ZGE Sobieski Jaworzno III Jaworzno, czerwiec 2003r.

Sp. z o.o. w Jaworznie

INSTRUKCJA Nr 22/o/2003TMe
eksploatacji spawarek typu EW-23u i EW-32u

Opracował Główny Elektryk

................................................ ................................................

Główny Inżynier Główny Inżynier

ds. Energomechailicznych ds. BHP i Szkolenia

................................................ ................................................

ZATWIERDZAM

......................................................

Kierownik Ruchu Zakładu Górniczego

l. POSTANOWIENIA WSTĘPNE

1.1. Niniejsza instrukcja określa szczególowe zasady eksploatacji spawarek typu EW- 23u i EW-32u.

1.2. Instrukcja przeznaczona jest dla pracowników obsługi (spawaczy), osób dozoru ruchu elektrycznego i
upoważnionych elektromonterów odpowiedzialnych za prawidłową eksploatację spawarek.

1.3. Eksploatacja spawarek powinna być prowadzona zgodnie z zasadami określonymi w:

- Zarządzeniu Ministra Gospodarki Materiałowej i Paliwowej z dnia 28 lutego 1987r. w sprawie
szczegółowych zasad eksploatacji elektrycznych spawarek i zgrzewarek (Monitor Polski z dn. 26
marca 1987r. Nr8, póz. 70).
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i
higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w
podziemnych zakładach górniczych.

1.4. Przy eksploatacji spawarek typu EW-23u i EW-32u, należy bezwzględnie przestrzegać postanowień
niniejszej instrukcji i postanowień zawartych w dokumentacji techniczno-ruchowej.

1.5. Za eksploatację spawarki zgodnie z postanowieniami niniejszej instrukcji odpowiada użytkownik, zaś za
utrzymanie i stan techniczny instalacji zasilającej odpowiada oddział ruchu elektrycznego w podległym
rejonie.

2. POSTANOWIENIA SZCZEGÓŁOWE.

2.1. Urządzenia spawalnicze nowe, przebudowane lub po remoncie mogą być oddane do eksploatacji po
uzyskaniu pozytywnych wyników badań technicznych przeprowadzonych przez upoważnionych
elektromonterów.

2.2. Przewody spawalnicze powrotne powinny być łączone bezpośrednio z przedmiotem spawanym albo z
odpowiednimi szynami zbiorczymi lub z rozdzielnicami do tego przeznaczonymi.

2.3. Przewody i kable zasilające urządzenia spawalnicze oraz przewody spawalnicze powinny być
zabezpieczone przed uszkodzeniami przez:
a) prowadzenie przewodów (kabli) trasą wykluczającą ich uszkodzenie,
b) zabezpieczenie właściwymi osłonami.

2.4. Urządzenia spawalnicze należy ustawiać możliwie najbliżej miejsca spawania aby zapewnić:
a) maksymalną sprawność energetyczną,
b)optymalną długość i przekrój przewodów spawalniczych dostosowanych do warunków spawania.

2.5. Na urządzeniach spawalniczych powinny być umieszczone i utrzymane w stanie czytelnym:

a) symbole zgodnie z dokumentacją techniczno-ruchową,
b) napisy na podstawach gniazd bezpiecznikowych określające wymagane prądy wkładek lub innych
zabezpieczeń,
c) napisy określające funkcję przycisków sterowniczych, przełączników i innych elementów sterowania,
d) napisy o stosowanych zabezpieczeniach i wielkościach ich nastawienia.

2.6. Eksploatacja urządzeń spawalniczych powinna odbywać się w warunkach wykluczający przepływ prądu
spawania w przewodach innych obwodów elektrycznych zasilających urządzenia elektroenergetyczne.

2.7. Urządzenie spawalnicze wyłączone samoczynnie przez zabezpieczenie można ponownie uruchomić po
wykonaniu oględzin i stwierdzeniu, że nie występują objawy świadczące o uszkodzeniach. W razie
powtórnego wyłączenia urządzenia przez zabezpieczenie, ponowne uruchomienie może nastąpić po
usunięciu przyczyny wyłączenia.

2.8. Bieg jałowy urządzenia spawalniczego winien być ograniczony do minimum - zaleca się stosować
rządzenie do automatycznego wyłączania biegu jałowego.
3. SZCZEGÓŁOWE ZASADY EKSPLOATACJI SPAWAREK TYPU EW-23u i EW-32u.

