Latih Kendiri 5.

1a

1. Tentukan sama ada setiap pasangan rajah yang berikut adalah kongruen
(a) 8 cm 8 cm (b)

5 cm 120º 30º
15 cm
15 cm 15 cm
15 cm 7 cm 25º
10 cm

1cm
(c) (d)
20 cm 30 cm
13 cm
13 cm 6 cm
67º 113 6 cm
30 cm º20 cm
8 cm 6 cm
Penyelesaian:
(a) (b)

(c) (d)

2. Tentukan pasangan kongruen dalam rajah di bawah

A C E

B F G
D

Penyelesaian:

92
Latih Kendiri 5.1b

1. Rajah di bawah menunjukkan dua segi tiga, PQR dan XYZ.

Q X
Y
P
R
Z
Diberi bahawa kedua-dua segi tiga PQR dan XYZ adalah kongruen. Jika PQ = XY, nyatakan ciri -
ciri lain yang terlibat jika setiap berikut digunakan.
(a) Sisi-Sudut-Sisi
(b) Sisi-Sisi-Sudut
Penyelesaian:
(a)

(b)

2. Rajah di bawah menunjukkan satu segi tiga ABC. Diberi bahawa satu lagi segi tiga PQR adalah
kongruen dengan segi tiga ABC.
A

B
Nyatakan sifat kekongruenan segi tiga yang terlibat jika
(a) AB = PQ, BC = QR dan AC = PR,
(b) AB = PQ,  ABC =  PQR dan  BAC =  QPR.
Penyelesaian:
(a)
(b)

93
Latih Kendiri 5.1c

1. Dalam rajah di bawah, garis AB dan DE adalah selari. BE dan AD ialah garis lurus. C ialah titik
tengah bagi AD. Tunjukkan bahawa segi tiga ABC dan DEC adalah kongruen.

D
B
C

E
A
Penyelesaian:

2. Rajah di bawah menunjukkan dua sisi empat yang kongruen.

R V
S W
105º
5 cm
68º
P Q T U
Diberi bahawa panjang pepenjuru WU ialah 13 cm, hitung
(a) panjang PQ dalam cm.
(b) SRQ
Penyelesaian:
(a) (b)

94
3. Muizuddin membahagikan tanahnya yang berbentuk segi empat tepat kepada dua bahagian yang
kongruen seperti ditunjukkan dalam rajah di bawah.

20 m

50 m

18 m

Hitung,
(a) perimeter dalam m bagi setiap bahagian tanah,
(b) Luas dalam m2 bagi setiap bahagian tanah.
Penyelesaian:
(a)

(b)

Latih Kendiri 5.2a

1. Tentukan sama ada setiap pasangan geometri yang berikut adalah serupa
(a) (b)
60º

50º
30º 8.5 cm 5 cm
(c)
9 cm 60º
6 cm 110º 10 cm

15 cm
(d) 12 cm
8 cm
34º
3 cm
100º 6.2 cm
9.3 cm 100º
136º
4.5 cm
Penyelesaian:

95
 (a) (b)
(c) (d)

2. Tentukan pasangan objek yang serupa dalam rajah di bawah

A
B
C

I
F

G H

Penyelesaian:

96
Latih Kendiri 5.2b

1. Diberi R’ ialah imej bagi objek R. Perihalkan pembesaran bagi setiap yang berikut
(a) y
P

x
-10 -5 O 5

R’

-5

(b) y

R’
x
-10 -5 O 5
R

-5 P

97
(c)
y

5
R
R’
P

x
O 5 15
10

(d) y

5 P
R
R’

x
O 5 10 15

Penyelesaian:
(a) (b)

(c) (d)

98
2. Perihalkan pembesaran dalam setiap yang berikut
(a) (b)
Imej
Imej

Objek Objek
P
10 cm
P
6 cm
4 cm 16 cm

(c)
Objek

Imej 40 cm

10 cm
P

Penyelesaian:
(a) (b)

(c)

99
Latih Kendiri 5.2c

1. Berdasarkan faktor skala yang diberi tentukan objek dan imej bagi pembesaran berikut.
(a) 5
Faktor skala, k 
2

B
P A

(b) Faktor skala, k  3

P
N

Penyelesaian:
(a)

(b)

100
2. Lukis imej bagi setiap obejek yang berikut di bawah pembesaran pada pusat P berdasarkan faktor
skala yang diberi,
(a) 1
k
3

(b) k  2

101
Penyelesaian:
(a) 1
k
3

(b) k  2

102
3. Lukis objek bagi setiap imej yang berikut di bawah pembesaran pada pusat P berdasarkan faktor
skala yang diberi,
(a) 3
k
4

(b) 1
k 
2

103
Penyelesaian:
(a) 3
k
4

(b) 1
k 
2

104
Latih Kendiri 5.2d

1. Jadual di bawah menunjukkan nilai luas objek, nilai luas imej dan nilai faktor skala yang
berlainanan di bawah pembesaran. Lengkapkan jadual tersebut.

