Professional Documents
Culture Documents
Zabierajac się za szukanie materialow do napisania tej pracy, skupiona na temacie przewodnim „maski zle czy
dobre” jako zalozenie przyjelam glownie obszar fizjologiczny.
Jednym z pierwszych materialow jakie w tym temacie mialam okazje obejrzec był filmik na kanale youtube
Uwaga!Naukowy Belkot pt. „Czy maseczki działają?” [1]
We wspomnianym filmie Dawid Mysliwiec najpierw odnosi się do liczowych faktow i wskazania plusow noszenia
maseczki a nastepnie przedstawia domowy eksperyment obrazujacy w pelni czy maska faktycznie nas chroni, czy nie.
Wszystko to oczywiście bardzo sensowne i logiczne. Kolejny krok Google Scholar i ku mojemu zaskoczeniu znalazlam
sporo artykulow o tym, ze „złe” maski podnosza temperature, utrudniaja oddychanie, innym paruja okulary u wielu osob
pojawil się również „tradzik maseczkowy”[2]. Kluczowym jednak argumentem, powtarzajacym się rownie często jak
problemy dermatologiczne jest wlasciwie blizej nieokreslony „dyskomfort” [3]. Zgodnie informacjami opublikowanymi w
„Wiadomości Lekarskie monthly journal” z sierpnia 2020 pt „MASECZKI – OCHRONA CZY ZAGROŻENIE? ANALIZA
POSTAW SPOŁECZNYCH WOBEC NAKAZU ZAKRYWANIA UST I NOSA W CZASIE PANDEMII COVID-19”. Badania
wykazują, że długotrwałe noszenie maseczek N95 ma związek z występowaniem bólów głowy, glownie odnosi się to do
pracownikow sluzby zdrowia, którzy w tej dosc szczelnej maseczce niestety musieli przebywac powyzej 6 godzin. Na
potrzeby tego badnia przygotowany zostal autorski kwestionariusz, wszystkie pytanie zostaly tak sformulowane aby
poznac postawy respondentow sprawdzic czy wystepuja jakies zaleznosci np. miejsce zamieszkania, grupa spoleczna
czy tez plec. Jedno z pierwszych pytan dotyczace o srodkow używanych do zakrywania ust i nosa dalo już pewien obraz
badanej grupy, większość (83%) wskazała maseczkę materiałową, na kolejnych miejscach była maseczka chirurgiczna
(26,8%), apaszka, szalik, komin (15%). Nastepnie badani zostali zapytani, czy ich zadaniem zasłanianie nosa i ust
całkowicie chroni przed zakażeniem wirusem − twierdzące odpowiedzi 3,9%, natomiast negatywnej udzieliło 96,1%
osób. W dalszej czesci badania pojawily się pytania odnosnie nawykow, sprawdzono miedzy innymi ile z osob
ankietowanych maseczke jednorazowa faktycznie traktuje jak jednorazowa, materialowa faktycznie pierze, dezynfekuje
rece po dotknieciu maseczki itd.[4] Wyniki tych badan zostaly również skonfrontowane z podobnymi ze swiata
naukowego. Większość badanych (76,1%) zapewnila, że stosuje zalecenia dot masek ochronnych, ponad jedna trzecia
(35,1%) uważa ten nakaz za bezpodstawny. I tu warto by przypomniec jakie były cele tego badania „sprawdzenie postaw
społecznych w stosunku do wprowadzonego 16 kwietnia 2020 roku przez rząd nakazu zakrywania nosa i ust”.
Ten artykul, podobnie jak publikacja zamieszczona w The Risk Analyses an International Jurnal 17 sierpnia
2020 “The Effect of Mask Use on the Spread of Influenza During a Pandemic” [5] a takze International Journal of
Environmental Research and Public Health z dnia 12 wrzesnia 2020 “Physiological and Psychological Impact of Face
Mask Usage during the COVID-19 Pandemic” [6] potwierdzaja, ze podniesienie temperatury u zdrowych osób poprzez
noszenie masek, nawet przez dłuższy czas, nie powodują jakiekolwiek klinicznie istotne zmiany stężeń krążącego O2
lub CO2 i nie wydaje się wpływać na objętość oddechową ani częstość oddechów. U innych osob noszenie maski moze
spowodowac wzrost oporu w oddychaniu spowodowany przez materiał maski filtrujący cząsteczki i aerozole z powietrza
oraz wilgoć uwięziona w materiale maski, przy dluzszym uzytkowaniu może skutkowac to bolem glowy, natomiast wyniki
badan pokazaly, ze sytuacja ta nie jest zero jedynkowa, nie jest to regula a raczej sprawa indywidualna.
Zauważono, natomiast, że w czasach epidemii możemy zaobserwować intensywne zaburzenia mechanizmów
kontroli.[7] Zaufanie, które powinno dawac poczucie bezpieczenstwa do nauki, do władz państwowych zostaje
zastąpione zwątpieniem i strachem. Ogólna sytuacja wynikająca z pandemii, przedewszystkim skłania ludzi do
pesymistycznego myślenia, zwątpienia, rezygnacji, co może obniżać ogólną aktywność jednostki, motywację do
podejmowania nowych planów i realizowania podjętych celów. Natomiast zalecana, ze względów zdrowotnych,
zwiększona dbałość o higienę osobistą, ograniczanie kontaktów z innymi osobami, przebywanie na przymusowych
kwarantannach powodujących izolację społeczną, nie wpływają korzystnie na stan psychiczny jednostki, Następstwem
zmniejszonej interakcji społecznej jest nuda, która, jeśli utrzymuje się długo, wyzwala negatywne emocje w postaci
między innymi drażliwości, złości, niezadowolenia i frustracji.
