Συνέντευξη Συνδιάσκεψη Στεγαστική

Άρης Χατζηστεφάνου της ΑΝΤΑΡΣΥΑ κρίση

Τα συστημικά ΜΜΕ σπέρνουν
νουν και πολιτικές με εκτίναξη
την παραπληροφόρηση συνεργασίες κόστους
> σελ. 7, 9 > σελ. 12-13
> σελ. 11

‣ Εφημερίδα της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς ‣ www.prin.gr €2

‣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022

ΕΤΟΣ 32ο ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 1.599

Και νέα
λεηλασία
στο ρεύμα
Κατά 25% θα αυξήσουν τα τιμο-
λόγια ρεύματος οι ιδιώτες πάρο-
χοι τον Ιανουάριο σε σχέση με τον
Δεκέμβριο, λόγω και του ανεξέ-
λεγκτου κερδοσκοπικού οργίου
στα χρηματιστήρια ενέργειας. Τα
ιδιωτικά μονοπώλια, μαζί με την
ιδιωτικοποιημένη ΔΕΗ, περνούν
κατευθείαν τις αυξήσεις στα νοι-
κοκυριά για να μην χάσουν ούτε
ευρώ κερδοφορίας. Τα «πλα-
φόν» της Ευρωπαϊκής Ένωσης
αποδεικνύονται προσχηματικά.
Όσο για την κυβέρνηση της ΝΔ,
θα τρέξει να το παίξει φιλολαϊκή,
επιδοτώντας τις ληστρικές τιμές
και γεμίζοντας τα ταμεία των πα-
ρόχων, αδειάζοντας ταυτόχρονα
τα δημόσια ταμεία και φορτώνο-
ντας το κρατικό χρέος.

Φάκελος

Γράφουν: Π. Κοσμάς,
Π. Μαυροειδής, Π. Ξοπλίδης

Πόλεμος και
Αριστερά
Τι ωθεί τον σύγχρονο

Κοροϊδία-pass τέλος! καπιταλισμό στον πόλεμο;

Η ενσωμάτωση της επίσημης
Αριστεράς στο εθνικό
στρατόπεδο. Αντιπολεμικό
κίνημα και ταξική πάλη για

Να «φάμε» τα κέρδη τους την εξουσία. >>> σελ. 16-18

Ματωμένα δολάρια ζήτησε ο
Ζελένσκι στις ΗΠΑ. >>> σελ. 24
2 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Η δεύτερη ματιά

editorial Γιώργος Τσαντίκος

Δικαιοσύνη: Τυφλή Ο Δημήτρης Αβραμόπουλος ήταν έμμισθος αντί 5.000 ευρώ

τον μήνα για τη συμμετοχή του σε ΜΚΟ που ελέγχεται για
στους ισχυρούς τον ρόλο της και κλυδωνίζει την, όχι και τόσο συμπαγή, αξιοπιστία
του ευρωκοινοβουλίου. Η Εύα Καϊλή ήταν το πιο πετυχημένο αποτέλεσμα
της «Σημιτικής ΠΑΣΠ». Κι εδώ πιάνουν δουλειά τα πλυντήρια…
«Κανονικότητα» αποτελεί πλέον στην
Ελλάδα η ατιμωρησία βιαστών και
δολοφόνων, ειδικά όσων συνδέονται
με την κυβέρνηση και τον βαθύ
πυρήνα του κράτους. Αποτροπιασμό
προκαλεί η απόφαση να αφεθεί
Ωραίο τους πλυντήριο
ελεύθερος ο αστυνομικός που
σκότωσε τον 16χρονο Ρομά Κώστα
Φραγκούλη πυροβολώντας τον στο
κεφάλι. Ο εκτελεστής της Ομάδας
ΔΙΑΣ θα κυκλοφορεί ελεύθερος
ακόμα και μετά τη νέα ποινική δίωξη

Ο
και τη μετατροπή της σε βάρος του
κατηγορίας σε ανθρωποκτονία με
ενδεχόμενο δόλο, με σύμφωνη
γνώμη ανακριτή και εισαγγελέα.
Ακόμα πιο εξοργιστική, ωστόσο,
είναι η πρόσφατη απαλλακτική
πρόταση του εισαγγελέα για
την υπόθεση τράφικινγκ της
Ηλιούπολης, τόσο για τον επίορκο
αστυνομικό που κατηγορείται πως
εξέδιδε τη 19χρονη, όσο και για
τον πατέρα της, που η κοπέλα είχε
καταγγείλει την βίαζε από παιδί. Ο
εισαγγελέας μάλιστα ισχυρίστηκε,
αφήνοντας το ακροατήριο με το
στόμα ανοιχτό, ότι η βιασμένη
κοπέλα επέλεξε (από τα 11 της;) τον
τρόπο ζωής της για να εξασφαλίσει
την οικονομική της χειραφέτηση, για
να συμπληρώσει πως οι άνθρωποι
δεν καταδικάζονται με ιδεοληψίες.
Όπως η ατιμωρησία των δολοφόνων
του Νίκου Σαμπάνη όπλισε το χέρι
που σκότωσε τον Κώστα Φραγκούλη,
έτσι και η προκλητική ασυλία
που απολαμβάνουν ένστολοι και
«γόνοι» –ας θυμηθούμε και την
υπόθεση της Γεωργίας Μπίκα– θα
γεννήσει νέες τραγωδίες αλλά
θα πυροδοτήσει και κοινωνικές
εκρήξεις. Το «έχω εμπιστοσύνη
στην ελληνική δικαιοσύνη» είναι
σήμερα το πιο σύντομο ανέκδοτο.
Καμία εμπιστοσύνη, καμία ανοχή στο
σύστημα που «δικάζει», λοιδορεί και
διασύρει τα θύματα, ενώ αθωώνει
τους δράστες, ειδικά όταν αυτοί
φοράνε γραβάτα, μπλε στολή ή ράσο.
∆ημήτρης ο Αβραμόπουλος είναι
αναμφίβολα ο πιο στυλάτος άν-
θρωπος που κράτησε στρατιωτικό
τυφέκιο εφόδου, φορώντας two piece
κοστούμι εκστρατείας στο Flickr και το
Instagram. Είναι συχνές, αλλά και απέλ-
πιδες ταυτόχρονα, οι προσπάθειες του
Νίκου του Χαρδαλιά να τον μιμηθεί με
αποφασιστικές, πλην στυλιστικά «∆αλια-
νίδης 80s», πόζες στον ίδιο λογαριασμό
του υπουργείου Άμυνας. Επίσης, ο ∆ημή-
τρης ο Αβραμόπουλος ήταν έμμισθος αντί
5.000 ευρώ τον μήνα για τη συμμετοχή
του σε ΜΚΟ που ελέγχεται μέχρι μυελού
για τον ρόλο της και κλυδωνίζει την, όχι
και τόσο συμπαγή έτσι και αλλιώς, αξιοπι-
στία του ευρωκοινοβουλίου.
Την αντιμισθία δεν την αρνήθηκε ο
piece de mode πρώην υπουργός, δήμαρ-
χος και επίτροπος. Χτύπησε όμως την
τοξικότητα, την άρνηση (όχι του Σεφέ-
ρη), τον οχιδενθελισμό που κρατάει την
Ελλάδα δέσμια, με μια απίθανη δήλωση:
«Η συμμετοχή μου στον οργανισμό Fight
Impunity ήταν εξαρχής απολύτως χωρίς
εκτελεστικές ή διαχειριστικές αρμοδιό-
τητες». Εντάξει ρε μαν. Αφού δεν ήσουν
επιτελικός, αλλά στην καλύτερη περίπτω-
ση ένα 6άρι που παίζει «σύρτης» για να
ξεκουράσει τα χαφ στα τελευταία λεπτά,
κανένα πρόβλημα με τα 60 χιλιάρικα μει-
κτά τον χρόνο. Όλα κομπλέ.
Η Εύα η Καϊλή ήταν αναμφίβολα το πιο
πετυχημένο αποτέλεσμα της «Σημιτικής
ΠΑΣΠ». Άνθρωποι που έκαναν εργόχειρο
και προίκα τη σχέση, τη συνδιαλλαγή, το
κονέ, την επαφή, το βύσμα και ό,τι άλλο
συνδέεται ενσύρματα ή wifi, είχαν το δη-
μιουργικό τους πρότυπο. Από το πουθενά
στο ευρωκοινοβούλιο, από το δελτίο ειδή-
σεων στην αντιπολίτευση του Ανδρουλά-
Όλα τα προγράμματα
πλύσης μπήκαν σε φουλ
ρυθμούς, γιατί τίθεται
υπό αμφισβήτηση
η ίδια η πεμπτουσία
του ευρωπαϊκού
καπιταλισμού,
η Ευρωπαϊκή Ένωση
κη, από το ΠΑΣΟΚ στον εισαγγελέα. Τίπο-
τα παράξενο, για τα ελληνικά δεδομένα.
Στην προκειμένη περίπτωση, δεν υπάρχει
ακόμα κάποια επίσημη δημόσια εξήγηση,
δια στόματος της ιδίας τουλάχιστον, εάν
ήταν επιτελική, αναπληρωματική ή θύμα
των περιστάσεων.
Ευτυχώς, έσπευσαν τα, αυτόματα σε
αυτές τις περιπτώσεις, πλυντήρια: «Και
εσείς τι θα κάνατε δηλαδή;», «σταματήστε
να κάνετε κριτική από τον καναπέ», «όλη
η Ελλάδα τα κάνει αυτά, σκάστε» και «μια
χαρά εισαγγελείς έχουμε, φταίει το ελλη-
νικό αφήγημα για τα σκάνδαλα». Όλα τα
προγράμματα πλύσης μπήκανε σε φουλ
ρυθμούς, γιατί τίθεται υπό αμφισβήτηση
η ίδια η πεμπτουσία του ευρωπαϊκού κα-
πιταλισμού, η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πώς θα
αποδεχτούμε δηλαδή ότι «η πατρίδα μας η
Ευρώπη» μπορεί να διοικείται από ανθρώ-
πους οι οποίοι θα κάνουν τα πάντα και
για τον προσωπικό τους πλουτισμό, αλλά
και για να «σπινάρουν» την κοινή γνώμη,
ώστε να αποδεχθεί πιο άνετα π.χ. το γε-
γονός ότι οι Καταριανοί πρέπει να έχουν
ελεύθερη πρόσβαση, ανεξάρτητα αν χτί-
ζουν προκάτ γήπεδα ποδοσφαίρου πάνω
σε αναλώσιμους εργάτες. ∆εν αρκεί μόνο
ο Μέσι, χρειάζεται και κάτι παραπάνω,
γιατί τα πλουσιότερα έρχονται. ∆ίπλα στο
υψηλό lobbying δουλεύουν και οι γραφιά-
δες, για να κρατήσουν χαμηλά τα γράδα
των κάκιστων εντυπώσεων.
Προσεχώς, αναμένεται να κληθεί στα
όπλα και ο «λαϊκισμός», σε όλες τις πτώ-
σεις και κλίσεις, γιατί σύντομα έρχονται οι
αδυσώπητες συγκρίσεις: 5.000 ο ∆ημή-
τρης ο Αβραμόπουλος για να μην κάνει
τίποτα, 22 ευρώ ένα ζευγάρι χωρίς παιδιά
για να πάει σούπερ μάρκετ. Εκατοντάδες
χιλιάδες στο σπίτι της Καϊλή, 62 ευρώ
επιδότηση στον λογαριασμό του ρεύμα-
τος, για να είναι τόσο ακριβός όσο πέρυσι.
∆ημόσια δικαιολογία «δεν ήμουν επιτε-
λικός» από έναν τύπο που πληρωνόταν
από μια εταιρεία που είναι στο «κάδρο»
μαύρου χρήματος, χρόνια φυλακή χωρίς
δίκη, αν έχεις πάει ταξίδι στη Βαρκελώνη.
«Καλάθια νοικοκυριού», προϊόντα ετικέ-
τας και ενοχές για τους πολλούς και τις
πολλές, εύκολες δικαιολογίες και αγιο-
γραφίες για τους λίγους και τις λίγες, μην
και διαταραχτεί το ευαίσθητο καπιταλιστι-
κό οικοσύστημα.
Το πλυντήριο δουλεύει σε πολλά προ-
γράμματα. Από το απόλυτο, ευθύ και κα-
θολικό ξέπλυμα μέχρι τη σκιώδη δικαιο-
λόγηση, το «ναι μεν, αλλά» και το «know
your position». Κάπου πρέπει να σταματή-
σει αυτή η αντίστροφη ψυχαναλυτική συ-
νεδρία και μάλιστα σύντομα. Τουλάχιστον,
ας διαλέγουμε εμείς τις ενοχές μας, από
τις δικές μας εμπειρίες στις διαπροσωπι-
κές σχέσεις, στις φιλίες, στον έρωτα ή στο
άνοιγμα του ψυγείου αργά τη νύχτα. Όχι
αυτές που επιβάλλει το μέσο πρόγραμμα
κοινωνικού πλυντηρίου.

‣ Ιδιοκτησία: «Eκδόσεις-Μελέτες- Έρευνες» Aστική Mη Kερδοσκοπική Eταιρεία

Εφημερίδα της
Kωδικός 2806, Κλεισόβης 9, 106 77 Αθήνα, Tηλ.: 210-82.27.949, prin@otenet.gr | http://www.prin.gr
αντικαπιταλιστικής
κομμουνιστικής ‣ Tραπεζικός Λογαριασμός Συνδρομών και Eνισχύσεων: ALPHA BANK 260002002006023 • IBAN: GR1801402600260002002006023
Αριστεράς
‣ Εκδότης: Δημήτρης Δεσύλλας ‣ Eκτύπωση: ΚΛΕΝΙΚ ΕΕ ‣ Layout: Χριστίνα Λουλούδα
 Το θέμα ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 3

Α
λλο ένα επίδομα «πτωχοκο-
μείου» μοιράζει η κυβέρνη-
ση στο όνομα της καταπο-
λέμησης της ακρίβειας στα
τρόφιμα, με χρήματα που
θα προκύψουν από την έκτακτη φορολό-
γηση μέρους των παχυλών κερδών των
διυλιστηρίων. Το market pass θα εξαρ-
γυρωθεί βασικά στα σούπερ μάρκετ, τα
οποία έχουν ήδη σωρεύσει 1,1 δισ. ευρώ
επιπλέον στην τελευταία διετία. Περί
τίνος πρόκειται όμως; Η «ενίσχυση» κυ-
μαίνεται από 22 έως 52 ευρώ το μήνα για
έξι μήνες (μονομελές ή τετραμελές νοικο-
κυριό αντίστοιχα) και το κόστος του μέ-
τρου εκτιμάται σε 650 εκατ. ευρώ. Αυτές
οι… πενταροδεκάρες προκαλούν θυμη-
δία στα λαϊκά νοικοκυριά που βλέπουν
το «καλάθι» τους να αδειάζει και ειδικά
φέτος τα Χριστούγεννα να περισσεύουν
όλο και πιο λίγα για το γιορτινό τραπέζι.
Αποκαλυπτική είναι η έρευνα του  ΣΕΛ-
ΠΕ  για την φετινή αγορά των  Χριστου-
γέννων, όπου 7 στους 10 απάντησαν ότι
θα δαπανήσουν λιγότερα σε σχέση με
πέρσι, 6 στους 10 ότι θα δαπανήσουν λι-
γότερο από 100 ευρώ και 1 στους 7 ότι δεν
θα κάνει καθόλου αγορές!
Όσον αφορά στα εισοδηματικά κριτή-
ρια που έθεσε η κυβέρνηση, υποτίθεται
Επιδόματα εξαγοράς
ότι είναι τόσο «χαλαρά» που θα καλύψουν
3,2 εκατ. νοικοκυριά. Σε αυτά εντάσσο-
νται ο άγαμος με ετήσιο εισόδημα 16.000
ευρώ (μισθός 1.140 ευρώ) ή ζευγάρι χωρίς
σε πανάκριβη αγορά
παιδί με 24.000 (μέσος όρος δύο μισθοί
μόλις 850 ευρώ έκαστος). Αξίζει, δε, να
σημειωθεί ότι τα κριτήρια αυτά είναι πιο Πού να… Pass;
«σκληρά» από το fuel pass, όπου το όριο
του οικογενειακού εισοδήματος ανερχό- Δημήτρης Σταμούλης
ταν σε 30.000 ευρώ.
Τα λαϊκά νοικοκυριά καλούνται να
τα βγάλουν πέρα σε ένα εκρηκτικό οικο-
νομικό τοπίο, που περιλαμβάνει αύξηση ▸ Η κυβέρνηση (27,8%) και του πετρελαίου θέρμανσης
(11,6%), το οποίο από 1/1/2023 θα ακριβύ-
λόγω του πληθωρισμού, και τα μοιράζει
στα ολιγοπώλια μέσω των επιδοτήσεων
δόσεων στεγαστικών δανείων, νέα εκτί- νει περαιτέρω καθώς η  επιδότηση στην σε λογαριασμούς ρεύματος, αερίου κ.α.
ναξη των ήδη υψηλών τιμών ενέργειας, επιμένει σε αντλία θα μειωθεί κατά 10 λεπτά. Η κυβέρνηση απαντά ότι τα 650 εκατ.
αλλά και αλλεπάλληλες αυξήσεις στις
τιμές των τροφίμων. Εκτιμάται ότι οι μη-
επιδόματα τύπου Όπως προκύπτει από τους ίδιους
τους επίσημους αριθμούς, τα χρήματα
του market pass θα προκύψουν από τα
κέρδη των διυλιστηρίων. Κι εδώ, μόνο
νιαίες δαπάνες ενός μέσου νοικοκυριού
μπορεί να αυξηθούν ακόμη και κατά 300
market-pass αντί που προορίζει να δώσει η κυβέρνηση με
το market pass σε βάθος εξαμήνου είναι
ένα μικρό μέρος θα φορολογηθεί, αφού
τα υπερκέρδη τους στο εννεάμηνο ξεπερ-
ευρώ τον μήνα. Οι δόσεις των στεγαστι- για μαχαίρι στον «σταγόνα στο ωκεανό» των αναγκών για νούν τα 2 δισ. ευρώ, ενώ οι τζίροι τους
κών δανείων έχουν αυξηθεί πέντε φο- τον κόσμο της εργασίας, ενώ έντονο εί- εκτινάχθηκαν σχεδόν στα 20 δισ. φέτος,
ρές διαδοχικά από τον Ιούλιο λόγω των ΦΠΑ και την ναι το προεκλογικό «άρωμα» και αυτού με τη Motor Oil να σημειώνει αύξηση
αυξήσεων στο βασικό επιτόκιο του ευρώ του μέτρου. Η επιδοματική λογική που κατά 68% και τα ΕΛΠΕ κατά 60%. Επι-
από την ΕΚΤ, με τις τράπεζες που ανα- ακρίβεια, καθώς αποτελεί το «απαύγασμα» της κυβέρνη- πλέον, ενώ για τις εταιρείες ρεύματος
μένεται να έχουν κέρδη 3 δισ. ευρώ φέ- σης Μητσοτάκη, έχει αποδειχτεί τραγικά υποτίθεται ότι είχε εξαγγελθεί φορολόγη-
τος, να «προσφέρονται» να απορροφή-
και αυξήσεις αναποτελεσματική για τον λαό, ση του 90% των υπερκερδών τους,
σουν μόλις το 50% της αυξημένης δόσης.
Εκτός όμως από τα χρέη στις τράπεζες,
μισθών-συντάξεων αλλά και μηχανισμός «ξεπλύ-
ματος» των μυθικών κερ-
στα διυλιστήρια το ποσοστό
αυτό «γκρεμίστηκε» στο
αυξάνονται και τα χρέη προς την Εφορία δών των μεγάλων ομί- 25% περίπου.
καθώς έως 500 ευρώ χρωστάνε 2,3 εκατ. λων σε ενέργεια, καύ- Στα μαλακά Η προσμονή σε ε-
φορολογούμενοι ή σχεδόν έξι στους δέκα του ρυθμού αύξησης των τιμών, αλλά σιμα, εμπόριο. Κάθε τα μυθικά κέρδη πιδοματικού χαρα-
οφειλέτες του Δημοσίου. όχι αποκλιμάκωσής τους. Τα ποσοστά, επίδομα έχει τη λογική των διυλιστηρίων κτήρα «λύσεις» ή η
Στο ενεργειακό «μέτωπο», νέο «ηλε- δε, που ανακοινώνονται προκύπτουν προσωρινής λύσης και εκλογική αναμονή δεν
κτροσόκ» αναμένει τους καταναλωτές από σύγκριση με τον περσινό Νοέμβριο όχι μόνιμης. Η κυβέρ-
και των ομίλων έχουν τίποτα θετικό
τον Ιανουάριο καθώς οι πάροχοι ανα- όταν ήδη είχε καταγραφεί ένας από τους νηση αρνείται πεισμα- ενέργειας να προσφέρουν στον
κοίνωσαν αυξήσεις-φωτιά που κυμαί- υψηλότερους της τελευταίας δεκαετίας. τικά να δώσει αυξήσεις λαό. Είναι ζήτημα επι-
νονται από 18% έως 41%, καθώς οι τιμές Όσον αφορά ειδικά στις τιμές στα τρόφι- στους μισθούς στον ιδιω- βίωσης, κυριολεκτικά, να
της κιλοβατώρας αυξήθηκαν δραμα- μα συνεχίζουν να σπάνε τα κοντέρ. Δεν τικό τομέα –και όχι μόνο στον πιαστεί και πάλι το νήμα των
τικά σε σχέση με τον Δεκέμβριο, στο είναι τυχαίο ότι φέτος τον Νοέμβριο κα- κατώτατο– ή να επιστρέψει 13ο- αγώνων από την τελευταία πανερ-
κερδοσκοπικό Χρηματιστήριο ενέργει- ταγράφηκε στη χώρα μας η μεγαλύτερη 14ο μισθό και συντάξεις σε εργαζόμενους γατική απεργία και το ταξικό εργατικό
ας που παραμένει στο απυρόβλητο από μεταβολή στα τρόφιμα από το ξέσπασμα στο Δημόσιο και συνταξιούχους. κίνημα να διεκδικήσει ριζικές αυξή-
την κυβέρνηση. της κρίσης, με σημαντικές αυξήσεις σε Η κυβέρνηση δεν θέλει να «βάλει σεις σε μισθούς, συντάξεις, επιδόματα
Όσον αφορά στον πληθωρισμό, τα γαλακτοκομικά – αυγά (25,3%), έλαια - χέρι» στα υπερκέρδη του κεφαλαίου. ανεργίας, μείωση της φορολόγησης για
σημάδια μικρής αποκλιμάκωσης για λίπη (20,4%), ψωμί (18,7%) και κρέατα Αντίθετα, τα παίρνει από τα κρατικά τον λαό και αύξησή της για το κεφάλαιο,
τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο εί- (16,7%). Όμως ανοδικά κινήθηκαν –σε έσοδα, καθώς αυτά εκτινάσσονται μέσω αλλά και πραγματικούς ελέγχους στην
ναι απλώς μια ένδειξη επιβράδυνσης ετήσια βάση– η τιμή του φυσικού αερίου των έμμεσων φόρων (ΦΠΑ, ΕΦΚ κ.α.) αγορά κατά της κερδοσκοπίας.
4 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Πολιτική

Από Αστική πολιτική Γεράσιμος Λιβιτσάνος

σπόντα
*** Η εικόνα του πρωθυπουρ-
γού που αράζει στο Μέτσοβο τα
Μακριά από τις λαϊκές ανάγκες
Χριστούγεννα και αναρωτιέται
πότε θα κάνει εκλογές είναι
άκρως κινηματογραφική * Κι ως
η μάχη του «μεσαίου χώρου»
εκ τούτου άσχετη με την πραγ-
ματικότητα * Γιατί όσο και να
κοιτάει τα βουνά δεν πρόκειται
▸ Προεκλογικά προγράμματα ευθυγραμμισμένα με τα όρια της ΕΕ
να του πουν τίποτε * Σε αντίθε-
ση με τη… θάλασσα και ένα συ-

γκεκριμένο λιμάνι, που ίσως έχει
να του πει κάτι * Άλλωστε, αυτή
η σχέση, η ταραγμένη, φαίνεται
να έχει αποκατασταθεί.
*** Όμως για να πάει σε εκλο-
γές ο Μητσοτάκης πρέπει να
αποκαταστήσει και μερικές
ακόμη * Καθότι η χώρα δια-
θέτει πολλούς «καθοριστικούς
παράγοντες» * Δυστυχώς όμως
για την κυβέρνηση, μόνο ένα
Ταμείο Ανάκαμψης * Από αυτό
που άπαντες θέλουν να φάνε.
*** Υπάρχει και η λεπτομέρεια
της αποκατάστασης των σχέσε-
ων με το εκλογικό σώμα * Όμως
αυτό είναι δευτερεύον * Όπως
φαίνεται οι κυβερνώντες το
αντιλαμβάνονται ως μία μάζα
ηλιθίων * Τέτοια που μπορεί να
ποδηγετηθεί άνετα * Αρκεί να
έχει κανείς καλές ιδέες, πολλά
φιλικά μίντια και τίποτα περισ-
σευούμενα χρήματα.
*** Στον ΣΥΡΙΖΑ, πάλι, μαζεύ-
ουν κόσμο στα ψηφοδέλτια
* Ξεκίνησαν με δύο ωραιότατες
μεταγραφές από το ΜέΡΑ25
* Κι αφού μπούκωσαν από «αρι-
στερά», ώρα να αναζητήσουν
και κάτι από «δεξιά» * Από δια-
θέσιμους πια, άλλο τίποτα
* Τώρα το πώς θα τους μοιράσει
όλους αυτούς ο Τσίπρας στα
ψηφοδέλτια είναι μια άλλη
ιστορία * Αλλά γι’ αυτό τις έχουν
τις τάσεις * Για να πιέζουν για
θέσεις * Τι νομίζατε; Ότι διεξά-
γεται πολιτική διαπάλη;
*** Αν είναι δυνατόν κάποιοι
να ονειρεύονται εμπλοκή Αβρα-
μόπουλου σε σκάνδαλα * Μάλ-
λον δεν ξέρουν καλά τι εστί να
έχει θητεύσει κανείς Επίτροπος
στην ΕΕ * Μιλάμε για την κορυ-
Τ
ο «απολιτίκ» και «φι-
λήσυχο» κέντρο δια-
μορφώνεται ως ο βα-
σικός στόχος των δύο
πόλων της αστικής διαχείρισης
(ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ), καθώς εκπνέει το
2022 και μπαίνουμε στην εκλο-
γική νέα χρονιά. Αυτά σε ένα
κλίμα που το σύστημα δεν «βλέ-
πει» ακόμη την απάντηση στο
ερώτημα του ποιος θα αναλά-
βει τη διακυβέρνηση, με τα δύο
διαφορετικά συστήματα στις
(πιθανές) δύο εκλογικές Κυρια-
κές να κάνουν ακόμη πιο θολό
το τοπίο.
Από την πλευρά της Νέας
Δημοκρατίας, οι τελευταίες
προσπάθειες να εμφανιστεί
η κυβέρνηση ως «λαϊκή», που
φορολογεί διυλιστήρια προκει-
μένου να επιδοτήσει νοικοκυριά
με το περίφημο «food pass»,
αποτελούν μια επικοινωνιακή
κίνηση προσεταιρισμού των ψη-
φοφόρων του κέντρου. Σε πολι-
τικό όμως επίπεδο το Μέγαρο
Μαξίμου θα συνεχίσει να πιέζει
τον Νίκο Ανδρουλάκη αξιοποιώ-
ντας τα «αντί-ΣΥΡΙΖΑ» χαρακτη-
ριστικά των ψηφοφόρων του,
παρουσιάζοντας το ΠΑΣΟΚ ως
υποψήφιο «δεκανίκι» της Κου-
μουνδούρου. Στη Νέα Δημοκρα-
τία –αν και πιέζονται ιδιαίτερα
στα δεξιά τους– θεωρούν τον
συγκεκριμένο χώρο καθοριστι-
κό για το εκλογικό αποτέλεσμα.
ΕΠΙΘΕΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ
Τι γυρεύουν οι S-300 στο παζάρι του πολέμου;
Πάντως, οι σχέσεις ΝΔ-ΠΑΣΟΚ
δεν αναμένεται να καθοριστούν
μόνο στο προσκήνιο αλλά και με
πιέσεις μέσω επιχειρηματικού
παρασκηνίου, με δεδομένες τις
σχέσεις της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ
με συγκεκριμένα επιχειρηματι-
κά συμφέροντα. Όσον αφορά
τον ΣΥΡΙΖΑ, καθόλου δεν κρύ-
βει την πρόθεσή του να επιτύχει
μια προγραμματική συμφω-
νία με τον Νίκο Ανδρουλάκη.
Στη βάση αυτή, η αξιωματική
αντιπολίτευση θα συνεχίσει να
πιέζει στη λογική του «δεξιά-
αντιδεξιά», προκειμένου στην
προεκλογική περίοδο να αλι-
εύσει ψήφους από τον χώρο
και μετεκλογικά να μπορέσει
να σχηματίσει κυβέρνηση, αν
και μόνον αν, επιτύχει να είναι
πρώτο κόμμα. Παράλληλα, έχει
εδώ και μήνες εκπονήσει θέσεις
«επαναπροσέγγισης» με τη λε-
γόμενη «μεσαία τάξη». Για τον
ΣΥΡΙΖΑ, πάντως, μια προγραμ-
ματική συμφωνία με το ΠΑΣΟΚ
θα αποτελέσει μία εξαιρετική
«δικαιολογία», προκειμένου
να διαμορφώσει ένα ακόμη πιο
«συστημικό» κυβερνητικό πρό-
γραμμα, μιας και σε μια τέτοια
διαπραγμάτευση θα υπάρξουν
συμβιβασμοί.
Τον τρίτο πόλο και αστάθ-
μητο παράγοντα της πολιτικής
εξίσωσης αποτελεί προφανώς
το ΠΑΣΟΚ. Η Χαριλάου Τρι-
κούπη δίνει τη «μάχη του με-
γαλύτερου δυνατού ποσοστού»
και στην προεκλογική διαδι-
κασία θα διατηρήσει το στίγμα
της «διμέτωπης» κριτικής. Στο
ΠΑΣΟΚ ευελπιστούν, στο καλύ-
τερο σενάριο, σε ένα ποσοστό
τής τάξης του 15%, το οποίο ο
Νίκος Ανδρουλάκης έχει αποκα-
λέσει «καλό διψήφιο ποσοστό».
Με μία τέτοια επίδοση θεωρεί
ότι θα μπορέσει να διαπραγμα-
τευθεί από καλύτερες θέσεις τον
παραπληρωματικό ρόλο σε ένα
κυβερνητικό σχήμα.
Η συνολική εικόνα, λοιπόν,
παραπέμπει σε ένα ρευστό πο-
λιτικό σκηνικό. Δίχως όμως να
υφίσταται καμία ρευστότητα
στα «όρια» των πολιτικών που
θα ασκηθούν. Οι προγραμμα-
τικές προτάσεις που θα παρου-
σιάσουν σύντομα και τα τρία
προαναφερόμενα κόμματα θα
έχουν διαφορές «στα σημεία»,
ενώ θα συγκλίνουν σχεδόν από-
λυτα στα δημοσιονομικά δεδο-
μένα. Είναι χαρακτηριστικό ότι
τα δύο προγράμματα που κατέ-
θεσαν στη ΔΕΘ ο Κυριάκος Μη-
τσοτάκης και ο Αλέξης Τσίπρας
έχουν ακριβώς την ίδια κοστο-
λόγηση: 5,6 δισ. Δείγμα του ότι
κινούνται εντός της οριοθέτησης
που καθορίζεται από ΕΕ και την
απαίτηση επιστροφής στους
προϋπολογισμούς των δημοσιο-
νομικών πλεονασμάτων. Θέση
με την οποία φυσικά δεν διαφω-
νεί ούτε το ΠΑΣΟΚ. 

