No Cover - Nota Rujukan Pantas T4 Dan T5

2022 BCL-KKPP / SMKCAS
NOTA PADAT PRINSIP PERAKAUNAN SPM
SIMPAN KIRA PERAKAUNAN

MODUL 1
Mengumpul Menyusun Mengumpul Menyusun Menyimpan

Menyimpan Merekod Merekod Melapor Menganalisis
Melapor Mentafsir Merancang Menilai
Merumus
KITARAN PERAKAUNAN
Dokumen Buku Catatan Imbangan Duga

Lejar
Perniagaan Pertama
Penyata Catatan Imbangan Duga

Pelarasan
Kewangan Penutupan Terselaras
BADAN PERAKAUNAN
BADAN PENGGUBAL BADAN PROFESIONAL

BADAN KAWAL SELIA
PIAWAIAN PERAKAUNAN
MIA MASB MICPA
ACCA
CIMA
SEJARAH
3 500 S.M 400 S.M Abad ke-5 dan 850 M
Rekod perakaunan Rekod perakaunan ke-6 SIstem angka Hindu
yang paling awal di dibuat dengan Urus niaga – Arab mula
Babylonia papyrus (kertas) & direkodkan dalam digunakan
calamus (pen) di nilai wang
Mesir.
Abad ke-14 Abad ke-17 dan ke-18
Luca Pacioli (Bapa Perakaunan) Perakaunan Kos diperkenalkan untuk
Memperkenalkan sistem Catatan Bergu menganalisis pelbagai kos dalam
(Kaedah Venice) pengeluaran.
Abad ke-18 dan ke-19 Abad ke-19 dan ke-20
Perakaunan kewangan – Laporan Perakaunan Pengurusan – Maklumat
kewangan dibentangkan dalam bentuk perakaunan digunakan sebagai panduan
Penyata Kewangan Tahunan. untuk membuat keputusan perniagaan.
1
SEJARAH (SAMBUNGAN)
1973 Masa kini
IASC telah ditubuhkan untuk Perakaunan sosial kerana perniagaan
menggalakkan penggunaan piawaian asas telah memberi kesan terhadap
dalam perakaunan. masyarakat.
MILIKAN TUNGGAL
Seorang pemilik Sumber modal: Pemilik Liabiliti tidak terhad

Akta Pendaftaran Untung / rugi dinikmati /
Diurus: Pemilik
Perniagaan ditanggung seorang
Cukai pendapatan Modal permulaan
Bebas membuat keputusan
perseorangan (individu) rendah
PERKONGSIAN
PROFESIONAL:
BIASA: 2 – 20 Sumber modal:
2 – 50 orang Liabiliti tidak terhad
orang pekongsi Pekongsi
pekongsi
Untung / Rugi
diagih mengikut Cukai pendapatan
Akta Perkongsian Diurus: Pekongsi
Ikatan Perkongsian perseorangan
1961 Aktif
atau Akta (individu)
Perkongsian 1961
Modal dan Risiko kerugian
kepakaran ditanggung
digabungkan bersama
SYARIKAT BERHAD
Syarikat SENDIRIAN Syarikat AWAM Berhad – Sumber Modal: Terbitan
Berhad – 1 – 50 orang 1 – tiada had pemegang syer kepada pemegang
pemegang syer syer syer
Liabiliti terhad Akta Syarikat 2016 Keuntungan: Pembahagian
Dividen
Diurus: Lembaga Pengarah Cukai pendapatan syarikat Modal lebih besar

yang dilantik dalam
Mesyuarat Agung Tahunan
KOPERASI
Sumber modal:
50 – tiada had maksimum
Penerimaan fi masuk dan Liabiliti terhad
ahli
jualan syer
Diurus: Lembaga Koperasi
Akta koperasi 1993 Lebihan diagihkan: Dividen yang dilantik dalam
Mesyuarat Agung Tahunan
Cukai pendapatan
dikecualikan
2
ANDAIAN PRINSIP BATASAN

PERAKAUNAN PERAKAUNAN PERAKAUNAN
Usaha Berterusan Ketekalan Kos manfaat
Entiti Berasingan Prinsip Kos
Wang Sebagai Pengiktirafan Hasil
Ukuran Dan Belanja
Tempoh Perakaunan
PENGGUNA PENYATA KEWANGAN

PENGGUNA DALAMAN PENGGUNA LUARAN
• Pemilik • Pihak bank /
• Pihak pengurusan institusi kewangan
• Pekerja • Agensi kerajaan
(LHDN)
• Pelabur / pemegang
syer
CIRI KUALITATIF PENYATA KEWANGAN

CIRI KUALITATIF ASAS CIRI KUALITATIF TERTINGKAT
• Perwakilan benar • Kebolehbandingan
• Kerelevanan • Kebolehfahaman
• Kebolehsahan
• Pemasaan
ETIKA PROFESION SUB-BIDANG

PERAKAUNAN PERAKAUNAN
KOMPETENSI PERAKAUNAN KEWANGAN
PERAKAUNAN
KERAHSIAAN
PENGURUSAN
OBJEKTIVITI PENGAUDITAN
SIFAT PROFESIONAL PENCUKAIAN

INTEGRITI
PENYATA PENDAPATAN
Penyata yang menunjukkan prestasi kewangan sesebuah perniagaan bagi suatu tempoh
MODUL 2
perakaunan.
Penyata Pendapatan
Akaun Perdagangan Akaun Untung Rugi
Jualan Bersih Kos Jualan Hasil Belanja
3
PENYATA KEDUDUKAN KEWANGAN

Penyata yang menunjukkan kedudukan aset, liabiliti dan ekuiti pemilik perniagaan.
Penyata Kedudukan Kewangan
Aset Bukan Aset Liabiliti Bukan Liabiliti Ekuiti

Semasa Semasa Semasa Semasa Pemilik
HASIL BELANJA
Hasil Operasi • Jualan Belanja Operasi • Belian
(hasil kendalian) • Hasil perkhidmatan (belanja kendalian) • Gaji
• Komisen diterima • Insurans
• Dividen diterima • Kadar bayaran
• Sewa dibayar
• Alat tulis
• Susut nilai ABS
• Belanja am
Hasil Bukan • Dividen pelaburan Belanja Bukan • Faedah atas
Operasi • Untung atas Operasi pinjaman
(hasil bukan pelupusan aset (belanja bukan • Faedah atas
kendalian) • Faedah atas kendalian) overdraf bank
simpanan tetap • Rugi atas
pelupusan aset
HASIL TIDAK MELIBATKAN TERIMAAN

HASIL MELIBATKAN TERIMAAN WANG
WANG
• Jualan / hasil perkhidmatan • Pengurangan Peruntukan Hutang
• Sewa diterima Ragu
• Faedah simpanan • Untung atas pelupusan aset
• Komisen diterima
BELANJA MELIBATKAN BAYARAN BELANJA TIDAK MELIBATKAN

WANG BAYARAN WANG
• Belian • Sewa dibayar • Pewujudan / Pertambahan Peruntukan
• Gaji • Alat tulis Hutang Ragu
• Insurans • Belanja am • Rugi atas pelupusan aset
• Kadar bayaran • Susut nilai ABS
• Hutang lapuk
MAKSUD ASET: Harta yang dimiliki oleh perniagaan untuk menjana hasil.
ASET BUKAN SEMASA: Aset perniagaan bersifat tahan lama boleh digunakan melebihi
satu tahun dan mempunyai tahap kecairan yang rendah.
ASET SEMASA: Aset perniagaan yang dapat ditukar kepada bentuk tunai dalam jangka
masa setahun dan mempunyai tahap kecairan yang tinggi.
4
ASET
Aset Semasa Aset Bukan Semasa
• Inventori • Premis / Bangunan
• Akaun Belum Terima • Kenderaan
• Bank / Tunai • Alatan pejabat
• Simpanan tetap • Perabot
• Deposit sewa / deposit kadar bayaran • Kelengkapan
• Belanja prabayar
• Hasil belum terima
.
MAKSUD LIABILITI: Hutang perniagaan kepada pihak luar yang perlu dijelaskan.
ASET BUKAN SEMASA: Hutang luaran yang mengambil masa melebihi satu tahun
kewangan untuk menjelaskannya.
ASET SEMASA: Hutang luaran yang mengambil masa kurang dari satu tahun kewangan
untuk menjelaskannya.
LIABILITI
Liabiliti Semasa Liabiliti Bukan Semasa
• Akaun Belum Bayar • Pinjaman (> 1 tahun matang)
• Bank (overdraf) • Gadai janji
• Belanja belum bayar
• Hasil belum terperoleh
• Pinjaman (< 1 tahun matang)
EKUITI PEMILIK
Merupakan hutang perniagaan terhadap pemilik atau tuntutan pemilik terhadap aset
perniagaan.
+ Untung bersih
EKUITI PEMILIK = MODAL − Ambilan
− Rugi bersih
PERSAMAAN PERAKAUNAN
ASET = LIABILITI + EKUITI PEMILIK ASAS
PENUH
ASET + BELANJA = LIABILITI + EKUITI PEMILIK + HASIL
Bentuk ubahsuai:
ASET = LIABILITI + EKUITI PEMILIK (MODAL) + UNTUNG BERSIH
ASET = LIABILITI + EKUITI PEMILIK (MODAL) + HASIL – BELANJA
ASET = LIABILITI + EKUITI PEMILIK (MODAL) + HASIL – BELANJA - AMBILAN
MAKSUD CATATAN KONTRA

Catatan yang mengurangkan baki akaun yang berkaitan dengannya.
5
CONTOH CATATAN KONTRA
Akaun Berkaitan Catatan Kontra Kesan Catatan Kontra

Aset Bukan Semasa Susut Nilai Terkumpul Mengurangkan nilai ABS
Akaun Belum Terima Peruntukan Hutang Ragu Mengurangkan nilai ABT
Pulangan jualan / Pulangan Mengurangkan jumlah
Jualan
masuk jualan
Pulangan belian / Pulangan Mengurangkan jumlah
Belian
keluar belian
Mengurangkan jumlah
Modal / Ekuiti Pemilik Ambilan
modal
CARTA AKAUN
• Suatu sistem penyenaraian nombor dan tajuk semua akaun dalam lejar secara
sistematik untuk tujuan perekodan dalam sistem perakaunan berkomputer.
• Akaun akan dikelaskan dan disusun mengikut klasifikasi seperti aset, liabiliti, ekuiti
pemilik, hasil dan belanja serta ditandai dengan nombor kod tertentu.
Contoh:
Kod item Jenis Akaun
10000 - 19999 Aset
20000 - 29999 Liabiliti
30000 - 39999 Ekuiti Pemilik
40000 - 49999 Hasil
50000 - 59999 Belanja
60000 - 69999 Catatan Kontra
KEPENTINGAN DOKUMEN
• Bukti bertulis urus niaga telah berlaku antara dua pihak.
MODUL 3
• Maklumat seperti tarikh urus niaga, amaun, butiran, syarat pembayaran dan diskaun
niaga diperlukan untuk tujuan perekodan.
• Berfungsi sebagai rujukan pada masa hadapan tentang sesuatu urus niaga.
• Bahan bukti siasatan polis dan bahan bukti mahkamah jika berlaku sebarang kes
penipuan dalam urus niaga.
• Bahan bukti bagi taksiran cukai pendapatan.
DOKUMEN BUKAN SUMBER DOKUMEN SUMBER

