi phên ngûúâi
múái, chûáng toã boån àõch baây troâ bêåt àiïån saáng, àïí àaánh lûâa àöëi phûúng.
Nïëu àuáng nhû anh suy nghô thò lûåc lûúång cuãa chuáng hiïån úã àêu?
Trûa höm qua, taåi cùn cûá taåm dûâng, Ba Trêìn vaâ chñnh trõ viïn
phoá Lï Àònh Thûåc àaä caãnh giaác vúái anh rùçng boån àõch úã khu A, chöî hoå
àiïìu nghiïn, thay àöíi chöî úã liïn tuåc. Chuáng thûúâng àïí vaâi ba tïn lñnh
gaác ngöìi trong chöët, coân àaåi böå phêån thò lónh ra möåt chöî naâo àoá, nùçm
im mai phuåc.
Ba Trêìn cuäng heá múã cho anh biïët laâ coá khaã nùng boån àõch àaánh
húi thêëy lûåc lûúång cuãa ta àang di chuyïín túái khu vûåc naây, nïn tùng
cûúâng caãnh giúái. Ba Trêìn cho biïët laâ anh cuäng àaä phaát hiïån ra dêëu
giaây cuãa àõch lêìn theo hûúáng trinh saát cuãa hoå. Búãi vêåy, trûúác khi túái
haâng raâo, Ba Trêìn àaä cho böå àöåi ài giêåt luâi, nhùçm àaánh laåc hûúáng
chuáng. Àoá laâ möåt saáng kiïën thöng minh, nhûng chó coá thïí lûâa àûúåc
nhûäng tïn àõch ngu àêìn, coân àöëi vúái nhûäng keã ranh maänh thò khöng
thïí. Boån naây chó cêìn xem kyä muäi giaây coá bêm sêu xuöëng àêët hay
khöng laâ phaát hiïån ra ngay mùåt traái cuãa vêën àïì.
Nïëu àùåt nhêån xeát cuãa Ba Trêìn bïn caånh hiïån tûúång boån àõch
khöng nguã taåi khu gia binh, kïët húåp vúái viïåc àuång àõch múái àêy laåi vúái
nhau, thò rêët coá khaã nùng keã àõch àaä lúâ múâ nhêån thêëy lûåc lûúång ta
àang nhoâm ngoá àïën cùn cûá naây. Do vêåy, viïåc chuáng àïì phoâng, khöng
lêëy gò laâm laå.
Thêy kïå chuáng maây, àaåi àöåi trûúãng nghô, chuáng maây muöën caãnh
giaác thïë naâo thò mùåc xaác, nhûng khi chuáng tao àaä moâ vaâo àûúåc àïën
àêy thò cûá liïåu höìn. Hiïån taåi, taåm thúâi chuáng maây àaä thùæng, nhûng vïì
lêu daâi, cûá àúåi xem.
Ngêîm nghô möåt luác, àaåi àöåi trûúãng nhöím dêåy, nghiïng ngûúâi
laách qua khoaãng töëi, àûúåc taåo búãi nhûäng haâng raâo tön, tiïëp cêån khu
dên cû. Taåi àêy, boån àõch böë trñ ngûúâi úã xa hùèn khu traåi lñnh, saát meá
kïnh. Àoá laâ nhûäng ngöi nhaâ liïìn vaách, thêëp leâ teâ, lúåp laá hoùåc lúåp tön,
coá cêìu vûún ra doâng nûúác. Ngay saát chên cêìu laâ xuöìng ghe neo àêåu
daây àùåc. úã taách hùèn khu dên cû chûâng möåt trùm meát, coá möåt nhaâ maáy
xay xaát gaåo, vúái nhûäng àöëng trêëu to nhû nhûäng quaã àöìi.
Vaâo giúâ naây, caác gia àònh àïìu àaä àoáng cûãa, nguã yïn, chó coân aánh
àeân maâu àoã nhêëp nhaáy, hùæt ra tûâ nhûäng baân thúâ.
Bïn kia búâ kïnh, núi àeân àiïån saáng trûng laâ dinh quêån Hiïëu Lïî.
Qua aánh saáng àiïån, àaåi àöåi trûúãng nhòn thêëy cöåt cúâ dûång úã trûúác sên,
VÙN LÏ 184
bïn caånh laâ möåt sên bay trûåc thùng daä chiïën. Taåi àêëy, coá nùm chiïëc
trûåc thùng chúâ s1/2n, coá thïí cêët caánh bêët cûá luác naâo. Vaâo àuáng luác àaåi
àöåi trûúãng àang àõnh quay ài, taåi sên bay daä chiïën, boån àõch chaåy
rêìm rêåp. Nûãa phuát sau, anh nghe thêëy tiïëng trûåc thùng khúãi àöång
maáy. Àöìng thúâi, àeân pha bêåt saáng rûåc trúâi. Khöng gian bõ khuêëy àöång
búãi tiïëng àöång cú phaânh phaåch, rïìn rô. Ba chiïëc trûåc thùng lêìn lûúåt
böëc mònh lïn khoãi mùåt àêët, lao àêìu vïì phña U Minh Haå. Tiïëng maáy
bay chûa dûát hùèn, àaåi àöåi trûúãng àaä nghe thêëy tiïëng coâi taâu ruá lïn
möåt höìi daâi. Àaåi àöåi trûúãng cho rùçng àoá khöng phaãi laâ coâi baáo àöång
maâ laâ lúâi chaâo, baáo hiïåu cêåp bïën cuãa möåt àoaân taâu tuêìn tiïîu naâo àoá.
Coá túái caã phuát sau, anh múái nhòn thêëy ba chiïëc taâu loaåi PCF, tûâ
hûúáng An Biïn chaåy túái. Chiïëc ài àêìu bêåt àeân pha saáng trûng, coân
nhûäng chiïëc ài sau thò bêåt àeân xi nhan, xin vaâo bïën.
Khi chiïëc PCF ài àêìu cua voâng trúã laåi, qua aánh àeân pha, àaåi àöåi
trûúãng nhòn thêëy úã phña bïn tay traái anh, taách khoãi khu dên cû möåt
khoaãng caách khoá xaác àõnh, laâ nhûäng àöëng àêët múái àûúåc àaâo, tröng
thoaáng qua, giöëng nhû tuyïën cöng sûå phoâng thuã. Rêët coá thïí àoá laâ cuåm
phoâng ngûå lúán cuãa àõch.
Gêìn túái giúâ quy àõnh, àaåi àöåi trûúãng vöåi quay vïì àiïím heån. Vaâi
phuát sau, trung àöåi trûúãng Nguyïîn Thïë Quang cuäng coá mùåt. Anh ta
thöng baáo vúái anh laâ àaä tòm thêëy baäi xe thiïët giaáp göìm mûúâi xe M113
vaâ M118. Söë xe naây àïìu àùåt êm dûúái àêët. Nhû vêåy, khu àêët múái àaâo
maâ àaåi àöåi trûúãng vûâa nhòn thêëy trûúác àoá, chñnh laâ baäi àïí xe naây.
Trung àöåi trûúãng coân cho biïët thïm laâ úã xa hún baäi xe möåt chuát,
doåc theo kïnh Ba Àöì laâ tuyïën cöng sûå böë phoâng cuãa àõch nhiïìu têìng,
nhiïìu lúáp. Trïn con àûúâng doåc theo kïnh, coân möåt kho xùng dêìu, tiïëp
tïë cho caãng vaâ möåt kho àaån nhoã coá nhiïìu lúáp haâng raâo bao boåc.
- Töët röìi! - Àaåi àöåi trûúãng noái. Anh giú tay vïì phña aánh saáng,
xem giúâ. Àaä ba giúâ keám mûúâi lùm phuát. Nhû vêåy laâ chó coân khoaãng
mûúâi lùm phuát nûäa, caác anh phaãi rúâi khoãi cùn cûá àõch.
- Öng coá thêëy thùçng Lêm vaâ thùçng Thaão àêu khöng? - Àaåi àöåi
trûúãng kheä hoãi.
- Thùçng Lêm? Töi khöng thêëy! - Trung àöåi trûúãng noái - Töi chó
gùåp thùçng Thùæng, thùçng Thaão vaâ thùçng Àoaân. Töi thêëy chuáng xuêët
hiïån úã khu trêån àõa phaáo.
Ngay sau khi anh vûâa noái, thò Thaão vaâ Buâi Àoaân àaä bùng qua
baäi xe cuãa àõch hûúáng túái àiïím heån. Hún möåt phuát sau, Thùæng cuäng
vïì túái. Anh ta baáo vúái àaåi àöåi trûúãng laâ àaä xaác àõnh àûúåc cú quan chó
huy cuãa àõch. Àïí chûáng minh cho lúâi noái cuãa mònh, anh ta àûa ra möåt
laá thû cuãa tûúáng Nguyïîn Vônh Nghi gúãi àaåi taá Laäm, chó huy trûúãng.
Àaä löë giúâ haânh quên túái hún mûúâi phuát àöìng höì, nhûng Phan Lêm
vêîn chûa vïì túái. Àiïìu naây cuäng coá nghôa laâ anh ta àaä gùåp rùæc röëi, chûa
ruát lui àûúåc. Viïåc thiïëu vùæng Lêm laâm cho àaåi àöåi trûúãng bûát rûát trong
loâng. Nïëu cûá chúâ anh ta vïì túái röìi múái ruát ài, rêët coá thïí seä àêíy àún võ
lêm vaâo thïë keåt. Àaåi àöi trûúãng noáng ruöåt, trao têëm baãn àöì cho Nguyïîn
Thïë Quang vaâ cho moåi ngûúâi ra trûúác. Coân anh úã laåi, chúâ Phan Lêm röìi
