Professional Documents
Culture Documents
Daniil Ĥarms Okazoj
Daniil Ĥarms Okazoj
OKAZOJ
Tridek amuzaj, absurdaj, komediaj
rakontoj tradukitaj en Esperanto
2019
Daniil Ĥarms
Okazoj
Eldono #1 \ 2019
Tradukis: Dmitrio
Pentraĵoj: Vadim Zaplatin
Notoj:
3
1. Blua kajero N% 10
2. Okazoj
4
3. Elfalantaj oldulinoj
4. Soneto
PETROV:
Hej, Kulov!
Ni kaptu kulojn!
6
KULOV:
Ne, mi por tio ankoraŭ ne pretas.
Ni pli bone kaptu katojn!
6. Optika trompo
7
Semen Semenoviĉ surmetis la okulvitrojn kaj
rigardas al la pino kaj vidas, ke sur la pino sidas la viro
kaj montras la pugnon al li.
Semen Semenoviĉ demetis la okulvitrojn kaj denove
vidas, ke sur la pino neniu sidas.
Semen Semenoviĉ surmetis la okulvitrojn kaj
rigardas al la pino kaj denove vidas, ke sur la pino sidas
la viro kaj montras la pugnon al li.
Semen Semenoviĉ ne volas kredi la fenomenon kaj
konsideras ĝin kiel optika trompo.
8
G o g o l (leviĝante): Ĝi estas kontinua mokado! (Iras,
stumblas kontraŭ Piŝkin kaj falas). Denove kontraŭ
Puŝkin!
P u ŝ k i n (leviĝante): Diable! Vere diable! (Iras,
stumblas kontraŭ Gogol kaj falas). Kontraŭ Gogol!
G o g o l (leviĝante): Fiaĉaĵo! (Iras, stumblas kontraŭ
Piŝkin kaj falas). Kontraŭ Puŝkin!
P u ŝ k i n (leviĝante): Diable! (Iras, stumblas kontraŭ
Gogol kaj falas post la kulisoj) Kontraŭ Gogol!
G o g o l (leviĝante): Fiaĉaĵo! (Foriras post la kulisoj).
Post la sceno aŭdiĝas la voĉo de Gogol:
«Kontraŭ Puŝkin!»
Kurteno.
<1934>
8. Lignaĵisto Kuŝakov
9. Kofro
<1936>
12. Dormo
13. Matematikisto
14. Junulo,
18
16. Perdoj
N%3
MAKAROV: Ĉi tie, en la libro oni skribis pri niaj
deziroj kaj pri plenumado de ili. Legu la libron, kaj vi
komprenos, kiel vantaj estas niaj deziroj. Vi ankaŭ
19
komprenos, kiel facile plenumi deziron de alia homo
kaj kiel malfacile plenumi vian deziron.
PETERSEN: Vi ial parolas tro solene. Tiel parolas
ĉefoj de usonaj indiĝenoj.
MAKAROV: La libro estas tia, ke oni devas paroli
pri ĝi solene. Eĉ pensante pri ĝi, mi tre estimas ĝin.
PETERSEN: Kaj ĉu vi lavas la manojn, antaŭ vi
tuŝas la libron.
MAKAROV: Jes, lavi manojn necesas.
PETERSEN: Vi ja piedojn, por ia ajn okazo, lavus!
MAKAROV: Ĝi estis malsprite kaj rude.
PETERSEN: Do ja kiu estas la libro?
MAKAROV: La nomo de la libro estas mistera...
PETERSEN: Hi-hi-hi!
MAKAROV: Nomiĝas la libro MALGIL!
(Petersen malaperas)
MAKAROV: Dio mia! Kio ja ĝi estas? Petersen!
LA VOĈO DE PETERSEN: Kio okazis? Makarov!
Kie mi estas?
MAKAROV: Kie vi estas? Mi ne vidas vin!
LA VOĈO DE PETERSEN: Kaj kie vi estas? Mi
ankaŭ ne vidas vin!.. Kio estas ĉi tiuj globoj?
MAKAROV: Kion ja mi faru? Petersen, ĉu vi aŭdas
min?
LA VOĈO DE PETERSEN: Mi aŭdas! Sed kio ja
okazis? Kaj kio estas ĉi tiuj globoj?
MAKAROV: Ĉu vi povas moviĝi?
LA VOĈO DE PETERSEN: Makarov! Ĉu vi vidas ĉi
tiujn globojn?
MAKAROV: Kiujn globojn?
LA VOĈO DE PETERSEN: Lasu!... Lasu min!..
