Συνέντευξη Καλοκαίρι, Εξάρχεια για

Σάσα Χάιζλερ άπιαστο τους κατοίκους,

Τις επαναπροωθήσειςις όνειρο για όχι για τα
παντού ευνοεί η ΕΕ πολλούς συμφέροντα
> σελ. 18 > σελ. 17
> σελ.11

‣ Εφημερίδα της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς ‣ www.prin.gr €2

‣ ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022

ΕΤΟΣ 32ο ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 1.583

Φτώχεια, ΜΑΤ, κοριοί Τα κέρδη τους,

η φτώχεια μας

ώρα για ανατροπή! Την ώρα που οι εργαζόμενοι

και τα λαϊκά στρώματα δεν
ξέρουν πως θα βγάλουν τον
χειμώνα και βλέπουν με
τρόμο τις τιμές της βενζίνης
και του πετρελαίου, τα
δύο διυλιστήρια της χώρας
ανακοίνωσαν τρελά κέρδη.
Τα ΕΛΠΕ, με συμμετοχή
Λάτση, εξαπλασίασαν τα
κέρδη τους το β’ τρίμηνο
σε σχέση με πέρυσι, από
79 εκ. σε 535 εκ. ευρώ!
Η Μότορ Όιλ του Ομίλου
Βαρδινογιάννη ανακοίνωσε
αύξηση κερδών 271,58% το
πρώτο εξάμηνο του 2022
συγκριτικά με το 2021! Στα
2,2 δισ. είναι τα λειτουργικά
κέρδη των δύο ομίλων, με τις
ευλογίες της κυβέρνησης.
Αυτό σημαίνει να κάνεις την
κρίση ευκαιρία, πατώντας
στον λαιμό τους λαούς. Αυτοί
τη «δουλειά» τους κάνουν.
Εμείς τι κάνουμε;

Νεολαία
Τα ΜΑΤ στο πλευρό της εργοδοσίας, κατά δίκαιης απεργίας στη «Μαλαματίνα». Η κυβέρνηση
σταθερά υπέρ του κεφαλαίου, προωθεί την αδίστακτη λεηλασία του λαού από τα μονοπώλια. Απλησίαστη
η φοιτητική

Σ
ε πολιτικό βέρτιγκο η κυβέρνηση της ΝΔ, Η άλλη όψη Του Δημήτρη Τζιαντζή
μετά την αποκάλυψη των υποκλοπών στέγη
κι ενώ οι εργαζόμενοι στενάζουν από
Ο καπιταλισμός Ταξικός «κόφτης»
την ακρίβεια και την επιδρομή του κεφαλαίου.
στην εκπαίδευση η εκτίναξη
Επιχείρηση συγκάλυψης του χαφιεδοκράτους, της ψηφιακής των εξόδων διαβίωσης
ενώ προετοιμάζουν έναν εφιαλτικό χειμώνα παρακολούθησης των φοιτητών/τριών.
για τον λαό. Διαγωνισμός για το ποιος θα φέρει Εγκληματικές οι ευθύνες
συστημική σταθερότητα μεταξύ ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και Από το Echelon στο Prism και κράτους και πρυτάνεων,
ΠΑΣΟΚ, που ετοιμάζονται για αλλαγή φρουράς. στα λογισμικά τύπου Pegasus. που προετοιμάζουν
Νέα περίοδος αγώνων με αφετηρία την ταξική Πρωτοπόρες οι ΗΠΑ, χαμός ένα επιχειρηματικό
στην ΕΕ. Ο Μεγάλος Αδελφός πανεπιστήμιο για λίγους.
συγκέντρωση στην Καμάρα στις 10/9, στα
των εργοδοτών. >>> σελ. 12-13 >>> σελ. 19
εγκαίνια της ΔΕΘ. >>> σελ. 3, 4, 7, 8-9, 15
2 ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Η δεύτερη ματιά

editorial Γιώργος Τσαντίκος

«Οι μέρες Στη σημερινή πολιτική συγκυρία, που εξελίσσεται σε παρωδία

κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, η κυβέρνηση λέει ότι οι υποκλοπές
της αφθονίας σας είναι νόμιμες και θα συνεχίσουν να γίνονται. Η αντιπολίτευση,
είναι μετρημένες» ωστόσο, δεν είναι σίγουρη ότι μπορεί να πει ότι «δεν θα γίνονται».

«Τέλος η αφθονία και η ανεμελιά», διε-

μήνυσε σε αυστηρό ύφος ο Εμανουέλ
Μακρόν, ένας από τους πλέον σημαί-
Χούντες
νοντες εκπροσώπους του ευρωπαϊκού
καπιταλισμού, στην αναμεταδιδόμενη
από τα ΜΜΕ τοποθέτησή του στο υπουρ-
και μουστάκια
γικό συμβούλιο. Όπως όλα δείχνουν,
οι δυνάμεις του κεφαλαίου πετούν το
γάντι της ταξικής αντιπαράθεσης. Πριν
καν μπει ο Σεπτέμβρης, επιχειρείται μια
«προληπτική» ιδεολογική τρομοκράτηση

των εργαζόμενων στρωμάτων με στόχο
την προκαταβολική εμπέδωση της νέας
πραγματικότητας που διαμορφώνουν οι
δυσθεώρητες αυξήσεις τιμών και οι γεω-
στρατηγικοί λεονταρισμοί των ιμπεριαλι-
στών ανά τον πλανήτη.
Σε παρόμοιο μήκος κύματος κινούνται
και οι υπόλοιποι αστικοί αξιωματούχοι.
Ακόμα και ο Κ. Μητσοτάκης, που στρι-
μωγμένος από το σκάνδαλο των υποκλο-
πών θα ήθελε να πετάξει υποσχέσεις για
αποπροσανατολισμό, αναγκάστηκε να κά-
νει λόγο για «μετρημένες παρεμβάσεις»
στη στήριξη των νοικοκυριών, καθώς οι
«πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι».
Η αστική τάξη συγκροτεί ένα σαφές
αφήγημα: Ο χειμώνας που έρχεται θα
είναι δύσκολος και οι λαοί θα πρέπει να
κάνουν υπομονή και να συμβιβαστούν με
τη φτώχεια. Το ερώτημα όμως είναι τι θα
απαντήσουν οι ίδιοι οι λαοί. Θα δεχτούν
αμαχητί τα ιδεολογήματα της άρχουσας
τάξης, ότι δηλαδή για όλα φταίει η Ρωσία
και η «θεόσταλτη» οικολογική κρίση; ‘Η
θα ορθώσουν ανάστημα και θα απαιτή-
σουν τον τερματισμό του πολέμου, γεν-
ναίες αυξήσεις στους μισθούς και αύξηση
της φορολογίας των μεγάλων επιχειρήσε-
ων που αισχροκερδούν εξαιτίας των εκ-
κωφαντικών ανατιμήσεων; Το πρόσφατο
κύμα απεργιών σε αρκετές χώρες της Ευ-
ρώπης έστειλε ένα πρώτο μήνυμα, παρ’
όλα αυτά. η ποιότητα της διαφαινόμενης
επίθεσης προϋποθέτει ποιοτική αναβάθ-
μιση και ανώτερη προετοιμασία...
Για να μπορεί να πει το εργατικό κίνημα
στους εκπροσώπους του κεφαλαίου,
όπως η ταινία παλιότερα, «οι μέρες της
αφθονίας σας είναι μετρημένες»!
Υ
πάρχουν πράγματα που ενσωμα-
τώνονται στην καθημερινότητα και
σιγά-σιγά γίνονται ξανά αποδεκτά
και «φυσιολογικά». Για παράδειγμα, είναι
ξανά στη μόδα τα μουστάκια, όχι μόνο για
νεοσύλλεκτους στον στρατό αλλά και ευρύ-
τερα, ως μια εξέλιξη της retro exploitation
ελληνικής τηλεόρασης. Επίσης, είναι στη
μόδα ξανά οι παρακολουθήσεις (οι οποίες,
ας μη γελιόμαστε, δεν έφυγαν ποτέ από το
μενού της εξουσίας), που συνδέονται επαρ-
κώς με τα μουστάκια, στο πρόσωπο του
Χρήστου Μαυρίκη, την προσωποποίηση
της προ-προηγούμενης υπόθεσης υποκλο-
πών στην Ελλάδα.
Τόσο σε εκείνη, όσο και στην προηγού-
μενη από αυτήν υπόθεση, οι κυβερνώντες
(αλλά και οι αντιπολιτευόμενοι) προσπά-
θησαν να ελέγξουν τη ζημιά με μεθόδους
περισσότερο εντός «φιλελεύθερης δημο-
κρατίας». Από τις αφοπλιστικές απολογίες
του Μαυρίκη, που «έδωσε» τον Μητσοτάκη
senior, μέχρι εκείνο το αλλόκοτο απόγευμα
που ο Γιώργος Βουλγαράκης παρουσίαζε
ομόκεντρους κύκλους για να εξηγήσει ή
πώς παγιδεύτηκε το πρωθυπουργικό κινη-
τό ή πώς ελέγχουν τις ζωές μας οι Χθόνιοι,
υπήρχε μια ψευδαίσθηση ότι, εντάξει, μας
ακούνε, αλλά όχι όλους-ες, όχι πάντα, του-
λάχιστον κάνουν πως δεν το θέλουν.
Στη σημερινή πολιτική συγκυρία, που
εξελίσσεται σε παρωδία κοινοβουλευτικής
δημοκρατίας, η κυβέρνηση λέει ότι οι πα-
ρακολουθήσεις προσώπων, οι υποκλοπές,
οι «συνακροάσεις» είναι νόμιμες και θα συ-
νεχίσουν να γίνονται. Το λένε στελέχη της,
το λέει ο ίδιος ο πρωθυπουργός, το λένε
επίσης οι δημοσιολογούντες βαστάζοι της.
Επίσης, η αντιπολίτευση δεν είναι σίγουρη
ότι μπορεί να πει ότι «δεν θα γίνονται» ή ότι
δεν γίνονταν στο πρόσφατο παρελθόν και η
Το Predatorgate είναι
σαν τον προθάλαμο
ενός κράτους
που πραγματώνει
την ουσία του,
να βλέπει δηλαδή
τον άνθρωπο
ως εχθρό
υπόθεση, εκτός από σπαρταριστή, είναι και
πολύ σοβαρή. Στην έξοδο από τη συνάντη-
ση με τον νέο διοικητή της ΕΥΠ, ο ΣΥΡΙΖΑ
είπε «α, δεν μπορούμε να σας πούμε, να
σας τα πει ο κ. διοικητής».
Οι παρακολουθήσεις, υποκλοπές, πο-
δηγετήσεις, το πρακτοριλίκι (το κανονικό,
όχι αυτό που φαντάζεται η αριστερά όταν
οι περιστάσεις είναι ψηλότερες από τις δυ-
νατότητές της) δεν είναι φυσιολογικά. ∆εν
πρέπει να γίνονται. Πρέπει να σταματήσουν
και να ξηλωθούν. Αυτό δεν είναι αφελές
ευχολόγιο, αλλά μια από τις βασικές προ-
ϋποθέσεις ακόμα και για μια αστική δημο-
κρατία. Το πολιτικό σκηνικό μοιάζει έτσι και
αλλιώς με το ελληνικό πρωτάθλημα, πο-
λυπαραγοντικά «πειραγμένο», με ελάχιστη
σοβαρότητα και απήχηση εκτός συνόρων.
Οι υποκλοπές το βάζουν σε όλους τους πι-
θανούς φακέλους «ύποπτων παιχνιδιών».
Φυσικά, η αντιπρόταση δεν μπορεί να είναι
ένα «σοβαρό και υπεύθυνο πολιτικό σκηνι-
κό», καθώς σε αυτό το πεδίο ορισμών κινή-
θηκαν φυσιογνωμίες όπως ο Σημίτης και ο
Παπαδήμος.
∆εν γίνεται να παρακολουθείται ο κό-
σμος, ειδικά στην Ελλάδα των, ούτε 50
χρόνων αστικής δημοκρατίας, ακόμα και
αν αυτό μοιάζει αρμοστό και φυσιολογικό
από μια κυβέρνηση με τρεις τουλάχιστον
ακροδεξιούς-μεταχουντικούς υπουργούς,
ακόμα και αν το «εναλλακτικό πολιτικό
σενάριο» έχει και αυτό ωτακουστικές κυ-
πατζίδικες υπόνοιες. Ακόμα και αν οι υπο-
κλοπές μοιάζουν αστείες μπροστά στην εκ-
δικητικότητα του ελληνικού κράτους απέ-
ναντι σε ανθρώπους που βγαίνουν στον
δρόμο και αγωνίζονται, συλλαμβάνονται
και δεν τους-τις βλέπει ο ήλιος για κάνα
εξάμηνο, τουλάχιστον. Έτσι, χωρίς προφα-
νή και νόμιμο λόγο.
Ακόμα και αν το Predatorgate είναι σαν
τον προθάλαμο ενός κράτους που πραγ-
ματώνει την ουσία του, να βλέπει δηλαδή
τον άνθρωπο ως εχθρό. ∆είτε λιγάκι πόσοι
εργαζόμενοι-ες ανά την Ελλάδα αγωνιούν
για το αν θα προσληφθούν ξανά σε μια
θέση καθαριότητας και τι απαντάνε οι ∆ή-
μοι, όταν μειώνουν τις θέσεις εργασίας: «Ο
νόμος, οι ανάγκες μας, δεν είναι απόλυση,
είναι μη ανανέωση». ∆είτε επίσης πώς επι-
βιώνουν οι άνθρωποι που νοσούν και χρει-
άζονται υγειονομική φροντίδα, σε ένα σύ-
στημα υγείας που εξαϋλώνεται. Εκεί όπου
πράγματα πιο φυσιολογικά από το να μην
σε παρακολουθούν, να ζεις δηλαδή, έχουν
μπει στην πανάκριβη διατίμηση. Αναρωτη-
θείτε πώς αντιδρούν οι άνθρωποι που πα-
ρατιούνται σε μια νησίδα στον Έβρο, όταν,
έχοντας ήδη χάσει παιδιά τους, μαθαίνουν
ότι είναι «ασύμμετρη απειλή» και «πυρο-
μαχικά σε έναν ακήρυχτο πόλεμο» και ότι
έχουν «κινητά που τους τα ‘δωσε ο τάδε».
Όλες αυτές οι «συνήθειες» δεν κορυ-
φώνονται σε ρετρό στυλιστική διαχείριση
τριχών, δυστυχώς. Στο βάθος όλων αυτών,
υπάρχει ο φασισμός…

‣ Ιδιοκτησία: «Eκδόσεις-Μελέτες- Έρευνες» Aστική Mη Kερδοσκοπική Eταιρεία

Εφημερίδα της
Kωδικός 2806, Κλεισόβης 9, 106 77 Αθήνα, Tηλ.: 210-82.27.949, prin@otenet.gr | http://www.prin.gr
αντικαπιταλιστικής
κομμουνιστικής ‣ Tραπεζικός Λογαριασμός Συνδρομών και Eνισχύσεων: ALPHA BANK 260002002006023 • IBAN: GR1801402600260002002006023
Αριστεράς
‣ Εκδότης: Δημήτρης Δεσύλλας ‣ Eκτύπωση: ΚΛΕΝΙΚ ΕΕ ‣ Layout: Χριστίνα Λουλούδα
 Το θέμα ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 3

Κ
αθώς η κυβέρνηση της ΝΔ
αντιμετωπίζει μια όλο και
εντεινόμενη κοινωνική δυ-
σαρέσκεια, ο Μητσοτάκης
ανεβαίνει στη Θεσσαλονί-
κη για να ξεκινήσει το επόμενο Σάββα-
το, στα εγκαίνια της ΔΕΘ, την παρα-
τεταμένη προεκλογική εκστρατεία. Η
κυβέρνηση βασίζει το προπαγανδιστικό
της αφήγημα στην προσπάθεια να εμ-
φανιστεί ως δύναμη πολιτικής σταθε-
ρότητας, μπροστά και στον δύσκολο
χειμώνα που όλοι βλέπουν να έρχεται
λόγω της ακρίβειας και των ανατιμήσε-
ων σε ενέργεια και καύσιμα. Αλλά και
λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, που
φαίνεται ότι δεν θα τελειώσει σύντομα.
Η πολιτική αστάθεια έχει βαθύτε-
ρες ρίζες και έρχεται από την όξυνση
του κοινωνικού προβλήματος, όπως
εξάλλου συμβαίνει σε ολόκληρη την ΕΕ,
αλλά και ευρύτερα σε διεθνές επίπεδο.
Η επιθετική αντιλαϊκή πολιτική της ΝΔ,
σε συνδυασμό με τις κατευθύνσεις της
ΕΕ, εντείνει και δίνει χαρακτήρα καθε-
στώτος στα αλλεπάλληλα αντικοινωνικά
μέτρα και αναδιαρθρώσεις μιας δεκαε-
τίας μνημονίων. Μεγαλώνει έτσι το κό-
στος της κοινωνικής, υγειονομικής, πε-
ριβαλλοντικής και ενεργειακής κρίσης.
Αγώνας για ανατροπή,
Σε συνδυασμό μάλιστα με τον ακραίο
αυταρχισμό για την επιβολή αυτή της
πολιτικής, δημιουργείται μια κοινωνική
ασφυξία για πλατιά λαϊκά στρώματα, η
όχι για ψίχουλα
οποία διαβρώνει τη συνοχή της κοινωνι-
κής και εκλογικής βάσης της ΝΔ.
Αυτά λειτουργούν καθοριστικά, Νέα φάση
ώστε να διαφημίζεται πως οι υποσχέ-
σεις για παροχές θα αποτελέσουν κε- Γιώργος Κρεασίδης
ντρικό στοιχείο σε όσα θα πει ο Μητσο-
τάκης το επόμενο Σάββατο στη ΔΕΘ.
Σε σημείο μάλιστα που η ΕΕ, ο κόσμος
του κεφαλαίου και οι εκφραστές του, ▸ Η Ν∆ λέει πως απέναντι στη νεοφιλελεύθερη πολιτική
και την πρόσδεση στον αμερικανονα-
λαγή «για να φύγει ο Μητσοτάκης»,
νομιμοποιώντας έτσι τη συναίνεση με
όπως ο Στουρνάρας της Τράπεζας της τοϊκό ιμπεριαλισμό. το ΠΑΣΟΚ και όχι μόνο. Και μαζί νο-
Ελλάδος, να διαμηνύουν την «ανησυ- όσοι αντιδρούν Αντίστοιχα λειτουργεί και η συ- μιμοποιεί τις χαμηλές προσδοκίες. Η
χία» τους για προσδοκίες που μπορεί
να κλονίσουν το καθεστώς αιώνιας λι-
παίζουν παιχνίδι στηματική προσπάθεια να στενέψει η
αντίθεση με την πολιτική της ΝΔ και
ψήφιση από κοινού με τη ΝΔ του κυ-
βερνητικού νομοσχεδίου για τα Ναυ-
τότητας που επιβάλλει η δημοσιονομι-
κή σταθερότητα. Η αλήθεια, βέβαια,
Πούτιν κι τις δεσμεύσεις της απέναντι στο κεφά-
λαιο, την ΕΕ, αλλά και τον ιμπεριαλι-
πηγεία Ελευσίνας προειδοποιεί για το
πόσο μακριά πάει αυτή η γραμμή.
είναι ότι η μερίδα του λέοντος, όπως Ερντογάν και σμό των ΗΠΑ, σε μια ρηχή κριτική στον Στον χειμώνα που έρχεται δεν
οι επιδοτήσεις σε ρεύμα και καύσιμα, Μητσοτάκη. Η Κουμουνδούρου ζητάει υπάρχει η πολυτέλεια ούτε για αγώνες
στην πραγματικότητα αθροίζονται στη διαγκωνίζεται με ερείσματα στα υπονοούμενα του Κα- χαμηλής έντασης ούτε για στάση εκλο-
λεία της κερδοσκοπίας των μονοπωλί- ραμανλή και του Δένδια ή τις κωλοτού- γικής αναμονής. Όποιος μείνει ακί-
ων αυτών των κλάδων, όπως τα Ελλη- τον ΣΥΡΙΖΑ για μπες του Βενιζέλου, σαν να μην ταυτί- νητος, θα παγώσει. Για να μη γίνει το
νικά Πετρέλαια που πανηγυρίζουν για ζονται με τη διαχείριση της μνημονια- αδιέξοδο του σύγχρονου καπιταλισμού
υπερκέρδη 535 εκατ. ευρώ στο β’ τρί-
το ποιος φέρνει κής κοινωνικής βαρβαρότητας. μια κοινωνική τραγωδία, ο κό-
μηνο του 2022, όταν τα περσινά αντί-
στοιχα ήταν 79 εκατ. Τα ψίχουλα που
«σταθερότητα». Μπροστά στο χειμώνα
που έρχεται γίνεται όλο
σμος της δουλειάς έχει σαν
μόνη επιλογή τη σύγκρου-
θα τάξει ο Μητσοτάκης δεν θα βγά- και πιο πιεστικό το Στον χειμώνα ση για την ανατροπή
λουν κανένα από την φτώχεια και την ερώτημα για την ανα- που έρχεται δεν της κυβέρνησης και
ασφυκτική πίεση της ακρίβειας. Ούτε παιχνίδι του Πούτιν και της Τουρκίας! γκαία αριστερή πολι- της πολιτικής της. Σε
μπορεί να αποτελέσει ελπίδα ένα άλλο Η ΝΔ αντιγράφει την προπαγάνδα της τική. Η άρνηση της χωρά εκλογική αυτό τον δρόμο δεν
μείγμα επιδοματικής πολιτικής, όταν δεξιάς του 1950 που βάφτιζε «αντεθνι- πάλης για την ανα- αναμονή — όποιος θα γεννηθούν απλά
την ίδια στιγμή αυτές οι συνταγές αρ- κώς δρώντες» όσους αμφισβητούσαν τροπή της κυβέρνη- μείνει ακίνητος, πολιτικά αντισώματα
νούνται τις αυξήσεις σε μισθούς και συ- έστω και στον ελάχιστο βαθμό το με- σης, που εκπροσωπεί στη λογική του λιγότε-
ντάξεις, τον έλεγχο τιμών, το τέλος της τεμφυλιακό αντιλαϊκό καθεστώς. βασικά το ΚΚΕ, προ-
θα παγώσει! ρου κακού, αλλά και οι
φοροληστείας των λαϊκών στρωμάτων Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση τάσσοντας το φόβο ότι μορφές οργάνωσης για να
και των ιδιωτικοποιήσεων. διευκολύνεται από την κριτική του ΣΥ- θα οδηγηθούμε στην επα- σωθεί ο λαός από τη φτώχεια
Προσπαθώντας να υποστηρίξει ΡΙΖΑ ότι η ΝΔ ή για την ακρίβεια ο Κ. νάληψη της ολέθριας διαχείρισης και τον πόλεμο, μαζί με τις πο-
την γραμμή της περί σταθερότητας η Μητσοτάκης, πρέπει να φύγει γιατί του ΣΥΡΙΖΑ, καταλήγει σε μια γραμμή λιτικές προϋποθέσεις της κοινωνικής
ΝΔ δεν αρκείται στο να την ταυτίζει υπονομεύει τους θεσμούς και οδηγεί σε που δεν βλέπει πέρα από τον οικονομι- ανατροπής που έχει ανάγκη η εποχή
με την παραμονή της στην εξουσία. αστάθεια. Αφήνει έτσι στο απυρόβλητο κό αγώνα σε επιμέρους επίπεδο, είτε μας. Η ανεξάρτητη ταξική συγκέντρω-
Φτάνει στο σημείο να ισχυρίζεται ότι η τους πυλώνες της αντιλαϊκής πολιτικής αφορά το αίτημα είτε τον κλάδο. Έτσι ση της ΔΕΘ το επόμενο Σάββατο 10
Ρωσία και ο Ερντογάν θέλουν αλλαγή που διαμορφώνουν οι ελληνικές κυβερ- όμως μονοπωλεί τη ρήξη με την κυβέρ- Σεπτέμβρη στις 6 μμ, στην Καμάρα,
κυβέρνησης στην Ελλάδα. Άρα, όποιος νήσεις με την ΕΕ, ελπίζοντας έτσι να νηση ο ΣΥΡΙΖΑ και δίνει το δικό του πε- είναι μαχητικό κάλεσμα συσπείρωσης
αντιδρά στην κυβέρνηση… παίζει το κρύψει την έλλειψη κόκκινων γραμμών ριεχόμενο, την κοινοβουλευτική εναλ- για αυτήν την πάλη ανατροπής.
4 ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Πολιτική

Από Σκάνδαλο υποκλοπών Δημήτρης Τζιαντζής

σπόντα
*** Πολύ παρασκήνιο πίσω από
τις αποπομπές γενικών γραμμα-
Σκόνη στα μάτια, συγκάλυψη
τέων υπουργείων που ανακοί-
νωσε η κυβέρνηση * Τον κλήρο
ρίξανε στο Μαξίμου για το ποιος
και παιχνίδια εντυπώσεων
θα φαγωθεί * Στο Παιδείας φεύ-
γει ο Α. Δημητρόπουλος * Ενώ
στο ΠΡΟ.ΠΟ, ο αμφιλεγόμενος
▸ «Στημένη η τράπουλα», στο απυρόβλητο το σαθρό νομικό πλαίσιο
γραμματέςας Κ. Τσουβάλας

* Σας θυμίζει κατι; * Ήταν αρχη-
γός της αστυνομίας, όταν έγινε
η τραγωδία στο Μάτι με τους
102 νεκρούς. * Ήταν υπεύθυνος
για τα εναέρια μέσα που δεν
στάλθηκαν ποτέ * Και μετά την
τραγωδία δήλωνε περήφανος
για την καλή δουλειά της αστυ-
νομίας.
*** Το πραγματικό ερώτημα
δεν είναι γιατί έδιωξαν τώρα
τον Τσουβάλα * Αλλά γιατί τον
διατήρησαν τόσο καιρό * Η
απομάκρυνση έχει άμεση σχέση
με το «ελληνικό watergate».
*** Ο Τσουβάλας ήταν υπεύ-
θυνος στη Διεύθυνση Διαχείρι-
σης και Ανάλυσης Πληροφοριών
(ΔΙΔΑΠ) * Γνωστή ως «δεύτερη
ΕΥΠ» * Επίσης, ο Τσουβάλας
ήταν κουμπάρος με τον μεσάζο-
ντα επιχειρηματία Γιάννη Λα-
βράνο * Αυτό κάνει τον Τσου-
βάλα να λειτουργεί ως χαμένος
κύκλος στην αλυσίδα μεταξύ
του πρωθυπουργικού γραφείου
και του εμπόρου ψηφιακών
συστημάτων * Ο Γ. Τράγκας
είχε συνδέσει τον συγκεκριμένο
άμεσα με το γραφείο του
Κ. Μητσοτάκη.
*** Πώς συνδέονται όλα αυτά
με την αιφνιδιαστική ακύρωση
του διαγωνισμού της αστυνομί-
ας για τις νέες ταυτότητες;
* Σύμφωνα με το ΠΡΟ.ΠΟ,
ο λόγος της ακύρωσης ήταν «η
ορθή διαχείριση του δημόσιου
χρήματος» * Γιατί να γίνει όμως
εν μέσω της διερεύνησης του
σκανδάλου των παρακολουθή-
σεων; * Η χρονική συγκυρία της
ακύρωσης δημιουργεί εύλογες
υποψίες.
*** Η ΝΔ πριν 3 χρόνια ακύ-
ρωσε τον παλιό διαγωνισμό και
Σ
ε νέα φάση μπαίνει η
υποτιθέμενη κοινοβου-
λευτική διερεύνηση του
«ελληνικού watergate»
με την υπερψήφιση της πρό-
τασης του ΠΑΣΟΚ για σύστα-
ση εξεταστικής επιτροπής στη
Βουλή, που θα ερευνήσει το
σκάνδαλο των υποκλοπών. Την
πρόταση υπερψήφισαν 142 βου-
λευτές της αντιπολίτευσης (ΣΥ-
ΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, ΜέΡΑ25,
Ελληνική Λύση). Η ΝΔ ψήφισε
«παρών», με τη δικαιολογία ότι
διαφωνεί με το πολιτικό σκε-
πτικό αλλά δεν θέλει να βάλει
εμπόδια στη διερεύνηση. Στην
πραγματικότητα, η ΝΔ κάνει
ήδη τα πάντα για να «πνίξει» το
θέμα, με τους πρώην διοικητές
της ΕΥΠ και τους επιτελείς του
Κ. Μητσοτάκη να αρνούνται να
δώσουν ουσιαστικές απαντή-
σεις. Καμία «κάθαρση» για την
κραυγαλέα καταπάτηση των
δημοκρατικών ελευθεριών δεν
μπορεί να προέλθει από ένα
στημένο παιχνίδι. Το γεγονός
ότι η ΝΔ διατηρεί την απόλυτη
πλειοψηφία στην εξεταστική (15
βουλευτές στους 29) προεξοφλεί
και τα όριά της.
Χαρακτηριστικό είναι πως
μια μέρα πριν ξεκινήσει στην
Ολομέλεια της Βουλής η συ-
ζήτηση σε επίπεδο πολιτικών
αρχηγών, η κυβέρνηση, με τη
σύμφωνη γνώμη του δημάρχου
ΚΑΜΑΡΑ, ΣΑΒΒΑΤΟ 10/9, 6 μ.μ.
∆ΕΘ: Ανεξάρτητη ταξική συγκέντρωση
Κώστα Μπακογιάννη, επιχείρη-
σε –ανεπιτυχώς– να απαγορεύ-
σει τη μαζική πορεία την οποία
οργάνωσαν 17 οργανώσεις της
αντικαπιταλιστικής-ριζοσπα-
στικής Αριστεράς. Οι διαδηλω-
τές κατήγγειλαν την προσπά-
θεια συγκάλυψης του σκανδά-
λου των υποκλοπών και των πα-
ρακολουθήσεων νομότυπων και
παράνομων και απαίτησαν το
ξήλωμα της ΕΥΠ και όλων των
νόμων και μηχανισμών χαφιεδι-
σμού και καταστολής.
Ο Κ. Μητσοτάκης στη Βουλή
συνέχισε την τακτική να πετάει
την μπάλα στην εξέδρα, επενδύ-
οντας και πάλι στην πόλωση και
τη δικομματική αντιπαράθεση.
Στην πράξη, ο πρωθυπουργός
δεν απάντησε σε κανένα ερώ-
τημα, υπερασπίστηκε πλήρως
το σύστημα των παρακολου-
θήσεων, αρνήθηκε να πει τους
λόγους παρακολούθησης του
Ν. Ανδρουλάκη και επέμεινε
στο παραμύθι ότι «δεν γνώριζε».
Προσπαθώντας να απαντήσουν
στα διεθνή δημοσιεύματα ότι
το σκάνδαλο φέρνει πολιτική
αστάθεια και νέα οικονομική
κρίση, βουλευτές της ΝΔ επα-
νέφεραν τη θεωρία συνωμοσίας
ότι «οι πράκτορες των Ρώσων»,
(βάζοντας στο κάδρο ακόμα και
τον Καραμανλή) επιχειρούν να
αποσταθεροποιήσουν τον πιο
πιστό σύμμαχο του ΝΑΤΟ! Στο
ίδιο αντιδραστικό πλαίσιο, η
κυβέρνηση υπεραμύνθηκε της
δράσης της ΕΥΠ στο όνομα της
εθνικής ασφάλειας, κλείνοντας
το μάτι στο ακροδεξιό ακροατή-
ριο, μιλώντας για προετοιμασία
για «να μας βρει έτοιμους η μα-
ζική είσοδος μεταναστών που
επιχειρήθηκε στον Έβρο».
Η Ολγα Γεροβασίλη κατήγ-
γειλε ότι με την ανάληψη της
διακυβέρνησης από τη ΝΔ στα-
μάτησε ο διαγωνισμός που είχε
δρομολογήσει ο ΣΥΡΙΖΑ για την
προμήθεια «καλών» συστημά-
των παρακολούθησης σε ΕΥΠ
και αστυνομία, όπως και ο δια-
γωνισμός για τις ταυτότητες,
«προκειμένου η κυβέρνηση Μη-
τσοτάκη να συζητήσει με τους
αρεστούς της επιχειρηματίες»,
προαναγγέλλοντας ότι αυτό θα
ερευνηθεί από την εξεταστική.
Το ΠΑΣΟΚ επιχείρησε να
σηκώσει τους τόνους και σε
μια προσπάθεια να «κλέψει τις
εντυπώσεις» στο πλαίσιο του
ανταγωνισμού με τον ΣΥΡΙΖΑ
σε ένα θέμα που θεωρεί «δικό
του» λόγω Ανδρουλάκη. Ωστό-
σο, αυτό που αναδείχτηκε είναι
τα πολιτικά όριά του. Ως κόμμα
μπαλαντέρ του συστήματος,
επιχείρησε να επικεντρώσει γύ-
ρω από τον αρχηγό του ένα ζή-
τημα πολύ ευρύτερο, ενώ δεν
τολμά καν να θίξει το νομοθε-
τικό πλαίσιο των «νόμιμων επι-
συνδέσεων» και των παρακο-
λουθήσεων.