Penyata Penyata Nota Keratan Baucar
Bil Tunai Resit
Akaun Bank Serahan Cek Bayaran
Baucar Slip Slip
Nota Pesanan Sebut
Tunai Daftar Slip Bank Deposit
Belian Belian Harga Runcit Tunai Cek
Dokumen bukan sumber adalah Slip
Slip
Transaksi Makluman Makluman
dokumen untuk tujuan rujukan Pindahan
Perbankan
Wang Debit Kredit
sahaja, bukan untuk direkod. Elektronik
Nota
Dokumen sumber adalah Memo Invois Nota Debit
Kredit
dokumen yang akan direkodkan
Bil Folio
dalam buku-buku perakaunan.
Bayaran Pelanggan
6
DISKAUN
Jenis diskaun Tujuan Formula pengiraan
Diskaun Niaga Menggalakkan Diskaun Niaga
pelanggan membeli = % Diskaun Niaga x Harga
secara pukal Senarai
Diskaun Tunai Menggalakkan Rujuk syarat pembayaran
Diskaun Diberi – Penjual pembayaran hutang ___ % _____ hari
Diskaun Diterima – Pelanggan pada kadar segera.
Diskaun tunai
= % Diskaun Tunai x Harga
Bersih (selepas Diskaun Niaga)
Kiraan hari = Tarikh dokumen

dikira hari pertama sehingga
tarikh pembayaran.
BUKU CATATAN PERTAMA (BCP)

• Buku catatan asal yang merekodkan segala urus niaga perniagaan sebelum
MODUL 4
dipindahkan ke dalam lejar.
Buku Tunai
Jurnal
Jenis BCP Runcit
Am Khas
Buku Tunai
URUS NIAGA DIREKOD DALAM JURNAL AM

• Catatan Pembukaan • Modal Tambahan Selain Tunai dan
• Belian Aset Bukan Semasa secara Bank
Kredit • Catatan Penutupan
• Jualan Aset Bukan Semasa secara • Catatan Pelarasan
Kredit • Pembetulan Kesilapan
• Ambilan Barang Niaga • Realisasi (pembubaran perkongsian)
• Ambilan Aset Bukan Semasa
FORMAT JURNAL AM
Tarikh Butir Folio Debit RM Kredit RM
Jan 1 Bank 10 000
Modal 10 000
(memulakan perniagaan pada tarikh ini).
Catatan debit mendahului catatan kredit. Butiran item kredit dijarakkan sedikit daripada
garis margin kiri. Tulis keterangan ringkas menerangkan urus niaga yang berlaku.
7
CONTOH PERATURAN MEREKOD DALAM JURNAL AM

Butir Dokumen Catatan bergu
Catatan pembukaan - Dt. Nama Aset (senaraikan)
-memulakan perniagaan dengan membawa Kt. Modal
masuk aset ke dalam perniagaan
Dt. Nama Aset (senaraikan)
-menyenaraikan baki aset dan liabiliti
Kt. Liabiliti (senaraikan)
Kt. Modal
Pemilik membawa masuk aset (AS/ABS) ke Memo Dt. Nama Aset
dalam perniagaan Kt. Modal
Beli aset bukan semasa secara kredit Invois Dt. Nama Aset
(asal) Kt. Nama ABB
Ambil barang niaga untuk kegunaan Memo Dt. Ambilan
peribadi Kt. Belian
Ambil aset (AS/ABS) untuk kegunaan Memo Dt. Ambilan
peribadi. Kt. Nama Aset
Ambil barang niaga untuk kegunaan Memo Dt. Nama Belanja
perniagaan (derma, promosi, dsb) Kt. Belian
JURNAL KHAS
Untuk merekod urus niaga yang kerap berlaku dalam perniagaan.
Jurnal Pembayaran
Tunai
Jurnal Belian
Jurnal Penerimaan
Tunai Jurnal Khas Jurnal Jualan
Jurnal Pulangan Jurnal Pulangan

Jualan Belian
FORMAT JURNAL KHAS

JURNAL BELIAN
Tarikh Butir Folio No. Dokumen Jumlah RM
Jan 5 Nama Akaun Belum Bayar 1 5 000
8 Nama Akaun Belum Bayar 2 4 000
31 Akaun Belian (Dt.) 9 000
JURNAL PULANGAN BELIAN

Jan 9 Nama Akaun Belum Bayar 1 200
13 Nama Akaun Belum Bayar 2 300
31 Akaun Pulangan Belian (Kt.) 500
URUS NIAGA DALAM JURNAL BELIAN DAN JURNAL PULANGAN BELIAN

Urus niaga Dokumen Jurnal direkod
Belian barang niaga secara kredit Invois (asal)
Jurnal Belian
Invois belian barang niaga terkurang caj Nota Debit (asal)
Jurnal Pulangan
Pulangan barang niaga kepada pembekal Nota Kredit (asal)
Belian
8
FORMAT JURNAL KHAS

JURNAL JUALAN
Jan 9 Nama Akaun Belum Terima 1 6 000
15 Nama Akaun Belum Terima 2 5 000
31 Akaun Jualan (Kt.) 11 000
JURNAL PULANGAN JUALAN

Jan 14 Nama Akaun Belum Terima 1 100
20 Nama Akaun Belum Terima 2 200
31 Akaun Pulangan Jualan (Dt.) 300
URUS NIAGA DALAM JURNAL JUALAN DAN JURNAL PULANGAN JUALAN

Urus niaga Dokumen Jurnal direkod
Jualan barang niaga secara kredit Invois (salinan)
Jurnal Jualan
Invois jualan barang niaga terkurang caj Nota Debit (salinan)
Nota Kredit Jurnal Pulangan
Pulangan barang niaga oleh pelanggan
(salinan) Jualan
JURNAL PENERIMAAN TUNAI

Merekod semua penerimaan tunai dan cek
JURNAL PENERIMAAN TUNAI
Debit Kredit
No. Akaun
Tarikh Butir Fol Diskaun
Resit Tunai Bank Belum Jualan Pelbagai
Diberi
Terima
RM RM RM RM RM RM
Jan 8 Jualan 4 000 4 000
14 Kedai Lee 200 1 800 2 000
23 Sewa diterima 500 500
200 500 5 800 2 000 4 000 500
JURNAL PEMBAYARAN TUNAI

Merekod semua pembayaran tunai dan cek.
JURNAL PEMBAYARAN TUNAI
Kredit Debit
No. Akaun
Tarikh Butir Fol Diskaun
Cek Tunai Bank Belum Belian Pelbagai
Diterima
Bayar
RM RM RM RM RM RM
Jan 4 Perabot 2 000 2 000
8 Belian 1 000 1 000
12 Lim Supply 300 2 500 2 800
300 1 000 4 500 2 800 1 000 2 000
9
BUKU TUNAI
Merekodkan penerimaan dan pembayaran tunai atau cek dalam semua urus niaga
perniagaan.
BUKU TUNAI
Diskaun Diskaun
Tarikh Butir Tunai Bank Tarikh Butir Tunai Bank
Diberi Diterima
RM RM RM RM RM RM
Jan 1 Baki b/b 500 5000 Jan 2 Belian 800
8 Jualan 2000 21 Air Supply 100 2500
13 Kedai Ali 50 2000 24 Gaji 800
28 Tunai (K) 1000 28 Bank (K) 1000
31 Baki h/b 700 4700
50 2500 8000 100 2500 8000
Feb 1 Baki b/b 700 4700
CONTOH URUS NIAGA PENERIMAAN – BUKU TUNAI (DT)

Urus niaga Dokumen Sumber Catatan Bergu
Jualan tunai Bil Tunai (salinan) Dt. Tunai / Bank
Kt. Jualan
Terima tunai / cek daripada Resit rasmi (salinan) Dt Tunai / Bank
Akaun Belum Terima Kt. ABT
Terima sewa / komisen / Resit rasmi (salinan) Dt Tunai / Bank
hasil lain Kt. Nama Hasil
Terima dividen / pindahan Makluman kredit Dt. Bank
kredit / faedah simpanan Kt. Nama Hasil
tetap (dibankkan terus ke
akaun bank perniagaan)
CONTOH URUS NIAGA PEMBAYARAN – BUKU TUNAI (KT)

Urus niaga Dokumen Sumber Catatan Bergu
Belian tunai Bil Tunai (asal) Dt. Belian
Kt. Tunai / Bank
Bayar tunai / cek kepada Resit rasmi (asal) Dt. ABT
Akaun Belum Bayar Kt. Tunai / Bank
Bayar sewa / gaji / kadar Baucar bayaran / Bil Dt Nama belanja
bayaran / belanja lain bayaran / resit rasmi (asal) Kt. Tunai / Bank
/ keratan cek
Caj bank, arahan tetap Makluman debit Dt Nama belanja / Liabiliti
pelanggan Kt. Tunai / Bank
CATATAN KONTRA BUKU TUNAI

Urus niaga Dokumen Kesan Bank / Catatan Bergu
Sumber Tunai
Tunai di tangan dimasukkan ke Slip Bank Bank + Dt. Bank
dalam bank (deposit tunai) Tunai – Kt. Tunai
Tunai di bank dikeluarkan Keratan cek Tunai + Dt. Tunai
untuk kegunaan pejabat Bank – Kt Bank
10
BUKU TUNAI RUNCIT

Untuk merekod pembayaran amaun kecil yang kerap berlaku dalam perniagaan
menggunakan sistem panjar.
BUKU TUNAI RUNCIT
Analisis Bayaran
No. Penerimaan Pembayaran (Debit)
Tarikh Butir Fol.
Baucar (Debit) (Kredit) Alat Belanja
Pos
tulis pejabat
RM RM RM RM RM
Jan 1 Baki b/b 50
Bank 150
3 Kertas A4 60 60
7 Setem 5 5
15 Minuman pejabat 30 30
21 Pos laju 8 8
200 103 60 13 30
31 Baki h/b 97
200 200
Feb 1 Baki b/b 97
Bank 103
LEJAR
Buku akaun utama untuk merekod pelbagai jenis urus niaga dengan tepat dan sistematik
MODUL 5
menggunakan Sistem Catatan Bergu.
Jenis Lejar
Lejar Am (LA) Lejar Khas (Subsidiari)
Akaun Aset
Akaun Belum Terima dagangan
Lejar Jualan (LJ)
Akaun Liabiliti
Akaun Modal Akaun Belum Bayar dagangan

Lejar Belian (LB)
Akaun Hasil
Akaun Belanja
Akaun-akaun dalam Lejar
Akaun Nyata Akaun Nominal
*Kecuali ABT Akaun Aset Akaun Hasil Akaun Belanja

.
11
SISTEM CATATAN BERGU
DEBIT KREDIT
(Kiri) (Kanan)
+A +B = +L +E +H
−L −E −H −A −B
KESAN SISTEM CATATAN BERGU TIDAK DIGUNAKAN

Akibat: Imbangan Duga tidak seimbang
Kesan:
• Untung rugi yang diperoleh tidak tepat.
• Kedudukan kewangan tidak dapat ditentukan dengan tepat.
• Perbandingan prestasi perniagaan antara tahun yang disediakan kurang tepat.
• Catatan tidak lengkap.
AKAUN KAWALAN
Maksud: Ringkasan Akaun Belum Terima dalam Lejar Jualan dan Akaun Belum Bayar
dalam Lejar Belian.
Tujuan Penyediaan Akaun Kawalan:
• Memudahkan jumlah baki keseluruhan Akaun Belum Terima dan Akaun Belum Bayar
dihitung.
• Untuk menyemak ketepatan catatan dalam Akaun Belum Terima dan Akaun Belum
Bayar.
• Untuk mengimbangkan Lejar Am.
FORMAT AKAUN KAWALAN

AKAUN KAWALAN BELUM TERIMA AKAUN KAWALAN BELUM BAYAR
Baki b/b xx Baki b/b (minoriti) xx Baki b/b (minoriti) xx Baki b/b xx
Jualan xx Bank xx Bank xx Belian xx
Faedah kpd ABT xx Diskaun diberi xx Diskaun diterima xx Angkutan xx
Bank (CTL) xx Pul. jualan xx Pul. belian xx Faedah drp ABB xx
Diskaun diberi xx Hutang lapuk xx Kontra xx
(dibatalkan) xx Kontra xx Baki h/b xx Baki h/b xx
Baki h/b xx Baki h/b xx xx xx
xx xx Baki b/b (minoriti) xx Baki b/b xx
Baki b/b xx Baki b/b (minoriti) xx
ABT baki normal sebelah debit / baki tidak normal (baki minoriti) sebelah kredit.
ABB baki normal sebelah kredit / baki tidak normal (baki minoriti) sebelah debit.
ABT baki tidak normal (baki minoriti) berlaku apabila perniagaan pula yang berhutang
kepada ABT (ABT menjadi liabiliti)
ABB baki tidak normal (baki minoriti) berlaku apabila pembekal (ABB) pula yang
berhutang kepada perniagaan (ABB menjadi aset).
12
IMBANGAN DUGA
Maksud: Senarai baki debit dan baki kredit yang diambil daripada akaun-akaun lejar pada
MODUL 6
satu tarikh tertentu.