φαία βαθμίδα του υπερεθνικού
οργανισμού * Όποιος βρεθεί
εκεί κάνει βεβαίως πολλές εξυ-
πηρετήσεις, αλλά απολαμβάνει
και πλήρους ασφάλειας * Είναι
κανόνας απαράβατος γι’ αυτό
το επίπεδο.
*** Εκτός πια αν κανείς πιστεύ-
ει το παραμύθι των «Βέλγων
εισαγγελέων» * Τη φοβερή,
τρομερή και ατρόμητη ευρωπαϊ-
κή δικαιοσύνη που «δεν κωλώνει
πουθενά» * Το ότι πιάσανε την
Καϊλή με κάτι σακούλες δεν λέει
και πολλά.
Τ
ην οργή της Ρωσίας προκάλεσαν οι
δηλώσεις του Νίκου Παναγιωτόπου-
λος ότι είναι διατεθειμένος να παρα-
δώσει στην Ουκρανία τα πυραυλικά συστή-
ματα S-300, που βρίσκονται στην Κρήτη,
εάν οι ΗΠΑ «εγκαταστήσουν» σε αντάλλαγ-
μα συστήματα πυραυλικής άμυνας Patriot.
Η αναφορά όχι σε αγορά, αλλά σε εγκατά-
σταση, σημαίνει ότι το Patriot θα βρίσκε-
ται υπό τον έλεγχο των Αμερικανών. Αυτό
συνδέεται και με τις επιδιώξεις της ελλη-
νικής εξωτερικής πολιτικής για πιο ενεργή
στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ, δήθεν ως
«ανάχωμα» στην τουρκική επιθετικότητα.
«Θεωρούμε τις προκλητικές προθέσεις για
την προμήθεια του καθεστώτος του Κιέβου
με τα S-300 ως ανοιχτά εχθρικές προς τη
Ρωσία», τόνισε η εκπρόσωπος του ρωσικού
υπουργείου Εξωτερικών.
Το ουσιαστικό πρόβλημα με την αποστο-
λή S-300 στο καθεστώς Ζελένσκι είναι η βα-
θύτερη εμπλοκή της Ελλάδας στον πόλεμο
και όχι η αποδυνάμωση της ελληνικής αερά-
μυνας. Από το 1998 που το ρωσικό σύστημα
παραδόθηκε στην Ελλάδα από την Κύπρο,
μετά τις αντιδράσεις ΗΠΑ, είναι ουσιαστι-
κά ενταφιασμένο, με μόνη χρήση του να εί-
ναι σε ασκήσεις προσομοίωσης.
Τις σχετικές συζητήσεις επιβεβαίωσε εμ-
μέσως εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ,
που σημείωσε ότι σε πολλές περιπτώσεις οι
Ηνωμένες Πολιτείες είναι πρόθυμες να προ-
σφέρουν ανταλλάγματα, ώστε να διευκολύ-
νουν τις χώρες που μπορούν να προσφέρουν
αμυντικό εξοπλισμό στην Ουκρανία. Ο
κυβερνητικός εκπρόσωπος Γ. Οικονόμου,
με τη σειρά του σημείωσε ότι αυτή τη στιγ-
μή «δεν υπάρχει κάτι στο τραπέζι», αλλά
διευκρίνισε ότι η κυβέρνηση είναι ανοιχτή
σε «αντικατάσταση με κάτι πιο λειτουργικό,
πιο αποτελεσματικό, πιο σύγχρονο». Όταν
οι πολεμικοί σχεδιασμοί των ΗΠΑ συνδέο-
νται με επιθετικά σχέδια που αφορούν την
ελληνοτουρκική διένεξη, το μείγμα είναι
εκρηκτικό και εξαιρετικά επικίνδυνο.
 Πολιτική ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 5

Δ
υσδιάκριτο να βρεις
πού σταματάει το «νο-
μότυπο» λόμπινγκ και
ΚΑΤΑΡ-ΓΚΕΪΤ Δημήτρης Τζιαντζής
πού αρχίζει η παρά-

«Μα είναι κάτι πιο βαθύ

νομη διαφθορά στα όργανα και
τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής
Ένωσης. Είναι νόμιμη η αμοιβή
60.000 ευρώ που πήρε ο Δημή-
τρης Αβραμόπουλος για τη συμ-
μετοχή του στο ατιμωτικό Δ.Σ.
της ΜΚΟ του πρώην ευρωβου-
λευτή Παντσέρι; Ενδεχομένως
ναι. Προέρχονται τα χρήματα
από παράνομη δραστηριότητα;
Πάλι ναι. Είναι όμως ηθικό να
διορίζονται οι πρώην Επίτρο-
ποι της ΕΕ σε λόμπι συμφερό-
ντων αμέσως μετά τη λήξη της
θητείας τους; Σίγουρα όχι κι
αυτός είναι ο κανόνας και όχι η
εξαίρεση στην ΕΕ. Ο χορός των
αποκαλύψεων των τελευταίων
εβδομάδων αναδεικνύει πόσο
για «το θεαθήναι» είναι οι δι-
κλείδες ασφαλείας της Κομισιόν
για τη δραστηριότητα των αξιω-
ματούχων τους και τη διαπλοκή-
εξαγορά τους από οικονομικά
συμφέροντα. Σύμφωνα με το
Politico, η Ούρσουλα φον ντερ
Λάιεν έχει ξεκινήσει κατεπεί-
γουσα έρευνα για τις σχέσεις
αξιωματούχων της ΕΕ με τον
Δ. Αβραμόπουλο, ενώ η Ευρω-
παϊκή Επιτροπή ζήτησε και από
τον ίδιο εξηγήσεις. Σύμφωνα με
την Κομισιόν, ο Δ. Αβραμόπου-
λος έλαβε άδεια συμμετοχής
στο Δ.Σ. του λόμπι του Παντσέ-
ρι, με τον όρο και την προϋπό-
θεση ότι δεν θα προσπαθήσει
να επηρεάσει αξιωματούχους
όπως μέλη του κολεγίου των
Επιτρόπων υπέρ της συγκεκρι-
μένης ΜΚΟ. Όλες οι συναντή-
σεις του Δ. Αβραμόπουλου την
κρίσιμη περίοδο βρίσκονται στο
μικροσκόπιο της Κομισιόν, κα-
θώς ο πρώην Επίτροπος της Ελ-
λάδας υποτίθεται ότι δεσμευό-
ταν αυτό το διάστημα από τους
κανόνες της. Γίνεται φανερό,
ωστόσο, ότι η κατεύθυνση της
που τους λερώνει…»
▸ Συστημική και αθεράπευτη η διαφθορά στην «καρδιά» της ΕΕ
Επιτροπής και των ηγετών της
ΕΕ είναι ο περιορισμός των
αποκαλύψεων στο συγκεκρι-
μένο ελληνοϊταλικό κύκλωμα.
Ακόμα και οι αλλαγές που σχε-
διάζονται σε δεύτερο χρόνο για
τη δήθεν θεσμική… «θωράκι-
ση» των οργάνων ίσως κάνουν
τα λόμπι πιο προσεκτικά στις
κινήσεις τους, αλλά δεν προ-
βλέπεται να χτυπήσουν την
ασυδοσία τους.
Business as usual, λοιπόν,
για τους υπόλοιπους 20.000 και
πλέον λομπίστες που εδρεύουν
στις Βρυξέλλες, εξυπηρετώντας
πολλά και διαφορετικά συμφέ-
ροντα, με ετήσιο τζίρο που εκτι-
μάται ότι υπερβαίνει το 1,5 δισ.
ευρώ, ενώ τα περισσότερα από
αυτά προορίζονται για χρημα-
τισμό! Ο ίδιος ο φερόμενος ως
«εγκέφαλος» της συγκεκριμένης Η Κομισιόν νίζουν το κράτος του Κατάρ, δικάτων και πρώην Γ.Γ. της
σπείρας, Αντόνιο Παντσέρι, εμ- μέσω της Εθνικής Τράπεζας Ευρωπαϊκής, ο οποίος, αφού
φανίζεται να επιχειρεί να κάνει συγκαλύπτει και του Κατάρ, να δωροδοκεί την αφέθηκε ελεύθερος, παρα-
μια συμφωνία για να πέσει στα Εύα Καϊλή και μέλη της οικο- δέχθηκε… «δωρεά» ύψους
πιο «μαλακά», δίνοντας και τα δεν «πολεμά γένειάς της με καταθέσεις σε 50.000 ευρώ σε μετρητά από
τραπεζικούς λογαριασμούς τη ΜΚΟ «Πολεμώντας την
ονόματα των Ιταλών Σοσιαλδη-
μοκρατών Φραντσέσκο Κοτζολί-
την ατιμωρησία» στον Παναμά. Ο δικηγόρος Ατιμωρησία». Η εμπλοκή
νο και Μαρκ Ταραμπέλα, καθώς πέρα από της ευρωβουλεύτριας ισχυ- Βινσεντίνι συμπυκνώνει τη
και τη βοηθό του Μαρί Αρενά, ρίζεται ότι τα έγγραφα είναι σαπίλα του συστημικού συν-
την οποία κάρφωσε ότι «πήγε το συγκεκριμένο πλαστογραφημένα. Παρά την δικαλισμού της συναίνεσης
στο Κατάρ και πήρε δώρα». Η προσπάθεια συγκάλυψης, η και της υποταγής. Δεν είναι
ίδια η Εύα Καϊλή παραδέχθηκε
ελληνοϊταλικό δυναμική των εξελίξεων είναι καθόλου τυχαίο ότι τόσα πολ-
ότι έδωσε στον πατέρα της τη κύκλωμα καταιγιστική. Στο μάτι του λά μεγάλα ευρωπαϊκά συν-
βαλίτσα με 600.000 ευρώ σε κυκλώνα βρίσκεται ο Λούκα δικάτα τήρησαν σιγή ιχθύος
μετρητά για να τα «κρύψει». Βινσεντίνι, νυν Γ.Γ. της Διε- για τις συνθήκες εργασιακού
Έγγραφα που διέρρευσαν εμφα- θνούς Συνομοσπονδίας Συν- μεσαίωνα στο Κατάρ.

ΑΝΑΓΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ
Στηρίξτε οικονομικά το Πριν με μια συνδρομή!
Η
ακρίβεια που συρρικνώνει συ-
νεχώς όλο και περισσότερο το
λαϊκό εισόδημα και τον προϋ-
πολογισμό των λαϊκών νοικοκυριών,
έχει σοβαρές επιπτώσεις και στα οι-
κονομικά του Πριν. Το κόστος έκδο-
σης της εφημερίδας έχει αυξηθεί ση-
μαντικά, τα έξοδα διευρύνονται και
απειλούν την οικονομική ανεξαρτησία
της εφημερίδας. Ένας ακόμη λόγος,
λοιπόν, φίλες και φίλοι, συντρόφισ-
σες και σύντροφοι, αυτές τις μέρες να
κάνετε το δικό σας «δώρο» στην εφη-
μερίδα. Στηρίξτε οικονομικά το Πριν
με μια ενίσχυση, γραφτείτε νέοι συν-
δρομητές ή ανανεώστε τη συνδρομή
σας για το πρώτο εξάμηνο του 2023. Η
δίμηνη συνδρομή είναι τουλάχιστον 12
ευρώ (με δυνατότητα παραπάνω ενί-
σχυσης), η εξάμηνη 50 ευρώ (35 για
νέους/ες) και η ετήσια 100 ευρώ (70
για νέους/ες). Η εφημερίδα θα σας
έρχεται ηλεκτρονικά την ημέρα της
εκτύπωσης. Οι τρόποι καταβολής των
χρημάτων παραμένουν οι γνωστοί: Η
κατάθεση γίνεται στον λογαριασμό
Alpha Bank 260002002006023 (IBAN:
GR1801402600260002002006023).
Δικαιούχος: Εκδόσεις-Μελέτες-Έρευ-
νες «Πριν». Στέλνετε ενημερωτικό
e-mail με τα στοιχεία σας για την αποστολή
στο prin@otenet.gr. Παράλληλα, υπάρχει πά-
ντοτε η δυνατότητα να δοθούν απευθείας
συνδρομές και ενισχύσεις στα μέλη της
Συντακτικής Επιτροπής της εφημερί-
δας. Και μην ξεχνάτε πως εξίσου κρίσι-
μη είναι και η μάχη των πωλήσεων από
το περίπτερο κάθε βδομάδα. Στηρίξτε
την εφημερίδα με την αγορά από το
περίπτερο και τα υπόλοιπα σημεία πώ-
λησης, καθώς και τη διάδοσή της σε νέ-
ους αναγνώστες. Η ύπαρξη του Πριν, μιας
ανεξάρτητης φωνής της αντικαπιταλιστικής
κομμουνιστικής Αριστεράς, είναι απαραίτητη
κι αυτό φαίνεται σε κάθε στροφή των γεγονότων.
6 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Πρινηδόν

Σχόλια στο ημίφως Βασίλης

Παπαγεωργίου

Ανενόχλητη Στρατιωτική στήριξη

η μαφία, αλλά...
φταίει ο λαός
Άλλο ένα συμβόλαιο
θανάτου εκτέλεσε
στη Νέα Σμύρνη η
μαφία που αλωνίζει
ανενόχλητη. Σε μια
κατάμεστη πλατεία,
σε μια γεμάτη κό-
σμο καφετέρια, εφτά
σφαίρες άφησαν δύο
νεκρούς και τραυμά-
τισαν μια ανύποπτη
γυναίκα. Η ΕΛΑΣ έχει
άλλες προτεραιότητες:
Να φυλάει το δέντρο
του Μπακογιάννη
στο Σύνταγμα, τα
πανεπιστήμια και τις
λαμαρίνες στην πλα-
τεία Εξαρχείων ή να
πυροβολεί 16χρονους
για 20 ευρώ βενζίνη.
Το αστείο είναι πως
συντηρητικοί κύκλοι
λένε πως το έγκλημα
στην πλατεία της Ν.
Σμύρνης έγινε γιατί
«η αστυνομία έχει
αποσυρθεί» μετά τις
λαϊκές αντιδράσεις για
τον ξυλοδαρμό νέου.
∆ηλαδή και για την
ασυδοσία της μαφίας
ο λαός φταίει!
στη Σαουδική Αραβία
ΝΑΤΟϊκή πειθαρχία δίχως όρια
επιδεικνύει η ελληνική κυβέρνηση,
που έχει στείλει μια πυροβολαρ-
χία Patriot με το προσωπικό της
να στηρίξει την αεράμυνα της…
Σαουδικής Αραβίας! Της πάμπλου-
της και αντιδραστικής ολιγαρχίας
της αραβικής χώρας, που πραγμα-
τοποιεί επέμβαση και γενοκτονία
στη γειτονική Υεμένη. Μάλιστα,
5-18 Δεκεμβρίου επιπλέον ελλη-
νική δύναμη (αεροσκάφος C-130
και προσωπικό υποστήριξης) συμ-
μετείχε στην πολυεθνική άσκηση
«TUWAIQ-03», στην αεροπορική
βάση «Prince Sultan» της Σαουδι-
κής Αραβίας. Συμμετείχαν επίσης
οι ΗΠΑ, τα Ηνωμένα Αραβικά
Εμιράτα, η Ιορδανία, το Μαρόκο
και το Μπαχρέιν και άλλοι ως πα-
ρατηρητές. Το ελληνικό κεφάλαιο
διεκδικεί κομμάτι από την πίτα τελικά από 13-28 ευρώ, ανάλογα με νομία στο ηλεκτρικό ρεύμα, την μέσα σε λίγες ώρες, τα βρήκαν
της περιοχής και δηλώνει παρών σε τα κλιμάκια. Δηλαδή από 150 μέχρι ίδια ώρα που οι πάροχοι ενέργειας ,όταν χρειάστηκε να μοιράσουν
κάθε βρομοδουλειά. 330 ευρώ το έτος· δεν το λες και 13ο θησαυρίζουν. Την ίδια ώρα που η τις θέσεις στο νέο προεδρείο του
μισθό αυτό… Και μην ξεχνάμε, μι- ΔΕΗ εξαγγέλλει αυξήσεις-φωτιά Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου.
Η κοροϊδία με την λάμε για μισθούς καθηλωμένους για τον Ιανουάριο, οργιάζει το Αυτά για τις παρατάξεις που πρό-
πολύ καιρό. πανηγύρι των χορηγών που διαφη- σκεινται σε ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑ-
εισφορά αλληλεγγύης μίζονται «αφ’ υψηλού» πάνω από ΣΟΚ. Η παράταξη της μαχόμενης
τα κεφάλια μας, ενώ το πρόσχημα και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς
Η κυβερνητική προπαγάνδα είναι Λαμπιόνια, χάντρες γι’ αυτό το όργιο της σπατάλης εί- στους γιατρούς Ενωτικό Κίνημα
καλή για αναπαραγωγή στα ελεγ- και καθρεφτάκια ναι η τόνωση της αγοράς. Λες και για την Ανατροπή αρνήθηκε να
χόμενα ΜΜΕ, αλλά δεν μπορεί να οι φωτεινές γιρλάντες, οι χάντρες πάρει μέρος σε αυτό το παιχνίδι
σταθεί σε όσους ξέρουν τι γίνεται. Μέχρι πρωίας διαρκεί η εορτα- και τα καθρεφτάκια θα μας κά- για τις καρέκλες και καταψήφι-
Σε σχολείο, τις προάλλες, υπολο- στική φωταγώγηση των δρόμων νουν να ξεχάσουμε το τέρας της σε το νέο προεδρείο. Η σύμπραξη
γίζονταν οι μισθοί του επόμενου στους περισσότερους δήμους της ακρίβειας. αυτή ουσιαστικά βάζει πλάτες
μήνα, χωρίς την εισφορά αλληλεγ- χώρας και κυρίως στο αθηναϊκό στην άθλια κυβερνητική πολιτι-
γύης, που καταργείται από 1/1/23. κέντρο. Την ίδια ώρα που στις συ- κή στην υγεία, ειδικά σε μια πε-
Η ΝΔ έχει μιλήσει για μεγάλη αύ- νοικίες πολλοί δρόμοι είναι σκο-
Σύμπραξη ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ- ρίοδο που επιχειρείται η διάλυση
ξηση, ακόμα και για κίνηση που τεινοί ή έχουν ανεπαρκή φωτισμό ΠΑΣΟΚ στον ΠΙΣ της δημόσιας περίθαλψης. Όπως
ισοδυναμεί με… επαναφορά του και άρα είναι εν δυνάμει επικίνδυ- σχολιάζουν οι μαχόμενοι γιατροί,
13ου μισθού! Η ομήγυρη είδε πως η νοι. Την ίδια ώρα που η κυβέρνηση Πρώτα τσακώθηκαν σαν το σκύ- η καρέκλα πάντα ενώνει τους δι-
αύξηση στον μηνιαίο μισθό είναι μας προτρέπει να κάνουμε οικο- λο με τη γάτα και στη συνέχεια, αχειριστές της αστικής πολιτικής.

Γιώργος Καραδάκης* ΠΟΣΥΠ: Ανατροπή απόφασης για τηλεκάλπες

Αντίθετη με απόφαση του 35ου Συνεδρί-
ου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλ-
λόγων Υπουργείου Παιδείας (ΠΟΣΥΠ)
είναι η επιλογή του ΔΣ της να αποδεχτεί
την επιβολή ηλεκτρονικών διαδικασιών
από πλευράς υπουργείου στις εκλογές
για υπηρεσιακά συμβούλια των υπαλλή-
λων στη διοίκηση της εκπαίδευσης (ΚΥΣ-
ΔΙΠ, ΠΥΣΔΙΠ) στις 20/12/2022, παρά το
ότι αναγνωρίζει τους κινδύνους για το
αδιάβλητό τους, όπως έδειξε η αντίστοι-
χη περσινή, όπου η ΠΟΣΥΠ είχε καλέσει
σε αποχή των υπαλλήλων η οποία έφτα-
σε στο 90%.
Η απάντηση των εργαζομένων και
των συνδικάτων τους στην αυταρχική
επιβολή των ηλεκτρονικών διαδικασιών
από το υπουργείο δεν είναι η επιβάρυν-
ζητώ
τον λόγο
σή τους με επιπλέον υπηρεσιακά καθή-
κοντα σεμιναρίων για να εκπαιδευτούν
στην «καλή παραμετροποίηση» και να
πάρουν στην πλάτη τους τις τρύπες των
ηλεκτρονικών διαδικασιών, δεν είναι να
απλώσουν την επιτήρησή τους ώστε να
διασφαλιστεί το αδιάβλητο σε μια διαδι-
κασία που δεν μπορεί να ελεγχθεί από
τους ίδιους, δεν είναι να συμμετέχουν σε
ψηφοδέλτια σε μια διάτρητη διαδικασία
για να πετύχουν την μη αντιπροσωπευτι-
κή επιλογή κάποιων σε μειοψηφίες κρα-
τικών οργάνων.
Οι εργαζόμενοι/-ες ένα δρόμο έχουν
απέναντι σε διαδικασίες που επιτρέπουν
άγνοια του ποιοι-ποιες είναι πίσω από το
πληκτρολόγιο και την πολλαπλή ψηφο-
φορία του ίδιου προσώπου ανοίγοντας
δρόμο για αδιαφάνεια, διασπορά προ-
σωπικών δεδομένων, δημιουργία για το
κράτος ενός ακόμα μέσου για τη χειρα-
γώγηση των εργαζομένων: την απονομι-
μοποίηση και ακύρωσή τους με την μαζι-
κή αποχή από αυτές και την μη αποδοχή
συλλογικά των αυθαίρετα επιβαλλόμε-
νων αντιπροσωπεύσεων από την ηγεσία
του υπουργείου. Με συνολικό αγώνα
απέναντι στην πολιτική της αντιδημο-
κρατικής επιβολής αποφάσεων, της με-
τατροπής του δημοσίου σε υπερτροφικό
γραφειοκρατικό μηχανισμό υλοποίησης
κατευθύνσεων έξω από τις πραγματικές
κοινωνικές ανάγκες, υποστελεχωμένο,
με διεύρυνση της ελαστικής εργασίας
και συμπληρωματικό κομμάτι των ιδιω-
τικών συμφερόντων.
Οι εργαζόμενοι/-ες των υπηρεσιών
διοίκησης της εκπαίδευσης, κόντρα στις
συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσί-
ες, οφείλουμε να παλέψουμε για την μη
εφαρμογή του νόμου Χατζηδάκη πηγαί-
νοντας μόνο σε δια ζώσης διαδικασίες
συνελεύσεων και εκλογών για τα πρωτο-
βάθμια σωματεία και την ΠΟΣΥΠ.
*μέλος ΔΣ Συλλόγου Μονίμων Διοι-
κητικών Υπαλλήλων Σιβιτανιδείου
 Πολιτική ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 7

ΑΝΤΑΡΣΥΑ Ντίνα Χαριτάτου Αντιφασιστική κινητοποίηση

Συνελεύσεις τοπικών επιτροπών Ούτε

στη Φλώρινα,
στην πορεία προς την 5η Συνδιάσκεψη ούτε
▸ ∆ιάθεση συμμετοχής και συζήτησης, σχεδιασμός μέχρι τις 14-15/1 πουθενά

Α
νεβαίνουν οι ρυθμοί στις Τοπι-
κές Επιτροπές της ΑΝΤΑΡΣΥΑ
και παρά το εορταστικό κλίμα
των ημερών έχουν ξεκινήσει ή
προγραμματίζουν τις συνελεύσεις ενόψει
της 5ης Συνδιάσκεψης της ΑΝΤΑΡΣΥΑ,
που θα πραγματοποιηθεί στις 21-22 Γε-
νάρη στην Αθήνα. «Επιδιώκουμε, τόσο  Συνέλευση πραγματοποίησε και η
η Συνδιάσκεψη όσο και η πορεία προς
αυτήν, να αποτελέσει ένα σημαντικό πο-
λιτικό γεγονός για την Αριστερά, να συμ-
βάλει στη συσπείρωση ενός ευρύτερου
αγωνιστικού δυναμικού γύρω από τους
στόχους ενός σύγχρονου αντικαπιταλι-
στικού προγράμματος και στην οικοδό-
μηση του αντικαπιταλιστικού μετώπου
που έχει ανάγκη η εποχή μας», αναφέ-
ρεται σε απόφαση της Κεντρικής Συντο-
νιστικής Επιτροπής.
Ήδη έχουν πραγματοποιηθεί αρκε-
τές συνελεύσεις τοπικών επιτροπών, με
ενθαρρυντική συμμετοχή παλιότερων
και νέων μελών. Οι πρώτες συνελεύ-
σεις ξεκινούν τη συζήτηση για τις Θέσεις
του ΠΣΟ, που γενικά βρίσκουν θετική
ανταπόκριση, ενώ οργανώνουν τις δια
δικασίες για τη συμμετοχή των Τ.Ε. στη
συνδιάσκεψη. Σε άλλες περιπτώσεις
πραγματοποιούνται Συντονιστικά των
Τ.Ε. που προγραμματίζουν συνελεύσεις
ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΟ ΣΤΟΥΝΤΙΟ
«Ενωτική κίνηση» χωρίς κοινή προγραμματική βάση
για το πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου.
Σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της ΚΣΕ,
οι Τ.Ε. πρέπει να ολοκληρώσουν τη δια-
δικασία των συνελεύσεων για τις Θέσεις
και την εκλογή αντιπροσώπων μέχρι το
Σαββατοκύριακο 14-15 Ιανουαρίου.
Μεταξύ των Τοπικών Επιτροπών
που συνεδρίασαν τις προηγούμενες μέ-
ρες είναι αυτή των Αμπελοκήπων στην
Αθήνα, όπου έγινε συζήτηση για τα
πρώτα κεφάλαια των Θέσεων και απο-
φασίστηκε η καταληκτική συνέλευση να
γίνει στις 15/1. Επίσης, συνεδρίασαν οι
επιτροπές Κολωνού-Μεταξουργείου,
της Ανατολικής Αττικής, ενώ πρώτη συ-
ζήτηση έγινε και στην Καισαριανή. Την
Πέμπτη το απόγευμα, όταν το Πριν πή-
γαινε στο τυπογραφείο, ήταν προγραμ-
ματισμένη η συνέλευση της Τ.Ε. Περι-
στερίου. Επίσης, συνελεύσεις έχουν γί-
νει το προηγουμενο διάστημα σε Νότια,
Νέα Ιωνία και Αγ. Παρασκευή.
ΑΝΤΑΡΣΥΑ Δυτικής Θεσσαλονίκης.
Έγινε μια πρώτη συζήτηση των Θέσεων,
αποφασίστηκαν εξώστρεφες  δράσεις
και καθορίστηκε επόμενη συνέλευση
για συζήτηση Θέσεων και ψηφοφορίες
την Κυριακή 15/1. Αξιοσημείωτο πως
η Τ.Ε. πήρε απόφαση να στηρίξει τον
αγώνα των εργαζομένων στο ΚΔΑΠ
ΜΕΑ DESARROLLO - LITTLE STARS,
όπου η εργοδοσία δεν έχει καταβάλει
μισθούς εδώ και τρεις μήνες. Αντιπρο-
σωπεία της Τ.Ε. παραβρέθηκε με πανό
και ανακοινώσεις στη συγκέντρωση των
εργαζομένων.
Κύκλο συνελεύσεων πραγματοποι-
ούν οι Τοπικές Επιτροπές της Ηπείρου
και των νησιών του Ιονίου. Ήδη συνελεύ-
σεις έγιναν το Σάββατο 17/12 σε Ιωάννινα
και Κέρκυρα, την Κυριακή 18/12 στη Λευ-
κάδα, τη Δευτέρα 19/12 στην Πρέβεζα,
ενώ συνέλευση ήταν προγραμματισμένη
για την Πέμπτη 22/12 στην Ηγουμενίτσα.
To τέρας του φασισμού δεν πέ-
θανε με την καταδίκη της εγκλη-
ματικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή.
Αυτό φάνηκε από την προκλητική
επανεμφάνιση νεοναζιστικών και
νεοφασιστικών ομάδων στους
δρόμους της Φλώρινας με αφορμή
την έναρξη διδασκαλίας της μακε-
δονίτικης γλώσσας σε πολιτιστι-
κό κέντρο του νομού Φλώρινας.
Στην παρέλαση μίσους συμμετείχε
η επίσημη ΧΑ Θεσσαλονίκης, τα
γραφεία της οποίας λειτουργούν,
ο επίσης νεοναζιστικός «Ιερός
Λόχος» και πολλές ακόμα ακραίες
«εθνοσοσιαλιστικές» και παρα-
εκκλησιαστικές ομάδες, μαζί με
«μετά-φασίστες», καθώς και οι
«Έλληνες γτπ» του Η. Κασιδιάρη.
Αν και συγκεντρώθηκαν από όλη
τη Βόρεια Ελλάδα ήταν πολύ λίγοι.
Δεν παρέλειψαν βέβαια να χαιρε-
τίσουν ναζιστικά και να φωνάξουν