προκήρυξε νέο * Όπως γράφτη-
κε, βασίστηκε σε φωτογραφικές
διατάξεις που ευνοούσαν συ-
γκεκριμένη γερμανική εταιρεία
*** Τι προσπαθεί να κρύψει το
Μέγαρο Μαξίμου;
*** Αποτέλεσμα όλων αυτών
των περίεργων κινήσεων είναι
η εκτύπωση νέων ταυτοτήτων
να αναβληθεί εκ νέου για
απροσδιόριστο διάστημα
* Ναι, γι’ αυτές τις ταυτότη-
τες που μας τις παρουσίαζαν
τόσα χρόνια λίγο-πολύ ως…
«επανάσταση».
Κ
άλεσμα σε ανεξάρτητη ταξική συ-
γκέντρωση στην Καμάρα, ενάντια
στην κυβέρνηση και την εργοδοσία,
αλλά και στον πόλεμο, τον ιμπεριαλισμό
και τον εθνικισμό για το επόμενο Σάββατο
10 Σεπτέμβρη, στις 6 μ.μ., απευθύνουν
ενόψει της ομιλίας του πρωθυπουργού στα
εγκαίνια της ΔΕΘ 100 αγωνιστές και αγω-
νίστριες του λαϊκού εργατικού κινήματος
και της νεολαίας. Το κείμενο υπογράφουν
εκλεγμένοι εκπρόσωποι σε πρωτοβάθμια
σωματεία της Θεσσαλονίκης και σε συνδι-
καλιστικές ομοσπονδίες, καθώς και σε φοι-
τητικούς συλλόγους, όπως και μέλη συλλο-
γικοτήτων που δίνουν τη μάχη ενάντια στην
φτώχεια, την περιβαλλοντική καταστροφή,
τον κρατικό αυταρχισμό.
«Ρίχνουμε “τίτλους τέλους” στις λογικές
ανακωχής κι αναμονής», τονίζει το κάλε-
σμα, «στις εκλογικές αυταπάτες για κυβερ-
νητικές εναλλαγές! Ενάντια στις νέες λαι-
μητόμους που θα εξαγγείλει ο πρωθυπουρ-
γός, δίνουμε δυναμική απάντηση στην
κυβέρνηση και τους επίδοξους διαδόχους
της, τροχιοδεικτική της μαχητικής λαϊκής
αντιπολίτευσης που πρέπει να αντιμετω-
πίσουν!» Η συγκέντρωση της Καμάρας ση-
ματοδοτεί τη ρήξη με τη γραμμή υποταγής
των ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ, που αρνούνται κάθε
συζήτηση για σύγκρουση με την κυβέρνηση
και το κεφάλαιο. Το ΚΚΕ, από την άλλη,
κινείται σε προεκλογική τροχιά, χωρίς πρό-
γραμμα αγωνιστικού απεργιακού συντονι-
σμού των σωματείων. Γι’ αυτό εμφανίζεται
να ταλαντεύεται ανάμεσα στην παραταξι-
ακή λογική του ΠΑΜΕ και σε δηλώσεις για
ανοιχτή απεύθυνση σε σωματεία.
Η συγκέντρωση της Καμάρας αναμέ-
νεται να συσπειρώσει και φέτος ένα ευρύ
φάσμα αγωνιζομένων δυνάμεων. Το στοί-
χημα είναι αυτή η δυναμική να εκφραστεί
σε πρωτοβουλίες για άμεση οργάνωση της
πάλης ενάντια στον πόλεμο και τη ζοφερή
προοπτική που «υπόσχονται» κυβέρνηση,
ΕΕ και κεφάλαιο.
 Πολιτική ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 5

Μ
ε αιχμή την υπό-
θεση των παρακο-
λουθήσεων ο ΣΥ-
ΡΙΖΑ καταφέρεται
με σκληρές εκφράσεις κατά του
Κ. Μητσοτάκη προσωπικά. Ο
Α. Τσίπρας, στη συζήτηση στη
Βουλή για το επίμαχο θέμα, κά-
λεσε τον πρωθυπουργό «να μη
βυθίζει άλλο την πολιτική ζωή σε
κλίμα ζόφου και ανωμαλίας». Ο
Νάσος Ηλιόπουλος, εκπρόσω-
πος τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, σε ραδι-
οφωνική συνέντευξη στην ΕΡΤ
μίλησε για «παρακράτος Μη-
τσοτάκη», ενώ η Ράνια Σβίγκου,
Γραμματέας της ΚΕ, εκτίμησε
σε συνέντευξή της στο Κόκκινο ότι
«στην πραγματικότητα η μόνη
σκοτεινή δύναμη που αποστα-
θεροποιεί τη χώρα είναι ο ίδιος ο
Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος
είναι εγκέφαλος του επιτελικού
παρακράτους».
Ο ΣΥΡΙΖΑ συναινεί στην
ουσία της κυβερνητικής πολι-
τικής, τείνοντας να ξεπεράσει
την αντιδεξιά ρητορική για να
περιοριστεί στον αντιμητσοτα-
κισμό, την οικογένεια Μητσο-
τάκη, τους ανιψιούς και λοιπούς
συγγενείς και φίλους. Αντίθετα,
προβάλλει με τον πιο θετικό τρό-
πο οποιαδήποτε διαφοροποίηση
από τον χώρο της ΝΔ, όπως τις
τοποθετήσεις των Π. Παυλό-
πουλου και Κ. Καραμανλή. Ο
βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δ. Βίτσας
τόνισε γεμάτος ελπίδα ότι «αυτή
τη στιγμή στη ΝΔ υπάρχουν
εξουσιαστικές συγκρούσεις για
το τι μέλλει γενέσθαι», θυμίζο-
ντας την παλιότερη δήλωση του
Α. Τσίπρα στη Βουλή τον Φλεβά-
ρη: «Δεν θα μιλάω για Δεξιά, θα
μιλάω για “αντίληψη Μητσοτά-
κη”». Εξάλλου, ο Γιώργος Τσί-
πρας, βουλευτής του κόμματος,
έχει κάνει την εξής δήλωση, «θα
μπορούσαμε να συνεργαστού-
με με ένα κομμάτι της κεντρο-
δεξιάς που δεν θα είναι με τον
κ. Μητσοτάκη».
ΣΥΡΙΖΑ Μπάμπης Συριόπουλος
Κόντρα στον Μητσοτάκη,
θετικός στην «υγιή κεντροδεξιά»
▸ Κυβέρνηση «δημοκρατικής ομαλότητας και εναλλαγής» ζητάει ο Τσίπρας
Ενδεικτική για τη συναίνεση
στα ουσιαστικά ζητήματα της
κυβερνητικής πολιτικής στην
υπηρεσία των συμφερόντων
του κεφαλαίου, είναι η υπερ-
ψήφιση από τον ΣΥΡΙΖΑ του
νομοσχέδιου για τα Ναυπηγεία
Ελευσίνας, με βάση το οποίο τα
αναλαμβάνει η ΟΝΕΧ, εταιρεία
αμερικανικών συμφερόντων
ουσιαστικά (για την προώθη-
σή της έχει κινητοποιηθεί και
η πρεσβεία των ΗΠΑ), η οποία
κατέχει και τα Ναυπηγεία στο
Νεώριο Σύρου (από το 2018). Ο
νόμος που ψηφίστηκε την Τε-
τάρτη 31/8 προβλέπει κούρεμα
πάνω από 90% των οφειλών των
Ναυπηγείων προς το Δημόσιο.
Τα δεδουλευμένα είναι ασαφές
σε ποιο ποσοστό θα πληρωθούν,
ενώ υπάρχει δέσμευση για τη
διατήρηση και στη συνέχεια την ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ εργαζόμενων τέσσερις μήνες τάκη», που εκθέτει τη χώρα
αύξηση των θέσεων εργασίας, μετά την ανάληψη του νέου διεθνώς, δηλώνοντας έτοι-
αλλά όχι για τη διατήρηση των ψήφισαν μαζί ιδιοκτήτη και η άλλη να έρθει μος για συνεργασίες ακόμα
ήδη εργαζόμενων στις θέσεις το τελικό κείμενο της συμφω- και με δυνάμεις της «υγιούς
τους με τους μέχρι τώρα όρους, το ξεπούλημα νίας στη Βουλή, ήταν το μόνο κεντροδεξιάς». Τέτοιες κυ-
καθώς αυτοί θα απολυθούν και κόμμα εκτός ΝΔ που ψήφισε βερνήσεις συναίνεσης έχουν
θα επαναπροσληφθούν (όλοι;).
των Ναυπηγείων το νομοσχέδιο. Δέχθηκε τα αποδειχθεί καταστροφικές
Στο Νεώριο, όπως ομολόγησε ο Ελευσίνας συγχαρητήρια του Α. Γεωρ- για την εργατική τάξη, σπέρ-
βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Συρ- γιάδη, που μίλησε για «μεγά- νουν την απογοήτευση στον
μαλένιος, η πλειονότητα των σε εταιρεία λο πολιτικό σφάλμα» του ΠΑ- λαό, ισχυροποιούν την αστι-
εργαζομένων είναι με σχέσεις ΣΟΚ που καταψήφισε. κή τάξη και προετοιμάζουν
μερικής απασχόλησης αορίστου
αμερικανικών Ο ΣΥΡΙΖΑ αυτοπροβάλλε- το έδαφος για αντιλαϊκότε-
χρόνου σε εργολάβους. Ο ΣΥ- συμφερόντων ται ως δύναμη σταθερότητας ρες λύσεις. Ας θυμηθούμε τις
ΡΙΖΑ, αφού έγιναν δεκτές δύο και κάθαρσης, σε αντίθεση κυβερνήσεις Τζαννετάκη και
τροπολογίες του, η μία ήταν να με τους τυχοδιωκτισμούς Ζολώτα το 1990 και Παπαδή-
εξοφληθούν οι απαιτήσεις των του «παρακράτους Μητσο- μου το 2011-12.

ΕΛΑΙΩΝΑΣ
Εγκληματικές ευθύνες για τον θάνατο του Βάρες Άλι
Κ
λούβες των ΜΑΤ παντού, για-
τροί και ασθενοφόρα πουθενά.
Αυτή είναι η πραγματικότητα
που αντιμετωπίζουν οι εκατοντάδες
πρόσφυγες και μετανάστες που πα-
ραμένουν στο καμπ του Ελαιώνα πο-
λιορκημένοι από την αστυνομία. Τα
ξημερώματα της Τρίτης, ο 40χρονος
μετανάστης από το Πακιστάν Βάρες
Άλι υπέστη καρδιακό επεισόδιο και
ζήτησε βοήθεια από τους υπεύθυνους
του καμπ. Η απάντηση που πήρε εί-
ναι ότι εκείνη την ώρα δεν υπάρχει
τίποτα. Αναγκάστηκε να γυρίσει στο
κοντέινερ όπου διέμενε, όπου αργό-
τερα έπαθε ανακοπή, έπεσε κάτω,
χτύπησε και απεβίωσε αιμόφυρτος.
Το ΕΚΑΒ έφτασε τελικά με μια ώρα
καθυστέρηση, όταν ήταν πια πολύ
αργά.
Σήμερα, σε ολόκληρη τη δομή
έχουν παραμείνει 2 παθολόγοι, 2 νοση-
λεύτριες, 2 μαίες και 2 οδοντίατροι.
Μετά τις 4 μ.μ. δεν υπάρχει κανείς.
Όλοι οι υπόλοιποι υγειονομικοί απο-
λύθηκαν ή απομακρύνθηκαν, ώστε να
κλείσει η δομή και να ανοίξει ο δρόμος
για τη «διπλή ανάπλαση». «Η κυβέρνη-
ση και η δημοτική αρχή έχουν την ευθύ-
νη του θανάτου του Βάρες Άλι», σημει-
ώνει στην ανακοίνωσή της η Αντικαπιταλιστική
Ανατροπή στην Αθήνα. Ο Νότης Μηταράκης,
άμεσος υπεύθυνος για την εγκληματική
αδιαφορία και την αποψίλωση της δο-
μής από το αναγκαίο προσωπικό, ήταν
απασχολημένος καταθέτοντας στοιχεία
στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου για
«ανακολουθίες» στις καταθέσεις των 38
προσφύγων της νησίδας στον Έβρο.
Η κυβέρνηση, που επί τόσες μέρες
έλεγε ότι δεν μπορεί να εντοπίσει με
drone τους πρόσφυγες, τώρα εκδικητικά
επιδιώκει τη δίωξη των Σύρων γονιών τεσ-
σάρων παιδιών για το θέμα του νεκρού κορι-
τσιού, αμφισβητώντας την ύπαρξή του.
6 ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Πρινηδόν

Σχόλια στο ημίφως Βασίλης

Παπαγεωργίου

Πρωταθλητές
οι έλληνες
εφοπλιστές
Μακράν πρώτοι παγκο-
σμίως όσον αφορά στα
ποσά που επενδύουν για
αγορές μεταχειρισμένων
πλοίων είναι οι έλληνες
εφοπλιστές, έχοντας
διαθέσει περίπου 4 δισ.
δολάρια από την αρχή
του έτους. Μάλιστα, βρί-
σκονται κατά 1,5 δισ. πιο
πάνω από τους δεύτερους
Κινέζους, ενώ συνολι-
κά έχουν αγοράσει 183
ποντοπόρα πλοία. Όμως
εμφανίζονται και ως οι
μεγαλύτεροι πωλητές
μεταχειρισμένων πλοίων
κατά το ίδιο διάστημα,
έχοντας «ξεφορτωθεί» 149
ποντοπόρα, από τα οποία
εισέπραξαν 3,28 δισ. δολ.
Όχι τυχαία, η Clarkson
Research χαρακτηρίζει
τους Έλληνες εφοπλιστές
ως τους μεγαλύτερους
αγοραστές διεθνώς. Όσο
απλόχεροι είναι στις
μπίζνες, τόσο «σφιχτοί»
είναι στους ναυτεργάτες,
δίνοντας μεροκάματα
πείνας και καταπατώντας
δικαιώματα και συλλογι-
κές συμβάσεις.
«Πόλεμος»
συμφερόντων
στο αεροδρόμιο
Πόλεμος επιχειρηματικών συμφε-
ρόντων ξέσπασε στο αεροδρόμιο της
Αθήνας, καθώς η Ryanair αποφάσι-
σε να κλείσει τη βάση της τη χειμερι-
νή περίοδο. Το ίδιο είχε κάνει και στα
Χανιά με αιτιολόγηση τις υψηλές
χρεώσεις στο αεροδρόμιο, ενώ επι-
βάτες είχαν ήδη κάνει τις κρατήσεις
τους. Τώρα κατηγορεί την κυβέρνη-
ση και τη Fraport που διαχειρίζεται,
μετά το ξεπούλημα, 14 αεροδρόμια
της χώρας. Αμέσως, Κικίλιας και
υπουργείο Τουρισμού έσπευσαν  να
ανακοινώσουν ότι μελετούν «σχέ-
διο» με παροχή «κινήτρων» σε  αε-
ροπορικές και tour operators που
θέλουν να παραμείνουν στην Ελλά-
δα και μετά τον Οκτώβριο. Ωστόσο,
και να μειωθούν οι χρεώσεις των αε-
ροδρομίων, το όφελος θα είναι μόνο
για τις αεροπορικές και όχι για τους Οι ίδιοι οι Ρώσοι, πάντως, έχουν κης το είπε: όποιος θέλει να πέσει η το χυδαίο μισογυνιστικό παραλή-
επιβάτες…. αντίθετη άποψη για τον Γκορμπα- κυβέρνησή του είναι υποχείριο… του ρημα και ο βαθύς σκοταδισμός του
τσόφ, καθώς τον θεωρούν υπεύθυ- Ερντογάν, α, και του Πούτιν! Αξίζει μητροπολίτη Δωδώνης Χρυσόστο-
νο για την απόλυτη επιδείνωση του πάντως να σημειωθεί πως και οι δύο μου, στον οποίο έδωσε τηλεοπτικό
Ο Γκορμπατσόφ βιοτικού επιπέδου του λαού και γισ κυβερνήσεις σε Αθήνα και Άγκυρα βήμα το κανάλι Σκάι. Ο Χρυσό-
«μας απελευθέρωσε» τη λεηλασία του πλούτου της χώρας ανταγωνίζονται το τελευταίο διά- στομος αρνείται το δικαίωμα κάθε
από τους μαφιόζους ολιγάρχες και στημα με βάση τη ΝΑΤΟϊκή νομι- γυναίκας στη διακοπή της κύησης
Απελευθερωτή… των λαών από την παράδοση της εξουσίας στον μοφροσύνη. Η Ελλάδα υπενθυμίζει και ερωτώμενος για την περίπτωση
το Ψυχρό Πόλεμο χαρακτήρισε ο διεφθαρμένο Γέλτσιν.. διαρκώς τους ρωσικούς S-400 που βιασμού ισχυρίστηκε ότι «η γυναί-
Γιάννης Βαρουφάκης τον Μιχαήλ πήρε η Τουρκία, ενώ η Άγκυρα κα- κα δεν μπορεί να βιαστεί, αν δεν το
Γκορμπατσόφ, ευθυγραμμισμένος θέλει, και οπωσδήποτε δεν μπορεί
πλήρως με το κυρίαρχο αφήγημα
Ο μπαμπούλας τήγγειλε πως η Ελλάδα στοχοποίησε
να μείνει έγκυος» . Η Ιερά Σύνοδος
με S-300 τουρκικά μαχητικά. Όλα
των ΗΠΑ. Μάλιστα, ο αρχηγός του της Τουρκίας για το ΝΑΤΟ…
έβγαλε ανακοίνωση που καταδικά-
ΜέΡΑ25 έπλεξε και το εγκώμιο της ζει τις απόψεις του Χρυσόστομου
οικονομικής πολιτικής που ασκήθη- Όποιο κανάλι και να ανοίξεις, περισ- ως απαράδεκτες και προσβλητι-
κε επί Γκορμπατσόφ, σημειώνοντας σεύουν οι αναφορές στην απειλή της Μητροπολίτης: κές. Είναι χαρακτηριστικό, ωστό-
ότι «πάσχισε να εκδημοκρατίσει τον Τουρκίας. Είναι φανερή η προσπά- σο, ότι η ανακοίνωση δεν περιέχει
Κεντρικό Προγραμματισμό, χωρίς θεια να χαθούν από το προσκήνιο
«Βιασμός καμία αναφορά στο θέμα των
τους αλγόριθμους, που σήμερα θε- τα καυτά κοινωνικά ζητήματα της δεν υπάρχει» αμβλώσεων ή σε απομάκρυνση-
μελιώνουν τον φεουδαρχικό κεντρι- έκρηξης της ακρίβειας, όπως και οι πειθαρχική ποινή για τον μισάν-
κό προγραμματισμό της Big Tech». υποκλοπές. Εξάλλου, ο Μητσοτά- Αποτροπιασμό και οργή προκαλεί θρωπο μητροπολίτη.

Ελένη Μπαρμπαλιά* Κόβουν από τους διαβητικούς σύγχρονα μέσα

Αναστάτωση προκλήθηκε στους διαβη-
τικούς τύπου 1 (ινσουλινοεξαρτώμενοι)
με την απόφαση του ΔΣ του ΕΟΠΥΥ, λί-
γες ημέρες πριν τον Δεκαπενταύγουστο,
μέσω της οποίας καθορίζονται νέες τιμές
αποζημίωσης σε σύγχρονα ιατροτεχνο-
λογικά προϊόντα για τη ρύθμιση επιπέ-
δων γλυκόζης στο αίμα τους (συνεχείς
καταγραφείς γλυκόζης, αντλίες ινσουλί-
νης νέας γενιάς).
Οι διαβητικοί ανάμεναν την ένταξη
των σύγχρονων ιατροτεχνολογικών προϊ-
όντων για τη βελτιστοποίηση της ρύθμι-
σης του διαβήτη τους στον Κανονισμό Πα-
ροχών ΕΟΠΥΥ (ΕΚΠΥ) πάνω από ενάμιση
χρόνο, με πολλούς από αυτούς να έχουν
προβεί στην αγορά τους, προσφεύγοντας
ακόμα και σε δανεισμό από τράπεζες.
ζητώ
τον λόγο
Με αυτή την απόφαση, η διοίκηση του
ΕΟΠΥΥ προχώρησε σε μεγάλη μείωση
της τιμής αποζημίωσης ήδη υπαρχόντων
σύγχρονων ιατροτεχνολογικών προϊό-
ντων, που έχουν βελτιώσει στο μέγιστο
τη ρύθμιση του διαβήτη των πασχόντων.
Υπουργός Υγείας και τεχνοκράτες της
διοίκησης του ΕΟΠΥΥ προσπάθησαν με
αστείους ισχυρισμούς, περί δήθεν πάτα-
ξης της κερδοσκοπίας, να κατευνάσουν
τα μέλη της διαβητικής κοινότητας που
ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της Συ-
ντονιστικής Επιτροπής Αγώνα Αναπήρων
(ΣΕΑΑΝ) και αυτοοργανωμένων μητέρων
παιδιών με διαβήτη να διεκδικήσουν το
αυτονόητο, δηλαδή τη δωρεάν πρόσβα-
ση σε κάθε νέα σύγχρονη θεραπεία και
ιατροτεχνολογικό προϊόν.
Μεταξύ των αιτημάτων της κινητο-
ποίησης στις 22 Αυγούστου ήταν η πρό-
σβαση όλων των ατόμων με σακχαρώδη
διαβήτη, ασφαλισμένων και ανασφάλι-
στων, που χρόνια τώρα λαμβάνουν ανα-
λώσιμα υλικά χαμηλής ποιότητας από τα
φαρμακεία των νοσοκομείων, σε κάθε
νέο ιατροτεχνολογικό προϊόν δωρεάν
και χωρίς καμία συμμετοχή.
Όλα όμως δείχνουν ότι η μείωση
των κονδυλίων που διαθέτει ο υποχρη-
ματοδοτούμενος ΕΟΠΥΥ μέσω κλειστών
προϋπολογισμών δεν μπορεί να εγγυη-
θεί για πολύ ακόμα τη δωρεάν διάθεση
των νέων ιατροτεχνολογικών προϊόντων,
ενώ τα «παραθυράκια» του ΕΚΠΥ και
εξαγγελίες ή διαθέσεις των πολυεθνικών
να μην φέρνουν στην Ελλάδα νέα εξελιγ-
μένα προϊόντα, δημιουργούν φόβους
στους ασφαλισμένους ότι δεν θα αργή-
σει η εποχή που θα βάζουν βαθιά το χέρι
στην τσέπη για τις θεραπείες τους.
Το ελπιδοφόρο είναι ότι οι διαβητικοί
κινητοποιήθηκαν εν μέσω Αυγούστου
και είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν
μέχρι τέλους….
* Πρόεδρος Ελεγκτικής Επιτροπής
Συλλόγου Διαβητικών Αθήνας
 Πολιτική ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 7

Ηλεκτρικό ρεύμα Δημήτρης Σταμούλης Ακρίβεια

Κυβέρνηση: Ζεστό δημόσιο χρήμα Νέες αυξήσεις

σε 40
στα μονοπώλια της ενέργειας κατηγορίες
▸ Σκρέκας και ΕΕ ζητούν… «οικονομία» από τους φτωχούς! βασικών ειδών

Μ
πορεί ακόμα η χώρα μας
να έχει ζεστό καιρό και
υψηλές θερμοκρασίες,
ωστόσο τα νοικοκυριά
από τώρα σκέφτονται τον «άγριο» χει-
μώνα που έρχεται, καθώς οι τιμές της
ενέργειας συνεχίζουν ακάθεκτα το
ράλι ανόδου, σπάζοντας το ένα μετά
το άλλο τα αρνητικά ρεκόρ. Η κυβέρ-
νηση αρνείται να λάβει το παραμικρό
μέτρο που θα θίγει τα κέρδη όλων των
μεγάλων εταιρειών που δραστηριο-
ποιούνται στην αγορά και εμπορία
ενέργειας και ορυκτών καυσίμων,
φροντίζοντας να τις τροφοδοτεί με
υπερκέρδη μέσω των λεγόμενων «επι-
δοτήσεων» των λογαριασμών νοικο-
κυριών και επιχειρήσεων.
Η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας
κατέγραψε νέο ιστορικό ρεκόρ την
περασμένη Δευτέρα στο εγχώριο χρη-
ματιστήριο ενέργειας, καθώς διαμορ-
φώθηκε στα 697,41 ευρώ ανά μεγαβα-
τώρα (ευρώ/MWh). Ο Αύγουστος ξε-
κίνησε με την τιμή ρεύματος στα 422
ευρώ/MWh –όταν ο μέσος όρος Ιουλί-
ου ήταν 330 ευρώ– και έκλεισε κοντά
στα 700 ευρώ, καταγράφοντας μέσα
σε έναν μόλις μήνα αύξηση 65%! Συνε-
χίζεται δε και το  ράλι  ανόδου  των τι-
μών φυσικού αερίου, που με τη σειρά
του τροφοδοτεί και τις ανατιμήσεις
στο ρεύμα. Η τιμή του  αερίου  την 1η
Αυγούστου ήταν στα 200 ευρώ/MWh,
∆ΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ
«Μυθικά» κέρδη για ΕΛΠΕ και Motor Oil
ενώ στις 29/8  το ενεργειακό χρηματι-
στήριο άνοιξε στα 305 ευρώ /MWh
(αύξηση 52%).
Αποθρασυμένοι οι πάροχοι ηλε-
κτρικού ρεύματος από την πολιτική
της κυβέρνησης και «πατώντας» πάνω
στην έκρηξη των διεθνών τιμών του
φυσικού αερίου, ανακοίνωσαν και
νέες μεγάλες αυξήσεις τιμολογίων για
τον Σεπτέμβριο. Η ΔΕΗ ανακοίνωσε
περίπου 80 λεπτά/KWh στα τιμολόγιά
της, ενώ κάποιες εταιρείες ξεπέρασαν
και το 1 ευρώ/KWh! Με βάση τις εξαγ-
γελίες της κυβέρνησης, αυτές οι τιμές
δεν θα φτάσουν στα νοικοκυριά, κα-
θώς θα υπάρξει μεγάλη κρατική επιδό-
τηση που σε κάποιες περιπτώσεις θα
μειωθούν ακόμα και στα 4 λεπτά! Αυτό
όμως σημαίνει ότι τη διαφορά θα την
πληρώσει το κράτος με δημόσιο χρή-
μα, δηλαδή με χρήματα που προέρχο-
νται από τις τσέπες των εργαζομένων.
Συγκεκριμένα, μόνο για τον Σεπτέμ-
βριο, η κυβέρνηση θα «σπρώξει» μέσω
επιδότησης στα ταμεία των παρόχων
ενέργειας 1,9 δισ. ευρώ, δηλ. τρεις
φορές πάνω το κόστος κατασκευής της
γέφυρας Ρίου-Αντιρρίου! Όσον αφορά
το εγγύς μέλλον, η ΡΑΕ προϊδέασε για
νέες αυξήσεις έως 25% στις τιμές του
ρεύματος τον Οκτώβριο και τιμές πε-
ρίπου 1 ευρώ/KWh χωρίς την κρατική
επιδότηση.
Για πόσο όμως η κυβέρνηση θα
πληρώνει τους παρόχους ενέργειας;
Είναι προφανές ότι για προεκλογι-
κούς λόγους το κυβερνητικό επιτελείο
κάνει ό,τι μπορεί για να μην καταρ-
ρεύσει από τη λαϊκή δυσφορία που
μπορεί ανά πάσα στιγμή να μετατρα-
πεί σε κοινωνική έκρηξη. Ωστόσο, οι
πρόσφατες δηλώσεις του κυβερνητι-
κού εκπροσώπου  Γ. Οικονόμου και
οι αναφορές του για «σφοδρές δυ-
σκολίες» που περιμένουν νοικοκυριά
και επιχειρήσεις και «δριμείες συνέ-
πειες» ή οι εκκλήσεις του Κ. Σκρέκα
για… οικονομία στην κατανάλωση
ρεύματος, δείχνουν ότι αυτή η πολι-
τική είναι αδιέξοδη για τον λαό, εάν
δεν υπάρξει σύγκρουση με τις εται-
ρείες που θησαυρίζουν από τη σημε-
ρινή κρίση και εάν δεν μπει «χέρι» στα
κέρδη τους.
Φυσικά, ούτε η ελληνική κυβέρνη-
ση έχει τέτοια πρόθεση ούτε η ΕΕ, που
«θορυβημένη» από τις εξελίξεις μιλά
για «επανασχεδιασμό» της ενεργειακής
στρατηγικής της. Στη Γερμανία, για
πρώτη φορά, η τιμή του ρεύματος στο
προθεσμιακό συμβόλαιο για το επόμε-
νο έτος έσπασε το φράγμα των 1.000
ευρώ/MWh, όπως και στη Γαλλία. Η
σύσκεψη των υπουργών Ενέργειας της
ΕΕ στις 9 Σεπτέμβρη θα εστιάσει σε δι-
άφορες προτάσεις που όμως κοινή τους
παράμετρο έχουν το μάρμαρο να μην
το πληρώσει το κεφάλαιο…
Σε διψήφιο ποσοστό παραμένει ο
πληθωρισμός στην Ελλάδα, ενώ
στην ευρωζώνη συνεχίζει την ανο-
δική του πορεία, όπως προκύπτει
από τα προκαταρκτικά στοιχεία
της Εurostat για τον Αύγουστο
του 2022. Ειδικότερα, ο πληθωρι-
σμός στη χώρα μας διαμορφώθη-
κε στο 11,1% , καταγράφοντας την
έβδομη χειρότερη επίδοση στην
ευρωζώνη. Η ενέργεια αναμένεται
να έχει τον υψηλότερο ετήσιο ρυθ-
μό  με 38,3% και ακολουθούν τα
τρόφιμα, το αλκοόλ και ο καπνός
(10,6%), τα ενεργειακά βιομηχανι-
κά αγαθά (5,0%) και οι υπηρεσίες
(3,8%).
Όσον αφορά τα ράφια των κα-
ταστημάτων, επίκεινται νέοι γύροι
ανατιμήσεων για εκατοντάδες βα-
σικά προϊόντα καθημερινής ανά-
γκης, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι
τον Ιούλιο, παρά τη συγκράτηση
του γενικού Δείκτη Τιμών Κατανα-
λωτή στο 11,6%, τα προϊόντα δια-
τροφής κατέγραψαν αύξηση κατά
13% σε ετήσια βάση. Οι τιμές σε
προϊόντα όπως το ψωμί, τα γαλα-
κτοκομικά, τα αυγά, το κρέας, τα

