M« c¬

gv: ths.bs. Qu¸ch thÞ yÕn

 Môc tiªu

1. M« t¶ ®ưîc cÊu t¹o vi thÓ, siªu vi thÓ cña mét sîi c¬

v©n vµ m« c¬ v©n

2. M« t¶ ®ưîc cÊu t¹o vi thÓ vµ siªu vi thÓ cña mét sîi c¬

tim.

3. M« t¶ ®ưîc cÊu t¹o vi thÓ vµ siªu vi cña mét sîi c¬ tr¬n

vµ m« c¬ tr¬n

4. So s¸nh cÊu cÊu t¹o vi thÓ cña 3 sîi c¬

 ®Æc ®iÓm chung

 CÊu t¹o h×nh th¸i

Sîi c¬ t¬ c¬ x¬ c¬

 CÊu t¹o ho¸ häc:

+ Protein: actin, myosin, troponin, tropomyosin... Myoglobin,

myoalbumin, myogen

+ lipid: tån t¹i dưíi d¹ng mì trung tÝnh vµ lipoprotein

+ G: tån t¹i dưíi d¹ng glycogen

+ C¸c chÊt v« c¬: nưíc, muèi kho¸ng: Na, K, P, Mg...

 ph©n lo¹i c¬

 C¨n cø ph©n lo¹i:

- CÊu t¹o h×nh th¸i - C¬ v©n
- VÞ trÝ trong c¬ thÓ - C¬ tim
- TÝnh chÊt co duçi
- C¬ tr¬n
- Sù ph©n bè thÇn kinh
 C¸c tÕ bµo cã kh¶ n¨ng co rót: TÕ bµo c¬ - biÓu m«
TÕ bµo quanh m¹ch
Nguyªn bµo sîi c¬
 CÊu t¹o sîi c¬ v©n

 CÊu t¹o h×nh th¸i:

+ H×nh d¹ng:
+ KÝch thưíc: H: 4cm (20cm); D:
10-100m
+ §Æc ®iÓm: V©n ngang s¸ng, tèi
n»m xen kÏ nhau
+ Mµng tÕ bµo:
+ Nh©n: nhiÒu nh©n ë ngo¹i vi tÕ
bµo
+ C¬ tư¬ng: T¬ c¬ vµ c¸c bµo quan
 CÊu t¹o vi thÓ t¬ c¬ v©n
 D: 0,5-2m häp thµnh bã
 Däc t¬ c¬ cã nh÷ng ®o¹n s¸ng, tèi liªn tiÕp nhau t¹o nªn v©n ngang
 §Üa I: h ~ 0,8 m; v¹ch Z
 §Üa A: h =1,5 m; v¹ch H, M
 §¬n vÞ co c¬: ZZ; h ~1,5-2,2 m (lång Krause)
 C¸c ®Üa vµ c¸c v¹ch trong t¬ c¬:Z-I-A-H-M-H-A-I-Z
CÊu t¹o siªu vi

 X¬ myosin
D:10nm
h: 1,5m
 X¬ actin:
D: 6nm
h: 1m
 X¬ titin:
D: 4nm
 CÊu t¹o siªu vi t¬ c¬ v©n (tiÕp)
V¹ch H Z §Üa A §Üa I

2 M
lồng Krause

A
Xơ actin

Xơ myosin
1

A: c¾t däc; B: c¾t ngang; 1. X¬ actin; 2. X¬ cña v¹ch Z.

 C¸c bµo quan vµ chÊt vïi
- Bé Golgi, ti thÓ
- HÖ thèng LNBKH cã 3 ®o¹n: tói tËn, tói H, èng nèi
- Vi qu¶n T vµ tói tËn 2 bªn t¹o thµnh hÖ thèng triade
- H¹t glycogen, s¾c tè myoglobin
 Nh÷ng thay ®æi h×nh th¸i khi co c¬
-Tơ cơ ngắn lại
-Đĩa I, vạch H ngắn lại, I và H mất đi khi cơ co mạnh
-Đĩa A không thay đổi
-Hai vạch Z gần nhau
 Ph©n lo¹i sîi c¬ v©n

Lo¹i sîi I Lo¹i sîi II Lo¹i sîi III

NghÌo ATPase Giµu ATPase Giµu ATPase

Mµu ®á Mµu tr¾ng Mµu ®á
KÝch thưíc nhá KÝch thưíc lín Trung gian gi÷a sîi I vµ II
NhiÒu ti thÓ RÊt Ýt ti thÓ NhiÒu ti thÓ nhng Ýt h¬n lo¹i I
Co rót chËm, m¹nh, Co rót nhanh, Co rót m¹nh nhung kh«ng kÐo dµi
kÐo dµi kh«ng kÐo dµi Cã ë hÇu hÕt c¸c c¬
Khèi c¬ lưng ë ngưêi C¬ vËn nh·n
Cấu tạo bắp cơ vân:
-Bóbắp cơ
-Mô liên kết M« c¬ v©n
-Đoạn đầu bắp cơ
chuyển tiếp sang gân

