Học Action Script Trong 24H

khiemtran gt

Giờ thứ 01: Làm quen với AS

AS là một ngôn ngữ lập trình được xây dựng trong Flash. AS giống như các ngôn ngữ khác như
Javascript, C++ v.v... Nhưng bạn không cần biết các ngôn ngữ khác để học AS ( nếu có thì càng
dễ hơn).

Bắt đâu học AS, thì chúng ta coi thử AS là gì, làm được những gì và có quan hẹ gì với các chức
năng khác của Flash. Trong bài này, bạn sẽ tìm hiểu coi AS ra đời như thế nào, xem cách viết
AS làm sao, tìm hiểu AS làm được những gì và sau sau cùng là xác định được nơi lưu trữ AS ở
trong Flash.

Để đi sát nghĩa và tiện cho sau này, mình sẽ không dịch một số từ ngữ ra tiếng việt như script,
movieclip v.v…

Script là gì?

AS là ngôn ngữ lập trình, với các lệnh sai khiến Flash movie làm việc theo đúng những gì mình
viết ( chỉ có mình viết sai chứ computer không làm sai). Phần nhiều thì AS chỉ làm việc trong môi
trường của Flash, tuy nhiên AS cũng có thể gửi lệnh cho browser, hệ điều hành v.v.

Script có thể ngắn gọn vài chữ hay cũng có thể dài cả trăm trang. Script có thể được việt gộp lại
một chổ hay cũng có thể viết rãi rác khắp nơi trong movie.

Xuất xứ của AS

AS rât giống ngôn ngữ C++, Java, javascript .v.v và được dựa trên tiêu chuẩn do ECMA (
European Computer Manufactuers Association) lập ra gọi là ECMAScript. Nhiều người hiểu lầm
rằng AS dựa trên Javascript, nhưng thực chất cả 2 đều dựa trên ECMAScript.

Lúc đầu viết script trong Flash rất đơn giản và cho tới Flash 4 mới đuợc phát triển nhưng cũng
vẫn còn "thô sơ" với những vòng lặp và các điều kiện "if...else". Cho tới Flash 5 thì dân Flash
mới có thể lập trình và gắn liền script với các yếu tố trong movie. . Sang tới Flash MX thì AS đã
trở thành ngôn ngữ lập trình toàn diện với hơn 300 câu lệnh, hàm .v.v

Nhận biết AS

AS đơn giản là những câu lệnh được viết bằng tiếng Anh ( vì lẽ này mà mình sẽ không dịch các
tư tiếng Anh liên quan đến AS, và một phần thì mình không giỏi thuật ngữ computer hay tiếng
việt cho lắm) và các phép tính và dấu câu. Ví dụ sau:

ActionScript
on (press) {
gotoAndPlay ("my frame");
}

Bạn có thể giải nghĩa đoạn mã trên bằng cách tìm hiểu các từ chính trong đó. Chữ "press" gới ý
răng người dùng đang kích chuột vào một cái gì đó, (và trong trường hợp này là cái nút) Chữ kế
tiếp "gotoAndPlay" do 4 chữ "go to and play" gộp lại, gợi ý rằng AS ra lệnh cho Flash tới một
điểm nào đó trong movie và bắt đầu chơi từ điểm đó.

-1-
 Học Action Script Trong 24H
khiemtran gt

AS có thể làm những gì?

Flash movie gồm có các scence ( cảnh), và mỗi cảnh sẽ có 1 timeline ( thời giản biểu???) và
timeline sẽ có các frame ( khung) bắt đầu từ số 1. Thông thường thì Flash sẽ chơi từ frame 1 cho
tới frame cuối của scence với tốc độ cố định và dừng lại hay lặp lại từ đầu tuy theo người làm
Flash.

Mục đích chính của AS là thay đổi thứ tự trong cách chơi của Flash. AS có thể dùng ở bất cứ
frame nào, hay chạy ngườc trở lại frame trước hay nhảy vài frame rồi chơi tiếp. Nhưng đó không
chỉ là những gì AS có thể làm được. AS có thể biến film hoạt hình của Flash thành một chương
trình ứng dụng có sự tương tác của người dùng. Dưới đây là những cơ bản mà AS có thể làm:

- Hoạt hình: Bạn không cần AS để làm hoạt hình, nhưng với AS thì bạn có thể tạo những hoạt
hình phức tạp hơn.

Ví dụ, trái banh có thể tưng xung quanh mành hình mà không bao giờ ngừng, và tuân theo các
định luật vật lý như lực hút, lực ma sát, lực phản v.v Nếu không có AS thì bản cần phải dùng cả
hàng ngàn frame để làm, còn với AS thì chỉ 1 frame cũng đủ.

- Navigation (hông biết dịch làm sao cho hay ): thay vì movie chỉ chơi từng frame 1 theo thứ tự
thì bạn có thể dừng movie ỏ bất cứ frame nào, và cho phép người dùng có thể chơi ở bất cứ
frame nào .v.v ..