seä ra sau.
Cuöëi cuâng thò Phan Lêm cuäng àaä ra túái. Anh ta ra chêåm so vúái
thúâi gian quy àõnh gêìn möåt tiïëng àöìng höì. Thêåt ra, nhûäng trûúâng húåp
nhû thïë naây khöng coá gò laâ ghï gúám, caá biïåt, àöëi vúái nhûäng ngûúâi lñnh
trinh saát, nïëu nhû vaâo luác êëy, khöng coá tiïëng suáng nöí vang, tûâ phña
bïn kia kïnh Kim Quy voång laåi. Thoaåt àêìu, àaåi àöåi trûúãng nghô rùçng
àoá chó laâ nhûäng loaåt suáng ngêîu nhiïn, do àöåi tuêìn tiïîu cuãa àõch, trïn
àûúâng tuêìn tra, nghi ngúâ, bùæn thõ uy vaâo möåt núi naâo àoá. Nhûng àïën
khi caã suáng cöëi, suáng phoáng hoãa tiïîn cuâng nöí döìn dêåp, quyïët liïåt, thò
àaåi àöåi trûúãng khöng thïí bònh têm àûúåc nûäa. Rêët coá khaã nùng phên
àöåi trinh saát hûúáng khu A do Ba Trêìn vaâ phoá chñnh trõ viïn àaåi àöåi
chó huy, trïn àûúâng ruát ra ngoaâi bõ löå vaâ quên àõch àang duâng hoãa lûåc
bùæn laåi hoå.
Taåi khu B, núi àaåi àöåi trûúãng vaâ Phan Lêm àang mùæc keåt, boån
àõch cuäng bùæt àêìu baáo àöång. Tiïëng coâi taâu àöìng loaåt huá lïn, hoaãng
loaån. Tûâ nhûäng tuyïën phoâng ngûå, hoãa chêu veáo veáo voåt lïn, saáng rûåc
caã bêìu trúâi. Boån lñnh böë phoâng löë nhöë, xuêët hiïån àêìy chiïën haâo. Tûâ
dûúái bïën taâu, möåt àún võ thuãy quên luåc chiïën cuãa àõch öm suáng, chaåy
VÙN LÏ 186
rêìm rêåp lïn búâ, toãa ra chiïëm caác lö cöët, cöng sûå trïn nhûäng giao löå
trong cùn cûá. Tiïëng chuáng goåi nhau vang lïn trong maáy böå àaâm.
Cho àïën luác naây, àaåi àöåi trûúãng khöng coân möåt cú höåi naâo ruát lui
àûúåc nûäa. Anh cuâng Phan Lêm nùçm beåp trong àöëng voã xe, thuâng àaån
trïn sên. Tònh caãnh trúá trïu laâm cho ruöåt gan anh co thùæt, röëi búâi. Àaåi
àöåi trûúãng nùçm im, bêët àöång. Nöîi lo phaãi nùçm laåi cùn cûá àõch cûá lúán
dêìn trong anh, gêìn nhû khöng cûúäng laåi àûúåc. Trong luác àang hoang
mang, lo lùæng, bêët chúåt, anh nghe thêëy tiïëng "caåch" do suáng àaån va
vaâo nhau vang lïn tûâ möåt chöî naâo àoá, rêët gêìn. Àaåi àöåi trûúãng giêåt
thoát ngûúâi, ngoá quanh. Anh chúåt nhêån ra hai tïn lñnh thuãy quên,
khöng biïët tûâ àêu túái, ngöìi ngay trïn chiïëc thuâng àaån, phña sau lûng
anh. Àaåi àöåi trûúãng caãm thêëy mêët bònh tônh. Hai àêìu göëi anh run lïn.
"Meå kiïëp! Coá thïë maâ cuäng hoaãng höët". Àaåi àöåi trûúãng ruãa thêìm. Anh
thêån troång xoay ngûúâi, àûa khêíu AK baáng gêåp vïì phña hai tïn àõch,
s1/2n saâng nhaã àaån, nïëu nhû bêët chúåt, chuáng phaát hiïån ra anh. Sau
àoá, anh seä cuâng Phan Lêm chiïëm lêëy kho àaån, tûã thuã. Anh tin rùçng
keã àõch khöng daám bùæn vaâo kho àaån. Chuáng thûâa biïët àiïìu gò seä xaãy
ra nïëu mêëy chuåc têën àaån dûúåc kia phaát nöí tûác thò.
Sau àúåt bùæn phaá dûä döåi xaãy ra, khöng gian yïn tônh trúã laåi. Boån
lñnh thuãy quên luåc chiïën luåc tuåc rúâi boã cöng sûå, luä lûúåt keáo nhau vïì
bïën taâu.
- Vïì thöi, hai thùçng pïàï. Tuåi maây coân ngöìi laâm chi vêåy? - Tiïëng
möåt tïn lñnh cêët lïn.
- Tuåi bay vïì trûúác ài! tuåi tao phaãi gaác cho túái saáng lûång!
Nghe boån lñnh noái chuyïån vúái nhau, àaåi àöåi trûúãng thêëy chöåt daå.
Nïëu hai tïn lñnh maã meå naây cûá ngöìi lyâ úã àêy cho àïën saáng, thò seä rêët
nguy hiïím cho tñnh maång cuãa Phan Lêm vaâ anh. Àaåi àöåi trûúãng rêët
muöën thoaát khoãi sûå kiïím soaát cuãa hai tïn lñnh gaác naây, chaåy vïì phña
khu dên cû, nhûng luác naây, khoá coá thïí thûåc hiïån àûúåc. Vúái khoaãng
caách quaá gêìn, chó cêìn àöång àêåy laâ chuáng seä phaát hiïån ra ngay.
Thúâi gian vêîn nùång nïì tröi. Kim àöìng höì chó nùm giúâ keám mûúâi
lùm phuát. Nhû vêåy laâ caác anh àaä mùæc keåt úã àêy mêët hún möåt tiïëng
àöìng höì. Chùèng coân mêëy thúâi gian nûäa laâ trúâi seä saáng. Àúåi àïën luác àoá,
thò duâ coá muöën, caác anh cuäng seä khöng thïí naâo thoaát àûúåc.
Àaåi àöåi trûúãng àaä tñnh àïën chuyïån maång àöíi maång, nhûng anh
khöng muöën. Anh khöng thïí chïët vaâo luác naây, luác maâ anh vêîn coá cú
may söëng soát. Hún nûäa, anh cuäng khöng muöën àïí Phan Lêm phaãi
chïët cuâng vúái anh. Cuöåc söëng chñnh laâ àiïìu quan troång bêåc nhêët maâ
anh phaãi giûä gòn. Àiïìu naây khöng chó liïn quan túái anh, túái Lêm maâ
coân liïn quan àöëi vúái meå vaâ ngûúâi yïu cuãa anh nûäa.
Trong luác àaåi àöåi trûúãng coân àang nghô caách tòm löëi ra thò Phan
Lêm ngoá anh lom lom. Trong cùåp mùæt cuãa cêåu ta aánh lïn caái nhòn vûâa
ên hêån, vûâa tuyïåt voång. Àöåt nhiïn, àaåi àöåi trûúãng nghô àïën viïåc phaãi
thuã tiïu hai tïn lñnh gaác maâ khöng àûúåc xaãy ra tiïëng àöång. Nghô thïë,
anh ra hiïåu cho Phan Lêm biïët laâ phaãi laâm gò. Cêåu ta gêåt àêìu chêëp
nhêån.
Tûác thò, caã hai ngûúâi àûáng bêåt dêåy, duâng suáng phang vaâo gaáy
hai tïn àõch. Sûå viïåc diïîn ra nhanh àïën mûác chñnh àaåi àöåi trûúãng
cuäng khöng sao hiïíu nöíi. Sau hai tiïëng "buåp, buåp" chùæc nõch, goån loãn,
hai tïn lñnh ngaä guåc xuöëng àêët. Àaåi àöåi trûúãng ruâng mònh. Anh xaách
suáng cuâng Phan Lêm chaåy nhû bay vïì phña khu dên cû, caách hoå löëi
chûâng ba trùm meát.
Àaåi àöåi trûúãng aáng chûâng chaåy àûúåc hún hai trùm meát, thò boån
àõch úã phña tay traái anh phaát hiïån, bùæn theo. Nhûng anh vêîn cûá chaåy.
Khoaãng caách giûäa anh vaâ ngöi nhaâ àêìu tiïn trong khu dên cû coân
chûâng khöng àêìy nùm mûúi meát, thò anh bõ truáng àaån. Anh caãm thêëy
coá möåt vêåt gò àoá noáng raát, chui rêët ngoåt vaâo phña ngûåc bïn phaãi, gêìn
vúái vai, laâm anh sûång ngûúâi laåi trong giêy laát, röìi loaång choaång chaåy
tiïëp. Àûúåc vaâi bûúác, anh dûâng laåi, khoaác khêíu suáng lïn cöí, Phan Lêm
nhaâo túái, àúä lêëy anh.
- Maây chaåy ài. Chaåy ngay ài, khi coân coá thúâi gian. Àïí mùåc tao! -
Àaåi àöåi trûúãng noái möåt caách khoá nhoåc.
Phan Lêm khöng núä boã àaåi àöåi trûúãng úã laåi möåt mònh. Anh ta cöë
gùæng dòu chó huy chaåy tiïëp. Boån àõch tûâ caác núi êåp àïën rêët nhanh.
Phan Lêm neám liïìn hai quaã lûåu àaån vïì phña chuáng, röìi keáo anh àûáng
lïn, nhûng àaåi àöåi trûúãng xua tay, giêån dûä:
- Chaåy ài! Thùçng àiïn!