Fungsi:
• Menyemak ketepatan Catatan Bergu.
• Menyemak ketepatan pengiraan dalam Buku Catatan Pertama dan lejar.
• Menyemak ketepatan proses pemindahan daripada Buku Catatan Pertama ke dalam
lejar
• Memudahkan penyediaan Penyata Kewangan.
FORMAT IMBANGAN DUGA

FORMAT T FORMAT LAJUR
Aset xx Liabiliti xx Dt. Kt.
Belanja xx Ekuiti Pemilik xx Aset xx
Kontra Ekuiti xx Hasil Belanja xx
Pemilik Kontra Aset xx Liabiliti xx
Kontra Hasil xx Kontra xx Ekuiti Pemilik xx
Belanja Hasil xx
Kontra Ekuiti Pemilik xx
Kontra Hasil xx
Kontra Aset xx
Kontra Belanja xx
.
Catatan kontra berbaki debit: Catatan kontra berbaki kredit:

Kontra Ekuiti Pemilik – Ambilan Kontra Aset – Susut nilai terkumpul &
Kontra Hasil – Pulangan Jualan Peruntukan hutang ragu
Kontra Belanja – Pulangan Belian
INVENTORI
Maksud: Barang niaga yang dimiliki untuk dijual semula dan merupakan Aset Semasa
bagi sesebuah perniagaan.
PENILAIAN SISTEM INVENTORI

Merujuk kepada kaedah merekod nilai inventori.
Sistem Inventori Berkala Sistem Inventori Berterusan
Tidak menyimpan rekod keluar Mengesan pergerakan keluar

masuk inventori masuk setiap jenis inventori
Nilai inventori ditentukan pada Nilai dan kuantiti inventori sentiasa

akhir tempoh perakaunan dikemaskini (kad inventori)
Kiraan inventori secara fizikal Rekod inventori akan menunjukkan

(hitung inventori satu persatu) kuantiti, kos seunit, kos belian dan
kos jualan serta baki akhir inventori
Digunakan oleh perniagaan bersaiz pada setiap masa diperlukan
kecil dan sederhana
13
MEREKOD INVENTORI AKHIR

JURNAL AM
Tarikh Butir Folio Debit RM Kredit RM
Jan 31 Inventori akhir 3 500
Akaun Perdagangan 3 500
(Memindahkan inventori akhir ke Akaun Perdagangan)
Akaun Inventori
Tarikh Butir RM Tarikh Butir RM
Jan 31 Akaun Perdagangan 3 500 Jan 31 Baki h/b 3 500
Feb 1 Baki b/b 3 500
Inventori akhir tidak termasuk dalam Imbangan Duga kerana ia direkod setelah Imbangan
Duga disediakan.
AKAUN PERDAGANGAN DAN UNTUNG RUGI

MODUL 7
Tujuan Akaun Perdagangan:

Untuk mengetahui sama ada sesebuah perniagaan mendapat untung atau rugi kasar
(hanya daripada aktiviti jual beli barang atau perkhidmatan).
Tujuan Akaun Untung Rugi:
Untuk mengetahui sama ada sesebuah perniagaan mendapat untung atau rugi bersih
setelah mengambil kira semua hasil dan belanja.
RUMUS AKAUN PERDAGANGAN

Untung/Rugi Kasar = Jualan Bersih – Kos Jualan
Untung Kasar = Jualan Bersih > Kos Jualan (angka positif)
Rugi Kasar = Jualan Bersih < Kos Jualan (angka negatif)
RUMUS AKAUN UNTUNG RUGI

Untung bersih = Untung kasar + Hasil – Belanja
Untung Bersih = Untung kasar + Hasil > Belanja (angka positif)
Rugi Bersih = Untung kasar + Hasil < Belanja (angka negatif)
PENYATA KEDUDUKAN KEWANGAN

Tujuan:
• Menyenaraikan semua aset dan liabiliti perniagaan.
• Menunjukkan kedudukan kewangan perniagaan.
• Menunjukkan jumlah modal dan keuntungan atau kerugian perniagaan.
• Menunjukkan modal kerja iaitu jumlah kecairan perniagaan dalam tempoh semasa
AKAUN MODAL
−E Akaun Modal +E
Tarikh Butir RM Tarikh Butir RM
RUGI BERSIH XX Baki b/b XX
AMBILAN XX UNTUNG BERSIH XX
14
PERAKAUNAN ASAS TUNAI PERAKAUNAN ASAS AKRUAN

Hasil – rekod apabila diterima Hasil – rekod dalam tempoh diperoleh
MODUL 8
Belanja – rekod apabila dibayar Belanja – rekod dalam tempoh

dibelanjakan
Hasil belum terima (AS) – iktiraf hasil
Hasil belum terperoleh (LS) – tidak iktiraf
hasil
Tiada pelarasan prabayar, belum bayar,
belum terperoleh dan belum terima
Belanja prabayar (AS) – tidak iktiraf
belanja
Belanja belum bayar (LS) – iktiraf belanja
Untung = Hasil diterima – Belanja dibayar Untung = Hasil sebenar – Belanja sebenar
PELARASAN AKAUN NOMINAL
HASIL BELUM TERPEROLEH (LS) HASIL BELUM TERIMA (AS)
_ + + +
Hasil Hasil belum terperoleh Hasil belum terima Hasil
xx xx xx xx
BELANJA PRABAYAR (AS) BELANJA BELUM BAYAR (LS)
+ _ + +
Belanja prabayar Belanja Belanja Belanja belum bayar
xx xx xx xx
HASIL BELUM TERPEROLEH

Hasil diterima TERLEBIH daripada sepatutnya.
Sewa diterima RM2 000
Sewa diterima (sebenar / sepatutnya) RM1 500
Akaun Untung Rugi ... Penyata Kedudukan Kewangan ...
Hasil: Liabiliti Semasa:
Sewa diterima RM1 500 Sewa belum terperoleh RM500 (2000-1500)
HASIL BELUM TERIMA

Hasil diterima TERKURANG daripada sepatutnya.
Komisen diterima RM1 000
Komisen diterima (sebenar / sepatutnya) RM1 200
Hasil: Aset Semasa:
Komisen diterima RM1 200 Komisen belum terima RM200 (1200-1000)
15
BELANJA PRABAYAR
Belanja dibayar TERLEBIH daripada sepatutnya.
Insurans dibayar RM2 000
Insurans (sebenar / sepatutnya) RM1 600
Belanja: Aset Semasa:
Insurans RM1 600 Insurans prabayar RM400 (2000-1600)
BELANJA BELUM BAYAR

Belanja dibayar TERKURANG daripada sepatutnya.
Kadar bayaran dibayar RM1 700
Kadar bayaran (sebenar / sepatutnya) RM2 000
Belanja: Liabiliti Semasa:
Kadar bayaran RM2 000 Kadar bayaran belum bayar RM300
(2000-1600)
PELARASAN AKAUN BELUM TERIMA
HUTANG LAPUK HUTANG LAPUK TERPULIH
+ _ + +
Hutang lapuk Ak. Belum Terima Tunai / Bank Hutang lapuk terpulih
xx xx xx xx
MEWUJUDKAN / PERTAMBAHAN PENGURANGAN PERUNTUKAN

PERUNTUKAN HUTANG RAGU HUTANG RAGU
+ +K -K +
Hutang ragu Per. hutang ragu Per. hutang ragu Hutang ragu
xx xx xx xx
HUTANG LAPUK
Maksud: Hutang yang tidak dapat dikutip daripada Akaun Belum Terima.
Merupakan belanja dalam Akaun Untung Rugi.
Sebab berlaku:
• Tidak mampu untuk membayar hutang
• Tidak dapat dikesan atau menghilangkan diri
• Meninggal dunia
• Muflis atau bankrap
16
HUTANG LAPUK TERPULIH

Maksud: Hutang yang pada awalnya telah dihapus kira dan direkodkan sebagai hutang
lapuk tetapi dapat dijelaskan semula oleh Akaun Belum Terima.
Direkodkan sebagai hasil perniagaan dalam Akaun Untung Rugi.
PERUNTUKAN HUTANG RAGU

Maksud: Satu anggaran amaun yang tidak dapat dikutip daripada Akaun Belum Terima.
Peruntukan Hutang Ragu akan mengurangkan jumlah Akaun Belum Terima dalam
Penyata Kedudukan Kewangan.
Pewujudan / Peningkatan peruntukan hutang ragu ini merupakan belanja perniagaan.
Pengurangan peruntukan hutang ragu pula merupakan hasil perniagaan.
RUMUS PHR
Angka dalam Penyata Kedudukan Kewangan (PKK):
𝑃𝑒𝑟𝑢𝑛𝑡𝑢𝑘𝑎𝑛 𝐻𝑢𝑡𝑎𝑛𝑔 𝑅𝑎𝑔𝑢 = % 𝑃𝐻𝑅 𝑥 𝐴𝑘𝑎𝑢𝑛 𝐵𝑒𝑙𝑢𝑚 𝑇𝑒𝑟𝑖𝑚𝑎 (𝐵𝑒𝑟𝑠𝑖ℎ)
Angka pelarasan dalam Jurnal Am / Akaun Untung Rugi:

𝑀𝑒𝑤𝑢𝑗𝑢𝑑𝑘𝑎𝑛 𝑃𝑒𝑟. 𝐻𝑢𝑡𝑎𝑛𝑔 𝑅𝑎𝑔𝑢 (𝑏𝑒𝑙𝑎𝑛𝑗𝑎) = 𝑎𝑛𝑔𝑘𝑎 𝑠𝑎𝑚𝑎 𝑠𝑒𝑝𝑒𝑟𝑡𝑖 𝑑𝑎𝑙𝑎𝑚 𝑃𝐾𝐾
𝑃𝑒𝑟𝑡𝑎𝑚𝑏𝑎ℎ𝑎𝑛 𝑃𝑒𝑟. 𝐻𝑢𝑡𝑎𝑛𝑔 𝑅𝑎𝑔𝑢 (𝑏𝑒𝑙𝑎𝑛𝑗𝑎) = 𝑃𝐻𝑅 (𝑃𝐾𝐾) − 𝑃𝐻𝑅 (𝐼. 𝐷𝑢𝑔𝑎)
besar kecil
𝑃𝑒𝑛𝑔𝑢𝑟𝑎𝑛𝑔𝑎𝑛 𝑃𝑒𝑟. 𝐻𝑢𝑡𝑎𝑛𝑔 𝑅𝑎𝑔𝑢 (ℎ𝑎𝑠𝑖𝑙) = 𝑃𝐻𝑅 (𝑃𝐾𝐾) − 𝑃𝐻𝑅 (𝐼. 𝐷𝑢𝑔𝑎)
kecil besar
SUSUT NILAI ASET BUKAN SEMASA
SUSUT NILAI KAEDAH GARIS LURUS / SUSUT NILAI KAEDAH PENILAIAN

BAKI BERKURANGAN SEMULA
+ + _
+K
Susut nilai Susut nilai terkumpul Susut nilai Aset bukan semasa
xx xx xx xx
SUSUT NILAI
Susut nilai ialah nilai Aset Bukan Semasa yang susut dalam tahun kewangan semasa.
SUSUT NILAI TERKUMPUL

Jumlah susut nilai yang terkumpul sepanjang tempoh penggunaan aset.
SEBAB BERLAKUNYA SUSUT NILAI

• Faktor keusangan iaitu keadaan fizikal yang semakin pudar, lusuh dan buruk.
• Perubahan teknologi mengakibatkan aset tersebut ketinggalan zaman. Sebagai
contoh komputer.
• Banjir dan kebakaran.
17
RUMUS SUSUT NILAI

