ruk(a) - ica >ručica PALAT

brz - ji >brži JOT

kesten - je > kestenje JOT

drug - e > druže PALAT

knjig(a) - ica >knjižica PALAT

strateg - i >stratezi SIBIL

Bog - e > Bože PALAT

posol(iti) - en >posoljen JOT

površan-površna NEP A

mog(u) – ješ > možešJOT

brz - ji > brži

bajk(a)- i >bajci SIBIL

mic(ati) – jem > mičem JOT

muh(a) - ica >mušica PALAT

mah(ati) - jem > mašu JOT

jezik-i > jezici SIBIL

ran(iti) - jen > ranjen JOT

pokos(iti) - jen > pokošen JOT

tuku – tučem JOT

trbuh - e >trbuše PALAT

učenik – e > učeniče PALAT

kosac – kosca NEP A

pomag(ati) - ju > pomažu JOT

bolesnik - i > bolesnici SIBIL

kruh - e > kruše PALAT

junak - ima >junacima PALAT

lud - ji > luđi JOT

majk(a) - ica >majčica PALT

rek(oh) - i > reci SIBIL

pomag(ati) - jem >pomažem JOT

Zadaci za vježbu

1. Dopuni.
a. Najmanja jezična jedinica kojom se razlikuje značenje riječi zove
se .............................FONEM.......................
b. Samoglasnici ili otvornici  su ..........A E I O U .................................................
c. „R“  promatramo kao samoglasnik kada  .................................  ..........................
........ .
2. Ispiši dvousnene glasove iz riječi:
MAJKA ......M........,      GLAZBA .........B...............   UPUTNICA .....P......................

1. Zaokruži točan odgovor:

Glasovi  T,D,N,C,Z,S su dentali(zubnici) ili jedrenici (velari).

1. Nabroji nepčanike.

.......................................................................................................................................................
............

1. Nabroji zvučne i bezvučne glasove. (Pazi na redoslijed!)

ZVUČNI: ..................................................................................................................

BEZVUČNI: .............................................................................................................

1. Imenuj glasovne promjene u riječima:

a. Krećem ..............JOT............................................
b. Vožnja .................JOT......................................
c. Raščešljati (Raz+češljati)s (2) ....................JEDN PO ZV (RASČEŠLJATI)
JEDN PO MJESTU TVORBE ...................................................................
2. Upiši glasove koji nedostaju:
a. Prehra( M )beni, jeda( N )put, bo( M )bon, naru( DŽ  )ba

1. Objasni glasovne promjene:

a. JEDNAČENJE PO
ZVUČNOSTI .......................................................................................................
...............................................................................................................................
.........................................................................................................
b. PALATALIZACIJA ............................................................................................
...............................................................................................................................
...................................................................................................................
c. NEPOSTOJANO
„A“ .......................................................................................................................
...............................................................................................................................
.........................................................................................
2. Imenuj promjene redom (!) kojim su se dogodile.
a. Lišće (2) ...............JOT, JEDN PO MJ
TVR............................................., .................................................................
b. Išarati (3) ..........IZ+ŠARATI <ISŠARATI (JEDN PO ZV) IŠŠARATI ( JEDN
PO MJ TV) IŠARATI
( GUBLJENJE)............................................, ......................................................,
..................................
c. Ražalošćen (3/4, jedna se GP ponavlja) ........................RAZ+ŽALOST+JEN
<RAŽŽALOSĆEN ( JEDN PO MJ TV, JOT) .....................RAŽALOŠĆEN
 ( JEDN PO MJ TV,
GUBLJENJE).................., ........................................................, ..........................
..................................., ...............................................