- Thu nhập thông tin từ người dùng ( user input): bạn có thể dùng AS để hỏi người dùng 1 cầu
hỏi, rồi dùng thông tìn đó trong movie hay có thể gửi cho server hay làm những gì bạn muốn.
Thu nhập thông tìn từ các nguồn khác: AS có thể tương tác với server và lấy các thông tin từ
server hay text file.

- Tính toán: AS có thể làm bất cứ phép tính nào mà toán học cho phép.

- Thay đổi hình ảnh trong movie: AS có thể thay đổi kích thước, màu sắc, vị trí của bất cứ movie
clip ( MC) nào trong movie flash của bạn. Bạn có thể tạo thêm phiên bản hay xoá bới phiên bản
của MC với AS.

- Phân tích môi trường của máy tính: Với AS bạn có thể lấy giờ từ hệ điều hành hay địa chỉ đang
chơi movie Flash đó.

- Điểu khiển âm thanh trong flash movie: AS là cách tốt nhất để điều khiển âm thanh trong
Flash,AS có chơi chậm, chơi nhanh, ngừng, quay vòng .v.v bât kỳ âm thanh nào trong Flash.
Phát triển các khả năng của AS.

Điều quan trọng nhất mà AS có thể làm cho bạn là những gì chưa ai nghĩ tới. Với AS và trí tưởng
tượng và óc sáng tạo của bạn thì không có gì là không thể xảy ra với AS được.

Mục đích của các sách, và của VNFX là hướng dẫn bạn hiểu biết về Flash để từ đó bạn có thể tự
dùng nó để làm ra những sản phẩm tuyệt vời mà không ai có.

Viết AS ở đâu ?

Câu hỏi đầu tiên những ai tìm hiểu AS thường hỏi là "Viết AS vào đâu?". Flash có một môi
trường làm multimedia khá phức tạp. Nếu bạn đã dùng Flash rồi hay đã đọc qua các hướng dẫn
đi kèm với Flash, thì bạn đã biết các yếu tớ cơ bản như timeline, key frame v.v. nêu bạn chưa
biết thì mình khuyên bạn nên tìm hiểu trước rồi tiêp tục ở đây. Ở trong mục Flash Tổng Quát,

-2-
 Học Action Script Trong 24H
khiemtran gt

VNFX có post link để download 3 cái CD hướng dẫn cơ bản cho người chưa bao giờ dùng Flash.

Viết AS ở time line

AS có thể viết vào key frame ở bất cứ timeline nào. Để làm như vậy, bạn chọn key frame ở trong
timeline trước rồi bạn mở Action Panel ra ( có thể nhấn F9) để viêt hay xem AS đã được viết ở
đó. Mình khuyên bạn nên dùng Action Panel dưới dạng Expert hơn là Normal, vì như vậy bạn sẽ
học được nhiều và lẹ hơn.

Khi viết AS vào key frame như vậy thì AS ở key frame đó sẽ hoạt động khi mà Flash chơi tới key
frame đó. Ví dụ như lệnh AS stop() được đặt ở key frame 5 thì Flash chơi tới key frame 5 thì sẽ
dừng lại cho tới khi có lệnh khác. cách viết này gọi là viết vào time line

Một trong những lý do viết script vào time line là khi bạn muốn dùng function ( hàm), vì function
cho phép chúng ta tái sử dụng đoạn mã đó từ nhiều nơi, nhiều level khác.

Viêt AS ở nút

Các phần tử của Flash movie được gọi là symbol (biểu tượng). Thường thì symbol là các hình
ảnh. Và có 3 loại symbol: button ( nút), graphic ( hình ảnh), movie clips ( đoạn phim). 3 loại trên
thì AS không thể viết liền với graphic, còn button và movie clip thì OK.

Nút sẽ không có tác dụng gì cả nếu như không kèm AS lên trên nó. Muốn kèm AS vào nút thì
chọn nút trên stage ( sân khấu: diện tích của flash movie), rồi sau đó mở Action panel và viết vào
đó như ta viết vào key frame.

AS viết trên nút chỉ hoạt động khi chuột hoặc bàn phím tác động lên nút mà thôi

Viết AS ở MC

MC khác với graphic ở chổ MC được đặt tên khi mang vào stage, MC thường là hình ành động,
và có thể có AS kèm theo MC. Để viết AS vào MC thì cũng tương tự như ta làm với nút.

AS kèm theo MC có thể điểu khiển MC đó hay là các MC trong cùng một timeline hay các
timeline ở ngoài movie

Bài tập

1. Tạo một movie mới

2. tạo 3 key frames
3. Dung Flash vẽ mỗi hình khác nhau cho mỗi frame
4. Chạy thử movie (nhấn Control + enter)
5. Sau đó trở lại timeline, viết vào keyframe 2 đoạn mã : "stop();"
6. Cho chạy thử movie lần nữa
7. Và kỳ này bạn chỉ thấy Flash chơi tới frame thứ 2 thì ngừng, và bạn đã thành công trong việc
viết AS

-3-