Kaedah Garis Lurus (Rumus 1)
𝐾𝑜𝑠 𝐴𝑠𝑒𝑡 𝐵𝑢𝑘𝑎𝑛 𝑆𝑒𝑚𝑎𝑠𝑎 − 𝑁𝑖𝑙𝑎𝑖 𝑆𝑘𝑟𝑎𝑝
𝑆𝑢𝑠𝑢𝑡 𝑛𝑖𝑙𝑎𝑖 =
𝑈𝑠𝑖𝑎 𝑔𝑢𝑛𝑎 𝑎𝑠𝑒𝑡
Kaedah Garis Lurus (Rumus 2)

𝑆𝑢𝑠𝑢𝑡 𝑛𝑖𝑙𝑎𝑖 = % 𝑆𝑢𝑠𝑢𝑡 𝑁𝑖𝑙𝑎𝑖 × 𝐾𝑜𝑠 𝐴𝑠𝑒𝑡 𝐵𝑢𝑘𝑎𝑛 𝑆𝑒𝑚𝑎𝑠𝑎 × 𝑡𝑒𝑚𝑝𝑜ℎ 𝑚𝑎𝑠𝑎
Kaedah Baki Berkurangan

𝑆𝑢𝑠𝑢𝑡 𝑁𝑖𝑙𝑎𝑖 = % 𝑆𝑢𝑠𝑢𝑡 𝑁𝑖𝑙𝑎𝑖 × 𝑵𝒊𝒍𝒂𝒊 𝑩𝒖𝒌𝒖 × 𝑡𝑒𝑚𝑝𝑜ℎ 𝑚𝑎𝑠𝑎
= % 𝑆𝑢𝑠𝑢𝑡 𝑁𝑖𝑙𝑎𝑖 × [𝑲𝒐𝒔 − 𝑺𝒖𝒔𝒖𝒕 𝑵𝒊𝒍𝒂𝒊 𝑻𝒆𝒓𝒌𝒖𝒎𝒑𝒖𝒍] × 𝑡𝑒𝑚𝑝𝑜ℎ 𝑚𝑎𝑠𝑎
Kaedah Penilaian Semula

𝑆𝑢𝑠𝑢𝑡 𝑛𝑖𝑙𝑎𝑖 = 𝐵𝑎𝑘𝑖 𝑎𝑤𝑎𝑙 𝑎𝑠𝑒𝑡 + 𝐵𝑒𝑙𝑖𝑎𝑛 𝐴𝑠𝑒𝑡 𝐵𝑎𝑟𝑢 − 𝐵𝑎𝑘𝑖 𝑎𝑘ℎ𝑖𝑟 𝑎𝑠𝑒𝑡
PELUPUSAN ASET BUKAN SEMASA

Sebab:
• Aset sudah tiada nilai pada akhir usia guna
• Aset yang lama ditukar dengan aset yang baharu (sebab lapuk / usang)
• Aset musnah disebabkan bencana alam
• Aset dijual
KESAN PELUPUSAN ASET BUKAN SEMASA KEPADA PENYATA KEWANGAN

• Meningkatkan untung bersih jika pelupusan itu mendapat keuntungan.
• Mengurangkan untung bersih jika pelupusan itu mendapat kerugian.
RUMUS UNTUNG / RUGI PELUPUSAN ASET

Untung / Rugi Pelupusan = Harga Jualan – Nilai Buku Aset (Kos – Susut Nilai Terkumpul)
Rugi atas Pelupusan Untung atas Pelupusan

Berlaku apabila Berlaku apabila
Harga Jualan < Nilai Buku Aset Harga Jualan > Nilai Buku Aset
Belanja dalam Akaun Untung Rugi Hasil dalam Akaun Untung Rugi
TIGA ANGKA PENTING TAJUK PELUPUSAN ASET BUKAN SEMASA

Harga kos aset yang dijual
Susut nilai terkumpul aset yang dijual (sejak tarikh beli hingga tarikh jual)
Harga jualan aset
AKAUN PELUPUSAN ASET BUKAN SEMASA
Format Akaun Pelupusan Aset:

Akaun Pelupusan Aset
<Nama> Aset (Kos) xx Susut Nilai Terkumpul xx
Untung atas Pelupusan Aset* xx Tunai / Bank xx
Rugi atas Pelupusan Aset* xx
*angka pengimbang
18
PEMBETULAN KESILAPAN
Kesilapan ketara:
MODUL 9
• Kesilapan yang jelas dan dapat dilihat daripada jumlah Imbangan Duga yang tidak
seimbang.
• Jumlah debit ≠ kredit.
• Dibetulkan secara menambah/ mengubah angka dan tandatangan.
Jenis kesilapan ketara:

• Kesilapan pengiraan semasa menyediakan Buku Catatan Pertama, lejar atau
Imbangan Duga.
Kesilapan pindahan sama ada daripada Buku Catatan Pertama ke dalam lejar dan
daripada lejar ke dalam Imbangan Duga.
• Merekodkan amaun di bahagian yang sama iaitu di bahagian debit atau bahagian
kredit sahaja.
• Merekodkan pada satu akaun sahaja.
• Merekodkan amaun yang tidak sama di bahagian debit dan di bahagian kredit.
Kesilapan Tidak Ketara:

• Kesilapan yang berlaku tetapi tidak memberi kesan terhadap keseimbangan
Imbangan Duga.
• Jumlah debit = kredit.
• Dibetulkan dalam Jurnal Am.
Jenis kesilapan tidak ketara:

• Kesilapan ketinggalan satu urus niaga - Urus niaga yang tidak direkodkan dalam
mana-mana Buku Catatan Pertama dan lejar.
• Kesilapan komisen - Kesilapan merekodkan amaun yang betul dalam akaun yang
salah di bawah pengelasan akaun yang sama.
• Kesilapan prinsip - Kesilapan merekodkan urus niaga dalam akaun yang salah di
bawah pengelasan akaun yang berbeza.
• Kesilapan amaun - Kesilapan merekod amaun yang salah semasa merekodkan
akaun dalam Buku Catatan Pertama dan lejar
• Kesilapan terbalik atau songsang - Kesilapan catatan yang terbalik atau songsang
ialah catatan debit direkodkan di bahagian kredit manakala catatan kredit direkodkan
di bahagian debit.
• Kesilapan saling mengimbangi - Kesilapan urus niaga yang salah direkodkan telah
diimbangi oleh kesilapan yang lain.
CONTOH KATA KUNCI KESILAPAN TIDAK KETARA

Kesilapan ketinggalan <sebarang urus niaga> terlupa dicatatkan dalam mana-
satu urus niaga mana buku.
Kesilapan komisen Bayaran <nama akaun sama pengkelasan> telah direkod
dalam <nama akaun lain sama pengkelasan>
Kesilapan prinsip Belian <nama akaun berbeza pengkelasan> telah direkod
dalam <nama akaun lain berbeza pengkelasan>.
Kesilapan amaun <sebarang urus niaga> bernilai RM <satu amaun> telah
direkod sebagai RM <amaun lain>
Kesilapan terbalik atau <sebarang urus niaga> telah didebitkan ke <akaun yang
songsang sepatutnya dikreditkan> dan dikreditkan ke <akaun yang
sepatutnya didebitkan>
Kesilapan saling <satu urus niaga> dan <satu urus niaga lain> telah
mengimbangi <terlebih / terkurang catat>
19
ANALISIS PENYATA KEWANGAN DAN PERBANDINGAN PRESTASI

MODUL 10
Tujuan:
• Membantu pihak pengurusan menilai prestasi perniagaan dan seterusnya membuat
keputusan kewangan perniagaan
• Membantu pihak luar membuat keputusan mengenai kemudahan kredit
• Membantu pihak pelabur membuat keputusan yang berkaitan dengan pelaburan
Jenis Nisbah dalam Analisis Penyata Kewangan

Jenis Fungsi
Nisbah keberuntungan • Mengukur kemampuan sesebuah perniagaan dalam
memperoleh keuntungan.
Nisbah kecairan • Mengukur keupayaan perniagaan membuat pelbagai
jenis pembayaran kepada pihak luaran seperti
pembekal dan bank.
• Menunjukkan keadaan mampu bayar sesebuah
perniagaan.
Nisbah kecekapan • Mengukur kecekapan perniagaan mengurus inventori.
• Mengukur keupayaan perniagaan mengutip hutang
daripada ABT dan membayar hutang kepada ABB.
Nisbah keberuntungan:
1. Peratus untung kasar = Untung kasar Mengukur peratus pertambahan

atas kos jualan (Tokokan) Kos Jualan X 100 pada kos barang bagi
mendapatkan
harga jualan.
2. Peratus untung kasar = Untung kasar Untung Kasar yang diperoleh

X 100 daripada setiap ringgit Jualan
atas jualan (Margin Jualan bersih*
Bersih.
kasar)
*Jualan bersih = Jualan – Pulangan jualan
3. Peratus untung bersih = Untung bersih Mengukur Untung Bersih yang

atas jualan (Margin bersih) Jualan bersih X 100 diperoleh bagi setiap ringgit Jualan
Bersih.
4. Pulangan atas modal = Untung bersih Mengukur Untung Bersih bagi

Modal awal X 100 setiap ringgit modal yang
dilaburkan.
Nisbah Kecairan:
1. Nisbah semasa = Aset semasa Mengukur keupayaan sesebuah

Liabiliti semasa perniagaan menjelaskan semua
Liabiliti Semasa mengikut masa
yang ditetapkan.
2. Nisbah ujian asid = Aset semasa – Inventori akhir Mengukur keupayaan sesebuah
(Nisbah cepat) Liabiliti semasa perniagaan untuk membayar
hutang jangka pendek dengan
cepat atau serta-merta.
20
Nisbah Kecekapan:
1. Kadar pusing ganti = . Kos jualan . Menghitung kekerapan pusingan

inventori (bilangan kali) Inventori purata* inventori dalam setahun.
*Inventori purata = Inventori awal + Inventori akhir

2
2. Kadar pusing ganti = Inventori Purata Menghitung setiap berapa hari

inventori (bilangan hari) Kos Jualan X 365 hari inventori baru dibeli untuk
gantikan inventori lama.
3. Tempoh kutipan = Akaun Belum Terima Mengukur keupayaan atau

X 365 hari kecekapan perniagaan
hutang Jualan kredit
membuat kutipan
hutang daripada pelanggan.
4. Tempoh = Akaun Belum Bayar Mengukur keupayaan atau

X 365 hari kecekapan perniagaan
pembayaran Belian kredit
membuat bayaran
hutang hutang kepada pembekal.
PERBANDINGAN PRESTASI PERNIAGAAN

Tujuan:
• Mengetahui kekuatan dan kelemahan perniagaan
• Merancang dan mengawal masa depan perniagaan
• Membuat keputusan mengikut matlamat perniagaan demi memaksimumkan
keuntungan
JENIS PERBANDINGAN PRESTASI
ANTARA TEMPOH ANTARA PERNIAGAAN DALAM

INDUSTRI YANG SAMA
Antara tempoh / penggal / Antara tempoh

suku tahun dalam tahun perakaunan yang
perakaunan semasa berbeza
CARA MENINGKATKAN PRESTASI PERNIAGAAN

• Meningkatkan jumlah jualan dengan menambahkan unit keluaran. Jualan boleh
ditambah melalui perniagaan dalam talian.
• Mengurangkan kos jualan dan belanja operasi melalui kawalan dan penjimatan.
• Menggiatkan aktiviti promosi untuk menarik pelanggan. Perniagaan juga boleh
memperkenalkan produk dengan menyertai pameran.
• Meningkatkan pelaburan untuk menambahkan modal perniagaan.
PERBANDINGAN PRESTASI ANTARA PERNIAGAAN DALAM INDUSTRI YANG SAMA

Tujuan perbandingan ini dilakukan:
• Mengetahui kedudukan perniagaan yang lebih baik.
• Membantu pihak pengurusan memperbaiki prestasi perniagaan.
21
REKOD TAK LENGKAP