Π
ραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα στο κινηματογράφο
Studio η συγκέντρωση της «Πρωτοβουλίας για ενωτι-
κή κίνηση της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλισιτκής
Αριστεράς». Εκ μέρους της «Πρωτοβουλίας» εισηγήθηκε η Αρ-
γυρώ Ερωτοκρίτου, στη συνέχεια πήραν τον λόγο καταρχήν οι
οργανώσεις που στηρίζουν την «Πρωτοβουλία» και μετά άλλες
οργανώσεις και ανένταχτοι. Από την πλευρά των δυνάμεων που
στηρίζουν την πρωτοβουλία τοποθετήθηκε το ΣΕΚ, που τόνισε
τις δυνατότητες του κινήματος, υπερθεμάτισε στον ενωτικό
ρόλο της «Πρωτοβουλίας» και αναφέρθηκε σε ορισμένα βασικά
σημεία προγράμματος.
Η ΛΑΕ αναφέρθηκε στον δυσμενή συσχετισμό δυνάμεων,
έθεσε την ανάγκη ενός προγράμματος άμεσων στόχων, με προ-
τεραιότητα απέναντι στο «μεταβατικό πρόγραμμα» που δεν
είναι άμεσο, ενώ αναφέρθηκε στην αναγκαία «συσπείρωση
της ριζοσπαστικής αριστεράς» και απεύθυνσής της στη «ρεφορ-
μιστική αριστερά» πάνω σε αντινεοφιλελεύθερη βάση για μια
«Αριστερή ενότητα».
Το Σύγχρονο Κομμουνιστικό Σχέδιο και η ΑΡΑΝ στάθηκαν
στην ανάγκη της κοινής εκλογικής καθόδου στις βουλευτικές
και τοπικές εκλογές, με διαχωρισμό από το ΜΕΡΑ25 και δυ-
νατότητα «ανασυνθετικών διαδικασιών» σε δεύτερο χρόνο. Η
Αναμέτρηση τοποθετήθηκε υπέρ της εκλογικής συνεργασίας,
της συνέχισης και συγκρότησης της πρωτοβουλίας χωρίς να στα-
θεί στα σημεία του πολιτικού προγράμματος. Η ΔΕΑ και η ΑΡΙΣ εμετικά συνθήματα μισαλλοδο-
στις τοποθετήσεις τους έθεσαν προγραμματικές πλευρές, ενώ ξίας, όπως «Φύσσα έλα»(!) και
τοποθετήθηκαν και ανένταχτοι αγωνιστές. «αναρχικοί και μπολσεβίκοι αυτή
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ τοποθετήθηκε με βάση την απόφαση του η γη δεν σας ανήκει».
ΠΣΟ, τονίζοντας ότι τα ρεύματα ριζοσπαστικοποίησης που γεν- Απέναντι σε αυτόν τον μαύρο
νιούνται πρέπει και μπορούν τη φορά αυτή να «μπολιαστούν» εσμό παρατάχθηκαν με δυναμικό
με ένα ριζοσπαστικό αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα πάλης και τρόπο οι φοιτητικοί σύλλογοι του
να κάνουν βήματα προς μια ανεξάρτητη, ισχυρή αντικαπιτα- πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονί-
λιστική αριστερά, σε αντίθεση με τις προτάσεις που στο όνομα ας, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, οι αντικαπιταλι-
του αντινεοφιλελεύθερου μετώπου και του ρεαλισμού οδηγούν στικές περιφερειακές κινήσεις και
στο να γίνει «δωρητής σώματος» στη ρεφορμιστική Αριστερά. ο αντιεξουσιαστικός χώρος, ενώ
Με βάση και τις παραπάνω τοποθετήσεις ,επιβεβαιώθηκε διαδήλωσε το ΚΚΕ, ο ΣΥΡΙΖΑ και
και στη συγκεκριμένη εκδήλωση (οπως και σε αποφάσεις, συ- δημοκράτες πολίτες. Τα εθνικιστι-
νεντεύξεις κ.λπ.) ότι δεν υπάρχει κοινό έδαφος για πολιτική- κά «τάγματα εφόδου» προσπά-
εκλογική συνεργασία της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς με τις θησαν να φτάσουν στην πλατεία
δυνάμεις της ΛΑΕ. Η συνέχιση της συγκεκριμένης πρωτοβουλί- της πόλης για να βγάλουν ομιλίες
ας, ειδικά σε προεκλογική περίοδο, δημιουργεί αντικειμενικά και να προχωρήσουν σε πογκρόμ.
σύγχυση για τη δυνατότητα συνεργασίας ανάμεσα σε δυνάμεις Ωστόσο, οι αντιφασιστικές δυνά-
με διαφορετικές κατευθύνσεις. Το βάρος για την οικοδόμη- μεις ήταν εκεί, σε όλους τους δρό-
ση ενωτικών διεργασιών πάνω στην αναγκαία πολιτική βάση μους της πόλης, και κατάφεραν να
πέφτει στις δυνάμεις που με τον ή τον άλλο τρόπο στηρίζουν τους εμποδίσουν και να τους διώ-
το αναγκαίο πρόγραμμα ανατροπής και την ανεξαρτησία της ξουν! Η μάχη συνεχίζεται και θα
αντικαπιταλιστικής αριστεράς. Η Συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡ- είναι διαρκής.
ΣΥΑ αποτελεί όπλο σε αυτή την κατεύθυνση.
8 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Επικαιρότητα

Νεκρός
εργάτης
ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ του μεροκάματο έκα-
νε την Τετάρτη 21/12 ένας 30χρονος
εργάτης στις εγκαταστάσεις της Βιο-
Ακροβασίες | Βασίλης Παπαγεωργίου
στα Λιπάσματα μηχανίας Φωσφορικών Λιπασμά-
Καβάλας των (Λιπάσματα Καβάλας) στη Νέα
Καρβάλη. Σύμφωνα με τις έως τώρα
πληροφορίες, ο 30χρονος κλήθηκε να
κάνει συντήρηση σε ένα μηχάνημα,
το οποίο αποδείχτηκε ότι ήταν εν λει-
τουργία. Στα τέλη Ιούνη είχαν σημειω-
θεί δύο ακόμη εργατικά «ατυχήματα»
στα Λιπάσματα Καβάλας, ενώ γίνο-
νται συνεχώς καταγγελίες εργαζομέ-
νων για μη τήρηση των μέτρων ασφα-
λείας. Τέλος, σύμφωνα με τη ΓΣΕΕ, η
συγκεκριμένη λιπασματοβιομηχανία
είναι η μοναδική παγκοσμίως η οποία
λειτουργεί αποκλειστικά με εργαζόμε-
νους ορισμένου χρόνου.

ΝΑΡ: Εγκρίθηκαν ΣΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ των Θέσεων για το

οι Θέσεις της ΠΕ τακτικό 5ο Συνέδριο του ΝΑΡ για την
Κομμουνιστική Απελευθέρωση, το
για το 5ο Συνέδριο οποίο προγραμματίζεται 7 με 9 Απρι-
λίου 2023 στην Αθήνα, προχώρησε η
Πολιτική Επιτροπή, σε συνεδρίαση
που πραγματοποιήθηκε στις 17 Δε-
κεμβρίου. Οι Θέσεις θα δοθούν στη
δημοσιότητα στην αρχή της νέας χρο-
νιάς και θα κυκλοφορήσουν σε ειδική
έκδοση. Τις επόμενες μέρες θα συ-
γκροτηθεί η Επιτροπή Προσυνεδρια-
κού διαλόγου, η οποία με ανακοίνωσή
της μετά την κυκλοφορία των Θέσε-
ων, θα εξειδικεύσει τους τρόπους και
όσα ζητήματα αφορούν τον δημόσιο
προσυνεδριακό διάλογο.
Attack: Το δώρο ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ημέρα δράσης για
την προάσπιση του δώρου Χριστου-
Χριστουγέννων γέννων διοργάνωσε την Τετάρτη 21/12
δεν χαρίζεται, η Attack στην Ανεργία και την Επισφάλεια
το έχουμε πληρώσει μαζί με εργατικά σχήματα και συλλο-
γικότητες σε πολλές περιοχές της Ατ-
τικής και στην Πάτρα. «Δεν χαρίζουμε
το δώρο! Ανήκει στα δεδουλευμένα
μας», ήταν το κεντρικό σύνθημα της
δράσης. Ως γνωστόν, όλοι οι εργοδό-
τες είναι υποχρεωμένοι να καταβά-
λουν το δώρο στους εργαζόμενους μέ-
χρι τις 21 Δεκεμβρίου. «Θα στηρίξουμε
όποιον/α αποφασίσει να διεκδικήσει
τα δικαιώματά του με μαζική, διαρκή
παρουσία, για όσο και ό,τι χρειαστεί.
Με νομική υποστήριξη, παράσταση
στην επιθεώρηση εργασίας, εφόσον
επιλέξει την καταγγελία του εργοδότη
που παρανομεί», τονίζει η Attack.
∆ίωξη ΠΟΙΝΙΚΟ αδίκημα η υπεράσπιση των
προσφύγων για την ελληνική δικαιο-
σε υπερασπιστές σύνη. Με μια προκλητική απόφαση,
ανθρωπίνων η Εισαγγελία Κω, έπειτα από δικο-
δικαιωμάτων γραφία του Λιμενικού, κατηγορεί για
συγκρότηση εγκληματικής οργάνω-
σης με περαιτέρω επιβαρυντικές δια-
τάξεις τον διευθυντή της οργάνωσης
Aegean Boat Report Τόμι Όλσεν και
τον επικεφαλής του Ελληνικού Παρα-
τηρητηρίου του Ελσίνκι Παναγιώτη
Δημητρά, επειδή συμπαρίστανται
σε πρόσφυγες και καταγγέλλουν τις
παράνομες επαναπροωθήσεις.
Με ένα ...κλικ
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ Σε εξέλιξη βρίσκεται η οικονομική εξόρμηση
Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ του ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευθέρω-
ΕΞΟΡΜΗΣΗ ση και της νΚΑ ενόψει των αυξημένων ανα-
ΝΑΡ/νΚΑ γκών της επόμενης χρονιάς. Η καμπάνια θα ο-
λοκληρωθεί στις 31 Ιανουαρίου 2023. Η ενί-
σχυση μπορεί να δοθεί στα μέλη του ΝΑΡ και
της νΚΑ με κουπόνια. Επίσης, μπορεί να κατα-
τεθεί στον λογαριασμό της Εθνικής Τράπεζας
με IBAN GR6301101510000015100178175
(δικαιούχος: Μαρξιστικό Πολιτιστικό Εργα-
στήρι) με την ένδειξη του ονόματος ή της
συλλογικότητάς σας.
ΝΙΚΗ Μια σημαντική νίκη πέτυχαν πριν λίγες μέρες
ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ οι κάτοικοι των Εξαρχείων και οι συλλογικό-
ΓΙΑ ΤΟΝ ΛΟΦΟ τητες της γειτονιάς. Στις 14/12, το δικαστήριο
ΣΤΡΕΦΗ αποφάσισε την παύση εργασιών στον Λόφο
του Στρέφη μέχρι τις 2 Μαρτίου 2023, όταν
θα γίνει και η εκδίκαση της προσφυγής τους
ενάντια στη μελέτη της Prodea Investments.
«Τίποτα δεν έχει τελειώσει! Ο αγώνας για ε-
λεύθερους, δημόσιους και κοινούς χώρους
στις γειτονιές μας δεν κερδίζει με νομικές
ρυθμίσεις, αλλά με την πάλη των κατοίκων
των γειτονιών», τονίζει η Αντικαπιταλιστική
Ανατροπή στην Αθήνα.
ΒΡΑ∆ΙΑ ΤΖΑΖ Την Παρασκευή 23/12 στις 9 μ.μ. η Εργατι-
ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΤΙΚΗ κή Λέσχη Νέας Σμύρνης (Ελ. Βενιζέλου 12
ΛΕΣΧΗ και Αιγαίου) φιλοξενεί τρεις εξαίρετους
ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ μουσικούς σε μια βραδιά Jazz Standars με
πολύ αυτοσχεδιασμό. Ο Έκτορας Γεωργί-
τσης στο πιάνο, ο Βαγγέλης Δημόπουλος και
ο Bastien Buathier στο τενόρο σαξόφωνο σε
ένα υπέροχο πρόγραμμα. Είσοδος ελεύθερη.
Τη βραδιά της συναυλίας θα μαζεύονται τρό-
φιμα για τις κουζίνες αλληλεγγύης.
ΑΘΗΝΑ: Η νΚΑ διοργανώνει την Πέμπτη 5/1 στις 6.30
ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ μ.μ. στα κεντρικά γραφεία του ΝΑΡ Αθήνας
∆ΙΑΛΕΞΗ ΤΗΣ νΚΑ (Κλεισόβης 9, 1ος όροφος), θεωρητική διάλε-
ξη με τίτλο «Ιστορικός υλισμός: Ταξική πάλη
και κρατικότητα». Την εισήγηση θα κάνει ο
Θάνος Λιάπας (δρ. Πολιτικής Οικονομίας).
ΚΟΥΠΟΝΙ
για τους αναγνώστες του
θέατρο
Με την επίδειξη του παρόντος
κουπονιού, το Πριν παρέχει
τη δυνατότητα σε 2 αναγνώστες
του να παρακολουθήσουν
την παράσταση
Αναφορά για μια Ακαδημία
του Φραντς Κάφκα με ένα
κανονικό εισιτήριο των 15 ευρώ!
Θέατρο Άττις - Νέος Χώρος
(Λεωνίδου 12, Μεταξουργείο).
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2103225207
(απαραίτητη η τηλεφωνική προκράτηση
και η επίδειξη του κουπονιού
κατά την παραλαβή των εισιτηρίων).
Η προσφορά ισχύει για όλες
τις παραστάσεις έως τις 15/1
(Πέμπτη έως Σάββατο στις 9 μ.μ.
και Κυριακή στις 8 μ.μ.).
Νέα παράσταση: Τετάρτη 28/12 στις 9 μ.μ.
Με την επίδειξη του παρόντος
κουπονιού, το Πριν παρέχει
τη δυνατότητα σε 2 αναγνώστες
του να παρακολουθήσουν
την παράσταση
Φελίτσε και Λίλυ -
Ένας άνθρωπος ανάμεσα
στους ανθρώπους
της Ελένης Καρασαββίδου με ένα
κανονικό εισιτήριο των 14 ευρώ!
Πολυχώρος Vault Theatre Plus
(Μελενίκου 26, Γκάζι)
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 6932460616
(απαραίτητη η τηλεφωνική προκράτηση
και η επίδειξη του κουπονιού
κατά την παραλαβή των εισιτηρίων).
Η προσφορά ισχύει για όλες τις παρα-
στάσεις (Τετάρτη-Πέμπτη στις 9.15 μ.μ.).

ΑΝΤΑΡΣΥΑ
Μ Μάχη για ισχυρή
ε την διαδικασία των
συνελεύσεων ενόψει
της 5ης Συνδιάσκεψης
να έχει ήδη ξεκινήσει, η
ΑΝΤΑΡΣΥΑ μπαίνει σε
τροχιά ανασυγκρότησης του δυναμικού
της και των τοπικών της επιτροπών. Μια
διαδικασία που έως τώρα δείχνει τόσο την
αντοχή και τις δυνατότητες αυτού του πο-
λιτικού χώρου, όσο και τις δυσκολίες και
τους προβληματισμούς αρκετών αγωνι-
στών της για το μέλλον. Η Συνδιάσκεψη
της ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι ένας σημαντικός
σταθμός και αποκτά την περίοδο που γί-
νεται μια ευρύτερη σημασία. Πρώτα απ’
όλα με την επεξεργασία των Θέσεων του
ΠΣΟ. Την εκτίμηση για τη νέα κατάστα-
ση της πολύπλευρης κρίσης του καπιταλι-
σμού και του πολέμου. Την εκτίμηση των
εξελίξεων και των αγώνων, των πολιτι-
κών ρευμάτων και των τάσεων που δια-
μορφώνονται στη χώρα μας και διεθνώς.
Τη διαμόρφωση του αντικαπιταλιστικού
προγράμματος πάλης στις σημερινές συν-
θήκες σε σύνδεση με την επαναστατική
προοπτική. Την εκτίμηση για την πορεία
της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, την κρίση της και τις
προϋποθέσεις υπέρβασής της στην κατεύθυνση
της ανασυγκρότησης συνολικά της αντικαπιτα-
λιστικής-επαναστατικής Αριστεράς με συμβολή
της ΑΝΤΑΡΣΥΑ σε αυτή. Η Συνδιάσκεψη θα
απαντήσει και το ερώτημα των βουλευτι-
κών εκλογών, το οποίο είναι άλλης ποιό-
τητας από την κοινή δράση ή τη συνεργα-
σία στο κίνημα.
Πάνω σε αυτή την βάση επιδιώκουμε
τόσο η πορεία προς την Συνδιάσκεψη όσο
και ακόμα περισσότερο μετά από αυτή να αξι-
οποιηθεί για να ανοίξει δρόμο για τη συ-
σπείρωση νέων κοινωνικών και πολιτικών
δυνάμεων, ρευμάτων και αγωνιστών,
στην κατεύθυνση του αντικαπιταλιστικού
προγράμματος και μετώπου που έχει ανά-
γκη η εποχή μας. Να γίνει αφετηρία για
τον αναγκαίο πολιτικό διάλογο απευθυνό-
μενη σε όλο το δυναμικό, οργανωμένο και
ανένταχτο, που επιθυμεί και μπορεί να
συμβάλλει αξιοποιώντας πλούτο μορφών
επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης.
Από αυτήν τη σκοπιά, η δημιουργία
της «πρωτοβουλίας για την ενωτική κί-
νηση της ριζοσπαστικής και αντικαπιτα-
λιστικής αριστεράς», με τη συμμετοχή
και μιας δύναμης της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, δεν
βοηθάει. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία
συνύπαρξης, με διακηρυγμένη πρόθεση
την κοινή εκλογική κάθοδο, ανάμεσα σε
δυνάμεις που επικαλούνται το αντικαπι-
ταλιστικό πρόγραμμα και δυνάμεις που
προσβλέπουν σε ένα πρόγραμμα «άμεσης
ανακούφισης», που δεν υπερβαίνει τη φι-
λολαϊκή διαχείριση του καπιταλισμού με
προοπτική την ενότητα με τη ρεφορμιστι-
κή αριστερά.
Η συζήτηση στο Studio επιβεβαίω-
σε την εκτίμηση αυτή και με το παρα-
πάνω! Όλες οι δυνάμεις επανέφεραν τη
γραμμή τους, χωρίς κάποια ουσιαστική
διαφοροποίηση. Δεν τέθηκαν στη δημό-
σια συζήτηση και αντιπαράθεση τα προ-
γραμματικά ζητήματα και οι σημαντικές
διαφορές των δυνάμεων της πρωτοβου-
Πολιτική ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022
Νίκος Κρασάκης
και ανεξάρτητη
αντικαπιταλιστική
Αριστερά
▸ Συσπείρωση με βάση το αναγκαίο
πρόγραμμα, που είναι το βασικό στοιχείο
κάθε ενωτικής και προωθητικής προσπάθειας
λίας (πόλεμος στην Ουκρανία, ιμπερια-
λιστικοί ανταγωνισμοί, ελληνοτουρκικά,
κρίση, περιβάλλον, στάση απέναντι στον
ΣΥΡΙΖΑ και το ΜΕΡΑ25 κ.λπ.), ούτε τα
σοβαρά ζητήματα πολιτικού εκφυλισμού
που αμαυρώνουν την αριστερά και τα
οποία επαναλαμβάνονται διαρκώς από
μια από τις δυνάμεις που συμμετέχουν.
Οι επαναλαμβανόμενες για μήνες επι-
κλήσεις στην «ενότητα», χωρίς αναφορά
στην προγραμματική βάση, καταλήγουν
στην καλύτερη περίπτωση σε μια διαδι-
κασία αδιέξοδη και στη χειρότερη σε ένα
θερμοκήπιο συμβιβασμών ανάμεσα σε
διαφορετικές γραμμές. Οι τοποθετήσεις,
και στη συγκεκριμένη εκδήλωση, επιβε-
βαίωσαν ότι δεν υπάρχει κοινό έδαφος
για πολιτική-εκλογική συνεργασία με τις
δυνάμεις της ΛΑΕ. Σημαντικό κομμάτι
των τοποθετήσεων όλων σχεδόν των δυ-
νάμεων που πήραν τον λόγο επικεντρώ-
θηκε στην άρνηση της συνεργασίας με
το ΜΕΡΑ25, λογική που υπερασπίστηκε
μόνο η ΛΑΕ.
Αν και η διαφοροποίηση όλων από την
9
λογική της εκλογικής συνεργασίας με το
ΜΕΡΑ25 είναι θετική, το κύριο ζήτημα δεν
είναι αν τελικά θα συνεργαστεί η ΛΑΕ με
το ΜΕΡΑ25 ή όχι. Η κατάληξη εξαρτάται
από πολλούς παράγοντες, όπως τη θέλη-
ση του ΜΕΡΑ25, τους όρους της συνερ-
γασίας, πιθανές κατανομές εδρών κ.λπ.
Το θέμα είναι η πολιτική γραμμή που οδηγεί στο
ΜΕΡΑ25. Και η γραμμή αυτή είναι ξεκάθα-
ρη. Άμεσο πρόγραμμα χωρίς αντικαπιτα-
λιστικούς στόχους, «μεγάλη αριστερά» τύ-
που Μελανσόν για να επιδράσουμε στην
κεντρική πολιτική σκηνή. Αυτή η γραμμή
που προφανώς αναιρεί το πρόγραμμα και την
αυτοτέλεια της αντικαπιταλιστικής/επαναστα-
τικής αριστεράς θα αναπαράγεται και θα οδηγεί
διαρκώς στη «διαπραγμάτευση» με το ΜΕΡΑ25
ή άλλα τέτοιου τύπου κόμματα και για αυτό
είναι ασύμβατη με την ανεξαρτησία της
αντικαπιταλιστικής αριστεράς.
Έτσι, τα επιχειρήματα ότι η «Πρωτο-
βουλία» δημιουργήθηκε με ορίζοντα την
εκδήλωση αυτή, ότι η εκδήλωση είναι το
«τέλος μιας εξάμηνης διαδικασίας και
όχι η αρχή της» και έχει στόχο να «ξεκα-
θαρίσουν όλες οι δυνάμεις σε μια δημό-
σια συζήτηση σε τι είναι διατεθειμένες να
δεσμευτούν» αποδείχτηκαν έωλα και σε
μεγάλο βαθμό χειριστικά του κόσμου της
ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Ως εκ τούτου, η συνέχιση
της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας σε προ-
εκλογική περίοδο δημιουργεί αντικειμε-
νικά σύγχυση και διχάζει την ΑΝΤΑΡΣΥΑ
για τη δυνατότητα συνεργασίας με δυνά-
μεις με ριζικά διαφορετική πολιτική.
Η μάχη των εκλογών δεν είναι ανεξάρτητη
από την ανασυγκρότηση της αντικαπιταλιστικής
αριστεράς. Ο κόσμος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και
της αντικαπιταλιστικής ανατροπής θα
σηκώσει ξανά το ανάστημά του ενάντια
στην υποχώρηση προς ένα «χαλαρό»,
μισορεφορμιστικό-αντινεοφιλελεύθερο
ρεύμα, χωρίς πρόγραμμα και συμφω-
νία στα βασικά ζητήματα της περιόδου,
χωρίς το αναγκαίο στρατηγικό βάθος,
συμπληρωματικό σε τελική ανάλυση της
ρεφορμιστικής αριστεράς και των «δημο-
κρατικών δυνάμεων», που είναι πορεία
αποδυνάμωσης και ήττας.
Αντίθετα, καλούμαστε όλοι και όλες
να δώσουμε και αυτή τη μάχη με λογι-
κή συσπείρωσης κοινωνικών και πολι-
τικών δυνάμεων και ρευμάτων στη βάση
Δεν μπορεί να του υπεραναγκαίου σήμερα αντικαπιταλιστικού
υπάρξει σύμπραξη προγράμματος, για μια ισχυρή και αυτοτελή αντι-
καπιταλιστική αριστερά και στόχο την ανασυ-
με δυνάμεις γκρότησή της. Το ερώτημα αυτό έχει τε-
θεί κι άλλες φορές σε εκλογικές μάχες και
και λογικές έχει απαντηθεί αποφασιστικά από την
που επιδιώκουν ΑΝΤΑΡΣΥΑ και τον κόσμο της.
Η αντικαπιταλιστική αριστερά απο-
συνεργασία τελεί, μετά από δεκαετίες αγώνων, ένα
διακριτό πολιτικό ρεύμα, με πανελλαδική
με το ΜέΡΑ25 δικτύωση και μια ορισμένη, σχετικά μαζι-
κή, κοινωνική βάση, με βασικό εκφραστή
την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Χωρίς ίχνος υποτίμησης,
αντίθετα, με σεβασμό στην κάθε δύναμη,
απευθύνει ανοιχτό κάλεσμα για την ανα-
συγκρότηση του αντικαπιταλιστικού με-
τώπου. Αναπτύσσοντας όμως το κεκτη-
μένο της. Όχι γυρνώντας πίσω σε δρόμους
δοκιμασμένους και αποτυχημένους!
10
Στη μυθολογία, η νύμφη Φαλασάρνη
είναι μια από τις Ναϊάδες, τις Νύμφες
των αρχαίων Ελλήνων που ήθελαν
να κατακτήσουν θεοί και θνητοί. Στη
σύγχρονη Ελλάδα, η πασίγνωστη
παραλία των Φαλασάρνων στη
Δυτική Κρήτη αποτελεί το τελευταίο
αντικείμενο του «πόθου» για το
αδηφάγο τουριστικό κεφάλαιο. Μια
μονάδα 850 κλινών, που ένα μέρος
της επεκτείνεται και σε τμήμα του
παραλιακού μετώπου εντός της ζώνης
Natura, δρομολογείται, όχι όμως
χωρίς την αντίσταση της τοπικής
κοινωνίας και των περιβαλλοντικών
κινημάτων. Απέναντι στην επένδυση
με γνωμοδοτήσεις τους τάχθηκαν
ο τοπικός δήμος Κισσάμου,
περιβαλλοντικοί και πολιτιστικοί
σύλλογοι με μοναδική παραφωνία
την Επιτροπή Περιβάλλοντος της
Περιφέρειας Κρήτης, η οποία παρά
την αρνητική εισήγηση της υπηρεσίας
περιβάλλοντος ψήφισε υπερ της
επένδυσης ζητώντας τη μείωση της
έκτασης της επί της παραλίας!
Η πρωτοβουλία Save Falasarna
συστάθηκε μέσα στο φθινόπωρο
από κατοίκους, αγωνιστές με
εμπειρία στα περιβαλλοντικά
ζητήματα. «Τα Φαλάσαρνα είναι
μια κατεξοχήν τουριστική περιοχή
εδώ και χρόνια, γιατί ενοχλεί άλλη
μια ξενοδοχειακή μονάδα έστω και
αν αυτή είναι μεγάλη;», ρωτάμε τα
μέλη της πρωτοβουλίας. «Η περιοχή
που σχεδιάζεται η επένδυση είναι
περιοχή Natura και μάλιστα με
προστατευόμενο είδος, το φυτό
Androcymbium rechingeri (σ.σ.
μοναδικό στον κόσμο), δεύτερον
είναι μια παραλία παγκοσμίου
φήμης, ιδιαίτερου φυσικού κάλλους,
προορισμός για τους Χανιώτες αλλά
και για χιλιάδες Έλληνες και ξένους
επισκέπτες. Από μια απλή εικόνα της
μακέτας είναι σαφές ότι επιδιώκεται
το «κλείσιμο» μιας τέτοιας παραλίας
και η έμμεση ή άμεση ιδιωτικοποίησή
της. Αν μπορεί να δημιουργηθεί
ένα ξενοδοχείο 850 κλινών πάνω σε
περιοχή Natura ποιος ο λόγος ύπαρξης
της; Μπορεί να χτιστεί οτιδήποτε
και στον Μπάλο και στο Ελαφονήσι;
Και στη Σαμαριά; Και αν όχι γιατί,
αφού μπορούν στα Φαλάσαρνα; Η
συγκεκριμένη επένδυση παραβιάζει
και το τοπικό και το τουριστικό
χωροταξικό και προβλέψεις για
επενδύσεις έως 150 κλίνες. Για την
κίνηση μας είναι σαφές ότι υπάρχει
ήδη επιβάρυνση και κακοδιαχείριση
των περιοχών αυτών και πρέπει να
υπάρξουν αυστηρότεροι κανόνες που
να τις προστατεύουν, απέναντι στην
υπερτουριστικοποίηση».
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022
ΦΑΛΑΣΑΡΝΑ Γιώργος Κώνστας
Καταδρομική επίθεση
του τουριστικού κεφαλαίου
▸ Σχέδια για ξενοδοχείο 850 κλινών σε περιοχή Natura
Α
πέναντι στις «δεσμεύσεις»
των επενδυτών ότι θα δημι-
ουργήσουν θέσεις εργασίας
και ότι θα υπάρξει απόλυτος
σεβασμός στο περιβάλλον οι
άνθρωποι της Πρωτοβουλίας δεν τρέφουν
αυταπάτες. Αναφέρονται στη ύπαρξη των
beach bar που ήδη λειτουργούν οι επενδυ-
τές στην παραλία. Για την κατασκευή των
εγκαταστάσεων τους «έριξαν κανονικά
θεμέλια και τσιμέντο πάνω στην παραλία,
εκεί που τελειώνει το χειμέριο κύμα, ενώ
οι τετράτροχες “γουρούνες” που μεταφέ-
ρουν τις παραγγελίες από τα beach bar
στα ομπρελοκαθίσματα οργώνουν όλο το
καλοκαίρι την παραλία καταστρέφοντας
το Androcymbium rechingeri, αμμο-
θίνες, κέδρους και τόπους ωοτοκίας θα-
λάσσιων χελωνών. Ο ίδιος επενδυτής έχει
αγοράσει και την παραλία στο Λαφονήσι,
μια από τις καλύτερες παραλίες στον κό-
σμο. Πρέπει να είναι αφελής όποιος πι-
στεύει ότι η τσιμεντοποίηση δύο τέτοιων
εμβληματικών, μοναδικών για την άγρια
ομορφιά τους, τοπίων μπορεί να συμβαδί-
σει με την προστασία του περιβάλλοντος.
Για τις δε θέσεις εργασίας ρωτήστε την το-
πική κοινωνία. Η πλειοψηφία των εργαζο-
μένων στο εργοστάσιο (σ.σ. που διαθέτει
ο ίδιος επενδυτής σε άλλο σημείο) και τα
beach bar είναι εργαζόμενοι φτηνής και
ευέλικτης εργασίας, νέοι από την υπόλοι-
πη χώρα και μετανάστες. Ρωτήστε επίσης
και την κυβέρνηση που κάνει συμφωνίες
και διακανονισμούς για φθηνούς εργαζό-
μενους από τα Βαλκάνια, την Ουκρανία,
τη Συρία για να δουλεύουν σε τέτοιου εί-
δους μεγάλα ξενοδοχεία».
Όσο για το πώς θα κινητοποιηθεί η
τοπική κοινωνία για να αντιδράσει στα
σχέδια επενδυτών και κυβέρνησης οι άν-
θρωποι του Save Falasarna αναφέρουν
πως η Πρωτοβουλία τους «έχει ήδη κα-
ταφέρει πολλά. Έχει αναδείξει το θέμα,
Κοινωνία
ενώ κυβέρνηση και επενδυτής θα ήθελαν
να περάσει χωρίς πολλές αντιδράσεις.
Όταν το θέμα θα πάει στο ΣτΕ, θα ξέρουν
ότι είμαστε σε επαγρύπνηση. Θέλουμε
να ευαισθητοποιήσουμε τον κόσμο με
ανακοινώσεις, εκδηλώσεις, ενημερώσεις
για να μη δεχθεί την καταστροφή του πε-
ριβάλλοντος και την ιδιωτικοποίηση των
ακτών. Διακινούμε κείμενο υπογραφών
στο avaaz (https://t.ly/AAhi), όπου πολλοί
φίλοι της Φαλάσαρνας απ’ όλο τον κόσμο
έχουν εκφράσει την αγανάκτησή τους.
Μαζί με το κίνημα για την προστασία
της παραλίας του Κάστρου στην Λευ-
κάδα, μαζί με τους πολίτες στην Ίο, την
Κέρκυρα, τη Μύκονο θα επιδιώξουμε
να βάλουμε φραγμό στην ιδιωτικοποί-
ηση των ακτών. Μαζί με τους αγωνιζό-
μενους πολίτες στα βουνά της χώρας,
ενάντια στο φύτεμα ανεμογεννητριών
σε κάθε κορυφή, θα επιδιώξουμε να
βάλουμε φραγμό στην καταστροφή του
περιβάλλοντος. Επειδή γνωρίζουμε ότι
η πλειοψηφία του κόσμου πιστεύει πως
ότι καταστρέφει τη φύση δεν είναι ανά-
πτυξη, είμαστε σίγουροι ότι όλοι μαζί θα
καταφέρουμε να σώσουμε την μεγάλη
παραλία στη Φαλάσαρνα».
Με καταγωγή από την περιοχή του
Πλάτανου, ο εκπαιδευτικός Δημήτρης
Μητρόπουλος έχει αρθρογραφήσει για το
θέμα στον τοπικό τύπο. «Στη Φαλάσαρνα
μπήκαν πριν κάποια χρόνια μπουλντό-
ζες, άνοιξαν δρόμο, ισοπέδωσαν το χω-
ράφι στο οποίο φύεται προστατευόμενο
είδος μοναδικό στον κόσμο, έριξαν τσι-
μεντόπλακες και έφτιαξαν beach bar-
εστιατόρια που κάποια βράδια γίνονται
κλαμπ. Την ημέρα τετράτροχες γουρού-
νες ισοπεδώνουν τους αμμόλοφους, τα
κρινάκια, τα όποια χελωνάκια έχουν μεί-
νει, την ροζ άμμο από σπασμένα κοχύλια
και το βράδυ η παραλία γίνεται κλαμπ με
ντεσιμπέλ που ξεπερνούν τα όρια που-
ορίζει ο νόμος για μια “καντίνα”. Οι δε
βόθροι έχουν σκαφτεί πίσω από τα μπαρ,
σε πλήρη επικοινωνία με τον υδροφόρο
ορίζοντα. Για τα δύο αυτά beach bar η
τσιμεντόπλακα έχει πέσει στα όρια του
χειμέριου κύματος, εκεί δηλαδή που, με
βάση τον νόμο, σταματάει η αιγιαλίτιδα
ζώνη και ξεκινάει η παραλία», δηλώνει
στο Πριν περιγράφοντας την κατάσταση.
Συμπληρώνει μάλιστα πως υπάρχουν
φωτογραφίες «που το κύμα φτάνει στα
κτίρια αυτά. Από το σημείο αυτό θα ξε-
κινάνε τα κτίσματα της επένδυσης. Με
λίγα λόγια, ασυδοσία και αδιαφορία για
το περιβάλλον. Ξέρετε από ποιον επενδυ-
τή έχει γίνει αυτή η κακοποίηση όλα αυτά
τα χρόνια; Από τον ίδιο που λέει ότι θα
φτιάξει ένα φαραωνικό ξενοδοχείο 800
κλινών πάνω στην και από την παραλία».
«Ζούμε την εποχής της καταδρομικής
επίθεσης του κεφαλαίου στην Κρήτη! Σε
τρία χρόνια από τώρα, αν περάσουν τα
σχέδια των κάθε λογής επενδυτών, θα αλ-
λοιωθούν πλήρως περιοχές σύμβολα του
νησιού όπως τα Φαλάσαρνα, το Λαφο-
νήσι και ο Μπάλος», δηλώνει η Μερόπη
Βαγιωνάκη, δικηγόρος και περιφερειακή
σύμβουλος της Ανυπόταχτης Κρήτης.
Εξηγώντας τη στάση της πλειοψηφίας
των αιρετών μελών της Επιτροπής Πε-
ριβάλλοντος της Περιφέρειας, η οποία
κόντρα στην εισήγηση της υπηρεσίας και
στη θέληση των πολιτών έδωσε το «ΟΚ»
στην επένδυση, η Μ. Βαγιωνάκη τονίζει
πως «δεν είναι τυχαίο γιατί οι παρατάξεις
αυτές βάζουν πάνω από τον άνθρωπο,
την προστασία των κοινόχρηστων αγα-
θών και το περιβάλλον, τα επιχειρημα-
τικά συμφέροντα. Πριν από δεκαπέντε
ημέρες έγινε μια συζήτηση για τον του-
ρισμό στο περιφερειακό συμβούλιο και οι
παρατάξεις των ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ
αλληλοσυγχαίρονταν για την πορεία του
τουρισμού, λέγοντας πως η αύξηση των
επισκεπτών στο νησί οφειλόταν στα προ-
γράμματα τουριστικής προβολής. Αυτό
που αποκρύπτουν βέβαια, παρότι η Ανυ-
πόταχτη Κρήτη το έθεσε, είναι η τεράστια
καταστροφή του περιβάλλοντος στο όνο-
μα του κέρδους. Είναι τόσο υποκριτικό η
τουριστική προβολή να στηρίζεται με χι-
λιάδες ευρώ και με βίντεο και φωτογρα-
φίες από τα Φαλάσαρνα, το Λαφονήσι,
τον Μπάλο, τη Χρυσή, τα οποία έχουν
μπει στο “στόχαστρο” των επιχειρημα-
τικών συμφερόντων. Κομπάζουν για τα
4 δισ. ευρώ κέρδη από τον τουρισμό το
2022, κρύβοντας ποιος πήρε το μεγάλο
κομμάτι της πίτας αυτής. Στο τουριστικό
θαύμα της Κρήτης συμβάλλει πράγματι η
Περιφέρεια, αλλά στηρίζοντας τους με-
γαλοξενοδόχους και τους μεγαλοεπιχει-
ρηματίες του τουρισμού».