Κ
έρδη ρεκόρ ανακοίνωσαν τα δύο μεγάλα διυλιστή- κατά 271,58% σε σύγκριση με το λάδια, τα λαχανικά, η ζάχαρη, τα
ρια της χώρας, αποκαλύπτοντας και στους πιο αφε- 2021! Ο κύκλος εργασιών της δημητριακά και ο καφές, εκτινά-
λείς ποιοι είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι της λεγόμε- εταιρείας διαμορφώθηκε σε χθηκαν, ενώ έρχονται νέες ανατι-
νης ενεργειακής κρίσης και πόσο ανενόχλητοι θησαυρίζουν 5,8 δισ. ευρώ έναντι 2,8 δισ. μήσεις.
πάνω στις πλάτες του λαού. την αντίστοιχη περίοδο του Σύμφωνα, μάλιστα, με το Εμπο-
Στα ΕΛΠΕ, η κερδοφορία εκτινάχθηκε στα 535 εκατ. 2021, παρουσιάζοντας αύ- ρικό και Βιομηχανικό Επιμελητή-
ευρώ το β' τρίμηνο του 2022, όταν πέρσι στο ίδιο διάστημα τα ξηση κατά 104,50%. Τα ριο Πειραιώς, τουλάχιστον 40 κα-
κέρδη ήταν 79 εκατ. ευρώ. Ο… εξαπλασιασμός των κερδών συνολικά λειτουργικά κέρ- τηγορίες βασικών ειδών θα ακρι-
αποδίδεται στην «αύξηση στα διεθνή περιθώρια διύλισης» δη (EBITDA) των δύο ομί- βύνουν τις επόμενες εβδομάδες, με
και την «αυξημένη ζήτηση στην ελληνική αγορά λόγω τουρι- λων πλησιάζουν τα 2,2 δισ. το ποσοστό αύξησης μεσοσταθμι-
σμού». Ενώ ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΠΕ, Α. Σιάμισι- ευρώ και αυτό είναι ένας κά να ανέρχεται στο 10% με 15%.
ης, επικαλέστηκε την «αλλαγή του επιχειρηματικού μοντέ- πολύ χειροπιαστός ορισμός των Αυτή η κατάσταση έχει οδη-
λου» και τις «συνθήκες στις διεθνείς αγορές»! Ό,τι καλύτερο ουρανοκατέβατων κερδών. γήσει χιλιάδες νοικοκυριά στο να
οι πόλεμοι, οι ενεργειακοί εκβιασμοί των λαών, η λεηλασία Να σημειωθεί ότι οι καπιταλιστές «κόβουν» και από τις ανελαστικές
των λαϊκών εισοδημάτων, ο ενεργειακός «χειμώνας» που έρ- της διύλισης κέρδισαν και από την ενίσχυση του δολαρίου δαπάνες τους και να στρέφονται
χεται για τους καπιταλιστές του κλάδου. ΗΠΑ έναντι του ευρώ κατά 9,29%, δεδομένου ότι το μεγαλύ- στα φθηνότερα προϊόντα ιδιωτι-
Κέρδη ρεκόρ για το α’ εξάμηνο ανακοίνωσε και η Motor τερο μέρος των πωλήσεων τους αφορά εξαγωγές τιμολογού- κής ετικέτας.
Oil της οικογένειας Βαρδινογιάννη και μάλιστα αυξημένα μενες σε δολάριο ΗΠΑ.
8 ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Εικονοκλάστες

Μαξίμου-γκέιτ
και έκρηξη
του κοινωνικού
ζητήματος

Ο καυτός πολιτικά Αύγου-

στος έφερε στην επιφάνεια
μια οξυμένη κρίση πολιτικής
εκπροσώπησης στην Ελλάδα,
καθώς η κυβέρνηση βρίσκεται
σε αποδρομή (μάλλον παρατετα-
μένη και επώδυνη), ενώ δεν έχει
αναδειχθεί διάδοχη κυβερνητική
«λύση». Η γενεσιουργός αιτία
αυτής της κρίσης δεν είναι το
Μαξίμου-γκέιτ αλλά το οξύτατο
κοινωνικό-ταξικό ζήτημα, η
ραγδαία φτωχοποίηση στην
οποία ξαναβυθίζονται οι εργα-
ζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα
για δεύτερη φορά μέσα σε δέκα Στην εποχή του ολοκληρωτικού καπιταλισμού και ειδικά στην περίοδο των τρομερών αστικών αναδιαρθρώσεων
χρόνια. Ας μην υποτιμούμε όμως
το ζήτημα της δημοκρατίας, που
για να υπερβεί το σύστημα την κρίση του, η δημοκρατία, ακόμα και οι αστικές κατακτήσεις (όπως η προστασία
σχετίζεται άμεσα με την πολιτι- του απορρήτου), έγιναν πολυτέλεια και κουρελόχαρτο για όλες τις κυβερνήσεις. Απαραίτητος πυλώνας
κή και την εξουσία. Και γιατί η μιας αποτελεσματικής αστυνόμευσης είναι η γενικευμένη παρακολούθηση της κοινωνίας.
αντιλαϊκή επίθεση και η απότομη
κοινωνική επιδείνωση οδηγούν
την αστική τάξη στην ενίσχυση
του κράτους του νόμου, του Πώς και γιατί στήθηκε το χαφιεδοκράτος
αστυνόμου και του κοριού. Αλλά

Οι υποκλοπές και
και γιατί στην Ελλάδα πολλές
φορές το κοινωνικό ζήτημα
εκδηλώνεται ή και εκρήγνυται
στο πεδίο των ελευθεριών, όπως
έγινε τον Δεκέμβρη του 2008.
Άρα απαιτείται συνολική πολιτική
απάντηση, με στρατηγικά και
ανατρεπτικά αντικαπιταλιστικά
χαρακτηριστικά και όχι απλά
η δημοκρατία της αγοράς
«οικονομικού» χαρακτήρα διεκ-
δικήσεις ή «θεσμολαγνεία» και
αναζήτηση μιας καθαρής αστικής Ανάλυση ουσία της κυβερνητικής πολιτι-
κής. Όταν, για παράδειγμα, η
αστική αντιπολίτευση (ΣΥΡΙΖΑ,
σής τους, με ιδιαίτερη ένταση
στη δεκαετία του '90. Όλες οι
κυβερνήσεις έχουν συνεργή-
των υποκλοπών για «εθνικούς
λόγους» έγινε μετά το ξέσπα-
σμα της καπιταλιστικής κρίσης
δημοκρατίας, που έχει εκλείψει
προ πολλού. Γιάννης Ελαφρός ΠΑΣΟΚ κλπ.) καταγγέλλει ως σει για να περάσουμε σε ανα- το 2008-2009, τα μνημόνια
απαράδεκτη την παρακολού- βαθμισμένες πλέον μεθόδους και την ανάπτυξη των μαζικών
Πολύ περισσότερο χρειάζεται θηση του αρχηγού του τρίτου ψηφιακού χαφιεδισμού, πέρα αγώνων. Η αστική τάξη και το
συνειδητοποίηση πως βρισκόμα- κόμματος (διεκδικητή τότε της από τις χειροποίητες τύπου κράτος της πάντα ταυτίζει την
στε σε μια συγκλονιστική εποχή προεδρίας) και εν γένει βουλευ- Γρυλάκη. Καθοδηγητικό ρόλο «εθνική ασφάλεια» με τα συμ-
τρομακτικών αντιθέσεων και τών, η απάντηση του νέου δι- έπαιξε η Ευρωπαϊκή Ένωση φέροντά τους. Το 2005 οι επί-

αστικών ανταγωνισμών, μιας πο-
λύπλευρης καπιταλιστικής κρίσης
(πόλεμος, οικονομία, περιβάλ-
λον-κλίμα, πανδημία), που λιώνει
τις κυβερνήσεις: Πρόντι, Τζόνσον,
ψαλίδισμα Μακρόν και Μπάιντεν.
Όσοι προσπαθούν να διαβάσουν
τις εξελίξεις αποκλειστικά μέσω
του Μητσοτάκη πάσχουν από
πολιτική μυωπία. Η αριστερά
των σύγχρονων κομμουνιστικών
προγραμματικών απαντήσεων, της
σκληρής αντικαπιταλιστικής πάλης
για την ανατροπή και της ταξικής
ανεξαρτησίας από όλους τους
αστικούς πόλους, τόσο σε εθνικό
όσο και σε διεθνές επίπεδο (ΗΠΑ-
ΕΕ, Ρωσία-Κίνα) είναι εξαιρετικά
αναγκαία σήμερα.
Η
αποκάλυψη της πα-
ρακολούθησης του
Νίκου Ανδρουλάκη
αλλά και του δημο-
σιογράφου Θανάση Κουκάκη,
από την ΕΥΠ, έχουν θέσει την
κυβέρνηση Μητσοτάκη σε πο-
λιτικό βέρτιγκο, από το οποίο
πολύ δύσκολα θα διαφύγει
και θα αποφύγει την οδυνηρή
πτώση. Η πολιτική ευθύνη για
το Μαξίμου-γκέιτ, τόσο της
κυβέρνησης και των μηχανι-
σμών της συνολικά, όσο και του
πρωθυπουργού συγκεκριμένα,
είναι ξεκάθαρες και βαρύτα-
τες. Κάθε προσπάθεια να τις
αποσείσουν προσθέτει όχι μόνο
γελοιότητα αλλά και αποκαλύ-
πτει με απύθμενο κυνισμό την
ευθυντή της ΕΥΠ στην αρμόδια
επιτροπή της βουλής αλλά και
του Κ. Μητσοτάκη στην ολο-
μέλεια είναι πως «ουδείς εξαι-
ρείται» των σύγχρονων δυνα-
τοτήτων του χαφιεδοκράτους.
Έξοχα! Για να μην υπάρχουν κι
αυταπάτες…
Όσον αφορά τις υποκλοπές
και τις ψηφιακές παρακολου-
θήσεις (η «νόμιμη επισύνδε-
ση», τρομερή λεκτική εφεύ-
ρεση κι αυτή, η τηλεφωνική
γραμμή δεν αρκεί για να υπάρ-
χει πλήρης καταγραφή με ήχο
και εικόνα κάθε κίνησης, γι’
αυτό χρειάζεται ο συνδυασμός
με λογισμικά τύπου Predator),
υπάρχει μια πολύχρονη διαδρο-
μή ανάπτυξης και νομιμοποίη-
και οι αλλεπάλληλοι τρομονό-
μοι της, που ενσωματώνονταν
πρόθυμα στο εθνικό δίκαιο,
με τη διασταλτική έννοια του
«υπόπτου», που βεβαίως ήταν
κυρίως οι «συνήθεις ύποπτοι»,
δηλαδή οι αγωνιστές/στριες του
κινήματος και της αντικαπιτα-
λιστικής Αριστεράς. Εξάλλου το
είπε ανοικτά πρόσφατα ο βου-
λευτής της ΝΔ, Θοδωρής Ρου-
σόπουλος: Είναι απαράδεκτο
να παρακολουθείται «πολιτικό
πρόσωπο που ανήκει κι αυτός
και το κόμμα του στο δημοκρα-
τικό τόξο και όχι εκτός»! Ε, όχι
και τους «δικούς μας» ρε παι-
διά, τους «άλλους», εντάξει…
Δεν είναι καθόλου τυχαίο
άλλωστε πως η μεγάλη αύξηση
σημα δηλωμένες παρακολου-
θήσεις ήταν 406 (άλλο πόσες
γίνονταν στην πράξη), το 2009
(μετά τον Δεκέμβρη του ΄08)
ανέβηκαν στις 2.531, 9.876 το
2013, 11.113 το 2018 και 15.475
το 2021! Τα τελευταία χρόνια
έχουν γίνει πολλές στοιχειοθε-
τημένες καταγγελίες (ή αποκα-
λύψεις) για παρακολουθήσεις
με διάφορους τρόπους, όπως
από το ΚΚΕ, την ΠΕΝΕΝ, δη-
μοσιογράφους (π.χ. Σ. Μαλι-
χούδης), συλλογικότητες του
κινήματος (π.χ. Ταξική Αντεπί-
θεση), αγωνιστές του φοιτητι-
κού κι εργατικού κινήματος και
των συλλογικοτήτων κατά των
πλειστηριασμών κλπ.
Οι μηχανισμοί διογκώθηκαν
 Εικονοκλάστες ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 9
και αναβαθμίστηκαν. Δεν είναι
μόνο η ΕΥΠ. Το 2014 ιδρύθηκε
κλοπές και η επιχείρηση καθα-
γιασμού, γενίκευσης και «νο-
προσφύγων και μεταναστών,
αστυνομία στα πανεπιστήμια,
να ξεχειλίσει ο βόθρος των χα-
φιέδικων πρακτικών. Ανεξαρτησία
κι από τότε έχει αναπτυχθεί
ιδιαίτερα η Διεύθυνση Διαχεί-
μιμοποίησής» τους (ενδεικτική
η αναφορά τους ως «νόμιμες
πλειοψηφικό εκλογικό σύστη-
μα στους δήμους κλπ.
Τα χαφιεδολύματα έσκα-
σαν στα χέρια της κυβέρνησης
και πάλη κατά
ρισης και Ανάλυσης Πληροφο-
ριών της Ελληνικής Αστυνομίας
επισυνδέσεις») αποτελούν μέ-
ρος του συνολικού  αντιδημο-
Η διόγκωση των μηχανι-
σμών παρακολούθησης και το
και του Μητσοτάκη, έτσι κι
αλλιώς υπεύθυνοι για τις πρό-
της αστικής
(ΔΙΔΑΠ), που «αποτελεί την κρατικού κατασταλτικού πα- ανεξέλεγκτο της δράσης τους, σφατες «επισυνδέσεις». Μα πολιτικής
Κεντρική Αρχή Πληροφοριών ροξυσμού όχι μόνο της κυβέρ- οδηγεί σε πολλές γκρίζες και «είναι κάτι πιο βαθύ που τους
της Ελληνικής Αστυνομίας για νησης της ΝΔ, αλλά συνολική σκοτεινές διαδρομές, με δι- λερώνει» ανεξίτηλα. Η κυβέρ-
την αντιμετώπιση κάθε μορφής έκφραση του σύγχρονου αστι- είσδυση και επισύνδεση με νηση Μητσοτάκη βρίσκεται σε
εγκληματικότητας και ιδίως μια διαρκή πορεία φθοράς εδώ Απέναντι στην αποκάλυψη των
του Οργανωμένου Εγκλήματος κι ενάμιση χρόνο. Η ραγδαία άθλιων αντιδημοκρατικών
και της Τρομοκρατίας» (από φτωχοποίηση, ειδικά λόγω της πρακτικών της ΕΥΠ και του
την ιστοσελίδα της ΕΛΑΣ). Επί- απογείωσης της ενέργειας και βαθέως κράτους, η αστική
σης, δρα η Διεύθυνση Αντιμε-
Λογικές για αποκατάσταση του «κράτους των καυσίμων, η δραματική αντιπολίτευση των ΣΥΡΙΖΑ,
τώπισης Ειδικών Εγκλημάτων δικαίου» ή του θεσμικού ρόλου της ΕΥΠ αποτυχία στη διαχείριση της ΠΑΣΟΚ, ευρω-φιλελεύθερων και
Βίας της Ελληνικής Αστυνομίας πανδημίας, η ανάδειξη ακόμα δεξιών αντιμητσοτακικών, μιλά
(ΔΑΕΕΒ), αλλά και το Τμήμα
οδηγούν σε ξέπλυμα και δικαιολόγηση και της διαχειριστικής αποτυ- για ανάγκη εκδημοκρατισμού,
Προστασίας του Κράτους και των μηχανισμών ελέγχου και καταστολής χίας των «αρίστων» (από τις «κράτους δικαίου» και επιστροφή
του Δημοκρατικού Πολιτεύμα- φωτιές μέχρι τους χιονιάδες), στις «θεσμικές εγγυήσεις»
τος της Ασφάλειας, με ειδικό η μεγάλη δυσφορία ειδικά της και στην «κανονικότητα». Η
καταμερισμό για την αντικα- νεολαίας στην αστυνομοκρα- κανονικότητα που επικαλούνται
πιταλιστική κι επαναστατική τία, πριόνιζαν την κυριαρχία βέβαια είναι αυτή των μαζικών
Αριστερά. της ΝΔ στο πολιτικό στερέω-
παρακολουθήσεων των
Στην εποχή του ολοκλη- μα. Η κυβέρνηση κρατιόταν
προηγούμενων ετών, που
ρωτικού καπιταλισμού και κυρίως λόγω της αμέριστης
κανέναν τους δεν προβλημάτισε,
ειδικά στην περίοδο των συ- υποστήριξης του μεγαλύτε-
όπως και του νομικού πλαισίου
γκλονιστικών αντιλαϊκών και ρου μέρους του κεφαλαίου και
αντιδραστικών αστικών ανα- των επιχειρηματικών κέντρων
που έχτισε το Πανοπτικό του
διαρθρώσεων για να υπερβεί (που βλέπουν τα κέρδη τους να ψηφιακού κρατικού χαφιεδισμού,
το σύστημα την κρίση του μετά απογειώνονται σε βάρος του με διακομματική υποστήριξη.
το 2008-10, η καταστολή πήρε λαού) αλλά και των ΗΠΑ (που Άρα στην ουσία επιδιώκουν
τρομερές διαστάσεις. Η δημο- μετέτρεψαν την Ελλάδα σε επι- ξέπλυμα, αναβάθμιση και επανα-
κρατία, ακόμα και οι αστικές θετικό προγεφύρωμα) και της νομιμοποίηση της ΕΥΠ και των
κατακτήσεις (όπως η προστα- ΕΕ, που έβλεπε μια κυβέρνηση κρατικών μηχανισμών ελέγχου
σία της ιδιωτικής ζωής και του νεοφιλελεύθερων Ταλιμπάν, και καταστολής.
απορρήτου) έγιναν πολυτέλεια ακροκεντρώων και ακροδεξιών
Καμία σύμπνοια δεν μπορεί
και κουρελόχαρτο για όλες τις να προωθούν με τον πιο ακραίο
να έχει το εργατικό κίνημα
κυβερνήσεις διαχείρισης της τρόπο τις αστικές αντι-μεταρ-
και η μαχόμενη Αριστερά
επίθεσης, κεντροδεξιές ή κε- ρυθμίσεις.
ντροαριστερές, του ΣΥΡΙΖΑ συ- Σήμερα αυτό αλλάζει. Η
με αυτή τη λογική. Όπως
μπεριλαμβανόμενου. Απαραί- κού ολοκληρωτισμού με κοινο- ισχυρότατες μυστικές υπηρε- ΝΔ και ο Κ. Μητσοτάκης δεν επίσης και με ηττημένες στο
τητος πυλώνας μιας αποτελε- βουλευτικό μανδύα. Πάνε μαζί σίες (κυρίως των ΗΠΑ, της ΕΕ πείθουν πως έχουν απόθεμα παρελθόν αντιλήψεις περί
σματικής αστυνόμευσης είναι με όσα βλέπουμε όλα τα τελευ- και του Ισραήλ), διακλάδωση κύρους για να αντιμετωπίσουν «εκδημοκρατισμού» του
η γενικευμένη παρακολούθη- ταία χρόνια, μέχρι και πρόσφα- με κομματικά και επιχειρη- τον αναμενόμενο καυτό κοινω- κράτους, που προβάλλονται και
ση, ο γενικός χαφιεδισμός της τα: Απαγορεύσεις και κτύπημα ματικά συμφέροντα κλπ. Όλα νικά χειμώνα, ενώ χάνουν και από δυνάμεις της Αριστεράς. Η
κοινωνίας. διαδηλώσεων, συλλήψεις και αυτά, σε ένα περιβάλλον με- τη δυνατότητα για έναν ευρύ- ιστορία έχει δείξει πως το αστικό
Γι’ αυτό δεν μπορεί να ξυλοδαρμούς αγωνιστών/στρι- γάλης όξυνσης των ενδοϊμπε- τερο κυβερνητικό συνασπισμό, κράτος δεν εκδημοκρατίζεται,
υποτιμηθεί από το κίνημα η ών, κτύπημα των απεργιών ριαλιστικών και ενδοαστικών καθώς οι εξελίξεις οδηγούν το ίσα-ίσα στην εποχή μας είναι σε
αποκάλυψη του οργίου του χα- και των συνδικάτων (νόμος ανταγωνισμών όπως σήμερα, ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ (θέλοντας και τροχιά βαθύτερης αντιδραστικής
φιεδοκράτους. Οι μαζικές υπο- Χατζηδάκη), «πόλεμος» κατά οδηγούν ορισμένες φορές στο μη) μακριά τους. μετάλλαξης.
Το εργατικό κίνημα και η
αντικαπιταλιστική Αριστερά
Επιστροφή στη σταθερότητα ή ανατροπή; πρέπει να επιδιώξουν την
ισχυροποίησή τους μέσα στη
ζωή σε ανειρήνευτη αντίθεση
▸ Σε πολιτικό βέρτιγκο η Ν∆, «κανονικότητα» θέλουν ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ και πλήρη ανεξαρτησία με την
αστική πολιτική σε όλες τις
Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ της ΝΔ βαδίζει προς το τάκης και γι’ αυτό δεν πρέπει να πειράξει βέρνησης της ΝΔ. Λογικές που μένουν στο παραλλαγές της. Διεκδικήσεις
άδοξο τέλος της, σε πλήρη σύγχυση μεν κανείς την κυβέρνησή του. Για διασάλευση «Μητσοτάκη κάθαρμα» κλείνουν τα μάτια για να καταργηθεί το νομικό
αλλά αποφασισμένη να διεκδικήσει ρόλο της πολιτικής σταθερότητας τον κατηγο- σε αυτό που έρχεται και ρίχνουν νερό στο πλαίσιο που επιτρέπει τις
με τον μόνο τρόπο που ξέρει: Την πιο άγρια ρούν οι Α. Τσίπρας και Ν. Ανδρουλάκης με μύλο της ΣΥΡΙΖΑίικης εναλλαγής. Το ζη-
παρακολουθήσεις, για το χτύπημα
προώθηση των συμφερόντων του κεφαλαί- όσα έκανε για τις υποκλοπές και γι’ αυτό τούμενο είναι να πέσει αυτή η επικίνδυνη
και το ξήλωμα των χαφιέδικων
ου και την καταστολή του κινήματος (για ζητούν να ενισχυθούν ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ κυβέρνηση από τα κάτω και από τα αριστε-
μηχανισμών της ΕΥΠ και της
να αποδείξει τη χρησιμότητά της), με με- για να έρθει η κανονικότητα! Σταθερότητα ρά, από μαχητικούς αγώνες και ένα πολι-
γάλες δόσεις εθνικιστικής υστερίας. Ανα- ψάχνουν κύκλοι του συστήματος, συζητώ- τικοποιημένο μαζικό κίνημα, που παλεύει
ΕΛΑΣ όπως και για την κατάργηση
καλύπτει εσωτερικούς κινδύνους για την ντας για αλλαγή αρχηγών, κυβερνήσεις με για να αποκρουστεί και ανατραπεί συνολι- αντίστοιχα των μηχανισμών
«εθνική ασφάλεια» από ενεργούμενα του ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ κι ό,τι χρειαστεί, οικουμε- κά η αντιλαϊκή και αντιδραστική πολιτική καταστολής (π.χ. ΜΑΤ, Δέλτα,
Ερντογάν και του Πούτιν! Σε συνθήκες κρί- νικές-τεχνοκρατικές κλπ. κεφαλαίου, να ΕΕ και ΝΑΤΟ, στην οποία ΟΠΠΙ) που στρέφονται κατά του
σης οι «μοντέρνοι ηγέτες» τύπου Μητσοτά- Μπροστά σε αυτές τις εξελίξεις, το συναινούν η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ και αγωνιζόμενου λαού και νεολαίας,
κη του μικρού, εμπνέονται από χωροφυλα- ζητούμενο δεν είναι ο αντιμητσοτακικός οι εθνικιστές. Για να βαθύνει η κρίση του επιδιώκουν να επιφέρουν
κίστικες πρακτικές της δεκαετίας του ΄50. αγώνας (ξεπλένοντας μάλιστα την υπόλοι- συστήματος, για κατακτήσεις και ρωγμές πλήγματα στο αστικό κράτος,
Στο επίσημο σκηνικό, η αντιπαράθεση πη Δεξιά και τη μνημονιακή εγκληματική στην κυρίαρχη πολιτική, για να ανοίξει ο από τη σκοπιά της πάλης για την
μεταφέρεται στην αποφυγή της αστάθειας. συμμορία, όπως κάνουν σήμερα πολλοί δρόμος για την επαναστατική ανατροπή, ανατροπή και κατάργησή του και
Πολιτική σταθερότητα θέλει ο Κ. Μητσο- στον ΣΥΡΙΖΑ), ούτε μόνο η πτώση της κυ- για την εργατική εξουσία-δημοκρατία. όχι του καλλωπισμού του.
10 ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Επικαιρότητα

Στους δρόμους
για την
Τις αντιστάσεις στην… «πόρτα» του
Κώστα Μπακογιάννη έφεραν τη Δευ-
τέρα 29/8 κάτοικοι των Εξαρχείων και
Ακροβασίες | Βασίλης Παπαγεωργίου
υπεράσπιση του κέντρου της Αθήνας, καθώς και
των γειτονιών συλλογικότητες και δημοτικές κινή-
σεις που έχουν συσπειρωθεί όλους
αυτούς τους μήνες στον αγώνα για
υπεράσπιση των ελεύθερων χώρων
και των ελάχιστων εναπομείναντων
εκτάσεων πρασίνου της πρωτεύουσας.
Η συγκέντρωση έξω από το Δημαρ-
χείο εξελίχθηκε σε δυναμική πορεία
500 περίπου ατόμων με κατεύθυνση
την πλατεία Εξαρχείων. Επρόκειτο
για μια κινητοποίηση που κατέστησε
ξεκάθαρο στη διοίκηση του Δήμου ότι
όχι μόνο δεν θα λογαριάζει «χωρίς τον
ξενοδόχο» αλλά και ότι δεν πρόκειται
να προωθήσει τα συμφέροντα των
«αρπακτικών» εις βάρος των αναγκών
των κατοίκων των λαϊκών γειτονιών.
Παρούσα και σε αυτή την κινητο-
ποίηση ήταν η «Αντικαπιταλιστική
Ανατροπή στην Αθήνα».