VÙN LÏ 188
Phan Lêm nhòn thuã trûúãng trong giêy laát röìi giûúng suáng bùæn
vaâi loaåt vïì phña àõch. Sau àoá, anh lêín vaâo trong khoaãng töëi vaâ mêët
huát dûúái doâng kïnh. Coân laåi möåt mònh, àaåi àöåi trûúãng cuäng raáng sûác
chaåy àûúåc vaâo nhûäng ngöi nhaâ gêìn nhêët. Anh àaä lêìn ra àûúåc chöî cêy
cêìu rûãa, bùæc ra kïnh, röìi nhaãy xuöëng nûúác.
Trong khoaãng thúâi gian êëy, anh chó loaáng thoaáng nghe thêëy
tiïëng suáng nöí, tiïëng la heát, tiïëng gêìm cuãa taâu àõch chaåy vïì phña anh.
Àaåi àöi trûúãng Lï Syä Quyá thûác dêåy vaâo luác trúâi àaä vïì chiïìu. aánh
nùæng muöån maâng, thoi thoáp xuyïn qua keä laá, roåi thùèng vaâo mùåt, laâm
anh nheo mùæt laåi. Àaåi àöåi trûúãng ngú ngaác, nhòn quanh, thêëy mònh
àang nùçm trong buåi moáp àêìy gai, kñn mñt, saát kïnh xaáng Xeão Rö.
Quêìn aáo, da thõt anh baám àêìy sònh àêët, vaáng nûúác. Vïët thûúng núi
ngûåc anh sûng to, ri ró maáu. Anh thêëy mònh khöng khaác gò möåt caái
xaác chïët tröi. Àaåi àöåi trûúãng nùçm im, nhùæm mùæt laåi. Anh cöë hònh
dung ra têët caã nhûäng gò àaä xaãy ra, sau khi anh nhaãy xuöëng doâng
kïnh, luác àoá, nûúác roâng rêët maånh. Vaâ, caái khöëi nûúác êëy àaä àêíy anh ài.
Khöng. Khöng hùèn chó coá thïë, àaåi àöåi trûúãng xaác àõnh laåi. Luác àoá, anh
vêîn coân khoaác khêíu suáng úã cöí, duâng caánh tay khoãe maånh coân laåi, cöë
sûác búi ài. Anh nhúá laâ mònh cuäng àaä àöåi trïn àêìu möåt dïì coã, àïì phoâng
boån àõch luâng suåc coá thïí nhòn thêëy. Anh nhúá tiïëng chuáng la heát, chaåy
rêìm rêåp trïn búâ. Röìi thò chuáng keáo xuöìng, tòm kiïëm. Anh nhúá àïën
aánh àeân pin àan cheáo nhau, loang loaáng trïn mùåt nûúác, tòm bùæt anh.
Röìi sau àoá, sûå kiïån diïîn ra thïë naâo thò anh laåi khöng nhúá àûúåc. Hònh
nhû luác àoá, anh àaä bõ doâng nûúác cuöën ài trong traång thaái nûãa mï, nûãa
tónh. Cho àïën khi anh caãm giaác möåt caách roä raâng laâ coá möåt vêåt naâo àoá
nñu keáo, giûä anh laåi. Nhûng noá laâ vêåt gò thò anh laåi khöng nhúá. Coá möåt
àiïìu anh khöng thïí naâo tin àûúåc laâ vò sao anh laåi khöng chïët? Taåi sao
keã thuâ tòm kiïëm anh nhû thïë, maâ khöng bùæt àûúåc anh? Chùèng leä
chuáng muâ caã hay sao maâ khöng nhòn thêëy anh, trong khi anh nùçm
gêìn nhû tïnh hïnh thïë naây?
Àaåi àöåi trûúãng raáng sûác nhúá laåi. Anh cöë gùæng nöëi nhûäng sûå kiïån
rúâi raåc laåi vúái nhau, àïí tòm ra möåt cêu giaãi àaáp coá thïí chêëp nhêån
àûúåc, nhûng vö voång. Nhûng anh vêîn khöng tòn rùçng sûå viïåc laåi chó
diïîn ra àún giaãn nhû vêåy. Hònh nhû coân coá möåt caái gò àoá bñ hiïím àaä
tûâng xaãy ra, maâ anh khöng thïí naâo hiïíu nöíi. Thöi thò mùåc xaác cho
nhûäng àiïìu bñ hiïím, àaåi àöåi trûúãng tûå nhuã. Vêën àïì quan troång nhêët laâ
anh vêîn coân söëng, vêîn töìn taåi möåt caách thêìn kyâ.
Trúâi sêím töëi. Doâng kïnh trúã nïn xaám ngùæt nhû chò. Àaåi àöåi
trûúãng cûåa quêåy, cöë nhêëc thên hònh ra khoãi baäi sònh nhaäo nhoeát,
nhûng khöng àûúåc. Anh thêëy nhû chñnh buân àêët àang nñu keáo, giûä rõt
anh laåi. Anh phaãi töën rêët nhiïìu sûác lûåc múái boâ àûúåc lïn gêìn búâ. Àïën
luác naây, anh múái thêåt sûå caãm thêëy àau àúán. Vïët thûúng núi ngûåc coá
thïí àang gêy chaãy maáu trong, laâm cho caánh tay anh tï daåi, giöëng nhû
möåt miïëng thõt thûâa. Àaä thïë, laåi coân àoái vaâ reát nûäa. Maâ cuäng phaãi
thöi. Suöët tûâ àïm qua àïën giúâ, anh àaä ùn möåt miïëng naâo vaâo buång
àêu, laåi coân phaãi ngêm mònh haâng chuåc giúâ àöìng höì trong nûúác nûäa.
Àaåi àöåi trûúãng nhòn quanh. Anh caãm thêëy thiïëu möåt caái gò àoá.
Phaãi röìi. Khêíu suáng, anh nghô. Ngûúâi lñnh maâ khöng coá suáng thò nhû
ngûúâi khöng coá tay. Nhûng suáng úã àêu? Noá àaä rúi chöî naâo? Àaåi àöåi
trûúãng cöë nhúá möåt lêìn nûäa. Sau cuâng, tuy khöng coá veã chùæc chùæn lùæm,
nhûng anh cuäng quyïët àõnh löåi xuöëng chöî buåi moáp, tòm kiïëm. Möåt lêìn
nûäa, àaåi àöåi trûúãng àaä gùåp may. Anh moâ àûúåc khêíu suáng úã ngay dûúái
göëc cêy moáp xuâ xò. Sung sûúáng àïën töåt àónh, àaåi àöåi trûúãng trûúân
xuöëng doâng nûúác, rûãa khêíu suáng vaâ giuä búát buân àêët trïn ngûúâi. Xong,
anh raáng boâ lïn búâ, röìi nùçm vêåt xuöëng vïå coã, hoaân toaân kiïåt sûác. Chûa
luác naâo àaåi àöåi trûúãng thêëy mònh yïëu nhanh àïën thïë. Dûúâng nhû têët
caã sûác lûåc àaä lùång leä rúâi khoãi anh, àïën mûác, anh khöng thïí naâo gûúång
dêåy nöíi.
Haäy raáng lïn, Lï Syä Quyá, àaåi àöåi trûúãng tûå àöång viïn mònh.
Raáng lïn. Nïëu nhû maây nùçm laåi, thò seä khöng thïí naâo àûáng lïn àûúåc
nûäa. Naâo haäy döìn sûác ài. Chöëng khêíu suáng xuöëng àêët laâm àiïím tûåa
maâ àûáng dêåy. Raáng lïn. Raáng möåt chuát xñu nûäa. Coá thïë chûá!
Cuöëi cuâng, àaåi àöåi trûúãng cuäng àaä àûáng lïn àûúåc. Nhûng hai
àêìu göëi anh run lêíy bêíy. Möì höi trïn traán tuáa ra. Àaåi àöåi trûúãng cùæn
rùng, tha theo khêíu suáng, ài tûâng bûúác möåt. Nhûng ài àêu? Anh tûå
hoãi. Trong cùn cûá röång lúán naây, chöî naâo maâ chùèng coá quên àõch? Coá leä
phaãi moâ vïì khu dên cû. Àaåi àöåi trûúãng nghô thïë. Nïëu gùåp àûúåc ngûúâi
töët cûu mang, thò anh seä söëng. Coân nïëu nhû khöng gùåp may thò anh
cuäng chó nhû möåt ngûúâi lñnh chïët giûäa chiïën trûúâng.
VÙN LÏ 190
Àaåi àöåi trûúãng khoaác dêy suáng vaâo cöí, tay öm vai, run rêíy bûúác
ài theo sûå phoá thaác cuãa söë mïånh. Anh ài nhû laâ möåt biïån phaáp cêìn
thiïët àïí khùèng àõnh laâ anh vêîn coân töìn taåi.
Hoáa ra àaåi àöåi trûúãng àaä bõ doâng nûúác àêíy caách xa khu dên cû
túái hai cêy söë. Vúái sûác lûåc hiïån taåi cuãa anh, àïí túái àûúåc àoá, khöng phaãi
dïî daâng gò. Nhûng àïën khu dên cû vaâo giúâ naây, coân quaá súám. Khöng
kheáo, anh laåi tûå dêîn thên vaâo truáng miïång huâm. Töët nhêët laâ anh cêìn
phaãi kiïëm möåt buåi cêy naâo àoá, nùçm laåi, àïën nûãa àïm röìi tñnh. Suy xeát
maäi, cuöëi cuâng, àaåi àöåi trûúãng tòm àïën möåt buåi trêm öíi, moåc um tuâm
caånh bûác tûúâng àöí, ngöìi xuöëng, thû thaã duöîi chên ra, àùåt khêíu suáng
bïn caånh, röìi nùçm xuöëng. Àïën luác naây, vïët thûúng trïn ngûúâi múái
thûåc sûå gêy trúã ngaåi cho anh. Àaåi àöåi trûúãng lïn cún söët. Hai haâm
rùng àêåp vaâo nhau lêåp cêåp. Anh rïn lïn khe kheä, hai mùæt rñu laåi. Anh
tûå dùån mònh laâ khöng àûúåc thiïëp ài. Nïëu khöng tónh taáo, rêët coá thïí
anh nùçm laåi àêy cho àïën saáng baãnh mùæt vaâ rúi vaâo tay quên tuêìn
tiïîu. Duâ àaä tûå caãnh caáo, nhûng àaåi àöåi trûúãng cuäng khöng cûúäng laåi
àûúåc sûác lûåc cuãa mònh. Anh khöng biïët mònh àaä thiïëp ài trong thúâi
gian bao lêu, àïën khi tónh dêåy, anh böîng giêåt mònh hoaãng höët. Theo
thoái quen, anh giú tay xem àöìng höì vaâ chúåt nhêån ra noá khöng coân
trïn tay anh nûäa. Àaåi àöåi trûúãng nhòn lïn trúâi, ûúác tñnh laâ àaä quaá nûãa
àïm. Thïë laâ vêîn coân may. Anh nghô, röìi raáng àûáng lïn, bûúác tiïëp. Khi
anh tiïën àïën gêìn nhaâ xay xaát luáa thò hoaân toaân kiïåt sûác. Anh laão àaão
ngaä vêåt xuöëng bïn caånh àöëng trêëu to nhû ngoån àöìi nùçm saát caånh nhaâ.
Nghe thêëy tiïëng àöång, coá leä laâ do khêíu suáng phaát ra, tûâ trong
nhaâ, möåt ngûúâi àaân öng xuêët hiïån, bûúác ra ngoaâi. Öng ta ngoá quanh,
nhûng khöng nhòn thêëy àaåi àöåi trûúãng luác àoá nùçm khuêët trong boáng
töëi. Àaåi àöåi trûúãng cho rùçng àêy laâ thúâi cú töët nhêët àïí anh coá thïí cêët
lúâi:
- Öng úi! Cûáu töi vúái! - Àaåi àöåi trûúãng noái möåt caách yïëu úát.
Ngûúâi àaân öng giêåt mònh, hoaãng höët nhòn anh, miïång uá úá:
- Viïåt cöång!
- Vêng, töi laâ Viïåt cöång! - Àaåi àöåi trûúãng xaác nhêån - Töi bõ
thûúng!
Ngûúâi àaân öng lêåp cêåp quyâ xuöëng, vaái anh nhû tïë sao:
- Töi van öng. Múâi öng ài ài cho. Öng àûâng gêy hoåa cho gia àònh
töi.
- Öng hiïíu cho töi! - Àaåi àöåi trûúãng rïn ró - Töi bõ thûúng, khöng
thïí ài àûúåc nûäa.
Öng giaâ nhòn vïì phña dinh quêån trûúãng, nùçm úã bïn kia doâng
kïnh, röìi nhòn quanh khu vûåc möåt lêìn nûäa.
- Nïëu öng khöng ài, töi seä goåi lñnh! - Öng giaâ àe doåa.
Cú sûå àaä xaãy ra nhû thïë naây, àaåi àöåi trûúãng khöng coân caách xûã
trñ naâo töët hún àûúåc nûäa. Anh nùçm im, khöng àöång àêåy. Anh hy voång
laâ öng giaâ seä cûáu anh. Nhûng nïëu öng ta laâm àuáng nhû lúâi noái, thò
àêy cuäng laâ möåt dõp may cuöëi cuâng àïí anh coá thïí diïåt thïm möåt hai
tïn àõch, röìi cuâng chïët. Anh àêu phaãi gùæng sûác àïën àêy àïí tùång khöng
cho chuáng sinh mïånh cuãa mònh.
Ngûúâi àaân öng àûáng im möåt luác nhû thïí àang suy nghô. Sau
cuâng, öng ta ngoá quanh möåt lêìn nûäa, khi thêëy hoaân toaân yïn têm,
múái tiïën túái, àúä anh dêåy, röìi àûa anh vaâo nghó trong kho caám.
Àaåi àöåi trûúãng tónh dêåy vaâo luác raång saáng, sau möåt cún söët triïìn
miïn, keáo daâi tûúãng nhû vö têån. Cho àïën luác naây, luác anh caãm thêëy coá
phêìn tónh taáo, cún söët vêîn cûá hoaânh haânh, khöng chõu buöng tha anh.
Toaân thên anh noáng höíi nhû than höìng. Chaåm tay vaâo chöî naâo cuäng
thêëy noáng hêìm hêåp.
Ñt nhêët laâ àaä hún mûúâi ngaây nay, àaåi àöåi trûúãng luön úã trong
tònh traång söët cao, hön mï liïn tuåc. Mùåc duâ àaä àûúåc Ba Quaãng, con
dêu goáa cuãa öng Tû Xay Xaát - Ngûúâi àaä cûáu söëng anh - rûãa kyä vïët
thûúng, bùng boá chu àaáo vaâ àûúåc àiïìu trõ bùçng thuöëc khaáng sinh liïìu
cao, nhûng vêîn bõ nhiïîm truâng, sûng to, laâm cho daãi bùng thiïët laåi,
gêy nïn caãm giaác nhûác nhöëi, thöën àïën têån àónh àêìu.
Àaåi àöåi trûúãng nhêån thêëy roä núi têån cuâng vïët thûúng, chöî viïn
àaån bõ mùæc keåt, thõt da àaä bùæt àêìu thöëi rûäa, bay ra möåt muâi höi rêët
khoá chõu. Hònh nhû bïn dûúái lúáp da kia, êëu truâng àang sinh söi, lúán
VÙN LÏ 192
dêåy vaâ àang chui sêu vaâo löìng ngûåc cuãa anh. Têët caã nhûäng àiïìu naây
baáo hiïåu möåt tònh thïë chùèng mêëy töët laânh vïì cuöåc söëng cuãa anh.
Khuya höm trûúác, Ba Quaãng roåi àeân cêìy, xuöëng hêìm, thay bùng
cho anh, àaä phaãi bõt miïång bùçng chiïëc khùn rùçn, röìi duâng quaåt xua
muâi höi nöìng nùåc ra ngoaâi. Tuy vêåy, thónh thoaãng chõ vêîn phaãi àûáng
lïn, thoâ àêìu ra ngoaâi hêìm, hñt thúã khöng khñ trong laânh, röìi múái tiïëp
tuåc àûúåc cöng viïåc. Chõ àaä àöí gêìn hïët loå cöìn vaâo trong vïët thûúng, röìi
ngöìi chúâ àúåi. Möåt laát sau, nhûäng con boå trùæng phau, nung nuác boâ ra
ngoaâi, rúi tûâng àöëng xuöëng túâ baáo àùåt phña dûúái lûng anh. Khi luä êëu
trûâng àaä boâ hïët ra ngoaâi, Ba Quaãng gom chuáng laåi, röìi àöí tiïëp dêìu muâ
u tröån lêîn mêåt ong vaâo trong vïët thûúng, bùng laåi.
- Chõ Ba úi, - Àaåi àöåi trûúãng noái - Chõ noái vúái öng giaâ, àïm nay,
cho töi ra úã ngoaâi àöëng trêëu àûúåc khöng? úã hêìm naây, coá chuyïån gò
khöng may xaãy ra, thò nguy hiïím cho gia àònh quaá.
- Ba töi àaä tñnh chuyïån àûa anh ra ngoaãi tûâ mêëy bûäa trûúác lûång,
chó hiïìm möåt nöîi, lñnh böë dûä quaá, nïn chûa thûåc hiïån àûúåc! - Ba
Quaãng noái - Cûåc chùèng àaä, anh phaãi úã laåi àêy, thò cuäng àûâng ngaåi.
Biïët àêu, anh chùèng phaãi laâ ngûúâi àûúåc Àûác Böì Taát cûã túái àïí thûã
thaách sûå giaác ngöå cuãa ba con töi.
Àaåi àöåi trûúãng nùçm im möåt höìi lêu röìi noái:
- Töi tin rùçng vïët thûúng coá möåt caái gò àoá khöng öín, chõ Ba aå.
Rêët coá khaã nùng töi àang bõ hoaåi thû.
- Khöng sao àêu, anh cûá yïn têm ài! - Ba Quaãng àùåt loâng baân
tay vaâo traán anh, noái - Xûác dêìu, uöëng thuöëc àêìy àuã, anh seä khoãe thöi
maâ. Anh àûâng coá nön noáng.
Cêu noái cuãa Ba Quaãng dûúâng nhû chó laâ àïí àöång viïn anh, thay
vò noái roä sûå thêåt. Giúâ àêy, khi àaä tónh laåi röìi, àaåi àöåi trûúãng linh caãm
thêëy tònh hònh ngaây möåt thïm töìi tïå. Chûa luác naâo anh nhòn thêëy
mònh suy suåp nhû thïë. Toaân thên anh chó coân da boåc xûúng. Anh coá
thïí nhòn roä hònh daáng tûâng khuác xûúng núi caánh tay, cùèng chên cuãa
anh. Anh khöng hiïíu vò sao mònh laåi suát nhanh àïën thïë?
Nhûng àaåi àöåi trûúãng khöng quan têm àïën àiïìu àoá nûäa. Anh chó
muöën biïët àiïìu gò àang xaãy ra úã phña trïn àêìu anh. Haâng ngaây, vaâo
giúâ naây, anh coá thïí nghe thêëy tiïëng chên ngûúâi ài laåi trïn mùåt àêët,
tiïëng ghe maáy êìm aâo, tiïëng phaáo àõch bùæn chi viïån, hoùåc tiïëng trûåc
thùng cêët caánh, nhûng tuyïåt nhiïn, bûäa nay, têët caã àïìu im bùåt, tùæt
lùång, nhû thïí khöng coân sûå hiïån hûäu cuãa con ngûúâi.
Àaåi àöåi trûúãng caãm thêëy trong loâng tröëng vùæng, nùång trôu cö
àún. Anh khöng sao coá thïí tûå giaãi thñch àûúåc hiïån tûúång bêët thûúâng
naây. Anh quúâ tay vaâo trong ngaách hêìm, núi àùåt àöì ùn thûác uöëng vaâ
bùæt gùåp möåt nùæm cúm to, vaâi laát thõt kho, möåt ly sûäa àaä nguöåi. Rêët coá
thïí öng giaâ vaâ Ba Quaãng àaä ài àêu tûâ rêët súám, khöng kõp noái vúái anh.
Hoùåc giaã, hoå àõnh noái, nhûng luác àoá, anh àang söët mï man thò sao?
Nhûng moåi ngûúâi ài àêu? Caã dên laâng xung quanh nûäa? Chùèng leä, hoå
bõ bùæt têët caã röìi sao? Àaåi àöåi trûúãng nghô ngúåi möåt höìi, röìi tûå phuã àõnh
têët caã. Anh tin rùçng moåi ngûúâi úã àêy àaä bõ àûa ài laâm möåt viïåc gò àoá
rêët bñ mêåt, maâ baãn thên hoå cuäng khöng àûúåc biïët. Àaåi àöåi trûúãng quúâ
tay tòm khêíu AK, àùåt dûúái lúáp trêëu, bïn tay phaãi anh. yá thûác muöën
tòm hiïíu sûå viïåc àaä thuác àêíy anh tòm caách ngöìi dêåy, nhûng khöng
àûúåc. Toaân thên anh àau àúán, raä rúâi. yá thûác vïì caá nhên chúåt loáe saáng
trong àêìu anh. Möåt lêìn nûäa, anh döìn sûác, àaåp chên vaâo thaânh hêìm,
duâng caánh tay khoãe maånh coân laåi nêng mònh lïn, nhûng sûác lûåc caån
kiïåt àaä khöng cho anh laâm àûúåc caái àiïìu anh mong muöën. Dûúâng nhû
sûå söëng úã trong anh ngaây möåt trúã nïn moãng manh vaâ àang coá dêëu
hiïåu luåi taân. Möåt caãm giaác cam chõu, cay àùæng, xuêët hiïån úã àêu àoá
trong sêu thùèm loâng anh. Noá cûá àeo baám anh dai dùèng, khöng rúâi.
Àaåi àöåi trûúãng nghô rùçng coá khaã nùng anh bõ àoái, nïn sûác lûåc
múái trúã nïn töìi tïå nhû vêåy. Nïëu anh uöëng hïët ly sûäa kia vaâ ùn àûúåc
nûãa nùæm cúm, thò chùæc chùæn sûác khoãe cuãa anh seä àûúåc caãi thiïån. Nghô
thïë, anh vúái tay lêëy ly sûäa. Khöën thay, àïën ngay nhûäng ngoán tay cuäng
khöng cûã àöång theo sûå àiïìu khiïín cuãa anh. Anh àaä phaãi duâng caã caánh
tay bõ thûúng àïí höî trúå, múái nêng àûúåc ly sûäa lïn miïång. Àaåi àöåi
trûúãng raáng sûác, uöëng möåt maåch cho hïët ly sûäa,röìi bùæt àêìu tñnh
chuyïån ùn cúm. Anh ùn möåt caách uïí oaãi, nhûng àêìy veã kiïn nhêîn.
Phaãi mêët caã nûãa tiïëng àöìng höì, anh múái ùn àûúåc non nûãa nùæm cúm.
Vúái söë lûúång thûác ùn coá àûúåc trong ngûúâi, àaåi àöåi trûúãng thêëy sûác lûåc
tùng lïn roä rïåt. Anh àaä tûå ngöìi dêåy, keáo theo khêíu AK, boâ ra túái cûãa
hêìm. Vûâa boâ, vûâa thúã, vûâa nghó, cuöëi cuâng, àaåi àöåi trûúãng cuäng àaä
àêíy àûúåc mêëy bao caám xïëp chöìng lïn nhau, ngoi lïn khoãi mùåt àêët.
VÙN LÏ 194
Möåt luöìng gioá maát bêët thêìn êåp àïën laâm anh sêy xêím mùåt maây.
Anh vöåi tuám lêëy cêy cöåt, nhùæm mùæt laåi cho khoãi choáng mùåt. Sau vaâi
phuát nghó ngúi, thûác ùn trong buång anh laåi bùæt àêìu dúã queã, cuöån
ngûúåc trúã ra, khöng thïí naâo kòm chïë àûúåc. Àaåi döåi trûúãng nön thöëc
nön thaáo, nön ra caã mêåt xanh mêåt vaâng. Anh nön àïën mûác mïåt laã,
nûúác mùæt àêìm àòa. Leä àúâi, ùn àûúåc vaâo trong buång, nïëu yïn, thò coá