Luas Objek Luas imej Faktor skala, k

18 unit2 72 unit2
1
54 m2
3
5
31.25 cm2
4
Penyelesaian:-

Luas Objek Luas imej Faktor skala, k

18 unit2 72 unit2

1
54 m2
3

5
31.25 cm2
4

105
Latih Kendiri 5.2e

1. Rajah di bawah menunjukkan dua segi tiga bersudut tegak dengan keadaan  PQR ialah imej bagi
 STR di bawah suatu pembesaran. Diberi bahawa 5PR = 2RS.

Q
4 cm 15 cm
P S
R

T
Hitung,
(a) faktor skala bagi pembesaran itu,
(b) luas dalam cm2 seluruh rajah.
Penyelesaian:
(a)

(b)

106
2. Rajah di bawah menunjukkan pelan sebuah taman bunga yang berbentuk segi empat selari.

D C
R Q

A P B
20 cm

Diberi ABCD ialah imej bagi Hitung APQR dengan pembesaran pada pusat A, dan luas taman bunga
itu ialah 1 350 m2.Jika luas kawasan berwarna ialah 600 m2, hitung panjang. dalam m, AP.
Penyelesaian:

3. Dalam rajah di bawah, pentagon ACDEF ialah imej bagi pentagon ABKHG di bawah suatu
pembesaran dengan bucu A merupakan pusat pembesaran. Diberi bahawa B ialah titik tengah sisi
AC dan luas bagi pentagon ABKHG ialah 17 cm2 Hitung luas dalam cm2 kawasan berwarna.
A G F

B H
K
C E

D
Penyelesaian:

107
4. Rajah di bawah menunjukkan lencana berbentuk bulatan yang digunakan dalam suatu program
perlindungan alam sekitar yang dilancarkan oleh Persatuan Alam Sekitar. Persatuan ini ingin
melukis mural pada dinding sebuah bangunan menggunakan transformasi pembesaran ke atas
lencana tersebut. Diberi bahawa luas lukisan mural itu ialah 4 m2, berapakah faktor skala bagi
pembesaran itu

8 cm
Penyelesaian:

108
Latih Kendiri 5.3a

1. Rajah di bawah menunjukkan beberapa pentagon dilukis pada suatu satah Cartes. Diberi bahawa
transformasi.
y

10

8
III
6

4
I
J
2

x
−8 −6 −4 −2 O 2 4 6 8 10 12

−2

IV
−4
II
−6

−8

A = pantulan pada garis y = x.

B = putaran 180 pada pusat (1,0)

3
C = pembesaran pada pusat (6,7) dengan faktor skala
2
Tentukan imej bagi pentagon J di hawah gabungan transformasi
(a) AB
(b) CA
Penyelesaian:
(a)
(b)

109
2. Dalam rajah di bawah, segi tiga bersudut tegak N ialah imej bagi suatu objek di bawah gabungan
transformasi. Diberi bahawa transformasi

y
10
R
8
N
6
Q T
4
U
2
P S
x
O 2 4 6 8 10

 3
A = Translasi  
 2
B = Putaran 270 ikut arah jam pada pusat (6, 5)
C = Pantulan pada garis x + y = 6
Tentukan objek bagi segi tiga N di bawah gabungan transformasi
(a) AC
(b) BA
Penyelesaian:
(a)

(b)

110
3. Diberi bahawa transformasi

4
U ialah translasi  
 1
V ialah pantulan pada garis x =1
W ialah putaran 90° lawan arah jam pada pusat (5, 5)
Rajah di bawah menunjukkan beberapa titik dilukis pada suatu satah Cartes
y
10
G
T 8
C
6 E
A
D 4
B F
2 H

x
−8 −6 −4 −2 O 2 4 6 8 10

(a) Tentukan imej bagi titik T di bawah gabungan transformasi

(i) U2
(ii) WV
(b) Diberi H ialah imej bagi suatu titik di bawah trasnformasi UV. Tentukan titik itu.
Penyelesaian:
(a) (i)