20
Makarov!..
(Silento. Makarov staras en timo, poste li prenas
la libron kaj malfermas ĝin).
MAKAROV (legas): “... Poiome la homo perdas
sian formon kaj fariĝas globo. Kaj, fariĝinte la globo, la
homo perdas siajn dezirojn”.
KURTENO.
1934
18. Linĉado
19. Renkonto
Kurteno.
22
21. Frap!
EN VENDEJOJ
Koratigin alvenis al la hejmo de Tikakejev kaj ne
trovis lin hejme.
Kaj Tikakejev dum la momento estis en vendejo kaj
aĉetis tie sukeron, viandon kaj kukumojn.
Koratigin puŝiĝadis ĉe la pordo de Tikakejev kaj jam
volis skribi letereton, kaj subite ekvidis, ke iras Tikareev
kaj portas laktolan korbon.
Koratigin ekvidis lin kaj krias al li:
- Kaj mi atendas vin jam unu horon!
- Mensogo, - diras Tikakejev, - mi nur antaŭ dudek
kvin minutoj eliris el la hejmo.
- Nu, ja mi tion ne scias, - diris Koratigin, - sed mi
estas ĉi tie jam unu horon.
- Ne mensogu! - diris Tikakejev. - Mensogi estas
24
hontinde.
- Kara sinjoro! - diris Koratigin. - Bonvolu elekti
esprimojn.
- Mi opinias... - komencis Tikakejev, sed Koratigin
interrompis lin.
- Se vi opinias, ke... - diris li, sed jen Tikakejev
interrompis lin kaj diris:
- Sed vi mem estas la sama!
Per ĉi tiuj vortoj Koratigin tiel koleriĝis, ke li fermis
unu naztruon per fingro kaj mungis sian nazon al
Tikakejev.
Tiam Tikakejev elŝiris el sia korbo la plej grandan
kukumon kaj frapis per ĝi la kapon de Koratigin.
Koratigin kaptis sian kapon per manoj, falis kaj
mortis.
Jen kiom grandajn kukumojn oni vendas en vendejoj
nuntempe!
25. Ĉasistoj
29
Al V.N.Petrov.
Ivan Ivanoviĉ Susanin (tiu sama histria ulo, kiu
travivis sian vivon por la caro kaj poste kiu estis
prikantita per la komponisto Glinka) unufoje eniris en
rusan restoraciaĉon, eksidis ĉe tablo kaj postulis stekon.
Kiam la mastro de la restoraciaĉo rostis la stekon, Ivan
Ivanoviĉ mordis sian barbon per la dentoj kaj komencis
pensi: tian kutimon li havas.
Pasis 35 poentoj de la tempo, kaj la mastro alportis
al Ivan Ivanoviĉ la stekon sur ronda ligneto. Ivan
Ivanoviĉ estis malsata kaj laŭ la tradicioj de tiu tempo
prenis la stekon per manoj kaj komencis manĝi ĝin. Sed,
rapideme estingante sian malsaton, Ivan Ivanoviĉ tiel
avide maĝis la stekon, ke li forgesis eligi sian barbon el
la buŝo kaj formanĝis la stekon kun peco de sia barbo.
Jen ĉi tiam okazis la malagrablaĵo, ĉar eĉ ne pasis
15 poentoj de la tempo, kiam en la stomako de Ivan
Ivanoviĉ komenciĝis forta lancinado. Ivan Ivanoviĉ
saltis de la tablo kaj kuregis en korton. La mastro kriis
al Ivan Ivanoviĉ: «Rigardu, kiel via barbo estas densa»,
- sed Ivan Ivanoviĉ, kosiderante nenion, elkuris en la
korton.
Tiam bojaro Kovŝegub, kiu sidis en la angulo de
la restoraciaĉo kaj trinkis sukon, frapis surtable per
la pugno kaj kriis: «Kiu estas ĉi tiu?» Kaj la mastro,
klinsalutante, respondis al la bojaro: «Ĉi tiu estas nia
patrioto Ivan Ivanoviĉ Susanin». - «Oho!» - diris la
bojaro, fintrinkinte sian sukon.
«Ĉu vi volus fiŝon?» - demandis la mastro. «Irus vi al
la diablo!» - kriis la bojaro kaj ĵetis ĉerpilon al la mastro.
La ĉerpilo siblis ĉe la kapo de la mastro, elflugis
30
tra la fenestro en la korton kaj koliziis kontraŭ
la dentoj de Ivan Ivanoviĉ, kiu sidis kiel aglo. Ivan
Ivanoviĉ prenis sian vangon per la mano kaj falis profile.