Maksud: Amalan perekodan maklumat perakaunan yang tidak mengikut sistem catatan
MODUL 11
bergu atau mengamalkan catatan tunggal.
Sebab rekod perniagaan tidak lengkap:

• Tidak mengamalkan sistem catatan bergu.
• Catatan urus niaga yang tidak dibuat langsung.
• Dokumen sumber urus niaga tidak disimpan secara sistematik.
KESAN REKOD PERAKAUNAN YANG TIDAK LENGKAP

• Kesilapan sukar dikesan di dalam buku perniagaan. Ini menyebabkan kes
penyelewengan boleh berlaku.
• Imbangan Duga tidak dapat disediakan kerana ketepatan rekod diragui.
• Untung atau rugi sukar ditentukan.
• Penyata Kedudukan Kewangan sukar disediakan.
• Perbandingan prestasi perniagaan tidak dapat dilakukan dengan tepat.
KAEDAH PENENTUAN UNTUNG RUGI

• Kaedah perbandingan
• Kaedah analisis
KAEDAH PERBANDINGAN
Membandingkan Modal Awal dengan Modal Akhir bagi menentukan untung atau rugi
perniagaan.
Rumus penting:
Modal = Aset – Liabiliti
Untung / Rugi bersih * = Modal akhir – Modal awal

*Untung bersih apabila Modal akhir > Modal awal (jawapan angka positif)
Rugi bersih apabila Modal akhir < Modal awal (jawapan angka negatif)
Untung / Rugi bersih * = Modal akhir + Ambilan – Modal Awal – Modal Tambahan
*Untung bersih apabila jawapan angka positif
Rugi bersih apabila jawapan angka negatif
PENYATA MENGIRA MODAL (AWAL DAN AKHIR)

Aset:
Aset 1 xx
Aset 2 xx
Aset 3 xx
xx
Tolak: Liabiliti
Liabiliti 1 xx
Liabiliti 2 xx (xx)
Modal pada (tarikh) xx
Pengiraan modal akhir biasanya akan melibatkan pelarasan seperti pelarasan Milikan
Tunggal di Penyata Kedudukan Kewangan
22
PENYATA MENGIRA UNTUNG BERSIH

Modal akhir xx
(+) Ambilan xx
xx
(−) Modal awal (xx)
(−) Modal tambahan (xx)
Untung / Rugi bersih xx
Rugi bersih apabila jawapan akhir adalah negatif
KAEDAH ANALISIS
Kaedah yang melibatkan proses menganalisis semua urus niaga yang berlaku.
Mentaksir Jualan dan Mentaksir Belanja dan

Analisis Buku Tunai Hasil
Belian
ANALISIS YANG TERLIBAT

Jumlah jualan = Jualan tunai (Buku Tunai / JTT) + Jualan kredit (Akaun Kawalan ABT)
Jumlah belian = Belian tunai (Buku Tunai / JBT) + Belian kredit (Akaun Kawalan ABB)
Analisis Hasil dan Belanja

Sumber maklumat adalah Buku Tunai.
Rujuk BT Rujuk senarai baki awal / akhir
Hasil sebenar = Hasil diterima (+) Hasil belum (-) Hasil belum
terperoleh awal terperoleh akhir
Hasil sebenar = Hasil diterima (-) Hasil belum (+) Hasil belum
terima awal terima akhir
Belanja sebenar = Belanja dibayar (+) Belanja (-) Belanja prabayar
prabayar awal akhir
Belanja sebenar = Belanja dibayar (-) Belanja belum (+) Belanja belum
bayar awal bayar akhir
Songsang Operasi Sama seperti T4
baki akhir
Susut nilai aset bukan semasa (tersurat) – Kaedah Garis Lurus dan Baki Berkurangan
Susut nilai aset bukan semasa (tersirat) – Kaedah Penilaian Semula
Hutang lapuk dan Peruntukan Hutang Ragu.

Pengiraan Modal Awal untuk PKK (Aset – Liabiliti pada awal tahun)
Penyediaan Akaun Perdagangan dan Untung Rugi
Penyediaan Penyata Kedudukan Kewangan.
23
KAWALAN TUNAI
MODUL 12
Kawalan tunai merupakan kawalan dalaman yang berkaitan dengan pengurusan dan
pengendalian wang tunai.
Tujuan:
• Mengurangkan risiko penyelewengan dan kecurian tunai.
• Memastikan perniagaan mempunyai tunai yang mencukupi.
• Memastikan penggunaan tunai yang optimum untuk tujuan produktif.
ASPEK KAWALAN DALAM PENGENDALIAN TUNAI

Aspek Penerimaan Tunai Pembayaran Tunai
Hanya juruwang menerima Hanya individu yang sah
Penetapan tugas
tunai layak menandatangani cek
Individu berbeza Individu yang berlainan
Pengasingan tugas menerima, merekod dan meluluskan dan membuat
memegang tunai pembayaran
Perlu ada bukti dokumen Perlu ada bukti dokumen
Pendokumentasian
penerimaan wang pembayaran wang
Simpan tunai di dalam peti Cek kosong perlu disimpan
Kawalan fizikal
besi atau di bank di tempat yang selamat
Menukar ganti kakitangan Menukar ganti kakitangan
yang menerima tunai, yang membuat bayaran
Pusingan tugas
merekod tunai dan dan merekod bayaran
memegang tunai
KAEDAH KAWALAN TUNAI

• Penyata Penyesuaian Bank
• Belanjawan Tunai
PENYATA BANK
Satu salinan rekod urus niaga yang dihantar oleh pihak bank pada setiap akhir bulan
kepada pemegang Akaun Semasa.
Fungsi:
• Mengetahui baki akhir Akaun Bank.
• Mengetahui jumlah yang dibayar dan diterima.
• Menyemak dan membandingkan catatan di Buku Tunai dengan Penyata Bank.
KAEDAH PENYATA PENYESUAIAN BANK

Penyata Penyesuaian Bank disediakan bagi tujuan berikut:
a) Mengenal pasti butiran yang menyebabkan berlakunya perbezaan antara baki Akaun
Bank di Buku Tunai dengan baki di Penyata Bank.
b) Mengenal pasti ketepatan catatan di Buku Tunai.
c) Menyelaraskan baki Akaun Bank di Buku Tunai dengan baki di Penyata Bank.
SEBAB PERBEZAAN BAKI AKAUN BANK DI BUKU TUNAI (BT) DENGAN BAKI DI
PENYATA BANK (PB)
• Butiran yang dicatat di Buku Tunai tetapi tidak dicatat di Penyata Bank..
• Butiran yang dicatat di Penyata Bank tetapi tidak dicatat di Buku Tunai.
24
Butiran yang dicatat di Buku Tunai Butiran yang dicatat di Penyata Bank
• Cek belum dikemukakan • Penerimaan oleh pihak bank bagi
BT sudah tolak, PB belum tolak pihak pelanggan (Peniaga)
Baki BT < Baki PB ▪ Faedah atas simpanan
▪ Pindahan kredit
• Deposit belum dikreditkan ▪ Dividen
BT sudah tambah, PB belum tambah PB sudah tambah, BT belum tambah
Baki BT > Baki PB Baki PB > Baki BT
• Kesilapan Buku Tunai • Pembayaran oleh pihak bank bagi

BT terlebih tambah pihak pelanggan (Peniaga)
Baki BT > Baki PB ▪ Bayaran buku cek
Pembetulan BT: Kredit (tolak balik) ▪ Caj bank
▪ Faedah atas overdraf
BT terkurang tambah ▪ Perintah sedia ada
Baki BT < Baki PB PB sudah tolak, BT belum tolak
Pembetulan BT: Debit (tambah lagi) Baki PB < Baki BT
BT terlebih tolak • Cek tak layan

Baki BT < Baki PB Baki PB < Baki BT
Pembetulan BT: Debit (tambah balik)
BT terkurang tolak
Baki BT > Baki PB
Pembetulan BT: Kredit (tolak lagi)
PENYEDIAAN PENYATA PENYESUAIAN BANK

Kaedah 1: Dengan mengemaskini Buku Kaedah 2: Tanpa kemaskini Buku Tunai
Tunai a) Bermula dengan baki di Buku
a) Bermula dengan baki di Buku Tunai.
Tunai Terselaras. b) Bermula dengan baki di Penyata
Bank.
FORMAT PENYATA PENYESUAIAN BANK

Baki debit / (kredit) di Buku Tunai x/(x) Baki kredit / (debit) di Penyata Bank x/(x)
Tambah: Tambah:
• Cek belum dikemukakan x • Deposit belum dikreditkan x
• Item sudah + di PB (Dividen / x • Cek tak laku x
faedah atas simpanan/ • Item sudah − di PB (Caj bank x
pindahan kredit) / buku cek / faedah atas
• Kesilapan BT (terlebih tolak / x overdraf / perintah sedia ada)
terkurang tambah) x • Kesilapan BT (terkurang tolak x
/ terlebih tambah) x
x x
Tolak: Tolak:
• Deposit belum dikreditkan x • Cek belum dikemukakan x
• Cek tak laku x • Item sudah + di PB (Dividen / x
• Item sudah − di PB (Caj bank x faedah atas simpanan/
/ buku cek / faedah atas pindahan kredit)
overdraf / perintah sedia ada) • Kesilapan BT (terlebih tolak / x
• Kesilapan BT (terkurang tolak x terkurang tambah) (x)
/ terlebih tambah) (x)
Baki kredit / (debit) di Penyata Bank x/(x) Baki debit / (kredit) di Buku Tunai x/(x)
25
LANGKAH KEMASKINI BUKU TUNAI (LAJUR BANK)

1. Masukkan baki b/b akhir BT.
2. Betulkan kesilapan Buku Tunai.
3. Tolak semula cek tak layan.
4. Masukkan item tidak bertanda dari Penyata Bank ke BT.
+ PB ke + BT
− PB ke – BT
5. Imbangkan semula BT sehingga Baki b/b.
BUKU TUNAI (KEMASKINI)

Baki b/b (jika baki BT debit) x Baki b/b (jika baki BT kredit) x
Dividen x Caj bank x
Faedah atas simpanan x Buku cek x
Pindahan kredit x Perintah sedia ada xx
Kesilapan Buku Tunai Cek tak layan
- Terlebih tolak x Kesilapan Buku Tunai
- Terkurang tambah x - Terkurang tolak x
- Terlebih tambah x
Baki h/b** x Baki h/b**
xx xx
Baki b/b x Baki b/b x
** bergantung kepada angka pengimbang
PENYATA PENYESUAIAN BANK

Baki debit / (kredit) di Buku Tunai (Kemaskini) x/(x)
Tambah:
• Cek belum dikemukakan x
x
Tolak:
• Deposit belum dikreditkan (x)
Baki kredit / (debit) di Penyata Bank x/(x)
BELANJAWAN TUNAI
Belanjawan Tunai ialah anggaran penerimaan dan pembayaran tunai perniagaan bagi
suatu tempoh tertentu.
Kepentingan:
• Membuat perbandingan penerimaan dan pembayaran tunai
• Mengenal pasti kecairan tunai
• Mengawal penerimaan dan pembayaran tunai
• Mencari sumber tambahan untuk menampung kekurangan tunai
• Mengurus perbelanjaan mengikut keutamaan
• Rujukan untuk permohonan pinjaman
ISTILAH DALAM BELANJAWAN TUNAI

Penerimaan tunai - Merupakan anggaran semua penerimaan yang melibatkan wang
tunai atau cek oleh perniagaan dalam suatu tempoh tertentu.
Pembayaran tunai - Merupakan anggaran semua pembayaran perniagaan yang dibayar
secara tunai atau cek oleh perniagaan dalam suatu tempoh tertentu.
26
Lebihan - Diperoleh sekiranya jumlah penerimaan melebihi jumlah pembayaran.