Ο Ερντογάν Στο στόχαστρο του καθεστώτος Ερντο-

γάν έχει βρεθεί η τουρκική καθημερι-
«στραγγαλίζει» νή εφημερίδα της Αριστεράς Evrensel,
την Evrensel καθώς οι αρχές της γειτονικής χώρας
επιδιώκουν τον οικονομικό «στραγγα-
λισμό» της. Στις 22 Αυγούστου 2022 η
εφημερίδα έλαβε ειδοποίηση από την
«ανεξάρτητη αρχή» της Τουρκικής
Υπηρεσίας Διαφήμισης Τύπου (BIK),
ότι αποκλείεται και επισήμως από τη
δυνατότητα δημοσίευσης δημόσιας
διαφήμισης. Η Evrensel καταγγέλλει
ευθεία παραβίαση της ελευθερίας
του τύπου, καλώντας σε εκστρατεία
διεθνούς συμπαράστασης για να μπει
τέλος στην προσπάθεια φίμωσης. Το
Πριν στέκεται δίπλα στον δίκαιο αγώ-
να των μαχόμενων συναδέλφων και
συντρόφων της Evrensel και ενώνει τη
φωνή του με το κίνημα διεθνιστικής
αλληλεγγύης στην εφημερίδα που με
συνέπεια υποστηρίζει δεκαετίες τώ-
ρα την εργατική τάξη της Τουρκίας,
την ειρήνη και τη φιλία των λαών της
περιοχής.
Ελεύθερος μετά Ελεύθερος με περιοριστικούς όρους
μέχρι τη δίκη του αφέθηκε πριν λίγες
από επτά μήνες μέρες ο αναρχικός Πάνος Καλαϊτζής,
κρατικής ομηρίας έπειτα από επτάμηνη προφυλάκιση
με την κατηγορία της συμμετοχής σε
τρομοκρατική οργάνωση. Στην πραγ-
ματικότητα, πρόκειται ξανά για το
«έγκλημα» των κοινωνικών σχέσε-
ων, θυμίζοντας τις περιπτώσεις της
Ηριάννας και του Περικλή. Ο Καλαϊ-
τζής οδηγήθηκε στη φυλακή, επει-
δή παραχώρησε το σπίτι του σε φίλο
για να κάνει καραντίνα με Covid-19.
Μετά από εισβολή της Αντιτρομοκρα-
τικής, υποτίθεται ότι συνελέγη «απο-
δεικτικό υλικό» που συνηγορούσε στην
«τρομοκρατική δράση» και των δύο.
Για την ποιότητα του εν λόγω υλικού,
είναι ενδεικτικό ότι στα κατασχεμένα
αντικείμενα δεν βρέθηκε καν γενετι-
κό υλικό που να ταιριάζει με αυτό του
Καλαϊτζή.
Με ένα ...κλικ
ΕΚ∆ΗΛΩΣΗ «Κουβανική βραδιά» διοργανώνει το
ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου στις 7 μ.μ. στο
ΣΤΗΝ ΚΟΥΒΑ Πάρκο Ελευθερίας (δίπλα στο Μέγαρο
Μουσικής) ο πολιτιστικός σύλλογος
«Χοσέ Μαρτί». Πρόκειται για εκδήλω-
ση αλληλεγγύης στον λαό της Κούβας
με αίτημα την άρση του εξηκονταετούς
αποκλεισμού της χώρας, που διοργα-
νώνεται στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής
καμπάνιας UnBlockCuba 2022 και ενόψει
της ετήσιας ΓΣ του ΟΗΕ με θέμα τον τερ-
ματισμό του εμπάργκο των ΗΠΑ.
ΜΑΘΗΜΑΤΑ Κάλεσμα συμμετοχής σε εκπαιδευτικούς
ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ και αλληλέγγυους/ες για τη διοργάνωση
ΣΤΗ ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ μαθημάτων αλληλεγγύης απευθύνει η Ερ-
γατική Λέσχη Νέας Ιωνίας «Υδραγωγείο».
Η συλλογικότητα καλεί εκπαιδευτικούς
και αγωνιστές-αγωνίστριες να προσφέ-
ρουν μαθήματα και εργαστήρια αλληλεγ-
γύης σχετικά με σχολικά μαθήματα λυκεί-
ου όλων των ειδικοτήτων, ξένες γλώσσες,
ελληνικά σε πρόσφυγες/μετανάστες και
εργαστήρια συλλογικής μόρφωσης (η-
λεκτρονικού υπολογιστή, επεξεργασίας
εικόνας, μουσικής, θεάτρου, φωτογρα-
φίας, ζωγραφικής, σχεδίου, χορού και
ό,τι άλλο προτίθεται να προσφέρει κάθε
συμμετέχων/συμμετέχουσα).
ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ «Ζωντανό» κρατά το καλοκαίρι η Εργατι-
ΣΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ κή Λέσχη Νέας Σμύρνης, οργανώνοντας
ΣΤΡΟΠΩΝΕΣ την Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου πεζοπορία
ΤΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ στο φαράγγι Στρόπωνες της κεντρικής
Εύβοιας με κατάληξη στην παραλία Χι-
λιαδού. Η αναχώρηση έχει οριστεί στις
7 π.μ. από τη Νέα Σμύρνη (Ελευθερίου
Βενιζέλου 12). «Πρόκειται για μια ξεχω-
ριστή εκδρομή, η οποία συνδυάζει με
μοναδικό τρόπο βουνό και θάλασσα»,
αναφέρει στην πρόσκλησή της η Ομάδα
Πεζοπορίας της Λέσχης. Το κόστος του
λεωφορείου είναι 15 ευρώ. Περισσότερες
πληροφορίες, στο facebook της ΕΛΝΣ.
ΕΛΓΟ-∆ήμητρα:
Σε δίκη η γραμματέας
του σωματείου
Στις 23 Σεπτεμβρίου στο Α' Μονο-
μελές Πλημμελειοδικείο Αθήνας
(πρώην Σχολή Ευελπίδων, Κτήριο 9,
Αίθουσα 5), δικάζεται η Γενική Γραμ-
ματέας του Συλλόγου Εργαζόμενων
ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, Μαργαρίτα Κου-
τσανέλλου, με τη ψευδή κατηγορία
της υπεξαγωγής εγγράφων. Πρόκει-
ται για μια ξεκάθαρη συνδικαλιστική
δίωξη και στοχοποίηση της ταξικής
συνδικαλίστριας που σχετίζεται με
τους αγώνες της περιόδου 2017-2018,
όταν ο Σύλλογος Εργαζόμενων στον
Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό ΔΗ-
ΜΗΤΡΑ, ΝΠΙΔ εποπτευόμενο από
τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης
και Τροφίμων, βρισκόταν σε σοβαρές
αγωνιστικές κινητοποιήσεις διαρκεί-
ας με στόχο να καταρτιστεί ενιαίος
κανονισμός προσωπικού, ώστε να
εξαλειφθούν οι σοβαρές ανισότητες
μεταξύ των εργαζόμενων όσον αφο-
ρά σημαντικά εργασιακά δικαιώμα-
τα, και κυρίως το θέμα της αναρρω-
τικής άδειας, αλλά και να υπογραφεί
συλλογική σύμβαση εργασίας.
Να σημειωθεί ότι η πειθαρχική
δίωξη της Μ. Κουτσιανέλλου έχει
παγώσει ανεξήγητα εδώ και τέσσερα
χρόνια, κρατώντας έτσι σε ιδιότυπη
ομηρία τη σταθερά εκλεγόμενη εκ-
πρόσωπο των εργαζόμενων, ενώ η
ποινική δίωξή της με τη φαιδρή κα-
τηγορία της υπεξαγωγής εγγράφων,
αναμένεται να εκδικαστεί από το Α’
Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθη-
νών τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.

▶ Ποια είναι η σημερινή
κατάσταση των προσφύγων
στη Σλοβενία;
Σύμφωνα με την Infokolpa, η
οποία παρακολουθεί συστημα-
τικά την παραβίαση των δικαι-
ωμάτων των προσφύγων και
των μεταναστών, η Σλοβενία
έχει πραγματοποιήσει 28.235
διαδικασίες επαναπροώθησης
στην Κροατία από τα μέσα του
2018, με ορισμένα άτομα να
έχουν επαναπροωθηθεί περισ-
σότερες από μία φορές. Στην
πραγματικότητα, έγγραφα
που διέρρευσαν επιβεβαιώ-
νουν ότι το υπουργείο Εσω-
τερικών της Σλοβενίας έδωσε
οδηγίες στους υπαλλήλους να
χαρακτηρίζουν τους μετανά-
στες ανάλογα με την εθνικό-
τητα και να αγνοούν τα αιτή-
ματα ασύλου, με αποτέλεσμα
την κατακόρυφη μείωση των
αιτημάτων.
Σύμφωνα με στοιχεία της
Διεθνούς Αμνηστίας, μεταξύ
2017 και 2020, ο αριθμός των
μεταναστών που συνελήφθη-
σαν στα σύνορα αυξήθηκε
(από 1930 το 2017 σε 14.592
το 2020), αλλά σημειώθηκαν
λιγότερα αιτήματα διεθνούς
προστασίας (από 76 % το 2018
σε 24% το 2020).
Μέσω μαζικών απελάσε-
ων, η Σλοβενία παραβιάζει
το δικαίωμα προστασίας από
βασανιστήρια και συλλογικές
απελάσεις. Με αυτόν τον τρό-
πο, η Δημοκρατία της Σλοβενί-
ας συμμετέχει στις αλυσιδωτές
επιστροφές/επαναπροωθήσεις
παραδίδοντας άτομα στην
Κροατία παρά τη σαφή γνώση
ότι κινδυνεύουν από βία και
απέλαση στη Βοσνία-Ερζεγοβί-
νη. Οι αλυσιδωτές επαναπρο-
ωθήσεις μέσω Σλοβενίας γίνο-
νταν όλο και πιο συχνά κατά
το 2020 από την Ιταλία και την
Αυστρία. Τέτοιες μαζικές απε-
λάσεις έχουν αναγνωριστεί ως
συστημική παραβίαση της αρ-
χής της μη επαναπροώθησης.
Η Σλοβενία πραγματοποιεί
μαζικές απωθήσεις προς την
Κροατία με το πρόσχημα της
εφαρμογής της διακρατικής
συμφωνίας για την επαναπρο-
ώθηση προσώπων των οποίων
η διέλευση των συνόρων ή η
παραμονή στη Σλοβενία είναι
παράνομη. Αυτή η συμφωνία
έχει ως αποτέλεσμα τα άτομα
που έχουν εισέλθει παράνομα
στη Σλοβενία από την Κροατία
να γίνονται δεκτά ξανά στις
κροατικές αρχές μέσω μιας
γρήγορης και άτυπης διαδικα-
σίας εντός 72 ωρών. Αυτή η τα-
χεία έκδοση πραγματοποιείται
χωρίς διατυπώσεις, πράγμα
που σημαίνει ότι δεν υπάρχει
δυνατότητα προσφυγής ούτε
ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022
Συνέντευξη
στον
Σάσα Χάιζλερ ΓΙΩΡΓΟ
δημοσιογράφος από τη Σλοβενία, μέλος της συλλογικότητας Infokolpa ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ
Κολάζ βίας και λειτουργικής ένταξης, αστυ-
νομική βία στα (στρατιωτικο-
ποιημένα) σύνορα καθώς και
επαναπροωθήσεων
θεσμική βία πίσω από τα σύνο-
ρα, συνολικά — ένα κολάζ βίας
και παραβίασης της ελεύθερης
τα Βαλκάνια κυκλοφορίας, όπως χρημα-
τοδοτείται και υποστηρίζεται
από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
▶ Στην Ελλάδα υπήρξε μια
«Η αστυνομική βία στα στρατιωτικοποιημένα έντονη συζήτηση για τις
σύνορα, καθώς και η θεσμική βία πίσω από παράνομες απωθήσεις
στο Αιγαίο και τα χερσαία
τα σύνορα κατά προσφύγων και μεταναστών
σύνορα μεταξύ Ελλάδας και
χρηματοδοτείται και υποστηρίζεται από την Τουρκίας. Υπάρχει παρόμοια
Ευρωπαϊκή Ένωση», λέει στο Πριν η Σάσα Χάιζλερ, κατάσταση στα δυτικά
Βαλκάνια;
δημοσιογράφος που συμμετέχει στην πολιτική
πρωτοβουλία Infokolpa με έδρα τη Λιουμπλιάνα. Τα συμβάντα του Έβρου, στα
Η Σλοβενία έχει κάνει συμφωνία με την Κροατία οποία αστυνομία και στρα-
τεύματα από την Ελλάδα, τη
για αυτόματη απέλαση εντός 72 ωρών όσων
Frontex και άλλα ευρωπαϊκά
ρασαν «παράνομα» στη χώρα.
πέρασαν κράτη «πολέμησαν» άοπλους
Απόό εκει, συνήθως, οι πρόσφυγες ανθρώπους, τους οποίους
ενθάρρυνε ο Ερντογάν, θα
ταλήγουν σε άθλια στρατόπεδα
καταλήγουν μπορούσαν να συσχετιστούν
η Βοσνία-Ερζεγοβίνη. «Το
στη περισσότερο με τα συμβάντα
2, οι διμερείς συμφωνίες
2022, στα σύνορα Λευκορωσίας-Πο-
λωνίας, όπου η Λευκορωσία
αναπροώθησης έχουν γίνει
επαναπροώθησης θεωρήθηκε ως υποκινητής της
μια προτιμώμενη μέθοδος και κίνησης μεταναστών προς τα
απόό άλλες χώρες, παρότι σύνορα της ΕΕ, οι οποίοι αντι-
μετωπίστηκαν με βία από την
νιστούν παραβιάσεις
συνιστούν πολωνική πλευρά. Μπορούμε
του διεθνούς δικαίου», σίγουρα να συζητήσουμε για
αφέρει. Ολόκληρη
αναφέρει. άλλους πολιτικούς παίκτες και
από πού προέρχονται τα κί-
ολύ ενδιαφέρουσα
η πολύ νητρά τους, ωστόσο αυτό δεν
νέντευξη
συνέντευξη αθωώνει τις ξεκάθαρα ρατσι-
ο prin.gr
στο στικές κυβερνήσεις στην Ελ-
λάδα ή την Πολωνία (ή αλλού),
που εφαρμόζουν αντιμετανα-
στευτικές πολιτικές.
Ένα άλλο πρόβλημα είναι
ότι και πάλι συζητάμε τα (πά-
ντοτε) αντικρουόμενα συμ-
φ
φέροντα των εθνικών κρατών
πρόσβαση σε άλλα ένδικα κα αλ
αλλά αυτό που λείπει είναι
ζει
μέσα, γεγονός που παραβιάζει η βούληση και η ανάγκη των
ευθέως το συνταγματικό δι- ίδ
ίδιων των μεταναστών. Πού
Οι Αφρικανοί
καίωμα προσφυγής. Το 2022, 2, θέ
θέλουν να είναι αυτοί οι άν-
οι διμερείς συμφωνίες επα- ρωτούν πώς γίνεται θ
θρωποι; Στην Τουρκία, στην
ναπροώθησης έχουν γίνει να εξορύσσονται και Ελλάδα ή στη Γερμανία;
μια προτιμώμενη μέθοδος Από τη μια πλευρά, υπάρ-
να αποστέλλονται οι πόροι
και από άλλες χώρες, πα- χουν πράγματι χώρες στις
ρότι συνιστούν παραβιά- των χωρών τους εκτός οποίες έχουν υποσχεθεί
σεις του διεθνούς δικαίου. Αφρικής χωρίς βίζα, την είσοδο στην ΕΕ (Τουρ-
κία, Βοσνία κ.λπ.), αλλά
ενώ οι άνθρωποι
▶ Ποια κατάσταση τ τραβούσαν από τη μύτη
τις
επικρατεί στα Βαλκάνια; χρειάζονται για πάρα πολύ καιρό ή ήταν
μι ψευδής αφήγηση από την
μια
Η κατάσταση στις υπόλοιπες ες αρ
αρχή. Από την άλλη, όμως,
βαλκανικές χώρες δεν είναι αι έχ
έχουμε φυλακές να ξεπροβάλ-
διαφορετική: υπερπλήρεις λουν σαν τα μανιτάρια μετά τη
καταυλισμοί και κέντρα κρά- βροχή στην Ελλάδα, με γενναι-
τησης, έλλειψη υγειονομικής όδωρη συνεισφορά της ΕΕ και
περίθαλψης και προστασίας έχουμε πλήρη αδυναμία να δι-
των γυναικών, lgbtqi και ανη- απραγματευτούμε ο,τιδήποτε
λίκων, ανύπαρκτες πολιτικές μεταξύ μας.
11
Η Σλοβενία είναι η πρώτη
που λέει «δεν εκμεταλλευόμα-
στε ούτε καταπιέζουμε κανέ-
ναν, επομένως δεν πρέπει να
υποστούμε τις συνέπειες της
πώλησης όπλων από τη Γαλλία
στη Μέση Ανατολή», αλλά κα-
θώς είμαστε αλληλένδετοι και
καθώς είμαστε στο ίδιο οικονο-
μικό και στρατιωτικό σύμφω-
νο, μοιραζόμαστε την ευθύνη.
Έτσι, εάν η Σλοβενία δεν δώσει
άσυλο σε ανθρώπους και τους
απωθήσει, τότε είναι υπεύ-
θυνη για όσα συμβαίνουν στα
hotspots στη Βοσνία-Ερζεγο-
βίνη. Και το ίδιο ισχύει για την
Ελλάδα και την Πολωνία.
▶ Όλα όσα γίνονται με τους
πρόσφυγες στην περιοχή
μας είναι ιδιαιτερότητες
των μικρών βαλκανικών
κρατών ή είναι μια κεντρικά
εκπεμπόμενη πολιτική της
ΕΕ;
Η σύντομη απάντηση σε αυτή
την ερώτηση είναι «ακολουθή-
στε τα χρήματα». Ποιος χρη-
ματοδοτεί πολιτικές και ποιος
τις εκτελεί; Η συνολική στάση
της ΕΕ δεν διαφέρει από τη
στάση των συμφερόντων των
χωρών ή ακόμα καλύτερα των
διεθνικών εταιρειών όπου συ-
γκεντρώνεται το μεγαλύτερο
μέρος του κέρδους, των επεν-
δύσεων και άλλων κεφαλαίων.
Σε έναν παγκοσμιοποιημένο
κόσμο αυτό σημαίνει πολλά
πράγματα, και ένα από αυτά
είναι το οικονομικό και πολιτι-
κό αδιέξοδο στο οποίο λειτουρ-
γούν οι χώρες «δεύτερου και
τρίτου κόσμου». Παραδόξως,
με τόσα πολλά λόγια για τη
δημοκρατία τα τελευταία τριά-
ντα χρόνια, ο κόσμος μας δεν
είναι τελικά τόσο δημοκρατι-
κός: δεν έχουμε την πολυτέ-
λεια να μην είμαστε μέρος του
ΝΑΤΟ, των συμφωνιών TTIP,
των αναπτυξιακών εκβιασμών
του ΔΝΤ/Παγκόσμιας Τράπε-
ζας ή άλλων συμφώνων.
Οι Αφρικανοί ρωτούν πώς
γίνεται να εξορύσσονται και
να αποστέλλονται οι πόροι των
χωρών τους εκτός Αφρικής χω-
ρίς βίζα, ενώ οι άνθρωποι χρει-
άζονται. Ναι, πολλοί άνθρωποι
συχνά δεν έχουν άλλη επιλογή
από το να εγκαταλείψουν ή να
διαφύγουν από τα εκμεταλ-
λευόμενα εδάφη τους, αλλά
ακόμα κι αν δεν ήταν έτσι και
αν ήταν απλώς μια περίπτωση
ανθρώπων που ήθελαν απλώς
να πάνε στον κόσμο και να τον
δουν, να ζήσουν την εμπειρία
δεν καταλαβαίνω γιατί αυτό
είναι πρόβλημα; Είναι γελοίο
το πώς η μετανάστευση θεω-
ρείται θέμα «ασφάλειας» στις
κυρίαρχες αφηγήσεις.
12 ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Η άλλη όψη

Echelon, Δημήτρης Τζιαντζής

Prism, Pegasus
To 1984 του Όργουελ ήταν προειδοποί-
ηση και όχι εγχειρίδιο χρήσης τονίζει η
πρωτοβουλία για την απελευθέρωση
του Ασάνζ. Ωστόσο, δεκάδες χώρες και
Καπιταλισμός της
παρακολούθησης
κυβερνήσεις φαίνεται να πιστεύουν
το αντίθετο! Οι παρακολουθήσεις των
επικοινωνιών όλων των πολιτών σε
όλο τον κόσμο, η ωμή παραβίαση των
θεμελιωδών συνταγματικών αρχών

και ψηφιακός
είναι κανόνας όχι εξαίρεση. Οι λεγόμε-
νες νομότυπες παρακολουθήσεις δεν
είναι παρά ένα θραύσμα των προσω-
πικών δεδομένων μας, που καθημε-
ρινά αλιεύονται παράνομα από μέσα
κοινωνικής δικτύωσης, mail, SMS,
και τις τηλεφωνικές συνομιλίες μέσω
«λέξεων-κλειδιά». Έχει κυλήσει πολύ
νερό στο αυλάκι από την εποχή που
στα τέλη της δεκαετίας του 1960 δη-
μιουργήθηκε το εφιαλτικό πρόγραμμα
ολοκληρωτισμός
Echelon, αρχικά για την παρακολούθη-

ση των επικοινωνιών της Σοβιετικής
Ένωσης και του Ανατολικού μπλοκ. Στη
συνέχεια, το δίκτυο –με διαφορετικά
κωδικά ονόματα όπως το PRISM– εξε-
λίχθηκε σε ένα παγκόσμιο σύστημα
κατασκοπίας επικοινωνιών.
Τα λογισμικά και hardware παρακολού-
θησης όπως τα Pegasus και Predator
(και παλαιότερα το C4I) που πωλού-
νται-ενοικιάζονται σε τρίτες χώρες
αλλά και άλλους «τελικούς χρήστες»
(υπηρεσίες ασφαλείας και πληροφορι-
ών) κάνουν την ιδιωτικότητα στο δια-
δίκτυο να μοιάζει με ανέκδοτο. Κανένα
μέσο δεν είναι πλέον ασφαλές, ούτε οι
κρυπτογραφημένες συνομιλίες μέσω
Τelegram και WhatsApp, ούτε το Dark
Web. Την ώρα που η φημολογία ότι
η ίδια η CIA δημιούργησε το Darknet
κρίνεται μάλλον υπερβολική, είναι επι-
βεβαιωμένο ότι το χρησιμοποιεί για
στρατολογήσεις, καλώντας Ρώσους
πολίτες που διαφωνούν με την εισβολή
στην Ουκρανία και έχουν πληροφορίες
να έρθουν σε επαφή με αμερικανούς
αξιωματούχους!
Δεκάδες χώρες της ΕΕ, με πιο πρόσφα-
τες την Πολωνία και την Ουγγαρία,
αποκαλύφθηκε ότι χρησιμοποιούσαν
το λογισμικό Pegasus για να παρακο-
λουθούν βουλευτές και ακτιβιστές. Η
Ισπανία βρέθηκε σε μεγάλη κυβερνητι-
κή κρίση, όταν αποκαλύφθηκε ότι στο
στόχαστρο του Pegasus βρίσκονταν
βουλευτές, Καταλανοί αυτονομιστές,
ακόμα και ο πρωθυπουργός Πέδρο
Σάντσεθ. Η «διερεύνηση» δεν οδήγη-
σε πουθενά και το πόρισμα ήταν ότι
οι «πολιτικά λάθος» επιχειρήσεις των
μυστικών υπηρεσιών έγιναν νόμιμα!
«Δ
εν μπορούμε να έ- δο– πλασάρεται πρώτη, πάνω και από πρόσβαση στους σέρβερ και τα δεδο-
χουμε 100% ασφά- την τρομοκρατία, στον κατάλογο των μένα των χρηστών της Google, του
λεια και 100% προ- λόγων που μας ζητούν να θυσιάσουμε Facebook, της Microsoft, του yahoo,
στασία της ιδιωτικής τα πιο ιερά μας δικαιώματα. Οι κυβερ- της Apple κλπ. Το υλικό της παρακο-
ζωής (privacy, ιδιω- νήσεις αναφέρονται συχνά σε πιθανές λούθησης περιλαμβάνει τηλεφωνικές
τικότητα) και μηδενική ενόχληση». τρομοκρατικές επιθέσεις ή υβριδικές κλήσεις, επικοινωνία και αγορές μέσω
Αυτό δήλωνε πριν μερικά χρόνια ο τότε απειλές που αντιμετωπίστηκαν χάρη διαδικτύου, τραπεζικές συναλλαγές,
πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα, στον «μεγάλο αδερφό» που μας παρα- αλληλογραφία επιχειρήσεων, ακόμα
όταν στο κάδρο της έρευνας βρισκόταν κολουθεί, αλλά ποτέ δεν λένε πόσα προ- και αναζήτηση ιατρικής συνταγογρά-
η συνταγματικότητα των μεθόδων πα- σωπικά δεδομένα έχουν καταγραφεί φησης στο Google.
ρακολούθησης των μυστικών υπηρεσι- για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος και να Το PRISM εισήχθη από τον Ντικ
ών των ΗΠΑ. Τις ίδιες δικαιολογίες για αναρωτηθούμε αν άξιζε τον κόπο. Τσέινι επί προεδρίας Μπους. Βοήθησε
την ανάγκη να κάνουμε κάποιες πα- Η αποκάλυψη που άλλαξε τα πά- την κυβέρνηση των ΗΠΑ στην εξαπάτη-
ραχωρήσεις της ιδιωτικότητάς μας στο ντα ήρθε το 2013, όταν ο Εντ Σνόουντεν ση του λαού και στη δικαιολόγηση ενός
όνομα της «εθνικής ασφάλειας» και της δημοσιοποίησε ντοκουμέντα για το πολέμου με θύματα πάνω από 7.000
αντιμετώπισης των «ασύμμετρων-υβρι- PRISM, ένα πρωτοφανούς κλίμακας νεκρούς και 40.000 ανάπηρους Αμε-
δικών απειλών» επικαλείται σήμερα και πρόγραμμα ηλεκτρονικής παρακολού- ρικανούς και 150.000 Ιρακινούς. Οι
ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αφού ξέσπα- θησης που εφαρμόζουν οι Ηνωμένες ΗΠΑ παραδέχτηκαν την ύπαρξη αυτού
σε το σκάνδαλο των παράνομων παρα- Πολιτείες όχι μόνο στο εσωτερικό της του προγράμματος και παρουσίασαν
κολουθήσεων. Μετά τον πόλεμο στην χώρας τους αλλά και σε όλο τον κόσμο. κάποιες ελάχιστα πειστικές δικαιολογί-
Ουκρανία, η Ρωσία –η νέα «αυτοκρατο- Τότε μάθαμε ότι η Εθνική Υπηρεσία ες για τη νομιμότητά του. Μετά την 11η
ρία του κακού» για το δυτικό στρατόπε- Ασφάλειας των ΗΠΑ έχει απευθείας Σεπτεμβρίου και το διαβόητο Patriot
Όπως «η αστική
τάξη γεννά τους
νεκροθάφτες
της», έτσι
και η υψηλή
τεχνολογία
που ελέγχεται
από το κράτος
και τις μεγάλες
επιχειρήσεις
γεννά τα
κινήματα
που θα την
αμφισβητήσουν