thïm sûác lûåc, nhûúåc bùçng phaãi nön ra, thò coân mïåt hún caã luác chûa ùn
nûäa. Nhûng cuäng nhúâ coá chuát thûác ùn êëy maâ anh àaä lïn àûúåc khoãi cùn
hêìm, nhòn thêëy àûúåc möåt phêìn trúâi vaâ àêët.
Coân bêy giúâ, anh laåi thêëy sûác lûåc cuãa mònh suy kiïåt hún luác naâo
hïët.
Lêìn àêìu tiïn trong àúâi, àaåi àöåi trûúãng yá thûác vïì caái chïët. Khöng
bao lêu nûäa, sûå söëng seä chia lòa anh, khöng möåt loaåi thêìn dûúåc naâo coá
thïí cûáu söëng anh àûúåc. Anh nhêån ra rùçng anh khöng thïí naâo ài qua
hïët cuöåc chiïën tranh. Röìi àêy, anh seä chïët trong cùn nhaâ naây - Chïët
möåt caách lùång leä. Khöng möåt àöìng àöåi naâo biïët àïí xaác minh vïì caái
chïët cuãa anh. Sau khi caái chïët àïën röìi, mùåt trúâi cuäng seä tùæt, moåi thûá
trûúác mùæt anh seä phai nhaåt, luåi taân. Thïë laâ hïët!
Àaåi àöåi trûúãng cùæn möi, nûúác mùæt ûáa ra. Vaâo luác naây àêy, luác
àaåi àöåi trûúãng trúã nïn tuyïåt voång, àaáng buöng xuöi nhêët, thò phêím
chêët ngûúâi lñnh laåi khöng cho anh caái quyïìn àûúåc yïn nghó. Noá thöi
thuác anh phaãi laâm möåt àiïìu gò àoá coá thïí àûúåc, cho àïën chûâng naâo söë
phêån goåi tïn anh. Àaåi àöåi trûúãng chúåt nghô àïën viïåc laâm nöí kho àaån,
núi anh vaâ Phan Lêm àaä tûâng tröën, trong caái àïm ruãi ro vûâa röìi,
nhûng ngay sau àoá, anh thêëy yá nghô cuãa mònh thêåt viïín vöng.
Khoaãng caách tûâ àêy àïën kho àaån daâi gêìn caã cêy söë, giûäa ban ngaây
ban mùåt, cho duâ coân àuã sûác lûåc ài nûäa, thò keã àõch cuäng khöng cho
pheáp anh beán maãng túái gêìn, nhêët laâ vaâo luác naây. Mùåt khaác, anh cuäng
khöng coá àûúåc lêëy möåt traái thuã phaáo duâng àïí kñch nöí, thò laâm sao coá
thïí àaánh àûúåc kho àaån? Töët nhêët, anh nghô, laâ haäy boâ ra khoãi cùn
nhaâ, vúái khêíu suáng trong tay, anh coá thïí seä laâm àûúåc möåt caái gò àoá
cêìn thiïët, maâ khöng gêy phûúng haåi àïën nhûäng ngûúâi àaä tûâng àuâm
boåc, cûu mang anh.
Àaåi àöåi trûúãng thûåc hiïån yá àõnh cuãa mònh möåt caách kiïn trò,
khöng naãn. Anh khoaác cheáo khêíu suáng trïn vai, boâ qua khoãi khoaãng
tröëng cuãa têëm liïëp, hûúáng túái khoaãnh àêët röång phña trûúác mùåt. Ra
khoãi cùn nhaâ, àaåi àöåi trûúãng múái thêëy laâ ngay caã yá àõnh vûâa röìi cuãa
anh cuäng khoá thïí thûåc hiïån àûúåc. Vúái sûác khoãe raä rúâi nhû hiïån nay,
anh khöng thïí laâm àûúåc àiïìu gò khaác, ngoaâi viïåc ban cho quên thuâ
sinh maång cuãa mònh. Thaâ rùçng anh khoaác caã khêíu suáng vaâo cöí, boâ ra
búâ kïnh, röìi lùn toâm xuöëng doâng nûúác maâ chïët, xem ra coân coá lúåi hún
laâ àïí cho quên thuâ hñ hûãng vò àaä bùæn haå àûúåc anh.
Möåt lêìn nûäa, cún àau laåi bùæt àêìu nöíi lïn, laâm cho àaåi àöåi trûúãng
co ruám ngûúâi laåi. Anh caãm nhêån möåt caách lúâ múâ rùçng toaân thên anh
àang co giêåt liïn höìi. Möîi lêìn nhû thïë, anh laåi thêëy maá mònh chaâ lïn
mùåt àêët raát boãng. Àaåi àöåi trûúãng khöng biïët laâ mònh co giêåt trong bao
lêu, nhûng túái khi àõnh thêìn àûúåc, thò aánh saáng àaä chan hoâa trïn mùåt
àêët. Lêìn naây, anh thêëy mònh àang nùçm ngay saát búâ kïnh, bïn caånh laâ
cêy trêm àêìy quaã. Rêët coá thïí, do cún co giêåt maâ anh àaä lùn àïën àêy
röìi bõ cêy trêm giûä laåi.
Trong luác àaåi àöåi trûúãng coân àang trong traång thaái möng lung
thò coá tiïëng maáy bay tûâ phña xa voång túái. Ngay sau àoá, anh nghe thêëy
tiïëng tröëng khua vang tûâ phña dinh quêån trûúãng, bïn kia doâng kïnh,
caách anh khoaãng hai trùm meát. Vúái möåt khoaãng tröëng khöng che
khuêët, àaåi àöåi trûúãng raáng võn vaâo cêy trêm àûáng lïn, xem àiïìu gò
àang xaãy ra. Anh àaä nhòn thêëy möåt àaám àöng, túái mêëy ngaân ngûúâi,
tay cêìm cúâ, àang vêîy chaâo ai àoá. Cho àïën luác naây thò àaåi àöåi trûúãng
hiïíu rùçng boån àõch àaä huy àöång dên ài tûâ súám, tuå têåp úã trûúác dinh
quêån kia, laâ àïí laâm troâ tung hö naây.
Chiïëc maáy bay trûåc thùng tûâ tûâ haå xuöëng baäi àaáp. Tûâ trong
khoang maáy bay, möåt ngûúâi àaân öng têìm thûúác, vêån complet trùæng,
bûúác xuöëng, theo sau laâ vaâi quan chûác ùn vêån sang troång. Boån phoáng
viïn uâa ra, quay phim chuåp aãnh. Tiïëng hö khêíu hiïåu vang lïn. Nghe
thêëy tiïëng hö vang döåi, àaåi àöåi trûúãng giêåt mònh kinh ngaåc. Keã vêån böå
complet trùæng àang giú tay chaâo àoaân ngûúâi, nhanh nheån bûúác lïn
buåc cao phña trïn kia, chùèng laâ ai khaác, maâ chñnh laâ Nguyïîn Vùn
Thiïåu, gaä tay sai mêîn caán, hung hùng nhêët cuãa chïë àöå Saâi Goân.
Phaãi chùng àêy chñnh laâ sûå sùæp àùåt thêìn bñ cuãa taåo hoáa, giuáp
cho anh coá àûúåc möåt cú höåi, maâ caã àúâi coá khi chó gùåp àûúåc möåt lêìn. Àaåi
àöåi trûúãng run lïn vò xuác àöång. Anh cöë giûä chùåt lêëy chaåc cêy trêm, àïì
phoâng bõ ngaä xuöëng doâng nûúác, röìi duâng caánh tay bõ thûúng keáo khêíu
suáng vïì phña trûúác. Sau khi caãm thêëy yïn têm, anh àêíy khoáa an toaân
VÙN LÏ 196
trúã vïì nêëc liïn thanh, nheo mùæt ngùæm. Khöën thay, hònh aãnh cuãa
Nguyïîn Vùn Thiïåu cûá nhoâe nhoeåt trûúác mùæt anh. Àaåi àöåi trûúãng
ngûâng thúã mêëy lêìn, chuêín bõ xiïët coâ thò noâng suáng trúã nïn chao àaão,
khöng thïí naâo giûä vûäng àûúåc nûäa.
Àuáng luác êëy, cún àau trong anh laåi bùæt àêìu nöíi lïn. Lêìn naây, dûä
dùçn hún. Nhûng àaåi àöåi trûúãng khöng cho pheáp mònh àûúåc ngaä vaâo
thúâi àiïím coá möåt khöng hai naây. Anh cùæn rùng vaâo möåt caânh cêy àïën
bêåt maáu, kïìm neán cún àau. Cuöåc àúâi trúá trïu àïën thïë laâ cuâng. Taåi sao
cún àau laåi nöíi lïn vaâo àuáng luác naây àïí caãn trúã anh? Àaåi àöåi trûúãng
vêîn raáng sûác chõu àûång. Hai àêìu göëi anh bùæt àêìu run lïn tûâng chùåp.
Anh nhêån thêëy sûác lûåc trong anh àaä tuåt àïën giúái haån röìi, khöng coân
khaã nùng vûåc dêåy àûúåc nûäa.
Àûâng bi quan, àaåi àöåi trûúãng, trung uáy Lï Syä Quyá aå. Raáng kiïn
nhêîn möåt chuát nûäa, chó cêìn vaâi giêy àöìng höì, àuã àïí mi àûa caái tïn
töíng thöëng khöën kiïëp kia vaâo àuáng trong têìm ngùæm àïí lêíy coâ, röìi sau
àoá, ra sao cuäng àûúåc. Àaåi àöåi trûúãng tûå nhuã mònh.
ÚÃ bïn kia doâng kïnh, tiïëng loa phoáng thanh vêîn vang lïn:
"Thûa quyá öng, quyá baâ, thûa toaân thïí nhên dên vaâ caác chiïën sô, thay
mùåt chñnh phuã Viïåt Nam cöång hoâa, töi long troång thöng baáo cho nhên
dên caã nûúác biïët rùçng, cho àïën ngaây höm nay, möìng möåt thaáng saáu,
nùm möåt ngaân chñn trùm baãy mûúi möët, ngaây lõch sûã troång àaåi, quên
àöåi àöìng minh cuâng vúái quên lûåc huâng maånh cuãa chuáng ta àaä queát
saåch cöång quên ra khoãi vuâng naây. Hiïån nay, chuáng chó coân möåt trùm
tïn úã U Minh Thûúång vaâ cuäng khoaãng ngêìn êëy úã U Minh Haå. Quên
lûåc cuãa chuáng ta seä tiïëp tuåc truy queát, cho túái khi chuáng trúã vïì vuâng
quïn laäng trong trñ nhúá cuãa chuáng ta. Thay mùåt chñnh phuã, töi tuyïn
böë thaânh lêåp chi khu Hiïëu Nghôa".
Sûå huïnh hoang cuãa Nguyïîn Vùn Thiïåu truyïìn ài qua loa
phoáng thanh böîng dûng trúã thaânh möåt liïìu thuöëc kñch thñch àaåi àöåi
trûúãng. Anh nêng suáng lïn vaâ lêëy àiïím ngùæm. Cho túái khi khêíu suáng
cuãa anh rung lïn, nhaã àïën viïn àaån cuöëi cuâng, thò cuäng laâ luác anh
khöng coân coá thïí laâm àûúåc àiïìu gò hún nûäa. Caã anh vaâ khêíu suáng àïìu
rúi xuöëng doâng kïnh.
Trong caái khoaãnh khùæc cuöëi cuâng êëy, anh chó kõp mong rùçng meå
vaâ ngûúâi yïu haäy thöng caãm cho anh - Rùçng, anh khöng phaãi laâ ngûúâi
khöng nghô àïën hoå, maâ laâ anh khöng coá àûúåc caái may mùæn söëng soát
cho àïën caái ngaây àêët nûúác hoâa bònh - Rùçng, hoå cûá yïn têm vïì phêím
chêët ngûúâi lñnh cuãa anh. Anh àaä söëng, àaä chiïën àêëu àïën húi thúã cuöëi
cuâng, hiïíu theo àuáng nghôa cuãa tûâ naây.
VÙN LÏ 198
Chûúng chñn
