HÖ néi tiÕt

Môc tiªu

1. Nªu ®îc ®Æc ®iÓm chung vµ ph©n lo¹i tuyÕn néi tiÕt.
2. M« t¶ ®îc cÊu t¹o vi thÓ vµ siªu vi thÓ, chøc n¨ng cña tuyÕn
yªn
3. M« t¶ ®îc cÊu t¹o vi thÓ vµ siªu vi thÓ, chøc n¨ng cña tuyÕn
thîng thËn
4. M« t¶ ®îc cÊu t¹o vi thÓ vµ siªu vi thÓ, chøc n¨ng cña tuyÕn
gi¸p
5. M« t¶ ®îc cÊu t¹o vi thÓ vµ siªu vi thÓ, chøc n¨ng cña tuyÕn
cËn gi¸p
1. §¹i c¬ng vÒ hÖ néi tiÕt

1.1. §Æc ®iÓm cña hÖ néi tiÕt

- C¬ chÕ ®iÒu hoµ ho¹t ®éng m«, c¬ quan trong c¬ thÓ

M«i trêng thay ®æi

C¬ thÓ sinh vËt

ThÇn kinh ThÓ dÞch

 1.1. §Æc ®iÓm cña hÖ néi tiÕt (tiÕp)

- B¶n chÊt hãa häc cña Hormon:

 Cã nguån gèc tõ aa
 C¸c peptid nhá
 Protein
 C¸c steroid

- CÊu tróc chung cña tuyÕn néi tiÕt: tÕ bµo chÕ tiÕt
+mao m¹ch m¸u
1.2. Ph©n lo¹i tuyÕn néi tiÕt
- Nguån gèc ph¸t sinh
2. TuyÕn yªn

- VÞ trÝ
- Chøc n¨ng
Låi gi÷a
2.1. CÊu t¹o ®¹i thÓ
Th©n phÔu
PhÇn cñ

PhÇn xa ô phÔu

Trung gian
 2.2. CÊu t¹o vi thÓ
PhÇn tríc:

TB híng th©n
PhÇn xa
TB a acid TB híng tuyÕn vó
Tb híng gi¸p FSH
TB a base
TB híng sinh dôc
LH
PhÇn trung gian Tb híng vá
TB kþ mµu

PhÇn cñ TB nang
 So s¸nh tÕ bµo a acid vµ base

TB a acid TB a base

VÞ trÝ: cã nhiÒu ë vïng sau bªn PhÇn gi÷a

Bµo t¬ng b¾t acid Bµo t¬ng b¾t base

B¶n chÊt hormon: protein B¶n chÊt hormon: glycoprotein

Orange G (+) Orange G (-)
PAS (-) PAS (+)
Aldehyde Fuchsin (-) Aldehyde Fuchsin (+)
tb a base

tb kþ mµu

m¹ch m¸u

tb a acid
T¸c dông cña hormon tuyÕn yªn
 ThÓ
herring

Sîi trôc
PhÇn sau

-Nh÷ng tÕ bµo tuyÕn yªn

-Nh÷ng sîi trôc

èng siªu vi
-Nh÷ng thÓ herring H¹t H¹t CT
chÕ tiÕt ®ang VC
XuÊt bµo
Mi

BT TB
NM
 2.3. HÖ thèng tÜnh m¹ch cöa cña tuyÕn yªn
hormon gi¶i phãng vµ øc chÕ cña vïng díi ®åi ®iÒu
khiÓn ho¹t ®éng tiÒn yªn, ocytosin vµ vasopressin

§M yªn trªn

TiÒn yªn HËu yªn

 3. TuyÕn thîng thËn

§¹i c¬ng
 3.1. Vá thîng thËn

Vá x¬

Cung

3.1.1. Líp cung: Aldosteron

3.1.2. Líp bã: Cortison
3.1.3. Líp líi: Androgen Bã
Vïng vá

Líi

Vïng tuû
 Adrenalin
3.2. Tuû thîng thËn
Noradrenalin

Thµnh phÇn:
Nh÷ng d©y tÕ bµo chÕ tiÕt
o Mao m¹ch
o Sîi giao c¶m tríc h¹ch
o Sîi trôc cña c¸c tiÒn neuron giao c¶m tíi t¹o synap víi
c¸c tb tuyÕn
o Mét sè neuron h¹ch
 Ph©n biÖt hai lo¹i tÕ bµo chÕ tiÕt cña vïng tuû thîng thËn

TB tiÕt noradrenalin TB tiÕt adrenalin

Tù ph¸t huúnh quang Kh«ng tù ph¸t huúnh quang

P/ a b¹c (+) P/ a b¹c (-)

Iodua K (+) Iodua K (-)

B¾t Azocarmin yÕu ¦a Azocarmin

Phosphatase acid (-) Phosphatase acid (+)

H¹tchÕ tiÕt cã ®Ëm ®é ®iÖn tö H¹t chÕ tiÕt cã ®Ëm ®é ®iÖn tö

kh«ng ®Òu ®Òu
4. TuyÕn gi¸p

§¹i c¬ng
tuyÕn tuyÕn
gi¸p gi¸p
ph¶i tr¸i
 TB nang: T3, T4
4.1. Tói tuyÕn gi¸p
TB cËn nang: canxitonin vµ somatostatin

mao
m¹ch
nang
tuyÕn
gi¸p
4.2. Mao m¹ch
tb nang

chÊt keo
trong lßng
tuyÕn
tb cËn nang
(C)
 5. TuyÕn cËn gi¸p: parahormon (PTH)
§¹i c¬ng

CËn gi¸p

tuyÕn
cËn gi¸p
chÊt
keo

vá x¬ 5.1. TB chÝnh
5.2. TB a acid (oxy)

tuyÕn 5.3. TB chuyÓn tiÕp

gi¸p
T¸c dông cña hormon tuyÕn cËn gi¸p