▶ Είναι ο «πόλεμος της
ενημέρωσης» από τις πιο
σημαντικές μάχες σήμερα;
Υπάρχει σίγουρα μια μάχη ενη-
μέρωσης σε εξέλιξη, από τις
πιο σκληρές που έχουμε δει τις
τελευταίες δεκαετίες. Υπάρχει
όμως ένα πρόβλημα, ίσως εί-
ναι και ο λόγος που με ώθησε
να γράψω το βιβλίο, ότι έβλεπα
πως κάθε κριτική σε θέματα πα-
ραπληροφόρησης ή προπαγάν-
δας –με την καθημερινή έννοια–
στρεφόταν στα μέσα κοινωνι-
κής δικτύωσης. Αυτό κρύβει
πίσω του μια ατζέντα. Δηλαδή,
όταν αμφισβητήθηκε το status
quo της ενημέρωσης από τα νέα
μέσα, βρήκε ο κόσμος μέσο έκ-
φρασης, αποφάσισαν κάποιοι
να τα χτυπήσουν με πρόσχημα
πως εκεί έχει γίνει μια ζούγκλα
παραπληροφόρησης. Αυτό που
αναδεικνύω στο βιβλίο είναι ότι
οι βασικές μορφές παραπληρο-
φόρησης ξεκινούν ακόμα και
σήμερα από τα κυρίαρχα ΜΜΕ.
▶ Πώς το εννοείς αυτό;
Για παράδειγμα, την περίοδο
της πανδημίας μου έλεγαν για-
τροί σε εμβολιαστικά κέντρα
πως «το αντιεμβολιαστικό κί-
νημα στήθηκε δελτίο με το δελ-
τίο ειδήσεων», καθώς τα μέσα
ενημέρωσης γιγάντωναν την
ανησυχία για την ασφάλεια των
εμβολίων. Αυτό δεν το έκαναν
με όρους πολιτικής ατζέντας,
αν θες, η λίστα Πέτσα έλεγε το
ακριβώς αντίθετο: στηρίζουμε
τα εμβόλια. Το έκαναν με όρους
μιας καπιταλιστικής επιχείρη-
σης που χρησιμοποιούσε την
είδηση ως προϊόν κι έπρεπε να
την πουλήσει με οποιονδήποτε
τρόπο — και ο θάνατος πουλά
καλύτερα απ’ όλα.
Ο δρόμος προς την παρα-
πληροφόρηση έχει δύο όψεις:
Η μία είναι της πολιτικής σκλη-
ρής προπαγάνδας που ξέρουμε:
Ένα πολιτικό ή ένα οικονομικό
κέντρο λέει «βγείτε και πείτε
αυτά». Η άλλη είναι μέσω του
τρόπου λειτουργίας του μέσου
στο καπιταλιστικό σύστημα.
Καμία δεν είναι πιο αθώα.
▶ Έχεις παραδείγματα;
Έχουμε το πολύ σοβαρό παρά-
δειγμα του Τραμπ, ο οποίος
παρουσιάστηκε ως αουτσάιντερ
της φιλελεύθερης Αμερικής
αλλά ήταν γέννημα-θρέμμα του
Μανχάταν, των μεγάλων ΜΜΕ,
όπως το NBC, στο οποίο είχε εκ-
πομπή με τη μορφή τηλεπαιχνι-
διού. Από την άλλη, έχουμε πιο
γελοία θέματα, όπως το κίνημα
οπαδών της επίπεδης γης. Θα
πει κανείς πως είναι η «αμόρ-
φωτη μάζα» που μιλάει, δεν
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022
Άρης Χατζηστεφάνου
δημοσιογράφος
Τα κυρίαρχα ΜΜΕ
διασπείρουν την
παραπληροφόρηση
«Ας μην ξεχνάμε πως τους τελευταίους μήνες
το χειρότερο περιστατικό παραπληροφόρησης
(disinformation) ήταν από το Associated Press», με
τα θραύσματα πυραύλου στην Πολωνία, «φτάσαμε
αγκόσμιο πυρηνικό
να μιλάμε για παγκόσμιο
πόλεμο», λέει στο ο Πρινν ο Άρης
Χατζηστεφάνου. Με αφορμή
το νέο του βιβλίο Προπαγάνδα
φόρηση,
και παραπληροφόρηση,
υμεε, σε μια
πώς τις εντοπίζουμε
υνέντευξη
αποκαλυπτική συνέντευξη
στοσελίδα
(ολόκληρη στην ιστοσελίδα
του Πριν) ο Ά. Χατζηστεφάνου
τζηστεφάνου
όλπα
αναδεικνύει τα κόλπα
της συστημικής
παραπληροφόρησης ησης
και τις δύο κύριεςς
πηγές της:
Τις κατευθύνσεις
των πολιτικών
κέντρων και
τη λειτουργία
των ΜΜΕ ως
καπιταλιστικών
επιχειρήσεων.
είναι όμως καθόλου έτσι. Στο το
βιβλίο έχω ένα παράδειγμα από πό
το Channel 4 στην Αγγλία, που ου
έβγαλε τον εκπρόσωπο της το- ο-
πικής οργάνωσης οπαδών της
επίπεδης γης και του έδωσε
μισή ώρα πράιμ τάιμ! Η πε-
ρίπτωση Τραμπ είναι μια πιο
κεντρική επιλογή, το άλλο εί-
ναι οι νόμοι της αγοράς, που
είναι εξίσου επικίνδυνοι.
▶ Στο βιβλίο σου παρουσιά-
ζεις και τρόπους εντοπισμού
ού
της παραπληροφόρησης…
Ακόμα και ο τίτλος ενός άρθρου
λέει πολλά, μπορείς να καταλά-
βεις τη θέση της εφημερίδας,
Συνέντευξη
στον
ΓΙΑΝΝΗ
ΕΛΑΦΡΟ
εάν έχει χρησιμοποιήσει ενερ-
γητική ή παθητική φωνή. Είναι
πολύ διαφορετικό να πεις «Τρία
παιδιά σκοτώθηκαν κατά τη
διάρκεια συγκρούσεων με ισρα-
ηλινούς στρατιώτες» (παθητική
σύνταξη) κι άλλο «Ισραηλινοί
στρατιώτες σκότωσαν τρία παι-
διά κατά τη διάρκεια συγκρού-
σεων» (ενεργητική σύνταξη).
Στην πρώτη περίπτωση έχω
απομακρύνει την ευθύνη από
τους δράστες, που είναι οι Ισρα-
ηλινοί στρατιώτες. Στη δεύτερη
τους καταγγέλλω.
Μετά είναι τα στερεότυπα,
όπως είναι το victim blaming
κατά των γυναικών, στις γυ-
ναικοκτονίες, στους βιασμούς,
τακτικές του κοινωνικού ρε-
πορτάζ, που μπαίνουν και στο
πολιτικό. Ακόμα, αξίζει να μά-
θουμε πότε σε μια φωτογραφία
ή ένα βίντεο χρησιμοποιείται
κάποιος συγκεκριμένος φακός,
για παράδειγμα ευρυγώνιος
ή τηλεφακός, για να επηρεά-
σει την αντίληψή μας για αυτό
που βλέπουμε. Ή πως να δια-
βάζουμε μια δημοσκόπηση και
να αντιλαμβανόμαστε ότι
μπορεί να είναι «στημέ-
νη», χωρίς να λέει ψέμα-
τα. Για παράδειγμα, τι
ρόλο παίζει η σειρά των
ερωτήσεων. Στο βιβλίο
εξετάζω και ευρύτερα
θέματα. Όπως το ότι
τα μεγάλα λόμπι κα-
τάφεραν να αλλάξουν
την ορολογία και να
μιλάμε για κλιμα-
τική αλλαγή, αντί
για υπερθέρμαν-
ση του πλανήτη,
γιατί θεώρησαν πως
η «υπερθέρμανση»
στρέφει την κριτική
εναντίον τους. Εδώ
μια σημείωση: Πολλά
απ’ αυτά που αναφέ-
ρο
ρονται στο βιβλίο έμαθα να τα
εν
εντοπίζω γράφοντας στο Πριν.
Είναι τρομακτικό ▶ Εσχάτως βλέπουμε
να κλείνουν τα ρωσικά πολλά προγράμματα
ΜΜΕ στην ΕΕ. αντιμετώπισης της
παραπληροφόρησης
Μας επανέφερε σε μορφές από τις ΗΠΑ, την ΕΕ,
ελέγχου της πληροφορίας επίσημους θεσμούς κ.λπ.
Τι συμβαίνει;
που νομίζαμε
πως είχαν ξεπεραστεί Έχω αρχίσει πλέον, όπου βλέ-
Έ Στην Ευρώπη φτάσαμε σε πολύ
πω τη λέξη disinformation (πα-
ρα
ραπληροφόρηση) να μου χτυπά-
ει κόκκινο καμπανάκι! Περισσό-
τερο είναι επίθεση στην ελευθε-
ρία του λόγου, παρά έλεγχος της
παραπληροφόρησης, η οποία
εξακολουθεί να προέρχεται από
11
τα κυρίαρχα Μέσα — και γίνε-
ται πολύ συντεταγμένα αυτό.
Πριν από χρόνια, το Facebook
έφτιαξε μια επιτροπή σοφών
που συμμετείχαν ακροδεξιά
και νεοφιλελεύθερα ιδρύματα,
όπως το Cato. Βασικός ελεγκτής
ήταν το Ατλαντικό Συμβούλιο,
παράπλευρο think tank του
ΝΑΤΟ. Και είναι πολύ σημαντι-
κό αυτό που αποκάλυψε το Πριν
για τον ρόλο της αμερικανικής
πρεσβείας στην Ελλάδα σε αντί-
στοιχα προγράμματα. Ας μην
ξεχνάμε πως τους τελευταίους
μήνες το χειρότερο περιστατικό
παραπληροφόρησης ήταν από
το Associated Press, που είπε
πως τα θραύσματα πυραύλου
που έπεσαν στην Πολωνία και
σκότωσαν δύο ανθρώπους,
προέρχονταν από τη Ρωσία,
με βάση ανώνυμη πηγή. Φτά-
σαμε να μιλάμε για παγκόσμιο
πυρηνικό πόλεμο από καθαρό
disinformation του AP.
▶ Είναι η ενημέρωση από τα
πρώτα θύματα του πολέμου
στην Ουκρανία;
Σε κάθε πόλεμο οι πρώτοι που
συνθλίβονται είναι οι δημοσιο-
γράφοι. Το ζήσαμε με τον Μιλό-
σεβιτς, που όταν καταδικάζαμε
τις ΝΑΤΟϊκές επεμβάσεις ήμα-
σταν «δικοί του» — ή το αντί-
στροφο. Αυτό που με τρομάζει
περισσότερο και θεωρώ πως
είναι αλλαγή ιστορικού παρα-
δείγματος, είναι η παρέμβαση
της ΕΕ και της ελληνικής κυβέρ-
νησης για να κλείσουν ΜΜΕ.
Είναι τρομακτικό να κλείνουν
τα ρωσικά ΜΜΕ στην ΕΕ. Μας
επανέφερε σε μορφές ελέγχου
της πληροφορίας που νομίζαμε
πως είχαν ξεπεραστεί.
▶ Ακόμα και στον ψυχρό
πόλεμο δεν έγινε αυτό…
Το είχε πει και ο Τσόμσκι: Υπήρ-
χε μια κεραία ραδιοφώνου
στα βραχέα που κάτι μάθαι-
νες. Τώρα πρέπει να έχεις μια
εφαρμογή τύπου VPN για να
παρακάμψεις την απαγόρευ-
ση, αλλά αυτό μάς φέρνει σε
καταστάσεις Βόρειας Κορέας,
που κατηγορεί η Δύση ως αυ-
ταρχικό καθεστώς. Η ΕΕ είναι
σε πολύ πιο βαθύ σκοτάδι από
τις ΗΠΑ. Στη Νέα Υόρκη μπο-
ρώ να διαβάσω το Russia Today
ή άλλα ρωσικά μέσα, τα οποία
είναι απολύτως ανοιχτά. Αισθά-
νονται πιο ασφαλείς στις ΗΠΑ.
πιο σκοτεινές καταστάσεις. Βε-
βαίως, η προπαγάνδα των ρω-
σικών ΜΜΕ είναι πολλές φορές
πολύ πιο χυδαία απ’ ό,τι μπορεί
κανείς να φανταστεί, αλλά δεν
μπορεί να αποφασίζουν οι Βρυ-
ξέλλες τι θα διαβάζουμε.
12 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Η άλλη όψη

Χωρίς κεραμίδι Γιώργος Μουρμούρης

στην Αθήνα

Ατενίζοντας την Αθήνα από κάποιο

ψηλό σημείο της πόλης, το μάτι
χάνεται στη θάλασσα από μπετόν
Απλησίαστα
ενοίκια, κλειστά
που απλώνεται από τους πρόποδες
της Πάρνηθας ως το παραλιακό μέ-
τωπο και από το όρος Αιγάλεω ως
τον Υμηττό. Δεκάδες χιλιάδες δια-
μερίσματα, μπαλκόνια, ταράτσες

διαμερίσματα
και τέντες, κεραίες τηλεοράσεως
και ηλιακοί θερμοσίφωνες, μικρά
ανοίγματα πρασίνου, αδιόρατες
«τρύπες» για τις πλατείες και μι-
κρές σχισμές ακόμα και για τις
μεγαλύτερες λεωφόρους. Τέσσε-
ρις δεκαετίες πριν, στις αρχές του
1980, η εικόνα αυτή ελάχιστα μόνο
θα διέφερε. Οι δεκαετίες της εντα-
τικής (αν)οικοδόμησης της πόλης
είχαν παρέλθει. Η Αθήνα είχε λάβει
και πλειστηριασμοί
ήδη τον χαρακτήρα της μεγάλης,

άναρχης μεσογειακής πόλης, δια
της ιδιότυπης «θρησκείας» των
πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών:
της αντιπαροχής. Ευχή και κατάρα,
η αντιπαροχή έλυσε εν πολλοίς το
ζήτημα της στέγασης χωρίς άμεσο
κρατικό σχεδιασμό και παρέμβαση,
δημιουργώντας ταυτόχρονα μια
νέα τάξη μικροϊδιοκτητών, καθώς
παρήγε αξία από το πουθενά.
Στις αρχές του 21ου αιώνα, με νέα
ορμή από τα φθηνά στεγαστικά
δάνεια και υποβοηθούμενη από τα
έργα υποδομής για τους Ολυμπι-
ακούς Αγώνες, η κατοικία βγήκε
από το Λεκανοπέδιο και ξεχύθηκε
στα Μεσόγεια. Μέσα σε λίγα χρόνια,
επαρχιακοί οικισμοί μετατράπηκαν
σε προέκταση της πρωτεύουσας,
με γρήγορη πρόσβαση στο κέντρο
μέσω του μετρό και της Αττικής
Οδού. Και μετά ήρθε η κρίση. Η
οικοδομική δραστηριότητα κα-
τέρρευσε, τα ενοίκια υποχώρησαν.
Επιβλήθηκε βαριά φορολογία στα
ακίνητα. Σε δεκάδες χιλιάδες σπίτια
η θέρμανση έμεινε κλειστή για χρό-
νια. Οι φθορές δεν αποκαθίσταντο
και ανακαινίσεις δεν γίνονταν. Ο
αριθμός των αστέγων εκτοξεύτηκε,
ενώ σταδιακά διαμερίσματα άρχι-
σαν να περνούν μαζικά σε τράπεζες
και funds μέσω πλειστηριασμών. Η
καπιταλιστική ανάκαμψη σημαδεύ-
τηκε από καθηλωμένους μισθούς
και απότομη αύξηση στις τιμές ακι-
νήτων και ενοικίων. Φτάνοντας κά-
πως έτσι στα τέλη του 2022 να ανα-
ρωτιόμαστε: Πώς γίνεται, ζώντας σε
μια θάλασσα από μπετόν, να μιλάμε
για στεγαστική κρίση;
Σ
την Ελλάδα σχεδόν επτά έως το 2018, κατά τουλάχιστον δέκα αντιπροσωπεύει πάνω από το 40% του
στους δέκα νέους ηλικί- ποσοστιαίες μονάδες. διαθέσιμου εισοδήματος. Ενδεικτικό
ας 18 έως 34 ετών ζουν με Η δυσκολία πρόσβασης στην κα- της έκτασης του προβλήματος είναι το
τους γονείς τους. Σύμφω- τοικία δεν αφορά βεβαίως μόνο τους γεγονός ότι στον ίδιο πίνακα δεύτερη,
να με έκθεση της Eurostat νέους. Η συντριπτική πλειοψηφία μετά την Ελλάδα, ακολουθεί η Δανία,
που δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο του των κατοίκων της χώρας, ντόπιοι και βρισκόμενη ωστόσο πάνω από 10 πο-
2021, το ποσοστό αυτό κατατάσσει μετανάστες, δυσκολεύονται να αντα- σοστιαίες μονάδες χαμηλότερα.
τη χώρα στην έκτη θέση ανάμεσα πεξέλθουν στο κόστος στέγασης. Τα Πρόκειται για ένα ζήτημα βαθιά
σε 35 ευρωπαϊκά κράτη, πίσω από σχετικά στοιχεία της Eurostat είναι ταξικό, όπως, πέρα από την εμπει-
την Κροατία, τη Σλοβακία, την Ιτα- αποκαλυπτικά. Ο δείκτης ποσοστού ρία, επιβεβαιώνουν και τα πλέον επί-
λία, τη Μάλτα, την Πορτογαλία, επιβάρυνσης από το κόστος στέγα- σημα στοιχεία. Σύμφωνα ξανά με τη
τη Βουλγαρία και την Ισπανία. Ο σης –ο οποίος καταγράφει το ποσοστό Eurostat, οι πιο φτωχοί είναι αυτοί
αριθμός των νέων ηλικίας 25 έως 34 του πληθυσμού που ζει σε νοικοκυριό που δαπανούν μεγαλύτερο αναλογικά
ετών που ζουν με τους γονείς τους όπου το συνολικό κόστος στέγασης ποσοστό από το (περιορισμένο) εισό-
εκτοξεύτηκε κατά τη δεκαετία της απορροφά πάνω από το 40% του δια δημά τους για να καλύψουν το κόστος
κρίσης, καθώς από 50,6% το 2010 θέσιμου εισοδήματος– κατατάσσει πρόσβασης σε στέγη. Συγκεκριμένα,
άγγιξε το 62,2% το 2020. Την ίδια την Ελλάδα στην πρώτη θέση με δι- τα άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο
στιγμή, σύμφωνα με πρόσφατη αφορά από όλα τα υπόλοιπα κράτη φτώχειας στην Ελλάδα δαπανούν το
έρευνα για την κατοικία του ινστι- της ΕΕ. Συγκεκριμένα, το 32,4% του εξωφρενικό 60%(!) του διαθέσιμου ει-
τούτου «Eteron», το ποσοστό νέων αστικού και το 22% του αγροτικού σοδήματός τους για να καλύψουν τα
με ιδιόκτητη κατοικία στην Ελλάδα πληθυσμού στη χώρα ζει σε νοικοκυ- έξοδα στέγασης. Είναι ακριβώς αυτή
μειώθηκε θεαματικά από το 2005 ριά όπου το συνολικό κόστος στέγασης η εξωφρενική επιβάρυνση των πιο
«Χαλασμένα
ασανσέρ και
τοίχοι από χαρτί»,
«ρευματοκλοπές,
υποτροπές,
λογαριασμοί»,
«μεροκάματα του
τρόμου, εξώσεις,
πλειστηριασμοί»,
«κανένας
ασφαλής μέσα στις
πολυκατοικίες».
Μερικοί από
τους στίχους
του ΛΕΞ στις
«Πολυκατοικίες»
(2018). Τομή
με νυστέρι
στις πόλεις μας
 Η άλλη όψη ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 13

«Ανοιχτές αγκάλες»
σις», υπολόγιζε ότι πάνω από το 85% των
κτιρίων στο κέντρο της Αθήνας χρή-
ζουν παρεμβάσεων αποκατάστα-
σης, εκσυγχρονισμού και βελ-
τίωσης της λειτουργικότητας
και της ενεργειακής τους
απόδοσης. Την περίοδο
για Airbnb και
εκείνη, μάλιστα, πολύ
πριν την εκρηκτική άνο-
δο του πληθωρισμού
Golden Visa, εξώσεις
σε πρόσφυγες
δηλαδή, το μέσο κό-
στος αποκατάστασης
και εκσυγχρονισμού
του 70% περίπου των
κτιρίων του κέντρου
της Αθήνας υπολογιζό-
ταν σε πάνω από 400
ευρώ ανά τετραγωνικό
μέτρο. Άλλωστε, η χρό-
νια εγκατάλειψη έχει ως
αποτέλεσμα ολόκληρες πο-
λυκατοικίες να βρίσκονται
σε άθλια κατάσταση, γεγονός
που αποτελεί αντικίνητρο για την
ανακαίνιση διαμερισμάτων, αφού
συχνά, λόγω διαφωνίας ή αδιαφορίας
των υπολοίπων ιδιοκτητών, δεν παρέχονται
χρήματα για να ανακαινιστούν και να συ-
ντηρηθούν οι κοινόχρηστοι χώροι (ασανσέρ,
Τράπεζες και funds κλιμακοστάσια κ.λπ). «Πολλά ακόμη διαμε-
ρίσματα έχουν κολλήσει σε γραφειοκρατικές
κρατούν χιλιάδες διαδικασίες», λέει ακόμα στο Πριν ο Κώστας