ÀÖÌNG DAO CUÃA HOAÂ BÒNH
Chuêín uáy Phan Lêm cuái àêìu bûúác ài trïn con àûúâng àêët àoã
ngêìu buåi, dêîn túái cùn cûá thûá Mûúâi Möåt, nùçm úã phña hûäu ngaån kïnh
Xeão Rö. Cuâng ài vúái anh coân coá Nùm Thi, vúå múái cûúái vaâ baâ Buâi Thõ
Son, ngûúâi Bùæc, múái tûâ laâng Hiïìn Lûúng vaâo thùm con dêu, cö Trûúng
Gia Lûúng Têm vaâ hai àûáa chaáu nöåi sinh àöi, An Viïîn vaâ An Phuá.
Ngay tûâ khi múái bûúác lïn bïën àoâ, chuêín uáy böîng thêëy trong loâng
dêng lïn niïìm xuác caãm böìi höìi, khoá taã. Kïí tûâ caái àïm àõnh mïånh êëy,
tñnh àïën nay àaä troân saáu nùm, nhûng nhûäng gò àaä tûâng xaãy ra úã àêy,
thò chuêín uáy khöng thïí naâo quïn àûúåc. Noá àaä khùæc vaâo trong loâng
anh nhû möåt con dêëu nung àoã.
Laâm sao chuêín uáy coá thïí quïn àûúåc cùåp mùæt àau àúán cuãa àaåi àöåi
trûúãng, luác hai ngûúâi bõ keåt laåi trong cùn cûá. Luác àoá, hoå àïìu coá chung
möåt têm traång röëi búâi, têm traång cuãa nhûäng keã sa cú, mêët hïët cú may
thoaát ra ngoaâi cùn cûá àõch. Thïë nhûng, ngay luác êëy, luác maâ anh caãm
thêëy tuyïåt voång, thò àaåi àöåi trûúãng àaä ra hiïåu cho anh, duâng suáng
phang vaâo àêìu hai tïn lñnh gaác maâ chaåy. Nhúâ coá sûå khön ngoan àoá,
nïn caác anh múái chaåy kõp vïì khu dên cû, nùçm úã saát doâng kïnh.
Nhûng taåi sao laåi chaåy vïì hûúáng àoá thò chuêín uáy khöng biïët àûúåc.
Sau naây, nghô laåi, chuêín uáy múái coá nhêån xeát, hoå chó coá thïí thoaát àûúåc
nïëu chaåy vïì núi coá nhên dên.
Ngay sau khi nhaãy xuöëng dûúái doâng kïnh, lúåi duång ghe thuyïìn
vaâ nhûäng vêåt che khuêët, chuêín uáy àaä thoaát chïët vaâ hai ngaây sau, anh
coá mùåt taåi àún võ. Trong chuyïën ài trinh saát lêìn êëy, àún võ bõ töín thêët
nùång nïì. Hûúáng khu A, àaåi àöåi phoá Ba Trêìn hy sinh. Phoá chñnh trõ
viïn Lï Àònh Thûåc bõ thûúng nùång, vïì túái àún võ thò chïët, chiïën sô Taå
Ngoåc Lúäi hy sinh. Hûúáng khu B, àaåi àöåi trûúãng Lï Syä Quyá cuäng
khöng trúã laåi.
Cûá nghô àïën nhûäng gò àaä xaãy ra trong ngaây höm êëy, chuêín uáy
Phan Lêm laåi buöìn rêìu. Anh luön coá mùåc caãm laâ do mònh ra chêåm maâ
àaåi àöåi trûúãng phaãi chïët. Nïëu nhû bûäa àoá, anh khöng ài laåc, laåi khöng
bõ boån lñnh tuêìn tra caãn trúã taåi khu vûåc kho xùng, thò anh cuäng seä àïën
àiïím heån àuáng giúâ. Khöën thay, chiïën tranh laâ nhû thïë! Nhûäng tònh
huöëng cûá liïn tuåc xaãy ra, khöng ai coá thïí lûúâng trûúác àûúåc.
Chuêín uáy àûa moåi ngûúâi àïën trûúác khoaãng sên röång àêìy coã,
ngöín ngang nhûäng àöëng tro, nguyïn xûa kia laâ baäi àïí xe vaâ laâ núi
truát boã nhûäng phûúng tiïån khöng coân khaã nùng sûã duång. Kho àaån àöì
söå, kiïn cöë laâ thïë, nay àaä bõ löåt hïët maái tön, trú ra nhûäng khoaãng
tûúâng hoen öë. Haâng raâo xung quanh cùn cûá cuäng àaä àûúåc thu doån, tuy
coân nham nhúã. Àêy àoá, vêîn coân nhûäng thuâng böång han ró, nhûäng
àöëng dêy keäm gai bõ àöët chaáy àoã quaåch, bïn caånh laâ nhûäng àoaån giao
thöng haâo suåt lúã, do ngûúâi àaâo búái, tòm kiïëm coåc sùæt, phïë liïåu gêy ra.
Chuêín uáy lùång ngûúâi trong giêy laát. Möåt lêìn nûäa, hònh aãnh cuãa quaá
khûá laåi hiïån vïì, laâm cho anh khöng kïìm loâng àûúåc, nûúác mùæt cûá thïë
traâo ra.
- Nöåi úi! Chuá Lêm khoác kòa, nöåi! - An Viïîn giêåt maånh tay baâ
Son, noái.
- An Viïîn! Tûâ súám àïën giúâ, con lñ lùæc quaá àêëy! - Baãy Têm rêìy
con, röìi bûúác túái gêìn chöî Phan Lêm àang àûáng.
Phan Lêm duâng cûúâm tay lau nûúác mùæt noái:
- Bûäa êëy, töi vaâ anh Quyá nùçm taåi chöî naây. Sau khi àaánh guåc hai
tïn lñnh gaác, chuáng töi chaåy vïì khu dên cû úã phña dûúái kia.
Baãy Têm cùæn möi, nhòn xuöëng mùåt àêët, núi cö àang àûáng. Cö
luön caãm thêëy têët caã nhûäng gò coá liïn quan àïën àaåi àöåi trûúãng àïìu trúã
thaânh nhûäng kyã niïåm quyá baáu cuãa cö. Cö luön tin rùçng khoaãng thúâi
gian cö àûúåc söëng gêìn anh laâ khoaãng thúâi gian àeåp nhêët, àaáng giaá
nhêët. Noá àaáng giaá ngaân vaån lêìn so vúái nhûäng gò maâ cö àaä laâm àûúåc
cho baãn thên mònh. Àaä coá lêìn ngûúâi ta àem cö ra kiïím àiïím gay gùæt
vïì möëi quan hïå tònh caãm, dêîn àïën hêåu quaã nghiïm troång giûäa àaåi àöåi
trûúãng vaâ cö, nhûng cö khöng lêëy àoá laâm buöìn, búãi cö muöën sinh cho
ngûúâi yïu cuãa mònh möåt àûáa con vaâ cö àaä laâm àûúåc. Sau khi nghe tin
anh chïët, cö àaä khoác suöët mêëy ngaây. Cö khoác vi mêët anh, thûúng anh.
VÙN LÏ 200
Buâ laåi, cö àaä àûúåc an uãi phêìn naâo vò sinh ra cho anh khöng phaãi möåt,
maâ laâ hai àûáa con trai cuâng möåt luác, hai baãn sao tuyïåt àeåp cuãa cuöåc
àúâi anh. Àöëi vúái cö, àêy múái laâ àiïìu àaáng giaá nhêët. Bùçng tònh yïu cuãa
mònh, cö àaä laâm cho noâi giöëng cuãa anh töìn taåi.
- Chuáng ta phaãi ài túái nûäa, meå aå! - Baãy Têm noái kheä - May ra úã
dûúái, coá thïí biïët àûúåc thïm tin tûác cuãa chöìng con.
Baâ Son gêåt àêìu, dùæt An Viïîn vaâ An Phuá ài theo moåi ngûúâi túái
khu dên cû nùçm úã saát meá kïnh. Luác coân úã ngoaâi Bùæc, sau khi nhêån
àûúåc giêëy baáo tûã cuãa con trai, baâ àaä ngaä lùn xuöëng àêët. Dên laâng keáo
àïën àêìy nhaâ, thùm nom, an uãi. Nöîi àau mêët con àaä laâm cho baâ cêëm
khêíu caã thaáng. Baâ lang thang nhû möåt boáng ma. Baâ kïu gaâo trúâi àêët,
àay nghiïën coã cêy, coi moåi thûá nhû laâ nhûäng aác nhên giïët haåi con baâ.
Hai nùm sau, sùæp àïën ngaây hoâa bònh, baâ laåi nhêån àûúåc tin àûáa con
trai thûá hai, con riïng cuãa ngûúâi chöìng sau, thûúång sô Nguyïîn Minh
Thùæng hy sinh taåi mùåt trêån Thûâa Thiïn, baâ khöng coân muöën söëng
nûäa. Trong mùæt baâ, trúâi khöng coân laâ trúâi nûäa. Baâ khöng thïí tin rùçng
sûå nghiïåt ngaä cûá giaáng xuöëng àêìu baâ, xuöëng doâng hoå cuãa chöìng baâ.
Baâ cuäng khöng tin rùçng têët caã nhûäng ngûúâi thên yïu nhêët àïìu boã baâ
ra ài. Laâm sao baâ coá thïí tin vaâo àêëng töëi thûúång, khi maâ ngaâi àaä nhêîn
têm löåt saåch cuãa baâ nhûäng chöî dûåa vaâ niïìm an uãi tinh thêìn. Àuáng luác
baâ coá dûå àõnh tòm àûúâng vïì thïë giúái bïn kia àïí söëng vúái nhûäng ngûúâi
thên cuãa mònh, thò nhêån àûúåc thû cuãa àaåi uáy Phan Vônh, röìi àïën thû
cuãa chuêín uáy Phan Lêm baáo cho baâ biïët laâ baâ coân möåt àûáa con dêu vaâ
hai chaáu nöåi úã miïìn Nam. Thoaåt àêìu, baâ vêîn coân baán tñn, baán nghi,
nhûng àïën khi nhêån àûúåc thû cuãa Baãy Têm cuâng vúái aãnh cuãa hai àûáa
chaáu khaáu khónh, giöëng con trai baâ nhû àuác, baâ múái tin àoá laâ sûå thêåt.
Baâ cêìm laá thû vaâ têëm aãnh reo hoâ, chaåy ài khùæp laâng, nûúác mùæt giaân
giuåa. Baâ àaä lïn cún àiïn. Nhûng àoá laâ cún àiïn cuãa haånh phuác, cún
àiïn cuãa möåt ngûúâi àaân baâ hêím hiu, tuyïåt voång, tòm àûúåc niïìm an uãi
cho phêìn höìn. Trong thêm têm, baâ vö cuâng biïët ún vaâ coi ngûúâi con
dêu miïìn Nam maâ baâ chûa biïët mùåt nhû laâ àêëng Böì Taát àaä caãi taåo söë
mïånh cho baâ. Chñnh ngûúâi con gaái miïìn Nam êëy giuäp cho gia àònh baâ
khöng bao giúâ tuyïåt tûå.
Vaâo nùm hoâa bònh thûá hai, baâ nhêån àûúåc thû cuãa Baãy Têm baáo
rùçng cö seä àûa caác con ra Bùæc nhêån mùåt baâ nöåi, hoå haâng, röìi àoán baâ
vaâo miïìn Nam úã, nhûng vò taâu xe quaá khoá khùn, nïn chûa thïí ài
àûúåc. Vò thûúng con, thûúng chaáu, baâ quyïët àõnh vaâo Nam möåt mònh.
Baâ àaä xa rúâi quï hûúng, àïën söëng vúái con, chaáu úã möåt phûúng trúâi
múái, núi laâm cho cuöåc àúâi cuãa baâ trúã nïn coá yá nghôa.
So vúái nhûäng gò nhòn thêëy trong àïm töëi caách àêy saáu nùm, khu
dên cû hiïån thúâi coá quaá nhiïìu àöíi khaác, àïën mûác, chuêín uáy Phan Lêm
khöng nhêån ra núi anh àaä tûâng nhaãy xuöëng nûúác nûäa. Têët caã nhûäng
gò töìn taåi trong trñ nhúá cuãa anh thò hiïån lïn roä möìn möåt, coân hònh aãnh
