DÒ TAÄT BAÅM SINH

HAØM MAËT
PGS.TS. LAÂM HOAØI PHÖÔNG
I. MUÏC ÑÍCH
-Neâu ñöôïc baøo thai hoïc vaø phaân loaïi cuûa Khe hôû moâi –
Haøm eách
- Neâu ñöôïc caùc phöông phaùp phaãu thuaät Moâi – haøm
eách
- Laøm ñöôïc caùc cöùc naêng phuï moå treân beänh nhaân khe
hôû moâi – Haøm eách
II. MÔÛ ÑAÀU
III. PHAÂN LOAÏI
IV. PHOÂI THAI HOÏC
V. PHÖÔNG PHAÙP MOÅ MOÂI
VI.TAÏO HÌNH KHM-HE
 MÔÛ ÑAÀU
KHM-HE laø bieán daïng baåm sinh chung maø hieåu bieát
thuaät ngöõ daøi lieân quan nhieàu ñeán Y khoa vaø Nha
khoa. BN vôùi KHM – HE coù nhieàu vaán ñeà lieân quan
nhö :
1. Bieán daïng cô baûn veà giaûi phaãu
2. Thieáu söï phaùt trieån maët
3. Vaán ñeà cuûa raêng
- Thieáu raêng, bieán daïng, raêng thöa
- Sai khôùp caén
4. Vaán ñeà noùi:
- Voøm khaåu caùi khoâng ñuû daøi
- Roái loaïi khôùp thöù phaùt
5. Vaán ñeà tai:
- Roái loaïn chöùc naêng veà EUS tachian
- Vieâm tai maõn tính
- Ñieác
6. Roái loaïn taâm lyù
7. Theâm vaøo beänh baåm sinh
 PHAÂN LOAÏI
Kernathan vaø Stark (1958):
Phaân loaïi döïa treân phoâi tha ihoïc hôn laø hình theå. Phaàn reã
mieäng töø loã raêng cöûa ñeán löôõi gaø laø HE thöù phaùt, ñöôïc
hình thaønh sau khi HE nguyeân phaùt thaønh laäp. HE nguyeân
phaùt goàm: maáu tieàn haøm, vaùch ngaên tröôùc vaø moâi. Loã cöûa
chính laø ranh giôùi giöõa HE gnuyeân phaùt vaø thöù phaùt.
Harkin vaø coäng söï (1962) ñöa ra phaân loaïi khe hôû maët döïa
treân phoâi thai hoïc nuö Kernathan vaø Stark nhöng coù caûi
tieán hôn:
I. KHHE nguyeân phaùt:
A. KH moâi
1. Moät beân
2. Hai beân
3. Giöõa
 Vò trí: P/T
Ñoä daøi: 1/3, 2/3, toaøn boä
4. KH gôø moâi: nhoû, trung bình, roäng
5. Seïo baåm sinh:
Vò trí: P/T/giöõa
Ñoä daøi: 1/3, 2/3, toaøn boä
B. KH xöông oå:
1. Moät beân
2. Hai beân
3. Giöõa
II. KHHE thöù phaùt:
A. KHHE meàm
- Chieàu T-S: 1/3, 2/3, toaøn boä.
- Chieàu roäng (mm)
- Ñoä ngaén: khoâng /nheï/trung bình/ñaùng keå
- Theå maøng: Ñoä daøi: 1/3, 2/3, toaøn boä

B. KHHE cöùng
- Chieàu T-S: 1/3, 2/3, toaøn boä
- Chieàu roäng (mm)
- Dính vaøo XLM” P/T
- Theå maøng
C. KH moûm HD:
- Moâi döôùi: ñoä daøi: 1/3, 2/3, toaøn boä
- XHD: ñoä daøi: 1/3, 2/3, toaøn boä
- Doø moâi döôùi baåm sinh

D. KH muõi maét: keùo daøi töø vuøng muõi ñeán goùc trong maét
E. KH mieäng-maét: keùo daøi töø goùc mieäng ñeán raõnh mi döôùi
F. KH mieäng-tai: keùo daøi töø goùc mieäng ñeán oáng tai
 PHOÂI THAI HOÏC KHM - HE

