Professional Documents
Culture Documents
Σελιδοδείκτης
Αρχική Ε.Ε. - ΟΟΣΑ Η ενδιάμεση έκθεση του ΟΟΣΑ για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα την οποία..Ε.Ε. -
ΟΟΣΑΕκπαίδευση
Εκτύπωση
Ήδη από τον Φεβρουάριο του 2017 το υπουργείο Παιδείας έχει στα χέρια
του την ενδιάμεση έκθεση του ΟΟΣΑ για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Η έκθεση, αν και δημοσιευμένη στην ιστοσελίδα του ΟΟΣΑ[1], κατά ένα
παράξενο τρόπο παραμένει κρυφή από την ελληνική εκπαιδευτική
κοινότητα, καθώς μέχρι τώρα έχουν παρουσιαστεί μόνο επιμέρους πλευρές
της μέσω επιλεκτικών διαρροών από τον κυβερνητικό τύπο[2] ενώ το Υπ
Παιδείας ισχυρίζεται ακόμα και στις επίσημες συναντήσεις του με τις
εκπαιδευτικές ομοσπονδίες (ΟΛΜΕ – ΔΟΕ) ότι δεν την γνωρίζει και την
αναμένει!
Θυμίζουμε ότι η έκθεση ΟΟΣΑ του 2011 αποτέλεσε μια σημαντική τομή για
την ελληνική εκπαίδευση. Η εκπαιδευτική πολιτική των κυβερνήσεων από το
2011 και μετά βασίστηκε πάνω στις πολύ συγκεκριμένες, νεοφιλελεύθερης
κοπής, προτάσεις του ΟΟΣΑ. Ο εξορθολογισμός του σχολικού δικτύου
διαμέσου μαζικών συγχωνεύσεων – καταργήσεων σχολικών μονάδων, η
θεσμοθέτηση ανεξάρτητων αρχών αξιολόγησης σχολείων και πανεπιστημίων
(ΑΔΙΠΠΔΕ-ΑΔΙΠ), το Π.Δ. 152 για την ατομική αξιολόγηση των
εκπαιδευτικών, η αύξηση του διδακτικού ωραρίου, οι διαθεσιμότητες
εκπαιδευτικών και ο νόμος πλαίσιο για τα πανεπιστήμια αποτελούν μερικές
μόνο εξειδικεύσεις της έκθεσης ΟΟΣΑ του 2011 για την ελληνική
εκπαίδευση. Επομένως, κάθε άλλο παρά συμβουλευτικό / τεχνοκρατικό
ρόλο είχε ο ΟΟΣΑ τα τελευταία 6 χρόνια στη διαμόρφωση της εκπαιδευτικής
πολιτικής.
Νομίζουμε πως μέχρι εδώ έχουμε δείξει ότι η εκπαιδευτική πολιτική της
κυβέρνησης σε μεγάλο βαθμό είναι υποταγμένη και καθορίζεται πλήρως από
τη συμφωνία του 2015 και από τα δίκτυα εκπαιδευτικής πολιτικής των
υπερεθνικών οργανισμών. Μάλιστα, απ’ ό,τι αποκαλύπτει ο ΟΟΣΑ, η
εκτεταμένη επιτήρηση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος κι η
παρακολούθηση των όποιων εκπαιδευτικών αλλαγών ξεκινάει πολύ πιο πριν
την υπογραφή του τρίτου Μνημονίου. Θέσεις που μάλλον αμφισβητούν την
ιδιοκτησία των προτεινόμενων αλλαγών από το υπουργείο, πόσο μάλλον το
«αριστερό αποτύπωμα» της πολιτικής που εφαρμόζεται.
Η πρόταση ΟΟΣΑ
Ο ΟΟΣΑ τεκμηριώνει τις θέσεις του στη βάση της αποτυχίας του ελληνικού
εκπαιδευτικού συστήματος στον διαγωνισμό PISA και στο αντίστοιχο
πρόγραμμα για τις δεξιότητες του εργατικού δυναμικού (PIAAC), της
ανυπαρξίας μηχανισμών λογοδοσίας /ανταποδοτικότητας και του
υπερβολικού συγκεντρωτικού ελέγχου του ελληνικού εκπαιδευτικού
συστήματος. Πρόκειται για μια κλασική νεοφιλελεύθερη προσέγγιση των
εκπαιδευτικών συστημάτων η οποία καταλήγει στην υποστήριξη των
σχολικών αγορών, στη διαφοροποιημένη χρηματοδότηση με βάση τις αρχές
του νέου δημόσιου μάνατζμεντ, στις τυποποιημένες εξετάσεις μαθητών,
στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και στην ακόμη μεγαλύτερη σύνδεση
σχολείου και πανεπιστημίου με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Από την
άποψη αυτή κάθε άλλο παρά πρωτότυπες είναι οι προτάσεις του ΟΟΣΑ, οι
οποίες σε μεγάλο βαθμό επαναφέρουν στο δημόσιο σχολείο τις γνωστές
απόψεις που είχε διατυπώσει ήδη από το 2011. Είναι αλήθεια ότι η
υποχρηματοδότηση του σχολείου και ο μεγάλος αριθμός των αναπληρωτών
εκπαιδευτικών είναι στοιχεία που εμφανίζονται στον λόγο της ενδιάμεσης
έκθεσης, αλλά όπως αφοπλιστικά τονίζει ο ΟΟΣΑ «το πρώτο πρακτικό βήμα
θα πρέπει να είναι η διάδοση μιας κουλτούρας
λογοδοσίας (accountability)»[5].
Αντί συμπερασμάτων
Στην αρχή της παρέμβασής μας είχαμε θέσει δύο ερωτήματα: α) Σε ποιο
βαθμό οι σημερινές προτάσεις του ΟΟΣΑ διαφοροποιούνται από αυτές του
2011 και β) Σε ποιο βαθμό η πολιτική του υπουργείου συνδέεται με την
«κρυφή» ενδιάμεση έκθεση του ΟΟΣΑ. Νομίζουμε ότι σε σχέση με το πρώτο
ερώτημα έχουμε ήδη απαντήσει. Ο ΟΟΣΑ έχει μια συγκεκριμένη
εκπαιδευτική πολιτική πρόταση που προσπαθεί να τη γενικεύσει σ’ όλους
τους κοινωνικούς σχηματισμούς. Βασικοί παράμετροι αυτής της πρότασης
είναι το σχολείο της αγοράς, η υιοθέτηση επιχειρηματικών μοντέλων
διοίκησης των σχολείων και των πανεπιστημίων, η ελαστικοποίηση των
εργασιακών σχέσεων, η εξοικονόμηση πόρων κι ο προσανατολισμός του
σχολείου στις ανάγκες του καπιταλιστικού καταμερισμού της εργασίας.
Μένει ασφαλώς να δούμε και την ολοκληρωμένη έκθεση του ΟΟΣΑ, αλλά
και το πώς τοποθετείται η κυβέρνηση στα πιο δομικά ζητήματα που θέτει η
έκθεση ΟΟΣΑ, δηλαδή τη ριζική αποκέντρωση του εκπαιδευτικού
συστήματος στην τοπική αυτοδιοίκηση, την πλήρη ελαστικοποίηση της
απασχόλησης και την αξιολόγηση των σχολείων και των εκπαιδευτικών με
βάση τις μαθητικές επιδόσεις. Απορρίπτει η κυβέρνηση το σχέδιο ΟΟΣΑ; Το
αποδέχεται; Ή, τέλος, σκέφτεται να πάει σε διαπραγμάτευση, στην οποία -
ως γνωστόν- έχει επιδείξει «τρομερές επιτυχίες»;