thûåc tïë laåi phuã nhêån têët caã. Àún giaãn chó laâ sûå thay àöíi cuãa thúâi gian.
Chuêín uáy àaä gùåp, hoãi chuyïån nhiïìu ngûúâi, nhûng phêìn lúán, hoå
múái àïën úã sau ngaây toaân thùæng, nïn khöng ai biïët chuyïån gò vïì àaåi àöåi
trûúãng Lï Syä Quyá caã. Cuäng phaãi thöi. Sau hoâa bònh, nhûäng gia àònh
bõ bùæt buöåc phaãi vaâo söëng úã àêy, ngoaåi trûâ söë vûúåt biïn, coân laåi àïìu trúã
vïì quï hûúng baãn quaán cuãa hoå.
Vúái möåt têm traång chaán naãn, naäo nïì, moåi ngûúâi keáo nhau vaâo
möåt quaán nûúác ven àûúâng nghó cho àúä mïåt. Chuã quaán laâ möåt phuå nûä
àêîy àaâ, àoán khaách bùçng nuå cûúâi thûúâng trûåc trïn möi. Baâ ta nhanh
nheån pha nûúác, àem ra cho khaách. Chúâ moåi ngûúâi uöëng nûúác xong
xuöi, Baãy Têm keáo chuã quaán ra sau nhaâ, hoãi:
- Chïë aâ, caách àêy khoaãng saáu nùm, coá möåt anh böå àöi bõ thûúng,
chaåy vaâo khu vûåc naây, sau àoá, nghe noái aãnh àaä mêët úã taåi àêy, chïë coá
biïët chuyïån àoá khöng?
- Töi úã àêy cuäng àaä lêu, nhûng khöng nghe thêëy ai bõ thûúng, bõ
bùæt, hoùåc bõ chïët úã àêy caã. - Baâ chuã quaán thaânh thêåt traã lúâi. Ngûâng
möåt laát nhû thïí àïí kiïím tra laåi trñ nhúá cuãa mònh, baâ noái tiïëp -Chõ nïn
túái chöî nhaâ maáy chaâ gaåo hoãi xem, may ra hoå biïët. Nghe noái úã àùèng coá
nuöi giêëu Viïåt cöång àêëy!
Mùåc duâ khöng tin tûúãng vaâo nhûäng cêu chuyïån núi àêìu àûúâng,
quaán troå, nhûng Baãy Têm vêîn bêëu vñu vaâo àoá àïí tûå an uãi mònh. Cö
khöng muöën mêët ài niïìm hy voång tòm àûúåc möåt chuát ñt tin tûác, hoùåc
haâi cöët ngûúâi thên yïu nhêët cuãa cö. Cö noái vúái moåi ngûúâi cûá ngöìi laåi
uöëng nûúác, röìi lûäng thûäng ài vïì phña nhaâ maáy chaâ gaåo, caách quaán
nûúác khoaãng gêìn möåt trùm meát.
Bûäa nay, cú súã chaâ gaåo nghó viïåc àïí sûãa chûäa maáy moác, chó coân
möåt mònh Ba Quaãng, con dêu cuãa öng chuã úã nhaâ, doån deåp.
VÙN LÏ 202
Àoá laâ möåt phuå nûä khoaãng hún ba mûúi tuöíi, veã mùåt hiïìn laânh,
cam chõu, söëng luãi thuãi vúái caái boáng cuãa mònh. Chõ vêën chiïëc khùn rùçn
maâu àen, giöëng nhû moåi ngûúâi phuå nûä úã miïìn Têy.
- AÂ... Khöng. - Baãy Têm noái möåt caách ruåt reâ - Töi túái àêy, xin gùåp
chïë, hoãi chuyïån möåt chuát xñu, àûúåc khöng?
- Gùåp töi? - Ba Quaãng sûãng söët nhòn ngûúâi khaách laå, hoãi laåi - Coá
chuyïån chi vêåy?
Baãy Têm àau àaáu nhòn chõ chuã, hoãi chuyïån, nhûng trong loâng
khöng mêëy hy voång biïët àûúåc tin tûác cuå thïí tûâ ngûúâi phuå nûä naây.
- Chïë aâ, nghe noái caách àêy saáu nùm, chïë àaä nuöi giêëu möåt anh
lñnh cuãa chuáng töi bõ thûúng, àuáng khöng?
- Ai noái vúái chïë vêåy? - Ba Quaãng chuâi àöi tay lêëm lem vaâo chiïëc
quêìn trùæng phau vò buåi caám, hoãi.
- Nghe mêëy ngûúâi úã àùèng. - Baãy Têm chó tay vïì phña quaán nûúác,
noái.
- Chïë muöën biïët chuyïån êëy àïí laâm gò? - Ba Quaãng bùn khoùn
hoãi laåi.
- AÃnh laâ chöìng töi! - Cöë gùæng lùæm, Baãy Têm múái thöët àûúåc ra
nhûäng lúâi naây - aãnh laâ àaåi àöåi trûúãng trinh saát!
Ba Quaãng chau maây, nghô ngúåi. Möåt laát sau, chõ hoãi, gioång run
run:
- AÃnh ngûúâi Bùæc maâ?
- Daå, àuáng! aãnh laâ ngûúâi Bùæc! - Baãy Têm xaác àõnh - aãnh cao
chûâng möåt meát baãy mûúi, öëm ngûúâi.
- Töi nhúá röìi! - Ba Quaãng vûâa suy nghô, vûâa noái - aãnh bõ thûúng
vaâo ngûåc bïn phaãi. Tïn laâ Baãy Têm!
- Àuáng röìi! Trúâi aå! - Baãy Têm sung sûúáng reo lïn - Thûåc ra, tïn
aãnh khöng phaãi vêåy. Baãy Têm laâ tïn töi. Vêåy ra, chïë laâ ngûúâi àaä cûáu
aãnh sao?
- Khöng. Ngûúâi trûåc tiïëp cûáu aãnh laâ ba chöìng töi. öíng àûa aãnh
tûâ àêu vïì, töi khöng roä. Töi chó biïët rùçng luác àoá, ngûúâi aãnh ûúát suäng.
Vïët thûúng úã ngûåc bïn phaãi rêët nùång, vêîn coân ri ró maáu. úã àêy, töi chó
giuáp aãnh bùng boá, àiïìu trõ vïët thûúng.
- Vaâ aãnh àaä àûúåc cûáu söëng, phaãi khöng chïë? - Baãy Têm haáo hûác
muöën biïët chuyïån.
- Khöng, aãnh chïët röìi! - Ba Quaãng böìi höìi nhúá laåi - Bûäa àoá laâ
ngaây mêëy êm, töi khöng nhúá roä, nhûng àuáng laâ ngaây muâng möåt thaáng
saáu dûúng lõch, ngaây öng giaâ töi thûúâng cuáng cúm aãnh, chuáng töi bõ
huy àöång sang bïn kia kïnh, àoán öng Thiïåu vïì thaânh lêåp chi khu.
Luác chuáng töi ra ài, aãnh vêîn àang lïn cún söët, nùçm liïåt trong hêìm,
nïn khöng noái gò àûúåc vúái aãnh, chó àïí àöì ùn thûác uöëng laåi. Vaâo khoaãng
mûúâi giúâ saáng, töi nghô thïë, chúåt coá möåt loaåt suáng daâi, tûâ bïn naây, chöî
cêy trêm kia, bùæn vïì phña khaán àaâi, laâm cho möåt ngûúâi àûáng caånh öng
Thiïåu bõ thûúng. Ngay sau àoá, lñnh êåp àïën, luâng suåc, nhûng khöng
tòm thêëy aãnh, ngoaåi trûâ khêíu suáng hïët àaån, rúi xuöëng dûúái kïnh. Mêëy
ngaây sau, töi vaâ öng giaâ kiïëm cúá cheâo xuöìng ài doåc theo kïnh tòm xaác
aãnh, nhûng khöng thêëy. Töi nghô, khi bùæn hïët àaån, aãnh mïåt quaá, àaä
rúi xuöëng doâng kïnh, röìi bõ nûúác roâng cuöën ra biïín.
Baãy Têm àûáng chïët lùång. Nûúác mùæt cö laä chaä rúi. Thïë laâ sau bao
thúâi gian tòm kiïëm, cö àaä biïët àûúåc tin tûác chñnh xaác cuãa chöìng. Cö
bûúác vïì phña búâ kïnh, cûá nhòn maäi göëc cêy traâm maâ khoác. Cö thêìm goåi
höìn anh, noái vúái anh nhûäng nöîi àau bêëy lêu nay chûáa chêët trong loâng.
Cö cêìu xin anh haäy tha löîi cho cö, vò sao tûâ hoâa bònh àïën nay, àaä hai
nùm tröi qua, cö múái cêët cöng tòm kiïëm tin tûác cuãa anh. Cö cuäng thêìm
baáo vúái anh rùçng ngûúâi meå maâ anh yïu quyá, hiïån àang söëng vúái ba meå
con cö. Cö tin rùçng vúái traái tim yïu anh thiïët tha cuãa mònh, tûâ coäi bïn
kia, anh nghe thêëy têët caã, thêåm chñ, coân hiïíu àûúåc têët caã nhûäng gò
sêu kñn nhêët hiïån ra trong têm linh cuãa cö.
Buöíi chiïìu höm êëy, vaâo luác hoaâng hön, ngûúâi dên quêån Hiïëu Lïî
nhòn thêëy möåt chiïëc xuöìng chúã ngûúâi, trong söë àoá coá möåt nhaâ sû, tûâ
phña nhaâ maáy chaâ gaåo, búi ra giûäa doâng, röìi dûâng laåi laâm lïî cêìu siïu
cho ngûúâi quaá cöë: àaåi àöåi trûúãng trinh saát trung uáy Lï Syä Quyá. Nhang
àeân àûúåc thùæp lïn, chaáy phêåp phöìng.
VÙN LÏ 204
Sau khi àoåc kinh cêìu höìn cho ngûúâi àaä khuêët, moåi ngûúâi àem
tiïìn êm phuã ra àöët, röìi raãi baánh traái xuöëng doâng kïnh. Ngöìi bïn meå
chöìng vaâ hai àûáa con trai, Baãy Têm mñm möi, khoác lùång leä. Cö nhòn
vïì phña haå nguöìn, loâng trúã nïn höìi höåp, khoá taã. Gioá liu riu thöíi. Trong
möåt thúâi khùæc khöng roä raâng, Baãy Têm linh caãm thêëy ngûúâi yïu àang
hiïån vïì. Anh àûáng ngay trûúác muäi xuöìng, tay öm vai, hïët nhòn cö, laåi
nhòn meå röìi nhòn baån beâ, àöìng àöåi. Àöi mùæt anh nhòn thêåt lêu vaâo hai
àûáa con mang doâng maáu cuãa anh. Anh cûá nhòn maäi, mùåt buöìn rûúâi
rûúåi, möi mêëp maáy maâ khöng noái thaânh lúâi.
- An Phuá, An Viïîn, caác con laåy ba ài! Ba vïì röìi kòa! - Baãy Têm
hoaãng höët, thöët lïn nhû àang mï saãng.
- Ba úã àêu haã meå? - An Viïîn ngú ngaác hoãi.
- Ba àûáng úã ngay trûúác muäi xuöìng êëy! - Baâ Son cêët lúâi - Con cûá
nhòn kyä ài, seä thêëy ba con.
Thùçng beá cûá nhòn maäi xuöëng doâng kïnh, röìi ngûãng lïn, ngú ngaác
nhòn moåi ngûúâi.
- Mònh thaã thuyïìn àûúåc chûa nöåi? - An Phuá haáo hûác, hoãi.
- Àûúåc röìi! Mêëy con thaã ài!
Nhûäng chiïëc thuyïìn giêëy, àûúåc thùæp nïën, tûâ àöi baân tay nhoã xñu
trûúåt xuöëng doâng kïnh. Gioá thöíi vaâ nûúác lúán àêíy nhûäng con thuyïìn
giêëy, mang theo aánh lûãa, tröi vïì phña thûúång nguöìn, núi khúãi àêìu cuãa
nhûäng doâng chaãy. Tiïëng haát cuãa hai àûáa treã àöìng thanh cêët lïn, loang
daâi trïn doâng kïnh giaá laånh.
Haäy tröi ài Vïì vúái ba
Noái vúái ba úã coäi ngûúâi
Coá thùçng Viïîn
Coá thùçng Phuá
Thûúng nhúá ba
Öm cöåt khoác.