Kurangan - Berlaku apabila jumlah pembayaran melebihi jumlah penerimaan.
LANGKAH UNTUK MENGATASI KURANGAN BELANJAWAN TUNAI

• Membuat pinjaman daripada institusi kewangan
• Meningkatkan jualan
• Mengurangkan perbelanjaan perniagaan
PERBANDINGAN PRESTASI SEBENAR DAN YANG DIJANGKA DALAM

BELANJAWAN
SITUASI PENILAIAN PRESTASI
> Memuaskan
Penerimaan Sebenar Dijangka
< Tidak memuaskan
< Memuaskan
Pembayaran Sebenar Dijangka
> Tidak memuaskan
.
FORMAT BELANJAWAN TUNAI

Butiran Bulan 1 Bulan 2 Bulan 3
Baki awal A sama
Penerimaan:
Jumlahkan
Modal (tunai)
Contoh-contoh
semua
Jualan (tunai)
penerimaan
penerimaan
Akaun Belum Terima dan tuliskan
Komisen diterima di baris
jumlah
Yuran keahlian penerimaan
Pinjaman bank
Ulangi
Jumlah penerimaan B langkah
yang sama
untuk setiap
Pembayaran:
bulan
Belian (tunai)
Jumlahkan
Contoh-contoh
Akaun Belum Bayar semua

pembayaran
Sewa kedai pembayaran

Upah / Gaji pekerja dan tuliskan
Belian aset di baris
jumlah
Kadar bayaran pembayaran
Ansuran pinjaman
Jumlah pembayaran C
Lebihan / Kurangan D (B – C)
sama
Baki akhir (A + D)
27
PERKONGSIAN
MODUL 13
Satu organisasi yang dibentuk secara gabungan oleh sekurang-kurangnya dua orang
hingga dua puluh orang pekongsi.
CIRI-CIRI PERKONGSIAN
Ciri-ciri Huraian
Bilangan pemilik 2 – 20 pekongsi (biasa) / 2 – 50 pekongsi (profesional)
Modal Disumbangkan oleh pekongsi
Untung / rugi diagih antara pekongsi mengikut Akta
Untung / rugi Perkongsian (sama-rata) / Ikatan Perkongsian (ikut
perjanjian)
Boleh dibubarkan jika pekongsi meninggal dunia, jatuh
Hayat perniagaan
muflis atau persetujuan bersama
Akaun Perdagangan dan Untung Rugi
Penyata Kewangan
Akaun Pengasingan Untung Rugi
Komponen Ekuiti Pemilik Akaun Modal dan Akaun Semasa
KELEBIHAN MENUKAR DARIPADA MILIKAN TUNGGAL KEPADA PERNIAGAAN

PERKONGSIAN
• Modal yang lebih besar daripada pekongsi.
• Meningkatkan keupayaan perniagaan daripada berkongsi pelbagai kepakaran.
• Risiko perniagaan ditanggung antara rakan pekongsi.
BAHAGIAN IV SEKSYEN 26 AKTA PERKONGSIAN 1961

• Untung atau rugi dibahagi secara sama rata antara pekongsi
• Faedah 8% setahun dibayar atas pinjaman pekongsi
• Faedah tidak dibayar atas modal pekongsi
• Pekongsi yang menguruskan perkongsian tidak dibayar gaji
• Setiap pekongsi berhak menguruskan perniagaan
• Buku akaun perkongsian disimpan di premis perniagaan
IKATAN PERKONGSIAN
Tujuan: Mengelakkan sebarang perselisihan faham yang mungkin timbul pada kemudian
hari dan memastikan setiap pekongsi memainkan peranan seperti yang telah dipersetujui
bersama.
Kandungan ikatan perkongsian berkaitan perakaunan:

• Modal yang disumbangkan oleh pekongsi
• Faedah atas pinjaman
• Kongsi untung / kongsi rugi
• Faedah atas modal
• Faedah atas ambilan
• Gaji / bonus / elaun pekongsi
SEKIRANYA TIADA IKATAN PERKONGSIAN

Pekongsi perlu menyelesaikan perkara berbangkit dengan merujuk Bahagian IV Seksyen
26 Akta Perkongsian 1961.
28
PELARASAN UNTUNG BERSIH

Untung bersih akan
DITAMBAH DITOLAK
• Belanja prabayar • Belanja belum bayar
• Hasil belum terima • Hasil belum terperoleh
• Jualan terkurang rekod • Jualan terlebih rekod
• Belian terlebih rekod • Belian terkurang rekod
• AUDI terlebih rekod • AUDI terkurang rekod
• Inventori akhir terkurang rekod • Inventori akhir terlebih rekod
• Belanja terlebih rekod • Belanja terkurang rekod
• Hasil terkurang rekod • Hasil terlebih rekod
Ringkasan:
UNTUNG BERSIH
akan jika kesan pelarasan:
+ Butiran pelarasan Hasil ↑ / Belanja ↓
-- Butiran pelarasan Hasil ↓ / Belanja ↑
UNTUNG BERSIH TERSELARAS
ITEM IKATAN PERKONGSIAN DALAM PENYATA KEWANGAN

Akaun Untung Rugi Akaun Pengasingan Untung Rugi
Untung kasar Untung bersih
Tambah: Hasil Tambah:
FAA
Tolak: Belanja:
Tolak:
FAP
FAM
Untung bersih
GBE
Kongsi untung / (rugi)
FORMAT AKAUN PENGASINGAN UNTUNG RUGI

UNTUNG BERSIH xx
Tambah: Faedah atas ambilan
- Pekongsi A x
- Pekongsi B x xx
xx
Tolak: Faedah atas modal
- Pekongsi A x
- Pekongsi B x (xx)
Tolak: Gaji / Bonus / Elaun (amaun sebenar)
- Pekongsi A x
- Pekongsi B x (xx)
xx
Akaun Semasa – Pekongsi A xx

– Pekongsi B xx
xx
.
29
FORMAT AKAUN SEMASA (BERUANGAN)

A B A B
Baki b/b x x Baki b/b x x
Ambilan x x Faedah atas modal x x
Faedah atas ambilan x x Gaji / bonus / elaun x x
Pengasingan Untung x x (belum bayar shj)
Rugi (kongsi rugi) Faedah atas pinjaman x x
Baki h/b x x (belum bayar shj)
Pengasingan Untung x x
Rugi (kongsi untung)
Baki h/b x x
xx xx xx xx
Baki b/b x x Baki b/b x x
Baki debit, letak sebagai Baki kredit, letak sebagai
negatif dalam PKK positif dalam PKK
FORMAT EKUITI PEMILIK PERKONGSIAN
Penyata Kedudukan Kewangan pada... Penyata Kedudukan Kewangan pada...
Ekuiti Pemilik Ekuiti Pemilik
Akaun Modal A x Akaun Modal A x
Akaun Modal B x xx Akaun Modal B x xx
Akaun Semasa A (x) Akaun Semasa A x

Akaun Semasa B (x) (xx) Akaun Semasa B x xx
xx xx
KAEDAH EKUITI PEMILIK PERKONGSIAN

KAEDAH MODAL TETAP KAEDAH MODAL BERUBAH
Akaun Ekuiti Pemilik Akaun Ekuiti Pemilik
- Akaun Modal - Akaun Modal
- Akaun Semasa (seperti di atas)
• Akaun Modal merekod modal
• Akaun Modal hanya merekod modal permulaan, baki modal, modal
permulaan, baki modal dan modal tambahan dan semua perubahan ke
tambahan sahaja. atas modal iaitu ambilan, FAA, FAM,
• Akaun Semasa merekod semua GBE, FAP dan kongsi untung/rugi..
perubahan ke atas modal (ambilan, • Kedudukan item ini dalam Akaun
FAA, FAM, GBE, FAP, kongsi Modal (sebelah debit atau sebelah
untung/rugi) kredit) adalah sama seperti contoh
Akaun Semasa di atas
PEMBUBARAN PERKONGSIAN
Maksud: Ikatan perkongsian ditamatkan.
Sebab perkongsian dibubarkan :

• Kematian, muflis atau pekongsi tidak siuman
• Tempoh tamat
• Tujuan penubuhan tercapai
• Perintah mahkamah
• Pertukaran entiti perniagaan kepada syarikat
• Persetujuan oleh semua pekongsi
30
TATACARA PEMBUBARAN
1. Menutup semua Akaun Aset kecuali Akaun Bank dan Akaun Tunai (aset perlu dijual
atau diambil alih oleh pekongsi).
2. Menjelaskan semua liabiliti perniagaan.
3. Perkongsian membayar kepada pekongsi atau pekongsi membayar kepada
perkongsian mengikut baki dalam Akaun Modal dan Akaun Semasa.
4. Membatalkan nama perkongsian di Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM).
AKAUN REALISASI
Akaun sementara yang dibuka untuk merekod pembubaran perkongsian.
Fungsi Akaun Realisasi:
• Merekod semua aset yang dijual atau diambil alih
• Menghitung keuntungan atau kerugian atas pembubaran
• Membahagikan keuntungan atau kerugian atas pembubaran
HASIL DAN BELANJA REALISASI
A + B = L + E + H
Dt. Akaun Realisasi Kt.
Belanja realisasi ialah: Hasil realisasi ialah:

i. Kos / nilai buku aset (kecuali tunai dan i. Penerimaan daripada jualan aset
bank) bukan semasa ketika pembubaran
ii. Butiran belanja realisasi ii. Aset yang diambil alih oleh pekongsi
iii. Belanja lain yang baru ditemui dan iii. Kutipan daripada Akaun Belum
dibayar sewaktu pembubaran Terima
iv. Diskaun diterima daripada Akaun
Belum Bayar
v. Hasil lain yang diterima sewaktu
Akaun Modal Pekongsi (Untung realisasi)#
pembubaran
Akaun Modal Pekongsi (Rugi realisasi)#

#
angka pengimbang
AKAUN MODAL BERBAKI DEBIT DI AKHIR PROSES PEMBUBARAN
Sebab Akaun Modal berbaki debit (kurangan modal):

• Modal yang disumbangkan pekongsi adalah rendah
• Nilai aset yang diambil alih terlalu tinggi
• Ambilan yang berlebihan
• Rugi realisasi melebihi baki kredit Akaun Modal pekongsi
Akaun Modal berbaki debit selepas proses pembubaran bermaksud berlakunya kurangan
modal pekongsi. Maka pekongsi perlu membawa masuk tunai tambahan untuk
menampung kurangan tersebut.
31
SYARKAT BERHAD MENURUT SYER

MODUL 14
Syarikat Berhad Menurut Syer ialah entiti perniagaan yang dimiliki oleh individu-individu
yang menyumbang modal dan diberi syer dalam syarikat.
Tatacara penubuhan: AKTA SYARIKAT

1. Membuat carian nama dan permohonan nama 2016
2. Menyerah simpan permohonan pemerbadanan syarikat
3. Membayar fi pendaftaran
4. Menerima notis pemerbadanan
KANDUNGAN PERLEMBAGAAN SYARIKAT

• Tujuan syarikat
• Keupayaan, hak, kuasa atau keistimewaan syarikat jika berbeza dengan peruntukan yang
terkandung dalam Akta Syarikat 2016 seperti kuasa dan tanggungjawab Lembaga Pengarah
• Perkara-perkara yang dipertimbangkan oleh Akta ini untuk dimasukkan ke dalam
perlembagaan seperti cara pembayaran dividen
• Apa-apa perkara lain yang hendak dimasukkan oleh syarikat ke dalam perlembagaan seperti
pengurusan dan pentadbiran syarikat
CIRI-CIRI SYARIKAT
SYARIKAT PERSENDIRIAN CIRI - CIRI SYARIKAT AWAM
1 – 50 orang Bilangan ahli 1 – tiada had maksimum
Minimum 1 Bilangan pengarah Minimum 2
Terbuka kepada individu, persatuan Terbuka kepada individu,
Pemilikan syer
dan entiti perniagaan persatuan dan entiti perniagaan
Syer tidak boleh dipindah milik tanpa Syer bebas dipindah milik dan
persetujuan daripada pemegang syer Pindah milik syer mudah dijual beli melalui broker
lain syer di bursa saham
Tidak boleh disenaraikan atau diurus Boleh disenaraikan dan diurus
niagakan di Bursa Malaysia Status syer niagakan dengan bebas di Bursa
Malaysia
Penyata kewangan perlu Penyata kewangan perlu
Laporan
diedarkan kepada pemegang syer. dibentangkan di Mesyuarat Agung
kewangan
Tahunan Syarikat
Jenis Modal Syer
Syer Biasa Syer Keutamaan
CIRI-CIRI SYER BIASA DAN SYER KEUTAMAAN