Τα παράνομα
λογισμικά τύπου
Predator είναι η άλλη
όψη των «νόμιμων
επισυνδέσεων»
Act, αυτοί οι όροι και οι προϋποθέσεις ξεχεί-
λωσαν σε απίστευτο βαθμό, συμπεριλαμβάνο-
ντας στην κατηγορία των υπόπτων κάθε αμε-
ρικανό πολίτη και, αλυσιδωτά, κάθε πολίτη
σε οποιαδήποτε περιοχή του κόσμου χωρίς να
απαιτείται δικαστική εντολή για να προσδιορι-
στεί ο «στόχος», το αντικείμενο της παρακολού-
θησης. Ο Μπαράκ Ομπάμα διατήρησε το πρό-
γραμμα, το οποίο παραμένει σε ισχύ ακόμα και
μετά την τυπική λήξη του Patriot Act το 2019,
αν και εξετάζεται κατά πόσο παραμένει απο-
δοτικό, καθώς επικεντρώνεται στη χρήση «με-
ταδεδομένων» (metadata), που αφορούν τη δι-
άρκεια και τον τόπο των τηλεφωνικών συνομι-
λιών και όχι το περιεχόμενό τους, μια δραστη-
ριότητα που κάνει και ο «υπερκοριός» της ΕΥΠ.
Ο μεγάλος φόβος του Σνόουντεν όπως περι-
γράφει στο βιβλίο του (Μεγάλο Φακέλωμα, 2019)
είναι ότι οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, με
την εξέλιξη της τεχνολογίας, σύντομα θα είναι
σε θέση να δημιουργήσουν έναν πλήρη «μόνιμο
φάκελο» (permanent record) κάθε πολίτη στον
πλανήτη που έχει πρόσβαση σε υπολογιστή, κι-
νητό ή τάμπλετ.
Η προστασία της «ιδιωτικότητας», των προ-
σωπικών δεδομένων, δεν είναι απλώς θέμα δη-
μοκρατικής ευαισθησίας και διαφύλαξης της
ατομικότητάς μας. Τα προσωπικά μας δεδομέ-
να έχουν σήμερα καθοριστική σημασία επειδή
η ταυτότητα και η κοινωνική μας ύπαρξη μας
βρίσκονται όλο και περισσότερο online. Έχουν
καθοριστική σημασία, επειδή σήμερα το χρήμα
όλο και περισσότερο συγκεντρώνεται στα χέρια
των κατόχων της πνευματικής ιδιοκτησίας, ιδί-
Η άλλη όψη ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 13
Στα νύχια Pegasus
ως στα χέρια των εταιρειών που δραστηριο-
ποιούνται στο ηλεκτρονικό εμπόριο,
των ίδιων εταιρειών που κατέχουν
τις βάσεις δεδομένων στις οποί-
ες έχουν πρόσβαση οι κυβερ-
νήσεις μέσω του Prism, του
Predator και του Pegasus.
και Predator
Στην εποχή του «κατασκο-
πευτικού καπιταλισμού»,
η ψηφιακή γνώση είναι
βρίσκονται οι μισές
χώρες της ΕΕ
το κλειδί για την ιδιοκτη-
σία και για την εξουσία.
Το σημείο καμπής,
ο καταλύτης που έκανε
ανθρώπους σαν τον Σνό-
ουντεν να περάσουν στο
στρατόπεδο των εχθρών
της αμερικανικής κυβέρ-
νησης, ήταν οι ολοκληρω-
τικές μέθοδοι ελέγχου της, η
συνειδητοποίηση ότι οι πολί-
τες δεν είχαν ποτέ ερωτηθεί αν
αποδέχονται να παρακολουθείται
η κάθε τους κίνηση. «Όσα είδα στη
Γενεύη γκρέμισαν τις ψευδαισθήσεις
μου για τον διεθνή ρόλο της χώρας μου»,
λέει ο Σνόουντεν. «Συνειδητοποίησα ότι ήμουν
μέρος ενός συστήματος που έκανε περισσότερο
κακό παρά καλό». Το καταλυτικό γεγονός είναι
η ίδια η φύση του ολοκληρωτικού καπιταλι-
σμού της εποχής μας.
Η
Οι παρακολουθήσεις και ο έλεγχος σκέψης ΕΕ και όχι μόνο η Ελλάδα, βρί- μάθουν ποιοι είναι οι πελάτες της
στην εποχή μας έχουν πολλές μορφές. Η παρα- σκεται στο μάτι του κυκλώνα NSO, οι ευρωβουλευτές διαπίστω-
κολούθηση του συνόλου του πληθυσμού μοιάζει
ήπια μπροστά στις χυδαίες μεθόδους που χρη-
του σκανδάλου παρακολου-
θήσεων μέσω παράνομων λογι-
σαν ότι οι περισσότερες χώρες της
ΕΕ είχαν συμβάσεις με την εταιρεία:
σμικών. Τους τελευταίους 13 μήνες 14 χώρες έχουν συνεργαστεί με την
σιμοποιούν οι εργοδότες, ώστε να είναι οι ερ-
γαζόμενοι όσο το δυνατόν πιο παραγωγικοί και αποκαλύφθηκε ότι spyware χρησι- NSO στο παρελθόν και τουλάχιστον
να αποσπούν όσο γίνεται μεγαλύτερη υπεραξία μοποιήθηκε σε περισσότερες από 12 εξακολουθούν να χρησιμοποιούν
από αυτούς! Οι μέθοδοι αυτές έχουν επεκταθεί 10 χώρες της ΕΕ με στόχο ηγέτες της το Pegasus για «νόμιμη παρακολού-
και στις πιο καλοπληρωμένες δουλειές γρα- αντιπολίτευσης, δημοσιογράφους, θηση κλήσεων κινητής τηλεφωνίας»,
φείου, ειδικά στην εποχή της πανδημίας. Με δικηγόρους και ακτιβιστές ακόμα και σύμφωνα με τις επίσημες απαντήσεις
τη γιγάντωση της τηλεργασίας, οι εργοδότες μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής! της ισραηλινής εταιρείας.
μπήκαν μέσα στα σπίτια των εργαζομένων και Η χρήση του ισραηλινού συ- Να θυμίσουμε ότι πρόσφατα η
θέλουν τον έλεγχο των ζωών τους, με τα όρια στήματος παρακολούθηση Predator κάθε άλλο παρά αντιπολιτευόμενη
μεταξύ εργασίας, ελεύθερου χρόνου και ιδιω- είναι πολύ πιο εκτεταμένη στην Καθημερινή δημοσίευσε αποκαλυ-
τικής ζωής να έχουν γίνει πιο θολά από ποτέ. Ευρώπη από όσο νομίζαμε, όπως πτικό ρεπορτάζ, που αποκαλύπτει
Πολλοί εργοδότες θεωρούν ότι οι εργαζόμενοι αποκαλύπτουν τα αποτελέσματα του άμεση σύνδεση της ΕΥΠ με τον Ισ-
είναι υποχρεωμένοι να είναι διαρκώς διαθέ- ταξιδιού της Εξεταστικής Επιτροπής ραηλινό Ταλ Ντίλιαν, τον λεγόμενο
σιμοι όλες τις ώρες της ημέρας και να δίνουν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Mister Predator και πρώην στέλεχος
λογαριασμό για τις κινήσεις τους! Η άνοδος Ισραήλ, που ερευνά τις παρακο- της Μοσάντ και για το πως οι υπη-
του λογισμικού παρακολούθησης εργαζομένων λουθήσεις μέσω του κακόβουλου ρεσίες του συστήματος «νοικιάστη-
γραφείου είναι μια από τις κρυφές ιστορίες λογισμικού Pegasus. Σύμφωνα με καν» στο παρελθόν από την ελληνική
της πανδημίας, δήλωσε στον Guardian στέλε- όσα έφερε στο φως η ισραηλινή εφη- κυβέρνηση, καθώς τα συστήματα
χος εργατικού σωματείου. Μάλιστα, όπως μερίδα Haaretz, οι ευρωβουλευτές επισύνδεσης της ΕΥΠ και της ΕΛΑΣ,
σημειώνεται, αυτή η παρακολούθηση γίνεται εξεπλάγησαν όταν ανακάλυψαν συμ- δεν μπορούν ακόμα να ακούσουν
συχνά χωρίς την έγκριση των εργαζομένων. βόλαια με τις χώρες καταγωγής τους. συνομιλίες ή να διαβάσουν μηνύμα-
Οι εργοδότες σε Ευρώπη και ΗΠΑ χρησιμοποι- Σύμφωνα με όσα έμαθαν οι ευρω- τα από το WhatsApp και το Viber. Η
ούν και λογισμικό που καταγράφει τον ρυθμό βουλευτές από το προσωπικό της δι- δυνατότητα του συστήματος να πα-
πληκτρολόγησης και τον χρόνο που πέρασες αβόητης NSO, η εταιρεία έχει ενεργά ρακάμπτει τα πρωτόκολλα ασφάλειας
χαζεύοντας. Το λογισμικό παρακολούθησης συμβόλαια με 12 από τα 27 μέλη της και τον αλγόριθμο κρυπτογράφησης
προσφέρει οργουελιανές δυνατότητες –οι οποί- Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ συνεργά- προκαλεί τον οργή των κολοσσών
ες ευτυχώς ακόμα δεν εφαρμόζονται– όπως να ζεται με 22 οργανισμούς ασφαλείας της τεχνολογίας -παρά τη συνεργασία
μπορεί ο εργοδότης να ανοίξει την κάμερα στον και επιβολής της τάξης στην ΕΕ. τους με την NSA- με την Apple και το
απομακρυσμένο υπολογιστή ή ακόμα και να Τα μέλη της επιτροπής του Ευρω- Facebook να έχουν μηνύσει την NSO
τραβήξει screenshot! κοινοβουλίου που συστήθηκε μετά για το παράνομο χακάρισμα τηλεφώ-
Οι εργατικές αντιστάσεις και η προσπάθεια τις δημοσιογραφικές αποκαλύψεις νων μέσω των πλατφορμών.
συνδικαλιστικής δράσης σε εργασιακούς χώ- για το Project Pegasus και τις παρακο- Το Predator κατασκευάζεται από
ρους όπως η Amazon και η Google, ωστόσο, λουθήσεις πολιτικών, δημοσιογρά- την εταιρεία Cytrox (ανήκει στον Όμι-
ακόμα και σε αυτές τις συνθήκες, δείχνουν ότι φων, ακτιβιστών και άλλων το 2021, λο Intellexa), που έχει τη νομική έδρα
μπορούν και πετυχαίνουν κατακτήσεις. Πρό- διαπίστωσαν κατά το ταξίδι τους στο της στη Βόρεια Μακεδονία και δρα-
σφατα η Amazon, που πρωτοστατεί σε μεθό- Ισραήλ, αλλά και κατά την επιστροφή στηριοποιείται μέσω της Ελλάδας.
δους ελέγχου της παραγωγικότητας, ακύρωσε τους στις Βρυξέλλες, ότι στην Ευρώπη Στο παρελθόν, δραστηριοποιούνταν
την αποτρόπαια πρακτική παρακολούθησης υπάρχει επίσης μια καλά ανεπτυγμέ- από την Κύπρο, αλλά έπειτα από μια
του χρόνου των εργαζομένων κατά τον οποίο νη βιομηχανία κυβερνοπολέμου – σειρά «ενοχλητικών περιστατικών»,
απομακρύνονται από το πόστο τους για να και πολλοί από τους πελάτες της εί- σύμφωνα με την Haaretz, μετέφερε
πάνε τουαλέτα ή να πάρουν ένα σνακ. ναι ευρωπαϊκές χώρες. Ζητώντας να τη δραστηριότητά της στην Ελλάδα.
14 ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 ΕΠΙ • κοινωνία

πίσω
από τις
κάμερες
ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΗ πα-
σαρέλα και επαφές με αρμόδιους
και αναρμόδιους κυβερνητικούς
αναμένονται στη Διεθνή Έκθεση
Θεσσαλονίκης από τις συνδικαλι-
στικές ενώσεις δημοσιογράφων.
Μέλημα των ηγεσιών τους, όπως
μαθαίνουμε, είναι να κλειστούν
οι συναντήσεις με τους υπουρ-
γούς, όπως ο κυβερνητικός
εκπρόσωπος Γ. Οικονόμου και
η υπουργός Πολιτισμού Λίνα
Μενδώνη για να συζητήσουν την
«ατζέντα» των αιτημάτων.
Ματίνα Παπαχριστούδη
Οι εχθροί
δημοσιογράφοι
Το μοντέλο της πολι- Ευρισκόμενη σε πανικό μετά τη χιο- σων, όπως και των δημοσιογρά-
τικής Τραμπ (πόλωση νοστιβάδα αποκαλύψεων για το κα- φων που μπήκαν στο στόχαστρο
μέχρις εσχάτων στην κοι- θεστώς παρακολουθήσεων με νοικια- των υποτακτικών υπαλληλίσκων
νωνία, αναγόρευση όλων σμένα από κράτος και ιδιώτες κατα- του Μεγάρου Μαξίμου, όπως ο
των δημοσιογράφων που δεν σκοπικά λογισμικά τύπου Predator Άλεξ Κλαπ (New York Times) και η
παπαγαλίζουν το κυβερνητικό και ενόσω είχε εκδηλωθεί παρέμβαση Νεκταρία Σταμούλη του Politico,
αφήγημα σε «εχθρούς της πατρίδας-κράτους»), υι- ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων για με την κατηγορία ότι «στοχεύουν
οθέτησε η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη. τη δολοφονική τακτική των επανα- να πλήξουν το κράτος- πατρίδα»,
προωθήσεων σε Έβρο και ότι είναι «πληρωμένοι» ή «κομ-
Αιγαίο, το Μαξίμου επέ- ματικοί» δημοσιογράφοι, κ.λπ.,
λεξε την τακτική τραμπι- καταδεικνύει πως το Μαξίμου
κής επίθεσης στη δημο- δεν ανέχεται πλέον την παραδο-
ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ των «τροφείων» Η ΑΠΟΔΟΧΗ των κουπονιών σιογραφική έρευνα. Σε σιακή δημοσιογραφία. Εξοργίζε-
μέσω πιστωτικών καρτών, αντί για τροφής μέσω της σύμβασης για τα ελληνικά ανεξάρτητα δια- ται για οποιαδήποτε πληροφορία
δικτυακά Μέσα και δημο- ή είδηση που δημοσιεύεται εκτός
αυξήσεις σε μισθούς, επικύρωσαν κρατικά Μέσα, αφενός, σημαίνει
σιογραφικές ομάδες, που των –ελεγχόμενων από το ίδιο–
οι συνδικαλιστικές δυνάμεις που πως η ΕΣΗΕΑ παραπέμπει στις
εδώ και μήνες κάνουν καναλιών διανομής μέσω non
πρόσκεινται σε ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ στις καλένδες την όποια προσπάθεια του αποκαλύψεις για το κα- paper, δελτίων τύπου, δηλώσε-
δημοσιογραφικές ενώσεις, με την κλάδου για υπογραφή ΣΣΕ στα ιδιω- θεστώς των παρακολου- ων και συνεντεύξεων. Επιλέγει
υπογραφή σύμβασης με την κυβέρ- τικά ΜΜΕ. Αφετέρου, επικυρώνει τα θήσεων και των εγκλημα- να γίνει διεθνώς ρεζίλι, ακόμη
νηση για τα κρατικά Μέσα, ΕΡΤ, ΑΠΕ, όσα εφαρμόζουν ήδη οι ιδιοκτήτες τικών pushbacks, φτάνο- και στα ευρωπαϊκά θεσμικά όρ-
γραφεία Τύπου και δημοτικά ΜΜΕ. των ιδιωτικών ΜΜΕ. Δείχνει, επίσης, ντας και σε διεθνή ΜΜΕ. γανα, εκτοξεύοντας από επίση-
Τα οικονομικά αιτήματα απορρί- πως η ΕΣΗΕΑ, με ευθύνη και των Καλομαθημένα τα κυ- μα χείλη υπουργών απειλές για
φθηκαν όλα από την κυβέρνηση και συνδικαλιστών του ΣΥΡΙΖΑ, έχει βερνητικά στελέχη στον διώξεις δημοσιογράφων, επειδή
η συμμαχία της ΕΣΗΕΑ αποδέχθηκε μετατραπεί σε κυβερνητικό εταίρο απόλυτο έλεγχο του ελ- τόλμησαν να μιλήσουν με τους
ληνικού μιντιακού συ- πρόσφυγες στον Έβρο, όπως
να υπογράψει τα κουπόνια-τροφεία στην κατάπτωση της ελευθερίας
στήματος, επιδόθηκαν σε έκανε ο Νότης Μηταράκης ενα-
των 5 ευρώ την ημέρα. του Τύπου και της ενημέρωσης.
χυδαία λασπολογία ενα- ντίον του Γ. Χρηστίδη του Spiegel.
ντίον δημοσιογράφων ξέ- Το μοντέλο διαχείρισης μίντια εί-
νων Μέσων, όπως οι New York Times, ναι φανερό πως οδηγεί στην ποι-
το Politico και το Spiegel. νικοποίηση και καταστολή των
Η συκοφάντηση αυτών των Μέ- «εχθρών δημοσιογράφων».

ΣΤΡΑΤΕΥΜΕΝΟΙ
∆ίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων «Σπάρτακος»

Δύο ακόμα πρόσφυγες βρέθηκαν λεμο και τον εθνικισμό, που θα προ-

Ο Έβρος ξεβράζει νεκρούς

νεκροί στον ποταμό Έβρο τις προη-
γούμενες ημέρες. Δύο ακόμα χαμέ-
νες ανθρώπινες ζωές, που ήρθαν να
προστεθούν στη μακάβρια λίστα των
απωλειών στα ρατσιστικά τείχη της
«Ευρώπης-φρούριο».
Δημοσιεύουμε σήμερα σχετική
καταγγελία από το στρατόπεδο Δε-
λαγραμμάτικα: Δύο ακόμη νεκροί
πρόσφυγες στον Έβρο. Ποιες οι ευ-
θύνες Στρατού-Συνοριοφυλακής;
Τα αίτια κατά τα αστυνομικά
δελτία ακόμα άγνωστα (!!!) ή αδιευ-
κρίνιστα (!!!).  στον Έβρο δουλεύει κάργα γιατί ως
Την ώρα που τα ίδια αστυνομι-
κά δελτία καθημερινά και ανελλι-
πώς ανεβάζουν διθυράμβους για τη
σύλληψη διακινητών και για το πόσο
καλά κάνει τη δουλειά της η Ελληνι-
κή Αστυνομία και η Συνοριοφυλακή
με τις πλάτες των ενόπλων δυνάμε-
ων του στρατού.
Μας στέλνουν στα φυλάκια να
γίνουμε μέρος ενός πραγματικού
στατεύει αθώες ψυχές, θύματα των
πολέμων που συμμετέχει και ο Ελλη-
νικός Στρατός.
Που θα παλεύει καθημερινά για
▸ Καταγγελία από το στρατόπεδο ∆ελαγραμμάτικα τη βελτίωση των συνθηκών διαβίω-
σης των προσφύγων και των μετανα-
«κλέφτες και αστυνόμοι», με θύ- πάτη. Βυσματοκρατία, φασισμός με στών, για την αναγνώριση όλων των
ματα ανθρώπινες ζωές μικρών παι- την κάλυψη της ιεραρχίας, κυνήγι δικαιωμάτων τους.
διών, να κάνουμε πλιάτσικο στις μεταναστών και προσφύγων για πο- Σε ένα κίνημα που θα μπλοκάρει
περιουσίες ξεριζωμένων από τον πό- λέμους στο όνομα του χρήματος και στην πράξη την πολεμική μηχανή
λεμο ανθρώπων.  της βολής του καθενός. του κεφαλαίου, ντόπιου και ξένου,
Μας ποτίζουν τα μυαλά φασισμό Οι ζωές που καθημερινά χάνο- ενάντια στις βάσεις, τις ΗΠΑ και το
και ρατσισμό, την ώρα που το βύσμα νται στα σύνορα του Έβρου δεν ανα- ΝΑΤΟ.
κτώνται.  Δεν πολεμάμε για τα συμφέρο-
γνωστόν, όταν αγαπάς την πατρίδα, Τα μικρά παιδιά που πεθαίνουν ντα της ελληνικής ολιγαρχίας, των
βάζεις βύσμα για να γλιτώσεις υπη- σε ξερονήσια δεν θα έχουν την ευ- ΝΑΤΟ-ΗΠΑ-ΕΕ.
ρεσίες και να λουφάρεις.  καιρία να παλέψουν για μια ζωή με Η αλληλεγγύη ντόπιων και προ-
Όταν αγαπάς την πατρίδα, βά- δικαιώματα και αξιοπρέπεια. σφύγων/μεταναστών, ο πραγματι-
ζεις βύσμα για να σε αποσπάσουν Εμείς, από την πλευρά μας, κα- κός εργατικός διεθνισμός, η κοινή
εκεί που βολεύει.  λούμε κάθε στρατευμένο να συμβά- πάλη Ελλήνων και Τούρκων φαντά-
Αλλά το καθήκον καθήκον και η λει σε ένα κίνημα εντός και εκτός ρων, ο κοινός αγώνας του κόσμου
πατρίδα πατρίδα. στρατοπέδων για την Υπεράσπιση της εργασίας και της νεολαία,ς να
Αυτός είναι ο ελληνικός στρατός, των Δικαιωμάτων του Φαντάρου- γίνει δόρυ και ασπίδα προστασίας
συνάδελφοι μην έχετε καμία αυτα- Πολίτη-με-Στολή, ενάντια στον Πό- για κάθε αδικημένο.

Παναγιώτης Ξοπλίδης
Ε
ναν σκληρό και δί-
καιο αγώνα δίνουν
εδώ και έξι εβδο-
μάδες οι εργαζόμε-
νοι στη «Μαλαμα-
τίνα», ενάντια στις απολύ-
σεις των συναδέλφων τους,
τις ατομικές συμβάσεις και
την προσπάθεια διάλυσης του
σωματείου. Απέναντί τους
έχουν την εργοδοσία, αλλά
και το πλέγμα κυβέρνησης-
αστυνομίας και δικαστικών
αρχών, που έχουν στήσει μια
πρωτοφανή επιχείρηση απερ-
γοσπασίας και καταστολής.
Την Τετάρτη 31 Αυγούστου
οι απεργοί και δεκάδες αλλη-
λέγγυοι αγωνιστές δέχτηκαν
βάρβαρη επίθεση, όταν εμφα-
νίστηκε λεωφορείο με ελάχι-
στους απεργοσπάστες, στελέ-
χη και υπαλλήλους γραφείου,
χωρίς κανέναν εργάτη από την
παραγωγή, οι οποίοι επιχεί-
ρησαν να περάσουν στο εσω-
τερικό του εργοστασίου. Ως
συνοδεία είχαν τα ΜΑΤ που
εξαπέλυσαν επίθεση με χημι-
κά και γκλοπ, με αποτέλεσμα
τον τραυματισμό τουλάχιστον
δέκα ατόμων (οι έξι μεταφέρ-
θηκαν στο νοσοκομείο), ενώ
έγιναν και δύο συλλήψεις, μία
εξ αυτών του προέδρου του
Σωματείου και της Πανελλα-
δικής Ομοσπονδίας Εργατοϋ-
παλλήλων Εμφιαλωμένων Πο-
τών, Γιάννη Φραγκίδη.
Κλούβες των ΜΑΤ έχουν
κάνει πλέον «κατάληψη» στο
εργοστάσιο, μετά από αλ-
λεπάλληλες επιθέσεις στους
απεργούς που βρίσκονταν
στην πύλη των εγκαταστά-
σεων. Το μέγεθος της βίαιης
καταστολής ανάγκασε ακό-
μα και το ΕΚ Θεσσαλονίκης,
υπό την πίεση της εργατικής
αντίδρασης, να προκηρύξει
24ωρη πανεργατική απεργία
στην πόλη την 1η Σεπτέμβρη.
Η καταστολή όχι μόνο δεν
έκαμψε τους απεργούς αλλά
δυνάμωσε ακόμα περισσότε-
ρο τον αγώνα τους, με από-
φαση του Σωματείου για κή-
ρυξη 24ωρων απεργιών έως
και την Πέμπτη 15 Σεπτέμ-
βρη. «Εμείς είμαστε απο-
φασισμένοι να μην κάνουμε
πίσω. Για μας κόκκινη γραμ-
μή είναι οι 15 απολύσεις. Εί-
μαστε κάθε μέρα εδώ και θα
συνεχίσουμε να είμαστε μέχρι
να λυθεί το ζήτημα, το οποίο
Κοινωνία
«Μαλαματίνα»: Εργάτες
ανυποχώρητοι κόντρα στα ΜΑΤ
Με 24ωρες επαναλαμβανόμενες απεργίες απαντούν οι εργάτες
της «Μαλαματίνα» στο όργιο βίας και καταστολής από κυβέρνηση
και εργοδοσία. Ανάγκη μαζικής και έμπρακτης ταξικής
αλληλεγγύης, ενόψει και του αγωνιστικού ραντεβού της ΔΕΘ.
είναι να παρθούν πίσω οι 15 απολύσεις, και
(η εργοδοσία) να υπογράψει μια συλλογική
σύμβαση για το καινούργιο έτος», δήλωσε στο
Πριν ο πρόεδρος του σωματείου Γ. Φραγκίδης.
Η απεργία στη «Μαλαματίνα» αναδεικνύει
το σύνολο του σύγχρονου εργασιακού μεσαίωνα
και της σύγκρουσης της ερ-
γατικής τάξης με το κεφά-
λαιο. Η νέα διοίκηση της
εταιρείας αξιοποιεί τους Η καταστολή
δεν έκαμψε
τους απεργούς
αλλά δυνάμωσε
τον αγώνα τους
Νίκη για τους εργαζόμενους στα Λιπάσματα
Μια μεγάλη δικαστική νίκη πέτυχαν οι ερ-
γαζόμενοι στα Λιπάσματα Καβάλας, καθώς
με απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικεί-
ου Καβάλας, που εκδόθηκε στις 22 Αυγού-
στου, κρίθηκαν άκυρες οι 133 απολύσεις
που είχαν υλοποιηθεί από τη διοίκηση
Λαυρεντιάδη. Μάλιστα, το δικαστήριο
επιδικάζει στους εργαζόμενους μισθούς
υπερημερίας, καθώς και αποζημίωση
5 χιλιάδων ευρώ για ηθική βλάβη.
Η δικαστική νίκη των εργαζομένων,
που έρχεται ως επιστέγασμα ενός σκληρού
ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022
νόμους που ψηφίστηκαν στην ελληνική Βουλή
τα τελευταία χρόνια, ώστε να ξεμπερδεύει με
τους παλιούς εργαζόμενους και τα κεκτημένα
δικαιώματά τους, να διαλύσει το σωματείο, να
επιβάλει ατομικές συμβάσεις. Σχέδιό της εί-
ναι το κλείσιμο τμημάτων, σε πρώτη φάση του
τμήματος οδηγών-πωλη-
τών, στη συνέχεια του
τμήματος των χειριστών
κλαρκ, για να προχωρή-
παρατεταμένου αγώνα, αποτελεί παράλ-
ληλα «ράπισμα» για την κυβέρνηση και
τον Κωστή Χατζηδάκη προσωπικά, καθώς
οι ομαδικές απολύσεις έγιναν με βάση τον
νόμο 4808/2021 (νόμο Χατζηδάκη) και τη
σύμφωνη γνώμη του υπουργείου Εργασίας.
Οι εργαζόμενοι στα Λιπάσματα Καβάλας
είχαν δώσει τον τόνο στις απεργιακές κινη-
τοποιήσεις του Ιουνίου 2021 ενάντια
στην ψήφιση του αντεργατικού νόμου, με
μαζική δυναμική συμμετοχή στις διαδηλώ-
σεις και έντονο παλμό.
15
σουν και αναδιαρθρώσεις στο
τμήμα παραγωγής. Την ίδια
στιγμή της χαρίζονται τόκοι
από θαλασσοδάνεια και χρέη
προς το Δημόσιο (κούρεμα 90%
των οφειλών σε πιστωτές και
50-55% προς το Δημόσιο). Με
τις ευνοϊκές ρυθμίσεις κυβέρ-
νησης και δικαστών υπήρξε
συνολική μείωση των χρεών
κατά 70-80%.
Αντίθετα, οι εργαζόμε-
νοι καλούνται να ζήσουν με
μισθούς πείνας σε συνθήκες
ακρίβειας και λεηλασίας ει-
σοδημάτων και δικαιωμά-
των. Γι’ αυτό ο αγώνας των
εργαζομένων της «Μαλαμα-
τίνα» είναι αγώνας όλης της
εργατικής τάξης. Είναι ένας
αγώνας που πρέπει να νική-
σει, να γίνει μέρος του συ-
νολικού αγώνα ενάντια στην
αντιλαϊκή πολιτική των κυ-
βερνήσεων του κεφαλαίου,
των βιομηχάνων και των τρα-
πεζιτών. Η μάχη για να μην
περάσει ο απεργοσπαστικός
μηχανισμός στο εργοστάσιο
δείχνει τον δρόμο του ανυπο-
χώρητου αγώνα και της τα-
ξικής αλληλεγγύης, ενάντια
και στις λογικές άσφαιρων
κινητοποιήσεων, όπως αυτών
της συνδικαλιστικής γραφειο-
κρατίας για τον νόμο Χατζη-
δάκη. Ούτε αρκούν αγώνες
με μοναδικό σκοπό την «εξα-
γωγή συμπερασμάτων».
Η ανάγκη της μαζικής
και έμπρακτης αλληλεγγύης
όλων των σωματείων και των
συλλογικοτήτων του λαού εί-
ναι πιο αναγκαία από ποτέ.
Ανοίγεται ένας νέος δρόμος
που απαιτεί βήματα ενότη-
τας των εργατικών αντιστά-
σεων, με ανεξαρτησία από
τον υποταγμένο συνδικαλι-
σμό και χειραφέτηση των ερ-
γαζομένων. Δεν αρκεί μόνο η
άμυνα ανά κλάδο, απαιτείται
και ο κοινός βηματισμός που
θα ενοποιεί τους μόνιμους
με τους συμβασιούχους, τους
σταθερούς με τους ελαστι-
κούς, τους ντόπιους με τους
μετανάστες. Η ταξική συ-
γκέντρωση στα εγκαίνια της
ΔΕΘ στις 10 Σεπτέμβρη στις
6 μ.μ. στην Καμάρα έχει αυτή
τη στόχευση, τον μαζικό,
ανυποχώρητο αγώνα που δεν
θα διεκδικεί μόνο τα ψίχουλα
που πέφτουν από το φαγοπό-
τι του κεφαλαίου.
16 ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Κοινωνία

ΠΑΝ∆ΗΜΙΑ Γιώργος Μουρμούρης

«Σφαγή» μακριά από τις κάμερες

Σχεδόν διπλάσιος είναι ο αριθμός των νεκρών από κορονοϊό τον Αύγουστο
του 2022 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρσι

Σ
φαγή. Η μόνη λέξη που μπο-
ρεί να περιγράψει την κατά-
σταση που επικρατεί στον
τομέα της πανδημίας, σε
θαλάμους νοσοκομείων και
κλινικών. Αθόρυβα, μακριά πια από
τα φώτα της δημοσιότητας, που πλέον
«λούζουν» το νέο τουριστικό «θαύμα».
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του
ΕΟΔΥ, από τις 31 Ιουλίου έως τις 28
Αυγούστου έχασαν τη ζωή τους από
κορονοϊό 1.175 άνθρωποι. Ο αριθμός
σοκάρει: Περίπου 41 ασθενείς κατέλη-
γαν από κορονοϊό κάθε μέρα, όσο κυ-
βέρνηση και ΜΜΕ επαίρονταν για τις
υψηλές πληρότητες σε όλους σχεδόν
τους τουριστικούς προορισμούς.
Για να έχουμε μια τάξη μεγέθους,
το αντίστοιχο διάστημα πέρσι (από τις
31 Ιουλίου έως τις 28 Αυγούστου του
2021) οι νεκροί από κορονοϊό ανέρχο-
νταν σε 634 άτομα, ενώ το 2020 ο αντί-
στοιχος αριθμός την ίδια περίοδο ήταν
«μόλις» 53 νεκροί. Είναι τραγικό, όμως
το «κάθε πέρσι και καλύτερα» εκφρά-
ζει επακριβώς την υγειονομική κατά-
σταση στην Ελλάδα όσον αφορά τον
κορονοϊό. Αυτό, παρά το γεγονός ότι
στο ενδιάμεσο έχει εμβολιαστεί η συ-
ντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού
(πολλοί ακόμα και με 4 δόσεις), δεκά-
δες χιλιάδες άνθρωποι έχουν νοσήσει,
ενώ διεθνώς η ιατρική επιστήμη έχει
κάνει άλματα με τεχνικές και θεραπεί-
ες που μπορούν να μειώσουν δραστι-
κά τη θνητότητα από έναν ιό που δεν
αποτελεί πια «terra incognita» για την
επιστημονική κοινότητα.
Η αλλαγή του τρόπου παρουσίασης
των δεικτών της πανδημίας, με εβδο-
μαδιαίες αντί για ημερήσιες ανακοι-
νώσεις από τον ΕΟΔΥ, μπορεί να κα-
τάφερε να εξαφανίσει την πανδημία
από τον δημόσιο διάλογο, δεν μπορεί
όμως να αντιστρέψει την ψυχρή πραγ-
ματικότητα που καταγράφεται σε πα-
γωμένους νοσοκομειακούς θαλάμους.
Ούτε η πολυσυζητημένη αλλαγή του
τρόπου καταγραφής των θανάτων,
ώστε να παρουσιάζονται ξεχωριστά
όσοι έχασαν τη ζωή τους «με» ή «από»
κορονοϊό πρόκειται να καταφέρει
κάτι τέτοιο.
Βεβαίως, ως προς τη συζήτηση
αυτή, αναρωτιέται κανείς τι άλλαξε
από τις 5 Μαΐου του 2020, όταν ο επι-
κεφαλής της επιτροπής λοιμωξιολό-
γων, Σωτήρης Τσιόδρας, δήλωνε ότι
«εμείς ρισκάρουμε να καταγράψουμε
περισσότερους θανάτους και όχι να
γράψουμε λιγότερους». Στην πραγμα-
τικότητα, το μόνο που άλλαξε είναι
οι κυβερνητικές προτεραιότητες: Ενώ
για τον πρώτο ενάμισι περίπου χρόνο
της πανδημίας ο υπαρκτός κίνδυνος
από τον κορονοϊό μετατράπηκε σε
ιδανικό όχημα για την επιβολή ενός
εφιαλτικού καθεστώτος έκτακτης ανά-
γκης από κράτος και κεφάλαιο, πλέ-
ον προτεραιότητα αποτελεί να βγουν
«όπως-όπως» τα «σπασμένα» πανδη-
μίας και ενεργειακής κρίσης, μέσω της
άνευ προηγουμένου «αρπαχτής» του
τουρισμού.
Όταν και τα τελευταία κρουαζιε-
ρόπλοια αναχωρήσουν, όταν και οι
τελευταίες πτήσεις τσάρτερ απογειω-
θούν, ντόπιοι και μετανάστες θα κλη-
θούν να παίξουν τις ελευθερίες τους
«στα ζάρια» των διαφόρων «επιτρο-
πών ειδικών». Τη ζωή τους την παί-
ζουν ήδη.