Sự phân bố mạch và
thần kinh
-Mao mạch kín
-Mạch bạch huyết không
tới từng sợi cơ
-Thoi thần kinh cơ, tiểu
thể tk gân và bản vận động
-Sợi Tk giao cảm chi phối
hoạt động cho mạch máu
 2. C¬ tim
2.1. Sîi c¬ tim

* CÊu t¹o vi thÓ:

H×nh trô, cã nh¸nh bµo tư¬ng nèi víi nhau
 lưíi sîi c¬ tim.
H: 50 m; d: 15 m
Nh©n: 1-2 nh©n,h×nh trøng n»m gi÷a sîi c¬
Mµng tÕ bµo: 2 mµng
Bµo tư¬ng: t¬ c¬ vµ c¸c bµo quan
V©n ngang m¶nh vµ mê h¬n c¬ v©n
CÊu tróc v¹ch bËc thang:
* CÊu t¹o siªu vi
- V¹ch bËc thang: Gåm phÇn ngang vµ
phÇn däc
- C¸c bµo quan
 Nh©n
V¹ch bËc thang

Sîi c¬
- C¸c bµo quan:
+ Bé Golgi nhá
+ NhiÒu ty thÓ: ty thÓ cã nhiÒu mµo vµ dµi b»ng lång Krause (H=
2,5m)
+ HÖ thèng LNBKH: ®¬n gi¶n, bé ®«i diate
+ HÖ thèng vi qu¶n T: lín h¬n, Ýt h¬n ë c¬ v©n, n»m ngang møc
v¹ch Z
+ C¸c h¹t glycogen: nhiÒu h¬n
So sánh cấu trúc siêu vi thể tb cơ vân và cơ tim

1 qu¶n T
vi
2.2. M« c¬ tim: tb c¬ tim nèi tiÕp víi nhau b»ng c¸c mèi liªn kÕt ë
®Çu sîi c¬ vµ b»ng c¸c nh¸nh nèi t¹o thµnh luíi sîi c¬.

2.3. M« nót:
Nót xoang
Nót nhÜ thÊt
Bã hiss
Luíi sîi Purkinje
M« nót
 3. C¬ tr¬n
Kh«ng cã v©n ngang
Ho¹t ®éng kh«ng theo ý muèn

3.1. Sîi c¬ tr¬n:

* CÊu t¹o vi thÓ
- H×nh thoi, chiÒu dµi tuú vÞ trÝ c¬ quan, kh«ng cã v©n ngang
- Nh©n: h×nh trøng, cã 1 nh©n n»m ë phÇn ph×nh to ë gi÷a sîi c¬
- Mµng sîi c¬: mµng bµo tư¬ng + mµng ®¸y + sîi t¹o keo vµ sîi vâng
* CÊu t¹o siªu vi
- Bµo tư¬ng: nhiÒu ti thÓ, h¹t glycogen, myoglobin, LNB kÐm ph¸t triÓn, bé
Golgi nhá, c¸c lo¹i x¬ c¬, tÊm ®Æc, thÓ ®Æc
C¸c lo¹i x¬ c¬: x¬ actin
x¬ myosin
X¬ trung gian: desmin, vimentin
1

3
 1 3
3.2. M« c¬ tr¬n:

3
2
1 2 3
1

3
C©u hái lîng gi¸

Chän mét ý ®óng

 C©u 1. Mét sîi c¬ v©n ch¹ydµi suèt chiÒu dµi cña:
A. Bã nhá
B. B¾p c¬
C. Bã nhì
D. Bã lín
E. Kh«ng bã nµo
 C©u 2. H×nh vÏ sau c¾t ngang qua t¬ c¬ v©n ë:
A. §Üa I
B. §Üa A
C. V¹ch M
D. V¹ch H
E. V¹ch Z
 C©u 3. H×nh vÏ sau c¾t ngang qua t¬ c¬ v©n ë:
A. §Üa I
B. §Üa A
C. V¹ch H
D. V¹ch M
E. V¹ch Z
 C©u 4. H·y ®iÒn c¸c tõ hoÆc côm tõ thÝch hîp cho c¸c ký
hiÖu A,B, C,D,E cña c¸c c©u sau:
X¬ actin cã ®êng kÝnh kho¶ng ….(A)…., dµi …..(B)…., cã
mÆt c¶ trong ®Üa …(C)…. vµ ®Üa …..(D)…. nhng gi¸n ®o¹n ë
….(E)….