Pandemia jest sytuacją zagrożenia przede wszystkim utratą zdrowia i w wielu przypadkach również życia.
Stawia to tak naprawde na wszystkich przed niezliczonymi ograniczeniami. Utraciliśmy czasowo pewien zakres swobód
i wolności, wiele rzeczy tak po prostu z dnia na dzien się przewartosciowalo. Zabrano caly wypracowany „ład i porządek”.
Za to zwiększyła się szansa na częstsze kłótnie i konflikty. Należy zauważyć, że we wszystkich dotychczasowych
badaniach jest kilka nadrzędnych czynników psychologicznych, które mogą przyczyniać się do postaw i zachowań
związanych z noszeniem masek. Na ten moment wszekie dostepne badania pokazuja, ze może i maseczki nie sa 100%
zabezpieczeniam, i u osob z problemami typu bole glowy, czy problemy z oddychaniem, faktycznie powoduja one
nasilenie objawow a nawet zmeczenia przy dlugotrwalym uzytkowaniu.[8] Natomiast nawet zrodla, które tylko podaja
dalej gdzies tam znalezione informacje i tu glownie dotyczace zmian dermatologicznych wywolanych maseczka [9]
stosunkowo realnie patrzana cala sytuacje zakladajac nawet pradopodobienstwo, ze czynnikiem ryzyka jest również zbyt
długi czas przebywania w maseczce bez przerwy, powyżej 4 godzin oraz brak codziennej zmiany osłon twarzy.
Większość historii typu „zwiększone ryzyko zakażeń górnych dróg oddechowych”, „duszności”, „mech w nosie” czy nawet
„grzybicę płuc”, jak na mit przystalo została obalona. Oczywiście nie oznacza to stuprocentowego bezpieczeństwa, mimo
wszystko potencjalne korzyści z noszenia masek ratujące życie, wydają się przeważać nad dyskomfortami.
W mojej ocenie, nakaz noszenia maseczki najwiekszy wpływ ma na podstawowe potrzeby psychologiczne
takie jak autonomia, pokrewieństwo i kompetencje. Potrzeba bezpieczenstwa i przynaleznosci (bliskosci) zostala mocno
zaburzona a czlowiek jak wielokrotnie zostalo potwierdzone jest gatunkiem stadnym.[10] Niepewne jutro i ogrom sytuacji
na ktore wiele osob nie mialo zabezpieczeni, dzialania sa bardziej emocjonalne niż racjonalne[11]. Istnieje zatem
prawdopodobienstwo, ze to zachwiania na poziomie psychologicznym, a nie fizjologicznym przyczyniają się w glownej
mierze, do kontrowersji związanych z noszeniem masek podczas pandemii COVID-19. Jako ciekawostke i przy okazji
potwierdzenie jak duze zmiany się dzieja artukul, na który natknelam się zupelnie przypadkiem Langusty tez maja
kwarantanne i wg przedstawionych badan robia to w pelni swiadomie[12].
Wracajaj jednak do przedmiotowego tematu, analiza dotychczasowych badan dosc znaczaco pokazuje, ze
wszelkie przyszłe dzialania powinny skupić się na tym, aby „programy edukacji zdrowotnej” zamiast „straszyc” nakazami
i sankcjami zachęcialy do zadbania o bezpieczenstwo swoje, i najblizszych.
Natomiast zamiast przeprowadzc kolejne badania i bardziej nakrecac sytuacje, można by się zastanowic jak
zmniejszyc odczuwanie dyskomfortu a może i nawet niewielka szkodliwosc stosowania masek daloby się
zminimalizowac, zbadać rownoczesnie o aspekty fizjologiczne i psychologiczne, jednocześnie kontrolujac „sytuacje
COVID-19”. Zachowujac rozwage w obecnej sytuacji, wlasnie dzieki takim dzialaniom moznaby aktualny spadek
zachorowan na grype[13] utrzymac nieco dluzenij niz tylko do konca pandemii.
Zrodla:
https://www.youtube.com/watch?v=2T41iw6Rzp8 [1]
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1539-6924.2010.01428.x [6] [7] [8]
https://www.researchgate.net/profile/Oleksandr_Kovalchuk/publication/345310119_INFLUENCE_OF_COMBINE
D_PHARMACOTHERAPY_ON_CARDIO-
VASCULAR_SYSTEM_OF_ARTERIAL_HYPERTENSION_IN_EXPERIMENT/links/5fa29bbda6fdcc062412489a/
INFLUENCE-OF-COMBINED-PHARMACOTHERAPY-ON-CARDIO-VASCULAR-SYSTEM-OF-ARTERIAL-
HYPERTENSION-IN-EXPERIMENT.pdf#page=55 [3] [4]
https://www.mdpi.com/1660-4601/17/18/6655 [5]
https://aptekarz.pl/maskne-czy-maseczki-ochronne-powoduja-tradzik/2020-11-19/ ”[2] [9]
https://pl.aleteia.org/2016/09/10/czlowiek-zwierze-czy-korona-stworzenia-sprawdz-co-mowia-naukowcy/ [10]
https://paweldebek.pl/jak-emocjonalnie-testuje-nas-covid/ [11]
https://www.focusnauka.pl/artykul/dystans-spoleczny-w-swiecie-zwierzat-te-gatunki-moga-byc-dla-nas-
przykladem [12]
https://szczepienia.pzh.gov.pl/zmniejszenie-liczby-zachorowan-na-grype-w-czasie-pandemii-covid-19/