ΛΕΥΚΑ∆Α Κυριάκος Νασόπουλος

Ξεσηκωμός για τη διάσωση του Κάστρου και της παραλίας

Αγώνας για να μην ιδιωτικοποιηθεί έκταση 32 στρεμμάτων στην «καρδιά» της πόλης

Σ
φοδρές αντιδράσεις στην τοπική κοινωνία της
Λευκάδας έχει προκαλέσει η συνεχής προ-
σπάθεια από την πλευρά του Δήμου και του
Λιμενικού Ταμείου για παραχώρηση της περιοχής
του Κάστρου σε ιδιωτικά συμφέροντα. Το Σάββα-
το 20 Αυγούστου διοργανώθηκε από πρωτοβουλίες
μαζικότατο συλλαλητήριο, το οποίο αποτέλεσε και
το αποκορύφωμα των κινηματικών διαδικασιών
που βρίσκονται σε εξέλιξη στο νησί τα τελευταία 3-4
χρόνια. Στην κινητοποίηση καλούσε μεταξύ άλλων
η Πρωτοβουλία για τη διάσωση της περιοχής του Κάστρου, η
Πρωτοβουλία Αγροτών Λευκάδας, η συλλογικότητα «Ελεύθε-
ρες Παραλίες Κάστρο, Τουριστικό Περίπτερο-ΤΑΟΛ», η Ομο-
σπονδία Απανταχού Λευκαδίτικων Συλλόγων κ.α.
Η περιοχή του Κάστρου βρίσκεται στην είσοδο
της πόλης της Λευκάδας και αποτελεί σημείο συνά-
ντησης για τους κατοίκους και τους επισκέπτες του
νησιού λόγω και της ελεύθερης παραλίας. Η περιο-
χή που «απειλείται» με ιδιωτικοποίηση είναι μία
έκταση 32 συνολικά στρεμμάτων. Οκτώ στρέμματα
είναι το Τουριστικό Περίπτερο, πρώην λουτρικές
εγκαταστάσεις που είχαν κατασκευαστεί από τον
ΕΟΤ τη δεκαετία του '70, ενώ άλλα 24 στρέμματα
είναι το παλιό οινοποιείο του Αγροτικού Συνεται-
ρισμού Λευκάδος (ΤΑΟΛ). Οι εκτάσεις αυτές βρί-
σκονται εντός της ζώνης του αρχαιολογικού Χώρου
(του Κάστρου της Αγίας Μαύρας), ενώ παράλληλα
αποτελούν περιοχή Natura. Ως εκ τούτου, επιτρέ-
πονται κατασκευές οι οποίες εξυπηρετούν μονάχα
την ανάδειξη και τη χρήση του αρχαιολογικού χώρου
του Κάστρου.
Η προσπάθεια ιδιωτικοποίησης ξεκίνησε πριν
από περίπου μια πενταετία (2016-2017). Η τελική
προκήρυξη δημοσιεύτηκε το 2018, όταν και το εγκα-
ταλελειμμένο Τουριστικό Περίπτερο πέρασε στα χέ-
ρια «επενδυτή», της εταιρείας Notion. Μέχρι στιγ-
μής, το Αρχιτεκτονικό Συμβούλιο της Λευκάδας έχει
απορρίψει τις δύο μελέτες που έχουν κατατεθεί,
καθώς προέβλεπαν κατασκευές που αλλάζουν τη
χρήση των κτιρίων και του χώρου γενικότερα. Παρ᾿
όλα αυτά, Λιμενικό Ταμείο και εταιρεία «πέρασαν»
τη «μελέτη» από όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες του
υπουργείου Πολιτισμού, καθώς και από το Κεντρικό
Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ).
Το μεσημέρι της Τρίτης (30/8) πραγματοποιή-
θηκε νέα διαδήλωση ενάντια στην ιδιωτικοποίηση
έξω από το διοικητήριο Λευκάδας, την ώρα που
βρισκόταν σε εξέλιξη έκτακτο δημοτικό συμβούλιο
με μοναδικό θέμα την «επένδυση» στο Τουριστικό
Περίπτερο. Τελικώς, το δημοτικό συμβούλιο υιο-
θέτησε μία ασαφή πρόταση του δημάρχου Χαράλα-
μπου Καλού περί «ελέγχου της εγκριθείσας τελικής
πρότασης του αναδόχου από τις υπηρεσίες του δή-
μου». Αξίζει να σημειωθεί ότι το Τοπικό Συμβούλιο
Λευκάδας έχει πάρει ήδη απόφαση ενάντια στην
«επένδυση».
Οι κάτοικοι, μέσω της Πρωτοβουλίας, έχουν
προσφύγει και στο Συμβούλιο της Επικρατείας σε
μια προσπάθεια να καθυστερήσουν τις εξελίξεις. Η
υπόθεση αναμένεται να εκδικαστεί στις 28 Σεπτεμ-
βρίου. Παράλληλα, μετά το πετυχημένο συλλαλητή-
ριο της 20ης Αυγούστου, προετοιμάζουν συντονισμέ-
να την άμεση κλιμάκωση των κινητοποιήσεων.

Συνέλευση «Όχι μετρό
στην πλατεία Εξαρχείων»
Συνέντευξη
στον Κυριάκο Νασόπουλο
▶ Από τις αρχές Αυγούστου, η γειτονιά
των Εξαρχείων βρίσκεται σε διαρκή
αναβρασμό με συνεχείς κινητοποιήσεις
των κατοίκων. Τι ακριβώς συμβαίνει;
Η γειτονιά των Εξαρχείων είναι σε κινητο-
ποιήσεις πάνω από έναν χρόνο. Αφορμή
για αυτές είναι και η ανάπλαση του λό-
φου Στρέφη με την εμπλοκή της ιδιωτικής
εταιρίας Prodea αλλά και η έναρξη του
εργοταξίου για την κατασκευή μετρό στην
πλατεία Εξαρχείων. Έκτοτε οι δυνάμεις
καταστολής παραμένουν στην περιοχή 7
ημέρες την εβδομάδα, 24 ώρες την ημέ-
ρα, με εξαιρετικά επιθετική στάση απέ-
ναντι σε όποιον/α διαμαρτύρεται, ακόμα
και στους/στις διερχόμενους/ες. Τις ίδιες
μέρες που στήθηκε το εργοτάξιο στην
πλατεία Εξαρχείων, εμφανίστηκαν μη-
χανικοί και τοπογράφοι στον λόφο Στρέ-
φη, με στόχο να προχωρήσουν και εκεί τα
έργα. Παρ’ όλη τη διπλή επίθεση, υπήρ-
ξαν αντανακλαστικά και δυναμισμός και
σε αυτό το μέτωπο.
▶ Γιατί όμως υπάρχουν τόσο έντονες
αντιδράσεις στη δημιουργία ενός
σταθμού του Μέτρο στην πλατεία
Εξαρχείων; Ποια θα μπορούσε να είναι
μία εναλλακτική πρόταση;
Η δημιουργία σταθμού στην πλατεία
Εξαρχείων σημαίνει καταστροφή της
μοναδικής πλατείας της γειτονιάς μας,
καταστροφή ενός ελεύθερου δημόσιου
χώρου. Τα σχέδια και ο τρόπος υλοποί-
ησης των έργων αποδεικνύουν ότι ο μι-
κρός χώρος της πλατείας θα καταληφθεί
από σκαλιά για την είσοδο και έξοδο,
ασανσέρ και αεραγωγούς. Τα δέντρα
της πλατείας, υψηλή βλάστηση, κόβο-
νται και η φύτευση που προβλέπεται και
αφορά θάμνους και γκαζόν. Τίποτα δεν
αποδεικνύει τη συγκοινωνιολογική αξία
χωροθέτησης του σταθμού στην πλατεία
Εξαρχείων. Αντιθέτως, όλα συντείνουν
στο ότι πρόκειται για μια πολιτική επι-
λογή που έχει ακριβώς αυτόν τον στόχο.
Τον αφανισμό της πλατείας στα πλαίσια
αλλαγής φυσιογνωμίας της γειτονιάς,
καταστροφής των συμβόλων της ιστορί-
ας της αλλά και των στοιχείων της ταυ-
τότητάς της.
Η πλατεία Εξαρχείων τον τελευταίο
καιρό είχε προβλήματα. Προβλήματα,
όμως, που ήρθαν ως επιλογή της κεντρι-
κής εξουσίας. Από τη μια, η έλλειψη κα-
θημερινής φροντίδας και από την άλλη
το εμπόριο ναρκωτικών. Και στις δύο
περιπτώσεις, οι μόνοι που ενδιαφέρο-
νταν ήταν οι κάτοικοι και οι συλλογικό-
τητες της περιοχής, κάνοντας δράσεις
και εκδηλώσεις.
Όσο για την αντιπρόταση, η συνέλευ-
ση «Όχι μετρό στην πλατεία Εξαρχείων»
συγκροτήθηκε και δρα γύρω από τη διά-
Κοινωνία ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 17
Τα σχέδια κεντρικού και τοπικού κράτους για αλλαγή της φυσιογνωμίας των Εξαρχείων δια
της τουριστικοποίησης παρουσιάζει στο Πριν η συνέλευση «Όχι μετρό στην πλατεία Εξαρχείων».
Όπως εξηγούν, η χωροθέτηση του σταθμού στην πλατεία δεν αποτελεί μια «ουδέτερη» απόφαση,
αλλά αποτελεί κρίκο στην εισβολή του real estate –και των ΜΑΤ που κατά κανόνα το συνοδεύουν–
στην ιστορική γειτονιά του αθηναϊκού κέντρου. Ολόκληρη η συνέντευξη διαθέσιμη στο prin.gr
Καταστρέφουν την έρχεται η δημοτική αρχή ή η κυβέρνηση
ως σωτήρας που φέρνει το μάννα εξ ου-
ρανού για να σώσει τον κόσμο. Ο Δήμος,
λοιπόν, δίνει τον λόφο «υιοθεσία» –όπως
πλατεία της γειτονιάς ο ίδιος το ονομάζει– σε μια ιδιωτική εται-
ρία, η οποία συμπεριφέρεται σαν να είναι
η αυλή της. Τα αντιπλημμυρικά που σχε-
διάζονται δεν αφορούν λόφο - χώρο πρα-
σίνου, αλλά πρόκειται για γεωπλέγματα
αντίστοιχα με αυτά που βλέπουμε στις
εθνικές οδούς. Δέντρα κόβονται και φυ-
τεύονται άλλα με κυρίως καλλωπιστικό
χαρακτήρα. Δεν θα μιλάμε πια για έναν
λόφο, για φύση, αλλά για ένα καλλωπι-
σμένο πάρκο με εμπορικές προεκτάσεις.
▶ Αν σας ζητούσα να μου περιγράψετε
με λίγες λέξεις τι σηματοδοτούν τα
Εξάρχεια για αυτόν τον κόσμο που
αντιδρά, ποιες θα ήταν αυτές;
Τα Εξάρχεια καταφέρνουν να ενώσουν
ανθρώπους με διαφορετικές αφετηρίες.
Κινητοποιούνται κάτοικοι, παλιότεροι
και νέοι. Άνθρωποι που έχουν επιλέξει
αυτήν τη γειτονιά του κέντρου εδώ και
πολλά χρόνια, ζώντας και δημιουργώντας
την ιστορία και τον πολιτισμό της, αλλά
και νεότεροι κάτοικοι που ήρθαν γιατί συ-
νεχίζει να τους ελκύει ο χαρακτήρας των
σωση της πλατείας. Καμία εναλλακτική αθλητικές εγκαταστάσεις, ακόμα και τις Εξαρχείων. Κινητοποιούνται φυσικά άν-
πρόταση δεν έχει καταληχθεί ακριβώς, κοινωνικές υπηρεσίες. θρωποι που έχουν αναφορά στη γειτονιά
γιατί ποτέ δεν ζητήθηκε η γνώμη μας για ακόμα και αν δε μένουν σε αυτήν. Έχουν
κάτι, ποτέ δεν υπήρξε τυπική ή ουσιαστι- ▶ Η κυβέρνηση μιλά περί ενίσχυσης αναφορά στα μικρά της βιβλιοπωλεία,
κή διαβούλευση. των δημόσιων συγκοινωνιών και για στα καφέ της, στους δρόμους και την
βιώσιμη κινητικότητα. Λέει ψέματα ιστορία της. Το σύνθημα «Τα Εξάρχεια
▶ Ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας έχοντας την ίδια «ατζέντα» με τη έχουν ιστορία Έξω το Μετρό από την πλα-
Μπακογιάννης δήλωσε ότι τα δημοτική αρχή; τεία» αναφέρεται σε στιγμές της νεοελλη-
Εξάρχεια αποτελούν «πολιτικό φετίχ νικής ιστορίας, σίγουρα, όμως, όσοι και
για κάποιους» και εμφανίστηκε Αρκεί κάποιος/α να περιμένει λεωφορείο όσες το φωνάζουμε βλέπουμε και τη δική
κατηγορηματικός ότι τα έργα θα ή τρόλεϊ, να κοιτά τον ηλεκτρονικό μας ιστορία μέσα σε αυτό.
γίνουν. Πώς το σχολιάζετε;
ζετε; πίνακα για το επόμενο δρομο-
λόγι μετρό, να στέκεται
λόγιο ▶ Έχοντας, λοιπόν, απέναντι
Πράγματι τα Εξάρχεια ια στ στάσεις προσπαθώ-
στις τοπικό κράτος και κυβέρνηση και
αποτελούν πολιτικό Τα Εξάρχεια ν
ντας να μαντέψει αν αντιμετωπίζοντας καθημερινά τα ΜΑΤ
φετίχ για τον ίδιο τον χωράει να μπει στο στις γειτονιές των Εξαρχείων, πόσο
αποτελούν πολιτικό
δήμαρχο, για την κυ- επόμενο μέσο μετα- ρεαλιστική είναι η υπεράσπιση του
βέρνηση, για τους φετίχ για Δήμαρχο και φοράς. Ενίσχυση δη- ιστορικού τους χαρακτήρα;
φορείς δεξιών και κυβέρνηση, για τους μόσιων συγκοινωνιών
ακροδεξιών αντιλή- σημαίνει δίκτυο υπό- Θα μπορούσαμε να πούμε ότι και αυτό
φορείς ακροδεξιών
ψεων. Λογικές περί γειων και υπέργειων είναι ένα κομμάτι της ιστορίας των
άβατου και κατάλυσηςς αντιλήψεων μ
μέσων που βασίζεται Εξαρχείων. Μήπως στον εμφύλιο ή στην
αυτού, την ίδια στιγμήμή σε συγκοινωνιακές μελέ- περίοδο της χούντας συνέβαινε κάτι δια-
που βρισκόμαστε στο κέ- τες μ
με χρήση πραγματικών φορετικό; Τι αντιμετώπιζαν τα Εξάρχεια
ντρο της Αθήνας και σε μια δεδομέν
δεδομένων των αναγκών των τη δεκαετία του '80 και ποια η πρακτική
αστυνομοκρατούμενη γειτονιά εί- χρηστών/-τριων και όχι με βάση τον του κράτους τη δεκαετία του ‘90; Κάθε
ναι τουλάχιστον γελοίες. Ο δήμαρχος υπολογισμό της κερδοφορίας κάθε γραμ- κινητοποίηση από το 2000 και μετά κα-
τοποθετείται κατηγορηματικά για έργα μής. Σημαίνει υλικοτεχνική υποδομή και, τέληγε να χτυπιέται στα Εξάρχεια και
που σχετίζονται με το κέρδος και τη δι- φυσικά, σημαίνει προσωπικό. η γειτονιά να πνίγεται από χημικά και
απλοκή με ιδιωτικές εταιρείες, με την δακρυγόνα. Και φυσικά, το 2008 και
αλλαγή φυσιογνωμίας και την καταστρο- ▶ Παρόμοιο το ερώτημα και για τον η δολοφονία Γρηγορόπουλου δεν ήταν
φή των ελεύθερων χώρων. Τόσα χρόνια λόφο του Στρέφη. Είναι κακή η ανά- τυχαίο γεγονός. Επίσης, μην ξεχνάμε
είναι επικεφαλής μιας δημοτικής αρχής πλαση ενός δημόσιου χώρου που έχει ότι λαμαρίνες στην πλατεία έχουν ξανα-
που καταδικάζει τη γειτονιά στη βρώμα, αφεθεί εδώ και χρόνια στην τύχη του; μπεί, επιχειρήσεις «αρετής» έχουν ξανα-
που αφανίζει το πράσινό της, που αφή- συμβεί, αλλά τα Εξάρχεια δεν παραδί-
νει τα σχολεία να καταρρέουν, που αδι- Είναι κλασική τακτική να αφήνεται ένας νονται έτσι απλά, ακριβώς επειδή είναι
αφορεί πλήρως για τα πεζοδρόμια, τις χώρος στην εγκατάλειψη και μετά να γεμάτα ζωή.
18 ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Κοινωνία

Μ
έσα Αυγούστου, ξη-
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΑ ΡΕΚΟΡ Ιωάννα Καρδάρα
μερώματα, στο αερο-
δρόμιο Ελευθέριος Βε-

Τουρισμός για όλους ή για λίγους;

νιζέλος σχηματίζονται
μεγάλες ουρές στις
πτήσεις προς Σαντορίνη που διαδέχο-
νται η μία την άλλη. Κατά τη διάρκεια
του ταξιδιού ο πιλότος καλωσορίζει τους
επιβάτες στο νησί, αφού τους ενημερώ-
νει ότι ο καιρός είναι «σωστό ελληνικό
καλοκαιράκι».
Το ελληνικό καλοκαίρι που άλ-
λοτε είναι «state of mind», αποτε-
λεί από μόνο του ένα δυνατό brand
πάνω στο οποίο χτίζεται η προώθη-
ση κάθε χρόνο της τουριστικής βιο-
μηχανίας της χώρας, του «ισχυρού
χαρτιού» της ελληνικής οικονομίας.
Το περιτύλιγμα είναι σχεδόν πάντα
το ίδιο, ήλιος, θάλασσα, ανεμελιά,
ξυπόλητοι στην άμμο με αλάτια στα
μαλλιά, ένας μυθικός τόπος για να
μείνει κανείς, τόσο μυθικός που «θα
θες να μείνεις για πάντα», όπως
«προειδοποιούσε» η φετινή εκστρα-
τεία της κυβέρνησης και του ΕΟΤ.
Και κάθε χρόνο να διατυπώνεται το
ίδιο αγωνιώδες ερώτημα: Θα έχουμε
μια χρονιά ρεκόρ; Θα ξεπεραστούν
οι προσδοκίες; Αγωνία που βεβαίως
στην πραγματικότητα αφορά το αν θα
μπουν λεφτά στα ταμεία για να βγά-
λουμε τον δύσκολο χειμώνα που έρχε-
ται — μας έχει προετοιμάσει σχετικά
ο πρωθυπουργός.
Άλλωστε, ακόμα και όταν το ημερο-
λόγιο δείχνει τον δωδέκατο μήνα του
έτους, οι συζητήσεις περιστρέφονται
γύρω από το καλοκαίρι, με τους σκλη-
ροπυρηνικούς υποστηρικτές του καλο-
καιριού να έχουν ήδη κουραστεί από
τη «βαρυχειμωνιά» και να νοσταλγούν
τις ολιγοήμερες διακοπές, που ανυπο-
μονούν να φτάσουν για να πάρουν μία
ανάσα. Από τον Μάρτιο, πέφτουν οι
προτάσεις στις παρέες για τον τελικό
προορισμό της πιο ποθητής εποχής του
χρόνου, που για τους τυχερούς μπορεί
να διαρκεί ένα δεκαπενθήμερο και για
κάποιους άλλους πέντε μέρες ή και κα-
μία μέρα. Στην ουσία, αυτό που όλοι
περιμένουν είναι να πάρουν μια ανά-
▸ Αστρονομικές τιμές, τουριστικοποίηση και εργασιακή ζούγκλα
σα από το «μπούχτισμα» της χρονιάς,
τις υπερωρίες, τον τεράστιο φόρτο ερ-
γασίας, το «αδιέξοδο του χειμώνα».
Μπαίνοντας στο πλοίο της γραμμής
μαζί με χιλιάδες άλλους –τουρίστες ή
μη– και ξεμακραίνοντας από τον Πει-
ραιά, κλείνεις τα μάτια και προσπα-
θείς να αναβιώσεις εκείνα τα καλο-
καίρια της παιδικής ηλικίας, που δεν
σε ένοιαζαν και πολλά, μόνο τα πόσα
μπάνια θα καταφέρεις να κάνεις φέτος
και πόσα παγωτά θα φας. Όμως αυτή
η εποχή έχει περάσει προ πολλού, όσο
ρομαντικός και αν είναι κάποιος. Οι
συνθήκες είναι διαφορετικές, όσο κι
αν θες να «κάνεις τα στραβά μάτια».
Αυτή η διαφορά γίνεται αισθητή από
την ώρα που μπαίνεις στη διαδικασία
να ψάξεις διαμονή σε κάποιο κατάλυμα
σε νησί. Τόσο στους «πρωτοκλασάτους»
προορισμούς των Κυκλάδων, όσο και
στα δημοφιλή νησιά του Ιονίου –ακόμη
και στην άγονη γραμμή, η εικόνες φέτος
ήταν παρόμοιες. Οι τιμές των δωματί-
ων έχουν διπλασιαστεί σχεδόν παντού,
ακόμα και σε προορισμούς που δεν
χαρακτηρίζονται «χλιδάτοι» και «κυρι-
λέ». Άλλωστε, η αύξηση των τιμών στη
διαμονή συνοδεύτηκε και από τις αυ-
ξήσεις στον κλάδο στου επισιτισμού.
Δεν είναι μόνο τα σχεδόν 3,50 ευρώ
για ένα σουβλάκι, που ήταν και πα-
ραμένει ακόμα και τώρα η εύκολη και
φθηνή λύση για όλους, είναι η συσ-
σωρευμένη ακρίβεια σε όλα τα βα-
σικά αγαθά. Ακόμη κι αν ήθελες να
αγοράσεις λίγα φρούτα από το τοπικό
mini-market ή έναν καφέ από καφετέ-
ρια κοντά στη θάλασσα, οι ανατιμήσεις
μόνο απαρατήρητες δεν περνούσαν.
Η πρώτη «κρυάδα», βέβαια, είχε έρ-
θει πιο νωρίς, κατά την έκδοση των ει-
σιτηρίων για τον (οποιοδήποτε) τουρι-
στικό προορισμό. Τη φετινή χρονιά, δεν
υπήρξε άνθρωπος που να μην σχολίασε
τις υπέρογκες τιμές των ακτοπλοϊκών,
που να μην του έκανε εντύπωση ότι θα
έπρεπε να καταβάλει τουλάχιστον 90
ευρώ για ένα εισιτήριο μετ’ επιστρο-
φής στην οικονομική θέση. Τυχόν προ-
σθήκη εισιτηρίου αυτοκινήτου απλώς
καθιστούσε τα εισιτήρια απλησίαστα.
Με έναν πρόχειρο υπολογισμό, τα
έξοδα για διαμονή πέντε ημερών συν
τα ακτοπλοϊκά, χωρίς όχημα, κατά
μέσο όρο άγγιζαν φέτος τα 300 ευρώ
σε έναν μη δημοφιλή προορισμό, δίχως
να συνυπολογιστούν τα έξοδα της ημέ-
ρας. Υπήρξαν, μάλιστα, προορισμοί
που η επιλογή του αεροπλάνου ήταν
πιο οικονομική από αυτή του πλοίου.
Η διαμονή σε δωμάτιο, δε, απο-
τελούσε μονόδρομο, καθώς για πρώ-
τη φορά φέτος γίναμε μάρτυρες του
ατέρμονου κυνηγιού του ελεύθερου
κάμπινγκ. Ήδη από το 2020, άλλω-
στε, παρατηρείται νησιά που ήταν
από τους κορυφαίους προορισμούς
για free campers, να προβαίνουν
στην απαγόρευσή της ελεύθερης κα-
τασκήνωσης. Σε διάσημες παραλί-
ες, που παραδοσιακά γέμιζαν από
ελεύθερους κατασκηνωτές, οι σκηνές
μετριούνταν στα δάχτυλα του ενός
χεριού, καθώς παραμόνευαν τα πρό-
στιμα, ακόμα και για εκείνους που
έμεναν σε αιώρες. Σε οργανωμένες
παραλίες, από την άλλη, οι ομπρέλες
και οι ξαπλώστρες έφταναν εκεί που
σκάει το κύμα, δίχως να υπάρχει σπι-
θαμή χώρου για όσους δεν ήθελαν να
κάτσουν στα οργανωμένα σημεία της
παραλίας, καθώς είχε καταληφθεί
σχεδόν όλος ο αιγιαλός.

Ελληνικό καλοκαίρι: Για ποιους και για πόσο;

Α
πό την άλλη, οι εργαζόμενοι που έσοδα-ρεκόρ, αλλά κανείς δεν μπορεί
απασχολούνται κατά τη διάρκεια να κρύψει ότι ο τουρισμός στην Ελλάδα
της σεζόν ήταν πιο εξουθενωμένοι είναι πολλών ταχυτήτων.
από ποτέ, καθώς κλήθηκαν να διαχειρι- Τουρισμός για όλους ή τουρισμός για
στούν το «τουριστικό κύμα» κάτω από λίγους; Ρητορικό το ερώτημα θαρρώ.
εξαντλητικές συνθήκες και ωράρια, για Με τις τιμές σε διαμονή, επισιτισμό,
χαμηλούς μισθούς που δεν αντανακλού- μεταφορές να καλπάζουν, σίγουρα αυ-
σαν σε καμία περίπτωση την ποσότητα τός ο τουρισμός δεν ανταποκρίνεται στο
και την ποιότητα εργασίας τους. Δεν εισόδημα του μέσου εργαζομένου. Άλ-
ήταν λίγοι, άλλωστε, αυτοί που αρνήθη- λωστε, η τουριστικοποίηση έχει ως απο-
καν φέτος να εργαστούν κατά τη διάρ- τέλεσμα παρθένες τοποθεσίες να οικο-
κεια της σεζόν γιατί τα χρήματα που δομούνται και δημόσιοι χώροι να ιδιω-
τους έδιναν φάνταζαν ψίχουλα μπροστά τικοποιούνται κακήν-κακώς στον βωμό
στον όγκο δουλειάς. του κέρδους και των συμφερόντων.
Και μπορεί φέτος οι περισσότεροι Υπέροχος τόπος η Ελλάδα για να
να κάνουν λόγο για το ολικό comeback περνάς το καλοκαίρι, αλλά για ποιους
της «βαριάς βιομηχανίας» της χώρας με και για πόσο ακόμα;