1. Söï taêng cöôøng trung ngoaïi bì cuûa maøng khe

mang.
 Ñaàu tieân loõm mieäng  ñaåy ngoaïi bì saâu vaøo trong
hoá mieäng nguyeân thuûy.
 Hoá mieäng hình thaønh  xuaát heän maøng khe mang
hai phieán bao phuû bôûi ngoaïi bì goïi laø “böùc thaønh
bieåu moâ”.
 Maøng khe mang hai phieán cöïc moûng naøy laø moät
trong nhöõng caáu truùc hieän dieän töø luùc phoâi thai vaø
chæ coøn moät vaøi caáu truùc coøn toàn taïi ñeán luùc sinh.
 Ña soá caùc maøng khe mang gaõy vôõ (do khoâng chòu ñöïng
ñöôïc söï taêng cöôøng cuûa phoâi)
 Maøng khe mang ñöôïc taêng cöôøng bôûi söï trung bì trong 3
thaùng ñaàu
Trong vuøng “böùc taïo ra söï laéng ñoïng cuûa
thaønh bieåu moâ” trung maët treân
bì di chuyeån ñeán 3 laéng ñoïng thöù 3 seõ chuïp
vuøng taâm ñieåm xaùc
ñònh trung bình : ñaàu taêng cöôøng cho löôõi
xöông, suïn, cô, thaàn
kinh, chieám quanh ñaàu
phía ngoaøi laéng ñoïng khaùc taïo thaønh
ñaàu, maët treân
 Baát thöôøng naõo
Di chuyeån trung bì Taät khoâng khöùu giaùc
leân ñaàu bò thaát baïi Khoâng thuøy khöùu giaùc, löôõi
cheû ñoâi
Khieám khuyeát trung bì ôû goø maù
+ vuøng cung mang thöù nhaát
(mieäng roäng, teo nöûa haøm
döôùi, u thöøa tröôùc tai )
Hoäi chöùng
treatchet colines + vuøng cung mang thöù hai: dò
daïng tai, lieät maët, doø baåm sinh
vuøng coå
 Caùc vuøng khaùc söï - Chöùng tim laïc choã
taêng cöôøng trung bì
cuûa maøng khe mang - Nöùt thaønh buïng
laø raát caàn thieát neáu
- Loän baøng quang
khoâng
- Söï laéng ñoïng cuûa trung bì khoâng ñuû  maøng khe mang
khoâng ñöôïc taêng cöôøng seõ gaõng vôõ.
- Söï taêng cöôøng trung bì thaát baïi hoaøn toaøn  söï gaõy vôõ
hoaøn toaøn.
- Söï taêng cöôøng trung bì moät phaàn  söï gaüng vôõ maøng khe
mang moät phaàn.
- Söï trung bì hoùa theo thöù töï vuøng laân caän loã muõi khaåu, saûn
muõi, cöû muõi, moâi-nieâm maïc moâi ñoû
 Neáu söï trung bì hoùa thaát baïi hoaøn toaøn  böùc thaønh bie
moâ vôõ hoaøn toaøn  söùt moâi toaøn boä
- Neáu söï trung bì töø hai beân thaát baïi  söùt moâi toaøn boä 2 beân
- Neáu söï trung bì hoùa khoâng hoaøn toaøn  söùt moâi ñôn, theå t
lieàn.
- Neáu söï trung bì hoùa vuøng trung taâm hoaøn toaøn  khe h
moâi giöõa  taät khoâng khöùu naõo.
2. Söï khöû cöïc cuûa caùc khoái ngoaïi bì
- Söï taêng cöôøng trung bì cuûa maøng khe mang laø cô cheá du
nhaát ñöôïc caäp trong söï taïo thaønh caùc cô quan
- Hai cô cheá khaùc laø cô cheá ñoäng:
+ Söï taïo daïng ngoaïi bì  teá baøo ngoaïi bì taêng sinh  chuyeån
ñeán moät vuøng nhaát ñònh taïo raõnh xoang hoaëc hoác. Ñeå taïo ñieàu
naøy caùc teá baøo bò khöû cöïc, saép xeáp treân cuøng moät bình dieän
Teá baøo naèm gaàn maøng
ñöôïc nuoâi döôõng baèng cô
cheá thaåm thaáu Cô cheá naøy phoâi  loã
muõi, chi, xoang
Teá baøo naèm xa nhaát seõ
cheát vaø bong ñi

Vuøng moâi treân 2 cung ngoaïi bì xuaát hieän  saâu vaøo trong
muõi caùc teá baøo naèm xa bò bong ra  2 loã muõi ñaøo saâu hôn
 soang mieäng, mang muõi  2 loã muõi  maáu loài, xöông
tieàn haøm, vaùch muõi tröôùc, chaân muõi

Hình thaønh hoaøn thieän muõi moâi vaøo tuaàn leã thöù 7.
 PHÖÔNG PHAÙP MOÅ MOÂI
Phöông phaùp moå moâi 1 beân
1. Tennison (1952)
Öu ñieåm: - V moâi töï nhieân ñöôïc baûo toàn
- Taïo ra söï ñaày ñaën cuûa cung moâi ñoû
- Boû ít toå chöùc
Nhöôïc ñieåm: - Seïo naèm treân gôø nhaân trung
- Coù khuynh höôùng khoâng caân xöùng
2. Millard (1955)
Öu ñieåm: - Muõi deã taïo veà ñuùng vò trí, thaåm myõ
- Seïo thaúng theo gôø nhaân trung
- Ít boû toå chöùc
Nhöôïc ñieåm: - Khoâng deã taïo ñuû chieàu cao
Phöông phaùp moå moâi hai beân
Millard
Öu ñieåm: - Seïo truøng gôø nhaân trung
- V moâi ñöôc baûo toàn
- Löïc caêng ít
- Löïc muõi daày, caùnh muõi ñöôïc cuoän
troøn ñeïp
Nhöôïc ñieåm: - Chieàu cao nhaân trung khoâng ñuû
- Khoâng taïo ñöôïc gôø moâi ñoû
 TAÏO HÌNH KHE HÔÛ HAØM EÁCH
Muïc ñích:
+ Ñoùng kín khe hôû giöõa hoác muõi vaø khoang mieäng
+ Caûi thieän chöùc naêng phaùt aâm
Kyõ thuaät:
+ Khaâu nieâm maïc saøn muõi
+ Khaâu nieâm maïc khaåu caùi
.
1. Phöông phaùp Langenbeck:
2. Phöông phaùp Veau
3. Phöông phaùp Limberg:

4. Phöông phaùp Furlow:

5. Phöông phaùp vaït nieâm maïc thaønh haàu