διαμερίσματα εκτός
αγοράς για να μην
πέσουν οι τιμές
φτωχών από τους φτωχούς που ωθεί το Πριν
να ανοίξει, από τη σκοπιά των συμφερόντων
των «από τα κάτω» και με αντικαπιταλιστική
λογική, έναν διάλογο για το σύγχρονο ζήτη-
μα της κατοικίας. Για αρχή, παρουσιάζο-
ντας ορισμένες από τις βασικές πτυχές που
κάνουν νέους-ες, εργαζόμενους-ες, μετανά-
στες-τριες και λαϊκά στρώματα να ζουν και
να δουλεύουν ως επί το πλείστον απλώς για
να καλύψουν τα έξοδα αναπαραγωγής της
εργατικής τους δύναμης.
Ένας από τους κύριους λόγους που οι τι-
μές των ενοικίων ωθούνται διαρκώς προς τα
πάνω είναι ο εξαιρετικά υψηλός αριθμός των
ακινήτων που παραμένουν κλειστά και δεν
διατίθενται προς ενοικίαση. Σύμφωνα με
στοιχεία της ΑΑΔΕ, που επικαλέστηκε σε ομι-
λία του στις 25 Οκτωβρίου 2022 ο υπουργός
Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, ο αριθμός των
κενών ακινήτων πανελλαδικώς εκτιμάται
σε περίπου 750.000. «Τα χρόνια της κρίσης
και των μνημονίων δεκάδες χιλιάδες σπίτια
έμειναν κλειστά και ασυντήρητα», λέει στο
Πριν ο Κώστας Βουρεκάς, αρχιτέκτων- πολε-
οδόμος, μέλος της Αριστερής Κίνησης Εργαζομέ-
νων Αρχιτεκτόνων (ΑΚΕΑ), «αυτό σημαίνει ότι
σήμερα υπάρχει ένα κτιριακό απόθεμα που
βρίσκεται σε κακή κατάσταση και δεν μπο-
ρεί να ενοικιαστεί, ενώ για τη συντήρησή του
απαιτούνται σημαντικά κεφάλαια».
Τον Φεβρουάριο του 2018, ο επίκουρος
καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Νίκος Τριανταφυλλόπουλος, σε άρθρο του
στον ιστότοπο του οργανισμού «διαΝΕΟ-
Η
Βουρεκάς. «Η επιβολή του ΕΝΦΙΑ, και μά-
λιστα σε μια περίοδο πτώσης των μισθών και
εκτεταμένης φτωχοποίησης, είχε ως αποτέ-
λεσμα πολλοί κληρονόμοι να προχωρήσουν
σε αποποίηση κληρονομιάς. Έτσι, τα διαμε-
ρίσματα αυτά έμειναν κλειστά — ειδικά σε
περιπτώσεις που οι κληρονόμοι ήταν πολλοί
και δεν συμφωνούσαν μεταξύ τους για την
τύχη του ακινήτου».
Στο μεταξύ, τα τελευταία χρόνια, με τη
σταδιακή απελευθέρωση των πλειστηρια-
σμών, δεκάδες χιλιάδες διαμερίσματα πέρα-
σαν στα χέρια τραπεζών και funds. Τα σπί-
τια αυτά, πέραν του πόνου που προκλήθηκε
στους παλιούς τους ιδιοκτήτες στις περιπτώ-
σεις που επρόκειτο για λαϊκά νοικοκυριά,
παραμένουν εν πολλοίς κλειστά είτε λόγω
νομικών και πολεοδομικών εκκρεμοτήτων
(τακτοποίηση αυθαιρέτων κ.λπ.) είτε επειδή
τα επιχειρηματικά σχήματα στα οποία έχουν
περιέλθει τα διοχετεύουν στην αγορά «με το
σταγονόμετρο», ώστε να κρατηθούν ψηλά οι
τιμές. Είναι ενδεικτικό ότι, όπως ανέφερε
στις 5 Απριλίου 2022 ο οικονομικός ενημερω-
τικός ιστότοπος «Powergame», τα επόμενα
χρόνια αναμένεται ότι τράπεζες και funds
θα «ρίξουν» σταδιακά στην αγορά 150.000
διαμερίσματα που θα προκύψουν από τη δι-
αδικασία «εκκαθάρισης των κόκκινων στε-
γαστικών δανείων». Πέραν του «τσουνάμι»
πλειστηριασμών που προδιαγράφεται, πε-
ριγράφεται παράλληλα μεθόδευση, ώστε να
μην πέσουν οι τιμές λόγω αυξημένης προ-
σφοράς. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται
στο ίδιο δημοσίευμα, σχεδιάζεται «η διάθεση
“πακέτων” ακινήτων, αποτελούμενων από
5.000-10.000 διαμερίσματα, σε τακτά χρο-
νικά διαστήματα» και εφόσον έχουν απορρο-
φηθεί τα ακίνητα του προηγούμενου «πακέ-
του». Η μαζική «αλλαγή χεριών» ακινήτων,
μέσω πλειστηριασμών, από μικροϊδιοκτήτες
προς τράπεζες και funds, αποτελεί λοιπόν
άλλον έναν λόγο για τον οποίο οι τιμές των
ενοικίων παραμένουν υψηλές.
εξάπλωση της βραχυχρόνιας
μίσθωσης ακινήτων σε τουρί-
στες μέσω πλατφορμών όπως
η Airbnb αποτελεί μία ακόμα –και
ίσως την πιο πολυσυζητημένη– αι-
τία για τη διαρκή άνοδο των ενοικί-
ων, καθώς τα τελευταία χρόνια όλο
και μεγαλύτερος αριθμός διαμε-
ρισμάτων αποσύρεται από τη μα-
κροχρόνια μίσθωση υπέρ των γρή-
γορων και μεγαλύτερων κερδών
που εξασφαλίζει η ολιγοήμερη
διαμονή τουριστών. Σύμφωνα
με πρόσφατη έρευνα της Ένωσης
Ξενοδόχων Αθηνών-Αττικής και
Αργοσαρωνικού (ΕΞΑΑΑ), που πα-
ρουσιάστηκε στις 12 Δεκεμβρίου
2022, στην Αθήνα τον Ιούλιο του
2015 υπήρχαν μόλις 2.116 κατα-
λύματα που διατίθεντο μέσω πλατ-
φορμών τύπου Airbnb. Τον Σεπτέμ-
βριο του 2022 ο αριθμός τους είχε
εκτιναχθεί στα 12.165, καταγράφο-
ντας αύξηση 475%! Εσχάτως, μετά
την «έκρηξη» της τηλεργασίας λόγω
της πανδημίας του κορονοϊού,
αναπτύσσονται ραγδαία και οι λε-
γόμενες «μεσοπρόθεσμες μισθώ-
σεις». Πρόκειται για διαμερίσματα
που απευθύνονται στους περίφη-
μους «ψηφιακούς νομάδες», εργα-
ζόμενους δηλαδή από χώρες του
εξωτερικού που για κάποιο διάστη-
μα επιλέγουν την Ελλάδα ως τόπο
εγκατάστασης. Στις αρχές του 2022
η Αθήνα παρουσιαζόταν από το
εξειδικευμένο site nomadlist.com
ως ένας από τους ταχύτερα ανα-
πτυσσόμενους κόμβους απομα-
κρυσμένης εργασίας, ενώ για την
προσέλκυση «digital nomads»
έχουν θεσπιστεί ήδη κίνητρα και
διευκολύνσεις.
Τρομακτική πίεση στις τιμές
των ακινήτων όμως ασκείται και
από το διαβόητο πρόγραμμα της
«Golden Visa», που προβλέπει
χορήγηση άδειας παραμονής στην
Ελλάδα και δικαίωμα μετακίνησης
στις χώρες της ζώνης Σένγκεν σε
όποιον επενδυτή τρίτης χώρας
αγοράσει ακίνητο αξίας άνω των
250.000 ευρώ. Σύμφωνα με πρό-
σφατα στοιχεία της Alpha Bank,
μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2022
οι άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ)
σε ακίνητα ανήλθαν σε 788,4
εκατ. ευρώ, ενώ αθροιστικά από
την έναρξη του προγράμματος
το 2013 έως και σήμερα, οι ΑΞΕ
σε ακίνητα ανήλθαν συνολικά σε
6,576 δισ. ευρώ!
Στο μεταξύ, την ίδια στιγμή
που χορηγούνται σωρηδόν έγγρα-
φα παραμονής και μετακίνησης σε
βαθύπλουτους υπηκόους τρίτων
χωρών, με αντάλλαγμα επενδύσεις
που αυξάνουν τις τιμές των ακινή-
των, οι πρόσφυγες και μετανάστες
υποδεικνύονται ως τα εξιλαστήρια
θύματα προς τους ντόπιους φτω-
χούς, που βλέπουν τη στέγη να γί-
νεται ακριβό, ακόμα και άπιαστο,
όνειρο. Το πρόγραμμα «Κάλυψη»,
που προωθείται στο πλαίσιο των
κίβδηλων κυβερνητικών παρεμ-
βάσεων για τη στέγαση, αποσκο-
πεί στη μίσθωση διαμερισμάτων
στα οποία ως τώρα διέμεναν πρό-
σφυγες μέσω του προγράμματος
ESTIA σε ευάλωτους νέους και
νέα ζευγάρια. Ήδη τις μέρες αυ-
τές, 4.305 πρόσφυγες εκδιώκονται
κακήν κακώς από τα σπίτια τους
και μεταφέρονται σε κέντρα κρά-
τησης. Η σαρωτική επέλαση του
κεφαλαίου στην πόλη καλλιεργεί
τον εμφύλιο των φτωχών.
14 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 ΕΠΙ • κοινωνία

πίσω
από τις
κάμερες
Ο νόμος καθιστά τους εργαζό-
μενους στα τηλεοπτικά κανάλια
υποψήφια θύματα σε μια νέα
εργασιακή σφαγή, με τη μεταφο-
ρά ενός ποσοστού άνω του 25%
σε θυγατρικές, συνεργαζόμενες
εταιρείες των ιδιοκτητών, κάτι
που μεταφράζεται πρακτικά σε
100 εργαζόμενους ανά σταθμό.
Η διάταξη πέρασε μέσα από τις
ανούσιες και ανέξοδες ανακοινώ-
σεις της συνδικαλιστικής ένωσης
της ΕΣΗΕΑ, η οποία ελέγχεται από
ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ.
Ματίνα Παπαχριστούδη
Η μαγική… εξαφάνιση
της «λίστας Πέτσα» για τα ΜΜΕ
Με την ψήφιση, την πε- φων) έκλεισε και τυπικά η προεκλογική λίστα, όπως με άλλες που αφορού-
ρασμένη εβδομάδα, του συμφωνία-πακέτο της κυβέρνησης Μη- σαν τη διανομή κρατικού χρήμα-
νόμου για τα ΜΜΕ (που τσοτάκη με τους ολιγάρχες της ενημέρω- τος, στήθηκε πρακτικά το ευρύτατο
προβλέπει την ένταξη των σης. Εκκρεμεί, στις αρχές του 2023, ένα σύστημα διαδικτυακών-ψηφιακών
έντυπων-διαδικτυακών Μέσων ακόμη πακέτο χαριστικών ρυθμίσεων Μέσων με τη λειτουργία εκατοντά-
στα μητρώα του Μαξίμου και την στην αγορά της οπτικοακουστικής πα- δων ιστοσελίδων-εταιρειών ανά την
άνωθεν εποπτεία ειδήσεων, ρεπορτάζ και ερευνών ραγωγής και το ουσιαστικό χάρισμα δε- Ελλάδα, που αναπαράγουν το ίδιο
με το «μακρύ χέρι» των ενσωματωμένων δημοσιογρά- κάδων εκατομμυρίων ευρώ στην κοινή ακριβώς προπαγανδιστικό περιεχό-
εταιρεία των καναλαρχών, μενο πληροφόρησης, προερχόμενο
Digea, για επενδύσεις στο από ενιαίο κέντρο παραγωγής. Πα-
ψηφιακό της δίκτυο. Ο νό- ράλληλα στήθηκαν ή ανασυστάθη-
μος πρακτικά, αποτελεί καν τα δεξιά συγκροτήματα ΜΜΕ
Οι καναλάρχες, στο μεταξύ, έχουν Ο νόμος ψηφίστηκε με χαρακτηρι- έναν ευρύ κατάλογο «δωρο- ανά την Ελλάδα, με το συγκρότημα
πολύ συγκεκριμένο σχέδιο. Το στική αφωνία των συνδικαλιστών επιταγών» στήριξης στους Νταβέλη στη Λάρισα, με ιστοσελί-
ολιγάρχες και τους μικρότε- δες, εφημερίδα και κανάλι, να εί-
μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ στις συνδικαλιστικές
ρους ιδιοκτήτες των μίντια, ναι ο καλύτερος εκφραστής αυτής
περιεχομένου (κυρίως εκπομπές, ενώσεις, καθώς οι δυνάμεις αυτές
υπό την προϋπόθεση έντα- της επιχείρησης.
αλλά και ρεπορτάζ, έρευνες, ραδιο- έχουν ήδη εξαργυρώσει τη σιωπή ξής τους υπό την εποπτεία Οι όποιες αντιρρήσεις εκδοτών
φωνικές υπηρεσίες ή βίντεο) βγαίνει τους για την εργασιακή-επαγγελ- της υπηρεσίας επικοινωνί- έντυπων-ηλεκτρονικών Μέσων
εκτός σταθμού, σε εταιρείες είτε ματική κατρακύλα δημοσιογραφίας ας του Μεγάρου Μαξίμου. που εκφράστηκαν, αφορούσαν
θυγατρικές είτε συνεργαζόμενες. Σε και δημοσιογράφων, με θεσάρες Σημαντική παράμετρος την ασφυκτική εποπτεία μέσω των
αυτές θα απασχολούνται εργαζό- και θεσούλες εξουσίας σε όργανα είναι και η μαγική… εξαφά- μητρώων του Μαξίμου, κάμφθη-
μενοι και δημοσιογράφοι χωρίς και φορείς. Η συναίνεσή τους στην νιση της «λίστας Πέτσα», με καν όμως με την ικανοποίηση ορι-
σταθερές εργασιακές σχέσεις και επιτροπή λογοκρισίας που θα ελέγ- διανομή άνω των 30 εκατ. σμένων απαιτήσεών τους — όπως
ασφάλιση, για περισσότερα κανάλια χει το περιεχόμενο ειδήσεων-ρε- ευρώ. Με τα δυο τελευταία η διατήρηση του αφορολόγητου πο-
άρθρα –38 και 39– οι διαφη- σοστού 30% της ετήσιας διαφήμισης
και υπηρεσίες, αλλά θα λογίζονται πορτάζ θα μείνει μελανό σημείο
μιστικές εταιρείες, όπως στα μίντια, η παράταση μη πληρω-
ως «προσωπικό» των καναλιών. στη δράση τους.
αυτή που μοίρασε τα ποσά μής του ειδικού φόρου διαφήμισης
της λίστας, δεν υποχρεού- για τα περιφερειακά ΜΜΕ, η δυ-
νται (και αναδρομικά) να υποβάλουν νατότητα να αποκτούν «μετοχικό
στοιχεία σε ποια Μέσα έδωσαν χρήματα μερίδιο» σε διαφημιστικές εταιρείες
και πόσα. Ωστόσο, με τη συγκεκριμένη έναντι πακέτων διαφημίσεων...

ΣΤΡΑΤΕΥΜΕΝΟΙ
∆ίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων «Σπάρτακος»

Μία πολύ σοβαρή καταγγελία δέ-
χτηκε πρόσφατα η Επιτροπή Αλληλεγ-
γύης Στρατευμένων. Σε αυτήν υπήρχε
ένα πολύ συγκεκριμένο και κρίσιμο
ερώτημα προς τη διοίκηση της 12ης
Μηχανοκίνητης Μεραρχίας Πεζικού
«Έβρος», το Δ' Σώμα Στρατού και το
υπουργείο Άμυνας, η απάντηση του
οποίου θα πρέπει να γίνει γνωστή
με τον πιο υπεύθυνο τρόπο σε όλους
τους συνφάνταρους, τα χαμηλόβαθ-
μα στελέχη, στον εργαζόμενο λαό και
τη νεολαία. Η σύντομη αλλά αποκα-
λυπτική επιστολή καταγγελίας είχε
ως εξής: «Τι θέση έχει η 12η Μεραρ-
χία Πεζικού να βάζει στελέχη να συ-
νεργάζονται με το απόμερο-κρυφό
κέντρο κράτησης επαναπροωθήσεων
στο χωριό Πόρο Έβρου, το οποίο βρί-
σκεται δίπλα στα ελληνοτουρκικά σύ-
νορα, ανάμεσα στις Φέρες;». Επιβε-
βαιώνει το ΓΕΣ αυτή την καταγγελία;
Τι απαντούν το υπουργείο Άμυνας
και Μετανάστευσης; Γίνονται ή όχι
παράνομες και απάνθρωπες επανα-
Στρατός... επαναπροωθήσεων
▸ Σοβαρή καταγγελία για τη 12η Μηχανοκίνητη
Μεραρχία Πεζικού «Έβρος»
προωθήσεις; Ποιος ο ρόλος του συ-
γκεκριμένου κέντρου κράτησης;
Εμείς από την πλευρά μας απαντά-
με: Ουσιαστικά είναι ο στρατός που
υλοποιεί το δόγμα άμυνας/ασφάλειας,
το οποίο αντιμετωπίζει τον κόσμο της
εργασίας και τη νεολαία, τους πρόσφυ-
γες-μετανάστες και τους μειονοτικούς
πληθυσμούς ως ασύμμετρες απειλές,
ως εσωτερικό εχθρό! Είναι δόγματα
του ελληνικού και τουρκικού κράτους
(άλλωστε και τα δύο κράτη προβαί-
νουν σε επαναπροωθήσεις), του ΝΑΤΟ
και της ΕΕ. Ταυτόχρονα, ο ελληνικός
αστικός κόσμος επενδύει πολλά στην
καταδίωξη των προσφύγων και την
υπεράσπιση των συνόρων της Ευρώ-
πης-φρούριο για την αναβάθμιση του
γεωστρατηγικού του ρόλου. Κάτι που
το επιτυγχάνει πατώντας στα πτώμα-
τα προσφύγων και μεταναστών.
Το Δίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων
«Σπάρτακος» καταγγέλλει τις άθλιες
επαναπροωθήσεις, τον ρόλο του αστι-
κού κράτους και στρατού. Στεκόμαστε
στο πλευρό των προσφύγων, των ταξι-
κών μας αδελφών και των δυστυχισμέ-
νων ανθρώπων που οδηγούν στον δρό-
μο της απελπισμένης φυγής οι επεμ-
βάσεις και οι βρώμικοι πόλεμοι του
ΝΑΤΟ, της ΕΕ και των κτηνωδών αρα-
βικών καθεστώτων, με τους οποίους
συμμαχεί και συμπολεμά ο ελληνικός
στρατός. Καταγγέλλουμε την κατά-
πτυστη αντιπροσφυγική συμφωνία της
Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία,
με τα ευρωπαϊκά κράτη να απαγορεύ-
ουν την είσοδο προσφύγων στην Ευρώ-
πη. Απαιτούμε να υπάρξει ασφαλής
δίοδος για τους πρόσφυγες, να αφε-
θούν ελεύθεροι να πάνε σε όποιο ευρω-
παϊκό κράτος επιλέξουν και να γίνουν
σεβαστά όλα τα δικαιώματά τους.
Συνφάνταροι δεν συμμετέχου-
με στο αισχρό κυνήγι προσφύγων-
μεταναστών. Δεν επιτρέπουμε στα
περίπολα να κάνουν καμιά πράξη βίας
εις βάρος τους. Είναι καθοριστική η
παρέμβαση των αγωνιστών φαντά-
ρων για να μην υπάρξουν ξυλοδαρμοί,
κλεψιές, βιασμοί, καταστροφή εγγρά-
φων, παράνομες επαναπροωθήσεις.
Στεκόμαστε στο πλευρό των προσφύ-
γων και απαιτούμε την ικανοποίηση
όλων των δίκαιων αιτημάτων τους.
 Κοινωνία ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 15

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ Κώστας Ζαχαρόπουλος

Τα ΑΕΙ σε... επιχειρηματικά χέρια

Μεγαλοστελέχη της αγοράς και τοπικοί παράγοντες παλεύουν για μια θέση στα συμβούλια διοίκησης

εδώ αρχίζει να φαίνεται η πραγματική Αντίθετα, κατάφερε να εκλεγεί ως εξω-

στόχευση πίσω από αυτή τη διοικητική
αλλαγή! Γιατί τα συμβούλια διοίκησης
αποτελούνται από έξι εσωτερικά μέλη
–δηλαδή καθηγητές του πανεπιστημί-
ου– και πέντε εξωτερικά μέλη, που δεν
σχετίζονται με το εκάστοτε ίδρυμα. Είναι
εμφανές πως μία τέτοια λογική έρχεται
να μεταβιβάσει τον ρόλο αποφάσεων
για την κατεύθυνση του πανεπιστημίου
στις εταιρείες, τους manager και κάθε
λογής ιδεολόγο του κεφαλαίου. Αυτό έχει
ήδη φανεί σε όσα ιδρύματα έχουν εκκι-
νήσει (ή και ολοκληρωθεί) οι διαδικασίες
ανάδειξης συμβουλίων διοίκησης. Στα
ονόματα των υποψηφιοτήτων για τα
συμβούλια δέκα πανεπιστημίων (Γεωπο-
νικό, Δημοκρίτειο, Ελληνικό Μεσογεια-
τερικό μέλος η Χριστίνα Λεγάκι, διευθύ-
νουσα σύμβουλος της εταιρείας Corteva
Agriscience Ελλάς ΑΕ.
Παράλληλα, βαθαίνει η διαπλοκή με-
ταξύ μελών ΔΕΠ που δρουν ως εσωτερι-
κά μέλη των συμβουλίων διοίκησης με τις
επιχειρήσεις, αφού τα εξωτερικά μέλη θα
εκλέγονται αποκλειστικά και μόνο από
τα εσωτερικά μέλη. Τρίβουν τα χεράκια
τους όσοι καθηγητές τρέχουν spin-off
εταιρίες μέσα στα πανεπιστήμια, καθώς
πλέον θα βρίσκουν συνεταίρους με τις ευ-
λογίες του υπουργείου και θα «τρέχουν»
από κοινού τα ιδρύματα. Η εφαρμογή
ενός τέτοιου μέτρου θα έχει άμεσες οριζό-
ντιες επιπτώσεις στα ΑΕΙ. Διάλυση γνω-
στικών αντικειμένων και προγραμμάτων

Π
άνε πέντε μήνες από τον
Ιούλιο, όταν και ψηφίστη-
κε το τελευταίο νομοσχέ-
διο για την τριτοβάθμια
εκπαίδευση. Ένα νομο-
σχέδιο με τον ευφάνταστο τίτλο «Νέοι
Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά
Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας,
της λειτουργικότητας και της σύνδεσης
των ΑΕΙ με την κοινωνία». Αν κοιτάξει
κανείς τα άρθρα του νόμου, έστω και
φευγαλέα, καταλαβαίνει πλήρως τι ση-
μαίνει αυτός ο πομπώδης τίτλος: Βα-
θαίνει η σύνδεση των ΑΕΙ με την αγορά,
αφού πλέον αποσπώνται τα περισσότε-
ρα επαγγελματικά δικαιώματα από τα
πτυχία και το Προπτυχιακό Πρόγραμ-
μα Σπουδών (ΠΠΣ) παύει να υφίσταται
με όρους ενός ενιαίου προγράμματος
που παρέχει κάθε τμήμα, αλλά κάθε
φοιτητής επιλέγει ένα σύνολο-σούπα
μαθημάτων. Με αποτέλεσμα μια υπερε-
ξειδικευμένη γνώση και καμία προοπτι-
κή αξιοπρεπούς εργασίας με το πτυχίο.
Επίσης, χτυπιέται οποιαδήποτε φωνή
αμφισβήτησης, καθώς οι ίδιοι οι φοιτητι-
κοί σύλλογοι σταδιακά μετατρέπονται σε
«συμβούλια φοιτητών» –α λα σχολικό δε-
καπενταμελές– με ρόλο θολά συνδιαχει-
ριστικό. Το βαρέλι φαίνεται να μην έχει
πάτο. Όλα τα μεγάλα κουτάκια των επι-
ταγών της ΕΕ που δεν είχαν υλοποιηθεί
από τους προηγούμενους νόμους και τις
περασμένες κυβερνήσεις ήρθαν τώρα.
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοι-
χεία του νόμου αυτού, ωστόσο, αφορά τα
λεγόμενα συμβούλια διοίκησης. Εντεκα-
μελή όργανα με ρόλο ιδιαίτερης βαρύτη-
τας, αφού στις αρμοδιότητές τους εμπί-
πτει η χάραξη της πορείας του ιδρύματος
σε βάθος τετραετίας, αλλά και η διαχεί-
ριση των οικονομικών πόρων του. Κάπου
κό, Μακεδονίας, Αιγαίου, Θεσσαλίας,
Ιωαννίνων, Πειραιώς, Πελοποννήσου
και Πολυτεχνείου Κρήτης) βρίσκονται 71
επιχειρηματίες, διευθυντές, CEOs και
στελέχη τραπεζών, εταιρειών πετρελαι-
οειδών, ναυτιλιακών, ιδιωτικών ασφα-
λειών, real estate, ιδιωτικών νοσοκο-
μείων, φαρμακευτικών εταιρειών, του
ΣΕΒ και της Nestle. Υποψήφιοι επίσης
είναι και τοπικοί άρχοντες, όπως ο περι-
φερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγορα-
στός, ο πρώην δήμαρχος Θεσσαλονίκης
Γιάννης Μπουτάρης και η πρώην βου-
λευτής του ΠΑΣΟΚ και εκπρόσωπος της
Ελλάδας στο ΔΝΤ Έλενα Παναρίτη. Στο
Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, για
παράδειγμα, θέση εξωτερικού μέλους
διεκδίκησαν μεταξύ άλλων –χωρίς επι-
τυχία αυτή τη φορά– ο Ρ. Γκογκορώσης,
που είναι στέλεχος της εταιρείας ζωοτρο-
φών NUEVO, και o A. Κουϊμτζής, CEO
του ομόνυμου επιχειρηματικού ομίλου.
σπουδών πάσης φύσεως και αναδιοργά-
νωσή τους βάση των «θέλω» και των ανα-
γκών των εταιρειών που κάνουν κουμά-
ντο. Με απλά λόγια, θέλει, λόγου χάρη, η
Bayer να αναπτυχθεί στον κλάδο των φυ-
τικών φαρμάκων, «διατάζει» μέσω του
συμβουλίου διοίκησης να εισαχθεί Μετα-
πτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών (ΜΠΣ) ή
κάποιο μάθημα για χρήση φυτικών μετα-
βολιτών στη φαρμακοβιομηχανία για να
τσιμπήσει μετά εργαζομένους. Εναλλα-
κτικά, το Γεωπονικό δεν θα πάρει χρημα-
τοδότηση. Το επόμενο διάστημα θα δού-
με και τα υπόλοιπα ιδρύματα (μέσα στα
οποία βρίσκονται το ΕΚΠΑ, το ΑΠΘ και
το ΕΜΠ) να προχωράνε σε ανάδειξη συμ-
βουλίου διοίκησης. Χρέος του φοιτητικού
κινήματος είναι η συγκρότηση ενός πλα-
τιού πανεκπαιδευτικού κινήματος που
θα μπλοκάρει τα συμβούλια διοίκησης
και θα βάλει φρένο στην επιχειρηματικο-
ποίηση των πανεπιστημίων.

Α∆Ε∆Υ
Στάση συμβιβασμού και υποταγής από το νέο Γενικό Συμβούλιο

Σ
τη συγκρότηση του νέου Γενικού Συμβουλί-
ου της ΑΔΕΔΥ, οι Παρεμβάσεις Δημοσίου, με
σταθερό τον προσανατολισμό τους στη μάχη
για συγκέντρωση δυνάμεων ενάντια στην αντιλαϊκή
επίθεση και την ανάπτυξη αγώνων σύγκρουσης και
ανατροπής, προχώρησαν σε αγωνιστική συνεννόηση
με τις δυνάμεις της Ενωτικής Αγωνιστικής Συσπεί-
ρωσης (ΕΑΣ) και σε κοινό ψηφοδέλτιο για την εκλογή
της νέας Εκτελεστικής Επιτροπής (ΕΕ) στη βάση ενός
κοινού πλαισίου και στόχων πάλης.
Στο κοινό πλαίσιο συνομολογούνται σημαντικές
θέσεις, που δυστυχώς δεν είναι πάντα κοινός τόπος
για όλες τις δυνάμεις στο κίνημα — όπως ότι ο κα-
πιταλισμός γίνεται καταστροφικός για τον άνθρωπο
και το περιβάλλον, ότι οξύνονται οι ανταγωνισμοί
του κεφαλαίου, γεννούν πολέμους και εντείνουν τον
κοινωνικό πόλεμο ενάντια στους λαούς (παγκόσμια
και στο Αιγαίο) για να αυξάνουν τα κέρδη του κεφα-
λαίου, ότι μαζί με την ανατροπή της κυβέρνησης της
ΝΔ πρέπει να παλέψουμε ενάντια και στις πολιτικές
δυνάμεις της αντιπολίτευσης (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, Ελ-
ληνική Λύση κ.λπ.), σε σύγκρουση με το ευρωενω-
σιακό πλαίσιο των μνημονίων και τις κατευθύνσεις
της ΕΕ, για την ανατροπή της πολιτικής κυβερνήσε-
ων-ΕΕ-κεφαλαίου και όποιου την εφαρμόζει ή την
στηρίζει.
Η συμπόρευση αγωνιστικών δυνάμεων στο εργα-
τικό κίνημα οφείλει να αντιπαρατεθεί στον εργοδο-
τικό, κρατικό, κυβερνητικό και γραφειοκρατικό συν-
δικαλισμό του κοινωνικού εταιρισμού, της συναίνε-
σης και της υποταγής που στηρίζει την αστική πολιτι-
κή. Οι αγωνιστικές δυνάμεις πρέπει να επιδιώξουν,
τόσο στα όργανα του συνδικαλιστικού κινήματος όσο
και σε σωματεία, συνελεύσεις και επιτροπές αγώνα,
τον συντονισμό για την οργάνωση ανυποχώρητου
αγώνα σύγκρουσης και ανατροπής, με ένα ανεξάρ-
τητο, μαχητικό σχέδιο με συνεχή κλιμάκωση για να
κάνουν το εργατικό κίνημα πρωταγωνιστή. Να μην
μείνουν οι εργαζόμενοι θεατές εν αναμονή εκλογών.
Η συμφωνία αυτή εκφράζεται με διαφορετικές
ταχύτητες σε πολλούς χώρους στο Δημόσιο –και όχι
μόνο– όμως απέχει πολύ από την αγωνιστική ανα-
τρεπτική συνεργασία και δράση, με ένα συνολικό πε-
ριεχόμενο ανατροπής για να ζήσει ο λαός με αξιοπρέ-
πεια και δικαιώματα, που αντιστοιχεί στην περίοδο.
Σε αυτήν τη βάση, οι Παρεμβάσεις και η ΕΑΣ εξέλε-
ξαν δύο μέλη στη νέα ΕΕ της ΑΔΕΔΥ. Δεν είναι κα-
θόλου τυχαίο ότι η συμφωνία αυτή προκάλεσε έντο-
νες αντιδράσεις στο σύνολο των άλλων παρατάξεων,
ΔΑΚΕ (ΝΔ), ΔΗΣΥΠ (ΠΑΣΟΚ), ΕΑΕΚ (ΣΥΡΙΖΑ), Συν-
δικαλιστική Ανατροπή αλλά και ΔΑΣ-ΠΑΜΕ.
16 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Φάκελος / Πόλεμος και Αριστερά

Παναγιώτης Ο ανοικτός πόλεμος μεταξύ Ουκρανίας/ΝΑΤΟ και Ρωσίας διαρκεί ήδη πάνω από 300 μέρες, με εκατοντάδες
Μαυροειδής χιλιάδες νεκρούς και πολύ μεγάλες καταστροφές. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι εξελίξεις στην Ταϊβάν
και αλλού, αποτελούν εκδηλώσεις μιας αναμφισβήτητης πραγματικότητας: Ο σύγχρονος καπιταλισμός
έχει εξαιρετική «ανάγκη» να βαδίσει τον δρόμο του πολέμου και ας διακηρύσσει το ακριβώς αντίθετο.