3.1. Spawarka może być instalowana do pracy:

a) w atmosferze nie zawierającej gazów i par łatwopalnych lub żrących, działających szkodliwie na
izolację i elementy konstrukcji,
b) na wolnym powietrzu pod warunkiem zabezpieczenia przed opadami atmosferycznymi i bezpośrednim
działaniem promieni słonecznych,
c) w warunkach klimatycznych o temperaturze otoczenia do 35°C i wilgotności względnej do 90%,
d) przy ustawieniu poziomym (dopuszcza się pochylenie osi wału nie przekraczające 10°).

3.2. Zasilanie.

Spawarki typu EW-23u i EW-32u pracują w układzie trójfazowym przy zasilaniu napięciem 3 x 500V i
wyposażone są w zacisk ochronny do uziemienia. Praca spawarki bez uziemienia jest niedopuszczalna.

3.3. Uruchomienie.

Przed pierwszym uruchomieniem spawarki należy:

a) sprawdzić stan obudowy i połączeń śrubowych,
b) sprawdzić zgodność napięcia podanego na tabliczce znamionowej z napięciem sieci,
c) sprawdzić stan izolacji silnika i prądnicy spawalniczej megaomomierzem o napięciu 500V.
Rezystancja powinna być większa niż 3MQ,
d) ustawić dźwignię wyłącznika w położenie „O",
e) podłączyć przewody spawalnicze zwracając uwagę na ich wzajemne odizolowanie,
f) wybrać pokrętłem żądaną wartość prądu spawania,
g) podłączyć przewód zasilający do sieci trójfazowej,
h) przestawić dźwignię wyłącznika z pozycji „O" na pozycję załącz i sprawdzić kierunek obrotów.

3.4. Zatrzymanie.

Spawarkę zatrzymuje się przez przestawienie przełącznika w pozycję „O".

3.5. Regulacja prądu spawania.

Do regulacji prądu spawania służy pokrętło zainstalowane w korpusie spawarki za pomocą którego
nastawiamy żądany prąd spawania.

3.6. Środki bezpieczeństwa w eksploatacji spawarki.

3.6.1. Do obsługi spawarki upoważnione są osoby przeszkolone w jej eksploatacji i budowie oraz posiadające
upoważnienie spawacza. W czasie eksploatacji spawarki należy bezwzględnie przestrzegać przepisów
w zakresie obsługi urządzeń elektrycznych ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń wynikających z
ich eksploatacji. Obsługa powinna zwrócić uwagę na uziemienie obudowy przetwornicy oraz na
zabezpieczenie przed przypadkowym dotknięciem części uchwytu elektrody będącego pod napięciem.

3.6.2. Podłączenie przewodów spawalniczych powinno odbywać się w stanie beznapięciowym..

3.6.3. Prace spawalnicze powinny być wykonane przy użyciu sprzętu ochronnego i izolującego.

3.6.4. Prace spawalnicze powinny odbywać się w wydzielonym pomieszczeniu odpowiednio osłoniętym i
wentylowanym.

3.6.5. Zabronione jest zdejmowanie osłon spawarki lub demontażu uchwytu elektrody przy załączonym
napięciu.

3.6.6. Prace remontowe i konserwacyjne przy naprawach i przeglądach spawarki mogą być wykonane tylko po
wyłączeniu napięcia i zabezpieczeniu stanu wyłączenia.

3.6.7. W przypadku porażenia prądem elektrycznym należy natychmiast wyłączyć dopływ prądu i uwolnić
porażonego spod jego działania oraz udzielić mu pierwszej pomocy.
3.7. Wyłączenie awaryjne.

Spawarkę należy natychmiast wyłączyć z mchu w przypadku:

a) pojawienia się dymu lub zapachu palonej izolacji wydobywającego się ze spawarki,
b) widocznego spadku prędkości obrotowej,
c) nadmiernego grzania się spawarki lub jej łożysk,
d) silnych drgań,
e) uszkodzenia instalacji elektrycznej lub aparatury.
Ponowne uruchomienie może nastąpić po dokonaniu oględzin i usunięciu usterek.

3.8. Przeglądy okresowe.

W celu zagwarantowania pewności pracy przetwornicy należy przeprowadzać oględziny i przeglądy w

wyznaczonych terminach i zakresach.