Haäy tröi ài,
Vïì Êm phuã
Noái vúái chuá
Noái vúái ba
Ngûúâi ài xa
Xin àûâng laånh
Ngûúâi ài xa
Xin àûâng àau
Nhûäng ngûúâi söëng
Loâng vêîn nhúá
Nhûäng ngûúâi söëng
Caâng thûúng nhau
Haäy tröi ài Haäy mang ài...
Thaânh phöë Höì Chñ Minh, 27/7/1998.

Dong Dao Thoi Chien Tranh - 349

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Dong Dao Thoi Chien Tranh - 349

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ÀÖÌNG DAO THÚÂI CHIÏËN TRANH 1

Chûúng möåt CÊU ÀÖÌNG DAO BUÖÌN BAÄ..........................................................2

Chûúng hai ÀÖÌNG DAO CUÃA RÛÂNG TRAÂM ................................................. 13

Chûúng ba ÀÖÌNG DAO CUÃA THÖN NÛÄ......................................................... 44

Chûúng böën ÀÖÌNG DAO CUÃA DOÂNG SÖNG................................................. 54

Chûúng nùm ÀÖÌNG DAO KEÁP CUÃA THÖN NÛÄ ........................................... 83

Chûúng saáu ÀÖÌNG DAO CUÃA NGÛÚÂI LÑNH..............................................102

Chûúng baãy ÀÖÌNG DAO CUÃA TÒNH YÏU ...................................................135

Chûúng taám ÀÖÌNG DAO CUÃA NHÛÄNG SÖË PHÊÅN ...................................165

Chûúng chñn ÀÖÌNG DAO CUÃA HOAÂ BÒNH .................................................198

- Têu Hoaâng thûúång, àuáng thïë aå!

- Àïí laâm gò vêåy, anh caã?

- Àïí cho böë coá thuyïìn vïì thùm chuáng ta.

Röìi hai àûáa cuâng àoåc:

Nhûäng con thuyïìn

- Xuöëng hêìm ngay. B52 àaánh àêëy!

- Khoan àaä. Coân quaã cuöëi cuâng!

- Nhûng cûãa hêìm úã chöî naâo.

- Khöng tòm thêëy cûãa hêìm sao?

- Àaåi àöåi trûúãng, ra ài thöi! - Tiïëng Ba Trêìn giuåc giaä.

- Ra ài thöi. Nùçm laâm gò maäi thïë haã?

- Öng àaä nhòn thêëy têån mùæt tûâng ngûúâi chûa?

Àaåi àöåi trûúãng nhêím tñnh:

- Thûa anh, coá trúâi chûáng daám!

Gioång tham mûu trûúãng trúã nïn thöëng thiïët:

- Thuã trûúãng chúâ tin chiïën thùæng nheá!

- Bêy giúâ maây úã àún võ naâo? - Àaåi àöåi trûúãng hoãi.

- Tao úã quên baáo Quên khu!

- Maây laâm caái troâ gò úã àún võ êëy?

- Trinh saát kyä thuêåt.

- Xem ra àaánh nhau to àêëy! - Trung àöåi trûúãng Ba Trêìn thöët

- Cûá yïn têm! - Ba Trêìn vöî vaâo vai baån, noái.

- Öng àõnh tñnh sao àêy? - Ba Trêìn nön noáng hoãi.

- Mûúâi chñn giúâ! Àuáng mûúâi chñn giúâ! Nhúá lêëy!

- Coá möåt mònh súå quaái gò.

Tiïíu àöåi trûúãng cùæn möi, nghô ngúåi:

- Tröng chúâ úã sûå may ruãi.

- aãnh sang chöî du kñch!

- Laåi coân du kñch naâo nûäa?

- Öng àõnh chûâng naâo tiïën haânh?

- Töi nghô, chiïìu mai haânh quên.

Nhêm Thòn, thaáng baãy, taåi laâng Lûúng Têm bïn

- Haäy thaã xuöìng xuöëng nûúác röìi haát theo Hai!

- Ai biïíu vúái anh Hai nhû thïë?

Coá àuã: Vua quan.

- Êm phuã laâ gò vêåy, anh Hai? - Möåt lêìn, cö thùæc mùæc.

- Vêåy, êm phuã chó giaânh cho àaân öng thöi aâ?

Baãy Têm suy nghô möåt höìi, röìi hoãi tiïëp:

- Coá. Nhûng chùèng leä ma laåi laâ ngûúâi chïët aâ?

- Em chùèng tin, anh Hai aâ.

- Öi, anh Quyá! Anh àûúåc vïì pheáp àêëy û?

- Coá möåt mònh Mai gaác thöi aâ? Anh hoãi.

Àaåi àöåi trûúãng kheä gêåt àêìu. Mai giúái thiïåu:

Àûúåc thïí, caác cö gaái cuâng nhao nhao, noái:

- Choån em ài, anh. Em chùm laâm vaâ ùn ñt lùæm!

- Hònh nhû coá tiïëng maáy bay - Cö noái.

- Luác àïën lêëy, hoå coá giêëy túâ gò khöng?

Caác cö gaái úá ngûúâi ra, chöåt daå.

- Ùn thò ùn. - Àaåi àöåi trûúãng húâ hûäng traã lúâi.

- Anh Quyá, nhòn kòa!

Moåi ngûúâi cuâng doãng tai, nghe ngoáng:

- Cêåu gúä chöët baão hiïím traái àaån chûa?

- Daå, röìi. Em gúä tûâ höìi àïm lûång.