10. Rastavi na slogove sljedeće riječi:

a. Slo/go/tvo/rno, o/tvor/ni/ci, zu/bno/u/sne/ni/ci

Odredi do kojih je glasovnih promjena došlo u sljedećim riječima:

a) rođen JOT

b) reče (3.l.jd. prezenta) PALAT

c) smeće JOT

d) oraščić ORAH – ČIĆ: JEDN PO MJ TV

e) isprobati JEDN PO ZV

f) brži JOT

g) ručni PALAT

h) mišljenje JEDN PO MJ, JOT

i) skaču (3.l.mn. prezenta) JOT

j) raščetvoriti RAZ + ČETVORITI < RASČETVORITI (JEDN PO ZV) RAŠČE- (JEDN PO

MJ TV

4. Napiši riječ u zadanom obliku i odredi glasovnu promjenu.

riječ zadani oblik riječ u zadanom obliku glasovna promjena

bijes(an) komparativ BJEŠNJI ALTERNACIJA. JOT,
JEDN PO MJ TV
jezik nominativ množine JEZICI SIBIL
trbuh vokativ jednine TRBUŠE PALAT
prijedlog dativ množine PRIJEDLOZIMA SIBIL
ruka dativ jednine RUCI SIBIL

8. razred

GLASOVNE PROMJENE

Ime i prezime:  ____________________________________________________________

1. Odredi koja se glasovna promjena dogodila:

Primjer Glasovna promjena

pjesnik – e > pjesniče
bajk(a)- i > bajci
riđ – kast > rićkast
cvrčak – cvrčka
iz – tresti > istresti
iz – hraniti > ishraniti
glas -ba > glazba
raz – pjevati > raspjevati
od – dijeliti > odijeliti
orah – čić > oraščić
bolesnik – i > bolesnici

1. Napiši kako je nastao zadani oblik riječi i koje su se glasovne promjene dogodile.

 
kost – jurina > ___________________________ glasovna promjena 
______________________

>___________________________ glasovna promjena  ______________________

iz – ćuškati >___________________________  glasovna promjena 

______________________

>___________________________ glasovna promjena  ______________________

dask(a) – jan >___________________________ glasovna promjena 

______________________

> ___________________________ glasovna promjena  ______________________

pisac – ev > ___________________________ glasovna promjena 

______________________

>___________________________ glasovna promjena  ______________________

> ___________________________ glasovna promjena  ______________________

grm -je      >___________________________ glasovna promjena 

______________________

> ___________________________ glasovna promjena  ______________________

1. Napiši riječ u zadanom obliku i odredi glasovnu promjenu.

riječ zadani oblik riječ u zadanom obliku glasovna promjena

kosac genitiv jednine
snalaz(iti) pridjev
trbuh umanjenica
pauk nominativ množine
pis(ati) 1. o. jd. prezent

GLASOVNE PROMJENE

A
 

Ime i prezime:  ____________________________________________________________

1. Odredi koja se glasovna promjena dogodila:

Primjer Glasovna promjena

nastan(iti)- ba > nastamba
guska – gusaka
pijevac > pijevca
strateg – i >stratezi
ob – točiti > optočiti
iz – kopati > iskopati
svjedoč(iti) – ba > svjedodžba
Francuz – kinja >Francuskinja
bez – platan > besplatan
snos(iti) – ljiv > snošljiv
Bog – e > Bože

1. Napiši kako je nastao zadani oblik riječi i koje su se glasovne promjene dogodile.

bez – subjektna >_________________________ glasovna promjena 

______________________

> _________________________ glasovna promjena  ______________________

Karlovac – janin>_________________________ glasovna promjena 

______________________

>_________________________ glasovna promjena  ______________________

krav(a) – ji         >_________________________ glasovna promjena 

______________________

>_________________________ glasovna promjena  ______________________

daht(ati) – jem   >_________________________ glasovna promjena 
______________________

>_________________________ glasovna promjena  ______________________

pisac – ev      > ___________________________ glasovna promjena 

______________________

>___________________________ glasovna promjena  ______________________

> ___________________________ glasovna promjena  ______________________

http://www.scribd.com/doc/87628973/glasovne-promjene-zadaci