3.8.1. Oględziny należy przeprowadzać co 3 miesiące. Powinien być rozpoczęty od ogólnej obserwacji
spawarki w czasie jej pracy ze szczególnym zwróceniem uwagi na:
- pracę łożysk,
- poziom drgań,
- pracę zestyku szczotka - pierścień ślizgowy.

Po zatrzymaniu spawarki i odłączeniu od sieci zasilającej należy kolejno wykonać;

- oględziny zewnętrzne, czyszczenie z kurzu,

- sprawdzenie stanu łożysk i smarowania,
- sprawdzenie dostępnych śrub, nakrętek i zacisków,
- badanie pierścieni ślizgowych, szczotek i szczotkotrzymaczy,
- pomiar wielkości szczelin prądnicy i silnika napędowego,
- sprawdzenie stanu izolacji i napięcia biegu jałowego. Stan izolacji dla poszczególnych uzwojeń w
stosunku do części konstrukcji oraz pomiędzy uzwojeniami faz zarówno w silniku i prądnicy nie
powinien być niniejszy niż 3M. Napięcie biegu jałowego nie może być wyższe niż 85V.

3.8.2. Przegląd należy przeprowadzać nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy .

Przegląd powinien obejmować w szczególności:
- szczegółowe oględziny w zakresie ustalonym w pkt.3.6. l.
- oględziny zewnętrzne przetwornicy,
- czyszczenie z kurzu,
- sprawdzenie stanu łożysk i układu smarowania,
- sprawdzenie dostępnych śrub i nakrętek oraz zacisków,
- badanie stanu pierścieni ślizgowych, szczotek i obsad, sprawdzenie stanu izolacji poszczególnych
uzwojeń w stosunku do metalowych części konstrukcyjnych oraz pomiędzy uzwojeniami faz zarówno
w silniku jak i prądnicy nie powinna być mniejsza od 3 M.

3.8.3. Przegląd główny.

Przegląd główny spawarki należy przeprowadzać raz w roku przy wykonanym

demontażu i wyjętym wirniku. Obejmuje on:

a) przegląd stojana i wirnika połączony z czyszczeniem z kurzu i rdzy oraz z lakierowaniem i

izolowaniem zauważonych uszkodzonych miejsc,
b) przegląd łożysk i układu smarowania w zakresie czyszczenia i oceny stanu technicznego i wymiany
smaru,
c) przegląd szczotek i pierścieni ślizgowych, szczotkotrzymaczy w zakresie zużycia szczotek i pierścieni
oraz sprawdzenie siły docisku szczotek do pierścieni.

Po zakończeniu przeglądu głównego należy przed oddaniem spawarki do

eksploatacji wykonać następujące próby:
a) pomiar stanu izolacji,
b) pomiar szczelin w silniku napędowym i w prądnicy, szczeliny nie powinny się
różnic od wartości średniej więcej niż 5%(normalna wielkość szczeliny w
 silniku asynchronicznym wynosi 0,7mm, a w prądnicy 2mm),
c) sprawdzenie ustawienia szczotek w strefie neutralnej.
Wyniki przeglądów okresowych i wykonanych czynności remontowych należy wpisać do książki okresowych
przeglądów znajdującej się u użytkownika.

3.9. Transport.

Transport spawarki zaleca się wykonać przy spełnieniu następujących warunków:

a) na własnym podwoziu lub naczyniu transportowym przystosowanym,
b) na innych środkach transportu przy zabezpieczeniu przetwornicy spawalniczej przed
przemieszczeniem się.

4. POSTANOWIENIA KOŃCOWE.

4.1. Instalacja zasilająca spawarkę musi być wykonana przez upoważnionego elektromontera.

4.2. Oględziny i przeglądy okresowe powinni wykonywać upoważnieni elektromonterzy w oparciu o

dokumentację techniczno-ruchową spawarki.

4.3. W czasie eksploatacji spawarki należy przestrzegać warunków pracy, nie dopuszczając do
długotrwałego przeciążenia urządzenia.

4.4. Bezwzględnie przestrzegać przepisów BHP w czasie obsługi sprzętu spawalniczego i prowadzenia
spawania.
Niniejsza instrukcja zastępuje Instrukcję l16/s/1997/TMe.

Instrukcję opracowano przy współudziale:

1. Banasik Maciej ....................................

2. Kosiński Marek ....................................