Τζώρτζης Ζαΐμης
η σ ί α σ τ α τ α
Απλ χ ν ά ς »
β ρ α
ενοίκια, « ί τ η σ η ς
φ ο
το κόστος
Ο
πως κάθε Σεπτέμβρη,
έτσι και φέτος χιλιάδες
φοιτητές αναζητούν
κάποια στέγη προκει-
μένου να προχωρήσουν με τις
σπουδές τους στην πόλη όπου
έχουν περάσει. Η αυξημένη αυτή
ζήτηση διαχρονικά έδινε χώρο
στο «αόρατο χέρι της αγοράς» να
αισχροκερδεί σε βάρος όλων των
οικογενειών που είναι αναγκα-
σμένες να βοηθήσουν τα παιδιά
τους να σπουδάσουν. Η εκτίναξη
όμως των τιμών στα ενοίκια απο-
κτά εντελώς άλλη διάσταση στα
πλαίσια της γενικότερης ραγδαίας
αύξησης των τιμών σε στέγαση,
ρεύμα και άλλα βασικά αγαθά.
Ειδικότερα, μπορεί κανείς να
δει ότι στην Αθήνα αυτή τη στιγμή
το μέσο ενοίκιο για 50 τ.μ. στέγης
ανέρχεται στα 630 ευρώ τον μήνα
στο κέντρο και στα 445 στου Ζω-
γράφου, στις βασικές δηλαδή περι-
οχές αναζήτησης σπιτιού από έναν
φοιτητή. Στην επαρχία επικρατεί
αντίστοιχη κατάσταση. Φυσικά, τα
έξοδα ενοικίασης ενός σπιτιού δεν
αποτελούν και τα μοναδικά έξοδα
συντήρησής του. Οι λογαριασμοί του
ρεύματος που επίσης έχουν εκτινα-
χθεί –69 ευρώ τον μήνα μέση τιμή
κατανάλωσης από ένα άτομο– μαζί
με τις τιμές σε βασικά αγαθά, όπως
μακαρόνια, τα οποία αντίστοιχα –θα
μπορούσε κανείς να πει ότι προκύ-
πτει κάποιο μοτίβο– έχουν εκτι-
ναχθεί, και τη σύνδεση στο δια-
δίκτυο που είναι απαραίτητη για
την διεκπεραίωση των σπουδών,
κάνουν το μηνιαίο κόστος δια-
βίωσης απλησίαστο για τις πε-
ρισσότερες οικογένειες.
Προκειμένου να γίνει βι-
ώσιμη η κατάσταση αυτή, μια
σειρά από μέτρα στήριξης των
φοιτητών είχαν θεσπισθεί. Ωστό-
σο, στη διαχρονική προσπάθεια
όλων των κυβερνήσεων που εί-
ναι πιστές στις επιταγές της ΕΕ
να υποβαθμίσουν τη δημόσια και δωρε-
άν παιδεία, αυτά τα μέτρα δεν φτάνουν
ούτε για τα προσχήματα. Πρώτα και κύ-
ρια, οι φοιτητικές εστίες έχουν εγκατα-
λειφθεί. Κτίρια που βρίσκονται υπό την
ιδιοκτησία των μεγαλύτερων πανεπιστη-
μιακών ιδρυμάτων, που θα μπορούσαν
Νεολαία
να διαμορφωθούν σε κοιτώνες, έχουν αφεθεί
στη μοίρα τους, με αποτέλεσμα τα δωμάτια
των εστιών να παραμένουν τελείως πε-
ριορισμένα σε σχέση με τη ζήτησή τους.
Οι αιτήσεις για τα κενά δωμάτια των εστι-
ών ανοίγουν κάθε χρόνο στις αρχές του
εξαμήνου, με αποτέλεσμα να ξεκινάν τα
μαθήματα και να μην είναι γνωστό κατά
πόσο θα έχει ο φοιτητής ή η φοιτήτρια
θέση σε ένα από αυτά. Εξάλλου, οι ίδιες
οι υποδομές μένουν ασυντήρητες με πολ-
λά (αν και γνωστά) προβλήματα, όπως μη
λειτουργικοί θερμοσίφωνες (ποιος θα μπο-
ρούσε να ξεχάσει τις εικόνες των πλαστι-
κών σε όλα τα μπαλκόνια των εστιών προ-
κειμένου να ζεσταθεί το νερό,), σπασμένοι
τοίχοι, πόρτες, ανελκυστήρες και η λίστα
συνεχίζεται. Όλα αυτά, για δωμάτια τα
οποία μπορούν να διεκδικούν μόνο όσα
άτομα βρίσκονται κυριολεκτικά στα όρια
της φτώχιας και της εξαθλίωσης, λόγω
των υπερβολικά αυστηρών κριτηρίων.
Προφανώς το πρόβλημα δεν περι-
ορίζεται σε αυτά, καθώς ακόμα και το
φοιτητικό στεγαστικό επίδομα ανέρχε-
ται μόλις στα 1000 ευρώ τον χρόνο (83
και κάτι λεπτά ανά μήνα), ενώ το πραγ-
ματικό μέσο ενοίκιο είναι πάνω από
το τετραπλάσιο αυτού. Σε συνδυασμό
με άλλα όχι μόνο οικονομικού τύπου
εμπόδια από τα οποία περνάει η νεο-
λαία προκειμένου να εξασφαλίσει τις
σπουδές της, όπως η Ελάχιστη
Βάση Εισαγωγής, τα όρια φοί-
τησης (ενώ είναι βέβαιο πως
για
Σε κακή κατάσταση και
τίες , σε
λίγους οι φοιτητικές εσ
ρχ ετα ι
83 ευρώ τον μήνα ανέ
εγ ασ τι κό επίδ
το φοιτητικό στ
πάει να γίνει κανονικότητα ένας
φοιτητής να πρέπει να δουλεύει
κιόλας παράλληλα για να τα βγά-
λει πέρα με τις σπουδές του) η κα-
τάσταση είναι ζοφερή.
Βασικές πτυχές της απαραί-
τητης φοιτητικής μέριμνας όπως
δωρεάν σίτιση και δωρεάν συγ-
ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 19
Camping Αναιρέσεις
Συλλογικές,
οικονομικές,
διακοπές γεμάτες
ενέργεια και ζωή
Μαζική συμμετοχή, πολλές ενδιαφέρουσες εκ-
δηλώσεις και συζητήσεις, αλλά και εκδρομές
και πάρτι «συνόδευσαν» το φετινό ραντεβού
του Camping Αναιρέσεις, που πραγματο-
ποιήθηκε το δεκαήμερο 22 Ιουλίου με 1 Αυ-
γούστου στο κάμπινγκ Στάνη στο Βαρικό Πιε-
ρίας. Δεκάδες νέοι και νέες από όλη την Ελλά-
δα έδωσαν ραντεβού σε έναν όμορφο χώρο,
ριες
Οι φοιτητές /τ με εύκολη πρόσβαση από Αθήνα και Θεσσα-
ν
θα επιβάλου λονίκη, για φθηνές και ποιοτικές διακοπές,
τους σε μια περίοδο που έστω και η ολιγοήμερη
με την πάλη απόδραση από την ασφυκτική καθημερινό-
εία
δωρεάν παιδ τητα φαντάζει πολυτέλεια.
Ήδη από το ανοιχτό κάλεσμα συμμετο-
χής υπήρχε η υπόσχεση ότι «το φετινό κά-
μπινγκ θα περιλαμβάνει τα πάντα». Και έτσι
ήταν, με θερινό σινεμά, stand-up comedy,
γράμματα, όχι μόνο δεν ενισχύονται βιβλιοπωλείο, συλλογική κουζίνα, αθλητι-
αλλά απαξιώνονται πλήρως όσο γί- κές δραστηριότητες, εκδρομές στις γύρω
νονται δωράκι σε εργολάβους ή και περιοχές, πλούσιες πολιτικές εκδηλώσεις
καταργούνται τελείως, την ίδια στιγ- και workshops. Δεν έλειψε το πλούσιο
μή που η κυβέρνηση συνεχώς επεν-- μουσικό πρόγραμμα με συναυλίες, γλέντια,
δύει εκατομμύρια σε κατασταλτικούςς dj sets, πάρτι αλλά και θεματικές μουσικές
μηχανισμούς (βλ. ενίσχυση αστυνομί--
βραδιές στο beach bar των Αναιρέσεων.
ας, θέσπιση πανεπιστημιακής αστυ--
Από τις πολλές εκδηλώσεις που
νομίας) ή φροντίζει να συσφίγγει τουςς
πραγματοποιήθηκαν, ξεχώρισαν, μεταξύ
δεσμούς της με μια σειρά από επιχει-ι-
ρηματικούς ομίλους με τη μορφή επι- ι- άλλων, η συζήτηση για τη Μικρασιατική
χορηγήσεων εκατοντάδων χιλιάδων ων Καταστροφή, για τον ελεύθερο χρόνο κα-
ευρώ. Είναι πιο ξεκάθαρο από ποτέ το θώς και για το φοιτητικό κίνημα τη δε-
ποιες είναι οι προτεραιότητες της κυ- υ- καετία του ’90, του ’00 και του σήμερα.
βέρνησης και σίγουρα δεν είναι προς το Στο κέντρο της πανέμορφης πόλης του
συμφέρον λαού και νεολαίας. Προκύπτειτει Λιτόχωρου πραγματοποιήθηκε η κεντρι-
επίσης ξεκάθαρα πως θα είναι οι ίδιες ιες κή πολιτική εκδήλωση του ΝΑΡ και της
οι φοιτήτριες και οι φοιτητές οι μόνοι/
νοι/ νΚΑ με θέμα «κάνουμε ανταρσία για ει-
ες που θα διεκδικήσουν και θα υπερασπι-
σπι- ρήνη και ζωή στην εποχή των πολέμων,
στούν τη δημόσια και δωρεάν παιδεία. της φτώχειας, του άγχους». Είχε προ-
Μέσα από τις μαζικές διαδικασίες των ηγηθεί περιήγηση στην περιοχή όπου
φοιτητικών συλλόγων έχουν ουν ξεκίνησε ο Εμφύλιος Πόλεμος, ενώ στο
τη δυνατότητα και πρέπειι να πλαίσιο του camping πραγματοποιήθη-
βγουν μπροστά τα απαραίτητα
τητα κε και πεζοπορία στον Όλυμπο.
αιτήματα για την υπεράσπι-
άσπι-
Μετά από απουσία ενός χρόνου
ση της ελεύθερης πρόσβασης
ασης και στον απόηχο του εξαιρετικά μα-
στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
ευση. ζικού και επιτυχημένου φεστιβάλ, το
Το φοιτητικό κίνημα, σε συν-
ομ α κάμπινγκ Αναιρέσεις έδωσε τη δυνατό-
δυασμό με το ευρύτερα λαϊκό
τητα σε εκατοντάδες νέους και νέες να
κίνημα, με τους εργαζόμενους
ενους
διασκεδάσουν μαζί, να συζητήσουν, να
–που δεν αντέχουν να δουλεύ-
υλεύ-
ουν 7 στα 7 και πάνω από 8ωρο αλλά λά και μοιραστούν αγωνίες και προβλημα-
πάλι να μην τα βγάζουν πέρα με το ενοί- τισμούς. Να ανιχνεύσουν από κοινού
κιο– να επιβάλουν το αυτονόητο, ότι παιδεία,
αιδεία, τις απαντήσεις για την επόμενη ημέρα
υγεία, στέγαση, ρεύμα και νερό μας ανήκουν
νήκουν του κινήματος και της αντικαπιταλι-
και δεν θα δεχθούμε να διαπραγματευόμαστε
όμαστε στικής Αριστεράς, για την επαναθε-
γύρω από αυτά! Γιατί τίποτα δεν δόθηκε κε χω- μελίωση της σύγχρονης κομμουνιστι-
ρίς αγώνα και οι ανάγκες μας οφείλουν να μην κής προοπτικής.
πάνε βήμα πίσω!
20
Δημήτρης
Γρηγορόπουλος
Η συμπλήρωση της
εκατονταετηρίδας από τη
Μικρασιατική Καταστροφή, όπως
εύγλωττα έχει καταγραφεί στην
ιστορία, έδωσε λαβή για τον ευρύ
σχολιασμό της. Το πρόσφατα
εκδοθέν βιβλίο Μικρασιατική
Καταστροφή. 50 ερωτήματα
και απαντήσεις, των Άγγελου
Συρίγου - Ευάνθη Χατζηβασιλείου
συγκαταλέγεται στα έργα που
επιχειρούν τη δικαιολόγηση της
ελληνικής εκστρατείας.
Α
πό την αστική πλευρά, κυρι-
αρχεί η προσπάθεια συγκά-
λυψης του ιμπεριαλιστικού
χαρακτήρα του πολέμου, από
τη μία μεριά και, απ’την άλλη, η έμφαση
στη λαθολογία της δημοκρατικής και συ-
ντηρητικής παράταξης, αντίστοιχα, της
εποχής. Χαρακτηριστική εν προκειμένω
είναι η ιδεολογική παρέμβαση των Άγγε-
λου Συρίγου και Ευάνθη Χατζηβασιλείου
στο βιβλίο τους Μικρασιατική Καταστροφή. 50
ερωτήματα και απαντήσεις.
Συνισταμένη της αντίληψης των συγ-
γραφέων είναι η αναίρεση κυρίαρχων
αιτιάσεων που συνθέτουν το βαρύ κατη-
γορητήριο του τυχοδιωκτικού ιμπεριαλι-
σμού, στον οποίο ενέχεται και το δημο-
κρατικό και το συντηρητικό κόμμα της
εποχής (Κωνσταντινικοί, Βενιζελικοί). Οι
συγγραφείς υποστηρίζουν ότι η ελληνική
πολιτική στο μικρασιατικό ζήτημα και η
εκστρατεία στη Μικρά Ασία εντάσσονταν
στη Μεγάλη Ιδέα, με άλλα λόγια σε μία
ευρύτερη αλυτρωτική πολιτική με στόχο
την απελευθέρωση υποδούλων ομοεθνών
και όχι σε κάποιον ιμπεριαλισμό:«Εάν
έχεις προσπαθήσει να απελευθερώσεις
Μύθος ο ανθρωπιστικός χαρακτήρας της ελληνικής επέμβασης
Η πολιτική του ελληνικού κράτους δεν είχε αφετηρία την προστασία του μικρασιατικού ελληνισμού
Άλλο επιχείρημα των συγγραφέων, πα-
ράλληλο και συμπληρωματικό με το εθνι-
κοαπελευθερωτικό επιχείρημα, είναι και
το ανθρωπιστικό. Κατά τους συγγραφείς,
η εθνοκάθαρση του ελληνικού στοιχείου
από τους Νεότουρκους τα προηγούμενα
έτη, αποδεικνύει ότι μετά την ήττα της
Τουρκίας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο θα
οξυνόταν στο έπακρο η τάση της εθνοκά-
θαρσης στους Τούρκους. Η τάση αυτή θα
ενισχυόταν ακραία από τον κίνδυνο δια-
μελισμού και διάλυσης πλέον του τουρκι-
κού κράτους από τους νικητές.
Επιχειρηματολογούν, λοιπόν, οι συγ-
ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022
Αστική απολογία για μια
ιμπεριαλιστική εκστρατεία
υπόδουλους Έλληνες, δεν είναι ιμπερια-
λισμός». Οι ίδιοι όμως οι συγγραφείς ομο-
λογούν ότι φίλα προσκείμενοι προς τον
Βενιζέλο επιφανείς Άγγλοι πολιτικοί του
απένειμαν με την θετική έννοια τον χαρα-
κτηρισμό «φιλελεύθερος ιμπεριαλιστής».
Η θετική όμως έννοια του χαρακτηρισμού
αυτού από τους Άγγλους δεν απενοχοποι-
εί βέβαια τον Βενιζέλο, αφού όπως λέει ο
θυμόσοφος λαός μας: «Πες μου ποιος εί-
ναι ο φίλος σου, να σου πω ποιος είσαι»...
Η αλήθεια είναι ότι ο Βενιζέλος και η
παράταξή του, όπως και η συντηρητική
παράταξη, όταν ανέλαβε την εξουσία,
πρόθυμα αποδέχτηκαν το ρόλο του χωρο-
φύλακα στη Μικρά Ασία, που τους ανέ-
θεσαν οι Άγγλοι και Γάλλοι ιμπεριαλιστές.
Τα πρώτα διαπιστευτήρια τα έδωσαν
στους Αγγλογάλλους ιμπεριαλιστές, όταν
αυτοί αποφάσισαν το 1919 να στείλουν
στρατό και στόλο, για να καταπνίξουν
στο αίμα την Οκτωβριανή Επανάσταση.
Ο Βενιζέλος, γνώστης των προθέσεων
των Αγγλογάλλων, άδραξε την ευκαιρία
και προθυμοποιήθηκε να στείλει ελληνικό
στρατό στην Ουκρανία, για να εξασφαλί-
σει μ’ αυτήν την προσφορά την αγγλική
γραφείς ότι, αν ο Βενιζέλος δεν είχε στείλει
στρατό στη Σμύρνη, ο μικρασιατικός ελληνι-
σμός θα είχε εξοντωθεί από τους εξαγριωμέ-
νους Τούρκους. Οι συγγραφείς δεν θεωρούν
μία τέτοια εξέλιξη υπόθεση αλλά βεβαιότη-
τα, εκτιμώντας ως αδύνατο σε τέτοιες οξυμ-
μένες συνθήκες και αντιθέσεις οι Νεότουρκοι
να προσχωρούσαν ξαφνικά ενθουσιωδώς στις
αρχές μιας φιλελεύθερης διακυβέρνησης,
με σεβασμό των αλλογενών πληθυσμών. Οι
συγγραφείς όμως δεν εκτιμούν τι θα γινόταν,
αν ο ελληνικός στρατός δεν καταλάμβανε τη
Σμύρνη και αν στη συνέχεια δεν φιλοδοξούσε
να διαλύσει το αρτισύστατο τουρκικό κράτος,
Κίνηση ιδεών
Επιφανείς Άγγλοι πολιτικοί
απένειμαν στον Βενιζέλο
τον χαρακτηρισμό
«φιλελεύθερος
ιμπεριαλιστής»,
δίνοντάς του θετική έννοια
και γαλλική υποστήριξη στις αξιώσεις της
Ελλάδας επί της Θράκης και της Σμύρνης.
Άραγε, είχαν και στην Ουκρανία στόχο οι
ελληνικές εκστρατευτικές δυνάμεις να
απελευθερώσουν υπόδουλους ομοεθνείς
ή να εξυπηρετήσουν τα ιμπεριαλιστικά
σχέδια των Άγγλων και των Γάλλων; Η
ερώτηση είναι ρητορική.
Η απάντηση είναι ότι η επέμβαση
του ελληνικού στρατού στην Ουκρανία
έπεισε τους Αγγλογάλλους ότι ο ελληνι-
κός στρατός μπορούσε να αναλάβει τον
ρόλο του χωροφύλακα στη Μικρά Ασία.
Στη Σμύρνη, ο ελληνικός στρατός και η
διοίκηση δεν ήρθαν ως απελευθερωτές,
αλλά κυριολεκτικά ως χωροφυλακή των
Αγγλογάλλων. Ανέλαβαν επί πενταετία
την τήρηση της τάξης, μετά την παρέλευ-
ση της οποίας θα πραγματοποιόταν δη-
μοψήφισμα για τον μέλλον της περιοχής.
Οι Βενιζελικοί προσδοκούσαν ότι με το
δημοψήφισμα η περιοχή της Σμύρνης θα
περιερχόταν στο ελληνικό κράτος, πράγ-
μα καθόλου βέβαιο αλλά συναρτώμενο με
τις ρευστές εξελίξεις στη Μικρά Ασία.
Ο ελληνικός στρατός όμως δεν περιο-
ρίστηκε στη Σμύρνη, αλλά και επί Βενιζέ-
λου επεξέτεινε την πολεμική δράση του σε
μεγάλη ακτίνα πέραν της Σμύρνης, όπου
σποραδικά πληθυσμοί Ελλήνων απαντώ-
νταν σποραδικά. Η δε συντηρητική παρά-
ταξη, όταν διαδέχθηκε τον Βενιζέλο μετά
την ήττα του στις εκλογές το Νοέμβρη του
1920, με την τυχοδιωκτική εκστρατεία
κατά της Άγκυρας που ανέλαβε, δρούσε
ως τυπικός ιμπεριαλιστής κατακτητής,
υποτάσσοντας ακραιφνείς σχεδόν τουρ-
κικούς πληθυσμούς.
Οι συγγραφείς επιχειρούν να διασώ-
σουν το επιχείρημά τους περί εθνικοα-
πελευθερωτικής και όχι ιμπεριαλιστικής
πολεμικής δράσης του ελληνικού στρατού
με το ευφυολόγημα ότι η επέκταση της
δράσης του πολύ πέραν της Σμύρνης και,
στη συνέχεια στα βάθη της Ανατολής θα
ήταν προσωρινή και δεν θα οδηγούσε σε
μόνιμη κατοχή των κατακτημένων περιο-
χών. Αυτή η θέση είναι υπόθεση και ευ-
σεβής πόθος των συγγραφέων, που δεν
επιβεβαιώνεται έστω και από δηλώσεις
απλώς της ελληνικής πολιτικής και στρα-
τιωτικής ηγεσίας. Πολύ περισσότερο,
δεν υπήρξε κάποια έμπρακτη απόδειξη
αυτής της διαβεβαίωσης, αφού οι ελλη-
νικές δυνάμεις δεν περιορίστηκαν σε μια
περιορισμένη διεύρυνση της κατεχόμενης
περιοχής, που θα διασφάλιζε την άμυνα
και τη βιώσιμη οικονομία της περιοχής
της Σμύρνης, αλλά επιχείρησαν τη διάλυ-
ση του νεοσύστατου τουρκικού κράτους
και τη συντριβή του στρατού του με την
εκστρατεία της Άγκυρας.
πράγμα που συνέβη. Η νίκη των Τούρκων
αποκλείεται να μην οδηγούσε σε βιαιο-
πραγίες και αντεκδικήσεις, αλλά η αγριό-
τητα που επέδειξαν μετά την εκστρατεία
των Ελλήνων στην Άγκυρα υπερέβη κατά
πολύ κάθε προηγούμενο. Αν δεν υπήρ-
χε η κατοχή της Σμύρνης και η αλόγιστη
προέλαση του ελληνικού στρατού, ο συ-
σχετισμός δύναμης της Αντάντ και ειδικά
ο ισχυρός ελληνικός στρατός θα είχαν τη
δυνατότητα να αναγκάσουν το τουρκικό
κράτος να αποφύγει μία αλόγιστη βιαιο-
πραγία, που στις συγκεκριμένες συνθήκες
δεν θα το ωφελούσε.

Βασίλης Τσιράκης
Ν
αρκισσισμός, ανταγω-
νισμός και ματαιοδοξία
θα μπορούσε να ήταν ο
τίτλος της ταινίας των
Αργεντινών Γκαστόν Ντουπρά και
Μαριάνο Κον (Ο Επιφανής Πολίτης,
Το αριστούργημά μου), η οποία κέρδι-
σε το βραβείο κοινού του Φεστιβάλ
Θεσσαλονίκης.
Ένας ηλικιωμένος πολυεκατομ-
μυριούχος, αποσκοπώντας στην
υστεροφημία του, αποφασίζει να
χρηματοδοτήσει μια ταινία, στην
οποία θα συμμετάσχει η αφρόκρε-
μα της κινηματογραφικής παρα-
γωγής, με στόχο να γίνει «η μεγα-
λύτερη ταινία που έγινε ποτέ». Για
τον σκοπό αυτό αγοράζει όσο-όσο
τα δικαιώματα ενός best seller μυ-
θιστορήματος –χωρίς να το έχει δια-
βάσει– του οποίου ο συγγραφέας
έχει βραβευτεί με νόμπελ και επι-
λέγει ως σκηνοθέτιδα τη διάσημη,
αλλά εκκεντρική, Λόλα Κουέβας
(Πενέλοπε Κρουζ), η οποία όμως
του ξεκαθαρίζει εξαρχής πως η ται-
νία θα έχει τη δική της οπτική πάνω
στο βιβλίο.
Η δύστροπη σκηνοθέτις επιλέγει
για τους ρόλους των δυο πρωταγω-
νιστών τον Ιβάν Τόρες (Όσκαρ Μαρ-
τίνεζ), τον πιο καταξιωμένο ποιο-
τικό ηθοποιό, ο οποίος παραδίδει
μαθήματα υποκριτικής στο θέατρο,
και τον Φελίξ Ριβέρο (Αντόνιο Μπα-
ντέρας), τον πιο δημοφιλή αστέρα
της εμπορικής κινηματογραφικής
βιομηχανίας και πλέι μπόι της σό-
ουμπιζ. Ο ναρκισσισμός των τριών
οδηγεί από την πρώτη κιόλας πρόβα
σε έναν διαρκή τοξικό ανταγωνισμό
με μοναδικό σκοπό την ικανοποίηση
της υπερφίαλης ματαιοδοξίας τους,
από τον οποίο δεν θα ξεφύγει ούτε
ο θεατράνθρωπος Ιβάν, μια που το
σταρ σίστεμ είναι αμείλικτο και δεν
κάνει διακρίσεις ανάμεσα σε προο-
δευτικούς και μη καλλιτέχνες.
Οι δύο σκηνοθέτες, επιχειρώ-
ντας να αναδείξουν ένα έξυπνο
και επίκαιρο σενάριο, που από τις
πρώτες σεκάνς εγείρει προβληματι-
σμούς για το έργο τέχνης ως εμπό-
ρευμα στον βωμό του κέρδους της
«Αυλαία» στην Πετρούπολη για τους Πέρσες του Αισχύλου
Στις 12 Σεπτεμβρίου στο θέατρο Πέτρας
στην Πετρούπολη ολοκληρώνεται η περι-
οδεία της παράστασης Πέρσες του Αισχύ-
λου. Το έργο, σε παραγωγή της Ομάδας
Σημείο Μηδέν και σκηνοθεσία Σάββα
Στρούμπου, ταξίδεψε με μεγάλη επιτυ-
χία σε επιλεγμένα σημεία σε όλη την Ελ-
λάδα. Όπως σημειώνει ο σκηνοθέτης,
«στους Πέρσες αντικατοπτρίζεται η κάθε
Πολιτισμός ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022
Η άνιση ισπανική ταινία έχει ως κύρια εφόδια ένα έξυπνο και επίκαιρο
σενάριο και λαμπερούς πρωταγωνιστές. Ωστόσο, χάνει από
τη δημιουργία της αίσθησης μιας επιτηδευμένης αποστασιοποίησης.
Επίσημη συμμετοχή:
Ανταγωνισμός και ματαιοδοξία
πολιτιστικής βιομηχα-
νίας, ακροβατούν με- «Μπλαζέ» σκηνοθεσία
ταξύ ελαφρότητας και αι που ακροβατεί
σοβαροφάνειας, κωμω- ω-
δίας και δράματος (βλέπε
έπε
μεταξύ
τραγικό φινάλε), σε μια ελαφρότητας και
σκηνοθεσία εκλεκτιστική
στική σοβαροφάνειας
που τελικά μένει σε μεγά-
λο βαθμό αμήχανη απέναντι
έναντι
στα ερωτήματα που εγείρει
είρει το
σενάριο. Το πρόβλημα δεν αντι-
σταθμίζεται από τα πραγματικά
αγματικά
πολύ επιτυχημένα –και αι σε ορι-
σμένες περιπτώσεις ξεκαρδιστικά–
καρδιστικά–
σκηνοθετικά ευρήματα,, όπως για
παράδειγμα η «φασιστική»
κή» απόφα-
ση της Κουέβας να καταστρέψει
ταστρέψει –
χωρίς την σύμφωνη γνώμη μη τους– τα
πολύτιμα βραβεία των δύο διάση-
μων ηθοποιών!
Το ότι η υπόθεση διαδραματίζε-
αδραματίζε
ται κατά τη διάρκεια των προβών
πριν τα κανονικά γυρίσματα της
ταινίας, δεν δικαιολογεί την υπερ-
βολικά άδεια, ψυχρή και παγω-
μένη ατμόσφαιρα, αλλά και τους
κινηματογραφημένους με μακρινά
αλαζονική, αιμοδιψής κι επεκτατική
εξουσία.  Πόσο κοντά μας είναι το εκτυ-
φλωτικό αφήγημα περί “τέλους της Ιστο-
ρίας”.  Πόση αλαζονική υπεροψία των
υποτιθέμενων νικητών, πόση επεκτατική
μανία, πόσος κενός αγριανθρωπισμός. Ο
χρόνος του τώρα μας βρίσκει σε ένα αντί-
στοιχο τοπίο Νέμεσης. Όμως, για πόσο
ακόμα θα συνεχίζεται η τραγωδία της χει-
πλάνα κενούς χώρους,
όπου κυριαρχεί το τσιμέ-
ντο και το γυαλί και κά-
ποιοι πίνακες μοντέρνας
π Κλίο, μια εκτελέστρια της Στάζι, γέννη-
τέχνης,
τέ δημιουργώντας
έτσι μια αίσθηση επιτηδευ-
έτσ
μένης αποστασιοποίησης.
μέν
Ως συμπέρασμα, θα λέ-
Ω
γαμε ότι η ταινία διαπραγμα-
τεύεται διάφορες πλευρές της
τεύετα
σύγχρονης
σύγχρον πραγματικότητας,
όπως το «πρόσωπο» και το «προ-
σωπείο», το «είναι» και το «φαίνε-
αλλά και το κόστος της δόξας
σθαι», αλλ
έκθεσης στη δημοσιότητα.
και της έκ
Βέβαια κ και τον ανταγωνισμό, όχι
στοιχείο της φύσης του ανθρώ-
ως στοιχε
αλλά ως αποτέλεσμα της
που, αλλ
κοινωνίας που ζούμε, ή όπως ανα-
φέρει μια ισπανική ρήση «poner
el arte a ccompetir es atroz» (το να
βάζεις την τέχνη σε ανταγωνισμό
είναι αποκρουστικό), αφήνοντας
να αιωρείται το κρίσιμο ερώτημα:
Ποια τελικά είναι η πραγματική αι-
τία που ενεργοποιεί την καλλιτεχνι-
κή δημιουργία;
μαζόμενης ανθρωπότητας;».
Πρωταγωνιστούν (με σειρά εμφάνισης)
Κορυφαία Χορού: Ρόζυ Μονάκη
Άτοσσα: Έβελυν Ασουάντ
Αγγελιαφόρος: Μπάμπης Αλεφάντης,
Άννα Μαρκά Μπονισέλ
Δαρείος: Έλλη Ιγγλίζ
Ξέρξης: Ντίνος Παπαγεωργίου
Χορός: Η ομάδα
21
ΣΕΙΡΑ
Κλίο : Το
λυκόφως των
κατασκόπων
▸ Ιστορία εκδίκησης μετά
την πτώση του Τείχους
Η ιστορία, ως γνωστόν, γράφεται από
τους νικητές, γι’ αυτό και η γερμανική
σάτιρα Κλίο αντικατοπτρίζει μέσα από
ένα σατιρικό πρίσμα την κυρίαρχη
αντίληψη για τη σύγκρουση ανάμεσα
σε Δυτικό και Ανατολικό Βερολίνο. Η
πρωταγωνίστρια της ιστορίας είναι η
μα θρέμμα του ψυχρού πολέμου, θύμα
και θύτης. Οι υπάλληλοι της Στάζι αυτο-
αποκαλούνταν «τσεκιστές» και ένιωθαν
πολύ υπερήφανοι που χρησιμοποιού-
σαν τις μεθόδους της Τσεκά, της πρώ-
της υπηρεσίας ασφαλείας των μπολ-
σεβίκων. Αφού το σύστημα της στερεί
την αντιφρονούντα μητέρα της και την
οικογενειακή ασφάλεια, η Κλίο ουσια-
στικά υιοθετείται από τη Στάζι και αφι-
ερώνεται ολοκληρωτικά στα καθήκοντά
της ως «Νέα Πρωτοπόρος» αρχικά και
τσεκίστρια στη συνέχεια. Προβλέψιμα,
η Κλίο γίνεται εξιλαστήριο θύμα στην
προσπάθεια να σβηστούν τα ίχνη ενός
ανατολικού πράκτορα που αυτομόλησε
στη Δύση. Όταν βγαίνει από τη φυλακή,
αμέσως μετά την πτώση του τείχους,
βλέπει ότι το σύστημα που πίστεψε
δεν υπάρχει πια και πως την πρόδωσαν
όλοι αυτοί που θεωρούσε φίλους και
οικογένεια.
Η δημοφιλής σειρά που βρίσκεται
στις πρώτες θέσεις των σειρών του
Netflix στην Ελλάδα, μοιάζει με γερμα-
νική εκδοχή του Kill Bill και ακροβατεί
ανάμεσα στην κωμωδία και το δράμα.
Στη σειρά βλέπουμε τη διαφθορά και
στις δύο πλευρές του τείχους, με κύρια
εστίαση όμως στην Ανατολική. Η αξία
της –παρά την προβληματική πολιτική
της οπτική– βρίσκεται στην αναπαρά-
σταση μιας συγκλονιστικής περιόδου,
στο μεταίχμιο της ιστορίας.
22
Η
λαϊκή αγανάκτηση για
την οικονομική πολιτι-
κή, καθώς και οι τριγ-
μοί εντός του συστή-
ματος εξουσίας στην
Ελλάδα με αιτία τη διαχείριση της μη
απόσπασης εδαφών από την Ελλά-
δα, θα είναι οι βασικοί παράγοντες
που θα οδηγήσουν στην 3η Σεπτέμβρη
1843 και στο Σύνταγμα που θα είναι
και το βασικό προϊόν της. Η έναρξη
αυτής της πορείας βρίσκεται μια δε-
καετία πριν, ήδη από την κυριαρχία
της Αντιβασιλείας στη χώρα. Για τον
οικονομικό στραγγαλισμό της κοινω-
νικής πλειοψηφίας, καθώς και για
τη διάψευση των φρούδων ελπίδων
εδαφικής επέκτασης, θα πρέπει με
βεβαιότητα να αναζητήσουμε τους
υπευθύνους στις Μεγάλες Δυνάμεις
και στο τμήμα των ελληνικών πολιτι-
κών δυνάμεων που συναρτούσε την
πορεία του βασιλείου αλλά και τη
δική του επικράτηση στην προσκόλ-
ληση σε αυτές.
Ήδη από τα χρόνια της Αντιβασι-
λείας, όσον αφορά τα ζητήματα οι-
κονομικής πολιτικής, αξίζει να ανα-
φέρουμε πως οι δαπάνες για την παι-
δεία και τον πολιτισμό ήταν το 1/16
των δαπανών συντήρησης της Αυλής
και της Αντιβασιλείας, και σχεδόν
το 2,5% των στρατιωτικών δαπανών.
Κηφήνες με στρατιωτικά σχέδια με-
γαλοϊδεατισμού. Στην αιτωλοακαρ-
νανική εξέγερση, που ξέσπασε τον
Φεβρουάριο του 1836, θα βγουν στην
επιφάνεια δυσαρέσκειες παντός εί-
δους. Από την αγανάκτηση των αξι-
ωματικών του στρατού για τους μι-
σθούς και τις προαγωγές, μέχρι τους
κτηνοτρόφους που ματώνουν οικονο-
μικά από τον φόρο στα κτήνη, ενώ
όλοι μαζί καταγγέλλουν τη δικαιο-
σύνη για παράνομες και μεροληπτι-
κές, εναντίον τους, αποφάσεις. Το
1842 η πτώση στις τιμές των αγροτι-
κών προϊόντων θα χτυπήσει βάναυσα
τους αγρότες, ενώ η λιτότητα που θα
επιβάλει το οθωνικό καθεστώς θα
πλήξει δημοσίους υπαλλήλους και
στρατιωτικούς. Τα δημόσια έσοδα,
άλλωστε, έπρεπε να χρησιμοποιη-
θούν για την πληρωμή των τοκοχρεο-
λυσίων των δανείων και οι Μεγάλες
Δυνάμεις είχαν τον πρώτο λόγο σε
αυτά. Αυτή θα είναι και η αιτία που
δεν θα υπάρξει καμιά αξιόλογη κί-
νηση διανομής γαιών, πάγιο αίτημα
των πληβείων αγωνιστών της Επανά-
στασης του 1821 και των οικογενειών
τους. Από τις 66.506 οικογένειες που
είχαν υποβάλλει αίτημα μόνο οι 835
απόκτησαν γη. Τα «ξενικά» κόμματα
(αγγλικό, γαλλικό, ρωσικό) παρόλο
που δε θα φέρουν καμιά ουσιαστική
αντίθεση στις Μεγάλες Δυνάμεις,
πιέζονται από τη γενικότερη κοινω-
νική κατάσταση. Ο Όθωνας γίνεται ο
εύκολος στόχος, προκειμένου να πε-
ριοριστούν οι λαϊκές απαιτήσεις για
δημοκρατία.
ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Ρωγμές στον χρόνο
Νίκος Πελεκούδας
Η εξέγερση της 3ης Σεπτέμβρη 1843 προέκυψε αποκαλύψει το μυστικό, κρατώντας
αναμονή στις εξελίξεις. Άλλωστε οι
από τη γενικευμένη δυσαρέσκεια και τις διεκδικήσεις
φήμες για στρατιωτική κίνηση ήταν
για διανομή των «εθνικών γαιών», ενάντια έντονες γενικά στην Αθήνα. Δείγμα
στον φορολογικό στραγγαλισμό για την εξυπηρέτηση της ανικανότητας του Όθωνα στις
πολιτικές εκτιμήσεις των πραγμάτων
του δημόσιου χρέους, ενώ σημαντικό ρόλο έπαιξε και
ήταν το ότι πίστεψε πως οι απειλές
η διάψευση των ελπίδων για εδαφική επέκταση του νεοσύστατου για συλλήψεις υπόπτων και η κατά-
ελληνικού κράτους. Το Σύνταγμα που επιβλήθηκε –με σημαντικές σταση επιφυλακής στους στρατώνες
δημοκρατικές κατακτήσεις– ήταν αποτέλεσμα συμβιβασμών ήταν ικανή να αποτρέψει την εκδή-
λωση κινήσεων εναντίον του.
με τις Μεγάλες Δυνάμεις και δεν τηρήθηκε από τον Όθωνα. Ο Δημ. Καλλέργης, αρχηγός του
ιππικού, θα ηγηθεί της τελικής εκ-
δήλωσης των κινήσεων. Είναι χαρα-
3η Σεπτέμβρη 1843: κτηριστικό μάλιστα πως, με δεδομέ-
νη την αμοιβαία αντιπάθεια με τον
Μακρυγιάννη, επιχειρεί να τον εμ-
φανίσει ότι δεν ήξερε τίποτα για τις
Η ανολοκλήρωτη εξέγερση κινήσεις, ενώ ο Μακρυγιάννης στα
απομνημονεύματά του εμφανίζει
τον εαυτό του αρχηγό και πρωταγω-
νιστή των πάντων!
Παρά τι τελευταίες προσπάθειες
του Όθωνα να σώσει τα προσχήματα
και τη θέση του, διέταξε να απομα-
κρυνθεί ο στρατός, χωρίς φυσικά να
εισακουστεί. Άλλωστε οι ζητωκραυ-
γές των στρατιωτών και στρατιωτικών
στην πορεία προς τα ανάκτορα είχαν
συγκεντρώσει και πλήθος λαού που
παρέμεινε μαζί με τους στρατιωτι-
κούς μέχρι το μεσημέρι της επόμενης
μέρας. Ήθελε να βεβαιωθεί ότι θα γι-
νόταν δεκτό το αίτημα για Σύνταγμα.
Απόρροια της 3ης Σεπτέμβρη θα εί-
ναι ένα Σύνταγμα, το οποίο παρά τα
φιλελεύθερα και πρωτοπόρα για την
εποχή στοιχεία του (ισότητα απένα-
ντι στο νόμο, δικαίωμα αναφοράς,
απαραβίαστο κατοικίας, κατάργηση
δουλείας, ελευθερία γνώμης και Τύ-
που, απαγόρευση βασανιστηρίων,
απόρρητο αλληλογραφίας, δωρεάν
παιδεία), θεμελιώδη δικαιώματα,
που βέβαια κάποια από αυτά ήδη
υπήρχαν και στα προηγούμενα Συ-
ντάγματα, θα είναι ένας συμβιβα-
σμός μεταξύ όλων των μετριοπαθών
Από την άλλη μεριά οι Μεγάλες ανοιχτή βρετανική επέμβαση για
τάσεων και πτερύγων των τριών ξε-
Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Πρωσία, επιβολή Συντάγματος είναι προτιμό- νικών κομμάτων, καταφέρνοντας να
Αυστρία) θα δείξουν έμπρακτα ότι τερη από μια εξέγερση. Να ηττηθεί ο απομονώσουν τις πιο ριζοσπαστικές
δεν θα ανεχτούν οποιαδήποτε από- Όθωνας, αλλά έχει σημασία το πώς. πτέρυγές τους.
σχιση εδάφους από την Οθωμανική Αρχικά η κίνηση για την εξέγερση Άλλωστε, το ότι ο Όθωνας θα πα-
Αυτοκρατορία. Όταν το 1839 θα είχε οριστεί
ορι για τις 25 Μάρτη ραχωρούσε Σύνταγμα δεν ανέστειλε
της επιτεθούν οι Αιγύπτι-
πτι- του 1844 για λόγους συμ- τη σκληρή πραγματικότητα, ότι αυτό
οι, θα «καθαρίσουν» γι᾿ βολικούς
βο αλλά και για θα έπρεπε να φέρει και την έγκριση
Ο Όθωνας
αυτήν στα εδάφη της να
ν υπάρχει ο χρόνος των Μεγάλων Δυνάμεων. Αυτό θα
Συρίας εκδιώκοντάς γίνεται ο εύκολος να οργανωθεί καλύ- εκφραστεί ταυτόχρονα με μια «τσιγ-
τους συνολικά από στόχος, προκειμένου τερα. Το βασικό ρόλο γουνιά» σε άλλες σημαντικές πλευ-
την Ανατολία. Όλες οι θα τον είχαν οι στρα- ρές, κρίσιμες για ένα συνταγματικό
προσδοκίες που έχει
να περιοριστούν τιωτικοί, αλλά υπήρ-
κράτος. Δε θα αναγνωριστεί το δικαί-
θρέψει ο Όθωνας, και οι λαϊκές απαιτήσεις χε και η επιδίωξη της ωμα του συνέρχεσθαι και του συνε-
που για ένα διάστημα για δημοκρατία σύνδεσης με το λαό. Τη ταιρίζεσθαι, οι ετερόχθονες Έλληνες
του εξασφάλισαν και νο-
ο- σύνδεση είχε αναλάβει
σ θα αποκλειστούν από το δημόσιο. Ο
μιμοποίηση, για εδαφικήική Μακρυγιάννης που είχε
ο Μ Όθωνας θα παραμείνει ο αρχηγός της
επέκταση θα καταρρεύσουν
εύσουν κύρος στα λαϊκά στρώ-
και κύ εκτελεστικής εξουσίας, και μαζί με
με πάταγο με ωμές παρεμβάσεις των ματα. Οι συνεννοήσεις όμως κινδύ- τη Βουλή και τη Γερουσία θα έχει την
Μεγάλων Δυνάμεων. νεψαν να τιναχτούν στον αέρα από ευθύνη της κύρωσης των νόμων. Το
Στο συνδυασμό αυτής της κρίσης έναν νεαρό ανθυπολοχαγό που απο- Σύνταγμα του 1844 θα τσαλαπατηθεί
εξουσίας, ο Ανδρέας Ζαΐμης, από κάλυψε το μυστικό στον υπασπιστή από τον Όθωνα τα επόμενα χρόνια
τους ηγέτες του Αγγλικού Κόμματος του Άθωνα Ιωάννη (Γενναίο) Κολο- μέχρι την οριστική έξωσή του από τον
στην Πελοπόννησο, θεωρεί πως μια κοτρώνη. Ο Κολοκοτρώνης δεν θα θρόνο το 1862.