Σ
ε πολλούς φαίνεται λογικός ο
εξής συλλογισμός: «Είναι η ει-
σβολή της Ρωσίας στην Ουκρα-
νία που επέβαλε τη διεύρυνση
του ΝΑΤΟ προς την Ανατολή με
την είσοδο Σουηδίας και Φινλανδίας στην
ατλαντική συμμαχία». Για άλλους, το
πράγμα είναι διαφορετικό: «Είναι η διαρ-
κής επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα Ανατολι-
κά μετά την πτώση της ΕΣΣΔ που ανάγκα-
σε τη Ρωσία να εισβάλει στην Ουκρανία,
για να προστατεύσει τον εαυτό της». Με
βάση αυτή τη συλλογιστική, με απουσία
του πρώτου σκέλους εξελίξεων κατά περί-
πτωση, δεν θα υπάρχει η «απόφαση» για
το δεύτερο (και κάπως οδυνηρό αλλά μοι-
ραίο) σκέλος γεγονότων.
Είναι όμως οι εσωτερικές δυναμικές
του σύγχρονου καπιταλισμού, πρωτίστως
στο οικονομικό πεδίο και της «ανάγκης»
για διαρκή επέκταση χώρου και πεδίου
κερδοφορίας, που οδηγούν στους πολέ-
μους και όχι κάποια πολιτική «επιλογή».
Η εγγενής αυτή τάση είναι ανεξάρτητη
από αυτή ή την άλλη αφορμή, του «ποιος
Ο διεθνής καπιταλισμός στον
άρχισε χειρών αδίκων» ή του ποιος είναι
«επιτιθέμενος» ή «αμυνόμενος».
Πριν ακόμη από την εμφάνιση του κα-
πιταλισμού οι πόλεμοι δεν γίνονταν για
δρόμο του πολέμου
«σημαίες» ή για κάποια «ωραία Ελένη».
Δεν αποσκοπούσαν αόριστα στην κατά- Οι δύο ανάγκες του συστήματος που οδηγούν εκεί
κτηση νέων «εδαφών», αλλά συνδέονταν
με την οικονομία μέσω της κατάκτησης
πόρων, εμπορικών δρόμων και πληθυ- νέο στάδιο του (ολοκληρωτικού πλέον) νία, οι μετοχές των Lokheed, Raythcon η κρίση του 2007-2009 δεν έκανε κατα-
σμών προς εκμετάλλευση. Με την εμφά- καπιταλισμού, όπου τόσο η εμβάθυνση και άλλων στρατιωτικών εταιρειών στροφή των κεφαλαίων στην έκταση που
νιση και «ωρίμανση» του καπιταλισμού, η σε όλους τους τομείς και η διεθνική επέ- εκτοξεύτηκαν. Μετά τη μεγάλη καπι- απαιτούνταν. Δεν είναι όμως μόνο αυτό.
δυναμική της καπιταλιστικής επέκτασης κταση του, όσο και ο θανάσιμος ανταγω- ταλιστική κρίση του 2007-2009 έχουμε Σε μια εποχή πολύπτυχης κρίσης καπι-
συμπύκνωνε εκρηκτικά –με σταθμούς τις νισμός έχουν οξυνθεί στο έπακρο, με εμ- τετραπλασιασμό του στρατιωτικο-βιομη- ταλιστικής κυριαρχίας, η νομιμοποίηση
μεγάλες οικονομικές κρίσεις καθώς και φανή τάση αποκρυστάλλωσης σε αντίπα- χανικού συμπλέγματος. Οι πολεμικές δα- του συστήματος στα λαϊκά στρώματα έχει
τους μεγάλους πολέμους– το αιώνιο δίπο- λα μπλοκ και ροπή προς γενική πολεμική πάνες από το ήδη υψηλό επίπεδο των 1,5 θρυμματιστεί, ενώ οι πολιτικές κρίσεις
λο: Από τη μια, τάση για καπιταλιστική ανάφλεξη. Η ηγεμονία των ΗΠΑ και γε- τρισ. το χρόνο, εκτοξεύτηκαν σε 2 τρισ. μοιάζουν με τα κεφάλια μιας Λερναίας
διεθνοποίηση και από την άλλη θανάσι- νικά του «δυτικού» μπλοκ αμφισβητείται το 2022. Η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε ήδη ύδρας που δύσκολα κόβονται. Στο πλαί-
μος ανταγωνισμός. Η περιγραφή από τον πρωτίστως στο πεδίο της οικονομίας από προϋπολογίσει δαπάνες 800 δισ. δολα- σιο αυτό, η κατασκευή του «εξωτερικού
Λένιν αυτού του ώριμου (για εκείνη την την Κίνα, αλλά και σε πολιτικο-στρατιω- ρίων για το 2021. Η Ρωσία, δύναμη πολύ εχθρού» (που επιταχύνεται σε συνθήκες
εποχή) καπιταλισμού με τον όρο ιμπερια- τικό επίπεδο μέσω του υπό διαμόρφωση κατώτερη οικονομικά, αλλά με κρίσιμη πολέμου) είναι αναγκαία για τον πολιτικό
λισμός, δεν περιέγραφε μόνο και κυρίως άξονά της όχι μόνο με τη Ρωσία, αλλά και θέση σε ενέργεια και πολύτιμα μέταλλα, έλεγχο της κοινωνικής αγανάχτησης.
την τάση για κατακτήσεις από μεριάς των έχει διαμορφώσει μεγάλη Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι η
ισχυρών χωρών. Το φαινόμενο αυτό ήταν ποικιλία συμβατικών και στάση της αντικαπιταλιστικής κομμουνι-
υπαρκτό και προηγουμένως. Περιέγραφε Ο θανάσιμος ανταγωνισμός έχει πυρηνικών όπλων (που στικής Αριστεράς στους σύγχρονους πο-
όμως με ακρίβεια τη μετάβαση του καπι- τα δοκιμάζει στις στρατι- λέμους του κεφαλαίου δεν αποτελεί μόνο
οξυνθεί στο έπακρο, με τάση ωτικές αλλά και πολιτικές ανάγκη για την ειρήνη και τη ζωή ενάντια
ταλισμού ως συνολικό σύστημα σε ένα νέο
στάδιο, αυτό του μονοπωλιακού καπιτα- αποκρυστάλλωσης σε αντίπαλα υποδομές της Ουκρανί- στη νεκροφιλία. Αποτελεί ταυτόχρονα
λισμού. Ο οικονομικός ανταγωνισμός, μπλοκ και πολεμική ροπή ας), ενώ η Κίνα ανέρχεται και πεδίο όπου θα κριθεί ακριβώς το αν
ως κινητήρας των ανταγωνισμών γενικά, ταχύτατα στρατιωτικά με είναι δύναμη ενάντια στον καπιταλισμό
αλλά και «γεννήτρια» παραγωγής των άμεσο στόχο να πλήξει την και τις αστικές κυβερνήσεις και αν θα
πολέμων αποκτούσε νέα διάσταση. Στο άλλες, νέες καπιταλιστικές δυνάμεις που κυριαρχία των ΗΠΑ στην Ασία. «Οι ευτυ- βάλει στόχο να αντιπαραθέσει στη στρα-
πλαίσιο αυτό η ετερογένεια ήταν δεδομέ- ισχυροποιούνται. Δεν είναι ο πόλεμος χισμένες μέρες είναι εδώ […]. Η αύξηση τηγική της ταξικής συνεργασίας (μέσω
νη: «Κατεστημένοι» κυρίαρχοι ιμπεριαλι- στην Ουκρανία ή οι εξελίξεις στην Ταϊβάν της δραστηριότητας της πολεμικής βιομη- της «εθνικής στράτευσης») την ανάγκη
σμοί που υπεράσπιζαν την κυριαρχία τους που δημιουργούν την τάση για τον πό- χανίας, θα ανυψώσει τα άλλα σκάφη της της ταξικής πάλης και της διεθνούς αλ-
και «ανερχόμενοι» επιθετικοί ιμπεριαλι- λεμο, παρότι αναμφίβολα την επιταχύ- οικονομίας», εκτιμούσε το Politico τον πε- ληλεγγύης εργατών/τριων και των λαών.
σμοί που αναζητούσαν την ανατροπή της νουν και κυρίως αυξάνουν τη ροπή προς ρασμένο Μάρτιο. Ειδικά σε ό,τι αφορά την αριστερά στην
παλιάς τάξης πραγμάτων, ύφαιναν τον τη διαμόρφωση των μπλοκ. Αντίθετα, Πράγματι, η τάση προς τον πόλε- Ελλάδα, λυδία λίθο αποτελεί η σύνδεση
ιστό των πολέμων. Εξαιρετικά «διαφο- αποτελούν εκδηλώσεις μιας αναμφισβή- μο απαντάει σε δύο «ανάγκες». Από τη της αντιΝΑΤΟικής δράσης με τη ρητή κα-
ρετικοί» αλλά εξίσου δολοφονικοί στη δι- τητης πραγματικότητας ότι ο σύγχρονος μια, υπάρχει η προσδοκία για ανάταξη ταδίκη του αντιδραστικού ανταγωνισμού
απάλη μεταξύ τους, με τους εργάτες και καπιταλισμός έχει εξαιρετική «ανάγκη» της κερδοφορίας μέσω του στρατιωτικο- των αστικών τάξεων Ελλάδας και Τουρκί-
ειδικά τους νέους να μετατρέπονται σε να βαδίσει τον δρόμο του πολέμου και ας βιομηχανικού συμπλέγματος και γενικά ας, χωρίς υπόκλιση σε λογικές «τουρκο-
«κρέας για τα κανόνια». διακηρύσσει το ακριβώς αντίθετο. αναζήτηση διεξόδων για τα υπερ-συσ- φαγίας» και «υπεράσπισης κυριαρχικών
Εδώ και καιρό βρισκόμαστε σε ένα Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρα- σωρευμένα κεφάλαια. Μη ξεχνάμε ότι δικαιωμάτων».
 Φάκελος / Πόλεμος και Αριστερά ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 17
Παναγιώτης
Ξοπλίδης Στο εθνικό στρατόπεδο
κατατάχθηκε η επίσημη Αριστερά
Τα Αριστερά κόμματα καταδικάζουν συχνά τους πολέμους των «άλλων», ενώ
στους ανταγωνισμούς της δικής τους αστικής τάξης στηρίζουν την «εθνική γραμμή»

Κόμματα αριστερής
και κομμουνιστικής
αναφοράς στηρίζουν
την πολιτική του ΝΑΤΟ,
τους εξοπλισμούς
της ΕΕ ή την επέμβαση
της Ρωσίας και
την κρατική παρέμβαση
της Κίνας. Τραγική
η κατάσταση
της διεθνούς Αριστεράς,
που αναδεικνύει
τις ιστορικές αγκυλώσεις
και τον ταξικό
και επαναστατικό
αφοπλισμό της.
Τ
ο πρόσφατο συνέδριο
του NPA, άλλοτε ελ-
πιδοφόρου εγχειρή-
ματος της αντικαπι-
ταλιστικής Αριστεράς στην Ευ-
ρώπη και ηγετική δύναμη της
τροτσκιστικής 4ης Διεθνούς,
κατέληξε σε μια οδυνηρή δι-
άσπαση με την απερχόμενη
ηγεσία να αποχωρεί. Το κόμμα
είχε φτάσει σε τέτοιο σημείο
πολιτικής κατάπτωσης, ώστε
να ασκεί κριτική στον πρόεδρο
Μακρόν επειδή «η Γαλλία είναι
μόλις 11η στην Ευρώπη στην πο-
σότητα όπλων που έστειλε στην
Ουκρανία»! Λίγες βδομάδες
νωρίτερα η Διεθνής Συνάντηση
Κομμουνιστικών και Εργατι-
κών Κομμάτων (ΔΣΚΕΚ), στην
οποία συμμετέχουν κόμματα
που συνδέονταν ιστορικά με το
ΚΚΣΕ, διχάστηκε στο θέμα του
πολέμου με την πλειοψηφία να
στηρίζει απόλυτα την πολιτική
του Πούτιν. Την ίδια στιγμή
που ο Ρώσος πρόεδρος σε κάθε
ομιλία του λοιδορεί τον Λένιν
και τη σοβιετική προσέγγιση
του εθνικού ζητήματος, σχολι-
αστές της φιλορωσικής Αριστε-
ράς πανηγυρίζουν κάθε βόμ-
βα που πέφτει σε ουκρανική
πόλη σχεδόν ως βήμα προς την
κομμουνιστική παλινόρθωση!
Άλλα κομμουνιστικά κόμματα,
μαοϊκής κυρίως προέλευσης,
βλέπουν τον σύγχρονο κινεζι-
κό καπιταλισμό ως «ενδιάμε-
σο στάδιο στο δρόμο για τον
σοσιαλισμό», ενώ ο πρόεδρος
Σι ηγείται της εκστρατείας
υπεράσπισης της ελευθερίας
του εμπορίου και της παγκο-
σμιοποίησης. Η Αριστερά των
Δημοκρατών Σοσιαλιστών και
τα «κινήματα βάσης» στις ΗΠΑ
έχουν ενταχθεί στο άρμα του
Μπάιντεν στο θέμα της Ου-
κρανίας, θεωρώντας ότι ο «πό-
λεμος κατά του Πούτιν» είναι
μια σταυροφορία του «ελεύ-
θερου κόσμου» ενάντια στην
«απολυταρχία», με τη Μόσχα
να παρουσιάζεται μεταξύ άλ-
λων ως το «το παγκόσμιο κέ-
ντρο του αντιφεμινιστικού,
αντι-ΛΟΑΤΚΙ μίσους». Όσο για
τα κόμματα του ρεύματος του
ευρωκομμουνισμού (τα παρα-
δοσιακά ή στην «προοδευτική»
εκδοχή τους), ακόμα κι αν ψελ-
λίσουν κάτι ενάντια στο ΝΑΤΟ,
υπερασπίζονται την Ευρωπαϊ-
κή Ένωση ως μονόδρομο, έχο-
ντας ως στόχο τη «θεραπευτι-
κή βελτίωση της ευρωζώνης».
Προβάλλουν την πράσινη ανά-
πτυξη (με χρηματοδότηση από
μια «πιο δημοκρατική Ευρωπα-
ϊκή Κεντρική Τράπεζα»), ενώ
την ίδια στιγμή οι πολύχρωμες
κυβερνήσεις της ΕΕ ανακοι-
νώνουν εξοπλισμούς που θυ-
μίζουν τις παραμονές των δύο
Παγκοσμίων Πολέμων.
Μόλις μια δεκαετία πριν,
στον απόηχο των μεγάλων εξε-
γέρσεων και των λαϊκών κινη-
μάτων στον αραβικό κόσμο,
τη Λατινική Αμερική, τη Νότια
Ευρώπη, η Αριστερά έμοιαζε
να βρίσκει μια δυναμική πρω-
τόγνωρη για δεκαετίες. Ακο-
λούθησε μια εκφυλιστική πο-
ρεία που σφραγίστηκε από τον
κυβερνητισμό και την αναζήτη-
ση συμβατότητας με την αγορά
και την αστική δημοκρατία. Ο
πόλεμος στην Ουκρανία ήταν
το σημείο καμπής που έβγα-
λε στο προσκήνιο την πολιτική
χρεοκοπία ιστορικών κομμά-
των, νέων πολλά υποσχόμε-
νων μετώπων, αλλά ακόμα και
ολόκληρων ρευμάτων της Αρι-
στεράς. Υπάρχουν προφανώς
αρκετές και σημαντικές εξαι-
ρέσεις, μεταξύ αυτών αξίζει να
σημειωθούν οι αντιπολεμικές
πρωτοβουλίες που λαμβάνουν
οργανώσεις της αντικαπιταλι-
στικής και σύγχρονα κομμου-
νιστικής Αριστεράς με συμμε-
τοχή και του ΝΑΡ, ωστόσο η
Αριστερά (όλων των εκδοχών)
βρίσκεται διεθνώς πολύ πίσω
από τις ανάγκες της εποχής.
Απέναντι σε αυτή την κα-
τάσταση πολέμου και πολλα-
πλής καπιταλιστικής κρίσης η
διεθνής Αριστερά αναδεικνύ-
ει περισσότερο τις ιστορικές
αγκυλώσεις της, την ανάλυση
της εποχής με απαρχαιωμένα
εργαλεία, την αδυναμία πα-
ρέμβασης με μαζικούς όρους.
Η πλειοψηφία των κομμουνι-
στικών και αριστερών κόμμα-
των στηρίζουν στο θέμα του
πολέμου και των ιμπεριαλιστι-
κών ανταγωνισμών το «δικό
τους έθνος» ή το γεωπολιτικό
στρατόπεδο που συμμετέχει η
αστική τους τάξη. Σε πολλές
περιπτώσεις καταδικάζουν
τους πολέμους των «άλλων»,
όταν ο πόλεμος δεν αφορά
άμεσα τους λαούς τους, αλλά
στο ζήτημα των ανταγωνισμών
της δικής τους αστικής τάξης
στηρίζουν την κυρίαρχη «εθνι-
κή γραμμή».
Είναι χαρακτηριστικό ότι
πολλά κόμματα που έχουν
εντελώς διαφορετική ανάλυση
για το θέμα του πολέμου στην
Ουκρανία και των ιμπεριαλι-
στικών ανταγωνισμών γενικό-
τερα, ταυτίζονται τελικά στην
εκλογική και πολιτική τακτική
τους. Κόμματα, που οι «αντί-
παλοι» τους τα εντάσσουν είτε
στη «ΝΑΤΟϊκή Αριστερά», είτε
στην «πουτινική», καταλήγουν
στην αναζήτηση σοσιαλδημο-
κρατικών λύσεων νέας κοπής
και στην ένταξή τους σε ένα
μοντέλο εκλογικού μετώπου
κοινοβουλευτικής διαχείρισης.
Το θέμα του πολέμου κρίνεται
τελικά ως «δευτερεύον», ώστε
να προσαρμοστεί σε μια τακτι-
κή συγκέντρωσης των πάντων
σε ένα εκλογικό συνασπισμό ή
πίσω από ένα εκλογικό ηγέτη.

Αντί για αντιπολεμική πάλη επιλέγουν τον «κοινοβουλευτικό δρόμο»

Στενεύουν τα περιθώρια διαχείρισης του συστήματος, ζητούμενο η κομμουνιστική επαναθεμελίωση

Η
αντιπολεμική δράση και πολύ περισσό-
τερο η σύνδεση της με τη λαϊκή δυσαρέ-
σκεια και οργή, που εντείνουν οι καπι-
ταλιστικοί ανταγωνισμοί και οι πολεμικοί εξοπλι-
σμοί, αφήνονται έτσι στα χέρια της ακροδεξιάς,
καθηλώνεται ή ενσωματώνεται. Η προσήλωση
στον κοινοβουλευτισμό και στην ταξική συνεργα-
σία σε «δημοκρατικά μέτωπα» σε μια εποχή που
πλέον η καπιταλιστική κρίση φαίνεται ότι «επιλύ-
εται» με πολέμους, οδηγεί την Αριστερά διεθνώς
στην ανυποληψία. Παράλληλα, άλλες Αριστερές
δυνάμεις –δια του αστικού «αντιιμπεριαλισμού»–
οδηγούνται ακόμα και στον εθνικισμό, υποτάσ-
σοντας τα συμφέροντα της εργατικής τάξης κάθε
χώρας σε αυτά της αστικής τους τάξης.
Οι ιστορικές Διεθνείς που λειτουργούν ακόμα
βρίσκονταν και πριν την έκρηξη του πολέμου στην
Ουκρανία σε κρίση, με εκφυλιστικά φαινόμενα
διάλυσης. Στην πλειοψηφία αυτών, από παραδο-
σιακές τροτσκιστικές και μαοϊκές μέχρι τη ΔΣΚΕΚ
και τη νεόκοπη Προοδευτική Διεθνή, επικράτησε
η γραμμή της παράκαμψης της επανάστασης,
μέσω ενός «εφικτού» ή «σύντομου» δρόμου προς
την εξουσία. Σε πολλές χώρες, οργανώσεις που ορ-
κίζονται ακόμα και σήμερα στον κομμουνισμό και
την επανάσταση, στήριξαν εκλογικές και κυβερνη-
τικές επιλογές που τελικά άφησαν άθικτη την κα-
πιταλιστική παραγωγική βάση και το κράτος.
Ωστόσο, στη νέα εποχή που άνοιξε μετά τον
πόλεμο στην Ουκρανία, αυτές οι επιλογές στε-
νεύουν. Οι συνέπειες της κρίσης δημιουργούν τις
συνθήκες για νέες εξεγέρσεις και ήδη εμφανίζεται
μια τάση μαχητικών άγριων αγώνων, χωρίς ωστό-
σο αυτοί να επιφέρουν ουσιαστικά πλήγματα
στον αντίπαλο ή να αποκρυσταλλώνο-
νται ακόμα. Είναι χαρακτηριστικό
ότι αυτά τα κινήματα, οι εξεγέρ-
σεις και τα νέα ρεύματα αντί-
στασης και αγώνα, βρίσκονται
κάποιες φορές σε διάκριση από
την παράδοση της Αριστεράς,
τα σύμβολα της και το ιδεολογι-
κό και πολιτικό της φορτίο. Όσο
απουσιάζει μια σύγχρονη μαρξι-
στική ανάλυση του ολοκληρωτικού
καπιταλισμού της εποχής μας και η
προοπτική κομμουνιστικής επαναθεμε-
λίωσης, αυτό το ρήγμα θα μεγαλώνει.
18
Πάνος Κοσμάς
▸ Η αρχή της ταξικής ανεξαρτησίας ισχύει για κάθε πολεμική αναμέτρηση
Α
ν, όπως έχει εύστοχα ειπω-
θεί, «οικολογία χωρίς ταξι-
κή πάλη, είναι κηπουρική»,
τότε, κατ’ αναλογία, λόγος
περί πολέμου χωρίς ταξική
πάλη είναι είτε φιλοσοφίζοντα πασιφι-
στικά φληναφήματα, στην καλύτερη πε-
ρίπτωση, είτε ωμή κρατική προπαγάνδα,
στη χειρότερη. Σε κάθε περίπτωση, η Αρι-
στερά είναι «καταστατικά» υποχρεωμένη
να συζητά για τα ζητήματα του πολέμου
και της ειρήνης όχι απλώς από τη σκοπιά
της ταξικής πάλης, των άμεσων και ιστο-
ρικών συμφερόντων της εργατικής τάξης,
αλλά ειδικότερα από τη σκοπιά της πάλης
για την εξουσία. Κι όμως, αυτή η θεμελιώ-
δης παραδοχή δεν είναι καθόλου δεδομέ-
νη και αυτονόητη. Αυτός είναι ο λόγος που
στα ταραγμένα νερά του πολέμου η Αρι-
στερά, στην πλειονότητά της, ναυαγεί.
Η Β' Διεθνής μάς προσέφερε το πλέ-
ον μνημειώδες παράδειγμα «ναυαγίου»
της Αριστεράς στα ταραγμένα νερά του
πολέμου. Η προδοτική στάση της Β’ Διε-
θνούς στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν η
ρεφορμιστική αντίληψη εκφρασμένη στο
ζήτημα του πολέμου, που εν ολίγοις ισχυ-
ριζόταν ότι «κατ’ εξαίρεση» υπάρχουν ζη-
τήματα όπου δεν ισχύουν τα προτάγματα
της ταξικής πάλης, δηλαδή η ταξική ανε-
ξαρτησία και ο ταξικός ανταγωνισμός.
Αυτά –υποτίθεται– ισχύουν στον καιρό
της ειρήνης και εμπνέουν τους αγώνες
της Αριστεράς και του εργατικού κινήμα-
τος για το εισόδημα, τις συνθήκες ζωής
και τα δικαιώματα, αλλά αίρονται, τίθε-
νται σε παρένθεση στον καιρό του πολέ-
μου — στον πόλεμο, «υπερασπιζόμαστε
την πατρίδα».
Ας μας προβληματίσουν λίγο οι μα-
κρινές αντανακλάσεις αυτής της λογικής
στο σήμερα. Στην Αριστερά υπάρχει συμ-
φωνία στους βασικούς στόχους πάλης
για το εισόδημα, το «κοινωνικό κράτος»,
τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα,
αλλά μόλις φτάσουμε στο ζήτημα των
«εθνικών» και του πολέμου (αλλά ενίοτε
και στο προσφυγικό, αφού έχει κι αυτό
«εθνική διάσταση»), η συμφωνία αυτή
καταρρέει.
Βεβαίως δεν είναι όλοι οι πόλεμοι
ίδιοι και δεν αρμόζει σε κάθε πόλεμο η
ίδια στάση από την πλευρά της Αριστε-
ράς: εδώ έγκειται η σημασία της συγκε-
κριμένης ανάλυσης του χαρακτήρα κάθε
συγκεκριμένου πολέμου. Ωστόσο, πριν
από αυτό, υπάρχει μία αρχή που ισχύ-
ει σε κάθε πόλεμο: η αρχή της ταξικής
ανεξαρτησίας. Ακόμη και όταν η Αριστε-
ρά πρέπει να καλέσει για συμμετοχή σε
έναν δίκαιο πόλεμο, ακόμη και τότε, δεν
πρέπει να τον διεξάγει υπό τις σημαίες
και πολύ περισσότερο την καθοδήγηση ή
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022
Το πολεμικό ναυάγιο της Αριστεράς
και το «DNA της Βάρκιζας»
τη διοίκηση της αστικής τάξης. Δεν πρέ-
πει να θεωρεί ότι οι ταξικές διακυβεύσεις
αναστέλλονται ή μπαίνουν σε παρένθεση
για να «διευθετηθούν» μετά τον πόλεμο.
Αντίθετα, πρέπει να έχει πλήρη συνείδη-
ση του γεγονότος ότι ο –κυριολεκτικός–
εξοπλισμός της εργατικής τάξης και του
κόσμου της Αριστεράς θέτει αναπόφευ-
κτα, ή έστω μπορεί να θέσει, μέσα στον
πόλεμο και διά του πολέμου, το ζήτημα
της εξουσίας.
Σε αντίθεση με πολλά ρεύματα της
Αριστεράς, η αστική τάξη είχε πάντα
πλήρη συνείδηση αυτού του γεγονότος.
Η Βάρκιζα στέκει εκεί, σαν μνημείο πολι-
τικού εγκλήματος από μια Αριστερά που
κατέθεσε τα όπλα ενώ μπορούσε να πάρει
την εξουσία, επειδή πίστευε ότι ο αγώνας
ενάντια στην Κατοχή ήταν «εθνικός» και ο
στόχος της απελευθέρωσης θα λυνόταν με
«εθνικά» μέσα. Την ίδια στιγμή, η αστική
τάξη έβλεπε καθαρά: γνώριζε ότι το ΕΑΜ
και ο ΕΛΑΣ εκπροσωπούσε τον ένα πόλο
του εμφυλίου πολέμου και όχι τον ένα πυ-
λώνα της «εθνικής ενότητας».
Τριάντα χρόνια περίπου μετά, με το
πραξικόπημα της χούντας στην Κύπρο,
την τουρκική εισβολή και την επιστρά-
τευση στην Ελλάδα, η χούντα, με πρό-
σφατη την εξέγερση του Πολυτεχνείου,
είδε σωστά στους «μαλλιάδες» επίστρα-
τους τον κίνδυνο του ένοπλου λαού για το
καθεστώς. Η επιστράτευση κατέρρευσε
και ευτυχώς (η ελληνική Μεταπολίτευση
δεν θα υπήρχε χωρίς αυτή την κατάρ-
ρευση), πράγμα που απέδειξε, για μία
ακόμη φορά, έστω και έμμεσα και «εν
δυνάμει», πως όταν ο λαός εξοπλίζεται
μαζικά στον πόλεμο, η αστική τάξη φο-
Φάκελος / Πόλεμος και Αριστερά
βάται –και δικαίως- ότι αυτό μπορεί να
αποτελέσει τη βάση για την αμφισβήτη-
ση της εξουσίας της.
Η αστική τάξη γνωρίζει εκ πείρας ότι
η ταξική πάλη δεν τίθεται σε παρένθεση
στη διάρκεια του πολέμου, αντίθετα τότε
μπορεί να προσλάβει ένοπλη μορφή. Αυτό
το ένστικτο της διατήρησης της εξουσίας
της στους ταραγμένους καιρούς του πολέ-
μου την κάνει ικανή για τις μεγαλύτερες
«εθνικές» προδοσίες και τα μεγαλύτερα
εγκλήματα: Δεν είναι μόνο το «διάσημο»
παράδειγμα της γαλλικής αστικής τάξης
που συμμάχησε με τους Πρώσους εισβο-
λείς ενάντια στην Παρισινή Κομμούνα˙
ούτε μόνο ότι, στα καθ’ ημάς, οι Ράλλη-
δες και οι ταγματασφαλίτες συμμάχησαν
και έγιναν όργανα ξένων δυνάμεων (των
ναζί πρώτα, της Βρετανίας ύστερα). Στον
Η αστική τάξη γνωρίζει
εκ πείρας ότι η ταξική
πάλη δεν τίθεται
σε παρένθεση
στη διάρκεια του
πολέμου, αντίθετα, τότε
μπορεί να προσλάβει
ένοπλη μορφή
Έλληνα ύπατο αρμοστή της Σμύρνης Αρι-
στείδη Στεργιάδη οφείλουμε την πιο απε-
ρίφραστη, ωμή και ταξικά… διεστραμμέ-
νη διατύπωση αυτής της «αρχής», όταν το
καλοκαίρι του 1922, αναφερόμενος στον
ελληνικό πληθυσμό της Σμύρνης που προ-
σπαθούσε να φύγει με κάθε μέσον προς
την Ελλάδα, είπε: «Καλύτερα να μείνουν
εδώ να τους σφάξη ο Κεμάλ, γιατί αν πάνε
στην Αθήνα θα ανατρέψουν τα πάντα»!
Οι δυνάμεις της ελληνικής «πατριωτι-
κής αντιμπεριαλιστικής» Αριστεράς, που
στον πόλεμο της Ουκρανίας θεωρούν τον
ρωσικό ιμπεριαλισμό τη «σωστή πλευρά
της Ιστορίας», επειδή η Ουκρανία είναι
«τσιράκι» του δυτικού ιμπεριαλισμού,
αλλά στον ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό
θεωρούν «σωστή πλευρά της Ιστορίας»
την Ελλάδα πυλώνα του ΝΑΤΟ και «προ-
θυμότερα των προθύμων» της… «λάθος
πλευράς της Ιστορίας» στον πόλεμο της
Ουκρανίας, αυτές οι δυνάμεις δεν είναι
απλώς φορείς της αδυναμίας να διακρί-
νουν τον δίκαιο από τον άδικο πόλεμο
(στην προκείμενη περίπτωση, πως ούτε
στον πόλεμο της Ουκρανίας ούτε στον
ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό υπάρχει
«σωστή πλευρά της Ιστορίας»), αλλά κάτι
πολύ χειρότερο: εκπροσωπούν την παρά-
δοση της Βάρκιζας, αυτή που ακόμη και
στους δίκαιους πολέμους αδυνατεί να
διακρίνει τον ταξικό ανταγωνισμό μέσα
στον πόλεμο και υποτάσσεται στο «δι-
ευθυντικό δικαίωμα» της αστικής τάξης
στον «εθνικό αγώνα».
Η ελληνική Αριστερά, και μάλιστα η
αντικαπιταλιστική, δεν θα αναγεννηθεί
από το «πολιτικό DNA» της Β' Διεθνούς
και της Βάρκιζας!