SYER BIASA CIRI - CIRI SYER KEUTAMAAN
Kadar dividen tidak tetap. Kadar dividen Kadar dividen tetap.
Dividen hanya diberikan sekiranya Keutamaan Menerima dividen terlebih dahulu
ada lebihan daripada keuntungan pembayaran daripada pemegang Syer Biasa.
syarikat setelah dividen Syer dividen
Keutamaan dibayar.
Mempunyai hak mengundi untuk Hak mengundi Tiada hak mengundi untuk melantik
melantik lembaga pengarah lembaga pengarah dalam Mesyuarat
semasa Mesyuarat Agung Agung Tahunan.
Tahunan.
Tuntutan modal hanya boleh dibuat Tuntutan atas aset Berhak membuat tuntutan modal
setelah tuntutan pemegang Syer syarikat semasa sekiranya syarikat dibubarkan.
Keutamaan dan semua liabiliti lain pembubaran
telah diselesaikan.
32
SYER BIASA CIRI - CIRI SYER KEUTAMAAN

Tiada tunggakan dividen Tunggakan dividen Tunggakan dividen akan dibayar
kepada pemegang Syer Keutamaan
pada tahun perakaunan yang lain,
sekiranya pada tahun semasa
syarikat mengalami kerugian.
MODAL DITERBITKAN DAN BERBAYAR PENUH

Maksud: Merupakan syer yang ditawarkan kepada orang awam dan telah dibayar penuh.
Mengira nilai syer diterbitkan (dalam RM). Rumus ialah:

Bilangan (unit) syer diterbitkan x Harga sesyer
Merekod terbitan syer:

a) Pada tarikh terbitan, rekodkan permohonan syer dan pertambahan modal syer.
Debit Akaun Permohonan Syer
Akaun berasingan
Kredit Akaun Modal Syer untuk setiap jenis syer
b) Pada tarikh tutup permohonan, rekodkan terimaan tunai dan menutup permohonan
syer.
Debit Akaun Bank
Kredit Akaun Permohonan Syer
c) Sekiranya berlaku lebihan langganan, lebihan wang yang diterima akan dipulangkan
kepada pelabur yang tidak berjaya.
Debit Akaun Permohonan Syer
Kredit Akaun Bank
1. Dalam catatan pertama, murid hanya perlu ingat Modal Syer bertambah (Ekuti Pemilik +
dikreditkan).
2. Dalam catatan kedua, murid hanya perlu ingat Bank bertambah (Aset + didebitkan).
3. Dalam catatan ketiga, murid hanya perlu ingat Bank berkurang (Aset – dikreditkan).
4. Dalam ketiga-tiga catatan, akaun bergu kepada Akaun Modal Syer dan Akaun Bank ialah
Akaun Permohonan Syer.
LEJAR TERBITAN SYER

Permohonan Syer Biasa Permohonan Syer Keutamaan
Modal Syer xx Bank xx Modal Syer xx Bank xx
Biasa Keutamaan
Modal Syer Biasa Modal Syer Keutamaan

Permohonan xx Permohonan xx
Syer Biasa Syer
Keutamaan
Bank
Permohonan Syer xx
Biasa
Permohonan Syer xx
Keutamaan
33
KURANGAN LANGGANAN / LEBIHAN LANGGANAN SYER

KURANGAN = Permohonan Syer < Syer diterbitkan = Penaja jamin akan menanggung
kurangan
LEBIHAN = Permohonan Syer > Syer diterbitkan = Wang lebihan dikembalikan
EKUITI PEMILIK SYARIKAT BERHAD MENURUT SYER

Syarikat Merak Berhad
Penyata Kedudukan Kewangan pada ......
Ekuiti Pemilik RM
Modal diterbitkan dan berbayar penuh
2 000 000 unit 6% Syer Keutamaan 2 000 000
1 000 000 unit 5% Syer Keutamaan 2 000 000
3 000 000 unit Syer Biasa 1 500 000
5 500 000
Harga sesyer tidak ditunjukkan, terus tuliskan jumlah besar sahaja
DIVIDEN TUNAI
• Sebahagian keuntungan yang dibayar oleh syarikat kepada para pemegang syer.
• Kadar dividen dikira dalam bentuk peratus atas Modal Diterbitkan dan Berbayar
Penuh atau nilai dividen sesyer.
JENIS DIVIDEN TUNAI

Jenis Dividen Keterangan
Dividen Interim • Dividen yang dibayar sebelum keuntungan sebenar diketahui.
• Pembayaran dibuat sebelum tempoh perakaunan berakhir.
Dividen Akhir • Diisytiharkan selepas keuntungan sebenar diketahui.
• Pembayaran dibuat selepas tempoh perakaunan berakhir.
GARIS MASA BAYARAN DIVIDEN

Dividen Interim Untung diketahui Dividen Akhir
Mula Tempoh Perakaunan Semasa Tamat Tempoh Perakaunan Berikut
RUMUS DIVIDEN
RUMUS DIVIDEN SYER KEUTAMAAN:
Dividen = Modal Diterbitkan dan Berbayar Penuh (dalam RM) x % Dividen (Tetap) x Tempoh masa#
RUMUS DIVIDEN SYER BIASA:

Sekiranya dividen diisytiharkan dalam bentuk peratus;
Dividen = Modal Diterbitkan dan Berbayar Penuh (dalam RM) x % Dividen (Isytihar)
Sekiranya dividen diisytiharkan dalam bentuk sen sesyer;

Dividen = Modal Diterbitkan dan Berbayar Penuh (dalam Unit) x Nilai RM Dividen Sesyer
NOTA: Dividen syer biasa tidak mengambil kira tempoh masa.
34
KELAB DAN PERSATUAN

MODUL 15
Maksud: Organisasi bukan bermotifkan untung yang ditubuhkan untuk menyediakan

kemudahan dan menjaga kebajikan ahli-ahlinya.
Tatacara Penubuhan Kelab Matlamat Penubuhan Kelab

1. Mengadakan mesyuarat penubuhan. • Menjaga kepentingan ahli.
2. Menentukan nama pertubuhan, alamat • Menyediakan kemudahan kepada ahli.
berdaftar dan melantik Ahli-ahli
• Mengadakan perkhidmatan sosial,
Jawatankuasa Penaja.
3. Menetapkan undang-undang kebudayaan, rekreasi dan sukan
perlembagaan pertubuhan. kepada ahli
4. Mendaftarkan pertubuhan dalam sistem
eROSES.
5. Semak permohonan pendaftaran selepas
bayaran Fi dibuat.
PERBANDINGAN KELAB DAN ENTITI PERNIAGAAN

Kelab dan Persatuan Aspek Entiti Perniagaan
Ada Akaun Yuran Tiada
Buku Tunai -> Diringkaskan ke Buku Tunai
Penerimaan &
Akaun Penerimaan dan Imbangan Duga – rujukan Akaun
Pembayaran
Pembayaran Perdagangan dan Untung Rugi
Akaun Pendapatan & Akaun Perdagangan & Untung
Pendapatan &
Perbelanjaan Rugi.
Perbelanjaan
Lebihan / Kurangan Untung bersih / Rugi Bersih
Aset Penyata Aset
Liabiliti Kedudukan Liabiliti
Dana Terkumpul (A - L) Kewangan Ekuiti Pemilik (A - L)
FORMAT AKAUN PENERIMAAN DAN PEMBAYARAN

Akaun Penerimaan & Pembayaran Akaun Penerimaan & Pembayaran
(format T) (format Penyata)
Baki b/b x Baki b/b x
Penerimaan: Pembayaran: Tambah: Penerimaan
-item 1 x -item 1 x -item 1 x
-item 2 x -item 2 x -item 2 x xx
-item 3 x xx
Baki h/b x Tolak: Pembayaran
xx xx -item 1 x
Baki b/b x -item 2 x
-item 3 x (xx)
Baki h/b xx
CONTOH PENERIMAAN & PEMBAYARAN

Penerimaan Tunai Pembayaran Tunai
• Yuran Ahli • Kutipan sukaneka • Surat khabar • Hadiah
• Yuran Pendaftaran /pesta ria / tari dan majalah pertandingan
• Bayaran Masuk menari • Kadar bayaran • Kursus dan
• Derma • Insurans motivasi
• Sewa gelanggang • Perabot / alatan • Lawatan
tenis/badminton sukan • Honorarium
• Sewa Laci • Alat Tulis
35
AKAUN YURAN AHLI

Maksud Yuran: Sumber pendapatan utama bagi kelab dan persatuan yang dibayar oleh
setiap ahli.
Jenis Yuran
Yuran masuk Yuran tahunan / Yuran pertandingan

bulanan
KETERANGAN YURAN
Yuran Belum Yuran Belum Terima
Yuran Semasa Yuran Lapuk (B)
Terperoleh (LS) (AS)
Yuran yang diterima Yuran belum terima Yuran tahun akan Yuran tahun
dalam tempoh pada tahun yang datang yang telah perakaunan semasa
perakaunan semasa. lepas dihapuskan diterima pada tahun yang masih belum
dalam tahun kewangan semasa. diterima.
perakaunan semasa
kerana tidak dapat
dikutip daripada ahli.
FORMAT AKAUN YURAN

Akaun Yuran
Yuran belum terima (awal) x Yuran belum terperoleh (awal) x
Pendapatan & perbelanjaan x Bank x
Yuran lapuk x
Yuran belum terperoleh (akhir) x Yuran belum terima (akhir) x
xx xx
AKAUN PERDAGANGAN (AKTIVITI PERNIAGAAN DALAM KELAB)

Format 1 Format 2
Akaun Perdagangan ... Akaun Perdagangan ...
Jualan x Jualan x
(-) Pulangan jualan (x) (-) Pulangan jualan (x)
xx xx
(-) Kos Jualan (-) Kos Jualan
Inventori awal x Inventori awal x
Belian x Belian x
(-) Pulangan belian (x) x (-) Pulangan belian (x) x
xx xx
(-) Inventori akhir x (-) Inventori akhir x
xx Kos Jualan (xx)
Belanja Pengendalian Untung Kasar xx
(+) Belanja 1 x
(+) Belanja 2 x (-) Belanja Pengendalian
Kos Jualan (xx) Belanja 1 x
Untung / Rugi (.........) xx Belanja 2 x (xx)
Untung / Rugi (.........) xx
36
FORMAT AKAUN PENDAPATAN DAN PERBELANJAAN

Akaun Pendapatan & Perbelanjaan Akaun Pendapatan & Perbelanjaan
(format T) (format Penyata)
Perbelanjaan Pendapatan Pendapatan Hasil:
Hasil: Hasil: -item 1 x
-item 1 x -item 1 x -item 2 x
-item 2 x -item 2 x xx
-item 3 Tolak: Perbelanjaan
Lebihan* x Kurangan* x hasil
xx xx -item 1 x
-item 2 x
Lebihan = Pendapatan hasil > Perbelanjaan hasil -item 3 x (xx)
Kurangan = Pendapatan hasil < Perbelanjaan hasil Lebihan / Kurangan* xx
PENDAPATAN HASIL PERBELANJAAN HASIL

