22.

2
Grenzen
De westelijke grens: Coevorden

Inhoud
Inhoud .................................................................................................................................... 1
De grens tussen Schoonebeek en Coevorden ....................................................................... 1

De grens tussen Schoonebeek en Coevorden

De westelijke grens van de voormalige gemeente Schoonebeek met de huidige gemeente
Coevorden wordt gevormd door de Klaassensweg. Deze grenslijn is waarschijnlijk al
vastgesteld toen in de dertiende eeuw de kolonisten toestemming kregen van de bisschop
van Utrecht om zich in dit gebied te vestigen. Er werd een strook van driehonderd roeden
vanaf het stroomdal van de Bargerbeek in westelijke richting uitgemeten. Zo werd er een
kunstmatige rechtlijnige grens getrokken tussen de nieuwe veenkolonie Schoonebeek en het
toenmalige gebied van het klooster Assen, dat we nu kennen als Pad- en Vlieghuis.

Zoals hiervoor al aangegeven kwam in 1827 de definitieve grensscheiding tot stand tussen
de gemeente Coevorden met haar aangrenzende gemeenten. Op 15 maart 1826 was
daartoe door H.G.C. Cassa, Teunis Nevels, Meerten Caspers, Jan Kiers Hzn., Berend
Slingenberg, Berend Cock, Harm Berends en Jan Woltersom Gzn. een proces-verbaal
opgemaakt. Dit verbaal vermeldt het volgende over de grens met Schoonebeek: ‘Begonnen
zijnde, aan het zoogenaamde Schonebeker diep of A, waar het kerspel Schonebeek,
Gemeente Dalen, en Coevorden en het Koninkrijk Hanover zich aan elkander stooten, aldaar
een paal zal geplaats worden gemerkt No 1, van deeze paal loopt de scheiding tusschen
Coevorden en Schonebeek noordwaarts in een regte lijn op de paal No 2, bij de Bouw-akker
van Warse Klazen, en strekt zich van daar noortwaarts in een regte lijn op de paal No 3,
agter de Oostsloot aan den Anholt, van daar westwaarts in een regte lijn op en langs de sloot
tusschen Wijerswold, het Moer en de Oshaar, tot op de paal No 4, welke zal geplaats worden
op hoogte van Zutfers Berghe . . .’.
De grensscheiding tussen Schoonebeek en Coevorden is in de loop van de geschiedenis
nooit een discussiepunt geweest. De grensscheiding zoals die tegenwoordig nog duidelijk
aanwezig is, was ook de historische grens. Het proces-verbaal van 1826 heeft het slechts
geformaliseerd.
(bron: Archief van Coevorden 1814-1851, inv.nr. 1, Gemeentearchief Coevorden)

1
Wel was er aandacht voor het instandhouden van de grens in het kader van de
waterbeheersing in dit gebied. De gouverneur schrijft op 23 september 1841 aan de
burgemeester van Dalen dat hij een rapport heeft gehad van de inspecteur der wegen en
waterlossingen in Drenthe over ‘den staat van het Schoonebekerdiep, en van twee slooten,
daarop afwaterende en dienende tot waterlossingen voor de aangelanden. Overwegende dat
daaruit onder anderen blijkt, dat de sloot bijlangs Boesenland tusschen Vlieghuis en Anholt
alsmede de scheidsloot tusschen de Padhuizerweide en Schoonebeek niet behoorlijk open
is, en dat die waterlossingen niet op de tabellen van schouwbare wegen en waterlossingen
etc. voorkomen’. Het stadsbestuur van Coevorden krijgt bericht dat ze de sloot langs het
Boesenland geheel en de scheidsloot tussen de Padhuizerweide en Schoonebeek voor de
helft, uiterlijk 20 oktober 1841 opgeschoond moeten hebben. En de burgemeester van Dalen
krijgt bericht dat hij ervoor moet zorgen dat de andere helft van de scheidsloot opgeruimd
wordt.
Op 10 februari 1842 schrijft de gouverneur opnieuw over ‘het brengen van den scheidsloot
tusschen Padhuizer-weiden en Schoonebeek mitsgaders den sloot bijlangs Boezenland op
de tabel van de schouwbare voorwerpen binnen het stedelijk ressort’. ‘Overwegende dat het
water van de hooilanden gelegen aan den sloot bijlangs Boezenland en van de
Padhuizerweide door die waterlossing moet afloopen en dat het voor die landen van belang
is dat dezelve in de schouwtijden behoorlijk worden opgeruimd als kunnende de hooilanden
en de aangelegen weide in natte tijden niet afwateren ingeval de waterlossing door eenige
pandpligtigen (zooals in den afgeloopen zomer heeft plaats gehad) onopgemaakt wordt
gelaten waardoor landen nat en drassig blijven en het gras bedorven wordt’.
(bron: Oud Archief Gemeentelijk Archief Dalen, inv.nr. 35, jaargang 1841-1842,
Gemeentearchief Coevorden)