Jen de dekstre el la domaĉo eliris Karp kaj,
trasaltinte tra trogo, en kiu kuŝis porko inter lavakvo,
kriante trakuris al la pordego. El la restoraciaĉo aperis
la mastro. «Kial ja vi krias?» - demandis li al Karp. Sed
Karp, respondinte nenion, forkuris.
La mastro eliris en la korton kaj ekvidis Susanin-
on, kiu kuŝis senmove surtere. La mastro aliris pli
proksime kaj rigardis al lia vizaĝo. Susanin fikse rigardis
al la mastro. «Do vi estas viva?» - demandis la mastro.
«Viva, jes, sed mi nur timas, ke oni batos min refoje per
io», - diris Susanin. «Ne, - diris la mastro, - ne timu.
Jen vin la bojaro Kovŝegub preskaŭ mortigis, sed nun
li foriris». «Nu, dank’ al vi, Dio, - dirs Ivan Susanin,
ekstarinte de sur tero. - Mi estas kuraĝa homo, sed
mi ne amas morti senkiale. Jen ja mi kuŝis surtere kaj
atendis, kio okazos. Se io okazus, mi kuŝante rampu eĉ
al la Eldirina kvartalo. Jen kiel ĝi frakasis la vangon.
Dio mia! Ĝi deŝiris la barban duonon!».. «Ĝi estis tia
jam antaŭe», - diris la mastro. «Kiel ĝi estis tia jam
antaŭe? - kriis la patrioto Susanin. - Ĉu mi, laŭ vi, iradis
tiel kun la jena barbo?» «Iradis», - diris la mastro. «Ah
vi, kanajlo», - diris Ivan Susanin. La mastro fermetis
la okulojn kaj, kun ĉia forto, batis ege sur orelon de
Ivan Susanin. Patrioto Susanin falegis surteren kaj
senmoviĝis. «Jen por vi! Vi mem estas kanajlo!» - diris
la mastro kaj foriris en la restoraciaĉon.
Dum iom da poentoj de la tempo Susanin kuŝis
surtere kaj aŭskultetis, sed, aŭskultinte nenion
31
suspektan, singarde levis sian kapon kaj
ĉirkaŭrigardis. En la korto estis neniu, se ni ne
konsideras la porkon, kiu elfalis el la trogo kaj ruliĝis en
la malpura flako. Ivan Susanin, ĉirkaŭrigardante, aliris
al la pordego. La pordego, feliĉe, estis malfermita, kaj la
patrioto Ivan Susanin, zigzagante surtere, kiel vermo,
rampis al la Eldirina kvartalo.
Jen estas la epizodo de la fama historia ulo, kiu
travivis sian vivon por la caro kaj poste kiu estis
prikantita per Glinka.
SOMERA TAGO
(SIMFONIO)
Tuj, kiam kriis koko, Timofej elsaltis el fenestro
surstraten kaj timigis ĉiujn, kiuj trairis dum la momento
surstrate. Kompanulo Ĥariton haltis, prenis ŝtonon kaj
ĵetis ĝin al Timofej. Timofej ien malaperis.
35
- Kia lertulo! - kriis homa grego, kaj iu nomata Zubov
fortege frakasiĝis en muron per la kapo.
- Be! - kriis virinaĉo kun gingivabsceso. Sed Komarov
batis la virinaĉon, ke ŝi forkuris pordegejen.
Pretere iris Feteljuŝin kaj ridetis. Al li aliris Komarov
kaj diris:
- Hej vi, graso, - kaj batis la stomakon de Feteljuŝin.
Feteljuŝin apogis sin al muro kaj komencis hiki.
Romaŝkin kraĉis desupre el la fenestro, peninte trafi
Feteljuŝin-on. Tuj proksime hara virinaĉo batis sian
infanon per lambastono. Kaj juna dika patrino frotis la
vizaĝon de sia filino per brika muro.
La eta hundo, rompinte maldikan piedon, kuŝis sur
panelo.
La eta knabo manĝis el kraĉujo ian aĉaĵon.
Ĉe spicejo staris vico por aĉeti sukeron. Virinaĉoj
laŭte kveleris kaj puŝiĝadis unu la alian per korboj.
La kompanulo Ĥariton, drinkinte sennaturigitan
alkoholon, staris apud la virinaĉoj en malfermitaj
pantalonoj kaj diris malbonaĵojn.
Tiel komencis la bona somera tago.
***
38
Bonifiko
31. Fablo.
39