Pendapatan yang diterima daripada aktiviti biasa Perbelanjaan pengurusan dan pentadbiran
kelab dan persatuan. sesebuah kelab dan persatuan.
-Yuran Masuk atau Yuran -Faedah atas Pelaburan -Gaji, insurans, belanja am, -Susut nilai Aset Bukan
Pendaftaran -Keuntungan perniagaan sewa rumah kelab dan Semasa.
-Yuran Tahunan / Yuran yang dikendalikan oleh kadar bayaran. -Elaun kehormat
Bulanan kelab dan persatuan -Belian barang niaga untuk (honorarium).
-Yuran Pertandingan -Derma yang bukan dijual semula. -Belanja untuk menjalankan
-Kutipan jualan pesta ria bertujuan untuk membiayai -Belian alat tulis, setem, urusan pentadbiran kelab
-Sewa Diterima kerana sesuatu projek akhbar dan majalah untuk dan bayaran perkhidmatan.
penyewaan kemudahan -Penerimaan lain yang kegunaan kelab.
bangunan kelab dan tidak dianggap sebagai
persatuan pendapatan modal
.
PENDAPATAN MODAL PERBELANJAAN MODAL

Pendapatan yang diterima bukan daripada aktiviti Perbelanjaan modal merupakan perbelanjaan ke
biasa kelab dan persatuan. atas pembelian atau membina Aset Bukan Semasa.
-Jualan Aset Bukan Semasa -Belanja ubah suai bangunan / membesarkan rumah
-Derma khas kelab.
-Peruntukan kewangan daripada kerajaan -Pembinaan gelanggang permainan atau tempat letak
kereta.
-Pembelian Aset Bukan Semasa
-Bayaran guaman dan duti setem pembelian Aset Bukan
Semasa.
-Kos pemasangan pendingin hawa.
.
PENYATA KEDUDUKAN KEWANGAN KELAB & PERSATUAN

Nama Kelab & Persatuan
Penyata Kedudukan Kewangan pada...
DANA TERKUMPUL RM
Dana Terkumpul Awal x
Tambah: Lebihan / Tolak: Kurangan x
xx
Tambah : Derma (khas) x
Dana Terkumpul AKhir xx
Aspek PKK lain adalah sama seperti perniagaan biasa
KOS PENGELUARAN
MODUL 16
Maksud: Semua kos yang terlibat dalam proses pengeluaran sesuatu produk.
Komponen / Rumus Kos Pengeluaran

Kos Pengeluaran = Kos Bahan Langsung + Kos Buruh Langsung + Belanja
Langsung + Kos Overhed
37
• Kos bahan langsung - Kos bahan utama yang diperlukan dalam pengeluaran
sesuatu barang.
• Kos buruh langsung - Belanja yang dibayar kepada buruh yang terlibat secara
langsung dalam proses pengeluaran.
• Belanja Langsung - Belanja yang turut berubah apabila berlaku perubahan dalam
unit pengeluaran.
• Kos overhed - Kos yang tidak terlibat secara langsung dalam proses pengeluaran
tetapi perlu dibelanjakan.
KOS PRIMA
Merujuk kepada Kos Utama untuk menghasilkan sesuatu barang.
KOS PRIMA = Kos Bahan Langsung + Kos Buruh Langsung + Belanja Langsung
KOMPONEN KOS OVERHED

Belanja pentadbiran &
Kos buruh tak langsung Kos bahan tak langsung
pengurusan kilang
• Gaji pengurus kilang • Bahan api • Belanja alat-alat kecil
• Gaji penyelia kilang • Minyak pelincir • Kadar bayaran
• Gaji pengawal • Bahan bungkusan • Cukai tanah kilang
keselamatan kilang • Sewa bangunan kilang
• Penyelia stor • Susut nilai mesin,
• Gaji kerani kilang jentera, loji
• Penyelenggaraan mesin,
jentera, loji
• Insurans kilang
KERJA DALAM PROSES

• Kerja dalam Proses Awal merupakan barangan yang belum siap diproses atau
barang separuh siap pada awal tempoh perakaunan dan akan disiapkan dalam
tempoh perakaunan semasa.
• Kerja dalam Proses Akhir pula merupakan barangan yang belum siap diproses atau
barang separuh siap pada akhir tempoh perakaunan dan akan disiapkan dalam
tempoh perakaunan berikutnya.
38
FORMAT AKAUN PENGELUARAN

Akaun Pengeluaran bagi tahun berakhir..... Akaun Pengeluaran bagi tahun berakhir.....
Kos Bahan Langsung Kos Bahan Langsung
Inventori awal bahan langsung x Inventori awal bahan langsung x
Belian bahan langsung x Belian bahan langsung x
(-) Pul. belian bahan langsung (x) (-) Pul. belian bahan langsung (x)
x x
Tambah: AUDI bahan langsung x x Tambah: AUDI bahan langsung x x
x x
(-) Inventori akhir bahan langsung (x) (-) Inventori akhir bahan langsung (x)
Kos bahan langsung digunakan x x
(+) Kerja dalam proses awal bahan langsung x
(+) Kos Buruh Langsung x
Upah buruh langsung x (-) Kerja dalam proses akhir bahan langsung (x)
Kos bahan langsung digunakan x
(+) Belanja Langsung
Paten / Hak cipta / royalti x (+) Kos Buruh Langsung
KOS PRIMA x Upah buruh langsung x
(+) Kerja dalam proses awal buruh langsung x
(+) Kos Overhed x
Insurans kilang x (-) Kerja dalam proses akhir buruh langsung (x) x
Gaji pengurus kilang x
Senaraikan overhed lain x x (+) Belanja Langsung
x Paten / Hak cipta / royalti x
(+) Kerja dalam proses awal x KOS PRIMA x
x
(-) Kerja dalam proses akhir (x) (+) Kos Overhed
Kos Pengeluaran x Insurans kilang x
Gaji pengurus kilang x
Senaraikan overhed lain x
x
(+) Kerja dalam proses awal kos overhed x
x
(-) Kerja dalam proses akhir kos overhed (x) x
Kos Pengeluaran x
.
ANALISIS TITIK PULANG MODAL (TPM)

Maksud: Satu paras pengeluaran di mana perniagaan tidak mendapat keuntungan atau
tidak mengalami kerugian.
TPM ➡ Jumlah Hasil = Jumlah Kos
ANDAIAN TITIK PULANG MODAL

• Jumlah kos terdiri daripada Kos Tetap dan Kos Berubah.
• Perubahan hasil dan kos hanya berlaku disebabkan perubahan dalam bilangan
produk untuk dijual.
• Harga Jualan Seunit, Kos Berubah Seunit dan Kos Tetap adalah malar.
• Hanya sejenis produk dikeluarkan dan kesemuanya dijual.
KEGUNAAN TITIK PULANG MODAL

• Menunjukkan jumlah keuntungan atau kerugian pada setiap peringkat jualan.
• Menentukan tahap volum jualan yang perlu dikeluarkan bagi mengelakkan kerugian.
• Membantu pihak pengurusan membuat perancangan dan kawalan.
39
JENIS KOS PENGELUARAN
Kos Pengeluaran
Kos Tetap Kos Berubah
KOS TETAP
• Kos yang dibayar untuk penggunaan faktor pengeluaran tetap
• Tidak berubah walaupun pengeluaran berubah
• Perlu dibelanjakan walaupun tiada pengeluaran
KOS BERUBAH
• Kos yang dibayar untuk penggunaan faktor pengeluaran berubah
• Berubah mengikut tingkat pengeluaran
• Tidak perlu dibelanjakan sekiranya tiada pengeluaran
Kaedah TPM
Kaedah margin Caruman Kaedah Graf
Rumus Kos Rumus Hasil
1. Jumlah Kos = Kos Berubah + Kos Tetap 1. Jumlah Jualan = Harga seunit x unit
2. Jumlah Kos berubah = Kos berubah seunit x unit
3. Kos berubah seunit = Jumlah kos berubah 2. Harga jualan seunit = Jumlah jualan
Unit pengeluaran Unit jualan
4. *Kos berubah seunit, m = y2 – y1

x2 – x1
Nota: Unit pengeluaran = unit jualan
Rumus Titik Pulang Modal
1. Margin caruman seunit = Harga jualan seunit – Kos berubah seunit
2. Titik pulang modal (unit) = Kos Tetap .

Margin caruman seunit
3. Unit pengeluaran (untung sasaran) = Kos tetap + Untung Sasaran

Margin caruman seunit
4. Mengira untung / rugi* pada tahap jualan tertentu, *jawapan positif

adalah untung,
i. Untung / rugi = (Unit jualan - unit TPM) x margin caruman seunit jawapan negatif
adalah rugi
ii. Untung / rugi = (Unit jualan x margin caruman seunit) – Kos Tetap
40

No Cover - Nota Rujukan Pantas T4 Dan T5

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

No Cover - Nota Rujukan Pantas T4 Dan T5

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

2022 BCL-KKPP / SMKCAS

NOTA PADAT PRINSIP PERAKAUNAN SPM

SIMPAN KIRA PERAKAUNAN

Mengumpul Menyusun Mengumpul Menyusun Menyimpan

Dokumen Buku Catatan Imbangan Duga

Penyata Catatan Imbangan Duga

BADAN PENGGUBAL BADAN PROFESIONAL

MIA MASB MICPA

Seorang pemilik Sumber modal: Pemilik Liabiliti tidak terhad

Diurus: Lembaga Pengarah Cukai pendapatan syarikat Modal lebih besar

ANDAIAN PRINSIP BATASAN

PENGGUNA PENYATA KEWANGAN

CIRI KUALITATIF PENYATA KEWANGAN

ETIKA PROFESION SUB-BIDANG

SIFAT PROFESIONAL PENCUKAIAN

Akaun Perdagangan Akaun Untung Rugi

Jualan Bersih Kos Jualan Hasil Belanja

PENYATA KEDUDUKAN KEWANGAN

Penyata Kedudukan Kewangan

Aset Bukan Aset Liabiliti Bukan Liabiliti Ekuiti

HASIL TIDAK MELIBATKAN TERIMAAN

BELANJA MELIBATKAN BAYARAN BELANJA TIDAK MELIBATKAN

MAKSUD CATATAN KONTRA

CONTOH CATATAN KONTRA

Akaun Berkaitan Catatan Kontra Kesan Catatan Kontra

DOKUMEN BUKAN SUMBER DOKUMEN SUMBER

Kiraan hari = Tarikh dokumen

BUKU CATATAN PERTAMA (BCP)

dipindahkan ke dalam lejar.

URUS NIAGA DIREKOD DALAM JURNAL AM

CONTOH PERATURAN MEREKOD DALAM JURNAL AM

Jurnal Pulangan Jurnal Pulangan

FORMAT JURNAL KHAS

JURNAL PULANGAN BELIAN

URUS NIAGA DALAM JURNAL BELIAN DAN JURNAL PULANGAN BELIAN

FORMAT JURNAL KHAS

JURNAL PULANGAN JUALAN

URUS NIAGA DALAM JURNAL JUALAN DAN JURNAL PULANGAN JUALAN

JURNAL PENERIMAAN TUNAI

JURNAL PEMBAYARAN TUNAI

CONTOH URUS NIAGA PENERIMAAN – BUKU TUNAI (DT)

CONTOH URUS NIAGA PEMBAYARAN – BUKU TUNAI (KT)

CATATAN KONTRA BUKU TUNAI

BUKU TUNAI RUNCIT

menggunakan Sistem Catatan Bergu.

Lejar Am (LA) Lejar Khas (Subsidiari)

Akaun Modal Akaun Belum Bayar dagangan

Akaun-akaun dalam Lejar

Akaun Nyata Akaun Nominal

*Kecuali ABT Akaun Aset Akaun Hasil Akaun Belanja

SISTEM CATATAN BERGU

KESAN SISTEM CATATAN BERGU TIDAK DIGUNAKAN

FORMAT AKAUN KAWALAN

satu tarikh tertentu.

FORMAT IMBANGAN DUGA

Catatan kontra berbaki debit: Catatan kontra berbaki kredit:

PENILAIAN SISTEM INVENTORI

Sistem Inventori Berkala Sistem Inventori Berterusan

Tidak menyimpan rekod keluar Mengesan pergerakan keluar

Nilai inventori ditentukan pada Nilai dan kuantiti inventori sentiasa

Kiraan inventori secara fizikal Rekod inventori akan menunjukkan

MEREKOD INVENTORI AKHIR

Feb 1 Baki b/b 3 500