Τ
ο αδιαχώρητο επικρατούσε τη
Δευτέρα 19/12 στο ΙΛΙΟΝ plus
για την παράσταση-αφιέρω-
μα του project Αναιρέσεις
Ακόμα και η ζωή μου αποχτά σημασία, όταν
τη διηγούμαι σε κάποιον άλλον, με αφορμή
τη συμπλήρωση φέτος 100 χρόνων από
τη γέννηση του Τάσου Λειβαδίτη. Ο
χώρος είχε γεμίσει από νωρίς με εκατο-
ντάδες κόσμου που ανυπομονούσε να
δει τη μουσικοχορευτική παράσταση-
αφιέρωμα, που περιλάμβανε αφήγη-
ση του έργου και της ζωής του ποιητή,
απαγγελία ποιημάτων, χορογραφίες
και μουσική σε στίχους του ποιητή από
μουσική ορχήστρα. Μια παραγωγή
που διοργανώθηκε εξολοκλήρου από
μέλη και φίλους/ες των Αναιρέσεων
και της νεολαίας Κομμουνιστική Απε-
λευθέρωση.
Το κοινό παρακολούθησε με τερά-
στια προσήλωση και στο τέλος τα αι-
σθήματα συγκίνησης, έμπνευσης και
ενθουσιασμού κυριάρχησαν και απο-
τυπώθηκαν στο θερμό χειροκρότημα,
που αποθέωσε τους καλλιτέχνες-συντε-
λεστές της παράστασης. Φάνηκε πως η
προσπάθεια να παρουσιαστεί ολόπλευ-
ρα το έργο του, να τεθούν με ενδιαφέ-
ροντα τρόπο ζητήματα για
μια άλλη κοινωνία και τη
συμβολή της τέχνης
Πολιτιστικό
σε αυτή την κατεύ-
γεγονός
θυνση, η προσπά-
θεια να εξιστο-
η πρώτη παραγωγή
ρηθούν με έναν
σύγχρονο τρόπο που διοργανώθηκε
το έργο και η εξολοκλήρου από μέλη και
ζωή ενός ποιητή
φίλους των Αναιρέσεων
σημαντικού για
το κομμουνιστικό και της νΚΑ
κίνημα και ρεύμα,
«ακούμπησε» πλήθος
κόσμου. Απέδειξε πως
αυτές οι ιδέες δεν παλιώνουν
αλλά είναι εφικτό να επανέλθουν με
μια σύγχρονη οπτική, ικανή να έχει επι-
μορφωτικό και διαπαιδαγωγητικό χα-
ρακτήρα για τη νέα γενιά αλλά και να
θέτει προβληματισμούς για τους νέους
δρόμους που θα πρέπει να ανοίξουμε
προς μια νέα «συλλογική ουτοπία».
Το project Αναιρέσεις και η νεολαία
Κομμουνιστική Απελευθέρωση ευχαρι-
στούν θερμά όσους και όσες παρακο-
λούθησαν την παράσταση, τους καλλι-
τέχνες που συντέλεσαν στη διοργάνωση
και δίνουn ραντεβού για τις επόμενες
δράσεις και πρωτοβουλίες μέσα στο
επόμενο διάστημα. Σύντομα θα γίνει
και η ανακοίνωση του νέου χώρου που
θα στεγάσει τη Λέσχη Αναιρέσεις.
Studio: To 2023, έτος αφιερωμένο στον Θ. Αγγελόπουλο
Σ
το πλαίσιο των εορτασμών για τα
55 χρόνια λειτουργίας του και τη
συμπλήρωση 10 χρόνων από τον
θάνατο του «ποιητή των εικόνων», ο
κινηματογράφος Studio διοργανώνει
προβολές των ταινιών του εμβληματικού
σκηνοθέτη καθʹ όλη τη διάρκεια της επό-
μενης χρονιάς. Στο πλαίσιο αυτού του ει-
Πολιτισμός ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 19
Εκατοντάδες νέοι και νέες και άνθρωποι όλων των ηλικιών
παρακολούθησαν με εξαιρετικό ενδιαφέρον την επιτυχημένη
παράσταση των Αναιρέσεων Ακόμα και η ζωή μου αποχτά σημασία,
όταν τη διηγούμαι σε κάποιον άλλον, με αφορμή τη συμπλήρωση 100
χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου ποιητή Τάσου Λειβαδίτη.
Επαναστατική
τέχνη για μια νέα ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
«συλλογική ουτοπία» R.M.N.
▸ Οι σύγχρονες
αντιθέσεις
σε ένα χωριό
της Ρουμανίας
Εστιάζοντας σε ένα μικρό ορεινό χωριό
στην Τρανσυλβανία ο βραβευμένος ρου-
μάνος σκηνοθέτης Κριστιάν Μουνγκίου
(Χρυσός Φοίνικας Καννών το 2007 για το 4
μήνες, 3 εβδομάδες, 2 μέρες, βραβείο σκη-
νοθεσίας το 2016 για το Αποφοίτηση κ.α.)
στήνει ένα ρεαλιστικό κινηματογραφικό
καμβά, αποτυπώνοντας σε μια μικρογρα-
φία μια Ευρώπη σε κρίση. Η Τρανσυλβα-
νία, που ανήκει στη Ρουμανία αλλά έχει
ισχυρή ουγγρική (κυρίως) και γερμανική
μειονότητα, αλλά και Ρομά-Τσιγγάνους,
που είναι κι εκεί αποσυνάγωγοι. Η μετα-
νάστευση από τη Ρουμανία στις χώρες
του ευρωπαϊκού κέντρου για δουλειά, που
δεν μειώνει όμως καθόλου την αντίθεση
του ντόπιου πληθυσμού στην άφιξη τριών
ασιατών μεταναστών για να δουλέψουν σε
τοπική μονάδα αρτοποιΐας. Οι μετανάστες
έρχονται νόμιμα (μέσω γραφείου… ενοικί-
ασης εργασίας) κι αφού η εργοδοσία δεν
βρήκε προσωπικό από τα γύρω χωριά.
«Λεπτομέρεια»: Έδινε τον (άθλιο) κατώτα-
το μισθό, ενώ παλιότερα δεν πλήρωνε τις
υπερωρίες (τώρα λέει θα τις δίνει διπλές).
Ο σκηνοθέτης δεν καταφεύγει σε (αντι-
ρατσιστικές ή άλλες) ευκολίες, ενώ στην
υπέροχη σκηνή του μονοπλάνου της συνέ-
λευσης των κατοίκων ακούγονται (σχεδόν)
όλα τα ρατσιστικά αντιμεταναστευτικά
κλισέ που ακούμε και στην Ελλάδα, με την
εκκλησία να τα σιγοντάρει. Εντός σχολια-
σμού και η ίδια η ΕΕ, με μια επιδοτούμενη
γαλλική ΜΚΟ να μετρά… αρκούδες στο δά-
σος και τα κονδύλια να πηγαίνουν μόνο σε
συγκεκριμένα έργα.
Με διάρκεια άνω των δύο ωρών, η
δικού αφιερώματος θα προβληθούν όλες μιουργού, τα οποία θα πλαισιώνονται
ταινία κρατά τον θεατή σε εγρήγορση. Ένα
οι μεγάλου μήκους ταινίες του Θ. Αγγε- από εκδηλώσεις, συζητήσεις αλλά και
λόπουλου από την Αναπαράσταση μέχρι μια συμπυκνωμένη ρετροσπεκτίβα στο κλίμα φόβου διαχέεται, αναμένοντας μια
τη Σκόνη του Χρόνου. Η σημαντική αυτή τέλος του επόμενου έτους. Στην ιστοσε- έκρηξη βίας, ενώ το γειτονικό δάσος ανήκει
πρωτοβουλία γίνεται σε συνεργασία με λίδα του Πριν μπορείτε να βρείτε το ειδι- σε μια αφιλόξενη φύση, που έχει πολλαπλά
την οικογένεια Αγγελόπουλου και αφορά κό μεγάλο αφιέρωμα για κάθε ταινία ξε- βιαστεί. Τελικά η βία έρχεται από «μέσα»,
τη σταδιακή επανέκδοση όλων των φιλμ χωριστά του Έλληνα σκηνοθέτη, σε επι- αλλά η ταινία μένει μετέωρη, με ένα αρκετά
του βραβευμένου με Χρυσό Φοίνικα δη- μέλεια του συγγραφέα Βασίλη Τσιράκη. εντυπωσιακό όσο και αμήχανο φινάλε.
20
Βιβλία μυθοπλασίας για τις γιορτές (και όχι μόνο)
Μια επιλογή από τα πιο ενδιαφέροντα μυθιστορήματα, διηγήματα (και graphic novels) που κυκλοφόρησαν
φέτος στην Ελλάδα και τα προτείνουν συντάκτες του Πριν. Είναι αυτονόητο ότι τα βιβλία αυτά
δεν έχουν εορταστικό χαρακτήρα αλλά μας συντροφεύουν όλες τις ημέρες του χρόνου. Στο επόμενο φύλλο
της εφημερίδας μας θα ακολουθήσουν αντίστοιχες προτάσεις για βιβλία εκτός μυθοπλασίας.
Iωάννα Καρυστιάνη
Ψιλά γράμματα
εκδ. Καστανιώτη
Για πρώτη φορά η Ιωάννα Καρυστιά-
νη, μια ευγενική και ξεχωριστή μορφή
του αντιδικτατορικού φοιτητικού
κινήματος, μιλά στο νέο μυθιστόρημά
της «και» για το Πολυτεχνείο. Όχι με
τα μάτια των πρωταγωνιστών, αλλά
του κεντρικού της χαρακτήρα που
δεν είναι ούτε φοιτητής ούτε εξεγερ-
μένος. Η αφήγηση εκτείνεται από τη
δεκαετία του '50 μέχρι σήμερα και οι
τόποι της είναι η Αθήνα, το Αγρίνιο
και η Κρήτη. Το παιχνίδι της μνήμης
κυριαρχεί, της μνήμης που δεν την
πλάθουμε πάντα όπως θέλουμε αλλά
υπόγεια μας πλάθει αυτή. Αριστοτε-
χνική γραφή, ευαισθησία, χιούμορ
και μελαγχολία, βαθιά αγάπη για τον
άνθρωπο αλλά, όταν χρειαστεί, η συγ-
γραφέας σφάζει με το μπαμπάκι τις
μικροαστικές συμβάσεις.
Αλέξης Πανσέληνος
Λάδι σε καμβά
εκδ. Μεταίχμιο
Τρεις είναι οι χρονικές περίοδοι στις
οποίες εκτυλίσσεται αυτό το ωραίο
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022
μυθιστόρημα: ένα καλοκαίρι του 1966,
δικτατορία, μεταπολίτευση. Αρχικά
ένα ξέγνοιαστο και έντονα ερωτικό
καλοκαίρι σε ένα νησί, με κεντρικά
πρόσωπα τον Σπύρο, έναν ταλαντούχο
20χρονο φοιτητή της Σχολής Καλών Τε-
χνών και δύο αδελφές. Όμως η ερωτι-
κή ιστορία τελειώνει οικτρά, ο Σπύρος
βυθίζεται στις τύψεις και την ντροπή,
έρχεται η δικτατορία κι εκείνος εγκα-
ταλείπει τις σπουδές του, την τέχνη
του, τα όνειρά του. Ζωές που το νήμα
τους κόβεται «πριν καν ξεκινήσει».
Να σημειώσουμε ότι στο βιβλίο αυτό
συναντάμε μια αναφορά στην κατάλη-
ψη της Νομικής του Φεβρουαρίου του
1973, η οποία πολύ σπάνια αναφέρεται
στην ελληνική λογοτεχνία.
Φρεντερίκ Α. Φαζαρντί
Βελούδινο γάντι
μτφρ. Γιάννης Καυκιάς
Εκδόσεις των Συναδέλφων
«Ό,τι κι αν λένε όλοι αυτοί οι ηλίθιοι
πολιτικοί αναλυτές, η προσεχής μάχη
θα είναι ένας ταξικός πόλεμος και θα
διεξαχθεί στις πόλεις. Κι εγώ δεν πρό-
κειται να διαλέξω τον στρατό των Βερ-
σαλλιών […]. Δεν θα σταματήσουμε
το κοινωνικό κίνημα και την εξέγερση
των νέων αυξάνοντας τον προϋπολο-
γισμό του υπουργείου Εσωτερικών».
Η άποψη του αστυνομικού διευθυντή
Παντοβάνι στο Παρίσι –βασικού ήρωα
του τρομερού Φαζαρντί– διαπερνά
αυτό το απολαυστικό νουάρ μυθιστό-
ρημα (γραμμένο το 1993 αλλά πρό-
σφατα εκδοθέν), που ξεχειλίζει από
δράση, σουρεαλιστικό χιούμορ, πολι-
τικό σχολιασμό και κοινωνική κριτική,
με αφορμή μια αντιδραστική πολιτική
συνομωσία που σπέρνει πτώματα με
τους πιο παράδοξους τρόπους. Εξαιρε-
τική για μία ακόμα φορά η μετάφραση
του Γιάννη Καυκιά.
Πολιτισμός
Θωμάς Κοροβίνης
Μπέμπης
εκδ. Άγρα
Ένα μυθιστόρημα αφιερωμένο στον
θρυλικό Δημήτρη Στεργίου ή Μπέμπη
(1927-1972), έναν θεϊκό δεξιοτέχνη του
μπουζουκιού. Η αφήγηση είναι σε
πρώτο πρόσωπο, ένας μακρύς μονόλο-
γος του ίδιου του Μπέμπη, που απευ-
θύνεται σε έναν φανταστικό φίλο, με
πολλές εύστοχες παρεμβολές στίχων
από ρεμπέτικα και λαϊκά τραγούδια.
Αν και γνώρισε μεγάλες δόξες στο πάλ-
κο, ο Μπέμπης κατέληξε «απένταρος
μπεκρής» — και είναι σπαρακτικές οι
τελευταίες σελίδες όπου εκείνος πο-
ρεύεται προς τον θάνατο. Ο συγγρα-
φέας, γνωστός για τις γνώσεις και την
αγάπη του για το λαϊκό τραγούδι, στο
οποίο έχει θητεύσει, είναι σαν να στέλ-
νει μια ερωτική επιστολή όχι μόνο στον
Μπέμπη αλλά και σε πολλούς λαϊκούς
καλλιτέχνες και καλλιτέχνιδες.
Ιερώνυμος Λύκαρης -
Παναγιώτης Τσαούσης
Πάσα θανάτου
εκδ. Καστανιώτη
Ένα διήγημα του Ιερ. Λύκαρη, που
έχει δώσει λαμπρά δείγματα γραφής
στο πολιτικό νουάρ, δημοσιευμένο
το 2008 και βασισμένο σε πραγμα-
τικά περιστατικά, διασκευάζεται σε
graphic novel με εικονογράφηση του
Π. Τσαούση, ενός από τους πιο δη-
μιουργικούς Έλληνες κομίστες. Ένας
διεφθαρμένος μπάτσος, διαπλεκόμε-
νος με τον αντιπρόεδρο της Βουλής
και το οργανωμένο έγκλημα, δολοφο-
νεί έναν νεαρό Ρομά στο Ζεφύρι… και
από εκεί ξετυλίγονται όλα. Κι εκεί που
φαίνεται ότι η εξουσία έχει νικήσει
αμετάκλητα, έρχεται ο από μηχανής
τιμωρός με μια κάθαρση τσιγγάνικης
έμπνευσης που αποδίδει «πρόσκαιρη
δικαιοσύνη». Τραγικά επίκαιρη αυτή
η φανταστική –αλλά όχι εξωπραγμα-
τική– ιστορία, μετά και τη δολοφονία
του 16χρονου Κώστα Φραγκούλη στη
Θεσσαλονίκη…
Τεύκρος Μιχαηλίδης
Εικασία 3ν+1
εκδ. Ψυχογιός
Πολλοί είναι οι αναγνώστες που αγά-
πησαν τα μυθιστορήματα του Τεύκρου
Μιχαηλίδη, όπως και πολλοί οι νέοι
που χάρη σ’ αυτόν γνώρισαν και αγά-
πησαν τα μαθηματικά (και έξω από
τις σχολικές αίθουσες). Στο νέο βιβλίο
του, τα μαθηματικά μπλέκονται δεξιο-
τεχνικά με ένα αστυνομικό μυστήριο,
το οποίο καλείται να λύσει μια δυναμι-
κή υπαστυνόμος. Ο μπλεγμένος με τα
κυκλώματα της νύχτας Κριστιάνο, που
όλοι πίστευαν ότι μια μέρα θα γινόταν
μεγάλος ποδοσφαιριστής, βρίσκεται
δολοφονημένος στην Κυψέλη. Στην
ιστορία εμπλέκονται μια στρίπερ-
μαθηματικός, ένας ναρκομανής -
πρώην γκόλντεν μπόι κι ένας γραφικός
άστεγος με πλατιά μόρφωση. Με λίγα
λόγια, ο Τ. Μιχαηλίδης είναι ένας
συγγραφέας τον οποίο μπορούμε να
εμπιστευόμαστε.

Δήμητρα Παπαδοπούλου
Ο έρωτας είναι παιχνίδι,
μωρό μου
εκδ. διόπτρα
Ας μην βιαστούμε να κατατάξουμε το
πρώτο μυθιστόρημα της δημοφιλούς
και ταλαντούχας ηθοποιού, σεναριο-
γράφου και θεατρικής συγγραφέα στη
«λάιτ» ή τη «ροζ» λογοτεχνία, παρόλο
που οι αισθηματικές υποθέσεις της
κεντρικής ηρωίδας καταλαμβάνουν τη
μερίδα του λέοντος στο βιβλίο. Ταυτό-
χρονα, η συγγραφέας απεικονίζει την
ατμόσφαιρα των Εξαρχείων και πέριξ
στη δεκαετία του '80, τον νεαρό κό-
σμο της αναρχοαυτονομίας, τα μπαρ,
τα ξενύχτια, τις καταλήψεις, τους
επαρχιώτες και τους Αθηναίους και
το κάνει με χιούμορ και λαϊκότητα, με
αμεσότητα και απλότητα. Περιγράφει
χώρους και καταστάσεις που η ίδια
έζησε, αν και το βιβλίο αυτό δεν είναι
αυστηρά αυτοβιογραφικό.
Oγιούζ Ατά
Αποσυνάγωγοι
μτφρ. Νίκη Σταυρίδη
εκδ. Gutenberg
Ένα μυθιστόρημα σταθμός και «επα-
νάσταση» στην τουρκική λογοτεχνία
εκδίδεται στη χώρα μας μισό αιώνα
μετά την πρώτη έκδοσή του στην Τουρ-
κία το 1972. Ο συγγραφέας του πέθανε
το 1977 σε ηλικία 45 ετών, αγνοημένος,
χωρίς να προλάβει να δει τη θριαμ-
βευτική πορεία αυτού του βιβλίου,
που αποτέλεσε σημείο αναφοράς για
πολλούς μεταγενέστερους Τούρκους
πεζογράφους. Ένας μηχανικός συ-
γκλονίζεται από την είδηση της αυ-
τοκτονίας ενός παλιού του φίλου και
αρχίζει μια έρευνα, αναζητώντας τα
Πολιτισμός
αίτια του θανάτου του. Η αναζήτηση
αυτή αλλάζει και τον ίδιο και σταδιακά
τον οδηγεί εκτός της νέας μεσοαστικής
τουρκικής κοινωνίας. Βιβλίο δύσκολο
αλλά συναρπαστικό.
Χαρούκι Μουρακάμι
Το κουρδιστό πουλί
μτφρ. Αργυρώ Μαντόγλου
εκδ. Ψυχογιός
Σε αυτό το μυθιστόρημα του διά-
σημου –και πολύ αγαπητού στους
Έλληνες αναγνώστες– Ιάπωνα συγ-
γραφέα, τίθεται το ερώτημα αν τελι-
κά είναι δυνατόν ένας άνθρωπος να
καταλάβει απόλυτα κάποιον άλλο.
Ο τριαντάχρονος κεντρικός ήρωας
χάνει τη δουλειά του, τη γάτα του
και λίγο αργότερα τη γυναίκα του και
αρχίζει να τα αναζητά. Αστυνομικό
μυστήριο και μια ανασκαφή θαμ-
μένων μυστικών του Β' Παγκόσμιου
Πολέμου συνυπάρχουν σε αυτό το
συναρπαστικό μυθιστόρημα.
Γιώργος Κοζανιτάς
Εμείς που χάσαμε
το όνομά μας
εκδ. Φιλύρα
Ένα ενδιαφέρον δυστοπικό μυθιστό-
ρημα για μια πόλη με αποκλεισμένο
κέντρο, που συχνά θυμίζει την ται-
νία Απόδραση από τη Νέα Υόρκη αλλά
και τα Εξάρχεια, μαζί με το σημερινό
αθηναϊκό κέντρο του «εξευγενισμού»
και της αστυνομοκρατίας. Το περι-
τειχισμένο κέντρο, όπου εφορμούν
τρομοκρατικά οι «Υπνοβάτες» (πόσο
μοιάζουν με τις ομάδες ΔΙΑΣ και
Δράση), εποφθαλμιούν οι Μεσίτες
και η «Ανασυγκρότηση» (το νέο κα-
θεστώς αστικής κυριαρχίας) και βλέ-
πουν από μακριά οι τουρίστες, ενώ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022
τα ναρκωτικά κυριαρχούν. Μέσα
στην πόλη δρουν η Αλληλεγγύη και η
Αντίσταση και διασταυρώνονται φι-
λίες και έρωτες, αδυσώπητα συμφέ-
ροντα και εγκληματίες, κατεστραμ-
μένες ζωές και ελπίδες ανυπακοής.
Μπέρτολτ Μπρεχτ
Ιστορίες του κυρίου Κόινερ
μτφρ. Πέτρος Μάρκαρης
εκδ. Κείμενα
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα εκδίδε-
ται η πλήρης σειρά των Ιστοριών του κυ-
ρίου Κόινερ, τις οποίες ο Μπρεχτ έγρα-
φε από το 1927 έως το τέλος της ζωής
του. Η έκδοση αυτή περιλαμβάνει
ιστορίες που ανακάλυψε ο Ελβετός
ιδιοκτήτης του σπιτιού σε ένα μπαούλο
στην αποθήκη με τα κατάλοιπα του
συγγραφέα που ανήκουν στο Αρχείο
Μπέρτολτ Μπρεχτ.
Κώστας Μπαρμπάτσης
Λυκοχαβιά
εκδ. Κέδρος
Τα έξι, αρκετά μεγάλα ως προς την
έκτασή τους, διηγήματα με φόντο τα
δύσβατα βουνά της Ηπείρου διαδρα-
ματίζονται στα χρόνια του ελληνοϊτα-
λικού πολέμου, της κατοχής, του εμ-
φυλίου και της μετανάστευσης. Έχο-
ντας ως επίκεντρο τους ανθρώπους
των βουνών και τη σχέση τους με τη
φύση, τα διηγήματα μας θυμίζουν
έντονα τον μεγάλο Ρώσο συγγραφέα
Τσιγκίζ Αϊτμάτοφ. Με δυνατό του
σημείο τη χαρακτηριστική ντοπιολα-
λιά της Ηπείρου, ο συγγραφέας φέρ-
νει στην επιφάνεια μια άλλη ζωή,
για να μας μιλήσει για τον αγώνα,
την αξιοπρέπεια, τη φιλία αλλά και
τη μοναξιά και την υπαρξιακή αγω-
νία της ανθρώπινης κατάστασης.
21
Κόρμακ ΜακΚάρθι
Ο επιβάτης και Stella Maris
μτφρ. Γιώργος Κυριαζής
εκδ. Gutenberg
Ο 89χρονος Κόρμακ ΜακΚάρθι θεω-
ρείται από αρκετούς ο σπουδαιό-
τερος εν ζωή Αμερικανός συγγρα-
φέας. Μετά από 16 χρόνια απου-
σίας, μας πρόσφερε όχι ένα αλλά
δύο βιβλία τα οποία κυκλοφόρη-
σαν στην Ελλάδα με διαφορά ενός
μήνα. Τα αλληλένδετα μεταξύ τους
μυθιστορήματα αφηγούνται μια
καταδικασμένη ερωτική ιστορία.
Δύο αδέρφια βασανίζονται από την
κληρονομιά του πατέρα τους, ενός
φυσικού που βοήθησε στην ανάπτυ-
ξη της ατομικής βόμβας
και από την αγάπη και την
εμμονή τους ο ένας για τον άλλον.
Πρόκειται για μια αλληγορία για
την ιστορία της Αμερικής, της
επιστήμης αλλά και του δυτικού
πολιτισμού.
Σάλι Ρούνεϊ
Όμορφε κόσμε, πού είσαι
μτφρ. Σ. Κάσδαγλη
εκδ. Πατάκη
Αναζητώντας έναν όμορφο κόσμο
ή καλύτερα τη θέση τους σε αυτόν,
τέσσερις νέοι ήρωες μας συστήνο-
νται στο τελευταίο μυθιστόρημα της
αιρετικής μαρξίστριας Σάλι Ρούνεϊ,
της «φωνής της νέας γενιάς». Πρό-
κειται για το τρίτο έργο της σημα-
ντικής Ιρλανδής συγγραφέως μετά
τα βιβλία Συζητήσεις με φίλους και
Κανονικοί άνθρωποι. Λίγο πριν τα 30
τους, οι πρωταγωνίστριες του βιβλί-
ου, κυρίως μέσα από τις ανταλλαγές
μηνυμάτων, θίγουν όλα τα μεγάλα
ζητήματα που κυριαρχούν στις ανα-
ζητήσεις των σημερινών millenians
από την κλιματική κρίση, τον καπι-
ταλισμό, την οικονομική ανισότητα
και τη βιομηχανία της ομορφιάς,
μέχρι ζητήματα θρησκείας, έρωτα,
σεξ και αισθητικής.
22 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 Ρωγμές στον χρόνο

1922, 29 Μαΐου ● Γεννιέται
στη Βραΐλα της Ρουμανίας από εύπορους
γονείς ο Γιάννης (Ιάννης) Ξενάκης.
1940 ● Δίνει εξετάσεις και περνάει
στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Εθνικού
Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Στην πορεία
αναδεικνύεται σε γραμματέα της ΕΠΟΝ
Πολυτεχνείου κι εντάσσεται στο ΚΚΕ.
1945, 1η Ιανουαρίου ●
Τραυματίζεται σοβαρά από βρετανικό
βλήμα όλμου στην μάχη της Αθήνας.
1947 ● Εγκαταλείπει την Ελλάδα
καταδικασμένος ερήμην σε θάνατο.
Μέσω Ιταλίας φτάνει στη Γαλλία,
όπου θα εργαστεί ως αρχιτέκτονας
και θα αρχίσει να συνθέτει μουσική.
Μάκης Γεωργιάδης
στράτευσης. Ο φάκελός του στην Ασφά-
Νέα στοιχεία και μαρτυρίες για το έργο ανθρώπων όπως
λεια έχει ανοιχτεί ακριβώς την ημέρα
ο διάσημος αρχιτέκτονας, μουσικός και μαθηματικός
του σπουδαστικού συλλαλητηρίου. «Οι
Ιάννης Ξενάκης, έρχονται να φωτίσουν την αξία και Μεταστάσεις, έργο με το οποίο αρχίζει η
το μεγαλείο της αντίστασης του αριστερού επαναστατικού ζωή μου ως συνθέτης, ήταν μια έμπνευ-
κινήματος και των ημερών του Δεκέμβρη του 1944. Μέσα από εκείνη ση που δεν προερχόταν από τη μουσική,
αλλά πιο πολύ από τις εντυπώσεις που
την έκρηξη, ο Ξενάκης εμπνεύστηκε το άνοιγμα καινούργιων δρόμων είχα αποκτήσει στη διάρκεια της ναζιστι-
στη μουσική, πολλές φορές με αφετηρία τους ήχους που παρήγαγαν κής κατοχής στην Ελλάδα».
χιλιάδες στις διαδηλώσεις και στις συγκρούσεις. Άλλοι της γενιάς του Η συμμετοχή του στην κατάληψη της
πολυκατοικίας στα Εξάρχεια τον Δεκέμ-
δημιούργησαν ποίηση, κινηματογράφο, γλυπτά και πίνακες. βρη του '44 ήταν η τελευταία φορά που
ακολούθησε οδηγίες της ηγεσίας του
ΚΚΕ. Δήλωνε σε συνεντεύξεις και αυτο-
βιογραφικά κείμενα του: «Το ελληνικό
κομμουνιστικό κόμμα δεν είχε ειδοποι-
O Ξενάκης του ∆εκέμβρη: ηθεί για τις συμφωνίες μεταξύ Στάλιν
και Τσόρτσιλ και ως εκ τούτου συνέχιζε
να ελπίζει σε βοήθεια από τους Ρώσους.