Ουκρανία
Χρίστος Κρανάκης
Εκ νέου κλιμάκωση
προμηνύουν
τα όσα συμβαίνουν
σε επιχειρησιακό και
πολιτικό επίπεδο στο
μέτωπο της Ουκρανίας.
Για αντεπίθεση μιλά
το Κίεβο, ενώ αναπτύσσει
και δράσεις δολιοφθοράς
στα μετόπισθεν των
Ρώσων, με προετοιμασία
και στήριξη των ΗΠΑ.
Ο
χρόνος φαίνεται να
«κλείνει το μάτι» στο
Κρεμλίνο, με Ρώ-
σους αξιωματούχους
να εκτιμούν πως η Ευρωπαϊκή
Ένωση κάποια στιγμή θα ανα-
γκαστεί να κλείσει ή να περι-
ορίσει τη στρόφιγγα χρηματο-
δότησης της Ουκρανίας, κάτι
που θα οδηγεί σε ένα καθεστώς
εκεχειρίας με κερδισμένη τη
Ρωσία. Ενώ, το Κίεβο συνεχίζει
να επενδύει σε «μεθόδους αντι-
στασιακού πολέμου», στις οποί-
ες ειδικοί των αμερικανικών
ενόπλων δυνάμεων εκπαίδευ-
σαν τον ουκρανικό στρατό, κα-
ταφέρνοντας πλήγματα πίσω
από τις γραμμές του εχθρού,
κυρίαρχα σε ό,τι αφορά δολιο-
φθορές και την ανακοπή γραμ-
μών ανεφοδιασμού.
Συγκεκριμένα, κοντά 200
μέρες μετά την έναρξη των
εχθροπραξιών, ανοίγει ένας
νέος κύκλος στρατιωτικών αντι-
∆ιεθνή
Προετοιμασία για
νέο κύκλο αίματος
παραθέσεων που πιθανότα-
τα θα είναι πιο αιματηρός και
επικίνδυνος από κάθε προη-
γούμενο. Από τη μία, οι Ρώσοι
κρατούν σαν «κόρη οφθαλμού»
τις στρατιωτικές επιτυχίες του
προηγούμενου διαστήματος
στην Ανατολική Ουκρανία και
το γεγονός ότι έχουν καταλάβει
άνω του 20% της ουκρανικής
επικράτειας και πλέον «τεστά-
ρουν» τη Δύση αναφορικά με το
πόσο ακόμα μπορεί να αντέξει
να στέλνει στρατιωτικό εξοπλι-
σμό στην Ουκρανία και να μην
προμηθεύεται το ρωσικό φυ-
σικό αέριο. Όπλα στη ρωσική
φαρέτρα για το νέο γύρο ανα-
μέτρησης αποτελούν: Πρώτο,
στη σφαίρα των επιχειρήσεων,
η συνεχής –παρότι αισθητά πιο
αργή– συνέχιση της προέλα-
σης για την πλήρη κατάληψη
των περιοχών του Ντονμπάς,
η κατοχή των οποίων παρά τα
επιμέρους ουκρανικά σαμπο-
τάζ δεν φαίνεται να μπορεί να
αμφισβητηθεί ευθέως. Δεύτε-
ρο, στη σφαίρα της πολιτικής, η
επικείμενη διενέργεια τοπικού
δημοψηφίσματος «α λα Κρι-
μαία» στη μερικά χιλιόμετρα
δυτικότερα ρωσοκρατούμενη
Χερσώνα με στόχο την ένταξη
στη Ρωσία, γεγονός που, αν και
θα αμφισβητηθεί από το Κίεβο,
θα προσδώσει πολιτικό πλεονέ-
κτημα στο Κρεμλίνο.
Στον αντίποδα, οι Ουκρα-
νοί φαίνεται πως δεν είναι δια-
τεθειμένοι να παραδώσουν τα
όπλα και οργανώνουν εκστρα-
τεία ανακατάληψης περιοχών
που έχουν περιέλθει στον ρω-
ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022
σικό έλεγχο, με πρώτους στό-
χους τις πόλεις Ζαπορίζια και
Χερσώνα. Αρχικά, στη Ζαπο-
ρίζια, έδρα πυρηνικού σταθ-
μού, οι αντιμαχόμενες πλευρές
επιδίδονται σε ένα πολυήμερο
μπαράζ αλληλοκατηγοριών για
εκατέρωθεν στρατιωτικές επι-
χειρήσεις, υπό τον κίνδυνο πρό-
κλησης πυρηνικού ατυχήματος
με ανυπολόγιστες καταστρο-
φές. Το γεγονός πως ο κίνδυνος
έκρηξης –παρότι πολύ ισχνός–
σε έναν από τους μεγαλύτερους
πυρηνικούς σταθμούς της Ευ-
ρώπης, αποτέλεσε επικοινωνι-
ακό «παιχνίδι» στα χέρια των
ιμπεριαλιστών (με τα δυτικόφι-
Παιχνίδι στα χέρια
των ιμπεριαλιστών
της Δύσης ο
κίνδυνος πυρηνικού
ατυχήματος
στον σταθμό
της Ζαπορίζια
λα ΜΜΕ μάλιστα να προσπα-
θούν να πείσουν πως οι Ρώσοι,
που επί του παρόντος ελέγχουν
τις εγκαταστάσεις, είναι οι ίδιοι
που τις βομβαρδίζουν!) κατα-
δεικνύει την επικινδυνότητα
του πολέμου και την εκκωφα-
ντική απουσία ενός παγκόσμι-
ου αντιπολεμικού κινήματος.
Κατά δεύτερον, στη Χερ-
σώνα, το Κίεβο έστειλε σήμα
αντεπίθεσης των ουκρανικών
δυνάμεων, προπαγανδίζοντας
καταλήψεις θέσεων μάχης και
εδαφών έναντι των ρωσικών.
Σε αντίθετο κλίμα, η Μόσχα
διαμήνυσε πως η απόπειρα ου-
κρανικής αντεπίθεσης ηττήθη-
κε κατά κράτος και ότι οι Ου-
κρανοί υπέστησαν σημαντικό-
τατες απώλειες. Ανεξαιρέτως
της σύγκρουσης πληροφοριών,
ακόμα και δυτικοί αναλυτές
εκτιμούν πως μια ευρεία επι-
χείρηση ανακατάληψης της
Χερσώνας από πλευράς Ου-
κρανίας είναι προδιαγεγραμ-
μένη να αποτύχει και προσι-
διάζει περισσότερο σε επικοι-
νωνιακή «φούσκα» εσωτερικής
και εξωτερικής κατανάλωσης.
Οι βασικοί λόγοι είναι ότι μια
ουκρανική απόπειρα συντε-
ταγμένης επίθεσης στη Χερσώ-
να θα καθιστούσε τον Ουκρα-
νικό στρατό βορά στα κανόνια
του φημισμένου ρωσικού πυ-
ροβολικού και ότι οι Ουκρανοί
στερούνται της παραδοσιακής
αναλογίας επιτιθέμενων-α-
μυνόμενων (3:1) που –τουλά-
χιστον θεωρητικά– απαιτείται
για επιθετικές επιχειρήσεις τέ-
τοιου βεληνεκούς.
Εν κατακλείδι, παρότι η
μέχρι τώρα πορεία του πο-
λέμου καταδεικνύει πως δεν
μπορεί να υπάρξουν ασφαλείς
εκτιμήσεις και ειδικότερα η
προσεγμένη και καλά σχεδια-
σμένη παροχή υλικοτεχνικής
συνδρομής των ΗΠΑ στην Ου-
κρανία επηρεάζει σημαντικά
την εξέλιξη των εχθροπραξιών,
φαίνεται πως πιθανότατα οδη-
γούμαστε σε μια κατάσταση
όπου η Ρωσία θα επιχειρήσει να
κινηθεί προσεκτικά στον χάρ-
τη αποφεύγοντας τα μεγάλα
«ανοίγματα», ευελπιστώντας
πως σε ενδεχόμενο πολλαπλών
ουκρανικών αποτυχιών η Δύση
(και κυρίαρχα η ΕΕ) θα άρει την
οικονομική της στήριξη στο Κίε-
βο και, «γονατισμένη» από τις
ενεργειακές της ελλείψεις, θα
επιζητήσει την επιστροφή των
εμπορικών συναλλαγών με τη
Ρωσία. Ταυτόχρονα, ούτε η
Ουκρανία με τη σειρά της δεν
φαίνεται διατεθειμένη να συρ-
θεί σε ειρηνευτικές διαπραγμα-
τεύσεις (κάτι που απαγορεύουν
διαρκώς και οι ΗΠΑ) και προ-
σανατολίζεται να συνεχίσει τον
πόλεμο φθοράς με στοχευμένα
χτυπήματα, κερδίζοντας ταυ-
τόχρονα «πόντους» στον πόλε-
μο της προπαγάνδας.
23
Ζελένσκι
Σφυροκόπημα
εργατικών
δικαιωμάτων
Παρότι ο Ζελένσκι συχνά εμφανί-
ζεται σαν «ηγέτης του ουκρανικού
λαού», αξιοποιώντας τις εμφανίσεις
του στα πεδία των μαχών με το χα-
ρακτηριστικό πλέον αλεξίσφαιρο
γιλέκο του, το φιλολαϊκό του προ-
σωπείο καταρρέει εύκολα σαν κοι-
τάξουμε βαθύτερα τον αντεργατικό
πυρήνα των εσωτερικών αναδιαρ-
θρώσεων που επιχειρεί η κυβέρνη-
σή του. Το σκληρά νεοφιλελεύθερο
κόμμα του «Υπηρέτης του Λαού»
(ο τίτλος από τηλεοπτική σειρά…
αφιερωμένη σε αυτόν), φαίνεται
πως έχει ξεκινήσει ένα μπαράζ νο-
μοθετικών επιθέσεων στα εργατικά
δικαιώματα, εκμεταλλευόμενο πλή-
ρως τους στρατιωτικούς νόμους
που έχουν εφαρμοστεί στη χώρα
λόγω της ρωσικής εισβολής. Προ-
μετωπίδα της επίθεσης αποτέλεσε
η τελική επικύρωση του νόμου 5371
στις 17 Αυγούστου από τον ίδιο τον
Ζελένσκι και παρά τις εκκλήσεις της
αντιπολίτευσης και των συνδικάτων
για το αντίθετο.
Ο νόμος που είχε ψηφιστεί ήδη
από τις 19 Ιουλίου στο Ουκρανικό
κοινοβούλιο με 259 (εν συνόλω 450)
βουλευτές και ανέμενε την υπογρα-
φή Ζελένσκι για να τεθεί σε ισχύ,
προβλέπει πως για όσο καιρό η
χώρα βρίσκεται υπό καθεστώς πο-
λέμου όσοι εργάζονται σε επιχειρή-
σεις με έως 250 εργαζόμενους δεν
θα έχουν συλλογική σύμβαση με
βάση τον εθνικό κώδικα εργασίας
αλλά, αντίθετα, θα είναι πλέον ανα-
γκασμένοι να διαπραγματεύονται
κατά μόνας με τον εργοδότη τους
τις εργασιακές τους σχέσεις.
Ο νόμος έχει ξεσηκώσει μεγά-
λες αντιδράσεις στην Ουκρανία,
καθώς εκτιμάται ότι θα επηρεάσει
άμεσα το 75% με 80 % των εργα-
ζομένων στις επιχειρήσεις. Σωμα-
τεία κάνουν λόγο για κατάφωρη
παραβίαση των κατακτήσεων των
εργαζομένων, ειδικά σε μια περίο-
δο που η συρρίκνωση της Ουκρα-
νικής οικονομίας αγγίζει το 45%
και η εργατική τάξη της χώρας
πολεμάει και πεθαίνει στην πρώτη
γραμμή της μάχης ή εξαναγκάζε-
ται σε (εσωτερικούς ή μη) εκτοπι-
σμούς, με τις κυρίαρχες συνδικα-
λιστικές ενώσεις να ζητάνε χείρα
βοηθείας από την... ΕΕ.
Χ. Κ.
24 ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022 ∆ιεθνή

περισκ πιο
Προβάδισμα
της αντίδρασης στη Χιλή
Σε δημοψήφισμα στις 4 Σεπτεμβρί-
ου τίθεται το τελικό σχέδιο για το
νέο σύνταγμα της Χιλής, που έρ-
χεται να αντικαταστήσει το ισχύον
και το οποίο έχει έντονο το στίγμα
του Πινοσέτ. Το προτεινόμενο σύ-
νταγμα, παρότι με σημαντικά «κενά
σημεία», εστιάζει περισσότερο στην
περιβαλλοντική προστασία, στην
ισότητα των φύλων και τον σεβα-
σμό στη σεξουαλικής διαφορετι-
κότητας. Η δεξιά πάντως φαίνεται
πως κερδίζει τις δημοσκοπήσεις και
μέσα από μια εκστρατεία τρομο-
υστερίας περί «ακροαριστερής
στροφής» της χώρας φαίνεται να
πείθει το 47 % του λαού (ειδικότερα
τις μεγάλες ηλικίες) να καταψηφίσει
το νέο σύνταγμα. Από την άλλη, η
κεντροαριστερή κυβέρνησή εμφα-
νίζεται απαθής θεατής των εξελίξε-
ων, επιδιώκοντας να συνεχίσει τη
διαχείριση του συστήματος.
Αντιδημοκρατικό
σχέδιο για την ΕΕ
Μήνυμα υπέρ της αντιδραστικής
θωράκισης της ΕΕ έστειλε από την
Πράγα ο Όλαφ Σολτς. Ο γερμανός
καγκελάριος μίλησε ανοιχτά υπέρ της
ένταξης όχι μόνο των Δυτικών Βαλ-
κανίων και της Ουκρανίας αλλά και
της Μολδαβίας και της Γεωργίας στην
Ένωση, εμμένοντας στη σταθερή επι-
δίωξη της Δύσης για γεωστρατηγική
περικύκλωση της Ρωσίας. Σύμφωνα
με τον ίδιο, πάντως, τυχόν διεύρυνση
της ΕΕ στην ανατολική Ευρώπη θα
πρέπει να συνοδευτεί από «σταδια-
κή μετάβαση στη λήψη αποφάσεων
με πλειοψηφία» και την απαγόρευση
χρήσης βέτο, τουλάχιστον σε τομείς
όπως η κοινή εξωτερική πολιτική και
η φορολογία. Τέλος, ηχηρές ήταν και
οι προτροπές του και για το στρατιω-
τικό σκέλος της ΕΕ. Αφού πρώτα
στοχοποίησε τη Ρωσία, τόνισε την
ανάγκη δημιουργίας ευρωπαϊκού
σώματος ταχείας επέμβασης, ενώ
παρότρυνε τα κράτη-μέλη να προχω-
ρήσουν σε κοινές προμήθειες οπλι-
κών συστημάτων και στη δημιουργία
κοινού συστήματος αεράμυνας.
Το Ισραήλ συνεχίζει
τους βομβαρδισμούς
Σταθερά συνεχίζονται οι ισραηλινές
επιθέσεις στη Συρία, που ξεκίνησαν
από την έναρξη του πολέμου το
2011. Η τελευταία επίθεση αναφέρ-
θηκε στις 31 Αυγούστου, όταν πύ-
ραυλοι χτύπησαν αεροδρόμιο στο
Χαλέπι, ενώ λίγες μέρες νωρίτερα
Ισραηλινοί βομβαρδισμοί στέρη-
σαν τη ζωή σε έναν στρατιωτικό
και τραυμάτισαν 14 αμάχους στα
κεντρικά της χώρας. Εν συνόλω,
μόνο το 2022. το Ισραήλ έχει πλήξει
Την ώρα που η Ευρώπη
υποφέρει από ξηρασίες,
το Πακιστάν πνίγεται
από τις πλημμύρες.
Πάνω από 1.200 άνθρω-
ποι έχουν χάσει τη ζωή
τους, ενώ τουλάχιστον
1 εκ. σπίτια έχουν υπο-
στεί καταστροφές. Η
φτωχολογιά της χώρας
δεινοπαθεί ξανά από τις
φυσικές καταστροφές
και την κλιματική κρίση,
αφού ελάχιστα μέτρα
προστασίας έχουν προ-
βλεφθεί από το κράτος
και τη διεθνή κοινότητα.
64 στρατιωτικούς στόχους, σκοτώ-
νοντας 45 μαχητές προσκείμενους
στη Δαμασκό. Το ισραηλινό κράτος,
που συνήθως κρατάει «σιγή ιχθύ-
ος» για τις επιχειρήσεις του στη
Συρία, ισχυρίζεται ότι οι επιθέσεις
του στοχεύουν τους μαχητές και τις
εγκαταστάσεις φιλο-ιρανικών ένο-
πλων οργανώσεων που μάχονται
στη Συρία στο πλευρό του Άσαντ. Οι
συνεχιζόμενες ισραηλινές επιθέσεις
στη Συρία δείχνουν πως ο πόλεμος
συνεχίζει να σπέρνει τον θάνατο
(και) στο «εύφορο πεδίο» της Μέ-
σης Ανατολής.

Α
κόσμος νάποδα Προδοσία ή ταξική πορεία
του Γιώργου Μιχαηλίδη
προς τον καπιταλισμό;

Ο
θάνατος του Μιχαήλ
Γκορμπατσόφ, τελευταί-
ου ηγέτη της Σοβιετι-
κής Ένωσης, στα 91 του
χρόνια, προκάλεσε κύμα συζητή-
σεων στη δημόσια σφαίρα, στην
Ελλάδα και διεθνώς. Για μεγάλο
τμήμα της κομμουνιστικής Αρι-
στεράς, ο Γκορμπατσόφ υπήρξε
προδότης και υποκινητής της
διάλυσης της ΕΣΣΔ και συνολικά
του «σοσιαλιστικού μπλοκ». Η ευ-
ρωκομμουνιστική και ρεφορμιστι-
κή Αριστερά, αντιθέτως, τον απο-
χαιρετά ως έναν ηγέτη που τόλμησε
αλλά δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει τις
αναγκαίες πολιτικές και οικονομικές
μεταρρυθμίσεις, που θα μετέτρεπαν τη
Σοβιετική Ένωση σε ένα φιλελεύθερο (με την
πολιτική έννοια) σοσιαλδημοκρατικό κράτος, ένα
πρότυπο μείγμα, δηλαδή, οικονομίας της αγοράς και
κρατικής κοινωνικής πολιτικής. Για την αστική ηγεσία
των περισσότερων κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης
και του δυτικού κόσμου, ο Γκορμπατσόφ βοήθησε να
ανακτηθεί η ανεξαρτησία των χωρών του ανατολικού
μπλοκ και επέτρεψε την αναίμακτη
διάλυση της ΕΣΣΔ, ενώ έτεινε το χέρι
προς τη Δύση και φιλελευθεροποίη-
σε το καθεστώς στο εσωτερικό, απε-
λευθερώνοντας τους πολιτικούς του
αντιπάλους και καταργώντας το μο-
νοκομματικό σύστημα. Ως εκ τούτου,
αποχαιρετήθηκε ως ηγέτης-πρότυπο
σε αντίθεση με τον σημερινό πρόεδρο
της Ρωσίας. Όσον αφορά τον τελευ-
ταίο, ενδιαφέρον παρουσίασε η προ-
σεκτική τήρηση απόστασης από τον
αποθανόντα και την κληρονομιά του.
Δεν πρέπει να αρνούμαστε τον
ρόλο των προσωπικοτήτων στα ιστο-
ρικά γεγονότα. Ο Μιχαήλ Γκορμπα-
τσόφ, πρόσωπο-κλειδί σε μια νευ-
ραλγική θέση σε μία κρίσιμη εποχή,
σίγουρα έπαιξε ιδιάζοντα ρόλο στη
λήψη αποφάσεων και στην πορεία
των γεγονότων. Επομένως, φέρει
ατομική ευθύνη για τη διάλυση της
ΕΣΣΔ, την καπιταλιστική ενοποίηση
της Γερμανίας. Έβαλε την υπογρα-
φή του στους τίτλους τέλους της σο-
σιαλιστικής προσπάθειας μετά την
Οκτωβριανή Επανάσταση. Ωστόσο,
όσο σωστό είναι να υπογραμμίζεται ο
ατομικός του ρόλος, τόσο λανθασμέ-
νη είναι η επικέντρωση στο πρόσωπό
του. Ο Γκορμπατσόφ, ένα αγροτό-
παιδο από μια επαρχιακή πόλη, ανε-
λίχθηκε στην κορυφή της πολιτικής
πυραμίδας της ΕΣΣΔ, μέσα από μια
πολύχρονη πορεία εντός του κόμμα-
τος. Υπό αυτή την έννοια, οι μετε-
ξελίξεις του σοβιετικού καθεστώτος
μαζί με την κρατική γραφειοκρατία
και όχι μια προσωπική κρυφή ατζέ-
ντα του Γκορμπατσόφ είναι που οδή-
γησαν αργά και σταθερά στην καπι-
ταλιστική παλινόρθωση. Μια ανακο-
πή αυτής της πορείας, το 1986, όταν
εκλέχτηκε στην ηγεσία του ΚΚΣΕ ο
Γκορμπατσόφ, θα απαιτούσε επα-
ναστατικά γεγονότα, τα οποία όπως
φάνηκε έλειπε το συλλογικό πολιτικό
υποκείμενο που θα επιχειρούσε να
τα μετατρέψει σε σχέδιο και πράξη.
Εκεί αξίζει να εστιάσουμε.