(ii)

(b)

111
Latih Kendiri 5.3b

1. Rajah di bawah menunjukkan suatu objek pada satah Cartes. Diberi bahawa transformasi
y
8

4
G
2

x
O 2 4 6 8 10

−2

−4

−6
P = pembesaran pada asalan dengan faktor skala 2
Q = putaran 90° ikut arah jam pada asalan

  1
R = translasi  
4
Tentukan sama ada setiap gabungan transformasi yang berikut mematuhi sifat kalis tukar tertib,

(a) Gabungan transformasi PQ

(b) Gabungan transforması PR

Penyelesaian:

112
(a) PQ QP
y y
8 8

6 6

4 4
G G
2 2

x x
O 2 4 6 8 10 O 2 4 6 8 10

−2 −2

−4 −4

−6 −6

(b) PR RP
y y
8 8

6 6

4 4
G G
2 2

x x
O 2 4 6 8 10 O 2 4 6 8 10

−2 −2

−4 −4

−6 −6

113
Latih Kendiri 5.3c

1. Dalam rajah di bawah, R" ialah imej bagi objek R di bawah gabungan transformasi AB. Perihalkan
transformasi A dan transformasi B.
y

R
6

4
R”
2

x
O 2 4 6 8 10

Penyelesaian:

2. Dalam rajah di bawah A" ialah imej bagi objek A di bawah gabungan transformasi PQ. Perihalkan
transformasi P dan transformasi Q.

8 A

4 A‘'

x
O 2 4 6 8 10
Penyelesaian:

114
3. Diberi bahawa transformasi A ialah pantulan pada garis x = 5 dan Q ialah imej bagi P di bawah
gabungan transformasi AB. Perihalkan
y

6
Q
4

2 P

x
O 2 4 6 8 10
(a) transformasi B,
(b) satu transformasi tunggal yang setara dengan gabungan transformasi AB.
Penyelesaian:
(a)
(b)

4. Diberi bahawa transformasi M ialah putaran 90º kut arah jam pada pusat (4, 4) dan transformasi N
ialah pantulan pada garis x = 4

y
8

6 H

x
O 2 4 6 8 10

(a) Lukis imej bagi objek H di bawah gabungan transformasi MN,

(b) Seterusnya, perihalkan satu transformasi tunggal yang setara dengan gabungan MN.
Penyelesaian:
(a)
(b)

115
Latih Kendiri 5.3d

1. Dalam rajah di bawah, segi tiga K ialah imej bagi segi tiga H di bawah gabungan transformasi PQ

y
10

6 H

2 K

x
O 2 4 6 8 10

(a) Perihalkan transformasi P dan transformasi Q,

(b) Perihalkan satu transformasi tunggal yang setara dengan transformasi PQ
(c) Diberi bahawa luas segi tiga K ialah 10 unit2 , hitung luas dalam unit2 bagi segi tiga H.
Penyelesaian:
(a)

(b)
(c)

116
2. Rajah di bawah menunjukkan pelan bagi suatu taman tema air. Kawasan berwarna merupakan
kawasan untuk terowong air. Kawasan heksagon P dan Q merupakan medan selera. Semasa
pembinaan taman tema air, arkitek telah menggunakan konsep transformasi untuk mereka pelan
taman tema air ini dengan keadaan Q ialah imej bagi P di bawah suatu pantulan dan heksagon
A'B'C'D'E'F' ialah imej bagi P di bawah gabungan transforması UV.
y
10

6
E D
4
F P C
2
F’
A B
x
−10 −8 −6 −4 −2 O 2 4 6 8 10
A’ E’
−2

Q −4

−6
B’ D’
−8
C’
−10
(a) Tentukan paksi pantulan itu,
(b) Perihalkan transformasi U,
(c) Diberi bahawa luas medan selera P ialah 60 m2, hitung luas dalam m2 bagi kawasan berwarna.

Penyelesaian:
(a)
(b)

(c)

117
Latih Kendiri 5.4a

1. Tentukan sama ada setiap bentuk yang berikut merupakan suatu teselasi.
(a) (b)

(c) (d)

Penyelesaian:
(a) (b)

(c) (d)

118
Latih Kendiri 5.4b

1. Rajah di bawah menunjukkan suatu bentuk teselasi yang terdiri daripada heksagon sekata yang
dihasilkan dengan trasnformasi isometri.