2001, 4 Φεβρουαρίου ●
Ήχοι και μουσική βγαλμένα Ήταν μια πραγματική προδοσία και μια
ολόκληρη γενιά, με τις ελπίδες της για
ελευθερία και πρόοδο, καταστράφηκε
Ο Ι. Ξενάκης πεθαίνει στο Παρίσι.
από δρόμους που καίνε ολοσχερώς». Εντόπιζε μια μεγάλη χα-
μένη ευκαιρία μετά την απελευθέρωση:
«Θα μπορούσαμε, θα έπρεπε να τους
είχαμε σπρώξει τους Βρετανούς αμέσως

Η
μάχη του Δεκέμβρη του 1944
και οι απαρχές του Εμφύλιου
Πολέμου αποτελούν ένα από
τα πιο καυτά σημεία της πο-
λιτικής και ιδεολογικής αντιπαράθεσης
των ημερών μας. Όσο απομακρυνόμα-
στε από εκείνη την περίοδο, όλο και πιο
αδυσώπητη γίνεται η προσπάθεια ανα-
θεώρησης της ιστορίας και οι απόπειρες
συμψηφισμών, ίσων αποστάσεων και
εξομοίωσης θυτών και θυμάτων. Μόνο
που εκείνα τα σημάδια στους τοίχους,
εκείνα τα σημάδια στα πρόσωπα και στα
έργα των ανθρώπων επιμένουν πεισμα-
τικά να δείχνουν ποιοι και γιατί έχουν το
δίκιο, σε πείσμα των δίσεκτων καιρών…
Μέσα από τη φωτιά και το ατσάλι των
όπλων μεγάλωσε τότε μια νεολαία, που
λίγα χρόνια αργότερα θα έδινε επιφανείς
επιστήμονες, καλλιτέχνες και διανοού-
μενους, ενώ την ίδια περίοδο συγκλονι-
στική υπήρξε η δράση των ανθρώπων της
τέχνης και του πνεύματος στις τάξεις του
ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ.
Ο Ιάννης Ξενάκης, σπουδαστής τότε
του Πολυτεχνείου, τοποθέτησε μέσα στις
πρωτοποριακές μουσικές του συνθέσεις
τους ανθρωπογενείς ήχους, όπως αυ-
τοού των διαδηλώσεων, οι οποίοι βούι-
ζαν για πάντα στα αυτιά του: «Θυμάμαι
τα χρόνια της αντίστασης στην Αθήνα.
Υπήρχαν δεκάδες, εκατοντάδες χιλιάδες
άνθρωποι οι οποίοι προχωρούσαν προς
το κέντρο της πόλης φωνάζοντας συν-
θήματα. Οι Γερμανοί τούς περίμεναν
με τεθωρακισμένα άρματα και πολυβό-
λα. Όταν η διαδήλωση έφτανε μπροστά
στους Γερμανούς, οι άνθρωποι διαλύο-
νταν. Και ακολουθούσε ένας ήχος θαυ-
μάσιος, χαοτικός, αφάνταστος, με τις
οιμωγές των πληγωμένων και τους πυ-
ροβολισμούς. Αυτός ο ήχος των γεγονό-
των έχει τους δικούς του εσωτερικούς νό-
μους. Αυτή η ηχητική μάζα, ακόμη και
αν την ηχογραφήσεις και την εντάξεις σε
μια συγκεκριμένη μουσική, δεν μπορεί
να αναλυθεί με τους κλασικούς νόμους
της αρμονίας και της αντίστιξης». Ο Ξε-
νάκης βίωσε δραματικά τα γεγονότα του
Δεκέμβρη του 1944.
Τα σημάδια έμειναν όχι μόνο στο
μυαλό και την καρδιά, αλλά και στο
σώμα του, στο «σκαμμένο» μισό πρό-
σωπό του, καθώς το γεγονός ότι έζησε
μετά από τον τραυματισμό του από όλμο
στην περιβόητη Μπλε Πολυκα-
τοικία της οδού Διδότου υ 47
στα Εξάρχεια, οφείλεται αι
εν πολλοίς σε ένα θαύμα. «Θα μπορούσαμε,
Η τραγική εμπειρία της θα έπρεπε
μάχης της Αθήνας, του
τρομερού αγώνα αλλά να είχαμε σπρώξει
και της ήττας λόγω και τους Βρετανούς
της πολιτικής ανεπάρ- στη θάλασσα»
κειας των επαναστατικών
δυνάμεων και κυρίως του ου
ΚΚΕ άφησαν ανεξίτηλες ου-
λές, αλλά δημιούργησαν στον ίδ
ίδιο
μια αδήριτη ανάγκη: να κάνει μουσική
όλα όσα είχε ζήσει και τον πόθο για μια
δίκαιη και ελεύθερη κοινωνία. Αναφε-
ρόμενος στην αφετηρία της αντίστασης,
έλεγε: «Οι άνθρωποι της Αριστεράς, υπό
την καθοδήγηση του Κομμουνιστικού
Κόμματος που τότε δεν αριθμούσε πολ-
λά μέλη, πολεμούσαν για πιο ρεαλιστι-
κούς στόχους. Απαιτούσαν καθημερινό
συσσίτιο ψωμιού και λαδιού και διαμαρ-
τύρονταν κατά της επιστράτευσης Ελλή-
νων εργατών και της αποστολής τους σε
εργοστάσια της Γερμανίας. Οργάνωναν
τεράστιες διαδηλώσεις με τη συμμετοχή
εκατοντ
εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώ-
πων Μόνο εμείς σε όλη την
πων.
Ευ
Ευρώπη είχαμε διαδηλώ-
σεις τέτοιου είδους. Αυτή
η εμπειρία, έμελλε να
παίξει τεράστιο ρόλο στη
μουσική μου».
Στις 6 Ιουλίου 1942
γίνεται μεγάλη σπου-
δ
δαστική διαδήλωση ενα-
ντ
ντίον της περικοπής των
συσσ
συσσιτίων. Ο Ξενάκης και
οι συμφοιτητές του εισβάλλουν
στο υπουργείο Οικονομικών διαμαρ-
τυρόμενοι. Ο Ξενάκης ήταν μπροστά.
Στην πρώτη γραμμή. Όπως στην πρώτη
γραμμή ήταν και στη μεγάλη διαδήλωση
της 25ης Μαρτίου 1942 εναντίον της επι-
στη θάλασσα. Καθόλου. Τους καλωσορί-
σαμε, τους δεχτήκαμε ως συμμάχους και
μετά, όταν εγκαταστάθηκαν, ζήτησαν
την κατάθεση των όπλων. Και εκεί, θα
μπορούσαμε ακόμη να τους διώξουμε,
γιατί δεν ήταν πολλοί. Υπήρχε αναμονή.
Έλλειψη απόφασης, έλλειψη στρατηγι-
κής και τελικά, μετά τη θλιβερή ιστορία
του Δεκεμβρίου του 1944, όλο το κίνημα
έχασε στρατιωτικά και πολιτικά».
Ο Ξενάκης είχε αποφασίσει από πιο
νωρίς να αφοσιωθεί στη μουσική και
να εγκαταλείψει την πολιτική δράση.
Οι καταστάσεις που έζησε ωστόσο ήταν
ακραίες. Τον Ιούλιο του 1947, όταν θα
έπρεπε να παρουσιαστεί στον στρατό,
τον περίμενε η Μακρόνησος. Καταφέρ-
νει να δραπετεύσει από την Ελλάδα και
μέσω Ιταλίας να φτάσει στη Γαλλία. Την
ίδια ώρα, καταδικάζεται ερήμην σε θά-
νατο και του αφαιρείται η ελληνική ιθα-
γένεια, η οποία θα του δοθεί ξανά μετά
την πτώση της χούντας. Ο Ξενάκης,
από τη Γαλλία, έγινε διάσημος για το
πρωτοποριακό του έργο. Δέχτηκε πολλή
και σκληρή κριτική από πολλούς και για
πολλά ζητήματα τόσο στην πολιτική όσο
και στην τέχνη. Ωστόσο δήλωνε ο ίδιος:
«Αισθανόμουν ένα είδος χρέους έναντι
των συναγωνιστών και των συντρόφων
που είχαν σκοτωθεί. Ένα χρέος για τον
αγώνα που είχα εγκαταλείψει. Ήθελα
να επιστρέψω […]». Μέρος αυτών των
έργων παρουσιάστηκε φέτος, όπως και
πολλές από τις μαρτυρίες για τον ίδιο,
στο διεθνές συμπόσιο που διοργάνωσε το
ΕΚΠΑ για τη συμπλήρωση 100 ετών από
τη γέννησή του, τον περασμένο Μάιο.
Το έργο αυτό, παρακαταθήκη και φόρος
τιμής στον ηρωισμό μιας ολάκερης γε-
νιάς, έρχεται για να υπογραμμίσει πως
ο αγώνας και η ζωή γεννούν την τέχνη
και το νέο. Ακόμη και αν τα καλύτερα
τραγούδια και οι καλύτερες μουσικές
δεν έχουν γραφτεί, αυτά που υπάρχουν
αξίζουν τον σεβασμό όσων και σήμερα
παλεύουν για τους ίδιους στόχους…

Τυνησία
Χρίστος Κρανάκης
Πάνω από μια δεκαετία
αργότερα, παρότι
η μνήμη της εξέγερσης
δεν έχει «ξεθωριάσει»,
η πορεία των χωρών του
αραβικού κόσμου δείχνει
πως απαιτείται μια νέα...
«άνοιξη», αυτή τη φορά
πιο συγκροτημένη και
με ανώτερο στρατηγικό
περιεχόμενο.
Σ
το εξευτελιστικό για
το πολιτικό σύστημα
της Τυνησίας ποσο-
στό του... 8,8% στα-
μάτησε η συμμετοχή στις
βουλευτικές εκλογές-παρωδία
που διοργάνωσε ο συντη-
ρητικός πρόεδρος Κάις Σά-
γεντ. Όπως φάνηκε, ο λαός
γύρισε μαζικά την πλάτη
στον άνθρωπο που επιχεί-
ρησε να εκμεταλλευτεί το
ξέσπασμα της Αραβικής
Άνοιξης και, σε μεγάλο βαθ-
μό, κατάφερε να σβήσει το
όνειρο του ουσιαστικού εκ-
δημοκρατισμού της χώρας.
Την ίδια στιγμή, σύσσωμη η
αντιπολίτευση απαιτεί επα-
νάληψη της διαδικασίας.
Οι σύγχρονες συνθήκες είναι
ενδεικτικές για τις αιτίες που
∆ιεθνή
Ζητείται νέα άνοιξη
στην καρδιά του χειμώνα
οδήγησαν στον πολιτικό αυτό
«σεισμό».
Ο 64χρονος Σάγεντ εξε-
λέγη πρόεδρος ως ανεξάρτη-
τος το 2019 και μάλιστα με
χαρακτηριστική άνεση ένα-
ντι των αντιπάλων του, που
πρόσκειντο είτε σε ισλαμικά
κόμματα είτε σε «κοσμικά»
μορφώματα, καταφέρνοντας
να συσπειρώσει ένα ευρύ και
ποικιλόμορφο φάσμα πο-
λιτών που αγωνιούσαν για
την κατάληξη της Αραβικής
Άνοιξης, η οποία γεννήθηκε
στην Τυνησία το 2010. Αξίζει
να σημειωθεί πως η συμμετο-
χή στις τότε εκλογές ανήλθε
στο 55%. Η ανάδειξή του σε
ισχυρό άντρα της χώρας προς
στιγμήν θεωρήθηκε πως θα
αποτελούσε μια θεσμική συ-
νέχεια της επανάστασης, με
τον ίδιο να κηρύσσει τον «πό-
λεμο» στην πολιτική τάξη,
τους θεσμούς και τις ελίτ
και να υπόσχεται πως (επι-
τέλους) ο λαός και κυρίως οι
νέοι θα αναλάβουν τα πολιτι-
κά ηνία της χώρας.
Οι ελπίδες δεν άργησαν
να διαψευστούν, καθώς μό-
λις το 2021 ο Σάγεντ ανέ-
στειλε τη λειτουργία του κοι-
νοβουλίου και έπαυσε την
κυβέρνηση του πρωθυπουρ-
γού Χισάμ Μασίσι. Πλήθος
κόσμου, σε διάφορες πόλεις
της Τυνησίας, αψήφησε τις
απαγορεύσεις και ζήτησε την
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022
προκήρυξη εκλογών, χωρίς
όμως αυτός να υποχωρήσει.
Τουναντίον, ένα χρόνο μετά,
προχώρησε σε νέα αντιδημο-
κρατικά μέτρα, καλώντας σε
«δημοψήφισμα» για αναθεώ-
ρηση του συντάγματος. Παρά
τον επικοινωνιακό «κοινωνι-
κό διάλογο», επί της ουσίας
επρόκειτο για την παράδοση
στον ίδιο του απόλυτου ελέγ-
χου της χώρας, ορίζοντας
πως θα μπορεί μονομερώς
να διορίζει πρωθυπουργό και
υπουργικό συμβούλιο και να
ελέγχει το δικαστικό σώμα.
Σε εκείνο το δημοψήφισμα,
πάνω από το 90% τάχθηκε
Εκλογές-παρωδία
και κρίση διαρκείας
στη χώρα όπου
γεννήθηκε το
ρεύμα που σάρωσε
τον αραβικό κόσμο
υπέρ, με τη συμμετοχή όμως
να μην ξεπερνάει το 31%!
Εν συνεχεία, το 2022 ο Σα-
γέντ προχωρά στη θέσπιση
νέου εκλογικού νόμου που
χαρίζει νέες υπερεξουσίες
στον πρόεδρο (δηλαδή στον
ίδιο), αναγκάζοντας πολλά
κόμματα της αντιπολίτευ-
σης να υποσχεθούν πως ου-
δέποτε θα συμμετάσχουν σε
εκλογές υπό αυτό το νομικό
καθεστώς. Καθ’ όλη τη διάρ-
κεια των παραπάνω αντιδη-
μοκρατικών εκτροπών, ο λαός
της Τυνησίας προσπάθησε να
αντιδράσει με διαδηλώσεις
και πολλές φορές με συγκρού-
σεις με την αστυνομία και τον
στρατό. Ελλείψει όμως μιας
ανώτερης πολιτικής εκπρο-
σώπησης που θα μπορούσε
να συνδέσει τους αγώνες του
τώρα με εκείνους του 2010,
το «προπύργιο» της Αραβικής
Άνοιξης φαίνεται να πέφτει.
Το πολιτικό πλήγμα θα
είναι μεγάλο για ένα από τα
πλέον σημαντικά εξεγερτικά
γεγονότα του 21ου αιώνα. Η
Τυνησία αποτέλεσε το πα-
ράδειγμα για πολλές χώρες
του αραβικού κόσμου, όταν
η οργή που ξεσήκωσε η αυ-
τοπυρπόληση ενός μικροπω-
λητή φρούτων, επειδή για
πολλοστή φορά έπεσε θύμα
κακομεταχείρισης από την
αστυνομία και παράλογης
κατάσχεσης της πραμάτειας
του, κάλυψε ολόκληρη τη
χώρα. Μέσα σε λίγες ώρες η
Τυνησία τυλίχτηκε στις φλό-
γες, με τον λαό να ζητάει
άμεσα πολιτικές/κοινωνικές
αλλαγές και τόνωση του βιο-
τικού του επιπέδου. Η τότε
κυβέρνηση προσπάθησε ανε-
πιτυχώς να τερματίσει τις
διαδηλώσεις, με το κίνημα
όμως να μην υποκύπτει και
να καταφέρνει εντέλει να σύ-
ρει τον πρόεδρο Μπεν Άλι σε
παραίτηση και στη διαφυγή
του στη Σαουδική Αραβία.
Ο κύκλος που ξεκίνησε η
Τυνησία «κυοφόρησε» εξε-
γέρσεις σε αρκετές μουσουλ-
μανικές χώρες. Σε κάποιες οι
διαδηλώσεις καταστάλησαν
μονομιάς με τη χρήση βίας,
σε άλλες οδήγησαν στην άνο-
δο θρησκευτικών-συντηρη-
τικών ρευμάτων και, τέλος,
σε άλλες οδήγησαν σε ση-
μαντικές (ημιτελείς βέβαια)
κατακτήσεις. Πάνω από μια
δεκαετία αργότερα, παρότι
η μνήμη της εξέγερσης δεν
έχει «ξεθωριάσει», η πορεία
των χωρών του αραβικού κό-
σμου δείχνει πως απαιτείται
μια νέα... «Άνοιξη», αυτή
τη φορά πιο συγκροτημένη
και με ανώτερο στρατηγικό
περιεχόμενο.
23
∆ανία
Αντεργατική
κυβέρνηση
εθνικού σκοπού
Μετά τις πρόσφατες εκλογές στη Δα-
νία, ακολούθησαν διαβουλεύσεις έξι
εβδομάδων. Κι ενώ το κυρίαρχο Σο-
σιαλδημοκρατικό Κόμμα –ευρισκόμε-
νο στο πολύ δεξιό άκρο των όμορων
σκανδιναβικών κομμάτων–θα μπο-
ρούσε να ανανεώσει το σχήμα του
«κόκκινου μπλοκ» (μαζί με το Σοσιαλ-
δημοκρατικό Κόμμα, την Κοκκινοπρά-
σινη Συμμαχία, το Εναλλακτικό Κόμμα
και τους Ριζοσπάστες), έχοντας οριακή
πλειοψηφία 90 εδρών στις 179, έκανε
τελικά άλλη επιλογή. Σχημάτισε κυ-
βέρνηση «εθνικού σκοπού» με τους
Φιλελεύθερους και τους Μετριοπα-
θείς. Έτσι, συντελέστηκε μία ακόμη δε-
ξιά στροφή μετά τη Σουηδία, όπου τον
Σεπτέμβρη δημιουργήθηκρ κυβέρνη-
ση με τη συμμετοχή των ακροδεξιών
Σουηδών Δημοκρατών.
Η πρωθυπουργός Μέτε Φρέντρικ-
σεν υλοποίησε την προεκλογική της
δήλωση πως επιθυμεί τη δημιουργία
μίας ευρείας κυβέρνησης με κόμμα-
τα από όλο το πολιτικό φάσμα, λόγω
των σημαντικών προκλήσεων. Το
πρόγραμμά της, δε, κινείται σε μία
εξαιρετικά αντεργατική κατεύθυνση:
Μείωση φορολογίας του κεφαλαί-
ου, κατάργηση μίας εθνικής αργίας
με τα λεφτά που εξοικονομούνται να
πηγαίνουν για την ενίσχυση της πολε-
μικής μηχανής, μειωμένοι στόχοι για
το περιβάλλον. Επίσης, εκπαιδευτική
αναδιάρθρωση, με μείωση της χρη-
ματοδότησης για τις μεταπτυχιακές
σπουδές και μεταφορά κεφαλαίων για
την αέναη κατάρτιση των εργαζομέ-
νων. Το μενού περιέχει ακόμη μείωση
κάποιων βασικών συντάξεων στους
οικονομικά αδύναμους, ισχνότατη ενί-
σχυση των φτωχών για την ανάσχεση
του πληθωρισμού και ενίσχυση μι-
σθών κάποιων δημοσίων υπαλλήλων,
κυρίως στην υγεία, με κεφάλαια που
θα εξοικονομηθούν από την απόλυση
άλλων στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Σημειώνεται πως η τελευταία
φορά που σχηματίστηκε κυβέρνηση
Σοσιαλδημοκρατών και Φιλελεύθε-
ρων ήταν το 1979 και κράτησε μόλις
10 μήνες. Τότε, όμως, οι καταστάσεις
ήταν πολύ διαφορετικές, με τους
πρώτους να μην έχουν κάνει ακόμη τη
δεξιά στροφή, ενώ είχαν πολύ στενές
σχέσεις με τα εργατικά σωματεία, τα
οποία ήταν πολύ πιο δυνατά σε σχέση
με σήμερα.
Νίκος Καπιτσίνης
24 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022 ∆ιεθνή

περισκ πιο
Εβραϊκή «τζιχάντ»
από τον Νετανιάχου
Σε ένα εξτρεμιστικό, ακραία κατα-
σταλτικό και ολοκληρωτικό εβραϊ-
κό κράτος μετατρέπεται ταχύτατα
το Ισραήλ, μην αφήνοντας ουσια-
στικά χώρο ύπαρξης στο εσωτερικό
του όχι απλώς για τους Παλαιστίνι-
ους και τους Άραβες, αλλά και για
όλους όσοι δεν αποδέχονται την
κυρίαρχη ιδεολογία και πολιτική.
Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου –αυτός ο
«καλός φίλος» τόσο του Μητσοτά-
κη όσο και του Τσίπρα– ετοιμάζεται
να αναλάβει πάλι τη διακυβέρνη-
ση, ηγούμενος της πιο ακροδε-
ξιάς κυβέρνησης που έχει γνωρίσει
η χώρα, σφραγίζοντάς την με την
επιλογή του Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ ως
υπουργού Εσωτερικής Ασφαλείας.
Πρόκειται για τον επικεφαλής του
κόμματος Εβραϊκή Ισχύς και μαθη-
τή του τρομοκράτη ραβίνου Μεΐρ
Καχάνε, ο οποίος ζητούσε την εγκα-
θίδρυση ενός κράτους που θα υπα-
κούει πλήρως στον εβραϊκό νόμο.
Μάλιστα, κατά την προεκλογική εκ-
στρατεία, ο Μπεν-Γκβιρ υποστήριξε
την απέλαση όλων των «ανυπάκου-
ων» πολιτών του Ισραήλ.
Δεν θέλουν τον Τραμπ
στις εκλογές
Σφίγγει διαρκώς ο κλοιός γύρω από
τον Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, κα-
θώς το σύστημα εξουσίας της Ου-
άσιγκτον δεν φαίνεται διατεθειμένο
να διακινδυνεύσει την υποψηφιό-
τητά του στις προεδρικές εκλογές
του 2024. Αυτή την εβδομάδα, για
του λόγου το αληθές, η επιτρο-
πή της Βουλής που ερεύνησε τα
επεισόδια και την εισβολή στο Κα-
πιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021 ει-
σηγήθηκε την παραπομπή του στη
δικαιοσύνη για εγκληματική δράση,
Εκκρεμεί, επίσης, η έρευνα του FBI
σε βάρος του για υπεξαίρεση εμπι-
στευτικών εγγράφων (η οποία εμπί-
πτει στον νόμο περί κατασκοπίας),
η κατηγορία περί προσπάθειας
αλλοίωσης του αποτελέσματος των
εκλογών του 2020 στην Τζόρτζια,
καθώς και οι φορολογικές απάτες
των επιχειρήσεών του στη Νέα Υόρ-
κη. Προφανής στόχος είναι είτε να
αναγκαστούν οι Ρεπουμπλικάνοι να
τον αποκηρύξουν είτε να του απα-
γορευθεί η πολιτική δράση.
Περιβάλλον: Νέο deal,
λιγότερες ελπίδες
Μία ακόμη συμφωνία για τη σω-
τηρία του πλανήτη επιτεύχθηκε τη
Δευτέρα στο Μόντρεαλ του Καναδά,
όπου το σύνολο σχεδόν των χωρών
συμφώνησε σε ένα σχέδιο για την
προστασία της βιοποικιλότητας,
καθώς, όπως εκτιμούν οι επιστή-
μονες, πάνω από ένα εκατομμύριο
είδη απειλούνται με εξαφάνιση τις
επόμενες δεκαετίες. Συγκεκριμένα,
οι υπογράφοντες δεσμεύτηκαν να
θέσουν υπό καθεστώς προστα-
Σε ποιον ανήκει, άραγε,
το Παγκόσμιο Κύπελ-
λο; Στον Λιονέλ Μέσι,
ο οποίος πήρε το μόνο
τρόπαιο που του έλειπε;
Στον επικεφαλής του
μαφιόζικου οργανι-
σμού της FIFA; Ή στον
μονάρχη του Κατάρ,
που αγόρασε τη μισή
ΕΕ, σκότωσε χιλιάδες
μετανάστες εργάτες και
έδωσε το ασύλληπτο
ποσό των 220 δισ. για
να πάρει το Μουντιάλ
και να προωθήσει τις
φιλοδοξίες του;
σίας το 30% των εδαφών και των
ωκεανών της Γης, όταν σήμερα τα
αντίστοιχα ποσοστά είναι 17% και
8%. Όπως λέει ο λαός, ωστόσο,
όπου ακούς πολλά κοκόρια, αργεί
να ξημερώσει. Κάτι που στη συγκε-
κριμένη περίπτωση σημαίνει ότι
όσο περισσότερες συμφωνίες υπο-
γράφουν οι κυβερνήσεις του κεφα-
λαίου τόσο μειώνονται οι ελπίδες.
Για του λόγου το αληθές, στον
απολογισμό που έγινε στην ίδια
διάσκεψη, φάνηκε ότι από το προ-
ηγούμενο πακέτο στόχων δεν υλο-
ποιήθηκε ούτε ένας…

Α
κόσμος νάποδα Πάτριοτ, ματωμένα δολάρια
του Γιώργου Μιχαηλίδη
και προαναγγελία νέων σφαγών

Μ
ετά από τριακόσιες
ημέρες κι ενώ ο Ζε-
λένσκι, επισκεπτόμε-
νος τις ΗΠΑ, πραγ-
ματοποιούσε το πρώτο του ταξίδι
στο εξωτερικό από την έναρξη
του πολέμου, ο Βλαντιμίρ Πού-
τιν χαρακτήριζε τον πόλεμο στην
Ουκρανία μία «κοινή τραγωδία»,
για την οποία όμως η ευθύνη πέ-
φτει στο Κίεβο και τους συμμά-
χους του. Σε πολιτικό επίπεδο,
η επίσκεψη Ζελένσκι στις ΗΠΑ
αποτέλεσε μια ευκαιρία να κερδη-
θούν τα σκεπτικιστικά τμήματα της
αμερικάνικης ελίτ. Ο πρωθυπουργός
της Ουκρανίας, στον λόγο του στο Κο-
γκρέσο, μίλησε για «επένδυση» στη δημο-
κρατία και την ελευθερία αντί για «φιλανθρω-
πία», παρουσιάζοντας την Ουκρανία ως ένα οχυ-
ρό των δυτικών αξιών που κρατά παρά την υπεροπλία
της Ρωσίας. Από διπλωματική άποψη, η επίσκεψη Ζε-
λένσκι στις ΗΠΑ έβρισκε τον αντικατοπτρισμό της στην
ταυτόχρονη, αιφνιδιαστική, επίσκεψη Μεντβέντεφ
στο Πεκίνο, όπου συζητήθηκε το θέμα της Ουκρανίας.
Οι ΗΠΑ συμφώνησαν να δώσουν
νέα οικονομική βοήθεια ύψους 1,8
δισ. δολαρίων στην Ουκρανία και
όσον αφορά το στρατιωτικό σκέλος
να την προμηθεύσουν με τα αμερικά-
νικα πυραυλικά συστήματα Patriot.
Από την πλευρά του, ο Ρώσος υπουρ-
γός Άμυνας πρότεινε αύξηση της ρω-
σικής στρατιωτικής δύναμης κατά
μισό εκατομμύριο στρατιώτες και δη-
μιουργία δύο νέων ναυτικών βάσεων
σε κατακτημένες παραλιακές ουκρα-
νικές πόλεις. Παράλληλα, ο Πούτιν,
απευθυνόμενος στις μυστικές υπηρε-
σίες της χώρας του, χαρακτήρισε την
κατάσταση στα υπό ρωσική διοίκηση
εδάφη της ανατολικής Ουκρανίας
ως «εξαιρετικά περίπλοκη», καλώ-
ντας τες να εντοπίσουν και να εξου-
δετερώσουν τους κατασκόπους του
αντιπάλου. Στο πεδίο των μαχών,
τα μέτωπα εμφανίζονται εν πολλοίς
στάσιμα μετά τη μεγάλη ρωσική υπο-
χώρηση από τις περιοχές που κατείχε
βορείως του Δνείπερου στη Χερσώ-
να. Επίκεντρο των συγκρούσεων εί-
ναι η πόλη Μπάχμουτ της επαρχίας
του Ντονιέτσκ, την οποία πολιορκεί
ο ρωσικός στρατός και η επίλεκτη μι-
σθοφορική ομάδα Wagner από τον
Ιούλιο. Οι απώλειες αμφότερων των
πλευρών στο σύνολο των μετώπων
ανέρχονται σε εκατοντάδες ανά ημέ-
ρα, ενώ το Μπάχμουτ, το οποίο επι-
σκέφτηκαν τόσο ο Ζελένσκι όσο και ο
ιδιοκτήτης της Wagner, Πριγκόζιν,
την περασμένη εβδομάδα, έχει με-
τατραπεί σε σωρό ερειπίων. Αρκετοί
μιλούν για προετοιμασία της Ρωσίας
για ανάληψη σημαντικών επιθετικών
πρωτοβουλιών, εντούτοις, το μεγάλο
όπλο της προς το παρόν είναι οι πυ-
ραυλικές επιθέσεις στις ουκρανικές
υποδομές, που απειλούν να διαλύ-
σουν την κοινωνική ζωή της χώρας.
Ετοιμαζόμαστε να μπούμε στο
δεύτερο έτος του καταστροφικού πο-
λέμου στην Ουκρανία με τις ενδείξεις
να «μαρτυρούν» ακόμα μεγαλύτερη
κλιμάκωση.