8 unit

Nyatakan transformasi yang terlibat untuk menghasilkan

(a) Bentuk B daripada bentuk A
(b) Bentuk C daripada bentuk A
Penyelesaian:
(a)

(b)

119
 Latih Ekstensif

1. Rajah di bawah menunjukkan dua trapizium yang kongruen dengan sepasang sisi yang sama
panjang.

68º x

Hitung nilai x.
Penyelesaian:

2. Rajah di bawah menunjukkan dua objek geometri yang serupa.

14 cm
6 cm
8 cm
y
Hitung nilai y.
Penyelesaian:

120
3. Rajah dibawah menunjukkan Q ialah imej bagi P di bawah suatu pembesaran.
y
10

6
Q
4 P

x
O 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

Perihalkan pembesaran tersebut

Penyelesaian:

4. Diberi bahawa luas bagi bentuk A dan bentuk B alah 18 cm2 dan 32 cm2 Jika bentuk B ialah imej
bagi bentuk A di bawah suatu pembesaran, tentukan faktor skala bagi pembesaran itu.
Penyelesaian:

121
5. Rajah di sebelah menunjukkan suatu titik A yang terletak pada satah Cartes. Diberi bahawa
 5 
transformasi R ialah translası   dan transformasi S ialah pantulan pada garis y = 7.
  2
y
10

4
A(3, 4)
2

x
O 2 4 6 8 10

Nyatakan koordınat imej bagi titik A di bawah gabungan transformasi RS.

Penyelesaian:

6. Rajah di bawah menunjukkan F ialah imej bagi D di bawah gabungan transformasi GH. Diberi
bahawa transformasi H ialah pantulan pada garis x = 6. Perihalkan transformasi G.
y
10

8
F
6

D
2

x
O 2 4 6 8 10

Penyelesaian:

122
7. Berdasarkan setiap poligon yang berikut, reka suatu berikut teselasi dengan menggunakan
transformasi isometri.
(a) Segi tiga sama kaki (b) trapezium

(c) pentagon (d) heksagon

Penyelesaian:
(a) (b)

(c) (d)

123
8. Rajah di bawah menunjukkan dua sisi empat PQRS dan TUVW yang dilukis pada satah Cartes.

y
10
Q R
8
V W
6 S
U
4
T P
2

x
O 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

(a) Sisi empat TUVW ialah imej bagi sisi empat PQRS di bawah gabungan transformasi MN.
Perihalkan,
(i) Transformasi N,
(ii) Transformasi M.
(b) Diberi bahawa luas bagi sisi empat TUVW ialah 10 unit2, hitung luas dalam unit2 bagi sisi
empat PQRS.
Penyelesaian:
(a) (i)
(ii)

(b)

124
9. Rajah di bawah menunjukkan dua bulatan dengan pusat O yang sama. Bulatan yang besar ialah
imej bagi bulatan yang kecil di bawah suatu pembesaran pada pusat O. Diberi jejari bagi bulatan
kecil ialah 3 cm dan luas kawasan berwarna ialah 47.25 cm2 . Hitung faktor skala bagi
pembesaran itu.

Penyelesaian:

10. Zurina telah membina sebuah kamera lubang jarum untuk memerhatikan imej sebatang pokok
seperti ditunjukkan pada rajah di bawah

1
Diberi faktor skala bagi imej yang terhasil ialah  . Berapakah jarak mengufuk dalam cm di
8
antara pokok itu dengan imejnya?
Penyelesaian:

125
11. Puan Noriah mempunyai sebidang tanah berbentuk trapezium. Dia telah membahagikan tanahnya
kepada tiga bahagian yang kongruen seperti ditunjukkan pada rajah di bawah.

80 m

200 m

320 m
Hitung,
(a) perimeter dalam m bagi seluruh tanah itu
(b) luas dalam m2 bagi setiap bahagian tanah itu
Penyelesaian:
(a)

(b)

12. Rajah di bawah menunjukkan pentagon sekata JKLMN. Diberi bahawa segi tiga JNM merupakan
imej bagi segi tiga JKL di bawah gabungan transformasi XY. Perihalkan transformasi X dan
transformasi Y.
M

N L

J K
Penyelesaian:

126